Bát Nhã Tâm Kinh Lược Sớ Liên Châu Ký – Quyển 2

Chuẩn
Leave a comment

般Bát 若Nhã 心Tâm 經Kinh 略Lược 疏Sớ 連Liên 珠Châu 記Ký
Quyển 2
宋Tống 師Sư 會Hội 述Thuật

般Bát 若Nhã 心Tâm 經Kinh 略Lược 疏Sớ/sơ 連Liên 珠Châu 記Ký 下Hạ

宋tống 玉ngọc 峯phong 沙Sa 門Môn 師sư 會hội 述thuật

經kinh 二nhị 。初sơ 顯hiển 了liễu 般Bát 若Nhã 二nhị 。初sơ 略lược 標tiêu 綱cương 要yếu 分phần/phân 疏sớ/sơ 三tam 。初sơ 科khoa 分phần/phân 。第đệ 四tứ 科khoa 名danh 諸chư 師sư 注chú 本bổn 。但đãn 云vân 明minh 利lợi 益ích 無vô 能năng 觀quán 之chi 言ngôn 。以dĩ 愚ngu 所sở 見kiến 。傳truyền 寫tả 之chi 家gia 誤ngộ 下hạ 能năng 字tự 耳nhĩ 。二nhị 隨tùy 釋thích 經kinh 四tứ 。初sơ 能năng 觀quán 人nhân 疏sớ/sơ 二nhị 。初sơ 標tiêu 章chương 指chỉ 經kinh 。初sơ 句cú 標tiêu 章chương 。次thứ 句cú 牒điệp 經kinh 。能năng 觀quán 人nhân 者giả 指chỉ 示thị 也dã 。言ngôn 觀quán 自tự 在tại 者giả 。鎮trấn 國quốc 曰viết 。三tam 業nghiệp 歸quy 依y 十thập 通thông 隨tùy 應ứng 。鑒giám 無vô 遺di 照chiếu 益ích 無vô 不bất 周chu 。然nhiên 或hoặc 云vân 。觀quán 世thế 音âm 梵Phạm 云vân 婆bà 盧lô 枳chỉ 底để 。此thử 云vân 觀quán 世thế 濕thấp 伐phạt 羅la 此thử 云vân 自tự 在tại 。若nhược 云vân 攝nhiếp 伐phạt 多đa 。此thử 云vân 音âm 。梵Phạm 本bổn 有hữu 二nhị 故cố 。譯dịch 有hữu 二nhị 名danh 。而nhi 法pháp 華hoa 云vân 觀quán 其kỳ 音âm 聲thanh 。皆giai 得đắc 解giải 脫thoát 。即tức 觀quán 世thế 音âm 。然nhiên 彼bỉ 經kinh 初sơ 語ngữ 業nghiệp 稱xưng 名danh 滅diệt 除trừ 七thất 災tai 。二nhị 身thân 業nghiệp 禮lễ 拜bái 。能năng 滿mãn 二nhị 願nguyện 。三tam 意ý 業nghiệp 存tồn 念niệm 淨tịnh 除trừ 三tam 毒độc 。即tức 自tự 在tại 義nghĩa 。今kim 多đa 稱xưng 觀quán 世thế 音âm 者giả 。語ngữ 業nghiệp 用dụng 多đa 感cảm 易dị 成thành 。故cố 經kinh 取thủ 義nghĩa 圓viên 云vân 觀quán 自tự 在tại 。慈từ 恩ân 說thuyết 十thập 自tự 在tại 。恐khủng 繁phồn 不bất 錄lục 。謂vị 於ư 下hạ 二nhị 依y 名danh 演diễn 義nghĩa 二nhị 。初sơ 解giải 別biệt 名danh 理lý 事sự 等đẳng 者giả 。良lương 以dĩ 觀quán 不bất 可khả 分phân 之chi 理lý 。圓viên 攝nhiếp 一nhất 塵trần 中trung 。本bổn 分phần/phân 限hạn 之chi 事sự 全toàn 遍biến 法Pháp 界Giới 內nội 。理lý 事sự 圓viên 融dung 。無vô 所sở 罣quái 礙ngại 。廣quảng 大đại 甚thậm 深thâm 三tam 昧muội 。自tự 住trụ 三tam 摩ma 地địa 。時thời 解giải 脫thoát 若nhược 斯tư 。是thị 以dĩ 從tùng 三tam 昧muội 起khởi 。如như 證chứng 而nhi 說thuyết 。故cố 云vân 觀quán 達đạt 自tự 在tại 等đẳng 也dã 。又hựu 觀quán 等đẳng 者giả 。十thập 四Tứ 無Vô 畏Úy 三tam 十thập 二nhị 身thân 。皆giai 本bổn 妙diệu 圓viên 通thông 也dã 。菩bồ 謂vị 下hạ 二nhị 釋thích 通thông 名danh 。上thượng 求cầu 下hạ 化hóa 翻phiên 梵Phạm 成thành 唐đường 矣hĩ 。經kinh 行hành 下hạ 二nhị 所sở 行hàng 行hàng 二nhị 。初sơ 唱xướng 經kinh 。二nhị 明minh 下hạ 二nhị 演diễn 義nghĩa 二nhị 。初sơ 就tựu 法pháp 以dĩ 揀giản 淺thiển 。

妙diệu 行hạnh 二nhị 者giả 。即tức 二nhị 空không 行hành 也dã 。人nhân 我ngã 執chấp 無vô 處xứ 所sở 顯hiển 真Chân 如Như 。名danh 人nhân 空không 。法pháp 我ngã 執chấp 無vô 處xứ 所sở 顯hiển 真Chân 如Như 。名danh 法pháp 空không 。如như 為vi 所sở 顯hiển 智trí 是thị 能năng 顯hiển 。二nhị 執chấp 空không 無vô 故cố 名danh 二nhị 空không 。太thái 一nhất 云vân 。人nhân 空không 通thông 小Tiểu 乘Thừa 而nhi 未vị 清thanh 淨tịnh 三tam 乘thừa 方phương 清thanh 淨tịnh 。法pháp 空không 在tại 三tam 乘thừa 而nhi 未vị 清thanh 淨tịnh 。至chí 一Nhất 乘Thừa 究cứu 竟cánh 清thanh 淨tịnh 。言ngôn 時thời 下hạ 二nhị 約ước 時thời 。以dĩ 顯hiển 深thâm 。別biệt 譯dịch 云vân 。欲dục 說thuyết 菩Bồ 薩Tát 普phổ 遍biến 藏tạng 心tâm 非phi 應ưng 二Nhị 乘Thừa 時thời 也dã 。然nhiên 疏sớ/sơ 主chủ 循tuần 榮vinh 陽dương 之chi 請thỉnh 。協hiệp 譯dịch 者giả 知tri 見kiến 。以dĩ 大đại 揀giản 小tiểu 略lược 顯hiển 一nhất 理lý 。般Bát 若Nhã 時thời 貫quán 五ngũ 三tam 教giáo 。詮thuyên 權quyền 實thật 對đối 淺thiển 論luận 深thâm 。旨chỉ 該cai 多đa 義nghĩa 。清thanh 涼lương 引dẫn 理lý 趣thú 般Bát 若Nhã 一nhất 段đoạn 經kinh 文văn 。用dụng 彰chương 二nhị 義nghĩa 深thâm 淺thiển 懸huyền 絕tuyệt 。理lý 趣thú 分phần/phân 當đương 五ngũ 百bách 七thất 十thập 八bát 。經Kinh 云vân 。

爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。依y 一nhất 切thiết 無vô 戲hí 論luận 法pháp 。說thuyết 如Như 來Lai 之chi 相tướng 。為vi 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。宣tuyên 說thuyết 般Bát 若Nhã 甚thậm 深thâm 理lý 趣thú 。輪luân 字tự 法Pháp 門môn 。謂vị 一nhất 切thiết 法pháp 。空không 無vô 自tự 性tánh 故cố 。一nhất 切thiết 法pháp 無vô 相tướng 。離ly 眾chúng 相tướng 故cố 。一nhất 切thiết 法pháp 無vô 願nguyện 。無vô 所sở 願nguyện 求cầu 故cố 。一nhất 切thiết 法pháp 寂tịch 靜tĩnh 。永vĩnh 寂tịch 滅diệt 故cố 。一nhất 切thiết 法pháp 。無vô 常thường 無vô 常thường 性tánh 故cố 。一nhất 切thiết 法pháp 無vô 。樂nhạo/nhạc/lạc 非phi 可khả 樂lạc 故cố 。一nhất 切thiết 法pháp 無vô 我ngã 。不bất 自tự 在tại 故cố 。一nhất 切thiết 法pháp 無vô 。淨tịnh 離ly 淨tịnh 相tương/tướng 故cố 。一nhất 切thiết 法pháp 不bất 可khả 得đắc 。推thôi 尋tầm 其kỳ 相tướng 不bất 可khả 得đắc 故cố 。鈔sao 曰viết 。此thử 上thượng 顯hiển 性tánh 空không 理lý 趣thú 。又hựu 經Kinh 云vân 。

爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。復phục 依y 一nhất 切thiết 。住trụ 持trì 藏tạng 法pháp 。如Như 來Lai 之chi 相tướng 。為vi 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。宣tuyên 說thuyết 般Bát 若Nhã 。一nhất 切thiết 有hữu 情tình 。住trụ 持trì 遍biến 滿mãn 。甚thậm 深thâm 理lý 趣thú 。勝thắng 藏tạng 法Pháp 門môn 。謂vị 一nhất 切thiết 有hữu 情tình 。皆giai 如Như 來Lai 藏tạng 。普Phổ 賢Hiền 菩Bồ 薩Tát 。自tự 體thể 遍biến 故cố 。一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。皆giai 金kim 剛cang 藏tạng 。以dĩ 金kim 剛cang 藏tạng 所sở 灌quán 洒sái 故cố 。一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。皆giai 正Chánh 法Pháp 藏tạng 。一nhất 切thiết 皆giai 依y 。正chánh 語ngữ 轉chuyển 故cố 。一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。皆giai 妙diệu 業nghiệp 藏tạng 。一nhất 切thiết 事sự 業nghiệp 。加gia 行hành 依y 故cố 。鈔sao 曰viết 。前tiền 明minh 有hữu 法pháp 非phi 有hữu 。後hậu 明minh 無vô 法pháp 不bất 無vô 。非phi 有hữu 非phi 無vô 。是thị 中trung 道Đạo 理lý 趣thú 。上thượng 皆giai 彼bỉ 文văn 有hữu 法pháp 非phi 有hữu 。是thị 性tánh 空không 理lý 趣thú 義nghĩa 。當đương 始thỉ 教giáo 空không 宗tông 無vô 法pháp 不bất 無vô 中trung 道đạo 。理lý 趣thú 義nghĩa 通thông 。後hậu 三tam 實thật 教giáo 理lý 趣thú 。今kim 經kinh 採thải 其kỳ 祕bí 旨chỉ 。實thật 教giáo 所sở 攝nhiếp 理lý 當đương 後hậu 義nghĩa 。故cố 云vân 行hành 深thâm 時thời 也dã 。又hựu 般Bát 若Nhã 義nghĩa 具cụ 五ngũ 教giáo 。今kim 經kinh 撮toát 其kỳ 樞xu 要yếu 。相tương 望vọng 備bị 論luận 淺thiển 深thâm 理lý 無vô 不bất 可khả 。恐khủng 繁phồn 不bất 敘tự 。上thượng 皆giai 順thuận 疏sớ/sơ 以dĩ 深thâm 揀giản 淺thiển 。今kim 於ư 疏sớ/sơ 外ngoại 率suất 愚ngu 以dĩ 助trợ 一nhất 解giải 。輒triếp 謂vị 慧Tuệ 光Quang 三Tam 昧Muội 。廣quảng 大đại 甚thậm 深thâm 。窮cùng 法pháp 源nguyên 底để 。當đương 體thể 難nan 思tư 菩Bồ 薩Tát 遊du 此thử 。故cố 云vân 行hành 深thâm 。如như 理lý 而nhi 證chứng 照chiếu 理lý 究cứu 竟cánh 。當đương 斯tư 之chi 時thời 。乃nãi 曰viết 行hành 深thâm 時thời 耳nhĩ 。原nguyên 夫phu 經kinh 意ý 未vị 必tất 須tu 俟sĩ 揀giản 顯hiển 。疏sớ/sơ 主chủ 且thả 順thuận 譯dịch 人nhân 。三tam 乘thừa 宗tông 旨chỉ 大đại 以dĩ 揀giản 小tiểu 為vi 義nghĩa 。作tác 此thử 釋thích 耳nhĩ 。經kinh 照chiếu 下hạ 三tam 。觀quán 行hành 境cảnh 。初sơ 唱xướng 經kinh 。三Tam 明Minh 下hạ 演diễn 釋thích 觀quán 行hành 境cảnh 者giả 。鎮trấn 國quốc 曰viết 。五ngũ 蘊uẩn 者giả 。身thân 心tâm 之chi 異dị 名danh 。行hành 人nhân 若nhược 不bất 識thức 身thân 心tâm 真chân 妄vọng 。何hà 能năng 懸huyền 契khế 。不bất 達đạt 真chân 妄vọng 之chi 本bổn 。諸chư 行hành 徒đồ 施thí 。是thị 以dĩ 菩Bồ 薩Tát 。欲dục 為vi 大đại 心tâm 宣tuyên 祕bí 要yếu 法pháp 。先tiên 入nhập 慧tuệ 光quang 大đại 定định 。以dĩ 離ly 念niệm 之chi 明minh 智trí 。徹triệt 法pháp 之chi 慧tuệ 目mục 。洞đỗng 達đạt 五ngũ 蘊uẩn 自tự 性tánh 空không 。無vô 所sở 起khởi 當đương 體thể 即tức 如như 。然nhiên 後hậu 從tùng 三tam 昧muội 起khởi 。告cáo 鶖thu 子tử 曰viết 。應ưng 如như 是thị 學học 。故cố 以dĩ 達đạt 五ngũ 蘊uẩn 空không 為vi 觀quán 行hành 境cảnh 。然nhiên 以dĩ 深thâm 慧tuệ 觀quán 蘊uẩn 性tánh 空không 對đối 之chi 起khởi 觀quán 。故cố 名danh 為vi 境cảnh 。若nhược 成thành 般Bát 若Nhã 境cảnh 即tức 所sở 行hành 。鎮trấn 國quốc 曰viết 。如như 般Bát 若Nhã 中trung 雖tuy 有hữu 實thật 相tướng 。為vi 成thành 智trí 慧tuệ 所sở 行hành 境cảnh 中trung 。若nhược 能năng 若nhược 所sở 皆giai 是thị 所sở 行hành 。如như 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。行hành 深thâm 般Bát 若Nhã 。能năng 觀quán 所sở 觀quán 皆giai 所sở 行hàng 行hàng 。二nhị 空không 理lý 者giả 。鎮trấn 國quốc 又hựu 曰viết 。生sanh 死tử 之chi 本bổn 。莫mạc 過quá 人nhân 法pháp 二nhị 執chấp 。迷mê 身thân 心tâm 總tổng 相tương/tướng 故cố 。計kế 人nhân 我ngã 為vi 實thật 有hữu 。迷mê 五ngũ 蘊uẩn 自tự 相tương/tướng 故cố 。計kế 法pháp 我ngã 為vi 實thật 有hữu 。智trí 眼nhãn 照chiếu 知tri 。五ngũ 蘊uẩn 和hòa 念niệm 。假giả 名danh 為vi 人nhân 。一nhất 一nhất 諦đế 觀quán 。但đãn 見kiến 五ngũ 蘊uẩn 。求cầu 人nhân 我ngã 相tương/tướng 。終chung 不bất 可khả 得đắc 。先tiên 觀quán 色sắc 蘊uẩn 是thị 觀quán 身thân 了liễu 知tri 。堅kiên 則tắc 地địa 潤nhuận 則tắc 水thủy 煖noãn 則tắc 火hỏa 動động 則tắc 風phong 。觀quán 餘dư 四tứ 蘊uẩn 則tắc 是thị 觀quán 心tâm 了liễu 知tri 。領lãnh 納nạp 為vi 受thọ 。取thủ 相tương/tướng 為vi 想tưởng 。造tạo 作tác 為vi 行hành 。了liễu 別biệt 為vi 識thức 。依y 此thử 身thân 心tâm 諦đế 觀quán 分phân 明minh 但đãn 見kiến 五ngũ 蘊uẩn 。求cầu 人nhân 我ngã 相tương/tướng 。終chung 不bất 可khả 得đắc 。名danh 為vi 人nhân 空không 。若nhược 觀quán 一nhất 一nhất 蘊uẩn 。皆giai 從tùng 緣duyên 生sanh 都đô 無vô 自tự 性tánh 。求cầu 蘊uẩn 相tướng 不bất 可khả 得đắc 。則tắc 五ngũ 蘊uẩn 皆giai 空không 名danh 為vi 法pháp 空không 。是thị 以dĩ 照chiếu 五ngũ 蘊uẩn 而nhi 二nhị 空không 理lý 現hiện 。經kinh 度độ 下hạ 四tứ 明minh 利lợi 益ích 。夫phu 一nhất 切thiết 苦khổ 厄ách 。二nhị 死tử 收thu 盡tận 。今kim 見kiến 真chân 空không 度độ 已dĩ 盡tận 矣hĩ 。何hà 者giả 。清thanh 涼lương 曰viết 。乘thừa 人nhân 空không 觀quán 行hành 出xuất 分phân 段đoạn 生sanh 死tử 。永vĩnh 處xứ 涅Niết 槃Bàn 。乘thừa 二nhị 空không 觀quán 行hành 雙song 照chiếu 人nhân 法pháp 二nhị 我ngã 。畢tất 竟cánh 空không 無vô 所sở 有hữu 。則tắc 離ly 諸chư 怖bố 畏úy 。度độ 一nhất 切thiết 苦khổ 厄ách 。出xuất 變biến 易dị 生sanh 死tử 名danh 。究cứu 竟cánh 解giải 脫thoát 。苦khổ 謂vị 五ngũ 苦khổ 八bát 苦khổ 。變biến 易dị 謂vị 因nhân 緣duyên 等đẳng 四tứ 種chủng 生sanh 死tử 。如như 唯duy 識thức 等đẳng 說thuyết 。依y 此thử 觀quán 行hành 得đắc 究cứu 竟cánh 樂nhạo/nhạc/lạc 果quả 。佛Phật 德đức 空không 乎hồ 。上thượng 來lai 下hạ 三tam 通thông 結kết 。經kinh 舍xá 下hạ 二nhị 廣quảng 陳trần 實thật 義nghĩa 分phần/phân 五ngũ 。初sơ 拂phất 外ngoại 疑nghi 。作tác 此thử 科khoa 者giả 。切thiết 緣duyên 鄭trịnh 公công 久cửu 誦tụng 此thử 經Kinh 。先tiên 己kỷ 熟thục 聞văn 譯dịch 者giả 之chi 說thuyết 。是thị 以dĩ 疏sớ/sơ 主chủ 順thuận 其kỳ 聞văn 見kiến 。有hữu 此thử 云vân 耳nhĩ 。故cố 慈từ 恩ân 云vân 。今kim 說thuyết 色sắc 空không 互hỗ 相tương 顯hiển 者giả 。令linh 義nghĩa 增tăng 明minh 破phá 疑nghi 執chấp 故cố 。一nhất 者giả 二Nhị 乘Thừa 作tác 意ý 。狹hiệp 劣liệt 不bất 樂nhạo 利lợi 他tha 二nhị 者giả 於ư 大Đại 乘Thừa 中trung 。顛điên 倒đảo 推thôi 求cầu 。及cập 起khởi 疑nghi 惑hoặc 等đẳng 。實thật 非phi 疏sớ/sơ 主chủ 及cập 經kinh 宗tông 旨chỉ 。故cố 有hữu 便tiện 顯hiển 正chánh 義nghĩa 之chi 科khoa 。方phương 順thuận 本bổn 宗tông 釋thích 經kinh 通thông 意ý 。於ư 中trung 二nhị 。初sơ 唱xướng 經kinh 。清thanh 涼lương 曰viết 。色sắc 即tức 法pháp 相tướng 之chi 首thủ 。五ngũ 蘊uẩn 之chi 初sơ 。故cố 諸chư 經kinh 論luận 凡phàm 說thuyết 一nhất 義nghĩa 。皆giai 先tiên 約ước 色sắc 故cố 。大đại 般Bát 若Nhã 等đẳng 從tùng 色sắc 已dĩ 上thượng 種chủng 智trí 已dĩ 還hoàn 。八bát 十thập 餘dư 科khoa 皆giai 將tương 色sắc 例lệ 。若nhược 略lược 收thu 法pháp 不bất 出xuất 十thập 對đối 。所sở 依y 體thể 事sự 無vô 不bất 即tức 空không 。是thị 以dĩ 諸chư 祖tổ 皆giai 云vân 真chân 空không 之chi 理lý 幻huyễn 色sắc 等đẳng 事sự 。遂toại 以dĩ 釋thích 或hoặc 十thập 門môn 無vô 礙ngại 也dã 。自tự 下hạ 下hạ 二nhị 作tác 釋thích 二nhị 。初sơ 判phán 。總tổng 此thử 科khoa 疏sớ/sơ 文văn 理lý 在tại 唱xướng 經kinh 之chi 前tiền 。疏sớ/sơ 中trung 從tùng 略lược 不bất 存tồn 通thông 唱xướng 。已dĩ 如như 上thượng 會hội 。初sơ 段đoạn 下hạ 二nhị 釋thích 別biệt 二nhị 。初sơ 總tổng 示thị 釋thích 儀nghi 。文văn 有hữu 四tứ 釋thích 者giả 。則tắc 此thử 唱xướng 經kinh 文văn 通thông 。作tác 四tứ 釋thích 。蓋cái 文văn 含hàm 四tứ 義nghĩa 故cố 也dã 。非phi 於ư 所sở 疑nghi 法pháp 中trung 有hữu 。四tứ 釋thích 也dã 。是thị 則tắc 鶖thu 子tử 亦diệc 隨tùy 四tứ 說thuyết 義nghĩa 有hữu 不bất 同đồng 。若nhược 總tổng 四tứ 釋thích 皆giai 屬thuộc 所sở 疑nghi 法pháp 。則tắc 陸lục 沈trầm 經kinh 宗tông 失thất 於ư 深thâm 旨chỉ 矣hĩ 。大đại 科khoa 從tùng 初sơ 二nhị 義nghĩa 以dĩ 立lập 其kỳ 名danh 。初sơ 中trung 下hạ 二nhị 唱xướng 章chương 顯hiển 相tương/tướng 四tứ 。初sơ 正chánh 去khứ 小Tiểu 乘Thừa 疑nghi 。經kinh 二nhị 。初sơ 舉cử 疑nghi 人nhân 。言ngôn 舍xá 下hạ 牒điệp 。經kinh 舉cử 疑nghi 人nhân 者giả 。判phán 釋thích 也dã 舍xá 利lợi 下hạ 出xuất 得đắc 名danh 之chi 緣duyên 。亦diệc 翻phiên 春xuân 鶯# 。聰thông 慧tuệ 下hạ 歎thán 德đức 。以dĩ 釋thích 對đối 告cáo 之chi 由do 。異dị 譯dịch 經kinh 說thuyết 。佛Phật 在tại 鷲thứu 山sơn 與dữ 大đại 比Bỉ 丘Khâu 眾chúng 。滿mãn 千thiên 百bách 人nhân 。今kim 特đặc 告cáo 之chi 。故cố 曰viết 上thượng 首thủ 。彼bỉ 疑nghi 下hạ 二nhị 對đối 釋thích 疑nghi 三tam 。初sơ 有hữu 餘dư 位vị 。初sơ 舉cử 疑nghi 。彼bỉ 聞văn 大Đại 乘Thừa 說thuyết 法Pháp 空không 理lý 而nhi 生sanh 此thử 疑nghi 。有hữu 餘dư 者giả 。太thái 一nhất 云vân 。有hữu 餘dư 身thân 智trí 故cố 。見kiến 蘊uẩn 無vô 人nhân 者giả 。蘊uẩn 中trung 無vô 我ngã 顯hiển 人nhân 空không 故cố 。亦diệc 云vân 下hạ 正chánh 疑nghi 。與dữ 彼bỉ 大Đại 乘Thừa 法Pháp 空không 無vô 別biệt 。今kim 釋thích 下hạ 顯hiển 異dị 相tướng 。蘊uẩn 中trung 等đẳng 者giả 。床sàng 上thượng 無vô 人nhân 床sàng 固cố 非phi 無vô 。蘊uẩn 中trung 無vô 人nhân 蘊uẩn 豈khởi 空không 耶da 。則tắc 空không 與dữ 蘊uẩn 異dị 。今kim 明minh 下hạ 以dĩ 經kinh 遣khiển 疑nghi 。又hựu 疑nghi 下hạ 二nhị 無vô 餘dư 位vị 。太thái 一nhất 曰viết 。無vô 餘dư 身thân 智trí 故cố 同đồng 數số 滅diệt 無vô 為vi 為vi 體thể 初sơ 舉cử 疑nghi 。此thử 位vị 身thân 智trí 俱câu 盡tận 無vô 色sắc 心tâm 等đẳng 蘊uẩn 故cố 。汝nhữ 宗tông 等đẳng 者giả 以dĩ 小Tiểu 乘Thừa 析tích 色sắc 觀quán 色sắc 盡tận 方phương 空không 。大Đại 乘Thừa 體thể 色sắc 觀quán 。色sắc 即tức 是thị 空không 。非phi 滅diệt 色sắc 明minh 空không 。如như 始thỉ 教giáo 說thuyết 。今kim 則tắc 下hạ 以dĩ 經kinh 釋thích 遣khiển 。以dĩ 二nhị 下hạ 。三tam 通thông 結kết 示thị 。二nhị 兼kiêm 下hạ 二nhị 兼kiêm 釋thích 菩Bồ 薩Tát 疑nghi 。是thị 亦diệc 通thông 釋thích 。舍xá 利lợi 下hạ 一nhất 段đoạn 經kinh 文văn 。理lý 當đương 亦diệc 有hữu 唱xướng 經kinh 。舉cử 疑nghi 人nhân 之chi 科khoa 。疏sớ/sơ 略lược 不bất 指chỉ 疑nghi 人nhân 。即tức 舍Xá 利Lợi 子Tử 耳nhĩ 。而nhi 謂vị 引dẫn 論luận 舉cử 疑nghi 人nhân 者giả 。非phi 也dã 。然nhiên 疏sớ/sơ 云vân 。菩Bồ 薩Tát 何hà 以dĩ 鶖thu 子tử 者giả 。疏sớ/sơ 主chủ 曰viết 。此thử 等đẳng 皆giai 是thị 。已dĩ 在tại 三tam 乘thừa 中trung 。則tắc 鶖thu 子tử 等đẳng 位vị 皆giai 三tam 乘thừa 。太thái 一nhất 曰viết 。舍Xá 利Lợi 弗Phất 身thân 。在tại 佛Phật 法Pháp 中trung 。義nghĩa 當đương 聰thông 明minh 位vị 。又hựu 曰viết 。其kỳ 位vị 在tại 於ư 頓đốn 悟ngộ 熟thục 教giáo 義nghĩa 通thông 初sơ 教giáo 。又hựu 迴hồi 心tâm 聲Thanh 聞Văn 約ước 本bổn 則tắc 名danh 聲Thanh 聞Văn 。據cứ 現hiện 學học 法pháp 則tắc 名danh 菩Bồ 薩Tát 。疏sớ/sơ 文văn 有hữu 三tam 。一nhất 寶bảo 性tánh 下hạ 標tiêu 舉cử 。一nhất 疑nghi 下hạ 二nhị 列liệt 釋thích 。三tam 疑nghi 下hạ 三tam 結kết 示thị 。然nhiên 今kim 列liệt 三tam 疑nghi 以dĩ 順thuận 經kinh 文văn 。故cố 與dữ 玄huyền 鏡kính 不bất 次thứ 而nhi 圭# 峰phong 略lược 注chú 。意ý 存tồn 的đích 示thị 。觀quán 心tâm 不bất 欲dục 衍diễn 引dẫn 故cố 。云vân 不bất 必tất 和hòa 會hội 。三tam 便tiện 下hạ 三tam 便tiện 顯hiển 正chánh 義nghĩa 。良lương 以dĩ 色sắc 空không 無vô 礙ngại 相tương/tướng 即tức 圓viên 通thông 。乃nãi 是thị 斯tư 經Kinh 所sở 詮thuyên 正chánh 理lý 故cố 。云vân 便tiện 顯hiển 正chánh 義nghĩa 釋thích 疑nghi 之chi 義nghĩa 。義nghĩa 門môn 兼kiêm 有hữu 經kinh 亦diệc 二nhị 段đoạn 。舍Xá 利Lợi 子Tử 者giả 。對đối 告cáo 人nhân 也dã 。所sở 顯hiển 義nghĩa 中trung 一nhất 彰chương 所sở 以dĩ 。釋thích 成thành 空không 有hữu 二nhị 。初sơ 正chánh 顯hiển 無vô 礙ngại 因nhân 由do 二nhị 。初sơ 標tiêu 示thị 。便tiện 顯hiển 下hạ 牒điệp 科khoa 名danh 。但đãn 色sắc 下hạ 示thị 義nghĩa 所sở 以dĩ 。經kinh 說thuyết 色sắc 空không 相tướng 即tức 互hỗ 無vô 異dị 者giả 。良lương 由do 具cụ 此thử 三tam 義nghĩa 故cố 得đắc 空không 。非phi 斷đoạn 空không 有hữu 非phi 定định 有hữu 空không 而nhi 全toàn 有hữu 即tức 有hữu 。以dĩ 辨biện 於ư 空không 有hữu 而nhi 全toàn 空không 。即tức 空không 而nhi 辨biện 於ư 有hữu 。真chân 空không 妙diệu 色sắc 存tồn 亡vong 無vô 礙ngại 。隱ẩn 顯hiển 圓viên 融dung 一nhất 味vị 無vô 寄ký 也dã 。鎮trấn 國quốc 又hựu 曰viết 。緣duyên 起khởi 之chi 事sự 與dữ 性tánh 空không 之chi 理lý 。二nhị 互hỗ 相tương 望vọng 有hữu 乎hồ 三tam 義nghĩa 。由do 此thử 三tam 義nghĩa 成thành 於ư 理lý 事sự 無vô 礙ngại 。彰chương 其kỳ 所sở 以dĩ 。亦diệc 但đãn 說thuyết 此thử 三tam 門môn 四tứ 義nghĩa 。疏sớ/sơ 主chủ 仰ngưỡng 釋thích 斯tư 經Kinh 。則tắc 此thử 段đoạn 經kinh 文văn 義nghĩa 淵uyên 奧áo 。具cụ 足túc 十thập 門môn 理lý 事sự 無vô 礙ngại 。是thị 一nhất 經kinh 實thật 義nghĩa 之chi 宗tông 本bổn 也dã 。下hạ 明minh 所sở 離ly 顯hiển 法pháp 體thể 。皆giai 即tức 妙diệu 有hữu 之chi 真chân 空không 耳nhĩ 。此thử 下hạ 二nhị 科khoa 疏sớ/sơ 文văn 。今kim 古cổ 同đồng 迷mê 乃nãi 將tương 斯tư 經Kinh 抑ức 為vi 權quyền 淺thiển 。往vãng 往vãng 不bất 免miễn 謗báng 法pháp 矣hĩ 。鎮trấn 國quốc 大đại 和hòa 尚thượng 循tuần 文văn 解giải 釋thích 。辭từ 句cú 曉hiểu 然nhiên 。今kim 略lược 出xuất 之chi 。一nhất 相tương 違vi 下hạ 二nhị 釋thích 相tương/tướng 。彼bỉ 文văn 云vân 。言ngôn 相tương 違vi 者giả 。經Kinh 云vân 。空không 中trung 無vô 色sắc 以dĩ 空không 害hại 色sắc 故cố 。亦diệc 應ưng 云vân 。色sắc 中trung 無vô 空không 以dĩ 色sắc 違vi 空không 故cố 。若nhược 互hỗ 相tương 存tồn 必tất 互hỗ 相tương 亡vong 故cố 。即tức 五ngũ 六lục 九cửu 十thập 四tứ 門môn 後hậu 二nhị 義nghĩa 全toàn 同đồng 。此thử 疏sớ/sơ 但đãn 不bất 相tương 礙ngại 義nghĩa 。末mạt 文văn 云vân 。此thử 即tức 七thất 八bát 事sự 理lý 相tương/tướng 即tức 。二nhị 門môn 相tương/tướng 作tác 義nghĩa 至chí 準chuẩn 上thượng 應ưng 知tri 。下hạ 云vân 。此thử 即tức 三tam 四tứ 依y 理lý 成thành 事sự 。事sự 能năng 顯hiển 理lý 門môn 也dã 。其kỳ 初sơ 二nhị 門môn 即tức 通thông 顯hiển 體thể 相tướng 亦diệc 不bất 相tương 礙ngại 義nghĩa 。釋thích 曰viết 。言ngôn 初sơ 二nhị 門môn 者giả 。即tức 相tương/tướng 遍biến 二nhị 門môn 文văn 句cú 全toàn 同đồng 。故cố 不bất 備bị 書thư 。具cụ 如như 貞trinh 元nguyên 。第đệ 一nhất 之chi 下hạ 真chân 空không 亦diệc 有hữu 者giả 。上thượng 以dĩ 色sắc 望vọng 於ư 空không 而nhi 成thành 相tương/tướng 作tác 。若nhược 空không 望vọng 於ư 色sắc 作tác 義nghĩa 亦diệc 成thành 。是thị 故cố 下hạ 二nhị 躡niếp 示thị 圓viên 通thông 所sở 以dĩ 。是thị 故cố 者giả 。躡niếp 上thượng 之chi 辭từ 。由do 上thượng 三tam 義nghĩa 無vô 礙ngại 故cố 。令linh 真chân 空không 妙diệu 色sắc 各các 具cụ 四tứ 義nghĩa 。而nhi 成thành 空không 色sắc 圓viên 通thông 。鎮trấn 國quốc 曰viết 。又hựu 由do 上thượng 三tam 義nghĩa 諸chư 空không 有hữu 法pháp 通thông 有hữu 四tứ 義nghĩa 。當đương 知tri 始thỉ 教giáo 所sở 詮thuyên 真Chân 諦Đế 之chi 空không 。雖tuy 云vân 即tức 色sắc 之chi 空không 不bất 具cụ 四tứ 義nghĩa 三tam 門môn 。良lương 由do 若nhược 言ngôn 其kỳ 有hữu 即tức 是thị 法pháp 執chấp 未vị 盡tận 故cố 。當đương 深thâm 究cứu 此thử 經Kinh 所sở 詮thuyên 即tức 色sắc 之chi 空không 即tức 空không 之chi 色sắc 。各các 具cụ 四tứ 門môn 三tam 義nghĩa 。雙song 存tồn 雙song 泯mẫn 逆nghịch 順thuận 隱ẩn 顯hiển 。具cụ 德đức 自tự 在tại 無vô 濫lạm 空không 宗tông 。妄vọng 說thuyết 為vi 有hữu 真Chân 諦Đế 是thị 空không 。鎮trấn 國quốc 說thuyết 性tánh 宗tông 。即tức 空không 之chi 色sắc 為vi 妙diệu 色sắc 。即tức 色sắc 之chi 空không 為vi 真chân 空không 。是thị 則tắc 非phi 有hữu 之chi 有hữu 非phi 空không 之chi 空không 。為vi 具cụ 德đức 之chi 空không 有hữu 也dã 。吾ngô 祖tổ 隨tùy 句cú 牒điệp 釋thích 。恐khủng 有hữu 固cố 執chấp 不bất 敢cảm 避tị 繁phồn 。遂toại 具cụ 書thư 之chi 。於ư 中trung 二nhị 一nhất 真chân 空không 望vọng 妙diệu 色sắc 。彼bỉ 文văn 云vân 。一nhất 廢phế 已dĩ 成thành 他tha 義nghĩa 以dĩ 空không 即tức 色sắc 故cố 。即tức 色sắc 現hiện 而nhi 空không 隱ẩn 也dã 。即tức 是thị 第đệ 三tam 依y 理lý 成thành 事sự 門môn 。二nhị 泯mẫn 他tha 顯hiển 己kỷ 義nghĩa 。以dĩ 色sắc 即tức 空không 故cố 即tức 色sắc 盡tận 空không 顯hiển 也dã 。即tức 第đệ 八bát 事sự 法pháp 即tức 理lý 門môn 。三tam 自tự 他tha 俱câu 存tồn 義nghĩa 。以dĩ 隱ẩn 顯hiển 無vô 二nhị 是thị 真chân 空không 故cố 。謂vị 不bất 異dị 空không 為vi 幻huyễn 色sắc 色sắc 存tồn 也dã 。不bất 異dị 色sắc 名danh 真chân 空không 。空không 顯hiển 也dã 。以dĩ 互hỗ 不bất 相tương 異dị 二nhị 俱câu 存tồn 也dã 。即tức 是thị 第đệ 九cửu 真chân 理lý 非phi 事sự 門môn 。四tứ 自tự 他tha 俱câu 泯mẫn 義nghĩa 。以dĩ 舉cử 體thể 相tướng 即tức 全toàn 奪đoạt 兩lưỡng 亡vong 。絕tuyệt 二nhị 邊biên 故cố 。即tức 第đệ 五ngũ 以dĩ 理lý 奪đoạt 事sự 門môn 。上thượng 之chi 四tứ 義nghĩa 並tịnh 空không 望vọng 於ư 色sắc 。色sắc 望vọng 下hạ 二nhị 妙diệu 。色sắc 望vọng 真chân 空không 。初sơ 標tiêu 示thị 。以dĩ 色sắc 為vi 自tự 以dĩ 空không 為vi 他tha 。故cố 異dị 前tiền 門môn 一nhất 顯hiển 他tha 自tự 盡tận 義nghĩa 。即tức 是thị 第đệ 四tứ 事sự 能năng 顯hiển 理lý 門môn 。二nhị 自tự 顯hiển 隱ẩn 他tha 義nghĩa 。即tức 是thị 第đệ 七thất 真chân 理lý 即tức 事sự 門môn 。三tam 俱câu 存tồn 義nghĩa 。即tức 是thị 第đệ 十thập 事sự 法pháp 非phi 理lý 門môn 。四tứ 俱câu 泯mẫn 義nghĩa 。即tức 是thị 第đệ 六lục 事sự 能năng 隱ẩn 理lý 門môn 並tịnh 準chuẩn 前tiền 思tư 之chi 者giả 。一nhất 以dĩ 色sắc 即tức 是thị 空không 故cố 。即tức 空không 現hiện 而nhi 色sắc 隱ẩn 也dã 。良lương 由do 顯hiển 空không 之chi 他tha 盡tận 色sắc 之chi 自tự 故cố 。事sự 有hữu 顯hiển 理lý 之chi 能năng 也dã 。餘dư 三tam 可khả 知tri 。又hựu 有hữu 前tiền 四tứ 門môn 必tất 帶đái 後hậu 四tứ 門môn 。有hữu 後hậu 四tứ 門môn 必tất 帶đái 前tiền 四tứ 門môn 。合hợp 則tắc 通thông 為vi 四tứ 門môn 全toàn 有hữu 之chi 空không 全toàn 空không 之chi 有hữu 。故cố 通thông 合hợp 為vi 四tứ 。是thị 則tắc 下hạ 二nhị 會hội 圓viên 通thông 結kết 示thị 經kinh 宗tông 。是thị 則tắc 者giả 。承thừa 前tiền 之chi 語ngữ 也dã 。由do 色sắc 有hữu 顯hiển 他tha 自tự 盡tận 等đẳng 不bất 思tư 議nghị 玄huyền 奧áo 之chi 德đức 。故cố 能năng 或hoặc 存tồn 或hoặc 亡vong 。無vô 有hữu 障chướng 礙ngại 。具cụ 德đức 之chi 空không 或hoặc 隱ẩn 或hoặc 顯hiển 。逆nghịch 順thuận 自tự 在tại 故cố 。即tức 幻huyễn 有hữu 之chi 真chân 空không 即tức 真chân 空không 之chi 幻huyễn 有hữu 。圓viên 妙diệu 融dung 通thông 。無vô 有hữu 異dị 相tướng 。故cố 云vân 合hợp 為vi 一nhất 味vị 。圓viên 通thông 無vô 寄ký 。是thị 其kỳ 所sở 詮thuyên 之chi 法pháp 故cố 。經Kinh 云vân 。色sắc 不bất 異dị 空không 。空không 不bất 異dị 色sắc 等đẳng 也dã 。所sở 以dĩ 相tương 違vi 無vô 礙ngại 及cập 相tương/tướng 作tác 者giả 。以dĩ 緣duyên 起khởi 法pháp 有hữu 四tứ 義nghĩa 故cố 。一nhất 緣duyên 生sanh 故cố 有hữu 。二nhị 緣duyên 生sanh 故cố 空không 。三tam 無vô 性tánh 故cố 有hữu 。四tứ 無vô 性tánh 故cố 空không 。由do 初sơ 及cập 四tứ 二nhị 義nghĩa 別biệt 故cố 。有hữu 相tương 違vi 義nghĩa 。由do 二nhị 及cập 三tam 有hữu 相tương/tướng 作tác 義nghĩa 。謂vị 緣duyên 生sanh 故cố 空không 。則tắc 有hữu 作tác 於ư 空không 無vô 性tánh 故cố 有hữu 。即tức 空không 作tác 於ư 有hữu 。由do 上thượng 四tứ 義nghĩa 同đồng 一nhất 緣duyên 起khởi 有hữu 不bất 相tương 礙ngại 義nghĩa 。又hựu 由do 初sơ 二nhị 義nghĩa 有hữu 有hữu 望vọng 於ư 空không 而nhi 成thành 四tứ 義nghĩa 。由do 後hậu 二nhị 義nghĩa 有hữu 空không 望vọng 於ư 有hữu 而nhi 成thành 四tứ 義nghĩa 。謂vị 由do 無vô 性tánh 故cố 有hữu 有hữu 廣quảng 己kỷ 成thành 他tha 義nghĩa 由do 無vô 性tánh 故cố 空không 有hữu 泯mẫn 他tha 顯hiển 己kỷ 義nghĩa 。由do 上thượng 二nhị 義nghĩa 無vô 礙ngại 故cố 。有hữu 俱câu 存tồn 義nghĩa 。由do 上thượng 二nhị 義nghĩa 相tướng 形hình 故cố 有hữu 自tự 他tha 俱câu 泯mẫn 義nghĩa 。有hữu 望vọng 於ư 。空không 四tứ 義nghĩa 準chuẩn 之chi 。又hựu 以dĩ 無vô 性tánh 緣duyên 生sanh 故cố 有hữu 。則tắc 非phi 常thường 見kiến 有hữu 見kiến 之chi 有hữu 為vi 幻huyễn 有hữu 。無vô 性tánh 緣duyên 生sanh 故cố 空không 。則tắc 非phi 斷đoạn 見kiến 無vô 見kiến 之chi 空không 為vi 真chân 空không 幻huyễn 有hữu 。即tức 是thị 不bất 有hữu 有hữu 真chân 空không 即tức 是thị 不bất 空không 。空không 非phi 空không 非phi 有hữu 。是thị 中trung 道đạo 義nghĩa 。以dĩ 有hữu 與dữ 非phi 有hữu 無vô 二nhị 。方phương 為vi 幻huyễn 有hữu 。空không 與dữ 非phi 空không 無vô 二nhị 為vi 真chân 空không 。故cố 有hữu 非phi 空không 與dữ 有hữu 無vô 二nhị 為vi 一nhất 幻huyễn 有hữu 空không 與dữ 非phi 有hữu 無vô 二nhị 為vi 一nhất 。真chân 空không 又hựu 幻huyễn 有hữu 與dữ 真chân 空không 無vô 二nhị 為vi 一nhất 味vị 法pháp 。上thượng 來lai 並tịnh 是thị 鎮trấn 國quốc 和hòa 尚thượng 將tương 此thử 一nhất 科khoa 經kinh 旨chỉ 疏sớ/sơ 文văn 。釋thích 彼bỉ 理lý 事sự 無vô 礙ngại 法Pháp 界Giới 。則tắc 此thử 經Kinh 正chánh 義nghĩa 於ư 斯tư 可khả 見kiến 。若nhược 依y 此thử 釋thích 斯tư 經Kinh 分phân 齊tề 。正chánh 當đương 圓viên 中trung 同đồng 教giáo 。於ư 中trung 若nhược 唯duy 取thủ 雙song 存tồn 義nghĩa 。當đương 終chung 教giáo 。唯duy 取thủ 俱câu 泯mẫn 則tắc 當đương 顯hiển 教giáo 。若nhược 欲dục 屬thuộc 當đương 經kinh 文văn 如như 前tiền 所sở 引dẫn 玄huyền 鏡kính 二nhị 義nghĩa 。亦diệc 當đương 終chung 頓đốn 。又hựu 以dĩ 明minh 所sở 離ly 未vị 文văn 問vấn 答đáp 并tinh 法pháp 相tướng 開khai 。合hợp 疏sớ/sơ 語ngữ 。則tắc 一nhất 經kinh 始thỉ 終chung 皆giai 談đàm 色sắc 空không 。交giao 徹triệt 理lý 事sự 無vô 礙ngại 中trung 道đạo 。玄huyền 旨chỉ 精tinh 考khảo 。疏sớ/sơ 主chủ 深thâm 衷# 未vị 易dị 肯khẳng 將tương 經kinh 文văn 一nhất 字tự 抑ức 為vi 權quyền 淺thiển 。況huống 下hạ 更cánh 。有hữu 明minh 所sở 得đắc 一nhất 科khoa 。顯hiển 佛Phật 德đức 圓viên 常thường 乎hồ 。由do 斯tư 等đẳng 義nghĩa 。是thị 故cố 疏sớ/sơ 主chủ 判phán 云vân 。實thật 教giáo 所sở 攝nhiếp 。乃nãi 將tương 今kim 家gia 五ngũ 教giáo 後hậu 三tam 合hợp 為vi 一nhất 實thật 。其kỳ 理lý 甚thậm 明minh 。四tứ 就tựu 下hạ 四tứ 就tựu 觀quán 行hành 釋thích 。前tiền 約ước 所sở 證chứng 所sở 觀quán 之chi 境cảnh 。今kim 就tựu 能năng 證chứng 能năng 觀quán 之chi 智trí 。以dĩ 釋thích 經kinh 文văn 。於ư 中trung 亦diệc 有hữu 對đối 告cáo 等đẳng 。科khoa 疏sớ/sơ 略lược 不bất 出xuất 。文văn 三tam 。初sơ 止Chỉ 觀Quán 兩lưỡng 輪luân 。一nhất 觀quán 色sắc 等đẳng 者giả 。經kinh 第đệ 二nhị 句cú 也dã 。寶bảo 冊sách 云vân 。所sở 言ngôn 止chỉ 者giả 。謂vị 止chỉ 一nhất 切thiết 境cảnh 界giới 相tương/tướng 。即tức 以dĩ 覺giác 慧tuệ 唯duy 識thức 道Đạo 理lý 破phá 外ngoại 塵trần 相tương/tướng 。塵trần 相tương/tướng 既ký 止chỉ 無vô 所sở 分phân 別biệt 故cố 云vân 止chỉ 。色sắc 是thị 外ngoại 塵trần 觀quán 之chi 即tức 空không 故cố 成thành 止chỉ 行hành 。論luận 又hựu 云vân 。依y 是thị 三tam 昧muội 則tắc 知tri 法Pháp 界Giới 一nhất 相tương/tướng 。即tức 名danh 一Nhất 行Hành 三Tam 昧Muội 。當đương 知tri 真Chân 如Như 是thị 三tam 昧muội 根căn 本bổn 。文Văn 殊Thù 般Bát 若Nhã 經Kinh 云vân 。云vân 何hà 名danh 一Nhất 行Hành 三Tam 昧Muội 。

佛Phật 言ngôn 。

法Pháp 界Giới 一nhất 相tướng 。繫hệ 緣duyên 法Pháp 界Giới 。是thị 名danh 一Nhất 行Hành 三Tam 昧Muội 。入nhập 一Nhất 行Hành 三Tam 昧Muội 者giả 。盡tận 知tri 河hà 沙sa 諸chư 佛Phật 法Pháp 界Giới 。無vô 差sai 別biệt 相tướng 。乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。真Chân 如Như 三tam 昧muội 。能năng 生sanh 此thử 等đẳng 。無vô 量lượng 三tam 昧muội 。文Văn 殊Thù 般Bát 若Nhã 即tức 此thử 經Kinh 之chi 廣quảng 文văn 也dã 。觀quán 空không 等đẳng 者giả 。論luận 云vân 。所sở 言ngôn 觀quán 者giả 。謂vị 分phân 別biệt 因nhân 緣duyên 生sanh 滅diệt 相tương/tướng 。隨tùy 順thuận 毘Tỳ 鉢Bát 舍Xá 那Na 觀quán 義nghĩa 故cố 。即tức 經kinh 第đệ 四tứ 句cú 瑜du 伽già 云vân 。若nhược 於ư 諸chư 法Pháp 。勝thắng 義nghĩa 理lý 趣thú 。及cập 諸chư 無vô 量lượng 。安an 住trụ 理lý 趣thú 世thế 俗tục 妙diệu 慧tuệ 。當đương 知tri 名danh 觀quán 。觀quán 空không 即tức 色sắc 乃nãi 安an 立lập 世thế 俗tục 矣hĩ 。空không 色sắc 無vô 二nhị 即tức 二nhị 不bất 異dị 句cú 也dã 。見kiến 色sắc 非phi 實thật 色sắc 舉cử 體thể 是thị 真chân 空không 。見kiến 空không 非phi 斷đoạn 空không 舉cử 體thể 是thị 幻huyễn 色sắc 。廓khuếch 情tình 塵trần 而nhi 空không 色sắc 無vô 礙ngại 。泯mẫn 智trí 解giải 而nhi 心tâm 境cảnh 俱câu 冥minh 。可khả 謂vị 止Chỉ 觀Quán 變biến 行hành 為vi 究cứu 竟cánh 也dã 。論luận 云vân 。定định 隨tùy 時thời 彼bỉ 觀quán 則tắc 順thuận 。觀quán 隨tùy 時thời 中trung 彼bỉ 定định 即tức 順thuận 。具cụ 足túc 具cụ 足túc 不bất 離ly 轉chuyển 故cố 。見kiến 色sắc 下hạ 次thứ 二nhị 不bất 住trụ 道đạo 見kiến 色sắc 等đẳng 者giả 論luận 曰viết 。觀quán 一nhất 切thiết 法pháp 。自tự 性tánh 無vô 生sanh 。離ly 於ư 妄vọng 見kiến 不bất 住trụ 生sanh 死tử 智trí 也dã 。見kiến 空không 等đẳng 者giả 。論luận 曰viết 。觀quán 一nhất 切thiết 法pháp 。因nhân 緣duyên 和hòa 合hợp 。業nghiệp 果quả 不bất 失thất 。起khởi 於ư 大đại 悲bi 。修tu 諸chư 福phước 德đức 。攝nhiếp 化hóa 眾chúng 生sanh 。不bất 住trụ 涅Niết 槃Bàn 悲bi 也dã 。色sắc 空không 下hạ 二nhị 不bất 異dị 句cú 。悲bi 智trí 念niệm 不bất 殊thù 者giả 。即tức 悲bi 之chi 智trí 。觀quán 彼bỉ 即tức 生sanh 之chi 空không 。即tức 智trí 之chi 悲bi 。以dĩ 化hóa 即tức 空không 之chi 生sanh 。隨tùy 順thuận 法pháp 性tánh 不bất 住trụ 二nhị 邊biên 。故cố 云vân 成thành 無vô 住trú 處xứ 行hành 。鎮trấn 國quốc 曰viết 。大đại 智trí 自tự 利lợi 異dị 凡phàm 大đại 悲bi 利lợi 他tha 異dị 小tiểu 。此thử 二nhị 相tương/tướng 導đạo 成thành 不bất 住trụ 道đạo 。三tam 智trí 下hạ 後hậu 一nhất 心tâm 三tam 觀quán 而nhi 言ngôn 。依y 瓔anh 珞lạc 。經kinh 者giả 。智trí 者giả 云vân 。有hữu 次thứ 第đệ 三tam 觀quán 一nhất 心tâm 中trung 三tam 觀quán 。從tùng 假giả 入nhập 空không 觀quán 亦diệc 名danh 二nhị 諦đế 觀quán 。從tùng 空không 入nhập 假giả 觀quán 亦diệc 名danh 平bình 等đẳng 觀quán 。二nhị 空không 觀quán 為vi 方phương 便tiện 得đắc 入nhập 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 諦đế 觀quán 。此thử 名danh 出xuất 瓔anh 珞lạc 經kinh 。彼bỉ 釋thích 意ý 云vân 。假giả 是thị 虛hư 妄vọng 俗tục 諦đế 。空không 是thị 審thẩm 實thật 真Chân 諦Đế 。今kim 欲dục 去khứ 假giả 歸quy 真chân 。故cố 言ngôn 從tùng 假giả 入nhập 空không 觀quán 。假giả 是thị 入nhập 空không 之chi 詮thuyên 。先tiên 須tu 觀quán 假giả 。知tri 假giả 虛hư 妄vọng 而nhi 得đắc 會hội 真chân 。故cố 言ngôn 二nhị 諦đế 觀quán 。從tùng 空không 入nhập 假giả 觀quán 者giả 。若nhược 住trụ 於ư 空không 與dữ 二Nhị 乘Thừa 何hà 異dị 。不bất 成thành 佛Phật 法pháp 不bất 益ích 眾chúng 生sanh 。是thị 故cố 觀quán 空không 。不bất 住trụ 於ư 空không 。而nhi 入nhập 於ư 假giả 知tri 病bệnh 識thức 藥dược 。應ứng 病bệnh 授thọ 藥dược 。令linh 得đắc 服phục 行hành 故cố 。名danh 從tùng 空không 入nhập 假giả 觀quán 。而nhi 言ngôn 平bình 等đẳng 者giả 。望vọng 前tiền 稱xưng 平bình 等đẳng 前tiền 破phá 假giả 用dụng 空không 。今kim 破phá 空không 用dụng 假giả 。破phá 用dụng 既ký 均quân 故cố 言ngôn 平bình 等đẳng 觀quán 。二nhị 空không 為vi 方phương 便tiện 者giả 。初sơ 觀quán 空không 生sanh 死tử 。次thứ 觀quán 空không 涅Niết 槃Bàn 。此thử 之chi 二nhị 空không 為vi 雙song 遮già 之chi 方phương 便tiện 。初sơ 觀quán 用dụng 空không 。次thứ 觀quán 用dụng 假giả 。此thử 之chi 二nhị 用dụng 為vi 雙song 照chiếu 之chi 方phương 便tiện 。心tâm 心tâm 趣thú 歸quy 。薩Tát 婆Bà 若Nhã 海hải 。雙song 照chiếu 二nhị 諦đế 也dã 。是thị 為vi 次thứ 第đệ 三tam 觀quán 。一nhất 心tâm 三tam 觀quán 者giả 。此thử 出xuất 釋thích 論luận 。論luận 云vân 。三tam 智trí 實thật 在tại 一nhất 心tâm 中trung 得đắc 。只chỉ 一nhất 觀quán 而nhi 三tam 觀quán 。觀quán 於ư 一nhất 諦đế 而nhi 三tam 諦đế 故cố 。名danh 一nhất 心tâm 三tam 觀quán 。乃nãi 至chí 此thử 觀quán 成thành 時thời 證chứng 一nhất 心tâm 三tam 智trí 。準chuẩn 此thử 即tức 三tam 觀quán 之chi 名danh 本bổn 出xuất 瓔anh 珞lạc 。論luận 以dĩ 一nhất 心tâm 融dung 之chi 。名danh 一nhất 心tâm 三tam 觀quán 。故cố 云vân 。依y 瓔anh 珞lạc 經kinh 。當đương 知tri 論luận 宗tông 於ư 經kinh 人nhân 承thừa 於ư 論luận 。就tựu 本bổn 而nhi 言ngôn 依y 經kinh 立lập 耳nhĩ 。文văn 中trung 初sơ 觀quán 會hội 色sắc 歸quy 空không 。次thứ 觀quán 明minh 空không 即tức 色sắc 。後hậu 即tức 空không 色sắc 無vô 礙ngại 泯mẫn 絕tuyệt 無vô 寄ký 。中trung 道đạo 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 諦Đế 。觀quán 也dã 清thanh 涼lương 曰viết 。空không 如như 不bất 二nhị 為vi 真chân 空không 不bất 壞hoại 。假giả 名danh 即tức 為vi 假giả 觀quán 。合hợp 上thượng 空không 假giả 為vi 中trung 道đạo 。故cố 疏sớ/sơ 云vân 。空không 假giả 平bình 等đẳng 非phi 破phá 用dụng 均quân 也dã 。又hựu 可khả 以dĩ 次thứ 顯hiển 不bất 次thứ 也dã 。謂vị 說thuyết 之chi 前tiền 後hậu 觀quán 時thời 三tam 一nhất 相tương/tướng 即tức 。經kinh 詮thuyên 普phổ 遍biến 藏tạng 心tâm 故cố 名danh 。一nhất 心tâm 三tam 觀quán 玄huyền 。鏡kính 云vân 。色sắc 不bất 異dị 空không 。明minh 俗tục 不bất 異dị 真chân 。空không 不bất 異dị 色sắc 。明minh 真chân 不bất 異dị 俗tục 。色sắc 空không 相tướng 即tức 明minh 是thị 中trung 道đạo 。二nhị 祖tổ 配phối 。經kinh 不bất 同đồng 。則tắc 知tri 經kinh 意ý 融dung 通thông 。亦diệc 各các 任nhậm 放phóng 辯biện 才tài 也dã 。經kinh 舍xá 下hạ 大đại 文văn 第đệ 二nhị 顯hiển 法pháp 體thể 經kinh 。二nhị 先tiên 總tổng 二nhị 。初sơ 唱xướng 經kinh 科khoa 判phán 。今kim 初sơ 下hạ 二nhị 依y 義nghĩa 演diễn 釋thích 二nhị 。初sơ 釋thích 經kinh 蘊uẩn 等đẳng 者giả 。謂vị 三tam 科khoa 七thất 大đại 等đẳng 法pháp 空không 。狀trạng 者giả 。即tức 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 空không 。形hình 相tướng 體thể 狀trạng 也dã 。不bất 同đồng 角giác 犎# 垂thùy 壺hồ 之chi 相tướng 。負phụ 近cận 致trí 遠viễn 之chi 性tánh 。內nội 為vi 性tánh 外ngoại 為vi 相tương/tướng 也dã 。良lương 以dĩ 真chân 空không 隨tùy 緣duyên 而nhi 現hiện 諸chư 法pháp 。要yếu 在tại 緣duyên 中trung 方phương 顯hiển 空không 理lý 。故cố 約ước 諸chư 法pháp 而nhi 明minh 空không 相tướng 。中trung 邊biên 下hạ 二nhị 引dẫn 論luận 。初sơ 引dẫn 頌tụng 。宗tông 致trí 亦diệc 引dẫn 此thử 頌tụng 則tắc 云vân 。無vô 二nhị 有hữu 此thử 無vô 是thị 二nhị 名danh 中trung 道đạo 。言ngôn 無vô 下hạ 引dẫn 釋thích 文văn 義nghĩa 記ký 。又hựu 曰viết 。此thử 有hữu 彼bỉ 無vô 無vô 二nhị 為vi 中trung 道đạo 。又hựu 曰viết 。此thử 中trung 有hữu 此thử 無vô 者giả 。只chỉ 是thị 無vô 彼bỉ 有hữu 也dã 。探thám 玄huyền 云vân 。一nhất 遣khiển 妄vọng 。二nhị 順thuận 真chân 。又hựu 初sơ 會hội 性tánh 永vĩnh 無vô 二nhị 實thật 相tướng 不bất 滅diệt 。又hựu 前tiền 了liễu 其kỳ 不bất 有hữu 後hậu 證chứng 其kỳ 不bất 無vô 。故cố 云vân 無vô 二nhị 有hữu 。此thử 無vô 是thị 二nhị 名danh 空không 義nghĩa 也dã 。鎮trấn 國quốc 云vân 。無vô 妄vọng 法pháp 之chi 有hữu 有hữu 妄vọng 法pháp 之chi 無vô 。然nhiên 有hữu 無vô 有hữu 二nhị 。一nhất 定định 性tánh 有hữu 無vô 。二nhị 真chân 空không 妙diệu 有hữu 。無vô 妄vọng 法pháp 之chi 有hữu 。則tắc 無vô 定định 性tánh 之chi 有hữu 。非phi 斷đoạn 無vô 矣hĩ 。有hữu 妄vọng 法pháp 之chi 無vô 是thị 真chân 空không 之chi 無vô 。便tiện 為vi 妙diệu 有hữu 。是thị 故cố 若nhược 舉cử 妄vọng 取thủ 真chân 則tắc 妄vọng 有hữu 真chân 空không 。如như 三tam 論luận 說thuyết 。若nhược 空không 有hữu 對đối 辯biện 。則tắc 妄vọng 空không 真chân 有hữu 。如như 涅Niết 槃Bàn 明minh 無vô 能năng 取thủ 所sở 取thủ 有hữu 者giả 。則tắc 無vô 妄vọng 法pháp 之chi 有hữu 也dã 。有hữu 能năng 取thủ 所sở 取thủ 無vô 者giả 。則tắc 有hữu 妄vọng 法pháp 之chi 無vô 也dã 。又hựu 曰viết 。遂toại 令linh 緣duyên 起khởi 之chi 相tướng 相tương/tướng 無vô 不bất 盡tận 。無vô 性tánh 之chi 理lý 理lý 無vô 不bất 現hiện 。經kinh 不bất 下hạ 後hậu 別biệt 三tam 。初sơ 唱xướng 經kinh 。經kinh 明minh 六lục 不phủ 。而nhi 中trung 論luận 云vân 。不bất 生sanh 亦diệc 不bất 滅diệt 。不bất 常thường 亦diệc 不bất 斷đoạn 。不bất 一nhất 亦diệc 不bất 異dị 。不bất 來lai 亦diệc 不bất 去khứ 。此thử 明minh 八bát 不phủ 。清thanh 涼lương 曰viết 。欲dục 明minh 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 。含hàm 義nghĩa 無vô 盡tận 。略lược 舉cử 八bát 不phủ 。又hựu 曰viết 。然nhiên 不bất 生sanh 等đẳng 佛Phật 法Pháp 之chi 體thể 。正chánh 教giáo 之chi 要yếu 。義nghĩa 味vị 無vô 盡tận 。釋thích 有hữu 多đa 門môn 略lược 伸thân 一nhất 兩lưỡng 。是thị 以dĩ 賢hiền 首thủ 清thanh 涼lương 約ước 境cảnh 行hành 通thông 別biệt 以dĩ 釋thích 斯tư 義nghĩa 。破phá 法pháp 顯hiển 理lý 。此thử 為vi 最tối 要yếu 。中trung 論luận 曰viết 。不bất 生sanh 不bất 滅diệt 。已dĩ 總tổng 破phá 一nhất 切thiết 法pháp 。又hựu 六lục 八bát 十thập 不phủ 。若nhược 約ước 顯hiển 儀nghi 無vô 盡tận 。則tắc 經kinh 論luận 異dị 出xuất 不bất 必tất 更cánh 會hội 。若nhược 言ngôn 展triển 轉chuyển 相tương 因nhân 互hỗ 成thành 。由do 不bất 來lai 去khứ 得đắc 非phi 一nhất 異dị 。由do 不bất 生sanh 滅diệt 得đắc 不bất 斷đoạn 常thường 。會hội 亦diệc 無vô 違vi 。備bị 如như 二nhị 祖tổ 恐khủng 繁phồn 不bất 錄lục 。二nhị 別biệt 下hạ 二nhị 釋thích 儀nghi 。初sơ 就tựu 下hạ 三tam 演diễn 釋thích 三tam 。一nhất 就tựu 位vị 釋thích 二nhị 。初sơ 直trực 釋thích 。道đạo 前tiền 者giả 。疏sớ/sơ 主chủ 云vân 。謂vị 見kiến 道đạo 前tiền 也dã 。凡phàm 者giả 內nội 外ngoại 二nhị 凡phàm 。今kim 就tựu 相tương/tướng 顯hiển 遍biến 。從tùng 外ngoại 凡phàm 雜tạp 染nhiễm 眾chúng 生sanh 位vị 說thuyết 。論luận 曰viết 。為vi 本bổn 際tế 無vô 邊biên 煩phiền 惱não 藏tạng 所sở 縛phược 。從tùng 無vô 始thỉ 來lai 。生sanh 死tử 趣thú 中trung 生sanh 滅diệt 流lưu 轉chuyển 。名danh 眾chúng 生sanh 界giới 。故cố 云vân 。謂vị 凡phàm 夫phu 等đẳng 是thị 生sanh 滅diệt 位vị 。第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 空không 。性tánh 非phi 生sanh 滅diệt 。故cố 經kinh 以dĩ 不bất 不bất 之chi 。是thị 以dĩ 疏sớ/sơ 言ngôn 真chân 空không 離ly 此thử 等đẳng 也dã 。道đạo 中trung 者giả 。見kiến 修tu 二nhị 道đạo 十Thập 地Địa 位vị 中trung 也dã 。疏sớ/sơ 主chủ 曰viết 。又hựu 以dĩ 十Thập 地Địa 說thuyết 為vi 見kiến 修tu 。故cố 云vân 菩Bồ 薩Tát 等đẳng 位vị 。障chướng 染nhiễm 等đẳng 者giả 。此thử 約ước 能năng 所sở 治trị 障chướng 行hành 以dĩ 分phần/phân 垢cấu 淨tịnh 。疏sớ/sơ 主chủ 又hựu 云vân 。已dĩ 斷đoạn 障chướng 故cố 名danh 淨tịnh 。斷đoạn 未vị 盡tận 故cố 名danh 垢cấu 。又hựu 修tu 起khởi 淨tịnh 德đức 名danh 淨tịnh 。淨tịnh 德đức 未vị 圓viên 猶do 帶đái 障chướng 故cố 名danh 垢cấu 。又hựu 異dị 前tiền 位vị 故cố 名danh 淨tịnh 。異dị 後hậu 位vị 故cố 名danh 垢cấu 。真chân 空không 離ly 此thử 故cố 。經kinh 不bất 之chi 道đạo 後hậu 等đẳng 者giả 。究cứu 竟cánh 位vị 也dã 。今kim 盡tận 者giả 。疏sớ/sơ 主chủ 曰viết 。習tập 氣khí 亦diệc 盡tận 也dã 。萬vạn 德đức 今kim 圓viên 者giả 。疏sớ/sơ 主chủ 曰viết 。福phước 智trí 圓viên 滿mãn 。最tối 極cực 淨tịnh 也dã 。此thử 皆giai 染nhiễm 淨tịnh 相tương/tướng 翻phiên 緣duyên 修tu 。若nhược 此thử 性tánh 覺giác 真chân 空không 不bất 容dung 有hữu 。是thị 故cố 總tổng 不bất 之chi 。首thủ 稜lăng 云vân 。云vân 何hà 是thị 中trung 。更cánh 容dung 他tha 物vật 。又hựu 佛Phật 下hạ 二nhị 引dẫn 論luận 二nhị 。初sơ 引dẫn 佛Phật 性tánh 先tiên 總tổng 標tiêu 。即tức 彼bỉ 論luận 第đệ 二nhị 卷quyển 第đệ 三tam 顯hiển 體thể 分phần/phân 三tam 因nhân 品phẩm 。論luận 云vân 。

復phục 次thứ 佛Phật 性tánh 體thể 有hữu 三tam 種chủng 。三tam 性tánh 所sở 攝nhiếp 義nghĩa 。應ưng 知tri 三tam 種chủng 者giả 。所sở 謂vị 三tam 因nhân 。三tam 種chủng 佛Phật 性tánh 。三tam 因nhân 者giả 。一nhất 應ưng 得đắc 因nhân 。二nhị 加gia 行hành 因nhân 。三tam 圓viên 滿mãn 因nhân 。初sơ 即tức 二nhị 空không 所sở 顯hiển 真Chân 如Như 。由do 此thử 應ưng 得đắc 菩Bồ 提Đề 心tâm 。乃nãi 至chí 道đạo 後hậu 法Pháp 身thân 故cố 。二nhị 加gia 行hành 因nhân 者giả 。謂vị 菩Bồ 提Đề 心tâm 。由do 此thử 心tâm 故cố 得đắc 三Tam 十Thập 七Thất 品Phẩm 。十thập 度độ 十Thập 地Địa 乃nãi 至chí 道đạo 後hậu 法Pháp 身thân 。三tam 圓viên 滿mãn 因nhân 者giả 。即tức 加gia 行hành 因nhân 。由do 此thử 得đắc 一nhất 。切thiết 滿mãn 三tam 種chủng 佛Phật 性tánh 者giả 。應ưng 得đắc 因nhân 中trung 具cụ 有hữu 三tam 性tánh 。一nhất 住trụ 自tự 性tánh 性tánh 。二nhị 引dẫn 出xuất 性tánh 。三tam 至chí 得đắc 性tánh 。清thanh 涼lương 曰viết 。住trụ 自tự 性tánh 性tánh 者giả 。謂vị 道đạo 前tiền 凡phàm 夫phu 位vị 。引dẫn 出xuất 性tánh 者giả 。從tùng 發phát 心tâm 已dĩ 上thượng 窮cùng 有hữu 學học 聖thánh 位vị 。至chí 得đắc 性tánh 者giả 。無Vô 學Học 聖thánh 位vị 。言ngôn 發phát 心tâm 已dĩ 上thượng 者giả 。若nhược 約ước 得đắc 位vị 已dĩ 去khứ 。則tắc 當đương 解giải 行hành 發phát 心tâm 。若nhược 約ước 見kiến 道đạo 位vị 說thuyết 。則tắc 證chứng 發phát 心tâm 也dã 。疏sớ/sơ 主chủ 又hựu 曰viết 。自tự 性tánh 住trụ 佛Phật 性tánh 者giả 。雜tạp 染nhiễm 眾chúng 生sanh 位vị 中trung 有hữu 垢cấu 真Chân 如Như 。引dẫn 出xuất 性tánh 菩Bồ 薩Tát 位vị 垢cấu 淨tịnh 真Chân 如Như 。至chí 得đắc 性tánh 即tức 無vô 垢cấu 真Chân 如Như 。真chân 空không 等đẳng 者giả 。就tựu 前tiền 三tam 位vị 故cố 有hữu 生sanh 等đẳng 性tánh 空không 覺giác 明minh 。無vô 若nhược 干can 也dã 。又hựu 法pháp 下hạ 二nhị 引dẫn 無vô 差sai 論luận 如như 彼bỉ 分phần/phân 位vị 門môn 說thuyết 。二nhị 就tựu 下hạ 二nhị 就tựu 法pháp 釋thích 二nhị 。初sơ 釋thích 別biệt 。謂vị 此thử 等đẳng 者giả 。珠châu 現hiện 青thanh 黃hoàng 而nhi 珠châu 不bất 生sanh 青thanh 黃hoàng 。遽cự 亡vong 而nhi 珠châu 不bất 滅diệt 。又hựu 隨tùy 等đẳng 者giả 。如như 華hoa 華hoa 空không 空không 不bất 生sanh 華hoa 。華hoa 去khứ 空không 澄trừng 空không 不bất 加gia 淨tịnh 。障chướng 盡tận 等đẳng 者giả 。垢cấu 盡tận 對đối 除trừ 。即tức 無vô 對đối 垢cấu 。將tương 誰thùy 減giảm 乎hồ 。德đức 不bất 增tăng 者giả 。於ư 此thử 無vô 修tu 。亦diệc 無vô 成thành 就tựu 。其kỳ 何hà 增tăng 耶da 。此thử 生sanh 下hạ 二nhị 會hội 總tổng 諸chư 識thức 熏huân 習tập 故cố 妄vọng 心tâm 分phân 別biệt 故cố 。有hữu 色sắc 等đẳng 生sanh 。是thị 故cố 皆giai 有hữu 為vi 也dã 。真chân 空không 離ly 此thử 故cố 翻phiên 破phá 彼bỉ 顯hiển 空không 相tướng 也dã 。三tam 就tựu 下hạ 三tam 就tựu 觀quán 行hành 釋thích 二nhị 。初sơ 正chánh 釋thích 。謂vị 於ư 等đẳng 者giả 。標tiêu 指chỉ 也dã 。具cụ 言ngôn 三tam 無vô 性tánh 者giả 。謂vị 相tướng 無vô 自tự 性tánh 性tánh 。生sanh 無vô 自tự 性tánh 性tánh 。勝thắng 義nghĩa 無vô 自tự 性tánh 性tánh 於ư 中trung 二nhị 。初sơ 對đối 三tam 無vô 性tánh 說thuyết 。一nhất 於ư 遍biến 計kế 作tác 無vô 相tướng 觀quán 。由do 無vô 遍biến 計kế 方phương 顯hiển 無vô 相tướng 。故cố 唯duy 識thức 云vân 。依y 此thử 三tam 性tánh 說thuyết 彼bỉ 三tam 無vô 性tánh 。是thị 知tri 若nhược 無vô 。遍biến 計kế 安an 知tri 無vô 相tướng 。謂vị 彼bỉ 等đẳng 者giả 遍biến 計kế 之chi 法pháp 妄vọng 情tình 謂vị 有hữu 道Đạo 理lý 。是thị 無vô 古cổ 今kim 觀quán 之chi 無vô 可khả 生sanh 滅diệt 。二nhị 於ư 等đẳng 者giả 。染nhiễm 淨tịnh 之chi 法pháp 。從tùng 因nhân 緣duyên 生sanh 。無vô 有hữu 生sanh 故cố 。故cố 經Kinh 云vân 。一nhất 切thiết 法pháp 無vô 來lai 。是thị 故cố 無vô 有hữu 生sanh 。以dĩ 生sanh 無vô 有hữu 故cố 。滅diệt 亦diệc 不bất 可khả 得đắc 。既ký 本bổn 無vô 生sanh 將tương 何hà 垢cấu 淨tịnh 。三tam 圓viên 成thành 中trung 。言ngôn 前tiền 二nhị 不bất 有hữu 者giả 。謂vị 依y 計kế 也dã 。此thử 約ước 空không 性tánh 二nhị 宗tông 義nghĩa 說thuyết 。若nhược 法pháp 相tướng 宗tông 但đãn 無vô 遍biến 計kế 。又hựu 下hạ 約ước 本bổn 性tánh 重trọng/trùng 釋thích 圓viên 成thành 也dã 。又hựu 妄vọng 下hạ 二nhị 真chân 就tựu 當đương 性tánh 說thuyết 。遍biến 計kế 性tánh 者giả 。性tánh 本bổn 自tự 無vô 何hà 有hữu 生sanh 滅diệt 。緣duyên 生sanh 即tức 無vô 性tánh 無vô 性tánh 即tức 空không 。奚hề 染nhiễm 淨tịnh 之chi 有hữu 。覺giác 明minh 空không 海hải 面diện 為vi 虛hư 空không 。平bình 等đẳng 本bổn 性tánh 。孰thục 增tăng 減giảm 耶da 。鎮trấn 國quốc 曰viết 。別biệt 約ước 三tam 性tánh 中trung 。各các 有hữu 三tam 釋thích 。一nhất 直trực 就tựu 當đương 性tánh 說thuyết 。二nhị 約ước 當đương 性tánh 二nhị 義nghĩa 說thuyết 。三tam 對đối 三tam 無vô 性tánh 說thuyết 。今kim 即tức 初sơ 後hậu 二nhị 義nghĩa 顯hiển 正chánh 作tác 通thông 別biệt 釋thích 者giả 。未vị 見kiến 其kỳ 理lý 。二nhị 會hội 總tổng 可khả 知tri 。經kinh 是thị 下hạ 大đại 文văn 第đệ 三Tam 明Minh 所sở 離ly 二nhị 。初sơ 正chánh 釋thích 經kinh 義nghĩa 四tứ 。初sơ 法pháp 相tướng 開khai 合hợp 門môn 二nhị 。初sơ 唱xướng 經kinh 。第đệ 三tam 下hạ 二nhị 判phán 釋thích 二nhị 。初sơ 總tổng 判phán 。然nhiên 真chân 等đẳng 者giả 。真chân 空không 是thị 能năng 離ly 妄vọng 法pháp 之chi 真Chân 如Như 也dã 。所sở 歷lịch 乃nãi 所sở 離ly 。定định 實thật 有hữu 性tánh 蘊uẩn 等đẳng 妄vọng 染nhiễm 之chi 法pháp 也dã 。云vân 空không 無vô 者giả 。即tức 無vô 此thử 染nhiễm 法pháp 非phi 無vô 不bất 空không 真Chân 如Như 理lý 也dã 。統thống 略lược 有hữu 四tứ 。廣quảng 說thuyết 則tắc 八bát 十thập 餘dư 科khoa 法pháp 相tướng 。開khai 合hợp 者giả 。則tắc 蘊uẩn 界giới 處xứ 隨tùy 根căn 開khai 合hợp 也dã 。初sơ 是thị 下hạ 二nhị 別biệt 釋thích 二nhị 。初sơ 示thị 經kinh 意ý 會hội 中trung 道đạo 。初sơ 是thị 等đẳng 者giả 。良lương 以dĩ 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 。空không 無vô 性tánh 故cố 。空không 蘊uẩn 等đẳng 諸chư 法pháp 定định 實thật 有hữu 性tánh 有hữu 無vô 相tướng 違vi 。是thị 故cố 此thử 中trung 。無vô 彼bỉ 等đẳng 法pháp 。此thử 就tựu 下hạ 會hội 中trung 道đạo 。即tức 前tiền 相tương 違vi 義nghĩa 也dã 。今kim 云vân 無vô 者giả 。以dĩ 空không 害hại 色sắc 故cố 。中trung 無vô 色sắc 也dã 。不bất 壞hoại 色sắc 者giả 。即tức 不bất 相tương 礙ngại 相tương/tướng 作tác 義nghĩa 也dã 。空không 是thị 真chân 空không 不bất 妨phương 幻huyễn 色sắc 。若nhược 礙ngại 於ư 色sắc 非phi 真chân 空không 故cố 。自tự 性tánh 等đẳng 者giả 。由do 從tùng 緣duyên 故cố 有hữu 。有hữu 來lai 即tức 無vô 故cố 不bất 待đãi 壞hoại 。近cận 古cổ 不bất 達đạt 而nhi 謂vị 但đãn 顯hiển 空không 理lý 。未vị 曉hiểu 全toàn 即tức 妙diệu 有hữu 也dã 。此thử 中trung 下hạ 二nhị 就tựu 法pháp 相tướng 顯hiển 開khai 合hợp 。初sơ 明minh 五ngũ 蘊uẩn 。亦diệc 云vân 五ngũ 陰ấm 。陰ấm 章chương 曰viết 。問vấn 蘊uẩn 義nghĩa 云vân 何hà 。答đáp 諸chư 所sở 有hữu 色sắc 。去khứ 未vị 現hiện 在tại 內nội 外ngoại 細tế 麁thô 遠viễn 近cận 勝thắng 劣liệt 。彼bỉ 一nhất 切thiết 略lược 說thuyết 色sắc 蘊uẩn 積tích 聚tụ 義nghĩa 。故cố 如như 財tài 貨hóa 積tích 聚tụ 。乃nãi 至chí 識thức 蘊uẩn 。此thử 問vấn 顯hiển 得đắc 名danh 也dã 。又hựu 苦khổ 相tương/tướng 廣quảng 大đại 故cố 。名danh 為vi 蘊uẩn 。如như 經kinh 純thuần 大đại 眾chúng 苦khổ 蘊uẩn 集tập 故cố 等đẳng 。

又hựu 問vấn 。

蘊uẩn 義nghĩa 云vân 何hà 。實thật 有hữu 幾kỷ 是thị 實thật 有hữu 為vi 何hà 義nghĩa 。故cố 觀quán 實thật 有hữu 耶da 。答đáp 此thử 餘dư 根căn 境cảnh 是thị 實thật 有hữu 義nghĩa 。一nhất 切thiết 皆giai 實thật 有hữu 為vi 捨xả 執chấp 著trước 實thật 有hữu 故cố 。觀quán 察sát 實thật 有hữu 。此thử 蘊uẩn 義nghĩa 聲Thanh 聞Văn 即tức 實thật 初sơ 教giáo 即tức 空không 。終chung 教giáo 即tức 如như 。頓đốn 教giáo 不bất 可khả 說thuyết 。一Nhất 乘Thừa 即tức 法Pháp 界Giới 。二nhị 無vô 下hạ 空không 十thập 二nhị 處xứ 也dã 。處xử 章chương 云vân 。十thập 色sắc 界giới 即tức 十thập 色sắc 處xứ 。彼bỉ 不bất 言ngôn 半bán 略lược 也dã 。章chương 問vấn 曰viết 。處xử 義nghĩa 云vân 何hà 。答đáp 識thức 生sanh 長trưởng 門môn 義nghĩa 。是thị 處xứ 義nghĩa 。當đương 知tri 是thị 種chủng 子tử 義nghĩa 攝nhiếp 。三tam 無vô 眼nhãn 下hạ 三tam 空không 十thập 八bát 界giới 。界giới 章chương 曰viết 。云vân 何hà 建kiến 立lập 。界giới 謂vị 色sắc 蘊uẩn 即tức 十thập 界giới 。眼nhãn 等đẳng 五ngũ 根căn 界giới 。色sắc 等đẳng 五ngũ 境cảnh 界giới 。及cập 法pháp 處xứ 一nhất 分phần/phân 受thọ 想tưởng 行hành 蘊uẩn 。即tức 法Pháp 界Giới 一nhất 分phần/phân 識thức 蘊uẩn 。七thất 識thức 界giới 謂vị 眼nhãn 等đẳng 六lục 識thức 。及cập 意ý 界giới 故cố 。故cố 云vân 。色sắc 心tâm 俱câu 開khai 有hữu 作tác 三tam 六lục 觀quán 者giả 。義nghĩa 亦diệc 可khả 見kiến 。章chương 問vấn 。界giới 義nghĩa 云vân 何hà 。答đáp 一nhất 切thiết 法pháp 種chủng 子tử 義nghĩa 。謂vị 依y 阿a 賴lại 耶da 識thức 。中trung 諸chư 法pháp 種chủng 子tử 說thuyết 名danh 界giới 。界giới 是thị 因nhân 義nghĩa 故cố 。又hựu 能năng 持trì 自tự 相tương/tướng 義nghĩa 。是thị 界giới 義nghĩa 。廣quảng 義nghĩa 。彼bỉ 說thuyết 釋thích 。此thử 下hạ 指chỉ 廣quảng 。經kinh 無vô 下hạ 二nhị 緣duyên 起khởi 逆nghịch 順thuận 門môn 二nhị 。初sơ 唱xướng 經kinh 。此thử 即tức 緣duyên 起khởi 觀quán 也dã 。鎮trấn 國quốc 云vân 。緣duyên 起khởi 深thâm 義nghĩa 佛Phật 教giáo 所sở 宗tông 。乘thừa 智trí 階giai 差sai 淺thiển 深thâm 多đa 種chủng 。龍long 樹thụ 曰viết 。因nhân 緣duyên 有hữu 二nhị 。一nhất 內nội 。二nhị 外ngoại 。外ngoại 即tức 水thủy 土thổ/độ 穀cốc 牙nha 。內nội 即tức 十Thập 二Nhị 因Nhân 緣Duyên 。今kim 正chánh 辨biện 內nội 。然nhiên 外ngoại 由do 內nội 變biến 本bổn 末mạt 相tương/tướng 收thu 總tổng 含hàm 法Pháp 界Giới 。一nhất 大đại 緣duyên 起khởi 。大đại 經kinh 文văn 內nội 略lược 說thuyết 十thập 重trọng/trùng 窮cùng 究cứu 性tánh 相tướng 。以dĩ 顯hiển 無vô 盡tận 一Nhất 乘Thừa 之chi 義nghĩa 。廣quảng 如như 彼bỉ 疏sớ/sơ 。三tam 乘thừa 緣duyên 起khởi 亦diệc 具cụ 十thập 門môn 。如như 瓔anh 珞lạc 經kinh 。三tam 乘thừa 之chi 智trí 觀quán 之chi 。各các 得đắc 自tự 果quả 。廣quảng 說thuyết 如như 餘dư 。二nhị 明minh 下hạ 二nhị 作tác 釋thích 彼bỉ 之chi 十thập 門môn 。皆giai 具cụ 逆nghịch 順thuận 。逆nghịch 則tắc 緣duyên 滅diệt 順thuận 則tắc 緣duyên 生sanh 。此thử 約ước 流lưu 轉chuyển 還hoàn 滅diệt 。以dĩ 為vi 逆nghịch 順thuận 。即tức 逆nghịch 生sanh 死tử 順thuận 生sanh 死tử 也dã 。若nhược 言ngôn 無vô 明minh 緣duyên 行hành 等đẳng 。順thuận 生sanh 死tử 也dã 。無vô 明minh 滅diệt 故cố 行hành 滅diệt 等đẳng 。逆nghịch 生sanh 死tử 也dã 。順thuận 即tức 流lưu 轉chuyển 門môn 。逆nghịch 乃nãi 還hoàn 滅diệt 門môn 。若nhược 二nhị 門môn 各các 說thuyết 逆nghịch 順thuận 。具cụ 如như 探thám 玄huyền 第đệ 十thập 。以dĩ 其kỳ 等đẳng 者giả 。三tam 道đạo 性tánh 空không 故cố 。因nhân 緣duyên 生sanh 法pháp 。生sanh 無vô 有hữu 生sanh 故cố 。逆nghịch 觀quán 等đẳng 者giả 。以dĩ 生sanh 無vô 有hữu 故cố 滅diệt 。亦diệc 不bất 可khả 得đắc 。經Kinh 云vân 。諸chư 法pháp 從tùng 本bổn 來lai 。常thường 自tự 寂tịch 滅diệt 相tướng 。故cố 無vô 可khả 盡tận 。此thử 舉cử 下hạ 例lệ 餘dư 支chi 。經kinh 無vô 下hạ 三tam 染nhiễm 淨tịnh 因nhân 果quả 門môn 二nhị 初sơ 唱xướng 經kinh 。四tứ 聖Thánh 諦Đế 也dã 。聖thánh 者giả 正chánh 也dã 。無vô 漏lậu 正Chánh 法Pháp 得đắc 在tại 心tâm 故cố 。諦đế 有hữu 二nhị 義nghĩa 。一nhất 者giả 諦đế 實thật 。此thử 約ước 境cảnh 辨biện 如như 所sở 說thuyết 相tương/tướng 。不bất 捨xả 離ly 故cố 。真chân 實thật 故cố 。決quyết 定định 故cố 。謂vị 世thế 出xuất 世thế 二nhị 種chủng 因nhân 緣duyên 必tất 無vô 虛hư 妄vọng 差sai 失thất 故cố 。二nhị 審thẩm 諦đế 。此thử 就tựu 智trí 明minh 聖thánh 智trí 觀quán 彼bỉ 審thẩm 不bất 虛hư 故cố 。凡phàm 夫phu 雖tuy 有hữu 苦khổ 集tập 而nhi 不bất 審thẩm 實thật 。不bất 得đắc 稱xưng 諦đế 。無vô 倒đảo 聖thánh 智trí 審thẩm 知tri 境cảnh 故cố 。故cố 名danh 聖Thánh 諦Đế 。瑜du 伽già 云vân 由do 二nhị 緣duyên 故cố 名danh 諦đế 。一nhất 法pháp 性tánh 故cố 。二nhị 勝thắng 解giải 故cố 。凡phàm 夫phu 有hữu 初sơ 無vô 後hậu 。聖thánh 具cụ 二nhị 故cố 偏thiên 稱xưng 聖Thánh 諦Đế 。法pháp 性tánh 是thị 諦đế 實thật 勝thắng 解giải 即tức 審thẩm 諦đế 。三tam 染nhiễm 下hạ 二nhị 作tác 釋thích 。言ngôn 世thế 間gian 因nhân 果quả 者giả 。欲dục 顯hiển 四Tứ 諦Đế 義nghĩa 。通thông 大đại 小tiểu 事sự 理lý 具cụ 足túc 不bất 同đồng 。十Thập 二Nhị 因Nhân 緣Duyên 。但đãn 事sự 而nhi 無vô 理lý 。名danh 廣quảng 而nhi 事sự 略lược 。事sự 亦diệc 不bất 具cụ 。但đãn 有hữu 苦khổ 集tập 而nhi 無vô 道đạo 故cố 。六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 。但đãn 顯hiển 出xuất 世thế 間gian 而nhi 無vô 世thế 間gian 。今kim 言ngôn 苦khổ 集tập 是thị 世thế 間gian 因nhân 果quả 。顯hiển 四Tứ 諦Đế 包bao 含hàm 具cụ 足túc 相tướng 也dã 。所sở 知tri 所sở 斷đoạn 無vô 改cải 易dị 故cố 。謂vị 苦khổ 是thị 下hạ 出xuất 諦đế 體thể 相tướng 也dã 。逼bức 迫bách 名danh 苦khổ 。雖tuy 釋thích 別biệt 名danh 亦diệc 即tức 辨biện 相tương/tướng 。逼bức 迫bách 身thân 心tâm 。是thị 苦khổ 行hạnh 相tương/tướng 故cố 。是thị 生sanh 死tử 報báo 者giả 。指chỉ 體thể 也dã 。體thể 即tức 有hữu 漏lậu 色sắc 心tâm 業nghiệp 所sở 招chiêu 報báo 也dã 。集tập 是thị 彼bỉ 因nhân 者giả 。積tích 集tập 增tăng 長trưởng 名danh 集tập 。亦diệc 是thị 出xuất 名danh 相tướng 也dã 。謂vị 是thị 等đẳng 者giả 。出xuất 體thể 也dã 。厭yếm 苦khổ 斷đoạn 集tập 能năng 化hóa 教giáo 法pháp 出xuất 興hưng 意ý 也dã 。上thượng 是thị 染nhiễm 因nhân 果quả 滅diệt 道đạo 等đẳng 者giả 。淨tịnh 因nhân 果quả 也dã 。滅diệt 是thị 涅Niết 槃Bàn 者giả 。寂tịch 靜tĩnh 名danh 滅diệt 顯hiển 名danh 相tướng 也dã 。涅Niết 槃Bàn 者giả 。出xuất 體thể 也dã 。道đạo 等đẳng 者giả 。即tức 止Chỉ 觀Quán 八Bát 正Chánh 道Đạo 等đẳng 。令linh 欣hân 等đẳng 者giả 。示thị 教giáo 意ý 也dã 。此thử 約ước 相tương/tướng 說thuyết 通thông 大đại 小Tiểu 乘Thừa 。智trí 論luận 云vân 。小Tiểu 乘Thừa 三tam 是thị 有hữu 相tương/tướng 滅diệt 是thị 無vô 相tướng 。大Đại 乘Thừa 四tứ 皆giai 無vô 相tướng 。皆giai 空không 者giả 。即tức 空không 即tức 如như 也dã 。然nhiên 天thiên 台thai 有hữu 四tứ 四Tứ 諦Đế 。一nhất 生sanh 滅diệt 。二nhị 無vô 生sanh 。三tam 無vô 量lượng 。四tứ 無vô 作tác 。束thúc 之chi 唯duy 性tánh 相tướng 。相tương/tướng 開khai 生sanh 滅diệt 無vô 量lượng 。四tứ 無vô 作tác 束thúc 之chi 唯duy 性tánh 相tướng 。相tương/tướng 開khai 生sanh 滅diệt 無vô 量lượng 。性tánh 開khai 無vô 生sanh 無vô 作tác 。若nhược 以dĩ 名danh 必tất 召triệu 實thật 。今kim 經kinh 具cụ 四tứ 。若nhược 約ước 所sở 詮thuyên 正chánh 當đương 無vô 作tác 。兼kiêm 攝nhiếp 無vô 生sanh 。何hà 者giả 。若nhược 但đãn 解giải 苦khổ 無vô 苦khổ 。名danh 苦khổ 聖Thánh 諦Đế 。解giải 集tập 無vô 和hòa 合hợp 。解giải 滅diệt 無vô 滅diệt 。解giải 道Đạo 無vô 道Đạo 。達đạt 四tứ 緣duyên 生sanh 故cố 空không 。則tắc 當đương 無vô 生sanh 。若nhược 了liễu 陰ấm 入nhập 皆giai 如như 無vô 苦khổ 可khả 捨xả 。無vô 明minh 塵trần 勞lao 。即tức 是thị 菩Bồ 提Đề 。無vô 集tập 可khả 斷đoạn 。生sanh 死tử 即tức 涅Niết 槃Bàn 無vô 滅diệt 可khả 證chứng 。邊biên 邪tà 皆giai 中trung 正chánh 。無vô 道đạo 可khả 修tu 。無vô 苦khổ 無vô 集tập 。即tức 無vô 世thế 間gian 。無vô 滅diệt 無vô 道đạo 即tức 無vô 出xuất 世thế 間gian 。不bất 取thủ 不bất 捨xả 。同đồng 一nhất 中trung 道đạo 。又hựu 無vô 苦khổ 可khả 捨xả 非phi 是thị 空không 故cố 。無vô 有hữu 可khả 捨xả 以dĩ 體thể 即tức 如như 。如như 外ngoại 無vô 苦khổ 何hà 所sở 捨xả 耶da 。此thử 句cú 言ngôn 如như 如như 尚thượng 似tự 空không 。集tập 中trung 無vô 明minh 塵trần 勞lao 。皆giai 即tức 菩Bồ 提Đề 。豈khởi 同đồng 前tiền 空không 。菩Bồ 提Đề 體thể 外ngoại 無vô 別biệt 可khả 斷đoạn 。不bất 同đồng 無vô 生sanh 空không 無vô 可khả 斷đoạn 。前tiền 則tắc 空không 中trung 無vô 花hoa 。云vân 何hà 可khả 摘trích 。今kim 則tắc 色sắc 則tắc 是thị 空không 。波ba 即tức 是thị 水thủy 不bất 可khả 除trừ 波ba 。非phi 同đồng 滅diệt 色sắc 。生sanh 死tử 即tức 涅Niết 槃Bàn 。非phi 是thị 體thể 空không 。無vô 可khả 生sanh 滅diệt 。邊biên 邪tà 皆giai 中trung 正chánh 。非phi 離ly 邊biên 外ngoại 別biệt 有hữu 中trung 道đạo 。非phi 離ly 邪tà 外ngoại 別biệt 有hữu 正Chánh 道Đạo 。亦diệc 非phi 無vô 邊biên 無vô 邪tà 無vô 可khả 修tu 也dã 。即tức 是thị 今kim 經kinh 圓viên 通thông 無vô 礙ngại 一nhất 味vị 法pháp 也dã 。故cố 當đương 無vô 作tác 。經kinh 無vô 智trí 下hạ 第đệ 四tứ 境cảnh 智trí 能năng 所sở 門môn 二nhị 。初sơ 唱xướng 經kinh 。四tứ 境cảnh 下hạ 二nhị 作tác 釋thích 。知tri 空không 等đẳng 者giả 。經Kinh 云vân 。若nhược 說thuyết 有hữu 覺giác 。猶do 未vị 離ly 幻huyễn 。是thị 故cố 無vô 智trí 所sở 知tri 等đẳng 者giả 。經Kinh 云vân 。本bổn 無vô 菩Bồ 提Đề 。及cập 與dữ 涅Niết 槃Bàn 。又hựu 經Kinh 云vân 。設thiết 更cánh 有hữu 法pháp 勝thắng 過quá 。菩Bồ 提Đề 涅Niết 槃Bàn 。我ngã 亦diệc 說thuyết 如như 夢mộng 如như 幻huyễn 。文Văn 殊Thù 般Bát 若Nhã 分phần/phân 云vân 。若nhược 知tri 我ngã 性tánh 即tức 知tri 無vô 法pháp 。若nhược 知tri 無vô 法pháp 即tức 無vô 境cảnh 界giới 。若nhược 無vô 境cảnh 界giới 即tức 無vô 所sở 依y 。若nhược 無vô 所sở 依y 即tức 無vô 所sở 住trụ 。若nhược 無vô 所sở 住trụ 。即tức 住trụ 平bình 等đẳng 。若nhược 住trụ 平bình 等đẳng 則tắc 無vô 能năng 所sở 故cố 曰viết 無vô 住trụ 。鎮trấn 國quốc 曰viết 。我ngã 即tức 法pháp 性tánh 更cánh 不bất 證chứng 入nhập 。法pháp 性tánh 無vô 性tánh 復phục 何hà 所sở 入nhập 。又hựu 曰viết 。然nhiên 有hữu 二nhị 意ý 。一nhất 上thượng 二nhị 句cú 明minh 一nhất 性tánh 不bất 分phân 故cố 無vô 能năng 所sở 。猶do 如như 一nhất 指chỉ 。不bất 能năng 自tự 觸xúc 。二nhị 法pháp 性tánh 無vô 性tánh 復phục 何hà 所sở 入nhập 。明minh 性tánh 空không 故cố 無vô 能năng 所sở 入nhập 。亦diệc 如như 虛hư 空không 。不bất 住trụ 虛hư 空không 。文Văn 殊Thù 分phần/phân 又hựu 云vân 。

佛Phật 告cáo 文Văn 殊Thù 。

汝nhữ 於ư 佛Phật 法Pháp 。豈khởi 不bất 趣thú 求cầu 。文Văn 殊Thù 言ngôn 。

世Thế 尊Tôn 。我ngã 今kim 不bất 見kiến 。有hữu 法pháp 非phi 佛Phật 法Pháp 者giả 。何hà 所sở 趣thú 求cầu 。此thử 即tức 一nhất 性tánh 意ý 也dã 。佛Phật 又hựu 問vấn 云vân 。汝nhữ 於ư 佛Phật 法Pháp 。已dĩ 成thành 就tựu 耶da 。文Văn 殊Thù 言ngôn 。我ngã 都đô 不bất 見kiến 法Pháp 可khả 名danh 佛Phật 。法pháp 何hà 所sở 成thành 就tựu 。此thử 即tức 性tánh 空không 意ý 也dã 。佛Phật 又hựu 問vấn 。汝nhữ 豈khởi 不bất 得đắc 無vô 著trước 性tánh 耶da 。文Văn 殊Thù 答đáp 曰viết 。我ngã 即tức 無vô 著trước 性tánh 豈khởi 無vô 著trước 。性tánh 復phục 得đắc 無vô 著trước 性tánh 。此thử 即tức 我ngã 即tức 法pháp 性tánh 更cánh 不bất 證chứng 入nhập 。唯duy 一nhất 如như 如như 何hà 有hữu 能năng 所sở 得đắc 哉tai 。此thử 皆giai 今kim 經kinh 之chi 廣quảng 文văn 也dã 。問vấn 前tiền 下hạ 二nhị 問vấn 答đáp 顯hiển 宗tông 二nhị 。初sơ 異dị 乘thừa 躡niếp 跡tích 。問vấn 此thử 中trung 文văn 雖tuy 中trung 道đạo 義nghĩa 有hữu 二nhị 問vấn 。一nhất 即tức 前tiền 後hậu 相tương 違vi 。二nhị 則tắc 疑nghi 今kim 滅diệt 色sắc 。前tiền 拂phất 疑nghi 中trung 。空không 即tức 是thị 色sắc 色sắc 存tồn 也dã 。今kim 云vân 。都đô 無vô 故cố 似tự 相tương 違vi 。二Nhị 乘Thừa 不bất 達đạt 疑nghi 今kim 滅diệt 色sắc 也dã 。答đáp 前tiền 下hạ 二nhị 經kinh 旨chỉ 圓viên 通thông 答đáp 不bất 礙ngại 存tồn 者giả 。清thanh 涼lương 曰viết 。即tức 空không 之chi 色sắc 為vi 妙diệu 色sắc 故cố 不bất 礙ngại 存tồn 也dã 。即tức 色sắc 之chi 空không 為vi 真chân 空không 。未vị 嘗thường 不bất 盡tận 矣hĩ 。今kim 此thử 都đô 亡vong 即tức 色sắc 之chi 空không 也dã 。未vị 嘗thường 不bất 立lập 即tức 空không 之chi 色sắc 也dã 。鎮trấn 國quốc 曰viết 。般Bát 若Nhã 不bất 壞hoại 四tứ 句cú 豈khởi 無vô 妙diệu 有hữu 不bất 礙ngại 存tồn 。未vị 嘗thường 不bất 立lập 有hữu 句cú 也dã 。都đô 亡vong 未vị 嘗thường 不bất 盡tận 無vô 句cú 也dã 。合hợp 二nhị 則tắc 兩lưỡng 亦diệc 形hình 。奪đoạt 則tắc 俱câu 非phi 。有hữu 則tắc 妙diệu 有hữu 。豈khởi 非phi 正chánh 詮thuyên 一nhất 性tánh 哉tai 。大đại 品phẩm 下hạ 引dẫn 證chứng 。諸chư 法pháp 無vô 所sở 有hữu 。即tức 無vô 妄vọng 法pháp 之chi 有hữu 。是thị 都đô 亡vong 無vô 句cú 也dã 。如như 是thị 有hữu 此thử 乃nãi 則tắc 有hữu 妄vọng 法pháp 之chi 無vô 。是thị 未vị 嘗thường 不bất 立lập 有hữu 句cú 也dã 。此thử 就tựu 等đẳng 者giả 。即tức 所sở 離ly 中trung 無vô 定định 性tánh 實thật 有hữu 也dã 。前tiền 據cứ 如như 是thị 有hữu 者giả 。即tức 空không 之chi 有hữu 不bất 思tư 議nghị 之chi 有hữu 也dã 。又hựu 前tiền 下hạ 顯hiển 正chánh 義nghĩa 中trung 三tam 義nghĩa 也dã 。一nhất 法pháp 者giả 。一nhất 味vị 無vô 差sai 別biệt 法pháp 也dã 。二nhị 義nghĩa 即tức 空không 有hữu 二nhị 門môn 。隨tùy 說thuyết 無vô 違vi 者giả 。互hỗ 融dung 相tương/tướng 是thị 不bất 同đồng 空không 宗tông 空không 。即tức 是thị 真chân 有hữu 即tức 為vi 妄vọng 。清thanh 涼lương 曰viết 。性tánh 空không 通thông 於ư 初sơ 頓đốn 終chung 教giáo 。妙diệu 有hữu 即tức 是thị 實thật 教giáo 。若nhược 通thông 於ư 空không 有hữu 二nhị 互hỗ 交giao 徹triệt 。具cụ 德đức 即tức 是thị 圓viên 教giáo 。經kinh 以dĩ 下hạ 第đệ 四tứ 明minh 所sở 得đắc 。此thử 經Kinh 大đại 科khoa 有hữu 五ngũ 。初sơ 則tắc 斷đoạn 疑nghi 以dĩ 生sanh 信tín 。次thứ 則tắc 顯hiển 理lý 令linh 正chánh 解giải 。三tam 則tắc 起khởi 行hành 而nhi 斷đoạn 惑hoặc 。四tứ 明minh 所sở 得đắc 以dĩ 顯hiển 果quả 。五ngũ 乃nãi 歎thán 法Pháp 以dĩ 讚tán 德đức 。是thị 則tắc 當đương 機cơ 稟bẩm 教giáo 依y 修tu 剋khắc 證chứng 。一nhất 道đạo 始thỉ 終chung 。豈khởi 可khả 但đãn 將tương 所sở 離ly 一nhất 科khoa 斷đoạn 除trừ 眾chúng 生sanh 情tình 計kế 。經kinh 家gia 說thuyết 示thị 行hành 者giả 。令linh 解giải 理lý 中trung 無vô 。此thử 便tiện 謂vị 說thuyết 空không 。抑ức 歸quy 權quyền 始thỉ 不bất 觀quán 此thử 科khoa 。二nhị 轉chuyển 依y 果quả 。無vô 得đắc 而nhi 大đại 得đắc 當đương 機cơ 獲hoạch 益ích 耶da 。然nhiên 此thử 所sở 得đắc 若nhược 通thông 論luận 般Bát 若Nhã 雖tuy 有hữu 權quyền 實thật 。皆giai 為vi 三tam 人nhân 所sở 得đắc 。故cố 經Kinh 云vân 。若nhược 有hữu 情tình 類loại 於ư 聲Thanh 聞Văn 乘Thừa 。性tánh 決quyết 定định 者giả 。聞văn 此thử 法Pháp 已dĩ 。速tốc 能năng 證chứng 得đắc 。自tự 無vô 漏lậu 地địa 。乃nãi 至chí 於ư 無vô 上thượng 。乘thừa 性tánh 決quyết 定định 者giả 。聞văn 此thử 法Pháp 已dĩ 。速tốc 證chứng 無Vô 上Thượng 正Chánh 等Đẳng 菩Bồ 提Đề 等đẳng 。又hựu 疏sớ/sơ 主chủ 曰viết 。般Bát 若Nhã 亦diệc 為vi 二Nhị 乘Thừa 。良lương 以dĩ 法pháp 華hoa 之chi 前tiền 未vị 經kinh 破phá 會hội 。通thông 說thuyết 三tam 乘thừa 法Pháp 。具cụ 獲hoạch 三tam 乘thừa 益ích 。今kim 經kinh 雖tuy 唯duy 說thuyết 大đại 兼kiêm 斷đoạn 彼bỉ 疑nghi 與dữ 其kỳ 進tiến 也dã 。於ư 中trung 二nhị 。初sơ 牒điệp 前tiền 起khởi 後hậu 二nhị 。初sơ 唱xướng 經kinh 。二nhị 判phán 釋thích 言ngôn 以dĩ 下hạ 牒điệp 經kinh 科khoa 釋thích 也dã 。前tiền 云vân 無vô 智trí 亦diệc 無vô 得đắc 故cố 。今kim 躡niếp 為vi 因nhân 行hành 由do 是thị 而nhi 得đắc 果quả 。如như 是thị 則tắc 前tiền 明minh 所sở 離ly 。是thị 斷đoạn 惑hoặc 。今kim 明minh 所sở 得đắc 。是thị 證chứng 果Quả 也dã 。清thanh 涼lương 曰viết 。無vô 所sở 得đắc 即tức 般Bát 若Nhã 相tương/tướng 。由do 得đắc 般Bát 若Nhã 無vô 得đắc 智trí 慧tuệ 故cố 方phương 得đắc 也dã 。故cố 引dẫn 大đại 品phẩm 無vô 得đắc 而nhi 得đắc 。大đại 品phẩm 又hựu 云vân 。以dĩ 無vô 所sở 得đắc 。而nhi 為vi 方phương 便tiện 。祖tổ 曰viết 。若nhược 不bất 住trụ 事sự 。理lý 生sanh 死tử 涅Niết 槃Bàn 。則tắc 事sự 理lý 無vô 礙ngại 之chi 方phương 便tiện 也dã 。疏sớ/sơ 主chủ 曰viết 。由do 觀quán 真chân 空không 方phương 成thành 諸chư 行hành 。是thị 故cố 十thập 度độ 等đẳng 行hành 皆giai 由do 空không 成thành 。菩Bồ 提Đề 等đẳng 果quả 皆giai 由do 空không 立lập 。是thị 故cố 從tùng 此thử 真chân 空không 無vô 住trụ 。建kiến 立lập 諸chư 法pháp 。又hựu 令linh 諸chư 法pháp 得đắc 相tương/tướng 即tức 相tương/tướng 入nhập 。無vô 障chướng 無vô 礙ngại 等đẳng 。並tịnh 是thị 此thử 門môn 之chi 大đại 用dụng 也dã 。又hựu 無vô 得đắc 者giả 。要yếu 須tu 足túc 跡tích 不bất 存tồn 。蕩đãng 然nhiên 淨tịnh 掃tảo 。方phương 云vân 無vô 得đắc 。清thanh 涼lương 曰viết 。非phi 但đãn 相tương/tướng 有hữu 性tánh 無vô 而nhi 已dĩ 。謂vị 諸chư 宗tông 計kế 多đa 有hữu 此thử 說thuyết 。但đãn 空không 自tự 性tánh 不bất 空không 於ư 法pháp 。如như 法Pháp 相tương/tướng 宗tông 但đãn 無vô 遍biến 計kế 非phi 無vô 依y 他tha 。設thiết 學học 三tam 論luận 。不bất 得đắc 意ý 者giả 亦diệc 云vân 。法pháp 無vô 自tự 性tánh 故cố 說thuyết 為vi 空không 。則tắc 令linh 相tương/tướng 不bất 空không 矣hĩ 。今kim 無vô 性tánh 緣duyên 生sanh 故cố 有hữu 。有hữu 體thể 即tức 空không 緣duyên 生sanh 無vô 性tánh 故cố 空không 。空không 而nhi 常thường 有hữu 要yếu 互hỗ 交giao 徹triệt 。方phương 是thị 真chân 空không 妙diệu 有hữu 。其kỳ 言ngôn 大đại 同đồng 而nhi 旨chỉ 有hữu 異dị 。政chánh 觀quán 以dĩ 來lai 尚thượng 不bất 達đạt 此thử 。經kinh 菩bồ 下hạ 二nhị 正chánh 明minh 所sở 得đắc 二nhị 。先tiên 明minh 得đắc 斷đoạn 果quả 二nhị 。初sơ 舉cử 人nhân 依y 法pháp 二nhị 。初sơ 唱xướng 經kinh 。二nhị 判phán 釋thích 。言ngôn 斷đoạn 果quả 者giả 。斷đoạn 所sở 顯hiển 故cố 。明minh 依y 等đẳng 者giả 。即tức 依y 前tiền 無vô 得đắc 般Bát 若Nhã 智trí 慧tuệ 法pháp 行hành 也dã 。若nhược 無vô 般Bát 若Nhã 餘dư 度độ 皆giai 不bất 到đáo 岸ngạn 。經kinh 心tâm 下hạ 二nhị 斷đoạn 障chướng 得đắc 果quả 三tam 。初sơ 行hành 成thành 二nhị 。初sơ 唱xướng 經kinh 。二nhị 斷đoạn 下hạ 二nhị 作tác 釋thích 。初sơ 科khoa 判phán 。次thứ 牒điệp 釋thích 。行hành 成thành 者giả 。總tổng 示thị 。謂vị 惑hoặc 下hạ 別biệt 顯hiển 。謂vị 煩phiền 惱não 障chướng 障chướng 心tâm 。心tâm 不bất 解giải 脫thoát 故cố 。造tạo 業nghiệp 輪luân 轉chuyển 。所sở 知tri 障chướng 障chướng 慧tuệ 。慧tuệ 不bất 解giải 脫thoát 故cố 。不bất 了liễu 自tự 心tâm 。不bất 達đạt 諸chư 法pháp 性tánh 相tướng 。縱túng/tung 出xuất 三tam 界giới 亦diệc 滯trệ 下hạ 乘thừa 。不bất 得đắc 成thành 佛Phật 。今kim 得đắc 般Bát 若Nhã 深thâm 慧tuệ 。二nhị 障chướng 種chủng 現hiện 俱câu 亡vong 得đắc 二nhị 解giải 脫thoát 故cố 。不bất 礙ngại 等đẳng 也dã 。經kinh 無vô 下hạ 二nhị 斷đoạn 障chướng 二nhị 。初sơ 唱xướng 經kinh 。二nhị 斷đoạn 下hạ 二nhị 作tác 釋thích 。言ngôn 魔ma 冤oan 之chi 怖bố 者giả 。天thiên 魔ma 外ngoại 道đạo 。現hiện 形hình 以dĩ 怖bố 行hành 者giả 。廣quảng 如như 起khởi 信tín 本bổn 末mạt 論luận 說thuyết 。顛điên 倒đảo 夢mộng 想tưởng 者giả 。生sanh 住trụ 異dị 滅diệt 。疏sớ/sơ 主chủ 例lệ 釋thích 。以dĩ 夢mộng 皆giai 能năng 眠miên 。眾chúng 生sanh 於ư 我ngã 。我ngã 所sở 中trung 而nhi 不bất 覺giác 知tri 故cố 。夢mộng 所sở 見kiến 境cảnh 無vô 而nhi 謂vị 有hữu 故cố 。名danh 顛điên 倒đảo 。由do 本bổn 淨tịnh 心tâm 為vi 無vô 明minh 所sở 眠miên 。夢mộng 於ư 四tứ 相tương/tướng 。起khởi 諸chư 煩phiền 惱não 。今kim 得đắc 般Bát 若Nhã 智trí 。日nhật 破phá 煩phiền 惱não 夢mộng 。了liễu 諸chư 法pháp 空không 故cố 。云vân 惡ác 因nhân 盡tận 也dã 。經kinh 究cứu 下hạ 三tam 得đắc 果quả 二nhị 。初sơ 唱xướng 經kinh 。三tam 得đắc 下hạ 二nhị 作tác 釋thích 。初sơ 翻phiên 梵Phạm 成thành 華hoa 。德đức 無vô 不bất 備bị 者giả 。無vô 住trú 處xứ 大đại 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。具cụ 足túc 常thường 等đẳng 無vô 盡tận 德đức 也dã 。教giáo 興hưng 中trung 云vân 。顯hiển 佛Phật 勝thắng 德đức 生sanh 淨tịnh 信tín 故cố 。今kim 得đắc 菩Bồ 提Đề 涅Niết 槃Bàn 果quả 故cố 。不bất 同đồng 無vô 得đắc 。乃nãi 真chân 佛Phật 德đức 空không 也dã 。祖tổ 文văn 引dẫn 此thử 顯hiển 佛Phật 德đức 。空không 者giả 。乃nãi 順thuận 智trí 光quang 前tiền 記ký 。已dĩ 會hội 障chướng 無vô 不bất 盡tận 者giả 。惑hoặc 障chướng 本bổn 如như 無vô 盡tận 可khả 盡tận 。無vô 斷đoạn 可khả 斷đoạn 。簡giản 異dị 下hạ 釋thích 究cứu 竟cánh 言ngôn 。但đãn 簡giản 小Tiểu 乘Thừa 順thuận 慈từ 恩ân 三tam 藏tạng 也dã 。又hựu 釋thích 等đẳng 者giả 。非phi 真chân 流lưu 之chi 行hành 。無vô 以dĩ 契khế 真chân 未vị 有hữu 適thích 真chân 之chi 行hành 。不bất 從tùng 真chân 起khởi 。今kim 以dĩ 即tức 實thật 相tướng 之chi 觀quán 。照chiếu 證chứng 彼bỉ 即tức 智trí 之chi 如như 。如như 珠châu 發phát 光quang 光quang 還hoàn 自tự 照chiếu 。窮cùng 理lý 盡tận 性tánh 故cố 名danh 究cứu 竟cánh 。此thử 據cứ 自tự 宗tông 釋thích 也dã 。經kinh 三tam 下hạ 二nhị 諸chư 佛Phật 得đắc 智trí 果quả 二nhị 。初sơ 舉cử 人nhân 依y 法pháp 二nhị 。初sơ 唱xướng 經kinh 。二nhị 作tác 釋thích 。經Kinh 云vân 。一nhất 門môn 超siêu 出xuất 。妙diệu 莊trang 嚴nghiêm 路lộ 。經kinh 得đắc 下hạ 二nhị 正chánh 明minh 得đắc 果quả 二nhị 。初sơ 唱xướng 經kinh 。二nhị 正chánh 下hạ 二nhị 演diễn 釋thích 。初sơ 翻phiên 梵Phạm 成thành 唐đường 。覺giác 有hữu 下hạ 釋thích 義nghĩa 。如như 理lý 智trí 觀quán 真chân 非phi 行hành 理lý 外ngoại 故cố 。云vân 正chánh 覺giác 。如như 量lượng 智trí 觀quán 俗tục 。如như 彼bỉ 性tánh 相tướng 遍biến 觀quán 察sát 故cố 。故cố 云vân 等đẳng 覺giác 至chí 極cực 。無vô 邊biên 者giả 。得đắc 一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 。過quá 彼bỉ 下hạ 乘thừa 下hạ 位vị 故cố 。無vô 有hữu 上thượng 。上thượng 來lai 下hạ 結kết 也dã 。經kinh 故cố 下hạ 大đại 文văn 第đệ 五ngũ 結kết 歎thán 勝thắng 能năng 。二nhị 先tiên 別biệt 歎thán 勝thắng 德đức 二nhị 。初sơ 唱xướng 經kinh 。二nhị 演diễn 釋thích 二nhị 。初sơ 牒điệp 前tiền 起khởi 後hậu 。由do 佛Phật 下hạ 顯hiển 經kinh 意ý 。歎thán 其kỳ 下hạ 二nhị 略lược 歎thán 四tứ 德đức 三tam 。一nhất 就tựu 法pháp 釋thích 。二nhị 約ước 功công 能năng 釋thích 。行hành 滿mãn 故cố 無vô 有hữu 過quá 上thượng 。德đức 圓viên 故cố 與dữ 無vô 等đẳng 齊tề 等đẳng 也dã 。三tam 就tựu 下hạ 三tam 就tựu 位vị 釋thích 。引dẫn 論luận 中trung 比tỉ 餘dư 下hạ 釋thích 無vô 等đẳng 字tự 。重trọng/trùng 言ngôn 等đẳng 下hạ 。釋thích 後hậu 等đẳng 言ngôn 也dã 。經kinh 能năng 下hạ 二nhị 總tổng 結kết 勝thắng 能năng 二nhị 。初sơ 唱xướng 經kinh 。二nhị 總tổng 下hạ 二nhị 作tác 釋thích 變biến 易dị 者giả 。方phương 便tiện 生sanh 死tử 因nhân 緣duyên 生sanh 死tử 。有hữu 有hữu 生sanh 死tử 無vô 有hữu 生sanh 死tử 也dã 。上thượng 來lai 下hạ 二nhị 結kết 分phân 齊tề 。經kinh 故cố 下hạ 二nhị 祕bí 密mật 般Bát 若Nhã 二nhị 。初sơ 牒điệp 前tiền 起khởi 後hậu 二nhị 。初sơ 唱xướng 經kinh 。自tự 下hạ 下hạ 二nhị 判phán 釋thích 。言ngôn 前tiền 云vân 者giả 。牒điệp 前tiền 未vị 顯hiển 下hạ 起khởi 後hậu 也dã 。然nhiên 前tiền 科khoa 結kết 歎thán 。歎thán 前tiền 顯hiển 了liễu 。今kim 云vân 爾nhĩ 者giả 。經kinh 意ý 多đa 含hàm 貫quán 前tiền 通thông 後hậu 也dã 。經kinh 羯yết 下hạ 二nhị 正chánh 說thuyết 咒chú 辭từ 。二nhị 正chánh 下hạ 二nhị 疏sớ/sơ 語ngữ 二nhị 。初sơ 理lý 不bất 可khả 釋thích 。是thị 諸chư 等đẳng 者giả 。以dĩ 諸chư 佛Phật 心tâm 印ấn 下hạ 位vị 不bất 測trắc 故cố 不bất 須tu 釋thích 。二nhị 若nhược 下hạ 二nhị 應ứng 機cơ 強cường/cưỡng 釋thích 。疏sớ/sơ 主chủ 應ưng 鄭trịnh 公công 之chi 請thỉnh 。而nhi 強cường/cưỡng 釋thích 也dã 。然nhiên 雖tuy 云vân 祕bí 密mật 不bất 可khả 說thuyết 。有hữu 因nhân 緣duyên 故cố 。亦diệc 可khả 無vô 言ngôn 而nhi 言ngôn 。如như 文Văn 殊Thù 五ngũ 字tự 咒chú 。而nhi 般Bát 若Nhã 等đẳng 經kinh 大đại 智Trí 度Độ 論luận 皆giai 有hữu 解giải 釋thích 。智trí 論luận 曰viết 。阿a 字tự 是thị 實thật 相tướng 門môn 則tắc 顯hiển 三tam 種chủng 般Bát 若Nhã 。不bất 相tương 捨xả 離ly 。字tự 即tức 名danh 字tự 般Bát 若Nhã 。入nhập 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 門môn 。即tức 觀quán 照chiếu 般Bát 若Nhã 。悟ngộ 不bất 生sanh 等đẳng 即tức 實thật 相tướng 般Bát 若Nhã 。大đại 品phẩm 云vân 。阿a 字tự 門môn 一nhất 切thiết 法pháp 初sơ 不bất 生sanh 故cố 。智trí 論luận 釋thích 云vân 。若nhược 菩Bồ 薩Tát 一nhất 切thiết 。諸chư 法pháp 中trung 聞văn 阿a 字tự 即tức 時thời 隨tùy 義nghĩa 。所sở 謂vị 一nhất 切thiết 法pháp 。從tùng 初sơ 來lai 不bất 生sanh 相tương/tướng 。以dĩ 阿a 提đề 秦tần 言ngôn 初sơ 故cố 。阿a 耨nậu 波ba 陀đà 秦tần 言ngôn 不bất 生sanh 故cố 。大đại 品phẩm 云vân 。囉ra 字tự 悟ngộ 一nhất 切thiết 法pháp 。離ly 塵trần 垢cấu 故cố 。論luận 云vân 。若nhược 聞văn 囉ra 字tự 即tức 隨tùy 義nghĩa 知tri 一nhất 切thiết 法pháp 離ly 垢cấu 相tương/tướng 。以dĩ 囉ra 闍xà 秦tần 言ngôn 垢cấu 故cố 。大đại 品phẩm 云vân 。波ba 者giả 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 故cố 。論luận 云vân 。若nhược 聞văn 波ba 字tự 即tức 知tri 一nhất 切thiết 法pháp 。入nhập 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 。以dĩ 波ba 羅la 末mạt 陀đà 秦tần 言ngôn 。第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 故cố 。大đại 品phẩm 云vân 遮già 字tự 修tu 不bất 可khả 得đắc 。論luận 云vân 。若nhược 聞văn 遮già 字tự 即tức 時thời 知tri 。一nhất 切thiết 法pháp 。諸chư 行hành 皆giai 悉tất 非phi 行hành 。以dĩ 遮già 利lợi 夜dạ 秦tần 言ngôn 行hạnh 故cố 。大đại 品phẩm 云vân 。那na 字tự 門môn 諸chư 法pháp 離ly 名danh 性tánh 相tướng 不bất 得đắc 不bất 失thất 故cố 。論luận 云vân 。若nhược 聞văn 那na 字tự 即tức 知tri 一nhất 切thiết 法pháp 。不bất 得đắc 不bất 失thất 。不bất 來lai 不bất 去khứ 。以dĩ 那na 秦tần 言ngôn 不bất 故cố 。故cố 知tri 不bất 因nhân 緣duyên 亦diệc 可khả 強cường/cưỡng 釋thích 。三tam 慶khánh 讚tán 迴hồi 向hướng 般Bát 若Nhã 深thâm 邃thúy 讚tán 也dã 。累lũy 劫kiếp 難nan 逢phùng 慶khánh 今kim 逢phùng 也dã 。隨tùy 分phần/phân 讚tán 釋thích 謙khiêm 也dã 。冀ký 會hội 真chân 宗tông 迴hồi 向hướng 實thật 際tế 也dã 。而nhi 言ngôn 真chân 宗tông 者giả 。謂vị 般Bát 若Nhã 真chân 宗tông 亦diệc 佛Phật 法Pháp 大đại 宗tông 也dã 。

般Bát 若Nhã 心Tâm 經Kinh 疏Sớ/sơ 連Liên 珠Châu 記Ký 下Hạ (# 終Chung )#

心tâm 經kinh 疏sớ/sơ 者giả 。廼# 唐đường 賢hiền 首thủ 國quốc 師sư 。於ư 譯dịch 場tràng 中trung 應ưng 鄭trịnh 公công 之chi 請thỉnh 。而nhi 作tác 也dã 。其kỳ 文văn 約ước 其kỳ 旨chỉ 微vi 。故cố 述thuật 鈔sao 之chi 家gia 尤vưu 為vi 難nạn/nan 能năng 。慧tuệ 因nhân 華hoa 嚴nghiêm 法Pháp 師sư 。獨độc 明minh 幽u 趣thú 穎# 邁mại 常thường 譚đàm 。每mỗi 苦khổ 舊cựu 章chương 頗phả 乖quai 疏sớ/sơ 意ý 。一nhất 日nhật 俯phủ 從tùng 眾chúng 請thỉnh 。爰viên 出xuất 新tân 記ký 。名danh 曰viết 連liên 珠châu 。蓋cái 取thủ 諸chư 祖tổ 遺di 訓huấn 以dĩ 為vi 指chỉ 南nam 。經kinh 論luận 格cách 言ngôn 而nhi 作tác 程# 式thức 。鉤câu 索sách 深thâm 隱ẩn 詒# 厥quyết 方phương 來lai 。俾tỉ 令linh 慧tuệ 炬cự 相tương/tướng 然nhiên 。則tắc 其kỳ 功công 豈khởi 不bất 懋# 矣hĩ 。

時thời 皇hoàng 宋tống 乾can/kiền/càn 道đạo 龍long 集tập 乙ất 酉dậu 中trung 秋thu 既ký 望vọng 。沙Sa 門Môn 慧tuệ 詵sân 題đề 。

般Bát 若Nhã 心Tâm 經Kinh 略Lược 疏Sớ/sơ 連Liên 珠Châu 記Ký 下Hạ (# 終Chung )#