眾聖點記 ( 眾chúng 聖thánh 點điểm 記ký )
Phật Học Đại Từ Điển
NGHĨA TIẾNG HÁN
（術語）持善見律毘婆沙之師資相傳也。佛入滅以來每歲安居竟記一點，故名眾聖點記。出三藏記十一善見律毘婆沙記曰：「仰惟佛世尊泥洹已來年載，至七月十五日受歲竟，於眾前謹下一點，年年如此。感慕心悲，不覺流淚。」歷代三寶記十一曰：「外國沙門僧伽跋陀羅，齊言僧賢（善見律譯者），師資相傳云：佛涅槃後，優波離既結集律藏訖，即於其年七月十五日受自恣竟，以香華供養律藏，便下一點置律藏前，年年如是。優波離欲涅槃持付弟子陀寫俱，陀寫俱欲涅槃付弟子須俱。（中略）如是師師相付至今三藏法師，三藏法師將律藏至廣州，舶反還去，以律藏付弟子僧伽跋陀羅，羅以永明六年共沙門僧猗於廣州竹林寺譯出此善見毘婆沙。因共安居。以永明七年庚午歲七月半夜受自恣竟。如前師法，以香華供養律藏訖，即下一點。當其年計得九百七十五點，點是一年。趙伯休，梁大同元年，於廬山值苦行律師弘度，得此佛涅槃後眾聖點記，年月訖齊永明七年。伯休語弘度曰：自永明七年以後云何不復見點？弘渡答云：自此已前皆是得道聖人手自下點，貧道凡夫止可奉持頂戴而已，不敢輒點。伯休因此舊點下推至梁大同九年癸亥歲，合得一千二十八年。房（三藏記之著者）依伯休所推，從大同九年至今開皇十七年丁已歲，合得一千八十二年。若然則是如來滅度始出千年，去聖尚邇，深可慶歡。」依此記則周敬王三十五年，西歷紀元前四百八十五年，是佛入滅之年也。
NGHĨA HÁN VIỆT
（ 術thuật 語ngữ ） 持trì 善thiện 見kiến 律luật 毘tỳ 婆bà 沙sa 之chi 師sư 資tư 相tướng 傳truyền 也dã 。 佛Phật 入nhập 滅diệt 以dĩ 來lai 每mỗi 歲tuế 安an 居cư 竟cánh 記ký 一nhất 點điểm ， 故cố 名danh 眾chúng 聖thánh 點điểm 記ký 。 出xuất 三Tam 藏Tạng 記ký 十thập 一nhất 善thiện 見kiến 律luật 毘tỳ 婆bà 沙sa 記ký 曰viết 仰ngưỡng 惟duy 佛Phật 世Thế 尊Tôn 。 泥Nê 洹Hoàn 已dĩ 來lai 年niên 載tái 至chí 七thất 月nguyệt 十thập 五ngũ 日nhật 。 受thọ 歲tuế 竟cánh 。 於ư 眾chúng 前tiền 謹cẩn 下hạ 一nhất 點điểm ， 年niên 年niên 如như 此thử 。 感cảm 慕mộ 心tâm 悲bi 。 不bất 覺giác 流lưu 淚lệ 。 」 歷lịch 代đại 三Tam 寶Bảo 記ký 十thập 一nhất 曰viết 。 外ngoại 國quốc 沙Sa 門Môn 僧Tăng 伽già 跋bạt 陀đà 羅la ， 齊tề 言ngôn 僧Tăng 賢hiền （ 善thiện 見kiến 律luật 譯dịch 者giả ） ， 師sư 資tư 相tướng 傳truyền 云vân 佛Phật 涅Niết 槃Bàn 後hậu 。 優Ưu 波Ba 離Ly 既ký 結kết 集tập 律luật 藏tạng 訖ngật ， 即tức 於ư 其kỳ 年niên 七thất 月nguyệt 十thập 五ngũ 日nhật 。 受thọ 自tự 恣tứ 竟cánh ， 以dĩ 香hương 華hoa 供cúng 養dường 。 律luật 藏tạng ， 便tiện 下hạ 一nhất 點điểm 置trí 律luật 藏tạng 前tiền ， 年niên 年niên 如như 是thị 。 優Ưu 波Ba 離Ly 欲dục 涅Niết 槃Bàn 持trì 付phó 弟đệ 子tử 陀đà 寫tả 俱câu ， 陀đà 寫tả 俱câu 欲dục 涅Niết 槃Bàn 付phó 弟đệ 子tử 須tu 俱câu 。 （ 中trung 略lược ） 如như 是thị 師sư 師sư 相tướng 付phó 至chí 今kim 三Tam 藏Tạng 法Pháp 師sư 。 三Tam 藏Tạng 法Pháp 師sư 。 將tương 律luật 藏tạng 至chí 廣quảng 州châu ， 舶bạc 反phản 還hoàn 去khứ ， 以dĩ 律luật 藏tạng 付phó 弟đệ 子tử 僧Tăng 伽già 跋bạt 陀đà 羅la ， 羅la 以dĩ 永vĩnh 明minh 六lục 年niên 共cộng 沙Sa 門Môn 僧Tăng 猗ỷ 於ư 廣quảng 州châu 竹trúc 林lâm 寺tự 譯dịch 出xuất 此thử 善thiện 見kiến 毘tỳ 婆bà 沙sa 。 因nhân 共cộng 安an 居cư 。 以dĩ 永vĩnh 明minh 七thất 年niên 庚canh 午ngọ 歲tuế 七thất 月nguyệt 半bán 夜dạ 受thọ 自tự 恣tứ 竟cánh 。 如như 前tiền 師sư 法pháp ， 以dĩ 香hương 華hoa 供cúng 養dường 。 律luật 藏tạng 訖ngật ， 即tức 下hạ 一nhất 點điểm 。 當đương 其kỳ 年niên 計kế 得đắc 九cửu 百bách 七thất 十thập 五ngũ 點điểm ， 點điểm 是thị 一nhất 年niên 。 趙triệu 伯bá 休hưu ， 梁lương 大đại 同đồng 元nguyên 年niên ， 於ư 廬lư 山sơn 值trị 苦khổ 行hạnh 律luật 師sư 弘hoằng 度độ ， 得đắc 此thử 佛Phật 涅Niết 槃Bàn 後hậu 。 眾chúng 聖thánh 點điểm 記ký ， 年niên 月nguyệt 訖ngật 齊tề 永vĩnh 明minh 七thất 年niên 。 伯bá 休hưu 語ngữ 弘hoằng 度độ 曰viết ： 自tự 永vĩnh 明minh 七thất 年niên 以dĩ 後hậu 云vân 何hà 不bất 復phục 見kiến 點điểm ？ 弘hoằng 渡độ 答đáp 云vân ： 自tự 此thử 已dĩ 前tiền 皆giai 是thị 得đắc 道Đạo 聖thánh 人nhân 手thủ 自tự 下hạ 點điểm ， 貧bần 道đạo 凡phàm 夫phu 止chỉ 可khả 奉phụng 持trì 頂đảnh 戴đái 而nhi 已dĩ ， 不bất 敢cảm 輒triếp 點điểm 。 伯bá 休hưu 因nhân 此thử 舊cựu 點điểm 下hạ 推thôi 至chí 梁lương 大đại 同đồng 九cửu 年niên 癸quý 亥hợi 歲tuế ， 合hợp 得đắc 一nhất 千thiên 二nhị 十thập 八bát 年niên 。 房phòng （ 三Tam 藏Tạng 記ký 之chi 著trước 者giả ） 依y 伯bá 休hưu 所sở 推thôi ， 從tùng 大đại 同đồng 九cửu 年niên 至chí 今kim 開khai 皇hoàng 十thập 七thất 年niên 丁đinh 已dĩ 歲tuế ， 合hợp 得đắc 一nhất 千thiên 八bát 十thập 二nhị 年niên 。 若nhược 然nhiên 則tắc 是thị 如Như 來Lai 。 滅diệt 度độ 始thỉ 出xuất 千thiên 年niên ， 去khứ 聖thánh 尚thượng 邇nhĩ ， 深thâm 可khả 慶khánh 歡hoan 。 」 依y 此thử 記ký 則tắc 周chu 敬kính 王vương 三tam 十thập 五ngũ 年niên ， 西tây 歷lịch 紀kỷ 元nguyên 前tiền 四tứ 百bách 八bát 十thập 五ngũ 年niên ， 是thị 佛Phật 入nhập 滅diệt 之chi 年niên 也dã 。