般Bát 若Nhã 燈Đăng 論Luận 釋Thích
Quyển 3
偈Kệ 本Bổn 龍Long 樹Thụ 菩Bồ 薩Tát 釋Thích 論Luận 分Phân 別Biệt 明Minh 菩Bồ 薩Tát 唐Đường 波Ba 羅La 頗Phả 蜜Mật 多Đa 羅La 譯Dịch
般Bát 若Nhã 燈Đăng 論Luận 釋Thích 卷quyển 第đệ 三tam
偈kệ 本bổn 龍long 樹thụ 菩Bồ 薩Tát 。 釋thích 論luận 分phân 別biệt 明minh 菩Bồ 薩Tát 。
大đại 唐đường 中trung 印ấn 度độ 三tam 藏tạng 波ba 羅la 頗phả 蜜mật 多đa 羅la 譯dịch
觀Quán 去Khứ 來Lai 品Phẩm 第đệ 二nhị
復phục 次thứ 初sơ 品phẩm 已dĩ 說thuyết 一nhất 切thiết 法pháp 。 體thể 無vô 起khởi 對đối 治trị 。 令linh 人nhân 信tín 解giải 。 今kim 復phục 次thứ 明minh 不bất 來lai 不bất 去khứ 。 緣duyên 起khởi 差sai 別biệt 。 使sử 物vật 識thức 知tri 。 遮già 彼bỉ 義nghĩa 故cố 。 第đệ 二nhị 品phẩm 起khởi 。 此thử 義nghĩa 云vân 何hà 。 世thế 間gian 法pháp 中trung 。 言ngôn 說thuyết 自tự 在tại 。 於ư 所sở 作tác 事sự 。 深thâm 起khởi 愛ái 染nhiễm 。 今kim 欲dục 拔bạt 彼bỉ 執chấp 著trước 箭tiễn 故cố 。 遮già 一nhất 行hành 相tương/tướng 。 此thử 外ngoại 施thí 為vi 。 即tức 易dị 可khả 破phá 。 彼bỉ 所sở 謂vị 者giả 。 外ngoại 人nhân 言ngôn 。 應ưng 有hữu 如như 是thị 。 內nội 入nhập 體thể 起khởi 。
何hà 以dĩ 故cố 。 彼bỉ 境cảnh 界giới 差sai 別biệt 可khả 言ngôn 說thuyết 故cố 。 若nhược 無vô 此thử 起khởi 彼bỉ 境cảnh 界giới 差sai 別biệt 。 則tắc 不bất 可khả 言ngôn 說thuyết 。 如như 石thạch 女nữ 兒nhi 不bất 可khả 說thuyết 。 彼bỉ 有hữu 來lai 有hữu 去khứ 。 若nhược 提Đề 婆Bà 達Đạt 多Đa 。 耶da 若nhược 達đạt 多đa 。 則tắc 不bất 如như 是thị 。 由do 此thử 譬thí 喻dụ 。 自tự 他tha 諸chư 法pháp 起khởi 義nghĩa 得đắc 成thành 。 論luận 者giả 言ngôn 。 若nhược 施thí 戒giới 禪thiền 等đẳng 。 多đa 修tu 習tập 故cố 。 自tự 性tánh 起khởi 成thành 。 或hoặc 行hành 及cập 住trụ 。 世thế 間gian 所sở 解giải 此thử 成thành 。 已dĩ 復phục 成thành 過quá 。 如như 在tại 定định 者giả 。 以dĩ 慧tuệ 眼nhãn 觀quán 。 彼bỉ 施thí 戒giới 等đẳng 。 行hành 及cập 不bất 行hành 。 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 中trung 。 體thể 不bất 可khả 得đắc 。 彼bỉ 境cảnh 界giới 差sai 別biệt 可khả 言ngôn 說thuyết 。 因nhân 義nghĩa 不bất 成thành 故cố 。 如như 遮già 行hành 起khởi 行hành 亦diệc 同đồng 破phá 。
復phục 次thứ 若nhược 謂vị 我ngã 立lập 因nhân 種chủng 共cộng 汝nhữ 同đồng 解giải 分phân 別biệt 俱câu 成thành 者giả 。 此thử 義nghĩa 不bất 然nhiên 。
何hà 以dĩ 故cố 。 彼bỉ 俱câu 成thành 因nhân 。 驗nghiệm 無vô 體thể 故cố 。 如như 是thị 異dị 執chấp 有hữu 驗nghiệm 。 違vi 彼bỉ 因nhân 義nghĩa 故cố 。
復phục 次thứ 若nhược 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 中trung 。 謂vị 有hữu 去khứ 者giả 。 彼bỉ 已dĩ 去khứ 未vị 去khứ 去khứ 處xứ 三tam 應ưng 可khả 得đắc 。 如như 偈kệ 曰viết 。
已dĩ 去khứ 不bất 應ưng 受thọ 。
釋thích 曰viết 。 謂vị 去khứ 法pháp 已dĩ 謝tạ 故cố 。 此thử 義nghĩa 自tự 他tha 俱câu 解giải 。 不bất 須tu 成thành 立lập 。 偈kệ 曰viết 。
未vị 去khứ 亦diệc 不bất 受thọ 。
釋thích 曰viết 。 由do 去khứ 者giả 故cố 。 如như 已dĩ 去khứ 者giả 。 義nghĩa 意ý 如như 此thử 。
復phục 次thứ 云vân 何hà 未vị 去khứ 。 謂vị 彼bỉ 去khứ 者giả 。 未vị 有hữu 起khởi 作tác 。 以dĩ 彼bỉ 法pháp 未vị 去khứ 故cố 。 能năng 成thành 所sở 成thành 法pháp 自tự 在tại 俱câu 得đắc 成thành 。 以dĩ 法pháp 體thể 法pháp 相tướng 欲dục 去khứ 者giả 。 譬thí 喻dụ 驗nghiệm 故cố 。 此thử 復phục 云vân 何hà 。 以dĩ 未vị 去khứ 亦diệc 不bất 受thọ 。 此thử 義nghĩa 成thành 立lập 。
何hà 以dĩ 故cố 。 以dĩ 未vị 去khứ 故cố 。 譬thí 如như 餘dư 欲dục 去khứ 者giả 。
復phục 次thứ 優ưu 樓lâu 佉khư 弟đệ 子tử 言ngôn 。 何hà 等đẳng 未vị 去khứ 。 為vi 如như 提Đề 婆Bà 達Đạt 多Đa 。 未vị 去khứ 為vi 去khứ 如như 是thị 不bất 受thọ 耶da 。 為vi 如như 提Đề 婆Bà 達Đạt 多Đa 。 去khứ 作tác 不bất 去khứ 令linh 他tha 解giải 耶da 。 論luận 者giả 言ngôn 。 何hà 因nhân 緣duyên 故cố 。 作tác 如như 此thử 問vấn 。 外ngoại 人nhân 言ngôn 。 若nhược 汝nhữ 意ý 欲dục 受thọ 先tiên 分phân 別biệt 。 則tắc 成thành 我ngã 義nghĩa 。 若nhược 汝nhữ 意ý 欲dục 受thọ 後hậu 分phân 別biệt 則tắc 違vi 汝nhữ 因nhân 義nghĩa 。 是thị 故cố 非phi 先tiên 因nhân 義nghĩa 不bất 成thành 。
復phục 次thứ 我ngã 立lập 實thật 外ngoại 別biệt 有hữu 去khứ 法pháp 。 汝nhữ 言ngôn 非phi 者giả 。 是thị 語ngữ 不bất 然nhiên 。 實thật 外ngoại 有hữu 去khứ 。 云vân 何hà 成thành 立lập 。 謂vị 自tự 體thể 外ngoại 句cú 義nghĩa 和hòa 合hợp 調Điều 達Đạt 境cảnh 界giới 有hữu 去khứ 。 調Điều 達Đạt 我ngã 意ý 如như 是thị 。 以dĩ 緣duyên 隨tùy 轉chuyển 故cố 如như 和hòa 合hợp 調Điều 達Đạt 。 應ưng 如như 是thị 知tri 。 論luận 者giả 言ngôn 。 若nhược 世thế 諦đế 中trung 有hữu 去khứ 和hòa 合hợp 。 提Đề 婆Bà 達Đạt 多Đa 。 顯hiển 自tự 體thể 外ngoại 有hữu 句cú 義nghĩa 和hòa 合hợp 。 彼bỉ 境cảnh 界giới 故cố 生sanh 其kỳ 去khứ 覺giác 。 令linh 他tha 解giải 者giả 。 於ư 世thế 諦đế 中trung 成thành 已dĩ 復phục 成thành 過quá 。
何hà 以dĩ 故cố 。 但đãn 有hữu 處xứ 邊biên 剎sát 那na 剎sát 那na 。 前tiền 後hậu 差sai 別biệt 。 名danh 為vi 和hòa 合hợp 。 調Điều 達Đạt 名danh 者giả 。 唯duy 是thị 行hành 聚tụ 。 自tự 既ký 無vô 體thể 。 何hà 有hữu 別biệt 去khứ 。 與dữ 彼bỉ 合hợp 耶da 。 如như 是thị 慧tuệ 者giả 。 我ngã 意ý 所sở 欲dục 。
復phục 次thứ 去khứ 名danh 句cú 義nghĩa 與dữ 調Điều 達Đạt 合hợp 。 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 中trung 。 無vô 譬thí 喻dụ 故cố 。 體thể 不bất 可khả 得đắc 。 如như 是thị 彼bỉ 世thế 諦đế 中trung 。 亦diệc 違vi 道Đạo 理lý 。 何hà 況huống 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 諦Đế 中trung 耶da 。 此thử 等đẳng 過quá 失thất 。 汝nhữ 不bất 得đắc 離ly 。
復phục 次thứ 經kinh 部bộ 師sư 言ngôn 。 因nhân 欲dục 起khởi 動động 生sanh 彼bỉ 風phong 界giới 及cập 四tứ 大đại 造tạo 。 名danh 為vi 身thân 聚tụ 。 處xử 邊biên 無vô 間gian 。 前tiền 後hậu 起khởi 滅diệt 。 說thuyết 名danh 為vi 去khứ 。 若nhược 謂vị 別biệt 有hữu 外ngoại 去khứ 法pháp 者giả 。 是thị 義nghĩa 不bất 然nhiên 。
何hà 以dĩ 故cố 。 隨tùy 所sở 起khởi 處xứ 起khởi 者giả 即tức 滅diệt 故cố 。 譬thí 如như 火hỏa 焰diễm 惑hoặc 者giả 謂vị 去khứ 。 其kỳ 實thật 非phi 也dã 。 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 中trung 。 亦diệc 無vô 去khứ 時thời 。 汝nhữ 於ư 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 中trung 。 遮già 彼bỉ 去khứ 者giả 。 成thành 所sở 成thành 過quá 。 論luận 者giả 言ngôn 。 以dĩ 遮già 起khởi 故cố 。 汝nhữ 說thuyết 方phương 便tiện 。 此thử 義nghĩa 不bất 成thành 。
何hà 以dĩ 故cố 。 焰diễm 等đẳng 去khứ 迷mê 智trí 同đồng 迷mê 故cố 彼bỉ 去khứ 者giả 去khứ 異dị 亦diệc 欲dục 遮già 故cố 。 又hựu 世thế 間gian 智trí 人nhân 。 於ư 汝nhữ 所sở 執chấp 。 不bất 歡hoan 喜hỷ 故cố 。
復phục 次thứ 僧Tăng 佉khư 人nhân 言ngôn 。 如như 我ngã 法pháp 中trung 。 動động 塵trần 偏thiên 增tăng 。 果quả 則tắc 轉chuyển 了liễu 。 彼bỉ 未vị 去khứ 者giả 說thuyết 為vi 去khứ 故cố 。 論luận 者giả 言ngôn 彼bỉ 執chấp 了liễu 等đẳng 。 先tiên 已dĩ 遮già 故cố 。 去khứ 義nghĩa 不bất 成thành 。 此thử 唯duy 分phân 別biệt 。
復phục 次thứ 諸chư 說thuyết 去khứ 者giả 。 聞văn 前tiền 過quá 失thất 。 心tâm 生sanh 怖bố 畏úy 。 共cộng 立lập 義nghĩa 言ngôn 。 去khứ 時thời 去khứ 故cố 。 無vô 前tiền 過quá 失thất 。 此thử 義nghĩa 決quyết 定định 。 論luận 者giả 偈kệ 曰viết 。
離ly 已dĩ 去khứ 未vị 去khứ 。 去khứ 時thời 亦diệc 不bất 受thọ 。
釋thích 曰viết 。 此thử 義nghĩa 云vân 何hà 。 彼bỉ 去khứ 時thời 不bất 可khả 得đắc 故cố 。 若nhược 有hữu 去khứ 時thời 。 為vi 已dĩ 去khứ 耶da 。 為vi 未vị 去khứ 耶da 。 若nhược 半bán 去khứ 半bán 未vị 去khứ 。 二nhị 俱câu 有hữu 過quá 。 外ngoại 人nhân 言ngôn 。 汝nhữ 言ngôn 去khứ 時thời 亦diệc 不bất 受thọ 者giả 。 是thị 義nghĩa 不bất 然nhiên 。
何hà 以dĩ 故cố 。 此thử 應ưng 受thọ 故cố 。 云vân 何hà 知tri 耶da 。 彼bỉ 處xứ 舉cử 足túc 下hạ 足túc 相tướng 貌mạo 。 名danh 為vi 去khứ 時thời 。 如như 偈kệ 曰viết 。
非phi 已dĩ 去khứ 未vị 去khứ 。 彼bỉ 處xứ 去khứ 時thời 去khứ 。
釋thích 曰viết 。 我ngã 所sở 欲dục 者giả 。 去khứ 時thời 有hữu 故cố 。 去khứ 義nghĩa 得đắc 成thành 。
復phục 次thứ 有hữu 人nhân 言ngôn 。 若nhược 有hữu 去khứ 處xứ 。 彼bỉ 可khả 說thuyết 有hữu 去khứ 。 如như 是thị 言ngôn 說thuyết 。 音âm 聲thanh 有hữu 體thể 。 以dĩ 作tác 與dữ 依y 止chỉ 。 不bất 相tương 離ly 故cố 。 已dĩ 去khứ 未vị 去khứ 者giả 。 不bất 說thuyết 遮già 去khứ 。 此thử 不bất 相tương 應ứng 。 汝nhữ 說thuyết 去khứ 時thời 不bất 受thọ 。 義nghĩa 既ký 不bất 成thành 。 已dĩ 去khứ 未vị 去khứ 。 此thử 亦diệc 不bất 破phá 。 論luận 者giả 偈kệ 曰viết 。
若nhược 去khứ 時thời 去khứ 者giả 。 云vân 何hà 有hữu 是thị 義nghĩa 。
釋thích 曰viết 。 如như 汝nhữ 所sở 欲dục 。 去khứ 時thời 去khứ 者giả 。 此thử 義nghĩa 不bất 成thành 。
何hà 以dĩ 故cố 。 以dĩ 去khứ 者giả 故cố 。 如như 已dĩ 去khứ 者giả 。 先tiên 已dĩ 破phá 故cố 。
復phục 次thứ 若nhược 定định 分phân 別biệt 去khứ 時thời 去khứ 者giả 。 為vi 已dĩ 去khứ 中trung 有hữu 去khứ 。 為vi 未vị 去khứ 中trung 有hữu 去khứ 。 為vi 異dị 此thử 二nhị 有hữu 去khứ 處xứ 耶da 。 如như 先tiên 說thuyết 過quá 。
復phục 次thứ 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 中trung 。 去khứ 時thời 去khứ 者giả 驗nghiệm 無vô 體thể 故cố 。 此thử 義nghĩa 云vân 何hà 。 偈kệ 曰viết 。
去khứ 時thời 去khứ 空không 故cố 。 去khứ 時thời 去khứ 不bất 然nhiên 。
釋thích 曰viết 。 如như 問vấn 馬mã 櫪# 。 是thị 誰thùy 馬mã 櫪# 。 答đáp 彼bỉ 有hữu 馬mã 者giả 。 又hựu 問vấn 誰thùy 馬mã 。 答đáp 彼bỉ 有hữu 櫪# 者giả 。 如như 是thị 問vấn 何hà 等đẳng 為vi 去khứ 時thời 。
答đáp 彼bỉ 處xứ 去khứ 。 問vấn 何hà 處xứ 去khứ 。 答đáp 彼bỉ 去khứ 時thời 。 俱câu 不bất 明minh 了liễu 。 或hoặc 謂vị 無vô 始thỉ 世thế 諦đế 所sở 解giải 去khứ 時thời 。 於ư 彼bỉ 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 中trung 。 欲dục 成thành 立lập 去khứ 。 是thị 義nghĩa 不bất 然nhiên 。
何hà 以dĩ 故cố 。 此thử 一nhất 去khứ 業nghiệp 屬thuộc 彼bỉ 去khứ 時thời 此thử 外ngoại 何hà 處xứ 更cánh 別biệt 有hữu 去khứ 而nhi 言ngôn 於ư 彼bỉ 去khứ 時thời 去khứ 耶da 。 是thị 故cố 汝nhữ 說thuyết 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 中trung 。 諸chư 內nội 入nhập 起khởi 及cập 彼bỉ 境cảnh 界giới 差sai 別biệt 言ngôn 說thuyết 。 又hựu 引dẫn 提đề 婆bà 達đạt 等đẳng 為ví 喻dụ 。 立lập 義nghĩa 因nhân 譬thí 三tam 皆giai 不bất 成thành 。 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 中trung 。 以dĩ 無vô 體thể 故cố 。 或hoặc 謂vị 如như 是thị 去khứ 業nghiệp 。 不bất 屬thuộc 去khứ 時thời 。 以dĩ 不bất 屬thuộc 故cố 。 安an 置trí 去khứ 名danh 。 彼bỉ 有hữu 體thể 故cố 。 非phi 因nhân 不bất 成thành 者giả 。 如như 偈kệ 曰viết 。
說thuyết 去khứ 時thời 去khứ 者giả 。
釋thích 曰viết 。 去khứ 時thời 兼kiêm 去khứ 。 此thử 義nghĩa 應ưng 爾nhĩ 。 而nhi 言ngôn 無vô 去khứ 者giả 。 此thử 執chấp 有hữu 過quá 。 是thị 故cố 偈kệ 曰viết 。
去khứ 時thời 中trung 無vô 去khứ 。
釋thích 曰viết 。 於ư 去khứ 時thời 中trung 。 若nhược 無vô 去khứ 者giả 。 則tắc 不bất 可khả 說thuyết 。 以dĩ 為vi 去khứ 時thời 。 去khứ 時thời 無vô 去khứ 者giả 。 世thế 間gian 不bất 信tín 受thọ 。 是thị 故cố 去khứ 業nghiệp 攝nhiếp 屬thuộc 去khứ 時thời 。 與dữ 時thời 和hòa 合hợp 義nghĩa 必tất 定định 爾nhĩ 。 汝nhữ 言ngôn 無vô 去khứ 有hữu 異dị 去khứ 者giả 。 是thị 義nghĩa 不bất 然nhiên 。 有hữu 過quá 失thất 故cố 。 若nhược 汝nhữ 欲dục 避tị 如như 前tiền 過quá 咎cữu 。 執chấp 言ngôn 去khứ 與dữ 去khứ 時thời 。 和hòa 合hợp 復phục 如như 是thị 行hành 去khứ 者giả 。 此thử 義nghĩa 不bất 然nhiên 。 如như 偈kệ 曰viết 。
去khứ 和hòa 合hợp 去khứ 時thời 。 去khứ 者giả 唯duy 分phân 別biệt 。
釋thích 曰viết 。 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 中trung 。 去khứ 和hòa 合hợp 等đẳng 。 皆giai 不bất 可khả 得đắc 。 但đãn 憶ức 想tưởng 分phân 別biệt 故cố 。 若nhược 定định 如như 此thử 。 得đắc 何hà 等đẳng 過quá 。 偈kệ 曰viết 。
若nhược 去khứ 時thời 中trung 去khứ 。 復phục 及cập 此thử 行hành 去khứ 。
則tắc 墮đọa 二nhị 去khứ 過quá 。 此thử 義nghĩa 則tắc 不bất 然nhiên 。
釋thích 曰viết 。 此thử 謂vị 於ư 世thế 諦đế 中trung 。 義nghĩa 不bất 然nhiên 故cố 。
復phục 次thứ 偈kệ 曰viết 。
若nhược 有hữu 二nhị 去khứ 法pháp 。 則tắc 有hữu 二nhị 去khứ 者giả 。
釋thích 曰viết 。 何hà 因nhân 緣duyên 故cố 。 作tác 如như 此thử 遮già 。 若nhược 有hữu 二nhị 法pháp 。 則tắc 有hữu 二nhị 者giả 。 偈kệ 曰viết 。
離ly 去khứ 者giả 有hữu 去khứ 。 是thị 義nghĩa 則tắc 不bất 然nhiên 。
釋thích 曰viết 。 為vi 是thị 義nghĩa 故cố 。 此thử 不bất 應ưng 爾nhĩ 。 如như 前tiền 過quá 咎cữu 。 應ưng 清thanh 淨tịnh 故cố 。 此thử 復phục 云vân 何hà 。 如như 是thị 一nhất 去khứ 。 於ư 世thế 諦đế 中trung 。 觀quán 彼bỉ 去khứ 者giả 。 去khứ 時thời 得đắc 成thành 。 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 中trung 。 與dữ 此thử 相tương 違vi 。 如như 是thị 彼bỉ 境cảnh 界giới 差sai 別biệt 言ngôn 說thuyết 。 及cập 譬thí 喻dụ 等đẳng 。 驗nghiệm 無vô 體thể 故cố 。 內nội 入nhập 不bất 起khởi 。 無vô 來lai 無vô 去khứ 。 緣duyên 起khởi 得đắc 成thành 。
復phục 次thứ 毘tỳ 伽già 羅la 論luận 者giả 言ngôn 。 我ngã 所sở 立lập 義nghĩa 。 無vô 前tiền 過quá 失thất 。
何hà 以dĩ 故cố 。 唯duy 有hữu 一nhất 行hành 。 自tự 體thể 去khứ 故cố 。 彼bỉ 處xứ 行hành 時thời 。 即tức 名danh 為vi 去khứ 。 彼bỉ 行hành 作tác 者giả 。 名danh 為vi 去khứ 者giả 。 是thị 故cố 汝nhữ 言ngôn 。 有hữu 二nhị 去khứ 者giả 。 及cập 二nhị 去khứ 法pháp 。 此thử 過quá 不bất 然nhiên 。 論luận 者giả 言ngôn 。 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 中trung 。 遮già 彼bỉ 去khứ 故cố 。
時thời 則tắc 無vô 體thể 。
時thời 無vô 體thể 故cố 。 去khứ 亦diệc 不bất 成thành 。 於ư 世thế 諦đế 中trung 。 處xử 邊biên 無vô 間gian 。 行hành 聚tụ 續tục 起khởi 。 名danh 為vi 去khứ 者giả 。 觀quán 察sát 去khứ 時thời 。 實thật 無vô 自tự 體thể 。 此thử 不bất 相tương 應ứng 。
復phục 有hữu 人nhân 言ngôn 。 決quyết 定định 有hữu 去khứ 。 如như 是thị 應ưng 知tri 。 此thử 義nghĩa 云vân 何hà 。 彼bỉ 依y 止chỉ 有hữu 故cố 。 若nhược 此thử 依y 止chỉ 無vô 。 彼bỉ 則tắc 不bất 有hữu 。 如như 石thạch 女nữ 兒nhi 。 倒đảo 行hành 等đẳng 事sự 。 去khứ 依y 去khứ 者giả 。 相tướng 貌mạo 云vân 何hà 。 謂vị 提Đề 婆Bà 達Đạt 多Đa 。 是thị 故cố 若nhược 依y 止chỉ 有hữu 。 彼bỉ 去khứ 則tắc 有hữu 。 以dĩ 因nhân 得đắc 成thành 故cố 。 如như 是thị 諸chư 內nội 入nhập 起khởi 。 及cập 去khứ 未vị 去khứ 等đẳng 。 亦diệc 皆giai 得đắc 成thành 。 論luận 者giả 偈kệ 曰viết 。
離ly 去khứ 者giả 無vô 去khứ 。
釋thích 曰viết 。 汝nhữ 言ngôn 去khứ 者giả 。 為vi 去khứ 依y 止chỉ 。 以dĩ 此thử 依y 止chỉ 有hữu 故cố 。 為vi 去khứ 因nhân 者giả 。 是thị 義nghĩa 不bất 然nhiên 。
何hà 以dĩ 故cố 。 若nhược 未vị 說thuyết 因nhân 時thời 。 去khứ 則tắc 不bất 成thành 。 此thử 之chi 過quá 失thất 。 汝nhữ 不bất 得đắc 離ly 。 如như 偈kệ 曰viết 。
離ly 去khứ 者giả 有hữu 去khứ 。 是thị 義nghĩa 則tắc 不bất 然nhiên 。
釋thích 曰viết 。 若nhược 離ly 去khứ 者giả 。 去khứ 則tắc 不bất 成thành 。 如như 此thử 句cú 義nghĩa 。 先tiên 已dĩ 分phân 別biệt 。 是thị 故cố 偈kệ 曰viết 。
若nhược 其kỳ 無vô 彼bỉ 去khứ 。 何hà 處xứ 有hữu 去khứ 者giả 。
釋thích 曰viết 。 彼bỉ 去khứ 者giả 因nhân 。 驗nghiệm 無vô 體thể 故cố 。 此thử 意ý 如như 是thị 。 何hà 處xứ 聲thanh 者giả 。 謂vị 不bất 信tín 去khứ 者giả 。 語ngữ 義nghĩa 得đắc 成thành 。 先tiên 已dĩ 廣quảng 說thuyết 。 去khứ 者giả 無vô 體thể 故cố 。 如như 是thị 依y 止chỉ 。 因nhân 不bất 成thành 過quá 。 及cập 與dữ 彼bỉ 義nghĩa 相tương 違vi 過quá 故cố 。
復phục 有hữu 人nhân 言ngôn 。 去khứ 有hữu 驗nghiệm 故cố 。 無vô 前tiền 執chấp 咎cữu 。 汝nhữ 應ưng 諦đế 聽thính 。 我ngã 決quyết 定định 立lập 有hữu 如như 是thị 去khứ 。 此thử 義nghĩa 云vân 何hà 。 此thử 若nhược 有hữu 合hợp 。 彼bỉ 則tắc 可khả 指chỉ 示thị 故cố 。 此thử 若nhược 無vô 合hợp 。 彼bỉ 則tắc 不bất 可khả 指chỉ 示thị 。 如như 兔thố 無vô 角giác 。 不bất 可khả 指chỉ 示thị 。 言ngôn 有hữu 角giác 也dã 。 今kim 有hữu 去khứ 與dữ 合hợp 可khả 指chỉ 示thị 言ngôn 彼bỉ 調Điều 達Đạt 去khứ 以dĩ 去khứ 有hữu 故cố 。 我ngã 立lập 義nghĩa 成thành 。 論luận 者giả 言ngôn 。 汝nhữ 若nhược 定định 謂vị 有hữu 調Điều 達Đạt 去khứ 可khả 指chỉ 示thị 者giả 。 為vi 欲dục 令linh 於ư 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 中trung 。 有hữu 去khứ 者giả 耶da 。 無vô 去khứ 者giả 耶da 。 如như 偈kệ 曰viết 。
彼bỉ 去khứ 者giả 不bất 去khứ 。
釋thích 曰viết 。 今kim 當đương 安an 立lập 此thử 義nghĩa 。 以dĩ 方phương 便tiện 說thuyết 。 所sở 謂vị 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 中trung 。 彼bỉ 去khứ 者giả 不bất 去khứ 。
何hà 以dĩ 故cố 。 以dĩ 作tác 有hữu 故cố 。 譬thí 如như 住trụ 者giả 。 是thị 故cố 應ưng 知tri 。 去khứ 者giả 不bất 去khứ 。
復phục 有hữu 人nhân 言ngôn 。 我ngã 今kim 成thành 立lập 未vị 去khứ 者giả 去khứ 。 以dĩ 此thử 方phương 便tiện 。 不bất 能năng 破phá 我ngã 。 論luận 者giả 言ngôn 。 如như 與dữ 去khứ 合hợp 。 於ư 世thế 諦đế 中trung 。 說thuyết 去khứ 者giả 。 去khứ 義nghĩa 已dĩ 不bất 成thành 。 今kim 云vân 何hà 言ngôn 未vị 去khứ 者giả 去khứ 。 如như 偈kệ 曰viết 。
未vị 去khứ 者giả 不bất 去khứ 。
釋thích 曰viết 。 彼bỉ 未vị 去khứ 者giả 。 以dĩ 無vô 去khứ 故cố 。 義nghĩa 意ý 如như 此thử 。
復phục 次thứ 若nhược 未vị 去khứ 者giả 。 云vân 何hà 是thị 去khứ 。 若nhược 或hoặc 時thời 去khứ 。 云vân 何hà 名danh 未vị 去khứ 者giả 。 此thử 自tự 相tương 違vi 。
復phục 次thứ 方phương 便tiện 說thuyết 者giả 。 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 中trung 。 彼bỉ 未vị 去khứ 者giả 。 不bất 名danh 為vi 去khứ 。
何hà 以dĩ 故cố 。 以dĩ 去khứ 空không 故cố 。 如như 彼bỉ 異dị 者giả 。 前tiền 來lai 遮già 句cú 。 應ưng 為vi 自tự 部bộ 諸chư 師sư 。 及cập 食thực 糠khang 外ngoại 道đạo 等đẳng 。 作tác 如như 是thị 說thuyết 。
復phục 次thứ 僧Tăng 佉khư 人nhân 言ngôn 。 如như 汝nhữ 所sở 說thuyết 。 彼bỉ 未vị 去khứ 者giả 。 名danh 為vi 不bất 去khứ 。 汝nhữ 立lập 此thử 義nghĩa 。 成thành 我ngã 所sở 成thành 。 論luận 者giả 言ngôn 。 云vân 何hà 名danh 未vị 去khứ 者giả 。 外ngoại 人nhân 言ngôn 。 去khứ 未vị 了liễu 故cố 。 名danh 未vị 去khứ 者giả 。 若nhược 去khứ 已dĩ 了liễu 。 名danh 為vi 去khứ 者giả 。 論luận 者giả 言ngôn 。 汝nhữ 所sở 說thuyết 了liễu 。 有hữu 過quá 失thất 故cố 。 如như 先tiên 已dĩ 遮già 。
復phục 次thứ 若nhược 汝nhữ 言ngôn 先tiên 未vị 作tác 去khứ 。 名danh 未vị 去khứ 者giả 。 是thị 義nghĩa 不bất 然nhiên 。
何hà 以dĩ 故cố 。 汝nhữ 自tự 破phá 故cố 。 謂vị 彼bỉ 去khứ 者giả 。 先tiên 未vị 去khứ 時thời 。 去khứ 有hữu 自tự 體thể 。 汝nhữ 義nghĩa 如như 是thị 。
復phục 次thứ 汝nhữ 謂vị 住trụ 等đẳng 。 為vi 未vị 去khứ 者giả 故cố 。 去khứ 者giả 無vô 體thể 。 如như 是thị 意ý 欲dục 者giả 。 是thị 義nghĩa 不bất 然nhiên 。
何hà 以dĩ 故cố 。 汝nhữ 自tự 立lập 義nghĩa 。 還hoàn 自tự 破phá 故cố 。 謂vị 未vị 作tác 去khứ 聲thanh 。 彼bỉ 去khứ 者giả 。 體thể 不bất 可khả 得đắc 故cố 。
復phục 有hữu 人nhân 言ngôn 。 有hữu 異dị 門môn 故cố 。 名danh 為vi 去khứ 者giả 。 有hữu 異dị 門môn 故cố 。 名danh 未vị 去khứ 者giả 。 由do 此thử 義nghĩa 成thành 。 無vô 如như 上thượng 過quá 。 論luận 者giả 言ngôn 。 汝nhữ 謂vị 去khứ 者giả 。 未vị 去khứ 者giả 。 外ngoại 別biệt 有hữu 異dị 者giả 。 與dữ 彼bỉ 去khứ 合hợp 。 是thị 義nghĩa 不bất 然nhiên 。
何hà 以dĩ 故cố 。 如như 偈kệ 曰viết 。
異dị 去khứ 及cập 未vị 去khứ 。 無vô 第đệ 三tam 去khứ 者giả 。
釋thích 曰viết 。 此thử 明minh 何hà 義nghĩa 。 謂vị 離ly 去khứ 者giả 。 及cập 未vị 去khứ 者giả 。 無vô 彼bỉ 第đệ 三tam 。 此thử 是thị 去khứ 者giả 。 未vị 去khứ 者giả 故cố 。 有hữu 如như 此thử 人nhân 難nạn/nan 令linh 他tha 解giải 。
復phục 次thứ 去khứ 未vị 去khứ 者giả 。 先tiên 已dĩ 破phá 故cố 。 汝nhữ 言ngôn 有hữu 異dị 門môn 故cố 。 名danh 為vi 去khứ 者giả 。 有hữu 異dị 門môn 故cố 。 名danh 未vị 去khứ 者giả 。 此thử 義nghĩa 不bất 成thành 。 若nhược 謂vị 去khứ 者giả 有hữu 作tác 故cố 。 此thử 作tác 不bất 遍biến 。 汝nhữ 立lập 因nhân 義nghĩa 不bất 成thành 。 以dĩ 彼bỉ 無vô 作tác 故cố 者giả 。 是thị 義nghĩa 不bất 然nhiên 。
何hà 以dĩ 故cố 。 汝nhữ 言ngôn 去khứ 者giả 。 與dữ 去khứ 作tác 合hợp 。 如như 是thị 去khứ 作tác 。 是thị 我ngã 所sở 遮già 。 譬thí 如như 功công 用dụng 作tác 聲thanh 。 是thị 其kỳ 無vô 常thường 。 作tác 雖tuy 不bất 遍biến 。 而nhi 作tác 故cố 無vô 常thường 。 因nhân 義nghĩa 得đắc 成thành 。 如như 是thị 去khứ 者giả 。 與dữ 去khứ 作tác 合hợp 。 我ngã 遮già 此thử 故cố 。 非phi 因nhân 不bất 成thành 。 若nhược 有hữu 成thành 立lập 。 未vị 去khứ 義nghĩa 者giả 。 亦diệc 應ưng 以dĩ 此thử 未vị 去khứ 因nhân 。 答đáp 若nhược 謂vị 有hữu 去khứ 者giả 。 無vô 去khứ 者giả 住trụ 者giả 。 住trụ 者giả 立lập 義nghĩa 。 譬thí 喻dụ 無vô 體thể 。 以dĩ 所sở 成thành 之chi 法pháp 一nhất 分phần/phân 不bất 具cụ 者giả 。 是thị 義nghĩa 不bất 然nhiên 。
何hà 以dĩ 故cố 。 所sở 成thành 分phần/phân 者giả 。 彼bỉ 此thử 俱câu 解giải 。 我ngã 引dẫn 住trụ 者giả 。 為vi 譬thí 喻dụ 故cố 。 竟cánh 有hữu 何hà 咎cữu 。 如như 是thị 一nhất 人nhân 。 說thuyết 為vi 去khứ 者giả 。 此thử 義nghĩa 不bất 然nhiên 。 如như 先tiên 說thuyết 因nhân 有hữu 去khứ 合hợp 故cố 。 彼bỉ 可khả 指chỉ 示thị 以dĩ 此thử 為vi 因nhân 者giả 。 因nhân 義nghĩa 不bất 成thành 。 亦diệc 譬thí 喻dụ 無vô 體thể 。 以dĩ 所sở 成thành 之chi 法pháp 具cụ 故cố 。 違vi 於ư 因nhân 義nghĩa 故cố 。 外ngoại 人nhân 言ngôn 。 世thế 間gian 眼nhãn 見kiến 彼bỉ 去khứ 者giả 去khứ 。 見kiến 已dĩ 起khởi 說thuyết 。 雖tuy 有hữu 聞văn 等đẳng 。 不bất 勝thắng 眼nhãn 見kiến 。 以dĩ 是thị 義nghĩa 故cố 。 非phi 因nhân 等đẳng 不bất 成thành 。
論luận 者giả 言ngôn 。 彼bỉ 如như 是thị 見kiến 世thế 諦đế 中trung 慧tuệ 。 以dĩ 此thử 為vi 實thật 。 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 中trung 。 如như 理lý 諦đế 觀quán 。 何hà 等đẳng 名danh 見kiến 。 若nhược 以dĩ 世thế 諦đế 所sở 見kiến 。 為vi 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 者giả 。 彼bỉ 不bất 可khả 信tín 。 此thử 云vân 何hà 知tri 。 如như 偈kệ 曰viết 。
若nhược 謂vị 去khứ 者giả 去khứ 。 此thử 義nghĩa 云vân 何hà 成thành 。
釋thích 曰viết 。 彼bỉ 去khứ 者giả 去khứ 。 去khứ 義nghĩa 不bất 成thành 。 譬thí 如như 有hữu 人nhân 。 自tự 言ngôn 勇dũng 健kiện 。 將tương 臨lâm 戰chiến 陣trận 。 望vọng 風phong 退thoái 走tẩu 。 此thử 勇dũng 若nhược 成thành 。 汝nhữ 義nghĩa 則tắc 立lập 。 云vân 何hà 不bất 成thành 。 如như 偈kệ 曰viết 。
去khứ 者giả 無vô 去khứ 故cố 。 不bất 成thành 義nghĩa 如như 是thị 。
釋thích 曰viết 。 如như 去khứ 無vô 體thể 。 我ngã 先tiên 已dĩ 說thuyết 。 令linh 他tha 解giải 故cố 。 何hà 處xứ 令linh 解giải 。 如như 上thượng 偈kệ 言ngôn 。 已dĩ 去khứ 者giả 不bất 去khứ 故cố 。 及cập 彼bỉ 去khứ 起khởi 亦diệc 先tiên 已dĩ 遮già 。 已dĩ 去khứ 不bất 去khứ 者giả 。 此thử 是thị 立lập 義nghĩa 。 令linh 他tha 得đắc 解giải 。 云vân 何hà 令linh 解giải 。 如như 上thượng 偈kệ 言ngôn 。 若nhược 謂vị 去khứ 者giả 去khứ 。 此thử 義nghĩa 云vân 何hà 。 成thành 等đẳng 如như 先tiên 分phân 別biệt 。 如như 是thị 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 中trung 。 無vô 去khứ 無vô 去khứ 者giả 。 以dĩ 去khứ 不bất 實thật 故cố 。 但đãn 彼bỉ 妄vọng 置trí 去khứ 者giả 。 名danh 去khứ 彼bỉ 諍tranh 論luận 者giả 。 如như 是thị 立lập 義nghĩa 得đắc 此thử 過quá 失thất 。 云vân 何hà 過quá 失thất 。 偈kệ 曰viết 。
去khứ 者giả 去khứ 既ký 空không 。 何hà 有hữu 去khứ 者giả 去khứ 。
釋thích 曰viết 。 若nhược 謂vị 去khứ 成thành 去khứ 者giả 。 與dữ 彼bỉ 去khứ 合hợp 。 是thị 義nghĩa 不bất 然nhiên 。
何hà 以dĩ 故cố 。 若nhược 汝nhữ 欲dục 避tị 如như 前tiền 過quá 失thất 。 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 中trung 。 成thành 立lập 一nhất 去khứ 與dữ 去khứ 者giả 。 合hợp 彼bỉ 名danh 為vi 去khứ 。 此thử 執chấp 則tắc 墮đọa 二nhị 去khứ 過quá 中trung 。 如như 偈kệ 曰viết 。
去khứ 者giả 與dữ 去khứ 合hợp 。 則tắc 墮đọa 二nhị 去khứ 咎cữu 。
云vân 何hà 如như 此thử 。 偈kệ 曰viết 。
一nhất 去khứ 了liễu 去khứ 者giả 。 二nhị 謂vị 去khứ 者giả 去khứ 。
釋thích 曰viết 。 以dĩ 是thị 義nghĩa 故cố 。 別biệt 有hữu 過quá 失thất 。 謂vị 墮đọa 二nhị 去khứ 者giả 。 此thử 復phục 云vân 何hà 。 偈kệ 曰viết 。
離ly 去khứ 者giả 有hữu 去khứ 。 是thị 義nghĩa 則tắc 不bất 然nhiên 。
釋thích 曰viết 。 所sở 依y 若nhược 無vô 。 能năng 依y 不bất 有hữu 。 義nghĩa 意ý 如như 此thử 。 必tất 欲dục 無vô 去khứ 。 有hữu 去khứ 者giả 故cố 。 及cập 有hữu 二nhị 去khứ 。 二nhị 去khứ 者giả 故cố 。 理lý 應ưng 有hữu 去khứ 。 名danh 為vi 去khứ 者giả 。 又hựu 欲dục 去khứ 與dữ 去khứ 者giả 一nhất 故cố 。 世thế 諦đế 成thành 立lập 。 非phi 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 。 以dĩ 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 。 中trung 譬thí 喻dụ 無vô 體thể 。 如như 彼bỉ 所sở 說thuyết 。 驗nghiệm 不bất 成thành 故cố 。 外ngoại 人nhân 言ngôn 。 定định 有hữu 去khứ 。
何hà 以dĩ 故cố 。 彼bỉ 初sơ 發phát 足túc 有hữu 故cố 。 若nhược 世thế 間gian 無vô 物vật 。 則tắc 無vô 初sơ 起khởi 。 如như 虛hư 空không 花hoa 。 由do 世thế 間gian 有hữu 物vật 。 彼bỉ 處xứ 轉chuyển 離ly 。 即tức 名danh 初sơ 發phát 。 說thuyết 為vi 行hành 相tương/tướng 。 是thị 故cố 有hữu 去khứ 。 論luận 者giả 言ngôn 。 譬thí 如như 染nhiễm 鷄kê 。 後hậu 色sắc 雖tuy 異dị 。 鷄kê 體thể 是thị 一nhất 。 汝nhữ 亦diệc 如như 此thử 。 語ngữ 雖tuy 異dị 前tiền 。 義nghĩa 更cánh 無vô 別biệt 。 如như 先tiên 所sở 問vấn 。 今kim 還hoàn 問vấn 汝nhữ 。 為vi 已dĩ 行hành 名danh 初sơ 發phát 。 為vi 未vị 行hành 名danh 初sơ 發phát 。 為vi 行hành 時thời 名danh 初sơ 發phát 耶da 。 三tam 皆giai 不bất 然nhiên 。 如như 偈kệ 曰viết 。
已dĩ 去khứ 中trung 無vô 發phát 。 未vị 去khứ 亦diệc 無vô 發phát 。
去khứ 時thời 中trung 無vô 發phát 。 何hà 處xứ 當đương 有hữu 發phát 。
釋thích 曰viết 。 已dĩ 去khứ 中trung 無vô 發phát 者giả 。 謂vị 去khứ 作tác 用dụng 。 於ư 彼bỉ 已dĩ 謝tạ 故cố 。 未vị 去khứ 亦diệc 無vô 發phát 者giả 。 謂vị 未vị 行hành 無vô 去khứ 。 去khứ 則tắc 不bất 然nhiên 。 去khứ 時thời 中trung 無vô 發phát 者giả 。 謂vị 已dĩ 去khứ 未vị 去khứ 等đẳng 。 皆giai 無vô 去khứ 義nghĩa 。 云vân 何hà 可khả 說thuyết 去khứ 時thời 有hữu 去khứ 。 如như 是thị 三tam 種chủng 。 俱câu 無vô 初sơ 發phát 。 是thị 故cố 偈kệ 言ngôn 。 何hà 處xứ 當đương 有hữu 發phát 。 以dĩ 是thị 義nghĩa 故cố 。 汝nhữ 因nhân 不bất 成thành 。 立lập 義nghĩa 亦diệc 壞hoại 。 如như 是thị 已dĩ 去khứ 未vị 去khứ 去khứ 時thời 。 初sơ 發phát 不bất 成thành 。 令linh 人nhân 信tín 解giải 。 語ngữ 義nghĩa 如như 此thử 。 云vân 何hà 驗nghiệm 耶da 。 所sở 謂vị 已dĩ 去khứ 無vô 初sơ 發phát 。 以dĩ 去khứ 者giả 故cố 。 譬thí 如như 去khứ 者giả 。 去khứ 已dĩ 未vị 去khứ 亦diệc 無vô 發phát 。 以dĩ 未vị 去khứ 故cố 。 譬thí 如như 欲dục 去khứ 者giả 。 未vị 去khứ 去khứ 時thời 中trung 無vô 發phát 。 以dĩ 去khứ 者giả 故cố 。 譬thí 如như 已dĩ 去khứ 未vị 去khứ 者giả 。 如như 是thị 初sơ 發phát 無vô 體thể 。 因nhân 義nghĩa 不bất 成thành 。 自tự 謂vị 為vi 因nhân 有hữu 過quá 失thất 故cố 。 外ngoại 人nhân 言ngôn 。 我ngã 有hữu 異dị 義nghĩa 。 所sở 謂vị 有hữu 彼bỉ 去khứ 言ngôn 說thuyết 故cố 。 以dĩ 此thử 方phương 便tiện 。 去khứ 有hữu 自tự 體thể 。 自tự 位vị 別biệt 故cố 。 又hựu 和hòa 合hợp 句cú 義nghĩa 起khởi 別biệt 語ngữ 言ngôn 因nhân 故cố 。 此thử 若nhược 無vô 者giả 。 彼bỉ 自tự 位vị 差sai 別biệt 和hòa 合hợp 句cú 義nghĩa 起khởi 別biệt 語ngữ 因nhân 則tắc 不bất 得đắc 有hữu 。 如như 生sanh 盲manh 人nhân 。 眼nhãn 識thức 畢tất 竟cánh 無vô 和hòa 合hợp 故cố 。 不bất 可khả 說thuyết 言ngôn 。 彼bỉ 生sanh 盲manh 者giả 。 已dĩ 見kiến 現hiện 見kiến 及cập 以dĩ 當đương 見kiến 。 今kim 有hữu 去khứ 法pháp 及cập 自tự 位vị 等đẳng 。 和hòa 合hợp 句cú 義nghĩa 起khởi 別biệt 語ngữ 因nhân 。 故cố 得đắc 說thuyết 言ngôn 。 彼bỉ 行hành 止chỉ 息tức 名danh 為vi 已dĩ 去khứ 。 行hành 法pháp 正chánh 起khởi 名danh 為vi 去khứ 時thời 。 行hành 作tác 未vị 發phát 名danh 為vi 未vị 去khứ 。 是thị 故cố 我ngã 說thuyết 。 因nhân 有hữu 力lực 故cố 。 去khứ 法pháp 不bất 空không 。 所sở 欲dục 義nghĩa 成thành 。 無vô 前tiền 過quá 失thất 。 論luận 者giả 言ngôn 。 若nhược 有hữu 去khứ 法pháp 可khả 說thuyết 去khứ 時thời 。 已dĩ 去khứ 未vị 去khứ 是thị 義nghĩa 應ưng 爾nhĩ 。 彼bỉ 去khứ 無vô 體thể 。 先tiên 已dĩ 廣quảng 說thuyết 。 汝nhữ 復phục 執chấp 有hữu 。 今kim 當đương 更cánh 破phá 。 如như 偈kệ 曰viết 。
未vị 發phát 無vô 去khứ 時thời 。 亦diệc 復phục 無vô 已dĩ 去khứ 。
彼bỉ 初sơ 起khởi 去khứ 空không 。 未vị 去khứ 何hà 處xứ 發phát 。
釋thích 曰viết 。 前tiền 無vô 去khứ 合hợp 彼bỉ 去khứ 不bất 起khởi 故cố 。 偈kệ 意ý 如như 此thử 。 先tiên 說thuyết 去khứ 空không 。 令linh 他tha 得đắc 解giải 。 驗nghiệm 破phá 外ngoại 人nhân 所sở 立lập 義nghĩa 故cố 。
復phục 次thứ 未vị 去khứ 何hà 處xứ 發phát 者giả 。 此thử 明minh 去khứ 無vô 故cố 。 如như 是thị 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 中trung 。 分phân 別biệt 不bất 起khởi 。 此thử 義nghĩa 云vân 何hà 。 偈kệ 曰viết 。
無vô 已dĩ 去khứ 未vị 去khứ 。 亦diệc 無vô 彼bỉ 去khứ 時thời 。
於ư 無vô 去khứ 法pháp 中trung 。 何hà 故cố 妄vọng 分phân 別biệt 。
釋thích 曰viết 。 妄vọng 分phân 別biệt 者giả 。 如như 瞖ế 目mục 人nhân 。 於ư 虛hư 空không 中trung 。 或hoặc 見kiến 毛mao 髮phát 蚊văn 蚋nhuế 蠅dăng 等đẳng 。 皆giai 無vô 體thể 故cố 。 如như 偈kệ 曰viết 。
如như 是thị 一nhất 切thiết 時thời 。 未vị 曾tằng 見kiến 初sơ 發phát 。
而nhi 言ngôn 有hữu 去khứ 等đẳng 。 過quá 失thất 則tắc 甚thậm 多đa 。
釋thích 曰viết 。 譬thí 如như 那Na 羅La 延Diên 。 toàn 逐trục 彼bỉ 竭kiệt 株chu 嗢ốt 羯yết 遮già 。 阿a 修tu 羅la 王vương 。 彼bỉ 亦diệc 如như 是thị 。 去khứ 等đẳng 過quá 失thất 。 常thường 隨tùy 逐trục 汝nhữ 。
復phục 次thứ 有hữu 人nhân 言ngôn 。 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 中trung 。 去khứ 法pháp 是thị 有hữu 。
何hà 以dĩ 故cố 。 以dĩ 相tương 違vi 故cố 。 謂vị 處xứ 處xứ 相tương 違vi 。 相tương 待đãi 可khả 得đắc 。 譬thí 如như 明minh 暗ám 如như 是thị 與dữ 住trụ 相tương 違vi 有hữu 去khứ 可khả 得đắc 而nhi 言ngôn 無vô 去khứ 者giả 。 是thị 義nghĩa 不bất 然nhiên 。 論luận 者giả 言ngôn 。 立lập 此thử 義nghĩa 者giả 。 是thị 亦diệc 應ưng 問vấn 。 汝nhữ 意ý 為vi 欲dục 令linh 誰thùy 住trụ 耶da 。 為vi 是thị 去khứ 者giả 。 為vi 未vị 去khứ 者giả 。 若nhược 去khứ 者giả 住trụ 。 義nghĩa 不bất 應ưng 然nhiên 。 如như 偈kệ 曰viết 。
去khứ 者giả 則tắc 不bất 住trụ 。
釋thích 曰viết 。 此thử 謂vị 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 中trung 。 立lập 去khứ 者giả 住trụ 。 驗nghiệm 不bất 可khả 得đắc 。
何hà 以dĩ 故cố 。 以dĩ 去khứ 者giả 動động 作tác 故cố 。 譬thí 如như 調Điều 達Đạt 。 正chánh 行hạnh 未vị 息tức 。 若nhược 謂vị 未vị 去khứ 者giả 住trụ 。 是thị 亦diệc 不bất 然nhiên 。 如như 偈kệ 曰viết 。
未vị 去khứ 者giả 不bất 住trụ 。
釋thích 曰viết 。 彼bỉ 未vị 去khứ 者giả 。 以dĩ 無vô 去khứ 故cố 。 於ư 世thế 諦đế 中trung 。 彼bỉ 去khứ 息tức 故cố 。 名danh 之chi 為vi 住trụ 。 此thử 義nghĩa 不bất 成thành 。 以dĩ 去khứ 無vô 體thể 故cố 。
復phục 次thứ 惡ác 見kiến 所sở 持trì 。 邪tà 執chấp 自tự 在tại 。 作tác 如như 是thị 說thuyết 。 欲dục 得đắc 異dị 住trụ 。 如như 偈kệ 曰viết 。
異dị 去khứ 未vị 去khứ 者giả 。 誰thùy 為vi 第đệ 三tam 住trụ 。
釋thích 曰viết 。 無vô 一nhất 住trụ 者giả 。 說thuyết 之chi 為vi 住trụ 。 此thử 義nghĩa 可khả 得đắc 。 偈kệ 意ý 如như 是thị 。
復phục 次thứ 偈kệ 曰viết 。
去khứ 者giả 若nhược 當đương 住trụ 。 此thử 義nghĩa 云vân 何hà 成thành 。
去khứ 者giả 去khứ 空không 故cố 。 去khứ 住trụ 不bất 可khả 得đắc 。
釋thích 曰viết 。 去khứ 住trụ 相tương 違vi 。 於ư 一nhất 時thời 中trung 。 不bất 得đắc 並tịnh 故cố 。 偈kệ 意ý 如như 此thử 。 彼bỉ 去khứ 空không 者giả 。 令linh 人nhân 得đắc 解giải 。 以dĩ 去khứ 者giả 住trụ 。 無vô 體thể 可khả 示thị 故cố 。 外ngoại 人nhân 言ngôn 。 譬thí 如như 窯# 師sư 。 於ư 三tam 時thời 中trung 。 能năng 作tác 不bất 失thất 故cố 。 如như 是thị 去khứ 者giả 。 雖tuy 復phục 不bất 去khứ 。 亦diệc 名danh 去khứ 者giả 。 此thử 義nghĩa 成thành 故cố 無vô 過quá 。 論luận 者giả 言ngôn 。 汝nhữ 受thọ 假giả 法pháp 。 先tiên 所sở 成thành 立lập 。 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 者giả 。 今kim 並tịnh 失thất 壞hoại 。 由do 如như 此thử 義nghĩa 。 前tiền 所sở 出xuất 因nhân 。 及cập 譬thí 喻dụ 者giả 。 有hữu 過quá 失thất 故cố 。
復phục 次thứ 有hữu 別biệt 道Đạo 理lý 。 顯hiển 彼bỉ 過quá 失thất 。 汝nhữ 立lập 此thử 住trụ 。 其kỳ 義nghĩa 云vân 何hà 。 為vi 當đương 去khứ 者giả 已dĩ 去khứ 止chỉ 息tức 名danh 為vi 住trụ 耶da 。 為vi 彼bỉ 去khứ 者giả 未vị 去khứ 若nhược 去khứ 時thời 息tức 名danh 為vi 住trụ 耶da 。 三tam 皆giai 不bất 然nhiên 。
何hà 以dĩ 故cố 。 偈kệ 曰viết 。
去khứ 時thời 則tắc 無vô 住trụ 。
釋thích 曰viết 。 若nhược 去khứ 與dữ 去khứ 者giả 合hợp 。 名danh 此thử 為vi 住trụ 。 義nghĩa 則tắc 不bất 然nhiên 。 外ngoại 人nhân 言ngôn 。 我ngã 先tiên 所sở 說thuyết 。 已dĩ 去khứ 名danh 住trụ 。 此thử 義nghĩa 得đắc 成thành 。 可khả 信tín 驗nghiệm 故cố 。 論luận 者giả 偈kệ 曰viết 。
無vô 彼bỉ 已dĩ 去khứ 故cố 。
釋thích 曰viết 。 已dĩ 去khứ 住trụ 者giả 。 是thị 義nghĩa 不bất 然nhiên 。
何hà 以dĩ 故cố 。 彼bỉ 已dĩ 去khứ 者giả 。 去khứ 已dĩ 謝tạ 故cố 。 言ngôn 其kỳ 住trụ 者giả 。 無vô 所sở 除trừ 故cố 。 若nhược 汝nhữ 意ý 謂vị 。 彼bỉ 未vị 去khứ 時thời 。 名danh 之chi 為vi 住trụ 。 是thị 亦diệc 不bất 然nhiên 。
何hà 以dĩ 故cố 。 未vị 去khứ 而nhi 息tức 。 義nghĩa 不bất 然nhiên 故cố 。 以dĩ 是thị 因nhân 緣duyên 。 彼bỉ 未vị 去khứ 者giả 。 亦diệc 不bất 名danh 住trụ 。 如như 是thị 因nhân 義nghĩa 不bất 成thành 。 驗nghiệm 亦diệc 無vô 體thể 。 此thử 義nghĩa 云vân 何hà 。 彼bỉ 明minh 暗ám 等đẳng 。 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 中trung 。 不bất 可khả 成thành 立lập 。 以dĩ 相tương 違vi 故cố 。 亦diệc 乖quai 汝nhữ 立lập 義nghĩa 故cố 。
復phục 有hữu 人nhân 言ngôn 。 我ngã 立lập 住trụ 義nghĩa 。 以dĩ 相tương 違vi 故cố 。 有hữu 初sơ 發phát 故cố 。 又hựu 彼bỉ 可khả 除trừ 。 體thể 有hữu 起khởi 故cố 。 是thị 義nghĩa 不bất 然nhiên 。 彼bỉ 有hữu 過quá 失thất 。 如như 偈kệ 曰viết 。
去khứ 起khởi 作tác 及cập 息tức 。 其kỳ 過quá 同đồng 去khứ 說thuyết 。
釋thích 曰viết 。 如như 去khứ 者giả 去khứ 。 未vị 去khứ 者giả 去khứ 。 異dị 彼bỉ 二nhị 去khứ 。 義nghĩa 皆giai 不bất 然nhiên 。 及cập 已dĩ 去khứ 未vị 去khứ 去khứ 時thời 去khứ 初sơ 發phát 者giả 。 是thị 亦diệc 不bất 然nhiên 。 如như 是thị 已dĩ 去khứ 未vị 去khứ 去khứ 時thời 。 及cập 彼bỉ 去khứ 息tức 。 皆giai 不bất 成thành 故cố 。 如như 是thị 住trụ 者giả 未vị 住trụ 者giả 。 及cập 異dị 彼bỉ 二nhị 住trụ 皆giai 不bất 然nhiên 。 住trụ 不bất 然nhiên 故cố 。 已dĩ 住trụ 未vị 住trụ 住trụ 時thời 。 及cập 住trụ 初sơ 發phát 。 亦diệc 不bất 可khả 得đắc 。 初sơ 發phát 無vô 故cố 。 已dĩ 住trụ 未vị 住trụ 住trụ 時thời 住trụ 息tức 。 義nghĩa 皆giai 不bất 成thành 。 如như 上thượng 廣quảng 說thuyết 。 以dĩ 文văn 煩phiền 故cố 。 今kim 略lược 顯hiển 示thị 。 此thử 義nghĩa 云vân 何hà 。 彼bỉ 住trụ 者giả 不bất 住trụ 。
何hà 以dĩ 故cố 。 以dĩ 去khứ 空không 故cố 。 如như 彼bỉ 已dĩ 住trụ 。 住trụ 未vị 謝tạ 者giả 。 久cửu 已dĩ 住trụ 者giả 。 無vô 住trụ 初sơ 發phát 。
何hà 以dĩ 故cố 。 彼bỉ 已dĩ 住trụ 故cố 。 譬thí 如như 已dĩ 久cửu 住trụ 者giả 。 又hựu 已dĩ 住trụ 者giả 。 無vô 住trụ 可khả 除trừ 。
何hà 以dĩ 故cố 。 去khứ 無vô 體thể 故cố 。 譬thí 如như 住trụ 未vị 謝tạ 者giả 。 如như 已dĩ 住trụ 中trung 。 三tam 句cú 顯hiển 示thị 。 未vị 住trụ 住trụ 時thời 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 以dĩ 前tiền 方phương 便tiện 。 應ưng 當đương 驗nghiệm 破phá 。 如như 是thị 住trụ 義nghĩa 不bất 成thành 。 有hữu 過quá 失thất 故cố 。 外ngoại 人nhân 言ngôn 。 汝nhữ 言ngôn 無vô 去khứ 。 及cập 無vô 去khứ 者giả 。 是thị 義nghĩa 不bất 然nhiên 。
何hà 以dĩ 故cố 。 破phá 壞hoại 世thế 法pháp 故cố 。 世thế 人nhân 咸hàm 謂vị 。 彼bỉ 提Đề 婆Bà 達Đạt 多Đa 去khứ 。 或hoặc 耶da 若nhược 達đạt 多đa 去khứ 。 汝nhữ 言ngôn 不bất 爾nhĩ 。 與dữ 世thế 相tương 違vi 。 如như 世thế 皆giai 知tri 彼bỉ 月nguyệt 是thị 月nguyệt 。
復phục 有hữu 人nhân 云vân 。 是thị 兔thố 非phi 月nguyệt 。 汝nhữ 亦diệc 如như 是thị 。 論luận 者giả 言ngôn 。 汝nhữ 立lập 此thử 因nhân 。
復phục 有hữu 何hà 義nghĩa 。 為vi 與dữ 世thế 間gian 所sở 解giải 相tương 違vi 。 為vi 與dữ 自tự 論luận 所sở 解giải 相tương 違vi 。 若nhược 爾nhĩ 有hữu 何hà 過quá 。 若nhược 世thế 間gian 所sở 解giải 相tương 違vi 者giả 。 因nhân 義nghĩa 不bất 成thành 。
何hà 以dĩ 故cố 。 彼bỉ 去khứ 去khứ 者giả 。 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 中trung 。 不bất 可khả 得đắc 故cố 。 如như 是thị 世thế 間gian 。 所sở 解giải 有hữu 去khứ 去khứ 者giả 。 於ư 世thế 諦đế 中trung 。 我ngã 不bất 遮già 故cố 。 若nhược 言ngôn 與dữ 自tự 論luận 所sở 解giải 相tương 違vi 者giả 。 即tức 所sở 解giải 破phá 如như 是thị 意ý 耶da 。 汝nhữ 作tác 此thử 說thuyết 。 不bất 解giải 義nghĩa 理lý 。 應ưng 如như 是thị 說thuyết 。 汝nhữ 所sở 受thọ 破phá 。 得đắc 此thử 過quá 失thất 。 是thị 義nghĩa 不bất 然nhiên 。
何hà 以dĩ 故cố 。 自tự 論luận 所sở 解giải 。 我ngã 亦diệc 不bất 著trước 。 以dĩ 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 中trung 。 去khứ 及cập 去khứ 者giả 。 此thử 二nhị 自tự 體thể 皆giai 不bất 受thọ 故cố 。 如như 先tiên 已dĩ 遮già 。
復phục 次thứ 若nhược 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 中trung 。 去khứ 及cập 去khứ 者giả 。 此thử 二nhị 定định 有hữu 。 或hoặc 一nhất 或hoặc 異dị 。 求cầu 應ưng 可khả 得đắc 。 如như 是thị 觀quán 察sát 。 二nhị 俱câu 不bất 然nhiên 。 如như 偈kệ 曰viết 。
去khứ 法pháp 即tức 去khứ 者giả 。 如như 是thị 則tắc 不bất 然nhiên 。
去khứ 法pháp 異dị 去khứ 者giả 。 是thị 義nghĩa 亦diệc 不bất 然nhiên 。
此thử 二nhị 種chủng 義nghĩa 。 云vân 何hà 不bất 然nhiên 。 偈kệ 曰viết 。
若nhược 謂vị 彼bỉ 去khứ 法pháp 。 即tức 是thị 於ư 去khứ 者giả 。
作tác 者giả 及cập 作tác 業nghiệp 。 則tắc 為vi 一nhất 體thể 過quá 。
釋thích 曰viết 。 如như 是thị 語ngữ 義nghĩa 。 顛điên 倒đảo 過quá 咎cữu 。 如như 聲thanh 是thị 常thường 。 瓶bình 亦diệc 是thị 常thường 。 以dĩ 其kỳ 作tác 故cố 。 此thử 義nghĩa 不bất 成thành 。
何hà 以dĩ 故cố 。 若nhược 瓶bình 是thị 作tác 。 則tắc 不bất 名danh 常thường 。 以dĩ 是thị 義nghĩa 故cố 。 聲thanh 是thị 無vô 常thường 。 以dĩ 其kỳ 作tác 故cố 。 譬thí 如như 彼bỉ 瓶bình 。 此thử 言ngôn 可khả 信tín 。 如như 是thị 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 中trung 。 去khứ 及cập 去khứ 者giả 。 此thử 二nhị 不bất 一nhất 。
何hà 以dĩ 故cố 。 以dĩ 作tác 者giả 作tác 業nghiệp 故cố 。 如như 能năng 斫chước 所sở 斫chước 。 此thử 二nhị 顯hiển 現hiện 。 亦diệc 不bất 得đắc 異dị 。
何hà 以dĩ 故cố 。 以dĩ 去khứ 去khứ 者giả 。 更cánh 互hỗ 俱câu 空không 故cố 。 譬thí 如như 餘dư 物vật 。 或hoặc 有hữu 難nạn/nan 言ngôn 。 若nhược 去khứ 及cập 去khứ 者giả 。 更cánh 互hỗ 俱câu 空không 。 空không 無vô 異dị 相tướng 。 體thể 不bất 可khả 得đắc 。 汝nhữ 引dẫn 能năng 斫chước 所sở 斫chước 。 為vi 譬thí 喻dụ 者giả 。 此thử 義nghĩa 不bất 成thành 。 論luận 者giả 言ngôn 。 汝nhữ 不bất 善thiện 說thuyết 。 唯duy 遮già 一nhất 故cố 。 彼bỉ 二nhị 相tướng 差sai 別biệt 。 世thế 間gian 悉tất 解giải 。 如như 是thị 能năng 斫chước 所sở 斫chước 。 更cánh 互hỗ 俱câu 空không 。 此thử 義nghĩa 成thành 立lập 。 如như 能năng 覺giác 所sở 覺giác 。 二nhị 更cánh 互hỗ 空không 。 於ư 世thế 諦đế 中trung 。 二nhị 相tương/tướng 異dị 故cố 。 引dẫn 為vi 譬thí 喻dụ 非phi 喻dụ 不bất 成thành 。 若nhược 謂vị 能năng 斫chước 所sở 斫chước 。 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 中trung 。 二nhị 體thể 無vô 異dị 。
何hà 以dĩ 故cố 。 以dĩ 其kỳ 量lượng 故cố 。 譬thí 如như 所sở 斫chước 自tự 體thể 。 彼bỉ 立lập 一nhất 者giả 。 是thị 義nghĩa 不bất 然nhiên 。
何hà 以dĩ 故cố 。 所sở 斫chước 自tự 體thể 不bất 異dị 者giả 不bất 成thành 故cố 。 何hà 故cố 不bất 成thành 。 以dĩ 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 中trung 。 一nhất 異dị 二nhị 邊biên 。 不bất 取thủ 受thọ 故cố 。 於ư 世thế 諦đế 中trung 。 能năng 所sở 各các 異dị 。 而nhi 言ngôn 一nhất 者giả 。 破phá 世Thế 間Gian 解Giải 。
復phục 次thứ 若nhược 汝nhữ 意ý 謂vị 。 我ngã 遮già 去khứ 者giả 。 及cập 去khứ 不bất 一nhất 故cố 。 而nhi 受thọ 異dị 邊biên 者giả 。 是thị 亦diệc 不bất 然nhiên 。 如như 先tiên 已dĩ 說thuyết 。 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 中trung 。 一nhất 異dị 二nhị 邊biên 。 我ngã 皆giai 不bất 取thủ 故cố 。 無vô 受thọ 異dị 過quá 。
復phục 有hữu 人nhân 言ngôn 。 如như 我ngã 立lập 義nghĩa 。 無vô 前tiền 過quá 失thất 。 謂vị 無vô 始thỉ 已dĩ 來lai 。 名danh 言ngôn 戲hí 論luận 。 熏huân 習tập 種chủng 子tử 。 以dĩ 為vi 因nhân 故cố 。 決quyết 定định 因nhân 緣duyên 。 各các 各các 果quả 起khởi 。 虛hư 妄vọng 分phân 別biệt 。 自tự 在tại 力lực 故cố 。 此thử 執chấp 欲dục 令linh 去khứ 及cập 去khứ 者giả 。 決quyết 定định 有hữu 異dị 。 為vi 遮già 彼bỉ 故cố 。 如như 偈kệ 曰viết 。
若nhược 謂vị 彼bỉ 去khứ 法pháp 。 定định 異dị 於ư 去khứ 者giả 。
釋thích 曰viết 。 世thế 俗tục 分phân 別biệt 。 無vô 有hữu 遮già 者giả 。 如như 實thật 觀quán 察sát 。 義nghĩa 則tắc 不bất 然nhiên 。 云vân 何hà 不bất 然nhiên 。 如như 偈kệ 曰viết 。
離ly 去khứ 有hữu 去khứ 者giả 。 離ly 去khứ 者giả 有hữu 去khứ 。
釋thích 曰viết 。 此thử 二nhị 云vân 何hà 相tương 離ly 而nhi 有hữu 。 以dĩ 其kỳ 異dị 故cố 。 如như 瓶bình 衣y 等đẳng 。 彼bỉ 說thuyết 異dị 者giả 。 亦diệc 不bất 欲dục 令linh 離ly 去khứ 有hữu 去khứ 者giả 。 離ly 去khứ 者giả 有hữu 去khứ 。 以dĩ 能năng 依y 所sở 依y 相tương/tướng 觀quán 有hữu 故cố 。 方phương 便tiện 說thuyết 者giả 。 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 中trung 。 不bất 欲dục 令linh 彼bỉ 去khứ 及cập 去khứ 者giả 。 有hữu 差sai 別biệt 故cố 。 以dĩ 差sai 別biệt 語ngữ 起khởi 有hữu 待đãi 對đối 故cố 。 如như 去khứ 自tự 體thể 。 如như 是thị 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 中trung 。 不bất 欲dục 分phân 別biệt 離ly 去khứ 者giả 外ngoại 。 別biệt 有hữu 去khứ 法pháp 。
何hà 以dĩ 故cố 。 以dĩ 差sai 別biệt 語ngữ 起khởi 有hữu 待đãi 對đối 故cố 。 譬thí 如như 去khứ 者giả 自tự 體thể 。 外ngoại 人nhân 言ngôn 。 異dị 部bộ 迴hồi 轉chuyển 。 不bất 令linh 他tha 解giải 。 汝nhữ 得đắc 此thử 過quá 。 論luận 者giả 言ngôn 。 彼bỉ 異dị 部bộ 無vô 體thể 。 迴hồi 轉chuyển 義nghĩa 成thành 。 外ngoại 人nhân 言ngôn 。 世thế 間gian 自tự 有hữu 能năng 依y 所sở 依y 。 未vị 必tất 和hòa 合hợp 。 汝nhữ 言ngôn 有hữu 待đãi 對đối 者giả 。 此thử 因nhân 義nghĩa 不bất 成thành 。
何hà 以dĩ 故cố 。 於ư 所sở 驗nghiệm 中trung 。 一nhất 分phần/phân 不bất 遍biến 故cố 。 論luận 者giả 言ngôn 。 彼bỉ 諸chư 物vật 等đẳng 。 亦diệc 有hữu 此thử 彼bỉ 。 相tương/tướng 觀quán 異dị 故cố 。 待đãi 對đối 無vô 過quá 。 非phi 因nhân 不bất 成thành 。 汝nhữ 說thuyết 驗nghiệm 者giả 。 終chung 是thị 立lập 異dị 。 異dị 先tiên 遮già 故cố 。 不bất 異dị 得đắc 成thành 。 異dị 部bộ 無vô 體thể 。 亦diệc 非phi 二nhị 邊biên 。 世thế 間gian 所sở 解giải 。 亦diệc 不bất 破phá 壞hoại 。 云vân 何hà 不bất 破phá 。 今kim 此thử 論luận 中trung 。 真chân 實thật 觀quán 察sát 。 能năng 依y 所sở 依y 。 相tương 應ứng 和hòa 合hợp 者giả 。 非phi 無vô 漏lậu 慧tuệ 。 所sở 觀quán 境cảnh 界giới 。 如như 先tiên 所sở 說thuyết 。
復phục 次thứ 或hoặc 有hữu 人nhân 言ngôn 。 我ngã 異dị 於ư 去khứ 有hữu 彼bỉ 去khứ 者giả 。 可khả 指chỉ 示thị 故cố 。 譬thí 如như 提Đề 婆Bà 達Đạt 多Đa 。 及cập 彼bỉ 馬mã 等đẳng 。 能năng 依y 所sở 依y 二nhị 相tương/tướng 異dị 故cố 。 論luận 者giả 言ngôn 。 汝nhữ 不bất 善thiện 說thuyết 去khứ 者giả 。 自tự 體thể 義nghĩa 不bất 成thành 故cố 。 提Đề 婆Bà 達Đạt 多Đa 。 馬mã 等đẳng 異dị 故cố 。 此thử 義nghĩa 不bất 成thành 。 以dĩ 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 中trung 。 譬thí 喻dụ 無vô 體thể 故cố 。 若nhược 有hữu 邪tà 慧tuệ 。 分phân 別biệt 諸chư 因nhân 差sai 別biệt 等đẳng 相tương/tướng 。 亦diệc 以dĩ 此thử 義nghĩa 答đáp 。
復phục 次thứ 鞞bệ 世thế 師sư 言ngôn 。 聰thông 明minh 智trí 人nhân 。 作tác 如như 是thị 解giải 。 謂vị 去khứ 者giả 之chi 聲thanh 。 此thử 自tự 體thể 外ngoại 有hữu 去khứ 。 句cú 義nghĩa 相tương 應ứng 和hòa 合hợp 。 如như 提Đề 婆Bà 達Đạt 多Đa 。 為vi 所sở 知tri 境cảnh 界giới 。 轉chuyển 不bất 轉chuyển 故cố 。 如như 言ngôn 青thanh 衣y 。 餘dư 則tắc 非phi 分phần/phân 。 若nhược 不bất 如như 是thị 。 彼bỉ 去khứ 者giả 聲thanh 。 應ưng 無vô 轉chuyển 不bất 轉chuyển 異dị 。 譬thí 如như 大đại 有hữu 。 論luận 者giả 言ngôn 。 汝nhữ 立lập 此thử 異dị 。 以dĩ 為vi 驗nghiệm 者giả 。 是thị 義nghĩa 不bất 然nhiên 。
何hà 以dĩ 故cố 。 所sở 依y 能năng 依y 。 相tương 應ứng 無vô 體thể 。 去khứ 與dữ 去khứ 者giả 。 此thử 二nhị 和hòa 合hợp 。 先tiên 已dĩ 遮già 故cố 。 驗nghiệm 亦diệc 不bất 成thành 。 云vân 何hà 知tri 耶da 。 謂vị 多đa 同đồng 名danh 人nhân 。 彼bỉ 自tự 體thể 外ngoại 。 句cú 義nghĩa 不bất 合hợp 。 謂vị 若nhược 二nhị 若nhược 三tam 。 乃nãi 至chí 無vô 量lượng 。 調Điều 達Đạt 等đẳng 也dã 。 以dĩ 此thử 驗nghiệm 知tri 轉chuyển 不bất 轉chuyển 聲thanh 。 因nhân 非phi 一nhất 向hướng 故cố 。 外ngoại 人nhân 言ngôn 。 有hữu 簡giản 別biệt 故cố 。 雖tuy 同đồng 一nhất 名danh 。 而nhi 彼bỉ 黑hắc 長trường/trưởng 調Điều 達Đạt 者giả 。 去khứ 聲thanh 於ư 此thử 轉chuyển 。 餘dư 則tắc 不bất 轉chuyển 。 以dĩ 是thị 義nghĩa 故cố 。 我ngã 因nhân 得đắc 成thành 。 非phi 非phi 一nhất 向hướng 。 論luận 者giả 言ngôn 。 如như 汝nhữ 所sở 言ngôn 。 黑hắc 長trường/trưởng 調Điều 達Đạt 。 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 中trung 。 以dĩ 無vô 體thể 故cố 。 因nhân 義nghĩa 不bất 成thành 。 如như 青thanh 衣y 喻dụ 。 及cập 境cảnh 界giới 者giả 。 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 中trung 。 皆giai 不bất 可khả 得đắc 。 若nhược 有hữu 說thuyết 言ngôn 。 去khứ 異dị 去khứ 者giả 。 覺giác 差sai 別biệt 故cố 。 如như 此thử 立lập 驗nghiệm 者giả 。 同đồng 前tiền 因nhân 喻dụ 破phá 。
復phục 次thứ 若nhược 汝nhữ 謂vị 。 我ngã 立lập 一nhất 遮già 異dị 。 立lập 異dị 遮già 一nhất 。 終chung 不bất 離ly 異dị 故cố 。 遮già 異dị 不bất 成thành 者giả 。 是thị 義nghĩa 不bất 然nhiên 。
何hà 以dĩ 故cố 。 一nhất 異dị 俱câu 遮già 。 先tiên 已dĩ 說thuyết 故cố 。 以dĩ 此thử 驗nghiệm 力lực 。 破phá 著trước 二nhị 邊biên 。 彼bỉ 境cảnh 界giới 覺giác 。 何hà 因nhân 得đắc 起khởi 。 智trí 人nhân 已dĩ 解giải 。 故cố 我ngã 無vô 過quá 。 是thị 故cố 汝nhữ 言ngôn 我ngã 遮già 去khứ 者giả 。 與dữ 去khứ 不bất 異dị 。 立lập 義nghĩa 分phân 別biệt 。 受thọ 不bất 異dị 者giả 。 我ngã 無vô 此thử 過quá 。
復phục 次thứ 汝nhữ 若nhược 細tế 心tâm 觀quán 察sát 。 取thủ 我ngã 上thượng 言ngôn 。 譬thí 如như 去khứ 者giả 。 自tự 體thể 不bất 異dị 故cố 。 立lập 義nghĩa 不bất 成thành 。 以dĩ 譬thí 喻dụ 無vô 體thể 。 與dữ 我ngã 過quá 失thất 者giả 。 是thị 說thuyết 不bất 然nhiên 。
何hà 以dĩ 故cố 。 去khứ 者giả 體thể 外ngoại 。 更cánh 無vô 異dị 法pháp 。 無vô 異dị 法pháp 故cố 。 去khứ 者giả 體thể 成thành 。 以dĩ 體thể 成thành 故cố 。 譬thí 喻dụ 無vô 過quá 。 如như 是thị 鞞bệ 世thế 師sư 人nhân 。 諸chư 食thực 糠khang 等đẳng 。 覆phú 藏tàng 己kỷ 過quá 。 欲dục 壞hoại 正chánh 理lý 。 如như 先tiên 所sở 說thuyết 。 驗nghiệm 皆giai 不bất 成thành 。
復phục 有hữu 人nhân 云vân 。 汝nhữ 先tiên 遮già 去khứ 。 今kim 則tắc 棄khí 捨xả 。 乃nãi 更cánh 論luận 餘dư 。 若nhược 一nhất 若nhược 異dị 。 去khứ 及cập 去khứ 者giả 。 二nhị 皆giai 不bất 成thành 。 此thử 非phi 善thiện 說thuyết 者giả 不bất 然nhiên 。 如như 偈kệ 曰viết 。
去khứ 者giả 及cập 去khứ 二nhị 。 為vi 一nhất 異dị 故cố 成thành 。
釋thích 曰viết 。 去khứ 者giả 去khứ 二nhị 。 為vi 一nhất 為vi 異dị 。 有hữu 彼bỉ 二nhị 故cố 。 可khả 領lãnh 受thọ 耶da 。 若nhược 方phương 便tiện 說thuyết 。 或hoặc 一nhất 或hoặc 異dị 者giả 。 如như 偈kệ 曰viết 。
彼bỉ 二nhị 無vô 有hữu 成thành 。 云vân 何hà 當đương 有hữu 去khứ 。
釋thích 曰viết 。 彼bỉ 去khứ 已dĩ 遮già 。 非phi 欲dục 捨xả 故cố 。 由do 如như 此thử 義nghĩa 。 一nhất 等đẳng 分phân 別biệt 。 亦diệc 如như 是thị 遮già 。 於ư 世thế 諦đế 中trung 。 彼bỉ 二nhị 有hữu 故cố 。 應ưng 知tri 如như 汝nhữ 意ý 謂vị 。 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 中trung 。 若nhược 一nhất 若nhược 異dị 。 去khứ 者giả 去khứ 成thành 。 無vô 如như 此thử 義nghĩa 。 一nhất 異dị 體thể 無vô 。 而nhi 執chấp 為vi 有hữu 。 令linh 人nhân 解giải 者giả 。 是thị 義nghĩa 不bất 然nhiên 。 或hoặc 有hữu 聰thông 明minh 慢mạn 人nhân 。 作tác 如như 是thị 說thuyết 。 汝nhữ 言ngôn 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 中trung 。 無vô 去khứ 者giả 去khứ 。 以dĩ 作tác 動động 故cố 。 如như 彼bỉ 餘dư 物vật 。 如như 是thị 住trụ 者giả 無vô 住trụ 。 以dĩ 作tác 動động 故cố 。 如như 彼bỉ 調Điều 達Đạt 。 去khứ 未vị 謝tạ 者giả 。 此thử 前tiền 二nhị 驗nghiệm 。 為vi 何hà 所sở 顯hiển 。 作tác 動động 作tác 者giả 。 為vi 當đương 外ngoại 動động 作tác 者giả 。 此thử 作tác 不bất 作tác 耶da 。 為vi 當đương 身thân 動động 作tác 者giả 。 此thử 作tác 不bất 作tác 耶da 。 若nhược 言ngôn 外ngoại 作tác 不bất 作tác 者giả 。 則tắc 譬thí 喻dụ 不bất 成thành 。 以dĩ 彼bỉ 異dị 作tác 作tác 故cố 。 若nhược 言ngôn 身thân 作tác 不bất 作tác 者giả 。 則tắc 與dữ 義nghĩa 相tương 違vi 。 以dĩ 語ngữ 者giả 語ngữ 故cố 。 斫chước 者giả 斫chước 故cố 。 彼bỉ 去khứ 亦diệc 然nhiên 。 身thân 既ký 動động 作tác 。 何hà 名danh 不bất 作tác 。 如như 是thị 先tiên 所sở 說thuyết 驗nghiệm 。 此thử 義nghĩa 不bất 成thành 。 有hữu 過quá 失thất 故cố 。 論luận 者giả 言ngôn 。 彼bỉ 異dị 作tác 者giả 不bất 作tác 去khứ 作tác 。 以dĩ 是thị 義nghĩa 故cố 。 彼bỉ 作tác 者giả 等đẳng 。 譬thí 喻dụ 得đắc 成thành 。 如như 所sở 說thuyết 過quá 。 今kim 還hoàn 在tại 汝nhữ 。 譬thí 喻dụ 既ký 成thành 。 亦diệc 不bất 違vi 義nghĩa 。 云vân 何hà 不bất 違vi 。 如như 偈kệ 曰viết 。
因nhân 去khứ 了liễu 去khứ 者giả 。 彼bỉ 去khứ 則tắc 不bất 去khứ 。
釋thích 曰viết 。 彼bỉ 去khứ 不bất 去khứ 者giả 。 謂vị 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 中trung 。 不bất 作tác 彼bỉ 去khứ 。
何hà 以dĩ 故cố 。 以dĩ 無vô 異dị 故cố 。 如như 去khứ 自tự 體thể 。 此thử 謂vị 說thuyết 無vô 異dị 者giả 。 自tự 驗nghiệm 破phá 故cố 。 亦diệc 破phá 世thế 間gian 所sở 共cộng 解giải 故cố 。
何hà 以dĩ 故cố 。 如như 偈kệ 曰viết 。
如như 見kiến 有hữu 是thị 人nhân 。 往vãng 村thôn 等đẳng 去khứ 故cố 。
釋thích 曰viết 。 彼bỉ 人nhân 體thể 外ngoại 。 別biệt 有hữu 村thôn 等đẳng 。 世thế 間gian 悉tất 解giải 。
復phục 次thứ 因nhân 去khứ 了liễu 去khứ 者giả 。 彼bỉ 去khứ 則tắc 不bất 去khứ 。 此thử 義nghĩa 云vân 何hà 為vi 此thử 故cố 。 如như 偈kệ 曰viết 。
先tiên 無vô 有hữu 去khứ 法pháp 。 故cố 無vô 去khứ 者giả 去khứ 。
釋thích 曰viết 。 如như 住trụ 者giả 自tự 體thể 得đắc 為vi 去khứ 因nhân 而nhi 作tác 於ư 去khứ 。 無vô 此thử 去khứ 者giả 故cố 。 雖tuy 無vô 去khứ 者giả 。 而nhi 世thế 諦đế 中trung 。 意ý 欲dục 為vi 因nhân 。 次thứ 生sanh 功công 用dụng 。 風phong 界giới 自tự 在tại 。 處xử 邊biên 無vô 間gian 。 諸chư 行hành 聚tụ 起khởi 。
時thời 節tiết 差sai 別biệt 。 剎sát 那na 剎sát 那na 。 前tiền 後hậu 相tương/tướng 異dị 。 此thử 等đẳng 起khởi 故cố 。 名danh 為vi 去khứ 者giả 。 於ư 世thế 諦đế 中trung 。 實thật 不bất 欲dục 令linh 。 如như 是thị 作tác 者giả 。 為vi 作tác 者giả 因nhân 。 是thị 故cố 偈kệ 言ngôn 。 如như 見kiến 有hữu 是thị 人nhân 往vãng 村thôn 等đẳng 去khứ 故cố 。 非phi 以dĩ 自tự 體thể 為vi 自tự 體thể 因nhân 。 如như 是thị 諸chư 自tự 部bộ 輩bối 因nhân 去khứ 了liễu 去khứ 者giả 。 彼bỉ 去khứ 則tắc 不bất 去khứ 。 此thử 義nghĩa 應ưng 知tri 。
復phục 次thứ 僧Tăng 佉khư 人nhân 言ngôn 。 由do 地địa 等đẳng 聚tụ 集tập 別biệt 名danh 身thân 種chủng 。 彼bỉ 塵trần 增tăng 長trưởng 故cố 稱xưng 為vi 去khứ 。 如như 是thị 去khứ 果quả 依y 止chỉ 聚tụ 因nhân 。 去khứ 和hòa 合hợp 人nhân 。 名danh 為vi 去khứ 者giả 。 此thử 執chấp 不bất 然nhiên 。
何hà 以dĩ 故cố 。 彼bỉ 未vị 去khứ 時thời 無vô 去khứ 者giả 故cố 。 若nhược 未vị 去khứ 時thời 。 名danh 為vi 去khứ 者giả 。 如như 是thị 住trụ 者giả 。 亦diệc 應ưng 名danh 去khứ 。 而nhi 實thật 不bất 然nhiên 。 若nhược 謂vị 彼bỉ 已dĩ 去khứ 者giả 。 為vi 彼bỉ 去khứ 因nhân 。 是thị 亦diệc 不bất 然nhiên 。
何hà 以dĩ 故cố 。 如như 先tiên 偈kệ 言ngôn 。 如như 見kiến 有hữu 是thị 人nhân 往vãng 彼bỉ 村thôn 等đẳng 故cố 。 此thử 義nghĩa 云vân 何hà 。 如như 是thị 彼bỉ 去khứ 不bất 能năng 作tác 去khứ 應ưng 如như 此thử 知tri 有hữu 。 外ngoại 人nhân 言ngôn 。 有hữu 生sanh 作tác 故cố 。 說thuyết 為vi 芽nha 生sanh 。 猶do 如như 智trí 人nhân 。 自tự 生sanh 智trí 慧tuệ 。 此thử 執chấp 不bất 然nhiên 。 但đãn 妄vọng 分phân 別biệt 。 以dĩ 芽nha 未vị 生sanh 時thời 。 生sanh 無vô 所sở 作tác 。 而nhi 言ngôn 生sanh 作tác 。 此thử 義nghĩa 不bất 然nhiên 。 如như 是thị 去khứ 者giả 自tự 體thể 去khứ 。 說thuyết 者giả 自tự 言ngôn 說thuyết 。 斫chước 者giả 自tự 斫chước 作tác 。 此thử 皆giai 不bất 然nhiên 。
何hà 以dĩ 故cố 。 自tự 體thể 自tự 作tác 。 義nghĩa 不bất 然nhiên 故cố 。 由do 彼bỉ 意ý 欲dục 為vi 因nhân 。 次thứ 起khởi 功công 用dụng 處xứ 作tác 等đẳng 因nhân 。 生sanh 彼bỉ 字tự 句cú 音âm 聲thanh 行hành 聚tụ 。 名danh 為vi 語ngữ 者giả 。 而nhi 執chấp 有hữu 別biệt 語ngữ 。 言ngôn 自tự 體thể 者giả 。 此thử 則tắc 不bất 然nhiên 。 如như 是thị 語ngữ 先tiên 名danh 為vi 語ngữ 者giả 。 無vô 如như 此thử 義nghĩa 。
復phục 次thứ 。 鞞bệ 世thế 師sư 言ngôn 。 如như 先tiên 所sở 說thuyết 。 因nhân 去khứ 知tri 去khứ 者giả 。 彼bỉ 去khứ 則tắc 不bất 去khứ 。 汝nhữ 雖tuy 已dĩ 破phá 。 義nghĩa 又hựu 不bất 然nhiên 。
何hà 以dĩ 故cố 。 彼bỉ 去khứ 者giả 外ngoại 。 別biệt 有hữu 去khứ 法pháp 。 以dĩ 是thị 義nghĩa 故cố 。 無vô 前tiền 過quá 失thất 。 別biệt 義nghĩa 云vân 何hà 。 謂vị 實thật 覺giác 業nghiệp 覺giác 。 此thử 二nhị 不bất 同đồng 。 境cảnh 界giới 別biệt 故cố 。 譬thí 如như 牛ngưu 與dữ 水thủy 牛ngưu 。 二nhị 覺giác 相tương/tướng 異dị 。 若nhược 不bất 異dị 者giả 。 彼bỉ 二nhị 境cảnh 界giới 。 則tắc 無vô 差sai 別biệt 。 譬thí 如như 牛ngưu 覺giác 自tự 體thể 。 論luận 者giả 言ngôn 。 因nhân 去khứ 了liễu 去khứ 者giả 。 彼bỉ 去khứ 則tắc 不bất 去khứ 。 此thử 過quá 如như 前tiền 說thuyết 。 今kim 遮già 彼bỉ 異dị 。 如như 偈kệ 曰viết 。
因nhân 去khứ 了liễu 去khứ 者giả 。 異dị 去khứ 亦diệc 不bất 去khứ 。
釋thích 曰viết 。 彼bỉ 立lập 異dị 者giả 。 令linh 他tha 得đắc 解giải 。 驗nghiệm 無vô 體thể 故cố 。 如như 偈kệ 曰viết 。
此thử 物vật 與dữ 彼bỉ 物vật 。 有hữu 異dị 者giả 不bất 成thành 。
釋thích 曰viết 。 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 中trung 。 法pháp 性tánh 如như 是thị 故cố 。 我ngã 譬thí 喻dụ 得đắc 成thành 。
復phục 次thứ 因nhân 去khứ 了liễu 去khứ 者giả 。 異dị 去khứ 亦diệc 不bất 去khứ 。 此thử 義nghĩa 云vân 何hà 。 偈kệ 曰viết 。
去khứ 者giả 是thị 一nhất 故cố 。 去khứ 有hữu 二nhị 不bất 然nhiên 。
釋thích 曰viết 。 何hà 故cố 不bất 然nhiên 。 立lập 驗nghiệm 知tri 故cố 。 以dĩ 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 中trung 去khứ 者giả 。 體thể 外ngoại 無vô 異dị 去khứ 去khứ 。
何hà 以dĩ 故cố 。 以dĩ 不bất 合hợp 二nhị 去khứ 故cố 。 譬thí 如như 住trụ 者giả 。
復phục 次thứ 食thực 糠khang 者giả 言ngôn 。 如như 我ngã 立lập 義nghĩa 。 唯duy 有hữu 一nhất 去khứ 。 去khứ 與dữ 者giả 合hợp 。 名danh 為vi 去khứ 者giả 。 由do 此thử 異dị 故cố 。 能năng 為vi 去khứ 因nhân 。 以dĩ 作tác 彼bỉ 去khứ 故cố 。 如như 有hữu 人nhân 言ngôn 。 彼bỉ 調Điều 達Đạt 去khứ 。 又hựu 如như 彼bỉ 燈đăng 與dữ 明minh 為vi 因nhân 。 名danh 曰viết 燈đăng 明minh 。 如như 汝nhữ 先tiên 說thuyết 。 去khứ 者giả 一nhất 故cố 。 去khứ 二nhị 不bất 然nhiên 。 義nghĩa 不bất 應ưng 爾nhĩ 。 論luận 者giả 言ngôn 。 汝nhữ 非phi 善thiện 說thuyết 。 如như 前tiền 所sở 說thuyết 。 諸chư 因nhân 力lực 等đẳng 。 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 中trung 。 去khứ 及cập 未vị 起khởi 。 皆giai 已dĩ 遮già 故cố 。
復phục 次thứ 去khứ 者giả 。 不bất 為vi 去khứ 和hòa 合hợp 因nhân 。 以dĩ 起khởi 聲thanh 覺giác 別biệt 因nhân 故cố 。 譬thí 如như 彼bỉ 業nghiệp 。 以dĩ 此thử 驗nghiệm 知tri 。 汝nhữ 言ngôn 去khứ 與dữ 去khứ 者giả 和hòa 合hợp 。 虛hư 妄vọng 說thuyết 耳nhĩ 。
何hà 以dĩ 故cố 。 若nhược 人nhân 未vị 與dữ 去khứ 和hòa 合hợp 時thời 。 則tắc 非phi 去khứ 者giả 。 譬thí 如như 住trụ 者giả 。 而nhi 言ngôn 與dữ 彼bỉ 去khứ 者giả 和hòa 合hợp 。 是thị 義nghĩa 不bất 然nhiên 。
復phục 次thứ 如như 理lý 諦đế 觀quán 。 去khứ 及cập 去khứ 者giả 。 不bất 可khả 得đắc 故cố 。 如như 偈kệ 曰viết 。
有hữu 實thật 無vô 有hữu 實thật 。 亦diệc 有hữu 實thật 無vô 實thật 。
如như 是thị 三tam 去khứ 者giả 。 各các 不bất 用dụng 三tam 去khứ 。
釋thích 曰viết 。 有hữu 實thật 去khứ 者giả 。 謂vị 與dữ 去khứ 和hòa 合hợp 故cố 。 名danh 為vi 有hữu 去khứ 。 此thử 義nghĩa 云vân 何hà 。 若nhược 有hữu 實thật 去khứ 者giả 。 不bất 用dụng 三tam 去khứ 。 謂vị 有hữu 實thật 去khứ 不bất 去khứ 。 無vô 實thật 去khứ 不bất 去khứ 。 亦diệc 俱câu 去khứ 不bất 去khứ 。 以dĩ 作tác 動động 故cố 。 譬thí 如như 餘dư 物vật 。 若nhược 無vô 實thật 去khứ 者giả 。 亦diệc 無vô 三tam 去khứ 。 以dĩ 去khứ 空không 故cố 。 譬thí 如như 住trụ 者giả 。 彼bỉ 俱câu 去khứ 去khứ 者giả 。 同đồng 前tiền 驗nghiệm 破phá 。 如như 破phá 去khứ 者giả 。 去khứ 法pháp 亦diệc 然nhiên 。 立lập 義nghĩa 出xuất 因nhân 。 引dẫn 譬thí 方phương 便tiện 。 應ưng 如như 此thử 知tri 。 由do 依y 道Đạo 理lý 阿a 含hàm 二nhị 種chủng 觀quán 察sát 。 於ư 一nhất 切thiết 時thời 。 三tam 去khứ 不bất 成thành 故cố 。 如như 偈kệ 曰viết 。
是thị 故cố 去khứ 無vô 性tánh 。 去khứ 者giả 亦diệc 復phục 然nhiên 。
去khứ 時thời 及cập 諸chư 法pháp 。 一nhất 切thiết 無vô 所sở 有hữu 。
釋thích 曰viết 。 如như 先tiên 立lập 驗nghiệm 。 破phá 去khứ 去khứ 者giả 。 諸chư 餘dư 作tác 法pháp 。 亦diệc 應ưng 例lệ 遮già 。 此thử 品phẩm 中trung 明minh 去khứ 無vô 自tự 性tánh 者giả 。 欲dục 令linh 信tín 解giải 無vô 來lai 無vô 去khứ 。 別biệt 緣duyên 起khởi 義nghĩa 。 是thị 故cố 得đắc 成thành 。 如như 無vô 盡tận 慧tuệ 經kinh 中trung 說thuyết 。 無vô 去khứ 無vô 來lai 者giả 。 名danh 為vi 聖thánh 去khứ 來lai 。 又hựu 如như 金kim 剛cang 般Bát 若Nhã 經kinh 說thuyết 。
善thiện 男nam 子tử 。 如Như 來Lai 者giả 。 無vô 所sở 從tùng 來lai 。 亦diệc 無vô 所sở 去khứ 。 故cố 名danh 如Như 來Lai 。 又hựu 如như 無vô 言ngôn 說thuyết 經Kinh 曰viết 。 來lai 去khứ 無vô 有hữu 實thật 。 諸chư 法pháp 如như 虛hư 空không 。 又hựu 如như 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 經Kinh 說thuyết 。 彼bỉ 微vi 塵trần 等đẳng 。 亦diệc 無vô 所sở 從tùng 來lai 。 亦diệc 無vô 所sở 去khứ 。 以dĩ 彼bỉ 去khứ 來lai 。 不bất 可khả 見kiến 故cố 。 又hựu 如như 佛Phật 告cáo 極cực 勇Dũng 猛Mãnh 菩Bồ 薩Tát 言ngôn 。
善thiện 男nam 子tử 。 色sắc 法pháp 去khứ 來lai 。 不bất 可khả 見kiến 故cố 。 受thọ 想tưởng 行hành 識thức 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 五ngũ 陰ấm 去khứ 來lai 。 不bất 可khả 見kiến 者giả 。 是thị 名danh 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 如như 是thị 等đẳng 諸chư 修tu 多đa 羅la 。 此thử 中trung 應ưng 廣quảng 說thuyết 。
釋thích 觀quán 去khứ 來lai 品phẩm 竟cánh 。
般Bát 若Nhã 燈Đăng 論Luận 釋Thích 卷quyển 第đệ 三tam