Chiêm Sát Thiện Ác Nghiệp Báo Kinh Huyền Nghĩa –

Chuẩn
Leave a comment

占Chiêm 察Sát 善Thiện 惡Ác 業Nghiệp 報Báo 經Kinh 玄Huyền 義Nghĩa

明Minh 智Trí 旭撰Soạn

占Chiêm 察Sát 善Thiện 惡Ác 。業Nghiệp 報Báo 經Kinh 玄Huyền 義Nghĩa

蕅# 益ích 沙Sa 門Môn 古cổ 吳ngô 。智trí 旭# 。述thuật 。

夫phu 三tam 界giới 惟duy 心tâm 。心tâm 外ngoại 無vô 法pháp 。理lý 具cụ 事sự 造tạo 。實thật 非phi 兩lưỡng 重trọng/trùng 。但đãn 迷mê 之chi 則tắc 三tam 障chướng 宛uyển 然nhiên 。悟ngộ 之chi 則tắc 三tam 德đức 法pháp 爾nhĩ 。迷mê 悟ngộ 無vô 性tánh 。隨tùy 俗tục 假giả 名danh 。真chân 實thật 指chỉ 歸quy 。二nhị 而nhi 不bất 二nhị 。不bất 二nhị 而nhi 二nhị 。迷mê 悟ngộ 似tự 分phần/phân 。迷mê 既ký 迷mê 其kỳ 所sở 悟ngộ 。悟ngộ 即tức 悟ngộ 其kỳ 所sở 迷mê 。此thử 占chiêm 察sát 善thiện 惡ác 業nghiệp 報báo 經kinh 。乃nãi 指chỉ 迷mê 歸quy 悟ngộ 之chi 要yếu 津tân 也dã 。占chiêm 察sát 者giả 。能năng 觀quán 之chi 智trí 。善thiện 惡ác 業nghiệp 報báo 者giả 。所sở 觀quán 之chi 境cảnh 。能năng 觀quán 無vô 非phi 一nhất 心tâm 三tam 智trí 。所sở 觀quán 無vô 非phi 一nhất 境cảnh 三tam 諦đế 。消tiêu 除trừ 疑nghi 障chướng 。堅kiên 固cố 淨tịnh 信tín 。開khai 示thị 進tiến 趣thú 方phương 便tiện 。安an 慰úy 令linh 離ly 怯khiếp 弱nhược 。所sở 以dĩ 釋Thích 迦Ca 大đại 聖thánh 。勸khuyến 當đương 機cơ 而nhi 耑# 請thỉnh 。地địa 藏tạng 慈từ 尊tôn 。乘thừa 悲bi 願nguyện 而nhi 演diễn 說thuyết 。事sự 理lý 雙song 明minh 。淺thiển 深thâm 同đồng 益ích 。可khả 謂vị 照chiếu 昏hôn 衢cù 之chi 寶bảo 炬cự 。救cứu 痼# 疾tật 之chi 神thần 丹đan 。雖tuy 復phục 去khứ 聖thánh 時thời 遙diêu 。何hà 幸hạnh 妙diệu 詮thuyên 猶do 在tại 。鑽toàn 仰ngưỡng 既ký 切thiết 。欲dục 罷bãi 不bất 能năng 。蠡lễ 測trắc 管quản 窺khuy 。用dụng 公công 同đồng 志chí 。將tương 疏sớ/sơ 經kinh 文văn 。先tiên 明minh 玄huyền 義nghĩa 。第đệ 一nhất 釋thích 名danh 。第đệ 二nhị 顯hiển 體thể 。第đệ 三Tam 明Minh 宗tông 。第đệ 四tứ 辨biện 用dụng 。第đệ 五ngũ 教giáo 相tương/tướng 。

○# 第đệ 一nhất 釋thích 名danh 者giả 。經kinh 題đề 七thất 字tự 。六lục 別biệt 一nhất 通thông 。別biệt 七thất 例lệ 中trung 。今kim 單đơn 從tùng 法pháp 。占chiêm 察sát 二nhị 字tự 。約ước 能năng 觀quán 法pháp 。善thiện 惡ác 業nghiệp 報báo 四tứ 字tự 。約ước 所sở 觀quán 法pháp 。釋thích 此thử 能năng 所sở 二nhị 法pháp 。

復phục 有hữu 兩lưỡng 番phiên 。初sơ 略lược 。次thứ 廣quảng 。初sơ 略lược 釋thích 者giả 。占chiêm 以dĩ 瞻chiêm 視thị 為vi 義nghĩa 。察sát 以dĩ 詳tường 審thẩm 為vi 義nghĩa 。各các 有hữu 事sự 理lý 。事sự 者giả 。依y 於ư 大Đại 士Sĩ 所sở 示thị 三tam 種chủng 輪luân 相tương/tướng 。至chí 誠thành 擲trịch 視thị 。名danh 之chi 為vi 占chiêm 。審thẩm 諦đế 觀quán 其kỳ 相tương 應ứng 與dữ 否phủ/bĩ 。名danh 之chi 為vi 察sát 。或hoặc 自tự 除trừ 疑nghi 。或hoặc 除trừ 他tha 疑nghi 。但đãn 當đương 學học 習tập 此thử 法pháp 。不bất 得đắc 隨tùy 逐trục 世thế 間gian 。卜bốc 筮thệ 法pháp 也dã 。理lý 者giả 。依y 于vu 大Đại 士Sĩ 所sở 示thị 。一nhất 實thật 境cảnh 界giới 。二nhị 種chủng 觀quán 道đạo 。如như 實thật 正chánh 向hướng 。名danh 之chi 為vi 占chiêm 。依y 於ư 大Đại 士Sĩ 所sở 示thị 巧xảo 說thuyết 深thâm 法Pháp 。離ly 相tướng 違vi 過quá 。諦đế 審thẩm 思tư 惟duy 。名danh 之chi 為vi 察sát 。由do 是thị 自tự 善thiện 進tiến 趣thú 。令linh 他tha 亦diệc 善thiện 進tiến 趣thú 。自tự 離ly 怯khiếp 弱nhược 。令linh 他tha 亦diệc 離ly 怯khiếp 弱nhược 。是thị 名danh 理lý 占chiêm 察sát 也dã 。善thiện 惡ác 者giả 。十Thập 善Thiện 十thập 惡ác 。依y 身thân 口khẩu 意ý 而nhi 名danh 為vi 業nghiệp 。業nghiệp 秖kỳ 是thị 思tư 。由do 善thiện 惡ác 思tư 。發phát 身thân 口khẩu 意ý 。種chủng 種chủng 事sự 業nghiệp 。意ý 兼kiêm 惑hoặc 業nghiệp 。身thân 口khẩu 唯duy 業nghiệp 。今kim 以dĩ 第đệ 一nhất 輪luân 相tương/tướng 。占chiêm 視thị 善thiện 惡ác 多đa 少thiểu 。察sát 其kỳ 相tương 應ứng 與dữ 否phủ/bĩ 。復phục 以dĩ 第đệ 二nhị 輪luân 相tướng 。占chiêm 視thị 業nghiệp 力lực 強cường 弱nhược 。亦diệc 須tu 察sát 其kỳ 相tương 應ứng 與dữ 否phủ/bĩ 。又hựu 以dĩ 第đệ 三tam 輪luân 相tương/tướng 。占chiêm 視thị 三tam 世thế 果quả 報báo 。亦diệc 須tu 察sát 其kỳ 相tương 應ứng 與dữ 否phủ/bĩ 。具cụ 如như 經kinh 文văn 廣quảng 明minh 。自tự 身thân 所sở 有hữu 。善thiện 惡ác 業nghiệp 報báo 。依y 此thử 三tam 種chủng 輪luân 相tương/tướng 而nhi 占chiêm 察sát 之chi 。決quyết 了liễu 疑nghi 悔hối 。為vi 他tha 亦diệc 然nhiên 。故cố 名danh 占chiêm 察sát 善thiện 惡ác 業nghiệp 報báo 也dã 。

復phục 次thứ 。有hữu 善thiện 惡ác 惑hoặc 。有hữu 善thiện 惡ác 業nghiệp 。有hữu 善thiện 惡ác 業nghiệp 所sở 感cảm 果quả 報báo 。惑hoặc 業nghiệp 果quả 三tam 。皆giai 是thị 因nhân 緣duyên 所sở 生sanh 。凡phàm 屬thuộc 因nhân 緣duyên 生sanh 法pháp 。無vô 不bất 即tức 空không 。假giả 。中trung 。今kim 依y 一nhất 實thật 境cảnh 界giới 。解giải 了liễu 即tức 空không 。假giả 。中trung 。名danh 之chi 為vi 占chiêm 。復phục 依y 二nhị 種chủng 觀quán 道đạo 。證chứng 悟ngộ 即tức 空không 。假giả 。中trung 名danh 之chi 為vi 察sát 。或hoặc 依y 進tiến 趣thú 方phương 便tiện 。知tri 其kỳ 即tức 空không 。假giả 。中trung 。啟khải 廸# 正chánh 信tín 。名danh 之chi 為vi 占chiêm 。復phục 依y 巧xảo 說thuyết 深thâm 法Pháp 。悟ngộ 其kỳ 即tức 空không 。假giả 。中trung 。永vĩnh 離ly 怯khiếp 弱nhược 。名danh 之chi 為vi 察sát 。故cố 稱xưng 占chiêm 察sát 善thiện 惡ác 業nghiệp 報báo 也dã 。初sơ 略lược 釋thích 竟cánh 。

次thứ 廣quảng 釋thích 者giả 。若nhược 依y 文văn 便tiện 。應ưng 先tiên 釋thích 占chiêm 察sát 。後hậu 釋thích 善thiện 惡ác 業nghiệp 報báo 。然nhiên 設thiết 無vô 善thiện 惡ác 業nghiệp 報báo 。約ước 何hà 可khả 論luận 占chiêm 察sát 。今kim 依y 此thử 義nghĩa 。故cố 先tiên 釋thích 善thiện 惡ác 業nghiệp 報báo 。後hậu 釋thích 占chiêm 察sát 也dã 。先tiên 釋thích 善thiện 惡ác 業nghiệp 報báo 復phục 為vi 二nhị 。初sơ 分phần/phân 釋thích 。二nhị 合hợp 釋thích 。初sơ 中trung 三tam 。初sơ 釋thích 善thiện 惡ác 。二nhị 釋thích 業nghiệp 。三tam 釋thích 報báo 。初sơ 釋thích 善thiện 惡ác 為vi 四tứ 。初sơ 約ước 事sự 局cục 釋thích 。二nhị 約ước 理lý 通thông 釋thích 。三tam 結kết 屬thuộc 十thập 法Pháp 界Giới 。四tứ 結kết 成thành 即tức 空không 。假giả 。中trung 。

初sơ 約ước 事sự 局cục 釋thích 者giả 。性tánh 是thị 清thanh 淨tịnh 調điều 良lương 。能năng 為vi 此thử 世thế 他tha 世thế 順thuận 益ích 。名danh 之chi 為vi 善thiện 。性tánh 是thị 染nhiễm 汙ô 粗thô 戾lệ 。能năng 為vi 此thử 世thế 他tha 世thế 違vi 損tổn 。名danh 之chi 為vi 惡ác 。即tức 殺sát 生sanh 。偷thâu 盜đạo 。邪tà 婬dâm 。名danh 身thân 三tam 惡ác 。妄vọng 言ngôn 。綺ỷ 語ngữ 。兩lưỡng 舌thiệt 。惡ác 罵mạ 。名danh 口khẩu 四tứ 惡ác 。貪tham 欲dục 。瞋sân 恚khuể 。愚ngu 癡si 。名danh 意ý 三tam 惡ác 。不bất 殺sát 。不bất 盜đạo 。不bất 婬dâm 。名danh 身thân 三tam 善thiện 。不bất 妄vọng 。不bất 綺ỷ 。不bất 離ly 間gian 。不bất 粗thô 獷quánh 。名danh 口khẩu 四tứ 善thiện 。不bất 貪tham 。不bất 瞋sân 。不bất 癡si 。名danh 意ý 三tam 善thiện 。故cố 四tứ 十thập 二nhị 章chương 經Kinh 云vân 。如như 是thị 十thập 事sự 。不bất 順thuận 聖thánh 道Đạo 。名danh 十thập 惡ác 行hành 。是thị 惡ác 若nhược 止chỉ 。名danh 十Thập 善Thiện 行Hành 耳nhĩ 。又hựu 十Thập 善Thiện 各các 論luận 止chỉ 行hành 。不bất 殺sát 不bất 盜đạo 等đẳng 。名danh 為vi 止chỉ 善thiện 。慈từ 悲bi 放phóng 生sanh 。周chu 給cấp 布bố 施thí 。修tu 習tập 梵Phạm 行hạnh 。說thuyết 誠thành 實thật 言ngôn 。說thuyết 利lợi 義nghĩa 語ngữ 。和hòa 合hợp 諍tranh 訟tụng 。柔nhu 軟nhuyễn 誘dụ 誨hối 。常thường 念niệm 喜hỷ 捨xả 。志chí 存tồn 悲bi 愍mẫn 。了liễu 達đạt 事sự 理lý 。名danh 為vi 行hành 善thiện 。故cố 此thử 經Kinh 云vân 。言ngôn 十Thập 善Thiện 者giả 。則tắc 為vi 一nhất 切thiết 。眾chúng 善thiện 根căn 本bổn 。能năng 攝nhiếp 一nhất 切thiết 。諸chư 餘dư 善thiện 法Pháp 。言ngôn 十thập 惡ác 者giả 。亦diệc 為vi 一nhất 切thiết 。眾chúng 惡ác 根căn 本bổn 。能năng 攝nhiếp 一nhất 切thiết 。諸chư 餘dư 惡ác 法pháp 也dã 。初sơ 約ước 事sự 局cục 釋thích 竟cánh 。

二nhị 約ước 理lý 通thông 釋thích 者giả 。先tiên 釋thích 惡ác 。次thứ 釋thích 善thiện 。後hậu 明minh 互hỗ 融dung 。先tiên 釋thích 惡ác 者giả 。有hữu 事sự 惡ác 。有hữu 理lý 惡ác 。事sự 惡ác 如như 前tiền 說thuyết 。理lý 惡ác 者giả 。外ngoại 道đạo 計kế 斷đoạn 計kế 常thường 。破phá 壞hoại 因nhân 果quả 。是thị 殺sát 俗tục 諦đế 。違vi 背bội 涅Niết 槃Bàn 。不bất 能năng 證chứng 契khế 。是thị 殺sát 真Chân 諦Đế 。見kiến 戒giới 二nhị 取thủ 。心tâm 外ngoại 著trước 法pháp 。是thị 偷thâu 盜đạo 。愛ái 染nhiễm 見kiến 執chấp 及cập 味vị 禪thiền 等đẳng 。是thị 邪tà 婬dâm 。實thật 非phi 出xuất 要yếu 。自tự 言ngôn 出xuất 要yếu 。是thị 妄vọng 言ngôn 。種chủng 種chủng 戲hí 論luận 。無vô 真chân 實thật 義nghĩa 。是thị 綺ỷ 語ngữ 。鬬đấu 亂loạn 出xuất 世thế 間gian 法Pháp 。是thị 兩lưỡng 舌thiệt 。增tăng 長trưởng 煩phiền 毒độc 。是thị 惡ác 口khẩu 。自tự 謂vị 真chân 實thật 。是thị 貪tham 。謂vị 餘dư 虗hư 妄vọng 。是thị 瞋sân 。不bất 知tri 出xuất 要yếu 。是thị 癡si 。聲Thanh 聞Văn 緣Duyên 覺Giác 。永vĩnh 斷đoạn 生sanh 因nhân 。是thị 殺sát 俗tục 諦đế 。不bất 知tri 佛Phật 性tánh 。是thị 殺sát 中trung 諦đế 。妄vọng 取thủ 涅Niết 槃Bàn 。是thị 盜đạo 。證chứng 偏thiên 真chân 理lý 。不bất 能năng 捨xả 離ly 。是thị 婬dâm 。未vị 得đắc 一nhất 切thiết 解giải 脫thoát 。自tự 謂vị 解giải 脫thoát 。是thị 妄vọng 言ngôn 。譬thí 如như 空không 拳quyền 楊dương 葉diệp 。無vô 真chân 實thật 義nghĩa 。是thị 綺ỷ 語ngữ 。分phân 離ly 生sanh 死tử 涅Niết 槃Bàn 。無vô 二nhị 法pháp 性tánh 以dĩ 為vi 定định 二nhị 。是thị 兩lưỡng 舌thiệt 。分phân 別biệt 善thiện 惡ác 。有hữu 漏lậu 無vô 漏lậu 等đẳng 法pháp 。是thị 惡ác 口khẩu 。著trước 無vô 為vi 。是thị 貪tham 。厭yếm 有hữu 為vi 。是thị 瞋sân 。不bất 知tri 平bình 等đẳng 法pháp 性tánh 。是thị 癡si 。權quyền 教giáo 菩Bồ 薩Tát 。入nhập 空không 時thời 。殺sát 俗tục 諦đế 。入nhập 假giả 時thời 。殺sát 中trung 諦đế 。觀quán 中trung 時thời 。雙song 殺sát 二nhị 諦đế 。誓thệ 取thủ 菩Bồ 提Đề 。是thị 盜đạo 。神thần 通thông 法pháp 愛ái 。是thị 婬dâm 。未vị 證chứng 實thật 相tướng 有hữu 所sở 言ngôn 說thuyết 。是thị 妄vọng 言ngôn 。種chủng 種chủng 言ngôn 說thuyết 。不bất 契khế 實thật 義nghĩa 。是thị 綺ỷ 語ngữ 。分phân 別biệt 中trung 邊biên 。是thị 兩lưỡng 舌thiệt 。彈đàn 訶ha 生sanh 死tử 及cập 二Nhị 乘Thừa 法pháp 。是thị 惡ác 口khẩu 。似tự 道Đạo 法Pháp 愛ái 。是thị 貪tham 。捨xả 離ly 二nhị 邊biên 。是thị 瞋sân 。未vị 照chiếu 圓viên 中trung 。是thị 癡si 。釋thích 惡ác 竟cánh 。次thứ 釋thích 善thiện 者giả 。事sự 善thiện 如như 前tiền 說thuyết 。理lý 善thiện 者giả 。佛Phật 弟đệ 子tử 離ly 斷đoạn 常thường 見kiến 。深thâm 信tín 因nhân 果quả 。是thị 不bất 殺sát 俗tục 諦đế 。達đạt 一nhất 切thiết 法pháp 。無vô 我ngã 無vô 我ngã 所sở 。亦diệc 無vô 實thật 性tánh 。不bất 殺sát 真Chân 諦Đế 。知tri 一nhất 切thiết 法pháp 。皆giai 是thị 佛Phật 法Pháp 。皆giai 是thị 實thật 相tướng 。第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 諦Đế 。法Pháp 界Giới 。法pháp 住trụ 。法pháp 位vị 。真Chân 如Như 。實thật 際tế 。如Như 來Lai 藏tạng 性tánh 。平bình 等đẳng 圓viên 融dung 。不bất 可khả 思tư 議nghị 。不bất 殺sát 中trung 諦đế 了liễu 知tri 心tâm 外ngoại 無vô 法pháp 可khả 取thủ 。是thị 不bất 盜đạo 。無vô 能năng 無vô 所sở 。是thị 不bất 婬dâm 。四tứ 悉tất 因nhân 緣duyên 如như 理lý 詮thuyên 說thuyết 。是thị 不bất 妄vọng 。能năng 令linh 眾chúng 生sanh 。得đắc 於ư 四tứ 益ích 。是thị 不bất 綺ỷ 。隨tùy 順thuận 事sự 理lý 。是thị 不bất 鬬đấu 亂loạn 。悅duyệt 可khả 眾chúng 心tâm 。是thị 不bất 粗thô 惡ác 。離ly 似tự 道đạo 愛ái 。是thị 不bất 貪tham 。不bất 違vi 三tam 諦đế 。是thị 不bất 瞋sân 。了liễu 達đạt 三tam 諦đế 。是thị 不bất 癡si 。次thứ 釋thích 善thiện 竟cánh 。後hậu 明minh 互hỗ 融dung 者giả 。善thiện 惡ác 名danh 字tự 。本bổn 無vô 一nhất 定định 。故cố 以dĩ 名danh 定định 義nghĩa 。萬vạn 無vô 一nhất 得đắc 。以dĩ 義nghĩa 定định 名danh 。萬vạn 無vô 一nhất 失thất 。且thả 如như 約ước 事sự 。則tắc 殺sát 盜đạo 等đẳng 為vi 惡ác 。不bất 殺sát 盜đạo 等đẳng 為vi 善thiện 。約ước 理lý 。則tắc 有hữu 漏lậu 事sự 善thiện 事sự 惡ác 。總tổng 名danh 為vi 惡ác 。無vô 漏lậu 事sự 理lý 。乃nãi 名danh 為vi 善thiện 。又hựu 有hữu 漏lậu 善thiện 惡ác 及cập 偏thiên 真chân 事sự 理lý 。總tổng 名danh 為vi 惡ác 。入nhập 假giả 事sự 理lý 。乃nãi 名danh 為vi 善thiện 。又hựu 有hữu 漏lậu 善thiện 惡ác 及cập 偏thiên 真chân 事sự 理lý 。入nhập 假giả 事sự 理lý 。總tổng 名danh 為vi 惡ác 。入nhập 中trung 事sự 理lý 。乃nãi 名danh 為vi 善thiện 。又hựu 但đãn 中trung 事sự 理lý 。仍nhưng 名danh 為vi 惡ác 。圓viên 中trung 事sự 理lý 。乃nãi 名danh 為vi 善thiện 。是thị 則tắc 事sự 殺sát 事sự 盜đạo 等đẳng 。唯duy 得đắc 名danh 惡ác 。不bất 得đắc 名danh 善thiện 。圓viên 中trung 事sự 理lý 。唯duy 得đắc 名danh 善thiện 。不bất 得đắc 名danh 惡ác 。若nhược 事sự 不bất 殺sát 盜đạo 等đẳng 乃nãi 至chí 但đãn 中trung 事sự 理lý 。亦diệc 得đắc 名danh 善thiện 。亦diệc 得đắc 名danh 惡ác 。望vọng 前tiền 則tắc 皆giai 名danh 善thiện 。望vọng 後hậu 則tắc 皆giai 名danh 惡ác 也dã 。

復phục 有hữu 理lý 惡ác 。所sở 謂vị 弑# 無vô 明minh 父phụ 。害hại 貪tham 愛ái 母mẫu 。菩Bồ 提Đề 無vô 與dữ 者giả 。然nhiên 我ngã 取thủ 菩Bồ 提Đề 。法Pháp 喜hỷ 為vi 妻thê 。空không 拳quyền 誘dụ 度độ 。乃nãi 至chí 大đại 貪tham 大đại 瞋sân 大đại 癡si 法Pháp 門môn 。是thị 則tắc 惟duy 佛Phật 具cụ 足túc 十thập 惡ác 。菩Bồ 薩Tát 二Nhị 乘Thừa 。但đãn 有hữu 少thiểu 分phần 十thập 惡ác 。一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。唯duy 能năng 具cụ 足túc 十Thập 善Thiện 。更cánh 無vô 少thiểu 惡ác 也dã 。二nhị 約ước 理lý 通thông 釋thích 竟cánh 。

三tam 結kết 屬thuộc 十thập 法Pháp 界Giới 者giả 。又hựu 為vi 三tam 。初sơ 明minh 十thập 界giới 。二nhị 明minh 四tứ 教giáo 。三Tam 明Minh 六lục 即tức 。初sơ 明minh 十thập 界giới 者giả 。地địa 獄ngục 苦khổ 重trọng/trùng 。但đãn 具cụ 事sự 理lý 善thiện 惡ác 種chủng 子tử 。不bất 起khởi 事sự 理lý 善thiện 惡ác 現hiện 行hành 。一nhất 分phần/phân 極cực 苦khổ 鬼quỷ 趣thú 傍bàng 生sanh 亦diệc 爾nhĩ 。鬼quỷ 畜súc 二nhị 趣thú 。亦diệc 具cụ 事sự 理lý 善thiện 惡ác 種chủng 子tử 。多đa 起khởi 事sự 惡ác 現hiện 行hành 。少thiểu 起khởi 事sự 善thiện 現hiện 行hành 。未vị 必tất 能năng 起khởi 理lý 惡ác 理lý 善thiện 。慧tuệ 力lực 弱nhược 故cố 。阿a 修tu 羅la 趣thú 。略lược 同đồng 鬼quỷ 畜súc 。或hoặc 得đắc 見kiến 佛Phật 聞văn 法Pháp 。能năng 起khởi 理lý 善thiện 。理lý 善thiện 若nhược 起khởi 。如như 應ưng 攝nhiếp 入nhập 四tứ 聖thánh 界giới 中trung 。人nhân 趣thú 有hữu 二nhị 。若nhược 在tại 北bắc 洲châu 雖tuy 具cụ 。一nhất 切thiết 種chủng 子tử 。但đãn 起khởi 事sự 善thiện 。不bất 起khởi 事sự 惡ác 。亦diệc 復phục 不bất 起khởi 。理lý 惡ác 理lý 善thiện 。就tựu 事sự 善thiện 中trung 。但đãn 有hữu 舊cựu 醫y 十Thập 善Thiện 。不bất 起khởi 三tam 皈quy 五Ngũ 戒Giới 八Bát 戒Giới 。具cụ 戒giới 諸chư 善thiện 。以dĩ 不bất 聞văn 佛Phật 法Pháp 故cố 。若nhược 在tại 三tam 洲châu 。具cụ 能năng 起khởi 於ư 事sự 理lý 善thiện 惡ác 。人nhân 中trung 慧tuệ 解giải 極cực 猛mãnh 利lợi 故cố 。若nhược 起khởi 理lý 善thiện 。亦diệc 隨tùy 攝nhiếp 入nhập 四tứ 聖thánh 界giới 中trung 。天thiên 趣thú 有hữu 四tứ 。一nhất 地địa 居cư 二nhị 天thiên 。謂vị 四tứ 王vương 。忉Đao 利Lợi 。具cụ 起khởi 事sự 理lý 善thiện 惡ác 。略lược 與dữ 人nhân 同đồng 。但đãn 事sự 善thiện 中trung 。缺khuyết 出xuất 家gia 戒giới 一nhất 事sự 耳nhĩ 。二nhị 空không 居cư 四tứ 天thiên 。謂vị 夜dạ 摩ma 。兜Đâu 率Suất 。化hóa 樂nhạo/nhạc/lạc 。他tha 化hóa 。不bất 起khởi 殺sát 盜đạo 邪tà 婬dâm 。三tam 種chủng 事sự 惡ác 。猶do 有hữu 正chánh 婬dâm 未vị 斷đoạn 。亦diệc 容dung 起khởi 後hậu 七thất 種chủng 事sự 惡ác 。亦diệc 能năng 起khởi 事sự 十Thập 善Thiện 。但đãn 不bất 起khởi 出xuất 家gia 戒giới 。亦diệc 能năng 起khởi 於ư 理lý 善thiện 理lý 惡ác 。若nhược 起khởi 理lý 善thiện 。亦diệc 隨tùy 攝nhiếp 入nhập 四tứ 聖thánh 界giới 中trung 。三tam 色sắc 界giới 中trung 。又hựu 分phân 為vi 二nhị 。一nhất 初sơ 禪thiền 天thiên 。猶do 有hữu 覺giác 觀quán 語ngữ 言ngôn 。容dung 起khởi 口khẩu 妄vọng 意ý 貪tham 。梵Phạm 於ư 釋Thích 子tử 起khởi 諂siểm 誑cuống 故cố 。不bất 起khởi 其kỳ 餘dư 事sự 惡ác 。得đắc 起khởi 一nhất 切thiết 理lý 善thiện 理lý 惡ác 。若nhược 起khởi 理lý 善thiện 。亦diệc 隨tùy 攝nhiếp 入nhập 四tứ 聖thánh 界giới 中trung 。二nhị 禪thiền 以dĩ 上thượng 。已dĩ 離ly 覺giác 觀quán 。不bất 起khởi 身thân 口khẩu 事sự 惡ác 。但đãn 起khởi 當đương 地địa 貪tham 癡si 。及cập 起khởi 理lý 善thiện 理lý 惡ác 。若nhược 起khởi 理lý 善thiện 。屬thuộc 四tứ 聖thánh 界giới 也dã 。四tứ 無vô 色sắc 界giới 。但đãn 有hữu 四tứ 蘊uẩn 。無vô 業nghiệp 果quả 身thân 。不bất 起khởi 身thân 口khẩu 事sự 善thiện 事sự 惡ác 。亦diệc 起khởi 當đương 地địa 貪tham 癡si 。多đa 起khởi 理lý 惡ác 。少thiểu 起khởi 理lý 善thiện 。一nhất 切thiết 菩Bồ 薩Tát 。不bất 生sanh 彼bỉ 故cố 。聲Thanh 聞Văn 緣Duyên 覺Giác 。又hựu 分phân 為vi 三tam 。一nhất 者giả 見kiến 道đạo 。二nhị 者giả 離ly 欲dục 。三tam 者giả 無Vô 學Học 。初sơ 見kiến 道đạo 位vị 。永vĩnh 斷đoạn 十thập 種chủng 分phân 別biệt 事sự 惡ác 。亦diệc 斷đoạn 外ngoại 道đạo 殺sát 俗tục 殺sát 真chân 等đẳng 理lý 惡ác 。而nhi 未vị 能năng 斷đoạn 。正chánh 婬dâm 及cập 貪tham 瞋sân 癡si 。任nhậm 運vận 事sự 惡ác 。亦diệc 復phục 全toàn 起khởi 聲Thanh 聞Văn 緣Duyên 覺Giác 理lý 惡ác 。二nhị 離ly 欲dục 位vị 。永vĩnh 斷đoạn 欲dục 界giới 十thập 種chủng 事sự 惡ác 。未vị 斷đoạn 色sắc 無vô 色sắc 界giới 。任nhậm 運vận 貪tham 癡si 事sự 惡ác 。三tam 無Vô 學Học 位vị 。又hựu 分phân 為vi 二nhị 。一nhất 有hữu 餘dư 依y 地địa 。永vĩnh 斷đoạn 三tam 界giới 事sự 惡ác 。全toàn 墮đọa 聲Thanh 聞Văn 緣Duyên 覺Giác 理lý 惡ác 。二nhị 無vô 餘dư 依y 地địa 。若nhược 據cứ 權quyền 論luận 。即tức 是thị 永vĩnh 入nhập 涅Niết 槃Bàn 。無vô 復phục 事sự 理lý 善thiện 惡ác 若nhược 現hiện 若nhược 種chủng 。若nhược 據cứ 實thật 論luận 。即tức 是thị 出xuất 生sanh 界giới 外ngoại 方phương 便tiện 土thổ/độ 中trung 。但đãn 斷đoạn 界giới 內nội 事sự 理lý 善thiện 惡ác 現hiện 種chủng 。仍nhưng 復phục 現hiện 行hành 聲Thanh 聞Văn 緣Duyên 覺Giác 理lý 惡ác 。或hoặc 能năng 起khởi 于vu 菩Bồ 薩Tát 佛Phật 界giới 理lý 善thiện 理lý 惡ác 。若nhược 起khởi 菩Bồ 薩Tát 佛Phật 界giới 善thiện 惡ác 。如như 應ưng 攝nhiếp 入nhập 菩Bồ 薩Tát 佛Phật 界giới 也dã 。菩Bồ 薩Tát 法Pháp 界Giới 。復phục 分phân 為vi 四tứ 。一nhất 三tam 藏tạng 所sở 明minh 事sự 六Lục 度Độ 菩Bồ 薩Tát 。具cụ 足túc 事sự 理lý 善thiện 惡ác 種chủng 子tử 。而nhi 弘hoằng 誓thệ 力lực 強cường/cưỡng 。止Chỉ 觀Quán 力lực 弱nhược 。但đãn 能năng 永vĩnh 斷đoạn 事sự 惡ác 現hiện 行hành 。不bất 能năng 損tổn 害hại 。事sự 惡ác 種chủng 子tử 。但đãn 能năng 熾sí 然nhiên 修tu 行hành 事sự 善thiện 。不bất 能năng 方phương 便tiện 發phát 起khởi 理lý 善thiện 。于vu 本bổn 教giáo 中trung 。既ký 不bất 立lập 修tu 證chứng 地địa 位vị 。尅khắc 實thật 論luận 之chi 。猶do 屬thuộc 人nhân 天thiên 界giới 耳nhĩ 。二nhị 通thông 教giáo 菩Bồ 薩Tát 。若nhược 在tại 乾can/kiền/càn 慧tuệ 性tánh 地địa 。略lược 同đồng 三tam 藏tạng 。若nhược 八bát 人nhân 見kiến 地địa 發phát 真chân 。則tắc 永vĩnh 斷đoạn 凡phàm 外ngoại 事sự 理lý 二nhị 惡ác 。能năng 起khởi 菩Bồ 薩Tát 。佛Phật 界giới 事sự 善thiện 及cập 理lý 善thiện 惡ác 。三tam 別biệt 教giáo 菩Bồ 薩Tát 。十thập 信tín 位vị 中trung 。亦diệc 同đồng 三tam 藏tạng 。十thập 住trụ 已dĩ 去khứ 。同đồng 前tiền 通thông 教giáo 。或hoặc 復phục 勝thắng 之chi 。可khả 以dĩ 意ý 得đắc 。登đăng 地địa 證chứng 道đạo 同đồng 圓viên 。永vĩnh 斷đoạn 九cửu 界giới 事sự 理lý 二nhị 惡ác 。唯duy 起khởi 佛Phật 界giới 事sự 理lý 二nhị 善thiện 及cập 佛Phật 理lý 惡ác 。四tứ 圓viên 教giáo 菩Bồ 薩Tát 。亦diệc 名danh 菩Bồ 薩Tát 。亦diệc 名danh 為vi 佛Phật 。五ngũ 品phẩm 位vị 中trung 。圓viên 伏phục 九cửu 界giới 事sự 理lý 二nhị 惡ác 。圓viên 起khởi 佛Phật 界giới 事sự 善thiện 。而nhi 佛Phật 界giới 理lý 善thiện 理lý 惡ác 。猶do 未vị 現hiện 起khởi 。十thập 信tín 位vị 中trung 。任nhậm 運vận 先tiên 斷đoạn 凡phàm 外ngoại 事sự 理lý 二nhị 惡ác 。亦diệc 斷đoạn 聲Thanh 聞Văn 緣Duyên 覺Giác 理lý 惡ác 。相tương 似tự 起khởi 于vu 佛Phật 界giới 理lý 善thiện 理lý 惡ác 。初sơ 住trụ 已dĩ 去khứ 。圓viên 斷đoạn 九cửu 界giới 事sự 理lý 二nhị 惡ác 。分phần/phân 證chứng 佛Phật 界giới 理lý 善thiện 理lý 惡ác 也dã 。佛Phật 界giới 亦diệc 四tứ 。一nhất 藏tạng 教giáo 所sở 明minh 果quả 佛Phật 。止chỉ 能năng 永vĩnh 斷đoạn 六lục 凡phàm 事sự 理lý 二nhị 惡ác 種chủng 子tử 。圓viên 滿mãn 無vô 漏lậu 事sự 理lý 二nhị 善thiện 。止chỉ 能năng 弑# 枝chi 末mạt 無vô 明minh 父phụ 。害hại 界giới 內nội 貪tham 愛ái 母mẫu 。取thủ 一Nhất 切Thiết 智Trí 菩Bồ 提Đề 。以dĩ 真Chân 諦Đế 法Pháp 喜hỷ 為vi 妻thê 。說thuyết 生sanh 生sanh 不bất 可khả 說thuyết 法Pháp 。以dĩ 誘dụ 嬰anh 兒nhi 。不bất 捨xả 三tam 界giới 。有hữu 為vi 福phước 慧tuệ 為vi 大đại 貪tham 。不bất 取thủ 三tam 界giới 見kiến 思tư 因nhân 果quả 為vi 大đại 瞋sân 。不bất 分phân 別biệt 三tam 界giới 諸chư 法pháp 為vi 大đại 癡si 耳nhĩ 。二nhị 通thông 教giáo 所sở 明minh 果quả 佛Phật 。因nhân 雖tuy 先tiên 斷đoạn 六lục 凡phàm 事sự 理lý 二nhị 惡ác 種chủng 子tử 。至chí 果quả 滿mãn 時thời 。還hoàn 與dữ 藏tạng 佛Phật 同đồng 也dã 。但đãn 兼kiêm 能năng 說thuyết 生sanh 不bất 生sanh 不bất 可khả 說thuyết 法Pháp 。以dĩ 誘dụ 嬰anh 兒nhi 為vi 小tiểu 勝thắng 耳nhĩ 。三tam 別biệt 教giáo 所sở 明minh 妙diệu 覺giác 果quả 佛Phật 。僅cận 斷đoạn 十thập 二nhị 品phẩm 無vô 明minh 惡ác 。僅cận 分phần/phân 證chứng 圓viên 中trung 事sự 理lý 二nhị 善thiện 。僅cận 分phần/phân 證chứng 大đại 貪tham 大đại 瞋sân 等đẳng 惡ác 。不bất 得đắc 名danh 究cứu 竟cánh 也dã 。四tứ 圓viên 教giáo 所sở 明minh 妙diệu 覺giác 果quả 佛Phật 。一nhất 切thiết 事sự 理lý 二nhị 惡ác 。斷đoạn 無vô 不bất 盡tận 。一nhất 切thiết 事sự 理lý 二nhị 善thiện 。修tu 無vô 不bất 滿mãn 。又hựu 究cứu 竟cánh 弑# 無vô 明minh 父phụ 。究cứu 竟cánh 害hại 貪tham 愛ái 母mẫu 。究cứu 竟cánh 取thủ 大đại 菩Bồ 提Đề 。無vô 有hữu 遺di 餘dư 。究cứu 竟cánh 會hội 合hợp 三tam 諦đế 法Pháp 喜hỷ 。無vô 時thời 暫tạm 捨xả 。生sanh 生sanh 等đẳng 四tứ 句cú 。皆giai 不bất 可khả 說thuyết 。而nhi 說thuyết 四tứ 句cú 。一nhất 切thiết 實thật 。一nhất 切thiết 不bất 實thật 。一nhất 切thiết 亦diệc 實thật 亦diệc 不bất 實thật 。一nhất 切thiết 非phi 實thật 非phi 不bất 實thật 。誑cuống 誘dụ 十thập 界giới 嬰anh 兒nhi 。不bất 捨xả 一nhất 切thiết 法pháp 。不bất 取thủ 一nhất 切thiết 法pháp 。不bất 分phân 別biệt 一nhất 切thiết 法pháp 。是thị 謂vị 究cứu 竟cánh 善thiện 究cứu 竟cánh 惡ác 也dã 。初sơ 明minh 十thập 界giới 竟cánh 。

二nhị 明minh 四tứ 教giáo 者giả 。四tứ 教giáo 各các 論luận 十thập 界giới 。而nhi 淺thiển 深thâm 通thông 別biệt 有hữu 異dị 。今kim 應ưng 從tùng 淺thiển 辨biện 深thâm 。束thúc 通thông 從tùng 別biệt 。且thả 如như 藏tạng 教giáo 。以dĩ 凡phàm 外ngoại 事sự 理lý 二nhị 惡ác 為vi 所sở 治trị 。以dĩ 三tam 乘thừa 四Tứ 諦Đế 十Thập 二Nhị 因Nhân 緣Duyên 。六Lục 度Độ 為vi 能năng 治trị 。凡phàm 外ngoại 是thị 六lục 法Pháp 界Giới 。四Tứ 諦Đế 是thị 聲Thanh 聞Văn 界giới 。十Thập 二Nhị 因Nhân 緣Duyên 。是thị 緣Duyên 覺Giác 界giới 。六Lục 度Độ 是thị 菩Bồ 薩Tát 界giới 。三tam 祇kỳ 因nhân 滿mãn 。得đắc 成thành 正chánh 覺giác 。即tức 是thị 佛Phật 界giới 。而nhi 究cứu 其kỳ 所sở 詮thuyên 。止chỉ 是thị 因nhân 緣duyên 生sanh 法pháp 一nhất 句cú 。析tích 法pháp 歸quy 空không 。斷đoạn 除trừ 我ngã 執chấp 。不bất 知tri 諸chư 法pháp 當đương 體thể 即tức 空không 。為vi 化hóa 鈍độn 根căn 。施thí 此thử 小tiểu 法pháp 。若nhược 約ước 菩Bồ 薩Tát 。不bất 出xuất 六lục 凡phàm 。若nhược 約ước 證chứng 真chân 。唯duy 歸quy 灰hôi 斷đoạn 。束thúc 通thông 從tùng 別biệt 。判phán 是thị 聲Thanh 聞Văn 法Pháp 也dã 。次thứ 明minh 通thông 教giáo 。亦diệc 以dĩ 凡phàm 外ngoại 事sự 理lý 二nhị 惡ác 為vi 所sở 治trị 。以dĩ 共cộng 般Bát 若Nhã 無vô 生sanh 理lý 觀quán 為vi 能năng 治trị 。凡phàm 外ngoại 是thị 六lục 法Pháp 界Giới 。已dĩ 辦biện 地địa 是thị 聲Thanh 聞Văn 界giới 。辟Bích 支Chi 地địa 是thị 緣Duyên 覺Giác 界giới 。第đệ 九cửu 地địa 即tức 菩Bồ 薩Tát 界giới 。第đệ 十Thập 地Địa 即tức 佛Phật 界giới 。而nhi 究cứu 其kỳ 所sở 詮thuyên 。止chỉ 是thị 即tức 空không 一nhất 句cú 。體thể 法pháp 無vô 性tánh 。斷đoạn 界giới 內nội 我ngã 法pháp 二nhị 執chấp 。不bất 知tri 諸chư 法pháp 假giả 名danh 無vô 量lượng 。雖tuy 為vi 大Đại 乘Thừa 初sơ 門môn 。當đương 教giáo 亦diệc 歸quy 灰hôi 斷đoạn 。束thúc 通thông 從tùng 別biệt 。判phán 是thị 緣Duyên 覺Giác 法Pháp 也dã 。次thứ 明minh 別biệt 教giáo 。以dĩ 九cửu 界giới 事sự 理lý 二nhị 惡ác 為vi 所sở 治trị 。以dĩ 不bất 共cộng 般Bát 若Nhã 次thứ 第đệ 三tam 觀quán 為vi 能năng 治trị 。十thập 信tín 位vị 中trung 。仰ngưỡng 信tín 中trung 道đạo 。用dụng 藏tạng 教giáo 析tích 空không 觀quán 及cập 六Lục 度Độ 事sự 善thiện 。治trị 凡phàm 外ngoại 事sự 理lý 二nhị 惡ác 。十thập 住trụ 。用dụng 通thông 教giáo 體thể 空không 觀quán 及cập 六Lục 度Độ 理lý 善thiện 。斷đoạn 凡phàm 外ngoại 事sự 理lý 二nhị 惡ác 。十thập 行hành 。用dụng 入nhập 假giả 觀quán 。治trị 聲Thanh 聞Văn 緣Duyên 覺Giác 理lý 惡ác 。徧biến 能năng 通thông 達đạt 十thập 界giới 病bệnh 之chi 與dữ 藥dược 。十thập 向hướng 。習tập 中trung 道đạo 觀quán 。治trị 菩Bồ 薩Tát 理lý 惡ác 。十Thập 地Địa 。斷đoạn 九cửu 界giới 理lý 惡ác 。證chứng 佛Phật 界giới 理lý 善thiện 。而nhi 究cứu 其kỳ 所sở 詮thuyên 。止chỉ 是thị 假giả 名danh 一nhất 句cú 。緣duyên 理lý 斷đoạn 九cửu 。不bất 知tri 諸chư 法pháp 當đương 體thể 即tức 中trung 。雖tuy 云vân 證chứng 道đạo 同đồng 圓viên 。當đương 教giáo 談đàm 理lý 不bất 融dung 。束thúc 通thông 從tùng 別biệt 。判phán 是thị 菩Bồ 薩Tát 法Pháp 也dã 。次thứ 明minh 圓viên 教giáo 。以dĩ 十thập 界giới 事sự 理lý 二nhị 惡ác 為vi 所sở 治trị 。即tức 以dĩ 十thập 界giới 事sự 理lý 二nhị 善thiện 為vi 能năng 治trị 。亦diệc 得đắc 云vân 以dĩ 十thập 界giới 理lý 善thiện 為vi 所sở 治trị 。以dĩ 十thập 界giới 理lý 惡ác 為vi 能năng 治trị 。亦diệc 得đắc 云vân 十thập 界giới 善thiện 惡ác 皆giai 是thị 所sở 治trị 。十thập 界giới 善thiện 惡ác 皆giai 即tức 能năng 治trị 。何hà 以dĩ 故cố 三tam 千thiên 在tại 理lý 。同đồng 名danh 無vô 明minh 。能năng 治trị 性tánh 外ngoại 。無vô 別biệt 所sở 治trị 。如như 水thủy 成thành 冰băng 故cố 。三tam 千thiên 果quả 成thành 。咸hàm 稱xưng 常thường 樂nhạo/nhạc/lạc 。所sở 治trị 性tánh 別biệt 。無vô 外ngoại 能năng 治trị 。如như 冰băng 還hoàn 成thành 水thủy 故cố 。雖tuy 無vô 能năng 所sở 。而nhi 能năng 所sở 宛uyển 然nhiên 。以dĩ 一nhất 心tâm 三tam 觀quán 。圓viên 治trị 一nhất 切thiết 事sự 惡ác 理lý 惡ác 。圓viên 顯hiển 一nhất 切thiết 理lý 善thiện 理lý 惡ác 。始thỉ 從tùng 五ngũ 品phẩm 。終chung 至chí 妙diệu 覺giác 。所sở 斷đoạn 所sở 顯hiển 。略lược 如như 前tiền 說thuyết 。而nhi 究cứu 其kỳ 所sở 詮thuyên 。明minh 一nhất 切thiết 法pháp 皆giai 是thị 佛Phật 法Pháp 。因nhân 緣duyên 即tức 中trung 。心tâm 佛Phật 眾chúng 生sanh 。三tam 無vô 差sai 別biệt 。說thuyết 無vô 分phân 別biệt 法Pháp 。隨tùy 佛Phật 自tự 意ý 語ngữ 。束thúc 通thông 從tùng 別biệt 。判phán 是thị 佛Phật 界giới 法pháp 也dã 。二nhị 明minh 四tứ 教giáo 竟cánh 。

三Tam 明Minh 六lục 即tức 者giả 。圓viên 教giáo 既ký 明minh 眾chúng 生sanh 即tức 佛Phật 。性tánh 德đức 平bình 等đẳng 。若nhược 不bất 了liễu 之chi 。易dị 起khởi 僭# 慢mạn 。故cố 須tu 以dĩ 六lục 位vị 揀giản 修tu 。修tu 雖tuy 分phần/phân 六lục 。性tánh 恆hằng 平bình 等đẳng 。故cố 六lục 而nhi 常thường 即tức 。可khả 祛khư 退thoái 怯khiếp 。性tánh 雖tuy 平bình 等đẳng 。修tu 有hữu 逆nghịch 順thuận 。故cố 即tức 而nhi 常thường 六lục 。可khả 除trừ 上thượng 慢mạn 也dã 。理lý 即tức 惟duy 逆nghịch 。究cứu 竟cánh 惟duy 順thuận 。名danh 字tự 以dĩ 去khứ 。望vọng 前tiền 名danh 順thuận 。望vọng 後hậu 名danh 逆nghịch 。又hựu 逆nghịch 性tánh 則tắc 順thuận 無vô 明minh 。順thuận 性tánh 則tắc 逆nghịch 無vô 明minh 。故cố 逆nghịch 名danh 為vi 惡ác 。亦diệc 可khả 名danh 善thiện 。順thuận 名danh 為vi 善thiện 。亦diệc 可khả 名danh 惡ác 也dã 。初sơ 理lý 即tức 者giả 。且thả 如như 舉cử 一nhất 善thiện 字tự 。即tức 具cụ 十thập 界giới 由do 其kỳ 順thuận 無vô 明minh 父phụ 。孝hiếu 貪tham 愛ái 母mẫu 。不bất 敢cảm 盜đạo 取thủ 菩Bồ 提Đề 。乖quai 離ly 法Pháp 喜hỷ 妻thê 妾thiếp 。不bất 作tác 佛Phật 法pháp 口khẩu 業nghiệp 。不bất 貪tham 事sự 理lý 二nhị 善thiện 。不bất 瞋sân 見kiến 思tư 煩phiền 惱não 。分phân 明minh 起khởi 惑hoặc 造tạo 業nghiệp 。則tắc 為vi 三tam 塗đồ 法Pháp 界Giới 。乃nãi 至chí 不bất 殺sát 中trung 諦đế 。不bất 取thủ 自tự 心tâm 。不bất 著trước 似tự 愛ái 。不bất 說thuyết 不bất 了liễu 義nghĩa 法pháp 。不bất 貪tham 權quyền 善thiện 。不bất 瞋sân 二nhị 邊biên 。了liễu 達đạt 三tam 諦đế 。則tắc 為vi 佛Phật 界giới 。又hựu 如như 舉cử 一nhất 惡ác 字tự 。亦diệc 具cụ 十thập 界giới 。由do 其kỳ 殺sát 生sanh 偷thâu 盜đạo 。等đẳng 十thập 惡ác 滿mãn 足túc 。則tắc 墮đọa 三tam 塗đồ 法Pháp 界Giới 。由do 其kỳ 雖tuy 不bất 起khởi 事sự 惡ác 。而nhi 有hữu 迷mê 真chân 理lý 惡ác 。則tắc 墮đọa 人nhân 天thiên 法Pháp 界Giới 。雖tuy 無vô 事sự 惡ác 及cập 迷mê 真chân 惡ác 。而nhi 有hữu 迷mê 俗tục 理lý 惡ác 。則tắc 墮đọa 二Nhị 乘Thừa 法Pháp 界Giới 。雖tuy 無vô 事sự 惡ác 及cập 迷mê 真chân 迷mê 俗tục 理lý 惡ác 。而nhi 有hữu 迷mê 中trung 理lý 惡ác 。則tắc 墮đọa 菩Bồ 薩Tát 法Pháp 界Giới 。雖tuy 無vô 事sự 惡ác 迷mê 三tam 諦đế 惡ác 。而nhi 具cụ 足túc 弑# 無vô 明minh 父phụ 等đẳng 惡ác 。則tắc 墮đọa 佛Phật 界giới 。是thị 知tri 善thiện 惡ác 二nhị 名danh 。各các 具cụ 十thập 界giới 。就tựu 一nhất 一nhất 界giới 。無vô 不bất 即tức 空không 。假giả 。中trung 。而nhi 六lục 凡phàm 生sanh 盲manh 。日nhật 用dụng 不bất 知tri 。二Nhị 乘Thừa 眇miễu 目mục 。妄vọng 生sanh 取thủ 捨xả 。菩Bồ 薩Tát 隔cách 羅la 謂vị 在tại 障chướng 外ngoại 。故cố 從tùng 地địa 獄ngục 至chí 別biệt 十thập 向hướng 。終chung 日nhật 在tại 理lý 。不bất 得đắc 理lý 用dụng 。皆giai 名danh 為vi 理lý 即tức 佛Phật 。亦diệc 名danh 理lý 即tức 十thập 界giới 。亦diệc 名danh 理lý 即tức 善thiện 惡ác 也dã 。二nhị 名danh 字tự 即tức 者giả 。若nhược 聞văn 圓viên 頓đốn 妙diệu 詮thuyên 。能năng 解giải 一nhất 切thiết 善thiện 惡ác 。但đãn 有hữu 名danh 字tự 。一nhất 切thiết 十thập 界giới 。亦diệc 但đãn 名danh 字tự 。一nhất 一nhất 名danh 字tự 。即tức 空không 。假giả 。中trung 。一nhất 名danh 字tự 中trung 。通thông 達đạt 一nhất 切thiết 名danh 字tự 。一nhất 切thiết 名danh 字tự 。通thông 達đạt 秖kỳ 一nhất 名danh 字tự 。非phi 一nhất 非phi 一nhất 切thiết 。而nhi 一nhất 切thiết 而nhi 一nhất 。故cố 為vi 名danh 字tự 即tức 佛Phật 。亦diệc 為vi 名danh 字tự 即tức 十thập 界giới 。亦diệc 為vi 名danh 字tự 即tức 善thiện 惡ác 也dã 。三tam 觀quán 行hành 即tức 者giả 。依y 所sở 解giải 義nghĩa 而nhi 起khởi 。如như 理lý 作tác 意ý 。審thẩm 諦đế 思tư 惟duy 。十thập 界giới 善thiện 惡ác 。一nhất 一nhất 無vô 非phi 三tam 德đức 祕bí 藏tạng 。故cố 能năng 圓viên 伏phục 五ngũ 住trụ 。雖tuy 有hữu 煩phiền 惱não 。如như 無vô 煩phiền 惱não 。雖tuy 有hữu 肉nhục 眼nhãn 。名danh 為vi 佛Phật 眼nhãn 。此thử 是thị 觀quán 行hành 即tức 佛Phật 。亦diệc 名danh 觀quán 行hành 即tức 十thập 界giới 。觀quán 行hành 即tức 善thiện 惡ác 也dã 。四tứ 相tương 似tự 即tức 者giả 。由do 圓viên 觀quán 力lực 。相tương 似tự 斷đoạn 事sự 理lý 惡ác 。生sanh 事sự 理lý 善thiện 。如như 鑽toàn 木mộc 火hỏa 。煖noãn 相tương/tướng 先tiên 現hiện 。如như 消tiêu 堅kiên 冰băng 。漸tiệm 令linh 潤nhuận 濕thấp 。故cố 名danh 相tướng 似tự 即tức 佛Phật 。亦diệc 名danh 相tướng 似tự 即tức 十thập 界giới 。相tương 似tự 即tức 善thiện 惡ác 也dã 。五ngũ 分phần/phân 證chứng 即tức 者giả 。由do 圓viên 觀quán 力lực 。分phần/phân 破phá 十thập 界giới 善thiện 惡ác 上thượng 之chi 三tam 惑hoặc 。分phần/phân 顯hiển 十thập 界giới 善thiện 惡ác 上thượng 之chi 三tam 德đức 。如như 木mộc 出xuất 火hỏa 。還hoàn 燒thiêu 于vu 木mộc 。如như 冰băng 成thành 水thủy 。還hoàn 泮phấn 餘dư 冰băng 。故cố 名danh 分phần/phân 證chứng 即tức 佛Phật 。亦diệc 名danh 分phần/phân 證chứng 即tức 十thập 界giới 。亦diệc 名danh 分phần/phân 證chứng 即tức 善thiện 惡ác 也dã 。六lục 究cứu 竟cánh 即tức 者giả 。圓viên 道đạo 滿mãn 足túc 。惑hoặc 無vô 不bất 破phá 。德đức 無vô 不bất 顯hiển 。如như 火hỏa 出xuất 木mộc 盡tận 。如như 冰băng 盡tận 水thủy 澄trừng 。故cố 名danh 究cứu 竟cánh 即tức 佛Phật 。亦diệc 名danh 究cứu 竟cánh 即tức 十thập 界giới 。究cứu 竟cánh 即tức 善thiện 惡ác 。以dĩ 十thập 界giới 善thiện 惡ác 。本bổn 具cụ 三tam 諦đế 三tam 德đức 之chi 理lý 。至chí 此thử 方phương 得đắc 畢tất 顯hiển 現hiện 故cố 。非phi 別biệt 有hữu 法pháp 可khả 證chứng 可khả 得đắc 。但đãn 全toàn 證chứng 得đắc 眾chúng 生sanh 所sở 迷mê 本bổn 理lý 而nhi 已dĩ 。故cố 云vân 圓viên 滿mãn 菩Bồ 提Đề 。歸quy 無vô 所sở 得đắc 也dã 。三tam 結kết 屬thuộc 十thập 法Pháp 界Giới 竟cánh 。

四tứ 結kết 成thành 即tức 空không 。假giả 。中trung 者giả 。上thượng 來lai 所sở 明minh 事sự 理lý 善thiện 惡ác 。該cai 羅la 十thập 界giới 。徧biến 攝nhiếp 四tứ 教giáo 。統thống 括quát 六lục 即tức 。則tắc 若nhược 理lý 若nhược 事sự 。若nhược 因nhân 若nhược 果quả 。能năng 詮thuyên 所sở 詮thuyên 。性tánh 修tu 藥dược 病bệnh 。祗chi 約ước 善thiện 惡ác 二nhị 字tự 。收thu 無vô 不bất 盡tận 。是thị 故cố 若nhược 知tri 善thiện 惡ác 即tức 空không 。假giả 。中trung 。則tắc 知tri 一nhất 切thiết 。諸chư 法pháp 無vô 不bất 即tức 空không 。假giả 。中trung 。圓viên 融dung 妙diệu 理lý 。觸xúc 處xứ 洞đỗng 然nhiên 。復phục 為vi 三tam 意ý 一nhất 約ước 豎thụ 結kết 。二nhị 約ước 橫hoạnh/hoành 結kết 。三tam 約ước 一nhất 念niệm 非phi 橫hoạnh/hoành 非phi 豎thụ 總tổng 結kết 。一nhất 約ước 豎thụ 結kết 者giả 。事sự 善thiện 事sự 惡ác 及cập 凡phàm 夫phu 理lý 惡ác 。屬thuộc 六lục 凡phàm 法Pháp 界Giới 。為vi 藏tạng 教giáo 所sở 治trị 。墮đọa 理lý 即tức 位vị 中trung 者giả 。名danh 世thế 俗tục 諦đế 。所sở 謂vị 因nhân 緣duyên 。所sở 生sanh 法pháp 也dã 。無vô 漏lậu 事sự 善thiện 。證chứng 真chân 理lý 善thiện 。屬thuộc 二Nhị 乘Thừa 法Pháp 界Giới 。約ước 藏tạng 通thông 二nhị 教giáo 能năng 治trị 法Pháp 門môn 。揀giản 之chi 則tắc 為vi 圓viên 教giáo 理lý 即tức 。收thu 之chi 則tắc 同đồng 圓viên 教giáo 相tương 似tự 即tức 者giả 。名danh 為vi 真Chân 諦Đế 。所sở 謂vị 我ngã 說thuyết 即tức 是thị 空không 也dã 。入nhập 假giả 事sự 理lý 二nhị 善thiện 。屬thuộc 菩Bồ 薩Tát 法Pháp 界Giới 。約ước 別biệt 教giáo 教giáo 道đạo 。揀giản 之chi 亦diệc 為vi 理lý 即tức 。收thu 之chi 亦diệc 同đồng 相tương 似tự 者giả 。名danh 世thế 出xuất 世thế 如như 幻huyễn 俗tục 諦đế 。所sở 謂vị 亦diệc 名danh 為vi 假giả 名danh 也dã 。入nhập 中trung 事sự 理lý 二nhị 善thiện 。及cập 中trung 道Đạo 理lý 惡ác 。屬thuộc 佛Phật 法Pháp 界giới 。約ước 圓viên 教giáo 圓viên 詮thuyên 。始thỉ 從tùng 名danh 字tự 。終chung 訖ngật 究cứu 竟cánh 者giả 。名danh 為vi 第đệ 一nhất 義nghĩa 諦đế 。所sở 謂vị 亦diệc 名danh 中trung 道đạo 義nghĩa 也dã 。二nhị 約ước 橫hoạnh/hoành 結kết 者giả 。四tứ 教giáo 所sở 詮thuyên 十thập 界giới 事sự 理lý 善thiện 惡ác 。一nhất 一nhất 無vô 非phi 。因nhân 緣duyên 生sanh 法pháp 。一nhất 一nhất 無vô 不bất 即tức 空không 。假giả 。中trung 。何hà 以dĩ 言ngôn 之chi 。秖kỳ 一nhất 法pháp 性tánh 。法pháp 爾nhĩ 具cụ 足túc 十thập 界giới 善thiện 惡ác 諸chư 法pháp 種chủng 子tử 。名danh 之chi 為vi 因nhân 。隨tùy 于vu 迷mê 悟ngộ 染nhiễm 淨tịnh 等đẳng 緣duyên 。造tạo 成thành 十thập 界giới 善thiện 惡ác 諸chư 法pháp 差sai 別biệt 。既ký 此thử 十thập 界giới 善thiện 惡ác 。皆giai 是thị 因nhân 緣duyên 所sở 生sanh 。則tắc 自tự 他tha 共cộng 離ly 四tứ 句cú 簡giản 責trách 。定định 皆giai 無vô 性tánh 。無vô 性tánh 故cố 空không 。空không 則tắc 無vô 性tánh 不bất 礙ngại 緣duyên 生sanh 。一nhất 即tức 一nhất 切thiết 。互hỗ 攝nhiếp 互hỗ 具cụ 。故cố 名danh 為vi 假giả 。無vô 性tánh 緣duyên 生sanh 。緣duyên 生sanh 無vô 性tánh 。法pháp 法pháp 罔võng 非phi 全toàn 體thể 法pháp 性tánh 。法pháp 性tánh 之chi 外ngoại 。更cánh 無vô 他tha 物vật 。泯mẫn 絕tuyệt 內nội 外ngoại 空không 有hữu 對đối 待đãi 。故cố 名danh 為vi 中trung 也dã 。三tam 約ước 一nhất 念niệm 非phi 橫hoạnh/hoành 非phi 豎thụ 總tổng 結kết 者giả 。上thượng 約ước 豎thụ 結kết 。則tắc 三tam 諦đế 分phần/phân 屬thuộc 十thập 界giới 。次thứ 約ước 橫hoạnh/hoành 結kết 。則tắc 十thập 界giới 各các 有hữu 三tam 諦đế 。豎thụ 則tắc 為vi 別biệt 。橫hoạnh/hoành 則tắc 為vi 並tịnh 。並tịnh 別biệt 橫hoạnh/hoành 豎thụ 。那na 顯hiển 至chí 理lý 。今kim 明minh 秖kỳ 依y 現hiện 前tiền 一nhất 念niệm 而nhi 辨biện 善thiện 惡ác 。秖kỳ 依y 一nhất 念niệm 事sự 理lý 善thiện 惡ác 而nhi 分phần/phân 十thập 界giới 。秖kỳ 依y 十thập 界giới 而nhi 明minh 四tứ 教giáo 。秖kỳ 依y 四tứ 教giáo 而nhi 辨biện 六lục 即tức 。一nhất 念niệm 理lý 無vô 先tiên 後hậu 。那na 得đắc 名danh 豎thụ 名danh 別biệt 。一nhất 念niệm 體thể 無vô 彼bỉ 此thử 。那na 得đắc 名danh 橫hoạnh/hoành 名danh 並tịnh 。念niệm 體thể 絕tuyệt 待đãi 。強cường/cưỡng 名danh 為vi 中trung 。一nhất 中trung 則tắc 一nhất 切thiết 中trung 。若nhược 橫hoạnh/hoành 若nhược 豎thụ 。無vô 不bất 即tức 中trung 。中trung 體thể 離ly 一nhất 切thiết 相tướng 。強cường/cưỡng 名danh 為vi 空không 。一nhất 空không 則tắc 一nhất 切thiết 空không 。若nhược 橫hoạnh/hoành 若nhược 豎thụ 。無vô 不bất 即tức 空không 。中trung 體thể 具cụ 一nhất 切thiết 法pháp 。強cường/cưỡng 名danh 為vi 假giả 。一nhất 假giả 則tắc 一nhất 切thiết 假giả 。若nhược 橫hoạnh/hoành 若nhược 豎thụ 。無vô 不bất 即tức 假giả 。經Kinh 云vân 。眾chúng 生sanh 心tâm 體thể 。從tùng 本bổn 以dĩ 來lai 。不bất 生sanh 不bất 滅diệt 。自tự 性tánh 清thanh 淨tịnh 。無vô 障chướng 無vô 礙ngại 。猶do 如như 虗hư 空không 。離ly 分phân 別biệt 故cố 。此thử 明minh 一nhất 念niệm 心tâm 即tức 中trung 也dã 。又hựu 云vân 。平bình 等đẳng 普phổ 遍biến 。無vô 所sở 不bất 至chí 。圓viên 滿mãn 十thập 方phương 。究cứu 竟cánh 一nhất 相tướng 。無vô 二nhị 無vô 別biệt 。不bất 變biến 不bất 異dị 。無vô 增tăng 無vô 減giảm 。此thử 明minh 一nhất 念niệm 心tâm 即tức 空không 也dã 。又hựu 云vân 。以dĩ 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 心tâm 。一nhất 切thiết 聲Thanh 聞Văn 。辟Bích 支Chi 佛Phật 心tâm 。一nhất 切thiết 菩Bồ 薩Tát 心tâm 。一nhất 切thiết 諸chư 佛Phật 心tâm 。皆giai 同đồng 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 。無vô 染nhiễm 寂tịch 靜tĩnh 。真Chân 如Như 相tướng 故cố 。此thử 明minh 一nhất 念niệm 心tâm 即tức 假giả 也dã 。又hựu 云vân 。若nhược 無vô 覺giác 知tri 。能năng 分phân 別biệt 者giả 。則tắc 無vô 十thập 方phương 三tam 世thế 。一nhất 切thiết 境cảnh 界giới 。差sai 別biệt 之chi 相tướng 。此thử 明minh 一nhất 空không 一nhất 切thiết 空không 也dã 。又hựu 云vân 。以dĩ 一nhất 切thiết 法pháp 。皆giai 不bất 能năng 自tự 有hữu 。但đãn 依y 妄vọng 心tâm 。分phân 別biệt 故cố 有hữu 。此thử 明minh 一nhất 假giả 一nhất 切thiết 假giả 也dã 。又hựu 云vân 。當đương 知tri 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。悉tất 名danh 為vi 心tâm 。以dĩ 義nghĩa 體thể 不bất 異dị 。為vi 心tâm 所sở 攝nhiếp 故cố 。此thử 明minh 一nhất 中trung 一nhất 切thiết 中trung 也dã 。是thị 故cố 若nhược 能năng 了liễu 達đạt 。現hiện 前tiền 一nhất 念niệm 心tâm 法pháp 。則tắc 能năng 徧biến 達đạt 善thiện 惡ác 十thập 界giới 四tứ 教giáo 六lục 即tức 皆giai 非phi 橫hoạnh/hoành 豎thụ 。亦diệc 能năng 徧biến 照chiếu 善thiện 惡ác 十thập 界giới 四tứ 教giáo 六lục 即tức 若nhược 橫hoạnh/hoành 若nhược 豎thụ 。可khả 以dĩ 意ý 知tri 。不bất 可khả 言ngôn 盡tận 也dã 。初sơ 釋thích 善thiện 惡ác 竟cánh 。

二nhị 釋thích 業nghiệp 亦diệc 為vi 四tứ 。初sơ 釋thích 義nghĩa 。二nhị 辨biện 類loại 。三tam 結kết 屬thuộc 十thập 法Pháp 界Giới 。四tứ 結kết 成thành 即tức 空không 。假giả 。中trung 。初sơ 釋thích 義nghĩa 者giả 。業nghiệp 名danh 事sự 業nghiệp 。亦diệc 名danh 所sở 作tác 。亦diệc 名danh 為vi 動động 。亦diệc 名danh 構# 造tạo 。若nhược 約ước 小Tiểu 乘Thừa 。則tắc 但đãn 在tại 意ý 地địa 。不bất 得đắc 業nghiệp 名danh 。動động 身thân 發phát 口khẩu 。乃nãi 名danh 為vi 業nghiệp 。若nhược 約ước 大Đại 乘Thừa 。則tắc 一nhất 念niệm 甫phủ 動động 。便tiện 有hữu 業nghiệp 意ý 。經Kinh 云vân 。眾chúng 生sanh 于vu 日nhật 夜dạ 中trung 。念niệm 念niệm 造tạo 出xuất 種chủng 種chủng 五ngũ 陰ấm 世thế 間gian 。國quốc 土độ 世thế 間gian 。假giả 名danh 世thế 間gian 。此thử 之chi 謂vị 也dã 。

二nhị 辨biện 類loại 者giả 。一nhất 惡ác 業nghiệp 。二nhị 善thiện 業nghiệp 。又hựu 一nhất 有hữu 漏lậu 業nghiệp 。二nhị 無vô 漏lậu 業nghiệp 。又hựu 四tứ 種chủng 分phân 別biệt 。一nhất 有hữu 漏lậu 業nghiệp 。二nhị 無vô 漏lậu 業nghiệp 。三tam 亦diệc 有hữu 漏lậu 亦diệc 無vô 漏lậu 業nghiệp 。四tứ 非phi 有hữu 漏lậu 非phi 無vô 漏lậu 業nghiệp 。一nhất 惡ác 業nghiệp 者giả 。謂vị 五ngũ 逆nghịch 。十thập 惡ác 。慳san 嫉tật 。毀hủy 禁cấm 。散tán 亂loạn 。惡ác 慧tuệ 。諸chư 邪tà 見kiến 業nghiệp 。二nhị 善thiện 業nghiệp 者giả 。謂vị 施thí 戒giới 禪thiền 慧tuệ 等đẳng 業nghiệp 。又hựu 有hữu 漏lậu 業nghiệp 者giả 。謂vị 十thập 惡ác 能năng 招chiêu 非phi 福phước 果quả 報báo 。十Thập 善Thiện 能năng 招chiêu 福phước 樂lạc 果quả 報báo 。四tứ 禪thiền 四tứ 定định 能năng 招chiêu 不bất 動động 果quả 報báo 。無vô 漏lậu 業nghiệp 者giả 。出xuất 世thế 聖thánh 人nhân 所sở 修tu 聖thánh 道Đạo 。不bất 感cảm 三tam 界giới 異dị 熟thục 果quả 報báo 。唯duy 證chứng 清thanh 淨tịnh 離ly 繫hệ 妙diệu 果Quả 。又hựu 無vô 漏lậu 有hữu 二nhị 。一nhất 者giả 無vô 為vi 無vô 漏lậu 。即tức 所sở 證chứng 真Chân 如Như 。不bất 名danh 為vi 業nghiệp 。二nhị 者giả 有hữu 為vi 無vô 漏lậu 。即tức 能năng 證chứng 福phước 智trí 。福phước 名danh 助trợ 道đạo 。智trí 名danh 正Chánh 道Đạo 。福phước 德đức 智trí 慧tuệ 。皆giai 名danh 為vi 業nghiệp 也dã 。四tứ 種chủng 分phân 別biệt 者giả 。凡phàm 外ngoại 善thiện 不bất 善thiện 及cập 不bất 動động 業nghiệp 。名danh 為vi 有hữu 漏lậu 。二Nhị 乘Thừa 出xuất 生sanh 死tử 業nghiệp 。名danh 為vi 無vô 漏lậu 。菩Bồ 薩Tát 度độ 眾chúng 生sanh 業nghiệp 。不bất 取thủ 涅Niết 槃Bàn 。名danh 亦diệc 有hữu 漏lậu 。不bất 染nhiễm 生sanh 死tử 。名danh 亦diệc 無vô 漏lậu 。諸chư 佛Phật 稱xưng 性tánh 妙diệu 業nghiệp 。不bất 同đồng 凡phàm 夫phu 。名danh 非phi 有hữu 漏lậu 。不bất 同đồng 二Nhị 乘Thừa 。名danh 非phi 無vô 漏lậu 。或hoặc 俗tục 諦đế 相tướng 應ưng 業nghiệp 。名danh 有hữu 漏lậu 。真Chân 諦Đế 相tương 應ứng 業nghiệp 。名danh 無vô 漏lậu 。中trung 諦đế 相tướng 應ưng 業nghiệp 。約ước 雙song 遮già 。名danh 非phi 漏lậu 無vô 漏lậu 。約ước 雙song 照chiếu 。名danh 亦diệc 漏lậu 無vô 漏lậu 也dã 。攝nhiếp 四tứ 入nhập 二nhị 者giả 。若nhược 約ước 界giới 內nội 教giáo 意ý 。則tắc 有hữu 漏lậu 但đãn 攝nhiếp 有hữu 漏lậu 。無vô 漏lậu 具cụ 攝nhiếp 後hậu 三tam 。若nhược 約ước 界giới 外ngoại 教giáo 意ý 。則tắc 有hữu 漏lậu 具cụ 攝nhiếp 前tiền 三tam 。無vô 漏lậu 但đãn 攝nhiếp 第đệ 四tứ 。若nhược 約ước 別biệt 接tiếp 通thông 意ý 。則tắc 有hữu 漏lậu 及cập 雙song 亦diệc 句cú 。總tổng 名danh 有hữu 漏lậu 。無vô 漏lậu 及cập 雙song 非phi 句cú 。總tổng 名danh 無vô 漏lậu 也dã 。更cánh 以dĩ 善thiện 惡ác 展triển 轉chuyển 攝nhiếp 者giả 。或hoặc 十thập 惡ác 為vi 惡ác 。十Thập 善Thiện 為vi 善thiện 。或hoặc 散tán 皆giai 為vi 惡ác 。定định 乃nãi 為vi 善thiện 。或hoặc 有hữu 漏lậu 皆giai 惡ác 。無vô 漏lậu 為vi 善thiện 。或hoặc 有hữu 漏lậu 無vô 漏lậu 皆giai 惡ác 。雙song 照chiếu 為vi 善thiện 。或hoặc 雙song 照chiếu 仍nhưng 名danh 為vi 惡ác 。雙song 遮già 泯mẫn 同đồng 實thật 相tướng 為vi 善thiện 。或hoặc 雙song 遮già 不bất 即tức 諸chư 法pháp 為vi 惡ác 。雙song 照chiếu 無vô 非phi 實thật 相tướng 為vi 善thiện 。或hoặc 一nhất 切thiết 皆giai 名danh 為vi 惡ác 。一nhất 切thiết 皆giai 名danh 為vi 善thiện 。具cụ 如như 上thượng 文văn 所sở 明minh 。又hựu 此thử 諸chư 善thiện 惡ác 業nghiệp 。總tổng 分phần/phân 四tứ 類loại 。一nhất 順thuận 現hiện 受thọ 。二nhị 順thuận 生sanh 受thọ 。三tam 順thuận 後hậu 受thọ 。四tứ 不bất 定định 受thọ 。由do 其kỳ 作tác 時thời 心tâm 有hữu 強cường/cưỡng 軟nhuyễn 。境cảnh 有hữu 高cao 下hạ 。及cập 由do 已dĩ 潤nhuận 未vị 潤nhuận 。已dĩ 懺sám 未vị 懺sám 。種chủng 種chủng 不bất 同đồng 。故cố 成thành 四tứ 別biệt 也dã 。二nhị 辨biện 類loại 竟cánh 。

三tam 結kết 屬thuộc 十thập 法Pháp 界Giới 者giả 亦diệc 為vi 三tam 。初sơ 明minh 十thập 界giới 。二nhị 明minh 四tứ 教giáo 。三Tam 明Minh 六lục 即tức 。初sơ 明minh 十thập 界giới 者giả 。不bất 論luận 名danh 善thiện 名danh 惡ác 名danh 漏lậu 無vô 漏lậu 乃nãi 至chí 非phi 漏lậu 非phi 無vô 漏lậu 業nghiệp 。但đãn 令linh 念niệm 念niệm 之chi 間gian 。計kế 著trước 我ngã 人nhân 。專chuyên 為vi 名danh 利lợi 。益ích 己kỷ 損tổn 他tha 。不bất 思tư 反phản 復phục 。身thân 口khẩu 意ý 業nghiệp 。純thuần 隨tùy 妄vọng 習tập 。不bất 信tín 三Tam 寶Bảo 。毀hủy 諸chư 事sự 戒giới 。錯thác 悞ngộ 因nhân 果quả 。殺sát 害hại 所sở 尊tôn 。是thị 名danh 地địa 獄ngục 業nghiệp 道đạo 。束thúc 為vi 上thượng 品phẩm 十thập 惡ác 。若nhược 念niệm 念niệm 之chi 間gian 。計kế 著trước 我ngã 人nhân 。專chuyên 恣tứ 情tình 欲dục 。不bất 知tri 慚tàm 愧quý 。盲manh 無vô 所sở 曉hiểu 。癡si 暗ám 昏hôn 愚ngu 。多đa 諸chư 怨oán 結kết 。是thị 名danh 畜súc 生sanh 業nghiệp 道đạo 。束thúc 為vi 中trung 品phẩm 十thập 惡ác 。若nhược 念niệm 念niệm 之chi 間gian 。計kế 著trước 我ngã 人nhân 。慳san 貪tham 嫉tật 妬đố 。不bất 知tri 植thực 福phước 。但đãn 積tích 罪tội 根căn 。是thị 名danh 餓ngạ 鬼quỷ 業nghiệp 道đạo 。束thúc 為vi 下hạ 品phẩm 十thập 惡ác 。若nhược 念niệm 念niệm 之chi 間gian 。存tồn 諂siểm 誑cuống 心tâm 。無vô 質chất 直trực 意ý 。外ngoại 施thí 仁nhân 義nghĩa 。內nội 計kế 我ngã 人nhân 。種chủng 種chủng 所sở 作tác 。情tình 存tồn 勝thắng 負phụ 。是thị 名danh 修tu 羅la 業nghiệp 道đạo 。束thúc 為vi 下hạ 品phẩm 十Thập 善Thiện 。若nhược 念niệm 念niệm 之chi 間gian 。畏úy 我ngã 墮đọa 苦khổ 。節tiết 制chế 五ngũ 欲dục 。秉bỉnh 心tâm 歸quy 戒giới 。希hy 求cầu 後hậu 有hữu 。是thị 名danh 人nhân 趣thú 業nghiệp 道đạo 。束thúc 為vi 中trung 品phẩm 十Thập 善Thiện 。若nhược 念niệm 念niệm 之chi 間gian 。願nguyện 我ngã 未vị 來lai 。恆hằng 受thọ 勝thắng 樂nhạo/nhạc/lạc 。廣quảng 作tác 眾chúng 福phước 。制chế 止chỉ 諸chư 罪tội 。乃nãi 至chí 攝nhiếp 散tán 入nhập 禪thiền 。訶ha 色sắc 入nhập 空không 。是thị 名danh 天thiên 趣thú 業nghiệp 道đạo 。束thúc 為vi 上thượng 品phẩm 十Thập 善Thiện 。若nhược 念niệm 念niệm 之chi 間gian 。觀quán 察sát 三tam 界giới 苦khổ 。空không 。無vô 常thường 。無vô 我ngã 。依y 四tứ 念niệm 處xứ 。深thâm 信tín 緣duyên 起khởi 。永vĩnh 斷đoạn 希hy 求cầu 後hậu 有hữu 之chi 心tâm 。唯duy 志chí 寂tịch 滅diệt 無vô 為vi 之chi 樂lạc 。是thị 名danh 二Nhị 乘Thừa 業nghiệp 道đạo 。束thúc 為vi 無vô 漏lậu 上thượng 品phẩm 十Thập 善Thiện 。若nhược 念niệm 念niệm 之chi 間gian 。緣duyên 于vu 苦khổ 集tập 二nhị 諦đế 。而nhi 起khởi 大đại 悲bi 。緣duyên 于vu 道đạo 滅diệt 二nhị 諦đế 。而nhi 起khởi 大đại 慈từ 。深thâm 觀quán 我ngã 。法pháp 二nhị 空không 。愍mẫn 物vật 昏hôn 迷mê 。種chủng 種chủng 方phương 便tiện 。令linh 其kỳ 覺giác 悟ngộ 。徧biến 十thập 方phương 界giới 。無vô 有hữu 分phần/phân 劑tề 。盡tận 未vị 來lai 時thời 。無vô 有hữu 疲bì 厭yếm 。不bất 求cầu 恩ân 報báo 。不bất 圖đồ 名danh 稱xưng 。不bất 冀ký 他tha 知tri 。不bất 見kiến 能năng 所sở 。是thị 名danh 菩Bồ 薩Tát 業nghiệp 道đạo 。束thúc 為vi 亦diệc 漏lậu 無vô 漏lậu 上thượng 品phẩm 十Thập 善Thiện 。若nhược 念niệm 念niệm 之chi 間gian 。觀quán 于vu 諸chư 法pháp 實thật 相tướng 。即tức 權quyền 而nhi 實thật 。理lý 事sự 平bình 等đẳng 。即tức 實thật 而nhi 權quyền 。千thiên 如như 差sai 別biệt 。寂tịch 而nhi 常thường 用dụng 。萬vạn 行hạnh 雲vân 興hưng 。用dụng 而nhi 常thường 寂tịch 。一nhất 際tế 無vô 際tế 。不bất 作tác 一nhất 想tưởng 。不bất 作tác 一nhất 切thiết 想tưởng 。而nhi 能năng 了liễu 知tri 。一nhất 即tức 一nhất 切thiết 。一nhất 切thiết 即tức 一nhất 。微vi 塵trần 剎sát 土độ 。不bất 隔cách 毫hào 端đoan 。十thập 世thế 古cổ 今kim 。不bất 離ly 當đương 念niệm 。身thân 徧biến 十thập 方phương 。而nhi 無vô 合hợp 散tán 。智trí 入nhập 三tam 世thế 。而nhi 無vô 往vãng 來lai 。是thị 名danh 佛Phật 界giới 業nghiệp 道đạo 。束thúc 為vi 非phi 漏lậu 非phi 無vô 漏lậu 上thượng 上thượng 品phẩm 十Thập 善Thiện 。亦diệc 名danh 真chân 中trung 無vô 漏lậu 上thượng 上thượng 品phẩm 十Thập 善Thiện 也dã 。

二nhị 明minh 四tứ 教giáo 者giả 。六lục 凡phàm 善thiện 惡ác 。雖tuy 各các 三tam 品phẩm 。由do 有hữu 虗hư 妄vọng 我ngã 執chấp 。同đồng 名danh 有hữu 漏lậu 。皆giai 為vi 藏tạng 教giáo 所sở 治trị 。二Nhị 乘Thừa 無vô 漏lậu 十Thập 善Thiện 。若nhược 析tích 知tri 無vô 我ngã 。則tắc 屬thuộc 藏tạng 教giáo 。若nhược 體thể 知tri 無vô 我ngã 。則tắc 屬thuộc 通thông 教giáo 。菩Bồ 薩Tát 亦diệc 漏lậu 無vô 漏lậu 十Thập 善Thiện 。若nhược 緣duyên 生sanh 滅diệt 四Tứ 諦Đế 而nhi 起khởi 慈từ 悲bi 。則tắc 屬thuộc 藏tạng 教giáo 。名danh 為vi 有hữu 漏lậu 。若nhược 緣duyên 無vô 生sanh 四Tứ 諦Đế 而nhi 起khởi 慈từ 悲bi 。則tắc 屬thuộc 通thông 教giáo 。名danh 為vi 無vô 漏lậu 。若nhược 緣duyên 無vô 量lượng 。四Tứ 諦Đế 而nhi 起khởi 慈từ 悲bi 。則tắc 屬thuộc 別biệt 教giáo 。名danh 為vi 亦diệc 漏lậu 無vô 漏lậu 。若nhược 緣duyên 無vô 作tác 四Tứ 諦Đế 而nhi 起khởi 慈từ 悲bi 。則tắc 屬thuộc 圓viên 教giáo 。約ước 雙song 遮già 論luận 。名danh 為vi 非phi 漏lậu 無vô 漏lậu 。約ước 雙song 照chiếu 論luận 。亦diệc 可khả 名danh 為vi 亦diệc 漏lậu 無vô 漏lậu 也dã 。佛Phật 界giới 非phi 漏lậu 無vô 漏lậu 上thượng 上thượng 品phẩm 十Thập 善Thiện 者giả 。正chánh 屬thuộc 圓viên 教giáo 。以dĩ 此thử 圓viên 解giải 歷lịch 一nhất 切thiết 法pháp 。令linh 前tiền 三tam 教giáo 乃nãi 至chí 上thượng 品phẩm 十thập 惡ác 。亦diệc 成thành 非phi 漏lậu 無vô 漏lậu 上thượng 上thượng 品phẩm 善thiện 。如như 一nhất 切thiết 草thảo 木mộc 。無vô 不bất 具cụ 火hỏa 。一nhất 切thiết 堅kiên 冰băng 。無vô 不bất 即tức 水thủy 。故cố 約ước 義nghĩa 定định 名danh 。則tắc 偏thiên 名danh 非phi 漏lậu 。非phi 無vô 漏lậu 善thiện 。亦diệc 名danh 真chân 中trung 無vô 漏lậu 妙diệu 善thiện 。若nhược 欲dục 隨tùy 名danh 立lập 義nghĩa 。則tắc 既ký 可khả 名danh 上thượng 上thượng 品phẩm 善thiện 。亦diệc 可khả 名danh 上thượng 上thượng 品phẩm 惡ác 。如như 所sở 云vân 弑# 無vô 明minh 父phụ 等đẳng 。又hựu 既ký 可khả 云vân 無vô 漏lậu 。亦diệc 可khả 云vân 有hữu 漏lậu 。以dĩ 念niệm 念niệm 流lưu 出xuất 。諸chư 功công 德đức 海hải 。無vô 已dĩ 時thời 故cố 。既ký 可khả 云vân 非phi 漏lậu 無vô 漏lậu 。亦diệc 可khả 云vân 亦diệc 漏lậu 無vô 漏lậu 。以dĩ 雙song 照chiếu 漏lậu 與dữ 無vô 漏lậu 。一nhất 切thiết 法pháp 趣thú 漏lậu 趣thú 無vô 漏lậu 故cố 。

三Tam 明Minh 六lục 即tức 者giả 。既ký 依y 圓viên 實thật 稱xưng 性tánh 而nhi 談đàm 。一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。無vô 非phi 佛Phật 法Pháp 。上thượng 自tự 佛Phật 界giới 。下hạ 極cực 泥nê 犁lê 。所sở 有hữu 業nghiệp 性tánh 。罔võng 非phi 實thật 相tướng 。狂cuồng 慧tuệ 不bất 察sát 。濫lạm 聖thánh 招chiêu 尤vưu 。如như 闇ám 中trung 觸xúc 寶bảo 。傷thương 身thân 失thất 命mạng 。故cố 須tu 約ước 修tu 辨biện 六lục 。免miễn 墮đọa 重trọng 愆khiên 。雖tuy 復phục 六lục 位vị 始thỉ 終chung 歷lịch 然nhiên 。于vu 業nghiệp 理lý 性tánh 仍nhưng 無vô 增tăng 減giảm 。故cố 名danh 為vi 即tức 也dã 。理lý 即tức 業nghiệp 性tánh 者giả 。秖kỳ 是thị 究cứu 竟cánh 業nghiệp 性tánh 。楞lăng 伽già 經Kinh 云vân 。如Như 來Lai 藏tạng 是thị 。善thiện 不bất 善thiện 因nhân 。能năng 徧biến 興hưng 造tạo 一nhất 切thiết 趣thú 生sanh 。但đãn 迷mê 者giả 不bất 自tự 知tri 耳nhĩ 。知tri 此thử 業nghiệp 性tánh 。為vi 名danh 字tự 即tức 。觀quán 此thử 業nghiệp 性tánh 。圓viên 伏phục 五ngũ 住trụ 。為vi 觀quán 行hành 即tức 。粗thô 垢cấu 先tiên 落lạc 。六lục 根căn 清thanh 淨tịnh 。為vi 相tương 似tự 即tức 。于vu 此thử 業nghiệp 性tánh 開khai 發phát 真chân 明minh 。為vi 分phần/phân 證chứng 即tức 。窮cùng 此thử 業nghiệp 性tánh 罄khánh 無vô 不bất 盡tận 。為vi 究cứu 竟cánh 即tức 也dã 。三tam 結kết 屬thuộc 十thập 界giới 竟cánh 。

四tứ 結kết 成thành 即tức 空không 。假giả 。中trung 者giả 。亦diệc 為vi 三tam 意ý 。一nhất 約ước 豎thụ 結kết 。二nhị 約ước 橫hoạnh/hoành 結kết 。三tam 約ước 一nhất 念niệm 非phi 橫hoạnh/hoành 非phi 豎thụ 總tổng 結kết 。一nhất 約ước 豎thụ 結kết 者giả 。六lục 界giới 業nghiệp 道đạo 。因nhân 緣duyên 所sở 生sanh 。結kết 成thành 世thế 諦đế 。二Nhị 乘Thừa 業nghiệp 道đạo 。因nhân 緣duyên 即tức 空không 。結kết 成thành 真Chân 諦Đế 。菩Bồ 薩Tát 業nghiệp 道đạo 。假giả 名danh 無vô 量lượng 。結kết 成thành 俗tục 諦đế 。佛Phật 界giới 業nghiệp 道đạo 。深thâm 達đạt 罪tội 福phước 實thật 相tướng 。結kết 成thành 中trung 諦đế 也dã 。二nhị 約ước 橫hoạnh/hoành 結kết 者giả 。十thập 界giới 業nghiệp 道đạo 。一nhất 一nhất 無vô 非phi 。因nhân 緣duyên 所sở 生sanh 。一nhất 一nhất 無vô 不bất 即tức 空không 。假giả 。中trung 也dã 。三tam 約ước 一nhất 念niệm 結kết 者giả 。祗chi 就tựu 現hiện 前tiền 一nhất 念niệm 。分phân 別biệt 十thập 界giới 業nghiệp 道đạo 。那na 得đắc 名danh 豎thụ 。十thập 界giới 業nghiệp 道đạo 。唯duy 一nhất 念niệm 心tâm 。那na 得đắc 名danh 橫hoạnh/hoành 。不bất 橫hoạnh/hoành 不bất 豎thụ 。橫hoạnh/hoành 豎thụ 歷lịch 然nhiên 。統thống 一nhất 法pháp 性tánh 。不bất 可khả 思tư 議nghị 。無vô 非phi 法pháp 性tánh 。故cố 即tức 中trung 。不bất 橫hoạnh/hoành 不bất 豎thụ 。故cố 即tức 空không 。橫hoạnh/hoành 豎thụ 歷lịch 然nhiên 。重trùng 重trùng 無vô 盡tận 。故cố 即tức 假giả 也dã 。二nhị 釋thích 業nghiệp 竟cánh 。

三tam 釋thích 報báo 亦diệc 為vi 四tứ 。初sơ 釋thích 義nghĩa 。二nhị 辨biện 類loại 。三tam 結kết 屬thuộc 十thập 界giới 。四tứ 結kết 成thành 即tức 空không 。假giả 。中trung 。初sơ 釋thích 義nghĩa 者giả 。報báo 是thị 果quả 報báo 。對đối 因nhân 名danh 果quả 。酬thù 業nghiệp 名danh 報báo 。則tắc 果quả 即tức 是thị 報báo 。又hựu 約ước 習tập 因nhân 所sở 感cảm 。名danh 為vi 習tập 果quả 。約ước 報báo 因nhân 所sở 感cảm 。名danh 為vi 報báo 果quả 。則tắc 果quả 屬thuộc 了liễu 種chủng 。報báo 屬thuộc 緣duyên 種chủng 。又hựu 報báo 義nghĩa 有hữu 二nhị 。一nhất 約ước 引dẫn 業nghiệp 所sở 感cảm 。名danh 為vi 總tổng 報báo 。二nhị 約ước 滿mãn 業nghiệp 所sở 感cảm 。名danh 為vi 別biệt 報báo 。總tổng 報báo 名danh 為vi 真chân 異dị 熟thục 果quả 。屬thuộc 第đệ 八bát 識thức 。別biệt 報báo 名danh 為vi 異dị 熟thục 生sanh 果quả 。屬thuộc 前tiền 六lục 識thức 一nhất 分phần/phân 無vô 覆phú 無vô 記ký 。唯duy 受thọ 苦khổ 樂lạc 。不bất 起khởi 業nghiệp 者giả 。當đương 知tri 總tổng 別biệt 二nhị 種chủng 。皆giai 名danh 果quả 報báo 。就tựu 此thử 酬thù 因nhân 所sở 感cảm 果quả 報báo 。心tâm 心tâm 所sở 法pháp 。見kiến 分phần/phân 屬thuộc 心tâm 。酬thù 于vu 習tập 因nhân 。屬thuộc 了liễu 因nhân 種chủng 。別biệt 名danh 為vi 果quả 。相tương/tướng 分phần/phân 屬thuộc 色sắc 。酬thù 于vu 報báo 因nhân 。屬thuộc 緣duyên 因nhân 種chủng 。別biệt 名danh 為vi 報báo 。故cố 法pháp 華hoa 云vân 。如như 是thị 果quả 如như 是thị 報báo 也dã 。又hựu 見kiến 分phần/phân 即tức 如như 是thị 性tánh 。相tương/tướng 分phần/phân 即tức 如như 是thị 相tương/tướng 。二nhị 分phần 所sở 依y 內nội 自tự 證chứng 分phần/phân 。即tức 如như 是thị 體thể 。舉cử 體thể 成thành 用dụng 。用dụng 無vô 別biệt 體thể 。故cố 名danh 不bất 縱tung 橫hoành 不bất 並tịnh 別biệt 也dã 。

二nhị 辨biện 類loại 者giả 。十thập 惡ác 所sở 招chiêu 三tam 塗đồ 果quả 報báo 。一nhất 向hướng 是thị 苦khổ 。鬼quỷ 畜súc 二nhị 類loại 。或hoặc 有hữu 微vi 樂nhạo/nhạc/lạc 。修tu 羅la 人nhân 道đạo 。苦khổ 樂lạc 相tương/tướng 兼kiêm 。天thiên 道đạo 唯duy 樂nhạo/nhạc/lạc 。又hựu 約ước 五ngũ 受thọ 分phân 別biệt 。無vô 間gian 唯duy 有hữu 苦khổ 受thọ 捨xả 受thọ 。一nhất 分phần/phân 極cực 苦khổ 鬼quỷ 畜súc 亦diệc 爾nhĩ 。有hữu 間gian 得đắc 兼kiêm 憂ưu 受thọ 。或hoặc 有hữu 微vi 喜hỷ 微vi 樂nhạo/nhạc/lạc 。鬼quỷ 畜súc 修tu 羅la 人nhân 及cập 欲dục 天thiên 。並tịnh 具cụ 五ngũ 受thọ 。天thiên 與dữ 修tu 羅la 戰chiến 時thời 。有hữu 憂ưu 苦khổ 故cố 。然nhiên 北bắc 洲châu 人nhân 。不bất 計kế 我ngã 所sở 。無vô 憂ưu 苦khổ 受thọ 。初sơ 禪thiền 出xuất 離ly 憂ưu 根căn 。二nhị 禪thiền 出xuất 離ly 苦khổ 根căn 。三tam 禪thiền 出xuất 離ly 喜hỷ 根căn 。唯duy 有hữu 樂nhạo/nhạc/lạc 捨xả 。四tứ 禪thiền 出xuất 離ly 樂nhạo/nhạc/lạc 根căn 。自tự 此thử 直trực 至chí 有hữu 頂đảnh 。唯duy 有hữu 捨xả 受thọ 。此thử 五ngũ 皆giai 是thị 有hữu 漏lậu 受thọ 也dã 。二Nhị 乘Thừa 寂tịch 滅diệt 為vi 樂lạc 。出xuất 離ly 五ngũ 受thọ 。以dĩ 無vô 所sở 受thọ 。名danh 為vi 正chánh 受thọ 。亦diệc 名danh 為vi 無vô 漏lậu 受thọ 。菩Bồ 薩Tát 不bất 受thọ 。二Nhị 乘Thừa 正chánh 受thọ 。出xuất 假giả 神thần 通thông 以dĩ 為vi 法Pháp 樂lạc 。名danh 為vi 亦diệc 漏lậu 亦diệc 無vô 漏lậu 受thọ 。示thị 受thọ 生sanh 死tử 。故cố 名danh 亦diệc 漏lậu 。不bất 染nhiễm 生sanh 死tử 過quá 患hoạn 。故cố 名danh 亦diệc 無vô 漏lậu 也dã 。諸chư 佛Phật 不bất 受thọ 一nhất 切thiết 諸chư 受thọ 。以dĩ 無vô 所sở 受thọ 。恆hằng 受thọ 中trung 道đạo 稱xưng 性tánh 法Pháp 樂lạc 。名danh 為vi 非phi 漏lậu 非phi 無vô 漏lậu 受thọ 。不bất 同đồng 四tứ 榮vinh 。故cố 非phi 漏lậu 。不bất 同đồng 四tứ 枯khô 。故cố 非phi 無vô 漏lậu 也dã 。攝nhiếp 四tứ 入nhập 二nhị 。例lệ 如như 前tiền 說thuyết 。又hựu 不bất 論luận 五ngũ 受thọ 漏lậu 與dữ 無vô 漏lậu 四tứ 句cú 分phân 別biệt 。總tổng 以dĩ 苦khổ 樂lạc 二nhị 字tự 判phán 之chi 。收thu 無vô 不bất 盡tận 。當đương 知tri 苦khổ 樂lạc 。惟duy 是thị 自tự 心tâm 分phần/phân 。別biệt 實thật 無vô 心tâm 外ngoại 法pháp 也dã 。何hà 者giả 。阿A 鼻Tỳ 極cực 苦khổ 。舉cử 世thế 共cộng 知tri 。若nhược 住trụ 不bất 可khả 思tư 議nghị 解giải 脫thoát 菩Bồ 薩Tát 。大đại 悲bi 遊du 戲hí 。代đại 眾chúng 生sanh 苦khổ 。則tắc 以dĩ 為vi 樂nhạo/nhạc/lạc 。故cố 調Điều 達Đạt 善Thiện 知Tri 識Thức 云vân 。此thử 中trung 如như 第đệ 三tam 禪thiền 。豈khởi 實thật 作tác 逆nghịch 罪tội 者giả 能năng 得đắc 爾nhĩ 耶da 。夫phu 蛆thư 蟲trùng 處xứ 廁trắc 。宛uyển 轉chuyển 出xuất 沒một 。亦diệc 自tự 謂vị 樂nhạo/nhạc/lạc 。蠅dăng 向hướng 臭xú 飛phi 。蛾nga 爭tranh 赴phó 火hỏa 。狗cẩu 噉đạm 糞phẩn 穢uế 。皆giai 自tự 謂vị 樂nhạo/nhạc/lạc 。自tự 人nhân 視thị 之chi 。不bất 勝thắng 其kỳ 苦khổ 。人nhân 間gian 粗thô 弊tệ 五ngũ 塵trần 。昏hôn 迷mê 沈trầm 醉túy 。諸chư 天thiên 視thị 之chi 。猶do 如như 糞phẩn 廁trắc 。欲dục 天thiên 五ngũ 塵trần 。展triển 轉chuyển 勝thắng 妙diệu 。色sắc 界giới 視thị 之chi 。不bất 啻# 鴆chậm 毒độc 。梵Phạm 天Thiên 身thân 相tướng 。光quang 明minh 炳bỉnh 然nhiên 。空không 界giới 厭yếm 之chi 。謂vị 如như 癰ung 毒độc 。四tứ 空không 寂tịch 定định 。自tự 謂vị 精tinh 微vi 。羅La 漢Hán 視thị 之chi 。名danh 為vi 癡si 暗ám 。聲Thanh 聞Văn 三tam 昧muội 。無vô 漏lậu 無vô 為vi 。菩Bồ 薩Tát 訶ha 之chi 。名danh 為vi 敗bại 種chủng 。大Đại 士Sĩ 神thần 通thông 。往vãng 來lai 自tự 在tại 。諸chư 佛Phật 視thị 之chi 。如như 童đồng 子tử 戲hí 。故cố 知tri 九cửu 界giới 眾chúng 生sanh 。皆giai 是thị 以dĩ 苦khổ 為vi 樂lạc 。所sở 處xử 愈dũ 下hạ 。所sở 樂lạc 愈dũ 劣liệt 。自tự 上thượng 視thị 下hạ 。知tri 彼bỉ 所sở 樂lạc 當đương 體thể 是thị 苦khổ 。惟duy 佛Phật 苦khổ 樂lạc 情tình 盡tận 。證chứng 苦khổ 法Pháp 界Giới 及cập 樂nhạo 法Pháp 界giới 。惟duy 一nhất 實thật 相tướng 。無vô 苦khổ 無vô 樂lạc 。乃nãi 名danh 大đại 樂nhạo/nhạc/lạc 耳nhĩ 。今kim 姑cô 就tựu 九cửu 界giới 情tình 謂vị 。則tắc 各các 以dĩ 順thuận 適thích 身thân 心tâm 。名danh 為vi 樂lạc 報báo 。違vi 損tổn 身thân 心tâm 。名danh 為vi 苦khổ 報báo 。此thử 苦khổ 樂lạc 報báo 。各các 從tùng 自tự 類loại 善thiện 惡ác 業nghiệp 所sở 招chiêu 也dã 。二nhị 辨biện 類loại 竟cánh 。

三tam 結kết 屬thuộc 十thập 界giới 。亦diệc 復phục 為vi 三tam 。初sơ 明minh 十thập 界giới 。二nhị 明minh 四tứ 教giáo 。三Tam 明Minh 六lục 即tức 。初sơ 明minh 十thập 界giới 者giả 。地địa 獄ngục 法Pháp 界Giới 所sở 有hữu 罪tội 報báo 。純thuần 從tùng 上thượng 品phẩm 十thập 惡ác 業nghiệp 招chiêu 。摧tồi 折chiết 粗thô 惡ác 色sắc 心tâm 為vi 體thể 。重trọng/trùng 者giả 在tại 大đại 地địa 下hạ 。輕khinh 者giả 在tại 諸chư 黑hắc 闇ám 山sơn 間gian 。惟duy 苦khổ 無vô 樂nhạo/nhạc/lạc 。畜súc 生sanh 法Pháp 界Giới 罪tội 報báo 。中trung 品phẩm 十thập 惡ác 業nghiệp 招chiêu 。餓ngạ 鬼quỷ 法Pháp 界Giới 罪tội 報báo 。下hạ 品phẩm 十thập 惡ác 業nghiệp 招chiêu 。並tịnh 以dĩ 弊tệ 陋lậu 色sắc 心tâm 為vi 體thể 。于vu 中trung 各các 有hữu 苦khổ 樂lạc 別biệt 報báo 。三tam 品phẩm 九cửu 類loại 不bất 同đồng 。則tắc 是thị 酬thù 于vu 滿mãn 業nghiệp 。名danh 異dị 熟thục 生sanh 。事sự 非phi 一nhất 概khái 。不bất 可khả 具cụ 述thuật 。住trụ 通thông 山sơn 間gian 人nhân 世thế 水thủy 陸lục 空không 界giới 。修tu 羅la 法Pháp 界Giới 。報báo 居cư 大đại 海hải 。受thọ 用dụng 似tự 天thiên 為vi 樂nhạo/nhạc/lạc 。三tam 時thời 刀đao 仗trượng 為vi 苦khổ 。人nhân 道Đạo 法Pháp 界giới 。報báo 在tại 四tứ 洲châu 。暫tạm 時thời 五ngũ 欲dục 為vi 樂nhạo/nhạc/lạc 。生sanh 老lão 病bệnh 死tử 為vi 苦khổ 。天thiên 道Đạo 法Pháp 界giới 有hữu 三tam 。一nhất 者giả 欲dục 界giới 。二nhị 者giả 色sắc 界giới 。三tam 無vô 色sắc 界giới 。欲dục 界giới 六lục 天thiên 。一nhất 四Tứ 天Thiên 王Vương 天thiên 。或hoặc 上thượng 品phẩm 十Thập 善Thiện 為vi 因nhân 。或hoặc 一nhất 日nhật 一nhất 夜dạ 。八bát 關quan 戒giới 齋trai 等đẳng 為vi 因nhân 。或hoặc 終chung 身thân 三Tam 歸Quy 精tinh 持trì 一nhất 不bất 殺sát 戒giới 為vi 因nhân 。報báo 得đắc 殊thù 勝thắng 色sắc 心tâm 。居cư 在tại 須Tu 彌Di 山Sơn 腹phúc 。二nhị 忉Đao 利Lợi 天thiên 。或hoặc 上thượng 品phẩm 十Thập 善Thiện 為vi 因nhân 。或hoặc 一nhất 日nhật 一nhất 夜dạ 。八bát 戒giới 等đẳng 為vi 因nhân 。或hoặc 終chung 身thân 三Tam 歸Quy 精tinh 持trì 不bất 殺sát 不bất 盜đạo 。二nhị 戒giới 為vi 因nhân 。報báo 得đắc 殊thù 勝thắng 色sắc 心tâm 。居cư 在tại 須Tu 彌Di 山Sơn 頂đảnh 。此thử 二nhị 皆giai 以dĩ 五ngũ 欲dục 自tự 在tại 為vi 樂nhạo/nhạc/lạc 。修tu 羅la 戰chiến 鬬đấu 及cập 五ngũ 衰suy 相tướng 現hiện 為vi 苦khổ 。三tam 夜dạ 摩ma 天thiên 。此thử 云vân 時thời 分phần/phân 。或hoặc 上thượng 品phẩm 十Thập 善Thiện 兼kiêm 習tập 坐tọa 禪thiền 為vi 因nhân 。或hoặc 一nhất 日nhật 一nhất 夜dạ 。八bát 戒giới 等đẳng 為vi 因nhân 。或hoặc 終chung 身thân 三Tam 歸Quy 精tinh 持trì 三tam 戒giới 為vi 因nhân 。報báo 得đắc 殊thù 勝thắng 色sắc 心tâm 。離ly 忉Đao 利Lợi 天thiên 八bát 萬vạn 由do 旬tuần 。于vu 虗hư 空không 中trung 有hữu 地địa 如như 雲vân 。朗lãng 然nhiên 安an 住trụ 。不bất 假giả 日nhật 月nguyệt 。身thân 有hữu 光quang 明minh 。華hoa 開khai 為vi 晝trú 。華hoa 合hợp 為vi 夜dạ 。四tứ 兜Đâu 率Suất 天thiên 。此thử 云vân 知tri 足túc 。或hoặc 上thượng 品phẩm 十Thập 善Thiện 兼kiêm 得đắc 細tế 住trụ 為vi 因nhân 。或hoặc 一nhất 日nhật 一nhất 夜dạ 。八bát 戒giới 等đẳng 為vi 因nhân 。或hoặc 終chung 身thân 三Tam 歸Quy 精tinh 持trì 四tứ 戒giới 為vi 因nhân 。報báo 得đắc 殊thù 勝thắng 色sắc 心tâm 。離ly 夜dạ 摩ma 天thiên 十thập 。六lục 萬vạn 由do 旬tuần 。有hữu 地địa 如như 雲vân 。空không 中trung 安an 住trụ 。五ngũ 化hóa 樂nhạo/nhạc/lạc 天thiên 。或hoặc 上thượng 品phẩm 十Thập 善Thiện 兼kiêm 得đắc 欲dục 界giới 禪thiền 定định 為vi 因nhân 。或hoặc 一nhất 日nhật 一nhất 夜dạ 。八bát 戒giới 為vi 因nhân 。報báo 得đắc 殊thù 勝thắng 色sắc 心tâm 。離ly 兜Đâu 率Suất 天thiên 三tam 十thập 二nhị 萬vạn 由do 旬tuần 。有hữu 地địa 如như 雲vân 。空không 中trung 安an 住trụ 。六lục 他Tha 化Hóa 自Tự 在Tại 天Thiên 。或hoặc 上thượng 品phẩm 十Thập 善Thiện 兼kiêm 得đắc 未vị 到đáo 地địa 定định 為vi 因nhân 。或hoặc 一nhất 日nhật 一nhất 夜dạ 。八bát 戒giới 等đẳng 為vi 因nhân 。報báo 得đắc 殊thù 勝thắng 色sắc 心tâm 。離ly 化hóa 樂nhạo/nhạc/lạc 天thiên 六lục 十thập 四tứ 萬vạn 由do 旬tuần 。有hữu 地địa 如như 雲vân 。空không 中trung 安an 住trụ 。此thử 四tứ 亦diệc 皆giai 以dĩ 五ngũ 欲dục 自tự 在tại 。展triển 轉chuyển 殊thù 勝thắng 為vi 樂nhạo/nhạc/lạc 。五ngũ 衰suy 相tướng 現hiện 為vi 苦khổ 。色sắc 界giới 共cộng 十thập 八bát 天thiên 。分phân 為vi 四tứ 禪thiền 。初sơ 禪thiền 三tam 天thiên 。一nhất 梵Phạm 眾chúng 。二nhị 梵Phạm 輔phụ 。三tam 大đại 梵Phạm 。同đồng 以dĩ 根căn 本bổn 初sơ 禪thiền 五ngũ 支chi 功công 德đức 為vi 因nhân 。或hoặc 以dĩ 純thuần 孝hiếu 為vi 因nhân 。或hoặc 以dĩ 深thâm 重trọng 慚tàm 愧quý 為vi 因nhân 。或hoặc 以dĩ 深thâm 重trọng 慈từ 心tâm 為vi 因nhân 。或hoặc 以dĩ 和hòa 合hợp 已dĩ 破phá 僧Tăng 伽già 為vi 因nhân 。報báo 得đắc 清thanh 淨tịnh 色sắc 心tâm 。離ly 他tha 化hóa 天thiên 一nhất 百bách 二nhị 十thập 。八bát 萬vạn 由do 旬tuần 。有hữu 地địa 如như 雲vân 。空không 中trung 安an 住trụ 。壽thọ 命mạng 盡tận 一nhất 大đại 劫kiếp 。或hoặc 亦diệc 有hữu 中trung 夭yểu 者giả 。離ly 憂ưu 清thanh 淨tịnh 為vi 樂nhạo/nhạc/lạc 。死tử 時thời 退thoái 墮đọa 為vi 苦khổ 。二nhị 禪thiền 三tam 天thiên 。一nhất 少thiểu 光quang 。二nhị 無vô 量lượng 光quang 。三tam 光quang 音âm 。同đồng 以dĩ 根căn 本bổn 二nhị 禪thiền 四tứ 支chi 功công 德đức 為vi 因nhân 。報báo 得đắc 清thanh 淨tịnh 色sắc 心tâm 。離ly 初sơ 禪thiền 天thiên 二nhị 百bách 五ngũ 十thập 。六lục 萬vạn 由do 旬tuần 。有hữu 地địa 如như 雲vân 。空không 中trung 安an 住trụ 。壽thọ 命mạng 盡tận 八bát 大đại 劫kiếp 。或hoặc 亦diệc 有hữu 中trung 夭yểu 者giả 。離ly 苦khổ 清thanh 淨tịnh 為vi 樂nhạo/nhạc/lạc 。死tử 時thời 退thoái 墮đọa 為vi 苦khổ 。三tam 禪thiền 三tam 天thiên 。一nhất 少thiểu 淨tịnh 。二nhị 無vô 量lượng 淨tịnh 。三tam 徧biến 淨tịnh 。同đồng 以dĩ 根căn 本bổn 三tam 禪thiền 五ngũ 支chi 功công 德đức 為vi 因nhân 。報báo 得đắc 清thanh 淨tịnh 色sắc 心tâm 。離ly 二nhị 禪thiền 天thiên 五ngũ 百bách 一nhất 十thập 二nhị 萬vạn 由do 旬tuần 。有hữu 地địa 如như 雲vân 。空không 中trung 安an 住trụ 。壽thọ 命mạng 六lục 十thập 四tứ 劫kiếp 。或hoặc 亦diệc 有hữu 中trung 夭yểu 者giả 。離ly 喜hỷ 妙diệu 樂lạc 為vi 樂nhạo/nhạc/lạc 。死tử 時thời 退thoái 墮đọa 為vi 苦khổ 。四tứ 禪thiền 九cửu 天thiên 又hựu 分phần/phân 三tam 類loại 。一nhất 是thị 凡phàm 夫phu 。二nhị 是thị 外ngoại 道đạo 。三tam 是thị 不bất 還hoàn 聖thánh 者giả 。凡phàm 夫phu 三tam 天thiên 。一nhất 福phước 生sanh 。二nhị 福phước 愛ái 。三tam 廣quảng 果quả 。同đồng 以dĩ 根căn 本bổn 四tứ 禪thiền 四tứ 支chi 功công 德đức 為vi 因nhân 。報báo 得đắc 寂tịch 靜tĩnh 不bất 動động 色sắc 心tâm 。離ly 三tam 禪thiền 天thiên 一nhất 千thiên 二nhị 十thập 四tứ 萬vạn 由do 旬tuần 。隨tùy 身thân 宮cung 殿điện 。在tại 虗hư 空không 中trung 。朗lãng 然nhiên 安an 住trụ 。并tinh 無vô 如như 雲vân 之chi 地địa 。故cố 亦diệc 名danh 無vô 雲vân 天thiên 。壽thọ 命mạng 五ngũ 百bách 大đại 劫kiếp 。或hoặc 亦diệc 有hữu 中trung 夭yểu 者giả 。捨xả 念niệm 清thanh 淨tịnh 為vi 樂nhạo/nhạc/lạc 。死tử 時thời 退thoái 墮đọa 為vi 苦khổ 。外ngoại 道đạo 一nhất 天thiên 。所sở 謂vị 無vô 想tưởng 。即tức 以dĩ 無vô 想tưởng 定định 而nhi 為vi 因nhân 。報báo 得đắc 寂tịch 靜tĩnh 不bất 動động 色sắc 心tâm 。生sanh 半bán 劫kiếp 後hậu 。前tiền 六lục 轉chuyển 識thức 悉tất 皆giai 不bất 行hành 。唯duy 第đệ 七thất 第đệ 八bát 兩lưỡng 識thức 。相tương 依y 俱câu 轉chuyển 。第đệ 八bát 能năng 持trì 色sắc 身thân 久cửu 住trụ 。壽thọ 五ngũ 百bách 劫kiếp 。或hoặc 有hữu 中trung 夭yểu 。死tử 時thời 決quyết 定định 退thoái 墮đọa 為vi 苦khổ 。不bất 還hoàn 五ngũ 天thiên 。一nhất 無vô 煩phiền 。二nhị 無vô 熱nhiệt 。三tam 善thiện 見kiến 。四tứ 善thiện 現hiện 。五ngũ 色sắc 究cứu 竟cánh 。同đồng 以dĩ 無vô 漏lậu 夾giáp 熏huân 四tứ 禪thiền 。資tư 于vu 故cố 業nghiệp 為vi 因nhân 。報báo 得đắc 寂tịch 靜tĩnh 不bất 動động 色sắc 心tâm 。四tứ 禪thiền 凡phàm 夫phu 。所sở 不bất 能năng 見kiến 。壽thọ 或hoặc 千thiên 劫kiếp 。乃nãi 至chí 萬vạn 劫kiếp 。永vĩnh 無vô 退thoái 墮đọa 為vi 樂nhạo/nhạc/lạc 。未vị 離ly 三tam 界giới 為vi 苦khổ 。無vô 色sắc 界giới 共cộng 有hữu 四tứ 天thiên 。一nhất 空không 處xứ 天thiên 。即tức 以dĩ 空không 定định 為vi 因nhân 。壽thọ 二nhị 萬vạn 劫kiếp 。二nhị 識thức 處xứ 天thiên 。即tức 以dĩ 識thức 定định 為vi 因nhân 。壽thọ 四tứ 萬vạn 劫kiếp 。三tam 無Vô 所Sở 有Hữu 處Xứ 天Thiên 。即tức 以dĩ 無vô 所sở 有hữu 定định 為vi 因nhân 。壽thọ 六lục 萬vạn 劫kiếp 。四tứ 非Phi 想Tưởng 非Phi 非Phi 想Tưởng 處Xứ 天Thiên 。即tức 以dĩ 非Phi 想Tưởng 非Phi 非Phi 想Tưởng 定Định 為vi 因nhân 。壽thọ 八bát 萬vạn 劫kiếp 。滅diệt 色sắc 存tồn 心tâm 。但đãn 有hữu 微vi 細tế 。受thọ 想tưởng 行hành 識thức 。亦diệc 有hữu 中trung 夭yểu 。同đồng 以dĩ 出xuất 離ly 色sắc 籠lung 為vi 樂nhạo/nhạc/lạc 。死tử 時thời 退thoái 墮đọa 為vi 苦khổ 也dã 。聲Thanh 聞Văn 法Pháp 界giới 。有hữu 四Tứ 向Hướng 四Tứ 果Quả 。初sơ 果quả 以dĩ 生sanh 空không 無vô 漏lậu 智trí 種chủng 為vi 因nhân 。聞văn 思tư 修tu 慧tuệ 。熏huân 習tập 為vi 緣duyên 。發phát 得đắc 生sanh 空không 。無vô 分phân 別biệt 智trí 。頓đốn 斷đoạn 三tam 界giới 分phân 別biệt 惑hoặc 種chủng 。親thân 證chứng 一nhất 分phần/phân 生sanh 空không 所sở 顯hiển 真Chân 如Như 。名danh 為vi 擇trạch 滅diệt 無vô 為vi 。是thị 離ly 繫hệ 果quả 。其kỳ 身thân 仍nhưng 在tại 。人nhân 中trung 天thiên 上thượng 。當đương 知tri 此thử 人nhân 天thiên 身thân 。猶do 是thị 有hữu 漏lậu 故cố 業nghiệp 餘dư 報báo 。非phi 無vô 漏lậu 報báo 也dã 。二nhị 果quả 以dĩ 重trọng/trùng 慮lự 緣duyên 真chân 為vi 因nhân 。漸tiệm 斷đoạn 欲dục 界giới 任nhậm 運vận 惑hoặc 種chủng 九cửu 品phẩm 之chi 六lục 。親thân 證chứng 六lục 品phẩm 。擇trạch 滅diệt 無vô 為vi 。其kỳ 身thân 亦diệc 在tại 。人nhân 中trung 天thiên 上thượng 。亦diệc 是thị 有hữu 漏lậu 故cố 業nghiệp 招chiêu 報báo 。三tam 果quả 亦diệc 以dĩ 重trọng/trùng 慮lự 緣duyên 真chân 為vi 因nhân 。斷đoạn 盡tận 欲dục 界giới 餘dư 三tam 品phẩm 惑hoặc 。又hựu 證chứng 三tam 品phẩm 擇trạch 滅diệt 無vô 為vi 。其kỳ 身thân 亦diệc 在tại 。人nhân 中trung 天thiên 上thượng 。亦diệc 是thị 有hữu 漏lậu 故cố 業nghiệp 招chiêu 報báo 。若nhược 捨xả 欲dục 界giới 身thân 已dĩ 。報báo 在tại 初sơ 禪thiền 。仍nhưng 是thị 有hữu 漏lậu 故cố 業nghiệp 招chiêu 報báo 。若nhược 斷đoạn 初sơ 禪thiền 惑hoặc 已dĩ 。報báo 在tại 二nhị 禪thiền 。若nhược 斷đoạn 二nhị 禪thiền 惑hoặc 已dĩ 。報báo 在tại 三tam 禪thiền 。若nhược 斷đoạn 三tam 禪thiền 惑hoặc 已dĩ 。報báo 在tại 四tứ 禪thiền 。五ngũ 不Bất 還Hoàn 天Thiên 。若nhược 斷đoạn 四tứ 禪thiền 惑hoặc 已dĩ 。報báo 在tại 空không 處xứ 。若nhược 斷đoạn 空không 處xứ 惑hoặc 已dĩ 。報báo 在tại 識thức 處xứ 。若nhược 斷đoạn 識thức 處xứ 惑hoặc 已dĩ 。報báo 在tại 無Vô 所Sở 有Hữu 處Xứ 。若nhược 斷đoạn 無Vô 所Sở 有Hữu 處Xứ 惑hoặc 已dĩ 。報báo 在tại 非phi 非phi 想tưởng 處xứ 。齊tề 此thử 名danh 為vi 。阿A 那Na 含Hàm 果Quả 。皆giai 是thị 有hữu 漏lậu 故cố 業nghiệp 招chiêu 報báo 。非phi 無vô 漏lậu 業nghiệp 報báo 也dã 。不bất 論luận 在tại 人nhân 在tại 天thiên 。若nhược 能năng 進tiến 斷đoạn 非phi 非phi 想tưởng 處xứ 。九cửu 品phẩm 思tư 惑hoặc 。名danh 羅La 漢Hán 向hướng 。若nhược 已dĩ 斷đoạn 盡tận 非phi 非phi 想tưởng 思tư 。通thông 證chứng 修tu 道Đạo 八bát 十thập 一nhất 品phẩm 。擇trạch 滅diệt 無vô 為vi 。名danh 羅La 漢Hán 果quả 。

爾nhĩ 時thời 名danh 住trụ 。有Hữu 餘Dư 涅Niết 槃Bàn 。其kỳ 身thân 仍nhưng 在tại 。人nhân 中trung 天thiên 上thượng 。此thử 身thân 亦diệc 是thị 有hữu 漏lậu 故cố 業nghiệp 餘dư 報báo 。若nhược 人nhân 天thiên 身thân 任nhậm 運vận 滅diệt 位vị 。不bất 復phục 更cánh 受thọ 。三tam 界giới 生sanh 身thân 。

爾nhĩ 時thời 名danh 住trụ 。無Vô 餘Dư 涅Niết 槃Bàn 。若nhược 依y 權quyền 教giáo 。則tắc 永vĩnh 無vô 報báo 果quả 。若nhược 依y 實thật 說thuyết 。則tắc 三tam 界giới 外ngoại 有hữu 淨tịnh 土độ 。聲Thanh 聞Văn 緣Duyên 覺Giác 。自tự 謂vị 入nhập 涅Niết 槃Bàn 者giả 。出xuất 生sanh 其kỳ 中trung 。受thọ 法pháp 性tánh 身thân 。非phi 分phân 段đoạn 生sanh 。當đương 知tri 即tức 是thị 。方phương 便tiện 有hữu 餘dư 國quốc 土độ 。亦diệc 名danh 三tam 種chủng 意ý 生sanh 身thân 也dã 。總tổng 論luận 苦khổ 樂lạc 者giả 。初sơ 果quả 以dĩ 永vĩnh 閉bế 三tam 惡ác 道đạo 門môn 為vi 樂nhạo/nhạc/lạc 。未vị 斷đoạn 欲dục 愛ái 為vi 苦khổ 。二nhị 果quả 以dĩ 欲dục 習tập 漸tiệm 薄bạc 為vi 樂nhạo/nhạc/lạc 。未vị 離ly 欲dục 繫hệ 為vi 苦khổ 。三tam 果quả 四tứ 向hướng 。以dĩ 永vĩnh 不bất 退thoái 還hoàn 為vi 樂nhạo/nhạc/lạc 。未vị 離ly 色sắc 無vô 色sắc 繫hệ 為vi 苦khổ 。四Tứ 果Quả 在tại 有hữu 餘dư 位vị 。以dĩ 永vĩnh 斷đoạn 子tử 縛phược 為vi 樂nhạo/nhạc/lạc 。未vị 盡tận 果quả 縛phược 為vi 苦khổ 。在tại 無vô 依y 位vị 。依y 權quyền 教giáo 說thuyết 。則tắc 是thị 永vĩnh 無vô 苦khổ 樂lạc 。依y 實thật 教giáo 說thuyết 。則tắc 超siêu 出xuất 三tam 界giới 為vi 樂nhạo/nhạc/lạc 。沈trầm 空không 滯trệ 寂tịch 為vi 苦khổ 也dã 。緣Duyên 覺Giác 法Pháp 界giới 。不bất 立lập 分phần/phân 果quả 。而nhi 有hữu 二nhị 類loại 。一nhất 是thị 緣Duyên 覺Giác 種chủng 性tánh 。四tứ 生sanh 百bách 劫kiếp 種chủng 福phước 修tu 因nhân 。無vô 漏lậu 根căn 熟thục 。人nhân 中trung 得đắc 道Đạo 。若nhược 遇ngộ 佛Phật 世thế 。入nhập 聲Thanh 聞Văn 數số 。亦diệc 名danh 緣Duyên 覺Giác 。遇ngộ 無vô 佛Phật 世thế 。名danh 獨Độc 覺Giác 佛Phật 也dã 。二nhị 是thị 聲Thanh 聞Văn 初sơ 果quả 第đệ 七thất 生sanh 盡tận 。受thọ 人nhân 間gian 身thân 。遇ngộ 無vô 佛Phật 世thế 。亦diệc 名danh 獨Độc 覺Giác 也dã 。有hữu 餘dư 無vô 餘dư 二nhị 種chủng 苦khổ 樂lạc 。並tịnh 同đồng 聲Thanh 聞Văn 中trung 說thuyết 。菩Bồ 薩Tát 法Pháp 界Giới 。須tu 約ước 四tứ 教giáo 分phân 別biệt 。若nhược 三tam 藏tạng 教giáo 菩Bồ 薩Tát 。總tổng 未vị 斷đoạn 惑hoặc 但đãn 以dĩ 四tứ 弘hoằng 六Lục 度Độ 上thượng 上thượng 十Thập 善Thiện 為vi 因nhân 。感cảm 得đắc 人nhân 天thiên 殊thù 勝thắng 色sắc 心tâm 妙diệu 報báo 。不bất 生sanh 三tam 惡ác 。及cập 無vô 色sắc 界giới 。諸chư 難nạn 處xứ 中trung 。若nhược 通thông 教giáo 菩Bồ 薩Tát 。乾can/kiền/càn 慧tuệ 性tánh 地địa 。報báo 同đồng 三tam 藏tạng 菩Bồ 薩Tát 。八bát 人nhân 見kiến 地Địa 薄bạc 地Địa 。報báo 同đồng 初sơ 果quả 二nhị 果quả 。離ly 欲dục 地địa 。報báo 同đồng 三tam 果quả 。已dĩ 辦biện 地địa 去khứ 。或hoặc 智trí 增tăng 上thượng 者giả 。還hoàn 同đồng 四Tứ 果Quả 獨Độc 覺Giác 有hữu 餘dư 無vô 餘dư 論luận 報báo 苦khổ 樂lạc 。但đãn 彼bỉ 生sanh 方phương 便tiện 土thổ/độ 。亦diệc 不bất 沈trầm 空không 滯trệ 寂tịch 。秖kỳ 是thị 未vị 證chứng 中trung 道Đạo 法Pháp 性tánh 。未vị 免miễn 變biến 易dị 生sanh 死tử 為vi 苦khổ 耳nhĩ 。或hoặc 悲bi 增tăng 上thượng 者giả 。扶phù 習tập 潤nhuận 生sanh 。還hoàn 來lai 三tam 界giới 。示thị 同đồng 六lục 道Đạo 果Quả 報báo 苦khổ 樂lạc 。而nhi 非phi 實thật 是thị 有hữu 漏lậu 苦khổ 樂lạc 。以dĩ 其kỳ 非phi 業nghiệp 牽khiên 故cố 。若nhược 別biệt 教giáo 菩Bồ 薩Tát 。十thập 信tín 位vị 中trung 。亦diệc 同đồng 三tam 藏tạng 菩Bồ 薩Tát 。初sơ 住trụ 至chí 第đệ 六lục 住trụ 。亦diệc 同đồng 初sơ 二nhị 三tam 果quả 。七thất 住trụ 已dĩ 去khứ 乃nãi 至chí 十thập 向hướng 。亦diệc 約ước 智trí 悲bi 分phân 別biệt 登đăng 初Sơ 地Địa 時thời 。分phần/phân 證chứng 中trung 道Đạo 法Pháp 身thân 。恆hằng 居cư 實thật 報báo 無vô 障chướng 礙ngại 土thổ/độ 。亦diệc 名danh 分phần/phân 證chứng 常thường 寂tịch 光quang 土thổ/độ 。乃nãi 至chí 等đẳng 覺giác 。皆giai 以dĩ 中trung 道Đạo 果Quả 報báo 為vi 樂nhạo/nhạc/lạc 。無vô 明minh 變biến 易dị 未vị 盡tận 為vi 苦khổ 。分phần/phân 形hình 散tán 影ảnh 。徧biến 諸chư 世thế 界giới 。六lục 趣thú 四tứ 生sanh 。及cập 徧biến 方phương 便tiện 有hữu 餘dư 土thổ/độ 中trung 。示thị 同đồng 六lục 凡phàm 二nhị 聖thánh 種chủng 種chủng 苦khổ 樂lạc 。皆giai 非phi 實thật 苦khổ 樂lạc 也dã 。若nhược 圓viên 教giáo 菩Bồ 薩Tát 。五ngũ 品phẩm 位vị 中trung 。雖tuy 受thọ 人nhân 天thiên 報báo 身thân 。已dĩ 能năng 解giải 了liễu 。苦khổ 樂lạc 實thật 性tánh 。即tức 空không 。假giả 。中trung 。初sơ 信tín 至chí 六lục 信tín 。報báo 或hoặc 同đồng 于vu 初sơ 二nhị 三tam 果quả 。而nhi 解giải 永vĩnh 異dị 。七thất 信tín 至chí 十thập 信tín 。或hoặc 在tại 方phương 便tiện 。報báo 同đồng 通thông 教giáo 智trí 增tăng 。而nhi 解giải 永vĩnh 異dị 。或hoặc 在tại 同đồng 居cư 。報báo 同đồng 通thông 教giáo 悲bi 增tăng 。而nhi 解giải 亦diệc 永vĩnh 異dị 也dã 。登đăng 初sơ 住trụ 時thời 。分phần/phân 證chứng 如Như 來Lai 一nhất 身thân 無vô 量lượng 身thân 。恆hằng 居cư 實thật 報báo 莊trang 嚴nghiêm 淨tịnh 土độ 。亦diệc 名danh 分phần/phân 證chứng 寂tịch 光quang 淨tịnh 土độ 。乃nãi 至chí 等đẳng 覺giác 。分phần/phân 形hình 散tán 影ảnh 。徧biến 下hạ 三tam 土thổ/độ 。示thị 同đồng 九cửu 界giới 苦khổ 樂lạc 。皆giai 非phi 實thật 苦khổ 樂lạc 也dã 。佛Phật 法Pháp 界giới 者giả 。約ước 教giáo 有hữu 四tứ 。藏tạng 教giáo 果quả 佛Phật 。必tất 是thị 別biệt 地địa 圓viên 住trụ 化hóa 身thân 。或hoặc 是thị 妙diệu 覺giác 示thị 現hiện 。假giả 說thuyết 生sanh 身thân 是thị 有hữu 漏lậu 報báo 。乃nãi 是thị 示thị 同đồng 阿A 羅La 漢Hán 耳nhĩ 。通thông 教giáo 佛Phật 地địa 示thị 居cư 。色Sắc 究Cứu 竟Cánh 天Thiên 。亦diệc 非phi 三tam 界giới 實thật 分phân 段đoạn 身thân 。必tất 是thị 別biệt 地địa 圓viên 住trụ 化hóa 現hiện 。別biệt 教giáo 妙diệu 覺giác 。坐tọa 蓮liên 華hoa 藏tạng 世thế 界giới 。亦diệc 是thị 大đại 機cơ 隨tùy 力lực 所sở 見kiến 。秖kỳ 是thị 他tha 受thọ 用dụng 報báo 。托thác 自tự 受thọ 用dụng 而nhi 為vi 本bổn 質chất 。諸chư 大đại 菩Bồ 薩Tát 。各các 自tự 變biến 為vi 相tương/tướng 分phần/phân 而nhi 自tự 緣duyên 耳nhĩ 。圓viên 教giáo 妙diệu 覺giác 。性tánh 德đức 究cứu 竟cánh 圓viên 顯hiển 。名danh 為vi 清Thanh 淨Tịnh 法Pháp 身thân 。所sở 依y 法pháp 性tánh 。名danh 為vi 上thượng 上thượng 品phẩm 常thường 寂tịch 光quang 淨tịnh 土độ 。修tu 德đức 究cứu 竟cánh 滿mãn 足túc 。名danh 為vi 圓viên 滿mãn 報báo 身thân 。所sở 依y 報báo 境cảnh 。名danh 為vi 上thượng 上thượng 品phẩm 實thật 報báo 莊trang 嚴nghiêm 淨tịnh 土độ 。性tánh 修tu 不bất 二nhị 。依y 正chánh 不bất 二nhị 。不bất 二nhị 而nhi 二nhị 。說thuyết 有hữu 法pháp 報báo 依y 正chánh 。差sai 別biệt 之chi 名danh 。此thử 是thị 最tối 勝thắng 。無vô 上thượng 報báo 也dã 。初sơ 明minh 十thập 界giới 竟cánh 。

二nhị 明minh 四tứ 教giáo 者giả 。六lục 凡phàm 法Pháp 界Giới 有hữu 漏lậu 諸chư 苦khổ 樂lạc 報báo 。但đãn 為vi 四tứ 教giáo 所sở 治trị 。並tịnh 非phi 四tứ 教giáo 所sở 攝nhiếp 。而nhi 是thị 因nhân 緣duyên 生sanh 法pháp 。得đắc 為vi 藏tạng 教giáo 俗tục 諦đế 所sở 詮thuyên 。亦diệc 得đắc 通thông 為vi 四tứ 教giáo 所sở 觀quán 之chi 境cảnh 。方phương 便tiện 土thổ/độ 中trung 無vô 漏lậu 苦khổ 樂lạc 之chi 報báo 。即tức 是thị 四tứ 教giáo 九cửu 人nhân 所sở 感cảm 。謂vị 藏tạng 教giáo 四Tứ 果Quả 。辟Bích 支Chi 。通thông 教giáo 已dĩ 辦biện 。辟Bích 支Chi 。菩Bồ 薩Tát 。別biệt 教giáo 三tam 賢hiền 。圓viên 教giáo 十thập 信tín 也dã 。實thật 報báo 無vô 障chướng 礙ngại 土thổ/độ 。即tức 是thị 別biệt 教giáo 十Thập 地Địa 等đẳng 妙diệu 。圓viên 教giáo 十thập 住trụ 十thập 行hành 十thập 向hướng 十Thập 地Địa 等đẳng 覺giác 所sở 感cảm 。雖tuy 亦diệc 分phần/phân 證chứng 寂tịch 光quang 。以dĩ 理lý 從tùng 事sự 。總tổng 名danh 實thật 報báo 。或hoặc 約ước 次thứ 第đệ 一nhất 心tâm 證chứng 入nhập 而nhi 分phần/phân 淨tịnh 穢uế 。乃nãi 依y 教giáo 道đạo 假giả 分phân 別biệt 也dã 。常thường 寂tịch 光quang 土thổ/độ 。即tức 是thị 圓viên 教giáo 妙diệu 覺giác 所sở 證chứng 。雖tuy 亦diệc 圓viên 證chứng 上thượng 品phẩm 實thật 報báo 。以dĩ 事sự 從tùng 理lý 。總tổng 名danh 寂tịch 光quang 。或hoặc 約ước 分phần/phân 證chứng 究cứu 竟cánh 而nhi 分phần/phân 淨tịnh 穢uế 。乃nãi 依y 別biệt 圓viên 二nhị 種chủng 果quả 頭đầu 而nhi 分phân 別biệt 耳nhĩ 。又hựu 藏tạng 教giáo 明minh 六lục 道Đạo 果Quả 報báo 。是thị 實thật 有hữu 苦Khổ 諦Đế 。苦khổ 若nhược 滅diệt 者giả 。則tắc 證chứng 真chân 空không 。不bất 說thuyết 四tứ 聖thánh 亦diệc 有hữu 報báo 也dã 。通thông 教giáo 明minh 六lục 道Đạo 果Quả 報báo 。是thị 幻huyễn 有hữu 苦Khổ 諦Đế 。若nhược 達đạt 幻huyễn 空không 。則tắc 無vô 生sanh 死tử 。亦diệc 不bất 說thuyết 有hữu 四tứ 聖thánh 報báo 也dã 。別biệt 教giáo 明minh 六lục 道Đạo 果Quả 報báo 。是thị 分phân 段đoạn 生sanh 死tử 。三tam 乘thừa 果quả 報báo 。是thị 變biến 易dị 生sanh 死tử 。皆giai 名danh 苦Khổ 諦Đế 。永vĩnh 斷đoạn 二nhị 死tử 。證chứng 真chân 中trung 道đạo 。所sở 證chứng 名danh 為vi 真Chân 如Như 涅Niết 槃Bàn 。能năng 證chứng 名danh 為vi 四Tứ 智Trí 菩Bồ 提Đề 。大Đại 圓Viên 鏡Kính 智Trí 。相tương 應ứng 心tâm 品phẩm 。能năng 現hiện 自tự 受thọ 用dụng 身thân 及cập 土thổ/độ 。能năng 持trì 圓viên 滿mãn 無vô 漏lậu 種chủng 子tử 。盡tận 未vị 來lai 際tế 。利lợi 樂lạc 有hữu 情tình 。此thử 則tắc 說thuyết 有hữu 四tứ 聖thánh 果Quả 報báo 。圓viên 教giáo 明minh 十thập 界giới 報báo 法pháp 。一nhất 苦khổ 一nhất 切thiết 苦khổ 。而nhi 苦khổ 即tức 法Pháp 界Giới 。則tắc 一nhất 滅diệt 一nhất 切thiết 滅diệt 。乃nãi 是thị 非phi 報báo 非phi 不bất 報báo 而nhi 論luận 十thập 界giới 報báo 也dã 。二nhị 明minh 四tứ 教giáo 竟cánh 。

三Tam 明Minh 六lục 即tức 者giả 。既ký 依y 圓viên 實thật 稱xưng 性tánh 而nhi 談đàm 。則tắc 十thập 法Pháp 界Giới 苦khổ 樂lạc 諸chư 報báo 。一nhất 一nhất 無vô 非phi 實thật 相tướng 法Pháp 界Giới 。即tức 空không 。假giả 。中trung 。誠thành 恐khủng 狂cuồng 惑hoặc 無vô 知tri 。執chấp 穢uế 為vi 淨tịnh 。安an 其kỳ 陋lậu 習tập 。不bất 求cầu 出xuất 離ly 。譬thí 如như 指chỉ 冰băng 即tức 水thủy 。不bất 求cầu 融dung 泮phấn 。水thủy 還hoàn 是thị 冰băng 。那na 可khả 飲ẩm 用dụng 。故cố 以dĩ 六lục 義nghĩa 而nhi 揀giản 逆nghịch 順thuận 。如như 冰băng 雖tuy 以dĩ 濕thấp 為vi 性tánh 。而nhi 恆hằng 違vi 濕thấp 性tánh 。確xác 爾nhĩ 堅kiên 凝ngưng 。理lý 即tức 位vị 中trung 。亦diệc 復phục 如như 是thị 。十thập 界giới 妙diệu 報báo 。不bất 識thức 不bất 知tri 。昧muội 為vi 苦Khổ 諦Đế 。一nhất 苦khổ 一nhất 切thiết 苦khổ 也dã 。名danh 字tự 位vị 中trung 。順thuận 修tu 之chi 始thỉ 。了liễu 知tri 十thập 界giới 報báo 法pháp 。唯duy 是thị 一nhất 心tâm 。譬thí 如như 堅kiên 冰băng 。其kỳ 實thật 是thị 水thủy 。終chung 不bất 棄khí 冰băng 而nhi 別biệt 求cầu 水thủy 。是thị 為vi 初sơ 識thức 十thập 界giới 報báo 法pháp 。之chi 名danh 字tự 也dã 。觀quán 行hành 位vị 中trung 。依y 名danh 觀quán 察sát 。了liễu 知tri 十thập 界giới 報báo 法pháp 。一nhất 一nhất 即tức 空không 。假giả 。中trung 。圓viên 伏phục 三tam 惑hoặc 。如như 手thủ 執chấp 冰băng 。知tri 其kỳ 潤nhuận 濕thấp 也dã 。相tương 似tự 位vị 中trung 。深thâm 觀quán 十thập 界giới 報báo 法pháp 。深thâm 信tín 即tức 空không 。假giả 。中trung 。如như 冰băng 近cận 煖noãn 。漸tiệm 捨xả 堅kiên 相tương/tướng 也dã 。分phần/phân 證chứng 位vị 中trung 。十thập 界giới 報báo 法pháp 三tam 諦đế 理lý 體thể 。分phần 分phần 現hiện 前tiền 。如như 煖noãn 消tiêu 冰băng 。分phần 分phần 融dung 泮phấn 。分phần 分phần 可khả 飲ẩm 用dụng 也dã 。究cứu 竟cánh 位vị 中trung 。十thập 界giới 報báo 法pháp 三tam 諦đế 妙diệu 理lý 。無vô 不bất 圓viên 顯hiển 。如như 冰băng 已dĩ 盡tận 。唯duy 是thị 一nhất 水thủy 。盡tận 可khả 飲ẩm 用dụng 也dã 。所sở 以dĩ 三tam 千thiên 果quả 成thành 。咸hàm 稱xưng 常thường 樂nhạo/nhạc/lạc 。廁trắc 屋ốc 實thật 成thành 香hương 殿điện 。糞phẩn 穢uế 實thật 成thành 妙diệu 饌soạn 。惡ác 聲thanh 實thật 成thành 歌ca 讚tán 。毒độc 藥dược 實thật 成thành 甘cam 露lộ 。刀đao 箭tiễn 實thật 成thành 華hoa 纓anh 。乃nãi 至chí 我ngã 若nhược 向hướng 刀đao 山sơn 。刀đao 山sơn 自tự 摧tồi 折chiết 。我ngã 若nhược 向hướng 火hỏa 湯thang 。火hỏa 湯thang 自tự 消tiêu 滅diệt 等đẳng 。並tịnh 是thị 分phần/phân 證chứng 究cứu 竟cánh 位vị 中trung 真chân 實thật 受thọ 用dụng 。不bất 過quá 還hoàn 證chứng 眾chúng 生sanh 所sở 迷mê 報báo 法pháp 之chi 理lý 體thể 耳nhĩ 。豈khởi 藉tạ 作tác 意ý 神thần 通thông 力lực 哉tai 。三tam 結kết 屬thuộc 十thập 界giới 竟cánh 。

四tứ 結kết 成thành 即tức 空không 。假giả 。中trung 。亦diệc 為vi 三tam 意ý 。一nhất 約ước 豎thụ 結kết 。二nhị 約ước 橫hoạnh/hoành 結kết 。三tam 約ước 一nhất 念niệm 非phi 橫hoạnh/hoành 非phi 豎thụ 總tổng 結kết 。一nhất 約ước 豎thụ 結kết 者giả 。六lục 凡phàm 有hữu 漏lậu 諸chư 苦khổ 樂lạc 報báo 。及cập 有Hữu 學Học 無Vô 學Học 。諸chư 餘dư 殘tàn 報báo 。并tinh 同đồng 居cư 土thổ/độ 中trung 新tân 悟ngộ 無Vô 生Sanh 法Pháp 忍Nhẫn 。菩Bồ 薩Tát 所sở 有hữu 生sanh 身thân 。亦diệc 是thị 有hữu 漏lậu 故cố 餘dư 殘tàn 報báo 。並tịnh 屬thuộc 因nhân 緣duyên 生sanh 法pháp 一nhất 句cú 。世thế 俗tục 諦đế 攝nhiếp 。所sở 以dĩ 諸chư 阿A 羅La 漢Hán 。之chi 十thập 八bát 界giới 。唯duy 後hậu 三tam 界giới 名danh 為vi 無vô 漏lậu 。前tiền 十thập 五ngũ 界giới 皆giai 有hữu 漏lậu 也dã 。依y 此thử 亦diệc 說thuyết 藏tạng 頭đầu 果quả 佛Phật 。及cập 十Thập 地Địa 諸chư 大đại 菩Bồ 薩Tát 。與dữ 羅La 漢Hán 同đồng 也dã 。兩lưỡng 教giáo 聲Thanh 聞Văn 緣Duyên 覺Giác 。入nhập 涅Niết 槃Bàn 界giới 。出xuất 生sanh 方phương 便tiện 土thổ/độ 中trung 受thọ 變biến 易dị 身thân 。并tinh 通thông 菩Bồ 薩Tát 。別biệt 三tam 十thập 心tâm 。圓viên 十thập 信tín 心tâm 。生sanh 方phương 便tiện 土thổ/độ 。所sở 受thọ 變biến 易dị 五ngũ 蘊uẩn 。十thập 八bát 界giới 等đẳng 。並tịnh 屬thuộc 即tức 空không 一nhất 句cú 。真Chân 諦Đế 所sở 攝nhiếp 。故cố 稱xưng 無vô 漏lậu 。別biệt 地địa 圓viên 住trụ 。捨xả 分phân 段đoạn 身thân 。于vu 實thật 報báo 土thổ/độ 受thọ 果quả 報báo 身thân 。及cập 悲bi 願nguyện 力lực 。于vu 十thập 方phương 界giới 種chủng 種chủng 同đồng 居cư 方phương 便tiện 兩lưỡng 土thổ/độ 之chi 中trung 。現hiện 十thập 界giới 像tượng 。徧biến 同đồng 苦khổ 樂lạc 。而nhi 非phi 實thật 苦khổ 實thật 樂nhạo/nhạc/lạc 。乃nãi 至chí 佛Phật 後hậu 得đắc 智trí 。應ưng 現hiện 實thật 報báo 方phương 便tiện 同đồng 居cư 三tam 土thổ/độ 。徧biến 示thị 十thập 法Pháp 界Giới 像tượng 。並tịnh 屬thuộc 即tức 假giả 一nhất 句cú 。妙diệu 俗tục 諦đế 攝nhiếp 。故cố 名danh 亦diệc 漏lậu 亦diệc 無vô 漏lậu 也dã 。圓viên 教giáo 妙diệu 覺giác 。究cứu 竟cánh 圓viên 證chứng 常thường 寂tịch 光quang 土thổ/độ 三tam 德đức 祕bí 藏tạng 。微vi 妙diệu 法Pháp 身thân 。及cập 別biệt 十Thập 地Địa 。圓viên 十thập 住trụ 等đẳng 。分phần/phân 證chứng 三tam 德đức 寂tịch 光quang 身thân 土thổ/độ 。並tịnh 屬thuộc 即tức 中trung 一nhất 句cú 。中trung 道đạo 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 諦Đế 所sở 攝nhiếp 。故cố 名danh 非phi 漏lậu 非phi 無vô 漏lậu 也dã 。二nhị 約ước 橫hoạnh/hoành 結kết 者giả 。不bất 論luận 有hữu 漏lậu 無vô 漏lậu 。苦khổ 之chi 與dữ 樂nhạo/nhạc/lạc 若nhược 實thật 若nhược 權quyền 。但đãn 是thị 十thập 界giới 所sở 有hữu 依y 正chánh 二nhị 報báo 。一nhất 一nhất 無vô 非phi 。因nhân 緣duyên 所sở 生sanh 。或hoặc 是thị 因nhân 緣duyên 所sở 顯hiển 。亦diệc 得đắc 名danh 為vi 。因nhân 緣duyên 所sở 生sanh 。既ký 是thị 因nhân 緣duyên 生sanh 法pháp 。則tắc 必tất 法pháp 爾nhĩ 即tức 空không 。假giả 。中trung 。更cánh 無vô 一nhất 色sắc 一nhất 心tâm 而nhi 不bất 即tức 空không 。假giả 。中trung 者giả 也dã 。更cánh 細tế 釋thích 者giả 。同đồng 居cư 依y 正chánh 二nhị 報báo 。是thị 界giới 內nội 因nhân 緣duyên 所sở 生sanh 。有hữu 為vi 有hữu 漏lậu 。乃nãi 苦khổ 無vô 常thường 無vô 我ngã 。不bất 淨tịnh 之chi 相tướng 。然nhiên 此thử 苦khổ 等đẳng 諸chư 相tướng 。無vô 不bất 即tức 空không 。假giả 。中trung 。方phương 便tiện 依y 正chánh 二nhị 報báo 。非phi 分phân 段đoạn 生sanh 。是thị 界giới 內nội 因nhân 緣duyên 所sở 顯hiển 。無vô 為vi 無vô 漏lậu 。乃nãi 苦khổ 無vô 常thường 無vô 我ngã 。不bất 淨tịnh 之chi 性tánh 。然nhiên 此thử 苦khổ 等đẳng 諸chư 性tánh 。亦diệc 無vô 不bất 即tức 空không 。假giả 。中trung 。實thật 報báo 依y 正chánh 二nhị 報báo 。是thị 界giới 外ngoại 因nhân 緣duyên 所sở 生sanh 。有hữu 為vi 無vô 漏lậu 。乃nãi 常thường 樂lạc 我ngã 淨tịnh 之chi 相tướng 。然nhiên 此thử 常thường 等đẳng 之chi 相tướng 。亦diệc 無vô 不bất 即tức 空không 。假giả 。中trung 。寂tịch 光quang 依y 正chánh 二nhị 報báo 。是thị 界giới 外ngoại 因nhân 緣duyên 所sở 顯hiển 。無vô 為vi 無vô 漏lậu 。乃nãi 常thường 樂lạc 我ngã 淨tịnh 之chi 性tánh 。然nhiên 此thử 常thường 等đẳng 之chi 性tánh 。亦diệc 無vô 不bất 即tức 空không 。假giả 。中trung 。以dĩ 體thể 實thật 故cố 。名danh 之chi 為vi 中trung 。以dĩ 離ly 一nhất 切thiết 相tướng 故cố 。復phục 名danh 為vi 空không 。以dĩ 即tức 一nhất 切thiết 法pháp 故cố 。復phục 名danh 不bất 空không 也dã 。若nhược 以dĩ 寂tịch 光quang 無vô 為vi 無vô 漏lậu 。望vọng 彼bỉ 方phương 便tiện 無vô 為vi 無vô 漏lậu 。則tắc 方phương 便tiện 仍nhưng 是thị 有hữu 為vi 有hữu 漏lậu 而nhi 已dĩ 。三tam 約ước 一nhất 念niệm 結kết 者giả 。既ký 秖kỳ 就tựu 一nhất 念niệm 而nhi 辨biện 善thiện 惡ác 。秖kỳ 就tựu 一nhất 念niệm 而nhi 辨biện 諸chư 業nghiệp 。則tắc 十thập 界giới 依y 正chánh 二nhị 報báo 。亦diệc 何hà 出xuất 於ư 現hiện 前tiền 一nhất 念niệm 。一nhất 念niệm 本bổn 無vô 前tiền 後hậu 。那na 得đắc 名danh 豎thụ 。一nhất 念niệm 本bổn 無vô 二nhị 體thể 。那na 得đắc 名danh 橫hoạnh/hoành 。深thâm 觀quán 一nhất 念niệm 所sở 具cụ 十thập 界giới 。依y 正chánh 非phi 橫hoạnh/hoành 非phi 豎thụ 。則tắc 能năng 雙song 照chiếu 橫hoạnh/hoành 之chi 與dữ 豎thụ 。了liễu 了liễu 分phân 明minh 。而nhi 一nhất 一nhất 橫hoạnh/hoành 豎thụ 。即tức 非phi 橫hoạnh/hoành 豎thụ 。何hà 者giả 。十thập 界giới 報báo 法pháp 。唯duy 是thị 一nhất 念niệm 。則tắc 非phi 橫hoạnh/hoành 非phi 豎thụ 。一nhất 空không 一nhất 切thiết 空không 。不bất 思tư 議nghị 真Chân 諦Đế 也dã 。一nhất 念niệm 具cụ 十thập 界giới 報báo 。則tắc 非phi 橫hoạnh/hoành 而nhi 橫hoạnh/hoành 。一nhất 念niệm 造tạo 十thập 界giới 報báo 。則tắc 非phi 豎thụ 而nhi 豎thụ 。一nhất 假giả 一nhất 切thiết 假giả 。不bất 思tư 議nghị 俗tục 諦đế 也dã 。離ly 一nhất 念niệm 外ngoại 。別biệt 無vô 所sở 具cụ 所sở 造tạo 十thập 界giới 報báo 法pháp 可khả 得đắc 。離ly 十thập 界giới 報báo 法pháp 外ngoại 。別biệt 無vô 能năng 具cụ 能năng 造tạo 一nhất 念niệm 可khả 得đắc 。唯duy 是thị 實thật 相tướng 。唯duy 是thị 法pháp 性tánh 。心tâm 佛Phật 眾chúng 生sanh 。三tam 無vô 差sai 別biệt 。非phi 豎thụ 非phi 不bất 豎thụ 。非phi 橫hoạnh/hoành 非phi 不bất 橫hoạnh/hoành 。離ly 名danh 絕tuyệt 相tương/tướng 。亦diệc 無vô 名danh 相tướng 而nhi 可khả 離ly 絕tuyệt 。不bất 思tư 議nghị 中trung 諦đế 也dã 。三tam 釋thích 報báo 竟cánh 。上thượng 來lai 初sơ 分phần/phân 釋thích 善thiện 惡ác 業nghiệp 報báo 竟cánh 。

二nhị 合hợp 釋thích 者giả 。復phục 分phân 為vi 六lục 。初sơ 約ước 十thập 如như 釋thích 。二nhị 約ước 十Thập 二Nhị 因Nhân 緣Duyên 釋thích 。三tam 約ước 四Tứ 諦Đế 釋thích 。四tứ 約ước 二nhị 諦đế 釋thích 。五ngũ 約ước 三tam 諦đế 釋thích 。六lục 約ước 一nhất 諦đế 釋thích 。初sơ 約ước 十thập 如như 釋thích 者giả 。善thiện 惡ác 即tức 如như 是thị 性tánh 。性tánh 以dĩ 不bất 改cải 為vi 義nghĩa 。善thiện 是thị 調điều 良lương 清thanh 淨tịnh 為vi 性tánh 。不bất 可khả 改cải 而nhi 為vi 惡ác 。惡ác 是thị 粗thô 戾lệ 染nhiễm 汙ô 為vi 性tánh 。不bất 可khả 改cải 而nhi 為vi 善thiện 。十thập 界giới 各các 有hữu 種chủng 性tánh 也dã 。業nghiệp 即tức 如như 是thị 相tương/tướng 。舉cử 意ý 動động 身thân 發phát 語ngữ 有hữu 所sở 表biểu 現hiện 。十thập 界giới 事sự 業nghiệp 。覽lãm 而nhi 可khả 別biệt 也dã 。性tánh 之chi 與dữ 相tương/tướng 。同đồng 依y 色sắc 心tâm 。色sắc 心tâm 即tức 如như 是thị 體thể 也dã 。此thử 善thiện 惡ác 業nghiệp 。各các 有hữu 力lực 能năng 。各các 有hữu 構# 造tạo 。即tức 十thập 界giới 如như 是thị 力lực 如như 是thị 作tác 也dã 。善thiện 惡ác 約ước 性tánh 。即tức 十thập 界giới 如như 是thị 因nhân 也dã 。業nghiệp 既ký 約ước 相tương/tướng 。即tức 十thập 界giới 如như 是thị 緣duyên 也dã 。報báo 指chỉ 十thập 界giới 色sắc 心tâm 依y 正chánh 。即tức 如như 是thị 果quả 。如như 是thị 報báo 也dã 。性tánh 相tướng 為vi 本bổn 。果quả 報báo 為vi 末mạt 。一nhất 空không 一nhất 切thiết 空không 。始thỉ 終chung 無vô 性tánh 。故cố 為vi 空không 等đẳng 。一nhất 假giả 一nhất 切thiết 假giả 。始thỉ 終chung 相tương/tướng 在tại 。覩đổ 本bổn 即tức 能năng 知tri 末mạt 。覩đổ 末mạt 即tức 能năng 識thức 本bổn 。故cố 為vi 假giả 等đẳng 。一nhất 中trung 一nhất 切thiết 中trung 。始thỉ 終chung 理lý 同đồng 。所sở 謂vị 實thật 相tướng 實thật 性tánh 乃nãi 至chí 實thật 果quả 實thật 報báo 。故cố 為vi 中trung 等đẳng 。語ngữ 不bất 頓đốn 彰chương 。故cố 空không 。假giả 。中trung 次thứ 第đệ 分phân 別biệt 。實thật 不bất 縱tung 橫hoành 並tịnh 別biệt 也dã 。法pháp 華hoa 經Kinh 云vân 。唯duy 佛Phật 與dữ 佛Phật 。乃nãi 能năng 究cứu 盡tận 。諸chư 法pháp 實thật 相tướng 。所sở 謂vị 諸chư 法pháp 。如như 是thị 相tương/tướng 等đẳng 。此thử 經Kinh 云vân 。欲dục 向hướng 大Đại 乘Thừa 者giả 。應ưng 當đương 先tiên 知tri 。最tối 初sơ 所sở 行hành 。根căn 本bổn 之chi 業nghiệp 。所sở 謂vị 依y 止chỉ 一nhất 實thật 境cảnh 界giới 。以dĩ 修tu 信tín 解giải 。一nhất 實thật 境cảnh 界giới 。即tức 是thị 諸chư 法pháp 實thật 相tướng 。故cố 得đắc 約ước 十thập 如như 釋thích 也dã 。

二nhị 約ước 十Thập 二Nhị 因Nhân 緣Duyên 者giả 。

復phục 有hữu 四tứ 意ý 。一nhất 思tư 議nghị 生sanh 滅diệt 因nhân 緣duyên 。二nhị 思tư 議nghị 不phủ 。生sanh 滅diệt 因nhân 緣duyên 。三tam 不bất 思tư 議nghị 。生sanh 滅diệt 因nhân 緣duyên 。四tứ 不bất 思tư 議nghị 。不bất 生sanh 滅diệt 因nhân 緣duyên 。今kim 六lục 凡phàm 善thiện 惡ác 業nghiệp 報báo 。是thị 思tư 議nghị 因nhân 緣duyên 生sanh 相tương/tướng 。藏tạng 教giáo 二Nhị 乘Thừa 善thiện 惡ác 業nghiệp 報báo 。是thị 思tư 議nghị 因nhân 緣duyên 滅diệt 相tương/tướng 。又hựu 六lục 凡phàm 善thiện 惡ác 業nghiệp 報báo 即tức 空không 。是thị 思tư 議nghị 因nhân 緣duyên 不bất 生sanh 相tương/tướng 。通thông 教giáo 三tam 乘thừa 。善thiện 惡ác 業nghiệp 報báo 。是thị 思tư 議nghị 因nhân 緣duyên 不bất 滅diệt 相tương/tướng 。又hựu 九cửu 界giới 善thiện 惡ác 業nghiệp 報báo 。是thị 不bất 思tư 議nghị 因nhân 緣duyên 生sanh 相tương/tướng 。佛Phật 界giới 善thiện 惡ác 業nghiệp 報báo 。是thị 不bất 思tư 議nghị 因nhân 緣duyên 滅diệt 相tương/tướng 。又hựu 十thập 界giới 善thiện 惡ác 業nghiệp 報báo 。無vô 不bất 即tức 空không 。假giả 。中trung 。是thị 不bất 思tư 議nghị 因nhân 緣duyên 不bất 生sanh 滅diệt 相tương/tướng 。何hà 者giả 。善thiện 惡ác 秖kỳ 是thị 無vô 明minh 愛ái 取thủ 三tam 支chi 。業nghiệp 秖kỳ 是thị 行hành 有hữu 二nhị 支chi 。報báo 秖kỳ 是thị 識thức 名danh 色sắc 六lục 入nhập 。觸xúc 受thọ 生sanh 老lão 死tử 七thất 支chi 。惑hoặc 即tức 般Bát 若Nhã 了liễu 因nhân 佛Phật 性tánh 。業nghiệp 即tức 解giải 脫thoát 緣duyên 因nhân 佛Phật 性tánh 。苦khổ 即tức 法Pháp 身thân 正chánh 因nhân 佛Phật 性tánh 。十Thập 二Nhị 因Nhân 緣Duyên 。名danh 為vi 佛Phật 性tánh 。故cố 不bất 思tư 議nghị 不bất 生sanh 滅diệt 也dã 。

三tam 約ước 四Tứ 諦Đế 。

復phục 有hữu 四tứ 意ý 。一nhất 生sanh 滅diệt 四Tứ 諦Đế 。二nhị 無vô 生sanh 滅diệt 四Tứ 諦Đế 。三tam 無vô 量lượng 四Tứ 諦Đế 。四tứ 無vô 作tác 四Tứ 諦Đế 。今kim 六lục 凡phàm 有hữu 漏lậu 善thiện 惡ác 業nghiệp 。是thị 生sanh 滅diệt 集Tập 諦Đế 。六lục 凡phàm 有hữu 漏lậu 依y 正chánh 報báo 。是thị 生sanh 滅diệt 苦Khổ 諦Đế 。二Nhị 乘Thừa 無vô 漏lậu 善thiện 業nghiệp 及cập 菩Bồ 薩Tát 有hữu 漏lậu 善thiện 業nghiệp 。是thị 生sanh 滅diệt 道Đạo 諦Đế 。二Nhị 乘Thừa 及cập 三tam 藏tạng 佛Phật 子tử 果quả 縛phược 盡tận 。不bất 受thọ 後hậu 有hữu 。是thị 生sanh 滅diệt 滅Diệt 諦Đế 。又hựu 六lục 凡phàm 有hữu 漏lậu 善thiện 惡ác 業nghiệp 即tức 空không 。是thị 無vô 生sanh 滅diệt 集Tập 諦Đế 。六lục 凡phàm 有hữu 漏lậu 依y 正chánh 報báo 即tức 空không 。是thị 無vô 生sanh 滅diệt 苦Khổ 諦Đế 。此thử 體thể 空không 智trí 。及cập 諸chư 善thiện 業nghiệp 。是thị 無vô 生sanh 滅diệt 道Đạo 諦Đế 。乃nãi 至chí 涅Niết 槃Bàn 。亦diệc 如như 夢mộng 幻huyễn 。是thị 無vô 生sanh 滅diệt 滅Diệt 諦Đế 。又hựu 十thập 界giới 有hữu 漏lậu 無vô 漏lậu 。諸chư 善thiện 惡ác 業nghiệp 。是thị 無vô 量lượng 集Tập 諦Đế 。十thập 界giới 分phân 段đoạn 變biến 易dị 諸chư 依y 正chánh 報báo 。是thị 無vô 量lượng 苦Khổ 諦Đế 。三tam 止chỉ 三tam 觀quán 十thập 波Ba 羅La 蜜Mật 。五ngũ 行hành 萬vạn 行hạnh 亦diệc 漏lậu 無vô 漏lậu 。一nhất 切thiết 善thiện 業nghiệp 。是thị 無vô 量lượng 道Đạo 諦Đế 。斷đoạn 十thập 重trọng 障chướng 。證chứng 十thập 真Chân 如Như 。是thị 無vô 量lượng 滅Diệt 諦Đế 。又hựu 十thập 界giới 善thiện 惡ác 諸chư 業nghiệp 。不bất 離ly 一nhất 念niệm 。是thị 無vô 作tác 集Tập 諦Đế 。十thập 界giới 依y 正chánh 諸chư 報báo 不bất 離ly 一nhất 念niệm 。是thị 無vô 作tác 苦Khổ 諦Đế 。達đạt 此thử 一nhất 念niệm 心tâm 具cụ 心tâm 造tạo 。是thị 無vô 作tác 道Đạo 諦Đế 。諸chư 法pháp 本bổn 來lai 。常thường 寂tịch 滅diệt 相tướng 。不bất 復phục 更cánh 滅diệt 。是thị 無vô 作tác 滅Diệt 諦Đế 也dã 。

四tứ 約ước 二nhị 諦đế 。

復phục 有hữu 七thất 意ý 。一nhất 藏tạng 教giáo 二nhị 諦đế 。實thật 有hữu 為vi 俗tục 。實thật 有hữu 滅diệt 為vi 真chân 。二nhị 通thông 教giáo 二nhị 諦đế 。幻huyễn 有hữu 為vi 俗tục 。幻huyễn 有hữu 即tức 空không 為vi 真chân 。三tam 通thông 含hàm 別biệt 二nhị 諦đế 。幻huyễn 有hữu 為vi 俗tục 。幻huyễn 有hữu 即tức 空không 不bất 空không 為vi 真chân 。四tứ 通thông 含hàm 圓viên 二nhị 諦đế 。幻huyễn 有hữu 為vi 俗tục 。幻huyễn 有hữu 即tức 空không 不bất 空không 一nhất 切thiết 法pháp 趣thú 空không 不bất 空không 為vi 真chân 。五ngũ 別biệt 教giáo 二nhị 諦đế 。幻huyễn 有hữu 幻huyễn 有hữu 即tức 空không 皆giai 名danh 為vi 俗tục 。不bất 有hữu 不bất 空không 為vi 真chân 。六lục 別biệt 含hàm 圓viên 二nhị 諦đế 。幻huyễn 有hữu 幻huyễn 有hữu 即tức 空không 皆giai 名danh 為vi 俗tục 。不bất 有hữu 不bất 空không 一nhất 切thiết 法pháp 趣thú 不bất 有hữu 不bất 空không 為vi 真chân 。七thất 圓viên 教giáo 二nhị 諦đế 。幻huyễn 有hữu 幻huyễn 有hữu 即tức 空không 不bất 有hữu 不bất 空không 皆giai 名danh 為vi 俗tục 。一nhất 切thiết 法pháp 趣thú 有hữu 趣thú 空không 趣thú 不bất 有hữu 不bất 空không 為vi 真chân 。今kim 約ước 藏tạng 教giáo 。則tắc 六lục 凡phàm 有hữu 漏lậu 。善thiện 惡ác 業nghiệp 報báo 。是thị 實thật 有hữu 俗tục 諦đế 。此thử 實thật 有hữu 滅diệt 。無vô 復phục 三tam 界giới 。善thiện 惡ác 業nghiệp 報báo 。乃nãi 會hội 真Chân 諦Đế 。若nhược 依y 通thông 教giáo 。則tắc 六lục 凡phàm 有hữu 漏lậu 。善thiện 惡ác 業nghiệp 報báo 。是thị 幻huyễn 有hữu 俗tục 諦đế 。此thử 既ký 如như 幻huyễn 。即tức 不bất 可khả 得đắc 空không 。名danh 為vi 真Chân 諦Đế 。又hựu 六lục 凡phàm 有hữu 漏lậu 。善thiện 惡ác 業nghiệp 報báo 。是thị 幻huyễn 有hữu 俗tục 諦đế 。此thử 俗tục 即tức 真chân 。依y 于vu 真Chân 諦Đế 。得đắc 論luận 四tứ 聖thánh 無vô 漏lậu 善thiện 業nghiệp 果quả 報báo 。非phi 復phục 但đãn 空không 。即tức 是thị 通thông 含hàm 別biệt 也dã 。又hựu 六lục 凡phàm 有hữu 漏lậu 。善thiện 惡ác 業nghiệp 報báo 。是thị 幻huyễn 有hữu 俗tục 諦đế 。此thử 俗tục 即tức 真chân 。此thử 真chân 即tức 是thị 中trung 道đạo 不bất 空không 之chi 體thể 。具cụ 一nhất 切thiết 法pháp 。是thị 為vi 通thông 含hàm 圓viên 也dã 。若nhược 依y 別biệt 教giáo 。則tắc 六lục 凡phàm 有hữu 漏lậu 。善thiện 惡ác 業nghiệp 報báo 。四tứ 聖thánh 無vô 漏lậu 善thiện 業nghiệp 果quả 報báo 。俱câu 是thị 俗tục 諦đế 。中trung 道Đạo 理lý 性tánh 。非phi 凡phàm 非phi 聖thánh 。為vi 凡phàm 聖thánh 依y 。非phi 漏lậu 無vô 漏lậu 。為vi 迷mê 悟ngộ 依y 。乃nãi 名danh 真Chân 諦Đế 。又hựu 十thập 界giới 善thiện 惡ác 業nghiệp 報báo 。俱câu 是thị 俗tục 諦đế 。中trung 道Đạo 理lý 性tánh 雖tuy 非phi 凡phàm 聖thánh 及cập 漏lậu 無vô 漏lậu 。而nhi 具cụ 一nhất 切thiết 凡phàm 聖thánh 漏lậu 無vô 漏lậu 法pháp 。名danh 為vi 真Chân 諦Đế 。是thị 為vi 別biệt 含hàm 圓viên 也dã 。若nhược 依y 圓viên 教giáo 。則tắc 六lục 凡phàm 之chi 有hữu 。二Nhị 乘Thừa 之chi 空không 。菩Bồ 薩Tát 佛Phật 之chi 不bất 有hữu 不bất 空không 。十thập 界giới 百bách 界giới 千thiên 如như 施thi 設thiết 。俱câu 是thị 俗tục 諦đế 。秖kỳ 此thử 俗tục 諦đế 之chi 中trung 。隨tùy 拈niêm 一nhất 法pháp 。無vô 非phi 法Pháp 界Giới 。約ước 有hữu 。則tắc 一nhất 切thiết 法pháp 趣thú 有hữu 。百bách 界giới 千thiên 如như 之chi 有hữu 。即tức 六lục 凡phàm 有hữu 。六lục 凡phàm 善thiện 惡ác 業nghiệp 報báo 之chi 有hữu 。即tức 百bách 界giới 千thiên 如như 之chi 有hữu 。亦diệc 即tức 百bách 界giới 千thiên 如như 之chi 空không 。亦diệc 即tức 百bách 界giới 千thiên 如như 之chi 不bất 有hữu 不bất 空không 。約ước 空không 則tắc 一nhất 切thiết 法pháp 趣thú 空không 。百bách 界giới 千thiên 如như 之chi 空không 。即tức 二Nhị 乘Thừa 空không 。二Nhị 乘Thừa 灰hôi 斷đoạn 之chi 空không 。即tức 百bách 界giới 千thiên 如như 之chi 空không 。亦diệc 即tức 百bách 界giới 千thiên 如như 之chi 有hữu 。亦diệc 即tức 百bách 界giới 千thiên 如như 之chi 不bất 有hữu 不bất 空không 。約ước 不bất 有hữu 不bất 空không 。則tắc 一nhất 切thiết 法pháp 。趣thú 不bất 有hữu 不bất 空không 。百bách 界giới 千thiên 如như 之chi 不bất 有hữu 不bất 空không 。即tức 菩Bồ 薩Tát 佛Phật 之chi 不bất 有hữu 不bất 空không 。菩Bồ 薩Tát 佛Phật 中trung 道đạo 善thiện 惡ác 業nghiệp 報báo 。之chi 不bất 有hữu 不bất 空không 。即tức 百bách 界giới 千thiên 如như 之chi 不bất 有hữu 不bất 空không 。亦diệc 即tức 百bách 界giới 千thiên 如như 之chi 有hữu 。亦diệc 即tức 百bách 界giới 千thiên 如như 之chi 空không 。宛uyển 轉chuyển 相tương/tướng 即tức 。無vô 二nhị 無vô 別biệt 。不bất 二nhị 而nhi 二nhị 。說thuyết 有hữu 二nhị 諦đế 。二nhị 而nhi 不bất 二nhị 。惟duy 是thị 一nhất 心tâm 。心tâm 外ngoại 無vô 法pháp 。千thiên 如như 宛uyển 然nhiên 。千thiên 如như 體thể 真chân 。罔võng 非phi 實thật 相tướng 。理lý 具cụ 事sự 造tạo 。無vô 盡tận 重trùng 重trùng 。雖tuy 互hỗ 遍biến 融dung 。亦diệc 無vô 所sở 住trụ 。是thị 為vi 不bất 思tư 議nghị 二nhị 諦đế 也dã 。

五ngũ 約ước 三tam 諦đế 。

復phục 有hữu 五ngũ 意ý 。一nhất 別biệt 入nhập 通thông 三tam 諦đế 者giả 。約ước 通thông 含hàm 別biệt 二nhị 諦đế 。幻huyễn 有hữu 為vi 俗tục 。幻huyễn 有hữu 即tức 空không 不bất 空không 為vi 真chân 。今kim 分phần/phân 此thử 真Chân 諦Đế 以dĩ 為vi 兩lưỡng 諦đế 。空không 即tức 是thị 真chân 。不bất 空không 即tức 中trung 諦đế 也dã 。二nhị 圓viên 入nhập 通thông 三tam 諦đế 者giả 。約ước 通thông 含hàm 圓viên 二nhị 諦đế 。幻huyễn 有hữu 為vi 俗tục 。幻huyễn 有hữu 即tức 空không 不bất 空không 。一nhất 切thiết 法pháp 趣thú 空không 不bất 空không 為vi 真chân 。今kim 亦diệc 分phần/phân 此thử 真Chân 諦Đế 以dĩ 為vi 兩lưỡng 諦đế 。一nhất 切thiết 趣thú 空không 。是thị 真chân 。一nhất 切thiết 趣thú 不bất 空không 。是thị 中trung 也dã 。三tam 別biệt 三tam 諦đế 者giả 。約ước 別biệt 二nhị 諦đế 。幻huyễn 有hữu 幻huyễn 有hữu 即tức 空không 皆giai 名danh 為vi 俗tục 。不bất 有hữu 不bất 空không 為vi 真chân 。今kim 分phần/phân 彼bỉ 俗tục 諦đế 以dĩ 為vi 兩lưỡng 諦đế 。幻huyễn 有hữu 是thị 俗tục 。幻huyễn 有hữu 即tức 空không 是thị 真chân 。指chỉ 彼bỉ 真Chân 諦Đế 以dĩ 為vi 中trung 道đạo 。不bất 有hữu 不bất 空không 是thị 中trung 諦đế 也dã 。四tứ 圓viên 入nhập 別biệt 三tam 諦đế 者giả 。亦diệc 約ước 別biệt 含hàm 圓viên 二nhị 諦đế 。幻huyễn 有hữu 幻huyễn 有hữu 即tức 空không 皆giai 名danh 為vi 俗tục 。今kim 仍nhưng 分phân 作tác 真chân 俗tục 兩lưỡng 諦đế 。一nhất 切thiết 法pháp 趣thú 不bất 有hữu 不bất 空không 為vi 真chân 。今kim 指chỉ 此thử 圓viên 真chân 以dĩ 為vi 圓viên 中trung 也dã 。五ngũ 圓viên 三tam 諦đế 者giả 。六lục 凡phàm 之chi 俗tục 。亦diệc 復phục 即tức 空không 。假giả 。中trung 。具cụ 一nhất 切thiết 法pháp 。二Nhị 乘Thừa 之chi 真chân 。亦diệc 復phục 即tức 空không 。假giả 。中trung 。具cụ 一nhất 切thiết 法pháp 。菩Bồ 薩Tát 佛Phật 之chi 中trung 道đạo 。亦diệc 復phục 即tức 空không 。假giả 。中trung 。具cụ 一nhất 切thiết 法pháp 。三tam 諦đế 圓viên 融dung 。不bất 可khả 思tư 議nghị 。即tức 一nhất 而nhi 三tam 。即tức 三tam 而nhi 一nhất 。非phi 一nhất 非phi 三tam 。而nhi 三tam 而nhi 一nhất 也dã 。若nhược 別biệt 入nhập 通thông 三tam 諦đế 。則tắc 六lục 凡phàm 幻huyễn 有hữu 。善thiện 惡ác 業nghiệp 報báo 。是thị 俗tục 諦đế 。幻huyễn 有hữu 即tức 空không 。是thị 真Chân 諦Đế 。此thử 空không 不bất 空không 。本bổn 非phi 煩phiền 惱não 生sanh 死tử 。亦diệc 非phi 菩Bồ 提Đề 涅Niết 槃Bàn 。而nhi 為vị 煩phiền 惱não 。菩Bồ 提Đề 生sanh 死tử 涅Niết 槃Bàn 。作tác 所sở 依y 持trì 。不bất 斷đoạn 不bất 常thường 。不bất 空không 不bất 有hữu 。是thị 為vi 中trung 諦đế 。若nhược 圓viên 入nhập 通thông 三tam 諦đế 。二nhị 諦đế 同đồng 前tiền 。此thử 空không 不bất 空không 。具cụ 一nhất 切thiết 法pháp 。是thị 為vi 中trung 諦đế 也dã 。若nhược 別biệt 三tam 諦đế 者giả 。六lục 凡phàm 有hữu 漏lậu 。善thiện 惡ác 業nghiệp 報báo 。是thị 俗tục 。四tứ 聖thánh 無vô 漏lậu 唯duy 善thiện 業nghiệp 報báo 。是thị 真chân 。所sở 依y 真Chân 如Như 理lý 性tánh 。非phi 有hữu 非phi 空không 。非phi 漏lậu 無vô 漏lậu 。是thị 中trung 諦đế 也dã 。若nhược 圓viên 入nhập 別biệt 三tam 諦đế 者giả 。二nhị 諦đế 同đồng 前tiền 理lý 性tánh 具cụ 足túc 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。與dữ 前tiền 中trung 異dị 也dã 。若nhược 圓viên 三tam 諦đế 者giả 。橫hoạnh/hoành 豎thụ 自tự 在tại 。豎thụ 則tắc 六lục 凡phàm 善thiện 惡ác 業nghiệp 報báo 之chi 俗tục 。亦diệc 空không 。假giả 。中trung 。二Nhị 乘Thừa 善thiện 惡ác 業nghiệp 報báo 之chi 真chân 。亦diệc 空không 。假giả 。中trung 。菩Bồ 薩Tát 佛Phật 善thiện 惡ác 業nghiệp 報báo 之chi 中trung 。亦diệc 空không 。假giả 。中trung 。橫hoạnh/hoành 則tắc 十thập 界giới 俱câu 空không 。名danh 為vi 真Chân 諦Đế 。此thử 真chân 即tức 俗tục 即tức 中trung 。十thập 界giới 俱câu 假giả 。名danh 為vi 俗tục 諦đế 。此thử 俗tục 即tức 中trung 即tức 真chân 。十thập 界giới 俱câu 非phi 空không 假giả 。名danh 為vi 中trung 諦đế 。此thử 中trung 即tức 真chân 即tức 俗tục 。秖kỳ 是thị 非phi 橫hoạnh/hoành 非phi 豎thụ 說thuyết 橫hoạnh/hoành 豎thụ 耳nhĩ 。

六lục 約ước 一nhất 諦đế 者giả 。大đại 經Kinh 云vân 。所sở 言ngôn 二nhị 諦đế 。其kỳ 實thật 是thị 一nhất 。方phương 便tiện 說thuyết 二nhị 。如như 醉túy 未vị 吐thổ 。見kiến 日nhật 月nguyệt 轉chuyển 。謂vị 有hữu 轉chuyển 日nhật 及cập 不bất 轉chuyển 日nhật 。醒tỉnh 人nhân 但đãn 見kiến 不bất 轉chuyển 。不bất 見kiến 于vu 轉chuyển 。如như 是thị 十thập 界giới 。善thiện 惡ác 業nghiệp 報báo 。皆giai 由do 無vô 明minh 。醉túy 未vị 吐thổ 故cố 。妄vọng 見kiến 法pháp 性tánh 隨tùy 緣duyên 流lưu 轉chuyển 。別biệt 立lập 隨tùy 緣duyên 不bất 變biến 以dĩ 為vi 真Chân 如Như 。若nhược 佛Phật 眼nhãn 觀quán 。無vô 非phi 實thật 相tướng 。實thật 相tướng 之chi 外ngoại 。更cánh 無vô 餘dư 法Pháp 。故cố 此thử 經Kinh 名danh 一nhất 實thật 境cảnh 界giới 。即tức 指chỉ 十thập 界giới 。善thiện 惡ác 業nghiệp 報báo 。當đương 體thể 唯duy 一nhất 實thật 諦đế 。即tức 是thị 常thường 住trụ 。妙diệu 明minh 不bất 動động 周chu 圓viên 。妙diệu 真Chân 如Như 性tánh 。性tánh 真chân 常thường 中trung 。求cầu 于vu 去khứ 來lai 迷mê 悟ngộ 生sanh 死tử 。了liễu 無vô 所sở 得đắc 。然nhiên 隨tùy 情tình 說thuyết 。則tắc 藏tạng 教giáo 以dĩ 事sự 外ngoại 偏thiên 真chân 為vi 一nhất 實thật 。通thông 教giáo 以dĩ 即tức 事sự 而nhi 真chân 為vi 一nhất 實thật 。別biệt 教giáo 以dĩ 真Chân 如Như 不bất 動động 為vi 一nhất 實thật 。惟duy 圓viên 教giáo 以dĩ 法pháp 法pháp 無vô 非phi 中trung 道đạo 為vi 一nhất 實thật 也dã 。又hựu 既ký 不bất 見kiến 轉chuyển 。豈khởi 更cánh 對đối 轉chuyển 而nhi 說thuyết 不bất 轉chuyển 。若nhược 立lập 不bất 轉chuyển 。便tiện 是thị 與dữ 轉chuyển 為vi 二nhị 。若nhược 作tác 二nhị 解giải 。便tiện 同đồng 醉túy 人nhân 。是thị 故cố 諸chư 諦đế 。皆giai 不bất 可khả 說thuyết 。言ngôn 語ngữ 道đạo 斷đoạn 故cố 。若nhược 通thông 作tác 不bất 可khả 說thuyết 者giả 。生sanh 生sanh 不bất 可khả 說thuyết 。則tắc 六lục 凡phàm 善thiện 惡ác 業nghiệp 報báo 。不bất 可khả 說thuyết 也dã 。生sanh 不bất 生sanh 不bất 可khả 說thuyết 。則tắc 二Nhị 乘Thừa 善thiện 惡ác 業nghiệp 報báo 。不bất 可khả 說thuyết 也dã 。不bất 生sanh 生sanh 不bất 可khả 說thuyết 。則tắc 菩Bồ 薩Tát 善thiện 惡ác 業nghiệp 報báo 。不bất 可khả 說thuyết 也dã 。不bất 生sanh 不bất 生sanh 不bất 可khả 說thuyết 。則tắc 佛Phật 界giới 善thiện 惡ác 業nghiệp 報báo 。不bất 可khả 說thuyết 也dã 。上thượng 來lai 先tiên 釋thích 善thiện 惡ác 業nghiệp 報báo 竟cánh 。

後hậu 廣quảng 釋thích 占chiêm 察sát 者giả 。善thiện 惡ác 業nghiệp 報báo 。至chí 理lý 玄huyền 微vi 。非phi 智trí 莫mạc 顯hiển 。故cố 須tu 占chiêm 察sát 。約ước 智trí 占chiêm 察sát 。略lược 有hữu 二nhị 十thập 差sai 別biệt 。一nhất 。世thế 智trí 。二nhị 。五ngũ 停đình 心tâm 。四tứ 念niệm 處xứ 。外ngoại 凡phàm 智trí 。三tam 。煖noãn 頂đảnh 忍nhẫn 世thế 第đệ 一nhất 內nội 凡phàm 智trí 。四tứ 。四Tứ 果Quả 無vô 漏lậu 智trí 。五ngũ 。支chi 佛Phật 無vô 漏lậu 智trí 。六lục 。六Lục 度Độ 菩Bồ 薩Tát 緣duyên 事sự 智trí 。七thất 。三tam 藏tạng 佛Phật 果Quả 一Nhất 切Thiết 智Trí 。八bát 。體thể 法pháp 聲Thanh 聞Văn 智trí 。九cửu 。體thể 法pháp 支chi 佛Phật 智trí 。十thập 。體thể 法pháp 菩Bồ 薩Tát 入nhập 真chân 方phương 便tiện 智trí 。十thập 一nhất 。體thể 法pháp 菩Bồ 薩Tát 出xuất 假giả 智trí 。十thập 二nhị 。通thông 教giáo 佛Phật 地địa 智trí 。十thập 三tam 。別biệt 十thập 信tín 外ngoại 凡phàm 智trí 。十thập 四tứ 。別biệt 住trụ 行hành 向hướng 三tam 十thập 心tâm 內nội 凡phàm 智trí 。十thập 五ngũ 。別biệt 十Thập 地Địa 中trung 道đạo 智trí 。十thập 六lục 。別biệt 妙diệu 覺giác 佛Phật 。一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 。十thập 七thất 。圓viên 教giáo 五ngũ 品phẩm 外ngoại 凡phàm 智trí 。十thập 八bát 。圓viên 教giáo 十thập 信tín 內nội 凡phàm 智trí 。十thập 九cửu 。圓viên 初sơ 住trụ 至chí 等đẳng 覺giác 分phần/phân 證chứng 智trí 。二nhị 十thập 。圓viên 妙diệu 覺giác 佛Phật 究cứu 竟cánh 智trí 。

一nhất 世thế 智trí 者giả 。心tâm 行hành 理lý 外ngoại 。邪tà 計kế 妄vọng 執chấp 。不bất 能năng 占chiêm 察sát 善thiện 惡ác 報báo 。不bất 可khả 信tín 用dụng 。故cố 此thử 經Kinh 云vân 。不bất 應ưng 棄khí 捨xả 。如như 是thị 之chi 法Pháp 。而nhi 返phản 隨tùy 逐trục 。世thế 間gian 卜bốc 筮thệ 。種chủng 種chủng 占chiêm 相tướng 。吉cát 凶hung 等đẳng 事sự 。貪tham 著trước 樂nhạo 習tập 。若nhược 樂nhạo 習tập 者giả 。深thâm 障chướng 聖thánh 道Đạo 也dã 。二nhị 。五ngũ 停đình 四tứ 念niệm 外ngoại 凡phàm 智trí 者giả 。有hữu 定định 故cố 言ngôn 停đình 。有hữu 慧tuệ 故cố 言ngôn 觀quán 。觀quán 能năng 翻phiên 邪tà 。定định 能năng 制chế 亂loạn 。數sổ 息tức 觀quán 治trị 散tán 心tâm 。不bất 淨tịnh 觀quán 治trị 貪tham 心tâm 。慈từ 悲bi 觀quán 治trị 瞋sân 心tâm 。因nhân 緣duyên 觀quán 治trị 邪tà 見kiến 心tâm 。念niệm 佛Phật 觀quán 治trị 障chướng 道đạo 罪tội 。故cố 名danh 五ngũ 停đình 心tâm 觀quán 也dã 。觀quán 身thân 不bất 淨tịnh 。觀quán 受thọ 是thị 苦khổ 。觀quán 心tâm 無vô 常thường 。觀quán 法pháp 無vô 我ngã 。是thị 觀quán 苦Khổ 諦Đế 上thượng 四Tứ 智Trí 治trị 于vu 四tứ 倒đảo 。由do 此thử 四tứ 觀quán 。令linh 四tứ 倒đảo 不bất 起khởi 。初sơ 翻phiên 四tứ 倒đảo 。未vị 入nhập 聖thánh 理lý 。故cố 言ngôn 外ngoại 凡phàm 智trí 也dã 。此thử 智trí 能năng 治trị 六lục 凡phàm 惡ác 業nghiệp 。而nhi 于vu 業nghiệp 報báo 因nhân 緣duyên 。未vị 能năng 如như 實thật 了liễu 知tri 。猶do 須tu 依y 三tam 輪luân 相tương/tướng 以dĩ 自tự 決quyết 疑nghi 。三tam 。內nội 凡phàm 智trí 者giả 。緣duyên 四Tứ 諦Đế 境cảnh 。得đắc 相tương 似tự 解giải 。能năng 伏phục 煩phiền 惱não 。譬thí 如như 鑽toàn 火hỏa 。煖noãn 相tương/tướng 先tiên 現hiện 。無vô 漏lậu 智trí 火hỏa 所sở 發phát 前tiền 相tương/tướng 。名danh 為vi 煖noãn 位vị 。得đắc 色sắc 界giới 定định 。諦đế 解giải 分phân 明minh 。如như 登đăng 山sơn 頂đảnh 。四tứ 望vọng 皆giai 見kiến 。名danh 為vi 頂đảnh 位vị 。若nhược 能năng 親thân 近cận 善thiện 友hữu 。聞văn 隨tùy 順thuận 法pháp 。內nội 心tâm 正chánh 觀quán 。信tín 佛Phật 。信tín 法pháp 。信tín 僧Tăng 。信tín 諦đế 。即tức 住trụ 頂đảnh 。若nhược 不bất 如như 是thị 。即tức 頂đảnh 退thoái 。

爾nhĩ 時thời 設thiết 有hữu 疑nghi 悔hối 。亦diệc 須tu 依y 輪luân 占chiêm 察sát 。若nhược 入nhập 下hạ 忍nhẫn 。正chánh 觀quán 欲dục 界giới 四Tứ 諦Đế 。色sắc 無vô 色sắc 界giới 四Tứ 諦Đế 。次thứ 入nhập 中trung 忍nhẫn 。唯duy 觀quán 欲dục 界giới 苦Khổ 諦Đế 。深thâm 生sanh 厭yếm 患hoạn 。次thứ 入nhập 上thượng 忍nhẫn 。生sanh 世thế 第đệ 一nhất 。則tắc 能năng 無vô 間gian 發phát 真chân 。于vu 聲Thanh 聞Văn 乘thừa 決quyết 定định 不bất 退thoái 。不bất 須tu 輪luân 相tương/tướng 占chiêm 察sát 。若nhược 欲dục 為vi 人nhân 占chiêm 察sát 。未vị 必tất 有hữu 宿túc 命mạng 天thiên 眼nhãn 及cập 他tha 心tâm 智trí 。仍nhưng 須tu 輪luân 相tương/tướng 也dã 。四tứ 。四Tứ 果Quả 無vô 漏lậu 智trí 者giả 。初sơ 果quả 八bát 忍nhẫn 八bát 智trí 斷đoạn 見kiến 惑hoặc 。永vĩnh 不bất 復phục 起khởi 。三tam 塗đồ 業nghiệp 報báo 。亦diệc 不bất 復phục 招chiêu 北bắc 洲châu 無vô 想tưởng 黃hoàng 門môn 二nhị 根căn 。盲manh 聾lung 瘖âm 瘂á 等đẳng 報báo 。二nhị 果quả 三tam 果quả 重trọng/trùng 慮lự 緣duyên 真chân 。永vĩnh 斷đoạn 欲dục 界giới 善thiện 有hữu 漏lậu 報báo 。四Tứ 果Quả 永vĩnh 斷đoạn 三tam 界giới 業nghiệp 報báo 。自tự 無vô 所sở 占chiêm 。若nhược 欲dục 為vì 他tha 占chiêm 察sát 。或hoặc 依y 神thần 通thông 道Đạo 眼nhãn 。或hoặc 借tá 輪luân 相tương/tướng 以dĩ 決quyết 凡phàm 愚ngu 。亦diệc 無vô 不bất 可khả 。五ngũ 。支chi 佛Phật 無vô 漏lậu 智trí 。出xuất 無vô 佛Phật 世thế 。未vị 必tất 用dụng 此thử 輪luân 相tương/tướng 。但đãn 用dụng 神thần 通thông 化hóa 他tha 。但đãn 能năng 齊tề 三tam 界giới 內nội 。齊tề 爾nhĩ 所sở 劫kiếp 。知tri 彼bỉ 善thiện 惡ác 業nghiệp 報báo 差sai 別biệt 。而nhi 不bất 能năng 知tri 。界giới 外ngoại 及cập 無vô 量lượng 劫kiếp 前tiền 後hậu 諸chư 事sự 。復phục 不bất 能năng 知tri 六lục 道đạo 善thiện 惡ác 業nghiệp 報báo 即tức 空không 。況huống 知tri 即tức 假giả 中trung 耶da 。六lục 。六Lục 度Độ 菩Bồ 薩Tát 緣duyên 事sự 智trí 者giả 。自tự 發phát 四tứ 弘hoằng 。已dĩ 得đắc 決quyết 定định 。不bất 須tu 占chiêm 察sát 。初sơ 僧Tăng 祇kỳ 中trung 。未vị 獲hoạch 五ngũ 通thông 。若nhược 欲dục 為vi 人nhân 。宜nghi 用dụng 輪luân 相tương/tướng 。二nhị 僧Tăng 祇kỳ 後hậu 。五ngũ 通thông 自tự 在tại 。不bất 須tu 輪luân 相tương/tướng 。能năng 決quyết 眾chúng 疑nghi 。亦diệc 止chỉ 能năng 知tri 六lục 道đạo 因nhân 緣duyên 生sanh 滅diệt 相tướng 耳nhĩ 。七thất 。三tam 藏tạng 佛Phật 果Quả 一Nhất 切Thiết 智Trí 者giả 。本bổn 是thị 別biệt 地địa 圓viên 住trụ 化hóa 現hiện 。故cố 能năng 徧biến 知tri 三tam 界giới 內nội 外ngoại 曠khoáng 劫kiếp 前tiền 後hậu 一nhất 切thiết 。業nghiệp 報báo 因nhân 緣duyên 。不bất 用dụng 輪luân 相tương/tướng 。而nhi 不bất 說thuyết 是thị 即tức 空không 。假giả 。中trung 。八bát 。體thể 法pháp 聲Thanh 聞Văn 智trí 者giả 。已dĩ 具cụ 六Lục 通Thông 。能năng 知tri 六lục 道đạo 。善thiện 惡ác 業nghiệp 報báo 。亦diệc 知tri 即tức 空không 。九cửu 。體thể 法pháp 支chi 佛Phật 智trí 者giả 。已dĩ 侵xâm 習tập 氣khí 。小tiểu 勝thắng 聲Thanh 聞Văn 。十thập 。體thể 法pháp 菩Bồ 薩Tát 入nhập 真chân 方phương 便tiện 智trí 者giả 。正chánh 達đạt 三tam 界giới 善thiện 惡ác 業nghiệp 報báo 。一nhất 一nhất 即tức 真chân 。十thập 一nhất 。體thể 法pháp 菩Bồ 薩Tát 出xuất 假giả 智trí 者giả 。正chánh 能năng 分phân 別biệt 六lục 道đạo 三tam 乘thừa 病bệnh 之chi 與dữ 藥dược 。善thiện 決quyết 六lục 道đạo 一nhất 切thiết 疑nghi 網võng 。十thập 二nhị 。通thông 佛Phật 智trí 者giả 。亦diệc 是thị 別biệt 地địa 圓viên 住trụ 化hóa 現hiện 。故cố 能năng 徧biến 知tri 一nhất 切thiết 善thiện 惡ác 業nghiệp 報báo 。不bất 用dụng 輪luân 相tương/tướng 。而nhi 說thuyết 即tức 空không 。不bất 說thuyết 即tức 假giả 即tức 中trung 。十thập 三tam 。別biệt 十thập 信tín 外ngoại 凡phàm 智trí 者giả 。信tín 有hữu 果quả 頭đầu 。真Chân 如Như 實thật 相tướng 。為vi 求cầu 此thử 理lý 。起khởi 十thập 信tín 心tâm 。自tự 無vô 疑nghi 網võng 。為vi 他tha 占chiêm 察sát 。順thuận 依y 輪luân 相tương/tướng 。十thập 四tứ 。別biệt 三tam 十thập 心tâm 內nội 凡phàm 智trí 者giả 。十thập 住trụ 正chánh 習tập 入nhập 空không 。傍bàng 習tập 假giả 中trung 。十thập 行hành 正chánh 習tập 假giả 。傍bàng 習tập 中trung 。十thập 迴hồi 向hướng 正chánh 習tập 中trung 。具cụ 足túc 五ngũ 通thông 。自tự 無vô 疑nghi 悔hối 。能năng 決quyết 他tha 疑nghi 。徧biến 知tri 十thập 界giới 。善thiện 惡ác 業nghiệp 報báo 。而nhi 不bất 能năng 知tri 。一nhất 一nhất 即tức 中trung 。十thập 五ngũ 。別biệt 十Thập 地Địa 中Trung 道Đạo 智trí 者giả 。既ký 證chứng 實thật 相tướng 。雙song 照chiếu 二nhị 邊biên 。任nhậm 運vận 寂tịch 而nhi 常thường 照chiếu 。初Sơ 地Địa 一nhất 念niệm 照chiếu 百bách 世thế 界giới 。二nhị 地địa 一nhất 念niệm 照chiếu 千thiên 世thế 界giới 等đẳng 。展triển 轉chuyển 增tăng 勝thắng 。不bất 可khả 言ngôn 盡tận 。十thập 六lục 。別biệt 妙diệu 覺giác 智trí 者giả 。坐tọa 華hoa 藏tạng 界giới 。應ưng 法Pháp 界Giới 機cơ 。妙Diệu 觀Quán 察Sát 智Trí 。橫hoạnh/hoành 豎thụ 徧biến 照chiếu 。下hạ 地địa 不bất 能năng 測trắc 其kỳ 邊biên 際tế 。十thập 七thất 。圓viên 五ngũ 品phẩm 智trí 者giả 。具cụ 縛phược 凡phàm 夫phu 。能năng 知tri 如Như 來Lai 。秘bí 密mật 之chi 藏tạng 。雖tuy 有hữu 肉nhục 眼nhãn 。名danh 為vi 佛Phật 眼nhãn 。自tự 無vô 疑nghi 網võng 。不bất 須tu 輪luân 相tương/tướng 。為vi 他tha 決quyết 疑nghi 。亦diệc 須tu 用dụng 之chi 。又hựu 自tự 行hành 種chủng 種chủng 三tam 昧muội 。亦diệc 可khả 依y 輪luân 取thủ 決quyết 。如như 永vĩnh 明minh 大đại 師sư 。已dĩ 悟ngộ 圓viên 宗tông 。仍nhưng 作tác 坐tọa 禪thiền 萬vạn 善thiện 二nhị [鬮-龜+?]# 。當đương 知tri 拈niêm [鬮-龜+?]# 一nhất 法pháp 。出xuất 圓viên 覺giác 經kinh 。與dữ 今kim 輪luân 相tương/tướng 。及cập 灌quán 頂đảnh 神thần 策sách 經kinh 。同đồng 名danh 正Chánh 法Pháp 。不bất 比tỉ 世thế 間gian 卜bốc 筮thệ 也dã 。十thập 八bát 。圓viên 十thập 信tín 內nội 凡phàm 智trí 者giả 。六lục 根căn 清thanh 淨tịnh 。任nhậm 運vận 能năng 決quyết 大Đại 千Thiên 疑nghi 網võng 。鑒giám 十thập 界giới 機cơ 。無vô 有hữu 錯thác 謬mậu 。十thập 九cửu 。圓viên 四tứ 十thập 一nhất 分phần/phân 證chứng 智trí 者giả 。初sơ 住trụ 妙diệu 智trí 。如như 初sơ 生sanh 月nguyệt 。光quang 明minh 已dĩ 自tự 徧biến 照chiếu 無vô 餘dư 。況huống 復phục 漸tiệm 增tăng 至chí 十thập 四tứ 夜dạ 。二nhị 十thập 。圓viên 妙diệu 覺giác 佛Phật 究cứu 竟cánh 智trí 者giả 。譬thí 如như 十thập 五ngũ 夜dạ 月nguyệt 。體thể 相tướng 俱câu 圓viên 。法Pháp 界Giới 洞đỗng 明minh 。橫hoạnh/hoành 豎thụ 無vô 餘dư 。豎thụ 則tắc 觀quán 彼bỉ 久cửu 遠viễn 。猶do 若nhược 今kim 日nhật 。盡tận 未vị 來lai 事sự 。授thọ 記ký 不bất 謬mậu 。橫hoạnh/hoành 則tắc 恆Hằng 沙sa 界giới 外ngoại 。一nhất 滴tích 之chi 雨vũ 。尚thượng 知tri 頭đầu 數số 。松tùng 直trực 棘cức 曲khúc 。鵠hộc 白bạch 烏ô 玄huyền 。皆giai 了liễu 元nguyên 由do 。以dĩ 要yếu 言ngôn 之chi 。大Đại 圓Viên 鏡Kính 智Trí 。無vô 不bất 頓đốn 印ấn 。平Bình 等Đẳng 性Tánh 智Trí 。無vô 不bất 普phổ 入nhập 。妙Diệu 觀Quán 察Sát 智Trí 。洞đỗng 了liễu 因nhân 緣duyên 。成Thành 所Sở 作Tác 智Trí 。一nhất 時thời 普phổ 應ưng 。無vô 分phân 別biệt 。非phi 不bất 分phân 別biệt 。無vô 次thứ 第đệ 。非phi 不bất 次thứ 第đệ 。乃nãi 至chí 十Thập 地Địa 。所sở 有hữu 智trí 慧tuệ 。比tỉ 如Như 來Lai 智trí 。猶do 如như 閻Diêm 浮Phù 提Đề 土thổ/độ 。比tỉ 大Đại 千Thiên 土thổ/độ 。不bất 可khả 思tư 測trắc 。不bất 可khả 形hình 容dung 。是thị 為vi 究cứu 竟cánh 。占chiêm 察sát 智trí 也dã 。今kim 地địa 藏tạng 大Đại 士Sĩ 。或hoặc 是thị 圓viên 等đẳng 覺giác 智trí 。或hoặc 是thị 圓viên 妙diệu 覺giác 智trí 。本bổn 高cao 迹tích 下hạ 。不bất 可khả 測trắc 知tri 。由do 與dữ 此thử 土thổ/độ 悲bi 重trọng/trùng 緣duyên 深thâm 。是thị 故cố 釋Thích 迦Ca 大đại 聖thánh 。令linh 堅kiên 淨tịnh 信tín 請thỉnh 說thuyết 此thử 法pháp 。能năng 令linh 博bác 地địa 凡phàm 夫phu 。依y 此thử 頓đốn 除trừ 疑nghi 網võng 。而nhi 又hựu 廣quảng 明minh 。一nhất 實thật 境cảnh 界giới 。詳tường 示thị 二nhị 種chủng 觀quán 道đạo 。以dĩ 為vi 進tiến 趣thú 方phương 便tiện 。又hựu 復phục 巧xảo 說thuyết 深thâm 法Pháp 。安an 慰úy 羣quần 迷mê 。真chân 實thật 相tương 應ứng 。無vô 相tướng 違vi 過quá 。則tắc 使sử 名danh 字tự 初sơ 心tâm 。徧biến 能năng 占chiêm 察sát 十thập 界giới 善thiện 惡ác 業nghiệp 報báo 。若nhược 事sự 若nhược 理lý 。罄khánh 無vô 不bất 盡tận 。法Pháp 門môn 之chi 妙diệu 。何hà 以dĩ 如như 此thử 。又hựu 復phục 應ưng 知tri 。善thiện 惡ác 業nghiệp 報báo 。即tức 是thị 境cảnh 妙diệu 。占chiêm 察sát 。即tức 是thị 智trí 妙diệu 。以dĩ 智trí 契khế 境cảnh 而nhi 修tu 二nhị 觀quán 。即tức 是thị 行hành 妙diệu 。成thành 就tựu 信tín 忍nhẫn 順thuận 忍nhẫn 。及cập 無Vô 生Sanh 忍Nhẫn 。即tức 是thị 位vị 妙diệu 。信tín 滿mãn 法Pháp 故cố 作tác 佛Phật 。解giải 滿mãn 法Pháp 故cố 作tác 佛Phật 。證chứng 滿mãn 法Pháp 故cố 作tác 佛Phật 。一nhất 切thiết 功công 德đức 。行hành 滿mãn 足túc 故cố 作tác 佛Phật 。亦diệc 是thị 位vị 妙diệu 及cập 三tam 法pháp 妙diệu 。始thỉ 終chung 同đồng 住trụ 三tam 德đức 秘bí 藏tạng 圓viên 滿mãn 法pháp 故cố 。自tự 住trụ 三tam 德đức 。寂tịch 而nhi 常thường 照chiếu 。有hữu 感cảm 必tất 赴phó 。即tức 感cảm 應ứng 妙diệu 。又hựu 教giáo 眾chúng 生sanh 修tu 行hành 懺sám 悔hối 。觀quán 察sát 法Pháp 身thân 以dĩ 為vi 能năng 感cảm 。若nhược 能năng 至chí 心tâm 。所sở 占chiêm 則tắc 吉cát 。所sở 求cầu 皆giai 獲hoạch 。乃nãi 至chí 能năng 入nhập 。一Nhất 行Hành 三Tam 昧Muội 。見kiến 佛Phật 無vô 數số 。皆giai 感cảm 應ứng 妙diệu 。我ngã 于vu 爾nhĩ 時thời 。隨tùy 所sở 應ưng 度độ 。而nhi 為vì 現hiện 身thân 。或hoặc 示thị 神thần 通thông 。種chủng 種chủng 變biến 化hóa 。或hoặc 復phục 令linh 彼bỉ 。自tự 憶ức 宿túc 命mạng 。即tức 神thần 通thông 妙diệu 。或hoặc 復phục 隨tùy 其kỳ 所sở 樂nhạo 。為vi 說thuyết 種chủng 種chủng 。深thâm 要yếu 之chi 法Pháp 。乃nãi 至chí 巧xảo 說thuyết 深thâm 法Pháp 。令linh 離ly 怯khiếp 弱nhược 。即tức 說thuyết 法Pháp 妙diệu 。眾chúng 生sanh 聞văn 法Pháp 。除trừ 疑nghi 生sanh 信tín 。即tức 眷quyến 屬thuộc 妙diệu 。能năng 獲hoạch 深thâm 大đại 利lợi 益ích 。漸tiệm 次thứ 作tác 佛Phật 。即tức 功công 德đức 利lợi 益ích 妙diệu 。若nhược 識thức 迹tích 妙diệu 。本bổn 妙diệu 非phi 遙diêu 。故cố 佛Phật 歎thán 云vân 。此thử 善thiện 男nam 子tử 。發phát 心tâm 已dĩ 來lai 。過quá 無vô 量lượng 無vô 邊biên 。不bất 可khả 思tư 議nghị 。阿a 僧tăng 祇kỳ 劫kiếp 。久cửu 已dĩ 能năng 度độ 。薩Tát 婆Bà 若Nhã 海hải 。功công 德đức 滿mãn 足túc 。但đãn 依y 本bổn 願nguyện 。自tự 在tại 力lực 故cố 。權quyền 巧xảo 現hiện 化hóa 。影ảnh 應ứng 十thập 方phương 。即tức 是thị 發phát 迹tích 顯hiển 本bổn 意ý 也dã 。觀quán 心tâm 十thập 妙diệu 者giả 。現hiện 前tiền 一nhất 念niệm 。具cụ 足túc 十thập 界giới 。善thiện 惡ác 業nghiệp 報báo 。即tức 境cảnh 妙diệu 。以dĩ 圓viên 三tam 慧tuệ 而nhi 占chiêm 察sát 之chi 。即tức 智trí 妙diệu 。依y 此thử 一nhất 實thật 境cảnh 界giới 。而nhi 修tu 二nhị 觀quán 。即tức 行hành 妙diệu 。信tín 此thử 自tự 心tâm 。順thuận 此thử 自tự 心tâm 。了liễu 此thử 自tự 心tâm 。本bổn 自tự 無vô 生sanh 。即tức 三tam 忍nhẫn 位vị 妙diệu 。始thỉ 終chung 不bất 離ly 自tự 心tâm 秘bí 藏tạng 。即tức 三tam 法pháp 妙diệu 。境cảnh 智trí 和hòa 合hợp 。即tức 感cảm 應ứng 妙diệu 。智trí 能năng 轉chuyển 境cảnh 。即tức 神thần 通thông 妙diệu 。一nhất 念niệm 轉chuyển 教giáo 餘dư 心tâm 心tâm 所sở 。即tức 說thuyết 法Pháp 妙diệu 。餘dư 心tâm 心tâm 所sở 隨tùy 觀quán 而nhi 轉chuyển 。即tức 眷quyến 屬thuộc 妙diệu 。始thỉ 從tùng 名danh 字tự 。訖ngật 至chí 究cứu 竟cánh 。即tức 功công 德đức 利lợi 益ích 妙diệu 也dã 。地địa 藏tạng 大Đại 士Sĩ 。及cập 釋Thích 迦Ca 尊tôn 。由do 觀quán 心tâm 故cố 。久cửu 成thành 十thập 妙diệu 。迹tích 用dụng 廣quảng 遠viễn 。我ngã 今kim 觀quán 心tâm 出xuất 此thử 十thập 妙diệu 。亦diệc 當đương 盡tận 未vị 來lai 際tế 。迹tích 用dụng 無vô 窮cùng 。即tức 觀quán 心tâm 本bổn 妙diệu 也dã 。釋thích 別biệt 名danh 竟cánh 。次thứ 通thông 名danh 者giả 。梵Phạn 語ngữ 修tu 多đa 羅la 。或hoặc 修tu 妬đố 路lộ 。或hoặc 修tu 單đơn 蘭lan 。或hoặc 素tố 怛đát 纜# 。秖kỳ 是thị 梵Phạm 音âm 輕khinh 重trọng 。有hữu 云vân 無vô 翻phiên 。含hàm 五ngũ 義nghĩa 故cố 。亦diệc 云vân 有hữu 翻phiên 。一nhất 翻phiên 為vi 經kinh 。二nhị 翻phiên 為vi 契khế 。三tam 翻phiên 法pháp 本bổn 。四tứ 翻phiên 為vi 線tuyến 。五ngũ 翻phiên 善thiện 語ngữ 教giáo 。含hàm 五ngũ 翻phiên 五ngũ 。各các 具cụ 教giáo 行hành 理lý 三tam 。具cụ 如như 法Pháp 華hoa 玄huyền 義nghĩa 。茲tư 不bất 復phục 述thuật 。今kim 但đãn 約ước 一nhất 題đề 以dĩ 明minh 通thông 別biệt 。占chiêm 察sát 是thị 教giáo 。善thiện 惡ác 業nghiệp 是thị 行hành 。報báo 乃nãi 無vô 記ký 色sắc 心tâm 。是thị 理lý 。又hựu 占chiêm 即tức 是thị 教giáo 。察sát 即tức 是thị 行hành 。善thiện 惡ác 業nghiệp 報báo 。為vi 所sở 占chiêm 察sát 。即tức 是thị 理lý 。以dĩ 對đối 經Kinh 字tự 。任nhậm 運vận 有hữu 通thông 別biệt 意ý 也dã 。釋thích 名danh 竟cánh 。

○# 第đệ 二nhị 顯hiển 體thể 者giả 。體thể 是thị 主chủ 質chất 。乃nãi 名danh 下hạ 之chi 所sở 詮thuyên 。經kinh 若nhược 無vô 體thể 。則tắc 邪tà 倒đảo 無vô 印ấn 。同đồng 于vu 魔ma 說thuyết 。故cố 須tu 顯hiển 一nhất 部bộ 之chi 指chỉ 歸quy 。明minh 眾chúng 義nghĩa 之chi 都đô 會hội 。然nhiên 此thử 妙diệu 體thể 。非phi 但đãn 會hội 之chi 至chí 難nạn/nan 。亦diệc 乃nãi 說thuyết 之chi 不bất 易dị 。經Kinh 云vân 。如Như 來Lai 法Pháp 身thân 。非phi 空không 非phi 不bất 空không 。乃nãi 至chí 無vô 一nhất 切thiết 相tướng 。不bất 可khả 依y 言ngôn 說thuyết 示thị 。法pháp 華hoa 云vân 。是thị 法Pháp 不bất 可khả 示thị 。言ngôn 辭từ 相tướng 寂tịch 滅diệt 。大đại 經Kinh 云vân 。不bất 生sanh 不bất 生sanh 不bất 可khả 說thuyết 。又hựu 云vân 。有hữu 因nhân 緣duyên 故cố 。亦diệc 可khả 得đắc 說thuyết 。此thử 經Kinh 亦diệc 云vân 。而nhi 據cứ 世thế 諦đế 。幻huyễn 化hóa 因nhân 緣duyên 。假giả 名danh 法pháp 中trung 。相tương 待đãi 相tương 對đối 。則tắc 可khả 方phương 便tiện 。顯hiển 示thị 而nhi 說thuyết 。今kim 略lược 開khai 七thất 條điều 。一nhất 正chánh 顯hiển 經kinh 體thể 。二nhị 簡giản 偽ngụy 濫lạm 。三tam 一nhất 法pháp 異dị 名danh 。四tứ 入nhập 體thể 之chi 門môn 。五ngũ 徧biến 為vi 眾chúng 經kinh 體thể 。六lục 徧biến 為vi 諸chư 行hành 體thể 。七thất 徧biến 為vi 一nhất 切thiết 法pháp 體thể 。

一nhất 正chánh 顯hiển 經kinh 體thể 者giả 。即tức 是thị 一nhất 實thật 境cảnh 界giới 也dã 。一nhất 切thiết 百bách 界giới 千thiên 如như 境cảnh 界giới 。皆giai 依y 一nhất 實thật 虗hư 妄vọng 顯hiển 現hiện 。而nhi 彼bỉ 境cảnh 界giới 別biệt 無vô 自tự 體thể 。惟duy 以dĩ 一nhất 實thật 為vi 體thể 。故cố 名danh 一nhất 實thật 境cảnh 界giới 。當đương 知tri 一nhất 實thật 即tức 。諸chư 法pháp 之chi 實thật 。如như 冰băng 水thủy 之chi 濕thấp 性tánh 。境cảnh 界giới 即tức 諸chư 法pháp 之chi 權quyền 。如như 濕thấp 性tánh 之chi 冰băng 水thủy 。冰băng 水thủy 雖tuy 別biệt 。濕thấp 性tánh 無vô 二nhị 。境cảnh 界giới 雖tuy 別biệt 。一nhất 實thật 無vô 殊thù 。故cố 以dĩ 一nhất 實thật 境cảnh 界giới 。為vi 經kinh 正chánh 體thể 。猶do 法pháp 華hoa 所sở 云vân 諸chư 法pháp 實thật 相tướng 也dã 。法pháp 華hoa 開khai 權quyền 顯hiển 實thật 故cố 收thu 諸chư 法pháp 之chi 權quyền 。而nhi 歸quy 實thật 相tướng 之chi 實thật 。此thử 經Kinh 以dĩ 實thật 統thống 權quyền 。故cố 舉cử 一nhất 實thật 之chi 實thật 。而nhi 攝nhiếp 境cảnh 界giới 之chi 權quyền 。于vu 十thập 界giới 中trung 。唯duy 取thủ 佛Phật 界giới 所sở 照chiếu 善thiện 惡ác 業nghiệp 報báo 之chi 性tánh 。此thử 性tánh 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 。圓viên 滿mãn 常thường 住trụ 。離ly 一nhất 切thiết 相tướng 。即tức 一nhất 切thiết 法pháp 。于vu 十thập 如như 中trung 。取thủ 如như 是thị 體thể 。四tứ 因nhân 緣duyên 中trung 。取thủ 不bất 思tư 議nghị 。不bất 生sanh 不bất 滅diệt 。十thập 二nhị 支chi 中trung 。取thủ 苦khổ 即tức 法Pháp 身thân 。四tứ 四Tứ 諦Đế 中trung 。但đãn 取thủ 無vô 作tác 。于vu 無vô 作tác 中trung 。唯duy 取thủ 滅Diệt 諦Đế 。七thất 二nhị 諦đế 中trung 。取thủ 後hậu 五ngũ 真Chân 諦Đế 。五ngũ 三tam 諦đế 中trung 。皆giai 取thủ 中trung 諦đế 。諸chư 一nhất 實thật 諦đế 中trung 。取thủ 圓viên 一nhất 實thật 諦đế 。諸chư 不bất 可khả 說thuyết 中trung 。取thủ 不bất 生sanh 不bất 生sanh 不bất 可khả 說thuyết 。于vu 二nhị 十thập 智trí 中trung 。取thủ 圓viên 佛Phật 智trí 。於ư 三tam 忍nhẫn 中trung 。取thủ 無Vô 生Sanh 忍Nhẫn 。於ư 四tứ 佛Phật 中trung 。取thủ 功công 德đức 行hạnh 滿mãn 佛Phật 。於ư 三tam 德đức 中trung 。取thủ 法Pháp 身thân 德đức 。是thị 故cố 經Kinh 云vân 。應ưng 當đương 先tiên 知tri 。最tối 初sơ 所sở 行hành 。根căn 本bổn 之chi 業nghiệp 。所sở 謂vị 依y 止chỉ 一nhất 實thật 境cảnh 界giới 。以dĩ 修tu 信tín 解giải 。若nhược 無vô 一nhất 實thật 境cảnh 界giới 。以dĩ 為vi 依y 止chỉ 。如như 屋ốc 無vô 空không 。無vô 所sở 容dung 受thọ 。故cố 釋thích 論luận 云vân 。若nhược 以dĩ 無vô 此thử 空không 。一nhất 切thiết 無vô 所sở 依y 。為vi 是thị 義nghĩa 故cố 。須tu 顯hiển 體thể 也dã 。

二nhị 簡giản 偽ngụy 濫lạm 者giả 。此thử 一nhất 實thật 境cảnh 界giới 。不bất 同đồng 凡phàm 外ngoại 所sở 計kế 。世thế 間gian 諸chư 法pháp 。不bất 同đồng 邪tà 禪thiền 所sở 計kế 空không 劫kiếp 前tiền 事sự 。向hướng 上thượng 一nhất 著trước 。父phụ 母mẫu 未vị 生sanh 前tiền 面diện 目mục 。威uy 音âm 王vương 那na 畔bạn 又hựu 那na 畔bạn 。不bất 同đồng 小Tiểu 乘Thừa 所sở 證chứng 偏thiên 真chân 。不bất 同đồng 別biệt 教giáo 所sở 明minh 。清thanh 淨tịnh 真Chân 如Như 。亦diệc 非phi 但đãn 依y 圓viên 詮thuyên 名danh 字tự 可khả 得đắc 分phân 別biệt 。惟duy 依y 二nhị 種chủng 觀quán 道đạo 。能năng 得đắc 色sắc 寂tịch 心tâm 寂tịch 二nhị 種chủng 三tam 昧muội 。復phục 入nhập 一Nhất 行Hành 三Tam 昧Muội 。乃nãi 住trụ 堅kiên 信tín 。決quyết 定định 信tín 解giải 耳nhĩ 。

三tam 一nhất 法pháp 異dị 名danh 者giả 。或hoặc 名danh 法Pháp 界Giới 。法pháp 住trụ 。法pháp 位vị 。法pháp 性tánh 。真Chân 如Như 。實thật 際tế 。本bổn 際tế 。實thật 相tướng 。如Như 來Lai 藏tạng 性tánh 。菴am 摩ma 羅la 識thức 。唯duy 識thức 性tánh 。自tự 性tánh 清thanh 淨tịnh 心tâm 。本bổn 源nguyên 心tâm 地địa 。正chánh 因nhân 佛Phật 性tánh 。菩Bồ 提Đề 。涅Niết 槃Bàn 。不bất 可khả 思tư 議nghị 解giải 脫thoát 。自tự 覺giác 聖thánh 智trí 境cảnh 界giới 。無vô 戲hí 論luận 。無vô 顛điên 倒đảo 。圓viên 成thành 實thật 性tánh 。無vô 漏lậu 界giới 。清thanh 淨tịnh 法Pháp 身thân 。大Đại 圓Viên 鏡Kính 智Trí 。中trung 實thật 理lý 心tâm 。一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 。不bất 共cộng 般Bát 若Nhã 。正chánh 徧biến 知tri 海hải 。大đại 佛Phật 頂đảnh 。大đại 方Phương 廣Quảng 。圓viên 覺giác 。妙diệu 覺giác 。究cứu 竟cánh 覺giác 等đẳng 。皆giai 是thị 一nhất 實thật 境cảnh 界giới 異dị 名danh 。但đãn 可khả 意ý 知tri 。不bất 可khả 言ngôn 盡tận 也dã 。

四tứ 入nhập 體thể 之chi 門môn 者giả 。一nhất 實thật 境cảnh 界giới 。其kỳ 理lý 淵uyên 奧áo 。如như 登đăng 絕tuyệt 壑hác 。必tất 假giả 飛phi 梯thê 。欲dục 契khế 真chân 源nguyên 。要yếu 因nhân 教giáo 行hành 。故cố 以dĩ 教giáo 行hành 為vi 門môn 。若nhược 以dĩ 教giáo 為vi 門môn 。教giáo 略lược 有hữu 四tứ 。於ư 一nhất 一nhất 教giáo 。各các 以dĩ 四tứ 門môn 詮thuyên 理lý 。共cộng 有hữu 十thập 六lục 教giáo 門môn 。依y 一nhất 一nhất 門môn 而nhi 修tu 于vu 觀quán 。

復phục 有hữu 十thập 六lục 行hành 門môn 。於ư 教giáo 得đắc 悟ngộ 。名danh 為vi 信tín 行hành 。於ư 觀quán 得đắc 悟ngộ 。名danh 為vi 法pháp 行hành 。或hoặc 教giáo 行hành 相tương/tướng 轉chuyển 。或hoặc 教giáo 行hành 相tương/tướng 資tư 。茲tư 不bất 備bị 論luận 。藏tạng 教giáo 四tứ 門môn 通thông 于vu 一nhất 實thật 。遠viễn 而nhi 且thả 拙chuyết 。須tu 待đãi 開khai 顯hiển 。通thông 教giáo 四tứ 門môn 通thông 于vu 一nhất 實thật 。巧xảo 而nhi 仍nhưng 遠viễn 。亦diệc 須tu 轉chuyển 接tiếp 。別biệt 教giáo 四tứ 門môn 通thông 於ư 一nhất 實thật 。雖tuy 近cận 而nhi 拙chuyết 。圓viên 教giáo 四tứ 門môn 正chánh 通thông 一nhất 實thật 。方phương 為vi 巧xảo 直trực 也dã 。前tiền 三tam 教giáo 各các 四tứ 門môn 相tương/tướng 。茲tư 亦diệc 不bất 論luận 。略lược 明minh 圓viên 教giáo 四tứ 門môn 相tương/tướng 者giả 。一nhất 門môn 即tức 一nhất 切thiết 門môn 。一nhất 切thiết 門môn 即tức 一nhất 門môn 。非phi 一nhất 非phi 四tứ 。而nhi 論luận 四tứ 一nhất 。如như 經Kinh 云vân 。如Như 來Lai 法Pháp 身thân 中trung 。雖tuy 復phục 無vô 有hữu 。言ngôn 說thuyết 境cảnh 界giới 。離ly 心tâm 想tưởng 念niệm 。非phi 空không 非phi 不bất 空không 。乃nãi 至chí 無vô 一nhất 切thiết 相tướng 。不bất 可khả 依y 言ngôn 說thuyết 示thị 。亦diệc 可khả 方phương 便tiện 顯hiển 示thị 而nhi 說thuyết 。以dĩ 彼bỉ 法Pháp 身thân 性tánh 。實thật 無vô 分phân 別biệt 。離ly 自tự 相tương/tướng 。離ly 他tha 相tương/tướng 。無vô 空không 。無vô 不bất 空không 。乃nãi 至chí 遠viễn 離ly 。一nhất 切thiết 諸chư 相tướng 故cố 。說thuyết 彼bỉ 法pháp 體thể 。為vi 畢tất 竟cánh 空không 無vô 所sở 有hữu 。以dĩ 離ly 心tâm 分phân 別biệt 想tưởng 念niệm 。則tắc 盡tận 。無vô 一nhất 相tương/tướng 而nhi 能năng 自tự 見kiến 。自tự 知tri 為vi 有hữu 。是thị 故cố 空không 義nghĩa 。決quyết 定định 真chân 實thật 。相tương 應ứng 不bất 謬mậu 。此thử 即tức 圓viên 教giáo 空không 門môn 相tương/tướng 。空không 即tức 餘dư 三tam 。不bất 相tương 違vi 背bội 也dã 。又hựu 云vân 。即tức 彼bỉ 空không 義nghĩa 中trung 。以dĩ 離ly 分phân 別biệt 。妄vọng 想tưởng 心tâm 念niệm 故cố 。則tắc 盡tận 畢tất 竟cánh 。無vô 有hữu 一nhất 相tướng 。而nhi 可khả 空không 者giả 。以dĩ 唯duy 有hữu 真chân 實thật 故cố 。即tức 為vi 不bất 空không 。所sở 謂vị 離ly 識thức 想tưởng 故cố 。無vô 有hữu 一nhất 切thiết 。虗hư 偽ngụy 之chi 相tướng 。畢tất 竟cánh 常thường 恆hằng 。不bất 變biến 不bất 異dị 。以dĩ 更cánh 無vô 一nhất 相tướng 。可khả 壞hoại 可khả 滅diệt 。離ly 增tăng 減giảm 故cố 。又hựu 彼bỉ 無vô 分phân 別biệt 。實thật 體thể 之chi 處xứ 。從tùng 無vô 始thỉ 世thế 來lai 。具cụ 無vô 量lượng 功công 德đức 。自tự 然nhiên 之chi 業nghiệp 。成thành 就tựu 相tương 應ứng 。不bất 離ly 不bất 脫thoát 故cố 。說thuyết 為vi 不bất 空không 。此thử 即tức 圓viên 教giáo 有hữu 門môn 相tương/tướng 。有hữu 即tức 餘dư 三tam 。不bất 相tương 違vi 背bội 也dã 。又hựu 云vân 。如như 是thị 實thật 體thể 。功công 德đức 之chi 聚tụ 。一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。雖tuy 復phục 有hữu 之chi 。但đãn 為vì 無vô 明minh 。曀ê 覆phú 障chướng 故cố 。而nhi 不bất 知tri 見kiến 。不bất 能năng 尅khắc 獲hoạch 。功công 德đức 利lợi 益ích 。與dữ 無vô 莫mạc 異dị 。說thuyết 名danh 未vị 有hữu 。此thử 即tức 圓viên 教giáo 亦diệc 有hữu 亦diệc 空không 門môn 相tương/tướng 。與dữ 餘dư 三tam 門môn 不bất 相tương 違vi 也dã 。又hựu 云vân 。一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。皆giai 不bất 離ly 菩Bồ 提Đề 體thể 。菩Bồ 提Đề 體thể 者giả 。非phi 有hữu 非phi 無vô 。乃nãi 至chí 若nhược 有hữu 分phân 別biệt 想tưởng 者giả 。則tắc 為vi 虗hư 偽ngụy 。不bất 名danh 相tương 應ứng 。此thử 即tức 圓viên 教giáo 非phi 有hữu 非phi 空không 門môn 相tương/tướng 。與dữ 餘dư 三tam 門môn 不bất 相tương 違vi 也dã 。略lược 示thị 法pháp 行hành 入nhập 門môn 觀quán 者giả 。如như 前tiền 所sở 說thuyết 。四tứ 種chủng 門môn 相tương/tướng 。即tức 是thị 不bất 思tư 議nghị 境cảnh 。上thượng 根căn 觀quán 境cảnh 。即tức 能năng 悟ngộ 入nhập 。如như 或hoặc 未vị 悟ngộ 。則tắc 應ưng 依y 境cảnh 重trọng/trùng 發phát 。大đại 菩Bồ 提Đề 心tâm 。如như 此thử 妙diệu 境cảnh 。佛Phật 及cập 眾chúng 生sanh 。與dữ 我ngã 平bình 等đẳng 。云vân 何hà 諸chư 佛Phật 已dĩ 悟ngộ 。我ngã 與dữ 眾chúng 生sanh 。尚thượng 迷mê 不bất 覺giác 。不bất 得đắc 受thọ 用dụng 。哀ai 傷thương 哽ngạnh 慟đỗng 而nhi 立lập 四tứ 弘hoằng 。便tiện 可khả 悟ngộ 入nhập 。如như 猶do 未vị 悟ngộ 。勤cần 修tu 學học 習tập 信tín 奢Xa 摩Ma 他Tha 觀quán 心tâm 。及cập 信tín 毗Tỳ 婆Bà 舍Xá 那Na 觀quán 心tâm 。則tắc 能năng 豁hoát 然nhiên 悟ngộ 入nhập 。如như 猶do 未vị 悟ngộ 。仍nhưng 以dĩ 唯duy 心tâm 識thức 觀quán 。破phá 一nhất 切thiết 法pháp 即tức 空không 。假giả 。中trung 。真Chân 如Như 實thật 觀quán 。不bất 住trụ 見kiến 聞văn 覺giác 知tri 。永vĩnh 離ly 一nhất 切thiết 。分phân 別biệt 之chi 想tưởng 。則tắc 當đương 悟ngộ 入nhập 。如như 猶do 未vị 悟ngộ 。當đương 自tự 節tiết 節tiết 簡giản 校giáo 通thông 塞tắc 。依y 彼bỉ 大Đại 士Sĩ 巧xảo 說thuyết 深thâm 法Pháp 而nhi 離ly 怯khiếp 弱nhược 。定định 可khả 悟ngộ 入nhập 。如như 猶do 未vị 悟ngộ 。勤cần 修tu 二nhị 觀quán 。觀quán 于vu 身thân 受thọ 心tâm 法pháp 。令linh 知tri 色sắc 心tâm 本bổn 寂tịch 。即tức 是thị 圓viên 四tứ 念niệm 處xứ 。從tùng 此thử 調điều 適thích 正chánh 勤cần 。如như 意ý 。根căn 力lực 。覺giác 道đạo 而nhi 入nhập 圓viên 三tam 脫thoát 門môn 。即tức 是thị 中trung 根căn 入nhập 道đạo 相tương/tướng 也dã 。如như 猶do 未vị 悟ngộ 。應ưng 于vu 一nhất 切thiết 時thời 一nhất 切thiết 處xứ 。常thường 勤cần 誦tụng 念niệm 。地Địa 藏Tạng 菩Bồ 薩Tát 名danh 字tự 。當đương 觀quán 地địa 藏tạng 法Pháp 身thân 。及cập 一nhất 切thiết 諸chư 佛Phật 法Pháp 身thân 。與dữ 己kỷ 自tự 身thân 。體thể 性tánh 平bình 等đẳng 。無vô 二nhị 無vô 別biệt 。不bất 生sanh 不bất 滅diệt 。常thường 樂lạc 我ngã 淨tịnh 。功công 德đức 圓viên 滿mãn 。是thị 可khả 歸quy 依y 。又hựu 復phục 觀quán 察sát 。己kỷ 身thân 心tâm 相tướng 。無vô 常thường 苦khổ 無vô 我ngã 不bất 淨tịnh 。如như 幻huyễn 如như 化hóa 。是thị 可khả 厭yếm 離ly 。乃nãi 至chí 上thượng 卷quyển 所sở 示thị 。修tu 懺sám 悔hối 法Pháp 。皆giai 是thị 對đối 治trị 助trợ 開khai 之chi 方phương 便tiện 也dã 。又hựu 經Kinh 云vân 。若nhược 人nhân 未vị 得đắc 。三tam 業nghiệp 善thiện 相tướng 。或hoặc 見kiến 光quang 明minh 。聞văn 異dị 好hảo/hiếu 香hương 。夢mộng 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 放phóng 光quang 作tác 證chứng 。則tắc 為vi 虗hư 妄vọng 。誑cuống 惑hoặc 詐trá 偽ngụy 。及cập 說thuyết 三tam 忍nhẫn 四tứ 佛Phật 。差sai 別biệt 之chi 相tướng 。皆giai 令linh 行hành 人nhân 明minh 識thức 次thứ 位vị 。不bất 生sanh 增tăng 上thượng 慢mạn 也dã 。又hựu 於ư 虗hư 妄vọng 誑cuống 惑hoặc 詐trá 偽ngụy 。之chi 相tướng 令linh 勿vật 取thủ 著trước 。即tức 是thị 安an 忍nhẫn 。不bất 樂nhạo 世thế 間gian 。諸chư 禪thiền 三tam 昧muội 。亦diệc 復phục 不bất 樂nhạo 二Nhị 乘Thừa 。即tức 離ly 法pháp 愛ái 也dã 。細tế 簡giản 經kinh 文văn 。十thập 乘thừa 意ý 足túc 。雖tuy 不bất 次thứ 第đệ 。幸hạnh 可khả 證chứng 明minh 。當đương 知tri 離ly 十thập 乘thừa 法pháp 。別biệt 無vô 入nhập 門môn 觀quán 矣hĩ 。

五ngũ 徧biến 為vi 眾chúng 經kinh 體thể 者giả 。此thử 一nhất 實thật 境cảnh 界giới 。乃nãi 千thiên 經kinh 萬vạn 論luận 之chi 所sở 同đồng 詮thuyên 。華hoa 嚴nghiêm 非phi 此thử 。則tắc 無vô 以dĩ 顯hiển 事sự 事sự 無vô 礙ngại 法Pháp 界Giới 。阿a 含hàm 非phi 此thử 。則tắc 無vô 以dĩ 顯hiển 。寂tịch 滅diệt 涅Niết 槃Bàn 。方Phương 等Đẳng 非phi 此thử 。則tắc 無vô 以dĩ 顯hiển 。大Đại 乘Thừa 法Pháp 門môn 。般Bát 若Nhã 非phi 此thử 。則tắc 無vô 以dĩ 顯hiển 。一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 。法pháp 華hoa 非phi 此thử 。則tắc 無vô 以dĩ 顯hiển 一Nhất 乘Thừa 實thật 相tướng 。佛Phật 之chi 知tri 見kiến 。涅Niết 槃Bàn 非phi 此thử 。則tắc 無vô 以dĩ 顯hiển 常thường 住trụ 佛Phật 性tánh 三tam 德đức 祕bí 藏tạng 。是thị 故cố 一nhất 代đại 時thời 教giáo 。若nhược 半bán 若nhược 滿mãn 。若nhược 權quyền 若nhược 實thật 。究cứu 竟cánh 皆giai 以dĩ 一nhất 實thật 境cảnh 界giới 為vi 體thể 。究cứu 竟cánh 皆giai 是thị 指chỉ 歸quy 一nhất 實thật 境cảnh 界giới 而nhi 已dĩ 。

六lục 徧biến 為vi 諸chư 行hành 體thể 者giả 。

復phục 有hữu 三tam 意ý 。一nhất 泛phiếm 論luận 四tứ 教giáo 一nhất 十thập 六lục 門môn 。各các 有hữu 信tín 法pháp 兩lưỡng 行hành 。皆giai 依y 一nhất 實thật 境cảnh 界giới 。而nhi 得đắc 成thành 就tựu 。二nhị 別biệt 論luận 依y 經kinh 立lập 行hành 。不bất 出xuất 四tứ 種chủng 。所sở 謂vị 常thường 行hành 三tam 昧muội 。常thường 坐tọa 三tam 昧muội 。半bán 行hành 半bán 坐tọa 三tam 昧muội 。非phi 行hành 非phi 坐tọa 三tam 昧muội 也dã 。亦diệc 依y 一nhất 實thật 境cảnh 界giới 。以dĩ 為vi 其kỳ 體thể 。可khả 以dĩ 意ý 知tri 。三tam 尅khắc 論luận 今kim 經kinh 又hựu 二nhị 。初sơ 先tiên 明minh 懺sám 法pháp 。供cúng 養dường 禮lễ 拜bái 。悔hối 罪tội 勸khuyến 請thỉnh 隨tùy 喜hỷ 。迴hồi 向hướng 之chi 後hậu 。或hoặc 端đoan 坐tọa 稱xưng 名danh 。或hoặc 旋toàn 遶nhiễu 誦tụng 念niệm 。則tắc 是thị 非phi 行hành 非phi 坐tọa 隨tùy 自tự 意ý 三tam 昧muội 所sở 攝nhiếp 。二nhị 別biệt 明minh 二nhị 觀quán 。於ư 一nhất 切thiết 時thời 一nhất 切thiết 處xứ 。隨tùy 身thân 口khẩu 意ý 。有hữu 所sở 作tác 業nghiệp 。悉tất 當đương 觀quán 察sát 。知tri 唯duy 是thị 心tâm 等đẳng 。則tắc 是thị 歷lịch 十thập 二nhị 緣duyên 。並tịnh 可khả 修tu 行hành 二nhị 觀quán 。亦diệc 不bất 拘câu 行hành 坐tọa 也dã 。二nhị 種chủng 觀quán 道đạo 。正chánh 依y 一nhất 實thật 境cảnh 界giới 。以dĩ 修tu 信tín 解giải 。離ly 此thử 別biệt 無vô 行hành 體thể 。不bất 言ngôn 可khả 知tri 。修tu 供cúng 養dường 時thời 。即tức 念niệm 一nhất 切thiết 三Tam 寶Bảo 。體thể 常thường 遍biến 滿mãn 。無vô 所sở 不bất 在tại 。願nguyện 令linh 以dĩ 此thử 香hương 華hoa 。等đẳng 同đồng 法pháp 性tánh 。普phổ 熏huân 一nhất 切thiết 。諸chư 佛Phật 剎sát 土độ 。施thi 作tác 佛Phật 事sự 。乃nãi 至chí 願nguyện 共cộng 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。修tu 行hành 如như 是thị 供cúng 養dường 已dĩ 。漸tiệm 得đắc 成thành 就tựu 。六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 。四Tứ 無Vô 量Lượng 心Tâm 。深thâm 知tri 一nhất 切thiết 法pháp 。本bổn 來lai 寂tịch 靜tĩnh 。無vô 生sanh 無vô 滅diệt 。一nhất 味vị 平bình 等đẳng 。離ly 念niệm 清thanh 淨tịnh 。畢tất 竟cánh 圓viên 滿mãn 。豈khởi 非phi 依y 一nhất 實thật 境cảnh 界giới 。而nhi 修tu 供cúng 養dường 行hành 耶da 。又hựu 一nhất 心tâm 敬kính 禮lễ 。擬nghĩ 心tâm 徧biến 禮lễ 。設thiết 非phi 依y 一nhất 實thật 境cảnh 界giới 。何hà 名danh 一nhất 心tâm 。何hà 能năng 徧biến 禮lễ 耶da 。又hựu 懺sám 悔hối 云vân 。如như 是thị 罪tội 性tánh 。但đãn 從tùng 虗hư 妄vọng 。顛điên 倒đảo 心tâm 起khởi 。無vô 有hữu 定định 實thật 。而nhi 可khả 得đắc 者giả 。本bổn 唯duy 空không 寂tịch 。願nguyện 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。速tốc 達đạt 心tâm 本bổn 。永vĩnh 滅diệt 罪tội 根căn 。乃nãi 至chí 願nguyện 我ngã 所sở 修tu 。一nhất 切thiết 功công 德đức 。資tư 益ích 一nhất 切thiết 。諸chư 眾chúng 生sanh 等đẳng 。同đồng 趣thú 佛Phật 智trí 。至chí 涅Niết 槃Bàn 城thành 。豈khởi 非phi 依y 一nhất 實thật 境cảnh 界giới 。而nhi 修tu 五ngũ 悔hối 諸chư 勝thắng 行hành 耶da 。又hựu 第đệ 三tam 輪luân 相tương/tướng 云vân 。如như 此thử 諸chư 數số 。皆giai 從tùng 一nhất 數số 而nhi 起khởi 。以dĩ 一nhất 為vi 本bổn 。如như 是thị 數số 相tướng 者giả 。顯hiển 示thị 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。六lục 根căn 之chi 聚tụ 。皆giai 從tùng 如Như 來Lai 藏tạng 。自tự 性tánh 清thanh 淨tịnh 心tâm 。一nhất 實thật 境cảnh 界giới 而nhi 起khởi 。依y 一nhất 實thật 境cảnh 界giới 。以dĩ 之chi 為vi 本bổn 。豈khởi 非phi 依y 一nhất 實thật 境cảnh 界giới 。而nhi 示thị 三tam 種chủng 輪luân 相tương/tướng 法pháp 耶da 。若nhược 不bất 能năng 知tri 一nhất 實thật 境cảnh 界giới 。則tắc 諸chư 行hành 皆giai 悉tất 徒đồ 施thí 。是thị 故cố 經Kinh 云vân 。若nhược 雜tạp 亂loạn 垢cấu 心tâm 。雖tuy 復phục 稱xưng 誦tụng 。我ngã 之chi 名danh 字tự 。而nhi 不bất 名danh 為vi 聞văn 。以dĩ 不bất 能năng 生sanh 。決quyết 定định 信tín 解giải 。但đãn 獲hoạch 世thế 間gian 善thiện 報báo 。不bất 得đắc 廣quảng 大đại 。深thâm 妙diệu 利lợi 益ích 。如như 是thị 雜tạp 亂loạn 垢cấu 心tâm 。隨tùy 其kỳ 所sở 修tu 。一nhất 切thiết 諸chư 善thiện 。皆giai 不bất 能năng 得đắc 。深thâm 大đại 利lợi 益ích 。當đương 知tri 未vị 解giải 。一nhất 實thật 境cảnh 界giới 。皆giai 名danh 雜tạp 亂loạn 垢cấu 心tâm 。若nhược 能năng 解giải 知tri 。一nhất 實thật 境cảnh 界giới 。則tắc 惟duy 是thị 一nhất 實thật 。無vô 別biệt 境cảnh 界giới 。故cố 無vô 雜tạp 亂loạn 。自tự 性tánh 清thanh 淨tịnh 。故cố 無vô 垢cấu 也dã 。從tùng 名danh 字tự 無vô 雜tạp 亂loạn 垢cấu 。乃nãi 至chí 究cứu 竟cánh 。無vô 雜tạp 亂loạn 垢cấu 。皆giai 依y 一nhất 實thật 境cảnh 界giới 。而nhi 有hữu 進tiến 趣thú 。是thị 故cố 偏thiên 為vi 諸chư 行hành 體thể 也dã 。

七thất 徧biến 為vi 一nhất 切thiết 法pháp 體thể 者giả 。經Kinh 云vân 。依y 一nhất 實thật 境cảnh 界giới 故cố 。有hữu 彼bỉ 無vô 明minh 。不bất 了liễu 一nhất 法Pháp 界Giới 。謬mậu 念niệm 思tư 惟duy 。現hiện 妄vọng 境cảnh 界giới 。乃nãi 至chí 生sanh 起khởi 六lục 根căn 六lục 塵trần 六lục 識thức 。起khởi 違vi 順thuận 等đẳng 十thập 八bát 種chủng 受thọ 。又hựu 云vân 。以dĩ 一nhất 切thiết 法pháp 。皆giai 不bất 能năng 自tự 有hữu 。但đãn 依y 妄vọng 心tâm 。分phân 別biệt 故cố 有hữu 。又hựu 云vân 。當đương 知tri 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。悉tất 名danh 為vi 心tâm 。以dĩ 義nghĩa 體thể 不bất 異dị 。為vi 心tâm 所sở 攝nhiếp 故cố 。又hựu 云vân 。一nhất 切thiết 法pháp 畢tất 竟cánh 無vô 體thể 。本bổn 來lai 常thường 空không 。實thật 不bất 生sanh 滅diệt 。如như 是thị 等đẳng 文văn 。皆giai 明minh 一nhất 實thật 境cảnh 界giới 。徧biến 為vi 一nhất 切thiết 法pháp 體thể 。當đương 知tri 若nhược 所sở 占chiêm 察sát 十thập 界giới 。善thiện 惡ác 業nghiệp 報báo 。若nhược 能năng 占chiêm 察sát 二nhị 十thập 智trí 品phẩm 差sai 別biệt 。一nhất 一nhất 皆giai 以dĩ 。一nhất 實thật 境cảnh 界giới 為vi 體thể 。離ly 此thử 一nhất 實thật 境cảnh 界giới 。別biệt 無vô 分phần/phân 毫hào 能năng 所sở 可khả 得đắc 。能năng 所sở 皆giai 是thị 。一nhất 實thật 境cảnh 界giới 。本bổn 非phi 能năng 所sở 。不bất 必tất 掃tảo 除trừ 能năng 所sở 。方phương 名danh 無vô 能năng 所sở 也dã 。以dĩ 能năng 所sở 本bổn 不bất 可khả 得đắc 。無vô 可khả 掃tảo 故cố 。譬thí 如như 揑niết 目mục 。妄vọng 見kiến 二nhị 月nguyệt 。二nhị 月nguyệt 本bổn 無vô 。不bất 可khả 更cánh 滅diệt 。但đãn 有hữu 一nhất 月nguyệt 真chân 耳nhĩ 。此thử 體thể 即tức 是thị 。諸chư 法pháp 之chi 實thật 。可khả 尊tôn 可khả 貴quý 。此thử 體thể 窮cùng 盡tận 。諸chư 法pháp 性tánh 相tướng 。無vô 不bất 徹triệt 底để 。此thử 體thể 徧biến 能năng 。通thông 達đạt 諸chư 法pháp 。無vô 有hữu 障chướng 礙ngại 。是thị 故cố 若nhược 識thức 經kinh 。體thể 。則tắc 識thức 一nhất 切thiết 教giáo 體thể 。一nhất 切thiết 行hành 體thể 。一nhất 切thiết 法pháp 體thể 。即tức 識thức 一nhất 切thiết 教giáo 行hành 法pháp 之chi 宗tông 用dụng 。以dĩ 法Pháp 身thân 必tất 具cụ 般Bát 若Nhã 解giải 脫thoát 故cố 也dã 。二nhị 顯hiển 體thể 竟cánh 。

○# 第đệ 三Tam 明Minh 宗tông 者giả 。前tiền 雖tuy 顯hiển 體thể 。但đãn 是thị 理lý 性tánh 。理lý 性tánh 平bình 等đẳng 。含hàm 生sanh 共cộng 有hữu 。雖tuy 復phục 指chỉ 冰băng 即tức 水thủy 。不bất 復phục 他tha 求cầu 。欲dục 得đắc 飲ẩm 用dụng 。仍nhưng 須tu 融dung 泮phấn 。又hựu 如như 雖tuy 有hữu 虗hư 空không 。必tất 須tu 梁lương 柱trụ 綱cương 紀kỷ 一nhất 屋ốc 。方phương 得đắc 受thọ 用dụng 。此thử 屋ốc 若nhược 無vô 棟đống 宇vũ 。終chung 被bị 風phong 日nhật 雨vũ 露lộ 所sở 侵xâm 。一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。枉uổng 于vu 法pháp 性tánh 空không 中trung 。受thọ 諸chư 苦khổ 惱não 。亦diệc 復phục 如như 是thị 。故cố 顯hiển 體thể 之chi 後hậu 。即tức 須tu 明minh 宗tông 。宗tông 者giả 。修tu 行hành 之chi 綱cương 領lãnh 。會hội 體thể 之chi 急cấp 務vụ 也dã 。提đề 綱cương 則tắc 眾chúng 目mục 齊tề 張trương 。挈# 領lãnh 則tắc 襟khâm 袖tụ 畢tất 至chí 。如như 湯thang 消tiêu 冰băng 。法pháp 性tánh 之chi 水thủy 斯tư 現hiện 。如như 棟đống 成thành 屋ốc 。秘bí 藏tạng 之chi 室thất 可khả 居cư 。今kim 經kinh 以dĩ 二nhị 種chủng 觀quán 道đạo 為vi 宗tông 。一nhất 者giả 唯duy 心tâm 識thức 觀quán 。二nhị 者giả 真Chân 如Như 實thật 觀quán 。唯duy 心tâm 識thức 觀quán 者giả 。知tri 唯duy 妄vọng 念niệm 。無vô 實thật 境cảnh 界giới 。念niệm 亦diệc 生sanh 滅diệt 。無vô 暫tạm 時thời 住trụ 。從tùng 是thị 當đương 得đắc 。色Sắc 寂Tịch 三Tam 昧Muội 。真Chân 如Như 實thật 觀quán 者giả 。思tư 惟duy 心tâm 性tánh 。無vô 生sanh 無vô 滅diệt 。不bất 住trụ 見kiến 聞văn 覺giác 知tri 。永vĩnh 離ly 一nhất 切thiết 。分phân 別biệt 之chi 想tưởng 。展triển 轉chuyển 能năng 入nhập 。心Tâm 寂Tịch 三Tam 昧Muội 。夫phu 一nhất 實thật 境cảnh 界giới 。非phi 色sắc 非phi 心tâm 。無vô 明minh 不bất 了liễu 。妄vọng 成thành 二nhị 法pháp 。猶do 如như 揑niết 目mục 。妄vọng 見kiến 二nhị 月nguyệt 。依y 于vu 妄vọng 心tâm 。分phân 別biệt 妄vọng 色sắc 。由do 于vu 妄vọng 色sắc 。顯hiển 示thị 妄vọng 心tâm 。故cố 心tâm 與dữ 色sắc 為vi 增tăng 上thượng 緣duyên 。色sắc 亦diệc 與dữ 心tâm 為vi 所sở 緣duyên 緣duyên 。若nhược 知tri 色sắc 惟duy 心tâm 現hiện 。心tâm 外ngoại 無vô 色sắc 。是thị 為vi 唯duy 心tâm 識thức 觀quán 。能năng 得đắc 色Sắc 寂Tịch 三Tam 昧Muội 。色sắc 寂tịch 則tắc 心tâm 亦diệc 寂tịch 矣hĩ 。若nhược 知tri 心tâm 但đãn 有hữu 名danh 。本bổn 無vô 生sanh 滅diệt 。是thị 為vi 真Chân 如Như 實thật 觀quán 。能năng 得đắc 心Tâm 寂Tịch 三Tam 昧Muội 。心tâm 寂tịch 則tắc 色sắc 亦diệc 寂tịch 矣hĩ 。若nhược 知tri 色sắc 心tâm 本bổn 寂tịch 。則tắc 是thị 觀quán 行hành 即tức 佛Phật 。從tùng 此thử 習tập 信tín 奢Xa 摩Ma 他Tha 觀quán 心tâm 。及cập 信tín 毗Tỳ 婆Bà 舍Xá 那Na 觀quán 心tâm 。止Chỉ 觀Quán 雙song 運vận 。能năng 入nhập 一Nhất 行Hành 三Tam 昧Muội 。見kiến 佛Phật 無vô 數số 。發phát 深thâm 廣quảng 行hành 心tâm 。住trụ 堅kiên 信tín 位vị 。則tắc 是thị 相tương 似tự 即tức 佛Phật 。乃nãi 至chí 成thành 就tựu 。無Vô 生Sanh 忍Nhẫn 者giả 。則tắc 是thị 分phần/phân 證chứng 即tức 佛Phật 。若nhược 除trừ 一nhất 切thiết 諸chư 障chướng 。無vô 明minh 夢mộng 盡tận 。則tắc 是thị 究cứu 竟cánh 即tức 佛Phật 。是thị 知tri 始thỉ 從tùng 名danh 字tự 。終chung 至chí 究cứu 竟cánh 。唯duy 依y 一nhất 實thật 境cảnh 界giới 。而nhi 修tu 二nhị 觀quán 。唯duy 依y 二nhị 觀quán 而nhi 證chứng 。一nhất 實thật 境cảnh 界giới 。可khả 謂vị 一Nhất 乘Thừa 因nhân 果quả 。圓viên 頓đốn 妙diệu 宗tông 矣hĩ 。三Tam 明Minh 宗tông 竟cánh 。

○# 第đệ 四tứ 辨biện 用dụng 者giả 。此thử 經Kinh 以dĩ 滅diệt 罪tội 除trừ 疑nghi 而nhi 為vi 力lực 用dụng 。由do 迷mê 一nhất 實thật 境cảnh 界giới 。起khởi 惑hoặc 造tạo 業nghiệp 。感cảm 得đắc 劣liệt 報báo 。由do 罪tội 障chướng 故cố 。妄vọng 于vu 報báo 法pháp 而nhi 起khởi 疑nghi 惑hoặc 。由do 疑nghi 惑hoặc 故cố 。不bất 能năng 依y 于vu 二nhị 種chủng 觀quán 道đạo 。而nhi 滅diệt 幻huyễn 罪tội 。今kim 為vi 末mạt 世thế 鈍độn 根căn 。先tiên 示thị 三tam 種chủng 輪luân 相tương/tướng 。破phá 壞hoại 眾chúng 生sanh 。邪tà 見kiến 疑nghi 網võng 。轉chuyển 向hướng 正Chánh 道Đạo 。到đáo 安an 隱ẩn 處xứ 。復phục 示thị 修tu 行hành 懺sám 悔hối 方phương 法pháp 。令linh 其kỳ 求cầu 得đắc 清thanh 淨tịnh 輪luân 相tương/tướng 。以dĩ 為vi 修tu 習tập 諸chư 禪thiền 智trí 慧tuệ 之chi 基cơ 。次thứ 又hựu 廣quảng 明minh 。一nhất 實thật 境cảnh 界giới 。以dĩ 開khai 圓viên 解giải 。正chánh 示thị 二nhị 種chủng 觀quán 道đạo 。以dĩ 勗úc 圓viên 行hành 。開khai 解giải 則tắc 疑nghi 無vô 不bất 除trừ 。勗úc 行hành 則tắc 罪tội 無vô 不bất 滅diệt 。所sở 以dĩ 三tam 忍nhẫn 可khả 階giai 。四tứ 佛Phật 可khả 作tác 也dã 。又hựu 復phục 善thiện 安an 慰úy 說thuyết 。令linh 離ly 怯khiếp 弱nhược 。真chân 實thật 相tương 應ứng 。離ly 相tướng 違vi 過quá 。能năng 令linh 纖tiêm 疑nghi 畢tất 盡tận 。進tiến 趣thú 可khả 期kỳ 。可khả 謂vị 徹triệt 底để 慈từ 悲bi 。勝thắng 妙diệu 方phương 便tiện 。救cứu 度độ 末Mạt 法Pháp 沈trầm 淪luân 。令linh 堅kiên 大Đại 乘Thừa 淨tịnh 信tín 。是thị 此thử 經Kinh 之chi 大đại 力lực 用dụng 也dã 。

○# 第đệ 五ngũ 教giáo 相tương/tướng 者giả 。此thử 是thị 大Đại 乘Thừa 。方Phương 等Đẳng 教giáo 攝nhiếp 。引dẫn 接tiếp 三tam 根căn 。令linh 歸quy 一nhất 實thật 。兼kiêm 令linh 無vô 志chí 求cầu 出xuất 要yếu 者giả 。亦diệc 能năng 脫thoát 諸chư 衰suy 惱não 。生sanh 于vu 善thiện 處xứ 。蓋cái 是thị 無vô 法pháp 不bất 備bị 。無vô 機cơ 不bất 收thu 。所sở 謂vị 亦diệc 攝nhiếp 漸tiệm 機cơ 一nhất 切thiết 羣quần 品phẩm 。而nhi 正chánh 意ý 則tắc 唯duy 在tại 圓viên 頓đốn 也dã 。教giáo 相tương/tướng 竟cánh 。

占Chiêm 察Sát 善Thiện 惡Ác 。業Nghiệp 報Báo 經Kinh 玄Huyền 義Nghĩa (# 終Chung )#