波羅奈 ( 波Ba 羅La 奈Nại )
Phật Học Đại Từ Điển
NGHĨA TIẾNG HÁN
（地名）Vāraṇasi，又作波羅捺，波羅奈斯，婆羅痆斯，婆羅捺寫。國名。譯作江繞，因在恒河之流域故也。鹿野園在此中今為Benares。玄應音義二十一曰：「波羅痆斯，拏黠反，舊言波羅奈，或作波羅奈斯，又作婆羅捺寫。皆一也。」同二十三曰：「婆羅痆，女黠切，國名也。舊云波羅奈，譯云江繞城。」西域記六曰：「波羅痆（女黠反）斯國，舊曰波羅奈國，訛也。中印度境。」法華義疏四曰：「波羅捺，此云鹿林。又翻為繞河城，城有水遶。今謂波羅捺，是其通處，鹿林是其別處。」毘婆沙論一百八十三曰：「何故名婆羅痆斯？答：此是河。去其不遠造立王城，是故是城亦名婆羅痆斯。」十二遊經曰：「波羅奈，此云鹿野，一名諸佛國。」法華科註曰：「婆羅痆斯國都城東北有河，同名婆羅痆河，河東北十餘里，至鹿野伽藍，其側大林名施鹿林，亦鹿苑。」
NGHĨA HÁN VIỆT
（ 地địa 名danh ） Vāra ṇ asi ， 又hựu 作tác 波ba 羅la 捺nại 波Ba 羅La 奈Nại 。 斯tư ， 婆bà 羅la 痆na 斯tư ， 婆bà 羅la 捺nại 寫tả 。 國quốc 名danh 。 譯dịch 作tác 江giang 繞nhiễu ， 因nhân 在tại 恒 河hà 之chi 流lưu 域vực 故cố 也dã 。 鹿lộc 野dã 園viên 在tại 此thử 中trung 今kim 為vi Benares 。 玄huyền 應ưng/ứng 音âm 義nghĩa 二nhị 十thập 一nhất 曰viết ： 「 波ba 羅la 痆na 斯tư ， 拏noa 黠hiệt 反phản ， 舊cựu 言ngôn 波Ba 羅La 奈Nại 。 或hoặc 作tác 波Ba 羅La 奈Nại 斯tư ， 又hựu 作tác 婆bà 羅la 捺nại 寫tả 。 皆giai 一nhất 也dã 。 」 同đồng 二nhị 十thập 三tam 曰viết ： 「 婆bà 羅la 痆na ， 女nữ 黠hiệt 切thiết ， 國quốc 名danh 也dã 。 舊cựu 云vân 波Ba 羅La 奈Nại 。 譯dịch 云vân 江giang 繞nhiễu 城thành 。 」 西tây 域vực 記ký 六lục 曰viết ： 「 波ba 羅la 痆na （ 女nữ 黠hiệt 反phản ） 斯tư 國quốc ， 舊cựu 曰viết 波Ba 羅La 奈Nại 國Quốc 訛ngoa 也dã 。 中trung 印ấn 度độ 境cảnh 。 」 法pháp 華hoa 義nghĩa 疏sớ 四tứ 曰viết ： 「 波ba 羅la 捺nại ， 此thử 云vân 鹿lộc 林lâm 。 又hựu 翻phiên 為vi 繞nhiễu 河hà 城thành ， 城thành 有hữu 水thủy 遶nhiễu 。 今kim 謂vị 波ba 羅la 捺nại ， 是thị 其kỳ 通thông 處xứ ， 鹿lộc 林lâm 是thị 其kỳ 別biệt 處xứ 。 」 毘tỳ 婆bà 沙sa 論luận 一nhất 百bách 八bát 十thập 三tam 曰viết 。 何hà 故cố 名danh 婆bà 羅la 痆na 斯tư ？ 答đáp ： 此thử 是thị 河hà 。 去khứ 其kỳ 不bất 遠viễn 造tạo 立lập 王vương 城thành ， 是thị 故cố 是thị 城thành 亦diệc 名danh 婆bà 羅la 痆na 斯tư 。 」 十thập 二nhị 遊du 經kinh 曰viết 波Ba 羅La 奈Nại 。 此thử 云vân 鹿lộc 野dã 。 一nhất 名danh 諸chư 佛Phật 國quốc 。 」 法pháp 華hoa 科khoa 註chú 曰viết ： 「 婆bà 羅la 痆na 斯tư 國quốc 都đô 城thành 東đông 北bắc 有hữu 河hà ， 同đồng 名danh 婆bà 羅la 痆na 河hà ， 河hà 東đông 北bắc 十thập 餘dư 里lý ， 至chí 鹿lộc 野dã 伽già 藍lam ， 其kỳ 側trắc 大đại 林lâm 名danh 施thí 鹿lộc 林lâm ， 亦diệc 鹿lộc 苑uyển 。 」 。