阿A 毘Tỳ 達Đạt 磨Ma 順Thuận 正Chánh 理Lý 論Luận
Quyển 5
尊Tôn 者Giả 眾Chúng 賢Hiền 造Tạo 唐Đường 玄Huyền 奘Tráng 譯Dịch

阿A 毘Tỳ 達Đạt 磨Ma 順Thuận 正Chánh 理Lý 論Luận 卷quyển 第đệ 五ngũ

尊tôn 者giả 眾chúng 賢hiền 造tạo

三Tam 藏Tạng 法Pháp 師sư 玄huyền 奘tráng 奉phụng 。 詔chiếu 譯dịch 。

辯Biện 本Bổn 事Sự 品Phẩm 第đệ 一nhất 之chi 五ngũ

又hựu 上thượng 座tòa 言ngôn 。 火hỏa 界giới 或hoặc 少thiểu 。 或hoặc 不bất 增tăng 強cường/cưỡng 。 即tức 名danh 為vi 冷lãnh 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 於ư 彼bỉ 無vô 日nhật 。 或hoặc 去khứ 日nhật 遠viễn 。 便tiện 有hữu 冷lãnh 故cố 。 又hựu 如như 極cực 大đại 炎diễm 熱nhiệt 起khởi 時thời 。 無vô 別biệt 少thiểu 分phần 所sở 造tạo 觸xúc 起khởi 。 同đồng 許hứa 唯duy 有hữu 火hỏa 大đại 增tăng 多đa 。 熱nhiệt 減giảm 少thiểu 時thời 。 亦diệc 應ưng 如như 是thị 。 無vô 別biệt 少thiểu 分phần 所sở 造tạo 觸xúc 生sanh 。 應ưng 許hứa 唯duy 是thị 火hỏa 大đại 減giảm 少thiểu 。 若nhược 別biệt 有hữu 冷lãnh 亦diệc 應ưng 許hứa 有hữu 別biệt 所sở 造tạo 觸xúc 非phi 煖noãn 非phi 冷lãnh 。 是thị 故cố 定định 無vô 冷lãnh 所sở 造tạo 觸xúc 。 非phi 火hỏa 界giới 少thiểu 。 或hoặc 不bất 增tăng 強cường/cưỡng 即tức 名danh 為vi 冷lãnh 。 現hiện 見kiến 冷lãnh 觸xúc 所sở 損tổn 害hại 者giả 。 火hỏa 界giới 增tăng 時thời 能năng 攝nhiếp 益ích 故cố 。 損tổn 害hại 因nhân 增tăng 轉chuyển 應ưng 損tổn 害hại 。 誰thùy 有hữu 智trí 者giả 。 作tác 如như 是thị 執chấp 。 被bị 少thiểu 火hỏa 害hại 歸quy 投đầu 大đại 火hỏa 。 若nhược 謂vị 彼bỉ 由do 匱quỹ 乏phạp 火hỏa 故cố 有hữu 損tổn 害hại 者giả 。 理lý 必tất 不bất 然nhiên 。 定định 有hữu 餘dư 因nhân 能năng 損tổn 害hại 故cố 。 謂vị 火hỏa 少thiểu 故cố 。 有hữu 餘dư 冷lãnh 增tăng 能năng 為vi 損tổn 害hại 。 非phi 即tức 由do 火hỏa 。 由do 此thử 准chuẩn 說thuyết 冷lãnh 攝nhiếp 益ích 者giả 。 謂vị 為vi 少thiểu 因nhân 。 所sở 攝nhiếp 益ích 者giả 。 此thử 因nhân 若nhược 增tăng 。 轉chuyển 應ưng 攝nhiếp 益ích 。 是thị 故cố 彼bỉ 論luận 非phi 為vi 應ưng 理lý 。 又hựu 彼bỉ 所sở 說thuyết 。 熱nhiệt 增tăng 減giảm 時thời 。 無vô 所sở 造tạo 生sanh 唯duy 即tức 火hỏa 者giả 。 亦diệc 不bất 應ưng 理lý 。 現hiện 見kiến 二nhị 法pháp 更cánh 互hỗ 相tương 違vi 。 一nhất 法pháp 增tăng 時thời 餘dư 法pháp 減giảm 故cố 。 如như 能năng 斷đoạn 道đạo 與dữ 所sở 斷đoạn 惑hoặc 。 非phi 道đạo 增tăng 時thời 無vô 別biệt 惑hoặc 起khởi 。 例lệ 道đạo 退thoái 位vị 無vô 別biệt 惑hoặc 生sanh 。 又hựu 冷lãnh 生sanh 時thời 和hòa 合hợp 異dị 故cố 。 謂vị 水thủy 風phong 界giới 增tăng 盛thịnh 聚tụ 中trung 。 有hữu 冷lãnh 生sanh 因nhân 。 非phi 由do 火hỏa 界giới 。 不bất 應ưng 就tựu 火hỏa 增tăng 盛thịnh 為vi 難nạn/nan 。 又hựu 執chấp 火hỏa 界giới 少thiểu 為vi 冷lãnh 者giả 。 彼bỉ 雪tuyết 聚tụ 中trung 火hỏa 微vi 極cực 少thiểu 。 不bất 應ưng 於ư 此thử 。 冷lãnh 微vi 極cực 多đa 。 智trí 不bất 應ưng 言ngôn 如như 如như 火hỏa 界giới 漸tiệm 漸tiệm 微vi 少thiểu 。 如như 是thị 如như 是thị 。 火hỏa 界giới 轉chuyển 多đa 。 為vi 應ưng 理lý 論luận 。 彼bỉ 執chấp 冷lãnh 火hỏa 無vô 別biệt 體thể 故cố 。 不bất 可khả 金kim 少thiểu 即tức 為vi 非phi 金kim 。 故cố 有hữu 別biệt 物vật 異dị 諸chư 大đại 種chủng 。 由do 火hỏa 界giới 減giảm 。 彼bỉ 物vật 體thể 增tăng 。 是thị 所sở 造tạo 觸xúc 。 說thuyết 名danh 為vi 冷lãnh 。 有hữu 執chấp 此thử 宗tông 。 謂vị 有hữu 大đại 種chủng 增tăng 生sanh 冷lãnh 觸xúc 。 冷lãnh 觸xúc 即tức 是thị 此thử 大đại 種chủng 者giả 。 理lý 亦diệc 不bất 然nhiên 。 冷lãnh 與dữ 水thủy 風phong 相tương/tướng 各các 異dị 故cố 。 又hựu 二nhị 物vật 成thành 。 體thể 應ưng 是thị 假giả 便tiện 應ưng 不bất 為vi 身thân 識thức 所sở 緣duyên 。 以dĩ 非phi 冷lãnh 煖noãn 無vô 別biệt 性tánh 故cố 。 例lệ 無vô 別biệt 冷lãnh 。 理lý 亦diệc 不bất 然nhiên 。 彼bỉ 即tức 冷lãnh 等đẳng 下hạ 等đẳng 品phẩm 類loại 。 分phần/phân 位vị 別biệt 故cố 有hữu 餘dư 師sư 說thuyết 。 冷lãnh 等đẳng 唯duy 用dụng 煖noãn 無vô 為vi 體thể 此thử 亦diệc 不bất 然nhiên 。 品phẩm 類loại 異dị 故cố 。 猶do 如như 煖noãn 等đẳng 。 不bất 容dung 無vô 法pháp 有hữu 異dị 品phẩm 類loại 。 或hoặc 應ưng 地địa 等đẳng 用dụng 無vô 為vi 性tánh 。 謂vị 亦diệc 可khả 說thuyết 唯duy 水thủy 等đẳng 無vô 。 名danh 地địa 等đẳng 界giới 。 故cố 彼bỉ 所sở 說thuyết 。 非phi 破phá 冷lãnh 觸xúc 是thị 造tạo 色sắc 因nhân 。 又hựu 冷lãnh 能năng 為vi 覺giác 生sanh 緣duyên 故cố 。 如như 火hỏa 界giới 等đẳng 非phi 即tức 煖noãn 無vô 。 應ưng 有hữu 色sắc 聚tụ 全toàn 無vô 有hữu 火hỏa 。 有hữu 非phi 有hữu 俱câu 不bất 應ưng 理lý 故cố 。 諸chư 色sắc 聚tụ 中trung 既ký 必tất 有hữu 火hỏa 。 是thị 則tắc 冷lãnh 觸xúc 應ưng 畢tất 竟cánh 無vô 。 故cố 知tri 離ly 火hỏa 別biệt 有hữu 冷lãnh 觸xúc 。 又hựu 諸chư 冷lãnh 觸xúc 其kỳ 體thể 實thật 有hữu 。 相tướng 狀trạng 分phân 明minh 。 現hiện 可khả 覺giác 故cố 。 猶do 如như 煖noãn 等đẳng 。 又hựu 契Khế 經Kinh 中trung 。 如như 煖noãn 說thuyết 故cố 。 體thể 必tất 應ưng 有hữu 。 故cố 契Khế 經Kinh 言ngôn 。 我ngã 於ư 冷lãnh 煖noãn 皆giai 能năng 堪kham 忍nhẫn 。 若nhược 於ư 爾nhĩ 時thời 。 冷lãnh 煖noãn 調điều 適thích 。 即tức 能năng 成thành 熟thục 。 取thủ 證chứng 成thành 就tựu 。 非phi 於ư 爾nhĩ 時thời 極cực 冷lãnh 極cực 煖noãn 。 若nhược 極cực 冷lãnh 煖noãn 不bất 能năng 修tu 業nghiệp 。 故cố 冷lãnh 造tạo 色sắc 實thật 有hữu 義nghĩa 成thành 。 又hựu 上thượng 座tòa 言ngôn 。 飢cơ 渴khát 二nhị 種chủng 。 非phi 所sở 造tạo 色sắc 。 希hy 求cầu 性tánh 故cố 。 理lý 亦diệc 不bất 然nhiên 。 此thử 二nhị 於ư 因nhân 說thuyết 果quả 名danh 故cố 。 由do 觸xúc 差sai 別biệt 逼bức 切thiết 其kỳ 身thân 。 生sanh 食thực 飲ẩm 欲dục 。 是thị 飢cơ 渴khát 因nhân 。 故cố 名danh 飢cơ 渴khát 。 如như 說thuyết 輕khinh 安an 。 謂vị 身thân 輕khinh 性tánh 。 輕khinh 安an 果quả 故cố 。 說thuyết 名danh 輕khinh 安an 。 若nhược 爾nhĩ 此thử 因nhân 應ưng 煖noãn 為vi 性tánh 。 由do 火hỏa 界giới 煖noãn 。 能năng 熟thục 能năng 消tiêu 。 便tiện 能năng 發phát 生sanh 食thực 飲ẩm 欲dục 故cố 。 此thử 言ngôn 非phi 理lý 。 食thực 飲ẩm 二nhị 欲dục 應ưng 是thị 造tạo 色sắc 。 火hỏa 為vi 因nhân 故cố 。 又hựu 非phi 火hỏa 界giới 。 是thị 二nhị 欲dục 因nhân 應ưng 一nhất 切thiết 時thời 生sanh 一nhất 欲dục 故cố 。 現hiện 見kiến 二nhị 欲dục 非phi 恆hằng 時thời 有hữu 。 豈khởi 不bất 自tự 宗tông 欲dục 因nhân 造tạo 觸xúc 所sở 依y 大đại 種chủng 。 雖tuy 恆hằng 非phi 無vô 。 而nhi 此thử 造tạo 觸xúc 體thể 非phi 常thường 有hữu 。 此thử 例lệ 不bất 然nhiên 。 欲dục 因nhân 造tạo 觸xúc 待đãi 風phong 火hỏa 界giới 。 增tăng 強cường/cưỡng 生sanh 故cố 。 若nhược 謂vị 二nhị 欲dục 亦diệc 應ưng 爾nhĩ 者giả 。 理lý 亦diệc 不bất 然nhiên 。 如như 前tiền 已dĩ 說thuyết 。 二nhị 欲dục 應ưng 是thị 造tạo 色sắc 性tánh 故cố 。 若nhược 謂vị 如như 因nhân 所sở 觸xúc 大đại 種chủng 發phát 生sanh 身thân 識thức 。 而nhi 非phi 身thân 識thức 是thị 造tạo 色sắc 性tánh 。 欲dục 亦diệc 應ưng 然nhiên 。 此thử 不bất 相tương 似tự 。 識thức 不bất 要yếu 因nhân 大đại 種chủng 增tăng 盛thịnh 方phương 得đắc 生sanh 起khởi 。 欲dục 即tức 不bất 然nhiên 。 因nhân 增tăng 生sanh 故cố 由do 彼bỉ 身thân 識thức 不bất 因nhân 大đại 種chủng 。 或hoặc 等đẳng 或hoặc 增tăng 差sai 別biệt 生sanh 起khởi 。 但đãn 隨tùy 所sở 依y 不bất 由do 差sai 別biệt 。 身thân 觸xúc 為vi 緣duyên 。 而nhi 得đắc 生sanh 起khởi 。 二nhị 欲dục 不bất 然nhiên 。 如như 所sở 造tạo 色sắc 。 要yếu 因nhân 大đại 種chủng 增tăng 盛thịnh 而nhi 生sanh 。 既ký 隨tùy 大đại 種chủng 差sai 別biệt 而nhi 生sanh 。 何hà 緣duyên 所sở 遮già 令linh 非phi 造tạo 色sắc 。 風phong 火hỏa 若nhược 盛thịnh 二nhị 欲dục 便tiện 增tăng 。 風phong 火hỏa 若nhược 微vi 二nhị 欲dục 便tiện 減giảm 。 既ký 隨tùy 大đại 種chủng 增tăng 微vi 不bất 同đồng 。 二nhị 欲dục 何hà 緣duyên 非phi 造tạo 色sắc 性tánh 。 若nhược 言ngôn 二nhị 欲dục 雖tuy 因nhân 大đại 種chủng 。 而nhi 不bất 依y 彼bỉ 故cố 非phi 造tạo 色sắc 。 謂vị 欲dục 依y 心tâm 不bất 依y 大đại 種chủng 。 故cố 不bất 應ưng 難nạn/nan 令linh 成thành 造tạo 色sắc 。 若nhược 爾nhĩ 此thử 欲dục 應ưng 不bất 要yếu 因nhân 大đại 種chủng 增tăng 盛thịnh 方phương 得đắc 生sanh 起khởi 。 不bất 見kiến 不bất 依y 大đại 種chủng 身thân 識thức 。 隨tùy 諸chư 大đại 種chủng 差sai 別biệt 而nhi 生sanh 唯duy 見kiến 身thân 識thức 大đại 種chủng 為vi 緣duyên 。 若nhược 等đẳng 若nhược 增tăng 。 但đãn 觸xúc 便tiện 起khởi 。 二nhị 欲dục 若nhược 爾nhĩ 。 應ưng 一nhất 切thiết 時thời 不bất 待đãi 增tăng 盛thịnh 。 有hữu 因nhân 便tiện 起khởi 。 則tắc 前tiền 所sở 說thuyết 。 應ưng 一nhất 切thiết 時thời 生sanh 二nhị 欲dục 難nạn/nan 堅kiên 住trụ 難nạn/nan 遣khiển 。 又hựu 風phong 火hỏa 界giới 有hữu 時thời 雖tuy 增tăng 。 而nhi 不bất 現hiện 起khởi 食thực 飲ẩm 二nhị 欲dục 。 故cố 知tri 二nhị 欲dục 因nhân 現hiện 不bất 生sanh 。 彼bỉ 因nhân 爾nhĩ 時thời 何hà 緣duyên 不bất 起khởi 。 由do 所sở 依y 身thân 有hữu 過quá 患hoạn 故cố 。 或hoặc 為vi 餘dư 緣duyên 所sở 障chướng 礙ngại 故cố 。 豈khởi 不bất 即tức 由do 此thử 故cố 二nhị 欲dục 不bất 生sanh 。 何hà 須tu 復phục 別biệt 計kế 有hữu 欲dục 因nhân 造tạo 觸xúc 。 此thử 不bất 應ưng 然nhiên 。 欲dục 與dữ 身thân 識thức 俱câu 時thời 起khởi 故cố 。 雖tuy 有hữu 障chướng 礙ngại 而nhi 識thức 得đắc 生sanh 。 欲dục 不bất 得đắc 生sanh 。 此thử 有hữu 何hà 理lý 。 心tâm 所sở 法pháp 生sanh 。 必tất 定định 繫hệ 屬thuộc 依y 緣duyên 識thức 合hợp 。 彼bỉ 三tam 具cụ 有hữu 。 又hựu 彼bỉ 希hy 求cầu 大đại 法pháp 地địa 攝nhiếp 。 故cố 與dữ 一nhất 切thiết 心tâm 品phẩm 俱câu 生sanh 。 生sanh 欲dục 勝thắng 因nhân 。

爾nhĩ 時thời 具cụ 有hữu 。 而nhi 不bất 生sanh 者giả 。 必tất 為vi 所sở 餘dư 生sanh 緣duyên 闕khuyết 故cố 。 所sở 餘dư 緣duyên 者giả 。 謂vị 所sở 造tạo 觸xúc 。 故cố 離ly 大đại 種chủng 實thật 有hữu 飢cơ 渴khát 。 造tạo 色sắc 為vi 性tánh 。 又hựu 不bất 應ưng 言ngôn 造tạo 觸xúc 生sanh 障chướng 即tức 障chướng 心tâm 心tâm 所sở 。 勿vật 心tâm 等đẳng 生sanh 障chướng 即tức 障chướng 造tạo 觸xúc 。 無vô 異dị 因nhân 故cố 。 且thả 止chỉ 廣quảng 諍tranh 。 必tất 應ưng 信tín 有hữu 飢cơ 渴khát 二nhị 體thể 造tạo 觸xúc 為vi 性tánh 。 今kim 應ưng 思tư 擇trạch 。 若nhược 諸chư 大đại 種chủng 色sắc 聚tụ 中trung 增tăng 。 為vi 體thể 為vi 用dụng 。 何hà 緣duyên 復phục 勸khuyến 如như 是thị 思tư 擇trạch 。 為vi 欲dục 蠲quyên 除trừ 不bất 實thật 過quá 故cố 。 經kinh 主chủ 自tự 論luận 有hữu 處xứ 說thuyết 言ngôn 。 此thử 是thị 彼bỉ 宗tông 。 所sở 有hữu 過quá 失thất 。 彼bỉ 宗tông 謂vị 彼bỉ 毘tỳ 婆bà 沙sa 師sư 。 言ngôn 諸chư 聚tụ 中trung 一nhất 切thiết 大đại 種chủng 。 體thể 雖tuy 等đẳng 有hữu 而nhi 或hoặc 有hữu 聚tụ 。 作tác 用dụng 偏thiên 增tăng 。 如như 心tâm 心tâm 所sở 。 又hựu 如như 所sở 覺giác 團đoàn 中trung 鹽diêm 味vị 。 未vị 審thẩm 此thử 中trung 經kinh 主chủ 意ý 趣thú 。 定định 謂vị 誰thùy 是thị 毘tỳ 婆bà 沙sa 師sư 。 若nhược 謂vị 善thiện 釋thích 阿a 毘tỳ 達đạt 磨ma 諸chư 大đại 論luận 師sư 。 彼bỉ 無vô 此thử 說thuyết 。 彼bỉ 說thuyết 大đại 種chủng 由do 體thể 故cố 增tăng 。 石thạch 水thủy 焰diễm 風phong 。 諸chư 色sắc 聚tụ 內nội 。 堅kiên 濕thấp 煖noãn 動động 體thể 相tướng 偏thiên 增tăng 。 一nhất 一nhất 聚tụ 中trung 各các 了liễu 一nhất 故cố 。 若nhược 諸chư 聚tụ 內nội 大đại 種chủng 體thể 均quân 。 不bất 應ưng 此thử 中trung 各các 唯duy 了liễu 一nhất 。 又hựu 隨tùy 世thế 想tưởng 立lập 地địa 等đẳng 名danh 。 應ưng 全toàn 無vô 因nhân 。 空không 有hữu 言ngôn 說thuyết 。 以dĩ 諸chư 色sắc 聚tụ 形hình 顯hiển 皆giai 同đồng 。 若nhược 執chấp 堅kiên 等đẳng 體thể 均quân 無vô 異dị 。 因nhân 何hà 得đắc 生sanh 地địa 等đẳng 別biệt 想tưởng 。 若nhược 謂vị 因nhân 用dụng 。 理lý 必tất 不bất 然nhiên 。 用dụng 與dữ 自tự 體thể 。 無vô 差sai 別biệt 故cố 。 用dụng 若nhược 是thị 實thật 即tức 體thể 增tăng 成thành 。 實thật 即tức 體thể 故cố 。 用dụng 若nhược 非phi 實thật 亦diệc 體thể 增tăng 成thành 。 不bất 異dị 體thể 故cố 。 無vô 非phi 實thật 用dụng 異dị 體thể 有hữu 增tăng 。 由do 此thử 即tức 釋thích 彼bỉ 心tâm 心tâm 所sở 團đoàn 中trung 鹽diêm 喻dụ 。 謂vị 鹽diêm 受thọ 等đẳng 。 用dụng 即tức 體thể 故cố 。 即tức 體thể 用dụng 增tăng 。 總tổng 說thuyết 如như 是thị 。 然nhiên 有hữu 差sai 別biệt 。 謂vị 諸chư 大đại 種chủng 有hữu 對đối 礙ngại 故cố 。 可khả 積tích 集tập 故cố 。 方phương 處xứ 差sai 別biệt 。 分phân 明minh 可khả 了liễu 。 受thọ 等đẳng 無vô 對đối 。 不bất 可khả 積tích 集tập 。 但đãn 由do 用dụng 別biệt 。 了liễu 增tăng 微vi 異dị 。 是thị 故cố 大đại 種chủng 。 體thể 可khả 積tích 集tập 。 就tựu 體thể 說thuyết 增tăng 。 心tâm 心tâm 所sở 法pháp 。 就tựu 用dụng 差sai 別biệt 。 說thuyết 增tăng 微vi 異dị 。 豈khởi 不bất 色sắc 法pháp 亦diệc 見kiến 用dụng 增tăng 。 如như 酢tạc 和hòa 水thủy 。 良lương 藥dược 和hòa 毒độc 。 鹽diêm 和hòa 水thủy 等đẳng 。 雖tuy 兩lưỡng 數số 同đồng 。 而nhi 用dụng 有hữu 異dị 。 如như 何hà 言ngôn 色sắc 就tựu 體thể 說thuyết 增tăng 。 此thử 不bất 相tương 違vi 。 以dĩ 酢tạc 與dữ 水thủy 觸xúc 微vi 雖tuy 等đẳng 而nhi 味vị 不bất 同đồng 。 酢tạc 味vị 微vi 多đa 。 水thủy 味vị 微vi 少thiểu 。 故cố 酢tạc 味vị 勝thắng 。 還hoàn 由do 體thể 增tăng 。 於ư 諸chư 聚tụ 中trung 有hữu 味vị 等đẳng 物vật 。 體thể 增tăng 強cường/cưỡng 故cố 。 謂vị 是thị 用dụng 增tăng 。 良lương 藥dược 毒độc 等đẳng 。 緣duyên 起khởi 理lý 門môn 。 有hữu 差sai 別biệt 故cố 。 體thể 類loại 如như 是thị 。 由do 此thử 雖tuy 少thiểu 而nhi 能năng 伏phục 多đa 。 非phi 異dị 體thể 類loại 有hữu 別biệt 用dụng 生sanh 。 故cố 執chấp 用dụng 增tăng 。 是thị 為vi 邪tà 計kế 。 或hoặc 如như 類loại 別biệt 。 品phẩm 別biệt 亦diệc 爾nhĩ 。 故cố 唯duy 心tâm 等đẳng 。 就tựu 用dụng 說thuyết 增tăng 。 就tựu 體thể 說thuyết 增tăng 。 謂vị 諸chư 色sắc 法pháp 。 譬thí 如như 依y 多đa 依y 一nhất 成thành 故cố 。 又hựu 諸chư 大đại 種chủng 就tựu 體thể 說thuyết 增tăng 。 現hiện 可khả 得đắc 故cố 。 教giáo 故cố 。 理lý 故cố 。 謂vị 大đại 種chủng 增tăng 即tức 體thể 可khả 得đắc 。 非phi 用dụng 非phi 業nghiệp 。 有hữu 集tập 礙ngại 故cố 。 教giáo 者giả 謂vị 如như 種chủng 喻dụ 經kinh 說thuyết 。 若nhược 有hữu 地địa 界giới 。 無vô 水thủy 界giới 者giả 。 應ưng 不bất 聚tụ 集tập 。 無vô 能năng 攝nhiếp 故cố 。 如như 是thị 一nhất 一nhất 。 廣quảng 說thuyết 如như 經kinh 。 此thử 經Kinh 意ý 言ngôn 。 非phi 有hữu 色sắc 聚tụ 全toàn 無vô 水thủy 界giới 。 若nhược 全toàn 無vô 者giả 。 應ưng 不bất 和hòa 合hợp 。 然nhiên 有hữu 不bất 能năng 攝nhiếp 餘dư 色sắc 聚tụ 令linh 和hòa 合hợp 者giả 。 以dĩ 其kỳ 少thiểu 故cố 。 自tự 餘dư 諸chư 界giới 。 准chuẩn 釋thích 應ưng 知tri 。 理lý 謂vị 大đại 種chủng 若nhược 但đãn 用dụng 增tăng 。 非phi 體thể 聚tụ 積tích 。 而nhi 說thuyết 增tăng 者giả 。 應ưng 有hữu 大đại 種chủng 。 或hoặc 所sở 造tạo 色sắc 一nhất 極cực 微vi 上thượng 亦diệc 有hữu 用dụng 增tăng 。 如như 於ư 受thọ 等đẳng 一nhất 法pháp 體thể 上thượng 。 有hữu 時thời 用dụng 增tăng 獨độc 能năng 為vi 境cảnh 。 何hà 緣duyên 極cực 微vi 一nhất 一nhất 別biệt 住trụ 。 不bất 能năng 為vi 境cảnh 生sanh 五ngũ 識thức 身thân 。 又hựu 諸chư 極cực 微vi 用dụng 增tăng 強cường/cưỡng 者giả 。 其kỳ 相tương/tướng 麁thô 著trước 。 應ưng 非phi 極cực 微vi 。 故cố 諸chư 色sắc 法pháp 。 由do 可khả 積tích 聚tụ 體thể 有hữu 對đối 礙ngại 。 就tựu 體thể 說thuyết 增tăng 。 諸chư 無vô 色sắc 法pháp 不bất 可khả 積tích 聚tụ 。 體thể 無vô 對đối 礙ngại 。 就tựu 用dụng 說thuyết 增tăng 。 此thử 義nghĩa 既ký 成thành 。 不bất 可khả 傾khuynh 動động 。 而nhi 經kinh 主chủ 說thuyết 。 毘tỳ 婆bà 沙sa 師sư 。 言ngôn 諸chư 聚tụ 中trung 一nhất 切thiết 大đại 種chủng 體thể 雖tuy 等đẳng 有hữu 。 而nhi 或hoặc 有hữu 聚tụ 用dụng 偏thiên 增tăng 者giả 。 此thử 未vị 識thức 宗tông 。 故cố 作tác 是thị 說thuyết 。 又hựu 今kim 應ưng 說thuyết 。 堅kiên 等đẳng 何hà 因nhân 是thị 色sắc 所sở 依y 。 非phi 餘dư 色sắc 等đẳng 。 以dĩ 此thử 遍biến 滿mãn 一nhất 切thiết 處xứ 故cố 。 謂vị 諸chư 聚tụ 中trung 地địa 等đẳng 四tứ 相tương/tướng 。 皆giai 遍biến 具cụ 有hữu 。 色sắc 等đẳng 不bất 然nhiên 。 由do 此thử 地địa 等đẳng 三tam 義nghĩa 成thành 立lập 。 一nhất 所sở 依y 義nghĩa 。 二nhị 能năng 生sanh 義nghĩa 。 三tam 廣quảng 大đại 義nghĩa 。 又hựu 是thị 色sắc 等đẳng 所sở 隨tùy 逐trục 故cố 。 現hiện 見kiến 世thế 間gian 。 瓶bình 盆bồn 等đẳng 物vật 。 由do 火hỏa 成thành 熟thục 。 便tiện 有hữu 色sắc 等đẳng 轉chuyển 變biến 可khả 得đắc 。 扣khấu 擊kích 彈đàn 撫phủ 。 有hữu 差sai 別biệt 故cố 。 聲thanh 轉chuyển 變biến 生sanh 。 餘dư 色sắc 等đẳng 中trung 。 無vô 如như 是thị 事sự 。 是thị 故cố 堅kiên 等đẳng 。 色sắc 等đẳng 所sở 隨tùy 。 是thị 色sắc 所sở 依y 。 非phi 餘dư 色sắc 等đẳng 。 又hựu 能năng 損tổn 壞hoại 餘dư 色sắc 物vật 故cố 。 色sắc 等đẳng 依y 地địa 無vô 能năng 壞hoại 用dụng 。 若nhược 爾nhĩ 久cửu 觀quán 雪tuyết 等đẳng 盛thịnh 色sắc 。 根căn 不bất 應ưng 壞hoại 。 不bất 爾nhĩ 彼bỉ 色sắc 所sở 依y 能năng 壞hoại 根căn 所sở 依y 故cố 。 以dĩ 於ư 闇ám 中trung 覺giác 彼bỉ 生sanh 苦khổ 。 故cố 知tri 唯duy 壞hoại 大đại 種chủng 非phi 根căn 。 若nhược 壞hoại 於ư 根căn 不bất 應ưng 覺giác 彼bỉ 發phát 生sanh 身thân 識thức 。 又hựu 色sắc 不bất 能năng 損tổn 壞hoại 大đại 種chủng 。 非phi 所sở 觸xúc 故cố 。 是thị 故cố 大đại 種chủng 。 獨độc 能năng 損tổn 壞hoại 餘dư 色sắc 物vật 故cố 。 是thị 色sắc 所sở 依y 。 非phi 餘dư 色sắc 等đẳng 。 有hữu 說thuyết 。 堅kiên 等đẳng 所sở 觸xúc 性tánh 故cố 。 能năng 為vi 所sở 依y 。 此thử 說thuyết 非phi 理lý 。 冷lãnh 等đẳng 應ưng 成thành 大đại 種chủng 性tánh 故cố 。 然nhiên 冷lãnh 等đẳng 觸xúc 。 非phi 遍biến 滿mãn 故cố 。 不bất 成thành 大đại 種chủng 。 豈khởi 不bất 煖noãn 中trung 無vô 有hữu 冷lãnh 觸xúc 。 於ư 冷lãnh 觸xúc 中trung 亦diệc 無vô 有hữu 煖noãn 。 煖noãn 應ưng 如như 冷lãnh 。 亦diệc 非phi 大đại 種chủng 。 此thử 難nạn/nan 不bất 然nhiên 。 冷lãnh 有hữu 煖noãn 故cố 。 由do 被bị 冷lãnh 覆phú 。 而nhi 不bất 可khả 知tri 。 若nhược 爾nhĩ 冷lãnh 觸xúc 應ưng 同đồng 煖noãn 遍biến 。 不bất 爾nhĩ 冷lãnh 用dụng 煖noãn 中trung 無vô 故cố 。 以dĩ 於ư 冷lãnh 中trung 煖noãn 用dụng 可khả 得đắc 。 非phi 於ư 煖noãn 中trung 冷lãnh 用dụng 可khả 得đắc 。 冷lãnh 同đồng 煖noãn 遍biến 。 此thử 難nạn/nan 應ưng 止chỉ 。 煖noãn 用dụng 者giả 何hà 。 謂vị 能năng 成thành 熟thục 。 豈khởi 不bất 見kiến 冷lãnh 。 亦diệc 能năng 成thành 熟thục 。 如như 有hữu 煖noãn 故cố 物vật 不bất 爛lạn 壞hoại 。 不bất 爛lạn 壞hoại 因nhân 名danh 能năng 成thành 熟thục 。 冷lãnh 亦diệc 如như 是thị 。 應ưng 與dữ 煖noãn 同đồng 。 此thử 亦diệc 不bất 然nhiên 。 水thủy 風phong 界giới 盛thịnh 。 暫tạm 時thời 凝ngưng 結kết 。 此thử 中trung 成thành 熟thục 。 即tức 煖noãn 用dụng 故cố 。 是thị 故cố 不bất 應ưng 說thuyết 言ngôn 。 堅kiên 等đẳng 所sở 觸xúc 性tánh 故cố 。 能năng 為vi 所sở 依y 。 冷lãnh 等đẳng 應ưng 成thành 大đại 種chủng 性tánh 故cố 。 然nhiên 彼bỉ 冷lãnh 觸xúc 。 水thủy 風phong 界giới 增tăng 。 四tứ 大đại 果quả 故cố 。 是thị 所sở 造tạo 色sắc 。 又hựu 彼bỉ 冷lãnh 觸xúc 。 持trì 攝nhiếp 熟thục 長trường/trưởng 。 四tứ 決quyết 定định 用dụng 。 不bất 可khả 得đắc 故cố 。 體thể 非phi 大đại 種chủng 。 豈khởi 不bất 由do 冷lãnh 雪tuyết 等đẳng 凝ngưng 結kết 有hữu 勝thắng 用dụng 耶da 。 此thử 言ngôn 非phi 理lý 。 水thủy 風phong 界giới 盛thịnh 。 如như 造tạo 冷lãnh 觸xúc 。 生sanh 彼bỉ 果quả 故cố 。 亦diệc 由do 煖noãn 故cố 。 甘cam 蔗giá 汁trấp 等đẳng 。 凝ngưng 結kết 可khả 得đắc 。 若nhược 言ngôn 冷lãnh 是thị 大đại 種chủng 果quả 者giả 冷lãnh 煖noãn 相tương 違vi 。 不bất 應ưng 和hòa 合hợp 。 如như 何hà 從tùng 煖noãn 生sanh 於ư 冷lãnh 耶da 。 如như 堅kiên 與dữ 濕thấp 同đồng 一nhất 事sự 故cố 。 互hỗ 不bất 相tương 違vi 。 水thủy 火hỏa 亦diệc 然nhiên 。 既ký 同đồng 一nhất 事sự 。 理lý 無vô 相tướng 反phản 。 如như 以dĩ 冷lãnh 水thủy 澆kiêu 灌quán 石thạch 灰hôi 。 從tùng 冷lãnh 生sanh 熱nhiệt 。 此thử 亦diệc 應ưng 爾nhĩ 。 以dĩ 諸chư 大đại 種chủng 同đồng 一nhất 事sự 故cố 。 雖tuy 性tánh 相tướng 違vi 而nhi 恆hằng 和hòa 合hợp 。 冷lãnh 是thị 水thủy 風phong 近cận 所sở 生sanh 果quả 。 地địa 界giới 與dữ 彼bỉ 都đô 不bất 相tương 違vi 。 火hỏa 性tánh 雖tuy 違vi 而nhi 不bất 為vi 損tổn 。 同đồng 一nhất 果quả 故cố 。 何hà 妨phương 和hòa 合hợp 。 又hựu 若nhược 見kiến 彼bỉ 諸chư 界giới 增tăng 故cố 。 於ư 諸chư 聚tụ 中trung 立lập 異dị 大đại 種chủng 。 即tức 彼bỉ 諸chư 界giới 。 是thị 能năng 生sanh 長trưởng 諸chư 造tạo 色sắc 因nhân 。 名danh 為vi 大đại 種chủng 。 非phi 冷lãnh 增tăng 故cố 。 於ư 諸chư 聚tụ 中trung 立lập 異dị 大đại 種chủng 。 故cố 非phi 大đại 種chủng 。 然nhiên 煖noãn 增tăng 故cố 。 於ư 諸chư 聚tụ 中trung 異dị 大đại 想tưởng 滅diệt 異dị 大đại 想tưởng 生sanh 。 冷lãnh 即tức 不bất 爾nhĩ 。 是thị 故cố 冷lãnh 煖noãn 。 能năng 依y 所sở 依y 。 二nhị 性tánh 差sai 別biệt 。 豈khởi 不bất 現hiện 見kiến 由do 冷lãnh 增tăng 故cố 水thủy 界giới 凝ngưng 結kết 。 世thế 間gian 於ư 此thử 亦diệc 立lập 種chủng 種chủng 氷băng 雪tuyết 雹bạc 名danh 。 此thử 難nạn/nan 如như 前tiền 水thủy 風phong 界giới 盛thịnh 如như 造tạo 冷lãnh 觸xúc 生sanh 彼bỉ 果quả 釋thích 。 或hoặc 氷băng 雪tuyết 雹bạc 即tức 水thủy 異dị 名danh 。 非phi 草thảo 木mộc 等đẳng 異dị 名danh 稱xưng 火hỏa 。 故cố 彼bỉ 所sở 難nạn/nan 理lý 定định 不bất 齊tề 。 是thị 故cố 冷lãnh 觸xúc 唯duy 所sở 造tạo 性tánh 。 由do 斯tư 觸xúc 界giới 有hữu 二nhị 義nghĩa 成thành 。 餘dư 九cửu 色sắc 界giới 。 唯duy 是thị 所sở 造tạo 。 謂vị 五ngũ 色sắc 根căn 。 色sắc 聲thanh 香hương 味vị 。 法Pháp 界Giới 一nhất 分phần/phân 。 亦diệc 唯duy 所sở 造tạo 。 此thử 復phục 云vân 何hà 。 謂vị 無vô 表biểu 業nghiệp 。 依y 大đại 種chủng 生sanh 。 故cố 名danh 所sở 造tạo 。 然nhiên 聲thanh 為vi 顯hiển 定định 無vô 一nhất 界giới 唯duy 大đại 種chủng 性tánh 。 餘dư 七thất 心tâm 界giới 。 法Pháp 界Giới 一nhất 分phần/phân 。 除trừ 無vô 表biểu 色sắc 。 俱câu 非phi 二nhị 種chủng 。 義nghĩa 准chuẩn 已dĩ 成thành 。 譬thí 喻dụ 論luận 師sư 。 作tác 如như 是thị 說thuyết 。 諸chư 所sở 造tạo 色sắc 非phi 異dị 大đại 種chủng 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 契Khế 經Kinh 說thuyết 故cố 。 如như 說thuyết 。 云vân 何hà 名danh 內nội 地địa 界giới 。 謂vị 於ư 眼nhãn 肉nhục 團đoàn 中trung 若nhược 內nội 各các 別biệt 堅kiên 性tánh 堅kiên 類loại 隣lân 近cận 執chấp 受thọ 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 若nhược 異dị 大đại 種chủng 別biệt 有hữu 諸chư 根căn 。 不bất 應ưng 於ư 根căn 說thuyết 大đại 種chủng 性tánh 。 又hựu 餘dư 經kinh 說thuyết 。 苾Bật 芻Sô 當đương 知tri 。 諸chư 有hữu 士sĩ 夫phu 皆giai 即tức 六lục 界giới 。 既ký 定định 說thuyết 六lục 。 為vi 假giả 有hữu 情tình 所sở 依y 實thật 事sự 。 故cố 知tri 眼nhãn 等đẳng 色sắc 等đẳng 造tạo 色sắc 。 非phi 異dị 大đại 種chủng 。 若nhược 所sở 造tạo 色sắc 異dị 諸chư 大đại 種chủng 。 有hữu 何hà 意ý 趣thú 。 此thử 經Kinh 不bất 說thuyết 。 彼bỉ 言ngôn 非phi 理lý 。 不bất 了liễu 契Khế 經Kinh 深thâm 意ý 趣thú 故cố 。 前tiền 所sở 引dẫn 經kinh 。 順thuận 世thế 名danh 想tưởng 。 故cố 作tác 是thị 說thuyết 。 謂vị 諸chư 世thế 間gian 。 眼nhãn 肉nhục 團đoàn 中trung 。 起khởi 眼nhãn 名danh 想tưởng 。 此thử 眼nhãn 名danh 想tưởng 。 依y 眼nhãn 所sở 依y 大đại 種chủng 等đẳng 起khởi 。 眼nhãn 肉nhục 團đoàn 者giả 。 總tổng 說thuyết 一nhất 切thiết 。 不bất 離ly 眼nhãn 根căn 大đại 種chủng 所sở 造tạo 。 若nhược 不bất 爾nhĩ 者giả 。 此thử 經Kinh 唯duy 應ưng 說thuyết 謂vị 於ư 眼nhãn 內nội 各các 別biệt 等đẳng 。 堅kiên 性tánh 等đẳng 言ngôn 。 已dĩ 遮già 慧tuệ 眼nhãn 。 應ưng 不bất 須tu 說thuyết 肉nhục 團đoàn 中trung 言ngôn 。 又hựu 於ư 眼nhãn 言ngôn 是thị 因nhân 第đệ 七thất 。 肉nhục 團đoàn 中trung 言ngôn 是thị 依y 第đệ 七thất 。 由do 此thử 表biểu 知tri 。 總tổng 攝nhiếp 一nhất 切thiết 因nhân 眼nhãn 所sở 起khởi 。 不bất 離ly 眼nhãn 根căn 大đại 種chủng 所sở 造tạo 。 是thị 因nhân 於ư 眼nhãn 所sở 起khởi 肉nhục 團đoàn 。 其kỳ 中trung 所sở 有hữu 。 內nội 各các 別biệt 等đẳng 。 名danh 內nội 地địa 界giới 。 此thử 則tắc 顯hiển 示thị 。 眼nhãn 等đẳng 生sanh 因nhân 依y 因nhân 等đẳng 地địa 。 由do 此thử 重trùng 說thuyết 二nhị 第đệ 七thất 言ngôn 。 總tổng 攝nhiếp 一nhất 切thiết 眼nhãn 及cập 肉nhục 團đoàn 所sở 依y 大đại 種chủng 。 後hậu 所sở 引dẫn 經kinh 。 唯duy 說thuyết 六lục 界giới 。 不bất 言ngôn 餘dư 者giả 。 有hữu 別biệt 意ý 趣thú 。 謂vị 續tục 生sanh 時thời 眼nhãn 等đẳng 無vô 故cố 。 雖tuy 於ư 此thử 位vị 亦diệc 有hữu 身thân 根căn 。 而nhi 猶do 未vị 能năng 覺giác 冷lãnh 等đẳng 觸xúc 。 若nhược 法pháp 有hữu 體thể 。 未vị 起khởi 作tác 用dụng 。 不bất 應ưng 立lập 在tại 有hữu 用dụng 品phẩm 中trung 。 又hựu 唯duy 六lục 界giới 。 是thị 諸chư 有hữu 情tình 。 有hữu 用dụng 本bổn 事sự 。 從tùng 續tục 生sanh 心tâm 至chí 命mạng 終chung 心tâm 。 常thường 有hữu 用dụng 故cố 。 住trụ 滅diệt 定định 者giả 。 識thức 有hữu 何hà 用dụng 。 彼bỉ 過quá 去khứ 識thức 。 能năng 作tác 未vị 來lai 。 等đẳng 無vô 間gian 緣duyên 。 由do 此thử 當đương 果quả 決quyết 定định 現hiện 起khởi 。 是thị 彼bỉ 識thức 用dụng 。 若nhược 爾nhĩ 身thân 根căn 亦diệc 應ưng 有hữu 用dụng 。 同đồng 類loại 因nhân 用dụng 未vị 嘗thường 無vô 故cố 。 此thử 難nạn/nan 不bất 然nhiên 。 非phi 定định 成thành 就tựu 與dữ 定định 成thành 就tựu 。 有hữu 差sai 別biệt 故cố 。 謂vị 有hữu 身thân 根căn 。 雖tuy 不bất 成thành 就tựu 。 而nhi 有hữu 與dữ 果quả 。 同đồng 類loại 因nhân 用dụng 。 定định 無vô 彼bỉ 識thức 。 體thể 不bất 成thành 就tựu 。 能năng 作tác 當đương 果quả 。 等đẳng 無vô 間gian 緣duyên 。 故cố 識thức 與dữ 身thân 。 義nghĩa 非phi 均quân 等đẳng 。 又hựu 身thân 根căn 用dụng 。 非phi 同đồng 類loại 因nhân 。 為vi 識thức 生sanh 依y 。 是thị 身thân 根căn 用dụng 。 入nhập 滅diệt 定định 者giả 。 決quyết 定định 當đương 出xuất 後hậu 識thức 生sanh 依y 。 是thị 前tiền 識thức 用dụng 。 故cố 唯duy 六lục 界giới 。 是thị 諸chư 有hữu 情tình 。 有hữu 用dụng 本bổn 事sự 。 理lý 極cực 成thành 立lập 。 或hoặc 舉cử 空không 界giới 。 表biểu 諸chư 造tạo 色sắc 。 故cố 引dẫn 此thử 經Kinh 非phi 遮già 所sở 造tạo 。 空không 界giới 實thật 有hữu 是thị 所sở 造tạo 色sắc 。 前tiền 已dĩ 成thành 故cố 。 又hựu 執chấp 造tạo 色sắc 不bất 異dị 大đại 種chủng 。 則tắc 應ưng 色sắc 等đẳng 。 皆giai 同đồng 一nhất 相tướng 。 謂vị 堅kiên 等đẳng 相tương/tướng 。 若nhược 爾nhĩ 眼nhãn 等đẳng 五ngũ 根căn 所sở 行hành 。 應ưng 無vô 差sai 別biệt 。 是thị 則tắc 違vi 經kinh 所sở 說thuyết 。 眼nhãn 等đẳng 所sở 行hành 各các 異dị 。 如như 何hà 所sở 執chấp 色sắc 等đẳng 境cảnh 界giới 。 皆giai 同đồng 一nhất 相tướng 。 謂vị 堅kiên 等đẳng 相tương/tướng 。 然nhiên 非phi 一nhất 切thiết 境cảnh 一nhất 切thiết 根căn 所sở 行hành 。 此thử 不bất 能năng 令linh 智trí 者giả 心tâm 喜hỷ 若nhược 言ngôn 如như 說thuyết 色sắc 等đẳng 五ngũ 境cảnh 雖tuy 同đồng 一nhất 相tương 謂vị 造tạo 色sắc 相tướng 。 而nhi 無vô 此thử 失thất 。 如như 是thị 大đại 種chủng 與dữ 所sở 造tạo 色sắc 。 雖tuy 同đồng 一nhất 相tương 謂vị 堅kiên 等đẳng 相tương/tướng 。 而nhi 無vô 失thất 者giả 。 此thử 亦diệc 不bất 然nhiên 。 非phi 許hứa 造tạo 色sắc 性tánh 有hữu 別biệt 法pháp 體thể 故cố 。 又hựu 眼nhãn 等đẳng 根căn 。 於ư 色sắc 等đẳng 境cảnh 。 取thủ 定định 別biệt 相tướng 。 非phi 定định 總tổng 故cố 。 所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 此thử 宗tông 不bất 許hứa 所sở 造tạo 色sắc 性tánh 如như 堅kiên 等đẳng 相tương/tướng 有hữu 別biệt 法pháp 體thể 。 故cố 不bất 可khả 謂vị 如như 說thuyết 色sắc 等đẳng 。 雖tuy 同đồng 所sở 造tạo 一nhất 法pháp 自tự 性tánh 。 而nhi 眼nhãn 根căn 等đẳng 境cảnh 別biệt 義nghĩa 成thành 。 如như 是thị 色sắc 等đẳng 雖tuy 同đồng 堅kiên 等đẳng 一nhất 法pháp 自tự 相tương/tướng 。 而nhi 眼nhãn 等đẳng 根căn 境cảnh 別biệt 義nghĩa 立lập 又hựu 眼nhãn 等đẳng 根căn 於ư 色sắc 等đẳng 境cảnh 。 取thủ 定định 別biệt 相tướng 。 非phi 定định 總tổng 相tương/tướng 。 勿vật 眼nhãn 等đẳng 根căn 與dữ 色sắc 等đẳng 境cảnh 總tổng 相tương/tướng 同đồng 故cố 。 亦diệc 是thị 眼nhãn 等đẳng 五ngũ 根căn 所sở 取thủ 。 成thành 大đại 過quá 失thất 。 又hựu 受thọ 等đẳng 法pháp 與dữ 色sắc 等đẳng 境cảnh 。 亦diệc 同đồng 一nhất 相tương/tướng 所sở 謂vị 行hành 相tương/tướng 。 受thọ 等đẳng 亦diệc 應ưng 眼nhãn 等đẳng 所sở 取thủ 。 是thị 故cố 決quyết 定định 。 應ưng 許hứa 色sắc 等đẳng 有hữu 不bất 共cộng 相tương 。 種chủng 類loại 差sai 別biệt 。 由do 此thử 眼nhãn 等đẳng 。 雖tuy 一nhất 一nhất 根căn 能năng 取thủ 多đa 相tương/tướng 。 而nhi 無vô 五ngũ 根căn 境cảnh 雜tạp 亂loạn 失thất 。 種chủng 類loại 別biệt 故cố 若nhược 謂vị 如như 彼bỉ 眼nhãn 等đẳng 五ngũ 根căn 。 雖tuy 同đồng 一nhất 相tương 謂vị 澄trừng 淨tịnh 相tương/tướng 。 而nhi 能năng 各các 各các 別biệt 取thủ 境cảnh 界giới 。 如như 是thị 色sắc 等đẳng 。 雖tuy 同đồng 一nhất 相tương 謂vị 堅kiên 等đẳng 相tương/tướng 而nhi 是thị 眼nhãn 等đẳng 各các 別biệt 所sở 行hành 。 此thử 亦diệc 不bất 然nhiên 。 餘dư 法pháp 亦diệc 有hữu 澄trừng 淨tịnh 相tương/tướng 故cố 。 若nhược 澄trừng 淨tịnh 相tương/tướng 。 是thị 眼nhãn 等đẳng 根căn 差sai 別biệt 相tương/tướng 者giả 。 是thị 則tắc 不bất 應ưng 許hứa 。 所sở 餘dư 法pháp 亦diệc 有hữu 此thử 相tương/tướng 。 然nhiên 澄trừng 淨tịnh 相tương/tướng 。 亦diệc 許hứa 信tín 有hữu 。 是thị 故cố 澄trừng 淨tịnh 。 於ư 眼nhãn 等đẳng 根căn 。 非phi 差sai 別biệt 相tương/tướng 。 然nhiên 堅kiên 濕thấp 等đẳng 。 是thị 差sai 別biệt 相tương/tướng 。 若nhược 執chấp 色sắc 等đẳng 此thử 相tương/tướng 皆giai 同đồng 。 而nhi 言ngôn 眼nhãn 根căn 唯duy 取thủ 色sắc 處xứ 。 非phi 觸xúc 處xứ 者giả 。 無vô 別biệt 因nhân 證chứng 。 或hoặc 復phục 眼nhãn 等đẳng 。 雖tuy 淨tịnh 相tương/tướng 同đồng 。 而nhi 功công 能năng 異dị 。 故cố 別biệt 取thủ 境cảnh 。 功công 能năng 異dị 者giả 。 由do 因nhân 別biệt 故cố 。 眼nhãn 等đẳng 雖tuy 同đồng 四tứ 大đại 種chủng 果quả 。 而nhi 諸chư 大đại 種chủng 增tăng 減giảm 不bất 同đồng 。 因nhân 既ký 不bất 同đồng 果quả 功công 能năng 異dị 。 由do 斯tư 取thủ 境cảnh 差sai 別biệt 義nghĩa 成thành 。 又hựu 不bất 應ưng 言ngôn 色sắc 等đẳng 差sai 別biệt 亦diệc 由do 大đại 種chủng 增tăng 減giảm 不bất 同đồng 。 若nhược 爾nhĩ 極cực 微vi 有hữu 不bất 成thành 過quá 。 故cố 汝nhữ 此thử 救cứu 。 理lý 定định 不bất 然nhiên 。 又hựu 彼bỉ 具Cụ 壽thọ 云vân 何hà 安an 立lập 境cảnh 有hữu 境cảnh 異dị 。 謂vị 若nhược 有hữu 人nhân 。 自tự 觸xúc 身thân 分phần/phân 。 既ký 執chấp 身thân 觸xúc 。 皆giai 同đồng 一nhất 相tướng 。 一nhất 剎sát 那na 中trung 。 互hỗ 無vô 差sai 別biệt 。 立lập 誰thùy 為vi 境cảnh 。 誰thùy 為vi 有hữu 境cảnh 。 若nhược 有hữu 差sai 別biệt 性tánh 別biệt 義nghĩa 成thành 。 謂vị 堅kiên 等đẳng 相tương/tướng 。 所sở 觸xúc 名danh 境cảnh 。 與dữ 此thử 相tương 違vi 身thân 名danh 有hữu 境cảnh 。 許hứa 身thân 觸xúc 性tánh 。 有hữu 差sai 別biệt 故cố 。 若nhược 無vô 差sai 別biệt 。 則tắc 無vô 安an 立lập 境cảnh 有hữu 境cảnh 異dị 。 便tiện 違vi 理lý 教giáo 。 若nhược 言ngôn 如như 意ý 雖tuy 同đồng 一nhất 相tương/tướng 而nhi 一nhất 剎sát 那na 立lập 境cảnh 有hữu 境cảnh 不bất 相tương 違vi 者giả 。 理lý 亦diệc 不bất 然nhiên 。 意ý 雖tuy 為vi 境cảnh 。 而nhi 一nhất 切thiết 時thời 立lập 為vi 有hữu 境cảnh 。 故cố 無vô 斯tư 過quá 。 然nhiên 身thân 根căn 境cảnh 堅kiên 等đẳng 大đại 種chủng 。 未vị 嘗thường 有hữu 時thời 立lập 為vi 有hữu 境cảnh 。 故cố 彼bỉ 例lệ 救cứu 。 理lý 極cực 不bất 齊tề 。 許hứa 身thân 根căn 境cảnh 堅kiên 等đẳng 大đại 種chủng 亦diệc 是thị 有hữu 境cảnh 。

復phục 有hữu 何hà 失thất 。 如như 意ý 唯duy 應ưng 立lập 為vi 一nhất 處xứ 。 是thị 則tắc 應ưng 無vô 。 決quyết 定định 安an 立lập 。 此thử 為vi 身thân 處xứ 。 此thử 為vi 觸xúc 處xứ 。 應ưng 說thuyết 此thử 中trung 有hữu 何hà 定định 理lý 。 判phán 此thử 唯duy 境cảnh 此thử 唯duy 有hữu 境cảnh 。 故cố 彼bỉ 所sở 宗tông 。 雜tạp 亂loạn 難nạn/nan 辯biện 又hựu 若nhược 色sắc 等đẳng 即tức 諸chư 大đại 種chủng 。 彼bỉ 說thuyết 一nhất 一nhất 青thanh 色sắc 極cực 微vi 。 即tức 四tứ 大đại 種chủng 。 或hoặc 唯duy 是thị 一nhất 。 二nhị 俱câu 有hữu 過quá 。 然nhiên 色sắc 處xứ 等đẳng 。 雖tuy 色sắc 名danh 同đồng 。 而nhi 有hữu 青thanh 雄hùng 香hương 甘cam 冷lãnh 等đẳng 性tánh 相tướng 差sai 別biệt 。 由do 此thử 五ngũ 境cảnh 展triển 轉chuyển 不bất 同đồng 。 眼nhãn 等đẳng 五ngũ 根căn 無vô 共cộng 境cảnh 過quá 。 若nhược 諸chư 大đại 種chủng 。 性tánh 相tướng 各các 別biệt 。 與dữ 青thanh 極cực 微vi 體thể 無vô 異dị 者giả 。 豈khởi 不bất 一nhất 故cố 。 四tứ 性tánh 不bất 成thành 。 若nhược 青thanh 極cực 微vi 。 唯duy 一nhất 大đại 種chủng 。 即tức 四tứ 大đại 種chủng 。 應ưng 互hỗ 相tương 離ly 。 一nhất 聚tụ 唯duy 有hữu 一nhất 大đại 種chủng 故cố 。 是thị 則tắc 違vi 害hại 種chủng 喻dụ 等đẳng 經kinh 。 不bất 應ưng 別biệt 異dị 性tánh 相tướng 大đại 種chủng 成thành 無vô 差sai 別biệt 。 一nhất 青thanh 色sắc 聚tụ 。 若nhược 言ngôn 隨tùy 一nhất 增tăng 故cố 爾nhĩ 者giả 。 應ưng 說thuyết 何hà 界giới 增tăng 故cố 為vi 青thanh 。 若nhược 謂vị 地địa 界giới 。 陂bi 池trì 河hà 海hải 應ưng 無vô 青thanh 色sắc 。 若nhược 謂vị 水thủy 界giới 。 玉ngọc 青thanh 石thạch 等đẳng 應ưng 不bất 極cực 青thanh 。 若nhược 謂vị 火hỏa 界giới 。 世thế 間gian 盛thịnh 火hỏa 不bất 應ưng 極cực 赤xích 。 若nhược 謂vị 風phong 界giới 。 風phong 中trung 不bất 應ưng 。 色sắc 不bất 可khả 得đắc 。 若nhược 說thuyết 青thanh 色sắc 異dị 諸chư 大đại 種chủng 。 實thật 有hữu 一nhất 體thể 。 隨tùy 一nhất 界giới 增tăng 。 多đa 四tứ 大đại 種chủng 。 各các 生sanh 青thanh 色sắc 。 合hợp 成thành 一nhất 聚tụ 。 於ư 理lý 無vô 違vi 。 故cố 異dị 大đại 種chủng 。 有hữu 所sở 造tạo 色sắc 。

復phục 有hữu 至chí 教giáo 。 分phân 明minh 證chứng 成thành 。 如như 契Khế 經Kinh 言ngôn 。 諸chư 所sở 有hữu 色sắc 。 皆giai 四tứ 大đại 種chủng 。 及cập 四tứ 大đại 種chủng 所sở 造tạo 攝nhiếp 故cố 。

復phục 有hữu 何hà 理lý 。 知tri 所sở 造tạo 言ngôn 異dị 諸chư 大đại 種chủng 。 別biệt 有hữu 所sở 目mục 。 然nhiên 契Khế 經Kinh 說thuyết 。 有hữu 諸chư 愚ngu 夫phu 。 由do 六lục 觸xúc 處xứ 。 諸chư 所sở 觸xúc 對đối 。 覺giác 樂nhạo/nhạc/lạc 覺giác 苦khổ 。 或hoặc 有hữu 隨tùy 一nhất 。 由do 彼bỉ 所sở 造tạo 。 不bất 可khả 由do 斯tư 所sở 造tạo 言ngôn 故cố 。 別biệt 有hữu 第đệ 七thất 觸xúc 處xứ 可khả 得đắc 。 此thử 非phi 定định 證chứng 。 有hữu 於ư 異dị 體thể 亦diệc 說thuyết 如như 是thị 所sở 造tạo 言ngôn 故cố 。 如như 告cáo 具Cụ 壽thọ 阿A 難Nan 陀Đà 言ngôn 。 所sở 造tạo 我ngã 見kiến 。 誰thùy 之chi 所sở 造tạo 。 謂vị 色sắc 所sở 造tạo 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 若nhược 見kiến 餘dư 處xứ 。 有hữu 所sở 造tạo 言ngôn 。 無vô 別biệt 所sở 目mục 。 謂vị 此thử 亦diệc 爾nhĩ 。 應ưng 有hữu 身thân 見kiến 以dĩ 色sắc 為vi 體thể 。 便tiện 有hữu 乖quai 違vi 自tự 所sở 宗tông 過quá 。 又hựu 不bất 應ưng 以dĩ 餘dư 所sở 造tạo 言ngôn 所sở 目mục 法pháp 體thể 。 或hoặc 異dị 不bất 異dị 。 便tiện 疑nghi 此thử 經Kinh 說thuyết 大đại 種chủng 所sở 造tạo 言ngôn 。 有hữu 餘dư 契Khế 經Kinh 定định 證chứng 異dị 故cố 。 如như 契Khế 經Kinh 說thuyết 。 苾Bật 芻Sô 當đương 知tri 。 眼nhãn 謂vị 內nội 處xứ 四tứ 大đại 種chủng 所sở 造tạo 淨tịnh 色sắc 。 有hữu 色sắc 無vô 見kiến 有hữu 對đối 。 乃nãi 至chí 身thân 處xứ 。 廣quảng 說thuyết 亦diệc 爾nhĩ 。 苾Bật 芻Sô 當đương 知tri 。 色sắc 謂vị 外ngoại 處xứ 四tứ 大đại 種chủng 所sở 造tạo 。 有hữu 色sắc 有hữu 見kiến 有hữu 對đối 。 聲thanh 謂vị 外ngoại 處xứ 四tứ 大đại 種chủng 所sở 造tạo 。 有hữu 色sắc 無vô 見kiến 有hữu 對đối 。 香hương 味vị 二nhị 處xứ 。 廣quảng 說thuyết 亦diệc 爾nhĩ 。 觸xúc 謂vị 外ngoại 處xứ 是thị 四tứ 大đại 種chủng 。 及cập 四tứ 大đại 種chủng 所sở 造tạo 。 有hữu 色sắc 無vô 見kiến 有hữu 對đối 。 此thử 中trung 分phân 明minh 顯hiển 諸chư 大đại 種chủng 唯duy 是thị 觸xúc 處xứ 一nhất 分phần/phân 所sở 攝nhiếp 。 餘dư 有hữu 色sắc 處xứ 。 皆giai 非phi 大đại 種chủng 。 故cố 定định 知tri 此thử 及cập 所sở 造tạo 言ngôn 。 如như 我ngã 見kiến 經kinh 所sở 造tạo 我ngã 見kiến 別biệt 有hữu 所sở 目mục 。 定định 非phi 如như 彼bỉ 六lục 觸xúc 處xứ 經kinh 。 隨tùy 一nhất 所sở 造tạo 無vô 別biệt 所sở 目mục 。 是thị 故cố 九cửu 色sắc 。 法Pháp 界Giới 一nhất 分phần/phân 。 異dị 四tứ 大đại 種chủng 所sở 造tạo 義nghĩa 成thành 。 如như 是thị 已dĩ 說thuyết 大đại 種chủng 性tánh 等đẳng 。 十thập 八bát 界giới 中trung 。 五ngũ 根căn 五ngũ 境cảnh 十thập 有hữu 色sắc 界giới 。 是thị 可khả 積tích 集tập 。 以dĩ 是thị 極cực 微vi 體thể 可khả 聚tụ 故cố 。 義nghĩa 准chuẩn 餘dư 八bát 。 非phi 可khả 積tích 集tập 。 體thể 非phi 極cực 微vi 。 不bất 可khả 聚tụ 故cố 。 如như 是thị 已dĩ 說thuyết 可khả 積tích 集tập 等đẳng 。 十thập 八bát 界giới 中trung 。 幾kỷ 能năng 斫chước 幾kỷ 。 所sở 斫chước 幾kỷ 能năng 燒thiêu 幾kỷ 。 所sở 燒thiêu 幾kỷ 能năng 稱xưng 幾kỷ 。 所sở 稱xưng 如như 是thị 六lục 門môn 今kim 應ưng 。 總tổng 答đáp 頌tụng 曰viết 。

謂vị 唯duy 外ngoại 四tứ 界giới 。 能năng 斫chước 及cập 所sở 斫chước 。

亦diệc 所sở 燒thiêu 能năng 稱xưng 。 能năng 燒thiêu 所sở 稱xưng 諍tranh 。

論luận 曰viết 。 色sắc 香hương 味vị 觸xúc 。 成thành 斧phủ 薪tân 等đẳng 。 此thử 即tức 名danh 為vi 。 能năng 斫chước 所sở 斫chước 。 唯duy 者giả 定định 義nghĩa 。 意ý 顯hiển 斫chước 等đẳng 決quyết 定định 是thị 外ngoại 四tứ 界giới 非phi 餘dư 。 及cập 言ngôn 為vi 顯hiển 能năng 斫chước 所sở 斫chước 俱câu 通thông 四tứ 界giới 。 豈khởi 不bất 有hữu 為vi 剎sát 那na 性tánh 故cố 都đô 無vô 能năng 斫chước 所sở 斫chước 義nghĩa 耶da 。 理lý 雖tuy 如như 是thị 。 而nhi 諸chư 色sắc 聚tụ 相tương/tướng 逼bức 續tục 生sanh 。 異dị 緣duyên 分phân 隔cách 。 令linh 各các 續tục 起khởi 。 是thị 故cố 非phi 無vô 能năng 斫chước 所sở 斫chước 。 此thử 所sở 斫chước 義nghĩa 。 身thân 根căn 等đẳng 無vô 。 非phi 諸chư 色sắc 根căn 異dị 緣duyên 分phân 隔cách 可khả 令linh 成thành 二nhị 各các 相tương 續tục 起khởi 。 支chi 分phân 離ly 身thân 。 則tắc 無vô 根căn 故cố 。 又hựu 身thân 根căn 等đẳng 。 亦diệc 非phi 能năng 斫chước 。 淨tịnh 妙diệu 相tướng 故cố 。 如như 珠châu 寶bảo 光quang 。 此thử 等đẳng 義nghĩa 言ngôn 。 唯duy 言ngôn 所sở 顯hiển 。 如như 能năng 斫chước 所sở 斫chước 體thể 唯duy 外ngoại 四tứ 界giới 。 所sở 燒thiêu 能năng 稱xưng 。 其kỳ 體thể 亦diệc 爾nhĩ 。 謂vị 唯duy 外ngoại 四tứ 界giới 名danh 所sở 燒thiêu 能năng 稱xưng 。 身thân 等đẳng 色sắc 根căn 。 淨tịnh 妙diệu 相tướng 故cố 。 亦diệc 非phi 二nhị 事sự 。 如như 珠châu 寶bảo 光quang 。 聲thanh 非phi 色sắc 等đẳng 相tương 續tục 俱câu 轉chuyển 。 有hữu 間gian 斷đoạn 故cố 。 六lục 義nghĩa 皆giai 無vô 。 能năng 燒thiêu 所sở 稱xưng 。 有hữu 異dị 諍tranh 論luận 。 謂vị 或hoặc 有hữu 說thuyết 。 能năng 燒thiêu 所sở 稱xưng 。 體thể 亦diệc 如như 前tiền 。 唯duy 外ngoại 四tứ 界giới 。 或hoặc 復phục 有hữu 說thuyết 。 唯duy 有hữu 火hỏa 界giới 可khả 名danh 能năng 燒thiêu 。 所sở 稱xưng 唯duy 重trọng/trùng 。 如như 是thị 已dĩ 說thuyết 能năng 所sở 斫chước 等đẳng 。 十thập 八bát 界giới 中trung 。 幾kỷ 異dị 熟thục 生sanh 幾kỷ 所sở 長trưởng 養dưỡng 。 幾kỷ 等đẳng 流lưu 性tánh 。 幾kỷ 有hữu 實thật 事sự 。 幾kỷ 一nhất 剎sát 那na 。 如như 是thị 五ngũ 問vấn 今kim 應ưng 總tổng 答đáp 。 頌tụng 曰viết 。

內nội 五ngũ 有hữu 熟thục 養dưỡng 。 聲thanh 無vô 異dị 熟thục 生sanh 。

八bát 無vô 礙ngại 等đẳng 流lưu 。 亦diệc 異dị 熟thục 生sanh 性tánh 。

餘dư 三tam 實thật 唯duy 法pháp 。 剎sát 那na 唯duy 後hậu 三tam 。

論luận 曰viết 。 內nội 五ngũ 謂vị 眼nhãn 耳nhĩ 鼻tị 舌thiệt 身thân 。 有hữu 異dị 熟thục 生sanh 及cập 所sở 長trưởng 養dưỡng 。 遮già 等đẳng 流lưu 性tánh 。 是thị 故cố 不bất 說thuyết 。 豈khởi 不bất 前tiền 生sanh 眼nhãn 等đẳng 五ngũ 界giới 應ưng 言ngôn 與dữ 後hậu 生sanh 及cập 未vị 生sanh 眼nhãn 等đẳng 諸chư 根căn 為vi 因nhân 決quyết 定định 。 如như 是thị 眼nhãn 等đẳng 。 應ưng 有hữu 等đẳng 流lưu 。 同đồng 類loại 因nhân 生sanh 。 等đẳng 流lưu 果quả 故cố 。 何hà 緣duyên 乃nãi 說thuyết 遮già 等đẳng 流lưu 性tánh 。 不bất 說thuyết 眼nhãn 等đẳng 全toàn 無vô 等đẳng 流lưu 。 但đãn 即tức 長trưởng 養dưỡng 異dị 熟thục 生sanh 性tánh 。 無vô 別biệt 等đẳng 流lưu 。 故cố 應ưng 遮già 止chỉ 如như 異dị 長trưởng 養dưỡng 有hữu 異dị 熟thục 生sanh 。 異dị 異dị 熟thục 生sanh 有hữu 所sở 長trưởng 養dưỡng 。 非phi 異dị 此thử 二nhị 有hữu 別biệt 等đẳng 流lưu 。 為vi 辯biện 異dị 門môn 廢phế 總tổng 論luận 別biệt 離ly 因nhân 而nhi 熟thục 。 故cố 名danh 異dị 熟thục 。 異dị 熟thục 體thể 生sanh 。 名danh 異dị 熟thục 生sanh 。 或hoặc 是thị 異dị 熟thục 因nhân 所sở 生sanh 故cố 。 名danh 異dị 熟thục 生sanh 。 略lược 去khứ 中trung 言ngôn 。 故cố 作tác 是thị 說thuyết 。 譬thí 如như 牛ngưu 車xa 。 或hoặc 所sở 造tạo 業nghiệp 。 至chí 得đắc 果quả 時thời 。 變biến 而nhi 能năng 熟thục 。 故cố 名danh 異dị 熟thục 。 果quả 從tùng 彼bỉ 生sanh 。 名danh 異dị 熟thục 生sanh 。 或hoặc 於ư 因nhân 上thượng 。 假giả 立lập 果quả 名danh 。 如như 於ư 果quả 上thượng 假giả 立lập 因nhân 名danh 。 如như 契Khế 經Kinh 說thuyết 。 今kim 六lục 觸xúc 處xứ 。 應ưng 知tri 即tức 是thị 。 昔tích 所sở 造tạo 業nghiệp 。 飲ẩm 食thực 資tư 助trợ 眠miên 睡thụy 等đẳng 持trì 勝thắng 緣duyên 所sở 益ích 。 名danh 所sở 長trưởng 養dưỡng 。 飲ẩm 食thực 等đẳng 緣duyên 於ư 異dị 熟thục 體thể 。 唯duy 能năng 攝nhiếp 護hộ 。 不bất 能năng 增tăng 益ích 。 別biệt 有hữu 增tăng 益ích 。 名danh 所sở 長trưởng 養dưỡng 。 應ưng 知tri 此thử 中trung 長trưởng 養dưỡng 相tương 續tục 。 常thường 能năng 護hộ 持trì 。 異dị 熟thục 相tương 續tục 。 猶do 如như 外ngoại 廓khuếch 。 防phòng 援viện 內nội 城thành 。 無vô 異dị 熟thục 生sanh 離ly 所sở 長trưởng 養dưỡng 有hữu 所sở 長trưởng 養dưỡng 離ly 異dị 熟thục 生sanh 。 如như 修tu 所sở 得đắc 天thiên 眼nhãn 天thiên 耳nhĩ 。 既ký 說thuyết 聲thanh 界giới 無vô 異dị 熟thục 生sanh 。 義nghĩa 准chuẩn 非phi 無vô 等đẳng 流lưu 長trưởng 養dưỡng 。 何hà 緣duyên 聲thanh 界giới 非phi 異dị 熟thục 生sanh 。 數sác 數sác 間gian 斷đoạn 。 復phục 還hoàn 生sanh 故cố 。 異dị 熟thục 生sanh 色sắc 。 無vô 如như 是thị 事sự 。 非phi 隨tùy 欲dục 樂lạc 異dị 熟thục 果quả 生sanh 。 聲thanh 隨tùy 欲dục 生sanh 。 故cố 非phi 異dị 熟thục 。 豈khởi 不bất 如như 彼bỉ 施thi 設thiết 論luận 言ngôn 。 善thiện 修tu 遠viễn 離ly 麁thô 惡ác 語ngữ 故cố 。 感cảm 得đắc 大Đại 士Sĩ 梵Phạm 音âm 聲thanh 相tướng 。 雖tuy 由do 業nghiệp 感cảm 。 而nhi 非phi 異dị 熟thục 。 以dĩ 聲thanh 起khởi 在tại 第đệ 三tam 傳truyền 故cố 。 謂vị 從tùng 彼bỉ 業nghiệp 生sanh 諸chư 大đại 種chủng 。 從tùng 諸chư 大đại 種chủng 緣duyên 擊kích 發phát 聲thanh 。 若nhược 爾nhĩ 身thân 受thọ 因nhân 業nghiệp 所sở 生sanh 大đại 種chủng 發phát 故cố 。 應ưng 非phi 異dị 熟thục 。 此thử 難nạn/nan 不bất 然nhiên 。 非phi 諸chư 身thân 受thọ 皆giai 因nhân 大đại 種chủng 及cập 因nhân 業nghiệp 生sanh 。 大đại 種chủng 所sở 發phát 。 亦diệc 非phi 一nhất 切thiết 。 皆giai 是thị 異dị 熟thục 。 然nhiên 諸chư 身thân 受thọ 。 亦diệc 因nhân 非phi 業nghiệp 所sở 生sanh 大đại 種chủng 及cập 非phi 大đại 種chủng 。 而nhi 得đắc 生sanh 故cố 。 謂vị 身thân 受thọ 起khởi 。 要yếu 假giả 身thân 觸xúc 。 身thân 識thức 等đẳng 緣duyên 。 由do 此thử 亦diệc 緣duyên 外ngoại 大đại 種chủng 起khởi 。 非phi 要yếu 待đãi 業nghiệp 所sở 感cảm 大đại 生sanh 。 於ư 理lý 無vô 違vi 。 故cố 通thông 異dị 熟thục 。 若nhược 執chấp 聲thanh 界giới 是thị 異dị 熟thục 生sanh 。 如như 是thị 聲thanh 界giới 。 唯duy 因nhân 大đại 種chủng 。 唯duy 因nhân 異dị 熟thục 大đại 種chủng 而nhi 生sanh 。 不bất 離ly 如như 前tiền 所sở 說thuyết 過quá 失thất 。 若nhược 說thuyết 聲thanh 界giới 非phi 異dị 熟thục 生sanh 。 如như 是thị 聲thanh 界giới 。 唯duy 因nhân 大đại 種chủng 。 通thông 因nhân 異dị 熟thục 及cập 非phi 異dị 熟thục 大đại 種chủng 而nhi 起khởi 。 於ư 理lý 無vô 違vi 。 亦diệc 無vô 如như 前tiền 所sở 說thuyết 過quá 失thất 。 故cố 應ưng 如như 是thị 分phân 別biệt 聲thanh 界giới 。 非phi 諸chư 身thân 受thọ 唯duy 因nhân 大đại 種chủng 。 是thị 異dị 熟thục 者giả 。 非phi 唯duy 異dị 熟thục 大đại 種chủng 為vi 因nhân 。 又hựu 不bất 同đồng 彼bỉ 有hữu 違vi 理lý 失thất 。 是thị 故cố 所sở 例lệ 。 理lý 極cực 不bất 齊tề 。 有hữu 餘dư 師sư 說thuyết 。 聲thanh 非phi 異dị 熟thục 。 如như 何hà 異dị 熟thục 大đại 種chủng 所sở 生sanh 。 故cố 應ưng 許hứa 聲thanh 屬thuộc 第đệ 四tứ 傳truyền 。 或hoặc 第đệ 五ngũ 傳truyền 。 故cố 非phi 異dị 熟thục 。 謂vị 從tùng 業nghiệp 生sanh 異dị 熟thục 大đại 種chủng 。 從tùng 此thử 傳truyền 生sanh 長trưởng 養dưỡng 大đại 種chủng 。 此thử 復phục 傳truyền 生sanh 等đẳng 流lưu 大đại 種chủng 。 長trưởng 養dưỡng 大đại 種chủng 發phát 長trưởng 養dưỡng 聲thanh 。 等đẳng 流lưu 大đại 種chủng 發phát 等đẳng 流lưu 聲thanh 。 此thử 說thuyết 非phi 理lý 。 豈khởi 不bất 如như 從tùng 無vô 記ký 大đại 種chủng 發phát 善thiện 惡ác 聲thanh 。 從tùng 有hữu 執chấp 受thọ 發phát 無vô 執chấp 受thọ 。 從tùng 身thân 境cảnh 界giới 發phát 耳nhĩ 境cảnh 界giới 。 如như 是thị 若nhược 從tùng 異dị 熟thục 大đại 種chủng 發phát 非phi 異dị 熟thục 。 有hữu 何hà 相tương 違vi 。 是thị 故cố 彼bỉ 說thuyết 定định 為vi 非phi 理lý 。 八bát 無vô 礙ngại 者giả 。 七thất 心tâm 法Pháp 界Giới 。 此thử 有hữu 等đẳng 流lưu 異dị 熟thục 生sanh 性tánh 。 若nhược 非phi 異dị 熟thục 。 同đồng 類loại 遍biến 行hành 因nhân 所sở 生sanh 者giả 。 名danh 等đẳng 流lưu 性tánh 。 若nhược 異dị 熟thục 因nhân 所sở 生sanh 起khởi 者giả 。 名danh 異dị 熟thục 生sanh 。 豈khởi 不bất 此thử 中trung 亦diệc 有hữu 長trưởng 養dưỡng 。 謂vị 先tiên 因nhân 力lực 引dẫn 後hậu 果quả 生sanh 。 亦diệc 令linh 功công 能năng 轉chuyển 明minh 盛thịnh 故cố 。 契Khế 經Kinh 亦diệc 言ngôn 。 諸chư 無vô 色sắc 法pháp 。 增tăng 長trưởng 廣quảng 大đại 。 應ưng 有hữu 長trưởng 養dưỡng 。 雖tuy 有hữu 此thử 言ngôn 。 而nhi 非phi 長trưởng 養dưỡng 。 即tức 說thuyết 等đẳng 流lưu 。 增tăng 長trưởng 廣quảng 大đại 。 若nhược 先tiên 因nhân 力lực 引dẫn 後hậu 果quả 生sanh 。 令linh 其kỳ 功công 能năng 轉chuyển 明minh 盛thịnh 者giả 。 此thử 亦diệc 即tức 依y 等đẳng 流lưu 性tánh 說thuyết 。 同đồng 類loại 遍biến 行hành 因nhân 所sở 生sanh 故cố 。 諸chư 有hữu 礙ngại 法pháp 。 極cực 微vi 所sở 成thành 。 同đồng 時thời 積tích 集tập 。 可khả 名danh 長trưởng 養dưỡng 。 諸chư 無vô 礙ngại 法pháp 。 非phi 極cực 微vi 故cố 。 無vô 積tích 集tập 義nghĩa 。 不bất 名danh 長trưởng 養dưỡng 。 軌quỹ 範phạm 諸chư 師sư 咸hàm 作tác 是thị 說thuyết 。 餘dư 謂vị 餘dư 四tứ 。 色sắc 香hương 味vị 觸xúc 。 皆giai 通thông 三tam 種chủng 。 謂vị 異dị 熟thục 生sanh 。 亦diệc 所sở 長trưởng 養dưỡng 。 及cập 等đẳng 流lưu 性tánh 。 實thật 唯duy 法pháp 者giả 。 實thật 謂vị 無vô 為vi 。 以dĩ 堅kiên 實thật 故cố 。 此thử 法Pháp 界Giới 攝nhiếp 。 故cố 唯duy 法Pháp 界Giới 觸xúc 名danh 有hữu 實thật 。 意ý 法pháp 意ý 識thức 。 名danh 為vi 後hậu 三tam 。 於ư 六lục 三tam 中trung 。 最tối 後hậu 說thuyết 故cố 。 唯duy 此thử 三tam 界giới 。 有hữu 一nhất 剎sát 那na 。 謂vị 初sơ 無vô 漏lậu 苦khổ 法Pháp 忍Nhẫn 品phẩm 。 非phi 等đẳng 流lưu 故cố 。 名danh 一nhất 剎sát 那na 。 此thử 說thuyết 正chánh 現hiện 行hành 亦diệc 非phi 等đẳng 流lưu 者giả 。 餘dư 有hữu 為vi 法pháp 。 無vô 非phi 等đẳng 流lưu 。 唯duy 初sơ 無vô 漏lậu 。 五ngũ 蘊uẩn 剎sát 那na 。 無vô 同đồng 類loại 因nhân 。 而nhi 得đắc 生sanh 起khởi 。 餘dư 有hữu 為vi 法pháp 。 無vô 如như 是thị 事sự 。 等đẳng 無vô 間gian 緣duyên 。 勢thế 力lực 強cường/cưỡng 故cố 。 前tiền 因nhân 雖tuy 闕khuyết 。 而nhi 此thử 得đắc 生sanh 。 等đẳng 無vô 間gian 緣duyên 。 勢thế 力lực 強cường/cưỡng 者giả 。 與dữ 初sơ 聖thánh 道Đạo 品phẩm 類loại 同đồng 故cố 。 無vô 量lượng 善thiện 法Pháp 。 所sở 長trưởng 養dưỡng 故cố 。 與dữ 初sơ 聖thánh 道Đạo 性tánh 相tướng 等đẳng 故cố 。 為vi 此thử 廣quảng 修tu 諸chư 加gia 行hành 故cố 。 苦khổ 法Pháp 忍Nhẫn 相tương 應ứng 心tâm 名danh 意ý 界giới 意ý 識thức 界giới 。 餘dư 俱câu 起khởi 法pháp 。 名danh 為vi 法Pháp 界Giới 。

復phục 有hữu 餘dư 師sư 。 此thử 中trung 異dị 說thuyết 。 謂vị 一nhất 切thiết 法pháp 。 皆giai 有hữu 實thật 事sự 。 有hữu 實thật 相tướng 故cố 。 除trừ 無vô 為vi 法pháp 。 皆giai 一nhất 剎sát 那na 。 速tốc 謝tạ 滅diệt 故cố 。 除trừ 初sơ 無vô 漏lậu 心tâm 及cập 助trợ 伴bạn 。 餘dư 有hữu 為vi 法pháp 。 皆giai 是thị 等đẳng 流lưu 。 十thập 色sắc 少thiểu 分phần 。 是thị 所sở 長trưởng 養dưỡng 。 十thập 七thất 少thiểu 分phần 。 是thị 異dị 熟thục 生sanh 。 由do 此thử 眼nhãn 等đẳng 五ngũ 內nội 色sắc 根căn 。 各các 有hữu 二nhị 種chủng 。 謂vị 所sở 長trưởng 養dưỡng 。 及cập 異dị 熟thục 生sanh 。 雖tuy 有hữu 餘dư 三tam 。 而nhi 無vô 別biệt 性tánh 。 義nghĩa 雜tạp 亂loạn 故cố 。 所sở 以dĩ 不bất 說thuyết 。 餘dư 皆giai 准chuẩn 此thử 。 聲thanh 界giới 有hữu 二nhị 。 五ngũ 識thức 亦diệc 然nhiên 。 意ý 意ý 識thức 三tam 色sắc 等đẳng 亦diệc 爾nhĩ 。 法Pháp 界Giới 有hữu 四tứ 。 除trừ 所sở 長trưởng 養dưỡng 。 上thượng 座tòa 此thử 中trung 依y 十thập 二nhị 處xứ 。 立lập 一nhất 切thiết 種chủng 皆giai 異dị 熟thục 生sanh 。 非phi 異dị 熟thục 生sanh 為vi 所sở 長trưởng 養dưỡng 。 如như 所sở 纏triền 裹khỏa 周chu 匝táp 護hộ 持trì 。 又hựu 一nhất 身thân 中trung 。 眼nhãn 等đẳng 應ưng 有hữu 二nhị 種chủng 類loại 故cố 。 不bất 見kiến 別biệt 有hữu 二nhị 所sở 作tác 故cố 。 無vô 別biệt 長trưởng 養dưỡng 。 又hựu 彼bỉ 聲thanh 處xứ 。 應ưng 異dị 熟thục 生sanh 。 以dĩ 許hứa 彼bỉ 因nhân 是thị 異dị 熟thục 故cố 。 又hựu 異dị 熟thục 者giả 。 因nhân 頓đốn 引dẫn 發phát 。 任nhậm 運vận 隨tùy 轉chuyển 。 不bất 須tu 數sác 數sác 重trọng/trùng 起khởi 加gia 行hành 方phương 得đắc 生sanh 起khởi 。 又hựu 於ư 眼nhãn 等đẳng 此thử 事sự 應ưng 同đồng 。 若nhược 言ngôn 聲thanh 處xứ 若nhược 是thị 異dị 熟thục 。 處xử 無vô 心tâm 位vị 應ưng 恆hằng 行hành 者giả 。 意ý 等đẳng 云vân 何hà 。 若nhược 言ngôn 意ý 等đẳng 有hữu 相tương 續tục 者giả 。 此thử 亦diệc 不bất 然nhiên 。 非phi 異dị 熟thục 生sanh 所sở 間gian 絕tuyệt 故cố 。 彼bỉ 上thượng 座tòa 宗tông 。 略lược 述thuật 如như 是thị 。 而nhi 彼bỉ 所sở 說thuyết 理lý 皆giai 不bất 然nhiên 。 且thả 十thập 二nhị 處xứ 。 非phi 一nhất 切thiết 種chủng 。 皆giai 異dị 熟thục 生sanh 善thiện 染nhiễm 污ô 等đẳng 。 異dị 熟thục 生sanh 性tánh 。 不bất 成thành 立lập 故cố 。 若nhược 善thiện 染nhiễm 污ô 。 是thị 異dị 熟thục 生sanh 。 已dĩ 斷đoạn 善thiện 根căn 。 及cập 阿A 羅La 漢Hán 。 如như 異dị 熟thục 意ý 。 應ưng 得đắc 現hiện 行hành 。 差sai 別biệt 因nhân 緣duyên 。 不bất 可khả 得đắc 故cố 。 又hựu 無vô 漏lậu 法pháp 。 是thị 異dị 熟thục 生sanh 不bất 應ưng 理lý 故cố 。 又hựu 十thập 二nhị 處xứ 。 攝nhiếp 一nhất 切thiết 法pháp 。 若nhược 立lập 一nhất 切thiết 皆giai 異dị 熟thục 生sanh 。 則tắc 應ưng 非phi 情tình 亦diệc 是thị 異dị 熟thục 。 若nhược 是thị 異dị 熟thục 。 與dữ 理lý 相tương 違vi 。 上thượng 座tòa 所sở 宗tông 。 不bất 可khả 依y 據cứ 。 如như 憑bằng 巨cự 石thạch 難nan 以dĩ 浮phù 深thâm 。 若nhược 立lập 異dị 熟thục 生sanh 通thông 一nhất 切thiết 種chủng 非phi 一nhất 切thiết 種chủng 。 唯duy 是thị 異dị 熟thục 生sanh 。 除trừ 異dị 熟thục 生sanh 。 應ưng 說thuyết 別biệt 相tướng 。 便tiện 與dữ 對đối 法pháp 義nghĩa 有hữu 相tương/tướng 符phù 。 對đối 法pháp 諸chư 師sư 。 亦diệc 無vô 定định 立lập 一nhất 處xứ 一nhất 界giới 唯duy 異dị 熟thục 生sanh 。 隨tùy 其kỳ 所sở 應ứng 。 非phi 異dị 熟thục 者giả 。 立lập 長trưởng 養dưỡng 等đẳng 諸chư 門môn 差sai 別biệt 。 又hựu 彼bỉ 所sở 說thuyết 。 非phi 異dị 熟thục 生sanh 為vi 所sở 長trưởng 養dưỡng 。 如như 所sở 纏triền 裹khỏa 周chu 匝táp 護hộ 持trì 者giả 。 此thử 非phi 宗tông 所sở 許hứa 。 但đãn 許hứa 身thân 中trung 有hữu 所sở 長trưởng 養dưỡng 異dị 熟thục 生sanh 色sắc 。 長trưởng 養dưỡng 相tương 續tục 常thường 能năng 護hộ 持trì 。 異dị 熟thục 相tương 續tục 。 令linh 不bất 間gian 斷đoạn 。 豈khởi 不bất 一nhất 切thiết 皆giai 唯duy 異dị 熟thục 勢thế 力lực 所sở 引dẫn 。 隨tùy 力lực 勝thắng 劣liệt 。 故cố 有hữu 相tương 續tục 。 或hoặc 有hữu 間gian 斷đoạn 。 此thử 非phi 佛Phật 教giáo 說thuyết 一nhất 切thiết 果quả 皆giai 宿túc 因nhân 造tạo 。 同đồng 外ngoại 道đạo 故cố 。 無vô 同đồng 彼bỉ 失thất 。 亦diệc 許hứa 現hiện 在tại 眾chúng 緣duyên 功công 能năng 助trợ 引dẫn 生sanh 故cố 。 若nhược 爾nhĩ 不bất 應ưng 說thuyết 彼bỉ 一nhất 切thiết 皆giai 唯duy 異dị 熟thục 勢thế 力lực 所sở 引dẫn 。 又hựu 異dị 熟thục 力lực 。 一nhất 業nghiệp 所sở 引dẫn 。 不bất 應ưng 或hoặc 時thời 有hữu 勝thắng 有hữu 劣liệt 。 不bất 應ưng 計kế 度độ 一nhất 業nghiệp 力lực 勢thế 。 或hoặc 時thời 增tăng 勝thắng 。 或hoặc 時thời 微vi 劣liệt 。 異dị 熟thục 勢thế 力lực 。 隨tùy 業nghiệp 所sở 引dẫn 。 不bất 應ưng 或hoặc 時thời 有hữu 勝thắng 有hữu 劣liệt 。 又hựu 於ư 憂ưu 喜hỷ 勇dũng 怯khiếp 等đẳng 位vị 。 種chủng 種chủng 色sắc 相tướng 。 差sai 別biệt 而nhi 生sanh 。 此thử 不bất 可khả 為vi 。 異dị 熟thục 生sanh 性tánh 。 以dĩ 非phi 相tướng 似tự 相tương 續tục 轉chuyển 故cố 。 此thử 色sắc 與dữ 心tâm 。 俱câu 起khởi 俱câu 滅diệt 。 依y 心tâm 轉chuyển 故cố 。 名danh 所sở 長trưởng 養dưỡng 。 又hựu 現hiện 見kiến 身thân 。 增tăng 減giảm 可khả 得đắc 。 異dị 熟thục 不bất 應ưng 隨tùy 緣duyên 增tăng 減giảm 。 若nhược 遇ngộ 現hiện 緣duyên 而nhi 增tăng 益ích 者giả 。 此thử 所sở 增tăng 益ích 。 非phi 業nghiệp 所sở 生sanh 。 現hiện 緣duyên 生sanh 故cố 。 定định 非phi 異dị 熟thục 。 若nhược 雖tuy 有hữu 業nghiệp 勢thế 力lực 所sở 隨tùy 。 由do 闕khuyết 資tư 緣duyên 。 而nhi 損tổn 減giảm 者giả 。 此thử 所sở 損tổn 減giảm 。 非phi 業nghiệp 所sở 生sanh 。 亦diệc 非phi 異dị 熟thục 。 由do 此thử 道Đạo 理lý 。 應ưng 決quyết 定định 知tri 。 若nhược 有hữu 增tăng 減giảm 。 則tắc 非phi 異dị 熟thục 。 若nhược 是thị 異dị 熟thục 。 則tắc 無vô 增tăng 減giảm 。 由do 有hữu 此thử 二nhị 。 知tri 所sở 長trưởng 養dưỡng 。 離ly 異dị 熟thục 體thể 。 別biệt 有hữu 義nghĩa 成thành 。 亦diệc 不bất 應ưng 言ngôn 。 異dị 熟thục 生sanh 色sắc 離ly 極cực 微vi 增tăng 。 而nhi 有hữu 增tăng 益ích 。 離ly 極cực 微vi 減giảm 而nhi 有hữu 損tổn 減giảm 。 彼bỉ 極cực 微vi 聚tụ 。 繫hệ 屬thuộc 現hiện 緣duyên 暫tạm 時thời 體thể 生sanh 。 還hoàn 即tức 滅diệt 故cố 。 用dụng 增tăng 非phi 體thể 。 理lý 相tương 違vi 故cố 。 極cực 微vi 用dụng 增tăng 。 過quá 如như 前tiền 說thuyết 。 若nhược 執chấp 一nhất 切thiết 唯duy 異dị 熟thục 生sanh 。 即tức 一nhất 切thiết 果quả 皆giai 宿túc 因nhân 造tạo 。 便tiện 同đồng 宿túc 作tác 外ngoại 道đạo 論luận 失thất 。 又hựu 言ngôn 一nhất 身thân 眼nhãn 等đẳng 應ưng 有hữu 二nhị 種chủng 類loại 者giả 。 此thử 無vô 所sở 妨phương 。 事sự 聚tụ 種chủng 類loại 。 二nhị 差sai 別biệt 故cố 。 謂vị 異dị 熟thục 生sanh 。 與dữ 所sở 長trưởng 養dưỡng 。 事sự 種chủng 類loại 別biệt 。 因nhân 有hữu 異dị 故cố 。 由do 此thử 眼nhãn 等đẳng 。 無vô 別biệt 等đẳng 流lưu 。 離ly 前tiền 二nhị 因nhân 。 無vô 別biệt 因nhân 故cố 。 依y 聚tụ 種chủng 類loại 。 說thuyết 一nhất 無vô 失thất 。 二nhị 事sự 成thành 一nhất 。 聚tụ 種chủng 類loại 故cố 。 又hựu 言ngôn 不bất 見kiến 。 二nhị 所sở 作tác 者giả 。 應ưng 見kiến 為vi 依y 。 發phát 生sanh 眼nhãn 識thức 及cập 相tương 應ứng 法pháp 。 是thị 二nhị 所sở 作tác 。 不bất 應ưng 唯duy 說thuyết 異dị 熟thục 生sanh 眼nhãn 為vi 識thức 生sanh 依y 非phi 所sở 長trưởng 養dưỡng 。 勿vật 彼bỉ 天thiên 眼nhãn 不bất 能năng 為vi 依y 發phát 生sanh 眼nhãn 識thức 。 成thành 過quá 失thất 故cố 。 異dị 熟thục 生sanh 眼nhãn 。 離ly 所sở 長trưởng 養dưỡng 。 不bất 能năng 為vi 依y 發phát 生sanh 眼nhãn 識thức 。 故cố 生sanh 一nhất 識thức 。 是thị 二nhị 功công 能năng 。 又hựu 彼bỉ 應ưng 說thuyết 。 許hứa 一nhất 身thân 中trung 有hữu 二nhị 眼nhãn 等đẳng 總tổng 別biệt 生sanh 識thức 。 此thử 於ư 法pháp 性tánh 。 有hữu 何hà 傷thương 損tổn 。 但đãn 應ưng 勿vật 如như 彼bỉ 許hứa 二nhị 共cộng 一nhất 根căn 。 彼bỉ 違vi 聖thánh 言ngôn 。 謬mậu 顯hiển 法pháp 性tánh 。 尚thượng 無vô 愧quý 怯khiếp 。 況huống 此thử 順thuận 理lý 。 正chánh 顯hiển 聖thánh 言ngôn 。 而nhi 懷hoài 慚tàm 怖bố 。 故cố 定định 應ưng 許hứa 一nhất 總tổng 身thân 中trung 眼nhãn 等đẳng 五ngũ 根căn 各các 二nhị 種chủng 類loại 總tổng 別biệt 生sanh 識thức 。 於ư 理lý 無vô 違vi 。 又hựu 言ngôn 聲thanh 處xứ 應ưng 異dị 熟thục 生sanh 以dĩ 許hứa 彼bỉ 因nhân 是thị 異dị 熟thục 者giả 。 理lý 極cực 麁thô 淺thiển 。 則tắc 聲thanh 處xứ 所sở 因nhân 異dị 熟thục 大đại 種chủng 應ưng 非phi 異dị 熟thục 生sanh 。 成thành 過quá 失thất 故cố 。 由do 是thị 不bất 應ưng 定định 執chấp 此thử 義nghĩa 。 從tùng 異dị 熟thục 生sanh 者giả 。 皆giai 名danh 異dị 熟thục 生sanh 。 若nhược 如như 是thị 說thuyết 。

復phục 有hữu 何hà 過quá 。 聲thanh 處xứ 唯duy 應ưng 非phi 染nhiễm 觸xúc 攝nhiếp 。 由do 彼bỉ 所sở 因nhân 性tánh 類loại 爾nhĩ 故cố 。 又hựu 聲thanh 不bất 應ưng 是thị 所sở 造tạo 色sắc 。 彼bỉ 因nhân 大đại 種chủng 非phi 所sở 造tạo 故cố 。 又hựu 因nhân 染nhiễm 等đẳng 所sở 依y 所sở 緣duyên 。 發phát 生sanh 意ý 識thức 如như 是thị 意ý 識thức 。 應ưng 唯duy 染nhiễm 等đẳng 。 成thành 過quá 失thất 故cố 。 又hựu 一nhất 意ý 識thức 。 一nhất 時thời 應ưng 成thành 善thiện 染nhiễm 等đẳng 過quá 。 彼bỉ 所sở 依y 緣duyên 。 一nhất 時thời 容dung 有hữu 善thiện 染nhiễm 等đẳng 故cố 。 由do 此thử 等đẳng 過quá 。 不bất 應ưng 執chấp 聲thanh 異dị 熟thục 生sanh 故cố 成thành 異dị 熟thục 生sanh 。 是thị 故cố 應ưng 知tri 。 初sơ 釋thích 為vi 善thiện 。 又hựu 言ngôn 異dị 熟thục 因nhân 頓đốn 引dẫn 發phát 。 任nhậm 運vận 隨tùy 轉chuyển 。 不bất 須tu 數sác 數sác 重trọng/trùng 起khởi 加gia 行hành 方phương 得đắc 生sanh 者giả 。 此thử 不bất 能năng 立lập 聲thanh 是thị 異dị 熟thục 生sanh 性tánh 。 由do 此thử 反phản 能năng 立lập 聲thanh 非phi 異dị 熟thục 生sanh 。 若nhược 執chấp 聲thanh 為vi 異dị 熟thục 生sanh 性tánh 。 一nhất 起khởi 斷đoạn 已dĩ 。 應ưng 不bất 更cánh 生sanh 。 由do 異dị 熟thục 生sanh 一nhất 起khởi 斷đoạn 已dĩ 無vô 加gia 行hành 因nhân 能năng 重trọng/trùng 起khởi 故cố 。 我ngã 等đẳng 皆giai 許hứa 業nghiệp 感cảm 異dị 熟thục 。 不bất 由do 重trọng/trùng 起khởi 加gia 行hành 方phương 生sanh 。 汝nhữ 等đẳng 何hà 緣duyên 重trọng/trùng 述thuật 斯tư 旨chỉ 。 計kế 彼bỉ 所sở 說thuyết 。 無vô 所sở 證chứng 聲thanh 異dị 熟thục 生sanh 用dụng 。 只chỉ 應ưng 為vi 滿mãn 已dĩ 論luận 文văn 數số 致trí 此thử 浮phù 詞từ 。 又hựu 彼bỉ 所sở 執chấp 別biệt 有hữu 隨tùy 界giới 。 便tiện 為vi 無vô 用dụng 。 於ư 業nghiệp 所sở 引dẫn 異dị 熟thục 轉chuyển 中trung 。 彼bỉ 無vô 用dụng 故cố 。 既ký 許hứa 業nghiệp 因nhân 頓đốn 引dẫn 異dị 熟thục 。 不bất 須tu 數sác 數sác 加gia 行hành 重trọng/trùng 發phát 。 何hà 須tu 別biệt 執chấp 此thử 隨tùy 界giới 為vi 。 或hoặc 應ưng 許hứa 此thử 引dẫn 業nghiệp 無vô 用dụng 。 又hựu 我ngã 意ý 說thuyết 。 聲thanh 數số 間gian 斷đoạn 。 隨tùy 欲dục 重trọng/trùng 生sanh 。 異dị 熟thục 生sanh 色sắc 。 無vô 如như 是thị 事sự 。 汝nhữ 今kim 何hà 故cố 。 言ngôn 於ư 眼nhãn 等đẳng 此thử 事sự 應ưng 同đồng 。 豈khởi 異dị 熟thục 色sắc 斷đoạn 已dĩ 重trọng/trùng 起khởi 。 又hựu 我ngã 難nạn/nan 意ý 聲thanh 既ký 是thị 色sắc 與dữ 異dị 熟thục 色sắc 起khởi 法pháp 不bất 同đồng 。 應ưng 非phi 異dị 熟thục 。 何hà 預dự 意ý 等đẳng 。 而nhi 汝nhữ 欻hốt 責trách 意ý 等đẳng 云vân 何hà 。 汝nhữ 自tự 許hứa 聲thanh 所sở 因nhân 大đại 種chủng 。 是thị 異dị 熟thục 故cố 。 聲thanh 異dị 熟thục 生sanh 。 若nhược 許hứa 意ý 等đẳng 亦diệc 如như 是thị 者giả 。 從tùng 非phi 異dị 熟thục 所sở 生sanh 意ý 等đẳng 。 則tắc 應ưng 一nhất 向hướng 非phi 異dị 熟thục 生sanh 。 若nhược 從tùng 異dị 熟thục 所sở 生sanh 意ý 等đẳng 。 亦diệc 應ưng 一nhất 向hướng 是thị 異dị 熟thục 生sanh 。 既ký 不bất 許hứa 然nhiên 。 如như 何hà 例lệ 責trách 。 又hựu 色sắc 非phi 色sắc 法pháp 有hữu 異dị 故cố 。 異dị 熟thục 相tương 續tục 。 亦diệc 應ưng 不bất 同đồng 。 非phi 不bất 生sanh 盲manh 異dị 熟thục 生sanh 眼nhãn 。 起khởi 已dĩ 斷đoạn 壞hoại 。 終chung 不bất 重trọng/trùng 生sanh 。 即tức 令linh 意ý 等đẳng 異dị 熟thục 生sanh 法pháp 相tướng 續tục 間gian 絕tuyệt 。 亦diệc 不bất 重trọng/trùng 起khởi 。 又hựu 異dị 熟thục 心tâm 。 為vi 非phi 異dị 熟thục 間gian 。 復phục 異dị 熟thục 生sanh 時thời 。 即tức 非phi 異dị 熟thục 能năng 為vi 彼bỉ 生sanh 因nhân 。 復phục 能năng 斷đoạn 彼bỉ 類loại 。 非phi 聲thanh 生sanh 因nhân 即tức 令linh 聲thanh 斷đoạn 。 是thị 故cố 異dị 熟thục 色sắc 與dữ 意ý 等đẳng 相tương 續tục 各các 異dị 。 不bất 應ưng 為vi 例lệ 。 以dĩ 要yếu 言ngôn 之chi 。 彼bỉ 於ư 此thử 論luận 異dị 熟thục 長trưởng 養dưỡng 等đẳng 流lưu 義nghĩa 言ngôn 。 都đô 不bất 解giải 了liễu 。 致trí 斯tư 紛phân 競cạnh 。 故cố 應ưng 且thả 止chỉ 。 鑒giám 者giả 當đương 知tri 。 如như 是thị 已dĩ 說thuyết 異dị 熟thục 生sanh 等đẳng 。 今kim 應ưng 思tư 擇trạch 。 若nhược 有hữu 眼nhãn 界giới 。 先tiên 不bất 成thành 就tựu 。 今kim 得đắc 成thành 就tựu 。 亦diệc 眼nhãn 識thức 耶da 。 若nhược 眼nhãn 識thức 界giới 先tiên 不bất 成thành 就tựu 。 今kim 得đắc 成thành 就tựu 。 亦diệc 眼nhãn 界giới 耶da 。 如như 是thị 等đẳng 問vấn 。 今kim 應ưng 略lược 答đáp 。 頌tụng 曰viết 。

眼nhãn 與dữ 眼nhãn 識thức 界giới 。 獨độc 俱câu 得đắc 非phi 等đẳng 。

論luận 曰viết 。 獨độc 得đắc 者giả 。 謂vị 或hoặc 有hữu 眼nhãn 界giới 。 先tiên 不bất 成thành 就tựu 。 今kim 得đắc 成thành 就tựu 。 非phi 眼nhãn 識thức 。 謂vị 生sanh 欲dục 界giới 。 漸tiệm 得đắc 眼nhãn 根căn 。 及cập 無vô 色sắc 歿một 。 生sanh 二nhị 三tam 四tứ 靜tĩnh 慮lự 地địa 時thời 。 或hoặc 有hữu 眼nhãn 識thức 。 先tiên 不bất 成thành 就tựu 。 今kim 得đắc 成thành 就tựu 。 非phi 眼nhãn 界giới 。 謂vị 生sanh 二nhị 三tam 四tứ 靜tĩnh 慮lự 地địa 。 眼nhãn 識thức 現hiện 起khởi 。 及cập 從tùng 彼bỉ 歿một 生sanh 下hạ 地địa 時thời 。 俱câu 得đắc 者giả 。 謂vị 或hoặc 有hữu 二nhị 界giới 。 先tiên 不bất 成thành 就tựu 。 今kim 得đắc 成thành 就tựu 。 謂vị 無vô 色sắc 歿một 。 生sanh 於ư 欲dục 界giới 。 及cập 梵Phạm 世Thế 時thời 。 非phi 者giả 俱câu 非phi 。 謂vị 除trừ 前tiền 相tương/tướng 。 等đẳng 者giả 攝nhiếp 餘dư 所sở 未vị 說thuyết 義nghĩa 。 此thử 復phục 云vân 何hà 。 謂vị 若nhược 成thành 就tựu 眼nhãn 界giới 亦diệc 眼nhãn 識thức 界giới 耶da 。 應ưng 作tác 四tứ 句cú 。 第đệ 一nhất 句cú 者giả 。 謂vị 生sanh 二nhị 三tam 四tứ 靜tĩnh 慮lự 地địa 。 眼nhãn 識thức 不bất 起khởi 。 第đệ 二nhị 句cú 者giả 。 謂vị 生sanh 欲dục 界giới 。 未vị 得đắc 眼nhãn 根căn 。 或hoặc 得đắc 已dĩ 失thất 。 第đệ 三tam 句cú 者giả 。 謂vị 生sanh 欲dục 界giới 。 得đắc 眼nhãn 不bất 失thất 。 及cập 生sanh 梵Phạm 世Thế 。 若nhược 生sanh 二nhị 三tam 四tứ 靜tĩnh 慮lự 地địa 。 眼nhãn 識thức 現hiện 起khởi 。 第đệ 四tứ 句cú 者giả 。 謂vị 除trừ 前tiền 相tương/tướng 。 如như 是thị 眼nhãn 界giới 與dữ 色sắc 界giới 。 眼nhãn 識thức 與dữ 色sắc 界giới 。 得đắc 及cập 成thành 就tựu 。 如như 理lý 應ưng 思tư 。 由do 斯tư 理lý 路lộ 。 例lệ 應ưng 思tư 擇trạch 。 後hậu 五ngũ 種chủng 三tam 得đắc 與dữ 成thành 就tựu 。 并tinh 互hỗ 相tương 望vọng 及cập 捨xả 不bất 成thành 。 如như 毘tỳ 婆bà 沙sa 廣quảng 文văn 示thị 現hiện 。 恐khủng 詞từ 繁phồn 雜tạp 故cố 今kim 不bất 述thuật 。

說Thuyết 一Nhất 切Thiết 有Hữu 部Bộ 順Thuận 正Chánh 理Lý 論Luận 卷quyển 第đệ 五ngũ