Chi Viên Di Biên – Quyển 0001

芝Chi 園Viên 遺Di 編Biên
Quyển 0001
宋Tống 元Nguyên 照Chiếu 錄Lục 道Đạo 詢Tuân 集Tập

芝chi 苑uyển 遺di 編biên 目mục 錄lục

-# 上thượng 卷quyển

-# 戒giới 體thể 章chương

-# 持trì 犯phạm 體thể 章chương

-# 持trì 犯phạm 句cú 法pháp 章chương

-# 律luật 宗tông 要yếu

-# 大đại 小Tiểu 乘Thừa 論luận

-# 始thỉ 終chung 戒giới 要yếu

-# 中trung 卷quyển

-# 授thọ 大Đại 乘Thừa 菩Bồ 薩Tát 戒giới 儀nghi

-# 剃thế 髮phát 儀nghi 式thức

-# 受thọ 戒giới 方phương 便tiện

-# 建kiến 明minh 州châu 開khai 元nguyên 寺tự 戒giới 壇đàn 誓thệ 文văn (# 并tinh 鄭trịnh 丞thừa 相tương/tướng 跋bạt )#

-# 誡giới 沙Sa 彌Di 文văn

-# 下hạ 卷quyển

-# 為vi 蔣tưởng 樞xu 密mật 開khai 講giảng 要yếu 義nghĩa (# 請thỉnh 簡giản 詩thi 附phụ )#

-# 為vi 高cao 麗lệ 僧Tăng 統thống 義nghĩa 天thiên 開khai 講giảng 要yếu 義nghĩa

-# 上thượng 樝# 菴am 法Pháp 師sư 書thư

-# 南nam 山sơn 律luật 宗tông 祖tổ 承thừa 圖đồ 錄lục

-# 南nam 山sơn 律luật 師sư 撰soạn 長trường/trưởng 錄lục (# 并tinh 跋bạt )#

目mục 錄lục (# 終chung )#

芝chi 苑uyển 遺di 編biên 卷quyển 之chi 上thượng

餘dư 航# 郡quận 沙Sa 門Môn 。 元nguyên 照chiếu 。

戒giới 體thể 章chương

熈# 寧ninh 三tam 年niên 。 後hậu 安an 居cư 日nhật 。 釋thích 元nguyên 照chiếu 於ư 南nam 山sơn 祖tổ 師sư 羯yết 磨ma 疏sớ/sơ 錄lục 出xuất 戒giới 體thể 章chương 。 [(厂@((既-旡)-日+口))*頁]# 眄miện 先tiên 賢hiền 後hậu 進tiến 。 議nghị 論luận 遞đệ 作tác 。 得đắc 失thất 互hỗ 見kiến 故cố 。 直trực 敘tự 大đại 略lược 云vân 。

夫phu 戒giới 體thể 者giả 。 律luật 部bộ 之chi 樞xu 要yếu 。 持trì 犯phạm 之chi 基cơ 本bổn 。 返phản 流lưu 之chi 源nguyên 始thỉ 。 發phát 行hạnh 之chi 先tiên 導đạo 。 但đãn 由do 諸chư 教giáo 沈trầm 隱ẩn 。 道Đạo 理lý 淵uyên 邃thúy 。 是thị 以dĩ 九cửu 代đại 傳truyền 教giáo 。 間gian 出xuất 英anh 賢hiền 。 雖tuy 各các 逞sính 異dị 途đồ 。 而nhi 未vị 聞văn 旨chỉ 決quyết 。 逮đãi 于vu 有hữu 唐đường 。 獨độc 我ngã 祖tổ 師sư 。 窮cùng 幽u 盡tận 性tánh 。 反phản 覆phúc 前tiền 古cổ 。 貶biếm 黜truất 浮phù 偽ngụy 。 剖phẫu 判phán 宗tông 旨chỉ 。 斟châm 酌chước 義nghĩa 理lý 。 鼎đỉnh 示thị 三tam 宗tông 。 誠thành 所sở 謂vị 會hội 一nhất 化hóa 之chi 教giáo 源nguyên 。 發phát 羣quần 迷mê 之chi 慧tuệ 日nhật 者giả 也dã 。 然nhiên 而nhi 聖thánh 師sư 既ký 往vãng 。 文văn 存tồn 理lý 隱ẩn 。 故cố 使sử 任nhậm 意ý 私tư 說thuyết 殆đãi 六lục 七thất 家gia 。 各các 謂vị 指chỉ 南nam 。 寧ninh 知tri 所sở 適thích 。 既ký 無vô 是thị 處xứ 。 不bất 益ích 後hậu 來lai 。 例lệ 皆giai 不bất 引dẫn 。 此thử 時thời 子tử 隆long 亦diệc 出xuất 章chương 門môn 。 言ngôn 依y 業nghiệp 疏sớ/sơ 三tam 宗tông 出xuất 體thể 。 嘗thường 考khảo 始thỉ 末mạt 。 得đắc 在tại 破phá 他tha 。 失thất 於ư 自tự 解giải 。 今kim 須tu 破phá 者giả 。 由do 名danh 字tự 相tương/tướng 濫lạm 。 諸chư 宗tông 義nghĩa 學học 。 所sở 惑hoặc 當đương 時thời 故cố 。 略lược 責trách 四tứ 過quá 。 使sử 是thị 非phi 區khu 別biệt 。 一nhất 大đại 小tiểu 混hỗn 濫lạm 。 二nhị 圓viên 義nghĩa 偏thiên 乖quai 。 三tam 妄vọng 分phần/phân 兩lưỡng 體thể 。 四tứ 輙triếp 隱ẩn 聖thánh 文văn 。 初sơ 。 大đại 小tiểu 混hỗn 濫lạm 者giả 。 彼bỉ 謂vị 四tứ 分phần/phân 假giả 宗tông 種chủng 子tử 為vi 體thể (# 增tăng 暉huy 亦diệc 然nhiên 。 但đãn 取thủ 種chủng 子tử 上thượng 功công 能năng 為vi 別biệt )# 。 且thả 種chủng 子tử 者giả 。 尚thượng 非phi 經kinh 論luận 權quyền 淺thiển 所sở 談đàm 。 何hà 況huống 小Tiểu 乘Thừa 律luật 部bộ 耶da 。 又hựu 。 若nhược 謂vị 假giả 宗tông 體thể 是thị 種chủng 子tử 者giả 。 非phi 色sắc 非phi 心tâm 。 又hựu 是thị 何hà 物vật 耶da 。 又hựu 。 假giả 宗tông 既ký 言ngôn 種chủng 子tử 。 後hậu 立lập 圓viên 教giáo 。 戒giới 體thể 何hà 為vi 耶da 。 如như 此thử 妄vọng 言ngôn 。 顛điên 亂loạn 教giáo 旨chỉ 。 不bất 可khả 輕khinh 恕thứ 。 二nhị 圓viên 義nghĩa 偏thiên 乖quai 者giả 。 圓viên 者giả 。 融dung 通thông 貫quán 攝nhiếp 。 非phi 異dị 非phi 偏thiên 義nghĩa 也dã 。 彼bỉ 說thuyết 圓viên 教giáo 戒giới 體thể 。 乃nãi 云vân 。 因nhân 作tác 業nghiệp 種chủng 。 熏huân 本bổn 藏tạng 識thức 。 永vĩnh 為vi 種chủng 子tử 。 此thử 即tức 戒giới 體thể 。 不bất 同đồng 假giả 宗tông 。 外ngoại 立lập 種chủng 子tử 也dã (# 假giả 宗tông 何hà 曾tằng 言ngôn 種chủng 子tử 為vi 體thể 。 又hựu 種chủng 子tử 唯duy 一nhất 。 何hà 言ngôn 不bất 同đồng )# 。 既ký 曰viết 不bất 同đồng 。 何hà 名danh 圓viên 義nghĩa 。 又hựu 云vân 。 自tự 淺thiển 至chí 深thâm 。 三tam 宗tông 迭điệt 廢phế 。 既ký 容dung 相tướng 廢phế 。 可khả 謂vị 圓viên 乎hồ 。 今kim 釋thích 圓viên 義nghĩa 。 與dữ 彼bỉ 天thiên 別biệt 。 如như 下hạ 可khả 見kiến 。 三tam 妄vọng 分phần/phân 兩lưỡng 體thể 者giả 。 彼bỉ 將tương 圓viên 教giáo 中trung 文văn 。 自tự 意ý 強cường/cưỡng 分phân 作tác 。 無vô 作tác 二nhị 體thể 。 其kỳ 妄vọng 又hựu 甚thậm 。 且thả 圓viên 不bất 分phân 者giả 。 由do 融dung 會hội 假giả 實thật 。 指chỉ 破phá 前tiền 二nhị 。 即tức 前tiền 之chi 體thể 是thị 圓viên 之chi 體thể 。 故cố 不bất 可khả 別biệt 分phần/phân 。 彼bỉ 不bất 知tri 此thử 意ý 。 故cố 多đa 妄vọng 說thuyết 。 又hựu 自tự 知tri 不bất 曉hiểu 。 乃nãi 云vân 。 然nhiên 此thử 戒giới 體thể 亦diệc 多đa 議nghị 論luận 。 可khả 以dĩ 意ý 通thông 。 不bất 煩phiền 敘tự 矣hĩ 。 用dụng 語ngữ 驗nghiệm 心tâm 。 心tâm 亦diệc 可khả 見kiến 。 四tứ 輙triếp 隱ẩn 聖thánh 文văn 者giả 。 祖tổ 師sư 疏sớ/sơ 文văn 之chi 立lập 宗tông 詮thuyên 體thể 。 文văn 義nghĩa 廢phế 立lập 。 靡mĩ 不bất 周chu 備bị 。 而nhi 彼bỉ 竊thiết 疏sớ/sơ 名danh 目mục 。 少thiểu 參tham 自tự 語ngữ 。 題đề 為vì 己kỷ 立lập 。 匿nặc 聖thánh 之chi 咎cữu 。 何hà 可khả 勝thắng 言ngôn 。 其kỳ 間gian 妄vọng 說thuyết 更cánh 多đa 。 且thả 略lược 提đề 小tiểu 耳nhĩ 。 嗟ta 呼hô 。

時thời 變biến 人nhân 浮phù 。 勤cần 名danh 惰nọa 學học 。 欲dục 其kỳ 發phát 暉huy 教giáo 宗tông 。 規quy 範phạm 來lai 裔duệ 。 百bách 代đại 無vô 古cổ 者giả 。 吾ngô 不bất 得đắc 見kiến 也dã 。 故cố 使sử 祖tổ 師sư 遺di 訓huấn 。 戒giới 體thể 極cực 談đàm 。 幾kỷ 于vu 熄# 矣hĩ 。 猶do 賴lại 垂thùy 文văn 不bất 墜trụy 。 明minh 若nhược 星tinh 日nhật 。 貞trinh 如như 金kim 玉ngọc 。 故cố 幸hạnh 得đắc 而nhi 聞văn 也dã 。 是thị 以dĩ 專chuyên 依y 疏sớ/sơ 本bổn 錄lục 出xuất 別biệt 行hành 。 猶do 痛thống 未vị 詳tường 故cố 。 略lược 言ngôn 其kỳ 大đại 要yếu 。 初sơ 。 多đa 宗tông 。 作tác 。 無vô 作tác 體thể 二nhị 。 俱câu 是thị 名danh 可khả 知tri 。 二nhị 成thành 宗tông 。 作tác 戒giới 色sắc 心tâm 為vi 體thể 。 亦diệc 可khả 知tri 。 無vô 作tác 以dĩ 非phi 色sắc 非phi 心tâm 為vi 體thể 者giả 。 然nhiên 非phi 色sắc 非phi 心tâm 。 止chỉ 是thị 攝nhiếp 法pháp 之chi 聚tụ 名danh 。 實thật 非phi 體thể 狀trạng 。 遂toại 令linh 歷lịch 世thế 妄vọng 說thuyết 非phi 一nhất 。 今kim 依y 疏sớ/sơ 文văn 。 即tức 名danh 考khảo 體thể 。 直trực 是thị 密mật 談đàm 善thiện 種chủng 。 但đãn 以dĩ 小tiểu 宗tông 未vị 即tức 徑kính 示thị 。 故cố 外ngoại 立lập 名danh 非phi 色sắc 非phi 心tâm 也dã 。 故cố 疏sớ/sơ 云vân 。 考khảo 其kỳ 業nghiệp 體thể 。 本bổn 由do 心tâm 生sanh 。 還hoàn 熏huân 本bổn 心tâm 。 有hữu 能năng 有hữu 用dụng 。 乃nãi 至chí 云vân 不bất 知tri 何hà 目mục 。 強cường/cưỡng 號hiệu 非phi 二nhị 。 細tế 詳tường 此thử 文văn 。 未vị 即tức 言ngôn 善thiện 種chủng 。 而nhi 曰viết 熏huân 心tâm 有hữu 用dụng 。 密mật 談đàm 之chi 意ý 。 灼chước 然nhiên 可khả 見kiến 。 應ưng 知tri 此thử 即tức 考khảo 出xuất 非phi 色sắc 非phi 心tâm 之chi 體thể 耳nhĩ 。 子tử 隆long 不bất 知tri 。 便tiện 言ngôn 四tứ 分phần/phân 種chủng 子tử 為vi 體thể 。 紊# 亂loạn 宗tông 緒tự 。 深thâm 為vi 不bất 可khả 。

問vấn 。 此thử 既ký 密mật 談đàm 。 顯hiển 在tại 何hà 處xứ 。

答đáp 。 如như 下hạ 圓viên 教giáo 。 豈khởi 非phi 顯hiển 也dã 。

問vấn 。 有hữu 人nhân 言ngôn 四tứ 分phần/phân 戒giới 體thể 探thám 入nhập 大Đại 乘Thừa 。 其kỳ 義nghĩa 何hà 耶da 。

答đáp 。 教giáo 宗tông 既ký 曰viết 分phần/phân 通thông 談đàm 體thể 。 何hà 名danh 探thám 入nhập 。 故cố 知tri 非phi 也dã 。 三tam 圓viên 教giáo 者giả 。 略lược 分phần/phân 四tứ 段đoạn 。 初sơ 。 明minh 圓viên 義nghĩa 。 謂vị 融dung 會hội 前tiền 宗tông 。 的đích 指chỉ 實thật 義nghĩa 。 前tiền 宗tông 兩lưỡng 體thể 。 即tức 善thiện 種chủng 子tử (# 攬lãm 本bổn 從tùng 末mạt )# 。 此thử 善thiện 種chủng 子tử 。 即tức 前tiền 二nhị 體thể (# 攝nhiếp 末mạt 歸quy 本bổn )# 。 是thị 則tắc 約ước 此thử 圓viên 談đàm 。 任nhậm 名danh 無vô 在tại 。 故cố 疏sớ/sơ 云vân 。 於ư 此thử 一nhất 法Pháp 。 三tam 宗tông 分phân 別biệt 。 故cố 知tri 分phân 別biệt 有hữu 三tam 。 體thể 實thật 不bất 二nhị 。 餘dư 如như 下hạ 說thuyết 。

問vấn 。 若nhược 言ngôn 體thể 唯duy 是thị 一nhất 。 分phân 別biệt 有hữu 三tam 者giả 。 則tắc 前tiền 二nhị 宗tông 中trung 但đãn 有hữu 虗hư 名danh 。 竟cánh 無vô 實thật 體thể 耶da 。

答đáp 。 宗tông 雖tuy 各các 計kế 。 體thể 豈khởi 乖quai 殊thù 。 由do 彼bỉ 謂vị 異dị 。 強cường/cưỡng 搆câu 他tha 名danh 。 應ưng 知tri 多đa 宗tông 計kế 種chủng 為vi 色sắc 。 成thành 宗tông 計kế 種chủng 為vi 非phi 色sắc 心tâm 。 但đãn 後hậu 圓viên 教giáo 指chỉ 出xuất 前tiền 二nhị 耳nhĩ 。 故cố 疏sớ/sơ 云vân 。 愚ngu 人nhân 謂vị 異dị 。 就tựu 之chi 起khởi 著trước 等đẳng 。 更cánh 以dĩ 喻dụ 陳trần 。 如như 世thế 美mỹ 玉ngọc 。 或hoặc 人nhân 無vô 知tri 。 謂vị 玉ngọc 為vi 石thạch 。 或hoặc 名danh 非phi 石thạch 。 未vị 能năng 顯hiển 體thể 。 後hậu 人nhân 得đắc 實thật 。 指chỉ 破phá 前tiền 二nhị 。 若nhược 無vô 玉ngọc 體thể 。 何hà 有hữu 不bất 識thức 。 喻dụ 今kim 三tam 宗tông 相tương 似tự 法pháp 也dã 。 二nhị 正chánh 名danh 者giả 。 已dĩ 往vãng 諸chư 師sư 。 或hoặc 名danh 思tư 種chủng 。 或hoặc 名danh 熏huân 種chủng 。 然nhiên 思tư 熏huân 屬thuộc 作tác 。 種chủng 是thị 無vô 作tác 。 今kim 召triệu 無vô 作tác 。 何hà 得đắc 相tương/tướng 濫lạm 。 或hoặc 名danh 種chủng 子tử 者giả 。 種chủng 通thông 善thiện 惡ác 。 是thị 亦diệc 不bất 然nhiên 。 今kim 正chánh 此thử 名danh 。 善thiện 種chủng 為vi 體thể 。 故cố 疏sớ/sơ 云vân 。 成thành 善thiện 種chủng 子tử 。 此thử 戒giới 體thể 也dã (# 言ngôn 善thiện 則tắc 簡giản 惡ác 。 不bất 言ngôn 思tư 熏huân 則tắc 無vô 濫lạm 也dã )# 。

問vấn 。 何hà 因nhân 緣duyên 故cố 。 名danh 為vi 善thiện 種chủng 。

答đáp 。 善thiện 則tắc 是thị 法pháp 體thể 。 種chủng 是thị 譬thí 喻dụ 。 謂vị 塵trần 沙sa 戒giới 法pháp 納nạp 本bổn 藏tạng 識thức 。 續tục 起khởi 隨tùy 行hành 。 行hành 能năng 牽khiên 來lai 果quả 。 猶do 如như 穀cốc 子tử 投đầu 入nhập 田điền 中trung 。 芽nha 生sanh 苗miêu 長trường/trưởng 。 結kết 實thật 成thành 穗tuệ 。 相tương 對đối 無vô 差sai 。 故cố 得đắc 名danh 也dã 。 三tam 大đại 小tiểu 同đồng 異dị 者giả 。

問vấn 。 此thử 與dữ 菩Bồ 薩Tát 戒giới 體thể 為vi 同đồng 。 為vi 異dị 。

答đáp 。 體thể 同đồng 緣duyên 異dị 。 言ngôn 緣duyên 異dị 者giả 。 大đại 則tắc 三Tam 歸Quy 。 四tứ 弘hoằng 。 請thỉnh 師sư 。 問vấn 遮già 。 三tam 番phiên 羯yết 磨ma 。 諸chư 餘dư 法pháp 式thức 。 與dữ 今kim 小tiểu 宗tông 兩lưỡng 途đồ 逈huýnh 別biệt 。 言ngôn 體thể 同đồng 者giả 。 以dĩ 緣duyên 為vi 旁bàng 助trợ 。 心tâm 是thị 正chánh 因nhân 。 緣duyên 疎sơ 因nhân 親thân 。 體thể 從tùng 因nhân 發phát 。 前tiền 既ký 心tâm 發phát 上thượng 品phẩm 。 故cố 知tri 今kim 體thể 即tức 大Đại 乘Thừa 。 故cố 涅Niết 槃Bàn 中trung 白bạch 四tứ 所sở 受thọ 持trì 。 息tức 世thế 譏cơ 嫌hiềm 。 與dữ 性tánh 重trọng/trùng 無vô 別biệt 。 即tức 同đồng 此thử 意ý 。

若nhược 爾nhĩ 。 經kinh 論luận 所sở 說thuyết 菩Bồ 薩Tát 戒giới 。 心tâm 性tánh 為vi 體thể 。 此thử 則tắc 善thiện 種chủng 。 何hà 言ngôn 體thể 同đồng 。

答đáp 。 彼bỉ 經kinh 論luận 中trung 自tự 分phần/phân 二nhị 體thể 。 一nhất 當đương 體thể 體thể 。 即tức 是thị 戒giới 體thể 。 與dữ 今kim 善thiện 種chủng 不bất 殊thù 。 二nhị 所sở 依y 體thể 。 如như 上thượng 所sở 引dẫn 。 心tâm 性tánh 是thị 也dã 。 然nhiên 則tắc 心tâm 性tánh 但đãn 是thị 戒giới 體thể 所sở 依y 。 實thật 非phi 戒giới 體thể 。 故cố 今kim 不bất 立lập 也dã 。

問vấn 。 體thể 若nhược 同đồng 者giả 。 持trì 犯phạm 立lập 懺sám 諸chư 餘dư 行hành 相tương/tướng 。 如như 何hà 分phân 別biệt 。

答đáp 。 體thể 雖tuy 約ước 圓viên 。 行hành 必tất 依y 受thọ 。 既ký 受thọ 從tùng 當đương 教giáo 。 故cố 行hành 相tương/tướng 無vô 差sai 。 如như 疏sớ/sơ 云vân 。 出xuất 家gia 菩Bồ 薩Tát 。 形hình 位vị 同đồng 諸chư 聲Thanh 聞Văn 。 又hựu 。 釋Thích 迦Ca 佛Phật 無vô 菩Bồ 薩Tát 僧Tăng 。 諸chư 大đại 菩Bồ 薩Tát 。 入nhập 聲Thanh 聞Văn 僧Tăng 。 依y 夏hạ 次thứ 第đệ 。 即tức 其kỳ 意ý 也dã 。

若nhược 爾nhĩ 。 持trì 犯phạm 既ký 依y 教giáo 限hạn 。 出xuất 體thể 何hà 必tất 約ước 圓viên 。

答đáp 。 體thể 既ký 多đa 途đồ 。 故cố 須tu 圓viên 會hội 。 律luật 儀nghi 不bất 異dị 。 故cố 得đắc 就tựu 宗tông 。 又hựu 。 依y 教giáo 奉phụng 持trì 。 則tắc 受thọ 隨tùy 相tương 應ứng 。 約ước 圓viên 開khai 解giải 。 使sử 域vực 心tâm 於ư 處xứ 。 既ký 開khai 顯hiển 大đại 解giải 。 依y 小tiểu 律luật 儀nghi 即tức 成thành 大đại 行hành 。 豈khởi 須tu 棄khí 捨xả 。 方phương 曰viết 大đại 乎hồ 。 故cố 疏sớ/sơ 云vân 。 常thường 思tư 此thử 行hành 。 即tức 攝nhiếp 律luật 儀nghi 等đẳng 。 深thâm 有hữu 意ý 旨chỉ 。 不bất 能năng 繁phồn 述thuật 。

問vấn 。 此thử 與dữ 天thiên 台thai 圓viên 教giáo 。 為vi 同đồng 為vi 異dị 。

答đáp 。 理lý 同đồng 說thuyết 異dị 。 何hà 名danh 理lý 同đồng 。 以dĩ 下hạ 疏sớ/sơ 中trung 。 引dẫn 法pháp 華hoa 文văn 。 用dụng 法pháp 華hoa 意ý 。 立lập 此thử 圓viên 體thể 。 但đãn 彼bỉ 教giáo 統thống 攝nhiếp 。 此thử 局cục 一nhất 事sự 。 將tương 此thử 入nhập 彼bỉ 。 即tức 彼bỉ 玅# 行hành 之chi 中trung 戒giới 聖thánh 行hành 也dã 。 何hà 名danh 說thuyết 異dị 。 今kim 此thử 為vi 明minh 戒giới 體thể 。 直trực 取thủ 佛Phật 意ý 。 融dung 前tiền 二nhị 宗tông 。 自tự 得đắc 此thử 談đàm 。 非phi 謂vị 取thủ 彼bỉ 。 但đãn 名danh 相tướng 濫lạm 。 是thị 故cố 異dị 也dã 。 四tứ 立lập 圓viên 教giáo 本bổn 意ý 者giả 。 多đa 。 成thành 談đàm 體thể 。 并tinh 諸chư 論luận 師sư 。 各các 據cứ 教giáo 限hạn 。 互hỗ 計kế 不bất 同đồng 。 考khảo 實thật 求cầu 深thâm 。 終chung 非phi 了liễu 義nghĩa 。 然nhiên 大đại 聖thánh 示thị 迹tích 。 專chuyên 為vi 一nhất 事sự 。 出xuất 家gia 所sở 懷hoài 。 唯duy 脩tu 出xuất 離ly 。 若nhược 不bất 了liễu 斯tư 戒giới 體thể 。 縱túng/tung 令linh 持trì 護hộ 瑩oánh 若nhược 明minh 珠châu 。 不bất 免miễn 輪luân 迴hồi 。 還hoàn 沒một 生sanh 死tử 。 事sự 既ký 深thâm 大đại 。 是thị 以dĩ 吾ngô 祖tổ 大đại 師sư 。 推thôi 佛Phật 本bổn 懷hoài 。 窮cùng 出xuất 家gia 意ý 。 跨khóa 入nhập 大Đại 乘Thừa 位vị 。 立lập 此thử 圓viên 教giáo 。 直trực 顯hiển 實thật 體thể 。 極cực 接tiếp 時thời 機cơ 。 欲dục 使sử 懷hoài 道đạo 者giả 。 識thức 知tri 本bổn 體thể 。 發phát 起khởi 大đại 行hành 。 不bất 論luận 凡phàm 小tiểu 。 徑kính 蹈đạo 大đại 途đồ 。 大đại 慈từ 深thâm 祕bí 。 於ư 茲tư 見kiến 矣hĩ 。 故cố 下hạ 疏sớ/sơ 中trung 。 廣quảng 有hữu 勉miễn 勵lệ 。 是thị 故cố 行hành 人nhân 。 常thường 思tư 此thử 行hành 。 即tức 三Tam 聚Tụ 戒Giới 。 展triển 轉chuyển 修tu 顯hiển 。 果quả 獲hoạch 三tam 佛Phật 等đẳng 。 又hựu 云vân 。 今kim 識thức 前tiền 緣duyên 。 終chung 歸quy 大Đại 乘Thừa 。 故cố 須tu 域vực 心tâm 於ư 處xứ 矣hĩ 。 又hựu 云vân 。 何hà 得đắc 不bất 思tư 。 致trí 虧khuy 發phát 足túc 。 廣quảng 如như 下hạ 說thuyết 。 上thượng 來lai 括quát 下hạ 大đại 要yếu 。 序tự 冠quan 于vu 首thủ 。 俾tỉ 智trí 者giả 觀quán 序tự 。 則tắc 文văn 無vô 壅ủng 滯trệ 矣hĩ 。 存tồn 道đạo 同đồng 志chí 。 深thâm 須tu 留lưu 意ý 。 誠thành 謂vị 出xuất 世thế 要yếu 術thuật 。 修tu 行hành 徑kính 道đạo 。 平bình 生sanh 大đại 事sự 。 此thử 何hà 自tự 輕khinh 。 自tự 非phi 吾ngô 祖tổ 聖thánh 智trí 。 誰thùy 能năng 顯hiển 彰chương 。 而nhi 況huống 祖tổ 師sư 舉cử 唱xướng 之chi 後hậu 。 漸tiệm 流lưu 于vu 今kim 。 滅diệt 絕tuyệt 斯tư 致trí 。 故cố 使sử 學học 戒giới 律luật 者giả 。 罔võng 然nhiên 無vô 所sở 適thích 。 甚thậm 可khả 悲bi 痛thống 。 是thị 則tắc 隳huy 摧tồi 昔tích 妄vọng 。 重trọng/trùng 揚dương 聖thánh 言ngôn 。 實thật 用dụng 益ích 於ư 後hậu 來lai 。 匪phỉ 規quy 名danh 於ư 當đương 世thế 。 知tri 吾ngô 祖tổ 之chi 道đạo 者giả 。 或hoặc 一nhất 二nhị 人nhân 。 則tắc 其kỳ 心tâm 有hữu 所sở 寄ký 也dã 。 深thâm 願nguyện 勇dũng 志chí 研nghiên 精tinh 。 同đồng 謀mưu 荷hà 贊tán 。 極cực 深thâm 聖thánh 意ý 。 勿vật 妄vọng 宣tuyên 傳truyền 。

戒giới 體thể 章chương (# 終chung )#

持trì 犯phạm 體thể 章chương

將tương 說thuyết 所sở 持trì 犯phạm 體thể 。 大đại 分phân 為vi 二nhị 。 初sơ 敘tự 昔tích 傳truyền 。 次thứ 伸thân 格cách 義nghĩa 。

所sở 以dĩ 然nhiên 者giả 。 南nam 山sơn 云vân 。 若nhược 不bất 敘tự 昔tích 非phi 。 則tắc 不bất 敘tự 後hậu 說thuyết 。 理lý 固cố 然nhiên 也dã 。 就tựu 初sơ 分phần/phân 三tam 。 一nhất 增tăng 輝huy 二nhị 教giáo 。 二nhị 後hậu 悟ngộ 無vô 作tác 。 三tam 會hội 正chánh 萬vạn 境cảnh 。 初sơ 中trung 又hựu 二nhị 。 一nhất 因nhân 破phá 體thể 狀trạng 兩lưỡng 分phần/phân 。 二nhị 正chánh 論luận 所sở 持trì 犯phạm 體thể 。 且thả 初sơ 。 增tăng 輝huy 云vân 。 能năng 持trì 犯phạm 以dĩ 心tâm 為vi 體thể 。 身thân 口khẩu 是thị 狀trạng 。 所sở 持trì 犯phạm 以dĩ 制chế 聽thính 二nhị 教giáo 為vi 體thể 。 事sự 法pháp 是thị 狀trạng 。 是thị 則tắc 體thể 狀trạng 各các 別biệt 。 名danh 義nghĩa 乖quai 矣hĩ 。 夫phu 體thể 者giả 。 物vật 本bổn 之chi 通thông 名danh 。 狀trạng 者giả 。 即tức 體thể 之chi 相tướng 貌mạo 。 非phi 狀trạng 無vô 以dĩ 彰chương 其kỳ 體thể 。 是thị 故cố 體thể 狀trạng 兩lưỡng 標tiêu 。 名danh 相tướng 雙song 顯hiển 。 所sở 顯hiển 之chi 物vật 。 本bổn 實thật 無vô 異dị 。 即tức 體thể 是thị 狀trạng 。 即tức 狀trạng 是thị 體thể 。 譬thí 如như 人nhân 身thân 。 四tứ 肢chi 為vi 體thể 。 雖tuy 知tri 其kỳ 名danh 。 不bất 委ủy 四tứ 肢chi 相tướng 狀trạng 如như 何hà 。 故cố 知tri 必tất 應ưng 以dĩ 兩lưỡng 肱# 。 兩lưỡng 股cổ 。 骨cốt 。 血huyết 。 皮bì 。 肉nhục 是thị 其kỳ 相tướng 狀trạng 。 是thị 知tri 體thể 狀trạng 是thị 一nhất 。 不bất 可khả 離ly 也dã 。 要yếu 而nhi 言ngôn 之chi 。 謂vị 此thử 中trung 所sở 明minh 持trì 犯phạm 體thể 之chi 相tướng 狀trạng 。 何hà 必tất 攻công 異dị 。 輙triếp 自tự 區khu 分phần/phân 。 頗phả 乖quai 聖thánh 意ý 。 不bất 足túc 依y 也dã 。

問vấn 。 縱túng/tung 分phần/phân 體thể 狀trạng 。 理lý 有hữu 何hà 失thất 。

答đáp 。 有hữu 二nhị 失thất 也dã 。 一nhất 暗ám 文văn 。 二nhị 迷mê 義nghĩa 。 何hà 謂vị 暗ám 文văn 。 如như 鈔sao 文văn 云vân 。 身thân 口khẩu 是thị 具cụ 。 又hựu 云vân 。 所sở 對đối 事sự 法pháp 。 何hà 嘗thường 有hữu 言ngôn 。 此thử 謂vị 體thể 狀trạng 。 又hựu 戒giới 疏sớ/sơ 中trung 言ngôn 。 體thể 則tắc 不bất 言ngôn 狀trạng 。 言ngôn 狀trạng 則tắc 不bất 言ngôn 體thể 。 既ký 文văn 互hỗ 舉cử 。 則tắc 知tri 體thể 狀trạng 不bất 殊thù 。 此thử 暗ám 文văn 也dã 。 云vân 何hà 迷mê 義nghĩa 。 且thả 如như 彼bỉ 云vân 。 小Tiểu 乘Thừa 單đơn 心tâm 。 不bất 犯phạm 罪tội 也dã 。 然nhiên 則tắc 律luật 雖tuy 不bất 制chế 單đơn 心tâm 。 而nhi 不bất 形hình 身thân 口khẩu 。 結kết 遠viễn 方phương 便tiện 。 大đại 鈔sao 則tắc 身thân 口khẩu 業nghiệp 思tư 。 戒giới 疏sớ/sơ 則tắc 重trọng/trùng 緣duyên 向hướng 念niệm 。 若nhược 言ngôn 能năng 持trì 。 犯phạm 以dĩ 心tâm 為vi 體thể 。 身thân 口khẩu 是thị 狀trạng 者giả 。 則tắc 遠viễn 方phương 便tiện 罪tội 。 體thể 犯phạm 而nhi 狀trạng 非phi 犯phạm 矣hĩ 。 以dĩ 非phi 身thân 口khẩu 故cố 。 又hựu 懺sám 吉cát 羅la 。 故cố 犯phạm 對đối 首thủ 。 悞ngộ 犯phạm 責trách 心tâm 。 若nhược 言ngôn 以dĩ 心tâm 為vi 體thể 。 身thân 口khẩu 是thị 狀trạng 者giả 。 則tắc 悞ngộ 犯phạm 吉cát 羅la 。 狀trạng 犯phạm 而nhi 體thể 非phi 犯phạm 矣hĩ 。 以dĩ 非phi 心tâm 故cố 。 是thị 知tri 體thể 狀trạng 互hỗ 闕khuyết 。 持trì 犯phạm 義nghĩa 乖quai 。 此thử 迷mê 義nghĩa 也dã 。 近cận 世thế 學học 流lưu 。 相tương/tướng 沿duyên 未vị 省tỉnh 。 都đô 無vô 悛# 革cách 。 封phong 懷hoài 守thủ 株chu 。 何hà 可khả 窮cùng 也dã 。 二nhị 正chánh 論luận 所sở 持trì 犯phạm 體thể 者giả 。 增tăng 輝huy 云vân 。 若nhược 不bất 約ước 教giáo 。 持trì 犯phạm 難nạn/nan 明minh 。 故cố 以dĩ 心tâm 為vi 能năng 。 以dĩ 教giáo 為vi 所sở 。

又hựu 自tự 問vấn 曰viết 。 凡phàm 言ngôn 所sở 持trì 犯phạm 境cảnh 。 一nhất 切thiết 皆giai 是thị 。 以dĩ 受thọ 時thời 起khởi 心tâm 。 徧biến 於ư 法Pháp 界Giới 。 受thọ 後hậu 森sâm 然nhiên 萬vạn 境cảnh 。 何hà 事sự 非phi 持trì 。 今kim 約ước 二nhị 教giáo 為vi 體thể 。 豈khởi 非phi 局cục 狹hiệp 。

答đáp 。 對đối 境cảnh 雖tuy 多đa 。 不bất 離ly 二nhị 教giáo 。 攝nhiếp 之chi 皆giai 盡tận 。 以dĩ 行hành 人nhân 隨tùy 中trung 所sở 對đối 之chi 境cảnh 。 不bất 簡giản 情tình 與dữ 非phi 情tình 。 善thiện 惡ác 事sự 法pháp 。 若nhược 非phi 制chế 作tác 制chế 止chỉ 境cảnh 。 即tức 是thị 聽thính 作tác 聽thính 止chỉ 境cảnh 。 是thị 知tri 持trì 犯phạm 不bất 能năng 自tự 分phần/phân 。 約ước 其kỳ 制chế 聽thính 。 方phương 知tri 分phân 齊tề 。 二nhị 教giáo 既ký 收thu 萬vạn 境cảnh 。 故cố 以dĩ 制chế 聽thính 二nhị 教giáo 為vi 體thể 也dã (# 文văn 竟cánh )# 今kim 詳tường 上thượng 義nghĩa 。 因nhân 而nhi 誤ngộ 解giải 。 亦diệc 有hữu 所sở 由do 。 以dĩ 見kiến 鈔sao 云vân 。 所sở 持trì 犯phạm 體thể 。 對đối 制chế 。 聽thính 二nhị 教giáo 以dĩ 明minh 。 而nhi 不bất 知tri 此thử 標tiêu 能năng 攝nhiếp 之chi 教giáo 。 失thất 究cứu 以dĩ 明minh 二nhị 字tự 。 故cố 有hữu 斯tư 立lập 。 今kim 破phá 云vân 。 且thả 能năng 所sở 二nhị 字tự 。 乃nãi 詮thuyên 顯hiển 文văn 義nghĩa 。 區khu 分phần/phân 彼bỉ 此thử 。 使sử 其kỳ 易dị 明minh 故cố 也dã 。 若nhược 云vân 。 萬vạn 境cảnh 雖tuy 多đa 。 不bất 離ly 二nhị 教giáo 。 攝nhiếp 之chi 皆giai 盡tận 。 是thị 則tắc 境cảnh 為vi 所sở 攝nhiếp 。 教giáo 為vi 能năng 攝nhiếp 。 明minh 知tri 二nhị 教giáo 全toàn 乖quai 所sở 義nghĩa 。 如như 何hà 立lập 為vi 所sở 持trì 犯phạm 體thể 邪tà 。 或hoặc 曰viết 。 持trì 心tâm 對đối 教giáo 。 以dĩ 分phần/phân 能năng 所sở 。 借tá 令linh 此thử 說thuyết 。 且thả 二nhị 教giáo 所sở 詮thuyên 。 通thông 該cai 心tâm 想tưởng 。 如như 諸chư 戒giới 末mạt 。 並tịnh 明minh 境cảnh 想tưởng 。 想tưởng 即tức 是thị 心tâm 。 如như 一nhất 殺sát 戒giới 。 心tâm 亦diệc 多đa 種chủng 。 或hoặc 想tưởng 差sai 。 心tâm 闕khuyết 。 疑nghi 心tâm 。 息tức 心tâm 等đẳng 。 並tịnh 教giáo 所sở 明minh 。 又hựu 如như 掘quật 。 壞hoại 等đẳng 戒giới 。 故cố 心tâm 明minh 犯phạm 。 制chế 教giáo 所sở 攝nhiếp 。 悞ngộ 開khai 不bất 犯phạm 。 聽thính 教giáo 所sở 攝nhiếp 。 二nhị 教giáo 既ký 攝nhiếp 。 持trì 犯phạm 之chi 心tâm 。 則tắc 可khả 以dĩ 制chế 。 聽thính 二nhị 教giáo 。 為vi 所sở 持trì 犯phạm 體thể 邪tà 。 如như 上thượng 所sở 責trách 。 略lược 知tri 非phi 相tướng 。 不bất 煩phiền 引dẫn 也dã 。 二nhị 明minh 後hậu 悟ngộ 無vô 作tác 。 就tựu 中trung 又hựu 二nhị 。 初sơ 。 辨biện 定định 。 二nhị 正chánh 斥xích 。 且thả 初sơ 。 世thế 有hữu 章chương 文văn 傳truyền 云vân 。 增tăng 輝huy 後hậu 悟ngộ 。 所sở 持trì 犯phạm 體thể 。 約ước 文văn 據cứ 理lý 。 諒# 非phi 增tăng 輝huy 真chân 筆bút 。 葢# 後hậu 人nhân 出xuất 於ư 自tự 見kiến 。 妄vọng 託thác 增tăng 輝huy 之chi 名danh 。 欲dục 誑cuống 後hậu 人nhân 信tín 奉phụng 。 世thế 所sở 謂vị 狐hồ 假giả 虎hổ 威uy 之chi 儀nghi 。 誠thành 其kỳ 然nhiên 也dã 。 二nhị 正chánh 斥xích 。 彼bỉ 云vân 。 所sở 持trì 犯phạm 以dĩ 四tứ 行hành 無vô 作tác 為vi 體thể 。 即tức 是thị 隨tùy 中trung 無vô 作tác 。 與dữ 前tiền 無vô 作tác 戒giới 體thể 不bất 別biệt 。 亦diệc 屬thuộc 非phi 色sắc 非phi 心tâm 。 也dã (# 文văn 竟cánh )# 噫# 。 吾ngô 祖tổ 去khứ 世thế 將tương 五ngũ 百bách 載tái 。 真chân 味vị 澆kiêu 訛ngoa 。 有hữu 至chí 斯tư 甚thậm 者giả 。 固cố 非phi 先tiên 聖thánh 化hóa 緣duyên 不bất 洽hiệp 。 葢# 後hậu 昆côn 宿túc 業nghiệp 所sở 迷mê 。 競cạnh 規quy 述thuật 作tác 之chi 名danh 。 罔võng 著trước 釣điếu 深thâm 之chi 績# 。 致trí 使sử 寡quả 知tri 新tân 學học 。 取thủ 捨xả 無vô 從tùng 。 或hoặc 有hữu 滯trệ 理lý 封phong 文văn 望vọng 風phong 附phụ 勢thế 者giả 。 則tắc 曰viết 。 增tăng 輝huy 僧Tăng 錄lục 後hậu 悟ngộ 。 斷đoạn 無vô 失thất 矣hĩ 。 如như 斯tư 頗phả 眾chúng 。 何hà 足túc 與dữ 言ngôn 。 今kim 略lược 敘tự 彼bỉ 非phi 。 無vô 宜nghi 固cố 執chấp 。 若nhược 如như 上thượng 引dẫn 。 以dĩ 四tứ 行hành 無vô 作tác 為vi 體thể 。 與dữ 前tiền 戒giới 體thể 不bất 別biệt 者giả 。 且thả 四tứ 行hành 之chi 中trung 。 二nhị 持trì 無vô 作tác 與dữ 受thọ 體thể 無vô 作tác 俱câu 是thị 善thiện 法Pháp 。 縱túng/tung 汝nhữ 所sở 說thuyết 。 猶do 可khả 為vi 同đồng 。 若nhược 兩lưỡng 犯phạm 無vô 作tác 。 體thể 是thị 不bất 善thiện 。 與dữ 彼bỉ 受thọ 體thể 。 善thiện 惡ác 歷lịch 然nhiên 。 受thọ 體thể 是thị 善thiện 。 兩lưỡng 犯phạm 不bất 善thiện 。 云vân 何hà 妄vọng 云vân 。 四tứ 行hành 無vô 作tác 。 與dữ 受thọ 體thể 無vô 作tác 不bất 別biệt 邪tà 。 止chỉ 用dụng 此thử 求cầu 。 不bất 攻công 自tự 破phá (# 會hội 正chánh 云vân 。 後hậu 悟ngộ 以dĩ 四tứ 行hành 為vi 體thể 。 因nhân 有hữu 錯thác 破phá 貴quý 耳nhĩ 故cố 也dã )# 。 三tam 會hội 正chánh 萬vạn 境cảnh 者giả 。 此thử 師sư 立lập 境cảnh 為vi 體thể 。 亦diệc 出xuất 增tăng 輝huy 之chi 義nghĩa 。 故cố 增tăng 輝huy 云vân 。 萬vạn 境cảnh 雖tuy 多đa 。 不bất 離ly 二nhị 教giáo 。 攝nhiếp 之chi 皆giai 盡tận 。 斯tư 可khả 知tri 矣hĩ 。

問vấn 。 萬vạn 境cảnh 為vi 體thể 。 於ư 理lý 如như 何hà 。

答đáp 。 萬vạn 境cảnh 為vi 言ngôn 。 通thông 及cập 能năng 所sở 。 如như 鈔sao 序tự 云vân 。 持trì 犯phạm 之chi 境cảnh 。 境cảnh 通thông 內nội 外ngoại 。 內nội 謂vị 行hành 心tâm 之chi 結kết 業nghiệp 。 外ngoại 謂vị 情tình 事sự 之chi 順thuận 違vi 。 內nội 即tức 能năng 持trì 。 外ngoại 即tức 所sở 持trì 也dã 。 既ký 云vân 境cảnh 通thông 內nội 外ngoại 。 是thị 則tắc 能năng 持trì 亦diệc 得đắc 名danh 境cảnh 。 故cố 知tri 境cảnh 為vi 所sở 持trì 犯phạm 體thể 。 名danh 有hữu 濫lạm 於ư 能năng 持trì 犯phạm 體thể 也dã 。 又hựu 復phục 鈔sao 文văn 。 戒giới 疏sớ/sơ 明minh 二nhị 種chủng 體thể 都đô 無vô 萬vạn 境cảnh 之chi 言ngôn 。 出xuất 自tự 喉hầu 心tâm 。 未vị 足túc 依y 據cứ 。 更cánh 有hữu 諸chư 濫lạm 。 如như 下hạ 問vấn 答đáp 中trung 對đối 辨biện 也dã 。 大đại 科khoa 第đệ 二nhị 。 伸thân 格cách 義nghĩa 。 中trung 分phần/phân 二nhị 。 初sơ 。 正chánh 明minh 體thể 狀trạng 。 二nhị 問vấn 答đáp 除trừ 疑nghi 。 初sơ 中trung 。 今kim 準chuẩn 祖tổ 師sư 大đại 鈔sao 。 戒giới 疏sớ/sơ 。 始thỉ 終chung 詳tường 勘khám 。 定định 以dĩ 二nhị 教giáo 所sở 詮thuyên 一nhất 切thiết 事sự 法pháp 。 為vi 所sở 持trì 犯phạm 體thể 。 此thử 正chánh 義nghĩa 也dã 。 言ngôn 事sự 。 法pháp 者giả 。 各các 具cụ 善thiện 惡ác 二nhị 種chủng 。 一nhất 言ngôn 善thiện 事sự 者giả 。 即tức 衣y 鉢bát 體thể 量lượng 。 善thiện 法Pháp 者giả 。 即tức 一nhất 切thiết 教giáo 行hành 。 良lương 以dĩ 凡phàm 情tình 蕩đãng 逸dật 。 不bất 樂nhạo 進tiến 修tu 。 是thị 以dĩ 大Đại 聖Thánh 。 制chế 令linh 遵tuân 行hành 。 故cố 令linh 行hành 者giả 勤cần 學học 奉phụng 持trì 。 名danh 為vi 順thuận 教giáo 。 即tức 作tác 持trì 也dã 。 懈giải 怠đãi 不bất 為vi 。 是thị 名danh 違vi 教giáo 。 即tức 止chỉ 犯phạm 也dã 。 於ư 此thử 善thiện 事sự 。 善thiện 法Pháp 。 有hữu 順thuận 。 有hữu 違vi 。 故cố 作tác 持trì 。 止chỉ 犯phạm 由do 之chi 生sanh 也dã 。 二nhị 言ngôn 惡ác 事sự 者giả 。 即tức 婬dâm 。 盜đạo 。 殺sát 。 妄vọng 。 言ngôn 惡ác 法pháp 者giả 。 即tức 五ngũ 邪tà 。 七thất 非phi 。 良lương 以dĩ 凡phàm 心tâm 計kế 著trước 。 障chướng 道đạo 之chi 本bổn 。 是thị 故cố 大đại 聖thánh 制chế 令linh 不bất 為vi 。 故cố 令linh 行hành 者giả 對đối 治trị 禁cấm 禦ngữ 。 名danh 為vi 順thuận 教giáo 。 即tức 止chỉ 持trì 也dã 。 恣tứ 情tình 造tạo 境cảnh 。 是thị 名danh 違vi 教giáo 。 即tức 作tác 犯phạm 也dã 。 於ư 此thử 惡ác 事sự 。 惡ác 法pháp 。 有hữu 順thuận 。 有hữu 違vi 。 故cố 止chỉ 持trì 。 作tác 犯phạm 由do 之chi 生sanh 也dã (# 此thử 略lược 舉cử 要yếu 。 其kỳ 餘dư 制chế 聽thính 止chỉ 作tác 。 鈔sao 。 疏sớ/sơ 備bị 矣hĩ )# 。 今kim 謂vị 於ư 上thượng 善thiện 惡ác 事sự 法pháp 。 心tâm 起khởi 順thuận 違vi 。 故cố 有hữu 二nhị 持trì 。 兩lưỡng 犯phạm 生sanh 焉yên 。 違vi 順thuận 之chi 心tâm 。 即tức 能năng 持trì 犯phạm 體thể 。 善thiện 惡ác 事sự 法pháp 。 即tức 所sở 持trì 犯phạm 體thể 。 持trì 犯phạm 既ký 因nhân 事sự 法pháp 而nhi 生sanh 。 故cố 今kim 以dĩ 一nhất 切thiết 事sự 。 法pháp 為vi 所sở 持trì 犯phạm 體thể 。 豈khởi 不bất 然nhiên 乎hồ 。 然nhiên 則tắc 世thế 迷mê 來lai 久cửu 。 信tín 解giải 難nạn/nan 生sanh 。 必tất 憑bằng 聖thánh 言ngôn 。 可khả 得đắc 依y 據cứ 。 今kim 試thí 引dẫn 之chi 。 戒giới 疏sớ/sơ 。 大đại 鈔sao 皆giai 約ước 制chế 。 聽thính 二nhị 教giáo 。 對đối 明minh 止chỉ 作tác 事sự 法pháp 。 為vi 所sở 持trì 犯phạm 體thể 。 故cố 鈔sao 云vân 。 所sở 持trì 犯phạm 者giả 。 對đối 制chế 。 聽thính 二nhị 教giáo 以dĩ 明minh 。 下hạ 云vân 。 所sở 對đối 事sự 法pháp 。 懈giải 怠đãi 不bất 學học 。 既ký 前tiền 云vân 對đối 二nhị 教giáo 以dĩ 明minh 。 下hạ 云vân 所sở 對đối 事sự 法pháp 。 是thị 則tắc 約ước 二nhị 教giáo 。 對đối 顯hiển 一nhất 切thiết 事sự 法pháp 。 為vi 所sở 持trì 犯phạm 體thể 。 斷đoạn 無vô 惑hoặc 矣hĩ 。 又hựu 鈔sao 序tự 云vân 。 持trì 犯phạm 之chi 境cảnh 。 境cảnh 通thông 內nội 外ngoại 。 內nội 謂vị 行hành 心tâm 之chi 結kết 業nghiệp (# 能năng 持trì 犯phạm 體thể )# 。 外ngoại 謂vị 情tình 事sự 之chi 順thuận 違vi (# 所sở 持trì 犯phạm 體thể )# 。 彼bỉ 云vân 情tình 事sự 。 此thử 云vân 事sự 法pháp 。 文văn 雖tuy 少thiểu 異dị 。 理lý 實thật 大đại 同đồng 。 又hựu 戒giới 疏sớ/sơ 云vân 。 持trì 犯phạm 之chi 生sanh 。 皆giai 從tùng 法pháp 起khởi 。 違vi 順thuận 教giáo 相tương/tướng 。 故cố 有hữu 犯phạm 持trì 。 據cứ 房phòng 為vi 言ngôn 。 事sự 法pháp 分phần/phân 二nhị 等đẳng 。 單đơn 言ngôn 法pháp 者giả 。 文văn 之chi 略lược 耳nhĩ 。 故cố 下hạ 接tiếp 云vân 。 事sự 法pháp 分phần/phân 二nhị 也dã 。 此thử 諸chư 明minh 據cứ 。 事sự 法pháp 之chi 體thể 顯hiển 矣hĩ 。 違vi 順thuận 之chi 義nghĩa 彰chương 矣hĩ 。 若nhược 謂vị 不bất 然nhiên 。 且thả 持trì 犯phạm 一nhất 篇thiên 七thất 門môn 詮thuyên 解giải 。 何hà 故cố 獨độc 於ư 體thể 狀trạng 門môn 中trung 。 論luận 止chỉ 作tác 事sự 法pháp 邪tà 。 以dĩ 此thử 驗nghiệm 諸chư 。 正chánh 義nghĩa 彌di 顯hiển 。 二nhị 問vấn 答đáp 中trung 。

問vấn 。 向hướng 斥xích 諸chư 師sư 皆giai 言ngôn 無vô 據cứ 。 今kim 立lập 事sự 法pháp 為vi 體thể 。 疏sớ/sơ 。 鈔sao 亦diệc 無vô 的đích 指chỉ 之chi 文văn 。 如như 何hà 彈đàn 彼bỉ 立lập 此thử 邪tà 。

答đáp 。 教giáo 旨chỉ 極cực 明minh 。 人nhân 情tình 自tự 昧muội 。 且thả 如như 鈔sao 云vân 。 言ngôn 所sở 持trì 犯phạm 者giả 。 對đối 制chế 。 聽thính 二nhị 教giáo 以dĩ 明minh 。 下hạ 云vân 所sở 對đối 事sự 法pháp 。 又hựu 云vân 對đối 二nhị 教giáo 中trung 事sự 法pháp 兩lưỡng 種chủng 。 則tắc 知tri 上thượng 標tiêu 二nhị 教giáo 。 即tức 能năng 對đối 能năng 明minh 之chi 教giáo 。 下hạ 云vân 所sở 對đối 事sự 法pháp 。 即tức 所sở 對đối 所sở 顯hiển 之chi 體thể 也dã 。 由do 事sự 法pháp 兩lưỡng 種chủng 。 二nhị 教giáo 統thống 收thu 。 罄khánh 無vô 不bất 盡tận 。 若nhược 非phi 二nhị 教giáo 。 齊tề 限hạn 莫mạc 分phần/phân 。 是thị 故cố 先tiên 標tiêu 二nhị 教giáo 而nhi 對đối 顯hiển 事sự 法pháp 。 故cố 下hạ 文văn 云vân 。 今kim 分phần/phân 二nhị 教giáo 。 攝nhiếp 法pháp 分phân 齊tề 也dã 。 上thượng 既ký 云vân 所sở 持trì 犯phạm 者giả 。 對đối 二nhị 教giáo 以dĩ 明minh 。 對đối 明minh 之chi 物vật 既ký 是thị 事sự 法pháp 。 是thị 則tắc 事sự 法pháp 為vi 體thể 。 文văn 理lý 顯hiển 然nhiên 。 云vân 何hà 妄vọng 云vân 文văn 無vô 的đích 指chỉ 。

問vấn 。 事sự 法pháp 與dữ 境cảnh 。 尅khắc 性tánh 為vi 言ngôn 。 若nhược 為vi 同đồng 。 異dị 。

答đáp 。 彼bỉ 立lập 萬vạn 境cảnh 。 謂vị 婬dâm 則tắc 三tam 道đạo 。 盜đạo 則tắc 四tứ 主chủ 。 觸xúc 目mục 現hiện 前tiền 。 人nhân 心tâm 對đối 望vọng 。 名danh 為vi 境cảnh 也dã 。 事sự 法pháp 不bất 爾nhĩ 。 未vị 必tất 境cảnh 現hiện 。 但đãn 是thị 二nhị 教giáo 所sở 詮thuyên 。 若nhược 止chỉ 若nhược 作tác 。 一nhất 切thiết 事sự 法pháp 即tức 是thị 其kỳ 體thể 。 莫mạc 非phi 於ư 此thử 心tâm 起khởi 違vi 順thuận 。 持trì 犯phạm 斯tư 作tác 故cố 。 今kim 立lập 體thể 與dữ 彼bỉ 懸huyền 殊thù 。 可khả 更cánh 思tư 議nghị 。

問vấn 。 縱túng/tung 云vân 萬vạn 境cảnh 。 理lý 有hữu 何hà 失thất 。

答đáp 。 舉cử 戒giới 以dĩ 說thuyết 。 境cảnh 或hoặc 有hữu 無vô 。 良lương 難nạn/nan 定định 指chỉ 。 自tự 有hữu 無vô 境cảnh 而nhi 成thành 犯phạm 者giả 。 如như 忽hốt 起khởi 婬dâm 心tâm 。 犯phạm 重trọng/trùng 吉cát 羅la 。 若nhược 據cứ 此thử 罪tội 。 但đãn 是thị 心tâm 犯phạm 。 不bất 待đãi 境cảnh 現hiện 。 或hoặc 有hữu 對đối 境cảnh 不bất 成thành 犯phạm 者giả 。 如như 諸chư 戒giới 開khai 通thông 中trung 。 或hoặc 有hữu 緣duyên 故cố 。 雖tuy 對đối 前tiền 境cảnh 。 不bất 名danh 為vi 犯phạm 。 如như 掘quật 。 壞hoại 等đẳng 戒giới 。 可khả 以dĩ 類loại 通thông 。 或hoặc 有hữu 一nhất 犯phạm 緣duyên 多đa 境cảnh 。 義nghĩa 互hỗ 闕khuyết 者giả 。 如như 大đại 妄vọng 語ngữ 。 為vi 前tiền 人nhân 是thị 境cảnh 。 為vi 口khẩu 說thuyết 是thị 境cảnh 。 若nhược 云vân 所sở 說thuyết 聖thánh 法pháp 是thị 境cảnh 。 且thả 身thân 造tạo 口khẩu 業nghiệp 。 不bất 假giả 口khẩu 言ngôn 。 得đắc 大đại 重trọng 罪tội 。 則tắc 言ngôn 非phi 境cảnh 也dã 。 若nhược 云vân 前tiền 人nhân 是thị 境cảnh 。 屏bính 處xứ 說thuyết 聖thánh 。 亦diệc 得đắc 重trọng/trùng 吉cát 。 則tắc 人nhân 非phi 境cảnh 也dã 。 媒môi 。 房phòng 等đẳng 戒giới 。 境cảnh 亦diệc 難nạn/nan 定định 。 略lược 提đề 二nhị 三tam 。 趣thú 知tri 而nhi 已dĩ 。 具cụ 此thử 諸chư 異dị 。 境cảnh 不bất 可khả 立lập 。

問vấn 。 若nhược 如như 上thượng 釋thích 。 如như 諸chư 戒giới 後hậu 皆giai 明minh 境cảnh 想tưởng 。 云vân 何hà 而nhi 言ngôn 。 境cảnh 不bất 可khả 立lập 。

答đáp 。 律luật 教giáo 詮thuyên 相tương/tướng 。 各các 有hữu 所sở 明minh 。 豈khởi 得đắc 混hỗn 然nhiên 。 雷lôi 同đồng 一nhất 用dụng 。 由do 諸chư 戒giới 後hậu 。 將tương 心tâm 對đối 論luận 。 假giả 名danh 作tác 境cảnh 。 顯hiển 持trì 犯phạm 相tương/tướng 。 既ký 約ước 心tâm 對đối 論luận 。 則tắc 知tri 必tất 待đãi 起khởi 心tâm 對đối 治trị 前tiền 境cảnh 。 始thỉ 可khả 名danh 持trì 。 起khởi 心tâm 陵lăng 犯phạm 前tiền 境cảnh 。 始thỉ 得đắc 名danh 犯phạm 。 應ưng 知tri 心tâm 對đối 境cảnh 時thời 。 可khả 名danh 為vi 境cảnh 。 故cố 諸chư 戒giới 末mạt 。 心tâm 境cảnh 對đối 談đàm 。 事sự 法pháp 不bất 爾nhĩ 。 未vị 持trì 未vị 犯phạm 居cư 二nhị 教giáo 中trung 。 自tự 名danh 為vi 體thể 。 猶do 慮lự 未vị 了liễu 。 敢cảm 以dĩ 喻dụ 陳trần 。 如như 世thế 俗tục 刑hình 條điều 在tại 編biên 冊sách 。 但đãn 名danh 刑hình 法pháp 。 其kỳ 間gian 不bất 無vô 假giả 事sự 顯hiển 相tương/tướng (# 如như 今kim 之chi 事sự 法pháp 是thị 也dã )# 。 必tất 有hữu 民dân 犯phạm 。 隨tùy 彼bỉ 所sở 對đối 。 約ước 科khoa 治trị 法pháp (# 如như 上thượng 境cảnh 義nghĩa )# 。 於ư 此thử 又hựu 知tri 事sự 法pháp 體thể 通thông 。 萬vạn 境cảnh 局cục 狹hiệp 。

何hà 以dĩ 故cố 。 由do 對đối 境cảnh 則tắc 體thể 具cụ 。 不bất 對đối 則tắc 體thể 滅diệt 。 可khả 以dĩ 明minh 也dã 。

問vấn 。 萬vạn 境cảnh 為vi 言ngôn 。 觸xúc 途đồ 皆giai 是thị 。 云vân 何hà 上thượng 云vân 境cảnh 是thị 局cục 狹hiệp 。

答đáp 。 為vi 體thể 是thị 局cục 。 望vọng 時thời 甚thậm 通thông 。

時thời 由do 通thông 故cố 。 又hựu 不bất 可khả 立lập 。 何hà 謂vị 時thời 通thông 。 如như 佛Phật 未vị 出xuất 世thế 。 雖tuy 有hữu 萬vạn 境cảnh 。 未vị 有hữu 持trì 犯phạm 。 故cố 出xuất 世thế 已dĩ 。 最tối 初sơ 行hành 非phi 。 不bất 名danh 犯phạm 戒giới 。 是thị 知tri 萬vạn 境cảnh 持trì 犯phạm 不bất 生sanh 。 由do 佛Phật 制chế 後hậu 。 事sự 法pháp 顯hiển 彰chương 。 方phương 有hữu 持trì 犯phạm 。 又hựu 作tác 持trì 中trung 。 一nhất 切thiết 善thiện 法Pháp 。 佛Phật 未vị 制chế 前tiền 。 無vô 違vi 教giáo 過quá 。 亦diệc 由do 制chế 後hậu 。 持trì 犯phạm 始thỉ 生sanh 。 豈khởi 非phi 萬vạn 境cảnh 通thông 漫mạn 邪tà 。 是thị 則tắc 事sự 法pháp 為vi 所sở 持trì 犯phạm 體thể 。 於ư 茲tư 又hựu 明minh 。

或hoặc 救cứu 會hội 正chánh 者giả 問vấn 曰viết 。 會hội 正chánh 萬vạn 境cảnh 。 與dữ 今kim 事sự 法pháp 。 體thể 無vô 有hữu 異dị 。 但đãn 將tương 境cảnh 名danh 。 召triệu 事sự 法pháp 耳nhĩ 。

答đáp 。 祖tổ 師sư 明minh 指chỉ 事sự 法pháp 。 何hà 得đắc 輙triếp 自tự 改cải 張trương 。 況huống 事sự 法pháp 萬vạn 境cảnh 。 名danh 體thể 天thiên 別biệt 。 如như 上thượng 分phân 析tích 。 安an 可khả 濫lạm 同đồng 。 彼bỉ 又hựu 曰viết 。 境cảnh 召triệu 事sự 法pháp 。 正chánh 符phù 鈔sao 文văn 。 事sự 法pháp 為vi 體thể 。 義nghĩa 亦diệc 無vô 爽sảng 。 答đáp 。 會hội 正chánh 記ký 中trung 。 科khoa 判phán 已dĩ 乖quai 。 若nhược 作tác 此thử 救cứu 。 揚dương 其kỳ 醜xú 耳nhĩ 。 彼bỉ 將tương 體thể 狀trạng 一nhất 門môn 。 大đại 分phân 為vi 二nhị 。 一nhất 彼bỉ 言ngôn 能năng 持trì 下hạ 。 直trực 至chí 攝nhiếp 生sanh 義nghĩa 足túc 以dĩ 來lai 。 科khoa 云vân 明minh 能năng 所sở 二nhị 種chủng 體thể 狀trạng 。 二nhị 從tùng 今kim 分phần/phân 二nhị 教giáo 下hạ 。 直trực 至chí 末mạt 文văn 。 科khoa 云vân 辨biện 二nhị 種chủng 相tương/tướng 攝nhiếp 分phân 齊tề 。 明minh 知tri 彼bỉ 認nhận 攝nhiếp 生sanh 義nghĩa 足túc 已dĩ 前tiền 。 立lập 二nhị 種chủng 體thể 狀trạng 已dĩ 。 竟cánh 與dữ 下hạ 相tương/tướng 攝nhiếp 分phân 齊tề 一nhất 科khoa 。 都đô 不bất 相tương 涉thiệp 。 且thả 今kim 分phần/phân 二nhị 教giáo 下hạ 。 正chánh 明minh 事sự 法pháp 。 則tắc 合hợp 科khoa 於ư 所sở 持trì 犯phạm 體thể 中trung 。 彼bỉ 即tức 科khoa 絕tuyệt 。 驗nghiệm 知tri 會hội 正chánh 不bất 認nhận 下hạ 科khoa 事sự 法pháp 是thị 體thể 也dã 。 據cứ 此thử 以dĩ 求cầu 。 不bất 可khả 迂# 救cứu 。

問vấn 。 若nhược 以dĩ 事sự 法pháp 為vi 體thể 者giả 。 既ký 涉thiệp 二nhị 教giáo 。 與dữ 彼bỉ 增tăng 輝huy 若nhược 為vi 取thủ 別biệt 。

答đáp 。 制chế 聽thính 即tức 能năng 攝nhiếp 之chi 教giáo 。 事sự 法pháp 即tức 所sở 攝nhiếp 之chi 體thể 。 然nhiên 增tăng 輝huy 認nhận 能năng 為vi 體thể 。 與dữ 今kim 令linh 異dị 。 故cố 彼bỉ 文văn 云vân 。 所sở 持trì 犯phạm 以dĩ 制chế 聽thính 二nhị 教giáo 為vi 體thể 也dã 。 然nhiên 此thử 二nhị 教giáo 非phi 即tức 是thị 體thể 。 具cụ 如như 上thượng 斥xích 。 今kim 則tắc 不bất 爾nhĩ 。 以dĩ 二nhị 教giáo 中trung 所sở 攝nhiếp 事sự 法pháp 。 為vi 所sở 持trì 犯phạm 體thể 。 能năng 所sở 區khu 別biệt 。 寧ninh 復phục 致trí 疑nghi 。

持trì 犯phạm 體thể 章chương (# 終chung )#

持trì 犯phạm 句cú 法pháp 章chương

夫phu 一nhất 大đại 律luật 藏tạng 所sở 論luận 。 其kỳ 持trì 犯phạm 二nhị 字tự 云vân 耳nhĩ 。 苟cẩu 不bất 精tinh 之chi 。 其kỳ 猶do 網võng 不bất 得đắc 其kỳ 綱cương 。 裘cừu 不bất 得đắc 其kỳ 領lãnh 也dã 。 吾ngô 祖tổ 南nam 山sơn 澄trừng 照chiếu 大đại 師sư 。 其kỳ 提đề 綱cương 振chấn 領lãnh 者giả 也dã 。 於ư 是thị 刪san 補bổ 事sự 鈔sao 次thứ 十thập 五ngũ 篇thiên 。 委ủy 辨biện 二nhị 持trì 二nhị 犯phạm 。 伸thân 張trương 大đại 義nghĩa 。 駿tuấn 略lược 古cổ 非phi 。 意ý 在tại 彰chương 律luật 學học 之chi 淵uyên 沖# 。 楷# 後hậu 昆côn 之chi 衢cù 術thuật 。 故cố 題đề 云vân 持trì 犯phạm 方phương 軌quỹ 是thị 也dã 。 但đãn 文văn 高cao 而nhi 理lý 淵uyên 。 言ngôn 簡giản 而nhi 義nghĩa 博bác 。 雖tuy 後hậu 來lai 者giả 章chương 記ký 之chi 廣quảng 。 解giải 釋thích 之chi 異dị 。 而nhi 未vị 能năng 備bị 如như 也dã 。 止chỉ 如như 二nhị 九cửu 句cú 法pháp 。 可khả 學học 九cửu 句cú 。 歷lịch 代đại 相tương/tướng 遵tuân 。 不bất 可khả 學học 九cửu 句cú 。 互hỗ 彰chương 異dị 說thuyết 。 元nguyên 照chiếu 始thỉ 惑hoặc 之chi 也dã 。 一nhất 日nhật 上thượng 請thỉnh 於ư 師sư 所sở 。 云vân 。 不bất 循tuần 諸chư 記ký 之chi 說thuyết 。 直trực 示thị 南nam 山sơn 之chi 文văn 。 予# 雖tuy 聞văn 之chi 。 患hoạn 不bất 聞văn 諸chư 朋bằng 友hữu 。 遂toại 考khảo 其kỳ 流lưu 鈔sao 。 兼kiêm 諸chư 舊cựu 解giải 。 是thị 非phi 交giao 明minh 。 冀ký 識thức 者giả 之chi 取thủ 捨xả 耳nhĩ (# 但đãn 破phá 二nhị 記ký 。 其kỳ 餘dư 可khả 知tri )# 。 增tăng 輝huy 則tắc 曰viết 。 此thử 後hậu 九cửu 句cú 。 約ước 解giải 處xứ 生sanh 迷mê 。 學học 人nhân 疑nghi 。 不bất 識thức 處xứ 並tịnh 是thị 迷mê 心tâm 。 皆giai 須tu 放phóng 罪tội 。 中trung 間gian 止chỉ 心tâm 不bất 學học 人nhân 。 於ư 先tiên 解giải 處xứ 。 迷mê 心tâm 即tức 放phóng 。 若nhược 未vị 解giải 處xứ 即tức 明minh 白bạch 。 可khả 學học 中trung 收thu 也dã 。 若nhược 由do 來lai 不bất 學học 人nhân 。 明minh 白bạch 心tâm 中trung 尚thượng 自tự 不bất 會hội 。 即tức 無vô 迷mê 忘vong 。 須tu 在tại 前tiền 九cửu 句cú 中trung 辨biện 也dã (# 當đương 如như 亦diệc 不bất 放phóng 根căn 本bổn 也dã )# 。 又hựu 云vân 。 一nhất 切thiết 心tâm 境cảnh 。 皆giai 是thị 可khả 學học 。 學học 知tri 已dĩ 後hậu 。 忽hốt 起khởi 迷mê 心tâm 。 方phương 是thị 不bất 可khả 學học 也dã (# 已dĩ 上thượng 彼bỉ 文văn )# 。 予# 曰viết 。 未vị 可khả 也dã 。 若nhược 云vân 不bất 放phóng 不bất 學học 者giả 。 且thả 可khả 學học 中trung 是thị 愚ngu 於ư 事sự 犯phạm (# 如như 不bất 曉hiểu 初sơ 識thức 是thị 人nhân 。 返phản 疑nghi 夷di 是thị 殘tàn 等đẳng )# 。 不bất 可khả 學học 是thị 迷mê 於ư 事sự 犯phạm (# 如như 迷mê 人nhân 為vi 杌ngột 木mộc 。 迷mê 夷di 為vi 殘tàn 等đẳng )# 。 愚ngu 迷mê 既ký 別biệt 。 安an 可khả 混hỗn 之chi 。 假giả 如như 有hữu 人nhân 。 生sanh 乎hồ 不bất 學học 。 心tâm 想tưởng 迷mê 忘vong 。 將tương 人nhân 作tác 杌ngột 木mộc 想tưởng 。 殺sát 。 若nhược 就tựu 彼bỉ 說thuyết 。 莫mạc 不bất 犯phạm 夷di 邪tà 。 莫mạc 不bất 更cánh 結kết 不bất 學học 無vô 知tri 邪tà 。 鈔sao 云vân 。 一nhất 切thiết 心tâm 境cảnh 。 皆giai 是thị 可khả 學học 。 但đãn 迷mê 非phi 學học 了liễu 。 故cố 佛Phật 一nhất 切thiết 開khai 。 律luật 云vân 。 備bị 具cụ 三tam 種chủng 業nghiệp 。 當đương 審thẩm 觀quán 其kỳ 意ý 。 又hựu 母mẫu 論luận 云vân 。 犯phạm 必tất 託thác 境cảnh 。 關quan 心tâm 成thành 業nghiệp 。 此thử 諸chư 明minh 文văn 。 何hà 止chỉ 放phóng 學học 人nhân 乎hồ 。 若nhược 云vân 須tu 待đãi 學học 知tri 方phương 有hữu 迷mê 者giả 。 假giả 如như 有hữu 人nhân 。 發phát 心tâm 始thỉ 學học 。 學học 之chi 未vị 通thông 故cố 。 將tương 人nhân 作tác 杌ngột 木mộc 想tưởng 。 殺sát 。 若nhược 就tựu 彼bỉ 說thuyết 。 莫mạc 不bất 犯phạm 夷di 邪tà 。 莫mạc 不bất 更cánh 結kết 不bất 學học 無vô 知tri 邪tà 。 況huống 初sơ 學học 人nhân 。 明minh 白bạch 心tâm 中trung 緣duyên 而nhi 不bất 了liễu 。 尚thượng 自tự 不bất 結kết 不bất 學học 無vô 知tri 。 豈khởi 得đắc 迷mê 忘vong 而nhi 結kết 乎hồ 。 鈔sao 云vân 。 若nhược 作tác 心tâm 學học 未vị 知tri 。 不bất 結kết 無vô 知tri 罪tội 。 斯tư 明minh 證chứng 也dã 。 厥quyết 後hậu 會hội 正chánh 解giải 文văn 。 雖tuy 盈doanh 數số 紙chỉ 。 而nhi 始thỉ 末mạt 相tương 反phản 。 殊thù 無vô 所sở 歸quy 。 且thả 如như 彼bỉ 云vân 。 此thử 後hậu 九cửu 句cú 。 上thượng 品phẩm 三tam 夷di 。 中trung 品phẩm 三tam 蘭lan 。 下hạ 品phẩm 或hoặc 蘭lan 。 或hoặc 吉cát 。 餘dư 二nhị 十thập 四tứ 枝chi 條điều 。 準chuẩn 今kim 師sư 。 約ước 迷mê 則tắc 開khai 。 文văn 云vân 。 今kim 師sư 以dĩ 迷mê 心tâm 望vọng 之chi 。 則tắc 於ư 事sự 犯phạm 根căn 條điều 俱câu 放phóng 。 豈khởi 有hữu 事sự 開khai 犯phạm 結kết 乎hồ 。 又hựu 云vân 。 學học 人nhân 疑nghi 。 不bất 識thức 處xứ 。 事sự 上thượng 開khai 放phóng 六lục 根căn 本bổn 。 及cập 餘dư 二nhị 十thập 四tứ 枝chi 條điều 。 不bất 學học 人nhân 準chuẩn 境cảnh 想tưởng 亦diệc 開khai 。 故cố 立lập 後hậu 九cửu 句cú 也dã (# 準chuẩn 此thử 三tam 節tiết 。 即tức 不bất 論luận 學học 。 不bất 學học 人nhân 。 但đãn 約ước 迷mê 忘vong 。 根căn 本bổn 。 枝chi 條điều 俱câu 放phóng 也dã )# 。 彼bỉ 又hựu 問vấn 云vân 。 不bất 學học 。 本bổn 自tự 不bất 識thức 。 何hà 有hữu 迷mê 忘vong 。 答đáp 。 雖tuy 是thị 不bất 學học 。 必tất 有hữu 想tưởng 迷mê 者giả 。 豈khởi 彼bỉ 不bất 開khai 。 前tiền 云vân 。 但đãn 迷mê 非phi 學học 了liễu 。 故cố 佛Phật 一nhất 切thiết 開khai 。 豈khởi 簡giản 學học 人nhân 。 不bất 學học 人nhân 乎hồ 。 今kim 所sở 以dĩ 分phần/phân 者giả 。 為vi 結kết 枝chi 條điều 有hữu 無vô 耳nhĩ (# 若nhược 據cứ 此thử 文văn 。 似tự 不bất 學học 人nhân 迷mê 忘vong 中trung 。 唯duy 放phóng 根căn 本bổn 。 不bất 放phóng 二nhị 十thập 四tứ 枝chi 條điều 罪tội 。 故cố 曰viết 。 今kim 所sở 分phần/phân 者giả 。 為vi 結kết 枝chi 條điều 有hữu 無vô 耳nhĩ )# 。 以dĩ 斯tư 差sai 異dị 故cố 。 後hậu 人nhân 各các 計kế 不bất 同đồng 。 或hoặc 有hữu 說thuyết 云vân 學học 。 不bất 學học 人nhân 俱câu 放phóng 者giả 。 或hoặc 云vân 不bất 學học 人nhân 唯duy 放phóng 根căn 本bổn 。 不bất 放phóng 枝chi 條điều 者giả 。 然nhiên 雖tuy 紛phân 紜vân 。 俱câu 乖quai 正chánh 理lý 。 借tá 令linh 彼bỉ 云vân 俱câu 放phóng 者giả 。 且thả 鈔sao 中trung 不bất 學học 人nhân 結kết 十thập 二nhị 犯phạm 上thượng 枝chi 條điều 罪tội 。 文văn 云vân 。 由do 不bất 學học 。 故cố 不bất 識thức 。 是thị 則tắc 明minh 示thị 犯phạm 結kết 。 安an 可khả 俱câu 放phóng 乎hồ 。 抑ức 又hựu 本bổn 為vi 結kết 表biểu 易dị 明minh 。 故cố 立lập 二nhị 九cửu 句cú 法pháp 。 若nhược 云vân 俱câu 放phóng 。 止chỉ 可khả 獨độc 用dụng 明minh 白bạch 一nhất 九cửu 耳nhĩ 。 其kỳ 迷mê 忘vong 九cửu 句cú 全toàn 無vô 用dụng 也dã (# 二nhị 持trì 中trung 。 全toàn 不bất 用dụng 餘dư 二nhị 門môn 。 但đãn 用dụng 上thượng 半bán 三tam 句cú 。 以dĩ 有hữu 根căn 本bổn 。 方phương 便tiện 罪tội 故cố 。 下hạ 半bán 三tam 句cú 。 亦diệc 非phi 用dụng 也dã )# 。 鈔sao 云vân 。 便tiện 結kết 罪tội 易dị 明minh 。 故cố 分phần/phân 二nhị 九cửu 句cú 。 何hà 得đắc 獨độc 用dụng 一nhất 九cửu 邪tà 。

復phục 次thứ 。 作tác 犯phạm 門môn 中trung 。 料liệu 簡giản 句cú 法pháp 。 徵trưng 問vấn 答đáp 釋thích 。 其kỳ 文văn 將tương 及cập 兩lưỡng 紙chỉ 。 若nhược 云vân 俱câu 放phóng 。 則tắc 說thuyết 不bất 通thông 。 往vãng 往vãng 有hữu 人nhân 指chỉ 為vi 順thuận 古cổ (# 增tăng 輝huy 如như 此thử )# 。 謬mậu 之chi 甚thậm 矣hĩ 。 況huống 下hạ 文văn 云vân 。 極cực 為vi 分phân 別biệt 。 不bất 知tri 鏡kính 否phủ/bĩ 。 豈khởi 徒đồ 為vi 哉tai 。 又hựu 若nhược 云vân 。 不bất 學học 人nhân 唯duy 開khai 根căn 本bổn 。 無vô 妨phương 結kết 二nhị 十thập 四tứ 枝chi 條điều 者giả 。 何hà 故cố 鈔sao 中trung 但đãn 云vân 十thập 二nhị 。 不bất 言ngôn 二nhị 十thập 四tứ 邪tà 。 彼bỉ 之chi 徒đồ 則tắc 曰viết 。 以dĩ 犯phạm 例lệ 事sự 亦diệc 有hữu 十thập 二nhị 。 共cộng 二nhị 十thập 四tứ 也dã 。 此thử 乃nãi 不bất 關quan 教giáo 典điển 。 出xuất 任nhậm 脣thần 心tâm 。 但đãn 知tri 黨đảng 扇thiên/phiến 於ư 師sư 。 不bất 覺giác 反phản 張trương 其kỳ 醜xú 。 如như 斯tư 之chi 輩bối 。 何hà 足túc 筭# 哉tai 。 上thượng 且thả 略lược 為vi 對đối 辨biện 。 其kỳ 餘dư 破phá 于vu 下hạ 文văn 。 或hoặc 問vấn 予# 。 何hà 謂vị 也dã 。 曰viết 。 予# 讀đọc 南nam 山sơn 文văn 。 從tùng 南nam 山sơn 見kiến 。 為vi 之chi 說thuyết 也dã 。 何hà 哉tai 。 夫phu 南nam 山sơn 立lập 迷mê 忘vong 九cửu 句cú 。 學học 人nhân 疑nghi 及cập 不bất 識thức 事sự 犯phạm 俱câu 放phóng 。 故cố 鈔sao 云vân 。 受thọ 戒giới 以dĩ 來lai 。 勤cần 學học 三tam 藏tạng 。 於ư 境cảnh 迷mê 忘vong 。 遇ngộ 緣duyên 而nhi 造tạo 者giả 。 隨tùy 相tương/tướng 境cảnh 想tưởng 具cụ 之chi 。 豈khởi 非phi 通thông 放phóng 學học 人nhân 乎hồ 。 不bất 學học 人nhân 事sự 上thượng 有hữu 疑nghi 。 不bất 識thức 。 放phóng 六lục 根căn 本bổn 及cập 十thập 二nhị 枝chi 條điều 。 犯phạm 上thượng 疑nghi 及cập 不bất 識thức 。 結kết 十thập 二nhị 枝chi 條điều 不bất 學học 無vô 知tri 罪tội 故cố 。 鈔sao 云vân 。 此thử 三tam 三tam 句cú 。 各các 下hạ 二nhị 句cú 。 疑nghi 及cập 不bất 識thức 句cú 別biệt 。 各các 有hữu 不bất 學học 。 無vô 知tri 二nhị 罪tội 。 合hợp 十thập 二nhị 罪tội 。 釋thích 云vân 。 由do 不bất 學học 故cố 不bất 識thức 。 豈khởi 非phi 局cục 結kết 不bất 學học 人nhân 乎hồ 。 然nhiên 則tắc 大đại 師sư 於ư 不bất 學học 人nhân 事sự 放phóng 犯phạm 結kết 。 大đại 有hữu 意ý 也dã 。 以dĩ 事sự 是thị 迷mê 心tâm 故cố 開khai 。 犯phạm 由do 愚ngu 教giáo 故cố 結kết 。 如như 迷mê 人nhân 為vi 杌ngột 木mộc 。 得đắc 不bất 開khai 乎hồ 。 疏sớ/sơ 。 鈔sao 並tịnh 云vân 。 事sự 是thị 可khả 學học 。 想tưởng 疑nghi 忽hốt 生sanh 。 雖tuy 緣duyên 不bất 了liễu 。 聖thánh 不bất 制chế 犯phạm 。 又hựu 業nghiệp 疏sớ/sơ 云vân 。 若nhược 元nguyên 不bất 緣duyên 境cảnh 。 非phi 學học 之chi 功công 。 亦diệc 同đồng 前tiền 免miễn (# 即tức 同đồng 學học 人nhân 放phóng 也dã )# 。 是thị 則tắc 事sự 開khai 之chi 意ý 明minh 矣hĩ 。 如như 平bình 生sanh 不bất 學học 人nhân 。 事sự 雖tuy 迷mê 忘vong 。 犯phạm 實thật 無vô 知tri 。 得đắc 不bất 結kết 乎hồ 。 鈔sao 云vân 。 罪tội 是thị 可khả 學học 。 以dĩ 不bất 學học 故cố 不bất 識thức 。

佛Phật 言ngôn 。

不bất 以dĩ 無vô 知tri 故cố 得đắc 脫thoát 。 更cánh 重trọng/trùng 增tăng 無vô 知tri 罪tội 。 戒giới 疏sớ/sơ 云vân 。 罪tội 是thị 可khả 學học 。 若nhược 有hữu 迷mê 者giả 。 皆giai 結kết 其kỳ 罪tội 。 又hựu 云vân 。 論luận 後hậu 九cửu 句cú 。 三tam 品phẩm 各các 三tam 。 由do 不bất 識thức 事sự 。 境cảnh 非phi 可khả 學học 。 不bất 妨phương 於ư 犯phạm 。 是thị 可khả 學học 故cố 。 致trí 列liệt 其kỳ 相tương/tướng 。 事sự 總tổng 而nhi 罪tội 別biệt 。 是thị 則tắc 結kết 犯phạm 之chi 義nghĩa 彰chương 矣hĩ 。 噫# 。 南nam 山sơn 之chi 文văn 。 雖tuy 徧biến 天thiên 下hạ 。 而nhi 天thiên 下hạ 絕tuyệt 聞văn 其kỳ 義nghĩa 。 非phi 一nhất 日nhật 矣hĩ 。 昔tích 諸chư 記ký 之chi 不bất 曉hiểu 。 遂toại 輙triếp 判phán 為vi 古cổ 義nghĩa 。 甚thậm 之chi 惑hoặc 也dã 。 又hựu 使sử 後hậu 學học 從tùng 而nhi 惑hoặc 之chi 。 乃nãi 相tương/tướng 傳truyền 云vân 。 釋thích 相tương/tướng 頭đầu 。 持trì 犯phạm 尾vĩ 。 迷mê 殺sát 律luật 師sư 不bất 用dụng 鬼quỷ 。 予# 愍mẫn 斯tư 道đạo 者giả 久cửu 矣hĩ 。 固cố 不bất 得đắc 已dĩ 。 復phục 為vi 引dẫn 之chi 註chú 而nhi 伸thân 之chi 。 庶thứ 乎hồ 讀đọc 南nam 山sơn 之chi 正chánh 文văn 。 知tri 餘dư 說thuyết 之chi 無vô 謂vị 也dã 。 鈔sao 文văn 止chỉ 持trì 門môn 中trung 。 列liệt 不bất 可khả 學học 九cửu 句cú 。 訖ngật 乃nãi 云vân 。 此thử 三tam 三tam 句cú 中trung 。 各các 下hạ 二nhị 句cú 。 疑nghi 及cập 不bất 識thức 句cú 別biệt 。 各các 有hữu 不bất 學học 。 無vô 知tri 二nhị 罪tội 。 合hợp 十thập 二nhị 罪tội 。 亦diệc 望vọng 不bất 犯phạm 根căn 本bổn 。 名danh 為vi 止chỉ 持trì (# 此thử 正chánh 明minh 不bất 學học 人nhân 犯phạm 結kết 也dã 。 為vi 不bất 學học 人nhân 迷mê 事sự 愚ngu 犯phạm 。 故cố 犯phạm 上thượng 結kết 十thập 二nhị 不bất 學học 無vô 知tri 罪tội 。 此thử 十thập 二nhị 罪tội 望vọng 不bất 至chí 根căn 本bổn 。 得đắc 名danh 止chỉ 持trì 。 諸chư 記ký 指chỉ 為vi 古cổ 承thừa 也dã )# 。 但đãn 事sự 是thị 可khả 學học 。 以dĩ 想tưởng 疑nghi 忽hốt 生sanh 。 雖tuy 緣duyên 不bất 了liễu 。 聖thánh 不bất 制chế 犯phạm (# 此thử 決quyết 難nạn/nan 應ưng 先tiên 難nạn/nan 云vân 。 犯phạm 既ký 結kết 罪tội 。 事sự 何hà 開khai 邪tà 。 將tương 文văn 答đáp 之chi 。 謂vị 事sự 是thị 對đối 境cảnh 起khởi 迷mê 。 緣duyên 而nhi 不bất 了liễu 故cố 。 事sự 上thượng 根căn 條điều 俱câu 放phóng 。 故cố 曰viết 聖thánh 不bất 制chế 罪tội 也dã 。 若nhược 據cứ 戒giới 疏sớ/sơ 接tiếp 云vân 。 罪tội 是thị 可khả 學học 。 若nhược 有hữu 迷mê 者giả 。 皆giai 結kết 其kỳ 罪tội 。 當đương 知tri 今kim 但đãn 出xuất 事sự 放phóng 所sở 以dĩ 也dã )# 。 問vấn 。 如như 殺sát 。 盜đạo 等đẳng 。 人nhân 。 非phi 人nhân 想tưởng 。 有hữu 主chủ 。 無vô 主chủ 想tưởng 。 律luật 結kết 無vô 罪tội 。 亦diệc 有hữu 制chế 犯phạm 者giả 何hà 。 答đáp 。 或hoặc 緣duyên 罪tội 境cảnh 。 人nhân 非phi 人nhân 故cố 。 便tiện 結kết 心tâm 犯phạm 。 緣duyên 非phi 罪tội 境cảnh 。 無vô 主chủ 物vật 故cố 。 然nhiên 彼bỉ 迷mê 心tâm 。 不bất 結kết 正chánh 罪tội 。 莫mạc 非phi 緣duyên 罪tội 。 故cố 有hữu 無vô 不bất 同đồng (# 此thử 問vấn 上thượng 想tưởng 疑nghi 二nhị 字tự 。 意ý 謂vị 若nhược 云vân 。 想tưởng 疑nghi 忘vong 生sanh 事sự 上thượng 根căn 條điều 俱câu 放phóng 者giả 。 何hà 故cố 律luật 中trung 境cảnh 想tưởng 有hữu 犯phạm 。 不bất 犯phạm 邪tà 。 答đáp 。 緣duyên 罪tội 有hữu 無vô 故cố 也dã )# 。 又hựu 不bất 同đồng 前tiền 段đoạn 。 以dĩ 法pháp 事sự 俱câu 識thức 。 故cố 是thị 可khả 學học 。 有hữu 疑nghi 。 不bất 識thức 皆giai 制chế 罪tội 也dã (# 此thử 亦diệc 遮già 疑nghi 。 應ưng 先tiên 難nạn/nan 云vân 。 此thử 中trung 疑nghi 及cập 不bất 識thức 事sự 放phóng 犯phạm 結kết 。 如như 何hà 前tiền 九cửu 句cú 疑nghi 及cập 不bất 識thức 事sự 犯phạm 皆giai 制chế 罪tội 。 以dĩ 文văn 答đáp 之chi 。 謂vị 前tiền 明minh 白bạch 可khả 學học 故cố 結kết 。 此thử 是thị 迷mê 忘vong 不bất 可khả 學học 故cố 開khai 。 故cố 不bất 同đồng 也dã )# 。 若nhược 爾nhĩ 。 後hậu 緣duyên 法pháp 中trung 。 亦diệc 有hữu 想tưởng 轉chuyển 。 如như 不bất 處xứ 分phần/phân 。 處xử 分phần/phân 想tưởng 。 及cập 疑nghi 。 亦diệc 是thị 不bất 犯phạm 重trọng/trùng 。 何hà 為vi 制chế 罪tội (# 若nhược 爾nhĩ 。 領lãnh 上thượng 辭từ 。 謂vị 若nhược 云vân 。 不bất 可khả 學học 人nhân 緣duyên 事sự 不bất 了liễu 放phóng 根căn 條điều 者giả 。 後hậu 作tác 持trì 門môn 中trung 緣duyên 法pháp 亦diệc 有hữu 想tưởng 轉chuyển 。 亦diệc 不bất 犯phạm 殘tàn 。 後hậu 既ký 同đồng 此thử 。 亦diệc 合hợp 事sự 故cố 。 根căn 條điều 犯phạm 上thượng 結kết 十thập 二nhị 罪tội 。 未vị 知tri 至chí 後hậu 作tác 持trì 中trung 。 若nhược 為vi 制chế 邪tà 。 徵trưng 意ý 如như 此thử 。 宜nghi 細tế 詳tường 之chi 。 此thử 徵trưng 凡phàm 有hữu 二nhị 意ý 。 一nhất 雖tuy 論luận 作tác 持trì 。 意ý 在tại 决# 通thông 後hậu 三tam 門môn 也dã 。 故cố 下hạ 。 並tịnh 指chỉ 如như 前tiền 段đoạn 後hậu 九cửu 句cú 是thị 也dã 。 二nhị 暗ám 破phá 古cổ 義nghĩa 。 以dĩ 古cổ 人nhân 作tác 持trì 不bất 通thông 不bất 可khả 學học 。 故cố 此thử 徵trưng 之chi 。 答đáp 中trung 指chỉ 後hậu 。 後hậu 復phục 指chỉ 前tiền 。 貴quý 在tại 作tác 持trì 有hữu 不bất 可khả 學học 。 異dị 於ư 古cổ 人nhân 之chi 義nghĩa 也dã )# 。 答đáp 。 此thử 且thả 據cứ 止chỉ 持trì 中trung 。 約ước 事sự 為vi 言ngôn 。 必tất 如như 所sở 引dẫn 。 對đối 法pháp 有hữu 二nhị 九cửu 句cú 。 後hậu 作tác 持trì 中trung 。 更cánh 為vi 辨biện 也dã (# 謂vị 此thử 約ước 事sự 論luận 法pháp 如như 後hậu 說thuyết 。 故cố 曰viết 。 更cánh 為vi 辨biện 也dã 。 二nhị 記ký 指chỉ 作tác 順thuận 古cổ 答đáp 。 已dĩ 上thượng 是thị 今kim 所sở 解giải 。 若nhược 準chuẩn 二nhị 記ký 解giải 釋thích 今kim 非phi 。 如như 下hạ 節tiết 為vi 六lục 段đoạn 辨biện 之chi 也dã )# 。 一nhất 謂vị 此thử 三tam 三tam 句cú 下hạ 。 是thị 古cổ 義nghĩa 也dã 。 並tịnh 云vân 。 且thả 順thuận 古cổ 結kết 。 如như 下hạ 問vấn 破phá 也dã 。 予# 曰viết 。 若nhược 如như 此thử 說thuyết 。 且thả 吾ngô 祖tổ 大đại 師sư 立lập 理lý 破phá 古cổ 。 不bất 無vô 其kỳ 致trí 。 如như 云vân 。 廢phế 昔tích 義nghĩa 。 如như 昔tích 解giải 。 有hữu 人nhân 云vân 。 今kim 解giải 不bất 然nhiên 。 不bất 爾nhĩ 等đẳng 。 苟cẩu 鈔sao 文văn 簡giản 約ước 。 則tắc 彰chương 乎hồ 戒giới 。 業nghiệp 二nhị 疏sớ/sơ 。 云vân 何hà 至chí 此thử 而nhi 不bất 標tiêu 邪tà 。 是thị 知tri 諸chư 記ký 一nhất 無vô 所sở 據cứ 。 擅thiện 遏át 為vi 古cổ 。 迷mê 晦hối 後hậu 人nhân 。 失thất 之chi 大đại 也dã 。 二nhị 謂vị 但đãn 事sự 下hạ 。 今kim 師sư 以dĩ 事sự 例lệ 犯phạm 破phá 古cổ 。 結kết 罪tội 之chi 非phi 也dã 。 會hội 正chánh 云vân 。 事sự 既ký 無vô 罪tội 。 例lệ 犯phạm 亦diệc 放phóng (# 應ưng 知tri 作tác 今kim 師sư 義nghĩa 解giải 也dã )# 。 又hựu 疏sớ/sơ 中trung 但đãn 事sự 是thị 可khả 學học 直trực 至chí 聖thánh 不bất 制chế 犯phạm 。 一nhất 同đồng 鈔sao 文văn 。 下hạ 接tiếp 云vân 。 罪tội 是thị 可khả 學học 。 若nhược 有hữu 疑nghi 者giả 。 皆giai 結kết 其kỳ 罪tội 。 彼bỉ 見kiến 接tiếp 文văn 。 不bất 能năng 通thông 會hội 。 使sử 於ư 發phát 揮huy 。 指chỉ 為vi 順thuận 古cổ 。 此thử 又hựu 自tự 言ngôn 相tương/tướng 戾lệ 甚thậm 也dã 。 而nhi 況huống 疏sớ/sơ 。 鈔sao 文văn 義nghĩa 一nhất 同đồng 。 云vân 何hà 而nhi 言ngôn 。 鈔sao 中trung 是thị 今kim 。 疏sớ/sơ 中trung 是thị 古cổ 邪tà 。 決quyết 無vô 此thử 理lý 。 三tam 謂vị 問vấn 答đáp 因nhân 而nhi 生sanh 也dã 。 增tăng 輝huy 云vân 。 今kim 師sư 本bổn 意ý 。 要yếu 在tại 事sự 開khai 犯phạm 結kết 。 而nhi 問vấn 答đáp 中trung 卻khước 論luận 事sự 者giả 。 猶do 同đồng 善thiện 陣trận 而nhi 解giải 堅kiên 圍vi 。 欲dục 取thủ 東đông 南nam 而nhi 看khán 西tây 北bắc 。 迂# 巧xảo 之chi 說thuyết 。 不bất 足túc 取thủ 也dã 。 且thả 夫phu 問vấn 答đáp 徵trưng 難nạn/nan 。 各các 有hữu 所sở 由do 。 問vấn 必tất 防phòng 於ư 後hậu 疑nghi 。 答đáp 乃nãi 決quyết 通thông 前tiền 義nghĩa 。 其kỳ 或hoặc 答đáp 辭từ 求cầu 備bị 。 方phương 假giả 徵trưng 通thông 。 此thử 事sự 不bất 深thâm 。 兒nhi 童đồng 尚thượng 解giải 。 豈khởi 有hữu 前tiền 問vấn 境cảnh 想tưởng 。 後hậu 徵trưng 犯phạm 結kết 乎hồ 。 孟# 子tử 云vân 。 所sở 惡ác 於ư 智trí 者giả 。 為vi 其kỳ 鑿tạc 也dã 。 增tăng 輝huy 之chi 謂vị 焉yên 。 四tứ 謂vị 若nhược 爾nhĩ 下hạ 。 今kim 師sư 以dĩ 法pháp 徵trưng 古cổ 結kết 犯phạm 也dã 。 並tịnh 云vân 疑nghi 法pháp 不bất 識thức 。 法pháp 既ký 問vấn 例lệ 。 今kim 犯phạm 法pháp 亦diệc 須tu 放phóng 也dã 。 若nhược 此thử 解giải 文văn 。 一nhất 何hà 孤cô 起khởi 。 豈khởi 獨độc 孤cô 起khởi 。 抑ức 又hựu 於ư 理lý 全toàn 疎sơ 。 且thả 作tác 持trì 門môn 中trung 處xứ 分phần/phân 。 說thuyết 淨tịnh 等đẳng 。 以dĩ 律luật 中trung 羯yết 磨ma 辭từ 句cú 。 故cố 得đắc 法Pháp 名danh 。 若nhược 以dĩ 心tâm 境cảnh 相tướng 對đối 。 必tất 竟cánh 是thị 事sự 。 此thử 例lệ 於ư 犯phạm 者giả 。 屈khuất 南nam 山sơn 為vi 不bất 善thiện 立lập 理lý 者giả 也dã 。 五ngũ 謂vị 律luật 句cú 順thuận 古cổ 也dã 。 會hội 正chánh 云vân 。 且thả 順thuận 古cổ 。 答đáp 今kim 若nhược 師sư 以dĩ 迷mê 心tâm 望vọng 之chi 。 犯phạm 則tắc 根căn 條điều 俱câu 放phóng 。 豈khởi 有hữu 事sự 開khai 犯phạm 結kết 乎hồ 。 若nhược 然nhiên 者giả 。 豈khởi 南nam 山sơn 自tự 徵trưng 復phục 為vi 古cổ 師sư 。 通thông 義nghĩa 有hữu 之chi 乎hồ 。 且thả 大đại 師sư 所sở 遺di 文văn 字tự 二nhị 百bách 餘dư 卷quyển 。 若nhược 此thử 道Đạo 理lý 。 實thật 未vị 有hữu 也dã 。 六lục 謂vị 上thượng 文văn 結kết 罪tội 。 且thả 順thuận 古cổ 人nhân 。 今kim 師sư 所sở 徵trưng 者giả 。 為vi 放phóng 學học 人nhân 也dã (# 今kim 師sư 確xác 執chấp 。 不bất 足túc 語ngữ 也dã )# 。 噫# 。 甚thậm 矣hĩ 。 今kim 為vi 陳trần 之chi 。 首thủ 疏sớ/sơ 釋thích 止chỉ 持trì 二nhị 九cửu 句cú 。 云vân 。 且thả 事sự 是thị 不bất 可khả 學học 。 雖tuy 疑nghi 。 不bất 識thức 。 聖thánh 不bất 制chế 禁cấm (# 學học 。 不bất 學học 人nhân 俱câu 放phóng 。 彼bỉ 以dĩ 惡ác 事sự 不bất 可khả 學học 作tác 故cố 也dã )# 。 罪tội 是thị 可khả 學học 法pháp 。 故cố 有hữu 疑nghi 。 不bất 識thức 。 悉tất 皆giai 制chế 罪tội (# 不bất 學học 結kết 學học 人nhân 放phóng 也dã 。 已dĩ 上thượng 彼bỉ 文văn )# 。 若nhược 謂vị 徵trưng 放phóng 學học 人nhân 者giả 。 且thả 古cổ 師sư 何hà 嘗thường 結kết 學học 人nhân 乎hồ 。 此thử 又hựu 誣vu 罔võng 古cổ 人nhân 也dã 。 上thượng 且thả 略lược 辨biện 。 若nhược 破phá 判phán 為vi 古cổ 義nghĩa 。 凡phàm 有hữu 十thập 餘dư 科khoa 。 不bất 能năng 繁phồn 錄lục 。 但đãn 依y 今kim 解giải 。 詳tường 而nhi 讀đọc 之chi 。 靜tĩnh 而nhi 思tư 之chi 。 則tắc 一nhất 篇thiên 持trì 犯phạm 。 猶do 反phản 諸chư 掌chưởng 。 何hà 古cổ 義nghĩa 之chi 有hữu 乎hồ 。 予# 細tế 詳tường 諸chư 記ký 。 不bất 亦diệc 有hữu 由do 也dã 。 以dĩ 見kiến 戒giới 疏sớ/sơ 有hữu 犯phạm 結kết 一nhất 問vấn 。 遂toại 執chấp 問vấn 辭từ 。 用dụng 為vi 正chánh 義nghĩa 。 而nhi 不bất 識thức 南nam 山sơn 。 自tự 於ư 迷mê 忘vong 中trung 。 事sự 開khai 犯phạm 結kết 之chi 理lý 也dã 。 況huống 迷mê 。 明minh 二nhị 心tâm 句cú 法pháp 。 出xuất 自tự 吾ngô 祖tổ 大đại 師sư 之chi 獨độc 見kiến 。 與dữ 古cổ 片phiến 無vô 所sở 涉thiệp 。 焉yên 可khả 混hỗn 亂loạn 乎hồ 。 是thị 故cố 由do 之chi 一nhất 訛ngoa 直trực 至chí 于vu 今kim 。 不bất 復phục 省tỉnh 也dã 。 南nam 山sơn 云vân 。 持trì 犯phạm 之chi 相tướng 寔thật 深thâm 。 斯tư 言ngôn 信tín 矣hĩ 。 問vấn 。 今kim 利lợi 根căn 之chi 人nhân 。 生sanh 雖tuy 不bất 學học 。 自tự 達đạt 犯phạm 相tương/tướng 。 若nhược 於ư 事sự 犯phạm 有hữu 迷mê 。 云vân 何hà 結kết 邪tà 。 答đáp 。 此thử 同đồng 學học 人nhân 俱câu 放phóng 也dã 。 例lệ 如như 可khả 學học 初sơ 句cú 。 雖tuy 云vân 不bất 學học 。 不bất 結kết 無vô 知tri 。 以dĩ 生sanh 知tri 故cố 。 問vấn 。 前tiền 引dẫn 母mẫu 論luận 云vân 。 犯phạm 必tất 託thác 境cảnh 。 關quan 心tâm 成thành 業nghiệp 。 云vân 何hà 不bất 學học 人nhân 迷mê 忘vong 不bất 開khai 。 犯phạm 上thượng 十thập 二nhị 罪tội 邪tà 。 答đáp 。 既ký 素tố 不bất 學học 。 知tri 即tức 是thị 愚ngu 教giáo 。 故cố 非phi 迷mê 也dã 。 若nhược 爾nhĩ 。 事sự 法pháp 亦diệc 不bất 曾tằng 學học 。 何hà 得đắc 開khai 邪tà 。 答đáp 。 事sự 法pháp 境cảnh 現hiện 。 心tâm 對đối 境cảnh 迷mê 。 故cố 須tu 開khai 也dã 。 迷mê 人nhân 為vi 杌ngột 。 本bổn 斯tư 可khả 知tri 矣hĩ 。 抑ức 又hựu 不bất 學học 無vô 知tri 。 但đãn 便tiện 違vi 犯phạm 。 冥minh 然nhiên 而nhi 結kết 。 故cố 鈔sao 序tự 云vân 。 不bất 問vấn 事sự 情tình 虗hư 實thật 。 並tịnh 名danh 犯phạm 也dã 。 餘dư 如như 前tiền 述thuật 。

持trì 犯phạm 句cú 法pháp 章chương (# 終chung )#

律luật 鈔sao 宗tông 要yếu 略lược 為vi 十thập 門môn

餘dư 杭# 沙Sa 門Môn 元nguyên 照chiếu 述thuật

初sơ 明minh 撰soạn 述thuật 來lai 意ý

通thông 別biệt 為vi 二nhị 。 就tựu 初sơ 通thông 意ý 。 略lược 有hữu 四tứ 焉yên 。 一nhất 者giả 。 弘hoằng 闡xiển 聖thánh 教giáo 。 酬thù 佛Phật 恩ân 故cố 。 二nhị 者giả 。 副phó 本bổn 悲bi 願nguyện 。 成thành 就tựu 自tự 利lợi 故cố 。 三tam 者giả 。 拯chửng 拔bạt 諸chư 有hữu 。 脫thoát 苦khổ 向hướng 道đạo 故cố 。 四tứ 者giả 。 維duy 持trì 三Tam 寶Bảo 。 安an 住trụ 久cửu 遠viễn 故cố 。 華hoa 梵Phạm 兩lưỡng 土thổ/độ 。 四tứ 依y 賢hiền 聖thánh 。 凡phàm 興hưng 述thuật 作tác 。 莫mạc 不bất 由do 此thử 。 故cố 云vân 通thông 也dã 。 次thứ 明minh 別biệt 意ý 。 略lược 亦diệc 有hữu 四tứ 。 一nhất 者giả 。 律luật 藏tạng 浩hạo 博bác 。 卒tuất 難nan 尋tầm 了liễu 故cố 。 教giáo 興hưng 中trung 云vân 。 攝nhiếp 誘dụ 弘hoằng 濟tế 。 軌quỹ 用dụng 實thật 多đa 。 貴quý 在tại 得đắc 其kỳ 本bổn 詮thuyên 。 誠thành 難nạn/nan 覈# 其kỳ 條điều 緒tự 。 尼ni 鈔sao 序tự 云vân 。 恐khủng 大đại 本bổn 難nạn/nan 通thông 。 勞lao 而nhi 寡quả 効hiệu 。 又hựu 戒giới 疏sớ/sơ 序tự 云vân 。 本bổn 律luật 廣quảng 而nhi 難nạn/nan 求cầu 等đẳng 。 並tịnh 符phù 此thử 意ý 。 二nhị 者giả 。 歷lịch 代đại 傳truyền 述thuật 。 繁phồn 闕khuyết 未vị 馴# 故cố 。 鈔sao 興hưng 意ý 云vân 。 諸chư 師sư 所sở 存tồn 。 情tình 見kiến 繁phồn 廣quảng 。 今kim 並tịnh 刪san 略lược 等đẳng 。 下hạ 文văn 云vân 。 故cố 即tức 補bổ 闕khuyết 。 返phản 光quang 九cửu 代đại 是thị 也dã 。 三tam 者giả 。 為vi 令linh 辭từ 簡giản 事sự 要yếu 。 直trực 備bị 行hành 用dụng 故cố 。 序tự 云vân 。 庶thứ 令linh 臨lâm 機cơ 有hữu 用dụng 。 即tức 事sự 即tức 行hành 。 又hựu 云vân 。 載tái 舒thư 載tái 覧# 。 隨tùy 事sự 隨tùy 依y 等đẳng 是thị 也dã 。 四tứ 者giả 。 被bị 及cập 來lai 蒙mông 。 省tỉnh 功công 無vô 惑hoặc 故cố 。 序tự 云vân 。 用dụng 濟tế 新tân 學học 之chi 費phí 功công 焉yên 。 又hựu 下hạ 文văn 云vân 。 鈔sao 者giả 本bổn 為vi 新tân 學học 。 不bất 廣quảng 義nghĩa 章chương 等đẳng 。 餘dư 不bất 備bị 錄lục 。 舉cử 要yếu 如như 上thượng 。 總tổng 斯tư 多đa 意ý 。 故cố 有hữu 斯tư 文văn 生sanh 焉yên 。

二nhị 明minh 教giáo 主chủ 差sai 別biệt

通thông 約ước 經kinh 論luận 。 佛Phật 有hữu 三Tam 身Thân 。 大đại 小tiểu 兩lưỡng 異dị 。 大đại 如như 他tha 述thuật 。 小tiểu 在tại 今kim 論luận 。 一nhất 者giả 。 軌quỹ 持trì 聖thánh 道Đạo 。 是thị 為vi 法Pháp 身thân 。

復phục 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 二Nhị 乘Thừa 所sở 證chứng 滅diệt 理lý 涅Niết 槃Bàn 。 名danh 理lý 法Pháp 身thân 。 二nhị 三tam 祇kỳ 修tu 行hành 五ngũ 分phần/phân 果quả 圓viên 。 名danh 事sự 法Pháp 身thân 。 二nhị 者giả 。 積tích 因nhân 所sở 感cảm 。 是thị 為vi 報báo 身thân 。 亦diệc 號hiệu 生sanh 身thân 。 即tức 王vương 宮cung 誕đản 育dục 。 丈trượng 六lục 金kim 軀khu 。 三tam 十thập 成thành 道Đạo 。 八bát 十thập 唱xướng 滅diệt 者giả 是thị 。 三tam 者giả 。 變biến 化hóa 應ứng 機cơ 。 是thị 名danh 化hóa 身thân 。 亦diệc 號hiệu 應ưng 身thân 。 始thỉ 於ư 鹿lộc 苑uyển 。 化hóa 諸chư 外ngoại 道đạo 。 變biến 化hóa 非phi 一nhất 。 任nhậm 機cơ 不bất 同đồng 。 故cố 先tiên 德đức 所sở 引dẫn 瞿cù 師sư 羅la 長trưởng 者giả 見kiến 三tam 尺xích 之chi 身thân 。 五ngũ 百bách 婆Bà 羅La 門Môn 。 覩đổ 灰hôi 塵trần 之chi 相tướng 是thị 也dã 。 今kim 據cứ 律luật 部bộ 。 乃nãi 於ư 化hóa 相tương/tướng 報báo 身thân 之chi 佛Phật 以dĩ 為vi 教giáo 主chủ 。 然nhiên 佛Phật 之chi 為vi 體thể 。 理lý 非phi 離ly 隔cách 。 雖tuy 曰viết 報báo 身thân 。 必tất 兼kiêm 法pháp 。 化hóa 。 若nhược 據cứ 大Đại 乘Thừa 。 別biệt 明minh 尊tôn 勝thắng 之chi 報báo 。 王vương 宮cung 丈trượng 六lục 。 乃nãi 是thị 劣liệt 應ưng 之chi 身thân 。 此thử 中trung 欲dục 辯biện 教giáo 源nguyên 。 須tu 明minh 說thuyết 教giáo 之chi 主chủ 。 教giáo 既ký 大đại 小tiểu 有hữu 別biệt 。 主chủ 亦diệc 勝thắng 劣liệt 不bất 同đồng 。 故cố 略lược 敘tự 身thân 相tướng 。 粗thô 分phần/phân 衢cù 術thuật 。 至chí 於ư 委ủy 論luận 同đồng 異dị 。 非phi 今kim 所sở 宗tông 。 故cố 略lược 而nhi 不bất 述thuật 。

三Tam 明Minh 說thuyết 教giáo 時thời 分phần/phân

佛Phật 初sơ 成thành 道Đạo 。 始thỉ 說thuyết 三Tam 歸Quy 。 五Ngũ 戒Giới 。 善thiện 來lai 。 八bát 敬kính 。 三tam 語ngữ 羯yết 磨ma 等đẳng 受thọ 。 自tự 宣tuyên 略lược 教giáo 。 以dĩ 誨hối 時thời 眾chúng 。 及cập 乎hồ 漏lậu 生sanh 。 次thứ 第đệ 隨tùy 制chế 。 徹triệt 至chí 涅Niết 槃Bàn 。 徧biến 乎hồ 一nhất 化hóa 。 不bất 可khả 定định 約ước 。 但đãn 佛Phật 滅diệt 後hậu 。 以dĩ 類loại 結kết 之chi 。 故cố 有hữu 前tiền 後hậu 。 是thị 以dĩ 古cổ 德đức 判phán 律luật 為vi 通thông 始thỉ 終chung 教giáo 者giả 。 不bất 其kỳ 然nhiên 乎hồ 。 義nghĩa 鈔sao 云vân 。 始thỉ 於ư 鹿lộc 苑uyển 。 終chung 至chí 鶴hạc 林lâm 。 隨tùy 根căn 制chế 戒giới 。 乃nãi 有hữu 萬vạn 差sai 。 斯tư 為vi 明minh 證chứng 。 然nhiên 就tựu 化hóa 相tương/tướng 大đại 約ước 為vi 言ngôn 。 且thả 據cứ 鹿lộc 苑uyển 初sơ 來lai 小Tiểu 乘Thừa 。 所sở 攝nhiếp 至chí 論luận 。 隨tùy 機cơ 立lập 教giáo 。 不bất 局cục 斯tư 時thời 。

四tứ 明minh 三tam 藏tạng 所sở 攝nhiếp

佛Phật 所sở 遺di 教giáo 。 集tập 結kết 為vi 文văn 。 聖thánh 賢hiền 判phán 釋thích 。 所sở 立lập 各các 異dị 。 或hoặc 為vi 三tam 藏tạng 。 四tứ 藏tạng 。 五ngũ 藏tạng 。 八bát 藏tạng 。 統thống 而nhi 論luận 之chi 。 無vô 越việt 三tam 藏tạng 。 名danh 含hàm 大đại 小tiểu 。 故cố 須tu 揀giản 之chi 。 一nhất 曰viết 修Tu 多Đa 羅La 藏tạng 。 大đại 如như 華hoa 嚴nghiêm 。 涅Niết 槃Bàn 。 小tiểu 即tức 四tứ 含hàm 。 遺di 教giáo 等đẳng 。 二nhị 曰viết 阿a 毗tỳ 曇đàm 藏tạng 。 大đại 如như 中trung 。 智trí 。 地địa 。 攝nhiếp 。 小tiểu 即tức 成thành 實thật 。 婆bà 娑sa 等đẳng 。 三tam 曰viết 毗Tỳ 尼Ni 藏tạng 。 大đại 如như 善thiện 戒giới 。 梵Phạm 網võng 。 小tiểu 即tức 二nhị 部bộ 。 五ngũ 部bộ 等đẳng 。 問vấn 。 三tam 藏tạng 所sở 詮thuyên 。 若nhược 為vi 取thủ 別biệt 。 答đáp 。 彼bỉ 明minh 理lý 體thể 。 戒giới 疏sớ/sơ 曰viết 。 餘dư 藏tạng 明minh 理lý 。 理lý 在tại 虗hư 通thông 是thị 也dã 。 律luật 詮thuyên 事sự 相tướng 。 鈔sao 題đề 行hành 事sự 。 可khả 不bất 明minh 乎hồ 。 又hựu 。 彼bỉ 為vi 化hóa 教giáo 。 化hóa 該cai 道đạo 俗tục 。 此thử 是thị 制chế 教giáo 。 制chế 局cục 出xuất 家gia 。 如như 序tự 第đệ 七thất 門môn 。 明minh 之chi 可khả 解giải 。 又hựu 復phục 。 彼bỉ 明minh 定định 慧tuệ 。 治trị 五ngũ 住trụ 心tâm 惑hoặc 。 此thử 明minh 戒giới 學học 。 禁cấm 七thất 支chi 業nghiệp 非phi 。 又hựu 。 彼bỉ 多đa 導đạo 解giải 。 則tắc 現hiện 通thông 說thuyết 法Pháp 以dĩ 通thông 收thu 。 律luật 唯duy 制chế 行hành 。 故cố 憶ức 念niệm 攝nhiếp 修tu 而nhi 總tổng 攝nhiếp 。 且thả 舉cử 諸chư 例lệ 。 粗thô 識thức 教giáo 源nguyên 。 然nhiên 今kim 學học 宗tông 。 即tức 當đương 小Tiểu 乘Thừa 毗Tỳ 尼Ni 藏tạng 也dã 。 又hựu 五ngũ 部bộ 之chi 一nhất 。 非phi 餘dư 他tha 部bộ 。 至chí 於ư 鈔sao 文văn 上thượng 下hạ 。 通thông 用dụng 三tam 藏tạng 。 攬lãm 為vi 一nhất 宗tông 。 隨tùy 律luật 之chi 經kinh 。 斯tư 之chi 謂vị 矣hĩ 。

五ngũ 明minh 乘thừa 有hữu 通thông 局cục

復phục 分phân 為vi 二nhị 。 初sơ 明minh 兩lưỡng 宗tông 。 二nhị 明minh 五ngũ 乘thừa 。 初sơ 中trung 。 一nhất 代đại 聖thánh 教giáo 。 不bất 過quá 大đại 小tiểu 。 人nhân 理lý 教giáo 行hành 。 一nhất 一nhất 不bất 同đồng 。 然nhiên 須tu 略lược 識thức 淺thiển 深thâm 之chi 相tướng 。 且thả 就tựu 一nhất 家gia 。 約ước 本bổn 受thọ 體thể 。 則tắc 分phần/phân 三tam 位vị 。 一nhất 者giả 。 十thập 誦tụng 多đa 宗tông 。 名danh 當đương 分phần/phân 小Tiểu 乘Thừa 教giáo 也dã 。 二nhị 者giả 。 四tứ 分phần/phân 成thành 實thật 。 正chánh 小tiểu 兼kiêm 大đại 。 名danh 過quá 分phần/phân 小Tiểu 乘Thừa 教giáo 。 經kinh 部bộ 分phần/phân 通thông 即tức 其kỳ 義nghĩa 也dã 。 三tam 者giả 。 圓viên 教giáo 。 全toàn 是thị 大Đại 乘Thừa 。 今kim 鈔sao 正chánh 依y 成thành 實thật 。 旁bàng 用dụng 多đa 宗tông 。 終chung 歸quy 圓viên 教giáo 。 葢# 取thủ 涅Niết 槃Bàn 顯hiển 性tánh 談đàm 常thường 重trọng/trùng 扶phù 之chi 意ý 。 是thị 以dĩ 序tự 中trung 正chánh 存tồn 第đệ 六lục 持trì 律luật 標tiêu 宗tông 所sở 引dẫn 華hoa 嚴nghiêm 。 涅Niết 槃Bàn 諸chư 大Đại 乘Thừa 經Kinh 論luận 。 廣quảng 明minh 持trì 毀hủy 。 發phát 心tâm 受thọ 戒giới 。 為vi 成thành 三tam 聚tụ 。 出xuất 家gia 學học 本bổn 。 志chí 求cầu 解giải 脫thoát 。 懺sám 六lục 聚tụ 罪tội 。 事sự 理lý 雙song 明minh 。 凡phàm 此thử 諸chư 例lệ 。 若nhược 非phi 圓viên 意ý 。 焉yên 可khả 用dụng 之chi 。 學học 者giả 臨lâm 文văn 。 無vô 宜nghi 混hỗn 濫lạm 。 良lương 由do 以dĩ 小tiểu 望vọng 大đại 則tắc 大đại 小tiểu 懸huyền 殊thù 。 以dĩ 大đại 攝nhiếp 小tiểu 則tắc 小tiểu 無vô 不bất 大đại 。 故cố 下hạ 引dẫn 勝thắng 鬘man 經kinh 。 智Trí 度Độ 論luận 。 並tịnh 以dĩ 聲Thanh 聞Văn 毗Tỳ 尼Ni 。 即tức 大Đại 乘Thừa 學học 。 又hựu 戒giới 疏sớ/sơ 所sở 引dẫn 大đại 集tập 經kinh 中trung 五ngũ 部bộ 雖tuy 異dị 。 不bất 妨phương 諸chư 佛Phật 法Pháp 界Giới 涅Niết 槃Bàn 。 又hựu 引dẫn 無Vô 量Lượng 義Nghĩa 經Kinh 云vân 。 法pháp 水thủy 一nhất 也dã 。 江giang 。 河hà 。 井tỉnh 。 池trì 分phần/phân 其kỳ 異dị 耳nhĩ 。 今kim 宗tông 准chuẩn 此thử 諸chư 意ý 。 並tịnh 以dĩ 圓viên 意ý 用dụng 通thông 律luật 乘thừa 。 如như 昔tích 光quang 師sư 直trực 以dĩ 四tứ 分phần/phân 判phán 屬thuộc 大Đại 乘Thừa 。 大đại 為vi 浮phù 漫mạn 。 近cận 世thế 相tương/tướng 承thừa 。 以dĩ 為vi 至chí 說thuyết 。 此thử 全toàn 不bất 曉hiểu 大đại 小tiểu 分phân 齊tề 。 今kim 應ưng 問vấn 曰viết 。 四tứ 分phân 是thị 大đại 。 孰thục 為vi 之chi 小tiểu 。

又hựu 問vấn 。

為vi 求cầu 四Tứ 果Quả 。 為vi 調điều 三tam 毒độc 令linh 盡tận 。 制chế 增tăng 戒giới 學học 。 開khai 結kết 淨tịnh 地địa 。 魚ngư 肉nhục 正chánh 食thực 。 此thử 等đẳng 文văn 意ý 如như 何hà 通thông 之chi 。 又hựu 鈔sao 云vân 。 此thử 教giáo 宗tông 是thị 何hà 乘thừa 。 業nghiệp 疏sớ/sơ 云vân 。 律luật 是thị 小Tiểu 乘Thừa 等đẳng 。 何hà 不bất 思tư 邪tà 。 或hoặc 有hữu 不bất 許hứa 分phần/phân 通thông 。 專chuyên 判phán 為vi 小tiểu 。 此thử 又hựu 不bất 了liễu 假giả 。 實thật 兩lưỡng 宗tông 教giáo 之chi 優ưu 劣liệt 。 且thả 分phần/phân 通thông 之chi 義nghĩa 出xuất 彼bỉ 部bộ 計kế 。 豈khởi 容dung 人nhân 情tình 輙triếp 爾nhĩ 抑ức 塞tắc 。 過quá 猶do 不bất 及cập 。 此thử 之chi 謂vị 也dã 。 次thứ 明minh 五ngũ 乘thừa 者giả 。 世thế 謂vị 戒giới 律luật 人nhân 天thiên 教giáo 也dã 。 今kim 謂vị 不bất 然nhiên 。 戒giới 通thông 多đa 種chủng 。 非phi 止chỉ 人nhân 天thiên 。 且thả 約ước 下hạ 文văn 以dĩ 明minh 多đa 別biệt 。 一nhất 者giả 。 內nội 實thật 腐hủ 爛lạn 。 外ngoại 現hiện 完hoàn 淨tịnh 。 謟siểm 媚mị 邪tà 求cầu 。 勝thắng 他tha 名danh 利lợi 等đẳng 。 此thử 名danh 賊tặc 分phân 齊tề 也dã 。 下hạ 云vân 。 違vi 則tắc 障chướng 道đạo 。 不bất 免miễn 三tam 塗đồ 。 此thử 雖tuy 號hiệu 持trì 。 與dữ 犯phạm 不bất 異dị 。 二nhị 者giả 。 畏úy 墮đọa 三tam 塗đồ 。 不bất 樂nhạo 為vi 罪tội 。 此thử 名danh 罪tội 分phân 齊tề 。 約ước 義nghĩa 以dĩ 求cầu 。 但đãn 障chướng 惡ác 道đạo 。 報báo 止chỉ 人nhân 天thiên 。 或hoặc 執chấp 為vi 道đạo 。 以dĩ 謂vị 尊tôn 勝thắng 。 此thử 戒giới 見kiến 二nhị 取thủ 利lợi 使sử 所sở 收thu 。 三tam 者giả 。 猒# 離ly 下hạ 趣thú 。 求cầu 生sanh 天thiên 樂nhạo/nhạc/lạc 。 此thử 名danh 福phước 分phân 齊tề 。 若nhược 但đãn 奉phụng 持trì 。 還hoàn 至chí 欲dục 有hữu 。 由do 是thị 事sự 亂loạn 。 體thể 非phi 靜tĩnh 業nghiệp 。 色sắc 無vô 色sắc 有hữu 。 尚thượng 非phi 其kỳ 分phần/phân 。 如như 何hà 一nhất 槩# 判phán 在tại 人nhân 天thiên 。 四tứ 者giả 。 三tam 乘thừa 聖thánh 賢hiền 。 斷đoạn 證chứng 雖tuy 殊thù 。 建kiến 修tu 之chi 始thỉ 。 莫mạc 不bất 由do 戒giới 。 此thử 名danh 道đạo 分phân 齊tề 。 故cố 律luật 云vân 。 除trừ 結kết 無vô 罣quái 礙ngại 。 縛phược 著trước 由do 此thử 解giải 。 又hựu 經Kinh 云vân 。 戒giới 為vi 無vô 上thượng 菩Bồ 提Đề 本bổn 。 所sở 據cứ 明minh 矣hĩ 。 良lương 以dĩ 法Pháp 王Vương 垂thùy 化hóa 。 意ý 存tồn 破phá 有hữu 。 若nhược 為vi 世thế 福phước 。 則tắc 與dữ 輪luân 。 梵Phạm 。 凡phàm 王vương 不bất 分phân 優ưu 降giáng/hàng 。 是thị 以dĩ 一nhất 代đại 名danh 教giáo 。 至chí 於ư 三Tam 歸Quy 微vi 善thiện 。 悉tất 為vi 入nhập 道đạo 之chi 門môn 。 矧# 乃nãi 具cụ 足túc 律luật 儀nghi 。 豈khởi 專chuyên 以dĩ 人nhân 天thiên 為vi 語ngữ 乎hồ 。 今kim 明minh 戒giới 學học 。 直trực 是thị 伏phục 業nghiệp 方phương 便tiện 。 滅diệt 惑hoặc 遠viễn 因nhân 。 統thống 論luận 則tắc 為vi 三tam 聖thánh 之chi 前tiền 驅khu 。 剋khắc 意ý 則tắc 同đồng 三tam 聚tụ 之chi 圓viên 行hành 。 略lược 提đề 如như 此thử 。 餘dư 在tại 二nhị 疏sớ/sơ 廣quảng 之chi 。 若nhược 爾nhĩ 。 不bất 立lập 餘dư 二nhị 。 應ưng 無vô 五ngũ 果quả 。 而nhi 序tự 云vân 。 五ngũ 乘thừa 軌quỹ 導đạo 。 又hựu 戒giới 經kinh 序tự 云vân 。 欲dục 得đắc 生sanh 天thiên 上thượng 。 若nhược 生sanh 人nhân 中trung 者giả 。 其kỳ 意ý 何hà 邪tà 。 答đáp 。 五ngũ 乘thừa 者giả 。 凡phàm 聖thánh 合hợp 論luận 。 言ngôn 三tam 乘thừa 者giả 。 唯duy 在tại 聖thánh 道Đạo 。 戒giới 疏sớ/sơ 所sở 謂vị 鈍độn 者giả 引dẫn 以dĩ 世thế 報báo 。 利lợi 者giả 以dĩ 惠huệ 資tư 成thành 。 斯tư 並tịnh 隨tùy 機cơ 設thiết 化hóa 。 當đương 尋tầm 本bổn 據cứ 。 如như 序tự 云vân 。 戒giới 淨tịnh 有hữu 智trí 慧tuệ 。 便tiện 得đắc 第đệ 一nhất 道đạo 。 當đương 尊tôn 重trọng 正Chánh 法Pháp 。 又hựu 云vân 。 欲dục 求cầu 於ư 佛Phật 道Đạo 。 若nhược 執chấp 彼bỉ 語ngữ 。 此thử 復phục 何hà 通thông 。 故cố 知tri 報báo 有hữu 利lợi 鈍độn 。 致trí 使sử 教giáo 有hữu 淺thiển 深thâm 。 不bất 體thể 此thử 意ý 。 則tắc 後hậu 學học 無vô 歸quy 。 一nhất 家gia 宗tông 乘thừa 觸xúc 途đồ 成thành 滯trệ 。 今kim 人nhân 不bất 學học 。 但đãn 言ngôn 。 律luật 是thị 小Tiểu 乘Thừa 。 人nhân 天thiên 教giáo 爾nhĩ 。 故cố 特đặc 詮thuyên 敘tự 。 永vĩnh 袪# 謬mậu 濫lạm 。

六lục 辨biện 定định 宗tông 旨chỉ

西tây 土thổ/độ 傳truyền 教giáo 流lưu 派phái 非phi 一nhất 。 此thử 方phương 所sở 弘hoằng 空không 有hữu 偏thiên 盛thịnh 。 機cơ 執chấp 既ký 異dị 。 教giáo 旨chỉ 須tu 分phần/phân 。 言ngôn 有hữu 部bộ 者giả 。 即tức 十thập 誦tụng 律luật 主chủ 薩tát 婆bà 多đa 師sư 所sở 計kế 三tam 世thế 等đẳng 法pháp 。 悉tất 有hữu 實thật 性tánh 。 故cố 名danh 一nhất 切thiết 有hữu 部bộ 。 又hựu 號hiệu 實thật 法pháp 宗tông 。 即tức 婆bà 娑sa 。 俱câu 舍xá 。 雜tạp 心tâm 。 婆bà 多đa 等đẳng 同đồng 其kỳ 流lưu 也dã 。 言ngôn 空không 宗tông 者giả 。 即tức 四tứ 分phần/phân 律luật 主chủ 曇đàm 無vô 德đức 師sư 所sở 計kế 五ngũ 陰ấm 諸chư 法pháp 。 從tùng 眾chúng 緣duyên 生sanh 。 無vô 有hữu 實thật 性tánh 。 故cố 號hiệu 空không 宗tông 。 但đãn 有hữu 名danh 字tự 。 號hiệu 假giả 名danh 宗tông 。 不bất 專chuyên 小tiểu 典điển 。 兼kiêm 通thông 方Phương 等Đẳng 。 故cố 名danh 經kinh 部bộ 。 亦diệc 即tức 分phần/phân 通thông 成thành 實thật 。 善thiện 見kiến 。 是thị 其kỳ 類loại 矣hĩ 。 今kim 略lược 引dẫn 二nhị 宗tông 法pháp 相tướng 。 對đối 明minh 差sai 別biệt 。 一nhất 果quả 人nhân 通thông 局cục 異dị 。 彼bỉ 稱xưng 釋Thích 師Sư 子Tử 。 唯duy 在tại 一nhất 佛Phật 。 此thử 明minh 諸chư 佛Phật 。 文văn 指chỉ 三tam 世thế 。 義nghĩa 該cai 十thập 方phương 。 各các 如như 戒giới 本bổn 。 二nhị 觀quán 法pháp 異dị 。 彼bỉ 計kế 人nhân 空không 法pháp 實thật 。 折chiết 破phá 留lưu 一nhất 隣lân 虗hư 塵trần 。 此thử 則tắc 人nhân 法pháp 俱câu 假giả 。 所sở 指chỉ 其kỳ 唯duy 空không 寂tịch 。 三tam 境cảnh 界giới 異dị 。 彼bỉ 則tắc 約ước 根căn 對đối 境cảnh 。 此thử 則tắc 識thức 別biệt 諸chư 塵trần 。 四tứ 起khởi 業nghiệp 異dị 。 彼bỉ 約ước 界giới 繫hệ 。 用dụng 判phán 諸chư 法pháp 。 身thân 口khẩu 善thiện 惡ác 。 欲dục 色sắc 兩lưỡng 界giới 。 大đại 種chủng 所sở 成thành 。 並tịnh 歸quy 色sắc 聚tụ 。 此thử 宗tông 雖tuy 通thông 三tam 業nghiệp 。 必tất 審thẩm 觀quán 意ý 善thiện 惡ác 所sở 起khởi 。 並tịnh 指chỉ 心tâm 成thành 。 故cố 云vân 離ly 心tâm 。 無vô 思tư 無vô 身thân 口khẩu 業nghiệp 是thị 也dã 。 五Ngũ 戒Giới 分phần/phân 多đa 少thiểu 異dị 。 彼bỉ 五ngũ 。 八bát 。 十thập 唯duy 發phát 四tứ 支chi 。 比Bỉ 丘Khâu 方phương 具cụ 。 此thử 宗tông 七thất 眾chúng 七thất 支chi 齊tề 禁cấm 。 六lục 重trọng/trùng 非phi 重trọng/trùng 異dị 。 彼bỉ 宗tông 戒giới 不bất 重trọng 受thọ 。 亦diệc 不bất 重trọng/trùng 發phát 。 夷di 不bất 重trọng/trùng 犯phạm 。 此thử 部bộ 反phản 之chi 。 七thất 導đạo 俗tục 異dị 。 彼bỉ 局cục 時thời 數số 。 此thử 無vô 不bất 可khả 。 八bát 秉bỉnh 宣tuyên 異dị 。 彼bỉ 則tắc 開khai 增tăng 制chế 減giảm 。 此thử 則tắc 增tăng 減giảm 俱câu 非phi 。 九cửu 捨xả 懺sám 異dị 。 彼bỉ 須tu 永vĩnh 棄khí 。 此thử 則tắc 還hoàn 用dụng 。 十thập 受thọ 隨tùy 異dị 。 如như 後hậu 二nhị 門môn 。 上thượng 且thả 略lược 引dẫn 諸chư 條điều 。 粗thô 知tri 彼bỉ 此thử 。 自tự 餘dư 緩hoãn 急cấp 輕khinh 重trọng 。 事sự 用dụng 兩lưỡng 立lập 。 備bị 在tại 隨tùy 文văn 。 此thử 不bất 具cụ 敘tự 。 今kim 宗tông 四tứ 分phần/phân 。 正chánh 當đương 假giả 宗tông 。 雖tuy 用dụng 實thật 法pháp 。 不bất 隨tùy 彼bỉ 計kế 。 討thảo 論luận 之chi 士sĩ 。 臨lâm 文văn 詳tường 而nhi 審thẩm 之chi 。

七thất 明minh 所sở 受thọ 法pháp 體thể

依y 羯yết 磨ma 疏sớ/sơ 三tam 宗tông 分phân 別biệt 。 一nhất 者giả 多đa 宗tông 。 作tác 。 無vô 作tác 戒giới 二nhị 體thể 俱câu 色sắc 。 身thân 口khẩu 方phương 便tiện 。 相tương 續tục 善thiện 色sắc 聲thanh 。 作tác 戒giới 體thể 也dã 。 非phi 對đối 非phi 礙ngại 。 法pháp 入nhập 假giả 色sắc 。 無vô 作tác 體thể 也dã 。 今kim 師sư 究cứu 體thể 。 乃nãi 謂vị 善thiện 惡ác 業nghiệp 性tánh 。 天thiên 眼nhãn 所sở 見kiến 。 歷lịch 然nhiên 可khả 分phần/phân 。 與dữ 中trung 陰ấm 同đồng 。 微vi 細tế 難nan 知tri 。 異dị 彼bỉ 肉nhục 眼nhãn 所sở 見kiến 麤thô 色sắc 。 故cố 云vân 細tế 色sắc 。 二nhị 者giả 成thành 宗tông 。 作tác 與dữ 無vô 作tác 二nhị 體thể 則tắc 異dị 。 身thân 口khẩu 業nghiệp 思tư 。 能năng 造tạo 身thân 心tâm 。 作tác 戒giới 體thể 也dã 。 非phi 色sắc 非phi 心tâm 。 五ngũ 義nghĩa 互hỗ 求cầu 。 了liễu 不bất 可khả 得đắc 。 無vô 作tác 體thể 也dã 。 祖tổ 師sư 考khảo 體thể 。 即tức 心tâm 造tạo 業nghiệp 。 熏huân 習tập 有hữu 用dụng 。 能năng 起khởi 後hậu 習tập 。 心tâm 不bất 可khả 狀trạng 。 假giả 色sắc 以dĩ 顯hiển 。 所sở 發phát 業nghiệp 量lượng 。 異dị 前tiền 作tác 戒giới 。 與dữ 心tâm 與dữ 色sắc 兩lưỡng 不bất 相tương 應ứng 。 強cường/cưỡng 名danh 二nhị 非phi 。 以dĩ 為vi 戒giới 體thể 。 三tam 約ước 圓viên 教giáo 宗tông 明minh 體thể 。 但đãn 以dĩ 兩lưỡng 宗tông 各các 隨tùy 所sở 計kế 。 義nghĩa 說thuyết 動động 靜tĩnh 。 終chung 非phi 究cứu 竟cánh 。 故cố 跨khóa 取thủ 大Đại 乘Thừa 圓viên 成thành 實thật 義nghĩa 。 點điểm 示thị 彼bỉ 體thể 。 乃nãi 是thị 梨lê 耶da 藏tạng 識thức 。 隨tùy 緣duyên 流lưu 變biến 。 造tạo 成thành 業nghiệp 種chủng 。 能năng 造tạo 六lục 識thức 。 即tức 是thị 具cụ 戒giới 作tác 成thành 之chi 業nghiệp 。 梨lê 耶da 所sở 持trì 。 即tức 號hiệu 無vô 作tác 。 所sở 蘊uẩn 業nghiệp 因nhân 。 名danh 善thiện 種chủng 子tử 。 業nghiệp 雖tuy 心tâm 造tạo 。 一nhất 成thành 已dĩ 後hậu 。 與dữ 餘dư 識thức 俱câu 。 性tánh 非phi 對đối 礙ngại 。 復phục 是thị 四tứ 大đại 所sở 造tạo 。 體thể 有hữu 損tổn 益ích 。 天thiên 眼nhãn 所sở 見kiến 。 善thiện 惡ác 可khả 分phần/phân 。 是thị 以dĩ 如Như 來Lai 。 隨tùy 機cơ 赴phó 物vật 。 或hoặc 說thuyết 非phi 色sắc 非phi 心tâm 。 或hoặc 說thuyết 為vi 色sắc 。 小tiểu 機cơ 未vị 達đạt 。 計kế 為vi 色sắc 者giả 。 不bất 許hứa 空không 宗tông 。 執chấp 非phi 色sắc 非phi 心tâm 者giả 。 斥xích 他tha 有hữu 部bộ 。 如như 涅Niết 槃Bàn 中trung 皆giai 由do 不bất 解giải 我ngã 意ý 。 故cố 使sử 諍tranh 計kế 殊thù 途đồ 。 然nhiên 今kim 所sở 宗tông 。 並tịnh 以dĩ 涅Niết 槃Bàn 終chung 窮cùng 之chi 說thuyết 。 統thống 會hội 異dị 端đoan 。 使sử 歸quy 一nhất 致trí 。 可khả 謂vị 體thể 一nhất 化hóa 始thỉ 終chung 。 裂liệt 後hậu 昆côn 疑nghi 網võng 。 故cố 業nghiệp 疏sớ/sơ 云vân 。 終chung 歸quy 大Đại 乘Thừa 。 故cố 須tu 域vực 心tâm 於ư 處xứ 。 如như 斯tư 明minh 訓huấn 。 廣quảng 在tại 彼bỉ 文văn 。 今kim 人nhân 所sở 受thọ 正chánh 當đương 成thành 實thật 假giả 宗tông 。 非phi 色sắc 非phi 心tâm 。 是thị 其kỳ 法pháp 體thể 。 約ước 圓viên 以dĩ 通thông 即tức 善thiện 種chủng 也dã 。 然nhiên 此thử 所sở 述thuật 。 略lược 知tri 端đoan 緒tự 。 至chí 於ư 業nghiệp 理lý 極cực 為vi 深thâm 細tế 。 自tự 非phi 積tích 學học 。 良lương 恐khủng 茫mang 然nhiên 摸mạc 象tượng 。 紛phân 紜vân 於ư 今kim 眾chúng 矣hĩ 。

八bát 明minh 隨tùy 行hành 限hạn 分phần/phân

即tức 持trì 犯phạm 也dã 。 然nhiên 持trì 犯phạm 義nghĩa 廣quảng 且thả 明minh 。 三tam 業nghiệp 成thành 就tựu 處xứ 所sở 。 即tức 為vi 三tam 別biệt 。 初sơ 。 多đa 宗tông 結kết 犯phạm 。 不bất 約ước 心tâm 論luận 。 鼓cổ 動động 身thân 口khẩu 。 始thỉ 成thành 持trì 犯phạm 。 由do 彼bỉ 所sở 計kế 。 謂vị 是thị 小tiểu 機cơ 。 非phi 力lực 分phần/phân 故cố 。 若nhược 制chế 心tâm 犯phạm 。 無vô 由do 得đắc 脫thoát 。 但đãn 防phòng 身thân 口khẩu 。 麤thô 現hiện 業nghiệp 非phi 耳nhĩ 。 二nhị 者giả 。 成thành 宗tông 犯phạm 由do 心tâm 起khởi 。 藉tạ 身thân 口khẩu 成thành 。 論luận 其kỳ 制chế 限hạn 。 據cứ 戒giới 疏sớ/sơ 中trung 重trọng/trùng 緣duyên 向hướng 念niệm 。 可khả 得đắc 思tư 覺giác 。 即tức 入nhập 犯phạm 科khoa 。 不bất 制chế 心tâm 業nghiệp 。 據cứ 單đơn 意ý 耳nhĩ 。 三tam 者giả 。 大Đại 乘Thừa 獨độc 頭đầu 心tâm 念niệm 。 即tức 判phán 持trì 犯phạm 。 問vấn 。 若nhược 為vi 取thủ 別biệt 。 答đáp 。 大Đại 乘Thừa 初sơ 念niệm 。 成thành 宗tông 次thứ 念niệm 。 故cố 號hiệu 重trọng/trùng 緣duyên 。 多đa 宗tông 身thân 口khẩu 。 動động 心tâm 非phi 業nghiệp 。 若nhược 爾nhĩ 。 成thành 宗tông 既ký 約ước 意ý 犯phạm 。 即tức 通thông 十thập 業nghiệp 。 與dữ 大đại 何hà 殊thù 。 答đáp 。 業nghiệp 疏sớ/sơ 云vân 。 四tứ 分phần/phân 發phát 心tâm 。 相tương/tướng 同đồng 十thập 業nghiệp 。 但đãn 約ước 瞥miết 爾nhĩ 重trọng/trùng 緣duyên 。 以dĩ 分phần/phân 深thâm 淺thiển 。 今kim 宗tông 限hạn 分phần/phân 。 可khả 不bất 明minh 乎hồ 。

九cửu 就tựu 文văn 科khoa 判phán

自tự 古cổ 章chương 記ký 。 互hỗ 立lập 不bất 同đồng 。 例lệ 取thủ 彌di 天thiên 古cổ 式thức 。 分phân 為vi 三tam 分phần 。 初sơ 。 序tự 為vi 序tự 分phần/phân 。 序tự 緣duyên 起khởi 故cố (# 彼bỉ 云vân 兩lưỡng 序tự 。 如như 下hạ 引dẫn 破phá )# 。 二nhị 三tam 十thập 篇thiên 為vi 正chánh 宗tông 分phần/phân 。 正chánh 陳trần 三tam 行hành 故cố 。 三tam 批# 文văn 為vi 流lưu 通thông 分phần/phân 。 批# 誌chí 囑chúc 付phó 故cố 。 然nhiên 比tỉ 附phụ 經kinh 。 稍sảo 非phi 其kỳ 類loại 。 又hựu 有hữu 例lệ 准chuẩn 業nghiệp 疏sớ/sơ 。 以dĩ 標tiêu 宗tông 為vi 序tự 分phần/phân 。 雜tạp 行hành 為vi 流lưu 通thông 分phần/phân 。 中trung 間gian 二nhị 十thập 八bát 篇thiên 為vi 正chánh 宗tông 分phần/phân 。 此thử 亦diệc 微vi 有hữu 可khả 取thủ 。 上thượng 且thả 遵tuân 古cổ 。 今kim 就tựu 正chánh 宗tông 約ước 義nghĩa 以dĩ 求cầu 。

復phục 有hữu 多đa 別biệt 。 初sơ 判phán 三tam 卷quyển 者giả 。 初sơ 。 案án 下hạ 序tự 文văn 自tự 約ước 三tam 行hành 。 用dụng 分phần/phân 三tam 卷quyển 。 如như 後hậu 廣quảng 之chi 。 二nhị 者giả 。 上thượng 下hạ 兩lưỡng 卷quyển 。 既ký 明minh 眾chúng 別biệt 。 羯yết 磨ma 即tức 作tác 持trì 行hành 。 中trung 卷quyển 釋thích 通thông 戒giới 本bổn 。 即tức 止chỉ 持trì 行hành 。 止chỉ 。 作tác 二nhị 行hành 。 實thật 律luật 藏tạng 之chi 二nhị 輪luân 焉yên 。 三tam 者giả 。 中trung 卷quyển 遵tuân 仰ngưỡng 戒giới 體thể 。 即tức 是thị 受thọ 體thể 也dã 。 上thượng 下hạ 兩lưỡng 卷quyển 眾chúng 別biệt 要yếu 行hành 。 即tức 隨tùy 行hành 也dã 。 受thọ 。 隨tùy 二nhị 戒giới 。 即tức 毗Tỳ 尼Ni 之chi 宏hoành 綱cương 耳nhĩ 。 次thứ 判phán 諸chư 篇thiên 者giả 。 初sơ 。 案án 雜tạp 行hành 篇thiên 中trung 前tiền 二nhị 十thập 六lục 篇thiên 名danh 由do 途đồ 相tương/tướng 攝nhiếp (# 古cổ 科khoa 但đãn 據cứ 下hạ 卷quyển 前tiền 十thập 一nhất 篇thiên 。 如như 後hậu 所sở 破phá )# 。 末mạt 後hậu 三tam 篇thiên 。 為vi 別biệt 類loại 統thống 收thu 。 中trung 間gian 一nhất 篇thiên 。 即tức 諸chư 雜tạp 要yếu 行hành 。 二nhị 者giả 。 初sơ 一nhất 篇thiên 標tiêu 宗tông 勸khuyến 學học 。 集tập 僧Tăng 已dĩ 下hạ 。 廣quảng 張trương 行hành 事sự 。 故cố 知tri 標tiêu 宗tông 。 文văn 局cục 上thượng 卷quyển 。 義nghĩa 通thông 一nhất 部bộ 。 三tam 者giả 。 前tiền 二nhị 十thập 九cửu 篇thiên 。 雖tuy 包bao 羅la 三tam 藏tạng 。 統thống 歸quy 本bổn 宗tông 。 最tối 後hậu 一nhất 篇thiên 。 雖tuy 對đối 簡giản 本bổn 宗tông 。 正chánh 出xuất 他tha 部bộ 。 四tứ 者giả 。 餘dư 篇thiên 。 雖tuy 兼kiêm 下hạ 眾chúng 。 正chánh 在tại 大đại 僧Tăng 。 沙Sa 彌Di 及cập 尼ni 局cục 收thu 彼bỉ 眾chúng 。 五ngũ 者giả 。 諸chư 篇thiên 通thông 被bị 。 道đạo 眾chúng 導đạo 俗tục 。 化hóa 彼bỉ 在tại 家gia 。 六lục 者giả 。 釋thích 相tương/tướng 。 則tắc 條điều 理lý 隨tùy 相tương/tướng 。 為vi 前tiền 後hậu 之chi 所sở 依y 。 諸chư 篇thiên 則tắc 散tán 指chỉ 刑hình 科khoa 。 實thật 宗tông 歸quy 於ư 釋thích 相tương/tướng 。 上thượng 且thả 略lược 分phần/phân 。 餘dư 在tại 臨lâm 文văn 。 更cánh 自tự 陶đào 練luyện 。

十thập 明minh 宗tông 簡giản 濫lạm

自tự 昔tích 諸chư 師sư 章chương 記ký 。 並tịnh 以dĩ 小tiểu 論luận 名danh 相tướng 隨tùy 文văn 結kết 釋thích 劫kiếp 數số 。 涅Niết 槃Bàn 。 四Tứ 果Quả 等đẳng 。 廣quảng 列liệt 章chương 門môn 。 碎toái 分phần/phân 端đoan 緒tự 。 連liên 文văn 累lũy/lụy/luy 紙chỉ 。 長trường/trưởng 引dẫn 浮phù 辭từ 。 非phi 唯duy 不bất 善thiện 宗tông 途đồ 。 抑ức 又hựu 翳ế 於ư 文văn 理lý 。 嘗thường 原nguyên 斯tư 致trí 。 自tự 唐đường 三tam 藏tạng 慈từ 恩ân 等đẳng 師sư 。 以dĩ 百bách 法pháp 。 因nhân 明minh 。 婆bà 沙sa 。 俱câu 舍xá 盛thịnh 振chấn 于vu 時thời 。 播bá 流lưu 宇vũ 內nội 。 迨đãi 于vu 近cận 世thế 。 江giang 浙chiết 之chi 間gian 。 其kỳ 風phong 未vị 墜trụy 。 宗tông 師sư 未vị 達đạt 。 輙triếp 將tương 彼bỉ 學học 濫lạm 釋thích 己kỷ 宗tông 。 天thiên 台thai 。 賢hiền 首thủ 例lệ 為vi 參tham 亂loạn 。 世thế 莫mạc 知tri 之chi 。 彼bỉ 弘hoằng 經kinh 者giả 。 漸tiệm 已dĩ 刪san 除trừ 。 獨độc 斯tư 律luật 宗tông 。 玉ngọc 石thạch 未vị 辨biện 。 故cố 諸chư 古cổ 記ký 。 凡phàm 立lập 義nghĩa 章chương 。 大Đại 乘Thừa 則tắc 用dụng 唯duy 識thức 。 瑜du 伽già 。 小tiểu 論luận 則tắc 取thủ 婆bà 沙sa 。 俱câu 舍xá 。 其kỳ 引dẫn 用dụng 也dã 則tắc 先tiên 列liệt 頌tụng 文văn 。 次thứ 伸thân 廣quảng 解giải 。 其kỳ 釋thích 義nghĩa 也dã 則tắc 率suất 遵tuân 三tam 藏tạng 。 盡tận 取thủ 慈từ 恩ân 。 先tiên 達đạt 未vị 窮cùng 。 後hậu 昆côn 寧ninh 曉hiểu 。 於ư 彼bỉ 律luật 相tương/tướng 。 曾tằng 不bất 討thảo 尋tầm 。 聞văn 彼bỉ 名danh 言ngôn 。 飜phiên 矜căng 玄huyền 玅# 。 師sư 資tư 傳truyền 授thọ 。 習tập 以dĩ 成thành 風phong 。 焉yên 知tri 紊# 亂loạn 宗tông 乘thừa 。 翳ế 昏hôn 後hậu 學học 。 每mỗi 一nhất 思tư 及cập 。 不bất 覺giác 潸# 然nhiên 。 故cố 此thử 曲khúc 而nhi 論luận 之chi 。 諸chư 賢hiền 一nhất 為vi 詳tường 鑑giám 。 且thả 夫phu 就tựu 師sư 請thỉnh 業nghiệp 。 必tất 有hữu 所sở 承thừa 。 今kim 時thời 學học 律luật 。 莫mạc 不bất 皆giai 謂vị 宗tông 仰ngưỡng 南nam 山sơn 。 率suất 稱xưng 裔duệ 葉diệp 。 且thả 南nam 山sơn 遺di 訓huấn 二nhị 百bách 餘dư 軸trục 。 曾tằng 無vô 結kết 釋thích 辨biện 惑hoặc 之chi 文văn 。 果quả 後hậu 世thế 增tăng 加gia 。 亦diệc 奚hề 足túc 為vi 准chuẩn 。 故cố 其kỳ 所sở 不bất 可khả 一nhất 也dã 。 其kỳ 次thứ 。 俱câu 舍xá 等đẳng 論luận 出xuất 彼bỉ 有hữu 部bộ 。 今kim 傳truyền 四tứ 分phần/phân 。 乃nãi 是thị 空không 宗tông 。 安an 得đắc 以dĩ 有hữu 部bộ 名danh 言ngôn 釋thích 空không 宗tông 教giáo 義nghĩa 。 業nghiệp 疏sớ/sơ 所sở 謂vị 。 宗tông 骨cốt 顛điên 倒đảo 。 理lý 味vị 差sai 僻tích 。 摘trích 揣đoàn 過quá 濫lạm 。 何hà 可khả 勝thắng 言ngôn 。 此thử 其kỳ 所sở 不bất 可khả 二nhị 也dã 。 又hựu 斯tư 鈔sao 所sở 興hưng 。 意ý 存tồn 省tỉnh 約ước 。 仰ngưỡng 觀quan 聖thánh 智trí 。 懸huyền 鑑giám 未vị 萌manh 。 先tiên 示thị 箴# 規quy 。 預dự 杜đỗ 斯tư 謬mậu 。 故cố 其kỳ 序tự 云vân 。 猶do 恐khủng 後hậu 代đại 加gia 諸chư 不bất 急cấp 之chi 務vụ 。 增tăng 益ích 其kỳ 中trung 。 使sử 真chân 宗tông 蕪# 穢uế 。 行hành 者giả 致trí 迷mê 。 鳥điểu 鼠thử 之chi 喻dụ 。 復phục 存tồn 於ư 茲tư 日nhật 矣hĩ 。 故cố 諸chư 廣quảng 記ký 。 可khả 不bất 然nhiên 乎hồ 。 此thử 其kỳ 所sở 不bất 可khả 三tam 也dã 。 又hựu 經kinh 教giáo 宏hoành 博bác 。 從tùng 學học 有hữu 宗tông 。 三tam 藏tạng 所sở 詮thuyên 。 鼎đỉnh 然nhiên 自tự 異dị 。 經kinh 。 律luật 。 論luận 師sư 由do 來lai 自tự 別biệt 。 若nhược 乃nãi 詮thuyên 教giáo 理lý 之chi 淺thiển 深thâm 。 辨biện 行hành 果quả 之chi 階giai 漸tiệm 。 既ký 屬thuộc 餘dư 藏tạng 。 盡tận 讓nhượng 他tha 宗tông 。 今kim 學học 戒giới 律luật 。 軄# 歸quy 行hành 事sự 。 辨biện 定định 持trì 犯phạm 。 裁tài 量lượng 輕khinh 重trọng 。 擊kích 誘dụ 初sơ 學học 。 匡khuông 持trì 像tượng 運vận 。 清thanh 身thân 口khẩu 之chi 業nghiệp 非phi 。 撿kiểm 威uy 儀nghi 之chi 遺di 失thất 。 此thử 為vi 本bổn 矣hĩ 。 自tự 餘dư 名danh 教giáo 。 不bất 得đắc 已dĩ 而nhi 用dụng 之chi 。 非phi 敢cảm 私tư 言ngôn 。 祖tổ 師sư 明minh 訓huấn 。 人nhân 所sở 未vị 見kiến 。 故cố 曲khúc 示thị 之chi 。 戒giới 疏sớ/sơ 大đại 妄vọng 戒giới 中trung 。 斥xích 古cổ 云vân 。 有hữu 人nhân 依y 解giải 。 廣quảng 竪thụ 義nghĩa 章chương 。 動động 經kinh 他tha 日nhật 。 意ý 所sở 異dị 也dã 。 舉cử 宗tông 以dĩ 明minh 。 持trì 犯phạm 為vi 正chánh 。 自tự 餘dư 隨tùy 律luật 之chi 經kinh 。 略lược 知tri 名danh 相tướng 而nhi 已dĩ 。 諸chư 經kinh 論luận 師sư 自tự 分phần/phân 宗tông 體thể 。 彼bỉ 尚thượng 不bất 解giải 律luật 刑hình 。 此thử 豈khởi 橫hoạnh/hoành 知tri 他tha 學học 。 縱túng/tung 有hữu 前tiền 聞văn 。 亦diệc 不bất 得đắc 述thuật 。 費phí 時thời 損tổn 日nhật 。 徒đồ 張trương 無vô 益ích 。 自tự 宗tông 猶do 困khốn 於ư 未vị 聞văn 。 況huống 餘dư 經kinh 論luận 何hà 由do 道đạo 盡tận 。 可khả 謂vị 不bất 識thức 分phần/phân 量lượng 也dã 。 須tu 臾du 死tử 去khứ 莫mạc 浪lãng 多đa 事sự 等đẳng 。 請thỉnh 考khảo 斯tư 文văn 。 無vô 事sự 冰băng 執chấp 。 聞văn 義nghĩa 不bất 徙tỉ 。 吾ngô 寧ninh 不bất 憂ưu 。 此thử 其kỳ 所sở 不bất 可khả 四tứ 也dã 。 若nhược 爾nhĩ 。 俱câu 是thị 聖thánh 教giáo 。 那na 不bất 許hứa 學học 。 況huống 復phục 疏sớ/sơ 。 鈔sao 時thời 復phục 引dẫn 之chi 。 何hà 事sự 輕khinh 言ngôn 。 輙triếp 見kiến 排bài 毀hủy 。 答đáp 。 野dã 哉tai 斯tư 問vấn 。 是thị 何hà 言ngôn 歟# 。 但đãn 為vi 混hỗn 於ư 教giáo 宗tông 。 豈khởi 是thị 抑ức 令linh 不bất 學học 。 南nam 山sơn 所sở 謂vị 縱túng/tung 有hữu 前tiền 聞văn 。 亦diệc 不bất 得đắc 述thuật 。 可khả 不bất 明minh 乎hồ 。 諸chư 文văn 撮toát 要yếu 助trợ 釋thích 今kim 宗tông 。 豈khởi 比tỉ 後hậu 人nhân 別biệt 開khai 戶hộ 牖dũ 。 前tiền 所sở 謂vị 隨tùy 律luật 之chi 經kinh 。 略lược 知tri 名danh 相tướng 而nhi 已dĩ 。 又hựu 何hà 得đắc 不bất 明minh 乎hồ 。

大đại 小Tiểu 乘Thừa 論luận

律luật 師sư 臨lâm 終chung 口khẩu 授thọ

門môn 弟đệ 子tử 守thủ 傾khuynh 執chấp 筆bút

大đại 小tiểu 二Nhị 乘Thừa 。 半bán 滿mãn 兩lưỡng 教giáo 。 佛Phật 法Pháp 關quan 鍵kiện 。 修tu 行hành 大đại 途đồ 。 世thế 多đa 不bất 曉hiểu 。 故cố 曲khúc 辨biện 之chi 。 有hữu 謂vị 。 學học 律luật 為vi 小Tiểu 乘Thừa 。 聽thính 教giáo 為vi 大Đại 乘Thừa 。 參tham 禪thiền 為vi 最Tối 上Thượng 乘Thừa 。 經Kinh 云vân 。 十thập 方phương 佛Phật 土độ 中trung 。 唯duy 有hữu 一Nhất 乘Thừa 法Pháp 。 無vô 二nhị 亦diệc 無vô 三tam 。 豈khởi 有hữu 多đa 岐kỳ 哉tai 。 又hựu 復phục 。 世thế 人nhân 見kiến 講giảng 經kinh 論luận 者giả 謂vị 之chi 小Tiểu 乘Thừa 。 見kiến 參tham 禪thiền 者giả 謂vị 之chi 大Đại 乘Thừa 。 斯tư 皆giai 寡quả 學học 無vô 稽khể 之chi 論luận 。 夫phu 大Đại 乘Thừa 者giả 。 謂vị 發phát 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 行hành 菩Bồ 薩Tát 行hạnh 。 忘vong 己kỷ 利lợi 物vật 。 歷lịch 劫kiếp 不bất 捨xả 。 小Tiểu 乘Thừa 者giả 。 猒# 苦khổ 求cầu 樂nhạo/nhạc/lạc 。 樂nhạo/nhạc/lạc 出xuất 三tam 界giới 。 獨độc 善thiện 一nhất 身thân 。 唯duy 求cầu 脫thoát 離ly 。 略lược 示thị 大đại 途đồ 。 今kim 為vi 細tế 辨biện 。 大đại 分phần/phân 五ngũ 門môn 。 一nhất 曰viết 正chánh 名danh 。 二nhị 曰viết 示thị 體thể 。 三tam 曰viết 辨biện 行hành 。 四tứ 曰viết 明minh 功công 。 五ngũ 曰viết 簡giản 異dị 。 初sơ 。 正chánh 名danh 者giả 。 梵Phạm 云vân 摩ma 訶ha 衍diễn 。 摩ma 訶ha 翻phiên 大đại 。 衍diễn 即tức 翻phiên 乘thừa 。 入nhập 此thử 乘thừa 者giả 。 謂vị 發phát 菩Bồ 提Đề 心tâm 人nhân 。 即tức 經kinh 所sở 謂vị 。 發phát 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 心tâm 者giả 。 阿a 耨nậu 多đa 羅la 。 此thử 翻phiên 無vô 上thượng 。 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 此thử 翻phiên 正Chánh 等Đẳng 正Chánh 覺Giác 。 此thử 即tức 如Như 來Lai 果quả 上thượng 之chi 號hiệu 。 諸chư 經kinh 或hoặc 曰viết 。 發phát 無vô 上thượng 道Đạo 心tâm 。 發phát 大Đại 乘Thừa 意ý 。 發phát 無vô 上thượng 心tâm 。 皆giai 略lược 言ngôn 耳nhĩ 。 誠thành 能năng 發phát 此thử 心tâm 者giả 。 即tức 是thị 佛Phật 心tâm 。 即tức 下hạ 佛Phật 種chủng 。 眾chúng 生sanh 界giới 中trung 。 若nhược 有hữu 一nhất 人nhân 。 能năng 發phát 此thử 心tâm 。 則tắc 三Tam 寶Bảo 住trụ 持trì 。 佛Phật 法Pháp 光quang 顯hiển 。 羣quần 生sanh 依y 賴lại 。 三tam 界giới 導đạo 師sư 。 今kim 人nhân 但đãn 言ngôn 。 發phát 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 不bất 知tri 發phát 心tâm 之chi 理lý 。 口khẩu 雖tuy 云vân 發phát 心tâm 。 實thật 未vị 發phát 也dã 。 徒đồ 有hữu 其kỳ 名danh 。 而nhi 無vô 其kỳ 實thật 。 二nhị 示thị 體thể 者giả 。 欲dục 發phát 此thử 心tâm 。 須tu 知tri 發phát 處xứ 。 未vị 識thức 此thử 心tâm 。 依y 何hà 而nhi 發phát 。 今kim 依y 二nhị 經kinh 。 略lược 明minh 其kỳ 相tương/tướng 。 金kim 剛cang 般Bát 若Nhã 云vân 。 若nhược 有hữu 善thiện 男nam 子tử 善thiện 女nữ 人nhân 。 發phát 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 心tâm 者giả 。 所sở 有hữu 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 之chi 類loại 。 若nhược 卵noãn 生sanh 。 若nhược 胎thai 生sanh 。 若nhược 濕thấp 生sanh 。 若nhược 化hóa 生sanh 。 若nhược 有hữu 色sắc 。 若nhược 無vô 色sắc 。 若nhược 有hữu 想tưởng 。 若nhược 無vô 想tưởng 。 若nhược 非phi 有hữu 想tưởng 。 若nhược 非phi 無vô 想tưởng 。 我ngã 當đương 令linh 入nhập 無Vô 餘Dư 涅Niết 槃Bàn 。 而nhi 滅diệt 度độ 之chi 。 如như 是thị 滅diệt 度độ 。 無vô 量lượng 無vô 數số 。 無vô 邊biên 眾chúng 生sanh 。 實thật 無vô 眾chúng 生sanh 。 得đắc 滅diệt 度độ 者giả 。 此thử 則tắc 明minh 示thị 菩Bồ 提Đề 心tâm 體thể 。 普Phổ 賢Hiền 行hạnh 願nguyện 。 第đệ 九cửu 願nguyện 云vân 。 言ngôn 常thường 順thuận 眾chúng 生sanh 者giả 。 謂vị 盡tận 法Pháp 界Giới 。 虗hư 空không 界giới 。 十thập 方phương 剎sát 海hải 。 所sở 有hữu 眾chúng 生sanh 。 種chủng 種chủng 差sai 別biệt 。 所sở 謂vị 卵noãn 生sanh 。 胎thai 生sanh 。 濕thấp 生sanh 。 化hóa 生sanh 。 或hoặc 有hữu 依y 於ư 地địa 。 水thủy 。 火hỏa 。 風phong 而nhi 生sanh 住trú 者giả 。 或hoặc 有hữu 依y 空không 。 及cập 諸chư 卉hủy 木mộc 。 而nhi 生sanh 住trú 者giả 。 種chủng 種chủng 生sanh 類loại 。 種chủng 種chủng 色sắc 身thân 。 種chủng 種chủng 形hình 狀trạng 。 種chủng 種chủng 相tướng 貌mạo 。 種chủng 種chủng 壽thọ 量lượng 。 種chủng 種chủng 族tộc 類loại 。 種chủng 種chủng 名danh 號hiệu 。 種chủng 種chủng 心tâm 性tánh 。 種chủng 種chủng 知tri 見kiến 。 種chủng 種chủng 欲dục 樂lạc 。 種chủng 種chủng 意ý 行hạnh 。 種chủng 種chủng 威uy 儀nghi 。 種chủng 種chủng 衣y 服phục 。 種chủng 種chủng 飲ẩm 食thực 。 處xử 於ư 種chủng 種chủng 村thôn 營doanh 。 聚tụ 落lạc 。 城thành 邑ấp 。 宮cung 殿điện 。 乃nãi 至chí 一nhất 切thiết 天thiên 龍long 八bát 部bộ 。 人nhân 。 非phi 人nhân 等đẳng 。 無vô 足túc 。 二nhị 足túc 。 四tứ 足túc 。 多đa 足túc 。 有hữu 色sắc 。 無vô 色sắc 。 有hữu 想tưởng 。 無vô 想tưởng 。 非phi 有hữu 想tưởng 。 非phi 無vô 想tưởng 。 此thử 普Phổ 賢Hiền 菩Bồ 薩Tát 。 明minh 示thị 菩Bồ 薩Tát 心tâm 體thể 。 如như 華hoa 嚴nghiêm 十thập 住trụ 。 十thập 行hành 。 十thập 回hồi 向hướng 。 十Thập 地Địa 廣quảng 說thuyết 。 乃nãi 至chí 法Pháp 界Giới 眾chúng 生sanh 。 即tức 是thị 諸chư 佛Phật 。 菩Bồ 薩Tát 菩Bồ 提Đề 心tâm 體thể 。 更cánh 非phi 他tha 法pháp 。 一nhất 切thiết 諸chư 佛Phật 。 萬vạn 行hạnh 莊trang 嚴nghiêm 。 河hà 沙sa 果quả 德đức 。 皆giai 從tùng 此thử 生sanh 。 若nhược 無vô 眾chúng 生sanh 。 定định 無vô 生sanh 處xứ 。 是thị 以dĩ 發phát 此thử 心tâm 者giả 。 誓thệ 入nhập 五ngũ 濁trược 惡ác 世thế 。 垂thùy 手thủ 提đề 耳nhĩ 。 種chủng 種chủng 方phương 便tiện 。 成thành 熟thục 眾chúng 生sanh 。 雖tuy 證chứng 涅Niết 槃Bàn 。 而nhi 不bất 離ly 生sanh 死tử 。 種chủng 種chủng 方phương 便tiện 。 勸khuyến 化hóa 調điều 伏phục 。 皆giai 是thị 成thành 就tựu 無vô 上thượng 。 菩Bồ 提Đề 無vô 有hữu 邊biên 餘dư 。 經Kinh 云vân 。 如như 一nhất 眾chúng 生sanh 不bất 成thành 佛Phật 。 終chung 不bất 於ư 此thử 取thủ 泥Nê 洹Hoàn 。 又hựu 經Kinh 云vân 。 我ngã 觀quán 十thập 方phương 。 一nhất 切thiết 諸chư 佛Phật 。 無vô 有hữu 終chung 窮cùng 入nhập 涅Niết 槃Bàn 者giả 。 唯duy 除trừ 方phương 便tiện 示thị 現hiện 耳nhĩ 。 又hựu 經Kinh 云vân 。 無vô 有hữu 涅Niết 槃Bàn 佛Phật 。 亦diệc 無vô 佛Phật 涅Niết 槃Bàn 。

何hà 以dĩ 故cố 。 眾chúng 生sanh 無vô 盡tận 。 惡ác 業nghiệp 無vô 盡tận 。 煩phiền 惱não 無vô 盡tận 故cố 也dã 。 三Tam 明Minh 行hành 者giả 。 既ký 知tri 眾chúng 生sanh 。 是thị 菩Bồ 提Đề 本bổn 。 即tức 當đương 運vận 廣quảng 大đại 心tâm 。 起khởi 無vô 礙ngại 行hành 。 於ư 如như 是thị 等đẳng 。 一nhất 一nhất 眾chúng 生sanh 。 種chủng 種chủng 承thừa 事sự 。 種chủng 種chủng 供cúng 養dường 。 如như 欽khâm 父phụ 母mẫu 。 如như 奉phụng 師sư 長trưởng 。 及cập 阿A 羅La 漢Hán 。 乃nãi 至chí 如Như 來Lai 。 等đẳng 無vô 有hữu 異dị 。 於ư 諸chư 病bệnh 苦khổ 。 為vi 作tác 良lương 醫y 。 於ư 失thất 道đạo 者giả 。 示thị 其kỳ 正chánh 路lộ 。 於ư 夜dạ 暗ám 中trung 。 為vi 作tác 光quang 明minh 。 於ư 貧bần 窮cùng 者giả 。 令linh 得đắc 伏phục 藏tạng 。 菩Bồ 薩Tát 如như 是thị 。 平bình 等đẳng 饒nhiêu 益ích 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。

何hà 以dĩ 故cố 。 菩Bồ 薩Tát 若nhược 能năng 。 隨tùy 順thuận 眾chúng 生sanh 。 則tắc 為vi 隨tùy 順thuận 。 供cúng 養dường 諸chư 佛Phật 。 若nhược 於ư 眾chúng 生sanh 。 尊tôn 重trọng 承thừa 事sự 。 則tắc 為vi 尊tôn 重trọng 。 承thừa 事sự 如Như 來Lai 。 若nhược 令linh 眾chúng 生sanh 。 生sanh 歡hoan 喜hỷ 者giả 。 則tắc 令linh 一nhất 切thiết 。 如Như 來Lai 歡hoan 喜hỷ 。

何hà 以dĩ 故cố 。 諸chư 佛Phật 如Như 來Lai 。 以dĩ 大đại 悲bi 心tâm 。 而nhi 為vi 體thể 故cố 。 因nhân 於ư 眾chúng 生sanh 。 而nhi 起khởi 大đại 悲bi 。 因nhân 於ư 大đại 悲bi 。 生sanh 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 因nhân 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 成thành 等Đẳng 正Chánh 覺Giác 。 譬thí 如như 曠khoáng 野dã 。 沙sa 磧thích 之chi 中trung 。 有hữu 大đại 木mộc 王vương 。 若nhược 根căn 得đắc 水thủy 。 枝chi 葉diệp 華hoa 果quả 。 悉tất 皆giai 繁phồn 茂mậu 。 生sanh 死tử 曠khoáng 野dã 。 菩Bồ 提Đề 木mộc 王vương 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 而nhi 為vi 木mộc 根căn 。 諸chư 佛Phật 菩Bồ 提Đề 。 而nhi 為vi 華hoa 果quả 。 以dĩ 大đại 悲bi 水thủy 。 饒nhiêu 益ích 眾chúng 生sanh 。 則tắc 能năng 成thành 就tựu 。 諸chư 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 。 智trí 慧tuệ 華hoa 果quả 。

何hà 以dĩ 故cố 。 若nhược 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 以dĩ 大đại 悲bi 水thủy 。 饒nhiêu 益ích 眾chúng 生sanh 。 則tắc 能năng 成thành 就tựu 。 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 故cố 。 是thị 故cố 菩Bồ 提Đề 。 屬thuộc 於ư 眾chúng 生sanh 。 若nhược 無vô 眾chúng 生sanh 。 一nhất 切thiết 菩Bồ 薩Tát 。 終chung 不bất 能năng 成thành 。 無Vô 上Thượng 正Chánh 覺Giác 。 此thử 即tức 普phổ 賢hiền 明minh 示thị 大Đại 乘Thừa 行hành 也dã 。 四tứ 明minh 功công 者giả 。 既ký 發phát 此thử 心tâm 。 能năng 行hành 是thị 行hành 。 則tắc 於ư 世thế 間gian 。 得đắc 大đại 饒nhiêu 益ích 。 依y 經kinh 略lược 說thuyết 。 十thập 種chủng 利lợi 益ích 。 一nhất 者giả 。 順thuận 道đạo 益ích 。 經Kinh 云vân 。 若nhược 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 於ư 此thử 大đại 願nguyện 。 隨tùy 順thuận 趣thú 入nhập 。 則tắc 能năng 成thành 熟thục 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 則tắc 能năng 隨tùy 順thuận 。 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 二nhị 者giả 。 獲hoạch 福phước 益ích 。 經Kinh 云vân 。 若nhược 有hữu 善thiện 男nam 子tử 善thiện 女nữ 人nhân 。 以dĩ 滿mãn 十thập 方phương 。 無vô 量lượng 無vô 邊biên 。 不bất 可khả 說thuyết 不bất 可khả 說thuyết 。 佛Phật 剎sát 極cực 微vi 塵trần 數số 。 一nhất 切thiết 世thế 界giới 。 上thượng 玅# 七thất 寶bảo 。 及cập 諸chư 人nhân 天thiên 。 最tối 勝thắng 安an 樂lạc 。 布bố 施thí 爾nhĩ 所sở 。 一nhất 切thiết 世thế 界giới 。 所sở 有hữu 眾chúng 生sanh 。 供cúng 養dường 爾nhĩ 所sở 。 一nhất 切thiết 世thế 界giới 。 諸chư 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 。 經kinh 爾nhĩ 所sở 佛Phật 剎sát 。 極cực 微vi 塵trần 數số 劫kiếp 。 相tương 續tục 不bất 斷đoạn 。 所sở 得đắc 功công 德đức 。 若nhược 復phục 有hữu 人nhân 。 聞văn 此thử 願nguyện 王vương 。 一nhất 經kinh 於ư 耳nhĩ 。 所sở 有hữu 功công 德đức 。 比tỉ 前tiền 功công 德đức 。 百bách 分phần 不bất 及cập 一nhất 。 千thiên 分phần 不bất 及cập 一nhất 。 乃nãi 至chí 優ưu 波ba 尼ni 沙sa 陀đà 分phần 。 亦diệc 不bất 及cập 一nhất 。 三tam 者giả 。 破phá 障chướng 益ích 。 經Kinh 云vân 。 或hoặc 復phục 有hữu 人nhân 。 以dĩ 深thâm 信tín 心tâm 。 於ư 此thử 大đại 願nguyện 。 受thọ 持trì 讀đọc 誦tụng 。 乃nãi 至chí 書thư 寫tả 。 一nhất 四tứ 句cú 偈kệ 。 速tốc 能năng 除trừ 滅diệt 。 五ngũ 無vô 間gián 業nghiệp 。 所sở 有hữu 世thế 間gian 。 身thân 心tâm 等đẳng 病bệnh 。 種chủng 種chủng 苦khổ 惱não 。 乃nãi 至chí 佛Phật 剎sát 。 極cực 微vi 塵trần 數số 。 一nhất 切thiết 惡ác 業nghiệp 。 皆giai 得đắc 消tiêu 除trừ 。 四tứ 者giả 。 摧tồi 邪tà 益ích 。 經Kinh 云vân 。 一nhất 切thiết 魔ma 軍quân 。 夜dạ 叉xoa 。 羅la 剎sát 。 若nhược 鳩cưu 槃bàn 荼đồ 。 若nhược 毗tỳ 舍xá 闍xà 。 若nhược 部bộ 多đa 等đẳng 。 飲ẩm 血huyết 取thủ 肉nhục 。 諸chư 惡ác 鬼quỷ 神thần 。 皆giai 悉tất 遠viễn 離ly 。 或hoặc 時thời 發phát 心tâm 。 親thân 近cận 守thủ 護hộ 。 五ngũ 者giả 。 自tự 在tại 快khoái 樂lạc 益ích 。 經Kinh 云vân 。 是thị 故cố 若nhược 人nhân 。 誦tụng 此thử 願nguyện 者giả 。 行hành 於ư 世thế 間gian 。 無vô 有hữu 障chướng 礙ngại 。 如như 空không 中trung 月nguyệt 。 出xuất 於ư 雲vân 翳ế 。 諸chư 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 。 之chi 所sở 稱xưng 讚tán 。 一nhất 切thiết 人nhân 天thiên 。 皆giai 應ưng 欽khâm 禮lễ 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 悉tất 應ưng 供cúng 養dường 。 六lục 者giả 。 獲hoạch 果quả 益ích 。 經Kinh 云vân 。 此thử 善thiện 男nam 子tử 。 善thiện 得đắc 人nhân 身thân 。 圓viên 滿mãn 普Phổ 賢Hiền 。 所sở 有hữu 功công 德đức 。 不bất 久cửu 當đương 如như 。 普Phổ 賢Hiền 菩Bồ 薩Tát 。 速tốc 得đắc 成thành 就tựu 。 微vi 妙diệu 色sắc 身thân 。 具cụ 三tam 十thập 二nhị 。 大đại 丈trượng 夫phu 相tướng 。 七thất 者giả 。 離ly 過quá 益ích 。 經Kinh 云vân 。 若nhược 生sanh 人nhân 天thiên 。 所sở 在tại 之chi 處xứ 。 常thường 居cư 勝thắng 族tộc 。 悉tất 能năng 破phá 壞hoại 。 一nhất 切thiết 惡ác 趣thú 。 悉tất 能năng 遠viễn 離ly 。 一nhất 切thiết 惡ác 友hữu 。 悉tất 能năng 制chế 伏phục 。 一nhất 切thiết 外ngoại 道đạo 。 悉tất 能năng 解giải 脫thoát 。 一nhất 切thiết 煩phiền 惱não 。 如như 師sư 子tử 王vương 。 摧tồi 伏phục 羣quần 獸thú 。 堪kham 受thọ 一nhất 切thiết 。 眾chúng 生sanh 供cúng 養dường 。 八bát 者giả 。 不bất 失thất 善thiện 根căn 益ích 。 經Kinh 云vân 。 又hựu 復phục 是thị 人nhân 。 臨lâm 命mạng 終chung 時thời 。 最tối 後hậu 剎sát 那na 。 一nhất 切thiết 諸chư 根căn 。 悉tất 皆giai 散tán 壞hoại 。 一nhất 切thiết 親thân 屬thuộc 。 悉tất 皆giai 捨xả 離ly 。 一nhất 切thiết 威uy 勢thế 。 悉tất 皆giai 退thoái 失thất 。 輔phụ 相tướng 大đại 臣thần 。 宮cung 城thành 內nội 外ngoại 。 象tượng 馬mã 車xa 乘thừa 。 珍trân 寶bảo 伏phục 藏tạng 。 如như 是thị 一nhất 切thiết 。 無vô 復phục 相tương 隨tùy 。 唯duy 此thử 願nguyện 王vương 。 不bất 相tương 捨xả 離ly 。 於ư 一nhất 切thiết 時thời 。 引dẫn 導đạo 其kỳ 前tiền 。 九cửu 者giả 。 往vãng 生sanh 淨tịnh 土độ 益ích 。 經Kinh 云vân 。 一nhất 剎sát 那na 中trung 。 得đắc 即tức 往vãng 生sanh 極Cực 樂Lạc 世Thế 界Giới 。 到đáo 已dĩ 即tức 見kiến 阿A 彌Di 陀Đà 佛Phật 。 文Văn 殊Thù 師Sư 利Lợi 菩Bồ 薩Tát 。 普Phổ 賢Hiền 菩Bồ 薩Tát 。 觀Quán 自Tự 在Tại 菩Bồ 薩Tát 。 彌Di 勒Lặc 菩Bồ 薩Tát 等đẳng 。 此thử 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 色sắc 相tướng 端đoan 嚴nghiêm 。 功công 德đức 具cụ 足túc 。 所sở 共cộng 圍vi 繞nhiễu 。 十thập 者giả 。 生sanh 彼bỉ 獲hoạch 記ký 益ích 。 經Kinh 云vân 。 其kỳ 人nhân 自tự 見kiến 。 生sanh 蓮liên 華hoa 中trung 。 蒙mông 佛Phật 授thọ 記ký 。 得đắc 授thọ 記ký 已dĩ 。 經kinh 於ư 無vô 數số 。 百bách 千thiên 萬vạn 億ức 那na 由do 他tha 劫kiếp 。 普phổ 於ư 十thập 方phương 。 不bất 可khả 說thuyết 不bất 可khả 說thuyết 世thế 界giới 。 以dĩ 智trí 慧tuệ 力lực 。 隨tùy 眾chúng 生sanh 心tâm 。 而nhi 為vi 利lợi 益ích 。 不bất 久cửu 當đương 坐tọa 。 菩Bồ 提Đề 道Đạo 場Tràng 。 降hàng 伏phục 魔ma 軍quân 。 成thành 等Đẳng 正Chánh 覺Giác 。 轉chuyển 妙diệu 法Pháp 輪luân 。 能năng 令linh 佛Phật 剎sát 。 極cực 微vi 塵trần 數số 。 世thế 界giới 眾chúng 生sanh 。 發phát 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 隨tùy 其kỳ 根căn 性tánh 。 教giáo 化hóa 成thành 熟thục 。 乃nãi 至chí 盡tận 於ư 。 未vị 來lai 劫kiếp 海hải 。 廣quảng 能năng 利lợi 益ích 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 五ngũ 簡giản 異dị 者giả 。 一nhất 者giả 。 發phát 心tâm 異dị 。 小Tiểu 乘Thừa 發phát 心tâm 。 專chuyên 期kỳ 脫thoát 苦khổ 。 畏úy 炎diễm 炎diễm 火hỏa 宅trạch 。 如như 鬼quỷ 虎hổ 龍long 蛇xà 。 求cầu 寂tịch 滅diệt 涅Niết 槃Bàn 。 自tự 在tại 解giải 脫thoát 。 大Đại 乘Thừa 發phát 心tâm 。 非phi 謂vị 脫thoát 苦khổ 。 愍mẫn 念niệm 三tam 界giới 。 受thọ 苦khổ 眾chúng 生sanh 。 誓thệ 入nhập 五ngũ 濁trược 惡ác 世thế 。 三tam 界giới 六lục 道đạo 。 拔bạt 濟tế 羣quần 生sanh 。 令linh 其kỳ 出xuất 離ly 。 眾chúng 生sanh 未vị 盡tận 。 不bất 離ly 三tam 界giới 。 二nhị 者giả 。 境cảnh 量lượng 異dị 。 小Tiểu 乘Thừa 發phát 心tâm 。 斷đoạn 惡ác 修tu 善thiện 。 不bất 出xuất 三Tam 千Thiên 大Đại 千Thiên 世Thế 界Giới 。 大Đại 千Thiên 界Giới 外ngoại 曠khoáng 無vô 一nhất 物vật 。 即tức 是thị 所sở 證chứng 。 涅Niết 槃Bàn 之chi 處xứ 。 所sở 謂vị 二Nhị 乘Thừa 出xuất 三tam 界giới 也dã 。 大Đại 乘Thừa 發phát 心tâm 。 修tu 菩Bồ 薩Tát 行hạnh 。 盡tận 十thập 方phương 法Pháp 界Giới 。 通thông 如như 華hoa 嚴nghiêm 不bất 可khả 說thuyết 不bất 可khả 說thuyết 。 極cực 微vi 塵trần 數số 。 剎sát 佛Phật 剎sát 微vi 塵trần 數số 世thế 界giới 。 盡tận 是thị 菩Bồ 薩Tát 所sở 。 期kỳ 境cảnh 量lượng 也dã 。 三tam 者giả 。 教giáo 主chủ 異dị 。 小Tiểu 乘Thừa 之chi 人nhân 。 華hoa 葉diệp 內nội 百bách 億ức 釋Thích 迦Ca 中trung 。 一nhất 世thế 界giới 一nhất 釋Thích 迦Ca 也dã 。 一nhất 世thế 界giới 外ngoại 更cánh 無vô 佛Phật 土độ 。 一nhất 釋Thích 迦Ca 外ngoại 更cánh 無vô 他tha 佛Phật 。 小tiểu 教giáo 所sở 談đàm 限hạn 齊tề 至chí 此thử 。 大Đại 乘Thừa 則tắc 以dĩ 十thập 方phương 世thế 界giới 。 一nhất 切thiết 諸chư 佛Phật 法Pháp 。 報báo 應ứng 身thân 以dĩ 為vi 教giáo 主chủ 。 若nhược 自tự 。 若nhược 他tha 同đồng 一nhất 佛Phật 性tánh 。 四tứ 。 稟bẩm 戒giới 異dị 。 小Tiểu 乘Thừa 則tắc 以dĩ 五Ngũ 戒Giới 。 八bát 戒giới 。 十thập 戒giới 。 具cụ 戒giới 。 俱câu 名danh 別Biệt 解Giải 脫Thoát 戒Giới 。 發phát 得đắc 禪thiền 定định 。 名danh 定định 共cộng 戒giới 。 發phát 得đắc 無vô 漏lậu 慧tuệ 。 名danh 道đạo 共cộng 戒giới 。 破phá 三tam 界giới 見kiến 思tư 。 證chứng 四Tứ 果Quả 羅La 漢Hán 。 大Đại 乘Thừa 則tắc 以dĩ 十thập 重trọng/trùng 。 四tứ 十thập 八bát 輕khinh 。 八bát 萬vạn 威uy 儀nghi 。 戒giới 善thiện 戒giới 經kinh 。 瓔anh 珞lạc 經kinh 所sở 述thuật 不bất 同đồng 。 無vô 非phi 發phát 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 行hành 菩Bồ 薩Tát 行hạnh 。 名danh 為vi 大Đại 乘Thừa 戒giới 。 五ngũ 。 趣thú 向hướng 異dị 。 小Tiểu 乘Thừa 之chi 人nhân 。 一nhất 向hướng 求cầu 出xuất 。 三tam 界giới 火hỏa 宅trạch 。 自tự 安an 其kỳ 身thân 。 大Đại 乘Thừa 之chi 人nhân 。 一nhất 向hướng 趣thú 入nhập 。 五ngũ 濁trược 惡ác 世thế 。 三tam 途đồ 八bát 難nạn 。 垂thùy 形hình 五ngũ 道đạo 。 調điều 熟thục 眾chúng 生sanh 。 六lục 。 造tạo 行hành 異dị 。 小Tiểu 乘Thừa 之chi 人nhân 。 隨tùy 所sở 動động 用dụng 。 無vô 非phi 利lợi 己kỷ 。 不bất 能năng 利lợi 他tha 。 大Đại 乘Thừa 之chi 人nhân 。 動động 必tất 利lợi 他tha 。 無vô 非phi 救cứu 攝nhiếp 。 三tam 有hữu 眾chúng 生sanh 。 護hộ 持trì 三Tam 寶Bảo 。 令linh 法Pháp 久cửu 住trụ 。 七thất 。 趣thú 果quả 異dị 。 小Tiểu 乘Thừa 之chi 人nhân 。 修tu 因nhân 證chứng 果Quả 。 初sơ 果quả 。 二nhị 果quả 。 乃nãi 至chí 四Tứ 果Quả 。 證chứng 真chân 空không 涅Niết 槃Bàn 。 趣thú 寂tịch 滅diệt 樂nhạo/nhạc/lạc 。 大Đại 乘Thừa 菩Bồ 薩Tát 。 從tùng 初sơ 發phát 心tâm 。 直trực 至chí 十thập 住trụ 。 十thập 行hành 。 十thập 回hồi 向hướng 。 十Thập 地Địa 。 等đẳng 覺giác 。 妙diệu 覺giác 。 斷đoạn 盡tận 無vô 明minh 。 三tam 惑hoặc 永vĩnh 盡tận 。 二nhị 死tử 俱câu 忘vong 。 證chứng 大đại 涅Niết 槃Bàn 。 常thường 樂lạc 我ngã 淨tịnh 。 四tứ 德đức 之chi 樂lạc 。 雖tuy 證chứng 涅Niết 槃Bàn 。 不bất 捨xả 生sanh 死tử 。 十thập 方phương 剎sát 土độ 。 隨tùy 機cơ 應ưng 物vật 。 如như 水thủy 中trung 月nguyệt 。 隨tùy 類loại 說thuyết 法Pháp 。 如như 谷cốc 答đáp 響hưởng 。 盡tận 未vị 來lai 際tế 。 無vô 有hữu 窮cùng 盡tận 。 上thượng 來lai 略lược 辨biện 大đại 小tiểu 二Nhị 乘Thừa 。 教giáo 門môn 差sai 別biệt 。 餘dư 如như 經kinh 論luận 。 不bất 可khả 具cụ 書thư 。 已dĩ 上thượng 五ngũ 科khoa 。 略lược 舉cử 梗# 槩# 。 餘dư 如như 華hoa 嚴nghiêm 及cập 諸chư 大Đại 乘Thừa 經kinh 。 廣quảng 演diễn 分phân 別biệt 。 此thử 乃nãi 諸chư 佛Phật 出xuất 世thế 之chi 大đại 事sự 。 群quần 生sanh 獲hoạch 遇ngộ 之chi 妙diệu 緣duyên 。 若nhược 不bất 曉hiểu 此thử 。 徒đồ 稱xưng 傳truyền 教giáo 。 謾man 說thuyết 參tham 禪thiền 。 予# 觀quán 向hướng 上thượng 宗tông 師sư 。 雖tuy 云vân 出xuất 世thế 利lợi 人nhân 。 祇kỳ 是thị 光quang 榮vinh 一nhất 己kỷ 。 雖tuy 十thập 方phương 諸chư 佛Phật 。 三tam 世thế 如Như 來Lai 。 四tứ 辨biện 八bát 音âm 。 百bách 千thiên 方phương 便tiện 。 更cánh 有hữu 多đa 說thuyết 。 無vô 出xuất 吾ngô 言ngôn 。 各các 請thỉnh 細tế 詳tường 。 如như 說thuyết 而nhi 發phát 。 如như 說thuyết 而nhi 行hành 。 展triển 轉chuyển 流lưu 通thông 。 佛Phật 種chủng 不bất 斷đoạn 。

始thỉ 終chung 戒giới 要yếu

夫phu 三tam 聚tụ 者giả 。 圓viên 修tu 之chi 戒giới 德đức 也dã 。 律luật 儀nghi 聚tụ 者giả 。 攝nhiếp 一nhất 切thiết 止chỉ 也dã 。 善thiện 法Pháp 聚tụ 者giả 。 攝nhiếp 一nhất 切thiết 作tác 也dã 。 饒nhiêu 益ích 聚tụ 者giả 。 攝nhiếp 一nhất 切thiết 慈từ 也dã 。 舉cử 一nhất 即tức 三tam 。 非phi 前tiền 後hậu 也dã 。 含hàm 生sanh 所sở 無vô 。 必tất 造tạo 作tác 之chi 所sở 得đắc 也dã 。 悲bi 夫phu 。 識thức 藏tạng 不bất 顯hiển 。 葢# 三tam 妄vọng 之chi 所sở 覆phú 也dã 。 故cố 惡ác 染nhiễm 翳ế 乎hồ 清thanh 淨tịnh 。 愚ngu 癡si 蔽tế 乎hồ 智trí 慧tuệ 。 愛ái 憎tăng 阻trở 乎hồ 慈từ 悲bi 。 然nhiên 茲tư 三tam 妄vọng 乃nãi 無vô 始thỉ 之chi 故cố 業nghiệp 也dã 。 於ư 是thị 大đại 師sư 。 憮# 然nhiên 歎thán 曰viết 。 一nhất 識thức 體thể 內nội 絕tuyệt 虗hư 妄vọng 之chi 因nhân 緣duyên 。 塵trần 沙sa 境cảnh 中trung 蘊uẩn 無vô 邊biên 之chi 聖thánh 法pháp 。 但đãn 眾chúng 生sanh 迷mê 倒đảo 。 不bất 念niệm 受thọ 持trì 。 莫mạc 之chi 能năng 護hộ 。 由do 是thị 立lập 乎hồ 三tam 誓thệ 。 淨tịnh 乎hồ 三tam 戒giới 。 翻phiên 乎hồ 三tam 妄vọng 。 成thành 乎hồ 三tam 行hành 。 趣thú 乎hồ 三tam 脫thoát 。 證chứng 乎hồ 三tam 佛Phật 。 止chỉ 誓thệ 者giả 斷đoạn 一nhất 切thiết 惡ác 。 受thọ 攝nhiếp 律luật 儀nghi 戒giới 。 翻phiên 惡ác 染nhiễm 業nghiệp 。 成thành 清thanh 淨tịnh 行hạnh 。 趣thú 無vô 願nguyện 解giải 脫thoát 門môn 。 證chứng 法Pháp 身thân 佛Phật 。 作tác 誓thệ 者giả 修tu 一nhất 切thiết 善thiện 。 受thọ 善thiện 法Pháp 戒giới 。 翻phiên 愚ngu 癡si 業nghiệp 。 成thành 智trí 慧tuệ 行hành 。 趣thú 空không 解giải 脫thoát 門môn 。 證chứng 報báo 身thân 佛Phật 。 慈từ 誓thệ 者giả 度độ 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 受thọ 饒nhiêu 益ích 戒giới 。 翻phiên 愛ái 憎tăng 業nghiệp 。 成thành 慈từ 悲bi 行hành 。 趣thú 無vô 相tướng 解giải 脫thoát 門môn 。 證chứng 應ưng 身thân 佛Phật 。 然nhiên 茲tư 三tam 誓thệ 。 三tam 戒giới 。 三tam 行hành 。 三tam 脫thoát 。 三tam 佛Phật 。 非phi 各các 別biệt 也dã 。 非phi 異dị 時thời 也dã 。 本bổn 受thọ 無vô 作tác 具cụ 諸chư 德đức 故cố 。 然nhiên 此thử 三tam 聚tụ 修tu 之chi 必tất 爾nhĩ 。 迷mê 茲tư 三tam 聚tụ 。 轉chuyển 縈oanh 三tam 妄vọng 。 妄vọng 返phản 藉tạ 于vu 三tam 誓thệ 。 誓thệ 立lập 發phát 乎hồ 三tam 戒giới 。 戒giới 發phát 起khởi 乎hồ 三tam 行hành 。 行hành 起khởi 成thành 乎hồ 三tam 脫thoát 。 脫thoát 成thành 證chứng 乎hồ 三tam 佛Phật 。 從tùng 因nhân 至chí 果quả 非phi 漸tiệm 修tu 也dã 。 說thuyết 之chi 次thứ 第đệ 。 行hành 非phi 次thứ 第đệ 。 大đại 綱cương 如như 此thử 。 網võng 目mục 可khả 尋tầm 。

芝chi 苑uyển 遺di 編biên 卷quyển 之chi 上thượng