BẠCH VIỄN

Phật Quang Đại Từ Điển

Là vị tăng đời Ngụy Tấn. Người Hà Nội (Thấm Dương……, Hà Nam), họ Vạn. Tên chữ là Pháp Tổ, vì thế còn gọi là Bạch Pháp Tổ. Phát tâm đạo từ lúc thiếu thời, xin cha cho xuất gia, lời lẽ rất khẩn thiết, cha đành phải chấp nhận, bèn đổi y phục vào đạo. Tài trí tuyệt luân, mỗi ngày sư tụng kinh tám, chín nghìn lời, học tập kinh Phương đẳng, ngộ triệt lí huyền, kiêm bác thông kinh điển nội ngoại. Kiến tạo Tinh xá tại Trường an, chuyên việc diễn giảng, số tăng tục đến học kể có nghìn người. Cuối năm Huệ Đế nhà Tấn, Thái tể Hà Gian Vương ngung trấn thủ Quan Trung, đối với sư thập phần cung kính, mỗi buổi tối đều đến hỏi đạo.

Lại sư thường cùng với quan Tế Tửu là Vương Phù tranh luận về lẽ tà chính của Phật và Đạo gia, Vương phù thường bị núng thế, phẫn uất bèn viết Lão tử hóa Hồ kinh để phỉ báng Phật pháp.

Sư từng chú thích kinh Thủ lăng nghiêm, lại giỏi tiếng Hồ, dịch các kinh như Phật ban Nê hoàn, gồm mười sáu bộ, mười tám quyển. Về sau, Thứ sử Tần Châu là Trương Phụ……xin sư hoàn tục để làm quan, sư kiên quyết cự tuyệt mà bị hại, cuối cùng, bị đánh đến chết, lúc đó mới là tráng niên nhưng không rõ bao nhiêu tuổi. [X. Lịch đại Tam bảo kỉ Q.6; Xuất Tam tạng kí tập Q.2; Lương cao tăng truyện Q.1].