Bạch Vân Thủ Ðoan
Từ Điển Đạo Uyển
白雲守端; C: báiyún shǒuduàn; J: hakuun shu-tan; 1025-1072;
Thiền sư Trung Quốc, thuộc phái Dương Kì tông Lâm Tế đời thứ 9. Sư là
pháp tự của Dương Kì Phương Hội Thiền sư. Người nối pháp danh tiếng nhất
của Sư là Ngũ Tổ Pháp Diễn.
Sư họ Cát, quê ở Hàn Dương. Thuở nhỏ học Nho, đến 20 tuổi theo Úc Sơn
Chủ ở Trà Lăng xuất gia. Sư đến tham vấn Dương Kì. Một hôm Dương Kì hỏi:
“Bản sư ngươi là ai?” Sư thưa: “Hoà thượng Úc ở Trà Lăng”. Dương Kì
bảo: “Ta nghe ông ấy qua cầu bị té có tỉnh, làm một bài kệ kì đặc, ngươi
có nhớ chăng?” Sư tụng lại bài kệ:
我有明珠一顆。久被塵勞關鎖
今朝塵盡光生。照破山河萬朵
Ngã hữu minh châu nhất khoả
Cửu bị trần lao quan toả
Kim triêu trần tận quang sinh
Chiếu phá sơn hà vạn đoá
*Ta có một viên minh châu
Ðã lâu vùi tại trần lao
Hôm nay trần sạch sáng chiếu
Soi tột núi sông muôn thứ.
Dương Kì cười rồi đi. Sư ngạc nhiên suốt đêm không ngủ. Hôm sau Sư đến
thưa hỏi, gặp ngày cuối năm, Dương Kì hỏi: “Ngươi thấy mấy người hát sơn
đông hôm qua chăng?” Sư thưa: “Thấy” Dương Kì bảo: “Ngươi còn thua y
một bậc.” Sư lấy làm lạ thưa: “Ý chỉ thế nào?” Dương Kì bảo: “Y thích
người cười, ngươi sợ người cười.” Nhân đây Sư liễu ngộ.
Sư thượng đường: “Cổ nhân để lại một lời nửa câu, khi chưa thấu sờ đến
giống hệt vách sắt, bỗng nhiên một hôm sau khi nhìn được thấu, mới biết
chính mình là vách sắt. Hiện nay làm sao thấu?” Sư lại nói: “Vách sắt!
Vách sắt!”
Niên hiệu Hi Ninh thứ năm Sư viên tịch, thọ 48 tuổi.