bất tư thiện bất tư ác
Phật Quang Đại Từ Điển
(不思善不思惡) I. Bất tư thiện bất tư ác, không nghĩ thiện không nghĩ ác. Chỉ cho chủ trương dứt hết hai niệm thiện và ác. II. Bất tư thiện bất tư ác, thấu suốt hai cái thấy thiện ác. An trụ nơi một niệm tuyệt đối duy nhất. Trong sách Tọa thiền dụng tâm kí bất năng ngữ, vị tăng Nhật bản là ngài Chỉ nguyệt Tuệ ấn (1689-1764) giải thích: Không nghĩ thiện ác, không có nghĩa là trống không, không có thiện ác. người đã thấu suốt thực tính của thiện ác, thì chẳng suy nghĩ về thiện ác, bởi vì thiện ác vốn không phải vật, nên chẳng nghĩ về chúng. III. Bất tư thiện bất tư ác. Tên công án trong Thiền tông. Câu nói cơ duyên của Lục tổ Tuệ năng với Thượng tọa Mông sơn Huệ minh. Vô môn quan Tắc 23 (Đại 48, 295 hạ) chép: Nhân lúc Thượng tọa Minh đuổi theo Lục tổ đến núi Đại dữu (…). Minh nói: ‘Tôi đến cầu pháp chẳng phải vì áo. Xin hành giả từ bi chỉ dạy.’ Tổ bảo: ‘Chẳng nghĩ thiện, chẳng nghĩ ác, chính lúc ấy, cái gì là mặt mày thật của Thượng tọa Minh?’. Bồ Tát Bất Tư Nghị Tuệ Minh ngay đó đại ngộ, toàn thân đẵm mồ hôi. Ý trong câu Chẳng nghĩ thiện chẳng nghĩ ác của Lục tổ là phải vượt lên trên quan niệm phải trái, thiện ác đối đãi mới có thể biết rõ chân lí.