阿A 毘Tỳ 達Đạt 磨Ma 順Thuận 正Chánh 理Lý 論Luận
Quyển 27
尊Tôn 者Giả 眾Chúng 賢Hiền 造Tạo 唐Đường 玄Huyền 奘Tráng 譯Dịch

阿a 毘tỳ 達đạt 磨ma 順thuận 正chánh 理lý 論luận 卷quyển 。 第đệ 二nhị 十thập 七thất

尊tôn 者giả 眾chúng 賢hiền 造tạo

三Tam 藏Tạng 法Pháp 師sư 玄huyền 奘tráng 奉phụng 。 詔chiếu 譯dịch 。

辯Biện 緣Duyên 起Khởi 品Phẩm 第đệ 三tam 之chi 七thất

如như 是thị 所sở 成thành 。 取thủ 為vi 緣duyên 故cố 。 馳trì 求cầu 種chủng 種chủng 可khả 意ý 境cảnh 時thời 。 必tất 定định 牽khiên 生sanh 。 招chiêu 當đương 有hữu 業nghiệp 。 謂vị 由do 愛ái 力lực 。 取thủ 增tăng 盛thịnh 時thời 。 種chủng 種chủng 馳trì 求cầu 善thiện 不bất 善thiện 境cảnh 。 為vi 得đắc 彼bỉ 故cố 。 積tích 集tập 眾chúng 多đa 能năng 招chiêu 後hậu 有hữu 淨tịnh 不bất 淨tịnh 業nghiệp 。 此thử 業nghiệp 生sanh 位vị 。 總tổng 名danh 有hữu 支chi 。 應ưng 知tri 此thử 中trung 由do 此thử 依y 此thử 。 能năng 有hữu 當đương 果quả 。 故cố 立lập 有hữu 名danh 。 上thượng 座tòa 釋thích 言ngôn 。 有hữu 謂vị 有hữu 性tánh 。 故cố 世Thế 尊Tôn 說thuyết 。 有hữu 謂vị 當đương 來lai 後hậu 有hữu 生sanh 起khởi 。 有hữu 性tánh 即tức 是thị 當đương 來lai 世thế 。 中trung 果quả 生sanh 起khởi 義nghĩa 。 如như 是thị 所sở 釋thích 。 理lý 教giáo 相tương 違vi 。 有hữu 應ưng 與dữ 生sanh 。 無vô 差sai 別biệt 故cố 。 當đương 果quả 生sanh 起khởi 。 體thể 即tức 生sanh 支chi 。 則tắc 緣duyên 起khởi 支chi 。 便tiện 應ưng 數số 減giảm 。 若nhược 謂vị 現hiện 業nghiệp 是thị 有hữu 因nhân 故cố 假giả 立lập 有hữu 名danh 。 亦diệc 不bất 應ưng 理lý 。 業nghiệp 體thể 即tức 是thị 現hiện 有hữu 性tánh 故cố 。 業nghiệp 是thị 現hiện 有hữu 性tánh 。 能năng 為vi 當đương 有hữu 因nhân 。 故cố 不bất 可khả 但đãn 言ngôn 有hữu 因nhân 故cố 名danh 有hữu 。 自tự 性tánh 是thị 有hữu 。 寧ninh 假giả 立lập 名danh 。 如như 業nghiệp 有hữu 為vi 因nhân 感cảm 異dị 熟thục 。 有hữu 此thử 果quả 有hữu 。 豈khởi 假giả 因nhân 有hữu 為vi 名danh 。 設thiết 許hứa 假giả 立lập 名danh 。 非phi 失thất 有hữu 自tự 體thể 能năng 有hữu 所sở 有hữu 。 俱câu 有hữu 性tánh 故cố 。 為vi 證chứng 彼bỉ 義nghĩa 。 不bất 應ưng 引dẫn 此thử 經Kinh 。 由do 此thử 經Kinh 文văn 有hữu 異dị 誦tụng 者giả 故cố 。 云vân 何hà 異dị 誦tụng 。 如như 有hữu 誦tụng 言ngôn 。 有hữu 謂vị 能năng 令linh 後hậu 有hữu 生sanh 起khởi 。 設thiết 如như 彼bỉ 誦tụng 。 理lý 亦diệc 無vô 違vi 。 此thử 於ư 因nhân 中trung 。 說thuyết 果quả 名danh 故cố 。 由do 有hữu 體thể 是thị 當đương 有hữu 起khởi 因nhân 。 假giả 說thuyết 當đương 來lai 後hậu 有hữu 生sanh 起khởi 。 為vì 顯hiển 此thử 義nghĩa 。 故cố 世Thế 尊Tôn 說thuyết 。 取thủ 緣duyên 有hữu 已dĩ 。 次thứ 為vi 顯hiển 有hữu 是thị 生sanh 緣duyên 故cố 說thuyết 此thử 契Khế 經Kinh 。 又hựu 有hữu 於ư 生sanh 為vi 因nhân 最tối 近cận 。 故cố 契Khế 經Kinh 說thuyết 。 業nghiệp 為vi 生sanh 因nhân 。 為vi 顯hiển 業nghiệp 有hữu 是thị 生sanh 近cận 因nhân 。 故cố 於ư 業nghiệp 有hữu 因nhân 上thượng 。 假giả 說thuyết 果quả 名danh 。 此thử 事sự 必tất 然nhiên 。 故cố 後hậu 總tổng 結kết 。 言ngôn 取thủ 緣duyên 有hữu 有hữu 緣duyên 生sanh 故cố 。 又hựu 餘dư 經kinh 說thuyết 。

佛Phật 告cáo 慶khánh 喜hỷ 。

招chiêu 後hậu 有hữu 業nghiệp 。 此thử 中trung 名danh 有hữu 。 是thị 故cố 上thượng 座tòa 。 所sở 引dẫn 契Khế 經Kinh 。 於ư 自tự 釋thích 有hữu 不bất 堪kham 為vi 證chứng 。 唯duy 對đối 法pháp 者giả 。 所sở 釋thích 有hữu 名danh 。 符phù 理lý 順thuận 經kinh 。 最tối 為vi 殊thù 勝thắng 。 有hữu 有hữu 二nhị 種chủng 。 謂vị 業nghiệp 異dị 熟thục 。 今kim 於ư 此thử 中trung 。 唯duy 取thủ 業nghiệp 有hữu 。 辯biện 當đương 生sanh 果quả 近cận 因nhân 性tánh 故cố 。 如như 前tiền 異dị 誦tụng 契Khế 經Kinh 中trung 言ngôn 。 有hữu 謂vị 能năng 令linh 後hậu 有hữu 生sanh 起khởi 。 即tức 如như 前tiền 際tế 業nghiệp 說thuyết 行hành 支chi 。 今kim 後hậu 際tế 中trung 。 業nghiệp 名danh 為vi 有hữu 。 此thử 顯hiển 生sanh 死tử 前tiền 後hậu 際tế 同đồng 。 惑hoặc 業nghiệp 為vi 因nhân 。 招chiêu 異dị 熟thục 果quả 。 上thượng 座tòa 妄vọng 執chấp 。 此thử 有hữu 支chi 名danh 。 總tổng 攝nhiếp 一nhất 切thiết 有hữu 。 經kinh 不bất 別biệt 說thuyết 故cố 。 謂vị 佛Phật 總tổng 說thuyết 。 有hữu 略lược 有hữu 三tam 。 故cố 知tri 有hữu 支chi 。 攝nhiếp 一nhất 切thiết 有hữu 。 若nhược 不bất 爾nhĩ 者giả 。 世Thế 尊Tôn 但đãn 應ưng 說thuyết 此thử 為vi 行hành 。 或hoặc 說thuyết 為vi 業nghiệp 。

復phục 有hữu 經kinh 證chứng 。 如như 契Khế 經Kinh 言ngôn 。 有hữu 謂vị 當đương 來lai 後hậu 有hữu 生sanh 起khởi 。 又hựu 世Thế 尊Tôn 告cáo 阿A 難Nan 陀Đà 言ngôn 。 有hữu 略lược 有hữu 三tam 。 欲dục 色sắc 無vô 色sắc 。 又hựu 世Thế 尊Tôn 告cáo 阿A 難Nan 陀Đà 言ngôn 。 業nghiệp 感cảm 當đương 來lai 後hậu 有hữu 名danh 有hữu 。 又hựu 契Khế 經Kinh 說thuyết 。 諸chư 有hữu 若nhược 無vô 。 頗phả 有hữu 有hữu 不phủ 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 故cố 取thủ 能năng 作tác 業nghiệp 有hữu 生sanh 因nhân 。 業nghiệp 為vi 有hữu 助trợ 令linh 生sanh 有hữu 起khởi 。 是thị 為vi 略lược 述thuật 。 上thượng 座tòa 所sở 宗tông 。 如như 是thị 所sở 言ngôn 。 皆giai 非phi 善thiện 說thuyết 。 雖tuy 不bất 別biệt 說thuyết 。 然nhiên 應ưng 別biệt 解giải 。 如như 說thuyết 。 識thức 等đẳng 緣duyên 名danh 色sắc 等đẳng 。 雖tuy 於ư 此thử 中trung 總tổng 說thuyết 三tam 界giới 所sở 有hữu 緣duyên 起khởi 。 而nhi 許hứa 依y 容dung 有hữu 說thuyết 。 識thức 緣duyên 名danh 色sắc 。 名danh 色sắc 緣duyên 六lục 處xứ 。 如như 是thị 此thử 中trung 。 雖tuy 不bất 別biệt 說thuyết 。 而nhi 應ưng 別biệt 解giải 。 謂vị 三tam 界giới 繫hệ 業nghiệp 。 說thuyết 三tam 界giới 有hữu 名danh 。 如như 是thị 有hữu 何hà 過quá 。 若nhược 異dị 此thử 者giả 。 應ưng 攝nhiếp 非phi 情tình 。 謂vị 彼bỉ 自tự 言ngôn 。 若nhược 於ư 此thử 法Pháp 。 欲dục 色sắc 無vô 色sắc 。 貪tham 等đẳng 隨tùy 增tăng 。 此thử 法pháp 如như 應ưng 。 名danh 三tam 界giới 有hữu 。 非phi 情tình 諸chư 法pháp 。 亦diệc 欲dục 色sắc 界giới 貪tham 等đẳng 隨tùy 增tăng 。 以dĩ 於ư 此thử 中trung 不bất 別biệt 說thuyết 故cố 。 亦diệc 應ưng 攝nhiếp 彼bỉ 。 而nhi 彼bỉ 不bất 許hứa 。 故cố 非phi 總tổng 攝nhiếp 。 若nhược 謂vị 此thử 中trung 依y 無vô 明minh 等đẳng 有hữu 情tình 說thuyết 故cố 。 雖tuy 總tổng 說thuyết 有hữu 。 而nhi 不bất 可khả 謂vị 亦diệc 攝nhiếp 非phi 情tình 。 豈khởi 不bất 此thử 中trung 但đãn 依y 流lưu 轉chuyển 還hoàn 滅diệt 次thứ 第đệ 。 及cập 依y 惑hoặc 業nghiệp 為vi 因nhân 感cảm 生sanh 。 次thứ 第đệ 說thuyết 故cố 。 雖tuy 總tổng 說thuyết 有hữu 。 而nhi 隨tùy 所sở 應ứng 。 但đãn 依y 不bất 善thiện 善thiện 有hữu 漏lậu 業nghiệp 。 說thuyết 為vi 欲dục 色sắc 無vô 色sắc 三tam 有hữu 。 若nhược 此thử 有hữu 體thể 如như 彼bỉ 行hành 支chi 。 何hà 不bất 如như 彼bỉ 以dĩ 行hành 名danh 說thuyết 。 前tiền 於ư 思tư 擇trạch 行hành 名danh 義nghĩa 中trung 。 已dĩ 辯biện 餘dư 無vô 所sở 隨tùy 義nghĩa 故cố 。 何hà 不bất 名danh 業nghiệp 。 為vi 欲dục 顯hiển 此thử 感cảm 後hậu 有hữu 因nhân 。 是thị 業nghiệp 差sai 別biệt 。 非phi 一nhất 切thiết 業nghiệp 皆giai 後hậu 有hữu 因nhân 。 故cố 立lập 有hữu 名danh 。 不bất 說thuyết 為vi 業nghiệp 。 又hựu 業nghiệp 名danh 有hữu 。 聖thánh 教giáo 極cực 成thành 。 如như 七thất 有hữu 經kinh 說thuyết 為vi 業nghiệp 有hữu 。 故cố 彼bỉ 所sở 說thuyết 。 不bất 別biệt 說thuyết 故cố 。 知tri 有hữu 支chi 名danh 。 攝nhiếp 諸chư 有hữu 者giả 。 違vi 理lý 教giáo 故cố 。 非phi 為vi 善thiện 說thuyết 。 彼bỉ 所sở 引dẫn 經kinh 。 應ưng 正chánh 詳tường 辯biện 。 且thả 初sơ 所sở 引dẫn 頗phả 勒lặc 具cụ 那na 契Khế 經Kinh 中trung 說thuyết 。 有hữu 謂vị 當đương 來lai 後hậu 有hữu 生sanh 起khởi 。 此thử 前tiền 已dĩ 釋thích 。 謂vị 此thử 經Kinh 文văn 。 有hữu 異dị 誦tụng 故cố 。 及cập 於ư 因nhân 中trung 。 說thuyết 果quả 名danh 故cố 。 又hựu 彼bỉ 所sở 引dẫn 。 三tam 有hữu 契Khế 經Kinh 。 亦diệc 不bất 相tương 違vi 。 總tổng 問vấn 答đáp 故cố 。 非phi 我ngã 等đẳng 說thuyết 一nhất 切thiết 取thủ 蘊uẩn 不bất 皆giai 名danh 有hữu 但đãn 有hữu 支chi 內nội 。 業nghiệp 有hữu 勝thắng 故cố 。 唯duy 業nghiệp 得đắc 名danh 。 然nhiên 彼bỉ 阿A 難Nan 陀Đà 。 總tổng 問vấn 諸chư 有hữu 。 不bất 問vấn 有hữu 支chi 故cố 。 佛Phật 還hoàn 總tổng 答đáp 。 故cố 彼bỉ 所sở 引dẫn 。 非phi 證chứng 有hữu 支chi 通thông 以dĩ 三tam 界giới 諸chư 有hữu 為vi 體thể 。 又hựu 彼bỉ 所sở 引dẫn 二nhị 有hữu 契Khế 經Kinh 。 亦diệc 不bất 相tương 違vi 。 以dĩ 總tổng 說thuyết 故cố 。 謂vị 於ư 業nghiệp 有hữu 異dị 熟thục 有hữu 中trung 。 總tổng 說thuyết 有hữu 聲thanh 。 俱câu 有hữu 性tánh 故cố 。 前tiền 三tam 界giới 有hữu 。 總tổng 以dĩ 有hữu 聲thanh 。 說thuyết 三tam 界giới 繫hệ 一nhất 切thiết 業nghiệp 果quả 。 今kim 此thử 為vi 顯hiển 因nhân 果quả 差sai 別biệt 。 業nghiệp 與dữ 異dị 熟thục 。 說thuyết 為vi 別biệt 有hữu 。 或hoặc 三tam 界giới 有hữu 。 以dĩ 一nhất 有hữu 聲thanh 。 說thuyết 無vô 量lượng 門môn 。 諸chư 有hữu 漏lậu 法pháp 。 今kim 此thử 但đãn 說thuyết 感cảm 當đương 來lai 業nghiệp 。 及cập 後hậu 有hữu 果quả 。 總tổng 名danh 為vi 有hữu 。 或hoặc 此thử 經Kinh 說thuyết 。 業nghiệp 感cảm 當đương 來lai 。 後hậu 有hữu 名danh 有hữu 。 此thử 經Kinh 正chánh 辯biện 感cảm 後hậu 有hữu 業nghiệp 名danh 為vi 有hữu 支chi 。 如như 何hà 引dẫn 之chi 。 證chứng 通thông 名danh 有hữu 。 故cố 此thử 文văn 後hậu 。 復phục 作tác 是thị 言ngôn 。 若nhược 欲dục 界giới 繫hệ 業nghiệp 有hữu 無vô 者giả 。 頗phả 得đắc 施thi 設thiết 欲dục 界giới 有hữu 耶da 。 不phủ 也dã 世Thế 尊Tôn 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 此thử 顯hiển 要yếu 有hữu 業nghiệp 有hữu 方phương 有hữu 異dị 熟thục 有hữu 義nghĩa 。 即tức 正chánh 說thuyết 有hữu 緣duyên 生sanh 謂vị 當đương 生sanh 位vị 。 已dĩ 有hữu 身thân 根căn 命mạng 根căn 。 異dị 熟thục 說thuyết 名danh 後hậu 有hữu 。 如như 是thị 即tức 以dĩ 有hữu 聲thanh 說thuyết 生sanh 。 非phi 業nghiệp 俱câu 行hành 異dị 熟thục 名danh 有hữu 。 此thử 於ư 後hậu 有hữu 。 無vô 感cảm 用dụng 故cố 。 如như 是thị 聖thánh 教giáo 。 順thuận 對đối 法pháp 宗tông 。 如như 何hà 引dẫn 之chi 證chứng 成thành 彼bỉ 義nghĩa 。 又hựu 彼bỉ 所sở 引dẫn 大đại 緣duyên 起khởi 經kinh 。 諸chư 有hữu 若nhược 無vô 。 頗phả 有hữu 有hữu 等đẳng 亦diệc 不bất 達đạt 義nghĩa 。 故cố 復phục 引dẫn 來lai 。 此thử 中trung 世Thế 尊Tôn 。 為vi 辯biện 行hành 有hữu 取thủ 果quả 與dữ 果quả 功công 能năng 時thời 別biệt 。 言ngôn 諸chư 有hữu 若nhược 無vô 頗phả 有hữu 有hữu 不bất 者giả 。 寄ký 問vấn 欲dục 顯hiển 業nghiệp 取thủ 果quả 時thời 。 謂vị 若nhược 此thử 時thời 無vô 現hiện 業nghiệp 有hữu 。 必tất 無vô 能năng 引dẫn 當đương 生sanh 有hữu 義nghĩa 。 於ư 此thử 文văn 後hậu 。 復phục 作tác 是thị 言ngôn 。 諸chư 有hữu 若nhược 無vô 頗phả 有hữu 生sanh 不phủ 。 此thử 寄ký 問vấn 顯hiển 業nghiệp 與dữ 果quả 時thời 。 謂vị 若nhược 過quá 去khứ 業nghiệp 有hữu 無vô 者giả 。 必tất 無vô 生sanh 有hữu 令linh 正chánh 起khởi 義nghĩa 。 或hoặc 此thử 後hậu 文văn 意ý 顯hiển 業nghiệp 有hữu 。 雖tuy 取thủ 果quả 已dĩ 要yếu 未vị 斷đoạn 滅diệt 。 方phương 有hữu 與dữ 生sanh 令linh 正chánh 起khởi 義nghĩa 。 若nhược 無vô 過quá 去khứ 業nghiệp 雖tuy 未vị 斷đoạn 。 已dĩ 滅diệt 無vô 體thể 。 何hà 能năng 與dữ 生sanh 。 而nhi 今kim 契Khế 經Kinh 。 作tác 如như 是thị 說thuyết 。 若nhược 謂vị 猶do 有hữu 舊cựu 隨tùy 界giới 故cố 。 此thử 但đãn 有hữu 言ngôn 無vô 作tác 因nhân 理lý 。 故cố 此thử 一nhất 分phần/phân 經kinh 義nghĩa 有hữu 別biệt 。 非phi 證chứng 要yếu 有hữu 現hiện 在tại 業nghiệp 有hữu 方phương 令linh 現hiện 在tại 果quả 有hữu 亦diệc 有hữu 。 現hiện 業nghiệp 俱câu 有hữu 非phi 現hiện 業nghiệp 果quả 。 如như 何hà 無vô 業nghiệp 。 彼bỉ 有hữu 便tiện 無vô 故cố 。 此thử 經Kinh 非phi 證chứng 有hữu 支chi 通thông 攝nhiếp 有hữu 。 此thử 中trung 業nghiệp 有hữu 是thị 能năng 有hữu 。 若nhược 異dị 熟thục 有hữu 是thị 所sở 有hữu 。 如như 是thị 所sở 有hữu 。 即tức 是thị 當đương 來lai 業nghiệp 果quả 生sanh 中trung 之chi 差sai 別biệt 義nghĩa 。 此thử 中trung 正chánh 說thuyết 。 能năng 有hữu 為vi 有hữu 已dĩ 具cụ 成thành 立lập 。 如như 前tiền 行hành 支chi 。 然nhiên 彼bỉ 復phục 說thuyết 。 故cố 取thủ 能năng 作tác 業nghiệp 有hữu 生sanh 因nhân 。 業nghiệp 為vi 有hữu 助trợ 令linh 生sanh 有hữu 起khởi 。 此thử 非phi 諦đế 說thuyết 。 唯duy 取thủ 諸chư 業nghiệp 。 為vi 此thử 有hữu 支chi 。 已dĩ 於ư 上thượng 文văn 。 數số 成thành 立lập 故cố 。 契Khế 經Kinh 唯duy 說thuyết 取thủ 緣duyên 有hữu 故cố 。 唯duy 許hứa 業nghiệp 有hữu 取thủ 為vi 緣duyên 故cố 。 豈khởi 不bất 上thượng 座tòa 於ư 此thử 義nghĩa 中trung 。 已dĩ 立lập 有hữu 支chi 。 唯duy 是thị 業nghiệp 有hữu 。 不bất 說thuyết 取thủ 緣duyên 異dị 熟thục 有hữu 故cố 。 由do 此thử 所sở 說thuyết 。 業nghiệp 為vi 有hữu 助trợ 。 令linh 生sanh 有hữu 起khởi 。 但đãn 如như 童đồng 竪thụ 自tự 室thất 戲hí 言ngôn 。 非phi 佛Phật 說thuyết 故cố 。 業nghiệp 俱câu 行hành 有hữu 。 於ư 後hậu 果quả 生sanh 。 無vô 感cảm 功công 能năng 。 前tiền 已dĩ 說thuyết 故cố 。 若nhược 謂vị 業nghiệp 有hữu 由do 異dị 熟thục 有hữu 助trợ 其kỳ 力lực 故cố 為vi 生sanh 有hữu 因nhân 。 是thị 則tắc 彼bỉ 宗tông 。 生sanh 無vô 色sắc 界giới 。 業nghiệp 有hữu 起khởi 位vị 。 都đô 無vô 異dị 熟thục 。 既ký 無vô 助trợ 力lực 。 應ưng 不bất 招chiêu 生sanh 。 若nhược 謂vị 爾nhĩ 時thời 。 有hữu 異dị 熟thục 界giới 。 前tiền 已dĩ 破phá 故cố 。 理lý 亦diệc 不bất 成thành 。 設thiết 許hứa 業nghiệp 有hữu 由do 異dị 熟thục 有hữu 助trợ 其kỳ 力lực 故cố 。 為vi 生sanh 有hữu 因nhân 。 是thị 則tắc 有hữu 支chi 。 唯duy 是thị 業nghiệp 有hữu 。 唯duy 此thử 業nghiệp 有hữu 。 用dụng 取thủ 為vi 緣duyên 。 能năng 作tác 生sanh 緣duyên 其kỳ 義nghĩa 成thành 立lập 。 諸chư 對đối 法pháp 者giả 。 亦diệc 許hứa 一nhất 切thiết 無vô 明minh 。 等đẳng 位vị 皆giai 具cụ 五ngũ 蘊uẩn 。 然nhiên 就tựu 勝thắng 者giả 。 以dĩ 立lập 支chi 名danh 。 餘dư 劣liệt 俱câu 生sanh 。 但đãn 為vi 助trợ 伴bạn 。 故cố 異dị 熟thục 有hữu 。 於ư 有hữu 支chi 中trung 。 非phi 立lập 名danh 依y 。 以dĩ 非phi 勝thắng 故cố 。 又hựu 彼bỉ 上thượng 座tòa 。 忿phẫn 嫉tật 纏triền 心tâm 。 毀hủy 罵mạ 先tiên 賢hiền 。 辯biện 取thủ 緣duyên 有hữu 。 唯duy 顯hiển 業nghiệp 有hữu 以dĩ 為vi 有hữu 支chi 。 故cố 自tự 問vấn 言ngôn 。 契Khế 經Kinh 所sở 說thuyết 。 取thủ 緣duyên 有hữu 者giả 。 何hà 因nhân 故cố 知tri 。 即tức 自tự 答đáp 言ngôn 。 以dĩ 現hiện 見kiến 故cố 。 謂vị 今kim 現hiện 見kiến 。 欲dục 取thủ 為vi 因nhân 。 無vô 量lượng 有hữu 情tình 。 造tạo 種chủng 種chủng 業nghiệp 。 因nhân 戒giới 禁cấm 取thủ 。 內nội 外ngoại 道Đạo 人Nhân 。 種chủng 種chủng 受thọ 持trì 苦khổ 難nạn 行hành 業nghiệp 。 因nhân 見kiến 等đẳng 取thủ 。 毘tỳ 婆bà 沙sa 師sư 。 外ngoại 道đạo 等đẳng 人nhân 。 起khởi 諍tranh 論luận 業nghiệp 。 此thử 中trung 彼bỉ 自tự 不bất 說thuyết 有hữu 支chi 。 謂vị 取thủ 為vi 緣duyên 。 業nghiệp 異dị 熟thục 有hữu 。 佛Phật 亦diệc 不bất 說thuyết 。 離ly 業nghiệp 有hữu 支chi 。 故cố 彼bỉ 所sở 言ngôn 。 總tổng 攝nhiếp 一nhất 切thiết 。 有hữu 為vi 取thủ 緣duyên 有hữu 者giả 。 前tiền 後hậu 相tương 違vi 。 不bất 順thuận 聖thánh 言ngôn 。 非phi 佛Phật 弟đệ 子tử 。 如như 斯tư 顯hiển 說thuyết 違vi 理lý 教giáo 言ngôn 。 著trước 違vi 教giáo 理lý 。 顛điên 倒đảo 妄vọng 見kiến 。 執chấp 為vi 真chân 正chánh 。 異dị 外ngoại 道đạo 宗tông 。 毘tỳ 婆bà 沙sa 師sư 言ngôn 順thuận 教giáo 理lý 。 所sở 有hữu 見kiến 解giải 。 符phù 會hội 理lý 教giáo 。 撥bát 為vi 邪tà 妄vọng 。 同đồng 諸chư 外ngoại 道đạo 。 如như 是thị 朋bằng 黨đảng 。 讚tán 己kỷ 毀hủy 他tha 。 有hữu 智trí 者giả 聞văn 深thâm 可khả 喘suyễn 笑tiếu 。 是thị 故cố 先tiên 說thuyết 。 今kim 於ư 此thử 中trung 。 唯duy 取thủ 業nghiệp 有hữu 。 辯biện 當đương 生sanh 果quả 。 近cận 因nhân 性tánh 故cố 。 理lý 善thiện 成thành 立lập 。 唯duy 由do 業nghiệp 有hữu 。 從tùng 此thử 命mạng 終chung 。 復phục 結kết 當đương 生sanh 。 非phi 異dị 熟thục 故cố 。 正chánh 結kết 生sanh 有hữu 位vị 。 即tức 立lập 為vi 生sanh 支chi 。 如như 此thử 生sanh 中trung 。 行hành 為vi 緣duyên 故cố 。 初sơ 結kết 生sanh 位vị 。 名danh 為vi 識thức 支chi 。 如như 是thị 來lai 生sanh 。 有hữu 為vi 緣duyên 故cố 。 初sơ 結kết 生sanh 位vị 。 名danh 為vi 生sanh 支chi 。 此thử 位vị 此thử 名danh 。 正chánh 所sở 須tu 故cố 。 謂vị 於ư 現hiện 世thế 。 識thức 用dụng 分phân 明minh 。 未vị 來lai 世thế 中trung 。 生sanh 用dụng 最tối 顯hiển 。 隨tùy 自tự 用dụng 顯hiển 。 立lập 以dĩ 支chi 名danh 。 或hoặc 餘dư 經kinh 中trung 。 說thuyết 生sanh 苦khổ 故cố 。 為vi 造tạo 天thiên 趣thú 。 後hậu 有hữu 業nghiệp 者giả 。 令linh 生sanh 厭yếm 捨xả 。 故cố 說thuyết 為vi 生sanh 。 或hoặc 顯hiển 後hậu 有hữu 業nghiệp 皆giai 能năng 招chiêu 苦khổ 果quả 。 為vi 令linh 不bất 造tạo 故cố 說thuyết 為vi 生sanh 。 由do 是thị 餘dư 經kinh 。 說thuyết 生sanh 等đẳng 苦khổ 畢tất 竟cánh 寂tịch 滅diệt 。 名danh 般bát 涅Niết 槃Bàn 。 我ngã 不bất 說thuyết 生sanh 名danh 依y 。 不bất 相tương 應ứng 行hành 。 是thị 故cố 上thượng 座tòa 所sở 設thiết 難nạn/nan 詞từ 。 如như 在tại 空không 閑nhàn 獨độc 為vi 哀ai 泣khấp 。 又hựu 先tiên 思tư 擇trạch 有hữu 為vi 相tương/tướng 中trung 。 已dĩ 遣khiển 彼bỉ 言ngôn 。 故cố 不bất 重trọng/trùng 述thuật 。 此thử 生sanh 支chi 後hậu 至chí 當đương 受thọ 支chi 。 中trung 間gian 諸chư 位vị 。 總tổng 名danh 老lão 死tử 。 即tức 如như 現hiện 在tại 名danh 色sắc 六lục 處xứ 觸xúc 受thọ 四tứ 支chi 。 於ư 未vị 來lai 生sanh 如như 是thị 四tứ 位vị 。 名danh 為vi 老lão 死tử 。 為vi 令linh 厭yếm 捨xả 欣hân 當đương 有hữu 心tâm 。 以dĩ 老lão 死tử 名danh 。 顯hiển 當đương 過quá 患hoạn 。 若nhược 今kim 世thế 識thức 。 即tức 未vị 來lai 生sanh 。 今kim 識thức 為vi 緣duyên 。 但đãn 生sanh 名danh 色sắc 。 生sanh 應ưng 非phi 遍biến 為vi 老lão 死tử 緣duyên 。 或hoặc 老lão 死tử 名danh 。 非phi 通thông 四tứ 位vị 。 故cố 至chí 當đương 受thọ 。 名danh 老lão 死tử 言ngôn 。 應ưng 更cánh 思tư 擇trạch 。 此thử 無vô 有hữu 失thất 。 老lão 死tử 支chi 名danh 。 定định 通thông 四tứ 位vị 。 隨tùy 容dung 有hữu 故cố 。 說thuyết 以dĩ 生sanh 為vi 緣duyên 以dĩ 一nhất 一nhất 支chi 皆giai 名danh 老lão 死tử 故cố 。 於ư 老lão 死tử 位vị 。 說thuyết 有hữu 四tứ 支chi 顯hiển 未vị 來lai 生sanh 。 亦diệc 如như 現hiện 在tại 。 得đắc 有hữu 前tiền 後hậu 為vi 因nhân 果quả 義nghĩa 。 如như 何hà 知tri 佛Phật 以dĩ 老lão 死tử 聲thanh 。 總tổng 說thuyết 當đương 來lai 名danh 色sắc 等đẳng 四tứ 。 佛Phật 於ư 緣duyên 起khởi 後hậu 際tế 果quả 中trung 。 已dĩ 說thuyết 一nhất 支chi 。 唯duy 餘dư 四tứ 故cố 。 如như 是thị 正chánh 顯hiển 。 於ư 三tam 生sanh 中trung 具cụ 十thập 二nhị 支chi 有hữu 輪luân 無vô 始thỉ 。 過quá 此thử 更cánh 說thuyết 。 則tắc 為vi 唐đường 捐quyên 。 說thuyết 十thập 二nhị 支chi 義nghĩa 圓viên 滿mãn 故cố 。 若nhược 謂vị 當đương 果quả 唯duy 應ưng 說thuyết 生sanh 於ư 義nghĩa 已dĩ 周chu 說thuyết 餘dư 無vô 用dụng 。 此thử 亦diệc 非phi 理lý 。 若nhược 但đãn 說thuyết 生sanh 。 後hậu 際tế 果quả 中trung 。 未vị 遍biến 說thuyết 故cố 。 如như 過quá 去khứ 世thế 。 二nhị 支chi 為vi 因nhân 。 招chiêu 現hiện 在tại 果quả 已dĩ 圓viên 滿mãn 說thuyết 。 如như 是thị 現hiện 世thế 三tam 支chi 為vi 因nhân 。 招chiêu 未vị 來lai 果quả 。 亦diệc 應ưng 具cụ 說thuyết 。 為vi 顯hiển 後hậu 際tế 如như 前tiền 際tế 故cố 。 若nhược 異dị 此thử 者giả 。 教giáo 成thành 減giảm 失thất 。 以dĩ 不bất 遍biến 說thuyết 後hậu 際tế 果quả 故cố 。 或hoặc 愚ngu 者giả 聞văn 毘tỳ 瑟sắt 笯# 等đẳng 諸chư 天thiên 世thế 界giới 。 若nhược 得đắc 往vãng 生sanh 。 彼bỉ 唯duy 有hữu 生sanh 。 無vô 老lão 無vô 死tử 。 聞văn 已dĩ 造tạo 集tập 種chủng 種chủng 邪tà 因nhân 。 如Như 來Lai 說thuyết 生sanh 皆giai 有hữu 老lão 死tử 。 為vi 遮già 遏át 彼bỉ 求cầu 生sanh 方phương 便tiện 。 故cố 於ư 當đương 果quả 。 不bất 但đãn 說thuyết 生sanh 。 彼bỉ 上thượng 座tòa 言ngôn 。

世Thế 尊Tôn 非phi 以dĩ 老lão 死tử 聲thanh 說thuyết 當đương 來lai 四tứ 支chi 。 以dĩ 老lão 死tử 名danh 無vô 差sai 別biệt 故cố 。 又hựu 契Khế 經Kinh 說thuyết 乃nãi 至chí 死tử 故cố 。 彼bỉ 言ngôn 非phi 理lý 。 前tiền 已dĩ 說thuyết 故cố 。 謂vị 前tiền 已dĩ 說thuyết 後hậu 際tế 果quả 中trung 。 已dĩ 說thuyết 一nhất 支chi 唯duy 餘dư 四tứ 故cố 。 四tứ 支chi 雖tuy 別biệt 。 老lão 死tử 義nghĩa 通thông 。 故cố 以dĩ 一nhất 名danh 說thuyết 四tứ 無vô 失thất 。 如như 是thị 而nhi 說thuyết 。 顯hiển 前tiền 後hậu 際tế 因nhân 果quả 相tương 應ứng 。 不bất 增tăng 不bất 減giảm 。 若nhược 過quá 四tứ 位vị 。 立lập 老lão 死tử 支chi 。 所sở 說thuyết 便tiện 增tăng 。 無vô 所sở 詮thuyên 故cố 。 亦diệc 名danh 為vi 減giảm 。 不bất 遍biến 說thuyết 故cố 。 由do 是thị 老lão 死tử 。 定định 攝nhiếp 四tứ 支chi 。 乃nãi 至chí 死tử 言ngôn 。 亦diệc 無vô 有hữu 失thất 。 前tiền 際tế 業nghiệp 果quả 。 死tử 為vi 後hậu 邊biên 。 非phi 越việt 四tứ 支chi 別biệt 有hữu 老lão 死tử 。 後hậu 際tế 業nghiệp 果quả 。 理lý 亦diệc 應ưng 然nhiên 。 除trừ 初sơ 位vị 生sanh 。 餘dư 名danh 老lão 死tử 。 望vọng 終chung 盡tận 位vị 。 說thuyết 乃nãi 至chí 言ngôn 。 非phi 謂vị 先tiên 時thời 不bất 名danh 老lão 死tử 。 又hựu 望vọng 定định 有hữu 。 說thuyết 乃nãi 至chí 言ngôn 。 於ư 生sanh 支chi 後hậu 。 死tử 定định 有hữu 故cố 。 由do 是thị 彼bỉ 說thuyết 。 不bất 堪kham 收thu 採thải 。 何hà 故cố 但đãn 以dĩ 有hữu 為vi 相tương/tướng 名danh 。 說thuyết 後hậu 際tế 果quả 。 不bất 說thuyết 前tiền 際tế 。 現hiện 不bất 現hiện 見kiến 。 有hữu 差sai 別biệt 故cố 。 謂vị 前tiền 際tế 果quả 。 體thể 及cập 生sanh 等đẳng 俱câu 可khả 現hiện 見kiến 。 舉cử 體thể 便tiện 知tri 。 後hậu 際tế 二nhị 種chủng 。 俱câu 非phi 現hiện 見kiến 。 唯duy 顯hiển 彼bỉ 過quá 。 令linh 厭yếm 息tức 求cầu 。 如như 說thuyết 。 苾Bật 芻Sô 色sắc 生sanh 住trụ 起khởi 。 應ưng 知tri 即tức 是thị 。 苦khổ 生sanh 病bệnh 住trụ 老lão 死tử 起khởi 義nghĩa 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 生sanh 與dữ 老lão 死tử 。 各các 說thuyết 一nhất 支chi 。 顯hiển 彼bỉ 功công 能năng 時thời 分phần/phân 異dị 故cố 。 或hoặc 佛Phật 於ư 此thử 緣duyên 起khởi 義nghĩa 中trung 。 說thuyết 世thế 俗tục 生sanh 等đẳng 非phi 就tựu 勝thắng 義nghĩa 說thuyết 。 彼bỉ 初sơ 起khởi 位vị 。 總tổng 說thuyết 名danh 生sanh 。 終chung 盡tận 位vị 中trung 。 總tổng 說thuyết 名danh 死tử 老lão 。 非phi 定định 有hữu 然nhiên 順thuận 死tử 故cố 。 不bất 別biệt 立lập 支chi 。 總tổng 名danh 老lão 死tử 。 或hoặc 蘊uẩn 增tăng 位vị 。 總tổng 說thuyết 名danh 生sanh 。 蘊uẩn 減giảm 位vị 中trung 。 總tổng 名danh 老lão 死tử 。 或hoặc 諸chư 愚ngu 夫phu 所sở 欣hân 樂nhạo 事sự 。 總tổng 名danh 為vi 生sanh 。 即tức 彼bỉ 愚ngu 夫phu 所sở 厭yếm 離ly 事sự 。 總tổng 名danh 老lão 死tử 。 故cố 生sanh 與dữ 老lão 死tử 。 各các 別biệt 立lập 一nhất 支chi 。 豈khởi 不bất 亦diệc 有hữu 死tử 緣duyên 生sanh 。 何hà 故cố 唯duy 說thuyết 生sanh 緣duyên 死tử 。 由do 決quyết 定định 故cố 。 作tác 如như 是thị 說thuyết 。 謂vị 有hữu 死tử 者giả 。 非phi 定định 有hữu 生sanh 。 諸chư 有hữu 生sanh 者giả 。 定định 有hữu 死tử 故cố 。 若nhược 爾nhĩ 有hữu 生sanh 非phi 定định 有hữu 老lão 。 由do 此thử 中trung 老lão 據cứ 世thế 俗tục 故cố 。 如như 何hà 可khả 說thuyết 生sanh 緣duyên 老lão 耶da 。 以dĩ 若nhược 無vô 生sanh 定định 無vô 老lão 故cố 。 如như 無vô 雲vân 處xứ 則tắc 定định 無vô 雨vũ 。 非phi 此thử 中trung 生sanh 定định 從tùng 死tử 有hữu 無vô 間gian 而nhi 起khởi 。 以dĩ 有hữu 生sanh 支chi 中trung 有hữu 無vô 間gian 。 而nhi 得đắc 生sanh 故cố 。 由do 此thử 佛Phật 說thuyết 有hữu 情tình 緣duyên 起khởi 。 具cụ 十thập 二nhị 支chi 。 義nghĩa 善thiện 成thành 立lập 。 又hựu 諸chư 緣duyên 起khởi 。 差sai 別biệt 說thuyết 四tứ 。 一nhất 者giả 剎sát 那na 。 二nhị 者giả 遠viễn 續tục 。 三tam 者giả 連liên 縛phược 。 四tứ 者giả 分phần/phân 位vị 。 有hữu 餘dư 復phục 說thuyết 。 顯hiển 法pháp 功công 能năng 。 此thử 中trung 剎sát 那na 。 謂vị 因nhân 與dữ 果quả 。 俱câu 時thời 行hành 世thế 。 如như 契Khế 經Kinh 說thuyết 。 眼nhãn 及cập 色sắc 為vi 緣duyên 。 生sanh 於ư 眼nhãn 識thức 等đẳng 。 有hữu 餘dư 師sư 說thuyết 。 一nhất 剎sát 那na 中trung 。 具cụ 十thập 二nhị 支chi 。 實thật 有hữu 俱câu 起khởi 。 如như 貪tham 俱câu 起khởi 發phát 業nghiệp 心tâm 中trung 。 癡si 謂vị 無vô 明minh 。 思tư 即tức 是thị 行hành 。 於ư 諸chư 境cảnh 事sự 。 了liễu 別biệt 名danh 識thức 。 識thức 俱câu 三tam 蘊uẩn 。 總tổng 稱xưng 名danh 色sắc 。 有hữu 色sắc 諸chư 根căn 。 說thuyết 為vi 六lục 處xứ 。 識thức 相tương 應ứng 觸xúc 名danh 為vi 觸xúc 。 識thức 相tương 應ứng 受thọ 名danh 為vi 受thọ 。 貪tham 即tức 是thị 愛ái 。 與dữ 此thử 相tương 應ứng 。 諸chư 纏triền 名danh 取thủ 。 所sở 發phát 身thân 語ngữ 二nhị 業nghiệp 名danh 有hữu 。 如như 是thị 諸chư 法pháp 。 起khởi 即tức 名danh 生sanh 。 熟thục 變biến 名danh 老lão 。 滅diệt 壞hoại 名danh 死tử 。 上thượng 座tòa 謂vị 此thử 非phi 應ưng 理lý 言ngôn 。 一nhất 剎sát 那na 中trung 。 無vô 因nhân 果quả 故cố 。 違vi 聖thánh 教giáo 故cố 。 了liễu 義nghĩa 說thuyết 故cố 。 謂vị 俱câu 生sanh 品phẩm 。 因nhân 果quả 定định 無vô 。 俱câu 生sanh 法pháp 中trung 。 誰thùy 因nhân 誰thùy 果quả 。 又hựu 此thử 所sở 說thuyết 。 違vi 於ư 聖thánh 教giáo 。 如như 世Thế 尊Tôn 告cáo 阿A 難Nan 陀Đà 言ngôn 。 識thức 若nhược 不bất 入nhập 母mẫu 胎thai 中trung 者giả 。 名danh 色sắc 得đắc 成thành 羯yết 剌lạt 藍lam 不phủ 。 行hành 有hữu 三tam 種chủng 。 於ư 諸chư 受thọ 憙hí 。 說thuyết 名danh 為vi 取thủ 。 吾ngô 當đương 為vì 汝nhữ 說thuyết 法pháp 增tăng 減giảm 。 趣thú 苦khổ 集tập 行hành 。 趣thú 苦khổ 滅diệt 行hành 。 非phi 此thử 品phẩm 類loại 可khả 有hữu 集tập 沒một 。 但đãn 由do 掉trạo 舉cử 。 無vô 量lượng 過quá 失thất 。 魍vọng 魎lượng 所sở 魅mị 。 輕khinh 發phát 此thử 言ngôn 。 又hựu 此thử 契Khế 經Kinh 。 是thị 了liễu 義nghĩa 說thuyết 。 世Thế 尊Tôn 決quyết 定định 。 說thuyết 此thử 為vi 依y 。 由do 佛Phật 此thử 中trung 自tự 解giải 釋thích 故cố 。 此thử 一nhất 類loại 許hứa 非phi 正chánh 所sở 宗tông 。 設thiết 是thị 所sở 宗tông 。 難nạn/nan 亦diệc 非phi 理lý 。 一nhất 念niệm 亦diệc 有hữu 緣duyên 起khởi 義nghĩa 故cố 。 非phi 專chuyên 為vi 此thử 而nhi 造tạo 論luận 故cố 。 已dĩ 成thành 立lập 故cố 。 種chủng 種chủng 說thuyết 故cố 契Khế 經Kinh 說thuyết 故cố 。 非phi 所sở 許hứa 故cố 。 謂vị 先tiên 已dĩ 說thuyết 。 非phi 唯duy 十thập 二nhị 說thuyết 名danh 緣duyên 起khởi 。 眼nhãn 色sắc 為vi 緣duyên 。 生sanh 眼nhãn 識thức 等đẳng 。 是thị 緣duyên 起khởi 故cố 。 上thượng 座tòa 於ư 斯tư 。 豈khởi 不bất 忍nhẫn 許hứa 。 又hựu 非phi 為vi 立lập 俱câu 時thời 因nhân 果quả 說thuyết 一nhất 剎sát 那na 。 有hữu 緣duyên 起khởi 論luận 。 但đãn 為vi 顯hiển 示thị 法pháp 相tướng 應ưng 有hữu 。 謂vị 前tiền 已dĩ 說thuyết 。 一nhất 剎sát 那na 中trung 。 具cụ 十thập 二nhị 支chi 。 實thật 有hữu 俱câu 起khởi 。 如như 是thị 十thập 二nhị 。 為vi 展triển 轉chuyển 力lực 生sanh 。 為vi 前tiền 因nhân 力lực 起khởi 。 別biệt 應ưng 思tư 擇trạch 。 又hựu 已dĩ 成thành 立lập 有hữu 俱câu 有hữu 因nhân 。 後hậu 義nghĩa 相tương 應ứng 當đương 更cánh 分phân 別biệt 。 又hựu 佛Phật 種chủng 種chủng 說thuyết 緣duyên 起khởi 義nghĩa 。 不bất 可khả 信tín 一nhất 。 而nhi 總tổng 撥bát 餘dư 。 以dĩ 契Khế 經Kinh 中trung 或hoặc 說thuyết 十thập 二nhị 或hoặc 十thập 一nhất 等đẳng 。 如như 前tiền 已dĩ 說thuyết 。 一nhất 一nhất 支chi 緣duyên 。 所sở 說thuyết 亦diệc 異dị 。 謂vị 或hoặc 有hữu 說thuyết 。 無vô 明minh 緣duyên 行hành 。 或hoặc 復phục 有hữu 處xứ 。 說thuyết 觸xúc 緣duyên 行hành 。 如như 了liễu 達đạt 經kinh 。 或hoặc 復phục 有hữu 處xứ 。 說thuyết 愛ái 緣duyên 行hành 。 如như 羯yết 磨ma 經kinh 。 或hoặc 復phục 有hữu 處xứ 。 說thuyết 行hành 緣duyên 識thức 。 或hoặc 有hữu 處xứ 說thuyết 名danh 色sắc 緣duyên 識thức 。 或hoặc 復phục 有hữu 處xứ 說thuyết 有hữu 緣duyên 識thức 或hoặc 有hữu 處xứ 說thuyết 。 六lục 處xứ 緣duyên 觸xúc 。 或hoặc 有hữu 處xứ 說thuyết 名danh 色sắc 緣duyên 觸xúc 。 如như 大đại 緣duyên 起khởi 契Khế 經Kinh 中trung 說thuyết 。 或hoặc 復phục 有hữu 處xứ 說thuyết 二nhị 緣duyên 觸xúc 如như 伽già 他tha 說thuyết 。 眼nhãn 色sắc 二nhị 等đẳng 。 或hoặc 復phục 有hữu 說thuyết 。 三tam 和hòa 緣duyên 觸xúc 。 或hoặc 復phục 有hữu 處xứ 。 說thuyết 觸xúc 緣duyên 受thọ 。 或hoặc 復phục 有hữu 處xứ 。 說thuyết 二nhị 緣duyên 受thọ 。 即tức 上thượng 所sở 引dẫn 伽già 他tha 中trung 說thuyết 。 或hoặc 復phục 有hữu 處xứ 。 說thuyết 受thọ 緣duyên 愛ái 。 或hoặc 復phục 有hữu 處xứ 說thuyết 觸xúc 緣duyên 愛ái 。 如như 了liễu 達đạt 經kinh 。 或hoặc 有hữu 處xứ 說thuyết 無vô 明minh 緣duyên 愛ái 。 如như 羯yết 磨ma 經kinh 。 即tức 彼bỉ 契Khế 經Kinh 說thuyết 業nghiệp 緣duyên 眼nhãn 。 餘dư 經kinh 復phục 說thuyết 名danh 色sắc 緣duyên 眼nhãn 。 有hữu 餘dư 經kinh 說thuyết 。 大đại 種chủng 緣duyên 眼nhãn 。 諸chư 如như 是thị 等đẳng 。 無vô 量lượng 契Khế 經Kinh 。 佛Phật 說thuyết 緣duyên 起khởi 。 種chủng 種chủng 差sai 別biệt 。 是thị 故cố 上thượng 座tòa 。 所sở 引dẫn 契Khế 經Kinh 。 亦diệc 不bất 違vi 斯tư 剎sát 那na 緣duyên 起khởi 。 彼bỉ 此thử 所sở 說thuyết 。 理lý 無vô 違vi 故cố 。 又hựu 佛Phật 自tự 說thuyết 。 剎sát 那na 緣duyên 起khởi 。 謂vị 剎sát 那na 頃khoảnh 。 多đa 物vật 相tương/tướng 藉tạ 。 如như 契Khế 經Kinh 說thuyết 。 眼nhãn 色sắc 為vi 緣duyên 。 生sanh 癡si 所sở 生sanh 染nhiễm 濁trược 作tác 意ý 。 此thử 中trung 所sở 有hữu 癡si 即tức 無vô 明minh 。 癡si 者giả 希hy 求cầu 。 即tức 名danh 為vi 愛ái 。 愛ái 者giả 所sở 發phát 表biểu 即tức 名danh 業nghiệp 。 若nhược 於ư 此thử 中trung 。 復phục 說thuyết 識thức 等đẳng 為vi 餘dư 支chi 體thể 。 違vi 何hà 理lý 教giáo 。 既ký 無vô 所sở 違vi 。 何hà 不bất 忍nhẫn 許hứa 。 又hựu 非phi 我ngã 等đẳng 許hứa 彼bỉ 所sở 引dẫn 。 說thuyết 緣duyên 起khởi 經kinh 。 是thị 了liễu 義nghĩa 說thuyết 。 非phi 了liễu 義nghĩa 相tương/tướng 。 次thứ 後hậu 當đương 辯biện 。 設thiết 許hứa 彼bỉ 經kinh 是thị 了liễu 義nghĩa 說thuyết 。 亦diệc 不bất 違vi 害hại 剎sát 那na 緣duyên 起khởi 。 上thượng 座tòa 於ư 此thử 。 非phi 理lý 生sanh 嫌hiềm 。 而nhi 作tác 是thị 說thuyết 。 無vô 量lượng 過quá 失thất 。 魍vọng 魎lượng 所sở 魅mị 。 輕khinh 發phát 此thử 言ngôn 。 今kim 於ư 此thử 中trung 。 依y 對đối 法pháp 理lý 。 略lược 辯biện 彼bỉ 意ý 。 彼bỉ 前tiền 所sở 說thuyết 。 如như 貪tham 俱câu 起khởi 發phát 業nghiệp 心tâm 中trung 。 具cụ 十thập 二nhị 支chi 。 依y 何hà 而nhi 說thuyết 。 為vi 依y 發phát 業nghiệp 因nhân 等đẳng 起khởi 心tâm 。 為vi 依y 剎sát 那na 等đẳng 起khởi 心tâm 說thuyết 。 若nhược 依y 發phát 業nghiệp 因nhân 等đẳng 起khởi 心tâm 。 瞋sân 癡si 相tương 應ứng 。 為vi 因nhân 等đẳng 起khởi 。 亦diệc 應ưng 具cụ 足túc 有hữu 十thập 二nhị 支chi 。 有hữu 瞋sân 癡si 為vi 轉chuyển 愛ái 為vi 隨tùy 轉chuyển 故cố 。 不bất 應ưng 但đãn 說thuyết 貪tham 俱câu 起khởi 心tâm 。 若nhược 依y 剎sát 那na 等đẳng 起khởi 心tâm 說thuyết 。 有hữu 愛ái 為vi 轉chuyển 。 何hà 故cố 不bất 論luận 。 有hữu 作tác 是thị 言ngôn 。 依y 因nhân 等đẳng 起khởi 。 以dĩ 此thử 於ư 業nghiệp 是thị 決quyết 定định 故cố 。 非phi 愛ái 為vi 轉chuyển 所sở 發phát 業nghiệp 中trung 。 決quyết 定định 還hoàn 用dụng 愛ái 為vi 隨tùy 轉chuyển 。 瞋sân 癡si 等đẳng 心tâm 。 亦diệc 容dung 有hữu 故cố 。 今kim 謂vị 此thử 據cứ 剎sát 那na 等đẳng 起khởi 。 即tức 由do 此thử 理lý 。 作tác 如như 是thị 言ngôn 。 無vô 身thân 語ngữ 業nghiệp 見kiến 所sở 斷đoạn 起khởi 非phi 因nhân 等đẳng 起khởi 。 心tâm 所sở 發phát 身thân 語ngữ 業nghiệp 。 離ly 剎sát 那na 等đẳng 起khởi 。 而nhi 有hữu 未vị 生sanh 故cố 。 若nhược 異dị 此thử 者giả 。 舉cử 心tâm 起khởi 逆nghịch 。

爾nhĩ 時thời 則tắc 應ưng 得đắc 無vô 間gián 罪tội 。 又hựu 因nhân 等đẳng 起khởi 。

時thời 有hữu 遠viễn 故cố 非phi 愛ái 為vi 轉chuyển 。 業nghiệp 決quyết 定định 生sanh 。 故cố 此thử 於ư 業nghiệp 亦diệc 非phi 決quyết 定định 。 由do 此thử 定định 據cứ 剎sát 那na 等đẳng 起khởi 。 剎sát 那na 緣duyên 起khởi 。 如như 是thị 應ưng 知tri 。 遠viễn 續tục 緣duyên 起khởi 謂vị 前tiền 後hậu 際tế 。 有hữu 順thuận 後hậu 受thọ 及cập 不bất 定định 受thọ 業nghiệp 煩phiền 惱não 故cố 。 無vô 始thỉ 輪luân 轉chuyển 。 如như 說thuyết 。 有hữu 愛ái 等đẳng 本bổn 際tế 不bất 可khả 知tri 。 又hựu 應ưng 頌tụng 言ngôn 。

我ngã 昔tích 與dữ 汝nhữ 等đẳng 。 涉thiệp 生sanh 死tử 長trường/trưởng 途đồ 。

由do 不bất 能năng 如như 實thật 。 見kiến 四Tứ 聖Thánh 諦Đế 故cố 。

連liên 縛phược 緣duyên 起khởi 。 謂vị 同đồng 異dị 類loại 。 因nhân 果quả 無vô 間gian 。 相tương/tướng 屬thuộc 而nhi 起khởi 。 如như 契Khế 經Kinh 說thuyết 。 無vô 明minh 為vi 因nhân 。 生sanh 於ư 貪tham 染nhiễm 。 明minh 為vi 因nhân 故cố 。 無vô 貪tham 染nhiễm 生sanh 。 又hựu 契Khế 經Kinh 說thuyết 。 從tùng 善thiện 無vô 間gian 。 染nhiễm 無vô 記ký 生sanh 。 或hoặc 復phục 翻phiên 此thử 。 分phần/phân 位vị 緣duyên 起khởi 。 謂vị 三tam 生sanh 中trung 。 十thập 二nhị 五ngũ 蘊uẩn 。 無vô 間gian 相tương 續tục 。 顯hiển 法pháp 功công 能năng 。 謂vị 如như 經kinh 說thuyết 。 業nghiệp 為vi 生sanh 因nhân 。 愛ái 為vi 起khởi 因nhân 。 如như 是thị 等đẳng 類loại 。 功công 能năng 差sai 別biệt 。 於ư 此thử 五ngũ 種chủng 。 緣duyên 起khởi 類loại 中trung 。 世Thế 尊Tôn 說thuyết 何hà 。 頌tụng 曰viết 。

傳truyền 許hứa 約ước 位vị 說thuyết 。 從tùng 勝thắng 立lập 支chi 名danh 。

論luận 曰viết 。 對đối 法pháp 諸chư 師sư 。 咸hàm 作tác 是thị 說thuyết 。 佛Phật 依y 分phần/phân 位vị 。 說thuyết 諸chư 緣duyên 起khởi 。 經kinh 主chủ 不bất 信tín 。 說thuyết 傳truyền 許hứa 言ngôn 。 若nhược 支chi 支chi 中trung 。 皆giai 具cụ 五ngũ 蘊uẩn 。 何hà 緣duyên 但đãn 立lập 無vô 明minh 等đẳng 名danh 。 以dĩ 諸chư 位vị 中trung 無vô 明minh 等đẳng 勝thắng 故cố 。 就tựu 勝thắng 立lập 無vô 明minh 等đẳng 名danh 。 謂vị 若nhược 位vị 中trung 。 無vô 明minh 最tối 勝thắng 。 此thử 位vị 五ngũ 蘊uẩn 。 總tổng 名danh 無vô 明minh 。 乃nãi 至chí 位vị 中trung 。 老lão 死tử 最tối 勝thắng 。 此thử 位vị 五ngũ 蘊uẩn 。 總tổng 名danh 老lão 死tử 。 故cố 體thể 雖tuy 總tổng 名danh 別biệt 無vô 失thất 。 如như 是thị 前tiền 位vị 。 五ngũ 蘊uẩn 為vi 緣duyên 。 總tổng 能năng 引dẫn 生sanh 後hậu 位vị 五ngũ 蘊uẩn 。 隨tùy 所sở 應ưng 說thuyết 。 一nhất 切thiết 一nhất 切thiết 。 上thượng 座tòa 於ư 此thử 妄vọng 彈đàn 斥xích 言ngôn 。 雖tuy 有hữu 無vô 間gian 生sanh 。 然nhiên 無vô 緣duyên 起khởi 理lý 。 初sơ 結kết 生sanh 有hữu 。 不bất 應ưng 理lý 故cố 。 謂vị 結kết 生sanh 時thời 。 所sở 有hữu 五ngũ 蘊uẩn 。 於ư 有hữu 情tình 相tương 續tục 。 非phi 並tịnh 能năng 為vi 緣duyên 。 契Khế 經Kinh 但đãn 言ngôn 識thức 入nhập 胎thai 故cố 。 又hựu 失thất 生sanh 惑hoặc 業nghiệp 次thứ 第đệ 生sanh 理lý 故cố 。 謂vị 從tùng 六lục 處xứ 觸xúc 受thọ 。 次thứ 第đệ 起khởi 諸chư 煩phiền 惱não 。 煩phiền 惱não 發phát 業nghiệp 。 業nghiệp 復phục 引dẫn 生sanh 。 皆giai 不bất 成thành 故cố 。 又hựu 因nhân 差sai 別biệt 應ưng 不bất 成thành 故cố 。 謂vị 說thuyết 有hữu 情tình 。 前tiền 後hậu 諸chư 蘊uẩn 。 皆giai 總tổng 相tương 望vọng 前tiền 為vi 後hậu 因nhân 。 則tắc 失thất 立lập 因nhân 。 差sai 別biệt 道Đạo 理lý 。 雖tuy 有hữu 前tiền 後hậu 無vô 間gian 而nhi 生sanh 。 然nhiên 非phi 一nhất 切thiết 因nhân 能năng 生sanh 一nhất 切thiết 果quả 。 如như 色sắc 法pháp 起khởi 。 雖tuy 藉tạ 外ngoại 緣duyên 。 然nhiên 自tự 種chủng 力lực 。 無vô 間gian 引dẫn 起khởi 。 諸chư 心tâm 心tâm 所sở 。 各các 別biệt 因nhân 生sanh 。 若nhược 許hứa 分phần/phân 位vị 。 因nhân 應ưng 無vô 別biệt 。 又hựu 於ư 無Vô 學Học 成thành 過quá 失thất 故cố 。 謂vị 阿A 羅La 漢Hán 。 若nhược 於ư 愛ái 位vị 。 或hoặc 於ư 取thủ 位vị 。 得đắc 阿A 羅La 漢Hán 。 應ưng 無vô 愛ái 緣duyên 取thủ 及cập 取thủ 緣duyên 有hữu 位vị 。 又hựu 應ưng 愛ái 等đẳng 不bất 數số 生sanh 故cố 。 謂vị 受thọ 為vi 緣duyên 數số 生sanh 於ư 愛ái 。 惑hoặc 愛ái 為vi 緣duyên 。 數số 生sanh 於ư 取thủ 。 若nhược 許hứa 分phần/phân 位vị 。 此thử 不bất 應ưng 成thành 。 其kỳ 位vị 已dĩ 過quá 。 無vô 重trọng/trùng 起khởi 故cố 。 又hựu 緣duyên 起khởi 經kinh 。 是thị 了liễu 義nghĩa 故cố 。 謂vị 此thử 經Kinh 義nghĩa 。 佛Phật 自tự 決quyết 了liễu 。 前tiền 際tế 無vô 智trí 等đẳng 。 名danh 為vi 無vô 明minh 。 福phước 非phi 福phước 不bất 動động 說thuyết 名danh 為vi 行hành 。 六lục 識thức 身thân 等đẳng 名danh 為vi 識thức 等đẳng 。 世Thế 尊Tôn 恆hằng 勸khuyến 。 依y 了liễu 義nghĩa 經Kinh 。 是thị 故cố 於ư 中trung 。 不bất 應ưng 異dị 釋thích 。 今kim 謂vị 上thượng 座tòa 所sở 立lập 諸chư 因nhân 。 無vô 一nhất 能năng 遮già 分phần/phân 位vị 緣duyên 起khởi 。 且thả 初sơ 結kết 生sanh 。 不bất 應ưng 理lý 者giả 。 此thử 非phi 正chánh 因nhân 。 就tựu 勝thắng 說thuyết 故cố 。 謂vị 初sơ 結kết 生sanh 位vị 。 識thức 用dụng 最tối 強cường/cưỡng 故cố 。 入nhập 母mẫu 胎thai 時thời 。 偏thiên 說thuyết 其kỳ 識thức 。 然nhiên 非phi 離ly 受thọ 想tưởng 等đẳng 識thức 可khả 獨độc 生sanh 。 相tương 應ứng 俱câu 有hữu 因nhân 中trung 。 已dĩ 廣quảng 成thành 立lập 。 故cố 就tựu 勝thắng 說thuyết 。 識thức 入nhập 母mẫu 胎thai 。 此thử 顯hiển 所sở 依y 無vô 能năng 依y 必tất 非phi 有hữu 。 上thượng 座tòa 自tự 說thuyết 。 佛Phật 以dĩ 識thức 聲thanh 。 總tổng 說thuyết 一nhất 切thiết 。 心tâm 心tâm 所sở 法pháp 。 故cố 識thức 支chi 通thông 攝nhiếp 一nhất 切thiết 心tâm 心tâm 所sở 。 如như 何hà 廢phế 忘vong 。 今kim 乃nãi 引dẫn 經kinh 。 證chứng 結kết 生sanh 時thời 唯duy 許hứa 有hữu 識thức 。 又hựu 失thất 生sanh 惑hoặc 業nghiệp 次thứ 第đệ 生sanh 理lý 者giả 。 分phần/phân 位vị 緣duyên 起khởi 。 於ư 此thử 寧ninh 失thất 。 謂vị 如như 識thức 位vị 。 就tựu 勝thắng 為vi 名danh 。 六lục 處xứ 等đẳng 位vị 中trung 。 六lục 處xứ 等đẳng 勝thắng 故cố 。 於ư 六lục 處xứ 等đẳng 位vị 。 說thuyết 六lục 處xứ 等đẳng 名danh 。 如như 是thị 六lục 處xứ 觸xúc 受thọ 。 次thứ 第đệ 起khởi 諸chư 煩phiền 惱não 。 煩phiền 惱não 發phát 業nghiệp 。 業nghiệp 復phục 引dẫn 生sanh 。 此thử 何hà 所sở 失thất 。 若nhược 如như 經kinh 說thuyết 而nhi 執chấp 義nghĩa 者giả 。 定định 失thất 如như 是thị 次thứ 第đệ 生sanh 義nghĩa 。 謂vị 非phi 六lục 處xứ 獨độc 能năng 生sanh 觸xúc 。 以dĩ 說thuyết 三tam 和hòa 而nhi 有hữu 觸xúc 故cố 。 觸xúc 既ký 非phi 有hữu 。 受thọ 從tùng 何hà 生sanh 。 受thọ 因nhân 既ký 無vô 。 惑hoặc 業nghiệp 寧ninh 起khởi 。 惑hoặc 業nghiệp 無vô 者giả 。 生sanh 何hà 所sở 因nhân 。

復phục 有hữu 餘dư 經kinh 。 說thuyết 觸xúc 生sanh 愛ái 。 應ưng 不bất 唯duy 說thuyết 觸xúc 為vi 受thọ 緣duyên 。 則tắc 失thất 有hữu 支chi 次thứ 第đệ 生sanh 理lý 。 是thị 故cố 憎tăng 背bối/bội 分phần/phân 位vị 有hữu 支chi 。 言ngôn 失thất 生sanh 惑hoặc 業nghiệp 次thứ 第đệ 生sanh 理lý 者giả 。 彼bỉ 所sở 說thuyết 過quá 。 自tự 害hại 彼bỉ 宗tông 。 又hựu 因nhân 差sai 別biệt 應ưng 不bất 成thành 者giả 。 理lý 亦diệc 不bất 然nhiên 。 依y 分phần/phân 位vị 說thuyết 因nhân 差sai 別biệt 理lý 。 乃nãi 善thiện 成thành 故cố 。 謂vị 非phi 我ngã 等đẳng 許hứa 從tùng 一nhất 切thiết 還hoàn 生sanh 一nhất 切thiết 。 是thị 差sai 別biệt 因nhân 。 以dĩ 諸chư 位vị 中trung 許hứa 有hữu 少thiểu 色sắc 。 於ư 所sở 餘dư 色sắc 。 為vi 勝thắng 生sanh 因nhân 。 或hoặc 有hữu 少thiểu 色sắc 。 於ư 心tâm 心tâm 所sở 。 心tâm 心tâm 所sở 法pháp 。 為vi 因nhân 亦diệc 然nhiên 。 非phi 我ngã 所sở 宗tông 。 說thuyết 一nhất 切thiết 位vị 色sắc 心tâm 心tâm 所sở 。 皆giai 為vi 勝thắng 因nhân 。 彼bỉ 彼bỉ 位vị 生sanh 種chủng 種chủng 別biệt 故cố 。 有hữu 位vị 色sắc 勝thắng 。 有hữu 位vị 心tâm 勝thắng 。 有hữu 位vị 心tâm 所sở 隨tùy 一nhất 為vi 勝thắng 。 由do 遇ngộ 彼bỉ 彼bỉ 差sai 別biệt 因nhân 緣duyên 。 如như 是thị 如như 是thị 。 差sai 別biệt 生sanh 故cố 。 唯duy 許hứa 分phần/phân 位vị 緣duyên 起khởi 理lý 中trung 。 得đắc 有hữu 如như 斯tư 因nhân 果quả 差sai 別biệt 。 分phân 明minh 可khả 見kiến 。 何hà 乃nãi 撥bát 無vô 。 又hựu 於ư 無Vô 學Học 成thành 過quá 失thất 者giả 。 此thử 無vô 有hữu 失thất 。 是thị 所sở 許hứa 故cố 。 謂vị 於ư 愛ái 位vị 。 或hoặc 於ư 取thủ 位vị 。 得đắc 阿A 羅La 漢Hán 。 我ngã 宗tông 許hứa 彼bỉ 無vô 愛ái 緣duyên 取thủ 及cập 取thủ 緣duyên 有hữu 。 上thượng 座tòa 若nhược 謂vị 得đắc 阿A 羅La 漢Hán 。 猶do 有hữu 愛ái 緣duyên 取thủ 。 及cập 取thủ 緣duyên 有hữu 者giả 。 是thị 則tắc 因nhân 有hữu 應ưng 復phục 招chiêu 生sanh 。 既ký 復phục 招chiêu 生sanh 。 定định 有hữu 老lão 死tử 。 如như 是thị 應Ứng 供Cúng 。 當đương 自tự 歸quy 依y 。 然nhiên 非phi 此thử 中trung 所sở 說thuyết 緣duyên 起khởi 。 總tổng 依y 一nhất 切thiết 。 補bổ 特đặc 伽già 羅la 。 是thị 故cố 無vô 容dung 於ư 此thử 設thiết 難nạn/nan 。 豈khởi 阿A 羅La 漢Hán 有hữu 愛ái 有hữu 取thủ 。 而nhi 可khả 說thuyết 言ngôn 。 謂vị 阿A 羅La 漢Hán 。 若nhược 愛ái 取thủ 位vị 。 得đắc 阿A 羅La 漢Hán 。 非phi 離ly 轉chuyển 根căn 。 有hữu 阿A 羅La 漢Hán 。 得đắc 阿A 羅La 漢Hán 。 是thị 故cố 上thượng 座tòa 。 所sở 出xuất 言ngôn 詞từ 。 非phi 慧tuệ 所sở 發phát 。 豈khởi 能năng 如như 實thật 宣tuyên 釋thích 。 甚thậm 深thâm 微vi 細tế 。 難nan 知tri 緣duyên 起khởi 道Đạo 理lý 。 又hựu 應ưng 愛ái 等đẳng 不bất 數số 生sanh 者giả 。 此thử 亦diệc 無vô 違vi 。 非phi 所sở 遮già 故cố 。 謂vị 非phi 說thuyết 分phần/phân 位vị 緣duyên 起khởi 論luận 者giả 。 言ngôn 觸xúc 受thọ 愛ái 取thủ 餘dư 位vị 不bất 行hành 。 雖tuy 諸chư 位vị 中trung 皆giai 多đa 法pháp 起khởi 。 然nhiên 隨tùy 勝thắng 者giả 。 以dĩ 立lập 支chi 名danh 。 上thượng 座tòa 於ư 斯tư 。 非phi 不bất 忍nhẫn 許hứa 。 謂vị 識thức 支chi 位vị 。 唯duy 一nhất 剎sát 那na 。 亦diệc 許hứa 於ư 中trung 攝nhiếp 諸chư 心tâm 所sở 。 我ngã 宗tông 亦diệc 爾nhĩ 。 何hà 所sở 相tương 違vi 。 又hựu 緣duyên 起khởi 經kinh 是thị 了liễu 義nghĩa 者giả 。 理lý 最tối 不bất 可khả 。 上thượng 座tòa 於ư 中trung 種chủng 種chủng 差sai 別biệt 。 而nhi 辯biện 釋thích 故cố 。 謂vị 有hữu 難nạn/nan 言ngôn 。 經kinh 說thuyết 三tam 種chủng 業nghiệp 因nhân 緣duyên 集tập 即tức 貪tham 所sở 蔽tế 行hành 身thân 惡ác 行hành 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 不bất 應ưng 但đãn 說thuyết 無vô 明minh 緣duyên 行hành 。 上thượng 座tòa 於ư 此thử 。 自tự 解giải 釋thích 言ngôn 。 此thử 中trung 無vô 明minh 聲thanh 。 總tổng 攝nhiếp 諸chư 煩phiền 惱não 。 然nhiên 經kinh 但đãn 見kiến 以dĩ 無vô 智trí 聲thanh 。 分phân 別biệt 無vô 明minh 。 不bất 言ngôn 餘dư 惑hoặc 。 又hựu 上thượng 座tòa 許hứa 。 觸xúc 受thọ 二nhị 支chi 言ngôn 。 亦diệc 即tức 兼kiêm 攝nhiếp 非phi 理lý 作tác 意ý 故cố 。 謂vị 契Khế 經Kinh 說thuyết 。 非phi 理lý 作tác 意ý 。 為vi 無vô 明minh 因nhân 。 上thượng 座tòa 釋thích 言ngôn 。 非phi 理lý 作tác 意ý 。 觸xúc 或hoặc 受thọ 攝nhiếp 。 然nhiên 經kinh 分phân 別biệt 觸xúc 受thọ 支chi 中trung 。 曾tằng 不bất 說thuyết 有hữu 。 非phi 理lý 作tác 意ý 。 又hựu 彼bỉ 經kinh 言ngôn 。 如như 是thị 種chủng 類loại 。 心tâm 心tâm 所sở 法pháp 。 皆giai 即tức 無vô 明minh 。 然nhiên 實thật 無vô 明minh 心tâm 餘dư 心tâm 所sở 。 其kỳ 相tương/tướng 各các 別biệt 。 非phi 總tổng 無vô 明minh 乍sạ 可khả 無vô 明minh 。 是thị 思tư 差sai 別biệt 。 彼bỉ 許hứa 思tư 差sai 別biệt 為vi 無vô 明minh 等đẳng 故cố 。 又hựu 彼bỉ 自tự 說thuyết 。 無vô 明minh 助trợ 受thọ 。 能năng 為vi 愛ái 因nhân 。 非phi 唯duy 受thọ 力lực 。 然nhiên 經kinh 分phân 別biệt 受thọ 緣duyên 愛ái 中trung 。 唯duy 說thuyết 受thọ 因nhân 能năng 生sanh 於ư 愛ái 。 又hựu 彼bỉ 自tự 說thuyết 。 次thứ 後hậu 二nhị 支chi 。 必tất 有hữu 無vô 明minh 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 非phi 離ly 無vô 明minh 煩phiền 惱não 轉chuyển 故cố 。 然nhiên 經kinh 分phân 別biệt 愛ái 取thủ 二nhị 支chi 。 唯duy 說thuyết 愛ái 等đẳng 次thứ 第đệ 分phân 別biệt 。 生sanh 死tử 支chi 中trung 。 皆giai 不bất 盡tận 理lý 。 又hựu 彼bỉ 自tự 難nạn/nan 。 何hà 故cố 無vô 明minh 聲thanh 。 攝nhiếp 餘dư 煩phiền 惱não 。 非phi 餘dư 煩phiền 惱não 聲thanh 。 即tức 自tự 釋thích 言ngôn 。 非phi 離ly 彼bỉ 故cố 。 謂vị 非phi 離ly 無vô 明minh 餘dư 煩phiền 惱não 轉chuyển 。 有hữu 離ly 餘dư 煩phiền 惱não 無vô 明minh 獨độc 行hành 。 又hựu 彼bỉ 更cánh 為vi 究cứu 根căn 源nguyên 釋thích 。 為vi 令linh 速tốc 起khởi 斷đoạn 對đối 治trị 故cố 。 以dĩ 無vô 明minh 聲thanh 。 說thuyết 餘dư 煩phiền 惱não 。 明minh 慧tuệ 正chánh 起khởi 。 親thân 治trị 無vô 明minh 。 無vô 明minh 斷đoạn 時thời 。 諸chư 惑hoặc 皆giai 斷đoạn 。 為vi 令linh 厭yếm 彼bỉ 明minh 慧tuệ 速tốc 生sanh 。 故cố 以dĩ 彼bỉ 聲thanh 。 說thuyết 諸chư 煩phiền 惱não 。 自tự 如như 是thị 等đẳng 。 以dĩ 無vô 量lượng 門môn 。 解giải 釋thích 彼bỉ 經kinh 深thâm 隱ẩn 理lý 趣thú 。 而nhi 數số 決quyết 判phán 是thị 了liễu 義nghĩa 經kinh 。 詳tường 彼bỉ 但đãn 應ưng 欺khi 東đông 方phương 者giả 。 或hoặc 心tâm 傲ngạo 逸dật 。 輕khinh 發phát 此thử 言ngôn 。 且thả 置trí 前tiền 後hậu 。 自tự 相tương 違vi 害hại 。 了liễu 不bất 了liễu 義nghĩa 。 其kỳ 相tướng 云vân 何hà 。 而nhi 蘊uẩn 在tại 心tâm 數sác 數sác 決quyết 判phán 。 此thử 緣duyên 起khởi 教giáo 。 是thị 了liễu 義nghĩa 經kinh 。 彼bỉ 上thượng 座tòa 言ngôn 。 諸chư 有hữu 聖thánh 教giáo 。 佛Phật 自tự 標tiêu 釋thích 。 名danh 了liễu 義nghĩa 經kinh 。 所sở 餘dư 契Khế 經Kinh 。 名danh 不bất 了liễu 義nghĩa 。 彼bỉ 言ngôn 非phi 理lý 。 諸chư 聖thánh 教giáo 中trung 。 未vị 見kiến 誠thành 文văn 。 說thuyết 如như 是thị 相tương/tướng 。 唯duy 是thị 上thượng 座tòa 。 妄vọng 為vi 圖đồ 度độ 。 諸chư 無vô 聖thánh 教giáo 。 雖tuy 理lý 相tương 應ứng 。 上thượng 座tòa 每mỗi 言ngôn 。 此thử 非phi 定định 量lượng 。 況huống 無vô 聖thánh 教giáo 。 復phục 理lý 相tương 違vi 。 而nhi 執chấp 此thử 為vi 了liễu 不bất 了liễu 相tương/tướng 。 如như 何hà 知tri 此thử 所sở 說thuyết 相tương/tướng 非phi 。 見kiến 闕khuyết 標tiêu 釋thích 。 而nhi 是thị 了liễu 義nghĩa 。 有hữu 具cụ 標tiêu 釋thích 非phi 了liễu 義nghĩa 故cố 。 謂vị 契Khế 經Kinh 說thuyết 。

佛Phật 告cáo 苾Bật 芻Sô 。

若nhược 有hữu 說thuyết 言ngôn 。 我ngã 不bất 依y 空không 。 能năng 起khởi 無vô 相tướng 及cập 無vô 所sở 有hữu 。 若nhược 智trí 若nhược 見kiến 。 離ly 增tăng 上thượng 慢mạn 。 無vô 有hữu 是thị 處xứ 。 此thử 中trung 豈khởi 有hữu 標tiêu 釋thích 二nhị 文văn 。 而nhi 許hứa 此thử 經Kinh 是thị 了liễu 義nghĩa 說thuyết 。 或hoặc 應ưng 更cánh 釋thích 。 有hữu 何hà 別biệt 意ý 。 又hựu 有hữu 彼bỉ 亦diệc 許hứa 定định 是thị 了liễu 義nghĩa 經kinh 。 謂vị 契Khế 經Kinh 言ngôn 。 若nhược 有hữu 一nhất 類loại 。 於ư 諸chư 行hành 法pháp 。 非phi 理lý 思tư 惟duy 。 能năng 起khởi 世Thế 間Gian 第Đệ 一Nhất 法Pháp 者giả 。 無vô 有hữu 是thị 處xứ 。 然nhiên 此thử 經Kinh 中trung 。 無vô 別biệt 標tiêu 釋thích 。 如như 斯tư 等đẳng 說thuyết 。 其kỳ 類loại 寔thật 煩phiền 。 有hữu 具cụ 標tiêu 釋thích 非phi 了liễu 義nghĩa 者giả 。 謂vị 契Khế 經Kinh 言ngôn 。 云vân 何hà 內nội 地địa 界giới 。 謂vị 髮phát 毛mao 爪trảo 等đẳng 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 地địa 界giới 但đãn 以dĩ 堅kiên 為vi 自tự 性tánh 。 髮phát 等đẳng 具cụ 以dĩ 色sắc 等đẳng 合hợp 成thành 。 此thử 中trung 如như 何hà 說thuyết 假giả 為vi 實thật 。 此thử 經Kinh 雖tuy 具cụ 標tiêu 釋thích 二nhị 文văn 。 而nhi 復phục 於ư 中trung 。 應ưng 求cầu 意ý 趣thú 。 又hựu 契Khế 經Kinh 說thuyết 。

佛Phật 告cáo 苾Bật 芻Sô 。

此thử 彼bỉ 中trung 間gian 言ngôn 何hà 所sở 表biểu 。 如như 是thị 標tiêu 已dĩ 。 佛Phật 自tự 釋thích 言ngôn 。 此thử 言ngôn 表biểu 觸xúc 。 彼bỉ 謂vị 觸xúc 集tập 中trung 間gian 。 謂vị 受thọ 非phi 受thọ 。 應ưng 在tại 六lục 處xứ 觸xúc 中trung 間gian 。 又hựu 無vô 餘dư 經kinh 曾tằng 決quyết 判phán 此thử 義nghĩa 。 此thử 經Kinh 亦diệc 具cụ 標tiêu 釋thích 二nhị 文văn 。 然nhiên 亦diệc 於ư 中trung 。 應ưng 求cầu 別biệt 意ý 。 又hựu 即tức 於ư 此thử 緣duyên 起khởi 契Khế 經Kinh 。 雖tuy 佛Phật 於ư 中trung 自tự 標tiêu 自tự 釋thích 。 而nhi 彼bỉ 上thượng 座tòa 。 自tự 以dĩ 多đa 門môn 。 解giải 釋thích 彼bỉ 經kinh 。 深thâm 隱ẩn 理lý 趣thú 。 且thả 佛Phật 意ý 趣thú 。 結kết 生sanh 有hữu 識thức 。 名danh 為vi 識thức 支chi 。 而nhi 自tự 釋thích 言ngôn 。 識thức 者giả 即tức 是thị 眼nhãn 等đẳng 六lục 識thức 。 然nhiên 唯duy 意ý 識thức 。 能năng 結kết 生sanh 有hữu 。 此thử 豈khởi 不bất 應ưng 更cánh 詳tường 意ý 趣thú 。 誰thùy 有hữu 智trí 者giả 。 執chấp 著trước 如như 斯tư 。 有hữu 別biệt 意ý 經kinh 。 名danh 為vi 了liễu 義nghĩa 。 又hựu 經kinh 處xứ 處xứ 。 以dĩ 種chủng 種chủng 門môn 。 廣quảng 說thuyết 緣duyên 起khởi 。 多đa 非phi 了liễu 義nghĩa 。 皆giai 隨tùy 所sở 應ưng 。 當đương 求cầu 意ý 旨chỉ 。 如như 是thị 不bất 達đạt 了liễu 不bất 了liễu 義nghĩa 經Kinh 差sai 別biệt 相tương/tướng 。 而nhi 稱xưng 我ngã 用dụng 經kinh 為vi 定định 量lượng 。 甚thậm 為vi 非phi 理lý 。 故cố 招chiêu 我ngã 等đẳng 毘tỳ 婆bà 沙sa 師sư 。 於ư 彼bỉ 所sở 宗tông 。 數số 為vi 嗤xuy 誚tiếu 。 經kinh 主chủ 於ư 此thử 。 假giả 作tác 是thị 言ngôn 。 經kinh 部bộ 諸chư 師sư 。 作tác 如như 是thị 白bạch 。 此thử 中trung 所sở 說thuyết 。 為vi 述thuật 己kỷ 情tình 。 為vi 是thị 經Kinh 義nghĩa 。 若nhược 是thị 經Kinh 義nghĩa 。 經kinh 義nghĩa 不bất 然nhiên 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 經kinh 異dị 說thuyết 故cố 。 如như 契Khế 經Kinh 說thuyết 。 云vân 何hà 為vi 無vô 明minh 。 謂vị 前tiền 際tế 無vô 智trí 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 此thử 了liễu 義nghĩa 說thuyết 。 不bất 可khả 抑ức 令linh 成thành 不bất 了liễu 義nghĩa 。 故cố 前tiền 所sở 說thuyết 。 分phần/phân 位vị 緣duyên 起khởi 。 經kinh 義nghĩa 相tương 違vi 。 此thử 如như 上thượng 座tòa 宗tông 應ưng 廣quảng 遮già 遣khiển 。 又hựu 但đãn 如như 標tiêu 舉cử 。 而nhi 解giải 釋thích 故cố 。 謂vị 雖tuy 有hữu 貪tham 等đẳng 亦diệc 為vi 行hành 緣duyên 。 而nhi 但đãn 標tiêu 無vô 明minh 。 觀quán 別biệt 因nhân 故cố 。 又hựu 雖tuy 十thập 二nhị 處xứ 皆giai 為vi 觸xúc 緣duyên 。 而nhi 由do 觀quán 別biệt 因nhân 。 但đãn 標tiêu 六lục 處xứ 。 諸chư 如như 是thị 等đẳng 。 其kỳ 類loại 寔thật 多đa 。 如như 觀quán 別biệt 因nhân 。 但đãn 標tiêu 少thiểu 分phần 。 亦diệc 即tức 由do 此thử 。 唯duy 釋thích 所sở 標tiêu 。 如như 何hà 執chấp 斯tư 。 為vi 了liễu 義nghĩa 說thuyết 。 如như 標tiêu 三tam 種chủng 業nghiệp 因nhân 緣duyên 集tập 。 但đãn 隨tùy 標tiêu 釋thích 。 謂vị 貪tham 瞋sân 癡si 。 非phi 此thử 相tương 應ứng 。 慢mạn 等đẳng 諸chư 惑hoặc 。 全toàn 無vô 為vi 業nghiệp 因nhân 緣duyên 集tập 義nghĩa 。 然nhiên 觀quán 別biệt 因nhân 。 但đãn 標tiêu 三tam 種chủng 。 即tức 由do 此thử 故cố 。 唯duy 釋thích 此thử 三tam 。 又hựu 如như 經kinh 說thuyết 。 應ưng 修tu 二nhị 法Pháp 。 謂vị 奢xa 摩ma 他tha 。 毘Tỳ 鉢Bát 舍Xá 那Na 。 豈khởi 以dĩ 此thử 中trung 唯duy 標tiêu 釋thích 二nhị 。 正chánh 思tư 惟duy 等đẳng 。 便tiện 非phi 所sở 修tu 。 如như 是thị 此thử 中trung 。 隨tùy 於ư 何hà 位vị 。 此thử 法pháp 最tối 勝thắng 。 用dụng 標tiêu 支chi 名danh 。 隨tùy 所sở 標tiêu 名danh 。 還hoàn 如như 是thị 釋thích 。 此thử 於ư 經kinh 義nghĩa 。 有hữu 何hà 相tương 違vi 。 又hựu 非phi 諸chư 經kinh 皆giai 了liễu 義nghĩa 說thuyết 。 亦diệc 有hữu 隨tùy 勝thắng 說thuyết 。 如như 象tượng 跡tích 喻dụ 經kinh 。 云vân 何hà 內nội 地địa 界giới 。 謂vị 髮phát 毛mao 爪trảo 等đẳng 。 雖tuy 於ư 彼bỉ 非phi 無vô 水thủy 等đẳng 諸chư 界giới 。 而nhi 唯duy 說thuyết 地địa 界giới 。 此thử 亦diệc 應ưng 爾nhĩ 。 彼bỉ 謂vị 所sở 引dẫn 不bất 可khả 為vi 證chứng 。 非phi 彼bỉ 經kinh 中trung 欲dục 以dĩ 地địa 界giới 辯biện 髮phát 毛mao 等đẳng 。 若nhược 彼bỉ 經kinh 問vấn 言ngôn 。 云vân 何hà 髮phát 毛mao 等đẳng 。 答đáp 謂vị 地địa 界giới 者giả 。 可khả 判phán 彼bỉ 為vi 非phi 具cụ 足túc 說thuyết 。 非phi 髮phát 毛mao 等đẳng 。 唯duy 地địa 界giới 故cố 。 然nhiên 彼bỉ 經kinh 中trung 。 以dĩ 髮phát 毛mao 等đẳng 。 分phân 別biệt 地địa 界giới 。 非phi 有hữu 地địa 界giới 越việt 髮phát 毛mao 等đẳng 。 故cố 彼bỉ 契Khế 經Kinh 。 是thị 具cụ 足túc 說thuyết 。 此thử 經Kinh 所sở 說thuyết 。 無vô 明minh 等đẳng 支chi 。 亦diệc 應ưng 如như 彼bỉ 。 是thị 具cụ 足túc 說thuyết 。 除trừ 所sở 說thuyết 外ngoại 。 無vô 復phục 有hữu 餘dư 。 此thử 救cứu 非phi 理lý 。 迷mê 證chứng 意ý 故cố 。 此thử 中trung 證chứng 意ý 。 謂vị 髮phát 毛mao 等đẳng 。 雖tuy 多đa 法pháp 成thành 。 然nhiên 於ư 其kỳ 中trung 。 地địa 界giới 勝thắng 故cố 。 總tổng 名danh 地địa 界giới 。 如như 彼bỉ 聚tụ 中trung 。 地địa 界giới 勝thắng 故cố 。 廢phế 餘dư 劣liệt 者giả 。 就tựu 勝thắng 為vi 名danh 。 如như 是thị 此thử 中trung 。 雖tuy 一nhất 一nhất 位vị 皆giai 具cụ 五ngũ 蘊uẩn 。 而nhi 得đắc 於ư 此thử 就tựu 勝thắng 者giả 說thuyết 。 無vô 明minh 等đẳng 支chi 。 如như 何hà 乃nãi 言ngôn 所sở 引dẫn 非phi 證chứng 。 經kinh 主chủ 於ư 此thử 。 復phục 作tác 是thị 言ngôn 。 雖tuy 於ư 諸chư 位vị 皆giai 有hữu 五ngũ 蘊uẩn 。 然nhiên 隨tùy 此thử 有hữu 無vô 彼bỉ 定định 有hữu 無vô 者giả 。 可khả 立lập 此thử 法pháp 為vi 彼bỉ 法pháp 支chi 。 諸chư 阿A 羅La 漢Hán 。 雖tuy 有hữu 五ngũ 蘊uẩn 。 而nhi 無vô 有hữu 行hành 。 隨tùy 福phước 非phi 福phước 不bất 動động 行hành 識thức 乃nãi 至chí 愛ái 等đẳng 。 是thị 故cố 經kinh 義nghĩa 。 即tức 如như 所sở 說thuyết 。 如như 是thị 所sở 識thức 。 無vô 深thâm 理lý 趣thú 。 俱câu 有hữu 因nhân 義nghĩa 。 前tiền 已dĩ 成thành 立lập 。 經kinh 主chủ 於ư 中trung 。 非phi 不bất 忍nhẫn 許hứa 。 既ký 一nhất 果quả 故cố 。 成thành 俱câu 有hữu 因nhân 。 則tắc 與dữ 無vô 明minh 。 同đồng 一nhất 果quả 法pháp 。 如như 無vô 明minh 於ư 果quả 隨tùy 有hữu 無vô 定định 成thành 。 若nhược 阿A 羅La 漢Hán 。 雖tuy 有hữu 五ngũ 蘊uẩn 。 無vô 無vô 明minh 故cố 。 而nhi 行hành 則tắc 無vô 。 唯duy 執chấp 無vô 明minh 。 為vi 行hành 緣duyên 者giả 。 諸chư 阿A 羅La 漢Hán 。 既ký 雖tuy 有hữu 受thọ 而nhi 無vô 有hữu 愛ái 。 應ưng 非phi 唯duy 受thọ 能năng 為vi 愛ái 緣duyên 。 然nhiên 此thử 經Kinh 中trung 。 說thuyết 受thọ 緣duyên 愛ái 。 更cánh 無vô 差sai 別biệt 。 故cố 非phi 如như 說thuyết 即tức 是thị 經Kinh 義nghĩa 。 然nhiên 更cánh 於ư 中trung 。 應ưng 求cầu 別biệt 理lý 若nhược 無vô 明minh 觸xúc 。 所sở 生sanh 諸chư 受thọ 。 能năng 為vi 愛ái 緣duyên 。 非phi 一nhất 切thiết 受thọ 。 諸chư 阿A 羅La 漢Hán 。 無vô 無vô 明minh 故cố 。 雖tuy 有hữu 諸chư 受thọ 。 而nhi 無vô 愛ái 者giả 。 豈khởi 不bất 經kinh 義nghĩa 非phi 即tức 如như 說thuyết 。 經kinh 無vô 如như 是thị 分phân 別biệt 說thuyết 故cố 。 由do 此thử 應ưng 信tín 順thuận 阿a 笈cấp 摩ma 。 不bất 違vi 正chánh 理lý 。 是thị 此thử 經Kinh 義nghĩa 。 又hựu 先tiên 已dĩ 說thuyết 。 先tiên 說thuyết 者giả 何hà 。 謂vị 非phi 六lục 處xứ 獨độc 能năng 生sanh 觸xúc 。 故cố 隨tùy 勝thắng 說thuyết 。 是thị 此thử 經Kinh 義nghĩa 。 則tắc 說thuyết 分phần/phân 位vị 緣duyên 起khởi 理lý 成thành 。 是thị 故cố 頌tụng 應ưng 言ngôn 。 佛Phật 依y 分phần/phân 位vị 說thuyết 。 無vô 勞lao 於ư 此thử 說thuyết 傳truyền 許hứa 聲thanh 。 詳tường 彼bỉ 但đãn 求cầu 足túc 言ngôn 成thành 句cú 。 分phần/phân 位vị 緣duyên 起khởi 。 是thị 此thử 所sở 明minh 。 其kỳ 理lý 既ký 成thành 。 復phục 應ưng 思tư 擇trạch 。 何hà 緣duyên 於ư 三tam 際tế 。 建kiến 立lập 緣duyên 起khởi 支chi 。 頌tụng 曰viết 。

於ư 前tiền 後hậu 中trung 際tế 。 為vi 遣khiển 他tha 愚ngu 惑hoặc 。

論luận 曰viết 。 依y 有hữu 情tình 數số 。 立lập 十thập 二nhị 支chi 。 為vi 三tam 際tế 中trung 。 遣khiển 他tha 愚ngu 惑hoặc 。 彼bỉ 於ư 三tam 際tế 愚ngu 惑hoặc 者giả 何hà 。 如như 契Khế 經Kinh 言ngôn 。 我ngã 於ư 過quá 去khứ 世thế 。 為vi 曾tằng 有hữu 非phi 有hữu 。 何hà 等đẳng 我ngã 曾tằng 有hữu 。 云vân 何hà 我ngã 曾tằng 有hữu 。 我ngã 於ư 未vị 來lai 世thế 。 為vi 當đương 有hữu 非phi 有hữu 。 何hà 等đẳng 我ngã 當đương 有hữu 。 云vân 何hà 我ngã 當đương 有hữu 。 於ư 現hiện 在tại 世thế 。 何hà 等đẳng 是thị 我ngã 。 此thử 我ngã 云vân 何hà 。 我ngã 誰thùy 所sở 有hữu 。 我ngã 當đương 有hữu 誰thùy 。 為vì 除trừ 如như 是thị 。 三tam 際tế 愚ngu 惑hoặc 。 故cố 經kinh 唯duy 說thuyết 有hữu 情tình 緣duyên 起khởi 。 三tam 際tế 緣duyên 起khởi 。 如như 前tiền 已dĩ 說thuyết 。 謂vị 無vô 明minh 行hành 。 及cập 生sanh 老lão 死tử 。 并tinh 識thức 至chí 受thọ 。 故cố 契Khế 經Kinh 說thuyết 。 若nhược 有hữu 苾Bật 芻Sô 。 於ư 諸chư 緣duyên 起khởi 。 緣duyên 已dĩ 生sanh 法pháp 。 能năng 以dĩ 如như 實thật 正chánh 慧tuệ 觀quán 見kiến 。 彼bỉ 必tất 不bất 於ư 三tam 際tế 愚ngu 惑hoặc 。 謂vị 我ngã 於ư 過quá 去khứ 世thế 。 為vi 曾tằng 有hữu 非phi 有hữu 等đẳng 。 有hữu 餘dư 師sư 說thuyết 。 愛ái 取thủ 有hữu 三tam 。 亦diệc 為vi 除trừ 他tha 後hậu 際tế 愚ngu 惑hoặc 。 此thử 三tam 皆giai 是thị 後hậu 際tế 因nhân 故cố 。 彼bỉ 亦diệc 應ưng 說thuyết 。 識thức 乃nãi 至chí 受thọ 。 亦diệc 為vi 除trừ 他tha 前tiền 際tế 愚ngu 惑hoặc 。 此thử 五ngũ 皆giai 是thị 前tiền 際tế 果quả 故cố 。 則tắc 無vô 中trung 際tế 。 便tiện 違vi 契Khế 經Kinh 。 或hoặc 彼bỉ 應ưng 申thân 差sai 別biệt 所sở 以dĩ 。 然nhiên 不bất 能năng 說thuyết 。 故cố 前tiền 為vi 勝thắng 。

說thuyết 一nhất 切thiết 有hữu 部bộ 順thuận 正chánh 理lý 論luận 卷quyển 。 第đệ 二nhị 十thập 七thất