俱Câu 舍Xá 論Luận 實Thật 義Nghĩa 疏Sớ
Quyển 3
尊Tôn 者Giả 安An 惠Huệ 造Tạo
阿A 毘Tỳ 達Đạt 磨Ma 俱Câu 舍Xá 論Luận 實Thật 義Nghĩa 疏Sớ/sơ 卷quyển 第đệ 三tam
尊tôn 者giả 安an 惠huệ 造tạo
三tam 科khoa 一nhất 聚tụ 二nhị 生sanh 門môn 三tam 種chủng 族tộc 。 聚tụ 蘊uẩn 義nghĩa 。 生sanh 門môn 義nghĩa 。 心tâm 心tâm 所sở 法pháp 。 生sanh 長trưởng 門môn 義nghĩa 。 生sanh 於ư 眼nhãn 識thức 。 以dĩ 眼nhãn 為vi 門môn 。 此thử 經Kinh 證chứng 門môn 義nghĩa 有hữu 六lục 。 然nhiên 心tâm 所sở 法pháp 有hữu 十thập 二nhị 。 故cố 契Khế 經Kinh 說thuyết 。 眼nhãn 色sắc 為vi 緣duyên 。 生sanh 於ư 眼nhãn 識thức 。 三tam 和hòa 合hợp 。 觸xúc 起khởi 俱câu 受thọ 想tưởng 思tư 如như 是thị 。 乃nãi 至chí 意ý 法pháp 。 為vi 緣duyên 生sanh 於ư 意ý 識thức 三tam 和hòa 合hợp 。
種chủng 族tộc 義nghĩa 是thị 界giới 義nghĩa 。 如như 一nhất 山sơn 中trung 有hữu 多đa 銅đồng 鐵thiết 金kim 銀ngân 界giới 族tộc 說thuyết 名danh 多đa 界giới 。 如như 是thị 一nhất 身thân 。 或hoặc 一nhất 相tương 續tục 。 有hữu 十thập 八bát 類loại 。 諸chư 法pháp 種chủng 族tộc 名danh 十thập 八bát 界giới 。 眼nhãn 根căn 現hiện 在tại 未vị 來lai 過quá 去khứ 是thị 。
無vô 明minh 顛điên 倒đảo 頌tụng 曰viết 。
如như 魚ngư 處xứ 泥nê 中trung 。 躍dược 水thủy 令linh 渾hồn 濁trược 。
無vô 明minh 中trung 倒đảo 想tưởng 。 污ô 患hoạn 亦diệc 復phục 然nhiên 。
蘊uẩn 名danh 想tưởng 頌tụng 曰viết 。
牟Mâu 尼Ni 說thuyết 法Pháp 蘊uẩn 。 數số 有hữu 八bát 十thập 千thiên 。
彼bỉ 體thể 語ngữ 或hoặc 名danh 。 此thử 必tất 行hành 蘊uẩn 攝nhiếp 。
論luận 頌tụng 曰viết 。
空không 界giới 謂vị 竅khiếu 隟khích 。 傳truyền 說thuyết 是thị 明minh 闇ám 。
識thức 界giới 有hữu 漏lậu 識thức 。 有hữu 情tình 生sanh 所sở 依y 。
論Luận 卷quyển 第đệ 二nhị
十thập 八bát 界giới 中trung 。 幾kỷ 有hữu 見kiến 幾kỷ 無vô 見kiến 。 幾kỷ 有hữu 對đối 幾kỷ 無vô 對đối 。 幾kỷ 善thiện 幾kỷ 不bất 善thiện 幾kỷ 無vô 記ký 。 頌tụng 曰viết 。
一nhất 有hữu 見kiến 謂vị 色sắc 。 十thập 有hữu 色sắc 有hữu 對đối 。
此thử 八bát 除trừ 色sắc 聲thanh 。 無vô 記ký 得đắc 三tam 種chủng 。
五ngũ 無vô 分phân 別biệt 。 由do 計kế 度độ 隨tùy 念niệm 。
以dĩ 意ý 地địa 散tán 惠huệ 。 意ý 諸chư 念niệm 為vi 體thể 。
論luận 曰viết 。 說thuyết 分phân 別biệt 略lược 有hữu 三tam 種chủng 。 一nhất 自tự 性tánh 分phân 別biệt 。 二nhị 計kế 度độ 分phân 別biệt 。 三tam 隨tùy 念niệm 分phân 別biệt 。 由do 五ngũ 識thức 身thân 雖tuy 有hữu 自tự 性tánh 而nhi 無vô 餘dư 二nhị 。 說thuyết 有hữu 八bát 種chủng 分phân 別biệt 非phi 也dã 。 唯duy 有hữu 自tự 性tánh 分phân 別biệt 。 而nhi 無vô 計kế 度độ 隨tùy 念niệm 分phân 別biệt 。 唯duy 一nhất 分phân 別biệt 名danh 無vô 分phân 別biệt 。