般Bát 若Nhã 燈Đăng 論Luận 釋Thích
Quyển 13
偈Kệ 本Bổn 龍Long 樹Thụ 菩Bồ 薩Tát 釋Thích 論Luận 分Phân 別Biệt 明Minh 菩Bồ 薩Tát 唐Đường 波Ba 羅La 頗Phả 蜜Mật 多Đa 羅La 譯Dịch

般Bát 若Nhã 燈Đăng 論Luận 釋Thích 卷quyển 第đệ 十thập 三tam

偈kệ 本bổn 龍long 樹thụ 菩Bồ 薩Tát 。 釋thích 論luận 分phân 別biệt 明minh 菩Bồ 薩Tát 。

大đại 唐đường 中trung 印ấn 度độ 三tam 藏tạng 波ba 羅la 頗phả 蜜mật 多đa 羅la 譯dịch

觀Quán 如Như 來Lai 品Phẩm 第đệ 二nhị 十thập 二nhị

釋thích 曰viết 。 今kim 此thử 品phẩm 者giả 亦diệc 為vi 遮già 空không 所sở 對đối 治trị 。 令linh 決quyết 定định 解giải 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 。 諦đế 如Như 來Lai 身thân 故cố 說thuyết 。

修tu 多đa 羅la 人nhân 及cập 鞞bệ 世thế 師sư 等đẳng 言ngôn 。 有hữu 自tự 體thể 色sắc 等đẳng 諸chư 體thể 是thị 體thể 故cố 譬thí 如như 如Như 來Lai 。 何hà 等đẳng 是thị 如Như 來Lai 。 謂vị 金Kim 剛Cang 三Tam 昧Muội 。 解giải 脫thoát 道đạo 同đồng 起khởi 無vô 間gian 第đệ 十thập 六lục 剎sát 那na 心tâm 。 彼bỉ 差sai 別biệt 門môn 初sơ 起khởi 剎sát 那na 即tức 名danh 為vi 智trí 。 此thử 智trí 是thị 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 諦đế 如Như 來Lai 智trí 。 所sở 依y 陰ấm 亦diệc 名danh 如Như 來Lai 。 論luận 者giả 言ngôn 。 若nhược 依y 止chỉ 世thế 諦đế 智trí 諸chư 體thể 及cập 如Như 來Lai 有hữu 自tự 性tánh 。 汝nhữ 欲dục 得đắc 取thủ 此thử 成thành 我ngã 義nghĩa 。 今kim 依y 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 諦Đế 觀quán 如Như 來Lai 。 若nhược 此thử 智trí 是thị 陰ấm 自tự 體thể 者giả 。 已dĩ 攝nhiếp 入nhập 諸chư 陰ấm 中trung 。 今kim 遮già 如Như 來Lai 。 亦diệc 遮già 彼bỉ 智trí 。 如như 論luận 偈kệ 說thuyết 。

非phi 陰ấm 不bất 離ly 陰ấm 。 陰ấm 如Như 來Lai 互hỗ 無vô 。

非phi 如Như 來Lai 有hữu 陰ấm 。 何hà 等đẳng 是thị 如Như 來Lai 。

釋thích 曰viết 。 陰ấm 者giả 謂vị 積tích 聚tụ 義nghĩa 。 陰ấm 非phi 如Như 來Lai 者giả 。 如Như 來Lai 自tự 體thể 非phi 是thị 陰ấm 故cố 。 此thử 中trung 說thuyết 驗nghiệm 。 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 中trung 。 陰ấm 非phi 如Như 來Lai 。 陰ấm 是thị 起khởi 盡tận 法pháp 故cố 。 譬thí 如như 凡phàm 夫phu 諸chư 陰ấm 又hựu 如như 外ngoại 四tứ 大đại 等đẳng 。 如như 是thị 以dĩ 作tác 故cố 為vi 因nhân 者giả 。 當đương 廣quảng 說thuyết 驗nghiệm 。

復phục 次thứ 諸chư 陰ấm 非phi 如Như 來Lai 。 已dĩ 遮già 此thử 陰ấm 起khởi 法pháp 。 亦diệc 遮già 實thật 法pháp 。 及cập 遮già 色sắc 等đẳng 陰ấm 故cố 。

復phục 次thứ 今kim 將tương 智trí 為vi 一nhất 門môn 別biệt 遮già 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 中trung 。 智trí 非phi 如Như 來Lai 。 是thị 起khởi 盡tận 法pháp 故cố 。 是thị 智trí 故cố 。 譬thí 如như 凡phàm 夫phu 智trí 。 諸chư 外ngoại 道đạo 等đẳng 。 謂vị 陰ấm 外ngoại 有hữu 如Như 來Lai 以dĩ 此thử 。 方phương 便tiện 成thành 立lập 於ư 我ngã 今kim 答đáp 此thử 故cố 。 若nhược 離ly 陰ấm 外ngoại 有hữu 如Như 來Lai 者giả 。 無vô 驗nghiệm 可khả 令linh 信tín 解giải 。 如như 是thị 離ly 陰ấm 有hữu 如Như 來Lai 者giả 不bất 然nhiên 。 互hỗ 無vô 者giả 。 謂vị 如Như 來Lai 中trung 無vô 陰ấm 陰ấm 中trung 無vô 如Như 來Lai 。 如Như 來Lai 中trung 無vô 陰ấm 者giả 。 譬thí 如như 雪Tuyết 山Sơn 中trung 無vô 藥dược 。 不bất 得đắc 言ngôn 有hữu 藥dược 。 陰ấm 中trung 無vô 如Như 來Lai 者giả 。 譬thí 如như 林lâm 中trung 無vô 師sư 子tử 。 不bất 得đắc 言ngôn 有hữu 師sư 子tử 。 非phi 如Như 來Lai 有hữu 陰ấm 者giả 。 如như 具cụ 足túc 財tài 者giả 名danh 為vi 有hữu 財tài 。 不bất 以dĩ 不bất 具cụ 。 足túc 者giả 名danh 為vi 有hữu 財tài 。 如như 是thị 以dĩ 五ngũ 種chủng 。 觀quán 察sát 如Như 來Lai 不bất 成thành 。 如như 所sở 說thuyết 觀quán 察sát 方phương 便tiện 時thời 無vô 有hữu 如Như 來Lai 。 譬thí 如như 收thu 賊tặc 多đa 獲hoạch 眾chúng 人nhân 謂vị 言ngôn 是thị 賊tặc 。 及cập 其kỳ 撿kiểm 驗nghiệm 還hoàn 是thị 好hảo/hiếu 人nhân 無vô 有hữu 實thật 賊tặc 。 如như 是thị 離ly 陰ấm 之chi 外ngoại 何hà 等đẳng 是thị 丈trượng 夫phu 。 何hà 等đẳng 是thị 自tự 在tại 。 汝nhữ 所sở 說thuyết 如Như 來Lai 不bất 成thành 。 所sở 說thuyết 不bất 成thành 故cố 亦diệc 闕khuyết 於ư 譬thí 喻dụ 。 譬thí 喻dụ 闕khuyết 故cố 。 是thị 立lập 義nghĩa 有hữu 過quá 。 修tu 多đa 羅la 人nhân 復phục 言ngôn 。 因nhân 陰ấm 故cố 假giả 設thiết 名danh 如Như 來Lai 。 我ngã 等đẳng 所sở 說thuyết 無vô 過quá 。 論luận 者giả 言ngôn 。 是thị 義nghĩa 不bất 然nhiên 。 汝nhữ 所sở 說thuyết 者giả 則tắc 為vi 有hữu 過quá 。 如như 論luận 偈kệ 說thuyết 。

因nhân 陰ấm 有hữu 如Như 來Lai 。 則tắc 無vô 有hữu 自tự 體thể 。

若nhược 無vô 自tự 體thể 者giả 。 云vân 何hà 因nhân 他tha 有hữu 。

釋thích 曰viết 。 此thử 謂vị 有hữu 自tự 體thể 者giả 得đắc 如như 是thị 過quá 應ưng 作tác 是thị 知tri 。 如Như 來Lai 無vô 自tự 體thể 。 此thử 中trung 說thuyết 驗nghiệm 。 於ư 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 中trung 。 如Như 來Lai 無vô 自tự 體thể 。 以dĩ 假giả 設thiết 故cố 。 譬thí 如như 旋toàn 火hỏa 輪luân 。 無vô 實thật 故cố 。 譬thí 如như 瓶bình 。 阿a 毘tỳ 曇đàm 人nhân 言ngôn 。 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 中trung 。 瓶bình 有hữu 實thật 體thể 。 可khả 識thức 故cố 。 譬thí 如như 色sắc 。 論luận 者giả 言ngôn 。 瓶bình 等đẳng 是thị 實thật 者giả 。 亦diệc 不bất 成thành 無vô 有hữu 。 譬thí 喻dụ 故cố 。 然nhiên 瓶bình 及cập 水thủy 等đẳng 是thị 世thế 諦đế 中trung 有hữu 色sắc 者giả 。 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 中trung 無vô 實thật 。

何hà 以dĩ 故cố 。 若nhược 法pháp 分phân 別biệt 無vô 者giả 是thị 世thế 諦đế 。 乃nãi 至chí 最tối 後hậu 。 不bất 無vô 者giả 亦diệc 是thị 世thế 諦đế 。 阿a 毘tỳ 曇đàm 人nhân 復phục 言ngôn 。 如như 五ngũ 陰ấm 是thị 假giả 設thiết 。 如Như 來Lai 亦diệc 是thị 假giả 設thiết 。 而nhi 言ngôn 如Như 來Lai 自tự 體thể 是thị 作tác 者giả 以dĩ 如như 是thị 解giải 成thành 立lập 。 如Như 來Lai 無vô 自tự 體thể 者giả 。 反phản 成thành 我ngã 義nghĩa 。

何hà 以dĩ 故cố 。 諸chư 陰ấm 是thị 作tác 故cố 。 若nhược 言ngôn 以dĩ 他tha 為vi 緣duyên 有hữu 如Như 來Lai 起khởi 者giả 。 如như 是thị 成thành 立lập 。 亦diệc 無vô 譬thí 喻dụ 可khả 為vi 譬thí 喻dụ 。 如như 是thị 一nhất 切thiết 。 以dĩ 他tha 為vi 緣duyên 者giả 。 悉tất 有hữu 自tự 體thể 。 亦diệc 如như 火hỏa 輪luân 色sắc 等đẳng 是thị 無vô 分phân 別biệt 。 眼nhãn 識thức 境cảnh 界giới 故cố 。 如như 是thị 一nhất 切thiết 。 以dĩ 他tha 為vi 緣duyên 者giả 皆giai 有hữu 自tự 體thể 。 我ngã 宗tông 立lập 義nghĩa 如như 是thị 。 論luận 者giả 言ngôn 。 火hỏa 於ư 空không 中trung 上thượng 下hạ 遍biến 轉chuyển 而nhi 無vô 輪luân 體thể 。 以dĩ 輪luân 體thể 空không 而nhi 為ví 喻dụ 者giả 不bất 然nhiên 。 火hỏa 等đẳng 有hữu 起khởi 。 先tiên 已dĩ 遮già 故cố 。 如như 是thị 實thật 法pháp 及cập 眼nhãn 識thức 等đẳng 諸chư 識thức 。 色sắc 等đẳng 境cảnh 界giới 。 先tiên 皆giai 已dĩ 遮già 。 如như 眼nhãn 乃nãi 至chí 色sắc 等đẳng 。 一nhất 切thiết 法Pháp 亦diệc 如như 是thị 遮già 故cố 。 若nhược 待đãi 因nhân 緣duyên 而nhi 起khởi 者giả 。 有hữu 自tự 體thể 義nghĩa 不bất 成thành 。

何hà 以dĩ 故cố 。 如như 論luận 偈kệ 說thuyết 。

法pháp 從tùng 他tha 緣duyên 起khởi 。 有hữu 我ngã 者giả 不bất 然nhiên 。

若nhược 無vô 有hữu 我ngã 者giả 。 云vân 何hà 有hữu 如Như 來Lai 。

釋thích 曰viết 。 此thử 謂vị 以dĩ 他tha 為vi 緣duyên 者giả 。 是thị 假giả 設thiết 故cố 。 譬thí 如như 幻huyễn 人nhân 。 若nhược 如Như 來Lai 無vô 自tự 體thể 者giả 。 何hà 能năng 成thành 立lập 諸chư 體thể 有hữu 自tự 體thể 。 譬thí 喻dụ 以dĩ 如như 是thị 意ý 。 先tiên 所sở 譬thí 喻dụ 則tắc 為vi 有hữu 過quá 。

復phục 次thứ 汝nhữ 言ngôn 如Như 來Lai 。 有hữu 自tự 體thể 故cố 。 一nhất 切thiết 諸chư 體thể 得đắc 有hữu 自tự 體thể 者giả 。 是thị 亦diệc 不bất 然nhiên 。 外ngoại 人nhân 言ngôn 。 雖tuy 無vô 一nhất 物vật 可khả 為vi 如Như 來Lai 。 而nhi 如Như 來Lai 是thị 有hữu 我ngã 喻dụ 得đắc 成thành 。 無vô 如như 上thượng 過quá 。 論luận 者giả 言ngôn 。 是thị 義nghĩa 不bất 然nhiên 。

何hà 以dĩ 故cố 。 如như 論luận 偈kệ 說thuyết 。

若nhược 無vô 有hữu 自tự 體thể 。 云vân 何hà 有hữu 他tha 體thể 。

若nhược 離ly 自tự 他tha 體thể 。 何hà 等đẳng 是thị 如Như 來Lai 。

釋thích 曰viết 。 此thử 謂vị 畢tất 竟cánh 無vô 有hữu 如Như 來Lai 。 若nhược 言ngôn 自tự 體thể 他tha 體thể 之chi 外ngoại 別biệt 有hữu 如Như 來Lai 體thể 者giả 。 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 中trung 。 不bất 成thành 汝nhữ 非phi 無vô 過quá 。 犢độc 子tử 部bộ 言ngôn 。 因nhân 陰ấm 施thi 設thiết 有hữu 如Như 來Lai 。 不bất 可khả 言ngôn 與dữ 陰ấm 一nhất 異dị 。

何hà 以dĩ 故cố 。 非phi 陰ấm 自tự 體thể 故cố 不bất 一nhất 。 非phi 無vô 陰ấm 自tự 體thể 故cố 不bất 異dị 。 若nhược 如như 是thị 說thuyết 。 如Như 來Lai 者giả 其kỳ 義nghĩa 得đắc 成thành 。 論luận 者giả 言ngôn 。 為vi 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 如Như 來Lai 取thủ 陰ấm 施thi 設thiết 耶da 。 為vi 非phi 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 。 如Như 來Lai 取thủ 陰ấm 施thi 設thiết 耶da 。 彼bỉ 若nhược 取thủ 陰ấm 為vi 如Như 來Lai 者giả 。 取thủ 則tắc 無vô 義nghĩa 。 若nhược 非phi 如Như 來Lai 者giả 。 今kim 問vấn 其kỳ 義nghĩa 。 如như 論luận 偈kệ 說thuyết 。

彼bỉ 未vị 取thủ 陰ấm 前tiền 。 已dĩ 有hữu 非phi 如Như 來Lai 。

而nhi 今kim 取thủ 陰ấm 故cố 。 始thỉ 是thị 如Như 來Lai 耶da 。

釋thích 曰viết 。 此thử 謂vị 未vị 取thủ 陰ấm 前tiền 已dĩ 有hữu 我ngã 者giả 。 外ngoại 人nhân 意ý 言ngôn 如như 此thử 。 論luận 者giả 言ngôn 。 若nhược 爾nhĩ 者giả 如như 論luận 偈kệ 說thuyết 。

彼bỉ 未vị 取thủ 陰ấm 時thời 。 則tắc 無vô 有hữu 如Như 來Lai 。

未vị 取thủ 無vô 自tự 體thể 。 云vân 何hà 後hậu 取thủ 陰ấm 。

釋thích 曰viết 。 此thử 謂vị 離ly 取thủ 如Như 來Lai 不bất 成thành 。

何hà 以dĩ 故cố 。 如Như 來Lai 無vô 自tự 體thể 故cố 。 如như 外ngoại 人nhân 所sở 執chấp 我ngã 無vô 陰ấm 體thể 我ngã 後hậu 時thời 取thủ 如Như 來Lai 陰ấm 為vi 如Như 來Lai 。 論luận 者giả 言ngôn 。 今kim 遮già 此thử 我ngã 不bất 取thủ 如Như 來Lai 陰ấm 我ngã 非phi 如Như 來Lai 故cố 。 譬thí 如như 餘dư 物vật 不bất 取thủ 如Như 來Lai 陰ấm 為vi 如Như 來Lai 。 若nhược 如Như 來Lai 取thủ 陰ấm 已dĩ 後hậu 為vi 如Như 來Lai 者giả 。 汝nhữ 等đẳng 欲dục 得đắc 爾nhĩ 耶da 。 如như 上thượng 偈kệ 說thuyết 過quá 。 今kim 問vấn 如Như 來Lai 者giả 。 為vi 是thị 陰ấm 體thể 。 為vi 非phi 陰ấm 體thể 。 若nhược 是thị 陰ấm 體thể 。 已dĩ 如như 前tiền 答đáp 。 若nhược 異dị 陰ấm 體thể 。 則tắc 無vô 如Như 來Lai 。

何hà 以dĩ 故cố 。 非phi 陰ấm 自tự 體thể 故cố 。 譬thí 如như 兔thố 角giác 。 亦diệc 如như 前tiền 說thuyết 。 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 如Như 來Lai 未vị 起khởi 已dĩ 前tiền 非phi 如Như 來Lai 不bất 取thủ 如Như 來Lai 陰ấm 未vị 起khởi 已dĩ 前tiền 。 無vô 如Như 來Lai 故cố 。 譬thí 如như 非phi 如Như 來Lai 。 如như 論luận 偈kệ 說thuyết 。

猶do 如như 未vị 有hữu 取thủ 。 不bất 得đắc 名danh 為vi 取thủ 。

若nhược 離ly 於ư 彼bỉ 取thủ 。 無vô 處xứ 有hữu 如Như 來Lai 。

釋thích 曰viết 。 此thử 謂vị 離ly 取thủ 無vô 如Như 來Lai 體thể 。 今kim 當đương 說thuyết 驗nghiệm 。 五ngũ 陰ấm 中trung 無vô 丈trượng 夫phu 。 是thị 作tác 故cố 。 譬thí 如như 瓶bình 。 如như 是thị 從tùng 緣duyên 起khởi 法pháp 無vô 丈trượng 夫phu 。 是thị 作tác 故cố 。 譬thí 如như 瓶bình 。 無vô 常thường 法pháp 無vô 丈trượng 夫phu 。 是thị 作tác 故cố 。 譬thí 如như 瓶bình 。 正chánh 智trí 邪tà 智trí 疑nghi 智trí 中trung 無vô 丈trượng 夫phu 。 是thị 作tác 故cố 。 譬thí 如như 瓶bình 。 憂ưu 喜hỷ 因nhân 中trung 諦đế 所sở 攝nhiếp 中trung 無vô 丈trượng 夫phu 。 是thị 作tác 故cố 。 譬thí 如như 瓶bình 。 如như 是thị 諸chư 因nhân 當đương 廣quảng 說thuyết 驗nghiệm 。 犢độc 子tử 部bộ 復phục 言ngôn 。 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 中trung 有hữu 如Như 來Lai 。 若nhược 言ngôn 無vô 者giả 。 佛Phật 所sở 不bất 記ký 。 如như 外ngoại 道đạo 所sở 執chấp 丈trượng 夫phu 。 如Như 來Lai 即tức 記ký 言ngôn 無vô 。 然nhiên 未vị 曾tằng 說thuyết 無vô 。 如Như 來Lai 若nhược 言ngôn 無vô 者giả 。 何hà 緣duyên 復phục 記ký 。 有hữu 人nhân 問vấn 言ngôn 。 死tử 後hậu 無vô 如Như 來Lai 耶da 。 佛Phật 亦diệc 不bất 答đáp 。 以dĩ 是thị 故cố 有hữu 如Như 來Lai 。 論luận 者giả 言ngôn 。 如như 經Kinh 中trung 說thuyết 。 有hữu 一nhất 國quốc 王vương 。 來lai 問vấn 佛Phật 言ngôn 。

世Thế 尊Tôn 。 我ngã 有hữu 所sở 疑nghi 。 請thỉnh 問vấn 世Thế 尊Tôn 。 唯duy 願nguyện 世Thế 尊Tôn 。 為vi 我ngã 直trực 答đáp 。 不bất 須tu 廣quảng 說thuyết 。 身thân 中trung 我ngã 者giả 。 為vi 大đại 為vi 小tiểu 。 為vi 長trường/trưởng 為vi 短đoản 。 色sắc 相tướng 方phương 圓viên 各các 似tự 何hà 等đẳng 。 為vi 在tại 一nhất 處xứ 。 為vi 遍biến 身thân 中trung 。

佛Phật 言ngôn 。

大đại 王vương 。 王vương 得đắc 自tự 在tại 。 今kim 還hoàn 問vấn 王vương 。 大đại 王vương 宮cung 中trung 。 菴am 羅la 樹thụ 果quả 作tác 何hà 氣khí 味vị 。 形hình 狀trạng 色sắc 相tướng 復phục 似tự 何hà 等đẳng 。 王vương 言ngôn 。

世Thế 尊Tôn 。 我ngã 所sở 住trụ 宮cung 無vô 菴am 羅la 樹thụ 。 云vân 何hà 問vấn 言ngôn 。 氣khí 味vị 形hình 色sắc 。

佛Phật 言ngôn 。

大đại 王vương 。 身thân 中trung 有hữu 我ngã 。 王vương 可khả 問vấn 言ngôn 大đại 小tiểu 長trường 短đoản 。 然nhiên 此thử 身thân 中trung 。 本bổn 無vô 有hữu 我ngã 。 云vân 何hà 令linh 我ngã 。 答đáp 王vương 所sở 問vấn 。 如như 是thị 答đáp 者giả 即tức 是thị 如Như 來Lai 。 記ký 於ư 無vô 我ngã 。 多đa 摩ma 羅la 跋bạt 。 外ngoại 道đạo 說thuyết 言ngôn 。 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 中trung 有hữu 如Như 來Lai 。 取thủ 施thi 設thiết 故cố 。 此thử 謂vị 若nhược 言ngôn 無vô 者giả 。 不bất 於ư 取thủ 上thượng 。 而nhi 有hữu 施thi 設thiết 。 云vân 何hà 有hữu 取thủ 。 謂vị 取thủ 無vô 上thượng 解giải 脫thoát 。 熏huân 修tu 諸chư 陰ấm 相tương 續tục 。 故cố 名danh 如Như 來Lai 。 如như 經kinh 所sở 說thuyết 。 佛Phật 之chi 名danh 者giả 。 非phi 父phụ 母mẫu 作tác 。 乃nãi 至chí 非phi 諸chư 天thiên 作tác 。 其kỳ 義nghĩa 如như 是thị 。

復phục 次thứ 云vân 何hà 名danh 佛Phật 。 謂vị 最tối 後hậu 得đắc 解giải 脫thoát 時thời 。 乃nãi 名danh 為vi 佛Phật 。 以dĩ 如như 是thị 等đẳng 。 故cố 有hữu 如Như 來Lai 。 論luận 者giả 言ngôn 。 如như 上thượng 偈kệ 說thuyết 。 不bất 即tức 不bất 離ly 陰ấm 。 陰ấm 中trung 無vô 如Như 來Lai 。 如Như 來Lai 中trung 無vô 陰ấm 。 非phi 如Như 來Lai 有hữu 陰ấm 。 何hà 等đẳng 是thị 如Như 來Lai 。 此thử 謂vị 如Như 來Lai 。 於ư 此thử 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 中trung 。 畢tất 竟cánh 不bất 可khả 得đắc 故cố 。 如như 論luận 偈kệ 說thuyết 。

一nhất 異dị 無vô 如Như 來Lai 。 五ngũ 種chủng 求cầu 不bất 得đắc 。

云vân 何hà 當đương 以dĩ 取thủ 。 施thi 設thiết 有hữu 如Như 來Lai 。

釋thích 曰viết 。 此thử 謂vị 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 中trung 。 有hữu 自tự 體thể 者giả 。 云vân 何hà 可khả 施thi 設thiết 耶da 。 若nhược 可khả 施thi 設thiết 則tắc 非phi 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 。 中trung 有hữu 自tự 體thể 者giả 。 若nhược 言ngôn 如như 瓶bình 。 是thị 假giả 施thi 設thiết 。 欲dục 得đắc 爾nhĩ 者giả 。 汝nhữ 所sở 立lập 義nghĩa 。 便tiện 為vi 不bất 成thành 。 如như 汝nhữ 所sở 言ngôn 。 以dĩ 施thi 設thiết 有hữu 如Như 來Lai 者giả 。 此thử 立lập 因nhân 驗nghiệm 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 中trung 不bất 成thành 。 亦diệc 與dữ 因nhân 義nghĩa 相tương 違vi 。 云vân 何hà 相tương 違vi 。 謂vị 取thủ 施thi 設thiết 而nhi 有hữu 瓶bình 等đẳng 。 但đãn 是thị 世thế 諦đế 中trung 有hữu 故cố 。 非phi 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 。

復phục 有hữu 自tự 部bộ 人nhân 謂vị 論luận 者giả 言ngôn 。 彼bỉ 向hướng 說thuyết 偈kệ 。 若nhược 無vô 有hữu 諸chư 取thủ 云vân 何hà 有hữu 如Như 來Lai 者giả 。 為vi 不bất 善thiện 說thuyết 。 我ngã 今kim 說thuyết 言ngôn 有hữu 取thủ 者giả 取thủ 若nhược 無vô 取thủ 者giả 。 亦diệc 無vô 有hữu 取thủ 。 譬thí 如như 龜quy 毛mao 聚tụ 。 云vân 何hà 名danh 取thủ 。 謂vị 無vô 漏lậu 解giải 脫thoát 。 不Bất 共Cộng 法Pháp 等đẳng 。 以dĩ 為vi 五ngũ 陰ấm 。 有hữu 所sở 任nhậm 持trì 。 是thị 故cố 如như 所sở 說thuyết 因nhân 云vân 何hà 名danh 取thủ 者giả 。 謂vị 如Như 來Lai 身thân 此thử 如Như 來Lai 有hữu 故cố 。 我ngã 所sở 立lập 義nghĩa 得đắc 成thành 。 論luận 者giả 言ngôn 。 是thị 義nghĩa 不bất 然nhiên 。

何hà 以dĩ 故cố 。 如như 論luận 偈kệ 說thuyết 。

如Như 來Lai 所sở 取thủ 取thủ 。 此thử 取thủ 不bất 可khả 得đắc 。

取thủ 及cập 取thủ 者giả 空không 。 及cập 一nhất 切thiết 種chủng 空không 。

釋thích 曰viết 。 此thử 謂vị 取thủ 無vô 自tự 體thể 。 無vô 自tự 體thể 義nghĩa 先tiên 已dĩ 令linh 解giải 。 不bất 復phục 更cánh 說thuyết 。 一nhất 切thiết 種chủng 者giả 。 謂vị 自tự 體thể 種chủng 他tha 體thể 種chủng 等đẳng 見kiến 真chân 實thật 者giả 。 一nhất 切thiết 種chủng 門môn 。 觀quán 察sát 之chi 時thời 。 於ư 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 中trung 。 不bất 可khả 施thi 設thiết 。 隨tùy 順thuận 世thế 諦đế 而nhi 有hữu 施thi 設thiết 。 云vân 何hà 施thi 設thiết 。 謂vị 不bất 可khả 思tư 議nghị 。 未vị 曾tằng 有hữu 十Thập 力Lực 無Vô 畏Úy 。 不bất 共cộng 等đẳng 諸chư 功công 德đức 海hải 。 熏huân 修tu 如Như 來Lai 。 為vì 一nhất 切thiết 世thế 間gian 。 之chi 所sở 供cúng 養dường 。 中trung 論luận 者giả 。 因nhân 彼bỉ 五ngũ 陰ấm 作tác 是thị 施thi 設thiết 。 如như 經kinh 言ngôn 。 一nhất 人nhân 出xuất 世thế 。 多đa 人nhân 利lợi 益ích 多đa 人nhân 安an 樂lạc 。 以dĩ 是thị 義nghĩa 故cố 。 名danh 假giả 施thi 設thiết 。 如như 佛Phật 言ngôn 曰viết 。 我ngã 是thị 眾chúng 生sanh 。 真chân 善Thiện 知Tri 識Thức 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 有hữu 生sanh 苦khổ 等đẳng 。 令linh 得đắc 解giải 脫thoát 。 又hựu 如như 佛Phật 言ngôn 。 應ưng 知tri 者giả 我ngã 已dĩ 知tri 。 應ưng 識thức 者giả 我ngã 已dĩ 識thức 。 應ưng 修tu 者giả 我ngã 已dĩ 修tu 。 阿a 含hàm 經kinh 中trung 。 作tác 如như 是thị 說thuyết 。 我ngã 所sở 立lập 義nghĩa 不bất 與dữ 相tương 違vi 如Như 來Lai 。 於ư 世thế 諦đế 中trung 作tác 是thị 施thi 設thiết 。 非phi 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 。 外ngoại 人nhân 復phục 言ngôn 。 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 中trung 。 不bất 欲dục 得đắc 者giả 。 自tự 違vi 彼bỉ 宗tông 。 論luận 者giả 言ngôn 。 若nhược 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 。 中trung 有hữu 如Như 來Lai 令linh 人nhân 信tín 解giải 者giả 。 汝nhữ 不bất 出xuất 驗nghiệm 。 而nhi 亦diệc 不bất 能năng 。 破phá 我ngã 所sở 立lập 。 我ngã 非phi 先tiên 受thọ 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 故cố 。 然nhiên 後hậu 說thuyết 遮già 。 諸chư 外ngoại 道đạo 等đẳng 。 甚thậm 可khả 憐lân 慜mẫn 何hà 以dĩ 故cố 。 如như 經kinh 偈kệ 說thuyết 。

十Thập 力Lực 無vô 垢cấu 輪luân 。 一nhất 切thiết 三tam 有hữu 日nhật 。

無vô 量lượng 眾chúng 所sở 歸quy 。 普phổ 照chiếu 無vô 明minh 闇ám 。

(# 眾chúng 所sở 歸quy 有hữu 本bổn 作tác 言ngôn 說thuyết 光quang )# 。

此thử 謂vị 如như 眼nhãn 病bệnh 者giả 不bất 信tín 有hữu 日nhật 。 或hoặc 有hữu 說thuyết 言ngôn 。 如Như 來Lai 無vô 一Nhất 切Thiết 智Trí 。 是thị 人nhân 故cố 。 譬thí 如như 餘dư 人nhân 。

復phục 有hữu 說thuyết 言ngôn 。 如Như 來Lai 智trí 者giả 。 非phi 一Nhất 切Thiết 智Trí 。 是thị 智trí 故cố 。 譬thí 如như 凡phàm 夫phu 智trí 。

復phục 有hữu 說thuyết 言ngôn 。 如Như 來Lai 身thân 者giả 。 非phi 一Nhất 切Thiết 智Trí 。 所sở 依y 止chỉ 處xứ 。 是thị 身thân 故cố 。 譬thí 如như 凡phàm 夫phu 身thân 。 論luận 者giả 言ngôn 。 是thị 等đẳng 所sở 說thuyết 非phi 也dã 。 若nhược 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 。 中trung 如Như 來Lai 無vô 一Nhất 切Thiết 智Trí 而nhi 令linh 信tín 解giải 。 是thị 人nhân 故cố 。 是thị 凡phàm 夫phu 智trí 故cố 。 是thị 凡phàm 夫phu 身thân 故cố 。 而nhi 為vi 因nhân 者giả 。 此thử 等đẳng 因nhân 義nghĩa 咸hàm 皆giai 不bất 成thành 。 法Pháp 身thân 者giả 。 永vĩnh 離ly 人nhân 故cố 。 智trí 故cố 。 身thân 故cố 。 諸chư 有hữu 戲hí 論luận 故cố 。 三tam 界giới 所sở 不bất 攝nhiếp 故cố 。 是thị 出xuất 世thế 間gian 。 無vô 漏lậu 法pháp 聚tụ 故cố 。 名danh 為vi 法Pháp 身thân 。

復phục 次thứ 若nhược 更cánh 有hữu 人nhân 說thuyết 言ngôn 。 如Như 來Lai 無vô 一Nhất 切Thiết 智Trí 。 是thị 作tác 故cố 。 廣quảng 說thuyết 如như 是thị 。 諸chư 因nhân 者giả 。 如như 前tiền 所sở 立lập 與dữ 其kỳ 過quá 咎cữu 。 若nhược 復phục 有hữu 人nhân 。 作tác 譬thí 喻dụ 言ngôn 。 如Như 來Lai 身thân 者giả 。 非phi 一Nhất 切Thiết 智Trí 。 所sở 依y 止chỉ 處xứ 。 是thị 屍thi 故cố 。 譬thí 如như 凡phàm 夫phu 死tử 屍thi 。 此thử 喻dụ 過quá 失thất 亦diệc 同đồng 前tiền 遮già 。 智trí 門môn 譬thí 喻dụ 出xuất 因nhân 等đẳng 。 若nhược 言ngôn 是thị 能năng 取thủ 及cập 有hữu 所sở 緣duyên 。 亦diệc 以dĩ 此thử 過quá 說thuyết 之chi 。

復phục 次thứ 汝nhữ 言ngôn 如Như 來Lai 。 無vô 一Nhất 切Thiết 智Trí 者giả 。 此thử 有hữu 何hà 義nghĩa 。 為vi 一nhất 切thiết 不bất 知tri 少thiểu 有hữu 所sở 知tri 耶da 。 為vi 一nhất 不bất 知tri 耶da 。 若nhược 外ngoại 人nhân 受thọ 初sơ 問vấn 者giả 。 即tức 應ưng 問vấn 言ngôn 。 何hà 故cố 不bất 知tri 。 若nhược 外ngoại 人nhân 意ý 謂vị 不bất 能năng 知tri 。 諸chư 根căn 境cảnh 界giới 。 是thị 故cố 言ngôn 不bất 知tri 者giả 。 論luận 者giả 言ngôn 。 此thử 諸chư 根căn 等đẳng 亦diệc 能năng 有hữu 知tri 。

何hà 以dĩ 故cố 。 可khả 知tri 境cảnh 界giới 故cố 。 譬thí 如như 自tự 手thủ 等đẳng 。 若nhược 受thọ 後hậu 問vấn 者giả 。 汝nhữ 先tiên 立lập 義nghĩa 則tắc 為vi 自tự 破phá 。

何hà 以dĩ 故cố 。 汝nhữ 先tiên 以dĩ 人nhân 故cố 為vi 因nhân 者giả 。 豈khởi 有hữu 人nhân 一nhất 事sự 不bất 知tri 耶da 。 又hựu 復phục 世thế 間gian 。 悉tất 知tri 故cố 云vân 何hà 知tri 耶da 。 謂vị 知tri 如Như 來Lai 有hữu 真chân 解giải 故cố 。 汝nhữ 以dĩ 凡phàm 夫phu 等đẳng 為ví 喻dụ 者giả 。 是thị 皆giai 不bất 然nhiên 。 世thế 間gian 凡phàm 夫phu 。 亦diệc 少thiểu 有hữu 所sở 知tri 故cố 。

復phục 次thứ 如như 諸chư 天thiên 等đẳng 能năng 知tri 過quá 去khứ 。 未vị 來lai 現hiện 在tại 。 三tam 界giới 所sở 攝nhiếp 。 及cập 不bất 攝nhiếp 等đẳng 事sự 。 謂vị 如Như 來Lai 不bất 知tri 此thử 事sự 耶da 。 若nhược 不bất 知tri 者giả 。 反phản 成thành 我ngã 義nghĩa 。 云vân 何hà 成thành 我ngã 義nghĩa 。 謂vị 汝nhữ 天thiên 等đẳng 以dĩ 邪tà 智trí 所sở 知tri 故cố 。 與dữ 如Như 來Lai 不bất 同đồng 。 又hựu 復phục 以dĩ 此thử 智trí 惡ác 故cố 名danh 為vi 無vô 智trí 耶da 。 如như 汝nhữ 所sở 事sự 大đại 師sư 等đẳng 。 為vi 有hữu 一Nhất 切Thiết 智Trí 。 為vi 無vô 一Nhất 切Thiết 智Trí 耶da 。 若nhược 是thị 一Nhất 切Thiết 智Trí 者giả 。 如Như 來Lai 亦diệc 是thị 一nhất 切thiết 智trí 。 若nhược 汝nhữ 師sư 無vô 一Nhất 切Thiết 智Trí 而nhi 說thuyết 如Như 來Lai 無vô 。 一Nhất 切Thiết 智Trí 者giả 。 如như 是thị 之chi 言ngôn 。 不bất 可khả 信tín 也dã 。

何hà 以dĩ 故cố 。 為vì 汝nhữ 師sư 非phi 一Nhất 切Thiết 智Trí 故cố 。

復phục 有hữu 外ngoại 道đạo 號hiệu 聰thông 慢mạn 者giả 說thuyết 言ngôn 。 如Như 來Lai 無vô 一Nhất 切Thiết 智Trí 。

何hà 以dĩ 故cố 。 如Như 來Lai 不bất 記ký 十thập 四tứ 難nạn/nan 故cố 。 又hựu 復phục 說thuyết 言ngôn 。 如Như 來Lai 無vô 一Nhất 切Thiết 智Trí 。

何hà 以dĩ 故cố 。 如Như 來Lai 不bất 記ký 孫tôn 陀đà 利lợi 死tử 故cố 。 又hựu 復phục 說thuyết 言ngôn 。 如Như 來Lai 無vô 一Nhất 切Thiết 智Trí 。

何hà 以dĩ 故cố 。 如Như 來Lai 不bất 記ký 旃chiên 遮già 女nữ 婆Bà 羅La 門Môn 作tác 。 毀hủy 謗báng 事sự 故cố 。 又hựu 復phục 說thuyết 言ngôn 。 如Như 來Lai 無vô 一Nhất 切Thiết 智Trí 。

何hà 以dĩ 故cố 。 如Như 來Lai 不bất 定định 記ký 華hoa 氏thị 城thành 壞hoại 故cố 。 又hựu 復phục 說thuyết 言ngôn 。 如Như 來Lai 無vô 一Nhất 切Thiết 智Trí 。

何hà 以dĩ 故cố 。 如Như 來Lai 不bất 知tri 生sanh 死tử 。 前tiền 際tế 自tự 障chướng 其kỳ 無vô 知tri 故cố 。 又hựu 復phục 說thuyết 言ngôn 。 如Như 來Lai 無vô 一Nhất 切Thiết 智Trí 。

何hà 以dĩ 故cố 。 如Như 來Lai 不bất 知tri 提Đề 婆Bà 達Đạt 多Đa 。 壞hoại 僧Tăng 等đẳng 事sự 度độ 出xuất 家gia 故cố 。 是thị 等đẳng 不bất 記ký 不bất 知tri 者giả 。 如Như 來Lai 無vô 一Nhất 切Thiết 智Trí 故cố 。 論luận 者giả 言ngôn 。 汝nhữ 聰thông 慢mạn 等đẳng 虛hư 妄vọng 所sở 說thuyết 。 立lập 義nghĩa 出xuất 因nhân 及cập 以dĩ 譬thí 喻dụ 。 今kim 與dữ 其kỳ 過quá 。 汝nhữ 何hà 不bất 說thuyết 。 尼ni 乾kiền 外ngoại 道đạo 。 計kế 有hữu 我ngã 人nhân 眾chúng 生sanh 壽thọ 命mạng 。 汝nhữ 何hà 不bất 說thuyết 。 鞞bệ 世thế 師sư 人nhân 計kế 有hữu 實thật 法pháp 。 汝nhữ 何hà 不bất 說thuyết 。 僧Tăng 佉khư 人nhân 計kế 有hữu 自tự 性tánh 。 汝nhữ 何hà 不bất 說thuyết 。 韋vi 陀đà 中trung 所sở 說thuyết 丈trượng 夫phu 如như 此thử 等đẳng 事sự 。 不bất 能năng 記ký 不bất 能năng 說thuyết 故cố 。 名danh 為vi 無vô 一Nhất 切Thiết 智Trí 耶da 。 為vi 是thị 等đẳng 皆giai 無vô 故cố 不bất 記ký 耶da 。 又hựu 復phục 汝nhữ 言ngôn 。 總tổng 不bất 知tri 故cố 名danh 為vi 不bất 知tri 者giả 。 此thử 即tức 是thị 知tri 。 何hà 等đẳng 是thị 總tổng 為vi 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 皆giai 無vô 自tự 體thể 而nhi 已dĩ 。 令linh 物vật 解giải 故cố 。 佛Phật 涅Niết 槃Bàn 後hậu 。 當đương 來lai 之chi 世thế 。 諸chư 弟đệ 子tử 等đẳng 。 亦diệc 以dĩ 無vô 自tự 體thể 義nghĩa 令linh 眾chúng 生sanh 解giải 。

復phục 有hữu 彌di 息tức 伽già 外ngoại 道đạo 言ngôn 。 佛Phật 家gia 所sở 說thuyết 十Thập 二Nhị 部Bộ 經Kinh 者giả 。 非phi 一Nhất 切Thiết 智Trí 人nhân 所sở 說thuyết 。 有hữu 作tác 者giả 故cố 。 譬thí 如như 鞞bệ 世thế 師sư 等đẳng 論luận 。 論luận 者giả 言ngôn 。 若nhược 有hữu 作tác 者giả 。 汝nhữ 出xuất 因nhân 義nghĩa 不bất 成thành 。

何hà 以dĩ 故cố 。 見kiến 有hữu 可khả 化hóa 眾chúng 生sanh 故cố 。 如Như 來Lai 無vô 功công 用dụng 。 自tự 然nhiên 出xuất 言ngôn 說thuyết 。 猶do 如như 天thiên 鼓cổ 。 空không 中trung 自tự 鳴minh 。 如như 我ngã 法pháp 中trung 作tác 者giả 受thọ 者giả 皆giai 無vô 故cố 。 汝nhữ 立lập 有hữu 作tác 者giả 義nghĩa 。 是thị 因nhân 不bất 成thành 。 汝nhữ 違vi 陀đà 有hữu 作tác 者giả 誦tụng 習tập 故cố 。 譬thí 如như 鞞bệ 世thế 師sư 等đẳng 論luận 。 汝nhữ 所sở 立lập 因nhân 則tắc 非phi 一nhất 向hướng 。 若nhược 外ngoại 人nhân 如như 是thị 意ý 。 韋vi 陀đà 文văn 句cú 。 無vô 有hữu 作tác 者giả 。 其kỳ 義nghĩa 云vân 何hà 。 作tác 者giả 時thời 遠viễn 。 不bất 能năng 憶ức 故cố 。 論luận 者giả 言ngôn 。 是thị 說thuyết 不bất 善thiện 。 汝nhữ 但đãn 說thuyết 因nhân 。 無vô 有hữu 譬thí 喻dụ 。 又hựu 汝nhữ 韋vi 陀đà 中trung 言ngôn 一nhất 力lực 山sơn 中trung 造tạo 。 一nhất 力lực 毘tỳ 陀đà 三tam 摩ma 山sơn 中trung 造tạo 三tam 摩ma 毘tỳ 陀đà 。 迦ca 逋# 處xứ (# 唐đường 言ngôn 白bạch 領lãnh 地địa )# 造tạo 阿a 闥thát 毘tỳ 陀đà 。 云vân 何hà 言ngôn 無vô 作tác 者giả 耶da 。 是thị 故cố 汝nhữ 立lập 宗tông 義nghĩa 不bất 成thành 若nhược 言ngôn 是thị 了liễu 非phi 作tác 者giả 此thử 了liễu 義nghĩa 先tiên 已dĩ 遮già 。 汝nhữ 立lập 了liễu 義nghĩa 。 不bất 能năng 成thành 就tựu 。

何hà 以dĩ 故cố 。 文văn 句cú 是thị 作tác 法pháp 。 如như 人nhân 受thọ 學học 次thứ 第đệ 。 披phi 讀đọc 文văn 字tự 章chương 句cú 。 譬thí 如như 僧Tăng 佉khư 論luận 文văn 句cú 。

復phục 次thứ 汝nhữ 文văn 句cú 是thị 作tác 法pháp 。 有hữu 樂nhạo 欲dục 故cố 。 譬thí 如như 僧Tăng 佉khư 論luận 文văn 句cú 復phục 次thứ 文văn 句cú 是thị 作tác 法pháp 。 有hữu 受thọ 持trì 故cố 。 譬thí 如như 僧Tăng 佉khư 論luận 文văn 句cú 。

復phục 次thứ 文văn 句cú 是thị 作tác 法pháp 。 有hữu 誦tụng 習tập 故cố 。 譬thí 如như 僧Tăng 佉khư 論luận 文văn 句cú 。 以dĩ 是thị 等đẳng 因nhân 應ưng 廣quảng 為vì 驗nghiệm 。 如như 彌di 息tức 伽già 外ngoại 道đạo 所sở 計kế 韋vi 陀đà 聲thanh 是thị 常thường 者giả 。 今kim 遮già 此thử 義nghĩa 。 汝nhữ 所sở 分phân 別biệt 聲thanh 者giả 。 非phi 聲thanh 自tự 體thể 。

何hà 以dĩ 故cố 。 為vi 根căn 所sở 取thủ 故cố 。 譬thí 如như 色sắc 。

復phục 次thứ 聲thanh 非phi 了liễu 出xuất 法pháp 。 是thị 可khả 依y 行hành 因nhân 故cố 。 如như 言ngôn 提Đề 婆Bà 達Đạt 多Đa 將tương 瓶bình 來lai 。 即tức 依y 聲thanh 將tương 瓶bình 來lai 。 不bất 將tương 餘dư 物vật 來lai 。 譬thí 如như 頭đầu 語ngữ 手thủ 語ngữ 等đẳng 。 如như 是thị 有hữu 故cố 。

復phục 次thứ 聲thanh 非phi 了liễu 出xuất 法pháp 。 是thị 所sở 召triệu 法pháp 故cố 。 譬thí 如như 頭đầu 語ngữ 等đẳng 如như 是thị 有hữu 故cố 。

復phục 次thứ 聲thanh 非phi 了liễu 出xuất 法pháp 是thị 能năng 成thành 立lập 法pháp 故cố 。 譬thí 如như 頭đầu 語ngữ 等đẳng 。 如như 是thị 有hữu 故cố 。

復phục 次thứ 聲thanh 非phi 出xuất 法pháp 。 是thị 喜hỷ 怒nộ 因nhân 故cố 譬thí 如như 頭đầu 語ngữ 等đẳng 。 如như 是thị 有hữu 故cố 。 以dĩ 是thị 等đẳng 因nhân 當đương 廣quảng 為vì 驗nghiệm 。 若nhược 有hữu 人nhân 言ngôn 。 劫kiếp 初sơ 諸chư 天thiên 子tử 故cố 者giả 。 亦diệc 同đồng 前tiền 遮già 。 又hựu 復phục 韋vi 陀đà 是thị 破phá 戒giới 惡ác 人nhân 所sở 作tác 說thuyết 。 殺sát 生sanh 祀tự 天thiên 。 親thân 處xứ 邪tà 行hành 飲ẩm 酒tửu 等đẳng 故cố 。 譬thí 如như 波ba 西tây 目mục 伽già 論luận 外ngoại 人nhân 言ngôn 。 韋vi 陀đà 中trung 說thuyết 殺sát 生sanh 者giả 不bất 是thị 非phi 法pháp 。 以dĩ 咒chú 力lực 禳# 不bất 畏úy 殺sát 罪tội 故cố 。 譬thí 如như 以dĩ 咒chú 毒độc 不bất 害hại 人nhân 。 論luận 者giả 言ngôn 。 不bất 與dữ 取thủ 邪tà 行hành 等đẳng 。 是thị 極cực 惡ác 法pháp 。 然nhiên 非phi 一nhất 向hướng 。 是thị 故cố 作tác 此thử 殺sát 生sanh 罪tội 。 是thị 趣thú 惡ác 道đạo 因nhân 故cố 。 作tác 意ý 殺sát 非phi 以dĩ 狂cuồng 亂loạn 時thời 殺sát 故cố 。 譬thí 如như 不bất 入nhập 祭tế 祀tự 羊dương 。 又hựu 復phục 若nhược 言ngôn 羊dương 等đẳng 梵Phạm 天Thiên 遣khiển 來lai 為vi 祭tế 祀tự 者giả 。 此thử 義nghĩa 不bất 然nhiên 。 非phi 為vi 祭tế 祀tự 而nhi 來lai 生sanh 也dã 。

何hà 以dĩ 故cố 。 是thị 受thọ 食thực 物vật 故cố 。 譬thí 如như 業nghiệp 報báo 果quả 。 如như 是thị 有hữu 故cố 等đẳng 。 諸chư 因nhân 廣quảng 如như 上thượng 說thuyết 。 彼bỉ 如như 是thị 不bất 顛điên 倒đảo 一nhất 切thiết 法pháp 無vô 自tự 體thể 者giả 。 如Như 來Lai 所sở 說thuyết 。 一nhất 切thiết 天thiên 人nhân 。 之chi 所sở 供cúng 養dường 。 如Như 來Lai 有hữu 一Nhất 切Thiết 智Trí 十Thập 力Lực 無Vô 畏Úy 等đẳng 。 諸chư 功công 德đức 具cụ 足túc 故cố 。 且thả 置trí 是thị 事sự 。 今kim 還hoàn 說thuyết 我ngã 本bổn 宗tông 。 如như 論luận 偈kệ 說thuyết 。

彼bỉ 所sở 取thủ 五ngũ 陰ấm 。 不bất 從tùng 自tự 體thể 有hữu 。

若nhược 無vô 自tự 體thể 者giả 。 云vân 何hà 有hữu 他tha 體thể 。

釋thích 曰viết 。 此thử 謂vị 若nhược 不bất 從tùng 自tự 體thể 有hữu 。 云vân 何hà 從tùng 他tha 體thể 有hữu 。

何hà 以dĩ 故cố 。 無vô 自tự 體thể 故cố 。 亦diệc 無vô 他tha 體thể 。 其kỳ 義nghĩa 如như 論luận 偈kệ 說thuyết 。

法pháp 體thể 如như 是thị 故cố 。 取thủ 及cập 取thủ 者giả 空không 。

云vân 何hà 當đương 以dĩ 空không 。 而nhi 說thuyết 空không 如Như 來Lai 。

釋thích 曰viết 。 思tư 惟duy 觀quán 察sát 。 取thủ 及cập 取thủ 者giả 。 是thị 二nhị 皆giai 空không 。 云vân 何hà 以dĩ 空không 說thuyết 空không 。 如Như 來Lai 無vô 是thị 事sự 故cố 。 外ngoại 人nhân 言ngôn 。 彼bỉ 先tiên 所sở 說thuyết 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 皆giai 無vô 戲hí 論luận 。 今kim 復phục 說thuyết 言ngôn 一nhất 切thiết 法pháp 空không 者giả 。 還hoàn 是thị 戲hí 論luận 。 違vi 本bổn 所sở 說thuyết 。 論luận 者giả 言ngôn 。 實thật 如như 所sở 問vấn 。 何hà 以dĩ 故cố 如như 論luận 偈kệ 說thuyết 。

空không 則tắc 不bất 應ưng 說thuyết 。 非phi 空không 不bất 應ưng 說thuyết 。

俱câu 不bất 俱câu 亦diệc 然nhiên 。 世thế 諦đế 故cố 有hữu 說thuyết 。

釋thích 曰viết 。 若nhược 有hữu 人nhân 言ngôn 。 離ly 於ư 聞văn 慧tuệ 而nhi 能năng 於ư 一nhất 切thiết 。 境cảnh 界giới 得đắc 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 空không 者giả 。 則tắc 不bất 說thuyết 一nhất 切thiết 法pháp 空không 。 無vô 如như 是thị 人nhân 故cố 。 為vi 欲dục 隨tùy 順thuận 所sở 化hóa 眾chúng 生sanh 。 福phước 智trí 聚tụ 故cố 說thuyết 空không 等đẳng 語ngữ 。 但đãn 以dĩ 世thế 諦đế 施thi 設thiết 故cố 說thuyết 。 為vi 欲dục 洗tẩy 濯trạc 不bất 善thiện 分phân 別biệt 垢cấu 故cố 。 為vi 破phá 邪tà 見kiến 癡si 眼nhãn 膜mô 故cố 。 說thuyết 一nhất 切thiết 境cảnh 界giới 不bất 空không 。

何hà 以dĩ 故cố 。 若nhược 為vi 說thuyết 空không 。 增tăng 長trưởng 邪tà 見kiến 。 又hựu 為vi 破phá 執chấp 我ngã 等đẳng 膜mô 故cố 說thuyết 一nhất 切thiết 境cảnh 界giới 空không 。 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 中trung 。 如như 幻huyễn 如như 焰diễm 。 自tự 體thể 無vô 生sanh 故cố 。 二nhị 俱câu 不bất 說thuyết 。 為vi 遮già 異dị 人nhân 立lập 驗nghiệm 故cố 。 為vi 息tức 於ư 境cảnh 界giới 起khởi 二nhị 見kiến 過quá 故cố 。 為vi 得đắc 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 故cố 。 說thuyết 言ngôn 無vô 二nhị 。 如như 是thị 為vi 洗tẩy 濯trạc 不bất 善thiện 分phân 別biệt 垢cấu 故cố 。 說thuyết 空không 無vô 相tướng 無vô 作tác 。 夢mộng 幻huyễn 等đẳng 語ngữ 。 是thị 故cố 說thuyết 空không 。 滅diệt 一nhất 切thiết 見kiến 。 如như 論luận 偈kệ 說thuyết 。

若nhược 法pháp 有hữu 自tự 體thể 。 見kiến 空không 有hữu 何hà 益ích 。

諸chư 見kiến 分phân 別biệt 縛phược 。 為vi 遮già 此thử 見kiến 故cố 。

釋thích 曰viết 。 此thử 謂vị 物vật 有hữu 自tự 體thể 見kiến 空không 無vô 益ích 。 為vi 破phá 彼bỉ 見kiến 故cố 讚tán 於ư 空không 。 外ngoại 人nhân 言ngôn 。 若nhược 言ngôn 二nhị 俱câu 不bất 說thuyết 者giả 。 此thử 語ngữ 即tức 有hữu 戲hí 論luận 過quá 。 論luận 者giả 言ngôn 。 汝nhữ 語ngữ 非phi 也dã 。 為vi 遮già 異dị 人nhân 分phân 別biệt 故cố 。 而nhi 言ngôn 二nhị 俱câu 不bất 可khả 說thuyết 。 不bất 可khả 說thuyết 故cố 無vô 過quá 。 譬thí 如như 以dĩ 聲thanh 止chỉ 聲thanh 。

復phục 次thứ 若nhược 以dĩ 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 。 令linh 信tín 解giải 者giả 。 無vô 如như 是thị 驗nghiệm 。 若nhược 住trụ 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 心tâm 。 以dĩ 世thế 諦đế 智trí 說thuyết 。 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 中trung 。 一nhất 切thiết 法pháp 空không 。 作tác 是thị 說thuyết 者giả 無vô 過quá 。 如như 後hậu 偈kệ 說thuyết 。 若nhược 不bất 依y 世thế 諦đế 。 不bất 解giải 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 。 此thử 謂vị 為vi 遮già 不bất 空không 故cố 說thuyết 空không 。 然nhiên 不bất 取thủ 空không 。 是thị 故cố 無vô 過quá 。 如như 是thị 如Như 來Lai 。 自tự 體thể 亦diệc 空không 。 若nhược 有hữu 人nhân 言ngôn 。 如Như 來Lai 若nhược 常thường 若nhược 無vô 常thường 。 亦diệc 常thường 亦diệc 無vô 常thường 。 非phi 常thường 非phi 無vô 常thường 。 世thế 間gian 有hữu 邊biên 。 世thế 間gian 無vô 邊biên 。 亦diệc 有hữu 邊biên 亦diệc 無vô 邊biên 。 非phi 有hữu 邊biên 非phi 無vô 邊biên 。 若nhược 如Như 來Lai 義nghĩa 得đắc 成thành 。 我ngã 義nghĩa 亦diệc 如như 是thị 成thành 者giả 。 今kim 當đương 答đáp 之chi 。 答đáp 如như 論luận 偈kệ 說thuyết 。

於ư 寂tịch 滅diệt 法pháp 中trung 。 無vô 常thường 等đẳng 四tứ 過quá 。

亦diệc 於ư 寂tịch 滅diệt 中trung 。 無vô 邊biên 等đẳng 四tứ 過quá 。

釋thích 曰viết 。 此thử 謂vị 如Như 來Lai 。 自tự 體thể 空không 能năng 依y 無vô 體thể 。 所sở 依y 分phân 別biệt 亦diệc 無vô 體thể 若nhược 外ngoại 人nhân 意ý 欲dục 以dĩ 如Như 來Lai 出xuất 因nhân 。 引dẫn 喻dụ 成thành 立lập 我ngã 者giả 。 其kỳ 義nghĩa 不bất 成thành 。 以dĩ 是thị 故cố 。 因nhân 喻dụ 不bất 同đồng 。 亦diệc 違vi 先tiên 義nghĩa 。 如như 文Văn 殊Thù 所sở 問vấn 經kinh 說thuyết 。

佛Phật 告cáo 文Văn 殊Thù 師Sư 利Lợi 。

不bất 生sanh 不bất 滅diệt 。 名danh 為vi 如Như 來Lai 。 若nhược 有hữu 人nhân 言ngôn 。 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 中trung 。 如Như 來Lai 滅diệt 後hậu 。 不bất 記ký 有hữu 無vô 。 是thị 故cố 有hữu 如Như 來Lai 。 不bất 如như 石thạch 女nữ 無vô 兒nhi 說thuyết 言ngôn 無vô 兒nhi 。 我ngã 今kim 答đáp 彼bỉ 。 汝nhữ 以dĩ 種chủng 種chủng 分phân 別biệt 。 習tập 氣khí 熏huân 習tập 智trí 慧tuệ 故cố 。 執chấp 說thuyết 如Như 來Lai 。 是thị 皆giai 不bất 然nhiên 。 如như 論luận 偈kệ 說thuyết 。

麁thô 重trọng 執chấp 見kiến 者giả 。 說thuyết 如Như 來Lai 有hữu 無vô 。

如Như 來Lai 滅diệt 度độ 後hậu 。 云vân 何hà 不bất 分phân 別biệt 。

釋thích 曰viết 。 此thử 謂vị 如Như 來Lai 。 滅diệt 後hậu 如Như 來Lai 有hữu 耶da 如Như 來Lai 無vô 耶da 。 亦diệc 有hữu 亦diệc 無vô 耶da 。 非phi 有hữu 非phi 無vô 耶da 。 是thị 義nghĩa 不bất 然nhiên 。 正chánh 習tập 智trí 眼nhãn 開khai 者giả 。 如như 論luận 偈kệ 說thuyết 。

如Như 來Lai 自tự 體thể 空không 。 不bất 應ưng 起khởi 思tư 惟duy 。

滅diệt 後hậu 有hữu 如Như 來Lai 。 及cập 無vô 有hữu 如Như 來Lai 。

釋thích 曰viết 。 此thử 謂vị 境cảnh 界giới 無vô 體thể 慧tuệ 無vô 分phân 別biệt 。 以dĩ 是thị 故cố 。 汝nhữ 先tiên 出xuất 因nhân 。 譬thí 喻dụ 有hữu 過quá 。

何hà 以dĩ 故cố 。 有hữu 無vô 常thường 無vô 常thường 色sắc 身thân 。 言ngôn 教giáo 身thân 法Pháp 身thân 。 能năng 相tương/tướng 所sở 相tương/tướng 因nhân 果quả 。 能năng 覺giác 所sở 覺giác 。 空không 無vô 相tướng 無vô 作tác 無vô 願nguyện 。 如như 幻huyễn 如như 夢mộng 等đẳng 。 悉tất 是thị 分phân 別biệt 。 如như 論luận 偈kệ 說thuyết 。

戲hí 論luận 生sanh 分phân 別biệt 。 如Như 來Lai 過quá 分phân 別biệt 。

為vi 戲hí 論luận 所sở 覆phú 。 不bất 能năng 見kiến 如Như 來Lai 。

釋thích 曰viết 。 譬thí 如như 生sanh 盲manh 。 者giả 不bất 見kiến 日nhật 輪luân 。 不bất 見kiến 如Như 來Lai 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 何hà 故cố 不bất 見kiến 。 戲hí 論luận 分phân 別biệt 。 覆phú 慧tuệ 眼nhãn 故cố 。 是thị 名danh 不bất 見kiến 。 云vân 何hà 為vi 見kiến 。 能năng 見kiến 法pháp 性tánh 如Như 來Lai 。 是thị 名danh 為vi 見kiến 。

復phục 次thứ 如như 經kinh 偈kệ 言ngôn 。 能năng 見kiến 緣duyên 起khởi 者giả 。 是thị 名danh 為vi 見kiến 法pháp 。 若nhược 能năng 見kiến 法pháp 者giả 。 即tức 為vì 見kiến 如Như 來Lai 。

復phục 次thứ 色sắc 身thân 是thị 。 如Như 來Lai 言ngôn 教giáo 。 身thân 及cập 法Pháp 身thân 。 亦diệc 是thị 如Như 來Lai 者giả 。 如như 前tiền 偈kệ 說thuyết 。 戲hí 論luận 生sanh 分phân 別biệt 。 如Như 來Lai 過quá 分phân 別biệt 。 又hựu 如như 金kim 剛cang 般Bát 若Nhã 經kinh 中trung 偈kệ 言ngôn 。

若nhược 以dĩ 色sắc 見kiến 我ngã 。 以dĩ 音âm 聲thanh 求cầu 我ngã 。

是thị 人nhân 行hành 邪tà 道đạo 。 不bất 能năng 見kiến 如Như 來Lai 。

作tác 如như 是thị 觀quán 察sát 時thời 。 外ngoại 人nhân 所sở 立lập 諸chư 體thể 自tự 體thể 言ngôn 有hữu 成thành 立lập 。 引dẫn 如Như 來Lai 為vi 譬thí 喻dụ 者giả 不bất 然nhiên 。 如như 論luận 偈kệ 說thuyết 。

以dĩ 如Như 來Lai 自tự 體thể 。 同đồng 世thế 間gian 自tự 體thể 。

如Như 來Lai 無vô 體thể 故cố 。 世thế 間gian 亦diệc 無vô 體thể 。

釋thích 曰viết 。 此thử 謂vị 觀quán 如Như 來Lai 時thời 諸chư 陰ấm 界giới 等đẳng 無vô 有hữu 自tự 體thể 。 分phân 別biệt 一nhất 切thiết 。 自tự 體thể 皆giai 無vô 體thể 故cố 。 云vân 何hà 分phân 別biệt 。 謂vị 陰ấm 界giới 入nhập 能năng 相tương/tướng 所sở 相tương/tướng 。 若nhược 因nhân 若nhược 果quả 。 有hữu 體thể 無vô 體thể 。 一nhất 異dị 等đẳng 法pháp 。 如như 上thượng 廣quảng 分phân 別biệt 者giả 。 悉tất 皆giai 無vô 體thể 。 諸chư 陰ấm 入nhập 等đẳng 云vân 何hà 無vô 體thể 。 如như 觀quán 陰ấm 品phẩm 中trung 說thuyết 。 若nhược 離ly 彼bỉ 色sắc 因nhân 有hữu 色sắc 者giả 不bất 然nhiên 。 如như 彼bỉ 所sở 觀quán 道Đạo 理lý 陰ấm 無vô 體thể 故cố 。 如Như 來Lai 亦diệc 無vô 體thể 。 又hựu 如như 觀quán 界giới 品phẩm 中trung 說thuyết 無vô 物vật 是thị 虛hư 空không 。 彼bỉ 中trung 如như 虛hư 空không 等đẳng 。 觀quán 察sát 六lục 界giới 時thời 。 非phi 自tự 體thể 非phi 他tha 體thể 。 非phi 能năng 相tương/tướng 非phi 所sở 相tương/tướng 。 一nhất 切thiết 諸chư 體thể 悉tất 皆giai 無vô 故cố 。 已dĩ 說thuyết 色sắc 無vô 自tự 體thể 。 次thứ 觀quán 識thức 界giới 。 如như 是thị 識thức 界giới 等đẳng 分phân 別biệt 為vi 如Như 來Lai 者giả 。 觀quán 彼bỉ 識thức 界giới 。 非phi 體thể 非phi 無vô 體thể 。 非phi 能năng 相tương/tướng 非phi 所sở 相tương/tướng 。 無vô 自tự 體thể 故cố 。 亦diệc 無vô 如Như 來Lai 。 又hựu 如như 觀quán 入nhập 品phẩm 說thuyết 入nhập 無vô 自tự 體thể 已dĩ 令linh 開khai 解giải 。 離ly 此thử 諸chư 入nhập 無vô 別biệt 見kiến 者giả 得đắc 成thành 。 如như 是thị 以dĩ 諸chư 入nhập 境cảnh 界giới 為vi 如Như 來Lai 者giả 。 義nghĩa 皆giai 不bất 成thành 。 又hựu 如như 然nhiên 可khả 然nhiên 品phẩm 已dĩ 明minh 一nhất 異dị 俱câu 遮già 薪tân 之chi 與dữ 火hỏa 皆giai 無vô 自tự 體thể 。 如như 是thị 若nhược 以dĩ 。 智trí 為vi 如Như 來Lai 。 及cập 以dĩ 三tam 十thập 二nhị 相tướng 。 八bát 十thập 種chủng 好hảo 。 慈từ 悲bi 喜hỷ 捨xả 。 十Thập 力Lực 無Vô 畏Úy 。 三Tam 十Thập 七Thất 道Đạo 品Phẩm 。 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 。 諸chư 功công 德đức 聚tụ 為vi 如Như 來Lai 。 乃nãi 至chí 法pháp 性tánh 。 法Pháp 界Giới 法pháp 住trụ 實thật 際tế 。 真Chân 如Như 涅Niết 槃Bàn 。 如như 是thị 等đẳng 法Pháp 。 與dữ 如Như 來Lai 身thân 。 為vi 一nhất 為vi 異dị 。 非phi 一nhất 非phi 異dị 。 此thử 等đẳng 無vô 自tự 體thể 故cố 。 如Như 來Lai 亦diệc 無vô 自tự 體thể 。 又hựu 如như 觀quán 緣duyên 品phẩm 說thuyết 無vô 起khởi 中trung 已dĩ 遮già 起khởi 故cố 。 亦diệc 遮già 如Như 來Lai 起khởi 無vô 自tự 體thể 。 又hựu 如như 觀quán 去khứ 來lai 品phẩm 已dĩ 遮già 去khứ 來lai 無vô 自tự 體thể 故cố 。 如Như 來Lai 亦diệc 無vô 自tự 體thể 。 以dĩ 是thị 故cố 外ngoại 人nhân 立lập 義nghĩa 皆giai 無vô 自tự 體thể 。 亦diệc 違vi 先tiên 出xuất 因nhân 義nghĩa 故cố 。 如như 向hướng 偈kệ 說thuyết 。 如Như 來Lai 無vô 體thể 故cố 。 世thế 間gian 亦diệc 無vô 體thể 。 是thị 故cố 品phẩm 初sơ 說thuyết 外ngoại 人nhân 立lập 義nghĩa 等đẳng 過quá 而nhi 令linh 信tín 解giải 。 自tự 說thuyết 法Pháp 身thân 有hữu 成thành 立lập 義nghĩa 。 亦diệc 令linh 信tín 解giải 。 以dĩ 是thị 義nghĩa 故cố 。 我ngã 義nghĩa 得đắc 成thành 。 如như 楞lăng 伽già 經kinh 中trung 說thuyết 。

佛Phật 告cáo 大Đại 慧Tuệ 菩Bồ 薩Tát 。

如Như 來Lai 身thân 者giả 。 非phi 常thường 非phi 無vô 常thường 。 非phi 因nhân 非phi 果quả 。 非phi 有hữu 為vi 非phi 無vô 為vi 。 非phi 覺giác 非phi 界giới 。 非phi 相tướng 非phi 無vô 相tướng 。 非phi 是thị 陰ấm 非phi 離ly 陰ấm 。 非phi 言ngôn 說thuyết 非phi 所sở 說thuyết 物vật 。 非phi 一nhất 非phi 異dị 。 悉tất 無vô 和hòa 合hợp 乃nãi 至chí 無vô 所sở 得đắc 無vô 所sở 緣duyên 。 出xuất 過quá 一nhất 切thiết 戲hí 論luận 者giả 。 名danh 為vi 如Như 來Lai 。 又hựu 如như 如Như 來Lai 三tam 密mật 經kinh 說thuyết 。

佛Phật 告cáo 寂tịch 慧tuệ 菩Bồ 薩Tát 。

如Như 來Lai 身thân 者giả 。 等đẳng 虛hư 空không 身thân 。 無vô 等đẳng 身thân 。 勝thắng 一nhất 切thiết 世thế 間gian 最tối 。 勝thắng 身thân 遍biến 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 如như 身thân 。 無vô 譬thí 喻dụ 身thân 。 無vô 相tướng 似tự 身thân 清thanh 淨tịnh 無vô 垢cấu 身thân 。 無vô 染nhiễm 污ô 身thân 。 自tự 性tánh 清thanh 淨tịnh 身thân 。 自tự 性tánh 無vô 生sanh 身thân 。 自tự 性tánh 無vô 起khởi 身thân 。 不bất 與dữ 心tâm 意ý 識thức 等đẳng 和hòa 合hợp 身thân 。 如như 幻huyễn 如như 焰diễm 。 如như 水thủy 中trung 月nguyệt 自tự 體thể 身thân 。 空không 無vô 相tướng 無vô 願nguyện 。 所sở 觀quán 察sát 身thân 。 遍biến 滿mãn 十thập 方phương 身thân 。 於ư 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 平bình 等đẳng 身thân 。 無vô 邊biên 無vô 盡tận 身thân 。 無vô 動động 無vô 分phân 別biệt 身thân 。 於ư 住trụ 不bất 住trụ 。 得đắc 無vô 壞hoại 身thân 。 無vô 色sắc 體thể 身thân 。 無vô 受thọ 想tưởng 行hành 識thức 身thân 。 非phi 地địa 界giới 非phi 水thủy 界giới 非phi 火hỏa 界giới 非phi 風phong 界giới 等đẳng 所sở 合hợp 成thành 身thân 。 如như 是thị 身thân 者giả 。 非phi 實thật 非phi 生sanh 。 亦diệc 非phi 大đại 等đẳng 所sở 成thành 。 非phi 實thật 非phi 實thật 法pháp 。 一nhất 切thiết 世thế 間gian 。 所sở 不bất 能năng 知tri 。 不bất 從tùng 眼nhãn 生sanh 。 不bất 依y 耳nhĩ 聞văn 。 不bất 為vi 鼻tị 識thức 所sở 知tri 。 非phi 舌thiệt 所sở 成thành 。 亦diệc 不bất 與dữ 身thân 相tương 應ứng 。 又hựu 如như 舍Xá 利Lợi 弗Phất 。 陀đà 羅la 尼ni 經kinh 所sở 說thuyết 。 唯duy 修tu 一nhất 心tâm 念niệm 佛Phật 。 不bất 以dĩ 色sắc 見kiến 如Như 來Lai 。 不bất 以dĩ 無vô 色sắc 見kiến 如Như 來Lai 。 不bất 以dĩ 相tương/tướng 不bất 以dĩ 好hảo/hiếu 。 不bất 以dĩ 戒giới 定định 慧tuệ 解giải 脫thoát 。 解giải 脫thoát 知tri 見kiến 。 不bất 以dĩ 生sanh 。 不bất 以dĩ 家gia 。 不bất 以dĩ 姓tánh 。 不bất 以dĩ 眷quyến 屬thuộc 。 乃nãi 至chí 非phi 自tự 作tác 非phi 他tha 作tác 。 若nhược 能năng 如như 是thị 。 名danh 為vi 念niệm 佛Phật 。 又hựu 如như 佛Phật 地địa 經kinh 中trung 偈kệ 言ngôn 。 無vô 起khởi 等đẳng 法pháp 是thị 如Như 來Lai 。 一nhất 切thiết 法pháp 與dữ 如Như 來Lai 同đồng 。 雖tuy 凡phàm 夫phu 智trí 妄vọng 取thủ 相tương/tướng 。 而nhi 常thường 行hành 於ư 無vô 法pháp 中trung 。 無vô 漏lậu 根Căn 力Lực 。 眾chúng 德đức 鏡kính 於ư 。 中trung 顯hiển 現hiện 如Như 來Lai 像tượng 。 而nhi 實thật 無vô 有hữu 真Chân 如Như 體thể 。 亦diệc 未vị 曾tằng 有hữu 如Như 來Lai 身thân 。 世thế 間gian 所sở 見kiến 如như 鏡kính 像tượng 。 從tùng 本bổn 無vô 於ư 往vãng 來lai 相tương/tướng 。 又hựu 如như 楞lăng 伽già 經kinh 偈kệ 言ngôn 。 佛Phật 以dĩ 陰ấm 緣duyên 起khởi 無vô 處xứ 有hữu 人nhân 見kiến 。 若nhược 言ngôn 無vô 人nhân 見kiến 云vân 何hà 可khả 觀quán 察sát 。

釋thích 觀quán 如Như 來Lai 品phẩm 竟cánh 。

般Bát 若Nhã 燈Đăng 論Luận 釋Thích 卷quyển 第đệ 十thập 三tam