居Cư 士Sĩ 傳Truyền
Quyển 0005
清Thanh 彭 際Tế 清Thanh 述Thuật
居cư 士sĩ 傳truyền 五ngũ
何hà 周chu 到đáo 裴# 劉lưu 傅phó/phụ 傳truyền
何hà 彥ngạn 悳#
名danh 尚thượng 之chi 。 廬lư 江giang 灊# 人nhân 也dã 。 少thiểu 頗phả 不bất 馴# 。 長trường/trưởng 而nhi 折chiết 節tiết 蹈đạo 道đạo 。 起khởi 家gia 臨lâm 津tân 令linh 。 累lũy/lụy/luy 遷thiên 左tả 衛vệ 將tướng 軍quân 。 宋tống 元nguyên 嘉gia 十thập 二nhị 年niên 。 京kinh 尹# 蕭tiêu 謨mô 之chi 請thỉnh 制chế 建kiến 寺tự 鑄chú 像tượng 。 文văn 帝đế 以dĩ 問vấn 彥ngạn 德đức 及cập 吏lại 部bộ 羊dương 元nguyên 保bảo 曰viết 。 朕trẫm 少thiểu 讀đọc 經kinh 。 不bất 多đa 因nhân 果quả 之chi 事sự 。 昧muội 然nhiên 未vị 究cứu 。 所sở 以dĩ 不bất 敢cảm 立lập 異dị 者giả 。 以dĩ 卿khanh 輩bối 時thời 秀tú 率suất 皆giai 信tín 敬kính 耳nhĩ 。 比tỉ 見kiến 顏nhan 延diên 之chi 折chiết 達đạt 性tánh 論luận 。 宗tông 炳bỉnh 難nạn/nan 白bạch 黑hắc 論luận 。 其kỳ 說thuyết 汪uông 洋dương 。 大đại 明minh 至chí 理lý 。 若nhược 使sử 率suất 土thổ/độ 之chi 民dân 皆giai 敦đôn 此thử 化hóa 。 則tắc 朕trẫm 坐tọa 致trí 太thái 平bình 矣hĩ 。 夫phu 復phục 何hà 事sự 。 昨tạc 蕭tiêu 謨mô 之chi 請thỉnh 制chế 。 即tức 以dĩ 相tương/tướng 示thị 委ủy 卿khanh 增tăng 損tổn 。 必tất 有hữu 以dĩ 戒giới 遏át 浮phù 淫dâm 無vô 傷thương 宏hoành 獎tưởng 者giả 。 乃nãi 當đương 著trước 令linh 耳nhĩ 。 尚thượng 之chi 對đối 曰viết 。 橫hoạnh/hoành 目mục 之chi 俗tục 多đa 不bất 信tín 法pháp 。 以dĩ 臣thần 庸dong 蔽tế 更cánh 荷hà 褒bao 拂phất 。 非phi 所sở 敢cảm 當đương 。 然nhiên 前tiền 代đại 群quần 英anh 王vương 導đạo 。 周chu 顗# 。 庾dữu 亮lượng 。 王vương 蒙mông 。 謝tạ 安an 。 郗hi 超siêu 。 王vương 坦thản 之chi 。 王vương 恭cung 。 王vương 謐mịch 。 郭quách 文văn 舉cử 。 謝tạ 敷phu 。 戴đái 逵# 。 許hứa 詢tuân 及cập 亡vong 高cao 祖tổ 兄huynh 弟đệ 。 王vương 元nguyên 琳# 昆côn 季quý 。 范phạm 汪uông 。 孫tôn 綽xước 。 張trương 元nguyên 。 殷ân 覬kí 。 或hoặc 宰tể 輔phụ 冠quan 冕# 。 或hoặc 人nhân 倫luân 羽vũ 儀nghi 。 或hoặc 致trí 情tình 天thiên 人nhân 之chi 際tế 。 或hoặc 抗kháng 迹tích 雲vân 霞hà 之chi 表biểu 。 靡mĩ 不bất 傾khuynh 心tâm 歸quy 依y 至chí 教giáo 。 慧tuệ 遠viễn 法Pháp 師sư 云vân 。 釋Thích 迦Ca 之chi 化hóa 。 無vô 所sở 不bất 可khả 。 適thích 道đạo 固cố 是thị 教giáo 源nguyên 。 濟tế 浴dục 亦diệc 為vi 要yếu 務vụ 。 竊thiết 味vị 此thử 言ngôn 有hữu 契khế 至chí 理lý 。 何hà 則tắc 。 百bách 家gia 之chi 鄉hương 十thập 人nhân 持trì 五Ngũ 戒Giới 。 則tắc 十thập 人nhân 淳thuần 謹cẩn 。 千thiên 室thất 之chi 邑ấp 百bách 人nhân 修tu 十Thập 善Thiện 。 則tắc 百bách 人nhân 和hòa 睦mục 。 傳truyền 此thử 風phong 教giáo 以dĩ 周chu 寰# 區khu 。 編biên 戶hộ 億ức 千thiên 則tắc 仁nhân 人nhân 百bách 萬vạn 。 夫phu 能năng 行hành 一nhất 善thiện 。 則tắc 去khứ 一nhất 惡ác 。 一nhất 惡ác 既ký 去khứ 則tắc 息tức 一nhất 刑hình 。 一nhất 刑hình 息tức 於ư 家gia 。 萬vạn 刑hình 息tức 於ư 國quốc 。 此thử 明minh 詔chiếu 所sở 謂vị 坐tọa 致trí 太thái 平bình 者giả 是thị 也dã 。 故cố 圖đồ 澄trừng 適thích 趙triệu 三tam 石thạch 減giảm 暴bạo 。 靈linh 塔tháp 放phóng 光quang 符phù 健kiện 損tổn 虐ngược 。 神thần 道đạo 助trợ 化hóa 昭chiêu 然nhiên 可khả 觀quán 。 謨mô 之chi 請thỉnh 制chế 。 不bất 謂vị 全toàn 非phi 。 但đãn 傷thương 蠹đố 道đạo 俗tục 。 本bổn 在tại 無vô 行hành 僧Tăng 尼ni 。 而nhi 情tình 偽ngụy 難nạn/nan 分phần/phân 去khứ 取thủ 未vị 易dị 。 至chí 土thổ/độ 木mộc 之chi 工công 雖tuy 若nhược 靡mĩ 費phí 。 且thả 植thực 福phước 報báo 恩ân 不bất 可khả 頓đốn 絕tuyệt 。 羊dương 元nguyên 保bảo 進tiến 曰viết 。 此thử 談đàm 盖# 天thiên 人nhân 之chi 學học 。 非phi 臣thần 愚ngu 所sở 宜nghi 頂đảnh 聞văn 。 竊thiết 恐khủng 秦tần 楚sở 論luận 強cường/cưỡng 兵binh 之chi 術thuật 。 孫tôn 吳ngô 畫họa 吞thôn 併tinh 之chi 計kế 。 無vô 取thủ 於ư 此thử 。 彥ngạn 德đức 曰viết 。 夫phu 禮lễ 隱ẩn 逸dật 則tắc 戰chiến 士sĩ 息tức 。 責trách 仁nhân 德đức 則tắc 兵binh 氣khí 消tiêu 倘thảng 。 以dĩ 孫tôn 吳ngô 為vi 志chí 。 動động 期kỳ 吞thôn 併tinh 。 則tắc 將tương 無vô 取thủ 於ư 堯# 舜thuấn 之chi 道đạo 。 豈khởi 特đặc 釋thích 教giáo 而nhi 已dĩ 哉tai 。 帝đế 悅duyệt 。 謂vị 彥ngạn 德đức 曰viết 。 佛Phật 門môn 之chi 有hữu 卿khanh 。 猶do 孔khổng 氏thị 之chi 有hữu 季quý 路lộ 也dã 。 自tự 是thị 帝đế 留lưu 神thần 釋thích 典điển 益ích 重trọng/trùng 元nguyên 化hóa 二nhị 十thập 三tam 年niên 為vi 尚thượng 書thư 左tả 僕bộc 射xạ 。 文văn 帝đế 有hữu 所sở 興hưng 造tạo 。 彥ngạn 德đức 輙triếp 苦khổ 言ngôn 諫gián 止chỉ 。 律luật 身thân 簡giản 約ước 。 妻thê 亡vong 不bất 再tái 娶thú 。 旁bàng 無vô 姬# 侍thị 。 大đại 明minh 中trung 以dĩ 左tả 光quang 祿lộc 開khai 府phủ 儀nghi 同đồng 三tam 司ty 領lãnh 中trung 書thư 令linh 。 卒thốt 於ư 官quan 。 贈tặng 司ty 空không 。 諡thụy 曰viết 簡giản 穆mục 。 孫tôn 求cầu 。 字tự 子tử 有hữu 清thanh 退thoái 寡quả 嗜thị 慾dục 。 居cư 吳ngô 隱ẩn 波Ba 若Nhã 寺tự 。 人nhân 莫mạc 見kiến 其kỳ 面diện 。 除trừ 永vĩnh 嘉gia 太thái 守thủ 。 一nhất 夕tịch 乘thừa 小tiểu 船thuyền 逃đào 去khứ 。 隱ẩn 虎hổ 邱# 山sơn 。 齊tề 永vĩnh 明minh 四tứ 年niên 拜bái 太thái 中trung 大đại 夫phu 。 不bất 就tựu 卒thốt 。 求cầu 弟đệ 點điểm 。 字tự 子tử 皙# 。 父phụ 鑠thước 。 素tố 有hữu 瘋# 疾tật 。 無vô 故cố 害hại 其kỳ 妻thê 。 坐tọa 法pháp 死tử 。 點điểm 年niên 十thập 一nhất 。 居cư 憂ưu 。 幾kỷ 至chí 滅diệt 性tánh 。 長trường/trưởng 傷thương 家gia 禍họa 。 遂toại 絕tuyệt 意ý 仕sĩ 宦# 。 兄huynh 求cầu 卒thốt 。 點điểm 菜thái 食thực 。 不bất 飲ẩm 酒tửu 訖ngật 於ư 三tam 年niên 。 歷lịch 宋tống 。 齊tề 。 梁lương 並tịnh 徵trưng 不bất 出xuất 。 雅nhã 好hảo/hiếu 佛Phật 道Đạo 。 從tùng 弟đệ 遁độn 。 以dĩ 東đông 籬# 門môn 園viên 居cư 之chi 。 招chiêu 名danh 德đức 沙Sa 門Môn 與dữ 諸chư 勝thắng 侶lữ 清thanh 言ngôn 竟cánh 日nhật 。 嘗thường 於ư 吳ngô 中trung 石thạch 佛Phật 寺tự 講giảng 經kinh 。 晝trú 夢mộng 一nhất 道Đạo 人Nhân 授thọ 藥dược 一nhất 丸hoàn 。 服phục 之chi 夙túc 患hoạn 渴khát 利lợi 自tự 此thử 而nhi 差sai 。 天thiên 監giám 二nhị 年niên 卒thốt 。 點điểm 弟đệ 胤dận 。 字tự 子tử 季quý 。 嘗thường 入nhập 鍾chung 山sơn 定định 林lâm 寺tự 聽thính 習tập 釋thích 典điển 。 通thông 義nghĩa 學học 。 仕sĩ 齊tề 歷lịch 官quan 至chí 中trung 書thư 令linh 。 拜bái 表biểu 解giải 職chức 。 隱ẩn 若nhược 耶da 山sơn 雲vân 門môn 寺tự 。 梁lương 武võ 帝đế 即tức 位vị 。 詔chiếu 為vi 特đặc 進tiến 光quang 祿lộc 大đại 夫phu 。 遣khiển 使sứ 者giả 以dĩ 手thủ 敕sắc 喻dụ 意ý 。 胤dận 辭từ 曰viết 。 吾ngô 年niên 已dĩ 五ngũ 十thập 七thất 。 月nguyệt 食thực 四tứ 斗đẩu 米mễ 不bất 盡tận 。 何hà 容dung 復phục 有hữu 宦# 情tình 。 使sứ 者giả 還hoàn 奏tấu 。 敕sắc 給cấp 白bạch 衣y 尚thượng 書thư 祿lộc 。 固cố 辭từ 。 又hựu 敕sắc 山sơn 陰ấm 月nguyệt 給cấp 庫khố 錢tiền 五ngũ 萬vạn 。 亦diệc 不bất 受thọ 。 乃nãi 敕sắc 何hà 子tử 期kỳ 。 孔khổng 壽thọ 等đẳng 六lục 人nhân 於ư 東đông 山sơn 受thọ 學học 。 已dĩ 而nhi 至chí 吳ngô 居cư 虎hổ 邱# 西tây 寺tự 講giảng 釋thích 典điển 。 注chú 百bách 法pháp 論luận 。 十thập 二nhị 門môn 論luận 各các 一nhất 卷quyển 。 晚vãn 而nhi 斷đoạn 肉nhục 。 有hữu 虞ngu 人nhân 逐trục 鹿lộc 。 鹿lộc 徑kính 趨xu 胤dận 伏phục 不bất 動động 。 又hựu 有hữu 異dị 鳥điểu 如như 鶴hạc 而nhi 赤xích 毛mao 。 集tập 講giảng 堂đường 馴# 狎hiệp 不bất 去khứ 。 中trung 大đại 通thông 三tam 年niên 卒thốt (# 宏hoành 明minh 集tập 。 南nam 史sử )# 。
周chu 彥ngạn 倫luân
名danh 顒ngung 。 汝nhữ 南nam 安an 城thành 人nhân 也dã 。 初sơ 為vi 宋tống 益ích 州châu 刺thứ 史sử 。 蕭tiêu 惠huệ 開khai 府phủ 主chủ 簿bộ 。 隨tùy 惠huệ 開khai 還hoàn 都đô 。 明minh 帝đế 頗phả 好hảo/hiếu 名danh 理lý 。 以dĩ 彥ngạn 倫luân 曉hiểu 佛Phật 經Kinh 。 引dẫn 入nhập 殿điện 內nội 宿túc 。 直trực 帝đế 所sở 為vi 慘thảm 毒độc 事sự 。 彥ngạn 倫luân 不bất 敢cảm 顯hiển 諫gián 。 輙triếp 誦tụng 經Kinh 中trung 罪tội 福phước 因nhân 緣duyên 。 帝đế 心tâm 動động 。 為vi 之chi 小tiểu 止chỉ 。 嘗thường 著trước 三tam 宗tông 論luận 。 闡xiển 空không 假giả 不bất 空không 假giả 義nghĩa 。
時thời 長trường/trưởng 史sử 張trương 融dung 作tác 門môn 論luận 。 謂vị 道đạo 之chi 與dữ 佛Phật 致trí 本bổn 則tắc 同đồng 。 達đạt 迹tích 成thành 異dị 。 彥ngạn 倫luân 難nạn/nan 之chi 曰viết 。 言ngôn 道đạo 家gia 者giả 。 以dĩ 二nhị 篇thiên 為vi 主chủ 。 言ngôn 佛Phật 教giáo 者giả 。 以dĩ 般Bát 若Nhã 為vi 宗tông 。 二nhị 篇thiên 所sở 貴quý 。 義nghĩa 極cực 虗hư 無vô 。 般Bát 若Nhã 所sở 觀quán 。 照chiếu 窮cùng 法pháp 性tánh 。 夫phu 有hữu 之chi 為vi 有hữu 。 物vật 知tri 其kỳ 有hữu 。 無vô 之chi 為vi 無vô 。 人nhân 識thức 其kỳ 無vô 。 老lão 氏thị 之chi 言ngôn 有hữu 無vô 。 無vô 出xuất 斯tư 域vực 。 是thị 吾ngô 三tam 宗tông 鄙bỉ 論luận 所sở 謂vị 取thủ 捨xả 驅khu 馳trì 也dã 。 佛Phật 教giáo 之chi 所sở 以dĩ 義nghĩa 奪đoạt 情tình 靈linh 。 言ngôn 詭quỷ 聲thanh 律luật 者giả 。 盖# 謂vị 即tức 色sắc 非phi 有hữu 。 故cố 擅thiện 絕tuyệt 於ư 群quần 家gia 耳nhĩ 。 此thử 塗đồ 未vị 明minh 。 紛phân 紛phân 橫hoạnh/hoành 沸phí 。 皆giai 由do 著trước 有hữu 。 既ký 患hoạn 由do 有hữu 滯trệ 。 而nhi 有hữu 性tánh 未vị 明minh 。 矯kiểu 有hữu 之chi 家gia 。 因nhân 崇sùng 無vô 術thuật 。 盡tận 有hữu 盡tận 無vô 。 非phi 極cực 莫mạc 備bị 。 非phi 有hữu 非phi 無vô 。 三tam 宗tông 所sở 蘊uẩn 。 惟duy 足túc 下hạ 其kỳ 眄miện 之chi 。 歷lịch 官quan 至chí 中trung 書thư 郎lang 。 於ư 鍾chung 山sơn 西tây 立lập 隱ẩn 舍xá 。 休hưu 沐mộc 則tắc 歸quy 之chi 。 清thanh 貧bần 寡quả 欲dục 。 斷đoạn 肉nhục 食thực 。 雖tuy 有hữu 妻thê 子tử 。 常thường 樂nhạo 獨độc 處xứ 。 將tướng 軍quân 王vương 儉kiệm 謂vị 彥ngạn 倫luân 曰viết 。 卿khanh 山sơn 中trung 何hà 所sở 食thực 。 答đáp 曰viết 赤xích 米mễ 白bạch 鹽diêm 綠lục 葵quỳ 紫tử 蓼# 。 文văn 惠huệ 太thái 子tử 問vấn 曰viết 。 菜thái 食thực 何hà 味vị 最tối 勝thắng 。
答đáp 曰viết 。
春xuân 初sơ 早tảo 韭# 。 秋thu 末mạt 晚vãn 菘# 。
時thời 何hà 子tử 季quý 亦diệc 好hảo/hiếu 佛Phật 法Pháp 。 然nhiên 未vị 能năng 斷đoạn 肉nhục 。 太thái 子tử 問vấn 彥ngạn 倫luân 精tinh 進tấn 何hà 如như 胤dận 。 答đáp 曰viết 各các 有hữu 其kỳ 累lũy/lụy/luy 。 太thái 子tử 曰viết 何hà 累lũy/lụy/luy 。 答đáp 曰viết 周chu 妻thê 何hà 肉nhục 。 初sơ 彥ngạn 倫luân 嘗thường 貽# 子tử 季quý 書thư 。 令linh 斷đoạn 肉nhục 。 其kỳ 略lược 曰viết 。 變biến 之chi 大đại 者giả 莫mạc 過quá 死tử 生sanh 。 生sanh 之chi 所sở 重trọng/trùng 無vô 逾du 性tánh 命mạng 。 性tánh 命mạng 之chi 於ư 彼bỉ 極cực 切thiết 。 滋tư 味vị 之chi 於ư 我ngã 何hà 賒xa 。 而nhi 終chung 身thân 資tư 之chi 以dĩ 永vĩnh 歲tuế 月nguyệt 。 彼bỉ 就tựu 怨oán 酷khốc 莫mạc 能năng 自tự 伸thân 。 我ngã 業nghiệp 長trường 久cửu 吁hu 哉tai 可khả 畏úy 。 且thả 區khu 區khu 微vi 卵noãn 脆thúy 薄bạc 易dị 矜căng 。 歂# 彼bỉ 弱nhược 麑# 顧cố 步bộ 宜nghi 愍mẫn 。 觀quán 其kỳ 飲ẩm 啄trác 飛phi 沈trầm 使sử 人nhân 憐lân 悼điệu 。 况# 其kỳ 甘cam 心tâm 撲phác 搋trỉ 加gia 復phục 恣tứ 意ý 吞thôn 嚼tước 。 至chí 乃nãi 野dã 牧mục 成thành 群quần 閒gian/nhàn 豢# 重trọng/trùng 圈quyển 。 量lượng 肉nhục 揣đoàn 毛mao 以dĩ 俟sĩ 支chi 剝bác 。 如như 土thổ/độ 委ủy 地địa 。 僉thiêm 謂vị 常thường 理lý 可khả 為vi 愴sảng 息tức 。 一nhất 往vãng 一nhất 來lai 生sanh 死tử 常thường 事sự 。 傷thương 心tâm 之chi 慘thảm 行hành 亦diệc 自tự 及cập 。 丈trượng 人nhân 於ư 血huyết 氣khí 之chi 類loại 雖tuy 弗phất 身thân 踐tiễn 。 至chí 於ư 升thăng 鳧phù 沉trầm 鯉lý 不bất 能năng 不bất 取thủ 備bị 。 屠đồ 門môn 財tài 貝bối 一nhất 經kinh 盜đạo 手thủ 。 猶do 為vi 廉liêm 士sĩ 所sở 棄khí 。 生sanh 性tánh 之chi 一nhất 啟khải 鸞loan 刀đao 。 寧ninh 復phục 慈từ 心tâm 所sở 忍nhẫn 。 騶# 虞ngu 雖tuy 飢cơ 。 非phi 自tự 死tử 之chi 草thảo 不bất 食thực 。 聞văn 其kỳ 風phong 者giả 豈khởi 不bất 使sử 人nhân 多đa 媿quý 。 子tử 季quý 得đắc 書thư 感cảm 動động 。 末mạt 年niên 亦diệc 斷đoạn 肉nhục 焉yên (# 宏hoành 明minh 集tập 。 南nam 史sử )# 。
到đáo 茂mậu 灌quán
名danh 溉cái 。 彭# 城thành 武võ 原nguyên 人nhân 也dã 。 仕sĩ 梁lương 。 歷lịch 官quan 至chí 吏lại 部bộ 尚thượng 書thư 。 以dĩ 清thanh 白bạch 自tự 修tu 。 不bất 好hảo/hiếu 聲thanh 色sắc 。 虗hư 室thất 單đơn 牀sàng 旁bàng 無vô 姬# 侍thị 。 冠quan 履lý 十thập 年niên 一nhất 易dị 。 傳truyền 呼hô 清thanh 路lộ 。 示thị 有hữu 朝triêu 章chương 而nhi 已dĩ 。 後hậu 因nhân 疾tật 失thất 明minh 。 詔chiếu 以dĩ 散tán 騎kỵ 常thường 侍thị 。 就tựu 第đệ 養dưỡng 疾tật 。 生sanh 平bình 敬kính 信tín 佛Phật 法Pháp 。 初sơ 與dữ 弟đệ 洽hiệp 共cộng 居cư 一nhất 齋trai 。 洽hiệp 卒thốt 。 便tiện 捨xả 為vi 寺tự 。 蔣tưởng 山sơn 有hữu 延diên 賢hiền 寺tự 。 茂mậu 灌quán 先tiên 世thế 所sở 立lập 也dã 。 每mỗi 得đắc 祿lộc 俸bổng 。 皆giai 充sung 二nhị 寺tự 。 已dĩ 而nhi 斷đoạn 腥tinh 膻# 。 別biệt 營doanh 小tiểu 室thất 。 朝triêu 夕tịch 從tùng 僧Tăng 禮lễ 誦tụng 。 武võ 帝đế 為vi 月nguyệt 致trí 三tam 淨tịnh 饌soạn 。 太thái 清thanh 二nhị 年niên 卒thốt 。 臨lâm 終chung 屬thuộc 其kỳ 友hữu 張trương 綰oản 。 劉lưu 之chi 遴# 。 敕sắc 子tử 孫tôn 薄bạc 葬táng 曰viết 。 氣khí 絕tuyệt 便tiện 殮liễm 。 殮liễm 以dĩ 法Pháp 服phục 。 殮liễm 竟cánh 便tiện 葬táng 。 不bất 須tu 擇trạch 日nhật 。 屏bính 家gia 人nhân 。 請thỉnh 僧Tăng 讀đọc 經kinh 贊tán 唄bối 。 及cập 卒thốt 。 顏nhan 色sắc 不bất 變biến 。 手thủ 屈khuất 二nhị 指chỉ (# 南nam 史sử )# 。
裴# 幾kỷ 原nguyên
名danh 子tử 野dã 。 河hà 東đông 聞văn 喜hỷ 人nhân 。 少thiểu 好hiếu 學học 工công 文văn 。 有hữu 至chí 性tánh 。 居cư 父phụ 喪táng 盡tận 禮lễ 。 每mỗi 之chi 墓mộ 所sở 。 哭khốc 泣khấp 處xứ 草thảo 為vi 之chi 枯khô 。 有hữu 白bạch 兔thố 馴# 擾nhiễu 其kỳ 側trắc 。 梁lương 天thiên 監giám 中trung 為vi 著trước 作tác 郎lang 。 掌chưởng 國quốc 史sử 及cập 起khởi 居cư 注chú 。 大đại 通thông 初sơ 累lũy/lụy/luy 遷thiên 鴻hồng 臚lư 卿khanh 。 尋tầm 領lãnh 步bộ 兵binh 校giáo 尉úy 。 在tại 禁cấm 省tỉnh 十thập 餘dư 年niên 。 靜tĩnh 默mặc 自tự 守thủ 未vị 嘗thường 有hữu 所sở 請thỉnh 謁yết 。 所sở 得đắc 俸bổng 悉tất 以dĩ 分phần/phân 戚thích 黨đảng 之chi 貧bần 者giả 。 借tá 官quan 地địa 二nhị 畝mẫu 起khởi 屋ốc 數số 間gian 。 妻thê 子tử 恆hằng 苦khổ 飢cơ 寒hàn 。 晚vãn 年niên 深thâm 信tín 佛Phật 法Pháp 。 持trì 其kỳ 教giáo 戒giới 。 飯phạn 麥mạch 食thực 蔬# 終chung 其kỳ 身thân 。 大đại 通thông 二nhị 年niên 卒thốt 。 先tiên 是thị 預dự 尅khắc 死tử 日nhật 。 及cập 期kỳ 自tự 省tỉnh 移di 病bệnh 詣nghệ 同đồng 畆# 劉lưu 之chi 亨# 曰viết 。 吾ngô 其kỳ 逝thệ 矣hĩ 。 遺di 命mạng 喪táng 葬táng 務vụ 從tùng 節tiết 制chế 。 諡thụy 曰viết 貞trinh 子tử 。 同đồng 時thời 劉lưu 士sĩ 深thâm 。 名danh 杳# 。 平bình 原nguyên 人nhân 。 亦diệc 好hiếu 學học 彊cường/cưỡng/cương 記ký 。 天thiên 監giám 初sơ 官quan 太thái 學học 博bác 士sĩ 。 後hậu 代đại 幾kỷ 原nguyên 為vi 著trước 作tác 郎lang 。 累lũy/lụy/luy 遷thiên 尚thượng 書thư 左tả 丞thừa 。 大đại 同đồng 二nhị 年niên 卒thốt 。 士sĩ 深thâm 自tự 讀đọc 佛Phật 經Kinh 。 常thường 行hành 慈từ 忍nhẫn 。 中trung 年niên 喪táng 母mẫu 便tiện 長trường/trưởng 斷đoạn 腥tinh 血huyết 。 治trị 身thân 清thanh 儉kiệm 無vô 他tha 嗜thị 好hảo/hiếu 。 性tánh 不bất 自tự 伐phạt 。 不bất 論luận 人nhân 長trường 短đoản 。 臨lâm 終chung 遺di 命mạng 以dĩ 法Pháp 服phục 殮liễm 。 載tái 以dĩ 露lộ 車xa 還hoàn 葬táng 舊cựu 墓mộ 。 勿vật 設thiết 靈linh 筵diên 勿vật 致trí 祭tế 醊# 。 其kỳ 子tử 遵tuân 行hành 之chi 。 又hựu 有hữu 任nhậm 孝hiếu 恭cung 者giả 。 臨lâm 淮hoài 人nhân 。 亦diệc 善thiện 屬thuộc 文văn 。 武võ 帝đế 時thời 官quan 司ty 文văn 侍thị 郎lang 。 初sơ 從tùng 蕭tiêu 寺tự 雲vân 法Pháp 師sư 讀đọc 經kinh 論luận 本bổn 佛Phật 理lý 。 已dĩ 而nhi 蔬# 食thực 持trì 戒giới 。 太thái 清thanh 二nhị 年niên 侯hầu 景cảnh 陷hãm 臺đài 城thành 。 為vi 所sở 殺sát (# 梁lương 書thư )# 。
劉lưu 彥ngạn 和hòa
名danh 勰# 。 東đông 莞# 莒# 人nhân 。 少thiểu 孤cô 篤đốc 。 志chí 好hiếu 學học 。 家gia 貧bần 不bất 娶thú 。 依y 沙Sa 門Môn 祐hựu 法Pháp 師sư 居cư 十thập 餘dư 年niên 。 遂toại 博bác 通thông 經kinh 論luận 。 因nhân 區khu 分phần/phân 部bộ 類loại 錄lục 而nhi 序tự 之chi 。 定định 林lâm 寺tự 經kinh 藏tạng 其kỳ 所sở 定định 也dã 。 天thiên 監giám 初sơ 。 除trừ 南nam 康khang 王vương 記ký 室thất 兼kiêm 東đông 宮cung 通thông 事sự 舍xá 人nhân 。
時thời 七thất 廟miếu 饗# 薦tiến 已dĩ 用dụng 蔬# 果quả 。 而nhi 二nhị 郊giao 農nông 社xã 猶do 有hữu 犧# 牲# 。 彥ngạn 和hòa 表biểu 言ngôn 。 二nhị 郊giao 農nông 社xã 宜nghi 與dữ 七thất 廟miếu 同đồng 改cải 。 詔chiếu 付phó 尚thượng 書thư 議nghị 。 如như 所sở 請thỉnh 。 尋tầm 遷thiên 步bộ 兵binh 校giáo 尉úy 。 其kỳ 為vi 文văn 長trường/trưởng 於ư 佛Phật 理lý 。
時thời 有hữu 道Đạo 士sĩ 造tạo 三tam 破phá 論luận 。 排bài 抑ức 佛Phật 道Đạo 。 彥ngạn 和hòa 作tác 滅diệt 惑hoặc 論luận 以dĩ 斥xích 之chi 。 其kỳ 略lược 曰viết 。 至chí 道đạo 宗tông 極cực 。 理lý 歸quy 乎hồ 一nhất 。 妙diệu 法Pháp 真chân 境cảnh 。 本bổn 固cố 無vô 二nhị 。 佛Phật 之chi 為vi 道đạo 。 空không 元nguyên 無vô 形hình 而nhi 萬vạn 象tượng 並tịnh 應ưng 。 寂tịch 滅diệt 無vô 心tâm 而nhi 元nguyên 智trí 彌di 照chiếu 。 幽u 數số 潛tiềm 會hội 莫mạc 見kiến 其kỳ 極cực 。 冥minh 功công 自tự 用dụng 靡mĩ 識thức 其kỳ 然nhiên 。 顯hiển 跡tích 則tắc 金kim 容dung 以dĩ 表biểu 聖thánh 。 應ưng 俗tục 則tắc 王vương 宮cung 以dĩ 現hiện 生sanh 。 拔bạt 愚ngu 以dĩ 四tứ 禪thiền 為vi 始thỉ 。 進tiến 慧tuệ 以dĩ 十Thập 地Địa 為vi 階giai 。 總tổng 龍long 鬼quỷ 而nhi 均quân 誘dụ 。 涵# 蠢xuẩn 動động 而nhi 普phổ 慈từ 。 權quyền 教giáo 無vô 方phương 不bất 以dĩ 道đạo 俗tục 乖quai 應ưng 。 妙diệu 化hóa 無vô 外ngoại 豈khởi 以dĩ 華hoa 戎nhung 阻trở 情tình 。 是thị 以dĩ 一nhất 音âm 演diễn 法pháp 。 殊thù 譯dịch 共cộng 解giải 。 一Nhất 乘Thừa 敷phu 教giáo 。 異dị 經kinh 同đồng 歸quy 。 經kinh 異dị 由do 權quyền 。 故cố 孔khổng 釋thích 教giáo 殊thù 而nhi 道đạo 契khế 。 解giải 同đồng 由do 妙diệu 。 故cố 梵Phạm 漢hán 語ngữ 隔cách 而nhi 化hóa 通thông 。 但đãn 感cảm 有hữu 精tinh 麤thô 故cố 教giáo 分phần/phân 道đạo 俗tục 。 亦diệc 地địa 有hữu 東đông 西tây 故cố 國quốc 限hạn 內nội 外ngoại 。 其kỳ 彌di 綸luân 神thần 化hóa 陶đào 鑄chú 群quần 生sanh 無vô 異dị 也dã 。 然nhiên 至chí 道đạo 雖tuy 一nhất 。 岐kỳ 路lộ 生sanh 迷mê 。 九cửu 十thập 六lục 種chủng 。 俱câu 號hiệu 為vi 道đạo 。 聽thính 名danh 則tắc 邪tà 正chánh 莫mạc 辨biện 。 驗nghiệm 法pháp 則tắc 真chân 偽ngụy 自tự 分phần/phân 。 若nhược 以dĩ 麤thô 笑tiếu 精tinh 。 以dĩ 偽ngụy 謗báng 真chân 。 是thị 瞽# 對đối 離ly 朱chu 而nhi 曰viết 我ngã 明minh 也dã 。 尋tầm 有hữu 敕sắc 與dữ 沙Sa 門Môn 慧tuệ 震chấn 於ư 定định 林lâm 寺tự 證chứng 經kinh 。 功công 畢tất 啟khải 求cầu 出xuất 家gia 。 先tiên 燔phần 鬢mấn 髮phát 以dĩ 自tự 誓thệ 。 敕sắc 許hứa 之chi 。 遂toại 於ư 寺tự 變biến 服phục 。 改cải 名danh 慧tuệ 地địa 。 未vị 期kỳ 而nhi 卒thốt (# 梁lương 書thư )# 。
傅phó/phụ 宜nghi 事sự
名danh 縡# 。 北bắc 地địa 靈linh 州châu 人nhân 。 好hiếu 學học 能năng 屬thuộc 文văn 。 居cư 母mẫu 喪táng 。 哀ai 毀hủy 骨cốt 立lập 。 士sĩ 友hữu 稱xưng 之chi 。 陳trần 文văn 帝đế 聞văn 其kỳ 名danh 。 召triệu 為vi 撰soạn 史sử 學học 士sĩ 。 除trừ 司ty 空không 府phủ 記ký 室thất 。 宜nghi 事sự 篤đốc 信tín 佛Phật 法Pháp 。 從tùng 興hưng 皇hoàng 寺tự 惠huệ 朗lãng 法Pháp 師sư 受thọ 三tam 論luận 。 盡tận 通thông 其kỳ 學học 。
時thời 有hữu 太thái 心tâm 嵩tung 法Pháp 師sư 著trước 無vô 諍tranh 論luận 以dĩ 詆# 惠huệ 朗lãng 。 宜nghi 事sự 著trước 明minh 道đạo 論luận 以dĩ 釋thích 其kỳ 難nạn 。 其kỳ 略lược 云vân 。 無vô 諍tranh 論luận 言ngôn 。 比tỉ 有hữu 宏hoành 三tam 論luận 者giả 。 歷lịch 毀hủy 諸chư 師sư 。 非phi 斥xích 眾chúng 學học 。 論luận 中trung 道đạo 而nhi 執chấp 偏thiên 心tâm 。 語ngữ 忘vong 懷hoài 而nhi 競cạnh 獨độc 勝thắng 。 方phương 學học 數số 論luận 更cánh 為vi 讎thù 敵địch 。 讐thù 歒địch 既ký 搆câu 諍tranh 鬪đấu 大đại 生sanh 。 以dĩ 此thử 之chi 心tâm 而nhi 成thành 罪tội 業nghiệp 。 罪tội 業nghiệp 不bất 止chỉ 豈khởi 不bất 重trọng/trùng 增tăng 生sanh 死tử 苦khổ 聚tụ 。
答đáp 曰viết 。
三tam 論luận 之chi 興hưng 為vi 日nhật 久cửu 矣hĩ 。 龍long 樹thụ 創sáng/sang 其kỳ 源nguyên 。 除trừ 內nội 學học 之chi 偏thiên 見kiến 。 提đề 婆bà 揚dương 其kỳ 旨chỉ 。 蕩đãng 外ngoại 道đạo 之chi 邪tà 執chấp 。 欲dục 使sử 大đại 化hóa 流lưu 而nhi 不bất 擁ủng 。 元nguyên 風phong 闡xiển 而nhi 無vô 墜trụy 。 其kỳ 言ngôn 曠khoáng 。 其kỳ 意ý 遠viễn 。 其kỳ 道đạo 博bác 。 其kỳ 流lưu 深thâm 。 斯tư 固cố 龍long 象tượng 之chi 騰đằng 驤# 。 鯤# 鵬# 之chi 搏bác 運vận 。 寋# 乘thừa 決quyết 羽vũ 。 豈khởi 能năng 望vọng 其kỳ 間gian 哉tai 。 頃khoảnh 代đại 澆kiêu 薄bạc 。
時thời 無vô 曠khoáng 士sĩ 。 苟cẩu 習tập 小tiểu 學học 以dĩ 化hóa 蒙mông 心tâm 。 漸tiệm 染nhiễm 成thành 俗tục 遂toại 迷mê 正chánh 路lộ 。 唯duy 競cạnh 穿xuyên 鑿tạc 各các 肆tứ 營doanh 造tạo 。 枝chi 葉diệp 徒đồ 繁phồn 本bổn 源nguyên 日nhật 翳ế 。 一nhất 師sư 解giải 說thuyết 復phục 異dị 一nhất 師sư 。 更cánh 改cải 舊cựu 宗tông 各các 立lập 新tân 意ý 。 同đồng 學học 之chi 中trung 取thủ 寤ngụ 復phục 別biệt 。 如như 是thị 輾triển 轉chuyển 添# 糅nhữu 倍bội 多đa 。 總tổng 而nhi 用dụng 之chi 心tâm 無vô 的đích 準chuẩn 。 擇trạch 而nhi 行hành 之chi 何hà 者giả 為vi 正chánh 。 豈khởi 不bất 渾hồn 沌# 傷thương 竅khiếu 嘉gia 樹thụ 弊tệ 芽nha 。 雖tuy 復phục 人nhân 說thuyết 非phi 馬mã 家gia 握ác 靈linh 蛇xà 。 以dĩ 無vô 當đương 之chi 巵chi 同đồng 畫họa 地địa 之chi 餅bính 矣hĩ 。 攝nhiếp 山sơn 之chi 學học 。 則tắc 不bất 如như 是thị 。 守thủ 一nhất 尊tôn 本bổn 無vô 改cải 作tác 之chi 愚ngu 。 約ước 文văn 申thân 意ý 杜đỗ 臆ức 斷đoạn 之chi 情tình 。 言ngôn 無vô 預dự 設thiết 。 理lý 非phi 宿túc 搆câu 。 覩đổ 緣duyên 爾nhĩ 乃nãi 應ưng 。 見kiến 敵địch 然nhiên 後hậu 動động 。 或hoặc 彌di 綸luân 而nhi 不bất 窮cùng 。 或hoặc 消tiêu 散tán 而nhi 無vô 所sở 。 凡phàm 相tương/tướng 酬thù 對đối 隨tùy 理lý 詳tường 覈# 。 有hữu 何hà 嫉tật 詐trá 干can 犯phạm 諸chư 師sư 。 且thả 諸chư 師sư 所sở 說thuyết 為vi 是thị 可khả 毀hủy 。 為vi 不bất 可khả 毀hủy 。 若nhược 可khả 毀hủy 者giả 。 毀hủy 故cố 宜nghi 然nhiên 。 若nhược 不bất 可khả 毀hủy 。 毀hủy 自tự 不bất 及cập 。 法Pháp 師sư 何hà 獨độc 蔽tế 護hộ 不bất 聽thính 毀hủy 乎hồ 。 且thả 教giáo 有hữu 大đại 小tiểu 。 備bị 在tại 聖thánh 誥# 。 大Đại 乘Thừa 之chi 文văn 則tắc 指chỉ 斥xích 小tiểu 道đạo 。 今kim 宏hoành 大đại 法pháp 。 寧ninh 得đắc 不bất 言ngôn 大Đại 乘Thừa 之chi 意ý 耶da 。 無vô 諍tranh 論luận 言ngôn 。 無vô 諍tranh 之chi 道đạo 。 通thông 於ư 內nội 外ngoại 。 子tử 所sở 須tu 諍tranh 者giả 。 此thử 用dụng 末mạt 而nhi 救cứu 本bổn 。 失thất 本bổn 而nhi 營doanh 末mạt 者giả 也dã 。 何hà 則tắc 。 若nhược 依y 外ngoại 典điển 。 尋tầm 書thư 契khế 之chi 前tiền 。 至chí 淳thuần 之chi 世thế 。 質chất 朴phác 其kỳ 心tâm 。 行hành 不bất 言ngôn 之chi 教giáo 。 當đương 於ư 此thử 時thời 。
復phục 有hữu 何hà 諍tranh 。 固cố 知tri 本bổn 來lai 不bất 諍tranh 。 是thị 物vật 之chi 真chân 矣hĩ 。
答đáp 曰viết 。
諍tranh 與dữ 無vô 諍tranh 不bất 可khả 偏thiên 執chấp 。 本bổn 之chi 與dữ 末mạt 又hựu 安an 可khả 知tri 。 由do 來lai 不bất 諍tranh 寧ninh 知tri 非phi 末mạt 。 於ư 今kim 而nhi 諍tranh 何hà 騐# 非phi 本bổn 。 夫phu 居cư 後hậu 而nhi 望vọng 前tiền 則tắc 為vi 前tiền 。 居cư 前tiền 而nhi 望vọng 後hậu 則tắc 為vi 後hậu 。 而nhi 前tiền 後hậu 之chi 事sự 猶do 如như 彼bỉ 此thử 。 彼bỉ 呼hô 此thử 為vi 彼bỉ 。 此thử 呼hô 彼bỉ 為vi 彼bỉ 。 彼bỉ 此thử 之chi 名danh 的đích 居cư 誰thùy 處xứ 。 以dĩ 此thử 言ngôn 之chi 。 萬vạn 事sự 可khả 知tri 矣hĩ 。 本bổn 末mạt 前tiền 後hậu 。 是thị 非phi 善thiện 惡ác 。 可khả 恆hằng 守thủ 耶da 。 何hà 得đắc 自tự 信tín 聰thông 明minh 廢phế 他tha 耳nhĩ 目mục 。 夫phu 水thủy 泡bào 生sanh 滅diệt 。 火hỏa 輪luân 旋toàn 轉chuyển 。 入nhập 牢lao 穽tỉnh 受thọ 覊# 紲# 。 生sanh 憂ưu 畏úy 起khởi 煩phiền 惱não 。 其kỳ 失thất 何hà 哉tai 。 不bất 與dữ 道Đạo 相tương 應ứng 。 而nhi 起khởi 諸chư 見kiến 故cố 也dã 。 相tương 應ứng 者giả 則tắc 不bất 然nhiên 。 無vô 為vi 也dã 無vô 不bất 為vi 也dã 。 善thiện 惡ác 不bất 能năng 偕giai 。 而nhi 未vị 曾tằng 離ly 善thiện 惡ác 。 生sanh 死tử 不bất 能năng 至chí 亦diệc 終chung 然nhiên 在tại 生sanh 死tử 。 故cố 得đắc 永vĩnh 離ly 而nhi 任nhậm 放phóng 焉yên 。 明minh 月nguyệt 在tại 天thiên 。 眾chúng 水thủy 咸hàm 見kiến 。 清thanh 風phong 在tại 林lâm 。 羣quần 籟# 畢tất 響hưởng 。 吾ngô 豈khởi 逆nghịch 物vật 哉tai 。 不bất 入nhập 鮑# 魚ngư 不bất 甘cam 腐hủ 鼠thử 。 吾ngô 豈khởi 同đồng 物vật 哉tai 。 誰thùy 能năng 知tri 我ngã 。 共cộng 行hành 斯tư 路lộ 。 浩hạo 浩hạo 堂đường 堂đường 。 豈khởi 復phục 見kiến 有hữu 諍tranh 為vi 非phi 。 無vô 諍tranh 為vi 是thị 。 必tất 欲dục 考khảo 真chân 偽ngụy 。 觀quán 得đắc 失thất 。 無vô 過quá 依y 賢hiền 聖thánh 之chi 言ngôn 。 檢kiểm 行hành 藏tạng 之chi 理lý 。 始thỉ 終chung 研nghiên 究cứu 。 表biểu 裏lý 綜tống 覈# 。 使sử 浮phù 辭từ 無vô 所sở 用dụng 。 詐trá 道đạo 自tự 然nhiên 消tiêu 。 請thỉnh 待đãi 後hậu 筵diên 以dĩ 觀quán 其kỳ 妙diệu 矣hĩ 。 歷lịch 散tán 騎kỵ 侍thị 郎lang 太thái 子tử 庶thứ 子tử 僕bộc 。 後hậu 主chủ 即tức 位vị 。 遷thiên 秘bí 書thư 監giám 右hữu 衛vệ 將tướng 軍quân 兼kiêm 中trung 書thư 通thông 事sự 舍xá 人nhân 。 掌chưởng 制chế 誥# 宜nghi 事sự 。 雖tuy 以dĩ 文văn 章chương 為vi 後hậu 主chủ 所sở 重trọng/trùng 。 然nhiên 性tánh 剛cang 直trực 。 與dữ 朝triêu 士sĩ 不bất 相tương 中trung 。 會hội 施thí 文văn 慶khánh 。 沈trầm 客khách 卿khanh 以dĩ 便tiện 佞nịnh 干can 政chánh 。 而nhi 宜nghi 事sự 益ích 疎sơ 。 乃nãi 共cộng 譖trấm 宜nghi 事sự 受thọ 高cao 麗lệ 使sử 金kim 。 遂toại 下hạ 之chi 獄ngục 。 宜nghi 事sự 獄ngục 中trung 上thượng 書thư 極cực 論luận 後hậu 主chủ 過quá 失thất 。 後hậu 主chủ 大đại 怒nộ 。 頃khoảnh 之chi 遣khiển 使sứ 謂vị 曰viết 。 我ngã 欲dục 赦xá 卿khanh 。 卿khanh 能năng 改cải 過quá 不phủ 。 對đối 曰viết 。 臣thần 心tâm 如như 面diện 。 面diện 可khả 改cải 則tắc 臣thần 心tâm 可khả 改cải 。 後hậu 主chủ 益ích 怒nộ 。 遂toại 賜tứ 死tử 獄ngục 中trung 。 年niên 五ngũ 十thập 五ngũ 。 其kỳ 後hậu 三tam 年niên 而nhi 隋tùy 滅diệt 陳trần (# 陳trần 書thư )# 。
知tri 歸quy 子tử 曰viết 。 彥ngạn 德đức 宏hoành 法pháp 以dĩ 佐tá 治trị 。 彥ngạn 倫luân 護hộ 生sanh 以dĩ 全toàn 仁nhân 。 三tam 何hà 肥phì 遯độn 於ư 邱# 園viên 。 茂mậu 灌quán 陸lục 沉trầm 於ư 朝triêu 市thị 。 至chí 如như 裴# 劉lưu 諸chư 子tử 文văn 稱xưng 其kỳ 質chất 。 行hành 浮phù 於ư 名danh 。 彬# 彬# 乎hồ 有hữu 君quân 子tử 之chi 風phong 矣hĩ 。 梁lương 陳trần 之chi 際tế 。 士sĩ 大đại 夫phu 名danh 學học 佛Phật 者giả 甚thậm 眾chúng 。 然nhiên 往vãng 往vãng 持trì 祿lộc 保bảo 位vị 。 視thị 鼎đỉnh 社xã 之chi 遷thiên 如như 去khứ 涕thế 唾thóa 焉yên 。 嗚ô 呼hô 。 此thử 豈khởi 佛Phật 教giáo 使sử 然nhiên 與dữ 。 吾ngô 所sở 以dĩ 不bất 忘vong 夫phu 傅phó/phụ 子tử 也dã 。
汪uông 大đại 紳# 云vân 。 竟cánh 體thể 旃chiên 檀đàn 香hương 。 無vô 復phục 有hữu 亂loạn 之chi 者giả 矣hĩ 。 贊tán 極cực 雅nhã 正chánh 。 轉chuyển 覺giác 妙diệu 遠viễn 不bất 測trắc 。