Chỉ Quán Khoa Tiết –

Chuẩn
Leave a comment

止Chỉ 觀Quán 科Khoa 節Tiết

唐Đường 法Pháp 藏Tạng 撰Soạn

止Chỉ 觀Quán 科khoa 節tiết

長trường/trưởng 文văn 廣quảng 義nghĩa 悉tất 備bị 輔phụ 行hành 。其kỳ 間gian 數số 科khoa 數số 節tiết 。義nghĩa 意ý 或hoặc 不bất 同đồng 。或hoặc 義nghĩa 意ý 是thị 同đồng 而nhi 尋tầm 文văn 難nan 見kiến 。或hoặc 科khoa 節tiết 文văn 勢thế 奢xa 促xúc 不bất 定định 。略lược 出xuất 科khoa 文văn 并tinh 數số 節tiết 義nghĩa 。自tự 備bị 遺di 忘vong 。豈khởi 曰viết 示thị 人nhân 也dã 。釋thích 題đề 三tam 。一nhất 意ý 。二nhị 義nghĩa 。三tam 文văn 意ý 者giả 。大đại 師sư 自tự 云vân 。說thuyết 己kỷ 心tâm 中trung 所sở 證chứng 法Pháp 門môn 。所sở 證chứng 者giả 何hà 。謂vị 諸chư 佛Phật 心tâm 印ấn 。何hà 時thời 證chứng 此thử 。謂vị 靈linh 鷲thứu 中trung 。憑bằng 何hà 典điển 據cứ 。別biệt 傳truyền 云vân 。大đại 師sư 見kiến 南nam 嶽nhạc 。南nam 嶽nhạc 笑tiếu 曰viết 。昔tích 共cộng 靈linh 山sơn 同đồng 聽thính 法Pháp 華hoa 。宿túc 緣duyên 所sở 追truy 今kim 復phục 來lai 矣hĩ 。大đại 師sư 未vị 悟ngộ 。南nam 嶽nhạc 曰viết 。肉nhục 身thân 菩Bồ 薩Tát 經kinh 生sanh 忘vong 矣hĩ 。可khả 入nhập 普phổ 賢hiền 道Đạo 場Tràng 。至chí 二nhị 七thất 日nhật 豁hoát 然nhiên 定định 慧tuệ 開khai 發phát 。從tùng 定định 起khởi 白bạch 師sư 。師sư 曰viết 。非phi 爾nhĩ 不bất 證chứng 。非phi 我ngã 不bất 知tri 。爾nhĩ 所sở 證chứng 者giả 。法Pháp 華Hoa 三Tam 昧Muội 。得đắc 陀đà 羅la 尼ni 者giả 。旋Toàn 陀Đà 羅La 尼Ni 。自tự 今kim 已dĩ 後hậu 。文văn 字tự 法Pháp 師sư 。闇ám 證chứng 禪thiền 師sư 。千thiên 羣quần 萬vạn 眾chúng 。尋tầm 爾nhĩ 之chi 辨biện 莫mạc 能năng 究cứu 也dã 。當đương 為vi 說thuyết 法Pháp 。人nhân 中trung 最tối 為vi 第đệ 一nhất 。

時thời 年niên 二nhị 十thập 三tam 便tiện 獲hoạch 心tâm 印ấn 。機cơ 緣duyên 未vị 會hội 。未vị 有hữu 傳truyền 受thọ 。但đãn 講giảng 大đại 品phẩm 。智trí 論luận 。法pháp 華hoa 。仁nhân 王vương 。光quang 明minh 。維duy 摩ma 等đẳng 經kinh 。而nhi 玄huyền 解giải 未vị 吐thổ 。至chí 開khai 皇hoàng 十thập 四tứ 年niên 。年niên 五ngũ 十thập 七thất 。為vi 報báo 生sanh 地địa 恩ân 歸quy 荊kinh 州châu 。造tạo 玉ngọc 泉tuyền 寺tự 。寺tự 成thành 訖ngật 。說thuyết 止Chỉ 觀Quán 。以dĩ 申thân 元nguyên 意ý 義nghĩa 。乃nãi 不bất 異dị 眾chúng 經kinh 。而nhi 研nghiên 心tâm 造tạo 境cảnh 。布bố 致trí 十thập 乘thừa 。萬vạn 德đức 三tam 千thiên 。併tinh 在tại 一nhất 念niệm 。逈huýnh 超siêu 義nghĩa 表biểu 。卓trác 爾nhĩ 不bất 羣quần 。意ý 令linh 今kim 日nhật 合hợp 座tòa 之chi 人nhân 便tiện 即tức 入nhập 如Như 來Lai 室thất 。著trước 如Như 來Lai 衣y 。坐tọa 如Như 來Lai 座tòa 。日nhật 用dụng 佛Phật 心tâm 。日nhật 行hành 佛Phật 事sự 矣hĩ 。義nghĩa 者giả 五ngũ 重trọng/trùng 玄huyền 義nghĩa 。出xuất 自tự 天thiên 台thai 。釋thích 一nhất 切thiết 經kinh 論luận 皆giai 須tu 五ngũ 義nghĩa 。五ngũ 義nghĩa 束thúc 一nhất 部bộ 盡tận 矣hĩ 。謂vị 名danh 。體thể 。宗tông 。用dụng 。教giáo 也dã 。名danh 者giả 。卷quyển 首thủ 止Chỉ 觀Quán 明minh 靜tĩnh 即tức 釋thích 名danh 也dã 。若nhược 別biệt 配phối 文văn 。即tức 五ngũ 略lược 中trung 大đại 意ý 。十thập 廣quảng 中trung 釋thích 名danh 是thị 也dã 。大đại 意ý 約ước 四tứ 。教giáo 。簡giản 。諦đế 。境cảnh 。釋thích 名danh 約ước 待đãi 絕tuyệt 明minh 觀quán 智trí 。智trí 必tất 照chiếu 境cảnh 。境cảnh 智trí 稱xưng 會hội 。其kỳ 名danh 生sanh 焉yên 。大đại 意ý 云vân 。既ký 知tri 無vô 明minh 即tức 明minh 。不bất 復phục 流lưu 動động 。故cố 名danh 為vi 止chỉ 。朗lãng 然nhiên 大đại 淨tịnh 。呼hô 之chi 為vi 觀quán 。此thử 兩lưỡng 文văn 釋thích 名danh 竟cánh 。二nhị 出xuất 體thể 。三tam 德đức 圓viên 融dung 。體thể 也dã 。若nhược 約ước 文văn 。五ngũ 略lược 中trung 歸quy 大đại 處xứ 。十thập 廣quảng 中trung 體thể 相tướng 并tinh 旨chỉ 歸quy 。此thử 三tam 科khoa 竝tịnh 明minh 三Tam 身Thân 三tam 德đức 體thể 也dã 。指chỉ 歸quy 文văn 雖tuy 不bất 說thuyết 。義nghĩa 不bất 異dị 前tiền 兩lưỡng 科khoa 意ý 也dã 。三Tam 明Minh 宗tông 者giả 。寂tịch 照chiếu 交giao 徹triệt 宗tông 也dã 。涅Niết 槃Bàn 云vân 。定định 慧tuệ 平bình 等đẳng 見kiến 佛Phật 性tánh 當đương 。文văn 云vân 。兩lưỡng 手thủ 遞đệ 互hỗ 楷# 摩ma 。雲vân 日nhật 相tương/tướng 資tư 。方phương 致trí 牙nha 象tượng 。約ước 文văn 。五ngũ 略lược 中trung 大đại 行hành 。十thập 廣quảng 中trung 正chánh 修tu 。此thử 兩lưỡng 門môn 是thị 一nhất 部bộ 之chi 宗tông 主chủ 。行hành 人nhân 之chi 歸quy 趣thú 修tu 心tâm 處xứ 也dã 。四tứ 辨biện 用dụng 者giả 。破phá 遍biến 證chứng 圓viên 為vi 用dụng 也dã 。破phá 遍biến 則tắc 惑hoặc 無vô 不bất 盡tận 。證chứng 圓viên 則tắc 德đức 無vô 不bất 備bị 。五ngũ 略lược 中trung 感cảm 大đại 果quả 。十thập 廣quảng 中trung 橫hoạnh/hoành 豎thụ 破phá 遍biến 。第đệ 八bát 果quả 報báo 。此thử 三tam 文văn 是thị 也dã 。五ngũ 教giáo 相tương/tướng 者giả 。一nhất 多đa 互hỗ 陳trần 教giáo 相tương/tướng 也dã 。五ngũ 略lược 中trung 裂liệt 大đại 網võng 。十thập 廣quảng 中trung 攝nhiếp 法pháp 。偏thiên 圓viên 。方phương 便tiện 。四tứ 門môn 竝tịnh 教giáo 相tương/tướng 也dã 。故cố 一nhất 微vi 塵trần 中trung 。出xuất 大Đại 千Thiên 經Kinh 卷quyển 。八bát 教giáo 五ngũ 味vị 並tịnh 自tự 一nhất 心tâm 。教giáo 相tương/tướng 明minh 矣hĩ 。且thả 分phần/phân 文văn 屬thuộc 當đương 即tức 爾nhĩ 。據cứ 圓viên 旨chỉ 。一nhất 一nhất 文văn 一nhất 一nhất 義nghĩa 皆giai 具cụ 五ngũ 也dã 。此thử 乃nãi 分phần/phân 而nhi 不bất 分phân 不bất 分phân 而nhi 分phần/phân 。固cố 在tại 意ý 得đắc 耳nhĩ 。摩ma 訶ha 。褒bao 美mỹ 之chi 詞từ 。止Chỉ 觀Quán 。尅khắc 明minh 心tâm 性tánh 。章chương 安an 初sơ 題đề 圓viên 頓đốn 。後hậu 改cải 摩ma 訶ha 。改cải 者giả 意ý 何hà 。圓viên 頓đốn 尊tôn 極cực 之chi 稱xưng 。摩ma 訶ha 包bao 攝nhiếp 周chu 悉tất 。約ước 理lý 宜nghi 尊tôn 極cực 。約ước 教giáo 宜nghi 周chu 悉tất 。周chu 悉tất 具cụ 三tam 即tức 。攝nhiếp 漸tiệm 次thứ 不bất 定định 五ngũ 時thời 八bát 教giáo 盡tận 矣hĩ 。故cố 改cải 從tùng 也dã 。摩ma 訶ha 三tam 義nghĩa 。往vãng 翻phiên 大đại 。多đa 。勝thắng 也dã 。此thử 三tam 皆giai 絕tuyệt 待đãi 。不bất 對đối 小tiểu 少thiểu 劣liệt 受thọ 名danh 。法pháp 非phi 小tiểu 大đại 一nhất 多đa 勝thắng 劣liệt 。小tiểu 即tức 大đại 故cố 。一nhất 即tức 多đa 故cố 。劣liệt 即tức 勝thắng 故cố 。

何hà 以dĩ 故cố 。法pháp 性tánh 圓viên 玅# 無vô 隔cách 礙ngại 故cố 。是thị 以dĩ 一nhất 塵trần 一nhất 毫hào 悉tất 包bao 納nạp 法Pháp 界Giới 也dã 。今kim 言ngôn 大đại 即tức 空không 。多đa 即tức 假giả 。勝thắng 即tức 中trung 。此thử 三tam 皆giai 一nhất 色sắc 一nhất 香hương 一nhất 念niệm 中trung 足túc 也dã 。一nhất 念niệm 寂tịch 然nhiên 圓viên 極cực 法Pháp 界Giới 為vi 止chỉ 。一nhất 念niệm 朗lãng 然nhiên 圓viên 照chiếu 法Pháp 界Giới 為vi 觀quán 。止chỉ 即tức 般Bát 若Nhã 。觀quán 即tức 解giải 脫thoát 。止Chỉ 觀Quán 不bất 二nhị 即tức 法Pháp 身thân 。在tại 心tâm 謂vị 之chi 三tam 觀quán 。在tại 境cảnh 謂vị 之chi 三tam 諦đế 。在tại 體thể 謂vị 之chi 三tam 德đức 。在tại 用dụng 謂vị 之chi 三Tam 身Thân 。在tại 性tánh 謂vị 之chi 三tam 涅Niết 槃Bàn 。在tại 智trí 謂vị 之chi 三tam 菩Bồ 提Đề 。在tại 凡phàm 謂vị 之chi 三tam 道đạo 。在tại 聖thánh 謂vị 之chi 三Tam 寶Bảo 。雖tuy 迷mê 悟ngộ 得đắc 失thất 千thiên 途đồ 。而nhi 一nhất 性tánh 未vị 嘗thường 變biến 易dị 也dã 。前tiền 代đại 未vị 聞văn 止Chỉ 觀Quán 為vi 。三tam 世thế 佛Phật 母mẫu 。未vị 聞văn 止Chỉ 觀Quán 為vi 十thập 方phương 菩Bồ 薩Tát 祖tổ 師sư 。未vị 聞văn 止Chỉ 觀Quán 為vi 一nhất 切thiết 教giáo 理lý 行hành 位vị 之chi 主chủ 。未vị 聞văn 止Chỉ 觀Quán 為vi 一nhất 切thiết 學học 人nhân 智trí 鏡kính 。未vị 聞văn 止Chỉ 觀Quán 照chiếu 己kỷ 身thân 心tâm 全toàn 同đồng 佛Phật 德đức 。令linh 喜hỷ 於ư 大đại 師sư 座tòa 下hạ 親thân 聞văn 故cố 也dã 。儒nho 說thuyết 生sanh 知tri 一nhất 世thế 義nghĩa 也dã 。釋thích 辨biện 三tam 世thế 成thành 性tánh 也dã 。萬vạn 法pháp 元nguyên 本bổn 從tùng 緣duyên 故cố 生sanh 。生sanh 性tánh 常thường 空không 。號hào 天thiên 真chân 理lý 。理lý 不bất 獨độc 立lập 常thường 在tại 萬vạn 緣duyên 。緣duyên 理lý 兼kiêm 懷hoài 乃nãi 名danh 大Đại 士Sĩ 。妄vọng 緣duyên 取thủ 理lý 乃nãi 曰viết 小Tiểu 乘Thừa 。妄vọng 理lý 取thủ 緣duyên 流lưu 轉chuyển 九cửu 有hữu 。反phản 本bổn 還hoàn 源nguyên 須tu 假giả 師sư 傳truyền 。照chiếu 本bổn 境cảnh 寂tịch 。我ngã 無vô 師sư 保bảo 。經kinh 曰viết 。不bất 得đắc 一nhất 法pháp 。故cố 得đắc 授thọ 記ký 。授thọ 記ký 師sư 也dã 。不bất 得đắc 無vô 師sư 也dã 。師sư 不bất 偏thiên 屬thuộc 因nhân 。有hữu 理lý 觀quán 故cố 無vô 。師sư 不bất 偏thiên 屬thuộc 果quả 。佛Phật 師sư 法pháp 常thường 也dã 。若nhược 謂vị 無vô 真chân 在tại 因nhân 緣duyên 事sự 外ngoại 。凡phàm 夫phu 未vị 了liễu 。聖thánh 智trí 方phương 證chứng 。此thử 別biệt 教giáo 也dã 。即tức 我ngã 觀quán 智trí 。照chiếu 因nhân 緣duyên 生sanh 滅diệt 悉tất 無vô 自tự 性tánh 即tức 全toàn 無vô 。真chân 圓viên 教giáo 也dã 。圓viên 頓đốn 現hiện 前tiền 即tức 入nhập 佛Phật 位vị 。萬vạn 行hạnh 萬vạn 德đức 一nhất 念niệm 中trung 具cụ 。十thập 卷quyển 止Chỉ 觀Quán 千thiên 度độ 說thuyết 此thử 。若nhược 不bất 信tín 此thử 。天thiên 台thai 教giáo 門môn 絕tuyệt 矣hĩ 。始thỉ 鹿lộc 苑uyển 不bất 言ngôn 寂tịch 場tràng 者giả 。且thả 從tùng 跡tích 說thuyết 。祖tổ 承thừa 為vi 便tiện 。若nhược 望vọng 本bổn 說thuyết 。何hà 妨phương 二nhị 十thập 四tứ 祖tổ 悉tất 游du 華hoa 嚴nghiêm 海hải 中trung 。九cửu 代đại 祖tổ 師sư 融dung 寂tịch 覺giác 跡tích 義nghĩa 等đẳng 。下hạ 文văn 破phá 古cổ 有hữu 此thử 說thuyết 。既ký 非phi 正chánh 義nghĩa 。祖tổ 宗tông 不bất 成thành 。九cửu 代đại 之chi 名danh 請thỉnh 從tùng 此thử 削tước 。無vô 漏lậu 總tổng 中trung 三tam 。此thử 段đoạn 文văn 古cổ 今kim 共cộng 難nạn/nan 。輔phụ 行hành 四tứ 紙chỉ 。釋thích 兼kiêm 破phá 古cổ 。九cửu 不bất 可khả 講giảng 者giả 。敘tự 述thuật 甚thậm 自tự 煩phiền 閙náo 。昨tạc 尋tầm 本bổn 文văn 。文văn 近cận 在tại 前tiền 。止chỉ 火hỏa 血huyết 刀đao 達đạt 三tam 善thiện 道đạo 。次thứ 修tu 禪thiền 定định 。次thứ 修tu 無vô 漏lậu 。次thứ 修tu 慈từ 悲bi 。次thứ 修tu 實thật 相tướng 。此thử 文văn 是thị 也dã 。無vô 漏lậu 若nhược 合hợp 但đãn 有hữu 九cửu 。無vô 漏lậu 若nhược 開khai 兩lưỡng 教giáo 二Nhị 乘Thừa 成thành 四tứ 。即tức 十thập 二nhị 。不bất 定định 四tứ 。取thủ 體thể 中trung 四tứ 。或hoặc 指chỉ 世thế 界giới 。下hạ 總tổng 四tứ 或hoặc 字tự 。是thị 四tứ 句cú 意ý 。謂vị 實thật 相tướng 難nan 解giải 。藉tạ 漸tiệm 次thứ 不bất 定định 導đạo 進tiến 其kỳ 心tâm 。便tiện 有hữu 九cửu 句cú 十thập 三tam 句cú 階giai 級cấp 。然nhiên 後hậu 方phương 達đạt 實thật 相tướng 。故cố 有hữu 此thử 三tam 種chủng 止Chỉ 觀Quán 也dã 。汎# 論luận 漸tiệm 次thứ 。不bất 定định 。圓viên 。頓đốn 有hữu 四tứ 不bất 同đồng 。一nhất 約ước 教giáo 論luận 。八bát 教giáo 中trung 頓đốn 漸tiệm 不bất 定định 。此thử 指chỉ 華hoa 嚴nghiêm 唯duy 頓đốn 。五ngũ 時thời 漸tiệm 次thứ 而nhi 生sanh 漸tiệm 也dã 。一nhất 一nhất 部bộ 中trung 或hoặc 具cụ 不bất 具cụ 不bất 定định 也dã 。二nhị 約ước 部bộ 論luận 。華hoa 嚴nghiêm 唯duy 頓đốn 。四tứ 含hàm 唯duy 漸tiệm 。方Phương 等Đẳng 不bất 定định 。法pháp 華hoa 唯duy 圓viên 。三tam 約ước 法pháp 論luận 。下hạ 引dẫn 淨tịnh 名danh 。大đại 品phẩm 。法pháp 華hoa 。涅Niết 槃Bàn 。無vô 量lượng 義nghĩa 等đẳng 。各các 有hữu 此thử 三tam 是thị 也dã 。四tứ 約ước 義nghĩa 。三tam 種chủng 止Chỉ 觀Quán 皆giai 是thị 大Đại 乘Thừa 。俱câu 緣duyên 實thật 相tướng 。借tá 漸tiệm 。不bất 定định 以dĩ 助trợ 圓viên 修tu 是thị 也dã 。此thử 四tứ 義nghĩa 意ý 各các 異dị 。可khả 深thâm 思tư 之chi 。勿vật 使sử 濫lạm 也dã 。此thử 四tứ 漸tiệm 中trung 。法pháp 華hoa 具cụ 三tam 漸tiệm 。大đại 師sư 自tự 云vân 。從tùng 牛ngưu 出xuất 乳nhũ 乃nãi 至chí 醍đề 醐hồ 。此thử 證chứng 漸tiệm 也dã 。此thử 約ước 五ngũ 時thời 相tương 次thứ 生sanh 名danh 漸tiệm 。非phi 法pháp 漸tiệm 也dã 。如như 是thị 之chi 人nhân 。應ưng 以dĩ 此thử 法Pháp 。漸tiệm 入nhập 佛Phật 慧tuệ 。此thử 敘tự 昔tích 有hữu 此thử 漸tiệm 法pháp 也dã 。乃nãi 至chí 舉cử 一nhất 手thủ 。或hoặc 復phục 小tiểu 低đê 頭đầu 。此thử 是thị 圓viên 人nhân 用dụng 漸tiệm 義nghĩa 助trợ 修tu 也dã 。約ước 部bộ 。法pháp 華hoa 唯duy 圓viên 。無vô 復phục 兼kiêm 但đãn 對đối 帶đái 。會hội 諸chư 權quyền 小tiểu 歸quy 一Nhất 乘Thừa 故cố 。約ước 時thời 法pháp 義nghĩa 。何hà 妨phương 三tam 漸tiệm 。何hà 累lũy/lụy/luy 於ư 圓viên 。情tình 無vô 情tình 一nhất 。輔phụ 行hành 十thập 解giải 。文văn 理lý 周chu 悉tất 。今kim 助trợ 一nhất 釋thích 。內nội 外ngoại 心tâm 境cảnh 別biệt 俗tục 諦đế 事sự 也dã 。察sát 內nội 心tâm 無vô 性tánh 。外ngoại 境cảnh 無vô 實thật 。真Chân 諦Đế 理lý 也dã 。理lý 而nhi 觀quán 之chi 未vị 嘗thường 有hữu 二nhị 。事sự 而nhi 見kiến 之chi 未vị 嘗thường 不bất 二nhị 。二nhị 不bất 二nhị 於ư 一nhất 念niệm 中trung 得đắc 。此thử 一nhất 念niệm 達đạt 了liễu 之chi 智trí 。非phi 內nội 非phi 外ngoại 。而nhi 內nội 而nhi 外ngoại 。十thập 方phương 三tam 世thế 。只chỉ 一nhất 念niệm 中trung 。念niệm 外ngoại 無vô 法pháp 。斯tư 極cực 理lý 也dã 。若nhược 謂vị 念niệm 內nội 念niệm 外ngoại 有hữu 。一nhất 法pháp 可khả 得đắc 。悉tất 為vi 虗hư 妄vọng 。非phi 真chân 慧tuệ 也dã 。目mục 此thử 真chân 慧tuệ 以dĩ 為vi 佛Phật 性tánh 。佛Phật 性tánh 現hiện 時thời 豈khởi 存tồn 心tâm 境cảnh 乎hồ 。略lược 指chỉ 三tam 門môn 。大đại 意ý 在tại 一nhất 頓đốn 者giả 。三tam 門môn 謂vị 序tự 中trung 三tam 種chủng 止Chỉ 觀Quán 。漸tiệm 次thứ 。不bất 定định 。圓viên 頓đốn 也dã 。大đại 意ý 在tại 一nhất 頓đốn 者giả 。唯duy 圓viên 也dã 。準chuẩn 輔phụ 行hành 。生sanh 起khởi 問vấn 答đáp 非phi 大đại 師sư 料liệu 簡giản 。是thị 章chương 安an 也dã 。記ký 云vân 。剪tiễn 略lược 身thân 儀nghi 名danh 一nhất 行hành 。非phi 約ước 一nhất 理lý 。今kim 尋tầm 經kinh 意ý 。乃nãi 從tùng 理lý 得đắc 名danh 。文văn 云vân 。如như 聞văn 修tu 學học 。能năng 入nhập 一Nhất 行Hành 三Tam 昧Muội 。面diện 見kiến 諸chư 佛Phật 。據cứ 此thử 乃nãi 約ước 一nhất 理lý 受thọ 名danh 。此thử 四tứ 三tam 昧muội 。坐tọa 。行hành 。半bán 行hành 半bán 坐tọa 。非phi 行hành 非phi 坐tọa 。竝tịnh 從tùng 事sự 一nhất 行hành 。般bát 舟chu 。法pháp 華hoa 。方Phương 等Đẳng 。隨tùy 意ý 。竝tịnh 從tùng 理lý 可khả 思tư 。例lệ 四tứ 種chủng 三tam 昧muội 意ý 。止Chỉ 觀Quán 引dẫn 文văn 雖tuy 異dị 。體thể 乃nãi 同đồng 今kim 取thủ 意ý 。總tổng 釋thích 只chỉ 達đạt 一nhất 念niệm 自tự 心tâm 是thị 法Pháp 界Giới 。十thập 方phương 諸chư 佛Phật 。與dữ 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。同đồng 一nhất 無vô 住trụ 。本bổn 一nhất 法Pháp 界Giới 為vi 身thân 為vi 土thổ/độ 。無vô 彼bỉ 無vô 此thử 。無vô 根căn 無vô 住trụ 處xứ 。無vô 修tu 不bất 修tu 。無vô 證chứng 不bất 證chứng 。無vô 凡phàm 無vô 聖thánh 。但đãn 眾chúng 生sanh 自tự 謂vị 妄vọng 想tưởng 纏triền 縛phược 。為vi 凡phàm 為vi 不bất 修tu 為vi 不bất 證chứng 。謂vị 佛Phật 為vi 聖thánh 為vi 證chứng 修tu 證chứng 聖thánh 。在tại 眾chúng 生sanh 自tự 強cường 立lập 之chi 。佛Phật 位vị 中trung 都đô 無vô 此thử 名danh 也dã 。諸chư 佛Phật 所sở 見kiến 。一nhất 切thiết 身thân 是thị 法Pháp 身thân 。一nhất 切thiết 國quốc 土thổ 。是thị 佛Phật 國quốc 土độ 。一nhất 切thiết 法pháp 是thị 佛Phật 法Pháp 。一nhất 切thiết 心tâm 是thị 一nhất 心tâm 。極cực 十thập 方phương 三tam 際tế 推thôi 求cầu 。無vô 纖tiêm 毫hào 許hứa 若nhược 色sắc 若nhược 心tâm 不bất 是thị 佛Phật 理lý 。智trí 鏡kính 朗lãng 然nhiên 。周chu 遍biến 法Pháp 界Giới 。嘗thường 無vô 一nhất 事sự 。澹đạm 然nhiên 身thân 心tâm 。無vô 所sở 施thí 為vi 。佛Phật 心tâm 既ký 然nhiên 。我ngã 學học 佛Phật 智trí 。如như 佛Phật 用dụng 心tâm 。即tức 止Chỉ 觀Quán 也dã 。佛Phật 現hiện 即tức 我ngã 心tâm 現hiện 而nhi 不bất 現hiện 。只chỉ 是thị 自tự 心tâm 鏡kính 上thượng 影ảnh 像tượng 耳nhĩ 。問vấn 。豈khởi 都đô 無vô 外ngoại 佛Phật 可khả 見kiến 耶da 。答đáp 。自tự 他tha 不bất 二nhị 。但đãn 如Như 來Lai 有hữu 同đồng 體thể 大đại 悲bi 。眾chúng 生sanh 有hữu 熏huân 習tập 之chi 力lực 。扣khấu 擊kích 同đồng 體thể 智trí 鏡kính 。隨tùy 其kỳ 心tâm 上thượng 感cảm 見kiến 相tướng 好hảo 。鏡kính 中trung 之chi 像tượng 。然nhiên 不bất 離ly 鏡kính 而nhi 非phi 即tức 鏡kính 。隨tùy 照chiếu 好hảo 醜xú 。感cảm 者giả 千thiên 差sai 。相tương/tướng 亦diệc 萬vạn 品phẩm 。或hoặc 機cơ 深thâm 厚hậu 。感cảm 佛Phật 身thân 長trường 千thiên 萬vạn 由do 旬tuần 。壽thọ 命mạng 無vô 量lượng 。阿a 僧tăng 祇kỳ 劫kiếp 。以dĩ 河hà 沙sa 世thế 界giới 微vi 塵trần 。佛Phật 剎sát 為vi 淨tịnh 玅# 國quốc 土độ 。說thuyết 無vô 量lượng 無vô 邊biên 。不bất 可khả 說thuyết 不bất 可khả 說thuyết 法Pháp 門môn 。或hoặc 人nhân 天thiên 報báo 殊thù 。示thị 現hiện 八bát 相tương/tướng 。一nhất 斯tư 利lợi 益ích 不bất 過quá 數số 百bách 年niên 間gian 。或hoặc 三tam 途đồ 微vi 形hình 。含hàm 血huyết 之chi 類loại 。見kiến 聞văn 異dị 身thân 暫tạm 能năng 救cứu 苦khổ 。如như 空không 雲vân 水thủy 月nguyệt 怳hoảng 忽hốt 不bất 定định 。斯tư 皆giai 由do 感cảm 者giả 一nhất 念niệm 之chi 心tâm 。謂vị 佛Phật 色sắc 身thân 來lai 應ưng 。佛Phật 實thật 無vô 來lai 去khứ 之chi 勞lao 。無vô 有hữu 形hình 之chi 患hoạn 。無vô 可khả 說thuyết 之chi 法pháp 。但đãn 眾chúng 生sanh 善thiện 緣duyên 心tâm 想tưởng 。謂vị 佛Phật 應ưng 來lai 。為vì 我ngã 說thuyết 法Pháp 。實thật 是thị 眾chúng 生sanh 於ư 自tự 心tâm 上thượng 現hiện 此thử 相tương/tướng 耳nhĩ 。問vấn 。眾chúng 生sanh 善thiện 根căn 。擊kích 佛Phật 大đại 圓viên 智trí 鏡kính 。現hiện 此thử 影ảnh 像tượng 。像tượng 則tắc 屬thuộc 佛Phật 。答đáp 。明minh 鏡kính 屬thuộc 佛Phật 。像tượng 不bất 屬thuộc 佛Phật 。像tượng 若nhược 屬thuộc 佛Phật 。佛Phật 則tắc 生sanh 滅diệt 流lưu 動động 。若nhược 屬thuộc 眾chúng 生sanh 。眾chúng 生sanh 業nghiệp 結kết 所sở 縛phược 。何hà 能năng 具cụ 此thử 相tướng 好hảo 。但đãn 眾chúng 生sanh 感cảm 應ứng 道đạo 交giao 方phương 見kiến 此thử 耳nhĩ 。問vấn 。既ký 是thị 佛Phật 智trí 鏡kính 上thượng 像tượng 。何hà 言ngôn 眾chúng 生sanh 心tâm 上thượng 現hiện 。答đáp 。同đồng 體thể 圓viên 鏡kính 。不bất 偏thiên 屬thuộc 佛Phật 。眾chúng 生sanh 同đồng 一nhất 體thể 故cố 。但đãn 眾chúng 生sanh 磨ma 瑩oánh 己kỷ 鏡kính 。未vị 得đắc 全toàn 明minh 。故cố 能năng 暫tạm 現hiện 此thử 相tương/tướng 。表biểu 進tiến 修tu 之chi 力lực 。問vấn 。若nhược 爾nhĩ 。眾chúng 生sanh 自tự 感cảm 心tâm 鏡kính 上thượng 現hiện 像tượng 。不bất 得đắc 言ngôn 佛Phật 像tượng 現hiện 。佛Phật 即tức 於ư 眾chúng 生sanh 無vô 力lực 。虗hư 致trí 敬kính 慕mộ 有hữu 何hà 益ích 也dã 。答đáp 。由do 敬kính 慕mộ 之chi 心tâm 。感cảm 像tượng 現hiện 也dã 。此thử 真chân 佛Phật 力lực 。豈khởi 眾chúng 生sanh 能năng 致trí 哉tai 。問vấn 。此thử 亦diệc 眾chúng 生sanh 自tự 蒙mông 佛Phật 力lực 。非phi 他tha 佛Phật 力lực 也dã 。答đáp 。佛Phật 地địa 無vô 自tự 他tha 。汝nhữ 強cường/cưỡng 謂vị 自tự 他tha 。佛Phật 者giả 眾chúng 生sanh 心tâm 不bất 盡tận 耳nhĩ 。問vấn 。若nhược 爾nhĩ 。亦diệc 共cộng 作tác 一nhất 大đại 佛Phật 。不bất 能năng 各các 各các 自tự 成thành 也dã 。答đáp 。不bất 共cộng 作tác 一nhất 。不bất 各các 各các 自tự 成thành 。此thử 義nghĩa 難nan 了liễu 。試thí 舉cử 喻dụ 首thủ 。如như 國quốc 清thanh 寺tự 。法Pháp 界Giới 也dã 。住trụ 寺tự 僧Tăng 。古cổ 佛Phật 也dã 。遠viễn 人nhân 暫tạm 遊du 。暫tạm 感cảm 佛Phật 也dã 。他tha 日nhật 愛ái 慕mộ 即tức 剃thế 髮phát 。配phối 寺tự 國quốc 清thanh 。即tức 我ngã 寺tự 也dã 。五ngũ 峰phong 松tùng 逕kính 。臺đài 殿điện 房phòng 廊lang 。悉tất 我ngã 有hữu 也dã 。頓đốn 得đắc 受thọ 用dụng 。不bất 減giảm 他tha 物vật 。成thành 我ngã 家gia 也dã 。不bất 人nhân 人nhân 別biệt 造tạo 一nhất 寺tự 也dã 。不bất 共cộng 他tha 分phần/phân 一nhất 寺tự 。分phần/phân 即tức 隨tùy 人nhân 將tương 去khứ 。常thường 住trụ 法Pháp 界Giới 。不bất 可khả 分phần/phân 也dã 。此thử 義nghĩa 出xuất 涅Niết 槃Bàn 經kinh 中trung 。路lộ 有hữu 一nhất 大đại 樹thụ 。樹thụ 陰ấm 清thanh 涼lương 。來lai 者giả 即tức 納nạp 。無vô 人nhân 遮già 護hộ 。無vô 持trì 去khứ 者giả 。既ký 印ấn 金kim 口khẩu 。可khả 以dĩ 奉phụng 持trì 。還hoàn 轉chuyển 四tứ 句cú 不bất 見kiến 未vị 貪tham 滅diệt 欲dục 貪tham 欲dục 生sanh 。記ký 云vân 剩thặng 生sanh 字tự 。道đạo 邃thúy 和hòa 尚thượng 云vân 不bất 剩thặng 。還hoàn 轉chuyển 者giả 翻phiên 轉chuyển 。四tứ 句cú 不bất 見kiến 。未vị 貪tham 欲dục 滅diệt 。欲dục 貪tham 生sanh 等đẳng 。前tiền 言ngôn 為vi 當đương 。當đương 是thị 未vị 審thẩm 定định 詞từ 。今kim 言ngôn 不bất 見kiến 。是thị 印ấn 定định 說thuyết 。故cố 兩lưỡng 番phiên 別biệt 。若nhược 準chuẩn 此thử 說thuyết 。但đãn 有hữu 兩lưỡng 箇cá 四tứ 句cú 。無vô 餘dư 諸chư 句cú 。準chuẩn 輔phụ 行hành 。轉chuyển 至chí 第đệ 二nhị 不bất 生sanh 句cú 。故cố 剩thặng 生sanh 字tự 。詳tường 文văn 不bất 合hợp 。錯thác 剩thặng 取thủ 義nghĩa 。輔phụ 行hành 無vô 違vi 。執chấp 若nhược 未vị 盡tận 。竝tịnh 須tu 推thôi 破phá 故cố 。問vấn 。玄huyền 文văn 七thất 重trùng 二nhị 諦đế 。三tam 接tiếp 止Chỉ 觀Quán 。何hà 但đãn 五ngũ 重trọng/trùng 一nhất 接tiếp 。答đáp 。約ước 諦đế 理lý 相tương 生sanh 漸tiệm 深thâm 有hữu 七thất 義nghĩa 。約ước 人nhân 智trí 但đãn 五ngũ 。何hà 者giả 。通thông 人nhân 八bát 地địa 後hậu 聞văn 中trung 修tu 觀quán 伏phục 惑hoặc 名danh 菩Bồ 薩Tát 。破phá 無vô 明minh 名danh 佛Phật 。佛Phật 是thị 通thông 教giáo 果quả 。果quả 頭đầu 無vô 人nhân 。只chỉ 是thị 別biệt 教giáo 初Sơ 地Địa 。故cố 名danh 別biệt 接tiếp 通thông 。別biệt 圓viên 兩lưỡng 人nhân 初sơ 聞văn 中trung 道đạo 。故cố 不bất 名danh 接tiếp 。故cố 只chỉ 一nhất 接tiếp 。問vấn 。別biệt 地địa 即tức 圓viên 住trụ 。何hà 非phi 圓viên 接tiếp 通thông 。答đáp 。初sơ 將tương 教giáo 接tiếp 。藉tạ 空không 假giả 為vi 方phương 便tiện 故cố 。證chứng 方phương 名danh 地địa 。地địa 住trụ 既ký 一nhất 。不bất 復phục 名danh 接tiếp 。玄huyền 文văn 三tam 接tiếp 復phục 云vân 何hà 。答đáp 。別biệt 接tiếp 通thông 如như 文văn 。圓viên 接tiếp 通thông 者giả 。從tùng 二nhị 諦đế 入nhập 不bất 次thứ 第đệ 三tam 諦đế 也dã 。圓viên 接tiếp 別biệt 者giả 。從tùng 次thứ 第đệ 入nhập 不bất 次thứ 第đệ 也dã 。但đãn 有hữu 三tam 義nghĩa 。無vô 有hữu 三tam 人nhân 。別biệt 人nhân 先tiên 自tự 知tri 不bất 次thứ 第đệ 故cố 。約ước 諦đế 故cố 三tam 。約ước 人nhân 故cố 一nhất 。若nhược 剋khắc 實thật 論luận 三tam 教giáo 。果quả 頭đầu 無vô 人nhân 。但đãn 修tu 三tam 教giáo 因nhân 。入nhập 一nhất 圓viên 果quả 。何hà 接tiếp 之chi 有hữu 。今kim 言ngôn 接tiếp 者giả 葢# 義nghĩa 門môn 耳nhĩ 。問vấn 。接tiếp 是thị 連liên 義nghĩa 。為vi 接tiếp 取thủ 接tiếp 入nhập 義nghĩa 。答đáp 。兩lưỡng 界giới 中trung 間gian 須tu 安an 一nhất 接tiếp 。即tức 似tự 連liên 義nghĩa 。責trách 實thật 而nhi 論luận 。但đãn 是thị 接tiếp 得đắc 入nhập 別biệt 。教giáo 中trung 非phi 連liên 。問vấn 。連liên 義nghĩa 何hà 妨phương 。答đáp 。文văn 云vân 。但đãn 可khả 別biệt 接tiếp 。不bất 可khả 接tiếp 別biệt 。若nhược 是thị 連liên 義nghĩa 。別biệt 教giáo 接tiếp 。接tiếp 別biệt 何hà 異dị 。文văn 云vân 。不bất 將tương 此thử 果quả 接tiếp 十Thập 地Địa 之chi 因nhân 故cố 。不bất 接tiếp 別biệt 。不bất 接tiếp 十thập 住trụ 。斷đoạn 無vô 明minh 故cố 。不bất 接tiếp 圓viên 。問vấn 。接tiếp 別biệt 義nghĩa 如như 何hà 。答đáp 。若nhược 將tương 通thông 佛Phật 接tiếp 取thủ 別biệt 家gia 行hành 位vị 入nhập 通thông 果quả 中trung 。方phương 名danh 接tiếp 別biệt 。今kim 既ký 不bất 爾nhĩ 。故cố 不bất 接tiếp 別biệt 。不bất 接tiếp 圓viên 例lệ 別biệt 。非phi 色sắc 非phi 心tâm 。為vi 戒giới 體thể 者giả 。準chuẩn 百bách 法pháp 論luận 是thị 無vô 表biểu 色sắc 。此thử 色sắc 法pháp 處xứ 所sở 攝nhiếp 。有hữu 一nhất 極cực 逈huýnh 。二nhị 極cực 略lược 。三tam 遍biến 計kế 。四tứ 受thọ 所sở 引dẫn 。五ngũ 定định 果quả 。今kim 戒giới 體thể 正chánh 是thị 受thọ 所sở 引dẫn 。因nhân 領lãnh 受thọ 師sư 言ngôn 引dẫn 起khởi 此thử 色sắc 。故cố 名danh 受thọ 所sở 引dẫn 。內nội 外ngoại 大đại 小tiểu 。乘thừa 戒giới 悉tất 以dĩ 此thử 為vi 體thể 。其kỳ 體thể 是thị 思tư 願nguyện 種chủng 子tử 。如như 何hà 人nhân 欲dục 受thọ 戒giới 時thời 。皆giai 思tư 願nguyện 欲dục 得đắc 戒giới 。此thử 是thị 現hiện 思tư 願nguyện 。熏huân 在tại 藏tạng 識thức 名danh 種chủng 子tử 。至chí 壇đàn 場tràng 上thượng 三tam 番phiên 羯yết 磨ma 竟cánh 。師sư 告cáo 云vân 。汝nhữ 已dĩ 得đắc 戒giới 竟cánh 。更cánh 不bất 起khởi 思tư 願nguyện 心tâm 。唯duy 有hữu 種chủng 子tử 能năng 防phòng 七thất 支chi 以dĩ 為vi 戒giới 體thể 。此thử 種chủng 子tử 非phi 色sắc 。不bất 對đối 礙ngại 故cố 。非phi 心tâm 。不bất 緣duyên 慮lự 故cố 。若nhược 言ngôn 色sắc 為vi 體thể 。是thị 無vô 表biểu 色sắc 故cố 。若nhược 言ngôn 心tâm 為vi 體thể 。是thị 思tư 願nguyện 種chủng 子tử 故cố 。隨tùy 部bộ 異dị 名danh 。體thể 更cánh 不bất 易dị 。輔phụ 行hành 云vân 。別biệt 教giáo 從tùng 心tâm 生sanh 十thập 界giới 。圓viên 教giáo 心tâm 具cụ 十thập 界giới 也dã 。生sanh 者giả 。心tâm 但đãn 有hữu 能năng 生sanh 十thập 界giới 。性tánh 未vị 即tức 便tiện 是thị 十thập 界giới 。如như 從tùng 地địa 生sanh 一nhất 切thiết 艸thảo 木mộc 也dã 。具cụ 者giả 。即tức 一nhất 念niệm 心tâm 全toàn 具cụ 十thập 界giới 。不bất 待đãi 生sanh 亦diệc 無vô 前tiền 後hậu 。只chỉ 一nhất 念niệm 是thị 十thập 界giới 。只chỉ 十thập 界giới 是thị 一nhất 念niệm 。一nhất 切thiết 時thời 。一nhất 切thiết 處xứ 。一nhất 切thiết 法pháp 。念niệm 念niệm 之chi 中trung 。體thể 常thường 圓viên 滿mãn 。塵trần 沙sa 萬vạn 德đức 不bất 欠khiếm 少thiểu 一nhất 分phần/phân 。八bát 萬vạn 惑hoặc 業nghiệp 不bất 除trừ 斷đoạn 一nhất 分phần/phân 。不bất 謂vị 佛Phật 果Quả 是thị 極cực 聖thánh 我ngã 未vị 證chứng 得đắc 。不bất 謂vị 凡phàm 是thị 底để 下hạ 穢uế 濁trược 我ngã 應ưng 捨xả 離ly 。總tổng 攬lãm 法Pháp 界Giới 在tại 一nhất 念niệm 心tâm 頭đầu 。如như 一nhất 圓viên 珠châu 瑩oánh 徹triệt 。明minh 白bạch 圓viên 解giải 。更cánh 無vô 別biệt 覺giác 觀quán 進tiến 修tu 。亦diệc 不bất 見kiến 有hữu 凡phàm 聖thánh 。取thủ 捨xả 分phân 別biệt 妄vọng 念niệm 悉tất 盡tận 也dã 。問vấn 。既ký 云vân 念niệm 盡tận 。應ưng 齊tề 極cực 聖thánh 。答đáp 。心tâm 性tánh 本bổn 體thể 齊tề 上thượng 聖thánh 。大đại 師sư 云vân 。見kiến 己kỷ 智trí 慧tuệ 。與dữ 如Như 來Lai 等đẳng 。但đãn 未vị 能năng 常thường 照chiếu 隨tùy 境cảnh 生sanh 心tâm 。此thử 心tâm 分phân 別biệt 校giảo 計kế 萬vạn 端đoan 把bả 人nhân 。有hữu 時thời 猶do 不bất 定định 。或hoặc 發phát 地địa 獄ngục 心tâm 餓ngạ 鬼quỷ 畜súc 生sanh 心tâm 。何hà 況huống 三tam 善thiện 。何hà 況huống 小Tiểu 乘Thừa 。無vô 始thỉ 妄vọng 習tập 何hà 能năng 頓đốn 遣khiển 。雖tuy 有hữu 解giải 心tâm 未vị 常thường 用dụng 解giải 。故cố 是thị 凡phàm 也dã 。若nhược 能năng 暫tạm 照chiếu 諦đế 理lý 。即tức 坐tọa 佛Phật 座tòa 。證chứng 佛Phật 身thân 。用dụng 佛Phật 法Pháp 。當đương 此thử 一nhất 念niệm 圓viên 現hiện 時thời 。不bất 見kiến 十thập 方phương 。佛Phật 異dị 我ngã 此thử 身thân 此thử 念niệm 也dã 。解giải 而nhi 未vị 修tu 是thị 名danh 字tự 即tức 。念niệm 有hữu 分phần/phân 數số 名danh 觀quán 行hành 即tức 。念niệm 似tự 於ư 境cảnh 名danh 相tướng 似tự 即tức 。境cảnh 入nhập 於ư 念niệm 名danh 分phần/phân 真chân 即tức 。無vô 境cảnh 無vô 念niệm 名danh 究cứu 竟cánh 即tức 。雖tuy 六lục 常thường 一nhất 。何hà 凡phàm 何hà 聖thánh 。雖tuy 一nhất 常thường 六lục 。凡phàm 聖thánh 天thiên 絕tuyệt 。此thử 止Chỉ 觀Quán 大đại 意ý 。讀đọc 者giả 宜nghi 細tế 意ý 。記ký 云vân 。闡xiển 提đề 不bất 斷đoạn 性tánh 善thiện 。諸chư 佛Phật 不bất 斷đoạn 性tánh 惡ác 者giả 。善thiện 惡ác 以dĩ 無vô 性tánh 為vi 性tánh 。此thử 性tánh 即tức 佛Phật 性tánh 。即tức 無vô 性tánh 。本bổn 即tức 法pháp 性tánh 故cố 不bất 可khả 斷đoạn 也dã 。即tức 今kim 推thôi 自tự 。心tâm 性tánh 不bất 可khả 得đắc 。即tức 無vô 住trú 處xứ 。能năng 遍biến 一nhất 切thiết 處xứ 。即tức 善thiện 惡ác 性tánh 也dã 。性tánh 無vô 善thiện 惡ác 能năng 生sanh 善thiện 惡ác 。善thiện 惡ác 可khả 斷đoạn 性tánh 不bất 可khả 斷đoạn 。縱túng/tung 墮đọa 三tam 途đồ 。性tánh 善thiện 不bất 滅diệt 性tánh 惡ác 不bất 增tăng 。直trực 至chí 成thành 佛Phật 。性tánh 善thiện 不bất 增tăng 性tánh 惡ác 不bất 滅diệt 。此thử 性tánh 即tức 法Pháp 身thân 也dã 。猶do 如như 明minh 鏡kính 。本bổn 無vô 好hảo 醜xú 眾chúng 像tượng 。能năng 現hiện 一nhất 切thiết 。好hảo 醜xú 眾chúng 像tượng 。像tượng 有hữu 增tăng 減giảm 。明minh 淨tịnh 光quang 體thể 。不bất 增tăng 減giảm 也dã 。鏡kính 本bổn 無vô 像tượng 。故cố 能năng 現hiện 像tượng 。性tánh 本bổn 無vô 善thiện 惡ác 。能năng 現hiện 善thiện 惡ác 也dã 。眾chúng 生sanh 不bất 得đắc 性tánh 。但đãn 得đắc 善thiện 惡ác 所sở 拘câu 。不bất 得đắc 自tự 在tại 也dã 。性tánh 善thiện 不bất 壞hoại 故cố 。地địa 獄ngục 發phát 佛Phật 界giới 。性tánh 惡ác 不bất 壞hoại 故cố 。佛Phật 現hiện 六lục 趣thú 生sanh 也dã 。開khai 一nhất 心tâm 為vi 三tam 止Chỉ 觀Quán 。合hợp 三tam 止Chỉ 觀Quán 歸quy 一nhất 心tâm 者giả 。一nhất 心tâm 即tức 三tam 中trung 圓viên 頓đốn 也dã 。開khai 出xuất 漸tiệm 次thứ 不bất 定định 。并tinh 一nhất 心tâm 三tam 也dã 。一nhất 心tâm 即tức 三tam 中trung 一nhất 也dã 。開khai 合hợp 對đối 辨biện 。故cố 有hữu 四tứ 種chủng 觀quán 法pháp 。成thành 五ngũ 百bách 一nhất 十thập 二nhị 安an 心tâm 也dã 。剋khắc 實thật 只chỉ 有hữu 三tam 。無vô 第đệ 四tứ 。一nhất 心tâm 即tức 圓viên 頓đốn 故cố 也dã 。思tư 議nghị 不bất 思tư 議nghị 俱câu 十thập 界giới 者giả 。思tư 議nghị 十thập 界giới 。唯duy 佛Phật 界giới 極cực 。前tiền 九cửu 麤thô 淺thiển 次thứ 第đệ 至chí 極cực 。思tư 議nghị 也dã 。不bất 思tư 議nghị 界giới 。界giới 界giới 具cụ 十thập 。不bất 待đãi 至chí 佛Phật 方phương 玅# 極cực 。地địa 獄ngục 即tức 齊tề 佛Phật 。不bất 可khả 捨xả 。佛Phật 即tức 地địa 獄ngục 。不bất 可khả 取thủ 。何hà 故cố 爾nhĩ 。此thử 十thập 界giới 全toàn 我ngã 一nhất 念niệm 。何hà 以dĩ 故cố 有hữu 取thủ 捨xả 者giả 。念niệm 未vị 圓viên 耳nhĩ 。圓viên 心tâm 往vãng 望vọng 。法pháp 法pháp 皆giai 圓viên 。無vô 一nhất 毫hào 塵trần 在tại 我ngã 念niệm 外ngoại 也dã 。此thử 意ý 極cực 大đại 開khai 懷hoài 抱bão 。盛thịnh 取thủ 品phẩm 得đắc 。若nhược 取thủ 捨xả 纔tài 生sanh 。圓viên 即tức 遠viễn 矣hĩ 。圓viên 頓đốn 往vãng 望vọng 漸tiệm 次thứ 不bất 定định 。皆giai 一nhất 心tâm 也dã 。漸tiệm 次thứ 不bất 定định 往vãng 望vọng 。唯duy 圓viên 一nhất 心tâm 。二nhị 非phi 一nhất 心tâm 也dã 。故cố 有hữu 開khai 合hợp 。或hoặc 三tam 或hoặc 四tứ 。或hoặc 別biệt 明minh 一nhất 心tâm 三tam 即tức 。思tư 議nghị 也dã 。一nhất 心tâm 即tức 。不bất 思tư 議nghị 也dã 。亦diệc 不bất 全toàn 一nhất 。亦diệc 不bất 全toàn 異dị (# 此thử 段đoạn 續tục 前tiền 安an 心tâm 文văn )# 。今kim 欲dục 借tá 別biệt 顯hiển 總tổng 。舉cử 次thứ 而nhi 論luận 不bất 次thứ 。故cố 先tiên 三tam 義nghĩa 解giải 釋thích 者giả 。此thử 上thượng 下hạ 文văn 意ý 竝tịnh 前tiền 次thứ 後hậu 不bất 次thứ 。不bất 次thứ 無vô 多đa 。只chỉ 一nhất 念niệm 即tức 破phá 即tức 立lập 。即tức 修tu 即tức 證chứng 。無vô 別biệt 觀quán 智trí 。此thử 理lý 難nan 信tín 解giải 行hành 用dụng 。須tu 假giả 次thứ 第đệ 。故cố 開khai 門môn 戶hộ 說thuyết 。或hoặc 豎thụ 或hoặc 橫hoạnh/hoành 。或hoặc 非phi 橫hoạnh/hoành 非phi 豎thụ 。或hoặc 從tùng 假giả 入nhập 空không 。從tùng 空không 入nhập 假giả 。或hoặc 兩lưỡng 觀quán 為vi 方phương 便tiện 得đắc 入nhập 中trung 。或hoặc 先tiên 見kiến 假giả 次thứ 思tư 假giả 。如như 上thượng 所sở 列liệt 。竝tịnh 借tá 別biệt 顯hiển 總tổng 也dã 。若nhược 得đắc 別biệt 意ý 。一nhất 一nhất 別biệt 中trung 悉tất 圓viên 極cực 也dã 。就tựu 前tiền 根căn 本bổn 。都đô 合hợp 三tam 百bách 四tứ 十thập 八bát 句cú 者giả 。此thử 中trung 本bổn 末mạt 合hợp 計kế 。前tiền 四tứ 句cú 三tam 假giả 合hợp 十thập 二nhị 句cú 。又hựu 從tùng 四tứ 句cú 出xuất 悉tất 檀đàn 十thập 二nhị 句cú 。合hợp 四tứ 十thập 八bát 。悉tất 檀đàn 并tinh 本bổn 十thập 二nhị 計kế 六lục 十thập 句cú 。又hựu 一nhất 悉tất 檀đàn 出xuất 性tánh 相tướng 空không 合hợp 九cửu 十thập 六lục 性tánh 相tướng 空không 。性tánh 相tướng 空không 九cửu 十thập 六lục 合hợp 前tiền 六lục 十thập 根căn 本bổn 句cú 計kế 一nhất 百bách 五ngũ 十thập 六lục 句cú 。一nhất 一nhất 句cú 各các 有hữu 止Chỉ 觀Quán 合hợp 一nhất 百bách 九cửu 十thập 二nhị 句cú 。止Chỉ 觀Quán 一nhất 百bách 九cửu 十thập 二nhị 合hợp 前tiền 一nhất 百bách 五ngũ 十thập 六lục 根căn 本bổn 。即tức 都đô 合hợp 三tam 百bách 四tứ 十thập 八bát 句cú 。此thử 是thị 子tử 本bổn 合hợp 算toán 法pháp 也dã 。後hậu 就tựu 四tứ 人nhân 四tứ 見kiến 。能năng 所sở 自tự 行hành 化hóa 他tha 。都đô 合hợp 七thất 萬vạn 三tam 千thiên 三tam 百bách 八bát 十thập 四tứ 句cú 。此thử 直trực 論luận 計kế 句cú 不bất 兼kiêm 本bổn 算toán 也dã 。不bất 可khả 說thuyết 見kiến 如như 初sơ 有hữu 見kiến 。但đãn 一nhất 千thiên 三tam 百bách 九cửu 十thập 二nhị 句cú 者giả 。此thử 絕tuyệt 言ngôn 見kiến 。只chỉ 約ước 單đơn 四tứ 見kiến 。句cú 後hậu 出xuất 故cố 。只chỉ 如như 此thử 。若nhược 約ước 複phức 。具cụ 竝tịnh 出xuất 。即tức 更cánh 兩lưỡng 倍bội 。今kim 不bất 出xuất 者giả 。隨tùy 作tác 者giả 意ý 耳nhĩ 。足túc 前tiền 合hợp 為vi 一nhất 千thiên 。一nhất 百bách 五ngũ 十thập 二nhị 者giả 。三tam 百bách 八bát 十thập 四tứ 句cú 合hợp 七thất 百bách 六lục 十thập 八bát 句cú 也dã 。合hợp 根căn 本bổn 一nhất 千thiên 一nhất 百bách 六lục 十thập 四tứ 句cú 者giả 。根căn 本bổn 十thập 二nhị 句cú 也dã 。一nhất 品phẩm 如như 此thử 。下hạ 直trực 論luận 不bất 兼kiêm 本bổn 算toán 也dã 。不bất 動động 不bất 退thoái 。方phương 名danh 薩tát 埵đóa 。薩tát 埵đóa 。唐đường 云vân 勇dũng 猛mãnh 。即tức 是thị 菩Bồ 薩Tát 別biệt 名danh 。下hạ 文văn 亦diệc 頻tần 言ngôn 薩tát 埵đóa 。恐khủng 不bất 指chỉ 薩tát 埵đóa 王vương 子tử 一nhất 人nhân 。器khí 械giới 鈍độn 者giả 。別biệt 教giáo 道Đạo 品Phẩm 歷lịch 別biệt 。鈍độn 也dã 。應ưng 云vân 一nhất 人nhân 器khí 械giới 利lợi 者giả 。圓viên 道Đạo 品Phẩm 一nhất 念niệm 具cụ 利lợi 也dã 。文văn 無vô 者giả 。略lược 耳nhĩ 。記ký 云vân 。身thân 壯tráng 喻dụ 三tam 諦đế 。兵binh 利lợi 喻dụ 三tam 止chỉ 。權quyền 多đa 喻dụ 三tam 觀quán 。今kim 意ý 謂vị 三tam 諦đế 是thị 髻kế 珠châu 戰chiến 具cụ 。今kim 取thủ 五ngũ 緣duyên 中trung 無vô 緣duyên 慈từ 。即tức 是thị 行hành 廣quảng 。求cầu 佛Phật 智trí 。即tức 智trí 大đại 。行hành 廣quảng 智trí 大đại 。為vi 身thân 壯tráng 牢lao 彊cường/cưỡng/cương 。精tinh 進tấn 即tức 是thị 兵binh 利lợi 。滿mãn 弘hoằng 誓thệ 大đại 方phương 便tiện 即tức 是thị 謀mưu 多đa 也dã 。修tu 中trung 意ý 者giả 。初sơ 心tâm 即tức 修tu 。不bất 待đãi 二nhị 觀quán 成thành 者giả 。倚ỷ 在tại 身thân 壯tráng 兵binh 利lợi 權quyền 多đa 也dã 。古cổ 珠châu 者giả 。了liễu 心tâm 性tánh 本bổn 源nguyên 常thường 具cụ 萬vạn 德đức 。不bất 增tăng 不bất 減giảm 。不bất 用dụng 鍛đoán 鍊luyện 。體thể 自tự 明minh 利lợi 也dã 。智trí 障chướng 三tam 義nghĩa 。若nhược 從tùng 能năng 障chướng 得đắc 名danh 。智trí 即tức 分phân 別biệt 智trí 。此thử 智trí 即tức 障chướng 。若nhược 從tùng 所sở 障chướng 得đắc 名danh 。智trí 即tức 中trung 智trí 。智trí 上thượng 有hữu 障chướng 。如như 鏡kính 有hữu 塵trần 耳nhĩ 。若nhược 能năng 所sở 對đối 受thọ 名danh 。中trung 智trí 為vi 他tha 無vô 明minh 障chướng 。如như 鏡kính 在tại 塵trần 。除trừ 塵trần 鏡kính 自tự 明minh 淨tịnh 。若nhược 斷đoạn 不bất 斷đoạn 者giả 。從tùng 能năng 得đắc 名danh 。此thử 智trí 須tu 斷đoạn 。從tùng 所sở 及cập 對đối 。此thử 智trí 不bất 斷đoạn 。非phi 碩# 異dị 者giả 。心tâm 性tánh 如như 水thủy 。風phong 鼓cổ 浪lãng 生sanh 。浪lãng 生sanh 。分phân 別biệt 智trí 也dã 。但đãn 斷đoạn 其kỳ 浪lãng 。水thủy 不bất 可khả 斷đoạn 也dã 。息tức 風phong 浪lãng 止chỉ 。空không 日nhật 自tự 現hiện 。空không 即tức 止chỉ 也dã 。日nhật 即tức 觀quán 也dã 。止Chỉ 觀Quán 現hiện 前tiền 。萬vạn 德đức 斯tư 備bị 。空không 日nhật 在tại 池trì 。萬vạn 象tượng 到đáo 景cảnh 。準chuẩn 新tân 經kinh 論luận 名danh 所sở 知tri 障chướng 。所sở 知tri 是thị 智trí 。為vi 無vô 明minh 所sở 障chướng 。所sở 知tri 家gia 障chướng 亦diệc 能năng 所sở 受thọ 名danh 也dã 。大đại 品phẩm 有hữu 菩Bồ 薩Tát 從tùng 初sơ 發phát 心tâm 。即tức 與dữ 薩Tát 婆Bà 若Nhã 相tương 應ứng 者giả 。準chuẩn 輔phụ 行hành 。引dẫn 經kinh 三tam 文văn 釋thích 云vân 。經kinh 列liệt 前tiền 深thâm 後hậu 淺thiển 。今kim 列liệt 從tùng 淺thiển 至chí 深thâm 。詳tường 所sở 引dẫn 經kinh 。前tiền 亦diệc 不bất 深thâm 。前tiền 是thị 跋bạt 致trí 位vị 。次thứ 是thị 菩Bồ 提Đề 位vị 。菩Bồ 提Đề 豈khởi 淺thiển 於ư 跋bạt 致trí 。但đãn 借tá 彼bỉ 文văn 權quyền 為vi 次thứ 第đệ 。未vị 必tất 彼bỉ 經kinh 剋khắc 定định 深thâm 淺thiển 。攝nhiếp 佛Phật 威uy 儀nghi 。以dĩ 十Thập 力Lực 無Vô 畏Úy 。不Bất 共Cộng 法Pháp 等đẳng 為vi 威uy 儀nghi 。一nhất 念niệm 中trung 修tu 者giả 。只chỉ 今kim 學học 人nhân 一nhất 念niệm 圓viên 解giải 心tâm 。具cụ 佛Phật 果Quả 中trung 一nhất 切thiết 萬vạn 德đức 。萬vạn 德đức 雖tuy 多đa 。以dĩ 十thập 二nhị 事sự 攝nhiếp 盡tận 。此thử 意ý 不bất 偏thiên 行hành 位vị 。但đãn 言ngôn 境cảnh 智trí 。本bổn 體thể 自tự 具cụ 。修tu 與dữ 不bất 修tu 。未vị 曾tằng 增tăng 減giảm 。本bổn 自tự 圓viên 足túc 。非phi 新tân 生sanh 也dã 。前tiền 三tam 教giáo 人nhân 無vô 眼nhãn 不bất 見kiến 。凡phàm 夫phu 外ngoại 道đạo 都đô 不bất 知tri 有hữu 。我ngã 今kim 圓viên 解giải 一nhất 念niệm 全toàn 收thu 。亦diệc 只chỉ 是thị 一nhất 念niệm 三tam 千thiên 世thế 間gian 耳nhĩ 。十thập 界giới 中trung 有hữu 佛Phật 界giới 。佛Phật 界giới 豈khởi 無vô 德đức 。佛Phật 德đức 乃nãi 三tam 千thiên 中trung 一nhất 分phần/phân 也dã 。有hữu 云vân 。佛Phật 性tánh 如như 木mộc 中trung 火hỏa 。鑽toàn 研nghiên 乃nãi 出xuất 。此thử 乃nãi 藏tạng 教giáo 析tích 色sắc 得đắc 空không 。全toàn 未vị 及cập 通thông 。況huống 乃nãi 別biệt 圓viên 。仍nhưng 引dẫn 大đại 師sư 文văn 云vân 。禿ngốc 船thuyền 鳥điểu 空không 。此thử 斥xích 無vô 圓viên 解giải 人nhân 妄vọng 執chấp 。言ngôn 即tức 不bất 得đắc 即tức 意ý 。圓viên 方phương 有hữu 即tức 。汝nhữ 未vị 解giải 圓viên 。學học 言ngôn 即tức 。即tức 故cố 失thất 也dã 。十Thập 力Lực 章chương 云vân 。豈khởi 非phi 初sơ 心tâm 有hữu 修tu 有hữu 證chứng 。三tam 據cứ 明minh 矣hĩ 。豈khởi 非phi 正chánh 文văn 。宜nghi 審thẩm 此thử 段đoạn 。記ký 云vân 。十thập 意ý 融dung 通thông 經kinh 論luận 。有hữu 人nhân 將tương 對đối 十thập 乘thừa 。深thâm 不bất 便tiện 也dã 。但đãn 對đối 五ngũ 重trọng/trùng 玄huyền 義nghĩa 。今kim 詳tường 文văn 體thể 釋thích 名danh 及cập 明minh 宗tông 。亦diệc 不bất 便tiện 。何hà 必tất 作tác 此thử 相tương 對đối 。但đãn 消tiêu 文văn 意ý 。義nghĩa 理lý 自tự 明minh 。何hà 用dụng 對đối 十thập 對đối 五ngũ 。五ngũ 悔hối 名danh 者giả 。從tùng 初sơ 懺sám 悔hối 受thọ 名danh 取thủ 語ngữ 便tiện 耳nhĩ 。如như 云vân 五ngũ 拘câu 隣lân 。拘câu 隣lân 是thị 五ngũ 人nhân 首thủ 也dã 。若nhược 準chuẩn 義nghĩa 。合hợp 云vân 拘câu 隣lân 等đẳng 五ngũ 人nhân 。新tân 翻phiên 。梵Phạm 云vân 懺sám 摩ma 。唐đường 云vân 悔hối 往vãng 。今kim 懺sám 悔hối 。唐đường 梵Phạm 合hợp 舉cử 。我ngã 以dĩ 善thiện 施thí 眾chúng 生sanh 者giả 。記ký 云vân 。今kim 說thuyết 果quả 中trung 故cố 言ngôn 共cộng 與dữ 。若nhược 因nhân 時thời 與dữ 將tương 何hà 成thành 道Đạo 。今kim 謂vị 因nhân 果quả 俱câu 共cộng 施thí 眾chúng 生sanh 。此thử 善thiện 是thị 不bất 思tư 議nghị 迴hồi 施thí 他tha 。自tự 善thiện 益ích 勝thắng 。後hậu 當đương 重trọng/trùng 辨biện 。輔phụ 行hành 云vân 。至chí 菩Bồ 薩Tát 境cảnh 中trung 應ưng 辨biện 。夏hạ 終chung 不bất 說thuyết 。下hạ 無vô 所sở 論luận 。今kim 詳tường 此thử 指chỉ 。自tự 是thị 一nhất 途đồ 。未vị 必tất 全toàn 爾nhĩ 。何hà 者giả 。十thập 境cảnh 明minh 乘thừa 。今kim 當đương 第đệ 一nhất 。猶do 有hữu 九cửu 境cảnh 。九cửu 境cảnh 十thập 乘thừa 。乘thừa 有hữu 法pháp 喻dụ 。今kim 纔tài 法pháp 說thuyết 。車xa 喻dụ 猶do 明minh 。況huống 後hậu 九cửu 境cảnh 。縱túng/tung 後hậu 三tam 境cảnh 無vô 文văn 。尚thượng 有hữu 六lục 境cảnh 并tinh 陰ấm 境cảnh 一nhất 喻dụ 。總tổng 十thập 三tam 度độ 說thuyết 此thử 無vô 法pháp 愛ái 入nhập 住trụ 之chi 意ý 在tại 。輔phụ 行hành 將tương 車xa 對đối 十thập 乘thừa 。云vân 整chỉnh 足túc 者giả 。今kim 謂vị 十thập 乘thừa 是thị 行hành 路lộ 。車xa 是thị 所sở 乘thừa 。乘thừa 此thử 車xa 行hành 十thập 乘thừa 路lộ 。念niệm 念niệm 之chi 中trung 等đẳng 。一nhất 大đại 車xa 行hành 。乃nãi 至chí 十thập 方phương 。云vân 整chỉnh 足túc 。故cố 境cảnh 文văn 竟cánh 云vân 。若nhược 得đắc 悟ngộ 者giả 不bất 俟sĩ 餘dư 九cửu 。止Chỉ 觀Quán 第đệ 三tam 第đệ 九cửu 竝tịnh 明minh 八bát 教giáo 。大đại 師sư 意ý 。頓đốn 等đẳng 四tứ 為vi 化hóa 儀nghi 為vi 綱cương 。攝nhiếp 一nhất 代đại 時thời 教giáo 盡tận 。藏tạng 等đẳng 四tứ 為vi 法pháp 為vi 網võng 。亦diệc 攝nhiếp 一nhất 代đại 教giáo 盡tận 。若nhược 約ước 法pháp 。法pháp 華hoa 唯duy 圓viên 唯duy 頓đốn 。諸chư 教giáo 諸chư 理lý 悉tất 無vô 比tỉ 竝tịnh 。獨độc 一nhất 無vô 侶lữ 故cố 。文văn 云vân 。即tức 中trung 捨xả 三tam 方phương 便tiện 也dã 。若nhược 約ước 化hóa 儀nghi 。當đương 第đệ 五ngũ 時thời 漸tiệm 說thuyết 也dã 。大đại 師sư 言ngôn 。唯duy 華hoa 嚴nghiêm 頓đốn 。餘dư 悉tất 屬thuộc 漸tiệm 。輔phụ 行hành 云vân 。法pháp 華hoa 涅Niết 槃Bàn 非phi 漸tiệm 非phi 頓đốn 。色sắc 塵trần 空không 塵trần 皆giai 。具cụ 佛Phật 功công 德đức 。有hữu 大đại 經Kinh 卷quyển 。經Kinh 卷quyển 以dĩ 法Pháp 界Giới 為vi 體thể 。法Pháp 界Giới 在tại 眾chúng 生sanh 心tâm 中trung 。法pháp 性tánh 心tâm 性tánh 。無vô 二nhị 無vô 別biệt 。心tâm 生sanh 即tức 法pháp 生sanh 。心tâm 滅diệt 即tức 法pháp 滅diệt 。心tâm 性tánh 無vô 生sanh 滅diệt 而nhi 能năng 遍biến 生sanh 滅diệt 。一nhất 念niệm 心tâm 外ngoại 更cánh 無vô 一nhất 毫hào 法pháp 可khả 得đắc 。全toàn 此thử 心tâm 性tánh 是thị 法Pháp 界Giới 性tánh 。一nhất 念niệm 若nhược 有hữu 。法Pháp 界Giới 一nhất 時thời 有hữu 。一nhất 念niệm 若nhược 空không 。法Pháp 界Giới 一nhất 時thời 空không 。見kiến 一nhất 塵trần 時thời 全toàn 見kiến 法Pháp 界Giới 。理lý 事sự 萬vạn 德đức 無vô 不bất 圓viên 足túc 。或hoặc 名danh 佛Phật 性tánh 佛Phật 智trí 佛Phật 德đức 神thần 通thông 威uy 儀nghi 經Kinh 卷quyển 。種chủng 種chủng 異dị 名danh 。其kỳ 體thể 不bất 易dị 。非phi 新tân 非phi 故cố 。無vô 得đắc 無vô 失thất 。無vô 時thời 無vô 處xứ 。皆giai 於ư 今kim 日nhật 一nhất 念niệm 上thượng 現hiện 。了liễu 了liễu 分phân 明minh 。是thị 名danh 圓viên 頓đốn 止Chỉ 觀Quán 也dã 。一nhất 切thiết 法pháp 趣thú 欲dục 。是thị 趣thú 不bất 過quá 。不bất 壞hoại 於ư 身thân 。而nhi 隨tùy 一nhất 相tướng 。貪tham 欲dục 即tức 是thị 道đạo 。恚khuể 癡si 亦diệc 復phục 然nhiên 。殃ương 掘quật 無vô 減giảm 。修tu 吹xuy 即tức 即tức 唾thóa 。一nhất 塵trần 入nhập 正chánh 受thọ 。一nhất 切thiết 三tam 昧muội 起khởi 。如như 是thị 等đẳng 比tỉ 類loại 。悉tất 此thử 一nhất 義nghĩa 具cụ 。如như 義nghĩa 海hải 中trung 說thuyết 。

於ư 越việt 州châu 開khai 元nguyên 寺tự 鈔sao 寫tả 此thử 文văn 。

大đại 中trung 九cửu 年niên 二nhị 月nguyệt 十thập 日nhật 日nhật 本bổn 國quốc 天thiên 台thai 問vấn 法pháp 沙Sa 門Môn 囗# 王vương 記ký 。

義nghĩa 海hải 是thị 法Pháp 藏tạng 和hòa 上thượng 作tác 。俗tục 姓tánh 康khang 。本bổn 胡hồ 。依y 儼nghiễm 受thọ 華hoa 嚴nghiêm 。儼nghiễm 依y 杜đỗ 順thuận 。禪thiền 師sư 姓tánh 杜đỗ 。此thử 文Văn 殊Thù 化hóa 身thân 。具cụ 如như 傳truyền 錄lục 。

永vĩnh 仁nhân 六lục 年niên 三tam 月nguyệt 十thập 八bát 日nhật 一nhất 校giáo 了liễu 。

相tương 似tự 沙Sa 門Môn 。禪thiền 叡duệ 。