bồ đề hành kinh

Phật Quang Đại Từ Điển

(菩提行經) Phạm: Bodhicaryàvatàra hoặc Bodhisa-ttva-caryàvatàra. Kinh, gồm 4 quyển, các bài tụng của bồ tát Long thụ, ngài Thiên tức tai dịch vào đời Tống, thu vào Đại chính tạng tập 32. Kinh này nói về đạo hạnh thành bồ đề. Nội dung gồm 8 phẩm kệ tụng: 1. Tán bồ đề tâm phẩm (Phạm: Bodhicittà-nuzaôsà). 2. Bồ đề tâm thí cúng dường phẩm (Phạm:Pàpadezanà). 3. Hộ giới phẩm (Phạm: Samprajanyarakwaịa). 4. Bồ đề tâm nhẫn nhục ba la mật đa phẩm (Phạm:Kwànti-pàramità). 5. Bồ đề tâm tinh tiến ba la mật đa phẩm (Phạm:Vìrya- pàramità). 6. Bồ đề tâm tĩnh lự ba la mật đa phẩm (Phạm:Dhyàna-pàramità). 7. Bồ đề tâm bát nhã ba la mật đa phẩm (Phạm:Prajĩà- pàramità). 8. Bồ đề tâm hồi hướng phẩm (Phạm: Pari-ịàmanà). Kinh này còn có nguyên bản tiếng Phạm và bản dịch Tây tạng, mà trong cả hai văn bản này, ở dưới phẩm thứ 2 đều có thêm hai phẩm nữa là: phẩm Bồ đề tâm trì (Bodhicittaparigraha) và phẩm Bồ đề tâm bất phóng dật (Phạm:Bodhici-ttapramàda). Về tác giả của kinh này, bản Hán dịch đề là thánh Long thụ bồ tát tập tụng, nhưng nguyên bản tiếng Phạm và bản dịch Tây tạng thì lại nói do ngài Tịch thiên (Phạm: Zàntideva) soạn thuật. Ở cuối phẩm Hộ giới trong kinh này nói (Đại 32, 547 trung): Thánh Long thụ bồ tát một lòng soạn tập. Nếu tác giả tự xưng là thánh Long thụ thì rất khó hiểu. Vả lại, kinh Bồ đề hành có rất nhiều chỗ liên quan với bộ luận Đại thừa tập bồ tát học do ngài Tịch thiên soạn, trong khi đặc trưng tư tưởng của ngài Long thụ thì không thấy trong kinh này. Bởi thế, người ta có thể xác định là kinh Bồ đề hành đã do ngài Tịch thiên soạn. [X. Chí nguyên pháp bảo khám đồng tổng lục Q.10; Bồ đề hành kinh dữ kì chi nguyên thư (Đại cung hiếu nhuận); M. Winternitz: Geschichte der indischen Literatur, Bd. II]. (xt. Nhập Bồ Đề Hành Luận).