辯Biện 中Trung 邊Biên 論Luận
Quyển 3
世Thế 親Thân 菩Bồ 薩Tát 造Tạo 唐Đường 玄Huyền 奘Tráng 譯Dịch

辯Biện 中Trung 邊Biên 論Luận 卷quyển 下hạ

世thế 親thân 菩Bồ 薩Tát 造tạo

大đại 唐đường 三Tam 藏Tạng 法Pháp 師sư 玄huyền 奘tráng 奉phụng 。 詔chiếu 譯dịch 。

辯Biện 得Đắc 果Quả 品Phẩm 第đệ 六lục

已dĩ 辯biện 修tu 位vị 。 得đắc 果quả 云vân 何hà 。 頌tụng 曰viết 。

器khí 說thuyết 為vi 異dị 熟thục 。 力lực 是thị 彼bỉ 增tăng 上thượng 。

愛ái 樂nhạo 增tăng 長trưởng 淨tịnh 。 如như 次thứ 即tức 五ngũ 果quả 。

論luận 曰viết 。 器khí 謂vị 隨tùy 順thuận 善thiện 法Pháp 。 異dị 熟thục 力lực 。 謂vị 由do 彼bỉ 器khí 增tăng 上thượng 力lực 。 令linh 諸chư 善thiện 法Pháp 。 成thành 上thượng 品phẩm 性tánh 。 愛ái 樂nhạo 謂vị 先tiên 世thế 數số 修tu 善thiện 力lực 。 今kim 世thế 於ư 善thiện 法Pháp 。 深thâm 生sanh 愛ái 樂nhạo 。 增tăng 長trưởng 謂vị 現hiện 在tại 數số 修tu 善thiện 力lực 。 令linh 所sở 修tu 善thiện 根căn 。 速tốc 得đắc 圓viên 滿mãn 。 淨tịnh 謂vị 障chướng 斷đoạn 得đắc 永vĩnh 離ly 繫hệ 。 此thử 五ngũ 如như 次thứ 即tức 是thị 五ngũ 果quả 。 一nhất 異dị 熟thục 果quả 。 二nhị 增tăng 上thượng 果quả 。 三tam 等đẳng 流lưu 果quả 。 四tứ 士sĩ 用dụng 果quả 。 五ngũ 離ly 繫hệ 果quả 。

復phục 次thứ 頌tụng 曰viết 。

復phục 略lược 說thuyết 餘dư 果quả 。 後hậu 後hậu 初sơ 數số 習tập 。

究cứu 竟cánh 順thuận 障chướng 滅diệt 。 離ly 勝thắng 上thượng 無vô 上thượng 。

論luận 曰viết 。 略lược 說thuyết 餘dư 果quả 差sai 別biệt 有hữu 十thập 。 一nhất 後hậu 後hậu 果quả 。 謂vị 因nhân 種chủng 性tánh 得đắc 發phát 心tâm 果quả 如như 是thị 等đẳng 果quả 展triển 轉chuyển 應ưng 知tri 。 二nhị 最tối 初sơ 果quả 。 謂vị 最tối 初sơ 證chứng 。 出xuất 世thế 間gian 法Pháp 。 三tam 數số 習tập 果quả 。 謂vị 從tùng 此thử 後hậu 諸chư 有hữu 學học 位vị 。 四tứ 究cứu 竟cánh 果quả 。 謂vị 無Vô 學Học 法pháp 。 五ngũ 隨tùy 順thuận 果quả 。 謂vị 因nhân 漸tiệm 次thứ 應ưng 知tri 。 即tức 是thị 後hậu 後hậu 果quả 攝nhiếp 。 六lục 障chướng 滅diệt 果quả 。 謂vị 能năng 斷đoạn 道đạo 即tức 最tối 初sơ 果quả 。 能năng 滅diệt 障chướng 故cố 說thuyết 為vi 障chướng 滅diệt 。 七thất 離ly 繫hệ 果quả 。 謂vị 即tức 數số 習tập 及cập 究cứu 竟cánh 果quả 。 學học 無Vô 學Học 位vị 如như 次thứ 遠viễn 離ly 煩phiền 惱não 繫hệ 故cố 。 八bát 殊thù 勝thắng 果quả 。 謂vị 神thần 通thông 等đẳng 。 殊thù 勝thắng 功công 德đức 。 九cửu 有hữu 上thượng 果quả 。 謂vị 菩Bồ 薩Tát 地địa 。 超siêu 出xuất 餘dư 乘thừa 未vị 成thành 佛Phật 故cố 。 十thập 無vô 上thượng 果quả 。 謂vị 如Như 來Lai 地địa 。 此thử 上thượng 更cánh 無vô 餘dư 勝thắng 法Pháp 故cố 。 此thử 中trung 所sở 說thuyết 後hậu 六lục 種chủng 果quả 。 即tức 究cứu 竟cánh 等đẳng 前tiền 四tứ 差sai 別biệt 。 如như 是thị 諸chư 果quả 但đãn 是thị 略lược 說thuyết 。 若nhược 廣quảng 說thuyết 即tức 無vô 量lượng 果quả 總tổng 義nghĩa 者giả 。 謂vị 攝nhiếp 受thọ 故cố 。 差sai 別biệt 故cố 。 宿túc 習tập 故cố 。 後hậu 後hậu 引dẫn 發phát 故cố 。 標tiêu 故cố 。 釋thích 故cố 。 此thử 中trung 攝nhiếp 受thọ 者giả 。 謂vị 五ngũ 果quả 。 差sai 別biệt 者giả 。 謂vị 餘dư 果quả 。 宿túc 習tập 者giả 。 謂vị 異dị 熟thục 果quả 。 後hậu 後hậu 引dẫn 發phát 者giả 。 謂vị 餘dư 四Tứ 果Quả 。 標tiêu 者giả 謂vị 後hậu 後hậu 等đẳng 四Tứ 果Quả 。 釋thích 者giả 謂vị 隨tùy 順thuận 等đẳng 六lục 果quả 。 分phân 別biệt 前tiền 四Tứ 果Quả 故cố 。

辯Biện 無Vô 上Thượng 乘Thừa 品Phẩm 第đệ 七thất

已dĩ 辯biện 得đắc 果quả 。 無vô 上thượng 乘thừa 今kim 當đương 說thuyết 。 頌tụng 曰viết 。

總tổng 由do 三tam 無vô 上thượng 。 說thuyết 為vi 無vô 上thượng 乘thừa 。

謂vị 正chánh 行hạnh 所sở 緣duyên 。 及cập 修tu 證chứng 無vô 上thượng 。

論luận 曰viết 。 此thử 大Đại 乘Thừa 中trung 總tổng 由do 三tam 種chủng 無vô 上thượng 義nghĩa 故cố 名danh 無vô 上thượng 乘thừa 。 三tam 無vô 上thượng 者giả 。 一nhất 正chánh 行hạnh 無vô 上thượng 。 二nhị 所sở 緣duyên 無vô 上thượng 。 三tam 修tu 證chứng 無vô 上thượng 。 此thử 中trung 正chánh 行hạnh 無vô 上thượng 者giả 。 謂vị 十thập 波Ba 羅La 蜜Mật 多đa 行hành 。 此thử 正chánh 行hạnh 相tương/tướng 云vân 何hà 應ưng 知tri 。 頌tụng 曰viết 。

正chánh 行hạnh 有hữu 六lục 種chủng 。 謂vị 最tối 勝thắng 作tác 意ý 。

隨tùy 法pháp 離ly 二nhị 邊biên 。 差sai 別biệt 無vô 差sai 別biệt 。

論luận 曰viết 。 即tức 於ư 十thập 種chủng 波Ba 羅La 蜜Mật 多Đa 。 隨tùy 修tu 差sai 別biệt 有hữu 六lục 正chánh 行hạnh 。 一nhất 最tối 勝thắng 正chánh 行hạnh 。 二nhị 作tác 意ý 正chánh 行hạnh 。 三tam 隨tùy 法pháp 正chánh 行hạnh 。 四tứ 離ly 二nhị 邊biên 正chánh 行hạnh 。 五ngũ 差sai 別biệt 正chánh 行hạnh 。 六lục 無vô 差sai 別biệt 正chánh 行hạnh 。 最tối 勝thắng 正chánh 行hạnh 。 其kỳ 相tướng 云vân 何hà 。 頌tụng 曰viết 。

最tối 勝thắng 有hữu 十thập 二nhị 。 謂vị 廣quảng 大đại 長trường 時thời 。

依y 處xứ 及cập 無vô 盡tận 。 無vô 間gian 無vô 難nạn/nan 性tánh 。

自tự 在tại 攝nhiếp 發phát 起khởi 。 得đắc 等đẳng 流lưu 究cứu 竟cánh 。

由do 斯tư 說thuyết 十thập 度độ 。 名danh 波Ba 羅La 蜜Mật 多đa 。

論luận 曰viết 。 最tối 勝thắng 正chánh 行hạnh 有hữu 十thập 二nhị 種chủng 。 一nhất 廣quảng 大đại 最tối 勝thắng 。 二nhị 長trường 時thời 最tối 勝thắng 。 三tam 依y 處xứ 最tối 勝thắng 。 四tứ 無vô 盡tận 最tối 勝thắng 。 五ngũ 無vô 間gián 最tối 勝thắng 。 六lục 無vô 難nạn/nan 最tối 勝thắng 。 七thất 自tự 在tại 最tối 勝thắng 。 八bát 攝nhiếp 受thọ 最tối 勝thắng 。 九cửu 發phát 起khởi 最tối 勝thắng 。 十thập 至chí 得đắc 最tối 勝thắng 。 十thập 一nhất 等đẳng 流lưu 最tối 勝thắng 。 十thập 二nhị 究cứu 竟cánh 最tối 勝thắng 。 此thử 中trung 廣quảng 大đại 最tối 勝thắng 者giả 。 終chung 不bất 欣hân 樂nhạo 一nhất 切thiết 世thế 間gian 。 富phú 樂lạc 自tự 在tại 。 志chí 高cao 遠viễn 故cố 。 長trường 時thời 最tối 勝thắng 者giả 。 三tam 無vô 數số 劫kiếp 。 熏huân 習tập 成thành 故cố 。 依y 處xứ 最tối 勝thắng 者giả 。 普phổ 為vi 利lợi 樂lạc 一nhất 切thiết 有hữu 情tình 。 為vi 依y 處xứ 故cố 。 無vô 盡tận 最tối 勝thắng 者giả 。 迴hồi 向hướng 無vô 上thượng 。 正chánh 等đẳng 菩Bồ 提Đề 。 無vô 窮cùng 盡tận 故cố 。 無vô 間gian 最tối 勝thắng 者giả 。 由do 得đắc 自tự 他tha 平bình 等đẳng 勝thắng 解giải 。 於ư 諸chư 有hữu 情tình 。 發phát 起khởi 施thí 等đẳng 。 波Ba 羅La 蜜Mật 多Đa 。 速tốc 圓viên 滿mãn 故cố 。 無vô 難nạn/nan 最tối 勝thắng 者giả 。 於ư 他tha 有hữu 情tình 。 所sở 修tu 善thiện 法Pháp 。 但đãn 深thâm 隨tùy 喜hỷ 。 令linh 自tự 施thí 等đẳng 波Ba 羅La 蜜Mật 多Đa 。 速tốc 圓viên 滿mãn 故cố 。 自tự 在tại 最tối 勝thắng 者giả 。 由do 虛Hư 空Không 藏Tạng 等đẳng 。 三tam 摩ma 地địa 力lực 。 令linh 所sở 修tu 施thí 等đẳng 速tốc 圓viên 滿mãn 故cố 。 攝nhiếp 受thọ 最tối 勝thắng 者giả 。 無vô 分phân 別biệt 智trí 。 之chi 所sở 攝nhiếp 受thọ 。 能năng 令linh 施thí 等đẳng 極cực 清thanh 淨tịnh 故cố 。 發phát 起khởi 最tối 勝thắng 者giả 。 在tại 勝thắng 解giải 行hành 地địa 。 最tối 上thượng 品phẩm 忍nhẫn 中trung 。 至chí 得đắc 最tối 勝thắng 者giả 。 在tại 極cực 喜hỷ 地địa 。 等đẳng 流lưu 最tối 勝thắng 者giả 。 在tại 次thứ 八bát 地địa 。 究cứu 竟cánh 最tối 勝thắng 者giả 。 在tại 第đệ 十Thập 地Địa 及cập 佛Phật 地địa 中trung 。 菩Bồ 薩Tát 如Như 來Lai 。 因nhân 果quả 滿mãn 故cố 。 由do 施thí 等đẳng 十thập 波Ba 羅La 蜜Mật 多đa 。 皆giai 有hữu 如như 斯tư 十thập 二nhị 最tối 勝thắng 。 是thị 故cố 皆giai 得đắc 到đáo 彼bỉ 岸ngạn 名danh 。 何hà 等đẳng 名danh 為vi 。 十Thập 到Đáo 彼Bỉ 岸Ngạn 。 頌tụng 曰viết 。

十thập 波Ba 羅La 蜜Mật 多đa 。 謂vị 施thí 戒giới 安an 忍nhẫn 。

精tinh 進tấn 定định 般Bát 若Nhã 。 方phương 便tiện 願nguyện 力lực 智trí 。

論luận 曰viết 。 此thử 顯hiển 施thí 等đẳng 十thập 度độ 別biệt 名danh 。 施thí 等đẳng 云vân 何hà 各các 別biệt 作tác 業nghiệp 。 頌tụng 曰viết 。

饒nhiêu 益ích 不bất 害hại 受thọ 。 增tăng 德đức 能năng 入nhập 脫thoát 。

無vô 盡tận 常thường 起khởi 定định 。 受thọ 用dụng 成thành 熟thục 他tha 。

論luận 曰viết 。 此thử 顯hiển 施thí 等đẳng 十Thập 到Đáo 彼Bỉ 岸Ngạn 。 各các 別biệt 事sự 業nghiệp 。 如như 次thứ 應ưng 知tri 。 謂vị 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 由do 布Bố 施Thí 波Ba 羅La 蜜Mật 多Đa 故cố 。 於ư 諸chư 有hữu 情tình 。 普phổ 能năng 饒nhiêu 益ích 。 由do 淨tịnh 戒Giới 波Ba 羅La 蜜Mật 多đa 故cố 。 於ư 諸chư 有hữu 情tình 。 不bất 為vi 損tổn 害hại 。 由do 安an 忍Nhẫn 波Ba 羅La 蜜Mật 多đa 。 故cố 他tha 損tổn 害hại 時thời 深thâm 能năng 忍nhẫn 。 受thọ 由do 精Tinh 進Tấn 波Ba 羅La 蜜Mật 多đa 故cố 。 增tăng 長trưởng 功công 德đức 。 由do 靜tĩnh 慮lự 波Ba 羅La 蜜Mật 多Đa 故cố 。 起khởi 神thần 通thông 等đẳng 能năng 引dẫn 有hữu 情tình 。 令linh 入nhập 正Chánh 法Pháp 。 由do 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 多Đa 故cố 。 能năng 正chánh 教giáo 授thọ 教giáo 誡giới 。 有hữu 情tình 令linh 得đắc 解giải 脫thoát 。 由do 方Phương 便Tiện 善Thiện 巧Xảo 波Ba 羅La 蜜Mật 多Đa 故cố 。 迴hồi 向hướng 無vô 上thượng 。 正chánh 等đẳng 菩Bồ 提Đề 。 能năng 令linh 施thí 等đẳng 。 功công 德đức 無vô 盡tận 。 由do 願Nguyện 波Ba 羅La 蜜Mật 多Đa 故cố 。 攝nhiếp 受thọ 隨tùy 順thuận 施thí 等đẳng 勝thắng 生sanh 。 一nhất 切thiết 生sanh 中trung 。 恆hằng 得đắc 值trị 佛Phật 。 恭cung 敬kính 供cúng 養dường 。 常thường 起khởi 施thí 等đẳng 。 由do 力Lực 波Ba 羅La 蜜Mật 多Đa 故cố 。 具cụ 足túc 思tư 擇trạch 修tu 習tập 二nhị 力lực 伏phục 滅diệt 諸chư 障chướng 。 能năng 令linh 施thí 等đẳng 常thường 決quyết 定định 轉chuyển 。 由do 智Trí 波Ba 羅La 蜜Mật 多Đa 故cố 。 離ly 如như 聞văn 言ngôn 諸chư 法pháp 迷mê 謬mậu 。 受thọ 用dụng 施thí 等đẳng 增tăng 上thượng 法Pháp 樂lạc 。 無vô 倒đảo 成thành 熟thục 一nhất 切thiết 有hữu 情tình 。 如như 是thị 已dĩ 說thuyết 最tối 勝thắng 正chánh 行hạnh 。 作tác 意ý 正chánh 行hạnh 其kỳ 相tướng 云vân 何hà 。 頌tụng 曰viết 。

菩Bồ 薩Tát 以dĩ 三tam 慧tuệ 。 恆hằng 思tư 惟duy 大Đại 乘Thừa 。

如như 所sở 施thi 設thiết 法pháp 。 名danh 作tác 意ý 正chánh 行hạnh 。

論luận 曰viết 。 若nhược 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 以dĩ 聞văn 思tư 修tu 。 所sở 成thành 妙diệu 慧tuệ 。 數sác 數sác 作tác 意ý 思tư 惟duy 大Đại 乘Thừa 。 依y 布bố 施thí 等đẳng 如như 所sở 施thi 設thiết 。 契Khế 經Kinh 等đẳng 法Pháp 。 如như 是thị 名danh 為vi 。 作tác 意ý 正chánh 行hạnh 。 此thử 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 以dĩ 三tam 妙diệu 慧tuệ 思tư 惟duy 大Đại 乘Thừa 。 有hữu 何hà 功công 德đức 。 頌tụng 曰viết 。

此thử 增tăng 長trưởng 善thiện 界giới 。 入nhập 義nghĩa 及cập 事sự 成thành 。

論luận 曰viết 。 聞văn 所sở 成thành 慧tuệ 。 思tư 惟duy 大Đại 乘Thừa 。 能năng 令linh 善thiện 根căn 。 界giới 得đắc 增tăng 長trưởng 思tư 所sở 成thành 慧tuệ 。 思tư 惟duy 大Đại 乘Thừa 。 能năng 正chánh 悟ngộ 入nhập 所sở 聞văn 實thật 義nghĩa 。 修tu 所sở 成thành 慧tuệ 。 思tư 惟duy 大Đại 乘Thừa 。 能năng 令linh 所sở 求cầu 事sự 業nghiệp 成thành 滿mãn 。 謂vị 能năng 趣thú 入nhập 修tu 治trị 地địa 故cố 。 作tác 意ý 正chánh 行hạnh 有hữu 何hà 助trợ 伴bạn 。 頌tụng 曰viết 。

此thử 助trợ 伴bạn 應ưng 知tri 。 即tức 十thập 種chủng 法pháp 行hành 。

論luận 曰viết 。 應ưng 知tri 如như 是thị 作tác 意ý 正chánh 行hạnh 。 由do 十thập 法pháp 行hành 。 之chi 所sở 攝nhiếp 受thọ 。 何hà 等đẳng 名danh 為vi 。 十thập 種chủng 法pháp 行hành 。 頌tụng 曰viết 。

謂vị 書thư 寫tả 供cúng 養dường 。 施thí 他tha 聽thính 披phi 讀đọc 。

受thọ 持trì 正chánh 開khai 演diễn 。 諷phúng 誦tụng 及cập 思tư 修tu 。

論luận 曰viết 。 於ư 此thử 大Đại 乘Thừa 。 有hữu 十thập 法Pháp 行hành 。 一nhất 書thư 寫tả 。 二nhị 供cúng 養dường 。 三tam 施thí 他tha 。 四tứ 若nhược 他tha 誦tụng 讀đọc 專chuyên 心tâm 諦đế 聽thính 。 五ngũ 自tự 披phi 讀đọc 。 六lục 受thọ 持trì 。 七thất 正chánh 為vi 他tha 開khai 演diễn 文văn 義nghĩa 。 八bát 諷phúng 誦tụng 九cửu 思tư 惟duy 。 十thập 修tu 習tập 行hành 。 十thập 法pháp 行hành 。 獲hoạch 幾kỷ 所sở 福phước 。 頌tụng 曰viết 。

行hành 十thập 法pháp 行hành 者giả 。 獲hoạch 福phước 聚tụ 無vô 量lượng 。

論luận 曰viết 。 修tu 行hành 如như 是thị 。 十thập 種chủng 法pháp 行hành 。 所sở 獲hoạch 福phước 聚tụ 。 其kỳ 量lượng 無vô 邊biên 。 何hà 故cố 但đãn 於ư 大Đại 乘Thừa 經Kinh 。 等đẳng 說thuyết 修tu 法pháp 行hành 獲hoạch 最tối 大đại 果quả 。 於ư 聲Thanh 聞Văn 乘Thừa 。 不bất 如như 是thị 說thuyết 。 頌tụng 曰viết 。

勝thắng 故cố 無vô 盡tận 故cố 。 由do 攝nhiếp 他tha 不bất 息tức 。

論luận 曰viết 。 於ư 此thử 大Đại 乘Thừa 。 修tu 諸chư 法pháp 行hành 。 由do 二nhị 緣duyên 故cố 獲hoạch 最tối 大đại 果quả 。 一nhất 最tối 勝thắng 故cố 。 二nhị 無vô 盡tận 故cố 。 由do 能năng 攝nhiếp 益ích 。 他tha 諸chư 有hữu 情tình 。 是thị 故cố 大Đại 乘Thừa 說thuyết 為vi 最tối 勝thắng 。 由do 雖tuy 證chứng 得đắc 。 無Vô 餘Dư 涅Niết 槃Bàn 。 利lợi 益ích 他tha 事sự 而nhi 恆hằng 不bất 息tức 。 是thị 故cố 大Đại 乘Thừa 說thuyết 為vi 無vô 盡tận 。 如như 是thị 已dĩ 說thuyết 作tác 意ý 正chánh 行hạnh 。 隨tùy 法pháp 正chánh 行hạnh 其kỳ 相tướng 云vân 何hà 。 頌tụng 曰viết 。

隨tùy 法pháp 行hành 二nhị 種chủng 。 謂vị 諸chư 無vô 散tán 亂loạn 。

無vô 顛điên 倒đảo 轉chuyển 變biến 。 諸chư 菩Bồ 薩Tát 應ưng 知tri 。

論luận 曰viết 。 隨tùy 法pháp 正chánh 行hạnh 略lược 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 無vô 散tán 亂loạn 轉chuyển 變biến 。 二nhị 無vô 顛điên 倒đảo 轉chuyển 變biến 。 菩Bồ 薩Tát 於ư 此thử 。 應ưng 正chánh 了liễu 知tri 。 此thử 中trung 六lục 種chủng 散tán 亂loạn 無vô 故cố 。 名danh 無vô 散tán 亂loạn 。 六lục 散tán 亂loạn 者giả 。 一nhất 自tự 性tánh 散tán 亂loạn 。 二nhị 外ngoại 散tán 亂loạn 。 三tam 內nội 散tán 亂loạn 。 四tứ 相tương/tướng 散tán 亂loạn 。 五ngũ 麁thô 重trọng 散tán 亂loạn 。 六lục 作tác 意ý 散tán 亂loạn 。 此thử 六lục 種chủng 相tương/tướng 云vân 何hà 應ưng 知tri 。 頌tụng 曰viết 。

出xuất 定định 於ư 境cảnh 流lưu 。 味vị 沈trầm 掉trạo 矯kiểu 示thị 。

我ngã 執chấp 心tâm 下hạ 劣liệt 。 諸chư 智trí 者giả 應ưng 知tri 。

論luận 曰viết 。 此thử 中trung 出xuất 定định 由do 五ngũ 識thức 身thân 。 當đương 知tri 即tức 是thị 。 自tự 性tánh 散tán 亂loạn 。 於ư 境cảnh 流lưu 者giả 。 馳trì 散tán 外ngoại 緣duyên 即tức 外ngoại 散tán 亂loạn 。 味vị 沈trầm 掉trạo 者giả 。 味vị 著trước 等đẳng 持trì 惛hôn 沈trầm 掉trạo 舉cử 即tức 內nội 散tán 亂loạn 。 矯kiểu 示thị 者giả 。 即tức 相tương/tướng 散tán 亂loạn 。 矯kiểu 現hiện 相tướng 已dĩ 修tu 定định 加gia 行hành 故cố 。 我ngã 執chấp 者giả 。 即tức 麁thô 重trọng 散tán 亂loạn 。 由do 麁thô 重trọng 力lực 我ngã 慢mạn 現hiện 行hành 故cố 。 心tâm 下hạ 劣liệt 者giả 。 即tức 作tác 意ý 散tán 亂loạn 。 依y 下hạ 劣liệt 乘thừa 起khởi 作tác 意ý 故cố 。 菩Bồ 薩Tát 於ư 此thử 。 六lục 散tán 亂loạn 相tương/tướng 。 應ưng 遍biến 了liễu 知tri 當đương 速tốc 除trừ 滅diệt 。 如như 是thị 已dĩ 說thuyết 無vô 散tán 亂loạn 轉chuyển 變biến 。 無vô 顛điên 倒đảo 轉chuyển 變biến 。 云vân 何hà 應ưng 知tri 。 頌tụng 曰viết 。

智trí 見kiến 於ư 文văn 義nghĩa 。 作tác 意ý 及cập 不bất 動động 。

二nhị 相tương/tướng 染nhiễm 淨tịnh 客khách 。 無vô 怖bố 高cao 無vô 倒đảo 。

論luận 曰viết 。 依y 十thập 事sự 中trung 如như 實thật 智trí 見kiến 。 應ưng 知tri 建kiến 立lập 十thập 無vô 倒đảo 名danh 。 此thử 中trung 云vân 何hà 。 於ư 文văn 無vô 倒đảo 。 頌tụng 曰viết 。

知tri 但đãn 由do 相tương 應ứng 。 串xuyến 習tập 或hoặc 翻phiên 此thử 。

有hữu 義nghĩa 及cập 非phi 有hữu 。 是thị 於ư 文văn 無vô 倒đảo 。

論luận 曰viết 。 若nhược 於ư 諸chư 文văn 能năng 無vô 間gián 斷đoạn 。 次thứ 第đệ 宣tuyên 唱xướng 說thuyết 名danh 相tướng 應ưng 。 共cộng 許hứa 此thử 名danh 唯duy 目mục 此thử 事sự 。 展triển 轉chuyển 憶ức 念niệm 名danh 為vi 串xuyến 習tập 。 但đãn 由do 此thử 二nhị 成thành 有hữu 義nghĩa 文văn 。 與dữ 此thử 相tương 違vi 文văn 成thành 無vô 義nghĩa 。 如như 實thật 知tri 見kiến 。 此thử 二nhị 文văn 者giả 。 應ưng 知tri 是thị 名danh 於ư 文văn 無vô 倒đảo 。 於ư 義nghĩa 無vô 倒đảo 。 其kỳ 相tướng 云vân 何hà 。 頌tụng 曰viết 。

似tự 二nhị 性tánh 顯hiển 現hiện 。 如như 現hiện 實thật 非phi 有hữu 。

知tri 離ly 有hữu 非phi 有hữu 。 是thị 於ư 義nghĩa 無vô 倒đảo 。

論luận 曰viết 。 似tự 二nhị 性tánh 顯hiển 現hiện 者giả 。 謂vị 似tự 所sở 取thủ 能năng 取thủ 性tánh 現hiện 。 亂loạn 識thức 似tự 彼bỉ 行hành 相tương 生sanh 故cố 。 如như 現hiện 實thật 非phi 有hữu 者giả 。 謂vị 如như 所sở 顯hiển 現hiện 實thật 不bất 如như 是thị 有hữu 。 離ly 有hữu 者giả 。 謂vị 此thử 義nghĩa 所sở 取thủ 能năng 取thủ 性tánh 非phi 有hữu 故cố 。 離ly 非phi 有hữu 者giả 。 謂vị 彼bỉ 亂loạn 識thức 現hiện 似tự 有hữu 故cố 。 如như 實thật 知tri 見kiến 。 此thử 中trung 義nghĩa 者giả 。 應ưng 知tri 是thị 名danh 於ư 義nghĩa 無vô 倒đảo 。 於ư 作tác 意ý 無vô 倒đảo 者giả 。 頌tụng 曰viết 。

於ư 作tác 意ý 無vô 倒đảo 。 知tri 彼bỉ 言ngôn 熏huân 習tập 。

言ngôn 作tác 意ý 彼bỉ 依y 。 現hiện 似tự 二nhị 因nhân 故cố 。

論luận 曰viết 。 所sở 取thủ 能năng 取thủ 言ngôn 所sở 熏huân 習tập 名danh 言ngôn 作tác 意ý 。 即tức 此thử 作tác 意ý 是thị 所sở 能năng 取thủ 分phân 別biệt 所sở 依y 。 是thị 能năng 現hiện 似tự 二nhị 取thủ 因nhân 故cố 。 由do 此thử 作tác 意ý 是thị 戲hí 論luận 想tưởng 之chi 所sở 熏huân 習tập 名danh 言ngôn 作tác 意ý 。 如như 實thật 知tri 見kiến 。 此thử 作tác 意ý 者giả 。 應ưng 知tri 是thị 於ư 作tác 意ý 無vô 倒đảo 。 於ư 不bất 動động 無vô 倒đảo 者giả 。 頌tụng 曰viết 。

於ư 不bất 動động 無vô 倒đảo 。 謂vị 知tri 義nghĩa 非phi 有hữu 。

非phi 無vô 如như 幻huyễn 等đẳng 。 有hữu 無vô 不bất 動động 故cố 。

論luận 曰viết 。 前tiền 說thuyết 諸chư 義nghĩa 離ly 有hữu 非phi 有hữu 。 此thử 如như 幻huyễn 等đẳng 非phi 有hữu 無vô 故cố 。 謂vị 如như 幻huyễn 作tác 諸chư 象tượng 馬mã 等đẳng 。 彼bỉ 非phi 實thật 有hữu 。 象tượng 馬mã 等đẳng 性tánh 亦diệc 非phi 全toàn 無vô 。 亂loạn 識thức 似tự 彼bỉ 諸chư 象tượng 馬mã 等đẳng 而nhi 顯hiển 現hiện 故cố 如như 是thị 諸chư 義nghĩa 無vô 如như 現hiện 似tự 所sở 取thủ 能năng 取thủ 。 定định 實thật 有hữu 性tánh 亦diệc 非phi 全toàn 無vô 。 亂loạn 識thức 似tự 彼bỉ 所sở 取thủ 能năng 取thủ 而nhi 顯hiển 現hiện 故cố 。 等đẳng 聲thanh 顯hiển 示thị 陽dương 焰diễm 夢mộng 境cảnh 及cập 水thủy 月nguyệt 等đẳng 。 如như 應ưng 當đương 知tri 。 以dĩ 能năng 諦đế 觀quán 義nghĩa 如như 幻huyễn 等đẳng 。 於ư 有hữu 無vô 品phẩm 心tâm 不bất 動động 散tán 。 如như 實thật 知tri 見kiến 。 此thử 不bất 動động 者giả 。 應ưng 知tri 是thị 於ư 不bất 動động 無vô 倒đảo 。 於ư 二nhị 相tương/tướng 無vô 倒đảo 者giả 。 謂vị 於ư 自tự 相tương 及cập 共cộng 相tương 中trung 俱câu 無vô 顛điên 倒đảo 。 於ư 自tự 相tương/tướng 無vô 倒đảo 者giả 。 頌tụng 曰viết 。

於ư 自tự 相tương/tướng 無vô 倒đảo 。 知tri 一nhất 切thiết 唯duy 名danh 。

離ly 一nhất 切thiết 分phân 別biệt 。 依y 勝thắng 義nghĩa 自tự 相tương/tướng 。

論luận 曰viết 。 如như 實thật 知tri 見kiến 。 一nhất 切thiết 眼nhãn 色sắc 乃nãi 至chí 意ý 法pháp 。 皆giai 唯duy 有hữu 名danh 。 即tức 能năng 對đối 治trị 一nhất 切thiết 分phân 別biệt 。 應ưng 知tri 是thị 於ư 自tự 相tương/tướng 無vô 倒đảo 。 此thử 依y 勝thắng 義nghĩa 自tự 相tương/tướng 而nhi 說thuyết 。 若nhược 依y 世thế 俗tục 非phi 但đãn 有hữu 名danh 。 可khả 取thủ 種chủng 種chủng 差sai 別biệt 相tướng 故cố 。 於ư 共cộng 相tương 無vô 倒đảo 者giả 。 頌tụng 曰viết 。

以dĩ 離ly 真chân 法Pháp 界Giới 。 無vô 別biệt 有hữu 一nhất 法pháp 。

故cố 通thông 達đạt 此thử 者giả 。 於ư 共cộng 相tương 無vô 倒đảo 。

論luận 曰viết 。 以dĩ 無vô 一nhất 法pháp 離ly 法pháp 無vô 我ngã 者giả 故cố 。 真chân 法Pháp 界Giới 諸chư 法pháp 共cộng 相tương 攝nhiếp 。 如như 實thật 知tri 見kiến 。 此thử 共cộng 相tương 者giả 。 應ưng 知tri 是thị 於ư 共cộng 相tương 無vô 倒đảo 。 於ư 染nhiễm 淨tịnh 無vô 倒đảo 者giả 。 頌tụng 曰viết 。

知tri 顛điên 倒đảo 作tác 意ý 。 未vị 滅diệt 及cập 已dĩ 滅diệt 。

於ư 法Pháp 界Giới 雜tạp 染nhiễm 。 清thanh 淨tịnh 無vô 顛điên 倒đảo 。

論luận 曰viết 。 若nhược 未vị 斷đoạn 滅diệt 顛điên 倒đảo 作tác 意ý 。

爾nhĩ 時thời 法Pháp 界Giới 說thuyết 為vi 雜tạp 染nhiễm 。 已dĩ 斷đoạn 滅diệt 時thời 說thuyết 為vi 清thanh 淨tịnh 。 如như 實thật 知tri 見kiến 。 此thử 染nhiễm 淨tịnh 者giả 。 如như 次thứ 是thị 於ư 染nhiễm 淨tịnh 無vô 倒đảo 。 於ư 客khách 無vô 倒đảo 。 其kỳ 相tướng 云vân 何hà 。 頌tụng 曰viết 。

知tri 法Pháp 界Giới 本bổn 性tánh 。 清thanh 淨tịnh 如như 虛hư 空không 。

故cố 染nhiễm 淨tịnh 非phi 主chủ 。 是thị 於ư 客khách 無vô 倒đảo 。

論luận 曰viết 。 法Pháp 界Giới 本bổn 性tánh 淨tịnh 若nhược 虛hư 空không 。 由do 此thử 應ưng 知tri 。 先tiên 染nhiễm 後hậu 淨tịnh 。 二nhị 差sai 別biệt 相tương/tướng 。 是thị 客khách 非phi 主chủ 。 如như 實thật 知tri 見kiến 。 此thử 客khách 相tương/tướng 者giả 。 應ưng 知tri 是thị 名danh 於ư 客khách 無vô 倒đảo 。 於ư 無vô 怖bố 無vô 高cao 俱câu 。 無vô 顛điên 倒đảo 者giả 。 頌tụng 曰viết 。

有hữu 情tình 法pháp 無vô 故cố 。 染nhiễm 淨tịnh 性tánh 俱câu 無vô 。

知tri 此thử 無vô 怖bố 高cao 。 是thị 於ư 二nhị 無vô 倒đảo 。

論luận 曰viết 。 有hữu 情tình 及cập 法pháp 俱câu 非phi 有hữu 故cố 。 彼bỉ 染nhiễm 淨tịnh 性tánh 亦diệc 俱câu 非phi 有hữu 。 以dĩ 染nhiễm 淨tịnh 義nghĩa 。 俱câu 不bất 可khả 得đắc 。 故cố 染nhiễm 淨tịnh 品phẩm 。 無vô 減giảm 無vô 增tăng 。 由do 此thử 於ư 中trung 無vô 怖bố 無vô 慢mạn 。 如như 實thật 知tri 見kiến 。 無vô 怖bố 高cao 者giả 。 應ưng 知tri 是thị 名danh 於ư 二nhị 無vô 倒đảo 。

無vô 倒đảo 行hành 總tổng 義nghĩa 者giả 。 謂vị 由do 文văn 無vô 倒đảo 。 能năng 正chánh 通thông 達đạt 止Chỉ 觀Quán 二nhị 相tương/tướng 。 由do 義nghĩa 無vô 倒đảo 。 能năng 正chánh 通thông 達đạt 諸chư 顛điên 倒đảo 相tương/tướng 。 由do 作tác 意ý 無vô 倒đảo 。 於ư 倒đảo 因nhân 緣duyên 能năng 正chánh 遠viễn 離ly 。 由do 不bất 動động 無vô 倒đảo 。 善thiện 取thủ 彼bỉ 相tương/tướng 。 由do 自tự 相tương/tướng 無vô 倒đảo 。 修tu 彼bỉ 對đối 治trị 無vô 分phân 別biệt 道đạo 。 由do 共cộng 相tương 無vô 倒đảo 能năng 正chánh 通thông 達đạt 。 本bổn 性tánh 清thanh 淨tịnh 。 由do 染nhiễm 淨tịnh 無vô 倒đảo 。 了liễu 知tri 未vị 斷đoạn 及cập 已dĩ 斷đoạn 障chướng 。 由do 客khách 無vô 倒đảo 。 如như 實thật 了liễu 知tri 。 染nhiễm 淨tịnh 二nhị 相tướng 。 由do 無vô 怖bố 無vô 高cao 二nhị 種chủng 無vô 倒đảo 。 諸chư 障chướng 斷đoạn 滅diệt 得đắc 永vĩnh 出xuất 離ly 。 此thử 十thập 無vô 倒đảo 如như 次thứ 安an 立lập 。 於ư 彼bỉ 十thập 種chủng 金kim 剛cang 句cú 中trung 。 何hà 等đẳng 名danh 為vi 。 十thập 金kim 剛cang 句cú 。 謂vị 有hữu 非phi 有hữu 無vô 顛điên 倒đảo 。 所sở 依y 幻huyễn 等đẳng 喻dụ 無vô 分phân 別biệt 。 本bổn 性tánh 清thanh 淨tịnh 。 雜tạp 染nhiễm 清thanh 淨tịnh 。 虛hư 空không 喻dụ 無vô 減giảm 無vô 增tăng 。 為vi 攝nhiếp 如như 是thị 十thập 金kim 剛cang 句cú 有hữu 二nhị 。 頌tụng 言ngôn 。

應ưng 知tri 有hữu 非phi 有hữu 。 無vô 顛điên 倒đảo 所sở 依y 。

幻huyễn 等đẳng 無vô 分phân 別biệt 。 本bổn 性tánh 常thường 清thanh 淨tịnh 。

及cập 雜tạp 染nhiễm 清thanh 淨tịnh 。 性tánh 淨tịnh 喻dụ 虛hư 空không 。

無vô 減giảm 亦diệc 無vô 增tăng 。 是thị 十thập 金kim 剛cang 句cú 。

且thả 初sơ 安an 立lập 十thập 金kim 剛cang 句cú 。 自tự 性tánh 者giả 。 謂vị 自tự 性tánh 故cố 。 所sở 緣duyên 故cố 。 無vô 分phân 別biệt 故cố 。 釋thích 難nạn/nan 故cố 。 自tự 性tánh 故cố 者giả 。 謂vị 三tam 自tự 性tánh 。 即tức 圓viên 成thành 實thật 遍biến 計kế 所sở 執chấp 。 及cập 依y 他tha 起khởi 。 是thị 初sơ 三tam 句cú 如như 次thứ 應ưng 知tri 。 所sở 緣duyên 故cố 者giả 即tức 三tam 自tự 性tánh 。 無vô 分phân 別biệt 故cố 者giả 。 謂vị 由do 此thử 無vô 分phân 別biệt 即tức 無vô 分phân 別biệt 智trí 。 及cập 於ư 此thử 無vô 分phân 別biệt 即tức 。 本bổn 性tánh 清thanh 淨tịnh 。 如như 次thứ 應ưng 知tri 安an 立lập 境cảnh 智trí 。 謂vị 三tam 自tự 性tánh 。 及cập 無vô 分phân 別biệt 。 釋thích 難nạn/nan 故cố 者giả 。 謂vị 所sở 餘dư 句cú 。 且thả 有hữu 難nạn/nan 言ngôn 。 遍biến 計kế 所sở 執chấp 。 依y 他tha 起khởi 相tướng 。 若nhược 實thật 是thị 無vô 云vân 何hà 可khả 得đắc 。 若nhược 實thật 是thị 有hữu 不bất 應ưng 諸chư 法pháp 。 本bổn 性tánh 清thanh 淨tịnh 。 為vi 釋thích 此thử 難nạn/nan 說thuyết 幻huyễn 等đẳng 喻dụ 。 如như 幻huyễn 事sự 等đẳng 雖tuy 實thật 是thị 無vô 而nhi 現hiện 可khả 得đắc 。

復phục 有hữu 難nạn/nan 言ngôn 。 若nhược 一nhất 切thiết 法pháp 。 本bổn 性tánh 清thanh 淨tịnh 。 如như 何hà 得đắc 有hữu 。 先tiên 染nhiễm 後hậu 淨tịnh 。 為vi 釋thích 此thử 難nạn/nan 說thuyết 有hữu 染nhiễm 淨tịnh 及cập 虛hư 空không 喻dụ 。 謂vị 如như 虛hư 空không 雖tuy 本bổn 性tánh 淨tịnh 。 而nhi 有hữu 雜tạp 染nhiễm 及cập 清thanh 淨tịnh 時thời 。

復phục 有hữu 難nạn/nan 言ngôn 。 有hữu 無vô 量lượng 佛Phật 。 出xuất 現hiện 於ư 世thế 。 一nhất 一nhất 能năng 度độ 。 無vô 量lượng 有hữu 情tình 。 令linh 出xuất 生sanh 死tử 。 入nhập 於ư 涅Niết 槃Bàn 。 云vân 何hà 生sanh 死tử 無vô 斷đoạn 滅diệt 失thất 。 涅Niết 槃Bàn 界giới 中trung 。 無vô 增tăng 益ích 過quá 。 為vi 釋thích 此thử 難nạn/nan 說thuyết 染nhiễm 及cập 淨tịnh 。 無vô 減giảm 無vô 增tăng 。 又hựu 有hữu 情tình 界giới 及cập 清thanh 淨tịnh 品phẩm 俱câu 無vô 量lượng 故cố 。 第đệ 二nhị 安an 立lập 彼bỉ 自tự 性tánh 者giả 。 如như 有hữu 頌tụng 言ngôn 。

亂loạn 境cảnh 自tự 性tánh 因nhân 。 無vô 亂loạn 自tự 性tánh 境cảnh 。

亂loạn 無vô 亂loạn 二nhị 果quả 。 及cập 彼bỉ 二nhị 邊biên 際tế 。

如như 是thị 已dĩ 說thuyết 隨tùy 法pháp 正chánh 行hạnh 。 離ly 二nhị 邊biên 正chánh 行hạnh 。 云vân 何hà 應ưng 知tri 。 如như 寶bảo 積tích 經kinh 所sở 說thuyết 中trung 道Đạo 行hạnh 。 此thử 行hành 遠viễn 離ly 何hà 等đẳng 二nhị 邊biên 。 頌tụng 曰viết 。

異dị 性tánh 與dữ 一nhất 性tánh 。 外ngoại 道đạo 及cập 聲Thanh 聞Văn 。

增tăng 益ích 損tổn 減giảm 邊biên 。 有hữu 情tình 法pháp 各các 二nhị 。

所sở 治trị 及cập 能năng 治trị 。 常thường 住trụ 與dữ 斷đoạn 滅diệt 。

所sở 取thủ 能năng 取thủ 邊biên 。 染nhiễm 淨tịnh 二nhị 三tam 種chủng 。

分phân 別biệt 二nhị 邊biên 性tánh 。 應ưng 知tri 復phục 有hữu 七thất 。

謂vị 有hữu 非phi 有hữu 邊biên 。 所sở 能năng 寂tịch 怖bố 畏úy 。

所sở 能năng 取thủ 正chánh 邪tà 。 有hữu 用dụng 并tinh 無vô 用dụng 。

不bất 起khởi 及cập 時thời 等đẳng 。 是thị 分phân 別biệt 二nhị 邊biên 。

論luận 曰viết 。 若nhược 於ư 色sắc 等đẳng 執chấp 我ngã 有hữu 異dị 。 或hoặc 執chấp 是thị 一nhất 名danh 為vi 一nhất 邊biên 。 為vi 離ly 此thử 執chấp 說thuyết 中trung 道Đạo 行hạnh 。 謂vị 觀quán 無vô 我ngã 乃nãi 至chí 儒nho 童đồng 。 見kiến 有hữu 我ngã 者giả 定định 起khởi 此thử 執chấp 。 我ngã 異dị 於ư 身thân 或hoặc 即tức 身thân 故cố 。 若nhược 於ư 色sắc 等đẳng 執chấp 為vi 常thường 住trụ 是thị 外ngoại 道đạo 邊biên 。 執chấp 無vô 常thường 者giả 是thị 聲Thanh 聞Văn 邊biên 。 為vi 離ly 此thử 執chấp 說thuyết 中trung 道Đạo 行hạnh 。 謂vị 觀quán 色sắc 等đẳng 非phi 常thường 無vô 常thường 。 定định 執chấp 有hữu 我ngã 。 是thị 增tăng 益ích 有hữu 情tình 邊biên 。 定định 執chấp 無vô 我ngã 是thị 損tổn 減giảm 有hữu 情tình 邊biên 。 彼bỉ 亦diệc 撥bát 無vô 假giả 有hữu 情tình 故cố 。 為vi 離ly 此thử 執chấp 說thuyết 中trung 道Đạo 行hạnh 。 謂vị 我ngã 無vô 我ngã 二nhị 邊biên 中trung 智trí 。 定định 執chấp 心tâm 有hữu 實thật 。 是thị 增tăng 益ích 法pháp 邊biên 。 定định 執chấp 心tâm 無vô 實thật 。 是thị 損tổn 減giảm 法pháp 邊biên 。 為vi 離ly 此thử 執chấp 說thuyết 中trung 道Đạo 行hạnh 。 謂vị 於ư 是thị 處xứ 無vô 心tâm 無vô 思tư 。 無vô 意ý 無vô 識thức 。 執chấp 有hữu 不bất 善thiện 等đẳng 。 諸chư 雜tạp 染nhiễm 法pháp 。 是thị 所sở 治trị 邊biên 。 執chấp 有hữu 善thiện 等đẳng 。 諸chư 清thanh 淨tịnh 法Pháp 。 是thị 能năng 治trị 邊biên 。 為vi 離ly 此thử 執chấp 說thuyết 中trung 道Đạo 行hạnh 。 謂vị 於ư 二nhị 邊biên 不bất 隨tùy 觀quán 說thuyết 。 於ư 有hữu 情tình 法pháp 定định 執chấp 為vi 有hữu 。 是thị 常thường 住trụ 邊biên 。 定định 執chấp 非phi 有hữu 是thị 斷đoạn 滅diệt 邊biên 。 為vi 離ly 此thử 執chấp 說thuyết 中trung 道Đạo 行hạnh 。 謂vị 即tức 於ư 此thử 。 二nhị 邊biên 中trung 智trí 執chấp 有hữu 無vô 明minh 所sở 取thủ 能năng 取thủ 各các 為vi 一nhất 邊biên 。 若nhược 執chấp 有hữu 明minh 所sở 取thủ 能năng 取thủ 各các 為vi 一nhất 邊biên 。 如như 是thị 執chấp 有hữu 所sở 治trị 諸chư 行hành 能năng 治trị 無vô 為vi 。 乃nãi 至chí 老lão 死tử 及cập 能năng 滅diệt 。 彼bỉ 諸chư 對đối 治trị 道đạo 所sở 取thủ 能năng 取thủ 各các 為vi 一nhất 邊biên 。 此thử 所sở 能năng 治trị 所sở 取thủ 能năng 取thủ 。 即tức 是thị 黑hắc 品phẩm 白bạch 品phẩm 差sai 別biệt 。 為vi 離ly 此thử 執chấp 說thuyết 中trung 道Đạo 行hạnh 。 謂vị 明minh 與dữ 無vô 明minh 。 無vô 二nhị 無vô 二nhị 分phần 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 明minh 無vô 明minh 等đẳng 所sở 取thủ 能năng 取thủ 皆giai 非phi 有hữu 故cố 。 雜tạp 染nhiễm 有hữu 三tam 。 謂vị 煩phiền 惱não 雜tạp 染nhiễm 。 業nghiệp 雜tạp 染nhiễm 。 生sanh 雜tạp 染nhiễm 。 煩phiền 惱não 雜tạp 染nhiễm 。 復phục 有hữu 三tam 種chủng 。 一nhất 諸chư 見kiến 。 二nhị 貪tham 瞋sân 癡si 相tương/tướng 。 三tam 後hậu 有hữu 願nguyện 。 此thử 能năng 對đối 治trị 。 謂vị 空không 智trí 無vô 相tướng 智trí 無vô 願nguyện 智trí 。 業nghiệp 雜tạp 染nhiễm 。 謂vị 所sở 作tác 善thiện 惡ác 業nghiệp 。 此thử 能năng 對đối 治trị 。 謂vị 不bất 作tác 智trí 。 生sanh 雜tạp 染nhiễm 有hữu 三tam 種chủng 。 一nhất 後hậu 有hữu 生sanh 。 二nhị 生sanh 已dĩ 心tâm 心tâm 所sở 念niệm 念niệm 起khởi 。 三tam 後hậu 有hữu 相tương 續tục 。 此thử 能năng 對đối 治trị 。 謂vị 無vô 生sanh 智trí 無vô 起khởi 智trí 無vô 自tự 性tánh 智trí 。 如như 是thị 三tam 種chủng 。 雜tạp 染nhiễm 除trừ 滅diệt 說thuyết 為vi 清thanh 淨tịnh 。 空không 等đẳng 智trí 境cảnh 。 謂vị 空không 等đẳng 法pháp 。 三tam 種chủng 雜tạp 染nhiễm 。 隨tùy 其kỳ 所sở 應ứng 。 非phi 空không 等đẳng 智trí 令linh 作tác 空không 等đẳng 。 由do 彼bỉ 本bổn 性tánh 是thị 空không 性tánh 等đẳng 。 法Pháp 界Giới 本bổn 來lai 性tánh 無vô 染nhiễm 故cố 。 若nhược 於ư 法Pháp 界Giới 或hoặc 執chấp 雜tạp 染nhiễm 或hoặc 執chấp 清thanh 淨tịnh 各các 為vi 一nhất 邊biên 。 本bổn 性tánh 無vô 染nhiễm 非phi 染nhiễm 淨tịnh 故cố 。 為vi 離ly 此thử 執chấp 說thuyết 中trung 道Đạo 行hạnh 。 謂vị 不bất 由do 空không 能năng 空không 於ư 法pháp 。 法pháp 性tánh 自tự 空không 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。

復phục 有hữu 七thất 種chủng 。 分phân 別biệt 二nhị 邊biên 。 何hà 等đẳng 為vi 七thất 。

謂vị 分phân 別biệt 有hữu 分phân 別biệt 非phi 有hữu 各các 為vi 一nhất 邊biên 。 彼bỉ 執chấp 實thật 有hữu 補bổ 特đặc 伽già 羅la 。 以dĩ 為vi 壞hoại 滅diệt 。 立lập 空không 性tánh 故cố 。 或hoặc 於ư 無vô 我ngã 分phân 別biệt 為vi 無vô 為vi 。 離ly 如như 是thị 二nhị 邊biên 。 分phân 別biệt 說thuyết 中trung 道Đạo 行hạnh 。 謂vị 不bất 為vi 滅diệt 補bổ 特đặc 伽già 羅la 。 方phương 立lập 空không 性tánh 。 然nhiên 彼bỉ 空không 性tánh 。 本bổn 性tánh 自tự 空không 。 前tiền 際tế 亦diệc 空không 後hậu 際tế 亦diệc 空không 中trung 際tế 亦diệc 空không 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 分phân 別biệt 所sở 寂tịch 分phân 別biệt 能năng 寂tịch 各các 為vi 一nhất 邊biên 。 執chấp 有hữu 所sở 斷đoạn 及cập 有hữu 能năng 斷đoạn 。 怖bố 畏úy 空không 故cố 。 為vi 離ly 如như 是thị 二nhị 邊biên 分phân 別biệt 。 說thuyết 虛hư 空không 喻dụ 。 分phân 別biệt 所sở 怖bố 分phân 別biệt 從tùng 彼bỉ 所sở 生sanh 可khả 畏úy 各các 為vi 一nhất 邊biên 。 執chấp 有hữu 遍biến 計kế 所sở 執chấp 色sắc 等đẳng 。 可khả 生sanh 怖bố 故cố 。 執chấp 有hữu 從tùng 彼bỉ 所sở 生sanh 苦khổ 法pháp 。 可khả 生sanh 畏úy 故cố 。 為vi 離ly 如như 是thị 二nhị 邊biên 。 分phân 別biệt 說thuyết 畫họa 師sư 喻dụ 。 前tiền 虛hư 空không 喻dụ 為vi 聲Thanh 聞Văn 說thuyết 。 今kim 畫họa 師sư 喻dụ 。 為vi 菩Bồ 薩Tát 說thuyết 。 分phân 別biệt 所sở 取thủ 分phân 別biệt 能năng 取thủ 各các 為vi 一nhất 邊biên 。 為vi 離ly 如như 是thị 二nhị 邊biên 。 分phân 別biệt 說thuyết 幻huyễn 師sư 喻dụ 。 由do 唯duy 識thức 智trí 無vô 境cảnh 智trí 生sanh 。 由do 無vô 境cảnh 智trí 生sanh 復phục 捨xả 唯duy 識thức 。 智trí 境cảnh 既ký 非phi 有hữu 識thức 。 亦diệc 是thị 無vô 要yếu 。 託thác 所sở 緣duyên 識thức 方phương 生sanh 故cố 。 由do 斯tư 所sở 喻dụ 與dữ 喻dụ 同đồng 法pháp 。 分phân 別biệt 正chánh 性tánh 分phân 別biệt 邪tà 性tánh 各các 為vi 一nhất 邊biên 。 執chấp 如như 實thật 觀quán 為vi 正chánh 為vi 邪tà 。 二nhị 種chủng 性tánh 故cố 。 為vi 離ly 如như 是thị 二nhị 邊biên 。 分phân 別biệt 說thuyết 兩lưỡng 木mộc 生sanh 火hỏa 喻dụ 。 謂vị 如như 兩lưỡng 木mộc 雖tuy 無vô 火hỏa 相tương/tướng 。 由do 相tương/tướng 鑽toàn 截tiệt 而nhi 能năng 生sanh 火hỏa 。 火hỏa 既ký 生sanh 已dĩ 還hoàn 燒thiêu 兩lưỡng 木mộc 。 此thử 如như 實thật 觀quán 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 雖tuy 無vô 聖thánh 道Đạo 正chánh 性tánh 之chi 相tướng 。 而nhi 能năng 發phát 生sanh 正chánh 性tánh 聖thánh 慧tuệ 。 如như 是thị 正chánh 性tánh 聖thánh 慧tuệ 生sanh 已dĩ 。 復phục 能năng 除trừ 遣khiển 此thử 如như 實thật 觀quán 。 由do 斯tư 所sở 喻dụ 與dữ 喻dụ 同đồng 法pháp 。 然nhiên 如như 實thật 觀quán 雖tuy 無vô 正chánh 性tánh 相tướng 。 順thuận 正chánh 性tánh 故cố 亦diệc 無vô 邪tà 性tánh 相tướng 。 分phân 別biệt 有hữu 用dụng 分phân 別biệt 無vô 用dụng 各các 為vi 一nhất 邊biên 。 彼bỉ 執chấp 聖thánh 智trí 要yếu 先tiên 分phân 別biệt 方phương 能năng 除trừ 染nhiễm 。 或hoặc 全toàn 無vô 用dụng 。 為vi 離ly 如như 是thị 二nhị 邊biên 。 分phân 別biệt 說thuyết 初sơ 燈đăng 喻dụ 。 分phân 別biệt 不bất 起khởi 分phân 別biệt 。 時thời 等đẳng 各các 為vi 一nhất 邊biên 。 彼bỉ 執chấp 能năng 治trị 。 畢tất 竟cánh 不bất 起khởi 。 或hoặc 執chấp 與dữ 染nhiễm 應ưng 等đẳng 時thời 長trường/trưởng 。 為vi 離ly 如như 是thị 二nhị 邊biên 。 分phân 別biệt 說thuyết 後hậu 燈đăng 喻dụ 。 如như 是thị 已dĩ 說thuyết 離ly 二nhị 邊biên 正chánh 行hạnh 差sai 別biệt 。 無vô 差sai 別biệt 正chánh 行hạnh 云vân 何hà 。 頌tụng 曰viết 。

差sai 別biệt 無vô 差sai 別biệt 。 應ưng 知tri 於ư 十Thập 地Địa 。

十thập 波Ba 羅La 蜜Mật 多đa 。 增tăng 上thượng 等đẳng 修tu 集tập 。

論luận 曰viết 。 於ư 十Thập 地Địa 中trung 。 十Thập 到Đáo 彼Bỉ 岸Ngạn 。 隨tùy 一nhất 增tăng 上thượng 而nhi 修tu 集tập 者giả 。 應ưng 知tri 說thuyết 為vi 差sai 別biệt 正chánh 行hạnh 。 於ư 一nhất 切thiết 地địa 皆giai 等đẳng 修tu 集tập 布bố 施thí 等đẳng 十thập 波Ba 羅La 蜜Mật 多đa 。 如như 是thị 正chánh 行hành 。 名danh 無vô 差sai 別biệt 。 六lục 正chánh 行hạnh 總tổng 義nghĩa 者giả 。 謂vị 即tức 如như 是thị 。 品phẩm 類loại 最tối 勝thắng 。 由do 此thử 思tư 惟duy 如như 所sở 施thi 設thiết 。 大Đại 乘Thừa 法Pháp 等đẳng 。 由do 如như 是thị 品phẩm 無vô 亂loạn 轉chuyển 變biến 。 修tu 奢Xa 摩Ma 他Tha 。 及cập 無vô 倒đảo 轉chuyển 變biến 修tu 毘Tỳ 鉢Bát 舍Xá 那Na 。 為vi 如như 是thị 義nghĩa 修tu 中trung 道Đạo 行hạnh 。 而nhi 求cầu 出xuất 離ly 。 於ư 十Thập 地Địa 中trung 。 修tu 習tập 差sai 別biệt 無vô 差sai 別biệt 行hành 。 如như 是thị 已dĩ 說thuyết 正chánh 行hạnh 無vô 上thượng 。 所sở 緣duyên 無vô 上thượng 。 其kỳ 相tướng 云vân 何hà 。 頌tụng 曰viết 。

所sở 緣duyên 謂vị 安an 界giới 。 所sở 能năng 立lập 任nhậm 持trì 。

印ấn 內nội 持trì 通thông 達đạt 。 增tăng 證chứng 運vận 最tối 勝thắng 。

論luận 曰viết 。 如như 是thị 所sở 緣duyên 。 有hữu 十thập 二nhị 種chủng 。 一nhất 安an 立lập 法Pháp 施thí 設thiết 所sở 緣duyên 。 二nhị 法Pháp 界Giới 所sở 緣duyên 。 三tam 所sở 立lập 所sở 緣duyên 。 四tứ 能năng 立lập 所sở 緣duyên 。 五ngũ 任nhậm 持trì 所sở 緣duyên 六lục 印ấn 持trì 所sở 緣duyên 。 七thất 內nội 持trì 所sở 緣duyên 。 八bát 通thông 達đạt 所sở 緣duyên 。 九cửu 增tăng 長trưởng 所sở 緣duyên 。 十thập 分phần/phân 證chứng 所sở 緣duyên 。 十thập 一nhất 等đẳng 運vận 所sở 緣duyên 。 十thập 二nhị 最tối 勝thắng 所sở 緣duyên 。 此thử 中trung 最tối 初sơ 謂vị 所sở 安an 立lập 。 到đáo 彼bỉ 岸ngạn 等đẳng 。 差sai 別biệt 法Pháp 門môn 。 第đệ 二nhị 謂vị 真Chân 如Như 。 第đệ 三tam 第đệ 四tứ 。 如như 次thứ 應ưng 知tri 。 即tức 前tiền 二nhị 種chủng 到đáo 彼bỉ 岸ngạn 等đẳng 。 差sai 別biệt 法Pháp 門môn 。 要yếu 由do 通thông 達đạt 法Pháp 界Giới 成thành 故cố 。 第đệ 五ngũ 謂vị 聞văn 所sở 成thành 慧tuệ 境cảnh 。 任nhậm 持trì 文văn 故cố 。 第đệ 六lục 謂vị 思tư 所sở 成thành 慧tuệ 境cảnh 。 印ấn 持trì 義nghĩa 故cố 。 第đệ 七thất 謂vị 修tu 所sở 成thành 慧tuệ 境cảnh 。 內nội 別biệt 持trì 故cố 。 第đệ 八bát 謂vị 初Sơ 地Địa 中trung 見kiến 道đạo 境cảnh 。 第đệ 九cửu 謂vị 修tu 道Đạo 中trung 乃nãi 至chí 七Thất 地Địa 境cảnh 。 第đệ 十thập 謂vị 即tức 七thất 地địa 中trung 世thế 出xuất 世thế 道Đạo 品Phẩm 類loại 差sai 別biệt 分phần 分phần 證chứng 境cảnh 。 第đệ 十thập 一nhất 謂vị 第đệ 八Bát 地Địa 境cảnh 。 第đệ 十thập 二nhị 謂vị 第đệ 九cửu 第đệ 十thập 如Như 來Lai 地địa 境cảnh 。 應ưng 知tri 此thử 中trung 即tức 初sơ 第đệ 二nhị 。 隨tùy 諸chư 義nghĩa 位vị 得đắc 彼bỉ 彼bỉ 名danh 。 如như 是thị 已dĩ 說thuyết 所sở 緣duyên 無vô 上thượng 。 修tu 證chứng 無vô 上thượng 。 其kỳ 相tướng 云vân 何hà 。 頌tụng 曰viết 。

修tu 證chứng 謂vị 無vô 闕khuyết 。 不bất 毀hủy 動động 圓viên 滿mãn 。

起khởi 堅kiên 固cố 調điều 柔nhu 。 不bất 住trụ 無vô 障chướng 息tức 。

論luận 曰viết 。 如như 是thị 修tu 證chứng 。 總tổng 有hữu 十thập 種chủng 。 一nhất 種chủng 性tánh 修tu 證chứng 緣duyên 無vô 闕khuyết 故cố 。 二nhị 信tín 解giải 修tu 證chứng 。 不bất 謗báng 毀hủy 大Đại 乘Thừa 故cố 。 三tam 發phát 心tâm 修tu 證chứng 。 非phi 下hạ 劣liệt 乘thừa 所sở 擾nhiễu 動động 故cố 。 四tứ 正chánh 行hạnh 修tu 證chứng 。 波Ba 羅La 蜜Mật 多Đa 。 得đắc 圓viên 滿mãn 故cố 。 五ngũ 入nhập 離ly 生sanh 修tu 證chứng 。 起khởi 聖thánh 道Đạo 故cố 。 六lục 成thành 熟thục 有hữu 情tình 修tu 證chứng 。 堅kiên 固cố 善thiện 根căn 長trường 時thời 集tập 故cố 。 七thất 淨tịnh 土độ 修tu 證chứng 。 心tâm 調điều 柔nhu 故cố 。 八bát 得đắc 不bất 退thoái 地địa 。 受thọ 記ký 修tu 證chứng 。 以dĩ 不bất 住trụ 著trước 。 生sanh 死tử 涅Niết 槃Bàn 。 非phi 此thử 二nhị 種chủng 。 所sở 退thoái 轉chuyển 故cố 。 九cửu 佛Phật 地địa 修tu 證chứng 。 無vô 二nhị 障chướng 故cố 。 十thập 示thị 現hiện 菩Bồ 提Đề 修tu 證chứng 。 無vô 休hưu 息tức 故cố 。 無vô 上thượng 乘thừa 總tổng 義nghĩa 者giả 。 略lược 有hữu 三tam 種chủng 。 無vô 上thượng 乘thừa 義nghĩa 。 謂vị 正chánh 行hạnh 無vô 上thượng 故cố 。 正chánh 行hạnh 持trì 無vô 上thượng 故cố 。 正chánh 行hạnh 果quả 無vô 上thượng 故cố 。 何hà 故cố 此thử 論luận 名danh 辯biện 中trung 邊biên 。 頌tụng 曰viết 。

此thử 論luận 辯biện 中trung 邊biên 。 深thâm 密mật 堅kiên 實thật 義nghĩa 。

廣quảng 大đại 一nhất 切thiết 義nghĩa 。 除trừ 諸chư 不bất 吉cát 祥tường 。

論luận 曰viết 。 此thử 論luận 能năng 辯biện 中trung 邊biên 行hành 故cố 名danh 辯biện 中trung 邊biên 。 即tức 是thị 顯hiển 了liễu 處xứ 中trung 二nhị 邊biên 能năng 緣duyên 行hành 義nghĩa 。 又hựu 此thử 能năng 辯biện 中trung 邊biên 境cảnh 故cố 名danh 辯biện 中trung 邊biên 。 即tức 是thị 顯hiển 了liễu 處xứ 中trung 二nhị 邊biên 所sở 緣duyên 境cảnh 義nghĩa 。 或hoặc 此thử 正chánh 辯biện 離ly 初sơ 後hậu 邊biên 中trung 道Đạo 法Pháp 故cố 名danh 辯biện 中trung 邊biên 。 此thử 論luận 所sở 辯biện 是thị 深thâm 密mật 義nghĩa 。 非phi 諸chư 尋tầm 思tư 。 所sở 行hành 處xứ 故cố 。 是thị 堅kiên 實thật 義nghĩa 。 能năng 摧tồi 他tha 辯biện 非phi 彼bỉ 伏phục 故cố 。 是thị 廣quảng 大đại 義nghĩa 。 能năng 辯biện 利lợi 樂lạc 自tự 他tha 事sự 故cố 。 是thị 一nhất 切thiết 義nghĩa 。 普phổ 能năng 決quyết 了liễu 三tam 乘thừa 法Pháp 故cố 。 又hựu 能năng 除trừ 滅diệt 。 諸chư 不bất 吉cát 祥tường 。 永vĩnh 斷đoạn 煩phiền 惱não 所sở 知tri 障chướng 故cố 。

我ngã 辯biện 此thử 論luận 諸chư 功công 德đức 。 咸hàm 持trì 普phổ 施thí 群quần 生sanh 類loại 。

令linh 獲hoạch 勝thắng 生sanh 增tăng 福phước 慧tuệ 。 疾tật 證chứng 廣quảng 大đại 三tam 菩Bồ 提Đề 。

辯Biện 中Trung 邊Biên 論Luận 卷quyển 下hạ