ÁO NHÃ TÂN ĐÔ CẤU TU

Phật Quang Đại Từ Điển

Sri Aurobindo Ghose (1872 – 1950) Còn dịch là Áo-la-tân-đa-cao-sĩ. Nhà triết học Ấn Độ, nhà thơ, nhà cải cách Ấn Độ giáo. Ông sinh trong gia đình Bà-la-môn ở Mạnh Gia Lạp (Bengal). Bảy tuổi sang Anh du học, năm 1893 tốt nghiệp tại Đại học Kiến Kiều (Cambridge) rồi trở về nước. Đầu thế kỉ XX, ông tham gia cuộc vận động dân tộc Ấn Độ, giữ việc biên tập báo Kính Lễ Tổ Quốc, là một lãnh tụ trong phái cấp tiến thuộc đảng Quốc Đại. Năm 1910, ông mở thư viện Áo-nhã-tân-đô, sau lập phái hệ triết học Chỉnh thể bất nhị luận (Pùrịa advaita), cho rằng vũ trụ là do hiện tượng giới (thế giới hiện thực) và siêu việt giới (thế giới bản thể) tổ chức thành, hiện tượng giới bao gồm sự tồn tại của vật chất, sinh mệnh và tâm; còn siêu việt giới là sự tồn tại của tinh thần siêu việt tâm.

Thế giới siêu việt là do thế giới hiện tượng diễn hóa ra, từ vật chất tiến hóa đến sinh mệnh, lại tiến nữa mà tiến hóa đến tâm, đến siêu tâm. Cả cuộc đời ông dồn hết sức lực vào việc điều hòa giữa khoa học và tôn giáo, giữa chủ nghĩa duy vật và duy tâm, giữa văn hóa tư tưởng Đông và Tây v.v…, cố sức đem cuộc vận động chính trị ở Ấn Độ xây dựng trên nền tảng tôn giáo, lấy lí tưởng Ấn Độ giáo làm lí tưởng cho cuộc vận động giải phóng dân tộc. Trước tác hơn trăm loại, trọng yếu thì có: Thần thánh sinh hoạt (The Life Divine), Du già chi tông hợp, Ấn độ văn hóa chi cơ sở, Tối hậu chi thi thiên v.v…