百Bách 丈Trượng 懷Hoài 海Hải 禪Thiền 師Sư 廣Quảng 錄Lục （ 四Tứ 家Gia 語Ngữ 錄Lục 卷Quyển 三Tam ）
百bách 丈trượng 廣quảng 錄lục 卷quyển 三tam
問vấn 。 如như 何hà 是thị 大Đại 乘Thừa 入nhập 道đạo 頓đốn 悟ngộ 法Pháp 要yếu 。 師sư 云vân 。 你nễ 先tiên 歇hiết 諸chư 緣duyên 。 休hưu 息tức 萬vạn 事sự 。 善thiện 與dữ 不bất 善thiện 。 世thế 出xuất 世thế 間gian 。 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 竝tịnh 皆giai 放phóng 卻khước 。 莫mạc 記ký 莫mạc 憶ức 。 莫mạc 緣duyên 莫mạc 念niệm 。 放phóng 捨xả 身thân 心tâm 。 全toàn 令linh 自tự 在tại 。 心tâm 如như 木mộc 石thạch 。 口khẩu 無vô 所sở 辯biện 。 心tâm 無vô 所sở 行hành 。 心tâm 地địa 若nhược 空không 。 慧tuệ 日nhật 自tự 現hiện 。 如như 雲vân 開khai 日nhật 出xuất 。 但đãn 歇hiết 一nhất 切thiết 攀phàn 緣duyên 。 貪tham 嗔sân 愛ái 取thủ 。 垢cấu 淨tịnh 情tình 盡tận 。 對đối 五ngũ 欲dục 八bát 風phong 不bất 動động 。 不bất 被bị 見kiến 聞văn 覺giác 知tri 所sở 閡ngại 。 不bất 被bị 諸chư 法pháp 所sở 惑hoặc 。 自tự 然nhiên 具cụ 足túc 。 一nhất 切thiết 功công 德đức 。 具cụ 足túc 一nhất 切thiết 。 神thần 通thông 妙diệu 用dụng 。 是thị 解giải 脫thoát 人nhân 。 對đối 一nhất 切thiết 境cảnh 法pháp 。 心tâm 無vô 諍tranh 亂loạn 。 不bất 攝nhiếp 不bất 散tán 。 透thấu 一nhất 切thiết 聲thanh 色sắc 。 無vô 有hữu 滯trệ 閡ngại 。 名danh 為vi 道Đạo 人Nhân 。 善thiện 惡ác 是thị 非phi 。 俱câu 不bất 運vận 用dụng 。 亦diệc 不bất 愛ái 一nhất 法pháp 。 亦diệc 不bất 捨xả 一nhất 法pháp 。 名danh 為vi 大Đại 乘Thừa 人nhân 。 不bất 被bị 一nhất 切thiết 善thiện 惡ác 。 空không 有hữu 垢cấu 淨tịnh 。 有hữu 為vi 無vô 為vi 。 世thế 出xuất 世thế 間gian 。 福phước 德đức 智trí 慧tuệ 。 之chi 所sở 拘câu 繫hệ 。 名danh 為vi 佛Phật 慧tuệ 。 是thị 非phi 好hảo 醜xú 。 是thị 理lý 非phi 理lý 。 諸chư 知tri 解giải 情tình 盡tận 。 不bất 能năng 繫hệ 縛phược 。 處xứ 處xứ 自tự 在tại 。 名danh 為vì 初sơ 發phát 心tâm 菩Bồ 薩Tát 。 便tiện 登đăng 佛Phật 地địa 。
問vấn 。 對đối 一nhất 境cảnh 。 如như 何hà 得đắc 心tâm 如như 木mộc 石thạch 去khứ 。 師sư 云vân 。 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 本bổn 不bất 自tự 言ngôn 。 空không 不bất 自tự 言ngôn 。 色sắc 亦diệc 不bất 言ngôn 。 是thị 非phi 垢cấu 淨tịnh 。 亦diệc 無vô 心tâm 繫hệ 縛phược 人nhân 。 但đãn 為vi 人nhân 自tự 生sanh 虗hư 妄vọng 繫hệ 著trước 。 作tác 若nhược 干can 種chủng 解giải 會hội 。 起khởi 若nhược 干can 種chủng 知tri 見kiến 。 生sanh 若nhược 干can 種chủng 愛ái 畏úy 。 但đãn 了liễu 諸chư 法pháp 不bất 自tự 生sanh 。 皆giai 從tùng 自tự 己kỷ 一nhất 念niệm 妄vọng 想tưởng 顛điên 倒đảo 。 取thủ 相tương/tướng 而nhi 有hữu 。 知tri 心tâm 與dữ 境cảnh 。 本bổn 不bất 相tương 到đáo 。 當đương 處xứ 解giải 脫thoát 。 一nhất 一nhất 諸chư 法pháp 。 當đương 處xứ 寂tịch 滅diệt 。 當đương 處xứ 道Đạo 場Tràng 。 又hựu 本bổn 有hữu 之chi 性tánh 。 不bất 可khả 名danh 目mục 。 本bổn 來lai 不bất 是thị 凡phàm 不bất 是thị 聖thánh 。 不bất 是thị 垢cấu 淨tịnh 。 亦diệc 非phi 空không 有hữu 。 亦diệc 非phi 善thiện 惡ác 。 與dữ 諸chư 染nhiễm 法pháp 相tướng 應ưng 。 名danh 人nhân 天thiên 二Nhị 乘Thừa 界giới 。 若nhược 垢cấu 淨tịnh 心tâm 盡tận 。 不bất 住trụ 繫hệ 縛phược 。 不bất 住trụ 解giải 脫thoát 。 無vô 有hữu 一nhất 切thiết 。 有hữu 為vi 無vô 為vi 。 縛phược 脫thoát 心tâm 量lượng 。 起khởi 於ư 生sanh 死tử 。 其kỳ 心tâm 自tự 在tại 。 畢tất 竟cánh 不bất 與dữ 諸chư 妄vọng 虗hư 幻huyễn 塵trần 勞lao 蘊uẩn 界giới 生sanh 死tử 諸chư 入nhập 和hòa 合hợp 。 逈huýnh 然nhiên 無vô 寄ký 。 一nhất 切thiết 不bất 拘câu 。 去khứ 留lưu 無vô 閡ngại 。 往vãng 來lai 生sanh 死tử 。 如như 門môn 開khai 相tương 似tự 。
夫phu 學học 道Đạo 人nhân 。 若nhược 遇ngộ 種chủng 種chủng 苦khổ 樂lạc 稱xưng 意ý 不bất 稱xưng 意ý 事sự 。 心tâm 無vô 退thoái 屈khuất 。 不bất 念niệm 一nhất 切thiết 。 名danh 聞văn 利lợi 養dưỡng 衣y 食thực 。 不bất 貪tham 一nhất 切thiết 。 功công 德đức 利lợi 益ích 。 不bất 為vị 世thế 間gian 。 諸chư 法pháp 之chi 所sở 滯trệ 礙ngại 。 無vô 親thân 無vô 愛ái 。 苦khổ 樂lạc 平bình 懷hoài 。 麤thô 衣y 遮già 寒hàn 。 糲# 食thực 活hoạt 命mạng 。 兀ngột 兀ngột 如như 愚ngu 。 如như 聾lung 如như 啞á 相tương 似tự 。 稍sảo 有hữu 相tương 應ứng 分phần/phân 。 若nhược 於ư 心tâm 中trung 。 廣quảng 學học 知tri 解giải 。 求cầu 福phước 求cầu 智trí 。 皆giai 是thị 生sanh 死tử 。 於ư 理lý 為vi 益ích 。 卻khước 被bị 知tri 解giải 境cảnh 風phong 之chi 所sở 飄phiêu 溺nịch 。 還hoàn 歸quy 生sanh 死tử 海hải 裏lý 。 佛Phật 是thị 無vô 求cầu 。 人nhân 求cầu 之chi 理lý 乖quai 。 理lý 是thị 無vô 求cầu 。 理lý 求cầu 之chi 即tức 失thất 。 若nhược 著trước 無vô 求cầu 。 復phục 同đồng 於ư 有hữu 求cầu 。 若nhược 著trước 無vô 為vi 。 復phục 同đồng 於ư 有hữu 為vi 。 故cố 經Kinh 云vân 。 不bất 取thủ 於ư 法pháp 。 不bất 取thủ 非phi 法pháp 。 不bất 取thủ 非phi 非phi 法pháp 。 又hựu 云vân 。 如Như 來Lai 所sở 得đắc 法Pháp 。 此thử 法pháp 無vô 實thật 亦diệc 無vô 虗hư 。 但đãn 能năng 一nhất 生sanh 心tâm 如như 木mộc 石thạch 相tương 似tự 。 不bất 被bị 陰ấm 界giới 諸chư 入nhập 。 五ngũ 欲dục 八bát 風phong 之chi 所sở 飄phiêu 溺nịch 。 即tức 生sanh 死tử 因nhân 斷đoạn 。 去khứ 住trụ 自tự 由do 。 不bất 為vị 一nhất 切thiết 。 有hữu 為vi 因nhân 果quả 所sở 縛phược 。 不bất 被bị 有hữu 漏lậu 所sở 拘câu 。 他tha 時thời 還hoàn 以dĩ 無vô 自tự 縛phược 為vi 因nhân 。 同đồng 事sự 利lợi 益ích 。 以dĩ 無vô 著trước 心tâm 。 應ưng 一nhất 切thiết 物vật 。 以dĩ 無vô 礙ngại 慧tuệ 。 解giải 一nhất 切thiết 縛phược 。 亦diệc 云vân 應ứng 病bệnh 施thí 藥dược 。
問vấn 。 如như 今kim 出xuất 家gia 受thọ 戒giới 。 身thân 口khẩu 清thanh 淨tịnh 。 已dĩ 具cụ 諸chư 法pháp 。 得đắc 解giải 脫thoát 否phủ/bĩ 。 師sư 云vân 。 少thiểu 分phần 解giải 脫thoát 。 未vị 得đắc 心tâm 解giải 脫thoát 。 亦diệc 未vị 得đắc 一nhất 切thiết 處xứ 解giải 脫thoát 。
問vấn 。 如như 何hà 是thị 心tâm 解giải 脫thoát 。 及cập 一nhất 切thiết 處xứ 解giải 脫thoát 。 師sư 云vân 。 不bất 求cầu 佛Phật 。 不bất 求cầu 法Pháp 。 不bất 求cầu 僧Tăng 。 乃nãi 至chí 。 不bất 求cầu 福phước 智trí 知tri 解giải 等đẳng 。 垢cấu 淨tịnh 情tình 盡tận 。 亦diệc 不bất 守thủ 此thử 無vô 求cầu 為vi 是thị 。 亦diệc 不bất 住trụ 盡tận 處xứ 。 亦diệc 不bất 忻hãn 天thiên 堂đường 畏úy 地địa 獄ngục 。 縛phược 脫thoát 無vô 礙ngại 。 即tức 身thân 心tâm 及cập 一nhất 切thiết 處xứ 皆giai 名danh 解giải 脫thoát 。 汝nhữ 莫mạc 言ngôn 有hữu 少thiểu 分phần 戒giới 。 身thân 口khẩu 意ý 淨tịnh 。 便tiện 以dĩ 為vi 了liễu 。 不bất 知tri 恆Hằng 沙sa 戒giới 定định 慧tuệ 門môn 。 無vô 漏lậu 解giải 脫thoát 。 都đô 未vị 涉thiệp 一nhất 毫hào 毛mao 。 努nỗ 力lực 向hướng 前tiền 。 須tu 猛mãnh 究cứu 取thủ 。 莫mạc 待đãi 耳nhĩ 聾lung 眼nhãn 暗ám 。 面diện 皺trứu 頭đầu 白bạch 。 老lão 苦khổ 及cập 身thân 。 悲bi 愛ái 纏triền 綿miên 。 眼nhãn 中trung 流lưu 淚lệ 。 心tâm 裏lý 慞chương 惶hoàng 。 一nhất 無vô 所sở 據cứ 。 不bất 知tri 去khứ 處xứ 。 到đáo 恁nhẫm 時thời 節tiết 。 整chỉnh 理lý 手thủ 脚cước 不bất 得đắc 也dã 。 縱túng/tung 有hữu 福phước 智trí 。 名danh 聞văn 利lợi 養dưỡng 。 都đô 不bất 相tương 救cứu 。 為vi 心tâm 慧tuệ 未vị 開khai 。 唯duy 念niệm 諸chư 境cảnh 。 不bất 知tri 返phản 照chiếu 。 復phục 不bất 見kiến 佛Phật 道đạo 。 一nhất 生sanh 所sở 有hữu 善thiện 惡ác 業nghiệp 緣duyên 。 皆giai 悉tất 現hiện 前tiền 。 或hoặc 忻hãn 或hoặc 怖bố 。 六lục 道đạo 五ngũ 陰ấm 。 俱câu 時thời 現hiện 前tiền 。 盡tận 敷phu 嚴nghiêm 好hảo/hiếu 。 舍xá 宅trạch 舟chu 船thuyền 車xa 轝# 。 光quang 明minh 顯hiển 赫hách 。 皆giai 從tùng 自tự 心tâm 貪tham 愛ái 所sở 現hiện 。 一nhất 切thiết 惡ác 境cảnh 。 皆giai 悉tất 變biến 成thành 殊thù 勝thắng 之chi 境cảnh 。 但đãn 隨tùy 貪tham 愛ái 重trọng 處xứ 。 業nghiệp 識thức 所sở 引dẫn 。 隨tùy 著trước 受thọ 生sanh 。 都đô 無vô 自tự 由do 分phần/phân 。 龍long 畜súc 良lương 賤tiện 。 都đô 總tổng 未vị 定định 。
問vấn 。 如như 何hà 得đắc 自tự 由do 分phần/phân 。 師sư 云vân 。 如như 今kim 得đắc 即tức 得đắc 。 或hoặc 對đối 五ngũ 欲dục 八bát 風phong 。 情tình 無vô 取thủ 捨xả 。 慳san 嫉tật 貪tham 愛ái 。 我ngã 所sở 情tình 盡tận 。 垢cấu 淨tịnh 俱câu 忘vong 。 如như 日nhật 月nguyệt 在tại 空không 。 不bất 緣duyên 而nhi 照chiếu 。 心tâm 心tâm 如như 土thổ/độ 木mộc 石thạch 。 念niệm 念niệm 如như 救cứu 頭đầu 然nhiên 。 亦diệc 如như 大đại 香hương 象tượng 渡độ 河hà 截tiệt 流lưu 而nhi 過quá 。 使sử 無vô 疑nghi 誤ngộ 。 此thử 人nhân 。 天thiên 堂đường 地địa 獄ngục 。 俱câu 不bất 能năng 攝nhiếp 也dã 。
百bách 丈trượng 廣quảng 錄lục 卷quyển 三tam