阿A 毘Tỳ 達Đạt 磨Ma 順Thuận 正Chánh 理Lý 論Luận
Quyển 59
尊Tôn 者Giả 眾Chúng 賢Hiền 造Tạo 唐Đường 玄Huyền 奘Tráng 譯Dịch
阿A 毘Tỳ 達Đạt 磨Ma 順Thuận 正Chánh 理Lý 論Luận 卷quyển 第đệ 五ngũ 十thập 九cửu
尊tôn 者giả 眾chúng 賢hiền 造tạo
三Tam 藏Tạng 法Pháp 師sư 玄huyền 奘tráng 奉phụng 。 詔chiếu 譯dịch 。
辯Biện 賢Hiền 聖Thánh 品Phẩm 第đệ 六lục 之chi 三tam
今kim 應ưng 思tư 擇trạch 。 於ư 聖Thánh 諦Đế 中trung 。 求cầu 真chân 見kiến 者giả 初sơ 修tu 何hà 行hành 。 求cầu 見kiến 聖Thánh 諦Đế 初sơ 業nghiệp 地địa 中trung 。 所sở 習tập 行hành 儀nghi 極cực 為vi 繁phồn 廣quảng 。 欲dục 遍biến 解giải 者giả 當đương 於ư 眾chúng 聖thánh 。 所sở 集tập 觀quán 行hành 諸chư 論luận 中trung 求cầu 。 以dĩ 要yếu 言ngôn 之chi 。 初sơ 修tu 行hành 者giả 。 應ưng 於ư 解giải 脫thoát 具cụ 深thâm 意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 觀quán 涅Niết 槃Bàn 德đức 背bối/bội 生sanh 死tử 過quá 。 先tiên 應ưng 方phương 便tiện 。 親thân 近cận 善thiện 友hữu 。 善thiện 友hữu 能năng 為vi 眾chúng 行hành 本bổn 故cố 。 具cụ 聞văn 等đẳng 力lực 得đắc 善thiện 友hữu 名danh 。 譬thí 如như 良lương 醫y 。 於ư 療liệu 疾tật 位vị 。 先tiên 審thẩm 觀quán 察sát 。 諸chư 有hữu 病bệnh 者giả 。 何hà 等đẳng 本bổn 性tánh 如như 何hà 變biến 異dị 。 何hà 所sở 規quy 度độ 有hữu 何hà 勢thế 力lực 。 何hà 處xứ 何hà 時thời 習tập 何hà 成thành 性tánh 。 何hà 志chí 何hà 失thất 何hà 法pháp 所sở 隨tùy 。 何hà 食thực 何hà 業nghiệp 住trụ 何hà 分phần/phân 位vị 。 彼bỉ 從tùng 先tiên 來lai 串xuyến 服phục 何hà 藥dược 。 次thứ 觀quán 諸chư 藥dược 味vị 勢thế 熟thục 德đức 。 隨tùy 應ứng 授thọ 與dữ 令linh 熱nhiệt 令linh 膩nị 。 或hoặc 令linh 進tiến 湯thang 引dẫn 諸chư 病bệnh 出xuất 。 凡phàm 所sở 授thọ 藥dược 。 功công 不bất 唐đường 捐quyên 。 具cụ 悲bi 智trí 尊tôn 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 先tiên 觀quán 煩phiền 惱não 重trọng 病bệnh 所sở 逼bức 。 初sơ 欲dục 習tập 業nghiệp 。 諸chư 弟đệ 子tử 眾chúng 。 何hà 等đẳng 本bổn 性tánh 為vi 貪tham 行hành 耶da 。 廣quảng 說thuyết 乃nãi 至chí 。 為vi 雜tạp 行hành 耶da 。 如như 何hà 變biến 異dị 誰thùy 令linh 變biến 耶da 。 為vi 經kinh 久cửu 住trụ 為vi 暫tạm 爾nhĩ 耶da 。 令linh 違vi 本bổn 性tánh 有hữu 何hà 德đức 耶da 。 何hà 所sở 規quy 度độ 為vi 求cầu 世thế 榮vinh 為vì 求cầu 出xuất 世thế 。 堅kiên 固cố 功công 德đức 。 有hữu 何hà 勢thế 力lực 彼bỉ 所sở 依y 身thân 。 為vi 極cực 堅kiên 固cố 堪kham 耐nại 勞lao 苦khổ 。 獨độc 處xử 閑nhàn 居cư 。 專chuyên 精tinh 受thọ 行hành 。 杜đỗ 多đa 功công 德đức 。 為vi 極cực 愞# 軟nhuyễn 。 為vi 居cư 何hà 處xứ 有hữu 居cư 此thử 處xứ 。 此thử 德đức 失thất 生sanh 處xứ 亦diệc 順thuận 生sanh 諸chư 得đắc 失thất 。 故cố 理lý 須tu 觀quán 察sát 為vi 在tại 何hà 時thời 。 有hữu 在tại 此thử 時thời 欣hân 樂nhạo 於ư 此thử 時thời 。 亦diệc 順thuận 生sanh 欣hân 樂nhạo 心tâm 故cố 理lý 須tu 觀quán 察sát 或hoặc 根căn 熟thục 位vị 說thuyết 名danh 為vi 時thời 。 習tập 何hà 成thành 性tánh 。 彼bỉ 於ư 先tiên 來lai 。 串xuyến 習tập 何hà 德đức 今kim 成thành 此thử 性tánh 。 有hữu 何hà 志chí 性tánh 為vi 性tánh 怯khiếp 劣liệt 為vi 性tánh 強cường/cưỡng 勇dũng 。 堪kham 處xứ 閑nhàn 居cư 為vi 性tánh 劬cù 勞lao 。 為vi 極cực 勇dũng 猛mãnh 堪kham 能năng 擔đảm 荷hà 大đại 劬cù 勞lao 擔đảm 。 有hữu 何hà 過quá 失thất 。 為vi 增tăng 上thượng 慢mạn 。 為vi 被bị 他tha 言ngôn 。 之chi 所sở 牽khiên 引dẫn 。 為vi 多đa 尋tầm 伺tứ 為vi 性tánh 愚ngu 矇# 。 為vi 多đa 諂siểm 曲khúc 為vi 性tánh 躁táo 擾nhiễu 。 為vi 貪tham 敬kính 奉phụng 為vi 愛ái 利lợi 養dưỡng 。 為vi 多đa 邪tà 解giải 為vi 多đa 疑nghi 惑hoặc 。 何hà 法pháp 所sở 隨tùy 為vi 何hà 煩phiền 惱não 。 堅kiên 所sở 隨tùy 逐trục 何hà 可khả 動động 耶da 。 彼bỉ 宜nghi 何hà 食thực 順thuận 益ích 彼bỉ 身thân 。 身thân 依y 食thực 住trụ 故cố 應ưng 觀quán 察sát 。 彼bỉ 有hữu 何hà 業nghiệp 是thị 先tiên 所sở 為vi 令linh 順thuận 先tiên 修tu 故cố 應ưng 觀quán 察sát 住trụ 何hà 分phần/phân 位vị 。 功công 德đức 過quá 失thất 隨tùy 年niên 位vị 殊thù 。 故cố 應ưng 觀quán 察sát 彼bỉ 宜nghi 授thọ 與dữ 。 何hà 等đẳng 法pháp 藥dược 為vi 應ưng 捨xả 置trí 。 為vi 應ưng 訶ha 擯bấn 為vi 應ưng 讚tán 勵lệ 為vi 應ưng 誨hối 示thị 。 次thứ 應ưng 觀quán 察sát 諸chư 對đối 治trị 門môn 。 隨tùy 其kỳ 所sở 應ứng 。 授thọ 與dữ 令linh 學học 。 各các 令linh 獲hoạch 益ích 。 功công 不bất 唐đường 捐quyên 。 由do 此thử 世Thế 尊Tôn 契Khế 經Kinh 中trung 說thuyết 。 親thân 近cận 善thiện 友hữu 。 名danh 全toàn 梵Phạm 行hạnh 。 行hành 者giả 既ký 為vi 。 能năng 說thuyết 正Chánh 法Pháp 。 善thiện 友hữu 攝nhiếp 持trì 應ưng 修tu 何hà 行hành 。 頌tụng 曰viết 。
將tương 趣thú 見kiến 諦Đế 道đạo 。 應ưng 住trụ 戒giới 勤cần 修tu 。
聞văn 思tư 修tu 所sở 成thành 。 謂vị 名danh 俱câu 義nghĩa 境cảnh 。
論luận 曰viết 。 諸chư 有hữu 發phát 心tâm 。 將tương 趣thú 見kiến 諦Đế 。 應ưng 先tiên 安an 住trụ 。 清thanh 淨tịnh 尸thi 羅la 。 然nhiên 後hậu 勤cần 修tu 聞văn 所sở 成thành 等đẳng 。 故cố 世Thế 尊Tôn 說thuyết 依y 住trụ 尸thi 羅la 。 於ư 二nhị 法pháp 中trung 。 能năng 勤cần 修tu 習tập 。 謂vị 先tiên 安an 住trụ 清thanh 淨tịnh 戒giới 已dĩ 。 復phục 數số 親thân 近cận 諸chư 瑜du 伽già 師sư 。 隨tùy 瑜du 伽già 師sư 教giáo 授thọ 誡giới 勗úc 。 精tinh 勤cần 攝nhiếp 受thọ 順thuận 見kiến 諦Đế 聞văn 。 聞văn 已dĩ 勤cần 求cầu 。 所sở 聞văn 法Pháp 義nghĩa 。 令linh 師sư 教giáo 誡giới 所sở 生sanh 慧tuệ 增tăng 。 漸tiệm 勝thắng 漸tiệm 明minh 乃nãi 至chí 純thuần 熟thục 。 非phi 唯duy 於ư 此thử 生sanh 喜hỷ 足túc 心tâm 。 復phục 於ư 法pháp 義nghĩa 自tự 專chuyên 思tư 擇trạch 。 如như 是thị 如như 是thị 。 決quyết 定định 慧tuệ 生sanh 。 自tự 思tư 為vi 因nhân 決quyết 慧tuệ 生sanh 已dĩ 。 能năng 勤cần 修tu 習tập 。 諸chư 煩phiền 惱não 等đẳng 。 自tự 相tướng 共cộng 相tướng 。 二nhị 對đối 治trị 修tu 。 今kim 於ư 此thử 中trung 。 略lược 攝nhiếp 義nghĩa 者giả 。 謂vị 修tu 行hành 者giả 住trụ 戒giới 勤cần 修tu 。 依y 聞văn 所sở 成thành 慧tuệ 。 起khởi 思tư 所sở 成thành 慧tuệ 。 依y 思tư 所sở 成thành 慧tuệ 。 起khởi 修tu 所sở 成thành 慧tuệ 。 此thử 三tam 慧tuệ 相tương/tướng 差sai 別biệt 云vân 何hà 。 謂vị 如như 次thứ 緣duyên 名danh 俱câu 義nghĩa 境cảnh 。 理lý 實thật 三tam 慧tuệ 於ư 成thành 滿mãn 時thời 。 一nhất 切thiết 皆giai 唯duy 。 緣duyên 義nghĩa 為vi 境cảnh 。
爾nhĩ 時thời 難nạn/nan 辯biện 三tam 慧tuệ 相tương/tướng 別biệt 。 故cố 今kim 且thả 約ước 加gia 行hành 位vị 。 辯biện 說thuyết 聞văn 思tư 修tu 緣duyên 名danh 俱câu 義nghĩa 。 非phi 唯duy 緣duyên 名danh 境cảnh 有hữu 決quyết 定định 慧tuệ 生sanh 故cố 。 聞văn 所sở 成thành 慧tuệ 。 不bất 但đãn 緣duyên 名danh 境cảnh 。 然nhiên 隨tùy 師sư 說thuyết 名danh 句cú 文văn 身thân 故cố 。 於ư 義nghĩa 差sai 別biệt 有hữu 決quyết 定định 慧tuệ 生sanh 。 此thử 慧tuệ 名danh 為vi 。 聞văn 所sở 成thành 慧tuệ 。 約ước 入nhập 方phương 便tiện 說thuyết 但đãn 緣duyên 名danh 。 聞văn 慧tuệ 成thành 已dĩ 為vi 知tri 別biệt 義nghĩa 。 復phục 加gia 精tinh 勤cần 自tự 審thẩm 思tư 擇trạch 。 欲dục 令linh 思tư 擇trạch 無vô 謬mậu 失thất 故cố 。 復phục 念niệm 師sư 教giáo 。 名danh 句cú 文văn 身thân 。 由do 此thử 後hậu 時thời 於ư 義nghĩa 差sai 別biệt 。 生sanh 決quyết 定định 慧tuệ 名danh 思tư 所sở 成thành 。 此thử 加gia 行hành 時thời 由do 思tư 義nghĩa 力lực 。 引dẫn 念niệm 名danh 故cố 說thuyết 緣duyên 俱câu 境cảnh 。 思tư 慧tuệ 成thành 已dĩ 等đẳng 引dẫn 現hiện 前tiền 。 不bất 待đãi 名danh 言ngôn 證chứng 義nghĩa 差sai 別biệt 。 此thử 決quyết 定định 慧tuệ 名danh 修tu 所sở 成thành 。 諸chư 瑜du 伽già 師sư 此thử 中trung 立lập 喻dụ 。 如như 彩thải 畫họa 者giả 習tập 彩thải 畫họa 時thời 。 最tối 初sơ 從tùng 師sư 敬kính 受thọ 畫họa 本bổn 。 審thẩm 諦đế 瞻chiêm 相tương/tướng 臨lâm 本bổn 倣# 學học 。 數số 毀hủy 數số 習tập 乃nãi 至chí 刮# 真chân 。 然nhiên 後hậu 背bối/bội 本bổn 數số 思tư 數số 習tập 。 為vi 令linh 所sở 習tập 無vô 謬mậu 失thất 故cố 。 復phục 將tương 比tỉ 校giáo 所sở 倣# 畫họa 本bổn 。 令linh 己kỷ 所sở 造tạo 等đẳng 本bổn 或hoặc 增tăng 。 不bất 爾nhĩ 所sở 習tập 無vô 增tăng 進tiến 理lý 。 由do 此thử 後hậu 時thời 所sở 作tác 轉chuyển 勝thắng 。 無vô 勞lao 觀quán 本bổn 隨tùy 欲dục 皆giai 成thành 。 習tập 三tam 慧tuệ 法pháp 。 應ưng 知tri 亦diệc 爾nhĩ 。 毘tỳ 婆bà 沙sa 師sư 復phục 別biệt 立lập 喻dụ 。 如như 有hữu 一nhất 類loại 。 浮phù 深thâm 駛sử 水thủy 。 曾tằng 未vị 學học 者giả 不bất 能năng 離ly 岸ngạn 。 及cập 浮phù 所sở 依y 曾tằng 學học 未vị 成thành 。 能năng 暫tạm 捨xả 離ly 。 去khứ 之chi 不bất 遠viễn 。 恐khủng 乏phạp 沈trầm 溺nịch 復phục 還hoàn 趣thú 岸ngạn 。 或hoặc 執chấp 所sở 依y 曾tằng 善thiện 學học 者giả 。 能năng 無vô 勞lao 倦quyện 不bất 顧cố 岸ngạn 依y 。 雖tuy 經kinh 極cực 深thâm 險hiểm 難nạn 洄hồi 澓phục 。 能năng 免miễn 淪luân 沒một 自tự 在tại 浮phù 渡độ 。 如như 是thị 應ưng 知tri 。 三tam 慧tuệ 相tương/tướng 別biệt 。 經kinh 主chủ 謂vị 此thử 思tư 慧tuệ 不bất 成thành 。 謂vị 此thử 既ký 通thông 緣duyên 名danh 緣duyên 義nghĩa 。 如như 次thứ 應ưng 是thị 聞văn 修tu 所sở 成thành 。 今kim 詳tường 三tam 相tương/tướng 無vô 過quá 別biệt 者giả 。 謂vị 修tu 行hành 者giả 依y 聞văn 至chí 教giáo 。 所sở 生sanh 勝thắng 慧tuệ 名danh 聞văn 所sở 成thành 。 依y 思tư 正chánh 理lý 所sở 生sanh 勝thắng 慧tuệ 名danh 思tư 所sở 成thành 。 依y 修tu 等đẳng 持trì 所sở 生sanh 勝thắng 慧tuệ 名danh 修tu 所sở 成thành 。 彼bỉ 由do 未vị 達đạt 毘tỳ 婆bà 沙sa 意ý 故cố 作tác 是thị 言ngôn 。 然nhiên 毘tỳ 婆bà 沙sa 辯biện 三tam 相tương/tướng 別biệt 意ý 不bất 如như 是thị 。 謂vị 若nhược 有hữu 慧tuệ 於ư 加gia 行hành 時thời 。 由do 緣duyên 名danh 力lực 引dẫn 生sanh 義nghĩa 解giải 。 此thử 所sở 引dẫn 慧tuệ 名danh 聞văn 所sở 成thành 。 若nhược 加gia 行hành 時thời 由do 思tư 義nghĩa 力lực 引dẫn 念niệm 名danh 解giải 。 由do 此thử 於ư 後hậu 生sanh 決quyết 定định 慧tuệ 名danh 思tư 所sở 成thành 。 若nhược 不bất 待đãi 名danh 唯duy 觀quán 於ư 義nghĩa 。 起khởi 內nội 證chứng 慧tuệ 名danh 修tu 所sở 成thành 。 如như 彼bỉ 所sở 宗tông 辯biện 此thử 三tam 慧tuệ 。 雖tuy 皆giai 決quyết 定định 。 相tướng 無vô 差sai 別biệt 。 而nhi 依y 至chí 教giáo 正chánh 理lý 等đẳng 持trì 。 為vi 因nhân 不bất 同đồng 三tam 相tương/tướng 有hữu 別biệt 。 如như 是thị 我ngã 宗tông 辯biện 此thử 三tam 慧tuệ 成thành 時thời 緣duyên 義nghĩa 。 相tương/tướng 雖tuy 無vô 別biệt 而nhi 依y 緣duyên 名danh 緣duyên 俱câu 緣duyên 義nghĩa 。 加gia 行hành 別biệt 故cố 三tam 相tương/tướng 有hữu 別biệt 。 且thả 思tư 所sở 成thành 是thị 思tư 正chánh 理lý 。 所sở 生sanh 決quyết 慧tuệ 為vi 此thử 加gia 行hành 。 勢thế 力lực 堅kiên 強cường 。 無vô 有hữu 謬mậu 失thất 。 重trọng/trùng 念niệm 師sư 教giáo 。 名danh 句cú 文văn 身thân 。 是thị 思tư 所sở 成thành 加gia 行hành 助trợ 伴bạn 。 約ước 加gia 行hành 說thuyết 通thông 緣duyên 名danh 義nghĩa 。 非phi 成thành 滿mãn 位vị 亦diệc 可khả 通thông 緣duyên 。 是thị 故cố 於ư 三tam 決quyết 慧tuệ 生sanh 位vị 。 雖tuy 俱câu 緣duyên 義nghĩa 。 相tướng 無vô 差sai 別biệt 。 而nhi 加gia 行hành 中trung 。 有hữu 差sai 別biệt 故cố 。 毘tỳ 婆bà 沙sa 者giả 約ước 之chi 顯hiển 別biệt 。 既ký 爾nhĩ 思tư 慧tuệ 非phi 為vi 不bất 成thành 。 閑nhàn 居cư 者giả 言ngôn 聞văn 所sở 成thành 慧tuệ 。 現hiện 在tại 前tiền 位vị 。 輕khinh 安an 光quang 明minh 未vị 遍biến 所sở 依y 。 亦diệc 不bất 堅kiên 住trụ 思tư 慧tuệ 行hành 位vị 。 輕khinh 安an 光quang 明minh 未vị 遍biến 所sở 依y 。 少thiểu 得đắc 堅kiên 住trụ 修tu 慧tuệ 行hành 位vị 。 定định 力lực 所sở 引dẫn 殊thù 勝thắng 大đại 種chủng 。 遍biến 身thân 中trung 故cố 便tiện 有hữu 殊thù 勝thắng 。 輕khinh 安an 光quang 明minh 遍biến 滿mãn 身thân 中trung 。 相tương 續tục 堅kiên 住trụ 由do 此thử 行hành 者giả 。 所sở 依y 極cực 輕khinh 容dung 貌mạo 光quang 鮮tiên 。 特đặc 異dị 常thường 位vị 三tam 慧tuệ 之chi 相tướng 差sai 別biệt 如như 是thị 。 餘dư 不bất 定định 位vị 亦diệc 有hữu 光quang 明minh 。 然nhiên 非phi 皆giai 是thị 聞văn 思tư 慧tuệ 攝nhiếp 。 此thử 中trung 二nhị 慧tuệ 名danh 所sở 成thành 者giả 。 是thị 因nhân 聞văn 思tư 力lực 所sở 生sanh 義nghĩa 。 第đệ 三tam 修tu 慧tuệ 名danh 所sở 成thành 者giả 。 是thị 即tức 以dĩ 修tu 為vi 自tự 性tánh 義nghĩa 。 如như 言ngôn 命mạng 器khí 食thực 寶bảo 所sở 成thành 。 諸chư 有hữu 欲dục 於ư 修tu 精tinh 勤cần 學học 者giả 。 如như 何hà 淨tịnh 身thân 器khí 令linh 修tu 速tốc 成thành 。 頌tụng 曰viết 。
俱câu 身thân 心tâm 遠viễn 離ly 。 無vô 不bất 足túc 大đại 欲dục 。
謂vị 已dĩ 得đắc 未vị 得đắc 。 多đa 求cầu 名danh 所sở 無vô 。
治trị 相tương 違vi 界giới 三tam 。 無vô 漏lậu 無vô 貪tham 性tánh 。
四tứ 聖thánh 種chủng 亦diệc 爾nhĩ 。 前tiền 三tam 唯duy 喜hỷ 足túc 。
三tam 生sanh 具cụ 後hậu 業nghiệp 。 為vi 治trị 四tứ 愛ái 生sanh 。
我ngã 所sở 我ngã 事sự 欲dục 。 暫tạm 息tức 永vĩnh 除trừ 故cố 。
論luận 曰viết 。 身thân 器khí 清thanh 淨tịnh 略lược 由do 三tam 因nhân 。 何hà 等đẳng 謂vị 三tam 因nhân 。 一nhất 身thân 心tâm 遠viễn 離ly 。 二nhị 喜hỷ 足túc 少thiểu 欲dục 。 三tam 住trụ 四tứ 聖thánh 種chủng 。 謂vị 若nhược 欲dục 令linh 修tu 速tốc 成thành 者giả 。 要yếu 先tiên 精tinh 勤cần 清thanh 淨tịnh 身thân 器khí 。 欲dục 令linh 身thân 器khí 得đắc 清thanh 淨tịnh 者giả 。 要yếu 先tiên 修tu 習tập 身thân 心tâm 遠viễn 離ly 。 身thân 遠viễn 離ly 者giả 。 謂vị 遠viễn 惡ác 朋bằng 心tâm 遠viễn 離ly 者giả 。 謂vị 離ly 惡ác 尋tầm 由do 身thân 心tâm 離ly 惡ác 朋bằng 尋tầm 故cố 。 身thân 器khí 清thanh 淨tịnh 心tâm 易dị 得đắc 定định 。 此thử 二nhị 由do 何hà 易dị 可khả 成thành 者giả 。 由do 於ư 衣y 等đẳng 喜hỷ 足túc 少thiểu 欲dục 。 言ngôn 喜hỷ 足túc 者giả 無vô 不bất 喜hỷ 足túc 。 少thiểu 欲dục 者giả 無vô 大đại 欲dục 。 諸chư 有hữu 多đa 求cầu 資tư 生sanh 具cụ 者giả 。 晝trú 狎hiệp 惡ác 朋bằng 侶lữ 。 夜dạ 起khởi 惡ác 尋tầm 思tư 。 由do 此thử 無vô 容dung 令linh 心tâm 得đắc 定định 。 所sở 無vô 二nhị 種chủng 差sai 別biệt 云vân 何hà 。 謂vị 於ư 已dĩ 得đắc 妙diệu 多đa 衣y 等đẳng 。 恨hận 不bất 得đắc 此thử 倍bội 妙diệu 倍bội 多đa 。 即tức 於ư 此thử 中trung 。 顯hiển 等đẳng 倍bội 勝thắng 。 更cánh 欣hân 欲dục 故cố 名danh 不bất 喜hỷ 足túc 。 若nhược 於ư 未vị 得đắc 妙diệu 多đa 衣y 等đẳng 。 求cầu 得đắc 故cố 名danh 大đại 欲dục 。 諸chư 所sở 有hữu 物vật 。 足túc 能năng 治trị 苦khổ 。 若nhược 更cánh 多đa 求cầu 便tiện 越việt 善thiện 品phẩm 是thị 此thử 中trung 義nghĩa 。 如như 契Khế 經Kinh 言ngôn 。 隨tùy 有hữu 所sở 得đắc 。 身thân 安an 樂lạc 者giả 。 令linh 心tâm 易dị 定định 及cập 能năng 說thuyết 法Pháp 。 故cố 有hữu 希hy 求cầu 治trị 苦khổ 物vật 者giả 。 是thị 為vi 助trợ 道đạo 非phi 為vi 過quá 失thất 。 故cố 經kinh 主chủ 言ngôn 。 應ưng 作tác 是thị 說thuyết 。 於ư 所sở 已dĩ 得đắc 。 不bất 妙diệu 不bất 多đa 悵trướng 望vọng 不bất 歡hoan 名danh 不bất 喜hỷ 足túc 。 於ư 所sở 未vị 得đắc 衣y 服phục 等đẳng 事sự 。 求cầu 妙diệu 求cầu 多đa 名danh 為vi 大đại 欲dục 不bất 應ưng 正chánh 理lý 。
所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 若nhược 已dĩ 得đắc 物vật 未vị 能năng 治trị 苦khổ 悵trướng 望vọng 不bất 歡hoan 。 若nhược 都đô 未vị 得đắc 能năng 治trị 苦khổ 物vật 。 希hy 求cầu 得đắc 者giả 此thử 不bất 障chướng 定định 有hữu 何hà 過quá 失thất 。 又hựu 彈đàn 對đối 法pháp 所sở 辯biện 相tương/tướng 言ngôn 。 豈khởi 不bất 更cánh 求cầu 亦diệc 緣duyên 未vị 得đắc 。 此thử 二nhị 差sai 別biệt 便tiện 應ưng 不bất 成thành 。 理lý 亦diệc 不bất 然nhiên 非phi 對đối 法pháp 者giả 。 言ngôn 於ư 已dĩ 得đắc 妙diệu 多đa 衣y 等đẳng 。 更cánh 別biệt 欣hân 求cầu 餘dư 所sở 未vị 得đắc 。 妙diệu 多đa 衣y 等đẳng 名danh 不bất 喜hỷ 足túc 。 如như 何hà 說thuyết 二nhị 差sai 別biệt 不bất 成thành 。 若nhược 爾nhĩ 所sở 言ngôn 有hữu 何hà 意ý 趣thú 。 謂vị 於ư 已dĩ 得đắc 足túc 能năng 治trị 苦khổ 妙diệu 多đa 衣y 等đẳng 。 即tức 於ư 此thử 中trung 。 顯hiển 等đẳng 倍bội 勝thắng 。 更cánh 生sanh 欣hân 欲dục 恨hận 先tiên 不bất 得đắc 。 此thử 衣y 服phục 等đẳng 倍bội 妙diệu 倍bội 多đa 名danh 不bất 喜hỷ 足túc 。 於ư 已dĩ 獲hoạch 得đắc 足túc 能năng 治trị 苦khổ 。 更cánh 倍bội 希hy 求cầu 方phương 能năng 障chướng 定định 。 非phi 於ư 已dĩ 得đắc 未vị 能năng 治trị 苦khổ 。 更cánh 倍bội 希hy 求cầu 便tiện 能năng 障chướng 定định 。 故cố 對đối 法pháp 者giả 所sở 說thuyết 無vô 失thất 。 或hoặc 不bất 喜hỷ 足túc 雖tuy 更cánh 希hy 求cầu 與dữ 大đại 欲dục 殊thù 故cố 無vô 有hữu 失thất 。 謂vị 先tiên 已dĩ 得đắc 諸chư 資tư 生sanh 。 具cụ 無vô 所sở 乏phạp 少thiểu 。 而nhi 更cánh 希hy 求cầu 如như 是thị 希hy 求cầu 。 從tùng 於ư 已dĩ 得đắc 心tâm 不bất 喜hỷ 足túc 。 所sở 引dẫn 生sanh 故cố 果quả 受thọ 因nhân 名danh 名danh 不bất 喜hỷ 足túc 。 於ư 先tiên 未vị 得đắc 諸chư 資tư 生sanh 具cụ 。 心tâm 無vô 所sở 顧cố 過quá 量lượng 希hy 求cầu 。 如như 是thị 希hy 求cầu 名danh 為vi 大đại 欲dục 。 二nhị 種chủng 差sai 別biệt 。 其kỳ 相tương/tướng 如như 是thị 。 喜hỷ 足túc 少thiểu 欲dục 能năng 治trị 此thử 故cố 。 與dữ 此thử 相tương 違vi 應ưng 知tri 相tương/tướng 別biệt 。 謂vị 治trị 不bất 喜hỷ 足túc 不bất 喜hỷ 足túc 相tướng 。 違vi 是thị 喜hỷ 足túc 相tướng 能năng 治trị 大đại 欲dục 。 大đại 欲dục 相tương 違vi 是thị 少thiểu 欲dục 相tương 是thị 於ư 已dĩ 得đắc 能năng 治trị 苦khổ 物vật 。 不bất 更cánh 希hy 求cầu 名danh 為vi 喜hỷ 足túc 。 於ư 所sở 未vị 得đắc 能năng 治trị 苦khổ 物vật 。 不bất 過quá 量lượng 求cầu 名danh 少thiểu 欲dục 義nghĩa 。 喜hỷ 足túc 少thiểu 欲dục 界giới 繫hệ 通thông 三tam 。 亦diệc 有hữu 越việt 三tam 無vô 漏lậu 攝nhiếp 者giả 。 謂vị 欲dục 界giới 繫hệ 善thiện 心tâm 相tương 應ứng 。 喜hỷ 足túc 少thiểu 欲dục 是thị 欲dục 界giới 繫hệ 二nhị 界giới 無vô 漏lậu 例lệ 此thử 應ưng 說thuyết 。 所sở 治trị 二nhị 種chủng 唯duy 欲dục 界giới 繫hệ 。 以dĩ 何hà 證chứng 知tri 色sắc 無vô 色sắc 界giới 。 亦diệc 有hữu 能năng 治trị 喜hỷ 足túc 少thiểu 欲dục 。 以dĩ 現hiện 見kiến 有hữu 生sanh 在tại 欲dục 界giới 。 從tùng 色sắc 無vô 色sắc 等đẳng 引dẫn 起khởi 時thời 。 所sở 治trị 二nhị 種chủng 現hiện 行hành 遠viễn 故cố 。 能năng 治trị 二nhị 種chủng 現hiện 行hành 增tăng 故cố 。 已dĩ 說thuyết 喜hỷ 足túc 少thiểu 欲dục 別biệt 相tướng 二nhị 種chủng 通thông 相tương/tướng 。 所sở 謂vị 無vô 貪tham 以dĩ 二nhị 俱câu 能năng 對đối 治trị 貪tham 故cố 。 所sở 治trị 通thông 相tương/tướng 。 所sở 謂vị 欲dục 貪tham 。 聖thánh 種chủng 應ưng 知tri 如như 能năng 治trị 說thuyết 。 謂vị 亦diệc 通thông 三tam 界giới 無vô 漏lậu 是thị 無vô 貪tham 。 如như 無vô 色sắc 中trung 雖tuy 無vô 怨oán 境cảnh 。 而nhi 亦diệc 得đắc 有hữu 。 無vô 瞋sân 善thiện 根căn 。 故cố 無vô 色sắc 中trung 雖tuy 無vô 衣y 等đẳng 。 而nhi 亦diệc 得đắc 有hữu 無vô 貪tham 善thiện 根căn 。 如như 彼bỉ 不bất 貪tham 身thân 亦diệc 不bất 貪tham 資tư 具cụ 故cố 。 無vô 色sắc 界giới 具cụ 四tứ 聖thánh 種chủng 受thọ 欲dục 聖thánh 者giả 。 於ư 聖thánh 種chủng 中trung 有hữu 阿a 世thế 耶da 。 而nhi 無vô 加gia 行hành 眾chúng 聖thánh 種chủng 故cố 名danh 為vi 聖thánh 種chủng 。 聖thánh 眾chúng 皆giai 從tùng 此thử 四tứ 生sanh 故cố 。 展triển 轉chuyển 承thừa 嗣tự 次thứ 第đệ 不bất 絕tuyệt 。 前tiền 為vi 後hậu 種chủng 世thế 所sở 極cực 成thành 。 眾chúng 聖thánh 法Pháp 身thân 皆giai 從tùng 於ư 衣y 生sanh 。 喜hỷ 足túc 等đẳng 力lực 所sở 引dẫn 起khởi 。 是thị 聖thánh 族tộc 姓tánh 得đắc 聖thánh 種chủng 名danh 。 四tứ 中trung 前tiền 三tam 體thể 唯duy 喜hỷ 足túc 。 謂vị 於ư 衣y 服phục 飲ẩm 食thực 臥ngọa 具cụ 。 隨tùy 所sở 得đắc 中trung 皆giai 生sanh 喜hỷ 足túc 。 此thử 三tam 喜hỷ 足túc 即tức 三tam 聖thánh 種chủng 。 無vô 貪tham 善thiện 根căn 有hữu 多đa 品phẩm 類loại 。 於ư 中trung 若nhược 治trị 不bất 喜hỷ 足túc 貪tham 。 此thử 乃nãi 名danh 為vi 。 前tiền 三tam 聖thánh 種chủng 。 第đệ 四tứ 聖thánh 種chủng 謂vị 樂nhạo/nhạc/lạc 斷đoạn 修tu 斷đoạn 。 謂vị 離ly 繫hệ 修tu 。 謂vị 聖thánh 道Đạo 樂nhạo/nhạc/lạc 。 謂vị 於ư 彼bỉ 情tình 深thâm 欣hân 慕mộ 。 以dĩ 樂nhạo/nhạc/lạc 斷đoạn 及cập 修tu 名danh 樂nhạo/nhạc/lạc 斷đoạn 。 修tu 即tức 是thị 欣hân 慕mộ 滅diệt 及cập 道đạo 義nghĩa 。 或hoặc 樂nhạo/nhạc/lạc 斷đoạn 之chi 修tu 名danh 樂nhạo/nhạc/lạc 斷đoạn 。 修tu 即tức 是thị 欣hân 慕mộ 滅diệt 之chi 道đạo 義nghĩa 為vi 證chứng 惑hoặc 滅diệt 樂nhạo/nhạc/lạc 修tu 道Đạo 故cố 。 由do 此thử 能năng 治trị 有hữu 無vô 有hữu 貪tham 故cố 此thử 亦diệc 以dĩ 無vô 貪tham 為vi 性tánh 。 豈khởi 不bất 第đệ 四tứ 亦diệc 能năng 治trị 瞋sân 等đẳng 。 則tắc 應ưng 亦diệc 以dĩ 無vô 瞋sân 等đẳng 為vi 性tánh 非phi 無vô 此thử 義nghĩa 。 然nhiên 以dĩ 前tiền 三tam 為vi 資tư 糧lương 故cố 。 前tiền 三tam 唯duy 是thị 無vô 貪tham 性tánh 故cố 。 此thử 亦diệc 自tự 能năng 對đối 治trị 貪tham 故cố 從tùng 顯hiển 偏thiên 說thuyết 。 何hà 緣duyên 唯duy 立lập 喜hỷ 足túc 為vi 聖thánh 種chủng 非phi 少thiểu 欲dục 耶da 。 以dĩ 少thiểu 欲dục 者giả 容dung 於ư 衣y 等đẳng 物vật 有hữu 希hy 求cầu 故cố 。 謂vị 有hữu 意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 性tánh 下hạ 劣liệt 者giả 。 於ư 未vị 得đắc 境cảnh 不bất 敢cảm 多đa 求cầu 。 設thiết 已dĩ 得đắc 多đa 容dung 求cầu 不bất 歇hiết 。 見kiến 喜hỷ 足túc 者giả 少thiểu 有hữu 所sở 得đắc 。 尚thượng 不bất 更cánh 求cầu 。 況huống 復phục 多đa 得đắc 。 故cố 唯duy 喜hỷ 足túc 建kiến 立lập 聖thánh 種chủng 。 或hoặc 為vi 遮già 止chỉ 苦khổ 行hạnh 者giả 欲dục 。 不bất 說thuyết 少thiểu 欲dục 以dĩ 為vi 聖thánh 種chủng 。 非phi 彼bỉ 外ngoại 道Đạo 心tâm 有hữu 勝thắng 欲dục 。 恆hằng 有hữu 劣liệt 欲dục 熏huân 相tương 續tục 故cố 或hoặc 隨tùy 所sở 得đắc 。 生sanh 歡hoan 喜hỷ 心tâm 。 不bất 更cánh 欣hân 求cầu 名danh 為vi 喜hỷ 足túc 。 斷đoạn 樂nhạo 欲dục 樂nhạo/nhạc/lạc 此thử 為vi 最tối 勝thắng 。 欲dục 界giới 有hữu 情tình 多đa 樂nhạo 欲dục 樂nhạo/nhạc/lạc 。 此thử 樂nhạo 欲dục 樂nhạo/nhạc/lạc 違vi 出xuất 家gia 心tâm 。 於ư 離ly 惑hoặc 中trung 令linh 心tâm 闇ám 鈍độn 。 能năng 障chướng 梵Phạm 行hạnh 靜tĩnh 慮lự 現hiện 前tiền 。 為vi 過quá 最tối 深thâm 喜hỷ 足túc 能năng 治trị 。 故cố 唯duy 喜hỷ 足túc 建kiến 立lập 聖thánh 種chủng 。 非phi 於ư 未vị 得đắc 多đa 衣y 等đẳng 中trung 。 起khởi 希hy 求cầu 時thời 。 心tâm 生sanh 歡hoan 喜hỷ 。 何hà 況huống 於ư 少thiểu 是thị 故cố 少thiểu 欲dục 。 於ư 能năng 對đối 治trị 樂nhạo 欲dục 樂nhạo/nhạc/lạc 中trung 。 非phi 最tối 勝thắng 故cố 不bất 立lập 聖thánh 種chủng 。 緣duyên 衣y 服phục 等đẳng 所sở 生sanh 喜hỷ 足túc 。 如như 何hà 可khả 說thuyết 是thị 無vô 漏lậu 耶da 。 誰thùy 言ngôn 如như 是thị 喜hỷ 足túc 是thị 無vô 漏lậu 。 若nhược 爾nhĩ 聖thánh 種chủng 寧ninh 皆giai 通thông 無vô 漏lậu 。 由do 彼bỉ 增tăng 上thượng 所sở 生sanh 聖thánh 道Đạo 。 彼bỉ 所sở 引dẫn 故cố 從tùng 彼bỉ 為vi 名danh 。 故cố 言ngôn 聖thánh 種chủng 皆giai 通thông 無vô 漏lậu 。 不bất 作tác 是thị 言ngôn 。 緣duyên 衣y 服phục 等đẳng 。 所sở 有hữu 喜hỷ 足túc 皆giai 通thông 無vô 漏lậu 。 少thiểu 欲dục 無vô 漏lậu 准chuẩn 此thử 應ưng 釋thích 。 謂vị 彼bỉ 增tăng 上thượng 所sở 生sanh 聖thánh 道Đạo 。 彼bỉ 所sở 引dẫn 故cố 從tùng 彼bỉ 為vi 名danh 。 非phi 聖thánh 道Đạo 生sanh 緣duyên 衣y 等đẳng 境cảnh 。 世Thế 尊Tôn 何hà 故cố 。 說thuyết 四tứ 聖thánh 種chủng 。 以dĩ 諸chư 弟đệ 子tử 捨xả 俗tục 生sanh 具cụ 。 及cập 俗tục 事sự 業nghiệp 。 歸quy 佛Phật 出xuất 家gia 。 為vi 彼bỉ 顯hiển 示thị 於ư 佛Phật 聖thánh 法pháp 。 毘Tỳ 奈Nại 耶Da 中trung 。 有hữu 能năng 助trợ 道đạo 生sanh 具cụ 事sự 業nghiệp 。 謂vị 有hữu 厭yếm 離ly 生sanh 死tử 居cư 家gia 。 出xuất 家gia 求cầu 脫thoát 有hữu 何hà 生sanh 具cụ 。 於ư 隨tùy 所sở 得đắc 衣y 。 服phục 等đẳng 中trung 深thâm 生sanh 喜hỷ 足túc 。 作tác 何hà 事sự 業nghiệp 深thâm 樂nhạo/nhạc/lạc 斷đoạn 修tu 。 異dị 此thử 無vô 能năng 證chứng 涅Niết 槃Bàn 故cố 。 何hà 緣duyên 唯duy 四tứ 不bất 增tăng 不bất 減giảm 。 齊tề 此thử 滿mãn 足túc 聖thánh 生sanh 因nhân 故cố 。 謂vị 聖thánh 生sanh 因nhân 。 略lược 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 棄khí 捨xả 過quá 。 二nhị 攝nhiếp 持trì 德đức 。 如như 次thứ 即tức 是thị 前tiền 三tam 第đệ 四tứ 。 是thị 故cố 唯duy 四tứ 。 不bất 增tăng 不bất 減giảm 。 或hoặc 聞văn 思tư 修tu 所sở 成thành 諸chư 善thiện 。 皆giai 是thị 聖thánh 種chủng 解giải 脫thoát 依y 故cố 。 然nhiên 為vi 對đối 治trị 四tứ 種chủng 愛ái 生sanh 。 是thị 故cố 世Thế 尊Tôn 。 略lược 說thuyết 四tứ 種chủng 。 以dĩ 契Khế 經Kinh 說thuyết 有hữu 四tứ 愛ái 生sanh 。 故cố 契Khế 經Kinh 言ngôn 。 苾Bật 芻Sô 諦đế 聽thính 愛ái 因nhân 衣y 服phục 。 應ưng 生sanh 時thời 生sanh 應ưng 住trụ 時thời 住trụ 應ưng 執chấp 時thời 執chấp 。 如như 是thị 愛ái 因nhân 。 飲ẩm 食thực 臥ngọa 具cụ 。 及cập 有hữu 無vô 有hữu 。 皆giai 如như 是thị 說thuyết 。 為vi 治trị 此thử 四tứ 故cố 唯duy 說thuyết 四tứ 聖thánh 種chủng 。 於ư 藥dược 喜hỷ 足túc 何hà 非phi 聖thánh 種chủng 。 不bất 說thuyết 於ư 彼bỉ 有hữu 愛ái 生sanh 故cố 。 為vi 治trị 愛ái 生sanh 建kiến 立lập 聖thánh 種chủng 。 經kinh 唯duy 說thuyết 有hữu 四tứ 種chủng 愛ái 生sanh 。 是thị 故cố 於ư 藥dược 不bất 立lập 聖thánh 種chủng 。 或hoặc 即tức 攝nhiếp 在tại 前tiền 三tam 中trung 故cố 。 謂vị 藥dược 有hữu 在tại 衣y 服phục 中trung 攝nhiếp 。 有hữu 在tại 飲ẩm 食thực 中trung 攝nhiếp 有hữu 在tại 臥ngọa 具cụ 中trung 攝nhiếp 。 故cố 於ư 藥dược 喜hỷ 足túc 不bất 別biệt 立lập 聖thánh 種chủng 。 或hoặc 若nhược 於ư 中trung 引dẫn 憍kiêu 等đẳng 過quá 。 對đối 治trị 彼bỉ 故cố 建kiến 立lập 聖thánh 種chủng 於ư 藥dược 無vô 引dẫn 憍kiêu 等đẳng 過quá 生sanh 。 故cố 聖thánh 種chủng 無vô 於ư 藥dược 喜hỷ 足túc 。 或hoặc 一nhất 切thiết 人nhân 皆giai 受thọ 用dụng 者giả 。 於ư 彼bỉ 喜hỷ 足túc 可khả 立lập 聖thánh 種chủng 。 非phi 彼bỉ 尊tôn 者giả 縛phược 矩củ 羅la 等đẳng 。 曾tằng 無vô 有hữu 病bệnh 受thọ 用dụng 藥dược 故cố 。 或hoặc 一nhất 切thiết 時thời 應ưng 受thọ 用dụng 者giả 。 於ư 彼bỉ 喜hỷ 足túc 可khả 立lập 聖thánh 種chủng 。 非phi 一nhất 切thiết 時thời 受thọ 用dụng 藥dược 故cố 。 或hoặc 醫y 方phương 論luận 亦diệc 見kiến 說thuyết 有hữu 於ư 藥dược 喜hỷ 足túc 。 毘Tỳ 奈Nại 耶Da 中trung 。 方phương 見kiến 說thuyết 有hữu 。 衣y 等đẳng 喜hỷ 足túc 聖thánh 種chủng 唯duy 在tại 內nội 法pháp 有hữu 故cố 。 有hữu 言ngôn 雖tuy 有hữu 於ư 藥dược 喜hỷ 足túc 而nhi 不bất 建kiến 立lập 為vi 聖thánh 種chủng 者giả 。 諸chư 藥dược 有hữu 能năng 順thuận 梵Phạm 行hạnh 故cố 。 謂vị 世thế 現hiện 見kiến 樂nhạo/nhạc/lạc 學học 戒giới 者giả 。 於ư 藥dược 喜hỷ 足túc 障chướng 梵Phạm 行hạnh 故cố 。 或hoặc 佛Phật 為vi 欲dục 暫tạm 息tức 永vĩnh 除trừ 我ngã 我ngã 所sở 事sự 欲dục 故cố 說thuyết 四tứ 聖thánh 種chủng 。 謂vị 為vi 暫tạm 息tức 我ngã 所sở 事sự 欲dục 故cố 說thuyết 前tiền 三tam 聖thánh 種chủng 為vi 永vĩnh 滅diệt 除trừ 及cập 我ngã 事sự 欲dục 故cố 說thuyết 第đệ 四tứ 聖thánh 種chủng 。 經kinh 主chủ 於ư 此thử 自tự 作tác 釋thích 言ngôn 。 我ngã 所sở 事sự 者giả 。 謂vị 衣y 服phục 等đẳng 。 我ngã 事sự 者giả 。 謂vị 自tự 身thân 緣duyên 彼bỉ 貪tham 名danh 為vi 欲dục 。 若nhược 作tác 此thử 釋thích 義nghĩa 不bất 異dị 前tiền 。 頌tụng 中trung 不bất 應ưng 別biệt 為vi 文văn 句cú 。 與dữ 前tiền 所sở 說thuyết 治trị 四tứ 愛ái 生sanh 。 言ngôn 雖tuy 有hữu 殊thù 義nghĩa 無vô 別biệt 故cố 。 由do 此thử 我ngã 部bộ 毘tỳ 婆bà 沙sa 師sư 。 更cánh 約ước 異dị 門môn 釋thích 此thử 文văn 句cú 。 我ngã 所sở 我ngã 執chấp 立lập 以dĩ 欲dục 名danh 。 謂vị 為vi 暫tạm 時thời 息tức 我ngã 所sở 執chấp 。 故cố 世Thế 尊Tôn 說thuyết 前tiền 三tam 聖thánh 種chủng 。 即tức 於ư 衣y 等đẳng 所sở 生sanh 喜hỷ 足túc 。 及cập 彼bỉ 增tăng 上thượng 所sở 引dẫn 聖thánh 道Đạo 。 為vi 永vĩnh 滅diệt 除trừ 及cập 我ngã 事sự 執chấp 。 故cố 世Thế 尊Tôn 說thuyết 第đệ 四tứ 聖thánh 種chủng 。 即tức 樂nhạo/nhạc/lạc 斷đoạn 修tu 及cập 彼bỉ 增tăng 上thượng 。 所sở 引dẫn 聖thánh 道Đạo 皆giai 名danh 聖thánh 種chủng 。 此thử 門môn 意ý 顯hiển 令linh 有hữu 身thân 見kiến 。 暫tạm 息tức 永vĩnh 除trừ 說thuyết 四tứ 聖thánh 種chủng 。 如như 是thị 已dĩ 說thuyết 將tương 趣thú 見kiến 諦Đế 所sở 應ưng 修tu 行hành 。 及cập 修tu 行hành 已dĩ 。 為vi 修tu 速tốc 成thành 淨tịnh 治trị 身thân 器khí 。 既ký 集tập 如như 是thị 。 聖thánh 道Đạo 資tư 糧lương 。 欲dục 正chánh 入nhập 修tu 由do 何hà 門môn 入nhập 。 頌tụng 曰viết 。
入nhập 修tu 要yếu 二nhị 門môn 。 不bất 淨tịnh 觀quán 息tức 念niệm 。
貪tham 尋tầm 增tăng 上thượng 者giả 。 如như 次thứ 第đệ 應ưng 修tu 。
論luận 曰viết 。 諸chư 有hữu 情tình 類loại 。 行hành 別biệt 眾chúng 多đa 。 故cố 入nhập 修tu 門môn 亦diệc 有hữu 多đa 種chủng 。 然nhiên 彼bỉ 多đa 分phần 依y 二nhị 門môn 入nhập 。 一nhất 不bất 淨tịnh 觀quán 。 二nhị 持trì 息tức 念niệm 。 故cố 唯duy 此thử 二nhị 名danh 曰viết 要yếu 門môn 。 為vì 諸chư 有hữu 情tình 。 入nhập 皆giai 由do 二nhị 。 不bất 爾nhĩ 如như 次thứ 貪tham 尋tầm 增tăng 者giả 。 謂vị 貪tham 增tăng 者giả 入nhập 依y 初sơ 門môn 。 尋tầm 增tăng 上thượng 者giả 入nhập 依y 息tức 念niệm 。 如như 非phi 一nhất 病bệnh 一nhất 藥dược 能năng 除trừ 。 就tựu 近cận 治trị 門môn 。 說thuyết 不bất 淨tịnh 觀quán 。 能năng 治trị 貪tham 病bệnh 非phi 不bất 治trị 餘dư 。 息tức 念niệm 治trị 尋tầm 。 應ưng 知tri 亦diệc 爾nhĩ 。 然nhiên 持trì 息tức 念niệm 緣duyên 無vô 差sai 別biệt 微vi 細tế 境cảnh 故cố 。 所sở 緣duyên 繫hệ 屬thuộc 自tự 相tương 續tục 故cố 。 非phi 如như 不bất 淨tịnh 觀quán 緣duyên 多đa 外ngoại 境cảnh 故cố 。 能năng 止chỉ 亂loạn 尋tầm 既ký 已dĩ 總tổng 說thuyết 。 貪tham 尋tầm 增tăng 者giả 入nhập 修tu 如như 次thứ 。 由do 前tiền 二nhị 門môn 此thử 中trung 先tiên 應ưng 辯biện 不bất 淨tịnh 觀quán 。 如như 是thị 觀quán 相tương/tướng 云vân 何hà 。 頌tụng 曰viết 。
為vi 通thông 治trị 四tứ 貪tham 。 且thả 辯biện 觀quán 骨cốt 鎖tỏa 。
廣quảng 至chí 海hải 復phục 略lược 。 名danh 初sơ 習tập 業nghiệp 位vị 。
除trừ 足túc 至chí 頭đầu 半bán 。 名danh 為vi 已dĩ 熟thục 修tu 。
繫hệ 心tâm 在tại 眉mi 間gian 。 名danh 超siêu 作tác 意ý 位vị 。
論luận 曰viết 。 修tu 不bất 淨tịnh 觀quán 。 正chánh 為vi 治trị 貪tham 。 然nhiên 貪tham 差sai 別biệt 略lược 有hữu 四tứ 種chủng 。 一nhất 顯hiển 色sắc 貪tham 。 二nhị 形hình 色sắc 貪tham 。 三tam 妙diệu 觸xúc 貪tham 。 四tứ 供cung 奉phụng 貪tham 。 對đối 治trị 四tứ 貪tham 依y 二nhị 思tư 擇trạch 。 一nhất 觀quán 內nội 屍thi 。 二nhị 觀quán 外ngoại 屍thi 。 利lợi 根căn 初sơ 依y 前tiền 。 鈍độn 根căn 初sơ 依y 後hậu 。 謂vị 利lợi 根căn 者giả 先tiên 於ư 內nội 身thân 。 皮bì 為vi 邊biên 際tế 足túc 上thượng 頂đảnh 下hạ 。 周chu 遍biến 觀quán 察sát 。 令linh 心tâm 厭yếm 患hoạn 。 為vi 欲dục 伏phục 治trị 顯hiển 色sắc 貪tham 者giả 。 應ưng 專chuyên 隨tùy 念niệm 內nội 身thân 分phần/phân 中trung 。 膿nùng 血huyết 脂chi 精tinh 涎tiên 洟di 髓tủy 腦não 。 大đại 小tiểu 便tiện 等đẳng 。 變biến 異dị 顯hiển 色sắc 。 及cập 應ưng 隨tùy 念niệm 眾chúng 病bệnh 所sở 生sanh 。 內nội 身thân 皮bì 上thượng 變biến 異dị 顯hiển 色sắc 。 黃hoàng 白bạch 青thanh 黑hắc 如như 雲vân 如như 煙yên 。 斑ban 駮# 黧lê 黯ảm 不bất 明minh 不bất 淨tịnh 。 由do 此thử 令linh 心tâm 極cực 生sanh 厭yếm 患hoạn 。 便tiện 能năng 伏phục 治trị 緣duyên 顯hiển 色sắc 貪tham 。 以dĩ 知tri 此thử 身thân 。 為vì 如như 是thị 等đẳng 。 非phi 愛ái 顯hiển 色sắc 。 所sở 依y 止chỉ 處xứ 。 故cố 於ư 一nhất 切thiết 皆giai 得đắc 離ly 染nhiễm 。 為vi 欲dục 伏phục 治trị 形hình 色sắc 貪tham 者giả 。 應ưng 別biệt 觀quán 察sát 諸chư 內nội 身thân 支chi 。 是thị 髮phát 毛mao 等đẳng 。 三tam 十thập 六lục 物vật 。 聚tụ 集tập 安an 立lập 。 和hòa 合hợp 所sở 成thành 。 離ly 此thử 都đô 無vô 毛mao 等đẳng 形hình 色sắc 。 復phục 以dĩ 勝thắng 解giải 分phần/phân 割cát 身thân 支chi 。 為vi 二nhị 或hoặc 多đa 散tán 擲trịch 於ư 地địa 。 種chủng 種chủng 禽cầm 獸thú 爭tranh 共cộng 食thực 噉đạm 。 骨cốt 肉nhục 零linh 落lạc 支chi 體thể 分phân 離ly 。 由do 此thử 令linh 心tâm 極cực 生sanh 厭yếm 患hoạn 。 便tiện 能năng 伏phục 治trị 緣duyên 形hình 色sắc 貪tham 。 為vi 欲dục 伏phục 治trị 妙diệu 觸xúc 貪tham 者giả 。 應ưng 以dĩ 勝thắng 解giải 除trừ 去khứ 皮bì 肉nhục 。 唯duy 觀quán 骸hài 骨cốt 澁sáp 如như 瓦ngõa 礫lịch 。 由do 此thử 令linh 心tâm 極cực 生sanh 厭yếm 患hoạn 。 便tiện 能năng 伏phục 治trị 緣duyên 妙diệu 觸xúc 貪tham 。 為vi 欲dục 伏phục 治trị 供cung 奉phụng 貪tham 者giả 。 應ưng 以dĩ 勝thắng 解giải 。 觀quán 察sát 內nội 身thân 。 如như 眠miên 醉túy 悶muộn 顛điên 癎giản 病bệnh 等đẳng 。 不bất 能năng 自tự 在tại 。 運vận 動động 身thân 支chi 。 如như 老lão 病bệnh 時thời 或hoặc 至chí 未vị 至chí 。 被bị 如như 是thị 事sự 纏triền 縛phược 其kỳ 身thân 。 又hựu 觀quán 內nội 身thân 不bất 自tự 在tại 行hành 。 無vô 不bất 繫hệ 屬thuộc 眾chúng 緣duyên 故cố 生sanh 。 於ư 中trung 都đô 無vô 少thiểu 許hứa 身thân 分phần/phân 。 可khả 為vi 供cung 奉phụng 威uy 儀nghi 所sở 依y 。 徒đồ 妄vọng 執chấp 為vi 能năng 供cung 奉phụng 者giả 。 彼bỉ 決quyết 定định 有hữu 能năng 供cung 奉phụng 事sự 。 然nhiên 供cung 奉phụng 名danh 所sở 目mục 義nghĩa 者giả 。 謂vị 以dĩ 彼bỉ 彼bỉ 身thân 分phân 為vi 緣duyên 。 決quyết 定định 能năng 為vi 舞vũ 歌ca 笑tiếu 睇thê 。 含hàm 啼đề 戲hí 等đẳng 威uy 儀nghi 事sự 業nghiệp 。 觀quán 彼bỉ 事sự 業nghiệp 都đô 無vô 定định 性tánh 。 如như 箜không 篌hầu 等đẳng 所sở 發phát 音âm 曲khúc 。 一nhất 切thiết 皆giai 類loại 幻huyễn 化hóa 所sở 為vi 。 由do 此thử 令linh 心tâm 極cực 生sanh 厭yếm 患hoạn 。 便tiện 能năng 伏phục 治trị 緣duyên 供cung 奉phụng 貪tham 。 是thị 名danh 利lợi 根căn 初sơ 習tập 業nghiệp 者giả 。 思tư 所sở 成thành 慧tuệ 。 觀quán 察sát 內nội 身thân 。 能năng 伏phục 四tứ 貪tham 令linh 不bất 現hiện 起khởi 。 若nhược 鈍độn 根căn 者giả 由do 根căn 鈍độn 故cố 。 煩phiền 惱não 猛mãnh 利lợi 。 難nan 可khả 摧tồi 伏phục 。 藉tạ 外ngoại 緣duyên 力lực 方phương 能năng 伏phục 治trị 。 故cố 先tiên 明minh 了liễu 觀quán 察sát 外ngoại 屍thi 。 漸tiệm 令linh 自tự 心tâm 煩phiền 惱não 摧tồi 伏phục 。 謂vị 彼bỉ 初sơ 欲dục 觀quán 外ngoại 屍thi 時thời 。 先tiên 起khởi 慈từ 心tâm 。 往vãng 施thí 身thân 處xứ 。 如như 世Thế 尊Tôn 說thuyết 。 初sơ 修tu 行hành 者giả 欲dục 求cầu 方phương 便tiện 速tốc 滅diệt 欲dục 貪tham 當đương 起khởi 慈từ 心tâm 。 之chi 澹đạm 泊bạc 路lộ 。 精tinh 勤cần 修tu 觀quán 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 至chí 彼bỉ 處xứ 已dĩ 。 為vi 欲dục 伏phục 治trị 四tứ 種chủng 貪tham 故cố 。 應ưng 如như 四tứ 種chủng 澹đạm 泊bạc 路lộ 經kinh 。 修tu 不bất 淨tịnh 觀quán 。 觀quán 外ngoại 屍thi 相tương/tướng 。 以dĩ 況huống 內nội 身thân 。 彼bỉ 相tương/tướng 既ký 然nhiên 。 此thử 亦diệc 應ưng 爾nhĩ 。 由do 此thử 方phương 便tiện 。 漸tiệm 能năng 令linh 心tâm 亦diệc 於ư 內nội 身thân 。 深thâm 生sanh 厭yếm 患hoạn 。 便tiện 能năng 伏phục 治trị 前tiền 說thuyết 四tứ 貪tham 。 由do 於ư 內nội 身thân 見kiến 自tự 性tánh 故cố 。 為vi 不bất 淨tịnh 觀quán 。 速tốc 得đắc 成thành 滿mãn 。 應ưng 修tu 八bát 想tưởng 伏phục 治trị 四tứ 貪tham 。 為vi 欲dục 伏phục 治trị 顯hiển 色sắc 貪tham 故cố 。 修tu 青thanh 瘀ứ 想tưởng 及cập 異dị 赤xích 想tưởng 。 為vi 欲dục 伏phục 治trị 形hình 色sắc 貪tham 故cố 。 修tu 被bị 食thực 想tưởng 及cập 分phân 離ly 想tưởng 。 為vi 欲dục 伏phục 治trị 妙diệu 觸xúc 貪tham 故cố 。 修tu 破phá 壞hoại 想tưởng 及cập 骸hài 骨cốt 想tưởng 。 為vi 欲dục 伏phục 治trị 供cung 奉phụng 貪tham 故cố 。 修tu 膖phùng 脹trướng 想tưởng 及cập 膿nùng 爛lạn 想tưởng 。 許hứa 緣duyên 骨cốt 鎖tỏa 修tu 不bất 淨tịnh 觀quán 。 通thông 能năng 伏phục 治trị 如như 是thị 四tứ 貪tham 。 以dĩ 一nhất 骨cốt 瑣tỏa 中trung 具cụ 離ly 四tứ 貪tham 境cảnh 故cố 。 應ưng 且thả 辯biện 修tu 骨cốt 瑣tỏa 觀quán 。 然nhiên 於ư 引dẫn 發phát 諸chư 善thiện 根căn 時thời 。 補bổ 特đặc 伽già 羅la 。 約ước 所sở 修tu 行hành 。 說thuyết 有hữu 三tam 位vị 。 一nhất 初sơ 習tập 業nghiệp 。 二nhị 已dĩ 熟thục 修tu 。 三tam 超siêu 作tác 意ý 。 且thả 觀quán 行hành 者giả 欲dục 修tu 如như 是thị 不bất 淨tịnh 觀quán 時thời 。 應ưng 先tiên 繫hệ 心tâm 於ư 自tự 身thân 分phần/phân 。 或hoặc 於ư 足túc 指chỉ 或hoặc 於ư 眉mi 間gian 。 或hoặc 鼻tị 頞át 中trung 或hoặc 於ư 額ngạch 等đẳng 。 隨tùy 所sở 樂lạc 處xứ 專chuyên 注chú 不bất 移di 為vi 令linh 等đẳng 持trì 得đắc 堅kiên 牢lao 故cố 。 從tùng 入nhập 已dĩ 去khứ 名danh 初sơ 習tập 業nghiệp 。 入nhập 言ngôn 為vi 顯hiển 最tối 初sơ 繫hệ 心tâm 。 假giả 想tưởng 自tự 身thân 足túc 指chỉ 等đẳng 處xứ 。 下hạ 至chí 能năng 見kiến 錢tiền 量lượng 白bạch 骨cốt 。 由do 勝thắng 解giải 力lực 漸tiệm 廣quảng 漸tiệm 增tăng 乃nãi 至chí 具cụ 見kiến 全toàn 身thân 骨cốt 瑣tỏa 謂vị 於ư 此thử 位vị 諸chư 瑜du 伽già 師sư 。 假giả 想tưởng 思tư 惟duy 皮bì 肉nhục 爛lạn 墜trụy 。 漸tiệm 令linh 骨cốt 淨tịnh 初sơ 量lượng 如như 錢tiền 。 乃nãi 至chí 遍biến 身thân 皆giai 成thành 白bạch 骨cốt 。 彼bỉ 於ư 此thử 位vị 有hữu 多đa 想tưởng 轉chuyển 。 想tưởng 轉chuyển 言ngôn 顯hiển 不bất 捨xả 所sở 緣duyên 。 數sác 數sác 轉chuyển 生sanh 餘dư 勝thắng 解giải 想tưởng 。 有hữu 餘dư 師sư 說thuyết 。 觀quán 行hành 未vị 成thành 作tác 意ý 但đãn 由do 想tưởng 力lực 故cố 轉chuyển 。 觀quán 行hành 成thành 已dĩ 便tiện 由do 慧tuệ 力lực 。 此thử 位vị 未vị 成thành 故cố 由do 想tưởng 轉chuyển 。 應ưng 知tri 此thử 中trung 所sở 言ngôn 作tác 意ý 。 總tổng 顯hiển 一nhất 切thiết 。 心tâm 心tâm 所sở 法pháp 。 皆giai 由do 想tưởng 力lực 。 相tương 續tục 而nhi 轉chuyển 。 見kiến 全toàn 身thân 已dĩ 復phục 方phương 便tiện 入nhập 。 緣duyên 外ngoại 白bạch 骨cốt 。 不bất 淨tịnh 觀quán 門môn 。 謂vị 為vi 漸tiệm 令linh 勝thắng 解giải 增tăng 故cố 。 觀quán 外ngoại 骨cốt 瑣tỏa 在tại 己kỷ 身thân 邊biên 。 漸tiệm 遍biến 一nhất 床sàng 一nhất 房phòng 一nhất 寺tự 。 一nhất 園viên 一nhất 邑ấp 一nhất 田điền 一nhất 國quốc 。 乃nãi 至chí 遍biến 地địa 以dĩ 海hải 為vi 邊biên 。 於ư 其kỳ 中trung 間gian 。 骨cốt 瑣tỏa 充sung 滿mãn 。 為vi 令linh 勝thắng 解giải 漸tiệm 復phục 增tăng 故cố 。 於ư 所sở 廣quảng 事sự 漸tiệm 略lược 而nhi 觀quán 。 乃nãi 至chí 唯duy 觀quán 自tự 身thân 骨cốt 瑣tỏa 。 齊tề 此thử 漸tiệm 略lược 不bất 淨tịnh 觀quán 成thành 。 名danh 瑜du 伽già 師sư 初sơ 習tập 業nghiệp 位vị 為vi 令linh 略lược 觀quán 勝thắng 解giải 轉chuyển 增tăng 。 於ư 自tự 骨cốt 中trung 復phục 除trừ 足túc 骨cốt 。 思tư 惟duy 餘dư 骨cốt 繫hệ 心tâm 而nhi 住trụ 。 漸tiệm 次thứ 乃nãi 至chí 除trừ 頭đầu 半bán 骨cốt 。 思tư 惟duy 半bán 骨cốt 繫hệ 心tâm 而nhi 住trụ 。 齊tề 此thử 轉chuyển 略lược 不bất 淨tịnh 觀quán 成thành 名danh 瑜du 伽già 師sư 已dĩ 熟thục 修tu 位vị 。 為vi 令linh 略lược 觀quán 勝thắng 解giải 自tự 在tại 。 除trừ 半bán 頭đầu 骨cốt 繫hệ 心tâm 眉mi 間gian 。 專chuyên 注chú 一nhất 緣duyên 。 湛trạm 然nhiên 而nhi 住trụ 。 齊tề 此thử 極cực 略lược 不bất 淨tịnh 觀quán 成thành 。 名danh 瑜du 伽già 師sư 超siêu 作tác 意ý 位vị 。 應ưng 知tri 至chí 此thử 不bất 淨tịnh 觀quán 成thành 。 諸chư 所sở 應ưng 為vi 皆giai 究cứu 竟cánh 故cố 。 住trụ 空không 閑nhàn 者giả 。 作tác 如như 是thị 言ngôn 。 此thử 觀quán 爾nhĩ 時thời 有hữu 究cứu 竟cánh 相tương/tướng 。 謂vị 有hữu 淨tịnh 相tương/tướng 欻hốt 爾nhĩ 現hiện 前tiền 。 由do 此thử 或hoặc 令linh 入nhập 息tức 減giảm 少thiểu 。 或hoặc 令linh 發phát 起khởi 不bất 欣hân 樂nhạo 心tâm 。 了liễu 知tri 所sở 修tu 地địa 究cứu 竟cánh 故cố 。 淨tịnh 色sắc 相tướng 起khởi 擾nhiễu 亂loạn 心tâm 故cố 。 如như 人nhân 溫ôn 誦tụng 所sở 熟thục 誦tụng 文văn 。 又hựu 由do 得đắc 先tiên 所sở 未vị 得đắc 故cố 。 進tiến 證chứng 得đắc 餘dư 。 勝thắng 善thiện 根căn 故cố 。 如như 畦huề 中trung 水thủy 汎# 溢dật 漫mạn 流lưu 。 如như 是thị 相tương/tướng 名danh 為vi 此thử 觀quán 究cứu 竟cánh 相tương/tướng 。 有hữu 餘dư 師sư 說thuyết 。 若nhược 於ư 爾nhĩ 時thời 。 不bất 於ư 外ngoại 緣duyên 起khởi 加gia 行hành 覺giác 名danh 不bất 淨tịnh 觀quán 。 究cứu 竟cánh 圓viên 滿mãn 。 所sở 緣duyên 自tự 在tại 。 若nhược 小tiểu 若nhược 大đại 。 應ưng 作tác 四tứ 句cú 。 如như 理lý 應ưng 思tư 今kim 應ưng 思tư 擇trạch 。 此thử 不bất 淨tịnh 觀quán 既ký 是thị 勝thắng 解giải 作tác 意ý 所sở 攝nhiếp 。 理lý 應ưng 名danh 為vi 顛điên 倒đảo 作tác 意ý 。 則tắc 應ưng 此thử 觀quán 體thể 非phi 是thị 善thiện 。 非phi 此thử 所sở 緣duyên 體thể 皆giai 是thị 骨cốt 。 皆giai 作tác 骨cốt 解giải 豈khởi 非phi 顛điên 倒đảo 。 此thử 不bất 淨tịnh 觀quán 且thả 不bất 可khả 言ngôn 。 皆giai 是thị 勝thắng 解giải 作tác 意ý 所sở 攝nhiếp 。 以dĩ 不bất 淨tịnh 觀quán 總tổng 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 依y 自tự 實thật 。 二nhị 依y 勝thắng 解giải 。 依y 自tự 實thật 者giả 。 謂vị 由do 作tác 意ý 相tương 應ứng 慧tuệ 力lực 。 如như 實thật 觀quán 察sát 。 自tự 內nội 身thân 支chi 所sở 有hữu 不bất 淨tịnh 。 若nhược 形hình 若nhược 顯hiển 差sai 別biệt 諸chư 色sắc 。 如như 九cửu 仙tiên 骨cốt 二nhị 商thương 佉khư 等đẳng 。 或hoặc 如như 身thân 中trung 髮phát 毛mao 爪trảo 等đẳng 。 廣quảng 說thuyết 具cụ 有hữu 。 三tam 十thập 六lục 物vật 。 此thử 等đẳng 名danh 為vi 。 依y 自tự 實thật 觀quán 。 由do 與dữ 自tự 相tương/tướng 作tác 意ý 相tương 應ứng 。 是thị 故cố 不bất 能năng 。 永vĩnh 斷đoạn 煩phiền 惱não 。 依y 勝thắng 解giải 者giả 。 謂vị 勝thắng 解giải 力lực 假giả 想tưởng 思tư 惟duy 。 諸chư 不bất 淨tịnh 相tương/tướng 此thử 非phi 顛điên 倒đảo 作tác 意ý 所sở 攝nhiếp 。 以dĩ 與dữ 煩phiền 惱não 。 性tánh 相tương 違vi 故cố 。 夫phu 顛điên 倒đảo 者giả 本bổn 所sở 欲dục 為vi 。 不bất 能năng 成thành 辦biện 。 此thử 隨tùy 所sở 欲dục 。 能năng 伏phục 煩phiền 惱não 。 如như 何hà 顛điên 倒đảo 若nhược 謂vị 此thử 境cảnh 非phi 皆giai 是thị 骨cốt 。 謂vị 皆giai 是thị 骨cốt 寧ninh 非phi 倒đảo 者giả 。 理lý 亦diệc 不bất 然nhiên 如như 應ưng 解giải 故cố 。 謂vị 諸chư 於ư 杌ngột 起khởi 人nhân 覺giác 者giả 。 不bất 作tác 是thị 解giải 我ngã 今kim 於ư 杌ngột 以dĩ 人nhân 相tương/tướng 觀quán 故cố 是thị 顛điên 倒đảo 。 今kim 觀quán 行hành 者giả 作tác 如như 是thị 思tư 。 諸chư 境cảnh 界giới 中trung 雖tuy 非phi 皆giai 骨cốt 。 我ngã 今kim 為vi 伏phục 。 諸chư 煩phiền 惱não 故cố 。 應ưng 以dĩ 勝thắng 解giải 遍biến 觀quán 為vi 骨cốt 。 既ký 隨tùy 所sở 欲dục 如như 應ưng 而nhi 解giải 。 能năng 伏phục 煩phiền 惱não 。 寧ninh 是thị 顛điên 倒đảo 。 此thử 觀quán 勢thế 力lực 能năng 伏phục 煩phiền 惱não 。 令linh 暫tạm 不bất 行hành 。 既ký 有hữu 如như 斯tư 巧xảo 方phương 便tiện 力lực 如như 何hà 非phi 善thiện 。 是thị 故cố 無vô 有hữu 。 如như 所sở 難nạn/nan 失thất 。 此thử 不bất 淨tịnh 觀quán 何hà 性tánh 幾kỷ 地địa 緣duyên 。 何hà 境cảnh 何hà 處xứ 生sanh 何hà 行hành 相tương/tướng 。 緣duyên 何hà 世thế 為vi 有hữu 漏lậu 為vi 無vô 漏lậu 。 為vi 離ly 欲dục 得đắc 為vi 加gia 行hành 得đắc 。 頌tụng 曰viết 。
無vô 貪tham 性tánh 十Thập 地Địa 。 緣duyên 欲dục 色sắc 人nhân 生sanh 。
不bất 淨tịnh 自tự 世thế 緣duyên 。 有hữu 漏lậu 通thông 二nhị 得đắc 。
論luận 曰viết 。 如như 先tiên 所sở 問vấn 今kim 次thứ 第đệ 答đáp 。 謂vị 此thử 觀quán 以dĩ 無vô 貪tham 為vi 性tánh 。 違vi 逆nghịch 作tác 意ý 為vi 因nhân 所sở 引dẫn 。 厭yếm 惡ác 棄khí 背bội 與dữ 貪tham 相tương/tướng 翻phiên 。 應ưng 知tri 此thử 中trung 名danh 不bất 淨tịnh 觀quán 。 名danh 不bất 淨tịnh 觀quán 應ưng 是thị 慧tuệ 者giả 。 理lý 亦diệc 不bất 然nhiên 。 觀quán 所sở 順thuận 故cố 謂vị 不bất 淨tịnh 觀quán 能năng 近cận 治trị 貪tham 故cố 。 應ưng 正chánh 以dĩ 無vô 貪tham 為vi 性tánh 。 貪tham 因nhân 淨tịnh 相tương/tướng 由do 觀quán 力lực 除trừ 。 故cố 說thuyết 無vô 貪tham 為vi 觀quán 所sở 順thuận 。 諸chư 不bất 淨tịnh 觀quán 皆giai 是thị 無vô 貪tham 。 非phi 諸chư 無vô 貪tham 皆giai 不bất 淨tịnh 觀quán 。 唯duy 能năng 伏phục 治trị 顯hiển 色sắc 等đẳng 貪tham 。 方phương 說thuyết 名danh 為vi 此thử 觀quán 體thể 故cố 。 此thử 約ước 自tự 性tánh 若nhược 兼kiêm 隨tùy 行hành 。 具cụ 以dĩ 四tứ 蘊uẩn 五ngũ 蘊uẩn 為vi 性tánh 。 通thông 依y 十Thập 地Địa 謂vị 四tứ 靜tĩnh 慮lự 。 及cập 四tứ 近cận 分phần/phân 中trung 間gian 欲dục 界giới 。 唯duy 爾nhĩ 所sở 地địa 此thử 容dung 有hữu 故cố 。 此thử 觀quán 唯duy 緣duyên 欲dục 界giới 色sắc 處xứ 境cảnh 。 欲dục 界giới 顯hiển 形hình 為vi 此thử 觀quán 境cảnh 故cố 。 若nhược 爾nhĩ 何hà 故cố 契Khế 經Kinh 中trung 言ngôn 。 耳nhĩ 根căn 律luật 儀nghi 所sở 防phòng 護hộ 者giả 。 住trụ 不bất 淨tịnh 觀quán 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 此thử 言ngôn 為vi 說thuyết 諸chư 為vi 色sắc 貪tham 所sở 摧tồi 伏phục 者giả 。 彼bỉ 必tất 由do 為vi 緣duyên 聲thanh 等đẳng 貪tham 之chi 所sở 摧tồi 伏phục 故cố 。 欲dục 摧tồi 伏phục 緣duyên 色sắc 貪tham 者giả 。 必tất 先tiên 應ưng 住trụ 耳nhĩ 根căn 律luật 儀nghi 。 由do 此thử 方phương 能năng 住trụ 不bất 淨tịnh 觀quán 。 有hữu 說thuyết 。 此thử 觀quán 唯duy 依y 意ý 識thức 能năng 引dẫn 。 所sở 餘dư 違vi 逆nghịch 行hành 相tương/tướng 故cố 若nhược 有hữu 住trụ 耳nhĩ 根căn 。 律luật 儀nghi 彼bỉ 必tất 應ưng 先tiên 住trụ 不bất 淨tịnh 觀quán 。 此thử 不bất 淨tịnh 觀quán 力lực 能năng 遍biến 緣duyên 。 欲dục 界giới 所sở 攝nhiếp 一nhất 切thiết 色sắc 處xứ 。 若nhược 謂vị 尊tôn 者giả 。 阿A 泥Nê 律Luật 陀Đà 。 不bất 能năng 觀quán 天thiên 。 以dĩ 為vi 不bất 淨tịnh 。 舍Xá 利Lợi 子Tử 等đẳng 。 於ư 佛Phật 色sắc 身thân 亦diệc 不bất 能năng 觀quán 。 以dĩ 為vi 不bất 淨tịnh 。 如như 何hà 此thử 觀quán 遍biến 緣duyên 欲dục 色sắc 。 此thử 難nạn/nan 不bất 然nhiên 。 勝thắng 無vô 滅diệt 者giả 能năng 觀quán 天thiên 色sắc 為vi 不bất 淨tịnh 故cố 。 佛Phật 能năng 觀quán 佛Phật 微vi 妙diệu 色sắc 身thân 。 為vi 不bất 淨tịnh 故cố 。 由do 是thị 此thử 觀quán 定định 能năng 遍biến 緣duyên 欲dục 色sắc 為vi 境cảnh 。 由do 此thử 已dĩ 顯hiển 緣duyên 義nghĩa 非phi 名danh 。 亦diệc 已dĩ 顯hiển 成thành 通thông 緣duyên 三tam 性tánh 。 初sơ 習tập 業nghiệp 者giả 唯duy 依y 人nhân 趣thú 。 能năng 生sanh 此thử 觀quán 非phi 北bắc 俱câu 盧lô 。 天thiên 趣thú 中trung 無vô 青thanh 瘀ứ 等đẳng 故cố 不bất 能năng 初sơ 起khởi 。 先tiên 於ư 此thử 起khởi 後hậu 生sanh 彼bỉ 處xứ 亦diệc 得đắc 現hiện 前tiền 。 此thử 觀quán 行hành 相tướng 。 唯duy 不bất 淨tịnh 轉chuyển 。 是thị 善thiện 性tánh 故cố 體thể 應ưng 是thị 淨tịnh 。 約ước 行hành 相tương/tướng 故cố 說thuyết 為vi 不bất 淨tịnh 。 是thị 身thân 念niệm 住trụ 攝nhiếp 加gia 行hành 非phi 根căn 本bổn 。 雖tuy 與dữ 喜hỷ 樂lạc 捨xả 三tam 根căn 相tướng 應ưng 。 而nhi 厭yếm 俱câu 行hành 如như 苦khổ 集tập 忍nhẫn 智trí 。 隨tùy 在tại 何hà 世thế 緣duyên 自tự 世thế 境cảnh 。 若nhược 不bất 生sanh 法pháp 通thông 緣duyên 三tam 世thế 。 此thử 觀quán 行hành 相tướng 。 非phi 無vô 常thường 等đẳng 十thập 六lục 行hành 攝nhiếp 。 故cố 唯duy 有hữu 漏lậu 通thông 加gia 行hành 得đắc 及cập 離ly 染nhiễm 得đắc 。 離ly 彼bỉ 彼bỉ 地địa 染nhiễm 得đắc 彼bỉ 彼bỉ 定định 時thời 。 亦diệc 即tức 獲hoạch 得đắc 彼bỉ 地địa 此thử 觀quán 。 離ly 染nhiễm 得đắc 已dĩ 於ư 後hậu 後hậu 時thời 。 亦diệc 由do 加gia 行hành 令linh 得đắc 現hiện 起khởi 。 未vị 離ly 染nhiễm 者giả 唯duy 加gia 行hành 得đắc 。 此thử 中trung 一nhất 切thiết 聖thánh 最tối 後hậu 有hữu 異dị 生sanh 皆giai 通thông 未vị 曾tằng 。 餘dư 唯duy 曾tằng 得đắc 。
說Thuyết 一Nhất 切Thiết 有Hữu 部Bộ 順Thuận 正Chánh 理Lý 論Luận 卷quyển 第đệ 五ngũ 十thập 九cửu