寶Bảo 藏Tạng 論Luận

後Hậu 秦Tần 僧Tăng 肇Triệu 著Trước

寶bảo 藏tạng 論luận

長trường/trưởng 安an 沙Sa 門Môn 釋thích 僧Tăng 肇triệu 著trước

廣Quảng 照Chiếu 空Không 有Hữu 品Phẩm 第đệ 一nhất

空không 可khả 空không 非phi 真chân 空không 。 色sắc 可khả 色sắc 非phi 真chân 色sắc 。 真chân 色sắc 無vô 形hình 。 真chân 空không 無vô 名danh 。 無vô 名danh 名danh 之chi 父phụ 。 無vô 色sắc 色sắc 之chi 母mẫu 。 為vi 萬vạn 物vật 之chi 根căn 源nguyên 。 作tác 天thiên 地địa 之chi 太thái 祖tổ 。 上thượng 施thí 玄huyền 象tượng 。 下hạ 列liệt 冥minh 庭đình 。 元nguyên 氣khí 含hàm 於ư 大đại 象tượng 。 大đại 象tượng 隱ẩn 於ư 無vô 形hình 。 為vi 識thức 物vật 之chi 靈linh 。 靈linh 中trung 有hữu 神thần 。 神thần 中trung 有hữu 身thân 。 無vô 為vi 變biến 化hóa 。 各các 稟bẩm 乎hồ 自tự 然nhiên 。 微vi 有hữu 事sự 用dụng 。 漸tiệm 有hữu 形hình 名danh 。 形hình 興hưng 未vị 質chất 。 名danh 起khởi 未vị 名danh 。 形hình 各các 既ký 兆triệu 。 遊du 氣khí 亂loạn 清thanh 。 寂tịch 兮hề 寥liêu 兮hề 。 寬khoan 兮hề 廓khuếch 兮hề 。 分phần/phân 兮hề 別biệt 兮hề 。 上thượng 則tắc 有hữu 君quân 。 下hạ 則tắc 有hữu 臣thần 。 父phụ 子tử 親thân 其kỳ 居cư 。 尊tôn 卑ty 異dị 其kỳ 位vị 。 起khởi 教giáo 敘tự 其kỳ 因nhân 。 然nhiên 後hậu 國quốc 分phần/phân 其kỳ 界giới 。 人nhân 部bộ 其kỳ 家gia 。 各các 守thủ 其kỳ 位vị 。 禮lễ 義nghĩa 興hưng 行hành 。 有hữu 善thiện 可khả 稱xưng 。 有hữu 惡ác 可khả 名danh 。 善thiện 人nhân 所sở 重trọng/trùng 。 惡ác 人nhân 所sở 輕khinh 。 於ư 是thị 即tức 是thị 非phi 而nhi 競cạnh 生sanh 。 其kỳ 智trí 有hữu 解giải 。 其kỳ 愚ngu 有hữu 縛phược 。 上thượng 施thí 煩phiền 形hình 。 下hạ 無vô 寂tịch 樂nhạo/nhạc/lạc 。 失thất 自tự 然nhiên 之chi 志chí 。 拘câu 物vật 外ngoại 之chi 約ước 。 迷mê 無vô 為vi 之chi 為vi 。 動động 有hữu 作tác 之chi 作tác 。 其kỳ 名danh 教giáo 既ký 行hành 。 使sử 上thượng 下hạ 之chi 應ưng 諾nặc 爾nhĩ 乃nãi 聲thanh 立lập 五ngũ 音âm 。 色sắc 立lập 五ngũ 色sắc 。 行hành 立lập 五ngũ 行hành 。 德đức 立lập 五ngũ 德đức 。 差sai 之chi 毫hào 釐li 。 過quá 犯phạm 山sơn 嶽nhạc 。 律luật 禁cấm 未vị 然nhiên 。 令linh 防phòng 未vị 欲dục 。 無vô 放phóng 蕩đãng 之chi 寬khoan 。 有hữu 多đa 方phương 之chi 局cục 。

所sở 以dĩ 然nhiên 者giả 。 為vi 人nhân 而nhi 不bất 知tri 足túc 。 斯tư 為vi 濁trược 亂loạn 之chi 時thời 。 有hữu 弟đệ 有hữu 師sư 。 師sư 有hữu 所sở 訓huấn 。 弟đệ 有hữu 所sở 依y 。 天thiên 地địa 寥liêu 落lạc 。 宇vũ 宙trụ 寬khoan 廓khuếch 。 中trung 有hữu 煙yên 塵trần 。 清thanh 虛hư 翳ế 膜mô 。 巍nguy 巍nguy 之chi 形hình 。 內nội 神thần 外ngoại 靈linh 。 妄vọng 有hữu 想tưởng 慮lự 。 真chân 一nhất 闇ám 冥minh 。 其kỳ 妄vọng 有hữu 識thức 。 其kỳ 真chân 有hữu 惑hoặc 。 非phi 取thủ 而nhi 取thủ 。 非phi 得đắc 而nhi 得đắc 。 是thị 故cố 理lý 則tắc 無vô 窮cùng 。 物vật 則tắc 無vô 極cực 。 動động 兮hề 亂loạn 兮hề 。 內nội 發phát 三tam 毒độc 。 視thị 兮hề 聽thính 兮hề 。 外ngoại 受thọ 五ngũ 欲dục 。 其kỳ 心tâm 慌hoảng 慌hoảng 。 其kỳ 身thân 忙mang 忙mang 。 觸xúc 物vật 動động 作tác 。 如như 火hỏa 煌hoàng 煌hoàng 。 故cố 聖thánh 人nhân 立lập 正chánh 教giáo 。 置trí 真chân 謨mô 。 使sử 無vô 知tri 之chi 侶lữ 。 上thượng 下hạ 相tương 依y 。 修tu 無vô 為vi 。 息tức 有hữu 餘dư 。 漸tiệm 至chí 乎hồ 如như 如như 。 如như 如như 之chi 理lý 。 同đồng 本bổn 真chân 軌quỹ 。 不bất 可khả 以dĩ 修tu 證chứng 。 不bất 可khả 以dĩ 希hy 冀ký 。 惟duy 寂tịch 滅diệt 性tánh 耳nhĩ 。 夫phu 真chân 也dã 者giả 。 無vô 洲châu 無vô 渚chử 。 無vô 伴bạn 無vô 侶lữ 。 無vô 涯nhai 無vô 際tế 。 無vô 處xứ 無vô 所sở 。 能năng 為vi 萬vạn 物vật 之chi 祖tổ 宗tông 。 非phi 目mục 視thị 。 非phi 耳nhĩ 聞văn 。 非phi 形hình 色sắc 。 非phi 幻huyễn 魂hồn 。 能năng 為vi 三tam 界giới 之chi 根căn 門môn 。 其kỳ 正chánh 者giả 先tiên 離ly 形hình 。 次thứ 泯mẫn 情tình 。 不bất 依y 物vật 。 不bất 拘câu 生sanh 。 可khả 以dĩ 合hợp 大Đại 道Đạo 通thông 神thần 明minh 。 有hữu 用dụng 曰viết 神thần 。 有hữu 形hình 曰viết 身thân 。 無vô 為vi 曰viết 道đạo 。 無vô 相tướng 曰viết 真chân 。 應ưng 物vật 而nhi 號hiệu 。 隨tùy 物vật 而nhi 造tạo 。 常thường 住trụ 常thường 存tồn 。 不bất 生sanh 不bất 老lão 。 理lý 合hợp 萬vạn 德đức 。 事sự 出xuất 千thiên 巧xảo 。 事sự 雖tuy 無vô 窮cùng 。 理lý 終chung 一nhất 道đạo 。 無vô 有hữu 證chứng 者giả 。 無vô 有hữu 得đắc 者giả 。 然nhiên 不bất 證chứng 不bất 得đắc 。 恆hằng 處xứ 心tâm 惑hoặc 。 其kỳ 心tâm 不bất 真chân 。 惑hoặc 亂loạn 餘dư 人nhân 。 恍hoảng 然nhiên 惚hốt 然nhiên 。 如như 有hữu 魍vọng 魎lượng 。 似tự 有hữu 思tư 想tưởng 。 究cứu 兮hề 推thôi 兮hề 。 了liễu 無vô 指chỉ 掌chưởng 。 如như 空không 忽hốt 雲vân 。 如như 鏡kính 忽hốt 塵trần 。 彼bỉ 此thử 緣duyên 起khởi 。 而nhi 以dĩ 妄vọng 存tồn 。 有hữu 妄vọng 曰viết 愚ngu 。 無vô 妄vọng 曰viết 真chân 。 真chân 氷băng 釋thích 水thủy 。 妄vọng 水thủy 結kết 氷băng 。 氷băng 水thủy 之chi 二nhị 。 其kỳ 體thể 不bất 異dị 。 迷mê 妄vọng 曰viết 愚ngu 。 惺tinh 真chân 曰viết 智trí 。 其kỳ 水thủy 也dã 冬đông 不bất 可khả 釋thích 。 其kỳ 水thủy 也dã 春xuân 不bất 可khả 結kết 。 故cố 愚ngu 不bất 可khả 即tức 改cải 。 智trí 不bất 可khả 即tức 待đãi 。 漸tiệm 釋thích 漸tiệm 消tiêu 。 以dĩ 通thông 乎hồ 大đại 海hải 。 斯tư 可khả 謂vị 自tự 然nhiên 之chi 道Đạo 。 運vận 用dụng 玄huyền 玄huyền 。 非phi 念niệm 慮lự 所sở 測trắc 。 當đương 可khả 以dĩ 綿miên 綿miên 。 不bất 可khả 以dĩ 勤cần 勤cần 。 夫phu 進tiến 道đạo 之chi 由do 。 中trung 有hữu 萬vạn 途đồ 。 困khốn 魚ngư 止chỉ 瀝lịch 。 病bệnh 鳥điểu 棲tê 蘆lô 。 其kỳ 二nhị 者giả 不bất 識thức 於ư 大đại 海hải 。 不bất 識thức 於ư 叢tùng 林lâm 。 人nhân 趨xu 乎hồ 小tiểu 道đạo 。 其kỳ 義nghĩa 亦diệc 然nhiên 。 此thử 可khả 謂vị 久cửu 功công 中trung 止chỉ 。 不bất 達đạt 如như 理lý 。 捨xả 大đại 求cầu 小tiểu 。 半bán 路lộ 依y 止chỉ 。 以dĩ 小tiểu 安an 而nhi 自tự 安an 。 不bất 及cập 大đại 安an 而nhi 安an 矣hĩ 。 其kỳ 大đại 也dã 愰# 蕩đãng 無vô 涯nhai 。 含hàm 識thức 一nhất 體thể 。 萬vạn 物vật 同đồng 懷hoài 。 應ưng 則tắc 千thiên 變biến 。 化hóa 則tắc 眾chúng 現hiện 。 不bất 出xuất 不bất 沒một 。 用dụng 無vô 有hữu 間gian 。 有hữu 心tâm 無vô 形hình 。 有hữu 用dụng 無vô 人nhân 。 示thị 生sanh 無vô 生sanh 。 示thị 身thân 無vô 身thân 。 常thường 測trắc 不bất 測trắc 。 常thường 識thức 不bất 識thức 。 為vi 而nhi 無vô 為vi 。 得đắc 而nhi 無vô 得đắc 。 鏡kính 象tượng 千thiên 端đoan 。 水thủy 質chất 萬vạn 色sắc 。 影ảnh 分phần/phân 塵trần 界giới 。 應ứng 用dụng 無vô 極cực 。 無vô 形hình 而nhi 形hình 。 無vô 名danh 而nhi 名danh 。 物vật 類loại 相tương/tướng 感cảm 。 和hòa 合hợp 而nhi 生sanh 。 生sanh 而nhi 不bất 生sanh 。 其kỳ 無vô 有hữu 情tình 。 眾chúng 謂vị 之chi 聖thánh 。 眾chúng 謂vị 之chi 明minh 。 種chủng 種chủng 稱xưng 號hiệu 。 各các 任nhậm 其kỳ 名danh 。 然nhiên 其kỳ 實thật 也dã 。 以dĩ 無vô 為vi 為vi 宗tông 。 無vô 相tướng 為vi 容dung 。 等đẳng 清thanh 虛hư 。 同đồng 太thái 空không 。 究cứu 無vô 處xứ 所sở 。 用dụng 在tại 其kỳ 中trung 。 其kỳ 得đắc 者giả 一nhất 。 其kỳ 證chứng 者giả 密mật 。 得đắc 則tắc 不bất 一nhất 。 證chứng 則tắc 不bất 密mật 。 然nhiên 非phi 不bất 一nhất 。 然nhiên 非phi 不bất 密mật 。 其kỳ 體thể 陰ấm 離ly 。 其kỳ 用dụng 陽dương 微vi 。 言ngôn 不bất 盡tận 理lý 。 行hành 不bất 盡tận 儀nghi 。 斯tư 可khả 謂vị 太thái 微vi 。 夫phu 山sơn 草thảo 無vô 窮cùng 。 泉tuyền 水thủy 無vô 竭kiệt 。 谷cốc 風phong 無vô 休hưu 。 鐘chung 聲thanh 無vô 歇hiết 。 物vật 尚thượng 如như 斯tư 。 何hà 況huống 道đạo 乎hồ 。 有hữu 必tất 速tốc 亡vong 。 無vô 必tất 久cửu 長trường 。 天thiên 地địa 雖tuy 變biến 。 虛hư 空không 獨độc 常thường 。 夫phu 學học 道Đạo 者giả 習tập 無vô 餘dư 。 不bất 學học 道Đạo 者giả 習tập 有hữu 餘dư 。 無vô 餘dư 道đạo 近cận 。 有hữu 餘dư 道đạo 疎sơ 。 知tri 有hữu 有hữu 壞hoại 。 知tri 無vô 無vô 敗bại 。 真chân 知tri 之chi 知tri 。 有hữu 無vô 不bất 計kế 。 於ư 有hữu 不bất 有hữu 。 於ư 無vô 不bất 無vô 。 有hữu 無vô 不bất 見kiến 。 性tánh 相tướng 如như 如như 。 閴# 然nhiên 無vô 物vật 。 而nhi 乃nãi 用dụng 出xuất 。 若nhược 不bất 如như 是thị 。 多đa 妄vọng 多đa 失thất 。 中trung 有hữu 夢mộng 慮lự 。 主chủ 習tập 眾chúng 疾tật 。 非phi 凶hung 為vi 凶hung 。 非phi 吉cát 為vi 吉cát 。 吉cát 凶hung 之chi 事sự 。 翳ế 障chướng 真chân 一nhất 。 故cố 為vi 道đạo 者giả 。 不bất 可khả 以dĩ 同đồng 迷mê 。 夫phu 學học 道Đạo 者giả 有hữu 三tam 。 其kỳ 一nhất 謂vị 之chi 真chân 。 其kỳ 二nhị 謂vị 之chi 隣lân 。 其kỳ 三tam 謂vị 之chi 聞văn 。 習tập 學học 謂vị 之chi 聞văn 。 絕tuyệt 學học 謂vị 之chi 隣lân 。 過quá 此thử 二nhị 者giả 謂vị 之chi 真chân 。 不bất 學học 道Đạo 者giả 亦diệc 有hữu 三tam 。 其kỳ 上thượng 謂vị 之chi 祥tường 。 其kỳ 次thứ 謂vị 之chi 良lương 。 其kỳ 下hạ 謂vị 之chi 殃ương 。 極cực 樂lạc 謂vị 之chi 良lương 。 極cực 苦khổ 謂vị 之chi 殃ương 。 不bất 苦khổ 不bất 樂lạc 謂vị 之chi 祥tường 。 然nhiên 此thử 三tam 者giả 皆giai 不bất 入nhập 真chân 。 常thường 斯tư 為vi 不bất 道đạo 。 騰đằng 神thần 浩hạo 浩hạo 。 風phong 海hải 波ba 濤đào 。 心tâm 塵trần 動động 擾nhiễu 。 悲bi 哉tai 哀ai 哉tai 。 三tam 界giới 輪luân 迴hồi 。 出xuất 沒một 生sanh 死tử 。 六lục 道đạo 去khứ 來lai 。 不bất 可khả 以dĩ 道đạo 濟tế 。 不bất 可khả 以dĩ 真chân 携huề 。 乘thừa 聖thánh 共cộng 愍mẫn 。 如như 母mẫu 念niệm 孩hài 。 所sở 以dĩ 偃yển 化hóa 非phi 時thời 。 忍nhẫn 待đãi 有hữu 機cơ 。 大Đại 道Đạo 如như 此thử 。 古cổ 今kim 同đồng 儀nghi 。 不bất 可khả 以dĩ 率suất 爾nhĩ 。 不bất 可khả 以dĩ 驅khu 馳trì 。 神thần 中trung 有hữu 智trí 。 智trí 中trung 有hữu 悲bi 。 悲bi 救cứu 不bất 得đắc 。 徒đồ 自tự 困khốn 疲bì 。 然nhiên 謂vị 可khả 度độ 。 復phục 事sự 如như 故cố 。 察sát 察sát 精tinh 勤cần 。 恆hằng 興hưng 夢mộng 慮lự 。 惶hoàng 惶hoàng 外ngoại 覓mịch 。 轉chuyển 失thất 玄huyền 路lộ 。 濁trược 辱nhục 清thanh 虛hư 。 情tình 存tồn 有hữu 處xứ 。 哀ai 哉tai 苦khổ 哉tai 。 不bất 離ly 煩phiền 務vụ 。 夫phu 日nhật 隱ẩn 雲vân 中trung 。 雖tuy 明minh 而nhi 不bất 照chiếu 。 智trí 藏tạng 惑hoặc 中trung 。 雖tuy 真chân 而nhi 不bất 道đạo 。 何hà 以dĩ 然nhiên 者giả 。 自tự 未vị 出xuất 纏triền 也dã 。 是thị 故cố 疎sơ 不bất 可khả 會hội 。 親thân 不bất 可khả 離ly 。 其kỳ 未vị 道đạo 者giả 。 不bất 可khả 妄vọng 為vi 。 夫phu 決quyết 歸quy 者giả 。 而nhi 不bất 顧cố 於ư 後hậu 。 決quyết 戰chiến 者giả 而nhi 不bất 顧cố 於ư 首thủ 。 決quyết 學học 者giả 而nhi 不bất 貴quý 於ư 身thân 。 決quyết 道đạo 者giả 而nhi 不bất 貴quý 於ư 事sự 。 其kỳ 入nhập 無vô 跡tích 。 其kỳ 出xuất 無vô 覓mịch 。 了liễu 無vô 所sở 得đắc 。 攀phàn 緣duyên 自tự 寂tịch 。 寂tịch 而nhi 不bất 生sanh 。 自tự 體thể 無vô 名danh 。 無vô 名danh 之chi 朴phác 。 理lý 無vô 外ngoại 欲dục 。 恆Hằng 沙sa 功công 德đức 。 宛uyển 然nhiên 自tự 足túc 。 夫phu 殼xác 居cư 者giả 。 不bất 知tri 宇vũ 宙trụ 之chi 寬khoan 大đại 。 形hình 處xứ 者giả 。 不bất 知tri 虛hư 空không 之chi 廣quảng 大đại 。 故cố 晦hối 中trung 無vô 明minh 。 明minh 中trung 無vô 晦hối 。 諸chư 法pháp 念niệm 念niệm 。 各các 不bất 相tương 待đãi 。 物vật 隔cách 情tình 離ly 。 違vi 情tình 難nan 會hội 。 夫phu 赤xích 棗táo 含hàm 蟲trùng 。 內nội 壞hoại 外ngoại 隆long 。 沙sa 水thủy 同đồng 流lưu 。 上thượng 清thanh 下hạ 稠trù 。 國quốc 藏tạng 於ư 佞nịnh 。 天thiên 下hạ 不bất 政chánh 。 形hình 藏tạng 於ư 心tâm 。 萬vạn 物vật 皆giai 淫dâm 。

所sở 以dĩ 然nhiên 者giả 。 以dĩ 其kỳ 有hữu 病bệnh 也dã 。 故cố 物vật 有hữu 靈linh 。 靈linh 必tất 有hữu 妖yêu 。 妖yêu 必tất 有hữu 欲dục 。 欲dục 必tất 有hữu 心tâm 。 心tâm 必tất 有hữu 情tình 。 情tình 動động 為vi 欲dục 。 妖yêu 發phát 為vi 精tinh 。 精tinh 惑hoặc 於ư 神thần 。 欲dục 惑hoặc 於ư 真chân 。 故cố 為vi 道đạo 者giả 。 不bất 可khả 以dĩ 隣lân 。 夫phu 古cổ 鏡kính 照chiếu 精tinh 。 其kỳ 精tinh 自tự 形hình 。 古cổ 教giáo 照chiếu 心tâm 。 其kỳ 心tâm 自tự 明minh 。 夫phu 約ước 天thiên 地địa 為vi 上thượng 下hạ 。 約ước 日nhật 月nguyệt 為vi 東đông 西tây 。 約ước 身thân 為vi 彼bỉ 此thử 。 約ước 心tâm 為vi 是thị 非phi 。 若nhược 無vô 彼bỉ 此thử 。 是thị 非phi 何hà 為vi 。 但đãn 以dĩ 物vật 隨tùy 情tình 變biến 。 情tình 逐trục 物vật 移di 。 內nội 外ngoại 搖dao 動động 。 識thức 物vật 乘thừa 馳trì 。 其kỳ 生sanh 也dã 人nhân 。 其kỳ 死tử 也dã 魂hồn 。 相tương 似tự 相tương 續tục 。 夢mộng 有hữu 形hình 身thân 。 實thật 彼bỉ 非phi 此thử 。 實thật 此thử 非phi 彼bỉ 。 鳥điểu 跡tích 空không 文văn 。 奇kỳ 特đặc 以dĩ 現hiện 。 難nan 思tư 難nạn/nan 議nghị 。 陰ấm 報báo 陽dương 施thí 。 冥minh 道đạo 罔võng 象tượng 。 因nhân 果quả 自tự 縻# 。 其kỳ 事sự 如như 幻huyễn 。 種chủng 種chủng 模mô 面diện 。 焰diễm 水thủy 乾can/kiền/càn 城thành 。 都đô 無vô 實thật 現hiện 。 斯tư 謂vị 不bất 真chân 。 惑hoặc 亂loạn 餘dư 人nhân 。 清thanh 虛hư 之chi 理lý 。 畢tất 竟cánh 無vô 身thân 。 夫phu 神thần 通thông 變biến 化hóa 者giả 。 其kỳ 猶do 於ư 龍long 昇thăng 天thiên 。 覆phú 宇vũ 宙trụ 者giả 其kỳ 猶do 於ư 雲vân 凝ngưng 。 斯tư 未vị 可khả 貴quý 。 斯tư 未vị 可khả 真chân 。 若nhược 取thủ 其kỳ 為vi 實thật 者giả 。 而nhi 未vị 為vi 道đạo 也dã 。 或hoặc 有hữu 形hình 而nhi 麗lệ 。 或hoặc 有hữu 語ngữ 而nhi 辨biện 。 或hoặc 有hữu 智trí 而nhi 聰thông 。 或hoặc 有hữu 用dụng 而nhi 巧xảo 。 若nhược 取thủ 以dĩ 為vi 道đạo 者giả 。 亦diệc 未vị 為vi 善thiện 也dã 。 有hữu 必tất 不bất 真chân 。 作tác 必tất 不bất 常thường 。 乾can/kiền/càn 坤# 尚thượng 壞hoại 。 器khí 物vật 何hà 剛cang 。 唯duy 道đạo 無vô 根căn 。 虛hư 湛trạm 常thường 存tồn 。 唯duy 道đạo 無vô 體thể 。 微vi 妙diệu 常thường 真chân 。 唯duy 道đạo 無vô 事sự 。 古cổ 今kim 常thường 貴quý 。 唯duy 道đạo 無vô 心tâm 。 萬vạn 物vật 圓viên 備bị 。 故cố 道đạo 無vô 相tướng 無vô 形hình 。 無vô 事sự 無vô 意ý 無vô 心tâm 。 善thiện 利lợi 群quần 品phẩm 。 率suất 益ích 人nhân 倫luân 。 可khả 謂vị 一nhất 切thiết 物vật 無vô 不bất 賓tân 。 夫phu 萬vạn 物vật 有hữu 侶lữ 。 唯duy 道đạo 獨độc 存tồn 。 其kỳ 外ngoại 無vô 他tha 。 其kỳ 內nội 無vô 復phục 。 無vô 內nội 無vô 外ngoại 。 包bao 含hàm 太thái 一nhất 。 該cai 羅la 八bát 冥minh 。 周chu 備bị 萬vạn 物vật 。 其kỳ 狀trạng 也dã 非phi 內nội 非phi 外ngoại 。 非phi 小tiểu 非phi 大đại 。 非phi 一nhất 非phi 異dị 。 非phi 明minh 非phi 昧muội 。 非phi 生sanh 非phi 滅diệt 。 非phi 麁thô 非phi 細tế 。 非phi 空không 非phi 有hữu 。 非phi 開khai 非phi 閉bế 。 非phi 上thượng 非phi 下hạ 。 非phi 成thành 非phi 壞hoại 。 非phi 動động 非phi 靜tĩnh 。 非phi 歸quy 非phi 逝thệ 。 非phi 深thâm 非phi 淺thiển 。 非phi 愚ngu 非phi 慧tuệ 。 非phi 違vi 非phi 順thuận 。 非phi 通thông 非phi 塞tắc 。 非phi 貧bần 非phi 富phú 。 非phi 新tân 非phi 故cố 。 非phi 好hảo/hiếu 非phi 弊tệ 。 非phi 剛cang 非phi 柔nhu 。 非phi 獨độc 非phi 對đối 。

所sở 以dĩ 然nhiên 者giả 。 若nhược 言ngôn 其kỳ 內nội 。 通thông 含hàm 法Pháp 界Giới 。 若nhược 言ngôn 其kỳ 外ngoại 。 備bị 應ưng 形hình 載tái 。 若nhược 言ngôn 其kỳ 小tiểu 。 包bao 裹khỏa 彌di 遠viễn 。 若nhược 言ngôn 其kỳ 大đại 。 復phục 入nhập 塵trần 界giới 。 若nhược 言ngôn 其kỳ 一nhất 。 各các 任nhậm 其kỳ 質chất 。 若nhược 言ngôn 其kỳ 異dị 。 妙diệu 體thể 無vô 物vật 。 若nhược 言ngôn 其kỳ 明minh 。 杳# 杳# 冥minh 冥minh 。 若nhược 言ngôn 其kỳ 昧muội 。 朗lãng 照chiếu 徹triệt 明minh 。 若nhược 言ngôn 其kỳ 生sanh 。 無vô 狀trạng 無vô 形hình 。 若nhược 言ngôn 其kỳ 滅diệt 。 今kim 古cổ 常thường 靈linh 。 若nhược 言ngôn 其kỳ 麁thô 。 束thúc 入nhập 塵trần 盧lô 。 若nhược 言ngôn 其kỳ 細tế 。 山sơn 嶽nhạc 之chi 軀khu 。 若nhược 言ngôn 其kỳ 空không 。 萬vạn 用dụng 在tại 中trung 。 若nhược 言ngôn 其kỳ 有hữu 。 閴# 然nhiên 無vô 容dung 。 若nhược 言ngôn 其kỳ 開khai 。 不bất 入nhập 塵trần 埃ai 。 若nhược 言ngôn 其kỳ 閉bế 。 義nghĩa 出xuất 無vô 際tế 。 若nhược 言ngôn 其kỳ 上thượng 。 平bình 等đẳng 無vô 相tướng 。 若nhược 言ngôn 其kỳ 下hạ 。 物vật 莫mạc 能năng 況huống 。 若nhược 言ngôn 其kỳ 成thành 。 撲phác 散tán 眾chúng 星tinh 。 若nhược 言ngôn 其kỳ 壞hoại 。 鎮trấn 古cổ 常thường 在tại 。 若nhược 言ngôn 其kỳ 動động 。 湛trạm 然nhiên 凝ngưng 重trọng/trùng 。 若nhược 言ngôn 其kỳ 靜tĩnh 。 忙mang 忙mang 物vật 聳tủng 。 若nhược 言ngôn 其kỳ 歸quy 。 往vãng 而nhi 不bất 辭từ 。 若nhược 言ngôn 其kỳ 逝thệ 。 應ưng 物vật 還hoàn 來lai 。 若nhược 言ngôn 其kỳ 深thâm 。 萬vạn 物vật 同đồng 任nhậm 。 若nhược 言ngôn 其kỳ 淺thiển 。 根căn 不bất 可khả 尋tầm 。 若nhược 言ngôn 其kỳ 愚ngu 。 計kế 用dụng 萬vạn 途đồ 。 若nhược 言ngôn 其kỳ 慧tuệ 。 寂tịch 寞mịch 無vô 餘dư 。 若nhược 言ngôn 其kỳ 違vi 。 有hữu 信tín 有hữu 依y 。 若nhược 言ngôn 其kỳ 順thuận 。 物vật 莫mạc 能năng 羈ki 。 若nhược 言ngôn 其kỳ 通thông 。 不bất 達đạt 微vi 踪# 。 若nhược 言ngôn 其kỳ 塞tắc 。 出xuất 入nhập 虛hư 容dung 。 若nhược 言ngôn 其kỳ 貧bần 。 萬vạn 德đức 千thiên 珍trân 。 若nhược 言ngôn 其kỳ 富phú 。 曠khoáng 絕tuyệt 無vô 人nhân 。 若nhược 言ngôn 其kỳ 新tân 。 自tự 古cổ 宿túc 因nhân 。 若nhược 言ngôn 其kỳ 故cố 。 物vật 莫mạc 能năng 污ô 。 若nhược 言ngôn 其kỳ 好hảo/hiếu 。 無vô 物vật 可khả 保bảo 。 若nhược 言ngôn 其kỳ 弊tệ 。 物vật 始thỉ 依y 然nhiên 。 若nhược 言ngôn 其kỳ 剛cang 。 摧tồi 挫tỏa 不bất 傷thương 。 若nhược 言ngôn 其kỳ 柔nhu 。 力lực 屈khuất 不bất 尫# 。 若nhược 言ngôn 其kỳ 獨độc 。 恆Hằng 沙sa 物vật 族tộc 。 若nhược 言ngôn 其kỳ 對đối 。 真chân 一nhất 孤cô 轂cốc 。 故cố 道đạo 不bất 可khả 以dĩ 一nhất 名danh 言ngôn 。 理lý 不bất 可khả 以dĩ 一nhất 義nghĩa 宣tuyên 。 蓋cái 略lược 陳trần 其kỳ 說thuyết 。 何hà 能năng 以dĩ 盡tận 其kỳ 邊biên 。 是thị 以dĩ 斬trảm 首thủ 灰hôi 形hình 。 其kỳ 無vô 以dĩ 損tổn 生sanh 。 金kim 丹đan 玉ngọc 液dịch 。 其kỳ 無vô 以dĩ 養dưỡng 生sanh 。 故cố 真chân 生sanh 不bất 滅diệt 。 真chân 滅diệt 不bất 生sanh 。 可khả 謂vị 常thường 滅diệt 。 可khả 謂vị 常thường 生sanh 。 其kỳ 有hữu 愛ái 生sanh 惡ác 滅diệt 者giả 。 斯tư 不bất 悟ngộ 常thường 滅diệt 。 愛ái 滅diệt 惡ác 生sanh 者giả 。 斯tư 不bất 悟ngộ 常thường 生sanh 。 其kỳ 迷mê 悟ngộ 二nhị 名danh 。 不bất 見kiến 真chân 成thành 。 取thủ 捨xả 之chi 意ý 。 隨tùy 虛hư 妄vọng 情tình 。 故cố 常thường 空không 不bất 有hữu 。 常thường 有hữu 不bất 空không 。 兩lưỡng 不bất 相tương 待đãi 。 句cú 句cú 皆giai 宗tông 。 是thị 以dĩ 聖thánh 人nhân 。 隨tùy 有hữu 道đạo 有hữu 。 隨tùy 空không 道đạo 空không 。 空không 不bất 乖quai 有hữu 。 有hữu 不bất 乖quai 空không 。 兩lưỡng 語ngữ 無vô 病bệnh 。 二nhị 義nghĩa 雙song 通thông 。 乃nãi 至chí 說thuyết 我ngã 。 亦diệc 不bất 乖quai 無vô 我ngã 。 乃nãi 至chí 說thuyết 事sự 。 亦diệc 不bất 乖quai 無vô 事sự 。 以dĩ 故cố 不bất 為vi 言ngôn 語ngữ 之chi 所sở 轉chuyển 也dã 。 夫phu 鑄chú 金kim 為vi 人nhân 。 但đãn 觀quán 其kỳ 人nhân 。 不bất 覩đổ 其kỳ 金kim 。 其kỳ 名danh 也dã 迷mê 。 其kỳ 相tương/tướng 也dã 惑hoặc 。

所sở 以dĩ 然nhiên 者giả 。 皆giai 失thất 乎hồ 真chân 。 然nhiên 則tắc 一nhất 切thiết 皆giai 幻huyễn 。 虛hư 妄vọng 不bất 實thật 。 知tri 幻huyễn 是thị 幻huyễn 。 守thủ 真chân 抱bão 一nhất 。 不bất 染nhiễm 外ngoại 物vật 。 清thanh 虛hư 太thái 一nhất 。 其kỳ 何hà 有hữu 失thất 。 亡vong 心tâm 喪táng 意ý 。 體thể 離ly 眾chúng 疾tật 。 一nhất 相tương/tướng 不bất 生sanh 。 寂tịch 靜tĩnh 凶hung 吉cát 。 吉cát 猶do 不bất 隨tùy 。 凶hung 何hà 所sở 為vi 。 吉cát 凶hung 之chi 事sự 。 二nhị 俱câu 無vô 依y 。 夫phu 入nhập 道đạo 之chi 徑kính 。 內nội 虛hư 外ngoại 淨tịnh 。 如như 水thủy 凝ngưng 澄trừng 。 萬vạn 象tượng 光quang 映ánh 。 其kỳ 意ý 不bất 沈trầm 。 其kỳ 心tâm 不bất 浮phù 。 不bất 出xuất 不bất 入nhập 。 湛trạm 寂tịch 自tự 如như 。 內nội 外ngoại 不bất 干can 。 識thức 物vật 不bất 關quan 。 各các 任nhậm 其kỳ 一nhất 。 復phục 何hà 用dụng 言ngôn 。 夫phu 火hỏa 不bất 待đãi 日nhật 而nhi 熱nhiệt 。 風phong 不bất 待đãi 月nguyệt 而nhi 涼lương 。 堅kiên 石thạch 處xứ 水thủy 。 天thiên 瞽# 猶do 光quang 。 明minh 暗ám 自tự 爾nhĩ 。 乾can/kiền/càn 濕thấp 同đồng 方phương 。 物vật 尚thượng 不bất 相tương 借tá 。 何hà 況huống 道đạo 乎hồ 。 王vương 以dĩ 萬vạn 有hữu 為vi 人nhân 。 人nhân 歸quy 於ư 王vương 。 王vương 依y 於ư 人nhân 。 合hợp 者giả 同đồng 一nhất 。 其kỳ 名danh 曰viết 佛Phật 。 三tam 界giới 獨độc 尊tôn 。 覺giác 了liễu 無vô 物vật 。 非phi 作tác 而nhi 作tác 。 所sở 作tác 已dĩ 畢tất 。 天thiên 人nhân 之chi 師sư 。 正chánh 遍biến 知tri 悉tất 。 權quyền 應ưng 形hình 事sự 。 引dẫn 導đạo 眾chúng 疾tật 。 理lý 靜tĩnh 虛hư 無vô 。 光quang 超siêu 慧tuệ 日nhật 。 普phổ 照chiếu 十thập 方phương 。 上thượng 同đồng 下hạ 吉cát 。 不bất 欲dục 異dị 人nhân 。 不bất 欲dục 異dị 塵trần 。 不bất 欲dục 異dị 義nghĩa 。 不bất 欲dục 異dị 因nhân 。 平bình 等đẳng 不bất 二nhị 。 圓viên 通thông 一nhất 身thân 。 可khả 謂vị 大đại 象tượng 之chi 真chân 。 其kỳ 理lý 難nan 見kiến 。 假giả 設thiết 方phương 便tiện 。 數số 詰cật 言ngôn 論luận 。 任nhậm 物vật 而nhi 現hiện 。 夫phu 欲dục 外ngoại 者giả 塵trần 。 欲dục 內nội 者giả 身thân 。 欲dục 聞văn 者giả 心tâm 。 取thủ 塵trần 者giả 為vi 欲dục 界giới 。 依y 形hình 身thân 者giả 為vi 色sắc 界giới 。 依y 計kế 心tâm 者giả 為vi 無vô 色sắc 界giới 。 滅diệt 此thử 三tam 者giả 。 名danh 為vi 道Đạo 諦Đế 。 諦đế 滅diệt 者giả 為vi 道đạo 也dã 。 然nhiên 此thử 道đạo 者giả 。 權quyền 未vị 正chánh 也dã 。 虛hư 兮hề 妄vọng 兮hề 。 三tam 界giới 不bất 實thật 。 幻huyễn 兮hề 夢mộng 兮hề 。 六lục 道đạo 無vô 物vật 。 不bất 遣khiển 一nhất 法pháp 。 不bất 得đắc 一nhất 法pháp 。 不bất 修tu 一nhất 法pháp 。 不bất 證chứng 一nhất 法pháp 。 性tánh 淨tịnh 天thiên 真chân 。 而nhi 謂vị 大Đại 道Đạo 乎hồ 。 是thị 以dĩ 遍biến 觀quán 天thiên 下hạ 。 莫mạc 非phi 真Chân 人Nhân 。 孰thục 得đắc 此thử 理lý 。 同đồng 其kỳ 一nhất 倫luân 。 其kỳ 學học 者giả 希hy 。 其kỳ 得đắc 者giả 微vi 。 可khả 謂vị 渺# 漠mạc 而nhi 難nan 知tri 。 其kỳ 知tri 者giả 師sư 。 其kỳ 化hóa 者giả 夷di 。 無vô 心tâm 動động 作tác 。 作tác 而nhi 無vô 為vi 。 無vô 為vi 而nhi 為vi 。 無vô 所sở 不bất 為vi 。 和hòa 光quang 任nhậm 物vật 。 物vật 無vô 所sở 羈ki 。 夫phu 天thiên 地địa 之chi 內nội 。 宇vũ 宙trụ 之chi 間gian 。 中trung 有hữu 一nhất 寶bảo 。 祕bí 在tại 形hình 山sơn 。 識thức 物vật 靈linh 照chiếu 。 內nội 外ngoại 空không 然nhiên 。 寂tịch 寞mịch 難nan 見kiến 。 其kỳ 號hiệu 玄huyền 玄huyền 。 巧xảo 出xuất 紫tử 微vi 之chi 表biểu 。 用dụng 在tại 虛hư 無vô 之chi 間gian 。 端đoan 化hóa 不bất 動động 。 獨độc 而nhi 無vô 雙song 。 聲thanh 出xuất 妙diệu 響hưởng 。 色sắc 吐thổ 華hoa 容dung 。 窮cùng 覩đổ 無vô 所sở 。 寄ký 號hiệu 空không 空không 。 唯duy 留lưu 其kỳ 聲thanh 。 不bất 見kiến 其kỳ 形hình 。 唯duy 留lưu 其kỳ 功công 。 不bất 見kiến 其kỳ 容dung 。 幽u 顯hiển 朗lãng 照chiếu 。 物vật 理lý 虛hư 通thông 。 森sâm 羅la 寶bảo 印ấn 。 萬vạn 象tượng 真chân 宗tông 。 其kỳ 為vi 也dã 形hình 。 其kỳ 寂tịch 也dã 冥minh 。 本bổn 淨tịnh 非phi 瑩oánh 。 法pháp 爾nhĩ 圓viên 成thành 。 光quang 超siêu 日nhật 月nguyệt 。 德đức 越việt 太thái 清thanh 。 萬vạn 物vật 無vô 作tác 。 一nhất 切thiết 無vô 名danh 。 轉chuyển 變biến 天thiên 地địa 。 自tự 在tại 縱tung 橫hoành 。 恆Hằng 沙sa 妙diệu 用dụng 。 混hỗn 沌# 而nhi 成thành 。 誰thùy 聞văn 不bất 喜hỷ 。 誰thùy 聞văn 不bất 驚kinh 。 如như 何hà 以dĩ 無vô 價giá 之chi 寶bảo 。 隱ẩn 在tại 陰ấm 入nhập 之chi 坑khanh 。 哀ai 哉tai 哀ai 哉tai 。 其kỳ 為vi 自tự 輕khinh 。 悲bi 哉tai 悲bi 哉tai 。 晦hối 何hà 由do 明minh 。 其kỳ 寶bảo 也dã 煥hoán 煥hoán 煌hoàng 煌hoàng 。 朗lãng 照chiếu 十thập 方phương 。 閴# 寂tịch 無vô 動động 。 應ứng 用dụng 堂đường 堂đường 。 應ưng 聲thanh 應ưng 色sắc 。 應ưng 陰ấm 應ưng 陽dương 。 奇kỳ 特đặc 無vô 根căn 。 虛hư 湛trạm 常thường 存tồn 。 瞬thuấn 目mục 不bất 見kiến 。 側trắc 耳nhĩ 不bất 聞văn 。 其kỳ 本bổn 也dã 冥minh 。 其kỳ 化hóa 也dã 形hình 。 其kỳ 為vi 也dã 聖thánh 。 其kỳ 用dụng 也dã 靈linh 。 可khả 謂vị 大Đại 道Đạo 之chi 精tinh 。 其kỳ 精tinh 甚thậm 真chân 。 萬vạn 物vật 之chi 因nhân 。 凝ngưng 然nhiên 常thường 住trụ 。 與dữ 道đạo 同đồng 倫luân 。 故cố 經Kinh 云vân 。 隨tùy 其kỳ 心tâm 淨tịnh 。 則tắc 佛Phật 土độ 淨tịnh 。 任nhậm 用dụng 森sâm 羅la 。 其kỳ 名danh 曰viết 聖thánh 。

離Ly 微Vi 體Thể 淨Tịnh 品Phẩm 第đệ 二nhị

其kỳ 入nhập 離ly 。 其kỳ 出xuất 微vi 。 知tri 入nhập 離ly 外ngoại 。 塵trần 無vô 所sở 依y 。 知tri 出xuất 微vi 內nội 。 心tâm 無vô 所sở 為vi 。 內nội 心tâm 無vô 所sở 為vi 。 諸chư 見kiến 不bất 能năng 移di 。 外ngoại 塵trần 無vô 所sở 依y 。 萬vạn 有hữu 不bất 能năng 羈ki 。 萬vạn 有hữu 不bất 能năng 羈ki 。 想tưởng 慮lự 不bất 乘thừa 馳trì 。 諸chư 見kiến 不bất 能năng 移di 。 寂tịch 滅diệt 不bất 思tư 議nghị 。 可khả 謂vị 本bổn 淨tịnh 體thể 自tự 離ly 微vi 也dã 。 據cứ 入nhập 故cố 名danh 離ly 。 約ước 用dụng 故cố 名danh 微vi 。 混hỗn 而nhi 為vi 一nhất 。 無vô 離ly 無vô 微vi 。 體thể 離ly 不bất 可khả 染nhiễm 。 無vô 染nhiễm 故cố 無vô 淨tịnh 。 體thể 微vi 不bất 可khả 有hữu 。 無vô 有hữu 故cố 無vô 依y 。 是thị 以dĩ 用dụng 而nhi 非phi 有hữu 。 寂tịch 而nhi 非phi 無vô 。 非phi 無vô 故cố 非phi 斷đoạn 。 非phi 有hữu 故cố 非phi 常thường 。 夫phu 性tánh 離ly 微vi 者giả 。 非phi 取thủ 非phi 捨xả 。 非phi 修tu 非phi 學học 。 非phi 本bổn 無vô 今kim 有hữu 。 非phi 本bổn 有hữu 今kim 無vô 。 乃nãi 至chí 一nhất 法pháp 不bất 生sanh 。 一nhất 法pháp 不bất 滅diệt 。 非phi 三tam 界giới 所sở 攝nhiếp 。 非phi 六lục 趣thú 所sở 變biến 。 非phi 愚ngu 智trí 所sở 改cải 。 非phi 真chân 妄vọng 所sở 轉chuyển 。 平bình 等đẳng 普phổ 遍biến 。 一nhất 切thiết 圓viên 滿mãn 。 總tổng 為vi 一nhất 大đại 法Pháp 界Giới 應ứng 化hóa 之chi 靈linh 宅trạch 。 迷mê 之chi 者giả 則tắc 歷lịch 劫kiếp 而nhi 浪lãng 修tu 。 悟ngộ 之chi 者giả 則tắc 當đương 體thể 而nhi 凝ngưng 寂tịch 。 夫phu 妄vọng 有hữu 所sở 欲dục 者giả 。 不bất 觀quán 其kỳ 離ly 。 妄vọng 有hữu 所sở 作tác 者giả 。 不bất 觀quán 其kỳ 微vi 。 不bất 觀quán 其kỳ 微vi 者giả 。 即tức 內nội 興hưng 惡ác 見kiến 。 不bất 觀quán 其kỳ 離ly 者giả 。 即tức 外ngoại 起khởi 風phong 塵trần 。 外ngoại 起khởi 風phong 塵trần 故cố 。 外ngoại 為vi 魔ma 境cảnh 所sở 亂loạn 。 內nội 興hưng 惡ác 見kiến 故cố 。 內nội 為vi 邪tà 見kiến 所sở 惑hoặc 。 既ký 內nội 外ngoại 緣duyên 生sanh 。 真chân 一nhất 宗tông 隱ẩn 。 是thị 以dĩ 迷mê 離ly 妄vọng 染nhiễm 者giả 。 所sở 謂vị 凡phàm 夫phu 。 迷mê 染nhiễm 妄vọng 離ly 者giả 。 所sở 謂vị 二Nhị 乘Thừa 。 達đạt 本bổn 性tánh 離ly 者giả 。 所sở 謂vị 菩Bồ 薩Tát 。 了liễu 了liễu 見kiến 知tri 三tam 乘thừa 無vô 異dị 者giả 。 所sở 謂vị 平bình 等đẳng 真chân 佛Phật 。 然nhiên 至chí 理lý 幽u 邃thúy 。 非phi 言ngôn 說thuyết 可khả 顯hiển 。 非phi 相tướng 示thị 可khả 知tri 。 夫phu 欲dục 示thị 其kỳ 相tương/tướng 。 則tắc 迷mê 其kỳ 無vô 相tướng 。 欲dục 顯hiển 其kỳ 說thuyết 。 則tắc 迷mê 其kỳ 無vô 說thuyết 。 然nhiên 欲dục 不bất 說thuyết 不bất 示thị 。 復phục 難nan 以dĩ 通thông 其kỳ 義nghĩa 。 故cố 玄huyền 道đạo 離ly 微vi 。 至chí 理lý 難nạn/nan 顯hiển 。 夫phu 所sở 以dĩ 言ngôn 離ly 者giả 。 體thể 不bất 與dữ 物vật 合hợp 。 亦diệc 不bất 與dữ 物vật 離ly 。 譬thí 如như 明minh 鏡kính 。 光quang 映ánh 萬vạn 象tượng 。 然nhiên 彼bỉ 明minh 鏡kính 不bất 與dữ 影ảnh 合hợp 。 亦diệc 不bất 與dữ 體thể 離ly 。 又hựu 如như 虛hư 空không 。 合hợp 入nhập 一nhất 切thiết 。 無vô 所sở 染nhiễm 著trước 。 五ngũ 色sắc 不bất 能năng 污ô 。 五ngũ 音âm 不bất 能năng 亂loạn 。 萬vạn 物vật 不bất 能năng 拘câu 。 森sâm 羅la 不bất 能năng 雜tạp 。 故cố 謂vị 之chi 離ly 也dã 。 所sở 以dĩ 言ngôn 微vi 者giả 。 體thể 妙diệu 無vô 形hình 。 無vô 色sắc 無vô 相tướng 。 應ứng 用dụng 萬vạn 端đoan 。 而nhi 不bất 見kiến 其kỳ 容dung 。 含hàm 藏tạng 百bách 巧xảo 。 而nhi 不bất 顯hiển 其kỳ 功công 。 視thị 之chi 不bất 可khả 見kiến 。 聽thính 之chi 不bất 可khả 聞văn 。 然nhiên 有hữu 恆Hằng 沙sa 萬vạn 德đức 。 不bất 常thường 不bất 斷đoạn 。 不bất 離ly 不bất 散tán 。 故cố 謂vị 之chi 微vi 也dã 。 是thị 以dĩ 離ly 微vi 二nhị 字tự 。 蓋cái 道đạo 之chi 要yếu 也dã 。 六lục 入nhập 無vô 跡tích 謂vị 之chi 離ly 。 萬vạn 用dụng 無vô 我ngã 謂vị 之chi 微vi 。 微vi 即tức 離ly 也dã 。 離ly 即tức 微vi 也dã 。 但đãn 約ước 彼bỉ 根căn 事sự 。 而nhi 作tác 兩lưỡng 名danh 。 其kỳ 體thể 一nhất 也dã 。 夫phu 修tu 道Đạo 者giả 。 莫mạc 不bất 斷đoạn 煩phiền 惱não 求cầu 菩Bồ 提Đề 。 棄khí 小Tiểu 乘Thừa 窺khuy 大đại 用dụng 。 然nhiên 妙diệu 理lý 之chi 中trung 。 都đô 無vô 此thử 事sự 。 體thể 離ly 者giả 本bổn 無vô 煩phiền 惱não 可khả 斷đoạn 。 無vô 小Tiểu 乘Thừa 可khả 棄khí 。 體thể 微vi 者giả 無vô 菩Bồ 提Đề 可khả 求cầu 。 無vô 大đại 用dụng 可khả 窺khuy 。

何hà 以dĩ 故cố 。 無vô 一nhất 法pháp 可khả 相tương 應ứng 故cố 。 是thị 以dĩ 聖thánh 人nhân 。 不bất 斷đoạn 妄vọng 。 不bất 證chứng 真chân 。 可khả 謂vị 萬vạn 用dụng 而nhi 自tự 然nhiên 矣hĩ 。 夫phu 求cầu 法Pháp 者giả 。 為vi 無vô 所sở 求cầu 。 故cố 無vô 名danh 之chi 朴phác 。 亦diệc 將tương 不bất 欲dục 。 斯tư 可khả 謂vị 之chi 妙diệu 覺giác 。 夫phu 離ly 微vi 者giả 。 非phi 妄vọng 識thức 之chi 所sở 識thức 。 非phi 邪tà 智trí 之chi 所sở 知tri 。 何hà 謂vị 妄vọng 識thức 。 為vi 六lục 識thức 也dã 。 何hà 謂vị 邪tà 智trí 。 為vi 二nhị 智trí 也dã 。 是thị 以dĩ 體thể 真chân 一nhất 故cố 。 非phi 二nhị 智trí 所sở 知tri 。 體thể 無vô 物vật 故cố 。 非phi 六lục 識thức 所sở 識thức 。 無vô 有hữu 一nhất 法pháp 。 從tùng 外ngoại 而nhi 來lai 。 無vô 有hữu 一nhất 法pháp 。 從tùng 內nội 而nhi 出xuất 。 又hựu 無vô 少thiểu 法pháp 。 和hòa 合hợp 而nhi 生sanh 。 可khả 謂vị 之chi 太thái 清thanh 。 可khả 謂vị 之chi 真chân 精tinh 。 體thể 離ly 一nhất 切thiết 諸chư 見kiến 。 故cố 不bất 可khả 以dĩ 意ý 度độ 。 體thể 離ly 一nhất 切thiết 限hạn 量lượng 。 故cố 不bất 可khả 以dĩ 言ngôn 約ước 。 是thị 以dĩ 維duy 摩ma 默mặc 然nhiên 。 如Như 來Lai 寂tịch 寞mịch 。 雖tuy 說thuyết 種chủng 種chủng 諸chư 乘thừa 並tịnh 是thị 方phương 便tiện 。 開khai 示thị 悟ngộ 入nhập 。 佛Phật 之chi 知tri 見kiến 。 夫phu 知tri 者giả 知tri 離ly 。 見kiến 者giả 見kiến 微vi 。 故cố 經Kinh 云vân 。 見kiến 微vi 名danh 為vi 佛Phật 。 知tri 離ly 名danh 為vi 法pháp 。 以dĩ 知tri 離ly 故cố 。 即tức 不bất 與dữ 一nhất 切thiết 煩phiền 惱não 合hợp 。 以dĩ 見kiến 微vi 故cố 。 即tức 不bất 與dữ 一nhất 切thiết 虛hư 妄vọng 俱câu 。 無vô 虛hư 妄vọng 故cố 。 即tức 真chân 一nhất 理lý 顯hiển 。 無vô 煩phiền 惱não 故cố 。 即tức 明minh 瑩oánh 自tự 然nhiên 。 夫phu 離ly 微vi 之chi 義nghĩa 。 非phi 一nhất 非phi 二nhị 。 非phi 以dĩ 言ngôn 說thuyết 可khả 顯hiển 。 要yếu 以dĩ 深thâm 心tâm 體thể 解giải 。 朗lãng 照chiếu 現hiện 前tiền 。 對đối 境cảnh 無vô 心tâm 。 逢phùng 緣duyên 不bất 動động 。 勿vật 忘vong 離ly 微vi 之chi 道đạo 。 逐trục 識thức 星tinh 馳trì 。 口khẩu 說thuyết 心tâm 違vi 。 理lý 將tương 不bất 寔thật 。 可khả 謂vị 無vô 晝trú 無vô 夜dạ 。 無vô 靜tĩnh 無vô 喧huyên 。 專chuyên 一nhất 不bất 移di 。 方phương 乃nãi 契khế 會hội 。 若nhược 妄vọng 有hữu 所sở 取thủ 。 妄vọng 有hữu 所sở 捨xả 。 妄vọng 有hữu 所sở 修tu 。 妄vọng 有hữu 所sở 得đắc 者giả 。 皆giai 不bất 入nhập 真chân 實thật 。 背bối/bội 離ly 微vi 之chi 義nghĩa 。 壞hoại 大Đại 道Đạo 之chi 法pháp 也dã 。 夫phu 真chân 者giả 所sở 以dĩ 不bất 合hợp 求cầu 。 為vi 外ngoại 無vô 所sở 得đắc 。 夫phu 實thật 者giả 所sở 以dĩ 不bất 合hợp 修tu 。 為vi 內nội 無vô 所sở 證chứng 。 但đãn 無vô 妄vọng 想tưởng 者giả 。 即tức 離ly 微vi 之chi 道đạo 顯hiển 也dã 。 夫phu 離ly 者giả 虛hư 也dã 。 微vi 者giả 冲# 也dã 。 冲# 虛hư 寂tịch 寞mịch 。 故cố 謂vị 之chi 離ly 微vi 。 夫phu 聖thánh 人nhân 所sở 以dĩ 無vô 妄vọng 想tưởng 者giả 。 為vi 達đạt 離ly 也dã 。 所sở 以dĩ 有hữu 奇kỳ 特đặc 之chi 用dụng 者giả 。 為vi 了liễu 微vi 也dã 。 微vi 故cố 無vô 心tâm 。 離ly 故cố 無vô 身thân 。 身thân 心tâm 俱câu 喪táng 。 靈linh 智trí 獨độc 存tồn 。 絕tuyệt 於ư 有hữu 無vô 之chi 域vực 。 泯mẫn 於ư 我ngã 所sở 之chi 居cư 。 法Pháp 界Giới 自tự 然nhiên 。 煌hoàng 煌hoàng 盛thịnh 用dụng 。 而nhi 無vô 生sanh 也dã 。 故cố 聖thánh 人nhân 處xứ 無vô 為vi 而nhi 化hóa 行hành 。 不bất 言ngôn 之chi 教giáo 。 冥minh 理lý 應ưng 合hợp 。 寂tịch 寞mịch 無vô 人nhân 。 是thị 以dĩ 含hàm 通thông 大đại 象tượng 。 包bao 入nhập 萬vạn 物vật 。 譬thí 如như 虛hư 空không 。 普phổ 偏thiên 周chu 備bị 。 夫phu 迷mê 者giả 無vô 我ngã 立lập 我ngã 。 則tắc 內nội 生sanh 我ngã 倒đảo 。 內nội 生sanh 我ngã 倒đảo 故cố 。 即tức 聖thánh 理lý 不bất 通thông 。 聖thánh 理lý 不bất 通thông 故cố 。 外ngoại 有hữu 所sở 立lập 。 外ngoại 有hữu 所sở 立lập 。 即tức 內nội 外ngoại 生sanh 礙ngại 。 內nội 外ngoại 生sanh 礙ngại 。 即tức 物vật 理lý 不bất 通thông 。 遂toại 妄vọng 起khởi 諸chư 流lưu 。 混hỗn 於ư 疑nghi 照chiếu 。 萬vạn 象tượng 沈trầm 沒một 。 真chân 一nhất 宗tông 亂loạn 。 諸chư 見kiến 競cạnh 興hưng 。 乃nãi 為vi 流lưu 浪lãng 。 故cố 製chế 離ly 微vi 之chi 論luận 。 顯hiển 體thể 幽u 玄huyền 。 學học 者giả 深thâm 思tư 。 可khả 知tri 虛hư 實thật 矣hĩ 。 夫phu 色sắc 法pháp 如như 影ảnh 。 聲thanh 法pháp 如như 響hưởng 。 但đãn 以dĩ 影ảnh 響hưởng 指chỉ 陳trần 。 未vị 足túc 封phong 為vi 真chân 實thật 。 故cố 指chỉ 非phi 月nguyệt 也dã 。 言ngôn 非phi 道đạo 也dã 。 會hội 道đạo 亡vong 言ngôn 。 見kiến 月nguyệt 亡vong 指chỉ 。 是thị 以dĩ 迷mê 離ly 者giả 。 即tức 為vi 諸chư 魔ma 。 愛ái 取thủ 諸chư 塵trần 。 樂nhạo 著trước 生sanh 死tử 。 夫phu 迷mê 微vi 者giả 。 即tức 為vi 外ngoại 道đạo 。 非phi 分phần/phân 推thôi 求cầu 。 橫hoạnh 生sanh 諸chư 見kiến 。 夫phu 諸chư 見kiến 根căn 本bổn 者giả 。 莫mạc 越việt 有hữu 無vô 。 何hà 謂vị 為vi 有hữu 。 謂vị 妄vọng 有hữu 所sở 作tác 。 何hà 謂vị 為vi 無vô 為vi 。 觀quán 察sát 無vô 所sở 得đắc 也dã 。 是thị 以dĩ 因nhân 有hữu 無vô 二nhị 見kiến 。 即tức 起khởi 種chủng 種chủng 諸chư 見kiến 。 諸chư 見kiến 既ký 起khởi 。 即tức 邪tà 見kiến 不bất 真chân 。 故cố 名danh 為vi 外ngoại 道đạo 。 夫phù 生sanh 死tử 根căn 本bổn 者giả 。 所sở 謂vị 存tồn 亡vong 。 身thân 存tồn 為vi 生sanh 。 身thân 亡vong 為vi 滅diệt 。 計kế 著trước 妄vọng 想tưởng 。 取thủ 外ngoại 境cảnh 界giới 。 具cụ 足túc 身thân 見kiến 。 愛ái 彼bỉ 未vị 來lai 殊thù 勝thắng 生sanh 處xứ 。 受thọ 妙diệu 果Quả 報báo 。 故cố 謂vị 之chi 魔ma 。 若nhược 體thể 解giải 離ly 者giả 。 一nhất 切thiết 不bất 著trước 。 無vô 所sở 染nhiễm 愛ái 。 即tức 超siêu 魔ma 境cảnh 界giới 。 若nhược 體thể 解giải 微vi 者giả 。 一nhất 切thiết 寂tịch 靜tĩnh 。 無vô 有hữu 妄vọng 想tưởng 。 即tức 超siêu 外ngoại 道đạo 。 種chủng 種chủng 邪tà 見kiến 。 故cố 經Kinh 云vân 微vi 妙diệu 甚thậm 深thâm 。 離ly 自tự 性tánh 也dã 。 是thị 以dĩ 微vi 無vô 有hữu 見kiến 。 離ly 無vô 有hữu 著trước 。 無vô 見kiến 無vô 著trước 。 寂tịch 滅diệt 為vi 樂lạc 。 何hà 謂vị 為vi 苦khổ 。 以dĩ 不bất 了liễu 微vi 故cố 。 即tức 內nội 有hữu 所sở 思tư 。 不bất 了liễu 離ly 故cố 。 即tức 外ngoại 有hữu 所sở 依y 。 外ngoại 有hữu 所sở 依y 故cố 即tức 貪tham 。 內nội 有hữu 所sở 思tư 故cố 即tức 緣duyên 。 緣duyên 貪tham 既ký 起khởi 。 遂toại 為vi 魔ma 境cảnh 所sở 使sử 。 晝trú 夜dạ 煌hoàng 煌hoàng 。 無vô 有hữu 暫tạm 止chỉ 。 具cụ 受thọ 塵trần 勞lao 。 故cố 名danh 為vi 苦khổ 。 何hà 謂vị 為vi 樂nhạo/nhạc/lạc 。 為vi 了liễu 微vi 故cố 。 即tức 內nội 無vô 所sở 思tư 。 為vi 了liễu 離ly 故cố 。 即tức 外ngoại 無vô 所sở 依y 。 外ngoại 無vô 所sở 依y 故cố 即tức 無vô 貪tham 。 內nội 無vô 所sở 思tư 。 故cố 即tức 無vô 緣duyên 。 無vô 緣duyên 故cố 即tức 不bất 為vi 萬vạn 有hữu 所sở 拘câu 。 及cập 諸chư 塵trần 勞lao 所sở 使sử 。 清thanh 虛hư 寂tịch 寞mịch 。 無vô 所sở 繫hệ 縛phược 。 自tự 性tánh 解giải 脫thoát 。 故cố 名danh 為vi 樂nhạo/nhạc/lạc 。 夫phu 離ly 者giả 理lý 也dã 。 微vi 者giả 密mật 也dã 。 何hà 謂vị 為vi 理lý 。 不bất 離ly 一nhất 切thiết 物vật 。 何hà 謂vị 為vi 密mật 。 顯hiển 用dụng 藏tạng 術thuật 。 又hựu 離ly 者giả 空không 也dã 。 微vi 者giả 有hữu 也dã 。 空không 故cố 無vô 相tướng 。 有hữu 故cố 形hình 量lượng 。 是thị 以dĩ 非phi 有hữu 非phi 空không 。 萬vạn 法pháp 之chi 宗tông 。 非phi 空không 非phi 有hữu 。 萬vạn 物vật 之chi 母mẫu 。 出xuất 之chi 無vô 方phương 。 入nhập 之chi 無vô 所sở 。 包bao 舍xá 萬vạn 有hữu 。 而nhi 不bất 為vi 事sự 。 應ứng 化hóa 萬vạn 端đoan 。 而nhi 不bất 為vi 主chủ 。 是thị 以dĩ 小tiểu 室thất 寬khoan 容dung 。 一nhất 念niệm 多đa 通thông 。 非phi 心tâm 所sở 測trắc 。 非phi 意ý 所sở 識thức 。 可khả 謂vị 住trụ 不bất 思tư 議nghị 解giải 脫thoát 之chi 力lực 。 何hà 謂vị 不bất 思tư 議nghị 為vi 體thể 離ly 微vi 。 何hà 謂vị 解giải 脫thoát 。 為vi 無vô 所sở 羈ki 。 離ly 者giả 法pháp 也dã 。 微vi 者giả 佛Phật 也dã 。 和hòa 合hợp 不bất 二nhị 名danh 為vi 僧Tăng 也dã 。 故cố 三tam 名danh 一nhất 體thể 。 一nhất 體thể 三tam 名danh 。 混hỗn 無vô 分phân 別biệt 。 歸quy 本bổn 無vô 名danh 。 又hựu 離ly 者giả 容dung 也dã 。 微vi 者giả 用dụng 也dã 。 容dung 故cố 含hàm 垢cấu 。 用dụng 故cố 無vô 侶lữ 。 無vô 侶lữ 故cố 即tức 妙diệu 化hóa 常thường 行hành 。 含hàm 垢cấu 故cố 即tức 萬vạn 有hữu 能năng 處xứ 。 又hựu 無vô 眼nhãn 無vô 耳nhĩ 謂vị 之chi 離ly 。 有hữu 見kiến 有hữu 聞văn 謂vị 之chi 微vi 。 無vô 我ngã 無vô 造tạo 謂vị 之chi 離ly 。 有hữu 智trí 有hữu 用dụng 謂vị 之chi 微vi 。 無vô 心tâm 無vô 意ý 謂vị 之chi 離ly 。 有hữu 通thông 有hữu 達đạt 謂vị 之chi 微vi 。 又hựu 離ly 者giả 涅Niết 槃Bàn 。 微vi 者giả 般Bát 若Nhã 。 般Bát 若Nhã 故cố 繁phồn 興hưng 大đại 用dụng 。 涅Niết 槃Bàn 故cố 寂tịch 滅diệt 無vô 餘dư 。 無vô 餘dư 故cố 煩phiền 惱não 永vĩnh 盡tận 。 大đại 用dụng 故cố 聖thánh 化hóa 無vô 窮cùng 。 若nhược 人nhân 不bất 達đạt 離ly 微vi 者giả 。 雖tuy 復phục 苦khổ 行hạnh 頭đầu 陀đà 遠viễn 離ly 塵trần 境cảnh 。 斷đoạn 貪tham 恚khuể 癡si 伏phục 忍nhẫn 成thành 就tựu 。 經kinh 無vô 量lượng 劫kiếp 。 終chung 不bất 入nhập 真chân 寔thật 。

何hà 以dĩ 故cố 。 皆giai 為vi 依y 正chánh 所sở 行hành 住trụ 。 有hữu 所sở 得đắc 故cố 。 不bất 離ly 顛điên 倒đảo 夢mộng 想tưởng 惡ác 覺giác 諸chư 見kiến 。 若nhược 復phục 有hữu 人nhân 。 體thể 解giải 離ly 微vi 者giả 。 雖tuy 近cận 有hữu 妄vọng 想tưởng 習tập 氣khí 及cập 。 現hiện 行hành 煩phiền 惱não 。 然nhiên 數sác 數sác 覺giác 知tri 離ly 微vi 之chi 義nghĩa 。 此thử 人nhân 不bất 久cửu 。 即tức 入nhập 真chân 寔thật 無vô 上thượng 道Đạo 也dã 。

何hà 以dĩ 故cố 。 為vi 了liễu 正chánh 見kiến 根căn 本bổn 故cố 也dã 。 又hựu 所sở 言ngôn 離ly 者giả 對đối 六lục 入nhập 也dã 。 所sở 言ngôn 微vi 者giả 對đối 六lục 識thức 也dã 。 若nhược 混hỗn 六lục 為vi 一nhất 寂tịch 靜tĩnh 無vô 物vật 。 非phi 五ngũ 四tứ 三tam 。 非phi 九cửu 八bát 七thất 。 但đãn 聖thánh 人nhân 應ứng 機cơ 設thiết 教giáo 對đối 執chấp 不bất 同đồng 。 究cứu 竟cánh 理lý 中trung 都đô 無vô 名danh 字tự 。 譬thí 如như 虛hư 空không 。 離ly 數số 非phi 數số 離ly 性tánh 非phi 性tánh 。 非phi 一nhất 非phi 異dị 。 非phi 境cảnh 非phi 離ly 境cảnh 。 不bất 可khả 言ngôn 說thuyết 。 過quá 於ư 文văn 字tự 出xuất 於ư 心tâm 量lượng 。 無vô 有hữu 去khứ 來lai 。 無vô 有hữu 出xuất 入nhập 。 夫phu 經kinh 論luận 者giả 莫mạc 不bất 就tựu 彼bỉ 凡phàm 情tình 破phá 彼bỉ 根căn 量lượng 。 種chủng 種chủng 方phương 便tiện 。 皆giai 不bất 住trụ 於ư 形hình 事sự 者giả 。 若nhược 不bất 住trụ 形hình 事sự 即tức 不bất 須tu 。 一nhất 切thiết 言ngôn 說thuyết 。 及cập 以dĩ 離ly 微vi 之chi 義nghĩa 。 故cố 經Kinh 云vân 隨tùy 宜nghi 說thuyết 法Pháp 。 意ý 趣thú 難nan 解giải 。 雖tuy 說thuyết 種chủng 種chủng 諸chư 乘thừa 。 皆giai 是thị 權quyền 接tiếp 方phương 便tiện 助Trợ 道Đạo 之chi 法Pháp 也dã 。 然nhiên 非phi 究cứu 竟cánh 解giải 脫thoát 涅Niết 槃Bàn 。 譬thí 如như 有hữu 人nhân 。 於ư 虛hư 空không 中trung 。 畫họa 作tác 種chủng 種chủng 色sắc 象tượng 。 及cập 作tác 種chủng 種chủng 音âm 聲thanh 。 然nhiên 彼bỉ 虛hư 空không 實thật 無vô 異dị 相tướng 。 亦diệc 無vô 受thọ 入nhập 變biến 動động 。 故cố 知tri 諸chư 佛Phật 化hóa 身thân 。 及cập 以dĩ 說thuyết 法Pháp 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 於ư 實thật 際tế 中trung 。 都đô 無vô 一nhất 異dị 。 是thị 以dĩ 天thiên 地địa 含hàm 離ly 虛hư 空không 含hàm 微vi 。 萬vạn 物vật 動động 作tác 變biến 化hóa 無vô 為vi 。 夫phu 神thần 中trung 有hữu 智trí 智trí 中trung 有hữu 通thông 。 通thông 有hữu 五ngũ 種chủng 。 智trí 有hữu 三tam 種chủng 。 何hà 為vi 五ngũ 通thông 。 一nhất 曰viết 道đạo 通thông 。 二nhị 曰viết 神thần 通thông 。 三tam 曰viết 依y 通thông 。 四tứ 曰viết 報báo 通thông 。 五ngũ 曰viết 妖yêu 通thông 。 何hà 謂vị 妖yêu 通thông 。 狐hồ 狸li 老lão 變biến 木mộc 石thạch 之chi 精tinh 。 附phụ 傍bàng 人nhân 身thân 聰thông 慧tuệ 奇kỳ 特đặc 。 此thử 為vi 妖yêu 通thông 。 何hà 謂vị 報báo 通thông 。 鬼quỷ 神thần 逆nghịch 知tri 諸chư 天thiên 變biến 化hóa 。 中trung 陰ấm 了liễu 生sanh 神thần 龍long 變biến 化hóa 。 此thử 為vi 報báo 通thông 。 何hà 謂vị 依y 通thông 。 約ước 法pháp 而nhi 知tri 緣duyên 身thân 而nhi 用dụng 。 乘thừa 符phù 往vãng 來lai 藥dược 餌nhị 靈linh 變biến 。 此thử 為vi 依y 通thông 。 何hà 謂vị 神thần 通thông 。 靜tĩnh 心tâm 照chiếu 物vật 宿túc 命mạng 既ký 持trì 。 種chủng 種chủng 分phân 別biệt 。 皆giai 隨tùy 定định 力lực 。 此thử 為vi 神thần 通thông 。 何hà 謂vị 道đạo 通thông 。 無vô 心tâm 應ưng 物vật 緣duyên 化hóa 萬vạn 有hữu 。 水thủy 月nguyệt 空không 華hoa 影ảnh 象tượng 無vô 主chủ 。 此thử 為vi 道đạo 通thông 。 何hà 謂vị 三tam 智trí 。 一nhất 曰viết 真chân 智trí 。 二nhị 曰viết 內nội 智trí 。 三tam 曰viết 外ngoại 智trí 。 何hà 謂vị 外ngoại 智trí 。 分phân 別biệt 根căn 門môn 。 識thức 了liễu 塵trần 境cảnh 。 博bác 覽lãm 古cổ 今kim 該cai 通thông 俗tục 事sự 。 此thử 為vi 外ngoại 智trí 。 何hà 謂vị 內nội 智trí 。 自tự 覺giác 無vô 明minh 斷đoạn 割cát 煩phiền 惱não 。 心tâm 意ý 寂tịch 靜tĩnh 。 滅diệt 有hữu 無vô 餘dư 。 此thử 為vi 內nội 智trí 。 何hà 謂vị 真chân 智trí 。 體thể 解giải 無vô 物vật 。 本bổn 來lai 寂tịch 靜tĩnh 。 通thông 達đạt 無vô 涯nhai 淨tịnh 穢uế 無vô 二nhị 。 故cố 名danh 真chân 智trí 。 故cố 真chân 智trí 道đạo 通thông 不bất 可khả 名danh 目mục 。 餘dư 所sở 有hữu 者giả 皆giai 是thị 邪tà 偽ngụy 。 偽ngụy 即tức 不bất 真chân 邪tà 即tức 不bất 正chánh 。 惑hoặc 亂loạn 心tâm 生sanh 迷mê 於ư 體thể 性tánh 。 是thị 以dĩ 深thâm 解giải 離ly 微vi 達đạt 彼bỉ 諸chư 有hữu 。 自tự 性tánh 本bổn 真chân 出xuất 於ư 群quần 品phẩm 。 夫phu 知tri 有hữu 邪tà 正chánh 通thông 有hữu 真chân 偽ngụy 。 若nhược 非phi 法Pháp 眼nhãn 精tinh 明minh 難nan 可khả 辨biện 也dã 。 是thị 以dĩ 俗tục 間gian 多đa 信tín 邪tà 偽ngụy 少thiểu 信tín 正chánh 真chân 。 大đại 教giáo 偃yển 行hành 小Tiểu 乘Thừa 現hiện 用dụng 。 故cố 知tri 妙diệu 理lý 難nạn/nan 顯hiển 也dã 。 夫phu 離ly 者giả 無vô 身thân 微vi 者giả 無vô 心tâm 。 無vô 身thân 故cố 大đại 身thân 無vô 心tâm 故cố 大đại 心tâm 。 大đại 心tâm 故cố 即tức 周chu 萬vạn 物vật 。 大đại 身thân 故cố 應ưng 備bị 無vô 窮cùng 。 是thị 以dĩ 執chấp 身thân 為vi 身thân 者giả 即tức 失thất 其kỳ 大đại 應ưng 。 執chấp 心tâm 為vi 心tâm 者giả 即tức 失thất 其kỳ 大đại 智trí 。 故cố 千thiên 經kinh 萬vạn 論luận 莫mạc 不bất 說thuyết 離ly 身thân 心tâm 。 破phá 彼bỉ 執chấp 著trước 乃nãi 入nhập 真chân 實thật 。 譬thí 如như 金kim 師sư 。 銷tiêu 鑛khoáng 取thủ 金kim 方phương 為vi 器khí 用dụng 。 若nhược 執chấp 有hữu 身thân 者giả 即tức 有hữu 身thân 礙ngại 。 身thân 礙ngại 故cố 即tức 法Pháp 身thân 隱ẩn 於ư 形hình 㲉xác 之chi 中trung 。 若nhược 執chấp 有hữu 心tâm 者giả 即tức 有hữu 心tâm 礙ngại 。 心tâm 礙ngại 故cố 即tức 真chân 智trí 隱ẩn 於ư 念niệm 慮lự 之chi 中trung 。 故cố 大Đại 道Đạo 不bất 通thông 妙diệu 理lý 沈trầm 隱ẩn 。 六lục 神thần 內nội 亂loạn 六lục 境cảnh 外ngoại 緣duyên 。 晝trú 夜dạ 惶hoàng 惶hoàng 。 未vị 有hữu 休hưu 息tức 。 夫phu 不bất 觀quán 其kỳ 心tâm 者giả 不bất 見kiến 其kỳ 微vi 。 不bất 觀quán 其kỳ 身thân 者giả 不bất 見kiến 其kỳ 離ly 。 若nhược 不bất 見kiến 離ly 微vi 。 則tắc 失thất 其kỳ 道đạo 要yếu 也dã 。 故cố 經Kinh 云vân 佛Phật 說thuyết 非phi 身thân 。 是thị 名danh 大đại 身thân 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 此thử 謂vị 破phá 權quyền 歸quy 實thật 壞hoại 假giả 歸quy 真chân 。 譬thí 如như 金kim 師sư 。 銷tiêu 金kim 為vi 器khí 。 滅diệt 相tương/tướng 混hỗn 融dung 以dĩ 通thông 大đại 冶dã 。 言ngôn 大đại 冶dã 者giả 為vi 大Đại 道Đạo 也dã 。 此thử 大Đại 道Đạo 冶dã 中trung 。 造tạo 化hóa 無vô 窮cùng 流lưu 出xuất 萬vạn 宗tông 。 若nhược 成thành 若nhược 壞hoại 體thể 無vô 增tăng 減giảm 。 故cố 經Kinh 云vân 有hữu 佛Phật 無vô 佛Phật 。 性tánh 相tướng 常thường 住trụ 。 所sở 以dĩ 言ngôn 融dung 相tương/tướng 者giả 。 但đãn 為vi 愚ngu 夫phu 著trước 有hữu 相tương/tướng 畏úy 無vô 相tướng 也dã 。 所sở 以dĩ 言ngôn 相tương/tướng 者giả 。 為vi 破phá 彼bỉ 外ngoại 道đạo 著trước 於ư 無vô 相tướng 畏úy 有hữu 相tương/tướng 也dã 。 所sở 以dĩ 言ngôn 中trung 道đạo 者giả 。 欲dục 令linh 有hữu 相tướng 無vô 相tướng 無vô 二nhị 也dã 。 此thử 皆giai 破phá 執chấp 除trừ 疑nghi 言ngôn 非phi 盡tận 理lý 。 若nhược 復phục 有hữu 人nhân 。 了liễu 相tương/tướng 無vô 法pháp 平bình 等đẳng 不bất 二nhị 。 無vô 取thủ 無vô 捨xả 。 無vô 此thử 無vô 彼bỉ 。 亦diệc 無vô 中trung 間gian 。 即tức 不bất 假giả 聖thánh 人nhân 言ngôn 說thuyết 理lý 自tự 通thông 也dã 。 夫phu 以dĩ 相tương/tướng 為vi 無vô 相tướng 者giả 。 即tức 相tương/tướng 而nhi 無vô 相tướng 也dã 。 故cố 經Kinh 云vân 色sắc 即tức 是thị 空không 。 非phi 色sắc 滅diệt 空không 。 譬thí 如như 水thủy 流lưu 風phong 擊kích 成thành 泡bào 。 即tức 泡bào 是thị 水thủy 非phi 泡bào 滅diệt 水thủy 。 夫phu 以dĩ 無vô 相tướng 為vi 相tương/tướng 者giả 。 即tức 無vô 相tướng 而nhi 相tương/tướng 也dã 。 經Kinh 云vân 空không 即tức 是thị 色sắc 。 色sắc 無vô 盡tận 也dã 。 譬thí 如như 壞hoại 泡bào 為vi 水thủy 水thủy 即tức 泡bào 也dã 。 非phi 水thủy 離ly 泡bào 。 夫phu 愛ái 有hữu 相tương/tướng 畏úy 無vô 相tướng 者giả 。 不bất 知tri 有hữu 相tương/tướng 。 即tức 無vô 相tướng 也dã 。 愛ái 無vô 相tướng 畏úy 有hữu 相tương/tướng 者giả 。 不bất 知tri 無vô 相tướng 即tức 是thị 相tương/tướng 也dã 。 是thị 故cố 有hữu 相tương 及cập 無vô 相tướng 。 一nhất 切thiết 悉tất 在tại 其kỳ 中trung 矣hĩ 。 覺giác 者giả 名danh 佛Phật 。 妄vọng 即tức 不bất 生sanh 。 妄vọng 若nhược 不bất 生sanh 即tức 本bổn 真chân 實thật 。 夫phu 無vô 相tướng 之chi 相tướng 謂vị 之chi 離ly 。 離ly 體thể 無vô 相tướng 也dã 。 相tương/tướng 即tức 無vô 相tướng 謂vị 之chi 微vi 。 微vi 體thể 非phi 無vô 相tướng 也dã 。 是thị 以dĩ 為vi 道đạo 者giả 。 生sanh 而nhi 不bất 喜hỷ 死tử 而nhi 不bất 憂ưu 。

何hà 以dĩ 故cố 。 以dĩ 生sanh 為vi 浮phù 以dĩ 死tử 為vi 休hưu 。 以dĩ 生sanh 為vi 化hóa 以dĩ 死tử 為vi 真chân 。 故cố 經Kinh 云vân 起khởi 唯duy 法pháp 起khởi 。 滅diệt 唯duy 法pháp 滅diệt 。 又hựu 此thử 法pháp 者giả 。 各các 不bất 相tương 知tri 。 起khởi 時thời 不bất 言ngôn 我ngã 起khởi 。 滅diệt 時thời 不bất 言ngôn 我ngã 滅diệt 。 夫phu 大đại 智trí 無vô 知tri 。 大đại 覺giác 無vô 覺giác 。 真chân 際tế 理lý 空không 不bất 可khả 名danh 目mục 。 是thị 以dĩ 涅Niết 槃Bàn 大đại 寂tịch 般Bát 若Nhã 無vô 知tri 。 圓viên 滿mãn 法Pháp 身thân 。 一nhất 切thiết 限hạn 量lượng 相tương/tướng 寂tịch 滅diệt 也dã 。

本Bổn 際Tế 虛Hư 玄Huyền 品Phẩm 第đệ 三tam

夫phu 本bổn 際tế 者giả 。 即tức 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 無vô 礙ngại 涅Niết 槃Bàn 之chi 性tánh 也dã 。 何hà 謂vị 忽hốt 有hữu 如như 是thị 妄vọng 心tâm 及cập 以dĩ 種chủng 種chủng 顛điên 倒đảo 者giả 。 但đãn 為vi 一nhất 念niệm 迷mê 也dã 。 又hựu 此thử 念niệm 者giả 從tùng 一nhất 而nhi 起khởi 。 又hựu 此thử 一nhất 者giả 從tùng 不bất 思tư 議nghị 起khởi 。 不bất 思tư 議nghị 者giả 。 即tức 無vô 所sở 起khởi 。 故cố 經Kinh 云vân 道đạo 始thỉ 生sanh 一nhất 。 一nhất 為vi 無vô 為vi 。 一nhất 生sanh 二nhị 。 二nhị 為vi 妄vọng 心tâm 。 以dĩ 知tri 一nhất 故cố 即tức 分phân 為vi 二nhị 。 二nhị 生sanh 陰âm 陽dương 陰âm 陽dương 為vi 動động 靜tĩnh 也dã 。 以dĩ 陽dương 為vi 清thanh 以dĩ 陰ấm 為vi 濁trược 。 故cố 清thanh 氣khí 內nội 虛hư 為vi 心tâm 。 濁trược 氣khí 外ngoại 凝ngưng 為vi 色sắc 。 即tức 有hữu 心tâm 色sắc 二nhị 法pháp 。 心tâm 應ưng 於ư 陽dương 陽dương 應ưng 於ư 動động 。 色sắc 應ưng 於ư 陰ấm 陰ấm 應ưng 於ư 靜tĩnh 。 靜tĩnh 乃nãi 與dữ 玄huyền 牝tẫn 相tương 通thông 。 天thiên 地địa 交giao 合hợp 故cố 。 所sở 謂vị 一nhất 切thiết 。 眾chúng 生sanh 皆giai 稟bẩm 陰âm 陽dương 虛hư 氣khí 而nhi 生sanh 。 是thị 以dĩ 由do 一nhất 生sanh 二nhị 。 二nhị 生sanh 三tam 三tam 即tức 生sanh 萬vạn 法pháp 也dã 。 既ký 緣duyên 無vô 為vi 而nhi 有hữu 心tâm 。 復phục 緣duyên 有hữu 心tâm 而nhi 有hữu 色sắc 。 故cố 經Kinh 云vân 種chủng 種chủng 心tâm 色sắc 。 是thị 以dĩ 心tâm 生sanh 萬vạn 慮lự 色sắc 起khởi 萬vạn 端đoan 。 和hòa 合hợp 業nghiệp 因nhân 遂toại 成thành 三tam 界giới 種chủng 子tử 。 夫phu 所sở 以dĩ 有hữu 三tam 界giới 者giả 。 為vi 以dĩ 執chấp 心tâm 為vi 本bổn 迷mê 真chân 一nhất 故cố 。 即tức 有hữu 濁trược 辱nhục 生sanh 其kỳ 妄vọng 氣khí 。 妄vọng 氣khí 澄trừng 清thanh 為vi 無vô 色sắc 界giới 。 所sở 謂vị 心tâm 也dã 。 澄trừng 濁trược 現hiện 為vi 色sắc 界giới 。 所sở 謂vị 身thân 也dã 。 散tán 滓chỉ 穢uế 為vi 欲dục 界giới 。 所sở 謂vị 塵trần 境cảnh 也dã 。 故cố 經Kinh 云vân 三tam 界giới 虛hư 妄vọng 不bất 實thật 。 唯duy 一nhất 妄vọng 心tâm 變biến 化hóa 。 夫phu 內nội 有hữu 一nhất 生sanh 即tức 外ngoại 有hữu 無vô 為vi 。 內nội 有hữu 二nhị 生sanh 即tức 外ngoại 有hữu 有hữu 為vi 。 內nội 有hữu 三tam 生sanh 即tức 外ngoại 有hữu 三tam 界giới 。 既ký 內nội 外ngoại 相tương 應ứng 。 遂toại 生sanh 種chủng 種chủng 諸chư 法Pháp 。 及cập 恆Hằng 沙sa 煩phiền 惱não 也dã 。 若nhược 一nhất 不bất 生sanh 即tức 無vô 無vô 為vi 。 若nhược 有hữu 人nhân 言ngôn 。 我ngã 證chứng 無vô 為vi 。 即tức 是thị 虛hư 妄vọng 。 若nhược 二nhị 不bất 生sanh 即tức 無vô 有hữu 為vi 。 若nhược 有hữu 人nhân 言ngôn 。 我ngã 證chứng 有hữu 為vi 。 即tức 是thị 虛hư 妄vọng 。 若nhược 三tam 不bất 生sanh 即tức 無vô 三tam 界giới 。 若nhược 有hữu 人nhân 言ngôn 。 定định 有hữu 三tam 界giới 。 即tức 是thị 虛hư 妄vọng 。 是thị 故cố 經Kinh 云vân 有hữu 有hữu 即tức 苦khổ 果quả 。 無vô 有hữu 即tức 涅Niết 槃Bàn 。 諸chư 聲Thanh 聞Văn 人nhân 。 取thủ 證chứng 無vô 為vi 。 猶do 有hữu 有hữu 餘dư 也dã 。 乃nãi 至chí 十Thập 地Địa 菩Bồ 薩Tát 。 皆giai 有hữu 住trụ 地địa 無vô 明minh 微vi 細tế 障chướng 也dã 。 故cố 以dĩ 一nhất 為vi 無vô 為vi 以dĩ 二nhị 為vi 有hữu 為vi 。 以dĩ 三tam 為vi 三tam 界giới 。 言ngôn 無vô 為vi 者giả 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 者giả 證chứng 滅diệt 無vô 為vi 。 二nhị 者giả 性tánh 本bổn 無vô 為vi 。 言ngôn 證chứng 滅diệt 無vô 為vi 者giả 。 所sở 謂vị 一nhất 切thiết 。 聖thánh 人nhân 修tu 道Đạo 斷đoạn 障chướng 體thể 如như 如như 也dã 。 故cố 經Kinh 云vân 一nhất 切thiết 賢hiền 聖thánh 。 皆giai 以dĩ 無vô 為vi 法Pháp 。 而nhi 有hữu 差sai 別biệt 性tánh 。 本bổn 無vô 為vi 者giả 所sở 謂vị 本bổn 來lai 法pháp 爾nhĩ 。 非phi 修tu 非phi 證chứng 。 非phi 人nhân 所sở 合hợp 非phi 法pháp 所sở 契khế 。 人nhân 法pháp 本bổn 空không 體thể 淨tịnh 真Chân 諦Đế 。 故cố 經Kinh 云vân 實thật 相tướng 之chi 理lý 。 非phi 有hữu 為vi 非phi 無vô 為vi 。 不bất 此thử 岸ngạn 不bất 彼bỉ 岸ngạn 。 不bất 中trung 流lưu 。 是thị 以dĩ 非phi 有hữu 為vi 故cố 。 即tức 不bất 可khả 修tu 學học 。 非phi 無vô 為vi 故cố 。 即tức 不bất 可khả 滅diệt 證chứng 。 若nhược 有hữu 修tu 有hữu 證chứng 者giả 。 非phi 性tánh 本bổn 無vô 為vi 也dã 。 故cố 經Kinh 云vân 一nhất 切thiết 法pháp 以dĩ 不bất 生sanh 為vi 宗tông 。 宗tông 若nhược 不bất 生sanh 即tức 無vô 無vô 生sanh 。 無vô 生sanh 不bất 生sanh 。 不bất 可khả 為vi 證chứng 。

何hà 以dĩ 故cố 。 若nhược 有hữu 證chứng 即tức 有hữu 生sanh 若nhược 無vô 證chứng 即tức 無vô 生sanh 。 依y 本bổn 太thái 冥minh 。 夫phu 不bất 生sanh 者giả 即tức 本bổn 際tế 也dã 。 不bất 出xuất 不bất 沒một 。 猶do 如như 虛hư 空không 。 無vô 物vật 可khả 比tỉ 。 但đãn 一nhất 切thiết 有hữu 為vi 。 之chi 法pháp 虛hư 妄vọng 不bất 實thật 。 緣duyên 假giả 相tương 依y 而nhi 有hữu 存tồn 亡vong 。 窮cùng 其kỳ 根căn 趣thú 還hoàn 本bổn 實thật 際tế 。 但đãn 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 失thất 本bổn 。 外ngoại 求cầu 竛linh 竮binh 辛tân 苦khổ 修tu 習tập 。 累lũy 劫kiếp 而nhi 不bất 悟ngộ 真chân 。 是thị 以dĩ 將tương 本bổn 求cầu 末mạt 末mạt 妄vọng 非phi 真chân 。 將tương 末mạt 求cầu 本bổn 本bổn 虛hư 非phi 實thật 。 夫phu 本bổn 者giả 即tức 不bất 合hợp 求cầu 。

何hà 以dĩ 故cố 。 本bổn 即tức 不bất 求cầu 本bổn 也dã 。 譬thí 如như 金kim 不bất 求cầu 金kim 也dã 。 末mạt 即tức 不bất 合hợp 修tu 。

何hà 以dĩ 故cố 。 妄vọng 不bất 求cầu 妄vọng 也dã 。 譬thí 如như 泥nê 團đoàn 不bất 可khả 成thành 金kim 也dã 。 夫phu 身thân 心tâm 之chi 法pháp 。 虛hư 假giả 不bất 實thật 。 俗tục 人nhân 多đa 以dĩ 修tu 身thân 心tâm 而nhi 覓mịch 道đạo 者giả 。 同đồng 彼bỉ 泥nê 團đoàn 而nhi 覓mịch 金kim 也dã 。 若nhược 約ước 身thân 心tâm 即tức 是thị 道đạo 者giả 。 聖thánh 人nhân 何hà 故cố 說thuyết 離ly 身thân 心tâm 。 故cố 知tri 非phi 道Đạo 也dã 。 若nhược 本bổn 真chân 者giả 亦diệc 不bất 合hợp 修tu 。

何hà 以dĩ 故cố 。 無vô 二nhị 法pháp 也dã 。 夫phu 聖thánh 人nhân 生sanh 而nhi 不bất 有hữu 死tử 而nhi 不bất 無vô 。 無vô 有hữu 妄vọng 想tưởng 。 取thủ 捨xả 之chi 心tâm 。 所sở 謂vị 萬vạn 生sanh 萬vạn 死tử 。 公công 正chánh 無vô 私tư 。 法pháp 爾nhĩ 自tự 然nhiên 。 中trung 無vô 我ngã 造tạo 。 但đãn 彼bỉ 愚ngu 夫phu 妄vọng 想tưởng 內nội 起khởi 惑hoặc 心tâm 種chủng 種chủng 見kiến 生sanh 。 故cố 非phi 真chân 實thật 。 不bất 能năng 明minh 了liễu 。 然nhiên 其kỳ 本bổn 際tế 。 自tự 性tánh 清thanh 淨tịnh 。 微vi 妙diệu 甚thậm 深thâm 。 體thể 無vô 塵trần 垢cấu 。 是thị 以dĩ 千thiên 聖thánh 萬vạn 賢hiền 種chủng 種chủng 言ngôn 論luận 。 皆giai 是thị 化hóa 說thuyết 於ư 真chân 非phi 真chân 說thuyết 化hóa 非phi 化hóa 。 是thị 以dĩ 本bổn 際tế 無vô 名danh 名danh 於ư 無vô 名danh 。 本bổn 際tế 無vô 相tướng 名danh 於ư 無vô 相tướng 。 名danh 相tướng 既ký 立lập 妄vọng 惑hoặc 遂toại 生sanh 。 真chân 一nhất 理lý 沈trầm 道đạo 宗tông 事sự 隱ẩn 。 是thị 以dĩ 無vô 名danh 之chi 朴phác 通thông 遍biến 一nhất 切thiết 不bất 可khả 名danh 目mục 。 過quá 限hạn 量lượng 界giới 一nhất 體thể 無vô 二nhị 。 故cố 經Kinh 云vân 森sâm 羅la 及cập 萬vạn 象tượng 一nhất 法pháp 之chi 所sở 印ấn 。 印ấn 即tức 本bổn 際tế 也dã 。 然nhiên 本bổn 際tế 之chi 理lý 。 無vô 自tự 無vô 他tha 。 非phi 一nhất 非phi 異dị 。 包bao 含hàm 一nhất 氣khí 該cai 入nhập 萬vạn 有hữu 。 若nhược 復phục 有hữu 人nhân 。 自tự 性tánh 清thanh 淨tịnh 。 含hàm 一nhất 而nhi 生sanh 中trung 無vô 妄vọng 想tưởng 。 即tức 為vi 聖thánh 人nhân 。 然nhiên 實thật 際tế 中trung 亦diệc 無vô 聖thánh 人nhân 法pháp 。 如như 微vi 塵trần 許hứa 。 而nhi 有hữu 異dị 也dã 。 若nhược 復phục 有hữu 人nhân 。 自tự 性tánh 清thanh 淨tịnh 。 含hàm 一nhất 而nhi 生sanh 中trung 有hữu 妄vọng 想tưởng 。 自tự 體thể 濁trược 亂loạn 即tức 為vi 凡phàm 夫phu 。 然nhiên 實thật 際tế 中trung 亦diệc 無vô 凡phàm 夫phu 法pháp 。 如như 微vi 塵trần 許hứa 。 而nhi 有hữu 異dị 也dã 。 故cố 經Kinh 云vân 佛Phật 性tánh 平bình 等đẳng 廣quảng 大đại 難nan 量lương 。 凡phàm 聖thánh 不bất 二nhị 。 一nhất 切thiết 圓viên 滿mãn 。 咸hàm 備bị 草thảo 木mộc 周chu 遍biến 螻lâu 蟻nghĩ 。 乃nãi 至chí 微vi 塵trần 毛mao 髮phát 莫mạc 不bất 含hàm 一nhất 而nhi 有hữu 。 故cố 經Kinh 云vân 了liễu 能năng 知tri 一nhất 萬vạn 事sự 畢tất 也dã 。 是thị 以dĩ 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 皆giai 一Nhất 乘Thừa 而nhi 生sanh 。 故cố 謂vị 之chi 一Nhất 乘Thừa 。 若nhược 迷mê 故cố 即tức 異dị 覺giác 故cố 即tức 一nhất 。 經Kinh 云vân 前tiền 念niệm 是thị 凡phàm 後hậu 念niệm 是thị 聖thánh 。 又hựu 云vân 一nhất 念niệm 知tri 一nhất 切thiết 法pháp 也dã 。 是thị 以dĩ 一nhất 即tức 一nhất 切thiết 。 一nhất 切thiết 即tức 一nhất 。 故cố 言ngôn 一nhất 切thiết 。 以dĩ 一nhất 法pháp 之chi 功công 而nhi 成thành 萬vạn 象tượng 。 故cố 經Kinh 云vân 一nhất 切thiết 若nhược 有hữu 有hữu 心tâm 即tức 迷mê 。 一nhất 切thiết 若nhược 無vô 無vô 心tâm 即tức 遍biến 十thập 方phương 。 故cố 真chân 一nhất 萬vạn 差sai 萬vạn 差sai 真chân 一nhất 。 譬thí 如như 海hải 湧dũng 千thiên 波ba 千thiên 波ba 即tức 海hải 。 故cố 一nhất 切thiết 皆giai 一nhất 無vô 有hữu 異dị 也dã 。 夫phu 言ngôn 一nhất 者giả 對đối 彼bỉ 異dị 情tình 。 異dị 既ký 非phi 異dị 一nhất 亦diệc 非phi 一nhất 。 非phi 一nhất 不bất 一nhất 假giả 號hiệu 真chân 一nhất 。 夫phu 真chân 一nhất 者giả 非phi 名danh 字tự 所sở 說thuyết 也dã 。 是thị 以dĩ 非phi 一nhất 見kiến 一nhất 。 若nhược 有hữu 所sở 見kiến 。 即tức 有hữu 二nhị 也dã 。 不bất 名danh 為vi 真chân 一nhất 。 又hựu 不bất 名danh 為vi 知tri 一nhất 。 若nhược 一nhất 知tri 一nhất 即tức 名danh 為vi 二nhị 亦diệc 不bất 名danh 為vi 一nhất 。 若nhược 有hữu 所sở 知tri 即tức 有hữu 無vô 知tri 有hữu 知tri 不bất 知tri 即tức 有hữu 二nhị 也dã 。 是thị 以dĩ 大đại 智trí 無vô 知tri 而nhi 無vô 不bất 知tri 。 熾sí 然nhiên 常thường 知tri 。 常thường 知tri 無vô 知tri 假giả 號hiệu 為vi 知tri 。 非phi 我ngã 非phi 所sở 非phi 心tâm 非phi 意ý 。 夫phu 有hữu 為vi 數số 法pháp 即tức 有hữu 所sở 知tri 。 若nhược 無vô 為vi 法Pháp 。 猶do 如như 虛hư 空không 。 無vô 有hữu 涯nhai 際tế 。 即tức 無vô 知tri 不bất 知tri 。 夫phu 聖thánh 人nhân 所sở 以dĩ 言ngôn 知tri 者giả 。 為vi 有hữu 心tâm 有hữu 數số 有hữu 為vi 有hữu 法pháp 。 故cố 可khả 知tri 也dã 。 所sở 以dĩ 言ngôn 無vô 知tri 者giả 。 為vi 無vô 心tâm 無vô 數số 無vô 為vi 無vô 法pháp 。 故cố 不bất 可khả 知tri 也dã 。 若nhược 以dĩ 有hữu 知tri 知tri 於ư 無vô 知tri 者giả 。 無vô 有hữu 是thị 處xứ 。 譬thí 如như 有hữu 人nhân 。 終chung 日nhật 說thuyết 空không 。 但đãn 人nhân 說thuyết 空không 非phi 空không 說thuyết 也dã 。 若nhược 以dĩ 彼bỉ 知tri 知tri 無vô 知tri 者giả 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 夫phu 聖thánh 人nhân 所sở 以dĩ 或hoặc 言ngôn 我ngã 知tri 者giả 。 皆giai 是thị 對đối 迷mê 約ước 事sự 。 破phá 病bệnh 除trừ 疑nghi 實thật 無vô 二nhị 者giả 。 知tri 無vô 知tri 也dã 。 所sở 以dĩ 說thuyết 無vô 知tri 者giả 。 為vi 彼bỉ 愚ngu 夫phu 不bất 了liễu 真chân 一nhất 。 著trước 我ngã 我ngã 所sở 妄vọng 計kế 能năng 知tri 所sở 知tri 。 故cố 說thuyết 無vô 知tri 無vô 分phân 別biệt 。 彼bỉ 愚ngu 夫phu 聞văn 已dĩ 即tức 學học 無vô 知tri 。 猶do 如như 癡si 人nhân 。 不bất 能năng 分phân 別biệt 。 是thị 以dĩ 聖thánh 人nhân 。 因nhân 彼bỉ 虛hư 妄vọng 。 即tức 言ngôn 如Như 來Lai 了liễu 了liễu 知tri 見kiến 。 非phi 不bất 知tri 也dã 。 愚ngu 夫phu 聞văn 已dĩ 即tức 學học 有hữu 知tri 。 由do 有hữu 有hữu 知tri 即tức 有hữu 知tri 礙ngại 。 亦diệc 名danh 虛hư 知tri 亦diệc 名danh 妄vọng 知tri 。 如như 是thị 之chi 知tri 轉chuyển 非phi 道đạo 也dã 。 故cố 經Kinh 云vân 眾chúng 生sanh 親thân 近cận 惡ác 知tri 識thức 。 長trường/trưởng 惡ác 知tri 見kiến 。 何hà 以dĩ 故cố 彼bỉ 諸chư 外ngoại 道đạo 。 前tiền 知tri 未vị 來lai 。 後hậu 知tri 過quá 去khứ 。 中trung 知tri 身thân 心tâm 。 身thân 心tâm 不bất 淨tịnh 故cố 不bất 免miễn 生sanh 死tử 。 夫phu 一nhất 切thiết 學học 無vô 知tri 者giả 。 皆giai 棄khí 有hữu 知tri 而nhi 學học 無vô 知tri 。 無vô 知tri 者giả 即tức 是thị 知tri 也dã 。 然nhiên 自tự 不bất 覺giác 知tri 。

復phục 有hữu 棄khí 無vô 知tri 而nhi 學học 有hữu 知tri 者giả 。 知tri 即tức 有hữu 覺giác 。 有hữu 覺giác 故cố 心tâm 生sanh 萬vạn 慮lự 意ý 起khởi 百bách 思tư 。 還hoàn 不bất 離ly 苦khổ 。 彼bỉ 知tri 二nhị 見kiến 皆giai 不bất 能năng 當đương 體thể 虛hư 融dung 如như 理lý 冥minh 契khế 。 遂toại 不bất 能năng 入nhập 真chân 實thật 也dã 。 夫phu 真chân 實thật 者giả 離ly 知tri 無vô 知tri 。 過quá 一nhất 切thiết 限hạn 量lượng 也dã 。 夫phu 見kiến 即tức 有hữu 方phương 。 聞văn 即tức 有hữu 所sở 。 覺giác 即tức 有hữu 心tâm 。 知tri 即tức 有hữu 量lượng 。 不bất 了liễu 本bổn 際tế 無vô 方phương 無vô 所sở 無vô 心tâm 無vô 量lượng 。 即tức 無vô 有hữu 見kiến 聞văn 覺giác 知tri 也dã 。 所sở 以dĩ 真chân 一nhất 無vô 二nhị 。 而nhi 現hiện 不bất 同đồng 。 或hoặc 復phục 有hữu 人nhân 。 念niệm 佛Phật 佛Phật 現hiện 。 念niệm 僧Tăng 僧Tăng 現hiện 。 但đãn 彼bỉ 非phi 佛Phật 非phi 非phi 佛Phật 。 而nhi 現hiện 於ư 佛Phật 。 乃nãi 至chí 非phi 僧Tăng 非phi 非phi 僧Tăng 。 而nhi 現hiện 於ư 僧Tăng 。 何hà 以dĩ 故cố 為vi 彼bỉ 念niệm 心tâm 希hy 望vọng 現hiện 。 故cố 不bất 覺giác 自tự 心tâm 所sở 現hiện 。 聖thánh 事sự 緣duyên 起khởi 一nhất 向hướng 為vi 外ngoại 境cảnh 界giới 。 而nhi 有hữu 差sai 別biệt 。 實thật 非phi 佛Phật 僧Tăng 而nhi 有hữu 異dị 也dã 。 故cố 經Kinh 云vân 彼bỉ 見kiến 諸chư 佛Phật 國quốc 土độ 。 及cập 以dĩ 色sắc 身thân 而nhi 有hữu 若nhược 干can 。 其kỳ 無vô 礙ngại 慧tuệ 。 無vô 若nhược 干can 也dã 。 譬thí 如như 幻huyễn 師sư 。 於ư 虛hư 空không 中trung 。 以dĩ 幻huyễn 術thuật 力lực 化hóa 作tác 種chủng 種chủng 色sắc 象tượng 。 彼bỉ 幻huyễn 人nhân 癡si 故cố 謂vị 彼bỉ 空không 中trung 先tiên 有hữu 此thử 事sự 。 彼bỉ 念niệm 佛Phật 僧Tăng 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 於ư 空không 法pháp 中trung 。 以dĩ 念niệm 術thuật 力lực 化hóa 作tác 種chủng 種chủng 色sắc 。 相tương/tướng 起khởi 妄vọng 想tưởng 見kiến 。 故cố 經Kinh 云vân 心tâm 如như 工công 伎kỹ 兒nhi 意ý 如như 和hòa 伎kỹ 者giả 。 五ngũ 識thức 為vi 伴bạn 侶lữ 妄vọng 想tưởng 觀quán 伎kỹ 眾chúng 。 譬thí 如như 有hữu 人nhân 。 於ư 大đại 治trị 邊biên 。 自tự 作tác 模mô 樣# 方phương 圓viên 大đại 小tiểu 自tự 稱xưng 願nguyện 。 彼bỉ 金kim 汁trấp 流lưu 入nhập 我ngã 模mô 以dĩ 成thành 形hình 像tượng 。 然nhiên 則tắc 鎔dong 金kim 任nhậm 成thành 形hình 像tượng 。 其kỳ 真chân 實thật 融dung 金kim 。 非phi 像tượng 非phi 非phi 像tượng 而nhi 現hiện 於ư 像tượng 。 彼bỉ 念niệm 佛Phật 僧Tăng 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 大đại 智trí 融dung 金kim 者giả 。 即tức 喻dụ 如Như 來Lai 。 法Pháp 身thân 模mô 樣# 者giả 即tức 喻dụ 眾chúng 生sanh 。 希hy 望vọng 得đắc 佛Phật 故cố 以dĩ 念niệm 佛Phật 。 和hòa 合hợp 因nhân 緣duyên 。 起khởi 種chủng 種chủng 身thân 相tướng 。 然nhiên 彼bỉ 法Pháp 身thân 非phi 相tướng 非phi 非phi 相tướng 。 何hà 謂vị 非phi 相tướng 。 本bổn 無vô 定định 相tương/tướng 。 何hà 謂vị 非phi 非phi 相tướng 。 緣duyên 起khởi 諸chư 相tướng 。 然nhiên 則tắc 法Pháp 身thân 非phi 現hiện 非phi 非phi 現hiện 。 離ly 性tánh 無vô 性tánh 。 非phi 有hữu 非phi 無vô 。 無vô 心tâm 無vô 意ý 。 不bất 可khả 以dĩ 一nhất 切thiết 度độ 量lương 也dã 。 但đãn 彼bỉ 凡phàm 夫phu 隨tùy 心tâm 而nhi 有hữu 即tức 生sanh 見kiến 佛Phật 之chi 想tưởng 。 一nhất 向hướng 謂vị 彼bỉ 心tâm 外ngoại 有hữu 佛Phật 不bất 知tri 自tự 心tâm 。 和hòa 合hợp 而nhi 有hữu 。 或hoặc 有hữu 一nhất 向hướng 言ngôn 心tâm 外ngoại 無vô 佛Phật 即tức 為vi 謗báng 正Chánh 法Pháp 也dã 。 故cố 經Kinh 云vân 聖thánh 境cảnh 界giới 離ly 於ư 非phi 有hữu 非phi 無vô 。 非phi 所sở 稱xưng 量lượng 。 若nhược 執chấp 著trước 有hữu 無vô 者giả 。 即tức 是thị 二nhị 邊biên 亦diệc 是thị 虛hư 妄vọng 。 何hà 以dĩ 故cố 妄vọng 生sanh 二nhị 見kiến 乖quai 真chân 理lý 故cố 。 譬thí 如như 有hữu 人nhân 。 於ư 金kim 器khí 藏tạng 中trung 。 常thường 觀quán 於ư 金kim 體thể 不bất 覩đổ 眾chúng 相tướng 。 雖tuy 覩đổ 眾chúng 相tướng 亦diệc 是thị 一nhất 金kim 。 既ký 不bất 為vi 相tương/tướng 所sở 惑hoặc 。 即tức 離ly 分phân 別biệt 。 常thường 觀quán 金kim 體thể 。 無vô 有hữu 虛hư 謬mậu 。 喻dụ 彼bỉ 真Chân 人Nhân 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 常thường 觀quán 真chân 一nhất 不bất 覩đổ 眾chúng 相tướng 。 雖tuy 覩đổ 眾chúng 相tướng 亦diệc 是thị 真chân 一nhất 。 遠viễn 離ly 妄vọng 想tưởng 。 無vô 有hữu 顛điên 倒đảo 。 住trụ 真chân 實thật 際tế 名danh 曰viết 聖thánh 人nhân 。 若nhược 復phục 有hữu 人nhân 。 於ư 金kim 器khí 藏tạng 中trung 。 常thường 覩đổ 眾chúng 相tướng 不bất 覩đổ 金kim 體thể 。 分phân 別biệt 善thiện 惡ác 。 起khởi 種chủng 種chủng 見kiến 。 而nhi 失thất 於ư 金kim 性tánh 。 便tiện 有hữu 諍tranh 論luận 。 喻dụ 彼bỉ 愚ngu 夫phu 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 常thường 觀quán 色sắc 相tướng 男nam 女nữ 好hảo 醜xú 起khởi 。 種chủng 種chủng 差sai 別biệt 。 迷mê 於ư 本bổn 性tánh 執chấp 著trước 心tâm 相tương/tướng 。 取thủ 捨xả 愛ái 憎tăng 起khởi 。 種chủng 種chủng 顛điên 倒đảo 。 流lưu 浪lãng 生sanh 死tử 。 受thọ 種chủng 種chủng 身thân 。 妄vọng 想tưởng 森sâm 羅la 隱ẩn 覆phú 真chân 一nhất 。 是thị 以dĩ 懷hoài 道đạo 君quân 子tử 通thông 明minh 達đạt 人nhân 。 觀quán 察sát 甚thậm 深thâm 遠viễn 離ly 群quần 品phẩm 。 契khế 合hợp 真chân 一nhất 。 與dữ 理lý 相tương 應ứng 。 夫phu 真chân 一nhất 難nạn/nan 說thuyết 。 約ước 喻dụ 以dĩ 陳trần 究cứu 竟cánh 道đạo 宗tông 非phi 言ngôn 可khả 示thị 。 夫phu 眼nhãn 作tác 眼nhãn 解giải 即tức 生sanh 眼nhãn 倒đảo 。 眼nhãn 作tác 無vô 眼nhãn 解giải 即tức 生sanh 無vô 眼nhãn 倒đảo 。 俱câu 是thị 妄vọng 想tưởng 。 若nhược 執chấp 有hữu 眼nhãn 者giả 即tức 迷mê 其kỳ 無vô 眼nhãn 。 由do 有hữu 眼nhãn 故cố 即tức 妙diệu 見kiến 不bất 通thông 。 故cố 經Kinh 云vân 無vô 眼nhãn 無vô 色sắc 復phục 有hữu 迷mê 眼nhãn 。 作tác 無vô 眼nhãn 者giả 即tức 失thất 其kỳ 真chân 眼nhãn 。 如như 生sanh 盲manh 人nhân 。 不bất 能năng 辨biện 色sắc 。 故cố 經Kinh 云vân 譬thí 如như 根căn 敗bại 之chi 士sĩ 。 其kỳ 於ư 五ngũ 欲dục 。 不bất 能năng 復phục 利lợi 。 諸chư 聲Thanh 聞Văn 人nhân 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 唯duy 其kỳ 如Như 來Lai 得đắc 真chân 天thiên 眼nhãn 。 常thường 在tại 三tam 昧muội 。 悉tất 見kiến 諸chư 佛Phật 國quốc 土thổ/độ 。 不bất 以dĩ 二nhị 相tướng 。 故cố 即tức 不bất 同đồng 凡phàm 夫phu 有hữu 所sở 見kiến 也dã 。 悉tất 能năng 見kiến 故cố 即tức 不bất 同đồng 聲Thanh 聞Văn 無vô 所sở 見kiến 也dã 。 彼bỉ 二nhị 見kiến 者giả 妄vọng 見kiến 有hữu 無vô 。 然nhiên 真chân 一nhất 之chi 中trung 體thể 非phi 有hữu 無vô 。 但đãn 妄vọng 想tưởng 虛hư 立lập 得đắc 有hữu 無vô 也dã 。 夫phu 聖thánh 人nhân 說thuyết 言ngôn 我ngã 了liễu 了liễu 見kiến 。 或hoặc 言ngôn 不bất 見kiến 者giả 。 但đãn 為vi 破phá 病bệnh 故cố 說thuyết 見kiến 不bất 見kiến 也dã 。 然nhiên 真chân 一nhất 理lý 中trung 離ly 見kiến 不bất 見kiến 。 過quá 限hạn 量lượng 界giới 度độ 凡phàm 聖thánh 位vị 。 故cố 能năng 了liễu 了liễu 見kiến 非phi 虛hư 妄vọng 也dã 。 是thị 以dĩ 非phi 色sắc 法pháp 故cố 即tức 。 非phi 肉nhục 眼nhãn 所sở 見kiến 。 非phi 證chứng 法pháp 故cố 即tức 非phi 法Pháp 眼nhãn 所sở 見kiến 。 唯duy 有hữu 佛Phật 眼nhãn 。 清thanh 淨tịnh 非phi 見kiến 非phi 不bất 見kiến 。 了liễu 了liễu 而nhi 見kiến 。 不bất 可khả 思tư 議nghị 。 不bất 可khả 測trắc 量lượng 。 凡phàm 夫phu 絕tuyệt 分phần/phân 。 二Nhị 乘Thừa 芥giới 子tử 。 菩Bồ 薩Tát 羅la 縠hộc 。 故cố 知tri 佛Phật 性tánh 難nan 可khả 見kiến 也dã 。 雖tuy 然nhiên 如như 是thị 故cố 。 經Kinh 云vân 佛Phật 性tánh 普phổ 遍biến 無vô 問vấn 凡phàm 聖thánh 。 但đãn 自tự 身thân 中trung 體thể 會hội 真chân 一nhất 何hà 用dụng 外ngoại 覓mịch 。 晝trú 夜dạ 深thâm 思tư 內nội 心tâm 自tự 證chứng 。 故cố 經Kinh 云vân 觀quán 身thân 寔thật 相tương/tướng 。 觀quán 佛Phật 亦diệc 然nhiên 。 夫phu 觀quán 身thân 實thật 相tướng 者giả 即tức 一nhất 相tương/tướng 也dã 。 一nhất 相tương/tướng 者giả 即tức 空không 相tướng 也dã 。 但đãn 空không 無vô 相tướng 故cố 即tức 非phi 垢cấu 非phi 淨tịnh 。 非phi 凡phàm 非phi 聖thánh 非phi 有hữu 非phi 無vô 。 非phi 邪tà 非phi 正chánh 。 體thể 性tánh 常thường 住trụ 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 。 即tức 本bổn 際tế 也dã 。 何hà 以dĩ 如Như 來Lai 法Pháp 身thân 。 眼nhãn 耳nhĩ 鼻tị 舌thiệt 。 乃nãi 至chí 身thân 意ý 諸chư 根căn 互hỗ 用dụng 者giả 。 為vi 體thể 真chân 一nhất 也dã 。 以dĩ 無vô 限hạn 量lượng 。 無vô 分phần/phân 劑tề 故cố 。 即tức 法Pháp 身thân 虛hư 通thông 。 一nhất 切thiết 無vô 礙ngại 。 何hà 以dĩ 凡phàm 夫phu 眼nhãn 耳nhĩ 諸chư 根căn 不bất 通thông 遂toại 無vô 互hỗ 用dụng 者giả 。 為vi 妄vọng 想tưởng 分phân 別biệt 。 界giới 隔cách 諸chư 根căn 。 精tinh 神thần 有hữu 量lượng 。 分phần/phân 劑tề 不bất 通thông 。 真chân 一nhất 理lý 迷mê 遂toại 無vô 互hỗ 用dụng 。 故cố 經Kinh 云vân 凡phàm 夫phu 想tưởng 識thức 惑hoặc 妄vọng 不bất 通thông 。 執chấp 著trước 根căn 塵trần 而nhi 有hữu 種chủng 種chủng 差sai 別biệt 。 是thị 以dĩ 聖thánh 人nhân 。 通thông 達đạt 真chân 一nhất 。 無vô 有hữu 妄vọng 心tâm 界giới 隔cách 根căn 塵trần 。 故cố 能năng 同đồng 用dụng 無vô 有hữu 心tâm 量lượng 。 夫phu 何hà 謂vị 真chân 一nhất 以dĩ 真chân 無vô 異dị 。 無vô 異dị 故cố 萬vạn 物vật 含hàm 一nhất 而nhi 生sanh 。 即tức 彼bỉ 萬vạn 物vật 亦diệc 為vi 一nhất 也dã 。 何hà 以dĩ 故cố 以dĩ 本bổn 一nhất 故cố 。 即tức 無vô 二nhị 也dã 。 譬thí 如như 檀đàn 生sanh 檀đàn 枝chi 終chung 非phi 椿xuân 木mộc 也dã 。 然nhiên 彼bỉ 真chân 一nhất 而nhi 有hữu 種chủng 種chủng 名danh 字tự 。 雖tuy 有hữu 種chủng 種chủng 。 名danh 字tự 終chung 同đồng 一nhất 義nghĩa 。 或hoặc 名danh 法pháp 性tánh 。 法Pháp 身thân 。 真Chân 如Như 。 實thật 際tế 。 虛hư 空không 。 佛Phật 性tánh 。 涅Niết 槃Bàn 。 法Pháp 界Giới 。 乃nãi 至chí 本bổn 際tế 。 如Như 來Lai 藏tạng 。 而nhi 有hữu 無vô 量lượng 名danh 。 字tự 皆giai 是thị 真chân 一nhất 異dị 名danh 。 同đồng 生sanh 一nhất 義nghĩa 。 蓋cái 前tiền 三tam 品phẩm 者giả 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 夫phu 何hà 以dĩ 名danh 廣quảng 照chiếu 品phẩm 者giả 。 所sở 謂vị 智trí 鑑giám 寬khoan 通thông 慧tuệ 日nhật 圓viên 照chiếu 。 包bao 含hàm 物vật 理lý 虛hư 洞đỗng 萬vạn 靈linh 。 故cố 言ngôn 廣quảng 照chiếu 。 何hà 謂vị 離ly 微vi 品phẩm 者giả 。 所sở 謂vị 性tánh 該cai 真chân 理lý 究cứu 竟cánh 玄huyền 源nguyên 。 實thật 際tế 冲# 虛hư 本bổn 淨tịnh 非phi 染nhiễm 。 故cố 曰viết 離ly 微vi 。 何hà 謂vị 本bổn 際tế 品phẩm 者giả 。 所sở 謂vị 天thiên 真chân 妙diệu 理lý 體thể 瑩oánh 非phi 修tu 。 性tánh 本bổn 虛hư 通thông 含hàm 收thu 萬vạn 物vật 。 故cố 言ngôn 本bổn 際tế 品phẩm 也dã 。 是thị 故cố 合hợp 前tiền 三tam 品phẩm 。 一nhất 義nghĩa 該cai 收thu 出xuất 用dụng 無vô 窮cùng 。 總tổng 名danh 寶bảo 藏tạng 。 是thị 以dĩ 闡xiển 森sâm 羅la 之chi 義nghĩa 府phủ 。 論luận 識thức 物vật 之chi 根căn 由do 。 虛hư 洞đỗng 太thái 清thanh 。 陰ấm 符phù 妙diệu 理lý 。 圓viên 之chi 者giả 體thể 合hợp 真chân 一nhất 。 了liễu 之chi 者giả 密mật 悟ngộ 玄huyền 通thông 。 故cố 明minh 法Pháp 界Giới 之chi 如như 如như 。 顯hiển 大Đại 道Đạo 之chi 要yếu 者giả 也dã 。

寶bảo 藏tạng 論luận (# 終chung )#