評Bình 金Kim 剛Cang 錍Bề
宋Tống 善Thiện 熹 述Thuật
評bình 金kim 錍bề
嘉gia 禾hòa 語ngữ 溪khê 常thường 樂nhạo/nhạc/lạc 教giáo 寺tự 住trụ 持trì 傳truyền 教giáo 苾bật 芻sô 善thiện 喜hỷ 因nhân 觀quán 金kim 錍bề 說thuyết 無vô 情tình 佛Phật 性tánh 義nghĩa 始thỉ 曰viết 不bất 覺giác 寱nghệ 云vân (# 牛ngưu 世thế 反phản )# 無vô 情tình 有hữu 性tánh 終chung 曰viết 忽hốt 然nhiên 夢mộng 覺giác 所sở 問vấn 所sở 答đáp 都đô 無vô 所sở 得đắc 。 前tiền 代đại 諸chư 師sư 乃nãi 見kiến 始thỉ 終chung 寐mị 語ngữ 故cố 不bất 辨biện 也dã 近cận 代đại 有hữu 作tác 顯hiển 性tánh 錄lục 或hoặc 為vi 注chú 解giải 孟# 軻kha 曰viết 子tử 誠thành 齊tề 人nhân 也dã 知tri 管quản 仲trọng 晏# 子tử 而nhi 已dĩ 矣hĩ 。
金kim 錍bề 云vân 僕bộc 野dã 客khách 也dã 容dung 儀nghi 麤thô 獷quánh 進tiến 退thoái 不bất 恆hằng 逼bức 前tiền 平bình 立lập 又hựu 云vân 於ư 是thị 野dã 客khách 恭cung 退thoái 昃# 跪quỵ 。
評bình 曰viết 出xuất 此thử 言ngôn 是thị 聖thánh 耶da 是thị 凡phàm 耶da 聖thánh 必tất 忘vong 情tình 情tình 者giả 凡phàm 夫phu 也dã 設thiết 有hữu 破phá 斥xích 當đương 存tồn 禮lễ 樂nhạo/nhạc/lạc 義nghĩa 或hoặc 可khả 取thủ 人nhân 自tự 服phục 膺ưng 豈khởi 以dĩ 是thị 非phi 情tình 厚hậu 勝thắng 負phụ 氣khí 高cao 自tự 是thị 非phi 彼bỉ 。 美mỹ 己kỷ 惡ác 人nhân 。 如như 賢hiền 首thủ 敘tự 十thập 家gia 立lập 教giáo 云vân 並tịnh 是thị 當đương 時thời 法pháp 將tương 英anh 悟ngộ 絕tuyệt 倫luân 歷lịch 代đại 明minh 模mô 階giai 位vị 叵phả 測trắc 祇kỳ 如như 思tư 禪thiền 師sư 及cập 智trí 者giả 禪thiền 師sư 神thần 異dị 感cảm 通thông 迹tích 參tham 登đăng 位vị 靈linh 山sơn 聽thính 法Pháp 憶ức 在tại 於ư 今kim 清thanh 涼lương 引dẫn 韋vi 虗hư 舟chu 傳truyền 云vân 自tự 佛Phật 教giáo 東đông 流lưu 秘bí 密mật 斯tư 闡xiển 思tư 大đại 禪thiền 師sư 之chi 所sở 證chứng 智trí 者giả 大đại 師sư 之chi 所sở 弘hoằng 故cố 思tư 大đại 師sư 一nhất 見kiến 便tiện 云vân 昔tích 日nhật 靈linh 山sơn 同đồng 聽thính 法Pháp 華hoa 宿túc 緣duyên 所sở 追truy 今kim 復phục 來lai 矣hĩ 故cố 知tri 作tác 者giả 之chi 難nạn/nan 寧ninh 容dung 一nhất 家gia 之chi 見kiến 斥xích 他tha 宗tông 為vi 非phi 余dư 雖tuy 不bất 敏mẫn 當đương 為vi 剖phẫu 陳trần 略lược 伸thân 一nhất 兩lưỡng 令linh 其kỳ 自tự 悟ngộ 耳nhĩ 。
金kim 錍bề 云vân 客khách 曰viết 僕bộc 忝thiểm 尋tầm 釋thích 教giáo 薄bạc 究cứu 根căn 源nguyên 盛thịnh 演diễn 斯tư 宗tông 豈khởi 過quá 雙song 林lâm 最tối 後hậu 極cực 唱xướng 究cứu 竟cánh 之chi 談đàm 而nhi 云vân 佛Phật 性tánh 非phi 謂vị 無vô 情tình 仁nhân 何hà 獨độc 言ngôn 無vô 情tình 有hữu 性tánh 耶da 答đáp 以dĩ 子tử 不bất 閑nhàn 佛Phật 性tánh 進tiến 否phủ/bĩ 教giáo 部bộ 權quyền 實thật 故cố 使sử 同đồng 於ư 常thường 人nhân 疑nghi 之chi 今kim 且thả 為vi 子tử 委ủy 引dẫn 經kinh 文văn 使sử 後hậu 代đại 好hảo/hiếu 引dẫn 此thử 文văn 證chứng 佛Phật 性tánh 非phi 無vô 情tình 者giả 善thiện 得đắc 經kinh 旨chỉ 故cố 三tam 十thập 一nhất 迦Ca 葉Diếp 品phẩm 眾chúng 生sanh 佛Phật 性tánh 。 猶do 如như 虗hư 空không 非phi 內nội 非phi 外ngoại 。 若nhược 內nội 外ngoại 者giả 云vân 何hà 得đắc 名danh 。 一nhất 切thiết 處xứ 有hữu 。 請thỉnh 觀quán 有hữu 之chi 一nhất 字tự 虗hư 空không 何hà 所sở 不bất 收thu 又hựu 云vân 非phi 佛Phật 性tánh 者giả 謂vị 墻tường 壁bích 瓦ngõa 石thạch 故cố 知tri 經kinh 文văn 寄ký 方phương 便tiện 教giáo 說thuyết 下hạ 文văn 又hựu 云vân 如như 迦Ca 葉Diếp 所sở 引dẫn 三tam 皆giai 有hữu 者giả 此thử 乃nãi 涅Niết 槃Bàn 帶đái 權quyền 門môn 說thuyết 故cố 佛Phật 順thuận 迦Ca 葉Diếp 三tam 皆giai 是thị 有hữu 。
評bình 曰viết 涅Niết 槃Bàn 經Kinh 云vân 佛Phật 性tánh 者giả 名danh 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 。 空không 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 空không 。 名danh 為vi 智trí 慧tuệ 此thử 二nhị 不bất 二nhị 以dĩ 為vi 佛Phật 性tánh 然nhiên 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 空không 。 是thị 佛Phật 性tánh 性tánh 名danh 為vi 智trí 慧tuệ 即tức 佛Phật 性tánh 相tướng 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 空không 。 不bất 在tại 智trí 慧tuệ 但đãn 名danh 法pháp 性tánh 由do 在tại 智trí 慧tuệ 故cố 名danh 佛Phật 性tánh 若nhược 以dĩ 性tánh 從tùng 相tương/tướng 則tắc 唯duy 眾chúng 生sanh 得đắc 有hữu 佛Phật 性tánh 有hữu 智trí 慧tuệ 故cố 。 墻tường 壁bích 瓦ngõa 礫lịch 。 無vô 有hữu 智trí 慧tuệ 。 故cố 無vô 佛Phật 性tánh 若nhược 以dĩ 相tương 從tùng 性tánh 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 空không 。 無vô 所sở 不bất 在tại 。 則tắc 墻tường 壁bích 等đẳng 皆giai 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 空không 。 云vân 何hà 非phi 性tánh 故cố 華hoa 嚴nghiêm 經Kinh 云vân 知tri 一nhất 切thiết 法pháp 。 即tức 心tâm 自tự 性tánh 起khởi 信tín 論luận 云vân 以dĩ 色sắc 性tánh 即tức 智trí 性tánh 故cố 色sắc 體thể 無vô 形hình 說thuyết 名danh 智trí 身thân 以dĩ 智trí 性tánh 即tức 色sắc 性tánh 故cố 說thuyết 名danh 法Pháp 身thân 遍biến 一nhất 切thiết 處xứ 。 明minh 體thể 本bổn 均quân 也dã 今kim 分phần/phân 性tánh 相tướng 故cố 分phần/phân 二nhị 義nghĩa 如như 何hà 卻khước 云vân 教giáo 部bộ 權quyền 實thật 耶da 然nhiên 種chủng 性tánh 有hữu 無vô 邪tà 正chánh 大đại 小tiểu 權quyền 實thật 差sai 別biệt 不bất 等đẳng 。 如như 外ngoại 道đạo 計kế 自tự 然nhiên 為vi 因nhân 能năng 生sanh 萬vạn 物vật 。 即tức 是thị 邪tà 因nhân 若nhược 謂vị 萬vạn 物vật 自tự 然nhiên 而nhi 生sanh 。 如như 鶴hạc 之chi 白bạch 烏ô 之chi 黑hắc 即tức 是thị 無vô 因nhân 無vô 因nhân 邪tà 因nhân 乃nãi 成thành 大đại 過quá 若nhược 小Tiểu 乘Thừa 種chủng 性tánh 有hữu 六lục 種chủng 第đệ 六lục 不bất 動động 中trung 有hữu 三tam 品phẩm 上thượng 者giả 佛Phật 種chủng 性tánh 中trung 者giả 獨Độc 覺Giác 性tánh 下hạ 者giả 聲Thanh 聞Văn 性tánh 雖tuy 於ư 此thử 中trung 說thuyết 佛Phật 一nhất 人nhân 有hữu 佛Phật 種chủng 性tánh 然nhiên 非phi 彼bỉ 大đại 菩Bồ 提Đề 性tánh 以dĩ 於ư 佛Phật 功công 德đức 不bất 說thuyết 盡tận 未vị 來lai 際tế 。 起khởi 大đại 用dụng 等đẳng 當đương 知tri 於ư 小Tiểu 乘Thừa 中trung 除trừ 佛Phật 一nhất 人nhân 餘dư 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 皆giai 不bất 說thuyết 有hữu 大đại 菩Bồ 提Đề 性tánh 如như 小Tiểu 乘Thừa 論luận 說thuyết 若nhược 大Đại 乘Thừa 初sơ 教giáo 於ư 有hữu 為vi 無vô 常thường 。 法pháp 中trung 立lập 種chủng 性tánh 故cố 即tức 不bất 能năng 遍biến 一nhất 切thiết 有hữu 情tình 。 五ngũ 種chủng 性tánh 中trung 故cố 有hữu 一nhất 分phần/phân 無vô 性tánh 種chủng 眾chúng 生sanh 顯hiển 揚dương 論luận 云vân 云vân 何hà 種chủng 性tánh 差sai 別biệt 。 五ngũ 種chủng 道Đạo 理lý 謂vị 一nhất 切thiết 界giới 差sai 別biệt 可khả 得đắc 。 故cố 當đương 知tri 一nhất 切thiết 。 有hữu 情tình 有hữu 五ngũ 種chủng 性tánh 第đệ 五ngũ 種chủng 性tánh 無vô 有hữu 出xuất 世thế 功công 德đức 因nhân 故cố 永vĩnh 不bất 滅diệt 度độ 由do 三tam 善thiện 根căn 即tức 立lập 三tam 乘thừa 種chủng 性tánh 若nhược 於ư 三tam 行hành 隨tùy 一nhất 修tu 行hành 未vị 至chí 本bổn 位vị 立lập 為vi 不bất 定định 種chủng 性tánh 若nhược 於ư 三tam 行hành 全toàn 未vị 修tu 行hành 立lập 為vi 無vô 性tánh 如như 涅Niết 槃Bàn 經Kinh 云vân 三tam 種chủng 人nhân 中trung 畢tất 竟cánh 死tử 者giả 喻dụ 一nhất 闡xiển 提đề 無vô 佛Phật 性tánh 也dã 若nhược 大Đại 乘Thừa 實thật 教giáo 即tức 就tựu 真Chân 如Như 性tánh 中trung 。 立lập 種chủng 性tánh 故cố 則tắc 遍biến 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 皆giai 悉tất 有hữu 性tánh 故cố 智trí 論luận 云vân 白bạch 石thạch 有hữu 銀ngân 性tánh 黃hoàng 石thạch 有hữu 金kim 性tánh 水thủy 有hữu 濕thấp 性tánh 火hỏa 有hữu 熱nhiệt 性tánh 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 有hữu 涅Niết 槃Bàn 性tánh 如như 經kinh 說thuyết 言ngôn 眾chúng 生sanh 亦diệc 爾nhĩ 。 悉tất 皆giai 有hữu 心tâm 凡phàm 有hữu 心tâm 者giả 定định 當đương 得đắc 成thành 阿a 耨nậu 菩Bồ 提Đề 皆giai 是thị 此thử 義nghĩa 聞văn 引dẫn 智trí 論luận 云vân 在tại 眾chúng 生sanh 數số 中trung 。 名danh 為vi 佛Phật 性tánh 非phi 眾chúng 生sanh 數số 中trung 。 名danh 為vi 法pháp 性tánh 彼bỉ 云vân 親thân 曾tằng 委ủy 讀đọc 細tế 撿kiểm 論luận 文văn 都đô 無vô 此thử 說thuyết 是thị 親thân 曾tằng 讀đọc 論luận 文văn 乎hồ 況huống 自tự 制chế 妙diệu 樂lạc 云vân 文văn 義nghĩa 四tứ 句cú 一nhất 有hữu 文văn 有hữu 義nghĩa 常thường 人nhân 用dụng 之chi 二nhị 無vô 文văn 有hữu 義nghĩa 智trí 者giả 用dụng 之chi 等đẳng 妙diệu 樂lạc 若nhược 是thị 金kim 錍bề 必tất 非phi 也dã 金kim 錍bề 若nhược 是thị 妙diệu 樂lạc 必tất 非phi 也dã 古cổ 人nhân 云vân 我ngã 買mãi 汝nhữ 矛mâu 還hoàn 刺thứ 汝nhữ 盾# 入nhập 與dữ 不bất 入nhập 即tức 無vô 詞từ 矣hĩ 若nhược 一Nhất 乘Thừa 教giáo 種chủng 性tánh 甚thậm 深thâm 因nhân 果quả 無vô 二nhị 通thông 依y 及cập 正chánh 盡tận 三tam 世thế 間gian 該cai 通thông 一nhất 切thiết 理lý 事sự 解giải 行hành 等đẳng 諸chư 法Pháp 門môn 本bổn 來lai 滿mãn 足túc 。 已dĩ 成thành 就tựu 訖ngật 華hoa 嚴nghiêm 經Kinh 云vân 菩Bồ 薩Tát 種chủng 性tánh 。 甚thậm 深thâm 廣quảng 大đại 。 與dữ 法Pháp 界Giới 虗hư 空không 等đẳng 此thử 之chi 謂vị 也dã 。 況huống 華hoa 嚴nghiêm 性tánh 海hải 雲vân 臺đài 寶bảo 網võng 同đồng 演diễn 妙diệu 音âm 毛mao 孔khổng 光quang 明minh 。 皆giai 能năng 說thuyết 法Pháp 華hoa 香hương 雲vân 樹thụ 即tức 法Pháp 界Giới 之chi 法Pháp 門môn 剎sát 土độ 眾chúng 生sanh 本bổn 十thập 身thân 之chi 正chánh 體thể 于vu 何hà 非phi 性tánh 故cố 大đại 經Kinh 云vân 剎sát 說thuyết 眾chúng 生sanh 說thuyết 三tam 世thế 一nhất 切thiết 。 說thuyết 又hựu 云vân 一nhất 切thiết 世thế 間gian 。 諸chư 境cảnh 界giới 皆giai 悉tất 能năng 令linh 。 轉chuyển 法Pháp 輪luân 等đẳng 。 其kỳ 文văn 非phi 一nhất 也dã 問vấn 既ký 然nhiên 如như 是thị 云vân 何hà 。 在tại 有hữu 情tình 數số 中trung 名danh 為vi 佛Phật 性tánh 在tại 非phi 情tình 數số 中trung 名danh 為vi 法pháp 性tánh 各các 唯duy 識thức 云vân 雖tuy 此thử 身thân 土thổ/độ 體thể 無vô 差sai 別biệt 而nhi 屬thuộc 佛Phật 屬thuộc 法pháp 性tánh 相tướng 異dị 故cố 謂vị 法pháp 性tánh 屬thuộc 佛Phật 為vi 法pháp 性tánh 身thân 法pháp 性tánh 屬thuộc 法pháp 為vi 法pháp 性tánh 土thổ/độ 性tánh 隨tùy 相tương/tướng 異dị 故cố 云vân 爾nhĩ 也dã 彼bỉ 謂vị 大đại 部bộ 說thuyết 無vô 情tình 無vô 性tánh 此thử 乃nãi 帶đái 權quyền 門môn 說thuyết 者giả 此thử 言ngôn 非phi 也dã 設thiết 或hoặc 更cánh 過quá 涅Niết 槃Bàn 最tối 後hậu 極cực 唱xướng 亦diệc 只chỉ 此thử 說thuyết 以dĩ 性tánh 隨tùy 相tương/tướng 異dị 故cố 說thuyết 有hữu 無vô 相tướng 逐trục 性tánh 生sanh 一nhất 切thiết 皆giai 有hữu 。 涅Niết 槃Bàn 帶đái 權quyền 門môn 說thuyết 者giả 深thâm 非phi 經kinh 意ý 。
金kim 錍bề 云vân 云vân 何hà 乃nãi 以dĩ 智trí 斷đoạn 果quả 上thượng 緣duyên 了liễu 佛Phật 性tánh 以dĩ 難nạn/nan 正chánh 因nhân 如Như 來Lai 是thị 智trí 果quả 涅Niết 槃Bàn 是thị 斷đoạn 果quả 故cố 智trí 斷đoạn 果quả 上thượng 有hữu 緣duyên 了liễu 性tánh 所sở 以dĩ 迦Ca 葉Diếp 難nạn/nan 云vân 如Như 來Lai 佛Phật 性tánh 涅Niết 槃Bàn 是thị 有hữu 世thế 人nhân 多đa 引dẫn 涅Niết 槃Bàn 為vi 難nạn/nan 故cố 廣quảng 引dẫn 之chi 以dĩ 杜đỗ 餘dư 論luận 子tử 應ưng 不bất 見kiến 涅Niết 槃Bàn 。 之chi 文văn 空không 効hiệu 世thế 人nhân 瓦ngõa 石thạch 之chi 妨phương 緣duyên 了liễu 難nạn/nan 正chánh 殊thù 不bất 相tương 應ứng 此thử 即tức 子tử 不bất 知tri 佛Phật 性tánh 之chi 進tiến 否phủ/bĩ 也dã 況huống 復phục 以dĩ 空không 譬thí 正chánh 緣duyên 了liễu 猶do 局cục 如như 迦Ca 葉Diếp 所sở 引dẫn 三tam 皆giai 有hữu 者giả 此thử 乃nãi 涅Niết 槃Bàn 帶đái 權quyền 說thuyết 故cố 。
評bình 曰viết 然nhiên 涅Niết 槃Bàn 雖tuy 非phi 吾ngô 家gia 所sở 宗tông 而nhi 正chánh 因nhân 緣duyên 因nhân 非phi 所sở 謂vị 也dã 涅Niết 槃Bàn 具cụ 正chánh 因nhân 緣duyên 因nhân 其kỳ 文văn 甚thậm 顯hiển 自tự 是thị 立lập 意ý 之chi 悞ngộ 曲khúc 說thuyết 緣duyên 了liễu 判phán 為vi 權quyền 門môn 又hựu 為vi 文văn 之chi 質chất 礙ngại 展triển 轉chuyển 枝chi 詞từ 翳ế 其kỳ 正chánh 理lý 今kim 為vi 略lược 示thị 令linh 涅Niết 槃Bàn 文văn 義nghĩa 自tự 顯hiển 涅Niết 槃Bàn 二nhị 十thập 九cửu 師sư 子tử 吼hống 難nạn/nan 云vân 如như 佛Phật 所sở 說thuyết 。 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 有hữu 二nhị 種chủng 因nhân 一nhất 者giả 正chánh 因nhân 二nhị 者giả 緣duyên 因nhân 以dĩ 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 。 空không 為vi 正chánh 因nhân 佛Phật 性tánh 故cố 無vô 所sở 有hữu 即tức 正chánh 因nhân 也dã 華hoa 嚴nghiêm 云vân 了liễu 知tri 一nhất 切thiết 法pháp 。 自tự 性tánh 無vô 所sở 有hữu 。 於ư 此thử 了liễu 知tri 即tức 是thị 了liễu 因nhân 明minh 知tri 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 雖tuy 有hữu 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 空không 。 智trí 慧tuệ 之chi 性tánh 。 若nhược 無vô 般Bát 若Nhã 為vi 了liễu 因nhân 者giả 終chung 不bất 成thành 佛Phật 涅Niết 槃Bàn 二nhị 十thập 八bát 又hựu 云vân 善thiện 男nam 子tử 因nhân 有hữu 二nhị 種chủng 一nhất 者giả 生sanh 因nhân 二nhị 者giả 了liễu 因nhân 能năng 生sanh 法pháp 者giả 是thị 名danh 生sanh 因nhân 燈đăng 能năng 照chiếu 物vật 名danh 為vi 了liễu 因nhân 煩phiền 惱não 諸chư 結kết 。 是thị 名danh 生sanh 因nhân 眾chúng 生sanh 父phụ 母mẫu 。 名danh 為vi 了liễu 因nhân 糓cốc 子tử 名danh 生sanh 水thủy 土thổ/độ 名danh 了liễu 六Lục 度Độ 名danh 生sanh 佛Phật 性tánh 名danh 了liễu 六Lục 度Độ 能năng 生sanh 菩Bồ 提Đề 故cố 。 為vi 菩Bồ 提Đề 生sanh 因nhân 佛Phật 性tánh 能năng 了liễu 菩Bồ 提Đề 故cố 為vi 菩Bồ 提Đề 了liễu 因nhân 又hựu 云vân 善thiện 男nam 子tử 因nhân 有hữu 二nhị 種chủng 一nhất 者giả 正chánh 因nhân 二nhị 者giả 緣duyên 因nhân 正chánh 因nhân 者giả 如như 乳nhũ 生sanh 酪lạc 緣duyên 因nhân 者giả 如như 酵# 暖noãn 等đẳng 顯hiển 無vô 緣duyên 了liễu 不bất 見kiến 正chánh 因nhân 虗hư 空không 無vô 性tánh 故cố 無vô 緣duyên 因nhân 佛Phật 言ngôn 善thiện 男nam 子tử 若nhược 使sử 乳nhũ 中trung 定định 有hữu 性tánh 者giả 何hà 須tu 緣duyên 因nhân 師sư 子tử 吼hống 。 菩Bồ 薩Tát 言ngôn 世Thế 尊Tôn 有hữu 性tánh 故cố 故cố 須tu 緣duyên 因nhân 何hà 以dĩ 故cố 欲dục 明minh 見kiến 故cố 緣duyên 因nhân 者giả 即tức 是thị 了liễu 因nhân 世Thế 尊Tôn 譬thí 如như 暗ám 中trung 先tiên 有hữu 諸chư 物vật 為vi 欲dục 見kiến 故cố 以dĩ 燈đăng 照chiếu 了liễu 若nhược 本bổn 無vô 者giả 燈đăng 何hà 所sở 照chiếu 如như 土thổ/độ 有hữu 瓶bình 故cố 須tu 人nhân 工công 水thủy 輪luân 繩thằng 杖trượng 等đẳng 而nhi 為vi 了liễu 因nhân 是thị 故cố 雖tuy 先tiên 有hữu 性tánh 要yếu 假giả 了liễu 因nhân 然nhiên 後hậu 得đắc 見kiến 。 以dĩ 是thị 義nghĩa 故cố 。 定định 知tri 乳nhũ 中trung 先tiên 有hữu 酪lạc 性tánh 性tánh 體thể 雖tuy 有hữu 須tu 籍tịch 了liễu 因nhân 修tu 之chi 令linh 現hiện 眾chúng 生sanh 佛Phật 性tánh 。 不bất 得đắc 言ngôn 定định 有hữu 定định 無vô 。 涅Niết 槃Bàn 三tam 十thập 五ngũ 云vân 說thuyết 如như 是thị 言ngôn 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 定định 有hữu 佛Phật 性tánh 是thị 名danh 執chấp 著trước 若nhược 無vô 佛Phật 性tánh 是thị 名danh 虗hư 妄vọng 智trí 者giả 應ưng 說thuyết 眾chúng 生sanh 佛Phật 性tánh 。 亦diệc 有hữu 亦diệc 無vô 。 然nhiên 佛Phật 性tánh 有hữu 四tứ 門môn 涅Niết 槃Bàn 經Kinh 云vân 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 皆giai 有hữu 佛Phật 性tánh 。 如như 乳nhũ 有hữu 酪lạc 性tánh 等đẳng 斯tư 即tức 有hữu 門môn 也dã 又hựu 云vân 石thạch 無vô 金kim 性tánh 乳nhũ 無vô 酪lạc 性tánh 眾chúng 生sanh 佛Phật 性tánh 。 猶do 如như 虗hư 空không 迦Ca 毗Tỳ 羅La 城Thành 。 空không 大đại 涅Niết 槃Bàn 空không 即tức 空không 門môn 也dã 又hựu 云vân 眾chúng 生sanh 佛Phật 性tánh 。 亦diệc 有hữu 亦diệc 無vô 。 何hà 以dĩ 為vi 有hữu 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 悉tất 同đồng 有hữu 故cố 何hà 以dĩ 為vi 無vô 謂vị 從tùng 善thiện 方phương 便tiện 而nhi 得đắc 見kiến 故cố 即tức 亦diệc 有hữu 亦diệc 無vô 。 門môn 也dã 又hựu 云vân 眾chúng 生sanh 佛Phật 性tánh 。 即tức 是thị 中trung 道đạo 非phi 有hữu 如như 虗hư 空không 非phi 無vô 如như 兔thố 角giác 百bách 非phi 斯tư 遣khiển 此thử 即tức 非phi 有hữu 非phi 無vô 。 門môn 也dã 若nhược 取thủ 經kinh 論luận 唯duy 識thức 多đa 明minh 有hữu 門môn 掌chưởng 珍trân 多đa 辨biện 空không 門môn 中trung 邊biên 論luận 多đa 辨biện 亦diệc 有hữu 亦diệc 無vô 。 門môn 中trung 百bách 論luận 多đa 辨biện 非phi 有hữu 非phi 空không 。 門môn 涅Niết 槃Bàn 三tam 十thập 六lục 又hựu 云vân 善thiện 男nam 子tử 若nhược 有hữu 人nhân 言ngôn 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 定định 有hữu 佛Phật 性tánh 當đương 知tri 是thị 人nhân 。 謗báng 佛Phật 法Pháp 僧Tăng 。 若nhược 有hữu 人nhân 言ngôn 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 定định 無vô 佛Phật 性tánh 當đương 知tri 是thị 人nhân 。 謗báng 佛Phật 法Pháp 僧Tăng 。 乃nãi 是thị 涅Niết 槃Bàn 具cụ 談đàm 正chánh 緣duyên 二nhị 因nhân 如như 何hà 將tương 緣duyên 因nhân 判phán 為vi 權quyền 門môn 涅Niết 槃Bàn 大đại 旨chỉ 有hữu 所sở 未vị 盡tận 燈đăng 物vật 之chi 喻dụ 其kỳ 理lý 甚thậm 明minh 儻thảng 有hữu 公công 論luận 其kỳ 諍tranh 自tự 息tức 也dã 。
金kim 錍bề 云vân 不bất 覺giác 無vô 覺giác 法pháp 性tánh 不bất 成thành 覺giác 無vô 不bất 覺giác 佛Phật 性tánh 寧ninh 立lập 是thị 則tắc 佛Phật 性tánh 之chi 法pháp 性tánh 容dung 在tại 小tiểu 宗tông 即tức 法pháp 性tánh 之chi 佛Phật 性tánh 方phương 曰viết 大đại 教giáo 故cố 今kim 問vấn 子tử 諸chư 經kinh 論luận 中trung 法Pháp 界Giới 實thật 際tế 相tương/tướng 真chân 性tánh 等đẳng 為vi 同đồng 法pháp 性tánh 在tại 無vô 情tình 中trung 為vi 同đồng 真Chân 如Như 分phân 為vi 兩lưỡng 派phái 若nhược 同đồng 真Chân 如Như 諸chư 經kinh 不bất 見kiến 無vô 情tình 法Pháp 界Giới 及cập 實thật 際tế 等đẳng 若nhược 在tại 無vô 情tình 但đãn 名danh 法pháp 性tánh 非phi 佛Phật 性tánh 者giả 何hà 故cố 華hoa 嚴nghiêm 須Tu 彌Di 山Sơn 頂đảnh 。 偈kệ 讚tán 品phẩm 云vân 了liễu 知tri 一nhất 切thiết 法pháp 。 自tự 性tánh 無vô 所sở 有hữu 。 若nhược 能năng 如như 是thị 解giải 。 則tắc 見kiến 盧lô 舍xá 那na 豈khởi 非phi 諸chư 法pháp 本bổn 有hữu 舍xá 那na 之chi 性tánh 耶da 。
評bình 曰viết 彼bỉ 云vân 不bất 覺giác 無vô 覺giác 法pháp 性tánh 不bất 成thành 覺giác 無vô 不bất 覺giác 佛Phật 性tánh 寧ninh 立lập 者giả 法pháp 性tánh 乃nãi 目mục 諸chư 法pháp 差sai 別biệt 。 自tự 性tánh 就tựu 無vô 情tình 說thuyết 覺giác 與dữ 不bất 覺giác 。 乃nãi 就tựu 有hữu 情tình 說thuyết 故cố 起khởi 信tín 論luận 云vân 凡phàm 夫phu 謂vị 之chi 不bất 覺giác 菩Bồ 薩Tát 謂vị 之chi 分phần 覺giác 如Như 來Lai 名danh 究cứu 竟cánh 覺giác 如như 何hà 謂vị 法pháp 性tánh 不bất 成thành 佛Phật 性tánh 寧ninh 立lập 耶da 又hựu 云vân 法Pháp 界Giới 實thật 際tế 實thật 相tướng 真chân 性tánh 等đẳng 為vi 同đồng 法pháp 性tánh 在tại 無vô 情tình 中trung 為vi 同đồng 真Chân 如Như 分phân 為vi 兩lưỡng 派phái 者giả 肇triệu 公công 云vân 本bổn 無vô 實thật 相tướng 法pháp 性tánh 性tánh 空không 緣duyên 會hội 一nhất 義nghĩa 耳nhĩ 如như 何hà 將tương 實thật 相tướng 同đồng 法pháp 性tánh 作tác 難nạn/nan 問vấn 也dã 又hựu 云vân 為vi 同đồng 真Chân 如Như 分phân 為vi 兩lưỡng 派phái 起khởi 信tín 論luận 云vân 真Chân 如Như 者giả 即tức 是thị 一nhất 法Pháp 界Giới 大đại 總tổng 相tương/tướng 法Pháp 門môn 體thể 真Chân 如Như 法Pháp 界Giới 。 如như 理lý 虗hư 融dung 平bình 等đẳng 無vô 二nhị 。 如như 何hà 卻khước 云vân 分phần/phân 成thành 兩lưỡng 派phái 又hựu 引dẫn 華hoa 嚴nghiêm 證chứng 法pháp 性tánh 佛Phật 性tánh 為vi 一nhất 故cố 云vân 豈khởi 非phi 諸chư 法pháp 本bổn 有hữu 舍xá 那na 之chi 性tánh 者giả 華hoa 嚴nghiêm 往vãng 往vãng 非phi 所sở 宗tông 經kinh 論luận 故cố 至chí 率suất 略lược 也dã 清thanh 涼lương 曰viết 情tình 破phá 理lý 現hiện 則tắc 見kiến 舍xá 那na 以dĩ 性tánh 融dung 相tương/tướng 故cố 無vô 內nội 外ngoại 也dã 如như 何hà 卻khước 云vân 諸chư 法pháp 本bổn 有hữu 舍xá 那na 之chi 性tánh 孔khổng 目mục 云vân 佛Phật 性tánh 者giả 據cứ 覺giác 語ngữ 時thời 佛Phật 者giả 覺giác 也dã 口khẩu 稱xưng 無vô 情tình 復phục 言ngôn 有hữu 覺giác 若nhược 如như 所sở 謂vị 則tắc 情tình 變biến 無vô 情tình 無vô 情tình 變biến 情tình 大đại 同đồng 邪tà 見kiến 。
金kim 錍bề 云vân 余dư 欲dục 開khai 導đạo 子tử 之chi 情tình 懷hoài 更cánh 以dĩ 四tứ 十thập 六lục 問vấn 而nhi 問vấn 於ư 子tử 子tử 若nhược 能năng 曉hiểu 余dư 之chi 一nhất 問vấn 則tắc 眾chúng 滯trệ 自tự 消tiêu 法Pháp 界Giới 融dung 通thông 釋thích 然nhiên 大đại 觀quán 洞đỗng 見kiến 法Pháp 界Giới 生sanh 佛Phật 依y 正chánh 一nhất 念niệm 具cụ 足túc 一nhất 塵trần 不bất 虧khuy 者giả 。
評bình 曰viết 然nhiên 佛Phật 性tánh 要yếu 義nghĩa 不bất 可khả 不bất 知tri 。 今kim 此thử 涅Niết 槃Bàn 宗tông 於ư 法pháp 性tánh 故cố 以dĩ 法pháp 性tánh 而nhi 為vi 佛Phật 性tánh 則tắc 非phi 內nội 非phi 外ngoại 。 隨tùy 物vật 迷mê 悟ngộ 強cưỡng 說thuyết 昇thăng 沉trầm 宗tông 法pháp 性tánh 者giả 以dĩ 無vô 障chướng 礙ngại 。 法Pháp 界Giới 為vi 宗tông 則tắc 法pháp 性tánh 即tức 佛Phật 性tánh 知tri 一nhất 切thiết 法pháp 。 即tức 心tâm 自tự 性tánh 若nhược 以dĩ 心tâm 性tánh 無vô 佛Phật 性tánh 者giả 無vô 法pháp 非phi 心tâm 性tánh 則tắc 不bất 隔cách 內nội 外ngoại 而nhi 體thể 非phi 內nội 外ngoại 內nội 外ngoại 屬thuộc 相tương/tướng 性tánh 不bất 同đồng 相tương/tướng 何hà 有hữu 內nội 外ngoại 然nhiên 迷mê 一nhất 性tánh 而nhi 變biến 成thành 外ngoại 外ngoại 既ký 唯duy 心tâm 何hà 有hữu 非phi 佛Phật 所sở 變biến 無vô 實thật 故cố 說thuyết 墻tường 壁bích 言ngôn 無vô 佛Phật 性tánh 以dĩ 性tánh 該cai 相tương/tướng 無vô 非phi 性tánh 矣hĩ 如như 煙yên 因nhân 火hỏa 煙yên 即tức 是thị 火hỏa 如như 水thủy 成thành 波ba 波ba 即tức 是thị 水thủy 境cảnh 因nhân 心tâm 變biến 境cảnh 不bất 異dị 心tâm 心tâm 若nhược 有hữu 性tánh 境cảnh 寧ninh 非phi 有hữu 況huống 心tâm 與dữ 境cảnh 皆giai 即tức 真chân 性tánh 真chân 性tánh 。 不bất 二nhị 心tâm 境cảnh 豈khởi 乖quai 若nhược 以dĩ 性tánh 從tùng 相tương/tướng 不bất 妨phương 內nội 外ngoại 若nhược 以dĩ 外ngoại 境cảnh 而nhi 例lệ 於ư 心tâm 令linh 有hữu 覺giác 知tri 修tu 行hành 作tác 佛Phật 即tức 是thị 邪tà 見kiến 外ngoại 道đạo 。 之chi 法pháp 故cố 須tu 常thường 照chiếu 不bất 即tức 不bất 離ly 。 不bất 一nhất 不bất 異dị 。 無vô 所sở 惑hoặc 矣hĩ 。
金kim 錍bề 云vân 最tối 初sơ 一nhất 問vấn 問vấn 佛Phật 性tánh 之chi 名danh 從tùng 因nhân 從tùng 果quả 從tùng 因nhân 非phi 佛Phật 果Quả 不bất 名danh 性tánh 。
評bình 曰viết 涅Niết 槃Bàn 經Kinh 云vân 佛Phật 性tánh 有hữu 因nhân 有hữu 因nhân 因nhân 有hữu 果quả 有hữu 果quả 果quả 因nhân 者giả 即tức 十Thập 二Nhị 因Nhân 緣Duyên 。 因nhân 因nhân 者giả 即tức 是thị 智trí 慧tuệ 。 果quả 者giả 謂vị 大đại 菩Bồ 提Đề 果Quả 。 果quả 者giả 謂vị 大đại 涅Niết 槃Bàn 既ký 有hữu 四tứ 種chủng 皆giai 名danh 佛Phật 性tánh 前tiền 二nhị 本bổn 有hữu 後hậu 二nhị 當đương 有hữu 文văn 理lý 昭chiêu 然nhiên 如như 何hà 難nạn/nan 云vân 從tùng 因nhân 非phi 佛Phật 果Quả 不bất 名danh 性tánh 此thử 言ngôn 悞ngộ 矣hĩ 。
金kim 錍bề 末mạt 後hậu 一nhất 問vấn 問vấn 行hành 者giả 觀quán 心tâm 心tâm 佛Phật 眾chúng 生sanh 因nhân 果quả 身thân 土thổ/độ 法pháp 相tướng 融dung 攝nhiếp 一nhất 切thiết 同đồng 耶da 。
評bình 曰viết 華hoa 嚴nghiêm 經Kinh 云vân 心tâm 佛Phật 與dữ 眾chúng 生sanh 是thị 三tam 無vô 差sai 別biệt 心tâm 是thị 總tổng 相tương/tướng 悟ngộ 之chi 名danh 佛Phật 成thành 淨tịnh 緣duyên 起khởi 迷mê 作tác 眾chúng 生sanh 成thành 染nhiễm 緣duyên 起khởi 染nhiễm 淨tịnh 雖tuy 殊thù 心tâm 體thể 一nhất 耳nhĩ 此thử 說thuyết 心tâm 徧biến 融dung 攝nhiếp 一nhất 切thiết 何hà 以dĩ 用dụng 證chứng 身thân 土thổ/độ 法pháp 相tướng 一nhất 切thiết 同đồng 耶da 。
金kim 錍bề 云vân 客khách 曰viết 何hà 故cố 不bất 多đa 不bất 少thiểu 。 唯duy 四tứ 十thập 六lục 余dư 曰viết 攻công 惑hoặc 攻công 疑nghi 攻công 行hành 攻công 理lý 通thông 教giáo 通thông 義nghĩa 通thông 自tự 通thông 他tha 一nhất 問vấn 亦diệc 足túc 為vi 對đối 鈍độn 根căn 故cố 有hữu 四tứ 十thập 六lục 應ưng 知tri 一nhất 問vấn 亦diệc 皆giai 能năng 攻công 。
評bình 曰viết 但đãn 破phá 初sơ 後hậu 中trung 亦diệc 可khả 破phá 則tắc 四tứ 十thập 六lục 問vấn 皆giai 可khả 破phá 也dã 何hà 者giả 彼bỉ 以dĩ 一nhất 念niệm 三tam 千thiên 以dĩ 伸thân 四tứ 十thập 六lục 問vấn 該cai 取thủ 因nhân 果quả 依y 正chánh 色sắc 心tâm 生sanh 佛Phật 等đẳng 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 以dĩ 至chí 後hậu 文văn 皆giai 是thị 此thử 義nghĩa 故cố 不bất 評bình 議nghị 也dã 然nhiên 但đãn 得đắc 以dĩ 相tương 從tùng 性tánh 一nhất 義nghĩa 而nhi 未vị 曉hiểu 以dĩ 性tánh 從tùng 相tương/tướng 說thuyết 也dã 故cố 以dĩ 墻tường 璧bích 瓦ngõa 礫lịch 抑ức 在tại 權quyền 門môn 矣hĩ 學học 者giả 當đương 去khứ 情tình 思tư 之chi 然nhiên 聖thánh 旨chỉ 幽u 遠viễn 隨tùy 智trí 取thủ 會hội 各các 伸thân 己kỷ 見kiến 共cộng 讚tán 大đại 猷# 。
旹# 紹thiệu 熙hi 甲giáp 寅# 十thập 月nguyệt 日nhật 日nhật 頤di 菴am 苾bật 芻sô 善thiện 喜hỷ 。 書thư 。
評bình 金kim 碑bi (# 終chung )#
建kiến 長trường/trưởng 五ngũ 年niên 八bát 月nguyệt 二nhị 十thập 二nhị 日nhật (# 巳tị 時thời )# 於ư 花hoa 洛lạc 之chi 邊biên 栂# 尾vĩ 之chi 菴am 染nhiễm 紫tử 毫hào 於ư 清thanh 瀧# 川xuyên 浪lãng 打đả 白bạch 麻ma 於ư 高cao 雄hùng 山sơn 嵐lam 為vi 散tán 後hậu 學học 疑nghi 朦# 書thư 寫tả 新tân 渡độ 唐đường 書thư 迴hồi 向hướng 無vô 貳nhị 只chỉ 為vì 興hưng 華hoa 嚴nghiêm 佛Phật 法Pháp 願nguyện 念niệm 非phi 他tha 偏thiên 為vi 遂toại 兜Đâu 率Suất 上thượng 生sanh 也dã 願nguyện 一nhất 宗tông 三Tam 寶Bảo 垂thùy 哀ai 愍mẫn 二nhị 世thế 善thiện 願nguyện 令linh 成thành 就tựu 而nhi 已dĩ 。
沙Sa 門Môn 釋thích 心tâm 海hải (# 俗tục 齡linh 三tam 十thập 二nhị 戒giới 度độ 一nhất 十thập 七thất )#
文văn 化hóa 十thập 一nhất 甲giáp 戌tuất 年niên 九cửu 月nguyệt 偶ngẫu 得đắc 此thử 珍trân 篇thiên 不bất 耐nại 蹈đạo 舞vũ 令linh 學học 生sanh 臨lâm 寫tả 自tự 手thủ 挍giảo 合hợp 了liễu 此thử 編biên 鳳phượng 潭đàm 德đức 門môn 未vị 見kiến 處xứ 可khả 秘bí 藏tạng 可khả 秘bí 藏tạng 。
高cao 野dã 山sơn 日nhật 光quang 院viện 潮triều 音âm 窟quật 主chủ 輝huy 潭đàm 識thức
文văn 政chánh 二nhị 己kỷ 卯mão 年niên 四tứ 月nguyệt 十thập 八bát 日nhật (# 巳tị 時thời )# 書thư 寫tả 於ư 洛lạc 陽dương 第đệ 五ngũ 橋kiều 頭đầu 天thiên 照chiếu 山sơn 極cực 樂lạc 寺tự 中trung 喜hỷ 雲vân 窟quật 了liễu 緣duyên 山sơn 蔡thái 華hoa 樓lâu 主chủ 杜đỗ 多đa 連liên 常thường 。