阿A 毘Tỳ 達Đạt 磨Ma 順Thuận 正Chánh 理Lý 論Luận
Quyển 48
尊Tôn 者Giả 眾Chúng 賢Hiền 造Tạo 唐Đường 玄Huyền 奘Tráng 譯Dịch
阿A 毘Tỳ 達Đạt 磨Ma 順Thuận 正Chánh 理Lý 論Luận 卷quyển 第đệ 四tứ 十thập 八bát
尊tôn 者giả 眾chúng 賢hiền 造tạo
三Tam 藏Tạng 法Pháp 師sư 玄huyền 奘tráng 奉phụng 。 詔chiếu 譯dịch 。
辯Biện 隨Tùy 眠Miên 品Phẩm 第đệ 五ngũ 之chi 四tứ
九cửu 十thập 八bát 隨tùy 眠miên 中trung 幾kỷ 是thị 遍biến 行hành 。 幾kỷ 非phi 遍biến 行hành 頌tụng 曰viết 。
見kiến 苦khổ 集tập 所sở 斷đoạn 。 諸chư 見kiến 疑nghi 相tương 應ứng 。
及cập 不bất 共cộng 無vô 明minh 。 遍biến 行hành 自tự 界giới 地địa 。
於ư 中trung 除trừ 二nhị 見kiến 。 餘dư 九cửu 能năng 上thượng 緣duyên 。
除trừ 得đắc 餘dư 隨tùy 行hành 。 亦diệc 是thị 遍biến 行hành 攝nhiếp 。
論luận 曰viết 。 唯duy 見kiến 苦khổ 集tập 所sở 斷đoạn 隨tùy 眠miên 。 力lực 能năng 遍biến 行hành 。 然nhiên 非phi 一nhất 切thiết 。 謂vị 唯duy 諸chư 見kiến 疑nghi 彼bỉ 相tương 應ứng 不bất 共cộng 無vô 明minh 非phi 餘dư 貪tham 等đẳng 。 見kiến 有hữu 七thất 見kiến 。 疑nghi 有hữu 二nhị 疑nghi 。 相tương 應ứng 無vô 明minh 即tức 攝nhiếp 屬thuộc 彼bỉ 。 不bất 共cộng 有hữu 二nhị 。 故cố 成thành 十thập 一nhất 。 如như 是thị 十thập 一nhất 。 於ư 諸chư 界giới 地địa 中trung 各các 能năng 遍biến 行hành 。 自tự 界giới 地địa 五ngũ 部bộ 。 謂vị 自tự 界giới 地địa 五ngũ 部bộ 法pháp 中trung 。 遍biến 緣duyên 隨tùy 眠miên 為vi 因nhân 生sanh 染nhiễm 。 是thị 故cố 唯duy 此thử 立lập 遍biến 行hành 名danh 。 且thả 約ước 界giới 說thuyết 言ngôn 三tam 十thập 三tam 是thị 遍biến 然nhiên 有hữu 師sư 說thuyết 。 三tam 十thập 三tam 中trung 二nhị 十thập 七thất 是thị 遍biến 。 餘dư 六lục 應ưng 分phân 別biệt 。 彼bỉ 師sư 於ư 此thử 唐đường 設thiết 劬cù 勞lao 。 以dĩ 相tương 應ứng 無vô 明minh 如như 所sở 相tương 應ứng 惑hoặc 。 遍biến 非phi 遍biến 理lý 不bất 說thuyết 成thành 故cố 。 由do 是thị 此thử 中trung 標tiêu 別biệt 數số 者giả 取thủ 自tự 力lực 起khởi 。 不bất 共cộng 無vô 明minh 非phi 此thử 無vô 明minh 。 見kiến 苦khổ 集tập 所sở 斷đoạn 有hữu 非phi 是thị 遍biến 。 是thị 故cố 但đãn 言ngôn 三tam 十thập 三tam 是thị 遍biến 。 此thử 說thuyết 為vi 善thiện 。 依y 何hà 義nghĩa 立lập 此thử 不bất 共cộng 名danh 。 如như 是thị 說thuyết 者giả 。 相tương/tướng 雜tạp 名danh 共cộng 。 以dĩ 非phi 共cộng 故cố 立lập 不bất 共cộng 名danh 即tức 是thị 彼bỉ 此thử 各các 別biệt 為vi 義nghĩa 。 如như 契Khế 經Kinh 說thuyết 。 不bất 共cộng 佛Phật 僧Tăng 。 此thử 顯hiển 佛Phật 僧Tăng 二nhị 寶bảo 各các 別biệt 。 以dĩ 不bất 共cộng 行hành 故cố 名danh 不bất 共cộng 無vô 明minh 。 非phi 餘dư 隨tùy 眠miên 相tương/tướng 雜tạp 行hành 故cố 。 或hoặc 普phổ 名danh 共cộng 。 即tức 是thị 遍biến 義nghĩa 。 由do 非phi 共cộng 故cố 立lập 不bất 共cộng 名danh 。 此thử 不bất 共cộng 名danh 顯hiển 非phi 共cộng 有hữu 。 即tức 是thị 不bất 遍biến 諸chư 煩phiền 惱não 義nghĩa 。 與dữ 諸chư 隨tùy 眠miên 。 不bất 相tương 應ứng 故cố 。 有hữu 餘dư 師sư 說thuyết 。 與dữ 餘dư 煩phiền 惱não 不bất 相tương 關quan 涉thiệp 。 名danh 為vi 不bất 共cộng 。 即tức 是thị 惛hôn 重trọng/trùng 無vô 動động 搖dao 義nghĩa 。 相tương 應ứng 無vô 明minh 與dữ 餘dư 煩phiền 惱não 共cộng 相tương 應ưng 故cố 。 相tương/tướng 有hữu 警cảnh 動động 。 不bất 共cộng 無vô 明minh 由do 自tự 力lực 起khởi 。 於ư 諸chư 事sự 業nghiệp 。 皆giai 不bất 欲dục 為vi 惛hôn 重trọng/trùng 無vô 動động 搖dao 。 如như 珊san 若nhược 娑sa 病bệnh 。 是thị 故cố 名danh 曰viết 。 不bất 共cộng 無vô 明minh 。 何hà 故cố 唯duy 於ư 見kiến 苦khổ 集tập 斷đoạn 諸chư 隨tùy 眠miên 內nội 有hữu 遍biến 行hành 耶da 。 唯duy 此thử 普phổ 緣duyên 諸chư 有hữu 漏lậu 法pháp 。 意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 無vô 別biệt 勢thế 力lực 堅kiên 牢lao 。 故cố 能năng 為vi 因nhân 遍biến 生sanh 五ngũ 部bộ 見kiến 滅diệt 見kiến 道đạo 所sở 斷đoạn 隨tùy 眠miên 。 唯duy 有hữu 能năng 緣duyên 有hữu 漏lậu 一nhất 分phần/phân 。 所sở 緣duyên 有hữu 別biệt 勢thế 不bất 堅kiên 牢lao 。 不bất 能năng 為vi 因nhân 遍biến 生sanh 五ngũ 部bộ 。 故cố 唯duy 前tiền 二nhị 部bộ 有hữu 遍biến 行hành 隨tùy 眠miên 。 何hà 緣duyên 得đắc 知tri 修tu 斷đoạn 染nhiễm 法pháp 。 以dĩ 見kiến 所sở 斷đoạn 遍biến 行hành 為vi 因nhân 。 如như 何hà 不bất 知tri 。 世thế 間gian 現hiện 見kiến 。 有hữu 我ngã 見kiến 者giả 。 由do 我ngã 見kiến 力lực 外ngoại 境cảnh 貪tham 增tăng 。 我ngã 見kiến 若nhược 無vô 。 便tiện 於ư 外ngoại 境cảnh 貪tham 微vi 薄bạc 故cố 。 又hựu 由do 至chí 教giáo 。 如như 說thuyết 。 云vân 何hà 見kiến 斷đoạn 為vi 因nhân 法pháp 。 謂vị 諸chư 染nhiễm 污ô 法pháp 。 又hựu 說thuyết 。 云vân 何hà 無vô 記ký 為vi 因nhân 法pháp 。 謂vị 不bất 善thiện 法Pháp 無vô 記ký 有hữu 為vi 法pháp 。 由do 此thử 等đẳng 證chứng 知tri 彼bỉ 為vi 因nhân 。 若nhược 遍biến 行hành 因nhân 生sanh 修tu 斷đoạn 染nhiễm 。 已dĩ 斷đoạn 未vị 斷đoạn 。 有hữu 何hà 差sai 別biệt 。 彼bỉ 已dĩ 斷đoạn 時thời 修tu 所sở 斷đoạn 染nhiễm 。 亦diệc 得đắc 現hiện 起khởi 如như 未vị 斷đoạn 故cố 。 又hựu 若nhược 一nhất 切thiết 修tu 所sở 斷đoạn 染nhiễm 。 皆giai 用dụng 見kiến 斷đoạn 為vi 遍biến 行hành 因nhân 。 因nhân 已dĩ 斷đoạn 時thời 修tu 所sở 斷đoạn 染nhiễm 既ký 得đắc 現hiện 起khởi 。 何hà 故cố 聖thánh 者giả 慢mạn 類loại 等đẳng 法pháp 必tất 不bất 現hiện 行hành 。 且thả 初sơ 難nạn/nan 言ngôn 。 已dĩ 斷đoạn 未vị 斷đoạn 。 何hà 差sai 別biệt 者giả 。 甚thậm 有hữu 差sai 別biệt 。 謂vị 未vị 斷đoạn 位vị 。 於ư 自tự 身thân 中trung 。 能năng 為vi 遍biến 因nhân 取thủ 果quả 與dữ 果quả 。 後hậu 已dĩ 斷đoạn 位vị 。 雖tuy 能năng 為vi 因nhân 不bất 能năng 取thủ 果quả 。 唯duy 除trừ 先tiên 時thời 已dĩ 取thủ 果quả 者giả 。 今kim 有hữu 與dữ 義nghĩa 。 又hựu 已dĩ 斷đoạn 位vị 。 雖tuy 能năng 為vi 因nhân 不bất 障chướng 聖thánh 道Đạo 。 於ư 自tự 相tương 續tục 不bất 復phục 能năng 引dẫn 自tự 得đắc 令linh 生sanh 。 與dữ 此thử 相tương 違vi 是thị 未vị 斷đoạn 位vị 。 何hà 故cố 聖thánh 者giả 慢mạn 類loại 等đẳng 法pháp 。 必tất 不bất 行hành 者giả 前tiền 已dĩ 說thuyết 因nhân 。 修tu 斷đoạn 既ký 同đồng 寧ninh 有hữu 起khởi 不bất 起khởi 。 此thử 難nạn/nan 非phi 理lý 。 因nhân 有hữu 近cận 遠viễn 故cố 。 謂vị 修tu 斷đoạn 染nhiễm 有hữu 以dĩ 見kiến 疑nghi 為vi 隣lân 近cận 因nhân 連liên 續tục 而nhi 起khởi 見kiến 疑nghi 。 若nhược 斷đoạn 彼bỉ 必tất 不bất 行hành 。 與dữ 彼bỉ 相tương 違vi 容dung 有hữu 起khởi 義nghĩa 。 又hựu 非phi 擇trạch 滅diệt 得đắc 未vị 得đắc 殊thù 。 故cố 有hữu 現hiện 行hành 不bất 現hiện 行hành 者giả 。 由do 此thử 所sở 說thuyết 二nhị 過quá 俱câu 無vô 。 此thử 遍biến 行hành 名danh 。 為vi 目mục 何hà 義nghĩa 。 但đãn 於ư 一nhất 切thiết 。 有hữu 漏lậu 法pháp 中trung 。 能năng 周chu 遍biến 緣duyên 是thị 遍biến 行hành 義nghĩa 。 謂vị 上thượng 所sở 說thuyết 三tam 十thập 三tam 隨tùy 眠miên 。 自tự 界giới 地địa 中trung 各các 能năng 緣duyên 五ngũ 部bộ 。 雖tuy 有hữu 於ư 受thọ 偏thiên 起khởi 我ngã 執chấp 。 而nhi 此thử 非phi 唯duy 緣duyên 自tự 身thân 受thọ 。 以dĩ 兼kiêm 緣duyên 此thử 種chủng 類loại 法pháp 故cố 。 若nhược 起khởi 邪tà 見kiến 。 謂vị 所sở 修tu 行hành 妙diệu 行hạnh 惡ác 行hành 皆giai 空không 無vô 果quả 。 此thử 亦diệc 非phi 唯duy 緣duyên 自tự 身thân 業nghiệp 。 總tổng 撥bát 一nhất 切thiết 業nghiệp 生sanh 果quả 能năng 。 由do 此thử 准chuẩn 知tri 餘dư 遍biến 緣duyên 義nghĩa 。 貪tham 等đẳng 煩phiền 惱não 唯duy 託thác 見kiến 聞văn 。 所sở 思tư 量lượng 事sự 方phương 得đắc 現hiện 起khởi 。 以dĩ 於ư 妻thê 等đẳng 起khởi 貪tham 等đẳng 時thời 緣duyên 顯hiển 非phi 形hình 緣duyên 形hình 非phi 顯hiển 。 故cố 知tri 貪tham 等đẳng 皆giai 非phi 遍biến 緣duyên 。 且thả 據cứ 隨tùy 眠miên 能năng 遍biến 緣duyên 義nghĩa 釋thích 遍biến 行hành 義nghĩa 。 故cố 作tác 是thị 說thuyết 。 若nhược 據cứ 隨tùy 眠miên 同đồng 聚tụ 諸chư 法pháp 所sở 有hữu 遍biến 義nghĩa 。 釋thích 遍biến 行hành 名danh 。 則tắc 諸chư 隨tùy 眠miên 具cụ 三tam 遍biến 義nghĩa 。 謂vị 於ư 五ngũ 部bộ 遍biến 緣duyên 隨tùy 眠miên 。 及cập 能năng 為vi 因nhân 遍biến 生sanh 染nhiễm 法pháp 。 彼bỉ 相tương 應ứng 法pháp 具cụ 二nhị 遍biến 義nghĩa 。 謂vị 於ư 三tam 義nghĩa 唯duy 闕khuyết 隨tùy 眠miên 。 彼bỉ 俱câu 有hữu 法pháp 具cụ 一nhất 遍biến 義nghĩa 。 謂vị 但đãn 為vi 因nhân 遍biến 生sanh 染nhiễm 法pháp 。 故cố 前tiền 所sở 釋thích 無vô 缺khuyết 減giảm 過quá 。 雖tuy 爾nhĩ 無vô 一nhất 能năng 遍biến 隨tùy 眠miên 。 於ư 自tự 體thể 等đẳng 不bất 隨tùy 眠miên 故cố 。 則tắc 應ưng 無vô 有hữu 遍biến 行hành 隨tùy 眠miên 。 此thử 難nạn/nan 不bất 然nhiên 。 以dĩ 於ư 五ngũ 部bộ 無vô 礙ngại 轉chuyển 故cố 。 立lập 遍biến 行hành 名danh 。 非phi 頓đốn 隨tùy 眠miên 諸chư 有hữu 漏lậu 故cố 。 又hựu 於ư 自tự 體thể 俱câu 有hữu 法pháp 中trung 。 由do 於ư 去khứ 來lai 彼bỉ 種chủng 類loại 法pháp 。 有hữu 隨tùy 眠miên 故cố 遍biến 義nghĩa 亦diệc 成thành 。 何hà 因nhân 無vô 明minh 修tu 所sở 斷đoạn 者giả 。 唯duy 名danh 自tự 相tương/tướng 惑hoặc 非phi 見kiến 所sở 斷đoạn 耶da 。 由do 此thử 無vô 明minh 。 所sở 緣duyên 少thiểu 故cố 。 見kiến 所sở 斷đoạn 法pháp 。 非phi 所sở 緣duyên 故cố 。 又hựu 此thử 但đãn 隨tùy 貪tham 等đẳng 轉chuyển 故cố 。 貪tham 等đẳng 唯duy 是thị 自tự 相tương/tướng 惑hoặc 故cố 。 見kiến 斷đoạn 無vô 明minh 有hữu 是thị 不bất 共cộng 。 彼bỉ 唯duy 行hành 在tại 異dị 生sanh 身thân 中trung 。 聞văn 思tư 位vị 中trung 。 修tu 觀quán 行hành 者giả 。 以dĩ 苦khổ 等đẳng 行hành 觀quán 諸chư 行hành 時thời 。 由do 彼bỉ 無vô 明minh 損tổn 瞖ế 慧tuệ 眼nhãn 。 令linh 起khởi 多đa 品phẩm 諸chư 顛điên 倒đảo 見kiến 。 故cố 應ưng 舉cử 喻dụ 顯hiển 彼bỉ 過quá 失thất 。 如như 日nhật 初sơ 沒một 。 有hữu 一nhất 丈trượng 夫phu 。 遙diêu 見kiến 怨oán 家gia 。 便tiện 作tác 是thị 念niệm 。 彼bỉ 有hữu 怨oán 家gia 我ngã 不bất 應ưng 往vãng 。 正chánh 思tư 念niệm 已dĩ 。 至chí 黃hoàng 昏hôn 時thời 。 夜dạ 前tiền 行hành 闇ám 損tổn 瞖ế 其kỳ 目mục 。 不bất 能năng 記ký 憶ức 怨oán 相tướng 狀trạng 故cố 。 便tiện 於ư 怨oán 所sở 起khởi 是thị 杌ngột 覺giác 或hoặc 謂vị 非phi 怨oán 或hoặc 謂vị 親thân 友hữu 。 如như 是thị 應ưng 了liễu 不bất 共cộng 無vô 明minh 。 修tu 斷đoạn 無vô 明minh 。 則tắc 不bất 如như 是thị 。 但đãn 由do 因nhân 力lực 或hoặc 境cảnh 逼bức 故cố 。 以dĩ 貪tham 瞋sân 等đẳng 為vi 上thượng 首thủ 生sanh 。 能năng 遮già 障chướng 愛ái 味vị 過quá 患hoạn 出xuất 離ly 覺giác 。 於ư 所sở 逼bức 境cảnh 唯duy 不bất 能năng 知tri 。 非phi 於ư 諸chư 境cảnh 中trung 皆giai 無vô 欲dục 行hành 轉chuyển 。 如như 珊san 若nhược 娑sa 病bệnh 惛hôn 重trọng/trùng 無vô 動động 搖dao 故cố 。 此thử 無vô 明minh 唯duy 自tự 相tương/tướng 惑hoặc 若nhược 遍biến 行hành 惑hoặc 能năng 緣duyên 五ngũ 部bộ 薩tát 迦ca 耶da 見kiến 。 緣duyên 見kiến 滅diệt 道đạo 所sở 斷đoạn 法pháp 生sanh 為vi 見kiến 何hà 斷đoạn 。 若nhược 見kiến 苦khổ 斷đoạn 貪tham 等đẳng 亦diệc 應ưng 緣duyên 五ngũ 部bộ 故cố 唯duy 見kiến 苦khổ 斷đoạn 又hựu 如như 見kiến 取thủ 緣duyên 見kiến 滅diệt 道đạo 所sở 斷đoạn 。 能năng 緣duyên 無vô 漏lậu 境cảnh 者giả 。 以dĩ 彼bỉ 親thân 迷mê 迷mê 滅diệt 道đạo 故cố 。 亦diệc 是thị 見kiến 滅diệt 見kiến 道đạo 所sở 斷đoạn 。 如như 是thị 身thân 見kiến 亦diệc 是thị 親thân 迷mê 迷mê 滅diệt 道đạo 故cố 應ưng 見kiến 彼bỉ 斷đoạn 。 或hoặc 應ưng 辯biện 此thử 差sai 別biệt 因nhân 緣duyên 。 又hựu 如như 見kiến 滅diệt 見kiến 道đạo 斷đoạn 見kiến 取thủ 。 要yếu 由do 遍biến 知tri 境cảnh 所sở 緣duyên 故cố 斷đoạn 。 如như 是thị 身thân 見kiến 例lệ 亦diệc 。 應ưng 然nhiên 。 復phục 如như 身thân 見kiến 遍biến 知tri 所sở 緣duyên 斷đoạn 。 如như 是thị 見kiến 取thủ 例lệ 亦diệc 應ưng 然nhiên 。 如như 是thị 二nhị 途đồ 宗tông 皆giai 不bất 許hứa 。 是thị 故cố 所sở 立lập 於ư 理lý 不bất 然nhiên 。 理lý 必tất 應ưng 然nhiên 。 義nghĩa 有hữu 別biệt 故cố 。 且thả 初sơ 所sở 例lệ 貪tham 等đẳng 亦diệc 應ưng 緣duyên 五ngũ 部bộ 故cố 唯duy 見kiến 苦khổ 斷đoạn 。 或hoặc 且thả 舉cử 此thử 反phản 例lệ 身thân 見kiến 。 理lý 亦diệc 應ưng 通thông 五ngũ 部bộ 攝nhiếp 者giả 。 此thử 例lệ 非phi 理lý 。 貪tham 等đẳng 亦diệc 應ưng 一nhất 念niệm 頓đốn 緣duyên 五ngũ 部bộ 法pháp 故cố 。 謂vị 有hữu 身thân 見kiến 一nhất 剎sát 那na 中trung 。 頓đốn 緣duyên 五ngũ 部bộ 。 受thọ 乃nãi 至chí 識thức 為vi 我ngã 我ngã 所sở 。 理lý 不bất 應ưng 言ngôn 一nhất 念niệm 身thân 見kiến 體thể 分phần/phân 五ngũ 部bộ 。 貪tham 等đẳng 皆giai 是thị 自tự 相tương/tướng 惑hoặc 故cố 。 尚thượng 無vô 一nhất 念niệm 頓đốn 緣duyên 二nhị 部bộ 。 況huống 能năng 緣duyên 五ngũ 。 故cố 例lệ 不bất 成thành 。 後hậu 所sở 例lệ 言ngôn 。 如như 見kiến 滅diệt 道đạo 所sở 斷đoạn 。 見kiến 取thủ 身thân 見kiến 亦diệc 然nhiên 。 俱câu 是thị 親thân 迷mê 迷mê 滅diệt 道đạo 故cố 。 應ưng 亦diệc 見kiến 滅diệt 見kiến 道đạo 斷đoạn 者giả 。 亦diệc 不bất 應ưng 理lý 薩tát 迦ca 耶da 見kiến 不bất 能năng 稱xưng 譽dự 。 謗báng 彼bỉ 見kiến 故cố 。 又hựu 所sở 緣duyên 境cảnh 無vô 分phần/phân 限hạn 故cố 。 非phi 有hữu 身thân 見kiến 要yếu 先tiên 稱xưng 譽dự 謗báng 滅diệt 道đạo 見kiến 。 方phương 計kế 為vi 我ngã 。 亦diệc 非phi 於ư 境cảnh 作tác 分phần/phân 限hạn 緣duyên 。 見kiến 取thủ 必tất 由do 稱xưng 譽dự 能năng 謗báng 滅diệt 道đạo 邪tà 見kiến 。 方phương 計kế 第đệ 一nhất 於ư 所sở 緣duyên 境cảnh 作tác 分phần/phân 限hạn 緣duyên 。 義nghĩa 既ký 有hữu 殊thù 不bất 可khả 為vi 例lệ 。 然nhiên 有hữu 身thân 。 見kiến 見kiến 苦Khổ 諦Đế 時thời 。 遍biến 知tri 所sở 緣duyên 即tức 全toàn 永vĩnh 斷đoạn 。 非phi 見kiến 取thủ 者giả 此thử 有hữu 別biệt 因nhân 所sở 緣duyên 行hành 解giải 等đẳng 不bất 等đẳng 故cố 。 謂vị 如như 三tam 界giới 見kiến 苦khổ 所sở 斷đoạn 諸chư 蘊uẩn 無vô 我ngã 。 乃nãi 至chí 修tu 斷đoạn 諸chư 蘊uẩn 無vô 我ngã 其kỳ 相tương/tướng 亦diệc 然nhiên 。 故cố 見kiến 苦khổ 時thời 無vô 我ngã 見kiến 起khởi 。 緣duyên 所sở 見kiến 苦khổ 我ngã 見kiến 皆giai 除trừ 。 計kế 勝thắng 不bất 然nhiên 。 有hữu 於ư 少thiểu 法pháp 觀quán 餘dư 少thiểu 法pháp 計kế 為vi 勝thắng 故cố 。 由do 此thử 身thân 見kiến 隨tùy 行hành 見kiến 取thủ 。 雖tuy 緣duyên 見kiến 滅diệt 道đạo 所sở 斷đoạn 法pháp 生sanh 麁thô 。 故cố 如như 身thân 見kiến 唯duy 見kiến 苦khổ 斷đoạn 。 如như 緣duyên 修tu 道Đạo 所sở 斷đoạn 法pháp 生sanh 。 謗báng 滅diệt 道đạo 見kiến 隨tùy 行hành 見kiến 取thủ 。 雖tuy 亦diệc 緣duyên 彼bỉ 所sở 斷đoạn 法pháp 生sanh 。 而nhi 彼bỉ 望vọng 前tiền 極cực 微vi 細tế 故cố 。 樂nhạo/nhạc/lạc 淨tịnh 行hạnh 解giải 所sở 不bất 攝nhiếp 故cố 。 親thân 執chấp 不bất 欲dục 滅diệt 道đạo 無vô 明minh 。 所sở 引dẫn 邪tà 見kiến 為vi 最tối 勝thắng 故cố 。 雖tuy 見kiến 苦khổ 位vị 遍biến 知tri 所sở 緣duyên 。 而nhi 要yếu 所sở 緣duyên 永vĩnh 斷đoạn 方phương 斷đoạn 。 是thị 故cố 見kiến 取thủ 非phi 如như 身thân 見kiến 唯duy 見kiến 苦khổ 時thời 即tức 全toàn 永vĩnh 斷đoạn 。 故cố 所sở 說thuyết 斷đoạn 差sai 別biệt 理lý 成thành 。 或hoặc 緣duyên 見kiến 滅diệt 見kiến 道đạo 所sở 斷đoạn 見kiến 取thủ 各các 三tam 。 謂vị 見kiến 苦khổ 集tập 及cập 見kiến 滅diệt 道đạo 隨tùy 一nhất 斷đoạn 故cố 。 若nhược 於ư 見kiến 滅diệt 見kiến 道đạo 所sở 斷đoạn 。 執chấp 果quả 分phần/phân 勝thắng 是thị 見kiến 苦khổ 斷đoạn 。 執chấp 因nhân 分phần/phân 勝thắng 是thị 見kiến 集tập 斷đoạn 。 若nhược 唯duy 執chấp 彼bỉ 為vi 真chân 實thật 覺giác 。 不bất 偏thiên 執chấp 彼bỉ 因nhân 分phần/phân 果quả 分phần/phân 。 隨tùy 緣duyên 何hà 生sanh 與dữ 彼bỉ 俱câu 斷đoạn 。 故cố 見kiến 取thủ 斷đoạn 非phi 如như 身thân 見kiến 。 雖tuy 爾nhĩ 應ưng 說thuyết 見kiến 苦khổ 見kiến 集tập 所sở 斷đoạn 見kiến 取thủ 差sai 別biệt 。 云vân 何hà 非phi 由do 所sở 緣duyên 行hành 相tướng 有hữu 別biệt 。 俱câu 緣duyên 一nhất 切thiết 有hữu 漏lậu 為vi 境cảnh 。 並tịnh 執chấp 第đệ 一nhất 行hành 相tương/tướng 轉chuyển 故cố 。 有hữu 作tác 是thị 言ngôn 。 若nhược 緣duyên 見kiến 苦khổ 見kiến 集tập 所sở 斷đoạn 。 見kiến 為vi 最tối 勝thắng 如như 其kỳ 次thứ 第đệ 。 見kiến 苦khổ 集tập 斷đoạn 彼bỉ 越việt 所sở 宗tông 許hứa 遍biến 行hành 故cố 。 若nhược 必tất 爾nhĩ 者giả 應ưng 許hứa 見kiến 苦khổ 所sở 斷đoạn 。 見kiến 取thủ 有hữu 見kiến 集tập 斷đoạn 。 見kiến 集tập 所sở 斷đoạn 有hữu 見kiến 苦khổ 斷đoạn 。 然nhiên 不bất 許hứa 爾nhĩ 故cố 不bất 可khả 依y 。 今kim 詳tường 此thử 二nhị 有hữu 差sai 別biệt 者giả 。 若nhược 由do 常thường 樂lạc 我ngã 淨tịnh 。 等đẳng 見kiến 力lực 近cận 引dẫn 生sanh 。 於ư 諸chư 行hành 中trung 。 執chấp 為vi 最tối 勝thắng 是thị 見kiến 苦khổ 斷đoạn 。 若nhược 由do 撥bát 無vô 後hậu 有hữu 因nhân 見kiến 力lực 近cận 引dẫn 生sanh 。 於ư 諸chư 行hành 中trung 。 執chấp 為vi 最tối 勝thắng 是thị 見kiến 集tập 斷đoạn 。 有hữu 餘dư 師sư 言ngôn 。 所sở 有hữu 見kiến 取thủ 若nhược 異dị 熟thục 果quả 為vi 門môn 而nhi 入nhập 。 於ư 諸chư 行hành 中trung 。 執chấp 為vi 最tối 勝thắng 是thị 見kiến 苦khổ 斷đoạn 。 若nhược 業nghiệp 煩phiền 惱não 為vi 門môn 而nhi 入nhập 。 於ư 諸chư 行hành 中trung 。 執chấp 為vi 最tối 勝thắng 是thị 見kiến 集tập 斷đoạn 若nhược 有hữu 身thân 見kiến 戒giới 取thủ 見kiến 取thủ 。 頓đốn 緣duyên 五ngũ 部bộ 名danh 為vi 遍biến 行hành 。 是thị 則tắc 遍biến 行hành 非phi 唯duy 爾nhĩ 所sở 。 以dĩ 於ư 是thị 處xứ 有hữu 我ngã 見kiến 行hành 。 是thị 處xứ 必tất 應ưng 起khởi 我ngã 愛ái 慢mạn 。 若nhược 於ư 是thị 處xứ 。 淨tịnh 勝thắng 見kiến 行hành 。 是thị 處xứ 必tất 應ưng 希hy 求cầu 高cao 舉cử 。 是thị 則tắc 愛ái 慢mạn 應ưng 亦diệc 遍biến 行hành 。 此thử 難nạn/nan 不bất 然nhiên 。 雖tuy 見kiến 力lực 起khởi 而nhi 此thử 二nhị 種chủng 分phần/phân 限hạn 緣duyên 故cố 。 謂vị 雖tuy 是thị 處xứ 我ngã 見kiến 等đẳng 行hành 。 是thị 處xứ 必tất 應ưng 起khởi 我ngã 愛ái 慢mạn 而nhi 不bất 可khả 說thuyết 。 愛ái 慢mạn 頓đốn 緣duyên 。 先tiên 已dĩ 說thuyết 為vi 自tự 相tương/tướng 惑hoặc 故cố 。 是thị 故cố 遍biến 行hành 唯duy 此thử 十thập 一nhất 。 餘dư 非phi 准chuẩn 此thử 不bất 說thuyết 自tự 成thành 。 前tiền 說thuyết 十thập 一nhất 於ư 諸chư 界giới 地địa 中trung 。 各các 能năng 遍biến 行hành 自tự 界giới 地địa 五ngũ 部bộ 為vi 有hữu 他tha 界giới 他tha 地địa 遍biến 行hành 。 簡giản 彼bỉ 故cố 言ngôn 自tự 界giới 自tự 地địa 。 亦diệc 有hữu 他tha 界giới 他tha 地địa 遍biến 行hành 。 謂vị 十thập 一nhất 中trung 除trừ 身thân 邊biên 見kiến 。 所sở 餘dư 九cửu 種chủng 亦diệc 能năng 上thượng 緣duyên 。 上thượng 言ngôn 正chánh 明minh 上thượng 界giới 上thượng 地địa 。 兼kiêm 顯hiển 無vô 有hữu 緣duyên 下hạ 隨tùy 眠miên 。 緣duyên 下hạ 則tắc 應ưng 遍biến 知tri 界giới 壞hoại 。 上thượng 境cảnh 勝thắng 故cố 。 緣duyên 無vô 此thử 失thất 。 且thả 欲dục 見kiến 苦khổ 所sở 斷đoạn 邪tà 見kiến 。 謗báng 色sắc 無vô 色sắc 苦khổ 果quả 為vi 無vô 。 見kiến 取thủ 於ư 中trung 執chấp 為vi 最tối 勝thắng 。 戒giới 取thủ 於ư 彼bỉ 非phi 因nhân 計kế 因nhân 疑nghi 懷hoài 猶do 豫dự 。 無vô 明minh 不bất 了liễu 見kiến 集tập 所sở 斷đoạn 。 如như 應ưng 當đương 說thuyết 色sắc 緣duyên 無vô 色sắc 。 倒đảo 此thử 應ưng 知tri 准chuẩn 界giới 應ưng 思tư 約ước 地địa 分phân 別biệt 。 然nhiên 諸chư 界giới 地địa 決quyết 定định 異dị 者giả 。 欲dục 界giới 乃nãi 至chí 第đệ 四tứ 靜tĩnh 慮lự 。 有hữu 緣duyên 上thượng 界giới 上thượng 地địa 遍biến 行hành 。 三tam 無vô 色sắc 中trung 闕khuyết 緣duyên 上thượng 界giới 。 有hữu 頂đảnh 一nhất 地địa 二nhị 種chủng 俱câu 無vô 。 雖tuy 有hữu 隨tùy 眠miên 通thông 緣duyên 自tự 上thượng 。 然nhiên 理lý 無vô 有hữu 自tự 上thượng 頓đốn 緣duyên 。 以dĩ 自tự 地địa 中trung 諸chư 境cảnh 界giới 事sự 。 是thị 所sở 緣duyên 境cảnh 亦diệc 所sở 隨tùy 眠miên 。 若nhược 上thượng 地địa 中trung 諸chư 境cảnh 界giới 事sự 。 是thị 所sở 緣duyên 境cảnh 非phi 所sở 隨tùy 眠miên 。 不bất 可khả 一nhất 念niệm 煩phiền 惱não 緣duyên 境cảnh 。 有hữu 隨tùy 眠miên 處xứ 有hữu 不bất 隨tùy 眠miên 。 勿vật 於ư 相tương 應ứng 亦diệc 有hữu 爾nhĩ 故cố 。 於ư 上thượng 界giới 地địa 必tất 頓đốn 緣duyên 耶da 。 非phi 必tất 頓đốn 緣duyên 或hoặc 別biệt 或hoặc 總tổng 。 故cố 本bổn 論luận 說thuyết 。 有hữu 諸chư 隨tùy 眠miên 是thị 欲dục 界giới 繫hệ 緣duyên 色sắc 界giới 繫hệ 。 有hữu 諸chư 隨tùy 眠miên 是thị 欲dục 界giới 繫hệ 緣duyên 無vô 色sắc 界giới 繫hệ 。 有hữu 諸chư 隨tùy 眠miên 是thị 欲dục 界giới 繫hệ 緣duyên 色sắc 無vô 色sắc 界giới 繫hệ 。 有hữu 諸chư 隨tùy 眠miên 是thị 色sắc 界giới 繫hệ 緣duyên 無vô 色sắc 界giới 繫hệ 。 約ước 地địa 分phân 別biệt 准chuẩn 界giới 應ưng 知tri 。 身thân 邊biên 見kiến 何hà 緣duyên 不bất 緣duyên 上thượng 界giới 地địa 。 緣duyên 他tha 界giới 地địa 執chấp 我ngã 我ngã 所sở 。 及cập 計kế 斷đoạn 常thường 理lý 不bất 成thành 故cố 。 謂vị 非phi 於ư 此thử 界giới 此thử 地địa 中trung 。 生sanh 他tha 界giới 地địa 蘊uẩn 中trung 有hữu 計kế 為vi 我ngã 。 執chấp 有hữu 二nhị 我ngã 理lý 不bất 成thành 故cố 。 執chấp 我ngã 不bất 成thành 故cố 執chấp 我ngã 所sở 不bất 成thành 。 所sở 執chấp 必tất 依y 我ngã 執chấp 起khởi 故cố 。 邊biên 見kiến 隨tùy 從tùng 有hữu 身thân 見kiến 生sanh 。 故cố 亦diệc 無vô 容dung 緣duyên 他tha 界giới 地địa 。 由do 此thử 唯duy 九cửu 緣duyên 上thượng 理lý 成thành 。 有hữu 餘dư 師sư 言ngôn 。 身thân 邊biên 二nhị 見kiến 愛ái 力lực 起khởi 故cố 取thủ 有hữu 執chấp 受thọ 為vì 己kỷ 有hữu 故cố 。 以dĩ 現hiện 見kiến 法pháp 為vi 境cảnh 界giới 故cố 必tất 不bất 上thượng 緣duyên 。 生sanh 欲dục 界giới 中trung 若nhược 緣duyên 大đại 梵Phạm 。 起khởi 有hữu 情tình 常thường 見kiến 為vi 何hà 見kiến 攝nhiếp 耶da 。 理lý 實thật 應ưng 言ngôn 。 此thử 二nhị 非phi 見kiến 。 是thị 身thân 邊biên 見kiến 所sở 引dẫn 邪tà 智trí 現hiện 見kiến 蘊uẩn 中trung 執chấp 我ngã 常thường 已dĩ 。 於ư 不bất 現hiện 見kiến 。 比tỉ 謂vị 如như 斯tư 故cố 。 有hữu 先tiên 觀quán 有hữu 執chấp 受thọ 蘊uẩn 為vi 無vô 我ngã 已dĩ 。 後hậu 亦diệc 於ư 彼bỉ 非phi 執chấp 受thọ 蘊uẩn 無vô 我ngã 智trí 生sanh 。 知tri 一nhất 一nhất 身thân 。 皆giai 無vô 有hữu 我ngã 。 若nhược 爾nhĩ 身thân 見kiến 應ưng 非phi 遍biến 行hành 。 唯duy 於ư 執chấp 受thọ 蘊uẩn 方phương 計kế 為vi 我ngã 故cố 。 非phi 他tha 相tương 續tục 自tự 所sở 執chấp 受thọ 。 不bất 爾nhĩ 亦diệc 取thủ 種chủng 類loại 法pháp 故cố 。 謂vị 於ư 受thọ 中trung 計kế 為vi 我ngã 者giả 。 不bất 言ngôn 我ngã 受thọ 是thị 我ngã 非phi 餘dư 。 但đãn 作tác 是thị 思tư 。 此thử 受thọ 是thị 我ngã 。 非phi 大đại 梵Phạm 受thọ 有hữu 同đồng 此thử 失thất 。 無vô 惑hoặc 頓đốn 緣duyên 自tự 上thượng 地địa 故cố 。 身thân 見kiến 唯duy 自tự 界giới 自tự 地địa 遍biến 行hành 故cố 。 經kinh 主chủ 於ư 此thử 作tác 是thị 責trách 言ngôn 。 何hà 緣duyên 所sở 餘dư 緣duyên 彼bỉ 是thị 見kiến 。 此thử 亦diệc 緣duyên 彼bỉ 而nhi 非phi 見kiến 耶da 。 以dĩ 欲dục 界giới 生sanh 不bất 作tác 是thị 執chấp 我ngã 是thị 大đại 梵Phạm 。 亦diệc 不bất 執chấp 言ngôn 梵Phạm 是thị 我ngã 所sở 。 故cố 非phi 身thân 見kiến 。 身thân 見kiến 無vô 故cố 邊biên 見kiến 亦diệc 無vô 。 邊biên 見kiến 必tất 隨tùy 身thân 見kiến 起khởi 故cố 。 非phi 有hữu 餘dư 見kiến 作tác 此thử 行hành 相tương/tướng 。 故cố 是thị 身thân 見kiến 所sở 引dẫn 邪tà 智trí 。 諸chư 作tác 是thị 說thuyết 。 生sanh 欲dục 界giới 中trung 緣duyên 梵Phạm 計kế 常thường 。 此thử 非phi 邊biên 見kiến 於ư 劣liệt 計kế 勝thắng 是thị 見kiến 取thủ 攝nhiếp 。 彼bỉ 說thuyết 非phi 理lý 。 違vi 本bổn 論luận 故cố 。 如như 本bổn 論luận 說thuyết 。 無vô 常thường 見kiến 常thường 。 是thị 邊biên 見kiến 中trung 常thường 邊biên 見kiến 攝nhiếp 。 上thượng 座tòa 應ưng 計kế 此thử 我ngã 常thường 見kiến 。 如như 樂nhạo/nhạc/lạc 淨tịnh 見kiến 邪tà 見kiến 所sở 攝nhiếp 。 以dĩ 上thượng 座tòa 執chấp 於ư 四tứ 倒đảo 中trung 樂nhạo/nhạc/lạc 淨tịnh 二nhị 倒đảo 邪tà 見kiến 為vi 體thể 。 彼bỉ 自tự 釋thích 言ngôn 。 若nhược 於ư 生sanh 死tử 計kế 樂nhạo/nhạc/lạc 計kế 淨tịnh 。 彼bỉ 定định 撥bát 無vô 真chân 阿A 羅La 漢Hán 。 正chánh 至chí 正chánh 行hạnh 。 是thị 故cố 於ư 苦khổ 不bất 淨tịnh 境cảnh 中trung 計kế 樂nhạo/nhạc/lạc 計kế 淨tịnh 。 是thị 邪tà 見kiến 攝nhiếp 。 今kim 詳tường 彼bỉ 說thuyết 理lý 亦diệc 應ưng 許hứa 。 若nhược 於ư 生sanh 死tử 計kế 我ngã 計kế 常thường 。 彼bỉ 定định 撥bát 無vô 。 真chân 阿A 羅La 漢Hán 。 無vô 差sai 別biệt 因nhân 故cố 應ưng 亦diệc 邪tà 見kiến 攝nhiếp 。 然nhiên 彼bỉ 所sở 說thuyết 理lý 定định 不bất 然nhiên 。 於ư 事sự 增tăng 減giảm 是thị 別biệt 見kiến 故cố 。 謂vị 諸chư 邪tà 見kiến 實thật 有hữu 事sự 中trung 。 定định 撥bát 為vi 無vô 。 寧ninh 執chấp 樂nhạo/nhạc/lạc 淨tịnh 。 樂nhạo/nhạc/lạc 淨tịnh 二nhị 見kiến 實thật 無vô 事sự 中trung 定định 執chấp 為vi 有hữu 。 寧ninh 是thị 邪tà 見kiến 。 是thị 故cố 上thượng 座tòa 諸chư 法pháp 相tướng 中trung 背bối/bội 理lý 凶hung 言ngôn 不bất 應ưng 收thu 採thải 。 傍bàng 論luận 已dĩ 了liễu 。 應ưng 申thân 正chánh 論luận 。 為vi 遍biến 行hành 體thể 唯duy 是thị 隨tùy 眠miên 。 不bất 爾nhĩ 。 云vân 何hà 。 并tinh 隨tùy 行hành 法pháp 謂vị 上thượng 所sở 說thuyết 遍biến 行hành 隨tùy 眠miên 。 并tinh 彼bỉ 隨tùy 行hành 受thọ 等đẳng 生sanh 等đẳng 。 皆giai 遍biến 行hành 攝nhiếp 。 同đồng 一nhất 果quả 故cố 。 然nhiên 隨tùy 行hành 中trung 唯duy 除trừ 諸chư 得đắc 。 得đắc 與dữ 所sở 得đắc 非phi 一nhất 果quả 故cố 。 由do 是thị 遍biến 行hành 因nhân 與dữ 隨tùy 眠miên 相tương 對đối 具cụ 成thành 四tứ 句cú 差sai 別biệt 。 九cửu 十thập 八bát 隨tùy 眠miên 中trung 。 幾kỷ 緣duyên 有hữu 漏lậu 。 幾kỷ 緣duyên 無vô 漏lậu 。 頌tụng 曰viết 。
見kiến 滅diệt 道đạo 所sở 斷đoạn 。 邪tà 見kiến 疑nghi 相tương 應ứng 。
及cập 不bất 共cộng 無vô 明minh 。 六lục 能năng 緣duyên 無vô 漏lậu 。
於ư 中trung 緣duyên 滅diệt 者giả 。 唯duy 緣duyên 自tự 地địa 滅diệt 。
緣duyên 道đạo 六lục 九cửu 地địa 。 由do 別biệt 治trị 相tương/tướng 因nhân 。
貪tham 瞋sân 慢mạn 二nhị 取thủ 。 並tịnh 非phi 無vô 漏lậu 緣duyên 。
應ưng 離ly 境cảnh 非phi 怨oán 。 靜tĩnh 淨tịnh 勝thắng 性tánh 故cố 。
論luận 曰viết 。 唯duy 見kiến 滅diệt 道đạo 所sở 斷đoạn 邪tà 見kiến 疑nghi 。 彼bỉ 相tương 應ứng 不bất 共cộng 無vô 明minh 各các 三tam 成thành 六lục 。 能năng 緣duyên 無vô 漏lậu 。 謂vị 見kiến 滅diệt 道đạo 斷đoạn 。 二nhị 邪tà 見kiến 二nhị 疑nghi 相tương 應ứng 無vô 明minh 。 即tức 攝nhiếp 屬thuộc 彼bỉ 不bất 共cộng 有hữu 二nhị 故cố 合hợp 成thành 六lục 。 如như 是thị 六lục 種chủng 。 諸chư 界giới 地địa 中trung 。 能năng 緣duyên 滅diệt 道đạo 名danh 緣duyên 無vô 漏lậu 。 餘dư 緣duyên 有hữu 漏lậu 不bất 說thuyết 自tự 成thành 。 有hữu 說thuyết 。 無vô 明minh 無vô 所sở 緣duyên 故cố 。 非phi 緣duyên 無vô 漏lậu 。 何hà 緣duyên 知tri 此thử 定định 無vô 所sở 緣duyên 。 無vô 智trí 性tánh 故cố 。 非phi 無vô 智trí 性tánh 可khả 說thuyết 緣duyên 境cảnh 。 譬thí 如như 世thế 間gian 。 非phi 智trí 外ngoại 闇ám 。 謂vị 如như 外ngoại 闇ám 有hữu 損tổn 見kiến 能năng 。 不bất 可khả 說thuyết 言ngôn 。 彼bỉ 能năng 取thủ 境cảnh 。 無vô 智trí 亦diệc 爾nhĩ 。 障chướng 解giải 境cảnh 智trí 。 不bất 可khả 說thuyết 言ngôn 。 與dữ 智trí 俱câu 轉chuyển 。 是thị 故cố 知tri 此thử 定định 無vô 所sở 緣duyên 。 定định 有hữu 所sở 緣duyên 心tâm 相tương 應ứng 故cố 。 且thả 已dĩ 成thành 立lập 無vô 明minh 實thật 有hữu 。 若nhược 無vô 明minh 體thể 非phi 心tâm 相tương 應ứng 。 譬thí 如như 外ngoại 闇ám 障chướng 心tâm 心tâm 所sở 。 令linh 於ư 境cảnh 中trung 不bất 能năng 取thủ 者giả 。 則tắc 心tâm 心tâm 所sở 應ưng 永vĩnh 不bất 生sanh 。 應ưng 相tương 續tục 中trung 恆hằng 現hiện 有hữu 故cố 。 如như 無vô 心tâm 定định 無vô 想tưởng 異dị 熟thục 。 不bất 應ưng 說thuyết 彼bỉ 名danh 迷mê 所sở 緣duyên 。 非phi 外ngoại 黑hắc 闇ám 障chướng 心tâm 心tâm 所sở 。 令linh 於ư 諸chư 境cảnh 。 皆giai 不bất 得đắc 生sanh 。 色sắc 處xứ 所sở 攝nhiếp 眼nhãn 識thức 境cảnh 故cố 。 但đãn 於ư 餘dư 境cảnh 有hữu 損tổn 見kiến 能năng 。 無vô 明minh 亦diệc 然nhiên 。 但đãn 於ư 苦khổ 等đẳng 四Tứ 聖Thánh 諦Đế 理lý 。 障chướng 真chân 見kiến 生sanh 。 非phi 於ư 境cảnh 中trung 障chướng 我ngã 等đẳng 見kiến 。 既ký 不bất 能năng 障chướng 一nhất 切thiết 見kiến 生sanh 。 故cố 知tri 無vô 明minh 有hữu 所sở 緣duyên 境cảnh 。 又hựu 如như 眠miên 體thể 應ưng 有hữu 所sở 緣duyên 。 如như 眠miên 但đãn 能năng 損tổn 覆phú 智trí 用dụng 。 非phi 不bất 與dữ 智trí 於ư 境cảnh 俱câu 轉chuyển 。 以dĩ 眠miên 亦diệc 有hữu 取thủ 境cảnh 用dụng 故cố 。 然nhiên 於ư 所sở 緣duyên 令linh 心tâm 昧muội 鈍độn 。 無vô 明minh 亦diệc 爾nhĩ 。 非phi 無vô 所sở 緣duyên 。 何hà 故cố 無vô 緣duyên 見kiến 滅diệt 道đạo 斷đoạn 。 見kiến 滅diệt 道đạo 斷đoạn 不bất 共cộng 無vô 明minh 。 見kiến 苦khổ 集tập 時thời 彼bỉ 皆giai 斷đoạn 故cố 。 謂vị 如như 見kiến 取thủ 於ư 諸chư 有hữu 漏lậu 法pháp 。 由do 因nhân 果quả 門môn 樂nhạo/nhạc/lạc 淨tịnh 行hạnh 等đẳng 轉chuyển 。 如như 是thị 見kiến 取thủ 雖tuy 亦diệc 能năng 緣duyên 見kiến 滅diệt 道đạo 斷đoạn 。 而nhi 真chân 實thật 見kiến 苦khổ 集Tập 諦Đế 時thời 。 一nhất 切thiết 永vĩnh 斷đoạn 。 迷mê 因nhân 果quả 理lý 對đối 治trị 生sanh 故cố 。 如như 是thị 能năng 障chướng 八bát 行hành 覺giác 生sanh 。 不bất 共cộng 無vô 明minh 苦khổ 集tập 現hiện 觀quán 對đối 治trị 生sanh 故cố 一nhất 切thiết 皆giai 斷đoạn 。 除trừ 此thử 更cánh 無vô 緣duyên 見kiến 所sở 斷đoạn 諸chư 法pháp 為vi 境cảnh 。 不bất 共cộng 無vô 明minh 豈khởi 不bất 此thử 應ưng 如như 彼bỉ 見kiến 取thủ 。 非phi 全toàn 如như 彼bỉ 行hành 相tương/tướng 別biệt 故cố 。 謂vị 於ư 有hữu 漏lậu 見kiến 取thủ 生sanh 時thời 。 行hành 相tương/tướng 眾chúng 多đa 迷mê 謬mậu 而nhi 轉chuyển 。 修tu 觀quán 行hành 者giả 。 見kiến 苦khổ 集tập 時thời 於ư 見kiến 滅diệt 道đạo 所sở 斷đoạn 諸chư 法pháp 見kiến 為vi 苦khổ 等đẳng 。 雖tuy 已dĩ 能năng 違vi 計kế 樂nhạo/nhạc/lạc 淨tịnh 等đẳng 迷mê 因nhân 果quả 行hành 。 而nhi 於ư 見kiến 滅diệt 見kiến 道đạo 所sở 斷đoạn 。 見kiến 為vi 功công 德đức 餘dư 最tối 勝thắng 行hành 。 所sở 有hữu 見kiến 取thủ 猶do 未vị 能năng 違vi 。 是thị 故cố 雖tuy 於ư 苦khổ 集tập 二nhị 諦đế 已dĩ 得đắc 現hiện 觀quán 。 猶do 有hữu 見kiến 滅diệt 見kiến 道đạo 所sở 斷đoạn 見kiến 取thủ 未vị 除trừ 。 不bất 共cộng 無vô 明minh 無vô 別biệt 行hành 相tương/tướng 。 唯duy 有hữu 惛hôn 重trọng/trùng 不bất 欲dục 行hành 轉chuyển 。 於ư 四Tứ 聖Thánh 諦Đế 。 各các 別biệt 親thân 迷mê 。 除trừ 此thử 更cánh 無vô 餘dư 別biệt 行hành 相tương/tướng 。 緣duyên 見kiến 所sở 斷đoạn 非phi 迷mê 苦khổ 集tập 。 何hà 須tu 固cố 訪phỏng 不bất 共cộng 無vô 明minh 。 有hữu 別biệt 行hành 相tương/tướng 緣duyên 見kiến 滅diệt 道đạo 斷đoạn 。 令linh 見kiến 滅diệt 道đạo 斷đoạn 同đồng 見kiến 取thủ 耶da 。 何hà 緣duyên 此thử 中trung 緣duyên 見kiến 所sở 斷đoạn 。 所sở 起khởi 一nhất 切thiết 。 不bất 共cộng 無vô 明minh 。 見kiến 苦khổ 集tập 時thời 。 悉tất 皆giai 永vĩnh 斷đoạn 。 非phi 緣duyên 修tu 斷đoạn 不bất 共cộng 無vô 明minh 。 見kiến 苦khổ 集tập 時thời 。 一nhất 切thiết 永vĩnh 斷đoạn 。 不bất 應ưng 於ư 此thử 。 重trọng 責trách 其kỳ 緣duyên 。 許hứa 不bất 共cộng 無vô 明minh 有hữu 修tu 所sở 斷đoạn 者giả 。 彼bỉ 必tất 應ưng 許hứa 不bất 共cộng 無vô 明minh 。 有hữu 唯duy 能năng 緣duyên 修tu 所sở 斷đoạn 法pháp 。 非phi 迷mê 苦khổ 集tập 二nhị 聖Thánh 諦Đế 理lý 。 說thuyết 此thử 無vô 明minh 緣duyên 見kiến 斷đoạn 法pháp 。 及cập 無vô 漏lậu 法Pháp 。 理lý 不bất 成thành 故cố 。 又hựu 必tất 應ưng 許hứa 聖thánh 思tư 法pháp 時thời 離ly 染nhiễm 恚khuể 高cao 有hữu 染nhiễm 障chướng 故cố 。 謂vị 彼bỉ 修tu 習tập 正Chánh 法Pháp 觀quán 時thời 。 應ưng 有hữu 惛hôn 迷mê 不bất 欲dục 行hành 轉chuyển 。 如như 眠miên 惛hôn 昧muội 障chướng 蔽tế 其kỳ 心tâm 。 不bất 共cộng 無vô 明minh 是thị 修tu 所sở 斷đoạn 。 故cố 知tri 聖thánh 者giả 集tập 智trí 已dĩ 生sanh 。 猶do 有hữu 唯duy 緣duyên 修tu 所sở 斷đoạn 法pháp 障chướng 思tư 正Chánh 法Pháp 。 不bất 共cộng 無vô 明minh 見kiến 苦khổ 集tập 時thời 此thử 何hà 不bất 斷đoạn 。 此thử 無vô 明minh 是thị 智trí 所sở 害hại 故cố 。 諸chư 忍nhẫn 非phi 彼bỉ 對đối 治trị 道đạo 故cố 。 不bất 迷mê 苦khổ 集tập 二nhị 諦đế 理lý 故cố 。 不bất 緣duyên 親thân 迷mê 諦đế 理lý 法pháp 故cố 。 謗báng 滅diệt 邪tà 見kiến 為vi 見kiến 滅diệt 耶da 。 不bất 見kiến 滅diệt 耶da 。 若nhược 見kiến 滅diệt 者giả 。 如như 何hà 見kiến 滅diệt 謗báng 言ngôn 無vô 滅diệt 。 若nhược 不bất 見kiến 滅diệt 者giả 。 如như 何hà 無vô 漏lậu 緣duyên 。 又hựu 如như 何hà 言ngôn 此thử 物vật 非phi 有hữu 應ưng 言ngôn 見kiến 滅diệt 。 但đãn 尋tầm 教giáo 見kiến 即tức 謗báng 如như 是thị 所sở 說thuyết 滅diệt 無vô 。 豈khởi 不bất 此thử 見kiến 親thân 能năng 緣duyên 滅diệt 。 如như 何hà 即tức 撥bát 此thử 滅diệt 為vi 無vô 。 如như 有hữu 目mục 者giả 於ư 多đa 杌ngột 處xứ 。 遙diêu 見kiến 人nhân 立lập 撥bát 為vi 非phi 人nhân 。 雖tuy 親thân 緣duyên 人nhân 而nhi 非phi 不bất 謗báng 。 故cố 有hữu 見kiến 滅diệt 而nhi 撥bát 為vi 無vô 。 然nhiên 非phi 所sở 有hữu 謗báng 滅diệt 道đạo 慧tuệ 。 皆giai 是thị 見kiến 滅diệt 見kiến 道đạo 所sở 斷đoạn 謂vị 若nhược 有hữu 慧tuệ 非phi 審thẩm 察sát 生sanh 。 聞văn 說thuyết 滅diệt 道đạo 。 便tiện 生sanh 誹phỉ 謗báng 。 唯duy 緣duyên 名danh 故cố 非phi 見kiến 彼bỉ 斷đoạn 。 若nhược 慧tuệ 於ư 境cảnh 因nhân 審thẩm 尋tầm 伺tứ 推thôi 度độ 而nhi 生sanh 。 決quyết 定định 撥bát 無vô 。 所sở 說thuyết 滅diệt 道đạo 方phương 見kiến 彼bỉ 斷đoạn 。 如như 為vi 離ly 繫hệ 。 說thuyết 如như 是thị 言ngôn 。 若nhược 能năng 知tri 風phong 為vi 水thủy 所sở 鎮trấn 。 即tức 知tri 尋tầm 伺tứ 所sở 引dẫn 諸chư 見kiến 生sanh 起khởi 可khả 息tức 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 此thử 無vô 漏lậu 緣duyên 於ư 一nhất 一nhất 地địa 。 各các 緣duyên 幾kỷ 地địa 滅diệt 道đạo 為vi 境cảnh 。 諸chư 緣duyên 滅diệt 者giả 緣duyên 自tự 地địa 滅diệt 。 謂vị 欲dục 界giới 繫hệ 緣duyên 滅diệt 隨tùy 眠miên 。 唯duy 緣duyên 欲dục 界giới 諸chư 行hành 擇trạch 滅diệt 。 乃nãi 至chí 有Hữu 頂Đảnh 。 緣duyên 滅diệt 隨tùy 眠miên 。 唯duy 緣duyên 有hữu 頂đảnh 諸chư 行hành 擇trạch 滅diệt 。 諸chư 緣duyên 道đạo 者giả 緣duyên 六lục 九cửu 地địa 。 謂vị 欲dục 界giới 繫hệ 緣duyên 道đạo 隨tùy 眠miên 。 唯duy 緣duyên 六lục 地địa 法pháp 智trí 品phẩm 道đạo 。 若nhược 治trị 欲dục 界giới 若nhược 能năng 治trị 餘dư 。 諸chư 法pháp 智trí 品phẩm 皆giai 能năng 緣duyên 故cố 。 色sắc 無vô 色sắc 界giới 。 八bát 地địa 所sở 有hữu 緣duyên 道đạo 隨tùy 眠miên 。 一nhất 一nhất 唯duy 能năng 通thông 緣duyên 九cửu 地địa 類loại 智trí 品phẩm 道đạo 。 若nhược 治trị 自tự 地địa 若nhược 能năng 治trị 餘dư 。 諸chư 類loại 智trí 品phẩm 皆giai 能năng 緣duyên 故cố 。 何hà 緣duyên 謗báng 苦khổ 謗báng 集tập 邪tà 見kiến 。 欲dục 界giới 繫hệ 者giả 能năng 緣duyên 九cửu 地địa 。 初sơ 靜tĩnh 慮lự 者giả 能năng 緣duyên 八bát 地địa 。 乃nãi 至chí 有Hữu 頂Đảnh 。 唯duy 緣duyên 彼bỉ 地địa 。 謗báng 滅diệt 邪tà 見kiến 於ư 九cửu 地địa 中trung 。 一nhất 一nhất 唯duy 能năng 緣duyên 自tự 地địa 滅diệt 此thử 有hữu 所sở 以dĩ 。
所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 謂vị 若nhược 有hữu 法pháp 此thử 地địa 愛ái 所sở 潤nhuận 。 此thử 地địa 身thân 見kiến 執chấp 為vi 我ngã 我ngã 所sở 。 彼bỉ 諸chư 法pháp 滅diệt 還hoàn 為vi 此thử 地địa 見kiến 滅diệt 所sở 斷đoạn 。 邪tà 見kiến 所sở 緣duyên 此thử 所sở 以dĩ 非phi 未vị 遣khiển 疑nghi 。 故cố 謂vị 何hà 理lý 故cố 邪tà 見kiến 緣duyên 滅diệt 。 非phi 如như 緣duyên 苦khổ 集tập 通thông 緣duyên 自tự 他tha 地địa 。 或hoặc 諸chư 邪tà 見kiến 緣duyên 苦khổ 集tập 者giả 。 何hà 不bất 如như 緣duyên 滅diệt 但đãn 緣duyên 於ư 自tự 地địa 。 故cố 上thượng 所sở 以dĩ 未vị 遣khiển 此thử 疑nghi 。 非phi 未vị 遣khiển 疑nghi 但đãn 不bất 了liễu 意ý 。 然nhiên 上thượng 意ý 顯hiển 若nhược 諸chư 行hành 中trung 。 此thử 地địa 我ngã 愛ái 我ngã 見kiến 轉chuyển 者giả 。 彼bỉ 由do 耽đam 著trước 此thử 地địa 行hành 故cố 。 若nhược 聞văn 說thuyết 有hữu 此thử 地địa 行hành 滅diệt 。 便tiện 起khởi 此thử 地địa 邪tà 見kiến 撥bát 無vô 。 非phi 上thượng 行hành 中trung 有hữu 下hạ 耽đam 著trước 。 寧ninh 下hạ 邪tà 見kiến 撥bát 彼bỉ 滅diệt 無vô 。 雖tuy 界giới 地địa 相tương 望vọng 因nhân 果quả 隔cách 絕tuyệt 。 而nhi 九cửu 地địa 苦khổ 集tập 展triển 轉chuyển 相tương 牽khiên 。 又hựu 生sanh 依y 立lập 因nhân 更cánh 互hỗ 為vi 因nhân 故cố 。 一nhất 地địa 邪tà 見kiến 容dung 有hữu 緣duyên 多đa 滅diệt 。 無vô 相tướng 牽khiên 及cập 相tương/tướng 因nhân 理lý 故cố 。 謗báng 滅diệt 邪tà 見kiến 唯duy 緣duyên 自tự 地địa 滅diệt 。 若nhược 爾nhĩ 善thiện 智trí 緣duyên 滅Diệt 諦Đế 時thời 。 應ưng 分phân 齊tề 緣duyên 如như 謗báng 滅diệt 見kiến 。 不bất 應ưng 一nhất 念niệm 智trí 頓đốn 緣duyên 多đa 地địa 滅diệt 。 此thử 二nhị 所sở 緣duyên 理lý 無vô 別biệt 故cố 。 且thả 有hữu 善thiện 智trí 緣duyên 一nhất 地địa 滅diệt 。 然nhiên 有hữu 頓đốn 緣duyên 多đa 地địa 滅diệt 者giả 。 由do 於ư 前tiền 理lý 與dữ 邪tà 見kiến 異dị 。 謂vị 前tiền 已dĩ 說thuyết 若nhược 諸chư 行hành 中trung 。 有hữu 耽đam 著trước 者giả 聞văn 此thử 行hành 滅diệt 。 便tiện 起khởi 此thử 地địa 邪tà 見kiến 撥bát 無vô 。 非phi 上thượng 行hành 中trung 有hữu 下hạ 耽đam 著trước 。 寧ninh 下hạ 邪tà 見kiến 撥bát 彼bỉ 滅diệt 無vô 。 善thiện 智trí 不bất 由do 耽đam 著trước 引dẫn 起khởi 。 緣duyên 多đa 地địa 滅diệt 於ư 理lý 何hà 違vi 。 然nhiên 善thiện 智trí 生sanh 觀quán 諸chư 行hành 過quá 。 審thẩm 觀quán 過quá 已dĩ 希hy 求cầu 彼bỉ 滅diệt 。 故cố 一nhất 地địa 智trí 緣duyên 多đa 地địa 境cảnh 。 且thả 如như 煖noãn 等đẳng 以dĩ 總tổng 行hành 相tương/tướng 。 觀quán 諸chư 行hành 過quá 欣hân 求cầu 彼bỉ 滅diệt 。 不bất 應ưng 執chấp 彼bỉ 同đồng 於ư 邪tà 見kiến 。 於ư 所sở 緣duyên 境cảnh 有hữu 分phần/phân 限hạn 緣duyên 。 迷mê 悟ngộ 理lý 殊thù 。 不bất 應ưng 為vi 例lệ 。 謂vị 修tu 觀quán 者giả 觀quán 自tự 地địa 中trung 過quá 失thất 所sở 惱não 。 欣hân 自tự 地địa 滅diệt 。 由do 此thử 亦diệc 能năng 觀quán 於ư 他tha 地địa 。 諸chư 行hành 出xuất 離ly 過quá 失thất 功công 德đức 故cố 。 善thiện 智trí 起khởi 悟ngộ 境cảnh 理lý 通thông 容dung 有hữu 頓đốn 緣duyên 多đa 地địa 行hành 滅diệt 。 諸chư 邪tà 見kiến 起khởi 於ư 境cảnh 迷mê 謬mậu 。 固cố 執chấp 所sở 隔cách 不bất 能năng 總tổng 緣duyên 。 何hà 緣duyên 邪tà 見kiến 緣duyên 苦khổ 集tập 滅diệt 。 有hữu 通thông 唯duy 別biệt 緣duyên 道đạo 不bất 然nhiên 。 由do 治trị 有hữu 殊thù 互hỗ 相tương 因nhân 故cố 。 謂vị 所sở 緣duyên 道đạo 雖tuy 諸chư 地địa 別biệt 。 而nhi 展triển 轉chuyển 相tương/tướng 屬thuộc 互hỗ 為vi 因nhân 果quả 故cố 。 因nhân 此thử 邪tà 見kiến 六lục 九cửu 總tổng 緣duyên 。 滅diệt 不bất 相tương 因nhân 唯duy 緣duyên 自tự 地địa 。 豈khởi 不bất 法pháp 類loại 二nhị 智trí 品phẩm 道đạo 。 亦diệc 互hỗ 相tương 因nhân 下hạ 上thượng 邪tà 見kiến 。 應ưng 俱câu 能năng 緣duyên 法pháp 類loại 品phẩm 道đạo 。 如như 緣duyên 苦khổ 集tập 諸chư 地địa 無vô 遮già 。 此thử 責trách 不bất 然nhiên 。 非phi 對đối 治trị 故cố 。 若nhược 爾nhĩ 六lục 地địa 法pháp 智trí 品phẩm 道đạo 。 應ưng 非phi 欲dục 界giới 邪tà 見kiến 總tổng 緣duyên 。 上thượng 五ngũ 地địa 中trung 法pháp 智trí 品phẩm 道đạo 。 於ư 欲dục 界giới 法pháp 非phi 對đối 治trị 故cố 。 未vị 至chí 地địa 亦diệc 非phi 全toàn 屬thuộc 上thượng 地địa 者giả 非phi 欲dục 治trị 故cố 治trị 欲dục 者giả 亦diệc 非phi 全toàn 邪tà 見kiến 。 唯duy 是thị 忍nhẫn 所sở 治trị 故cố 。 色sắc 無vô 色sắc 界giới 。 謗báng 道đạo 邪tà 見kiến 。 應ưng 亦diệc 能năng 緣duyên 法pháp 智trí 品phẩm 道đạo 。 有hữu 法pháp 智trí 品phẩm 道đạo 治trị 色sắc 無vô 色sắc 故cố 。 若nhược 謂vị 法pháp 智trí 非phi 全toàn 治trị 彼bỉ 。 苦khổ 集tập 法pháp 智trí 品phẩm 非phi 。 彼bỉ 對đối 治trị 故cố 。 亦diệc 非phi 全toàn 能năng 治trị 色sắc 無vô 色sắc 。 不bất 能năng 治trị 彼bỉ 見kiến 所sở 斷đoạn 故cố 。 初sơ 品phẩm 法pháp 智trí 不bất 能năng 治trị 彼bỉ 初sơ 品phẩm 煩phiền 惱não 。 非phi 此thử 所sở 治trị 故cố 法pháp 智trí 品phẩm 非phi 彼bỉ 所sở 緣duyên 。 是thị 則tắc 應ưng 許hứa 色sắc 無vô 色sắc 邪tà 見kiến 。 不bất 能năng 總tổng 緣duyên 九cửu 地địa 類loại 智trí 品phẩm 。 非phi 類loại 智trí 品phẩm 總tổng 能năng 對đối 治trị 上thượng 二nhị 界giới 中trung 。 諸chư 煩phiền 惱não 故cố 。 謂vị 非phi 第đệ 二nhị 靜tĩnh 慮lự 地địa 等đẳng 類loại 智trí 品phẩm 道đạo 。 亦diệc 能năng 為vi 初sơ 靜tĩnh 慮lự 地địa 等đẳng 煩phiền 惱não 對đối 治trị 。 初sơ 靜tĩnh 慮lự 等đẳng 亦diệc 非phi 全toàn 。 兩lưỡng 節tiết 推thôi 徵trưng 如như 前tiền 說thuyết 。 又hựu 緣duyên 道Đạo 諦Đế 三tam 界giới 隨tùy 眠miên 。 非phi 苦khổ 集tập 滅diệt 忍nhẫn 所sở 對đối 治trị 。 故cố 謗báng 道đạo 見kiến 理lý 應ưng 無vô 能năng 下hạ 上thượng 總tổng 緣duyên 。 六lục 九cửu 地địa 道đạo 如như 是thị 過quá 網võng 理lý 實thật 皆giai 無vô 。 法pháp 類loại 相tương 望vọng 種chủng 類loại 別biệt 故cố 。 法pháp 類loại 智trí 品phẩm 治trị 類loại 同đồng 故cố 。 互hỗ 相tương 因nhân 故cố 。 互hỗ 相tương 緣duyên 故cố 。 謂vị 法pháp 智trí 品phẩm 道đạo 同đồng 是thị 欲dục 界giới 中trung 。 緣duyên 道Đạo 諦Đế 惑hoặc 對đối 治trị 種chủng 類loại 。 此thử 同đồng 斷đoạn 道đạo 由do 互hỗ 相tương 因nhân 互hỗ 相tương 緣duyên 故cố 。 設thiết 非phi 對đối 治trị 亦diệc 欲dục 緣duyên 道đạo 煩phiền 惱não 所sở 緣duyên 。 類loại 智trí 品phẩm 道đạo 與dữ 法pháp 智trí 品phẩm 。 雖tuy 互hỗ 相tương 因nhân 。 由do 對đối 治trị 門môn 種chủng 類loại 別biệt 故cố 。 不bất 相tương 緣duyên 故cố 。 非phi 欲dục 緣duyên 道đạo 煩phiền 惱não 所sở 緣duyên 。 准chuẩn 此thử 已dĩ 遮già 色sắc 無vô 色sắc 界giới 。 緣duyên 道đạo 煩phiền 惱não 。 亦diệc 應ưng 能năng 緣duyên 治trị 色sắc 無vô 色sắc 法pháp 智trí 品phẩm 過quá 。 謂vị 於ư 此thử 中trung 雖tuy 有hữu 少thiểu 分phần 法pháp 智trí 品phẩm 道đạo 。 能năng 治trị 上thượng 界giới 少thiểu 分phần 煩phiền 惱não 亦diệc 互hỗ 相tương 因nhân 。 而nhi 由do 治trị 門môn 種chủng 類loại 別biệt 故cố 。 與dữ 類loại 智trí 品phẩm 不bất 相tương 緣duyên 故cố 。 非phi 上thượng 緣duyên 道đạo 煩phiền 惱não 所sở 緣duyên 。 於ư 九cửu 地địa 中trung 類loại 智trí 品phẩm 道đạo 。 由do 一nhất 種chủng 類loại 展triển 轉chuyển 相tương 因nhân 。 更cánh 互hỗ 相tương 緣duyên 治trị 類loại 同đồng 故cố 。 雖tuy 非phi 對đối 治trị 而nhi 可khả 總tổng 為vi 上thượng 八bát 地địa 中trung 緣duyên 道đạo 惑hoặc 境cảnh 。 是thị 故cố 如như 頌tụng 所sở 說thuyết 理lý 成thành 。 何hà 故cố 貪tham 瞋sân 慢mạn 及cập 二nhị 取thủ 見kiến 。 無vô 漏lậu 斷đoạn 不bất 緣duyên 無vô 漏lậu 。 以dĩ 諸chư 欣hân 求cầu 。 真chân 解giải 脫thoát 者giả 。 於ư 貪tham 煩phiền 惱não 定định 應ưng 捨xả 離ly 。 若nhược 緣duyên 無vô 漏lậu 如như 善thiện 法Pháp 欲dục 。 希hy 求cầu 涅Niết 槃Bàn 及cập 聖thánh 道Đạo 故cố 。 求cầu 解giải 脫thoát 者giả 。 不bất 應ưng 離ly 貪tham 。 又hựu 滅diệt 道Đạo 諦Đế 應ưng 是thị 所sở 斷đoạn 。 佛Phật 說thuyết 離ly 貪tham 境cảnh 名danh 斷đoạn 故cố 。 如như 契Khế 經Kinh 說thuyết 。 汝nhữ 於ư 色sắc 中trung 。 若nhược 能năng 斷đoạn 貪tham 。 色sắc 亦diệc 名danh 斷đoạn 。 又hựu 於ư 貪tham 境cảnh 見kiến 過quá 失thất 故cố 方phương 得đắc 離ly 貪tham 。 若nhược 許hứa 有hữu 貪tham 緣duyên 無vô 漏lậu 者giả 。 應ưng 於ư 滅diệt 道đạo 見kiến 過quá 失thất 時thời 。 貪tham 方phương 得đắc 離ly 。 此thử 見kiến 非phi 淨tịnh 。 豈khởi 能năng 盡tận 惑hoặc 。 又hựu 於ư 貪tham 境cảnh 見kiến 功công 德đức 故cố 貪tham 方phương 得đắc 生sanh 。 若nhược 許hứa 有hữu 貪tham 緣duyên 無vô 漏lậu 者giả 。 滅diệt 靜tĩnh 等đẳng 行hành 觀quán 無vô 漏lậu 時thời 貪tham 應ưng 增tăng 長trưởng 。 如như 何hà 因nhân 此thử 能năng 盡tận 諸chư 惑hoặc 。 既ký 俱câu 不bất 盡tận 惑hoặc 。 生sanh 死tử 應ưng 無vô 窮cùng 。 是thị 故cố 知tri 貪tham 不bất 緣duyên 無vô 漏lậu 。 緣duyên 怨oán 害hại 事sự 方phương 得đắc 生sanh 瞋sân 。 無vô 漏lậu 事sự 中trung 離ly 怨oán 害hại 相tương/tướng 。 故cố 緣duyên 無vô 漏lậu 瞋sân 必tất 不bất 生sanh 。 又hựu 瞋sân 隨tùy 眠miên 其kỳ 相tương/tướng 麁thô 惡ác 。 諸chư 無vô 漏lậu 法pháp 。 最tối 極cực 微vi 妙diệu 。 故cố 瞋sân 於ư 彼bỉ 無vô 容dung 得đắc 行hành 。 諸chư 慢mạn 隨tùy 眠miên 高cao 舉cử 相tương/tướng 故cố 性tánh 不bất 寂tịch 靜tĩnh 。 諸chư 無vô 漏lậu 法pháp 極cực 寂tịch 靜tĩnh 故cố 不bất 生sanh 高cao 舉cử 。 又hựu 生sanh 慢mạn 者giả 。 作tác 是thị 念niệm 言ngôn 。 我ngã 得đắc 此thử 法pháp 。 非phi 無vô 漏lậu 法pháp 力lực 能năng 為vi 緣duyên 起khởi 如như 是thị 慢mạn 。 以dĩ 無vô 漏lậu 法pháp 能năng 治trị 慢mạn 故cố 。 二nhị 取thủ 若nhược 能năng 緣duyên 無vô 漏lậu 者giả 。 是thị 則tắc 應ưng 與dữ 正chánh 見kiến 相tương/tướng 同đồng 。 無vô 漏lậu 是thị 真chân 淨tịnh 勝thắng 性tánh 故cố 。 二nhị 取thủ 既ký 無vô 倒đảo 。 應ưng 非phi 見kiến 所sở 斷đoạn 。 是thị 故cố 二nhị 取thủ 非phi 無vô 漏lậu 緣duyên 。 若nhược 爾nhĩ 有hữu 於ư 謗báng 涅Niết 槃Bàn 者giả 。 邪tà 見kiến 等đẳng 上thượng 起khởi 瞋sân 隨tùy 眠miên 。 既ký 稱xưng 所sở 緣duyên 應ưng 無vô 有hữu 過quá 。 於ư 有hữu 過quá 法pháp 起khởi 憎tăng 背bối/bội 心tâm 。 正chánh 合hợp 其kỳ 儀nghi 應ưng 遠viễn 離ly 故cố 。 則tắc 應ưng 瞋sân 恚khuể 非phi 見kiến 滅diệt 斷đoạn 。 無vô 如như 是thị 失thất 。 愚ngu 滅diệt 相tương/tướng 者giả 於ư 能năng 謗báng 者giả 方phương 起khởi 瞋sân 故cố 。 謂vị 於ư 餘dư 處xứ 執chấp 解giải 脫thoát 已dĩ 。 於ư 謗báng 真chân 解giải 脫thoát 方phương 起khởi 不bất 忍nhẫn 心tâm 。 是thị 故cố 要yếu 愚ngu 真chân 滅diệt 相tương/tướng 者giả 。 方phương 於ư 謗báng 滅diệt 邪tà 見kiến 等đẳng 上thượng 。 起khởi 極cực 憎tăng 背bối/bội 見kiến 滅diệt 斷đoạn 瞋sân 。 諸chư 有hữu 不bất 愚ngu 真chân 滅diệt 相tương/tướng 者giả 。 於ư 能năng 謗báng 滅diệt 邪tà 見kiến 等đẳng 上thượng 。 若nhược 生sanh 厭yếm 背bối/bội 非phi 瞋sân 隨tùy 眠miên 。 乃nãi 是thị 無vô 貪tham 善thiện 根căn 所sở 攝nhiếp 。 又hựu 如như 腹phúc 內nội 積tích 多đa 病bệnh 者giả 。 為vì 活hoạt 命mạng 故cố 。 雖tuy 食thực 美mỹ 食thực 。 病bệnh 所sở 雜tạp 故cố 皆giai 成thành 衰suy 損tổn 。 腹phúc 無vô 病bệnh 者giả 。 凡phàm 有hữu 所sở 食thực 一nhất 切thiết 於ư 身thân 有hữu 益ích 無vô 損tổn 。 如như 是thị 若nhược 有hữu 。 於ư 非phi 滅diệt 中trung 妄vọng 謂vị 是thị 滅diệt 生sanh 貪tham 愛ái 者giả 。 相tương 續tục 穢uế 故cố 。 於ư 邪tà 見kiến 等đẳng 所sở 起khởi 憎tăng 嫌hiềm 。 皆giai 說thuyết 名danh 為vi 緣duyên 見kiến 滅diệt 斷đoạn 。 邪tà 見kiến 等đẳng 法pháp 所sở 起khởi 瞋sân 恚khuể 。 若nhược 有hữu 如như 理lý 於ư 真chân 滅diệt 中trung 知tri 是thị 真chân 滅diệt 。 無vô 貪tham 愛ái 者giả 相tương 續tục 淨tịnh 故cố 。 於ư 能năng 謗báng 滅diệt 邪tà 見kiến 等đẳng 中trung 。 所sở 生sanh 厭yếm 背bối/bội 皆giai 無vô 過quá 失thất 。 若nhược 於ư 知tri 有hữu 涅Niết 槃Bàn 正chánh 見kiến 。 所sở 起khởi 瞋sân 恚khuể 見kiến 何hà 所sở 斷đoạn 。 此thử 不bất 應ưng 責trách 見kiến 所sở 斷đoạn 瞋sân 。 理lý 必tất 無vô 容dung 緣duyên 善thiện 法Pháp 故cố 。 此thử 緣duyên 正chánh 見kiến 。 定định 修tu 所sở 斷đoạn 。 然nhiên 已dĩ 見kiến 諦Đế 者giả 。 此thử 不bất 復phục 行hành 。 緣duyên 謗báng 滅diệt 見kiến 貪tham 已dĩ 永vĩnh 斷đoạn 故cố 。 寧ninh 不bất 信tín 有hữu 緣duyên 無vô 漏lậu 瞋sân 。 豈khởi 不bất 此thử 瞋sân 世thế 現hiện 知tri 有hữu 。 謂vị 有hữu 外ngoại 道đạo 言ngôn 。 涅Niết 槃Bàn 中trung 永vĩnh 滅diệt 諸chư 根căn 。 是thị 大đại 衰suy 損tổn 故cố 。 我ngã 於ư 此thử 定định 不bất 欣hân 求cầu 。 此thử 本bổn 非phi 瞋sân 乃nãi 是thị 邪tà 見kiến 。 故cố 本bổn 論luận 說thuyết 。 於ư 樂nhạo/nhạc/lạc 計kế 苦khổ 。 是thị 見kiến 滅diệt 斷đoạn 邪tà 見kiến 所sở 攝nhiếp 。 理lý 必tất 應ưng 然nhiên 。 以dĩ 一nhất 切thiết 苦khổ 至chí 極cực 樂lạc 處xứ 方phương 得đắc 永vĩnh 滅diệt 。 極cực 樂lạc 處xứ 者giả 。 唯duy 真chân 涅Niết 槃Bàn 。 此thử 極cực 樂lạc 言ngôn 。 顯hiển 勝thắng 義nghĩa 樂nhạo/nhạc/lạc 。 彼bỉ 不bất 能năng 了liễu 此thử 樂nhạo/nhạc/lạc 相tương/tướng 故cố 。 又hựu 不bất 能năng 知tri 生sanh 死tử 過quá 故cố 。 耽đam 著trước 諸chư 有hữu 。 不bất 樂nhạo 出xuất 離ly 。 故cố 起khởi 邪tà 見kiến 非phi 撥bát 涅Niết 槃Bàn 。 寧ninh 執chấp 此thử 為vi 緣duyên 滅diệt 瞋sân 恚khuể 。 然nhiên 上thượng 座tòa 說thuyết 。 許hứa 邪tà 見kiến 疑nghi 及cập 二nhị 無vô 明minh 緣duyên 無vô 漏lậu 者giả 。 則tắc 應ưng 滅diệt 道đạo 俱câu 成thành 有hữu 漏lậu 。 若nhược 謂vị 滅diệt 道đạo 非phi 惑hoặc 所sở 魅mị 。 要yếu 有hữu 漏lậu 事sự 惑hoặc 所sở 魅mị 者giả 。 是thị 則tắc 若nhược 有hữu 於ư 彼bỉ 事sự 中trung 。 有hữu 所sở 求cầu 得đắc 可khả 起khởi 煩phiền 惱não 。 定định 無vô 滅diệt 道đạo 成thành 有hữu 漏lậu 失thất 。 由do 彼bỉ 不bất 成thành 有hữu 漏lậu 相tương/tướng 故cố 。 以dĩ 佛Phật 說thuyết 有hữu 漏lậu 唯duy 是thị 愛ái 恚khuể 事sự 。 滅diệt 道đạo 既ký 非phi 愛ái 恚khuể 事sự 攝nhiếp 。 故cố 彼bỉ 雖tuy 被bị 邪tà 見kiến 等đẳng 緣duyên 。 而nhi 決quyết 定định 無vô 成thành 有hữu 漏lậu 失thất 。 若nhược 爾nhĩ 不bất 許hứa 貪tham 瞋sân 隨tùy 眠miên 是thị 共cộng 相tương 惑hoặc 。 非phi 一nhất 切thiết 境cảnh 皆giai 為vi 貪tham 瞋sân 。 所sở 繫hệ 縛phược 故cố 。 應ưng 有hữu 有hữu 漏lậu 事sự 亦diệc 成thành 無vô 漏lậu 失thất 。 彼bỉ 定định 不bất 了liễu 對đối 法pháp 義nghĩa 宗tông 。 以dĩ 許hứa 未vị 來lai 自tự 相tương/tướng 煩phiền 惱não 。 定định 能năng 繫hệ 縛phược 諸chư 有hữu 漏lậu 事sự 。 非phi 滅diệt 道Đạo 諦Đế 與dữ 三tam 時thời 中trung 貪tham 瞋sân 隨tùy 眠miên 為vi 依y 為vi 境cảnh 。 故cố 與dữ 彼bỉ 事sự 不bất 可khả 例lệ 同đồng 。 豈khởi 不bất 世thế 間gian 諸chư 外ngoại 道đạo 類loại 。 現hiện 於ư 無vô 漏lậu 亦diệc 有hữu 起khởi 瞋sân 。 謂vị 現hiện 有hữu 於ư 他tha 正chánh 見kiến 等đẳng 真chân 涅Niết 槃Bàn 道Đạo 。 及cập 涅Niết 槃Bàn 中trung 起khởi 極cực 憎tăng 嫌hiềm 。 經kinh 中trung 處xứ 處xứ 亦diệc 見kiến 廣quảng 說thuyết 憎tăng 滅diệt 道đạo 者giả 。 又hựu 諸chư 煩phiền 惱não 依y 總tổng 相tương/tướng 說thuyết 。 皆giai 入nhập 貪tham 瞋sân 二nhị 品phẩm 攝nhiếp 故cố 。 如như 說thuyết 三tam 隨tùy 眠miên 。 復phục 說thuyết 七thất 隨tùy 眠miên 。 有hữu 說thuyết 三tam 結kết 。 復phục 說thuyết 九cửu 結kết 。 非phi 三tam 隨tùy 眠miên 不bất 攝nhiếp 七thất 隨tùy 眠miên 。 非phi 三tam 結kết 不bất 攝nhiếp 九cửu 結kết 。 又hựu 如như 經kinh 說thuyết 大đại 病bệnh 有hữu 三tam 。 豈khởi 身thân 見kiến 等đẳng 非phi 大đại 病bệnh 攝nhiếp 。 若nhược 彼bỉ 品phẩm 攝nhiếp 亦diệc 名danh 大đại 病bệnh 。 貪tham 瞋sân 亦diệc 然nhiên 。 總tổng 攝nhiếp 無vô 失thất 。 謂vị 貪tham 能năng 總tổng 攝nhiếp 樂nhạo/nhạc/lạc 相tương 應ứng 煩phiền 惱não 。 瞋sân 復phục 能năng 總tổng 攝nhiếp 苦khổ 相tương 應ứng 煩phiền 惱não 。 故cố 許hứa 邪tà 見kiến 疑nghi 二nhị 無vô 明minh 能năng 緣duyên 滅diệt 道đạo 。 則tắc 應ưng 滅diệt 道đạo 亦diệc 是thị 瞋sân 事sự 成thành 有hữu 漏lậu 失thất 。 如như 是thị 所sở 說thuyết 。 理lý 皆giai 不bất 然nhiên 。 且thả 初sơ 所sở 言ngôn 諸chư 外ngoại 道đạo 類loại 。 現hiện 於ư 無vô 漏lậu 有hữu 起khởi 瞋sân 者giả 。 彼bỉ 由do 不bất 了liễu 無vô 漏lậu 相tương/tướng 故cố 。 但đãn 闕khuyết 樂nhạo 欲dục 非phi 謂vị 起khởi 瞋sân 。 謂vị 彼bỉ 深thâm 心tâm 樂nhạo 著trước 生sanh 死tử 。 不bất 樂nhạo 出xuất 離ly 。 故cố 起khởi 邪tà 見kiến 。 非phi 謗báng 滅diệt 道đạo 豈khởi 即tức 名danh 瞋sân 。 彼bỉ 或hoặc 撥bát 無vô 或hoặc 謂vị 有hữu 過quá 。 故cố 於ư 無vô 漏lậu 唯duy 不bất 忍nhẫn 許hứa 。 非phi 不bất 忍nhẫn 許hứa 即tức 名danh 為vi 瞋sân 。 如như 佛Phật 弟đệ 子tử 。 於ư 外ngoại 道đạo 說thuyết 。 自tự 性tánh 士sĩ 夫phu 時thời 方phương 我ngã 等đẳng 。 亦diệc 不bất 忍nhẫn 許hứa 豈khởi 即tức 是thị 瞋sân 。 又hựu 彼bỉ 所sở 言ngôn 依y 總tổng 相tương/tướng 說thuyết 。 貪tham 瞋sân 總tổng 攝nhiếp 。 一nhất 切thiết 煩phiền 惱não 。 以dĩ 邪tà 見kiến 等đẳng 緣duyên 滅diệt 道đạo 故cố 。 滅diệt 道đạo 則tắc 應ưng 瞋sân 事sự 所sở 攝nhiếp 。 成thành 有hữu 漏lậu 者giả 理lý 亦diệc 不bất 然nhiên 。 違vi 自tự 意ý 故cố 。 太thái 過quá 失thất 故cố 。 不bất 決quyết 定định 故cố 。 應ưng 異dị 說thuyết 故cố 。 謂vị 彼bỉ 上thượng 座tòa 處xứ 處xứ 自tự 言ngôn 。
世Thế 尊Tôn 不bất 應ưng 作tác 迷mê 謬mậu 說thuyết 。 若nhược 佛Phật 於ư 此thử 但đãn 舉cử 貪tham 瞋sân 。 意ý 欲dục 總tổng 攝nhiếp 。 一nhất 切thiết 煩phiền 惱não 。 豈khởi 不bất 此thử 言ngôn 極cực 為vi 迷mê 謬mậu 。 或hoặc 若nhược 舉cử 二nhị 便tiện 能năng 攝nhiếp 餘dư 。 則tắc 後hậu 說thuyết 餘dư 便tiện 為vi 無vô 用dụng 。 故cố 彼bỉ 所sở 說thuyết 自tự 意ý 相tương 違vi 。 如như 何hà 彼bỉ 言ngôn 有hữu 太thái 過quá 失thất 。 謂vị 先tiên 已dĩ 釋thích 貪tham 慢mạn 二nhị 取thủ 。 不bất 緣duyên 滅diệt 道đạo 其kỳ 理lý 極cực 成thành 。 准chuẩn 汝nhữ 所sở 言ngôn 應ưng 有hữu 緣duyên 義nghĩa 。 以dĩ 有hữu 邪tà 見kiến 與dữ 樂nhạo/nhạc/lạc 相tương 應ứng 。 滅diệt 道đạo 亦diệc 應ưng 成thành 貪tham 事sự 故cố 。 或hoặc 雖tuy 許hứa 二nhị 總tổng 攝nhiếp 諸chư 惑hoặc 。 而nhi 非phi 總tổng 能năng 緣duyên 滅diệt 道đạo 者giả 。 則tắc 應ưng 唯duy 許hứa 邪tà 見kiến 等đẳng 緣duyên 。 不bất 應ưng 許hứa 瞋sân 離ly 怨oán 相tương/tướng 故cố 。 又hựu 約ước 餘dư 義nghĩa 有hữu 太thái 過quá 失thất 。 謂vị 應ưng 但đãn 說thuyết 大đại 病bệnh 有hữu 二nhị 。 以dĩ 許hứa 貪tham 瞋sân 總tổng 攝nhiếp 諸chư 惑hoặc 。 業nghiệp 因nhân 緣duyên 集tập 應ưng 無vô 有hữu 三tam 。 如như 是thị 等đẳng 門môn 數số 皆giai 應ưng 減giảm 。 不bất 決quyết 定định 者giả 。 謂vị 彼bỉ 所sở 言ngôn 唯duy 說thuyết 貪tham 瞋sân 能năng 攝nhiếp 諸chư 惑hoặc 。 如như 隨tùy 眠miên 等đẳng 少thiểu 能năng 攝nhiếp 多đa 。 此thử 不bất 定định 然nhiên 有hữu 處xứ 說thuyết 少thiểu 唯duy 如như 名danh 攝nhiếp 不bất 攝nhiếp 餘dư 故cố 。 有hữu 說thuyết 總tổng 名danh 許hứa 攝nhiếp 別biệt 故cố 。 如như 緣duyên 起khởi 處xứ 說thuyết 愛ái 緣duyên 取thủ 。 彼bỉ 宗tông 唯duy 許hứa 愛ái 為vi 取thủ 緣duyên 。 非phi 攝nhiếp 所sở 餘dư 樂nhạo/nhạc/lạc 相tương 應ứng 惑hoặc 。 取thủ 名danh 雖tuy 總tổng 唯duy 許hứa 攝nhiếp 愛ái 。 又hựu 契Khế 經Kinh 言ngôn 。 吾ngô 當đương 為vì 汝nhữ 說thuyết 諸chư 愛ái 網võng 。 此thử 中trung 唯duy 說thuyết 貪tham 求cầu 相tương/tướng 故cố 攝nhiếp 愛ái 非phi 餘dư 。 又hựu 見kiến 餘dư 經kinh 總tổng 說thuyết 煩phiền 惱não 而nhi 不bất 攝nhiếp 見kiến 。 如như 五ngũ 濁trược 中trung 或hoặc 舉cử 別biệt 名danh 而nhi 總tổng 攝nhiếp 惑hoặc 。 如như 契Khế 經Kinh 說thuyết 。 無vô 明minh 緣duyên 行hành 。 又hựu 於ư 此thử 中trung 三tam 隨tùy 眠miên 等đẳng 。 亦diệc 容dung 說thuyết 彼bỉ 非phi 攝nhiếp 一nhất 切thiết 。 應ưng 異dị 說thuyết 者giả 。 謂vị 若nhược 世Thế 尊Tôn 欲dục 依y 總tổng 相tương/tướng 說thuyết 諸chư 煩phiền 惱não 。 不bất 應ưng 於ư 此thử 。 說thuyết 貪tham 與dữ 瞋sân 。 但đãn 應ưng 說thuyết 無vô 明minh 如như 。 無vô 明minh 緣duyên 行hành 。 此thử 能năng 總tổng 攝nhiếp 。 一nhất 切thiết 煩phiền 惱não 。 與dữ 諸chư 煩phiền 惱não 相tướng 隨tùy 行hành 故cố 。 若nhược 說thuyết 貪tham 瞋sân 唯duy 能năng 自tự 攝nhiếp 彼bỉ 前tiền 所sở 說thuyết 。 是thị 則tắc 若nhược 有hữu 於ư 彼bỉ 事sự 中trung 。 有hữu 所sở 求cầu 得đắc 可khả 起khởi 煩phiền 惱não 者giả 。 此thử 言ngôn 有hữu 何hà 義nghĩa 非phi 我ngã 宗tông 說thuyết 。 要yếu 於ư 境cảnh 中trung 有hữu 所sở 求cầu 得đắc 。 方phương 起khởi 煩phiền 惱não 。 但đãn 由do 於ư 境cảnh 。 不bất 能năng 了liễu 知tri 。 起khởi 背bối/bội 起khởi 求cầu 起khởi 中trung 煩phiền 惱não 。 若nhược 爾nhĩ 寧ninh 說thuyết 惑hoặc 所sở 魅mị 言ngôn 。 謂vị 若nhược 境cảnh 中trung 惑hoặc 得đắc 自tự 在tại 。 能năng 攝nhiếp 受thọ 境cảnh 令linh 順thuận 生sanh 增tăng 。 非phi 惑hoặc 生sanh 時thời 攝nhiếp 取thủ 於ư 境cảnh 。 置trí 於ư 心tâm 首thủ 寶bảo 玩ngoạn 名danh 魅mị 。 但đãn 是thị 境cảnh 中trung 惑hoặc 得đắc 自tự 在tại 。 攝nhiếp 令linh 順thuận 已dĩ 得đắc 生sanh 增tăng 義nghĩa 。 若nhược 非phi 所sở 魅mị 惑hoặc 於ư 境cảnh 中trung 。 雖tuy 緣duyên 彼bỉ 生sanh 。 而nhi 不bất 增tăng 長trưởng 。 如như 人nhân 舉cử 目mục 觀quán 日nhật 月nguyệt 輪luân 。 能năng 令linh 眼nhãn 根căn 損tổn 減giảm 增tăng 長trưởng 。 是thị 故cố 貪tham 等đẳng 不bất 緣duyên 無vô 漏lậu 其kỳ 理lý 極cực 成thành 。 滅diệt 道đạo 雖tuy 為vi 邪tà 見kiến 等đẳng 境cảnh 。 而nhi 非phi 有hữu 漏lậu 。
說Thuyết 一Nhất 切Thiết 有Hữu 部Bộ 順Thuận 正Chánh 理Lý 論Luận 卷quyển 第đệ 四tứ 十thập 八bát