八風 ( 八bát 風phong )

Phật Học Đại Từ Điển

NGHĨA TIẾNG HÁN

 (名數)又名八法。世有八法。為世間之所愛憎。能扇動人心,故名八風。一利、二衰、三毀、四譽、五稱、六譏、七苦、八樂也。行宗記一上曰:「智論云:衰利毀譽稱譏苦樂四順四違,能動物情,名為八風。」法華文句一曰:「佛無食想,久離八風,不為損益。」止觀五曰:「止是壁定,八風惡覺不能入。」同輔行曰:「八風只是四違四順。」思益經一曰:「利衰及毀譽,稱譏與苦樂,如此之八法,常率於世間。」寒山子詩曰:「八風吹不動。」案,得可意事名利,失可意事名衰,不見前排撥名毀,不見前讚美為譽,現前讚美為稱見前排撥名譏,逼迫身心名苦,悅適心意為樂,見要覽。

NGHĨA HÁN VIỆT

  ( 名danh 數số ) 又hựu 名danh 八bát 法pháp 。 世thế 有hữu 八bát 法pháp 。 為vi 世thế 間gian 之chi 所sở 愛ái 憎tăng 。 能năng 扇thiên/phiến 動động 人nhân 心tâm , 故cố 名danh 八bát 風phong 。 一nhất 利lợi 、 二nhị 衰suy 、 三tam 毀hủy 、 四tứ 譽dự 、 五ngũ 稱xưng 、 六lục 譏cơ 、 七thất 苦khổ 、 八bát 樂nhạo/nhạc/lạc 也dã 。 行hành 宗tông 記ký 一nhất 上thượng 曰viết : 「 智trí 論luận 云vân : 衰suy 利lợi 毀hủy 譽dự 稱xưng 譏cơ 苦khổ 樂lạc 。 四tứ 順thuận 四tứ 違vi , 能năng 動động 物vật 情tình , 名danh 為vi 八bát 風phong 。 」 法pháp 華hoa 文văn 句cú 一nhất 曰viết : 「 佛Phật 無vô 食thực 想tưởng , 久cửu 離ly 八bát 風phong 不bất 為vi 損tổn 益ích 。 止Chỉ 觀Quán 五ngũ 曰viết : 「 止chỉ 是thị 壁bích 定định , 八bát 風phong 惡ác 覺giác 不bất 能năng 入nhập 。 」 同đồng 輔phụ 行hành 曰viết : 「 八bát 風phong 只chỉ 是thị 四tứ 違vi 四tứ 順thuận 。 」 思tư 益ích 經kinh 一nhất 曰viết : 「 利lợi 衰suy 及cập 毀hủy 譽dự , 稱xưng 譏cơ 與dữ 苦khổ 樂lạc 如như 此thử 之chi 八bát 法pháp , 常thường 率suất 於ư 世thế 間gian 。 」 寒hàn 山sơn 子tử 詩thi 曰viết : 「 八bát 。 風phong 吹xuy 不bất 動động 。 」 案án , 得đắc 可khả 意ý 事sự 名danh 利lợi , 失thất 可khả 意ý 事sự 名danh 衰suy , 不bất 見kiến 前tiền 排bài 撥bát 名danh 毀hủy , 不bất 見kiến 前tiền 讚tán 美mỹ 為vi 譽dự , 現hiện 前tiền 讚tán 美mỹ 為vi 稱xưng 見kiến 前tiền 排bài 撥bát 名danh 譏cơ 逼bức 迫bách 身thân 心tâm 。 名danh 苦khổ , 悅duyệt 適thích 心tâm 意ý 為vi 樂nhạo 見kiến 要yếu 覽lãm 。