迦葉遺 ( 迦Ca 葉Diếp 遺di )
Phật Học Đại Từ Điển
NGHĨA TIẾNG HÁN
（人名）Kāśyapiya，又作迦葉維，迦葉毘，迦葉波。本為人名，以為律部之名。佛滅後百年，優婆麴多之門有五弟子，各立異見，律藏分五部。迦葉遺為其中之一人，故名其部曰迦葉遺部。可洪音義三上曰：「迦葉毘，亦云迦葉維，亦云迦葉波，亦云柯尸悲與，此云飲光。此部律此土無文。」拾毘尼義鈔上一曰：「迦葉遺者，人名也。此人精進勇決，救護眾生，著木蘭袈裟。」案迦葉遺，譯曰重空觀，又譯曰解眾生空等者。從迦葉遺比丘所執之主義而譯之，非其正翻也。大集經二十二曰：「我涅槃後，我諸弟子，受持如來十二部經，書寫讀誦。說無有我及以受者，轉諸煩惱，猶如死屍，是故名為迦葉毘部。」是如來之豫言也。戒本疏一上曰：「迦葉毘，此云重空觀，法名解脫。此有戒本，相同五分。」
NGHĨA HÁN VIỆT
（ 人nhân 名danh ） Kāśyapiya ， 又hựu 作tác 迦Ca 葉Diếp 維duy 迦Ca 葉Diếp 毘tỳ 迦Ca 葉Diếp 波ba 。 本bổn 為vi 人nhân 名danh ， 以dĩ 為vi 律luật 部bộ 之chi 名danh 。 佛Phật 滅diệt 後hậu 百bách 年niên ， 優ưu 婆bà 麴 多đa 之chi 門môn 有hữu 五ngũ 弟đệ 子tử ， 各các 立lập 異dị 見kiến ， 律luật 藏tạng 分phần 五ngũ 部bộ 。 迦Ca 葉Diếp 遺di 為vi 其kỳ 中trung 之chi 一nhất 人nhân ， 故cố 名danh 其kỳ 部bộ 曰viết 迦Ca 葉Diếp 遺di 部bộ 。 可khả 洪hồng 音âm 義nghĩa 三tam 上thượng 曰viết 迦Ca 葉Diếp 。 毘tỳ ， 亦diệc 云vân 迦Ca 葉Diếp 維duy ， 亦diệc 云vân 迦Ca 葉Diếp 波ba ， 亦diệc 云vân 柯kha 尸thi 悲bi 與dữ ， 此thử 云vân 飲ẩm 光quang 。 此thử 部bộ 律luật 此thử 土thổ 無vô 文văn 。 」 拾thập 毘tỳ 尼ni 義nghĩa 鈔sao 上thượng 一nhất 曰viết 迦Ca 葉Diếp 。 遺di 者giả ， 人nhân 名danh 也dã 。 此thử 人nhân 精tinh 進tấn 勇dũng 決quyết 救cứu 護hộ 眾chúng 生sanh 。 著trước 木mộc 蘭lan 袈ca 裟sa 。 」 案án 迦Ca 葉Diếp 遺di ， 譯dịch 曰viết 重trọng 空không 觀quán ， 又hựu 譯dịch 曰viết 解giải 眾chúng 生sanh 空không 等đẳng 者giả 。 從tùng 迦Ca 葉Diếp 遺di 比Bỉ 丘Khâu 所sở 執chấp 之chi 主chủ 義nghĩa 而nhi 譯dịch 之chi ， 非phi 其kỳ 正chánh 翻phiên 也dã 。 大đại 集tập 經kinh 二nhị 十thập 二nhị 曰viết 我ngã 涅Niết 槃Bàn 後hậu 。 我ngã 諸chư 弟đệ 子tử 。 受thọ 持trì 如Như 來Lai 。 十Thập 二Nhị 部Bộ 經Kinh 。 書thư 寫tả 讀đọc 誦tụng 。 說thuyết 無vô 有hữu 我ngã 及cập 以dĩ 受thọ 者giả 。 轉chuyển 諸chư 煩phiền 惱não 猶do 如như 死tử 屍thi 。 是thị 故cố 名danh 為vi 。 迦Ca 葉Diếp 毘tỳ 部bộ 。 是thị 如Như 來Lai 。 之chi 豫dự 言ngôn 也dã 。 戒giới 本bổn 疏sớ 一nhất 上thượng 曰viết 迦Ca 葉Diếp 。 毘tỳ ， 此thử 云vân 重trọng 空không 觀quán 法Pháp 名danh 解giải 脫thoát 。 此thử 有hữu 戒giới 本bổn ， 相tướng 同đồng 五ngũ 分phần 。 」 。