寶Bảo 鏡Kính 三Tam 昧Muội 原Nguyên 宗Tông 辨Biện 謬Mậu 說Thuyết
清Thanh 淨Tịnh 訥Nột 述Thuật
寶bảo 鏡kính 三tam 昧muội 原nguyên 宗tông 辨biện 謬mậu 說thuyết
洞đỗng 下hạ 衡hành 南nam 大đại 義nghĩa 山sơn 沙Sa 門Môn 。 淨tịnh 訥nột 。 述thuật 。
世Thế 尊Tôn 凡phàm 為vi 說thuyết 法Pháp 。 或hoặc 先tiên 舉cử 喻dụ 。 次thứ 舉cử 法pháp 。 或hoặc 先tiên 舉cử 法pháp 。 次thứ 舉cử 喻dụ 。 謂vị 之chi 法pháp 喻dụ 相tương/tướng 參tham 。 以dĩ 曉hiểu 未vị 悟ngộ 。 此thử 古cổ 今kim 說thuyết 法Pháp 之chi 恆hằng 規quy 也dã 。 雲vân 巖nham 寶bảo 鏡kính 三tam 昧muội 。 建kiến 章chương 二nhị 十thập 六lục 句cú 。 廣quảng 舉cử 大đại 法pháp 為vi 案án 。 恐khủng 人nhân 以dĩ 文văn 害hại 義nghĩa 。 故cố 引dẫn 嬰anh 兒nhi 喻dụ 作tác 證chứng 。 所sở 謂vị 如như 世thế 嬰anh 兒nhi 。 五ngũ 相tương/tướng 完hoàn 具cụ 。 不bất 去khứ 不bất 來lai 。 不bất 起khởi 不bất 住trụ 。 婆bà 婆bà 和hòa 和hòa 。 有hữu 句cú 無vô 句cú 。 下hạ 復phục 舉cử 重trọng/trùng 離ly 一nhất 喻dụ 曰viết 。 如như 離ly 六lục 爻hào 。 偏thiên 正chánh 回hồi 互hỗ 。 疊điệp 而nhi 為vi 三tam 。 變biến 盡tận 成thành 五ngũ 。 此thử 謂vị 以dĩ 喻dụ 合hợp 喻dụ 。 使sử 人nhân 了liễu 了liễu 無vô 疑nghi 。 雲vân 巖nham 惟duy 取thủ 重trọng/trùng 離ly 一nhất 卦# 為ví 喻dụ 。 此thử 外ngoại 竝tịnh 無vô 干can 涉thiệp 。 故cố 曰viết 疊điệp 而nhi 為vi 三tam 。 變biến 盡tận 成thành 五ngũ 。 所sở 云vân 三tam 疊điệp 五ngũ 變biến 。 是thị 法pháp 數số 。 非phi 卦# 數số 。 是thị 藉tạ 卦# 之chi 陰âm 陽dương 二nhị 爻hào 。 以dĩ 明minh 偏thiên 正chánh 回hồi 互hỗ 之chi 義nghĩa 。 以dĩ 疊điệp 三tam 喻dụ 三tam 德đức 。 變biến 五ngũ 喻dụ 五ngũ 位vị 。 五ngũ 本bổn 乎hồ 三tam 。 三tam 本bổn 乎hồ 一nhất 。 合hợp 上thượng 嬰anh 兒nhi 喻dụ 。 雖tuy 有hữu 五ngũ 相tương/tướng 。 而nhi 具cụ 於ư 一nhất 人nhân 。 恐khủng 人nhân 於ư 此thử 起khởi 三tam 五ngũ 異dị 見kiến 。 乃nãi 重trùng 說thuyết 二nhị 喻dụ 曰viết 。 如như 荎# 草thảo 味vị 。 如như 金kim 剛cang 杵xử 。 草thảo 雖tuy 五ngũ 味vị 。 具cụ 於ư 一nhất 枚mai 。 杵xử 雖tuy 三tam 相tương/tướng 。 具cụ 於ư 一nhất 事sự 。 前tiền 後hậu 四tứ 喻dụ 皆giai 以dĩ 總tổng 攝nhiếp 別biệt 。 以dĩ 體thể 攝nhiếp 用dụng 。 諄# 諄# 發phát 明minh 三tam 德đức 五ngũ 位vị 。 悉tất 本bổn 乎hồ 一nhất 心tâm 。 故cố 斷đoạn 章chương 取thủ 義nghĩa 。 專chuyên 取thủ 重trọng/trùng 離ly 為ví 喻dụ 。 即tức 事sự 顯hiển 理lý 。 以dĩ 彰chương 正chánh 偏thiên 妙diệu 叶# 之chi 旨chỉ 。 何hà 得đắc 浪lãng 談đàm 易dị 理lý 。 認nhận 婉uyển 喻dụ 為vi 正chánh 解giải 乎hồ 。 或hoặc 曰viết 。 何hà 謂vị 三tam 德đức 。 曰viết 法Pháp 身thân 。 般Bát 若Nhã 。 解giải 脫thoát 。 是thị 也dã 。 何hà 謂vị 五ngũ 位vị 。 曰viết 正chánh 中trung 偏thiên 。 偏thiên 中trung 正chánh 。 正chánh 中trung 來lai 。 兼kiêm 中trung 至chí 。 兼kiêm 中trung 到đáo 。 此thử 洞đỗng 山sơn 之chi 建kiến 立lập 也dã 。 以dĩ 至chí 五ngũ 位vị 君quân 臣thần 。 五ngũ 位vị 功công 勳huân 。 五ngũ 位vị 王vương 子tử 。 皆giai 原nguyên 此thử 爾nhĩ 立lập 。 名danh 異dị 而nhi 體thể 同đồng 。 其kỳ 所sở 本bổn 者giả 。 亦diệc 從tùng 大đại 教giáo 住trụ 行hành 向hướng 地địa 等đẳng 妙diệu 發phát 來lai 。 故cố 舉cử 五ngũ 則tắc 攝nhiếp 盡tận 一nhất 切thiết 差sai 別biệt 無vô 餘dư 也dã 。
或hoặc 曰viết 。 三tam 德đức 於ư 重trọng/trùng 離ly 。 如như 何hà 分phần/phân 配phối 。 曰viết 初sơ 疊điệp 即tức 重trọng/trùng 離ly 初sơ 爻hào 二nhị 爻hào 二nhị 。 二nhị 疊điệp 即tức 三tam 爻hào 四tứ 爻hào 二nhị 。 三tam 疊điệp 即tức 五ngũ 爻hào 六lục 爻hào 二nhị 。 每mỗi 一nhất 疊điệp 取thủ 陰âm 陽dương 兩lưỡng 爻hào 為ví 喻dụ 。 在tại 卦# 乃nãi 乘thừa 承thừa 比tỉ 應ưng 。 是thị 世thế 間gian 之chi 道đạo 。 在tại 法pháp 乃nãi 體thể 用dụng 回hồi 互hỗ 。 是thị 出xuất 世thế 間gian 之chi 道đạo 。 故cố 借tá 喻dụ 以dĩ 顯hiển 其kỳ 法pháp 也dã 。
如như 初sơ 疊điệp 卦# 義nghĩa 兩lưỡng 爻hào 一nhất 陽dương 一nhất 陰ấm 。 首thủ 得đắc 乾can/kiền/càn 之chi 初sơ 九cửu 。 為vi 少thiểu 陽dương 而nhi 居cư 陽dương 位vị 。 取thủ 乾can/kiền/càn 元nguyên 善thiện 長trường/trưởng 之chi 本bổn 。 以dĩ 喻dụ 初sơ 住trụ 之chi 根căn 本bổn 智trí 。 無vô 一nhất 法pháp 當đương 情tình 。 所sở 謂vị 正chánh 位vị 也dã 。 次thứ 得đắc 坤# 之chi 六lục 二nhị 。 為vi 少thiểu 陰ấm 而nhi 居cư 陰ấm 位vị 。 取thủ 敬kính 以dĩ 直trực 內nội 義nghĩa 。 以dĩ 方phương 外ngoại 之chi 德đức 用dụng 。 喻dụ 初sơ 住trụ 之chi 普phổ 賢hiền 行hành 。 涉thiệp 大đại 功công 勳huân 。 所sở 謂vị 偏thiên 位vị 也dã 。 智trí 行hành 互hỗ 參tham 。 直trực 透thấu 過quá 五ngũ 十thập 二nhị 位vị 而nhi 回hồi 入nhập 妙diệu 有hữu 。 五ngũ 位vị 一nhất 貫quán 。 故cố 初sơ 成thành 般Bát 若Nhã 德đức 也dã 。
如như 二nhị 疊điệp 卦# 義nghĩa 兩lưỡng 爻hào 純thuần 陽dương 。 初sơ 得đắc 乾can/kiền/càn 之chi 九cửu 三tam 。 為vi 太thái 陽dương 而nhi 居cư 陽dương 位vị 。 次thứ 得đắc 乾can/kiền/càn 之chi 九cửu 四tứ 。 為vi 老lão 陽dương 而nhi 居cư 陰ấm 位vị 。 剛cang 柔nhu 互hỗ 徹triệt 。 理lý 事sự 合hợp 明minh 。 故cố 於ư 法pháp 喻dụ 大đại 智trí 。 已dĩ 滿mãn 大đại 行hành 。 已dĩ 圓viên 成thành 等Đẳng 正Chánh 覺Giác 。 故cố 次thứ 成thành 法Pháp 身thân 德đức 也dã 。
如như 三tam 疊điệp 卦# 義nghĩa 兩lưỡng 爻hào 一nhất 陰ấm 一nhất 陽dương 。 首thủ 得đắc 坤# 之chi 六lục 五ngũ 。 為vi 太thái 陰ấm 而nhi 居cư 太thái 陽dương 之chi 位vị 。 次thứ 得đắc 乾can/kiền/càn 之chi 上thượng 九cửu 。 為vi 老lão 陽dương 而nhi 居cư 老lão 陰ấm 之chi 位vị 。 其kỳ 動động 而nhi 無vô 動động 。 靜tĩnh 而nhi 無vô 靜tĩnh 。 動động 靜tĩnh 恆hằng 如như 。 非phi 離ly 非phi 即tức 。 故cố 於ư 法pháp 喻dụ 五ngũ 位vị 。 佛Phật 果Quả 已dĩ 畢tất 。 隱ẩn 勝thắng 現hiện 劣liệt 。 隨tùy 類loại 化hóa 身thân 。 非phi 凡phàm 而nhi 凡phàm 。 非phi 聖thánh 而nhi 聖thánh 。 生sanh 佛Phật 二nhị 習tập 。 悉tất 皆giai 融dung 化hóa 。 故cố 末mạt 成thành 解giải 脫thoát 德đức 也dã 。
或hoặc 曰viết 。 五ngũ 位vị 於ư 重trọng/trùng 離ly 五ngũ 變biến 。 如như 何hà 分phần/phân 配phối 。 曰viết 即tức 以dĩ 六lục 爻hào 。 從tùng 下hạ 至chí 上thượng 。 而nhi 互hỗ 成thành 五ngũ 變biến 也dã 。 每mỗi 一nhất 變biến 用dụng 上thượng 下hạ 二nhị 爻hào 陰âm 陽dương 交giao 徹triệt 。 以dĩ 喻dụ 偏thiên 正chánh 回hồi 互hỗ 之chi 旨chỉ 。 首thủ 以dĩ 初sơ 爻hào 之chi 少thiểu 陽dương 。 比tỉ 二nhị 爻hào 之chi 少thiểu 陰ấm 。 為vi 一nhất 變biến 。 陽dương 剛cang 而nhi 陰ấm 柔nhu 。 喻dụ 初sơ 位vị 正chánh 中trung 偏thiên 。 以dĩ 明minh 從tùng 體thể 起khởi 用dụng 。 寂tịch 而nhi 常thường 照chiếu 也dã 。 次thứ 即tức 二nhị 爻hào 之chi 少thiểu 陰ấm 。 比tỉ 三tam 爻hào 之chi 太thái 陽dương 。 陰ấm 極cực 而nhi 陽dương 生sanh 。 喻dụ 第đệ 二nhị 位vị 偏thiên 中trung 正chánh 。 以dĩ 明minh 攝nhiếp 用dụng 歸quy 體thể 。 照chiếu 而nhi 常thường 寂tịch 也dã 。 次thứ 即tức 三tam 爻hào 之chi 太thái 陽dương 。 比tỉ 四tứ 爻hào 之chi 老lão 陽dương [一/一]# 。 陽dương 極cực 而nhi 暗ám 動động 。 喻dụ 第đệ 三tam 位vị 正chánh 中trung 來lai 。 以dĩ 明minh 體thể 用dụng 圓viên 明minh 。 功công 位vị 齊tề 彰chương 。 寂tịch 照chiếu 一nhất 如như 也dã 。 次thứ 即tức 四tứ 爻hào 之chi 老lão 陽dương 。 比tỉ 五ngũ 爻hào 之chi 老lão 陰ấm 。 為vi 陽dương 隱ẩn 於ư 陰ấm 。 陰ấm 升thăng 於ư 陽dương 。 隱ẩn 顯hiển 自tự 在tại 。 觸xúc 背bối/bội 俱câu 非phi 。 喻dụ 第đệ 四tứ 位vị 兼kiêm 中trung 至chí 。 以dĩ 明minh 道đạo 後hậu 普phổ 賢hiền 行hành 。 行hành 彌di 法Pháp 界Giới 。 機cơ 彼bỉ 無vô 遺di 。 非phi 寂tịch 非phi 照chiếu 也dã 。 次thứ 即tức 五ngũ 爻hào 之chi 老lão 陰ấm 。 比tỉ 六lục 爻hào 之chi 老lão 陽dương 。 陰ấm 居cư 陽dương 位vị 。 明minh 用dụng 無vô 窮cùng 。 陽dương 居cư 陰ấm 位vị 。 大đại 功công 不bất 宰tể 。 頭đầu 頭đầu 上thượng 顯hiển 。 事sự 事sự 無vô 礙ngại 。 喻dụ 第đệ 五ngũ 位vị 兼kiêm 中trung 到đáo 。 以dĩ 明minh 聖thánh 凡phàm 一nhất 際tế 。 生sanh 佛Phật 兩lưỡng 忘vong 。 齊tề 與dữ 法Pháp 界Giới 。 而nhi 法Pháp 界Giới 量lượng 滅diệt 。 寂tịch 照chiếu 同đồng 泯mẫn 也dã 。
此thử 雲vân 巖nham 所sở 引dẫn 。 重trọng/trùng 離ly 一nhất 卦# 。 觀quán 爻hào 相tương/tướng 。 有hữu 如như 此thử 回hồi 互hỗ 之chi 妙diệu 。 乃nãi 拈niêm 來lai 為ví 喻dụ 。 初sơ 以dĩ 六lục 爻hào 分phần/phân 三tam 疊điệp 。 以dĩ 象tượng 三tam 德đức 。 次thứ 以dĩ 六lục 爻hào 分phần/phân 五ngũ 變biến 。 以dĩ 象tượng 五ngũ 位vị 。 不bất 動động 本bổn 卦# 。 而nhi 三tam 五ngũ 之chi 體thể 用dụng 回hồi 互hỗ 。 位vị 位vị 本bổn 自tự 天thiên 然nhiên 。 有hữu 如như 伏phục 羲# 神thần 禹vũ 。 見kiến 河hà 洛lạc 二nhị 圖đồ 。 陰âm 陽dương 法pháp 數số 。 遂toại 援viện 數số 以dĩ 窮cùng 理lý 。 堪kham 為vi 儒nho 宗tông 。 兼kiêm 可khả 通thông 於ư 釋thích 宗tông 。 作tác 人nhân 天thiên 之chi 眼nhãn 目mục 也dã 。 若nhược 覺giác 範phạm 之chi 非phi 理lý 變biến 卦# 。 非phi 理lý 配phối 法pháp 。 其kỳ 違vi 戾lệ 儒nho 佛Phật 之chi 旨chỉ 。 遺di 害hại 於ư 千thiên 古cổ 之chi 後hậu 。 滔thao 滔thao 而nhi 莫mạc 之chi 返phản 。 可khả 不bất 痛thống 乎hồ 。
辯biện 謬mậu 諸chư 條điều 不bất 錄lục 。 莫mạc 大đại 義nghĩa 以dĩ 明minh 。 則tắc 諸chư 謬mậu 自tự 消tiêu 矣hĩ 。 茲tư 更cánh 錄lục 諸chư 師sư 建kiến 立lập 宗tông 旨chỉ 大đại 意ý 數số 條điều 觀quán 之chi 。 則tắc 不bất 墮đọa 邪tà 謬mậu 矣hĩ 。
第đệ 一nhất 雲vân 巖nham 如như 離ly 六lục 爻hào 偏thiên 正chánh 回hồi 互hỗ 者giả 。 此thử 單đơn 取thủ 爻hào 相tương/tướng 。 奇kỳ 偶ngẫu 發phát 明minh 。 五ngũ 位vị 回hồi 互hỗ 。 所sở 謂vị 錯thác 然nhiên 則tắc 吉cát 。 不bất 可khả 犯phạm 忤ngỗ 。 觀quán 錯thác 然nhiên 二nhị 字tự 。 則tắc 知tri 指chỉ 奇kỳ 偶ngẫu 為vi 言ngôn 。 若nhược 各các 居cư 本bổn 位vị 。 則tắc 滯trệ 在tại 觸xúc 背bối/bội 。 乃nãi 犯phạm 忤ngỗ 之chi 過quá 也dã 。 即tức 此thử 可khả 知tri 。 是thị 取thủ 奇kỳ 偶ngẫu 。 非phi 取thủ 卦# 義nghĩa 。 明minh 矣hĩ 。 即tức 如như 正chánh 偏thiên 五ngũ 位vị 。 亦diệc 是thị 秉bỉnh 華hoa 嚴nghiêm 住trụ 行hành 向hướng 地địa 等đẳng 妙diệu 為vi 宗tông 。 不bất 然nhiên 。 何hà 不bất 停đình 四tứ 至chí 六lục 。 是thị 知tri 先tiên 德đức 准chuẩn 此thử 五ngũ 位vị 為vi 式thức 。 乃nãi 建kiến 立lập 五ngũ 位vị 正chánh 偏thiên 。 詳tường 而nhi 示thị 之chi 。 初sơ 位vị 正chánh 中trung 偏thiên 之chi 正chánh 者giả 。 乃nãi 的đích 指chỉ 大đại 悟ngộ 一nhất 真chân 法Pháp 界Giới 之chi 空không 如Như 來Lai 藏tạng 性tánh 為vi 體thể 。 是thị 道đạo 前tiền 文Văn 殊Thù 之chi 智trí 。 舍xá 事sự 就tựu 理lý 為vi 宗tông 也dã 。 纔tài 入nhập 正chánh 位vị 。 不bất 許hứa 坐tọa 著trước 。 坐tọa 著trước 則tắc 成thành 滲# 漏lậu 。 故cố 著trước 一nhất 偏thiên 字tự 。 以dĩ 遣khiển 我ngã 執chấp 。 乃nãi 能năng 從tùng 體thể 起khởi 用dụng 也dã 。 第đệ 二nhị 位vị 偏thiên 中trung 正chánh 之chi 偏thiên 者giả 。 與dữ 初sơ 位vị 偏thiên 字tự 稍sảo 別biệt 。 謂vị 是thị 從tùng 體thể 起khởi 用dụng 。 五ngũ 十thập 二nhị 位vị 大đại 行hành 。 多đa 涉thiệp 有hữu 為vi 。 舍xá 理lý 就tựu 事sự 。 轉chuyển 功công 就tựu 位vị 。 是thị 大đại 悟ngộ 已dĩ 後hậu 。 證chứng 不bất 空không 如Như 來Lai 藏tạng 性tánh 為vi 用dụng 。 纔tài 涉thiệp 功công 勳huân 。 不bất 許hứa 坐tọa 著trước 。 坐tọa 著trước 則tắc 成thành 滲# 漏lậu 。 故cố 著trước 一nhất 正chánh 字tự 。 以dĩ 遣khiển 法pháp 執chấp 。 方phương 能năng 圓viên 滿mãn 佛Phật 果Quả 。 此thử 一nhất 正chánh 字tự 。 乃nãi 道đạo 後hậu 之chi 後hậu 得đắc 智trí 。 是thị 以dĩ 諸chư 佛Phật 果Quả 地địa 覺giác 之chi 正chánh 。 本bổn 初sơ 位vị 諸chư 佛Phật 因Nhân 地Địa 心tâm 之chi 正chánh 。 而nhi 為vi 言ngôn 也dã 。 此thử 兩lưỡng 位vị 是thị 圓viên 教giáo 五ngũ 十thập 二nhị 位vị 智trí 行hành 互hỗ 融dung 因nhân 果quả 一nhất 如như 之chi 般Bát 若Nhã 德đức 也dã 。 如như 善thiện 財tài 初sơ 見kiến 文Văn 殊Thù 。 末mạt 見kiến 普phổ 賢hiền 。 是thị 智trí 行hành 圓viên 滿mãn 佛Phật 果Quả 之chi 位vị 。 無vô 二nhị 無vô 別biệt 也dã 。 第đệ 三tam 正chánh 中trung 來lai 者giả 。 此thử 一nhất 正chánh 字tự 。 是thị 攝nhiếp 前tiền 因nhân 果quả 一nhất 如như 之chi 正chánh 。 為vi 佛Phật 果Quả 已dĩ 滿mãn 。 方phương 堪kham 垂thùy 法pháp 利lợi 生sanh 。 是thị 初sơ 住trụ 八bát 相tương/tướng 成thành 道Đạo 。 已dĩ 證chứng 法Pháp 身thân 德đức 。 而nhi 現hiện 應ứng 化hóa 二nhị 身thân 。 善thiện 赴phó 羣quần 機cơ 。 故cố 曰viết 正chánh 中trung 來lai 也dã 。 第đệ 四tứ 兼kiêm 中trung 至chí 者giả 。 此thử 明minh 道đạo 後hậu 普phổ 賢hiền 行hành 。 謂vị 兼kiêm 前tiền 三tam 位vị 之chi 旨chỉ 。 至chí 者giả 周chu 也dã 。 謂vị 佛Phật 果Quả 之chi 後hậu 。 乃nãi 純thuần 是thị 利lợi 他tha 之chi 行hành 。 一nhất 一nhất 周chu 徧biến 法Pháp 界Giới 。 而nhi 無vô 遺di 矣hĩ 。 如như 華hoa 嚴nghiêm 現hiện 等đẳng 法Pháp 界Giới 身thân 雲vân 利lợi 等đẳng 。 法Pháp 界Giới 眾chúng 生sanh 。 故cố 曰viết 至chí 也dã 。 第đệ 五ngũ 位vị 兼kiêm 中trung 到đáo 者giả 。 謂vị 到đáo 此thử 位vị 。 兼kiêm 前tiền 四tứ 位vị 。 一nhất 齊tề 泯mẫn 踪# 絕tuyệt 跡tích 。 生sanh 佛Phật 如như 如như 。 依y 正chánh 如như 如như 。 是thị 一nhất 真chân 法Pháp 界Giới 。 並tịnh 無vô 三tam 世thế 十thập 方phương 迷mê 悟ngộ 聖thánh 凡phàm 之chi 跡tích 。 故cố 曰viết 到đáo 也dã 。 到đáo 者giả 墮đọa 也dã 。 不bất 然nhiên 。 則tắc 三tam 漏lậu 齊tề 犯phạm 。 故cố 以dĩ 三tam 墮đọa 齊tề 收thu 。 而nhi 成thành 解giải 解giải 德đức 也dã 。 然nhiên 此thử 五ngũ 位vị 即tức 一nhất 位vị 。 故cố 復phục 引dẫn 荎# 草thảo 。 而nhi 為ví 喻dụ 也dã 。 五ngũ 位vị 皆giai 屬thuộc 建kiến 立lập 。 為vi 方phương 便tiện 接tiếp 引dẫn 。 故cố 喻dụ 如như 嬰anh 兒nhi 也dã 。 三tam 德đức 本bổn 乎hồ 一nhất 心tâm 。 故cố 喻dụ 如như 金kim 剛cang 杵xử 也dã 。 此thử 略lược 言ngôn 雲vân 巖nham 建kiến 旨chỉ 之chi 妙diệu 。 如như 是thị 。
第đệ 二nhị 洞đỗng 山sơn 价# 祖tổ 。 根căn 正chánh 偏thiên 。 復phục 建kiến 五ngũ 位vị 功công 勳huân 者giả 。 蓋cái 恐khủng 學học 人nhân 坐tọa 著trước 正chánh 偏thiên 。 遂toại 以dĩ 乾can/kiền/càn 慧tuệ 為vi 足túc 。 則tắc 道Đạo 果Quả 難nạn/nan 臻trăn 。 故cố 於ư 各các 位vị 下hạ 。 建kiến 立lập 功công 勳huân 。 以dĩ 明minh 五ngũ 位vị 進tiến 修tu 淺thiển 深thâm 之chi 旨chỉ 。 其kỳ 於ư 正chánh 中trung 偏thiên 下hạ 。 立lập 向hướng 位vị 者giả 。 謂vị 念niệm 念niệm 趨xu 向hướng 根căn 本bổn 不bất 動động 智trí 佛Phật 。 始thỉ 得đắc 其kỳ 正chánh 。 則tắc 知tri 初sơ 位vị 以dĩ 趨xu 向hướng 。 為vi 功công 勳huân 也dã 。 於ư 偏thiên 中trung 正chánh 下hạ 。 立lập 奉phụng 位vị 者giả 。 謂vị 五ngũ 十thập 二nhị 位vị 階giai 級cấp 。 念niệm 念niệm 奉phụng 重trọng/trùng 佛Phật 果Quả 為vi 宗tông 。 始thỉ 得đắc 佛Phật 果Quả 圓viên 滿mãn 。 故cố 以dĩ 奉phụng 重trọng/trùng 。 為vi 功công 勳huân 也dã 。 於ư 正chánh 中trung 來lai 下hạ 。 立lập 功công 位vị 者giả 。 謂vị 乘thừa 前tiền 五ngũ 十thập 二nhị 位vị 有hữu 修tu 有hữu 證chứng 之chi 功công 。 而nhi 至chí 妙diệu 覺giác 無vô 修tu 無vô 證chứng 之chi 果quả 。 故cố 獨độc 以dĩ 大đại 功công 。 為vi 功công 勳huân 也dã 。 於ư 兼kiêm 中trung 至chí 下hạ 。 立lập 共cộng 功công 者giả 。 謂vị 道đạo 後hậu 普phổ 賢hiền 行hành 。 乃nãi 攝nhiếp 化hóa 無vô 餘dư 。 必tất 須tu 感cảm 應ứng 道đạo 交giao 。 方phương 堪kham 受thọ 化hóa 。 所sở 謂vị 賓tân 主chủ 交giao 光quang 。 真chân 俗tục 一nhất 致trí 。 故cố 以dĩ 共cộng 功công 。 為vi 功công 勳huân 也dã 。 於ư 兼kiêm 中trung 到đáo 下hạ 。 立lập 功công 功công 位vị 者giả 。 謂vị 前tiền 四tứ 位vị 。 是thị 有hữu 為vi 無vô 為vi 之chi 道đạo 。 通thông 屬thuộc 自tự 利lợi 利lợi 他tha 邊biên 事sự 。 而nhi 心tâm 佛Phật 眾chúng 生sanh 。 不bất 能năng 泯mẫn 跡tích 。 於ư 此thử 位vị 。 乃nãi 得đắc 心tâm 佛Phật 眾chúng 生sanh 同đồng 歸quy 實thật 際tế 。 是thị 以dĩ 智trí 遣khiển 智trí 。 渾hồn 合hợp 如như 如như 。 故cố 曰viết 功công 功công 也dã 。
第đệ 三tam 曹tào 山sơn 寂tịch 祖tổ 。 又hựu 根căn 功công 勳huân 。 而nhi 立lập 五ngũ 位vị 君quân 臣thần 者giả 。 此thử 明minh 正chánh 偏thiên 五ngũ 位vị 尊tôn 卑ty 主chủ 伴bạn 之chi 德đức 相tương/tướng 也dã 。 故cố 於ư 正chánh 中trung 偏thiên 下hạ 。 立lập 君quân 視thị 臣thần 。 是thị 喻dụ 從tùng 體thể 起khởi 用dụng 之chi 德đức 相tương/tướng 也dã 。 於ư 偏thiên 中trung 正chánh 下hạ 。 立lập 臣thần 奉phụng 君quân 。 是thị 喻dụ 攝nhiếp 用dụng 歸quy 體thể 之chi 德đức 相tương/tướng 也dã 。 於ư 正chánh 中trung 來lai 下hạ 。 立lập 君quân 位vị 居cư 中trung 。 是thị 喻dụ 因nhân 果quả 一nhất 如như 。 理lý 事sự 互hỗ 融dung 之chi 德đức 相tương/tướng 也dã 。 於ư 兼kiêm 中trung 至chí 下hạ 。 立lập 臣thần 位vị 。 是thị 喻dụ 道đạo 後hậu 普phổ 賢hiền 大đại 行hành 純thuần 是thị 利lợi 他tha 。 為vi 冥minh 應ưng 羣quần 生sanh 之chi 德đức 相tương/tướng 也dã 。 於ư 兼kiêm 中trung 到đáo 下hạ 。 立lập 君quân 臣thần 道đạo 合hợp 。 是thị 喻dụ 凡phàm 聖thánh 同đồng 泯mẫn 。 正chánh 符phù 華hoa 嚴nghiêm 六lục 相tương/tướng 之chi 壞hoại 相tương/tướng 也dã 。
第đệ 四tứ 石thạch 霜sương 諸chư 祖tổ 。 又hựu 根căn 正chánh 偏thiên 功công 勳huân 君quân 臣thần 之chi 制chế 。 而nhi 立lập 五ngũ 位vị 王vương 子tử 者giả 。 此thử 單đơn 明minh 五ngũ 位vị 權quyền 實thật 二nhị 智trí 之chi 差sai 別biệt 也dã 。 五ngũ 位vị 皆giai 以dĩ 生sanh 為vi 言ngôn 者giả 。 顯hiển 二nhị 智trí 之chi 發phát 生sanh 也dã 。 五ngũ 位vị 皆giai 以dĩ 王vương 為vi 言ngôn 者giả 。 顯hiển 尊tôn 卑ty 自tự 在tại 之chi 義nghĩa 也dã 。 五ngũ 位vị 皆giai 以dĩ 子tử 為vi 言ngôn 者giả 。 顯hiển 智trí 種chủng 嗣tự 息tức 之chi 義nghĩa 也dã 。 蓋cái 物vật 物vật 有hữu 智trí 。 常thường 被bị 五ngũ 蘊uẩn 八bát 識thức 所sở 覆phú 。 必tất 值trị 佛Phật 祖tổ 啟khải 迪# 。 乃nãi 能năng 開khai 發phát 。 從tùng 始thỉ 至chí 終chung 。 權quyền 實thật 不bất 同đồng 。 故cố 應ưng 五ngũ 位vị 次thứ 第đệ 建kiến 立lập 。 始thỉ 盡tận 萬vạn 法pháp 源nguyên 底để 。 於ư 初sơ 位vị 下hạ 。 立lập 為vi 誕đản 生sanh 王vương 子tử 者giả 。 謂vị 即tức 根căn 本bổn 無vô 明minh 。 而nhi 成thành 不bất 動động 之chi 智trí 。 此thử 智trí 向hướng 者giả 隱ẩn 覆phú 。 今kim 乃nãi 初sơ 發phát 。 是thị 根căn 本bổn 智trí 。 故cố 喻dụ 為vi 誕đản 生sanh 也dã 。 於ư 第đệ 二nhị 位vị 下hạ 。 立lập 為vi 朝triêu 生sanh 者giả 。 是thị 從tùng 真chân 際tế 。 起khởi 大đại 功công 勳huân 。 破phá 九cửu 界giới 無vô 明minh 。 起khởi 十thập 度độ 大đại 行hành 。 已dĩ 涉thiệp 有hữu 為vi 。 是thị 差sai 別biệt 智trí 。 故cố 喻dụ 為vi 朝triêu 生sanh 也dã 。 前tiền 位vị 是thị 夜dạ 半bán 正chánh 明minh 。 此thử 位vị 是thị 天thiên 曉hiểu 不bất 露lộ 。 故cố 名danh 回hồi 互hỗ 。 於ư 第đệ 三tam 位vị 下hạ 。 立lập 為vi 末mạt 生sanh 者giả 。 是thị 功công 位vị 已dĩ 滿mãn 。 即tức 補bổ 處xứ 位vị 。 唯duy 此thử 最tối 後hậu 一nhất 生sanh 。 即tức 便tiện 八bát 相tương/tướng 成thành 道Đạo 。 是thị 後hậu 得đắc 智trí 。 故cố 喻dụ 為vi 末mạt 生sanh 也dã 。 於ư 第đệ 四tứ 位vị 下hạ 。 立lập 為vi 化hóa 生sanh 者giả 。 是thị 道đạo 後hậu 普phổ 賢hiền 行hành 。 乃nãi 冥minh 應ưng 羣quần 機cơ 之chi 種chủng 智trí 。 而nhi 變biến 化hóa 莫mạc 測trắc 。 故cố 直trực 云vân 化hóa 生sanh 也dã 。 於ư 第đệ 五ngũ 位vị 下hạ 。 立lập 為vi 內nội 生sanh 者giả 。 是thị 攝nhiếp 前tiền 四tứ 位vị 。 齊tề 至chí 法Pháp 界Giới 。 而nhi 法Pháp 界Giới 量lượng 滅diệt 。 同đồng 歸quy 實thật 際tế 。 是thị 一nhất 真chân 法Pháp 界Giới 大đại 寂tịch 滅diệt 忍nhẫn 。 當đương 生sanh 亦diệc 不bất 生sanh 。 故cố 喻dụ 如như 內nội 生sanh 也dã 。
以dĩ 上thượng 四tứ 種chủng 建kiến 立lập 同đồng 異dị 之chi 旨chỉ 。 總tổng 不bất 外ngoại 始thỉ 祖tổ 重trọng/trùng 離ly 六lục 爻hào 一nhất 喻dụ 。 所sở 謂vị 疊điệp 三tam 成thành 五ngũ 天thiên 然nhiên 自tự 成thành 之chi 妙diệu 。 是thị 顯hiển 自tự 性tánh 因nhân 果quả 一nhất 周chu 。 與dữ 華hoa 嚴nghiêm 六lục 相tương/tướng 義nghĩa 。 無vô 二nhị 無vô 別biệt 。 故cố 余dư 已dĩ 悉tất 於ư 辯biện 謬mậu 之chi 中trung 。 毫hào 無vô 可khả 惑hoặc 。 今kim 復phục 見kiến 以dĩ 曹tào 山sơn 君quân 臣thần 五ngũ 位vị 之chi 圖đồ 。 前tiền 後hậu 移di 置trí 者giả 。 故cố 再tái 為vi 詳tường 明minh 之chi 。 如như 謂vị 正chánh 中trung 之chi 君quân 位vị 。 可khả 移di 置trí 於ư 初sơ 位vị 。 第đệ 四tứ 臣thần 位vị 。 可khả 移di 置trí 於ư 二nhị 位vị 。 第đệ 一nhất 君quân 視thị 臣thần 。 可khả 移di 置trí 於ư 第đệ 三tam 位vị 。 第đệ 二nhị 臣thần 奉phụng 君quân 。 可khả 移di 置trí 於ư 第đệ 四tứ 位vị 。 將tương 復phục 謂vị 雲vân 巖nham 正chánh 位vị 之chi 正chánh 中trung 來lai 。 洞đỗng 山sơn 正chánh 位vị 之chi 功công 位vị 。 石thạch 霜sương 正chánh 位vị 之chi 末mạt 生sanh 王vương 子tử 。 皆giai 可khả 移di 在tại 初sơ 位vị 乎hồ 。 三tam 種chủng 正chánh 位vị 。 斷đoạn 不bất 可khả 移di 。 則tắc 知tri 三tam 家gia 先tiên 後hậu 各các 二nhị 位vị 。 皆giai 不bất 可khả 移di 。 明minh 矣hĩ 。 若nhược 明minh 此thử 四tứ 種chủng 建kiến 立lập 必tất 不bất 可khả 移di 。 即tức 知tri 雲vân 巖nham 重trọng/trùng 離ly 六lục 爻hào 之chi 喻dụ 詎cự 容dung 損tổn 益ích 絲ti 毫hào 。 而nhi 吾ngô 於ư 辯biện 謬mậu 集tập 中trung 。 所sở 詳tường 三tam 疊điệp 五ngũ 變biến 之chi 義nghĩa 。 彰chương 明minh 較giảo 著trước 。 復phục 何hà 疑nghi 哉tai 。 即tức 以dĩ 先tiên 代đại 君quân 臣thần 五ngũ 位vị 黑hắc 白bạch 間gian 錯thác 之chi 圖đồ 式thức 。 參tham 對đối 重trọng/trùng 離ly 奇kỳ 偶ngẫu 陰âm 陽dương 之chi 爻hào 象tượng 。 與dữ 正chánh 偏thiên 功công 勳huân 王vương 子tử 三tam 種chủng 建kiến 立lập 之chi 法pháp 式thức 。 位vị 位vị 貼# 體thể 。 參tham 合hợp 無vô 不bất 相tương 符phù 。 如như 以dĩ 日nhật 照chiếu 日nhật 。 至chí 此thử 則tắc 知tri 石thạch 門môn 所sở 撰soạn 。 巽# 兌# 中trung 孚phu 大đại 過quá 之chi 卦# 義nghĩa 。 內nội 紹thiệu 外ngoại 紹thiệu 之chi 王vương 種chủng 義nghĩa 。 大đại 慧tuệ 所sở 註chú 。 宰tể 相tướng 將tướng 軍quân 庶thứ 民dân 之chi 子tử 。 黑hắc 處xứ 說thuyết 白bạch 。 白bạch 處xứ 說thuyết 黑hắc 。 回hồi 互hỗ 之chi 義nghĩa 。 豈khởi 不bất 大đại 相tương/tướng 刺thứ 謬mậu 也dã 哉tai 。 諸chư 家gia 隨tùy 聲thanh 逐trục 響hưởng 。 而nhi 宗tông 其kỳ 說thuyết 。 大đại 似tự 謗báng 佛Phật 謗báng 祖tổ 。 慎thận 之chi 慎thận 之chi 。
寶bảo 鏡kính 三tam 昧muội 原nguyên 宗tông 辨biện 謬mậu 說thuyết (# 終chung )#
