感應妙 ( 感cảm 應ứng 妙diệu )

Phật Học Đại Từ Điển

NGHĨA TIẾNG HÁN

 (術語)十妙之一。眾生感佛菩薩靈應之善根發動曰機,應此機而垂佛菩薩之利益曰應。是有四句:一冥機冥應。於過去善修三業,於現在未運身口,籍於往昔之善根,是為冥機。雖不現見靈應而密為法身所益,不見不聞而覺知,是為冥應。二冥機顯應。於過去植善,冥機已成,得值佛聞法,於現前得利益者。佛初出世最初得度之人,現在何嘗修行,諸佛照其宿機而自往度之也。三顯機顯應。現在之身口意,精勤不惰,能感降臨。如須達長跪,佛往祇洹,月蓋曲躬,聖臨門閫。又如今之行人,禮懺道場,能感靈應者是也。四顯機冥應。人於一世勤苦,現善濃積,而不顯感,冥有其利,即顯機冥益也。法華玄義六上曰:「眾生根性百千,諸佛巧應無量。(中略)今略言有四:一者冥機冥應,二者冥機顯應,三者顯機顯應,四者顯機冥應。」

NGHĨA HÁN VIỆT

  ( 術thuật 語ngữ ) 十thập 妙diệu 之chi 一nhất 。 眾chúng 生sanh 感cảm 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 靈linh 應ưng/ứng 之chi 善thiện 根căn 發phát 動động 曰viết 機cơ , 應ưng/ứng 此thử 機cơ 而nhi 垂thùy 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 之chi 利lợi 益ích 曰viết 應ưng/ứng 。 是thị 有hữu 四tứ 句cú : 一nhất 冥minh 機cơ 冥minh 應ưng/ứng 。 於ư 過quá 去khứ 善thiện 修tu 三tam 業nghiệp , 於ư 現hiện 在tại 未vị 運vận 身thân 口khẩu , 籍tịch 於ư 往vãng 昔tích 之chi 善thiện 根căn , 是thị 為vi 冥minh 機cơ 。 雖tuy 不bất 現hiện 見kiến 靈linh 應ưng/ứng 而nhi 密mật 為vi 法Pháp 身thân 所sở 益ích 不bất 見kiến 不bất 聞văn 。 而nhi 覺giác 知tri , 是thị 為vi 冥minh 應ưng/ứng 。 二nhị 冥minh 機cơ 顯hiển 應ưng/ứng 。 於ư 過quá 去khứ 植thực 善thiện , 冥minh 機cơ 已dĩ 成thành , 得đắc 值trị 佛Phật 聞văn 法Pháp 。 於ư 現hiện 前tiền 得đắc 利lợi 益ích 者giả 。 佛Phật 初sơ 出xuất 世thế 最tối 初sơ 得đắc 度độ 。 之chi 人nhân , 現hiện 在tại 何hà 嘗thường 修tu 行hành , 諸chư 佛Phật 照chiếu 其kỳ 宿túc 機cơ 而nhi 自tự 往vãng 度độ 之chi 也dã 。 三tam 顯hiển 機cơ 顯hiển 應ưng/ứng 。 現hiện 在tại 之chi 身thân 口khẩu 意ý 。 精tinh 勤cần 不bất 惰nọa , 能năng 感cảm 降giáng/hàng 臨lâm 。 如như 須tu 達đạt 長trường 跪quỵ 佛Phật 往vãng 祇Kỳ 洹Hoàn 月nguyệt 蓋cái 曲khúc 躬cung , 聖thánh 臨lâm 門môn 閫khổn 。 又hựu 如như 今kim 之chi 行hành 人nhân , 禮lễ 懺sám 道Đạo 場Tràng 能năng 感cảm 靈linh 應ưng/ứng 者giả 是thị 也dã 。 四tứ 顯hiển 機cơ 冥minh 應ưng/ứng 。 人nhân 於ư 一nhất 世thế 勤cần 苦khổ , 現hiện 善thiện 濃nồng 積tích , 而nhi 不bất 顯hiển 感cảm , 冥minh 有hữu 其kỳ 利lợi , 即tức 顯hiển 機cơ 冥minh 益ích 也dã 。 法pháp 華hoa 玄huyền 義nghĩa 六lục 上thượng 曰viết 眾chúng 生sanh 根căn 性tánh 。 百bách 千thiên 諸chư 佛Phật 。 巧xảo 應ưng/ứng 無vô 量lượng 。 ( 中trung 略lược ) 今kim 略lược 言ngôn 有hữu 四tứ : 一nhất 者giả 冥minh 機cơ 冥minh 應ưng/ứng , 二nhị 者giả 冥minh 機cơ 顯hiển 應ưng/ứng , 三tam 者giả 顯hiển 機cơ 顯hiển 應ưng/ứng , 四tứ 者giả 顯hiển 機cơ 冥minh 應ưng/ứng 。 」 。