阿A 毘Tỳ 達Đạt 磨Ma 順Thuận 正Chánh 理Lý 論Luận
Quyển 19
尊Tôn 者Giả 眾Chúng 賢Hiền 造Tạo 唐Đường 玄Huyền 奘Tráng 譯Dịch
阿A 毘Tỳ 達Đạt 磨Ma 順Thuận 正Chánh 理Lý 論Luận 卷quyển 第đệ 十thập 九cửu
尊tôn 者giả 眾chúng 賢hiền 造tạo
三Tam 藏Tạng 法Pháp 師sư 玄huyền 奘tráng 奉phụng 。 詔chiếu 譯dịch 。
辯Biện 差Sai 別Biệt 品Phẩm 第đệ 二nhị 之chi 十thập 一nhất
辯biện 因nhân 緣duyên 已dĩ 。 等đẳng 無vô 間gian 緣duyên 。 何hà 法pháp 為vi 性tánh 。 非phi 後hậu 已dĩ 生sanh 。 心tâm 心tâm 所sở 法pháp 。 謂vị 除trừ 阿A 羅La 漢Hán 最tối 後hậu 心tâm 心tâm 所sở 。 諸chư 餘dư 已dĩ 生sanh 。 心tâm 心tâm 所sở 法pháp 。 一nhất 切thiết 皆giai 是thị 。 等đẳng 無vô 間gian 緣duyên 。 為vi 簡giản 未vị 來lai 。 無vô 為vi 法Pháp 故cố 。 說thuyết 已dĩ 生sanh 言ngôn 。 為vi 簡giản 諸chư 色sắc 。 不bất 相tương 應ứng 故cố 。 說thuyết 心tâm 心tâm 所sở 。 何hà 故cố 等đẳng 無vô 間gian 緣duyên 。 唯duy 心tâm 心tâm 所sở 。 此thử 與dữ 等đẳng 無vô 間gian 緣duyên 。 義nghĩa 相tương 應ứng 故cố 。 此thử 緣duyên 生sanh 法pháp 。 等đẳng 而nhi 無vô 間gian 。 依y 此thử 義nghĩa 立lập 等đẳng 無vô 間gian 名danh 。 謂vị 一nhất 相tương 續tục 。 必tất 無vô 同đồng 類loại 二nhị 法pháp 俱câu 生sanh 。 故cố 說thuyết 名danh 等đẳng 。 此thử 緣duyên 對đối 果quả 。 無vô 同đồng 類loại 法pháp 中trung 間gian 為vi 隔cách 。 故cố 名danh 無vô 間gian 。 若nhược 說thuyết 此thử 果quả 無vô 間gian 續tục 生sanh 名danh 無vô 間gian 者giả 。 出xuất 無vô 想tưởng 等đẳng 心tâm 等đẳng 。 望vọng 前tiền 應ưng 非phi 無vô 間gian 。 或hoặc 無vô 等đẳng 法pháp 於ư 中trung 間gian 起khởi 。 名danh 等đẳng 無vô 間gian 。 是thị 二nhị 中trung 間gian 。 無vô 容dung 得đắc 有hữu 等đẳng 法pháp 生sanh 義nghĩa 。 或hoặc 前tiền 俱câu 生sanh 心tâm 心tâm 所sở 品phẩm 等đẳng 。 與dữ 無vô 間gian 後hậu 品phẩm 為vi 緣duyên 。 非phi 唯duy 類loại 同đồng 名danh 等đẳng 無vô 間gian 。 唯duy 執chấp 同đồng 類loại 相tương 續tục 者giả 。 言ngôn 唯duy 心tâm 心tâm 所sở 。 一nhất 一nhất 自tự 類loại 。 前tiền 能năng 為vi 後hậu 。 等đẳng 無vô 間gian 緣duyên 。 如như 是thị 便tiện 違vi 本bổn 論luận 所sở 說thuyết 。 如như 說thuyết 云vân 何hà 心tâm 等đẳng 無vô 間gian 法pháp 。 謂vị 心tâm 無vô 間gian 。 餘dư 心tâm 心tâm 所sở 法pháp 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 理lý 亦diệc 有hữu 違vi 。 謂vị 有hữu 尋tầm 伺tứ 三tam 摩ma 地địa 無vô 間gian 或hoặc 無vô 尋tầm 伺tứ 三tam 摩ma 地địa 現hiện 前tiền 。 彼bỉ 尋tầm 伺tứ 應ưng 非phi 等đẳng 無vô 間gian 緣duyên 性tánh 。 及cập 無vô 尋tầm 伺tứ 三tam 摩ma 地địa 無vô 間gian 。 或hoặc 有hữu 尋tầm 伺tứ 三tam 摩ma 地địa 現hiện 前tiền 。 彼bỉ 尋tầm 伺tứ 應ưng 無vô 等đẳng 無vô 間gian 緣duyên 起khởi 。 彼bỉ 言ngôn 心tâm 心tâm 所sở 雖tuy 等đẳng 無vô 間gian 生sanh 。 然nhiên 非phi 剎sát 那na 無vô 間gian 必tất 起khởi 。 如như 從tùng 無Vô 想Tưởng 有Hữu 情Tình 天Thiên 沒một 時thời 。 五ngũ 百bách 劫kiếp 前tiền 。 久cửu 滅diệt 心tâm 心tâm 所sở 。 與dữ 今kim 心tâm 心tâm 所sở 。 為vi 等đẳng 無vô 間gian 緣duyên 。 及cập 出xuất 二nhị 定định 。 心tâm 心tâm 所sở 法pháp 。 以dĩ 入nhập 心tâm 心tâm 所sở 。 為vi 等đẳng 無vô 間gian 緣duyên 。 是thị 等đẳng 無vô 間gian 生sanh 。 非phi 剎sát 那na 無vô 間gian 。 此thử 亦diệc 應ưng 爾nhĩ 。 彼bỉ 有hữu 久cửu 滅diệt 有hữu 尋tầm 有hữu 伺tứ 。 無vô 尋tầm 無vô 伺tứ 三tam 摩ma 地địa 法pháp 。 為vi 今kim 自tự 類loại 。 等đẳng 無vô 間gian 緣duyên 。 故cố 無vô 如như 前tiền 所sở 說thuyết 過quá 失thất 。 彼bỉ 言ngôn 非phi 理lý 。 過quá 去khứ 為vi 現hiện 。 等đẳng 無vô 間gian 緣duyên 。 理lý 不bất 成thành 故cố 。 若nhược 正chánh 滅diệt 位vị 。 已dĩ 取thủ 後hậu 時thời 。 心tâm 心tâm 所sở 法pháp 。 為vi 等đẳng 無vô 間gian 。 豈khởi 不bất 便tiện 成thành 等đẳng 無vô 間gian 法pháp 。 亦diệc 有hữu 時thời 分phần/phân 間gian 隔cách 方phương 生sanh 。 誰thùy 作tác 定định 因nhân 無vô 間gian 不bất 起khởi 。 要yếu 餘dư 分phần/phân 位vị 間gian 隔cách 方phương 生sanh 。 然nhiên 無vô 想tưởng 天thiên 二nhị 無vô 心tâm 定định 。 有hữu 隔cách 時thời 分phần/phân 。 當đương 起khởi 定định 因nhân 。 是thị 則tắc 汝nhữ 宗tông 。 餘dư 有hữu 心tâm 位vị 。 心tâm 心tâm 所sở 法pháp 。 應ưng 非phi 一nhất 切thiết 。 皆giai 能năng 為vi 後hậu 。 等đẳng 無vô 間gian 緣duyên 。 若nhược 汝nhữ 謂vị 此thử 如như 阿A 羅La 漢Hán 。 後hậu 心tâm 心tâm 所sở 。 設thiết 不bất 為vi 後hậu 。 等đẳng 無vô 間gian 緣duyên 。 有hữu 何hà 過quá 者giả 。 亦diệc 不bất 應ưng 理lý 。 彼bỉ 後hậu 無vô 間gian 。 心tâm 心tâm 所sở 法pháp 。 永vĩnh 不bất 生sanh 故cố 。 此thử 後hậu 無vô 間gian 。 心tâm 心tâm 所sở 法pháp 。 當đương 有hữu 可khả 生sanh 。 於ư 中trung 亦diệc 無vô 等đẳng 類loại 為vi 間gian 。 何hà 非phi 緣duyên 體thể 。 又hựu 此thử 心tâm 品phẩm 無vô 間gian 所sở 生sanh 。 復phục 以dĩ 何hà 緣duyên 。 非phi 等đẳng 無vô 間gian 。 然nhiên 有hữu 能năng 容dung 後hậu 餘dư 心tâm 心tâm 所sở 。 令linh 必tất 可khả 起khởi 名danh 。 等đẳng 無vô 間gian 緣duyên 。 彼bỉ 阿A 羅La 漢Hán 。 後hậu 心tâm 心tâm 所sở 無vô 容dung 起khởi 後hậu 。 故cố 非phi 此thử 例lệ 。 於ư 有hữu 漏lậu 定định 。 理lý 且thả 如như 前tiền 。 無vô 漏lậu 定định 中trung 。 當đương 更cánh 徵trưng 斥xích 謂vị 若nhược 依y 止chỉ 有hữu 尋tầm 伺tứ 定định 。 而nhi 得đắc 證chứng 入nhập 。 正chánh 性tánh 離ly 生sanh 。 不bất 起khởi 期kỳ 心tâm 復phục 得đắc 上thượng 果quả 。 後hậu 入nhập 無vô 漏lậu 無vô 尋tầm 伺tứ 定định 。 前tiền 所sở 依y 定định 。 不bất 復phục 現hiện 前tiền 。 彼bỉ 前tiền 定định 應ưng 非phi 等đẳng 無vô 間gian 緣duyên 性tánh 。 或hoặc 若nhược 依y 止chỉ 第đệ 二nhị 靜tĩnh 慮lự 。 乃nãi 至chí 依y 止chỉ 第đệ 四tứ 靜tĩnh 慮lự 。 而nhi 得đắc 證chứng 入nhập 。 正chánh 性tánh 離ly 生sanh 。 不bất 起khởi 期kỳ 心tâm 。 得đắc 阿A 羅La 漢Hán 。 後hậu 入nhập 無vô 漏lậu 初sơ 靜tĩnh 慮lự 等đẳng 。 彼bỉ 後hậu 定định 應ưng 無vô 等đẳng 無vô 間gian 緣duyên 起khởi 。 非phi 執chấp 同đồng 類loại 相tương 續tục 者giả 宗tông 。 必tất 有hữu 當đương 生sanh 有hữu 尋tầm 伺tứ 定định 故cố 。 及cập 有hữu 已dĩ 滅diệt 無vô 尋tầm 伺tứ 定định 故cố 。 又hựu 此thử 何hà 勞lao 更cánh 深thâm 徵trưng 斥xích 。 且thả 初sơ 無vô 漏lậu 心tâm 等đẳng 應ưng 不bất 生sanh 。 無vô 等đẳng 無vô 間gian 緣duyên 。 為vi 能năng 取thủ 故cố 。 既ký 爾nhĩ 解giải 脫thoát 畢tất 竟cánh 應ưng 無vô 。 豈khởi 不bất 如như 無vô 同đồng 類loại 因nhân 取thủ 而nhi 有hữu 無vô 漏lậu 初sơ 心tâm 等đẳng 生sanh 。 如như 是thị 雖tuy 無vô 等đẳng 無vô 間gian 緣duyên 取thủ 。 何hà 妨phương 無vô 漏lậu 初sơ 心tâm 等đẳng 亦diệc 生sanh 。 此thử 例lệ 非phi 等đẳng 。 緣duyên 必tất 具cụ 故cố 。 謂vị 此thử 雖tuy 無vô 同đồng 類loại 因nhân 取thủ 。 有hữu 餘dư 因nhân 故cố 。 定định 有hữu 因nhân 緣duyên 。 初sơ 無vô 漏lậu 心tâm 。 及cập 心tâm 所sở 法pháp 。 有hữu 所sở 緣duyên 故cố 。 如như 餘dư 一nhất 切thiết 。 心tâm 心tâm 所sở 法pháp 。 定định 四tứ 緣duyên 生sanh 。 執chấp 同đồng 類loại 宗tông 。 二nhị 事sự 皆giai 闕khuyết 。 此thử 心tâm 心tâm 所sở 。 如như 何hà 得đắc 生sanh 。 非phi 有hữu 極cực 成thành 。 心tâm 心tâm 所sở 法pháp 。 從tùng 三tam 緣duyên 起khởi 可khả 為vi 同đồng 喻dụ 。 是thị 故cố 解giải 脫thoát 畢tất 竟cánh 應ưng 無vô 。 若nhược 爾nhĩ 唯duy 應ưng 此thử 心tâm 心tâm 所sở 生sanh 由do 異dị 類loại 。 等đẳng 無vô 間gian 緣duyên 。 如như 無vô 同đồng 類loại 因nhân 唯duy 異dị 類loại 牽khiên 起khởi 。 此thử 亦diệc 非phi 理lý 。 種chủng 子tử 理lý 故cố 。 立lập 同đồng 類loại 因nhân 。 有hữu 漏lậu 不bất 應ưng 為vi 無vô 漏lậu 種chủng 。 故cố 非phi 許hứa 此thử 有hữu 同đồng 類loại 因nhân 。 等đẳng 無vô 間gian 緣duyên 。 由do 開khai 避tị 理lý 。 同đồng 類loại 異dị 類loại 。 皆giai 有hữu 此thử 能năng 。 與dữ 處xứ 牽khiên 生sanh 。 力lực 無vô 別biệt 故cố 。 諸chư 心tâm 心tâm 所sở 。 隨tùy 其kỳ 所sở 應ứng 。 同đồng 類loại 異dị 類loại 。 皆giai 能năng 引dẫn 起khởi 。 許hứa 皆giai 能năng 作tác 。 等đẳng 無vô 間gian 緣duyên 。 於ư 教giáo 及cập 理lý 。 並tịnh 無vô 違vi 失thất 。 無vô 想tưởng 等đẳng 喻dụ 。 與dữ 法pháp 不bất 同đồng 。 謂vị 不bất 相tương 應ứng 。 非phi 心tâm 心tâm 所sở 。 故cố 不bất 能năng 作tác 。 等đẳng 無vô 間gian 緣duyên 。 沒một 及cập 出xuất 時thời 。 心tâm 心tâm 所sở 法pháp 。 可khả 還hoàn 用dụng 彼bỉ 生sanh 及cập 入nhập 時thời 心tâm 心tâm 所sở 法pháp 。 為vi 此thử 緣duyên 起khởi 。 餘dư 有hữu 心tâm 位vị 。 剎sát 那na 剎sát 那na 。 等đẳng 無vô 間gian 緣duyên 。 曾tằng 無vô 暫tạm 闕khuyết 。 何hà 勞lao 以dĩ 隔cách 越việt 為vi 。 等đẳng 無vô 間gian 緣duyên 。 夫phu 等đẳng 無vô 間gian 緣duyên 。 謂vị 與dữ 處xứ 牽khiên 起khởi 。 異dị 類loại 心tâm 等đẳng 。 與dữ 處xứ 牽khiên 起khởi 義nghĩa 同đồng 。 而nhi 非phi 等đẳng 無vô 間gian 緣duyên 。 斯tư 有hữu 何hà 理lý 。 又hựu 應ưng 貪tham 等đẳng 等đẳng 無vô 間gian 緣duyên 。 無vô 間gian 唯duy 生sanh 貪tham 等đẳng 煩phiền 惱não 。 則tắc 善thiện 心tâm 等đẳng 。 無vô 容dung 得đắc 生sanh 。 如như 是thị 信tín 等đẳng 等đẳng 無vô 間gian 緣duyên 無vô 間gian 。 唯duy 應ưng 生sanh 於ư 信tín 等đẳng 。 則tắc 染nhiễm 心tâm 等đẳng 。 無vô 容dung 得đắc 生sanh 。 由do 是thị 等đẳng 難nạn/nan 。 便tiện 為vi 善thiện 伏phục 。 唯duy 執chấp 同đồng 類loại 相tương 續tục 者giả 論luận 。 何hà 故cố 一nhất 身thân 。 心tâm 心tâm 所sở 法pháp 。 無vô 有hữu 同đồng 類loại 二nhị 體thể 俱câu 生sanh 。 等đẳng 無vô 間gian 緣duyên 。 無vô 第đệ 二nhị 故cố 。 復phục 何hà 緣duyên 故cố 。 無vô 有hữu 第đệ 二nhị 。 等đẳng 無vô 間gian 緣duyên 。 一nhất 一nhất 有hữu 情tình 。 各các 唯duy 一nhất 心tâm 。 相tương 續tục 轉chuyển 故cố 。 復phục 何hà 緣duyên 故cố 。 知tri 諸chư 有hữu 情tình 。 各các 唯duy 一nhất 心tâm 。 相tương 續tục 而nhi 轉chuyển 。 心tâm 於ư 餘dư 境cảnh 。 正chánh 馳trì 散tán 時thời 。 於ư 餘dư 境cảnh 中trung 。 不bất 審thẩm 知tri 故cố 。 又hựu 心tâm 在tại 定định 。 專chuyên 一nhất 境cảnh 時thời 。 餘dư 境cảnh 散tán 心tâm 。 必tất 不bất 生sanh 故cố 。 又hựu 現hiện 有hữu 能năng 調điều 伏phục 心tâm 故cố 。 謂vị 若nhược 許hứa 有hữu 二nhị 心tâm 俱câu 生sanh 。 誰thùy 復phục 障chướng 多đa 。 令linh 不bất 俱câu 起khởi 。 是thị 則tắc 應ưng 有hữu 多đa 心tâm 並tịnh 生sanh 。 一nhất 有hữu 一nhất 心tâm 。 尚thượng 難nan 調điều 伏phục 。 況huống 一nhất 有hữu 二nhị 。 或hoặc 一nhất 有hữu 多đa 。 既ký 現hiện 有hữu 能năng 調điều 伏phục 心tâm 者giả 。 故cố 知tri 一nhất 身thân 內nội 一nhất 心tâm 相tương 續tục 生sanh 。 又hựu 若nhược 一nhất 身thân 多đa 心tâm 並tịnh 起khởi 。 為vi 境cảnh 各các 別biệt 。 為vi 共cộng 相tương 應ưng 。 若nhược 共cộng 相tương 應ưng 。 一nhất 境cảnh 一nhất 相tương/tướng 。 無vô 差sai 別biệt 故cố 。 俱câu 起khởi 唐đường 捐quyên 。 若nhược 境cảnh 各các 別biệt 。 則tắc 應ưng 染nhiễm 淨tịnh 善thiện 惡ác 俱câu 生sanh 。 便tiện 無vô 解giải 脫thoát 。 既ký 無vô 此thử 失thất 。 故cố 一nhất 有hữu 情tình 。 唯duy 有hữu 一nhất 心tâm 。 相tương 續tục 而nhi 轉chuyển 。
復phục 有hữu 至chí 教giáo 。 證chứng 一nhất 有hữu 情tình 唯duy 有hữu 一nhất 心tâm 。 相tương 續tục 而nhi 轉chuyển 。 謂vị 契Khế 經Kinh 說thuyết 。 受thọ 樂lạc 受thọ 時thời 。 彼bỉ 於ư 爾nhĩ 時thời 。 二nhị 受thọ 俱câu 滅diệt 。 又hựu 契Khế 經Kinh 說thuyết 。 心tâm 為vi 獨độc 行hành 。 復phục 云vân 何hà 知tri 。 無vô 有hữu 識thức 等đẳng 生sanh 而nhi 不bất 藉tạ 。 等đẳng 無vô 間gian 緣duyên 。 由do 阿a 笈cấp 摩ma 及cập 正chánh 理lý 故cố 。 阿a 笈cấp 摩ma 者giả 。 如như 契Khế 經Kinh 言ngôn 。 及cập 彼bỉ 能năng 生sanh 作tác 意ý 正chánh 起khởi 。 由do 正chánh 理lý 者giả 。 現hiện 見kiến 覺giác 慧tuệ 。 定định 由do 覺giác 慧tuệ 為vi 先tiên 生sanh 故cố 。 若nhược 異dị 此thử 者giả 。 何hà 理lý 能năng 遮già 。 本bổn 無vô 有hữu 情tình 。 今kim 時thời 欻hốt 起khởi 。 諸chư 阿A 羅La 漢Hán 。 最tối 後hậu 心tâm 心tâm 所sở 。 何hà 緣duyên 故cố 說thuyết 非phi 。 等đẳng 無vô 間gian 緣duyên 。 是thị 不bất 能năng 生sanh 。 有hữu 法pháp 性tánh 故cố 。 即tức 是thị 不bất 能năng 牽khiên 後hậu 果quả 義nghĩa 。 此thử 復phục 何hà 故cố 。 無vô 牽khiên 果quả 能năng 。 以dĩ 於ư 爾nhĩ 時thời 餘dư 緣duyên 闕khuyết 故cố 。 若nhược 爾nhĩ 但đãn 由do 餘dư 緣duyên 闕khuyết 故cố 。 後hậu 識thức 不bất 生sanh 。 許hứa 此thử 有hữu 能năng 牽khiên 後hậu 果quả 用dụng 。 斯tư 有hữu 何hà 咎cữu 。 此thử 不bất 應ưng 許hứa 。 若nhược 許hứa 能năng 牽khiên 。 則tắc 應ưng 具cụ 能năng 取thủ 果quả 與dữ 果quả 。 餘dư 有hữu 心tâm 位vị 等đẳng 無vô 間gian 緣duyên 。 無vô 非phi 具cụ 此thử 二nhị 功công 能năng 故cố 。 豈khởi 不bất 即tức 以dĩ 餘dư 緣duyên 闕khuyết 故cố 不bất 具cụ 二nhị 能năng 。 是thị 則tắc 應ưng 言ngôn 。 餘dư 緣duyên 闕khuyết 故cố 。 不bất 能năng 牽khiên 果quả 。 由do 此thử 故cố 說thuyết 。 是thị 不bất 能năng 生sanh 有hữu 法pháp 性tánh 故cố 。 因nhân 義nghĩa 極cực 成thành 。 或hoặc 復phục 能năng 牽khiên 能năng 與dữ 等đẳng 無vô 間gian 心tâm 心tâm 所sở 處xử 。 名danh 等đẳng 無vô 間gian 緣duyên 。 謂vị 正chánh 滅diệt 時thời 。 心tâm 心tâm 所sở 法pháp 。 能năng 牽khiên 能năng 與dữ 。 在tại 正chánh 生sanh 位vị 。 等đẳng 無vô 間gian 法pháp 處xứ 。 名danh 等đẳng 無vô 間gian 緣duyên 。 諸chư 阿A 羅La 漢Hán 。 最tối 後hậu 心tâm 等đẳng 。 於ư 正chánh 滅diệt 時thời 。 無vô 有hữu 正chánh 生sanh 等đẳng 無vô 間gian 法pháp 。 故cố 不bất 可khả 說thuyết 。 等đẳng 無vô 間gian 緣duyên 。 若nhược 爾nhĩ 無vô 想tưởng 及cập 二nhị 定định 前tiền 。 心tâm 心tâm 所sở 法pháp 。 於ư 正chánh 滅diệt 位vị 正chánh 生sanh 位vị 中trung 。 無vô 等đẳng 無vô 間gian 。 心tâm 心tâm 所sở 法pháp 。 望vọng 沒một 出xuất 位vị 。 諸chư 心tâm 心tâm 所sở 。 應ưng 不bất 可khả 說thuyết 。 等đẳng 無vô 間gian 緣duyên 。 無vô 斯tư 過quá 失thất 。 沒một 出xuất 心tâm 等đẳng 。 定định 當đương 生sanh 故cố 生sanh 入nhập 心tâm 等đẳng 於ư 。 正chánh 滅diệt 位vị 。 即tức 能năng 為vì 彼bỉ 等đẳng 無vô 間gian 緣duyên 。 由do 不bất 相tương 應ứng 。 中trung 間gian 為vi 隔cách 。 沒một 出xuất 心tâm 等đẳng 。 不bất 得đắc 即tức 生sanh 。 彼bỉ 若nhược 生sanh 時thời 。 名danh 等đẳng 無vô 間gian 。 故cố 此thử 可khả 說thuyết 。 等đẳng 無vô 間gian 緣duyên 。 或hoặc 此thử 滅diệt 時thời 。 彼bỉ 雖tuy 未vị 起khởi 中trung 間gian 隔cách 越việt 。 而nhi 由do 為vi 此thử 等đẳng 無vô 間gian 緣duyên 。 力lực 所sở 取thủ 故cố 。 義nghĩa 已dĩ 可khả 說thuyết 等đẳng 無vô 間gian 生sanh 。 有hữu 餘dư 釋thích 言ngôn 。 無vô 餘dư 心tâm 等đẳng 續tục 此thử 起khởi 故cố 。 諸chư 阿A 羅La 漢Hán 。 最tối 後hậu 心tâm 心tâm 所sở 。 非phi 等đẳng 無vô 間gian 緣duyên 。 然nhiên 非phi 此thử 心tâm 更cánh 無vô 後hậu 念niệm 識thức 續tục 生sanh 故cố 。 有hữu 非phi 意ý 失thất 。 以dĩ 立lập 意ý 根căn 依y 所sở 顯hiển 故cố 。 然nhiên 最tối 後hậu 心tâm 。 有hữu 所sở 依y 義nghĩa 。 闕khuyết 餘dư 緣duyên 故cố 。 後hậu 識thức 不bất 生sanh 。 等đẳng 無vô 間gian 緣duyên 。 作tác 用dụng 所sở 顯hiển 。 若nhược 法pháp 此thử 緣duyên 取thủ 為vi 果quả 已dĩ 。 彼bỉ 法pháp 無vô 間gian 。 必tất 定định 當đương 生sanh 。 彼bỉ 所sở 說thuyết 因nhân 。 都đô 不bất 應ưng 理lý 。 若nhược 闕khuyết 餘dư 緣duyên 故cố 。 後hậu 識thức 不bất 生sanh 。 則tắc 唯duy 具cụ 餘dư 緣duyên 。 後hậu 識thức 應ưng 起khởi 。 既ký 不bất 如như 是thị 。 應ưng 說thuyết 此thử 心tâm 由do 闕khuyết 餘dư 緣duyên 。 無vô 此thử 緣duyên 用dụng 。 此thử 緣duyên 無vô 故cố 。 後hậu 識thức 不bất 生sanh 。 何hà 乃nãi 說thuyết 言ngôn 無vô 餘dư 心tâm 等đẳng 續tục 此thử 生sanh 故cố 。 非phi 此thử 緣duyên 體thể 。 若nhược 謂vị 最tối 後hậu 心tâm 。 亦diệc 能năng 取thủ 果quả 。 唯duy 餘dư 緣duyên 闕khuyết 故cố 。 後hậu 識thức 不bất 生sanh 如như 是thị 所sở 依y 。 得đắc 名danh 意ý 界giới 。 亦diệc 應ưng 說thuyết 是thị 等đẳng 無vô 間gian 緣duyên 。 等đẳng 無vô 間gian 緣duyên 。 作tác 用dụng 所sở 顯hiển 。 此thử 既ký 有hữu 作tác 用dụng 。 餘dư 何hà 不bất 續tục 生sanh 。 由do 此thử 彼bỉ 應ưng 更cánh 說thuyết 餘dư 理lý 。 故cố 前tiền 二nhị 釋thích 。 為vi 無vô 過quá 因nhân 。 何hà 故cố 未vị 來lai 。 心tâm 心tâm 所sở 法pháp 。 全toàn 不bất 許hứa 立lập 。 等đẳng 無vô 間gian 緣duyên 。 等đẳng 無vô 間gian 緣duyên 。 前tiền 後hậu 所sở 顯hiển 。 未vị 來lai 無vô 故cố 。 不bất 立lập 此thử 緣duyên 。 謂vị 前tiền 已dĩ 生sanh 。 心tâm 心tâm 所sở 法pháp 。 能năng 為vi 次thứ 後hậu 在tại 正chánh 生sanh 位vị 心tâm 心tâm 所sở 等đẳng 。 等đẳng 無vô 間gian 緣duyên 。 非phi 於ư 未vị 來lai 已dĩ 有hữu 決quyết 定định 前tiền 後hậu 安an 立lập 。 設thiết 許hứa 有hữu 者giả 。 修tu 正chánh 加gia 行hành 則tắc 為vi 唐đường 捐quyên 。 若nhược 法pháp 先tiên 於ư 此thử 無vô 間gian 立lập 。 此thử 法pháp 無vô 間gian 。 彼bỉ 定định 生sanh 故cố 。 若nhược 作tác 是thị 執chấp 。 善thiện 心tâm 無vô 間gian 。 具cụ 有hữu 善thiện 染nhiễm 無vô 記ký 三tam 心tâm 。 生sanh 必tất 待đãi 於ư 正chánh 加gia 行hành 等đẳng 。 如như 從tùng 種chủng 有hữu 灰hôi 芽nha 等đẳng 生sanh 。 待đãi 和hòa 合hợp 緣duyên 。 而nhi 得đắc 生sanh 故cố 。 修tu 正chánh 加gia 行hành 。 功công 不bất 唐đường 捐quyên 。 此thử 救cứu 隨tùy 情tình 。 未vị 能năng 遣khiển 難nạn/nan 。 生sanh 決quyết 定định 故cố 。 建kiến 立lập 此thử 緣duyên 。 若nhược 三tam 心tâm 中trung 。 隨tùy 有hữu 一nhất 種chủng 。 善thiện 心tâm 無vô 間gian 。 決quyết 定định 生sanh 者giả 。 修tu 正chánh 加gia 行hành 。 則tắc 為vi 唐đường 捐quyên 。 若nhược 三tam 種chủng 心tâm 。 善thiện 心tâm 無vô 間gian 非phi 定định 生sanh 者giả 。 則tắc 無vô 此thử 緣duyên 。 非phi 不bất 定định 生sanh 名danh 等đẳng 無vô 間gian 。 是thị 故cố 未vị 來lai 世thế 。 無vô 等đẳng 無vô 間gian 緣duyên 。 若nhược 執chấp 未vị 來lai 有hữu 定định 前tiền 後hậu 。 如như 世thế 第đệ 一nhất 於ư 苦khổ 忍nhẫn 等đẳng 。 彼bỉ 據cứ 何hà 緣duyên 。 說thuyết 定định 前tiền 後hậu 。 非phi 未vị 來lai 法pháp 前tiền 後hậu 可khả 成thành 。 謂vị 非phi 未vị 來lai 世Thế 第Đệ 一Nhất 法Pháp 。 於ư 苦khổ 法Pháp 忍Nhẫn 可khả 說thuyết 前tiền 後hậu 。 以dĩ 彼bỉ 本bổn 唯duy 一nhất 世thế 攝nhiếp 故cố 。 夫phu 前tiền 後hậu 義nghĩa 。 歷lịch 世thế 方phương 成thành 。 世Thế 第Đệ 一Nhất 法Pháp 。 至chí 已dĩ 生sanh 位vị 。 苦khổ 法pháp 智trí 忍nhẫn 。 方phương 名danh 為vi 後hậu 。 故cố 前tiền 後hậu 義nghĩa 。 於ư 未vị 來lai 無vô 。 等đẳng 無vô 間gian 緣duyên 。 由do 此thử 非phi 有hữu 。 又hựu 設thiết 未vị 來lai 有hữu 定định 前tiền 後hậu 。 亦diệc 不bất 可khả 立lập 。 等đẳng 無vô 間gian 緣duyên 。 如như 芽nha 等đẳng 生sanh 屬thuộc 種chủng 等đẳng 故cố 。 雖tuy 有hữu 前tiền 後hậu 。 而nhi 無vô 此thử 緣duyên 。 若nhược 此thử 法pháp 生sanh 。 繫hệ 屬thuộc 彼bỉ 法pháp 。 要yếu 彼bỉ 起khởi 已dĩ 。 此thử 乃nãi 得đắc 生sanh 。 故cố 等đẳng 無vô 間gian 緣duyên 。 唯duy 生sanh 已dĩ 方phương 立lập 。 若nhược 爾nhĩ 未vị 來lai 世thế 。 應ưng 無vô 異dị 熟thục 因nhân 。 由do 此thử 因nhân 果quả 定định 有hữu 前tiền 後hậu 。 然nhiên 非phi 未vị 來lai 有hữu 前tiền 後hậu 故cố 。 無vô 斯tư 過quá 失thất 。 雖tuy 定định 前tiền 後hậu 。 而nhi 不bất 約ước 之chi 立lập 此thử 因nhân 故cố 。 謂vị 雖tuy 異dị 熟thục 因nhân 定định 有hữu 前tiền 後hậu 。 而nhi 不bất 約ước 前tiền 後hậu 立lập 異dị 熟thục 因nhân 。 若nhược 爾nhĩ 如như 何hà 立lập 此thử 因nhân 果quả 。 謂vị 如như 是thị 業nghiệp 因nhân 。 感cảm 如như 是thị 異dị 熟thục 。 此thử 相tương/tướng 可khả 說thuyết 亦diệc 在tại 未vị 來lai 。 故cố 於ư 未vị 來lai 。 亦diệc 可khả 安an 立lập 。 然nhiên 約ước 法pháp 性tánh 。 預dự 說thuyết 未vị 來lai 。 此thử 因nhân 前tiền 生sanh 。 此thử 果quả 後hậu 起khởi 。 因nhân 已dĩ 生sanh 位vị 。 果quả 後hậu 義nghĩa 成thành 。
爾nhĩ 時thời 方phương 名danh 真chân 實thật 前tiền 後hậu 。 非phi 未vị 生sanh 位vị 有hữu 實thật 前tiền 後hậu 。 諸chư 因nhân 可khả 說thuyết 未vị 來lai 有hữu 者giả 。 彼bỉ 因nhân 不bất 待đãi 歷lịch 世thế 而nhi 立lập 。 如như 俱câu 有hữu 因nhân 相tương 應ứng 因nhân 等đẳng 。 豈khởi 不bất 俱câu 有hữu 因nhân 待đãi 中trung 世thế 而nhi 立lập 。 此thử 責trách 非phi 理lý 。 不bất 了liễu 義nghĩa 故cố 。 以dĩ 俱câu 時thời 有hữu 故cố 名danh 俱câu 有hữu 因nhân 。 是thị 更cánh 互hỗ 相tương 望vọng 為vi 因nhân 果quả 義nghĩa 。 若nhược 未vị 來lai 世thế 。 無vô 等đẳng 無vô 間gian 緣duyên 。 如như 何hà 世Thế 尊Tôn 。 知tri 未vị 來lai 因nhân 果quả 。 如như 契Khế 經Kinh 說thuyết 。 若nhược 能năng 供cúng 養dường 吾ngô 身thân 。 駄đà 都đô 八bát 分phần/phân 中trung 一nhất 。 當đương 十thập 三tam 劫kiếp 。 不bất 墮đọa 惡ác 趣thú 。 人nhân 天thiên 往vãng 還hoàn 。 受thọ 諸chư 妙diệu 樂lạc 。 如như 是thị 等đẳng 說thuyết 。 其kỳ 數số 寔thật 多đa 。 非phi 如như 是thị 儔trù 一Nhất 切Thiết 智Trí 境cảnh 。 非phi 一Nhất 切Thiết 智Trí 。 可khả 能năng 測trắc 量lượng 知tri 其kỳ 真chân 實thật 。 如như 世Thế 尊Tôn 說thuyết 。 諸chư 佛Phật 德đức 用dụng 。 諸chư 佛Phật 境cảnh 界giới 。 不bất 可khả 思tư 議nghị 。 故cố 不bất 應ưng 責trách 。 有hữu 餘dư 師sư 說thuyết 。 如như 過quá 去khứ 世thế 。 佛Phật 於ư 未vị 來lai 。 現hiện 知tri 見kiến 轉chuyển 。 謂vị 佛Phật 欲dục 知tri 有hữu 情tình 因nhân 果quả 。 然nhiên 現hiện 在tại 世thế 。
時thời 分phần/phân 短đoản 促xúc 。 故cố 多đa 觀quán 察sát 。 過quá 去khứ 未vị 來lai 。 非phi 佛Phật 世Thế 尊Tôn 欲dục 知tri 後hậu 際tế 先tiên 觀quán 前tiền 際tế 然nhiên 後hậu 能năng 知tri 。 如như 佛Phật 世Thế 尊Tôn 。 更cánh 無vô 所sở 待đãi 。 由do 過quá 去khứ 境cảnh 智trí 現hiện 前tiền 故cố 。 於ư 過quá 去khứ 世thế 。 有hữu 情tình 身thân 中trung 。 業nghiệp 果quả 相tương 應ứng 。 能năng 善thiện 通thông 達đạt 此thử 法pháp 無vô 間gian 。 此thử 法pháp 已dĩ 生sanh 。 如như 是thị 不bất 待đãi 先tiên 觀quán 前tiền 際tế 。 由do 未vị 來lai 境cảnh 智trí 現hiện 前tiền 故cố 。 於ư 未vị 來lai 世thế 。 有hữu 情tình 身thân 中trung 。 業nghiệp 果quả 相tương 應ứng 。 能năng 定định 現hiện 見kiến 。 此thử 法pháp 無vô 間gian 。 此thử 法pháp 當đương 生sanh 。
復phục 有hữu 餘dư 師sư 。 作tác 如như 是thị 說thuyết 。 有hữu 情tình 身thân 內nội 現hiện 有hữu 未vị 來lai 。 因nhân 果quả 先tiên 相tương/tướng 。 猶do 如như 影ảnh 像tượng 。 或hoặc 色sắc 或hoặc 心tâm 。 不bất 相tương 應ứng 行hành 。 佛Phật 唯duy 觀quán 此thử 。 便tiện 知tri 未vị 來lai 。 非phi 要yếu 現hiện 遊du 靜tĩnh 慮lự 通thông 慧tuệ 。 然nhiên 非phi 於ư 彼bỉ 占chiêm 相tướng 故cố 知tri 。 以dĩ 於ư 未vị 來lai 現hiện 證chứng 見kiến 故cố 。 非phi 占chiêm 相tướng 知tri 。 能năng 於ư 所sở 占chiêm 。 現hiện 前tiền 證chứng 見kiến 。 分phân 明minh 記ký 別biệt 。 佛Phật 於ư 如như 是thị 。 爾nhĩ 焰diễm 稠trù 林lâm 。 理lý 有hữu 所sở 因nhân 。 方phương 能năng 現hiện 起khởi 。 無vô 礙ngại 觀quán 察sát 。 勝thắng 方phương 便tiện 智trí 。 非phi 佛Phật 自tự 稱xưng 。 一Nhất 切Thiết 智Trí 者giả 。 便tiện 於ư 色sắc 等đẳng 現hiện 境cảnh 界giới 中trung 。 非phi 眼nhãn 等đẳng 識thức 於ư 先tiên 領lãnh 受thọ 。 唯duy 用dụng 意ý 識thức 常thường 現hiện 了liễu 知tri 。 又hựu 眼nhãn 等đẳng 識thức 於ư 聲thanh 等đẳng 境cảnh 。 理lý 無vô 方phương 便tiện 。 令linh 互hỗ 作tác 業nghiệp 。 何hà 緣duyên 一nhất 切thiết 。 色sắc 非phi 等đẳng 無vô 間gian 緣duyên 。 等đẳng 無vô 間gian 義nghĩa 。 不bất 相tương 應ứng 故cố 。 非phi 無vô 等đẳng 法pháp 俱câu 生sanh 為vi 隔cách 。 故cố 此thử 無vô 有hữu 。 等đẳng 無vô 間gian 緣duyên 。 謂vị 一nhất 身thân 中trung 一nhất 長trưởng 養dưỡng 色sắc 。 相tương 續tục 不bất 斷đoạn 。
復phục 有hữu 第đệ 二nhị 。 長trưởng 養dưỡng 色sắc 生sanh 。 不bất 相tương 違vi 害hại 。 如như 一nhất 食thực 等đẳng 所sở 長trưởng 養dưỡng 色sắc 。 相tương 續tục 不bất 斷đoạn 。
復phục 有hữu 食thực 等đẳng 所sở 長trưởng 養dưỡng 色sắc 。 相tương 續tục 而nhi 生sanh 。 又hựu 有hữu 一nhất 類loại 。 異dị 熟thục 生sanh 色sắc 。 相tương 續tục 不bất 斷đoạn 。
復phục 有hữu 一nhất 類loại 。 異dị 熟thục 生sanh 色sắc 。 相tương 續tục 而nhi 生sanh 。 又hựu 一nhất 四tứ 大đại 種chủng 所sở 生sanh 造tạo 色sắc 同đồng 類loại 多đa 極cực 微vi 俱câu 時thời 而nhi 起khởi 。 故cố 不bất 可khả 立lập 。 等đẳng 無vô 間gian 緣duyên 。 或hoặc 法pháp 現hiện 前tiền 等đẳng 而nhi 無vô 間gian 彼bỉ 法pháp 可khả 立lập 。 等đẳng 無vô 間gian 緣duyên 。 謂vị 現hiện 行hành 心tâm 。 若nhược 此thử 所sở 繫hệ 。 或hoặc 非phi 所sở 繫hệ 。 俱câu 行hành 受thọ 等đẳng 。 與dữ 此thử 皆giai 同đồng 。 故cố 名danh 為vi 等đẳng 。 無vô 心tâm 受thọ 等đẳng 同đồng 一nhất 類loại 法pháp 二nhị 體thể 俱câu 生sanh 。 故cố 名danh 無vô 間gian 。 色sắc 法pháp 不bất 爾nhĩ 謂vị 一nhất 心tâm 時thời 有hữu 欲dục 界giới 繫hệ 及cập 色sắc 界giới 繫hệ 。 二nhị 色sắc 並tịnh 生sanh 。 或hoặc 欲dục 界giới 繫hệ 及cập 不bất 繫hệ 色sắc 。 俱câu 時thời 而nhi 起khởi 。 故cố 色sắc 無vô 有hữu 。 等đẳng 無vô 間gian 緣duyên 。 上thượng 座tòa 此thử 中trung 妄vọng 作tác 是thị 詰cật 。 若nhược 一nhất 類loại 色sắc 。 相tương 續tục 不bất 斷đoạn 。
復phục 有hữu 一nhất 類loại 。 相tương 續tục 而nhi 生sanh 。 由do 此thử 故cố 非phi 等đẳng 無vô 間gian 者giả 。 何hà 緣duyên 於ư 彼bỉ 不bất 共cộng 無vô 明minh 相tướng 應ưng 品phẩm 中trung 。 有hữu 貪tham 等đẳng 起khởi 。 此thử 應ưng 反phản 詰cật 。 彼bỉ 上thượng 座tòa 言ngôn 。 不bất 共cộng 無vô 明minh 相tướng 應ưng 心tâm 品phẩm 。 何hà 緣duyên 得đắc 有hữu 貪tham 等đẳng 俱câu 生sanh 。 不bất 共cộng 無vô 明minh 。 相tương 續tục 未vị 斷đoạn 。 定định 無vô 貪tham 等đẳng 俱câu 時thời 起khởi 義nghĩa 。 然nhiên 說thuyết 貪tham 等đẳng 不bất 共cộng 無vô 明minh 俱câu 時thời 起khởi 者giả 。 但đãn 為vi 誘dụ 誑cuống 寡quả 學học 門môn 人nhân 。 顯hiển 己kỷ 善thiện 通thông 對đối 法pháp 宗tông 義nghĩa 。 而nhi 於ư 本bổn 論luận 及cập 諸chư 聖thánh 言ngôn 。 曾tằng 無vô 此thử 理lý 。 又hựu 彼bỉ 所sở 詰cật 。 意ý 何hà 所sở 顯hiển 。 為vi 如như 二nhị 種chủng 長trưởng 養dưỡng 眼nhãn 根căn 相tướng 無vô 差sai 別biệt 。 例lệ 彼bỉ 貪tham 等đẳng 不bất 共cộng 無vô 明minh 。 相tương/tướng 亦diệc 無vô 異dị 。 為vi 如như 貪tham 等đẳng 不bất 共cộng 無vô 明minh 其kỳ 相tương/tướng 有hữu 異dị 。 例lệ 彼bỉ 二nhị 種chủng 長trưởng 養dưỡng 眼nhãn 根căn 。 相tương/tướng 亦diệc 差sai 別biệt 。 縱túng/tung 有hữu 此thử 意ý 。 應ưng 陳trần 所sở 詰cật 。 於ư 此thử 義nghĩa 中trung 。 得đắc 何hà 勝thắng 利lợi 。 豈khởi 由do 此thử 故cố 。 便tiện 令linh 受thọ 等đẳng 貪tham 等đẳng 信tín 等đẳng 無vô 此thử 緣duyên 義nghĩa 。 故cố 彼bỉ 所sở 詰cật 。 有hữu 言ngôn 無vô 理lý 。 有hữu 餘dư 復phục 言ngôn 色sắc 法pháp 生sanh 滅diệt 。 少thiểu 多đa 無vô 定định 。 故cố 非phi 此thử 緣duyên 。 謂vị 或hoặc 有hữu 時thời 從tùng 多đa 生sanh 少thiểu 。 如như 燒thiêu 稻đạo 稈# 大đại 聚tụ 為vi 灰hôi 。 從tùng 充sung 大đại 身thân 轉chuyển 生sanh 瘦sấu 小tiểu 。 或hoặc 時thời 復phục 有hữu 從tùng 少thiểu 生sanh 多đa 。 如như 細tế 種chủng 生sanh 諾nặc 瞿cù 陀đà 樹thụ 。 根căn 莖hành 枝chi 葉diệp 。 漸tiệm 次thứ 增tăng 榮vinh 。 聳tủng 幹cán 抽trừu 條điều 。 垂thùy 陰ấm 遠viễn 覆phú 。 羯yết 剌lạt 藍lam 等đẳng 。 轉chuyển 生sanh 大đại 身thân 。 故cố 色sắc 定định 無vô 等đẳng 無vô 間gian 義nghĩa 。 豈khởi 不bất 心tâm 所sở 無vô 間gian 生sanh 時thời 亦diệc 有hữu 少thiểu 多đa 品phẩm 類loại 非phi 等đẳng 。 謂vị 善thiện 不bất 善thiện 。 無vô 記ký 心tâm 中trung 。 有hữu 尋tầm 有hữu 伺tứ 三tam 摩ma 地địa 等đẳng 。 此thử 於ư 異dị 類loại 。 實thật 有hữu 少thiểu 多đa 。 然nhiên 自tự 類loại 中trung 。 無vô 非phi 等đẳng 義nghĩa 。 謂vị 無vô 少thiểu 受thọ 無vô 間gian 生sanh 多đa 。 或hoặc 復phục 從tùng 多đa 無vô 間gian 生sanh 少thiểu 。 想tưởng 等đẳng 亦diệc 爾nhĩ 。 無vô 非phi 等đẳng 失thất 。 故cố 心tâm 心tâm 所sở 生sanh 滅diệt 體thể 均quân 。 依y 之chi 可khả 立lập 等đẳng 無vô 間gian 義nghĩa 。 然nhiên 彼bỉ 上thượng 座tòa 。 對đối 自tự 門môn 人nhân 。 於ư 此thử 義nghĩa 中trung 。 妄vọng 有hữu 所sở 詰cật 。 謂vị 色sắc 亦diệc 與dữ 心tâm 心tâm 所sở 同đồng 。 自tự 類loại 一nhất 一nhất 各các 差sai 別biệt 故cố 。 雖tuy 於ư 諸chư 界giới 和hòa 合hợp 聚tụ 中trung 有hữu 無vô 量lượng 色sắc 。 而nhi 彼bỉ 種chủng 類loại 展triển 轉chuyển 相tương 望vọng 。 各các 有hữu 差sai 別biệt 。 如như 是thị 所sở 詰cật 。 但đãn 有hữu 虛hư 言ngôn 。 既ký 許hứa 現hiện 前tiền 有hữu 同đồng 類loại 色sắc 。 則tắc 同đồng 類loại 色sắc 並tịnh 起khởi 義nghĩa 成thành 。 非phi 各các 有hữu 殊thù 名danh 現hiện 同đồng 類loại 。 然nhiên 許hứa 諸chư 聚tụ 展triển 轉chuyển 相tương 望vọng 種chủng 類loại 有hữu 別biệt 。 則tắc 別biệt 聚tụ 內nội 。 有hữu 多đa 色sắc 體thể 。 同đồng 類loại 義nghĩa 成thành 。 又hựu 若nhược 多đa 微vi 。 同đồng 因nhân 一nhất 具cụ 大đại 種chủng 所sở 起khởi 。 上thượng 座tòa 此thử 中trung 如như 何hà 可khả 執chấp 。 種chủng 類loại 各các 異dị 。 又hựu 見kiến 胡hồ 麻ma 諸chư 豆đậu 麥mạch 等đẳng 。 從tùng 一nhất 種chủng 體thể 。 有hữu 多đa 果quả 生sanh 。 多đa 果quả 相tương 望vọng 。 其kỳ 類loại 是thị 一nhất 。 如như 何hà 可khả 執chấp 此thử 類loại 有hữu 殊thù 。 又hựu 彼bỉ 自tự 言ngôn 。 有hữu 同đồng 類loại 色sắc 多đa 體thể 和hòa 合hợp 。 何hà 反phản 為vi 徵trưng 。 謂vị 彼bỉ 上thượng 座tòa 。 自tự 遮già 諸chư 色sắc 。 等đẳng 無vô 間gian 緣duyên 。 言ngôn 有hữu 同đồng 類loại 。 同đồng 聚tụ 多đa 色sắc 。 俱câu 時thời 而nhi 起khởi 。 非phi 心tâm 受thọ 等đẳng 同đồng 類loại 俱câu 生sanh 。 故cố 諸chư 色sắc 定định 無vô 等đẳng 無vô 間gian 緣duyên 義nghĩa 。 又hựu 彼bỉ 所sở 言ngôn 。 如như 色sắc 非phi 色sắc 。 雖tuy 有hữu 差sai 別biệt 。 而nhi 等đẳng 不bất 遮già 同đồng 類loại 因nhân 等đẳng 。 如như 是thị 彼bỉ 法pháp 。 亦diệc 應ưng 等đẳng 作tác 等đẳng 無vô 間gian 緣duyên 。 上thượng 座tòa 此thử 徵trưng 。 極cực 為vi 雜tạp 亂loạn 。 既ký 爾nhĩ 亦diệc 應ưng 計kế 諸chư 色sắc 有hữu 所sở 緣duyên 。 又hựu 如như 所sở 許hứa 。 俱câu 等đẳng 無vô 間gian 緣duyên 。 而nhi 於ư 其kỳ 中trung 。 有hữu 色sắc 有hữu 非phi 色sắc 。 如như 是thị 應ưng 許hứa 俱câu 同đồng 類loại 因nhân 。 等đẳng 而nhi 其kỳ 中trung 有hữu 此thử 緣duyên 非phi 此thử 緣duyên 。 今kim 於ư 此thử 中trung 。 假giả 許hứa 彼bỉ 執chấp 。 顯hiển 義nghĩa 有hữu 別biệt 酬thù 彼bỉ 所sở 徵trưng 。 然nhiên 實thật 不bất 可khả 許hứa 諸chư 色sắc 法pháp 為vi 等đẳng 無vô 間gian 緣duyên 。 相tương/tướng 不bất 相tương 應ứng 故cố 。 若nhược 諸chư 色sắc 法pháp 等đẳng 無vô 間gian 緣duyên 。 相tương/tướng 相tương 應ứng 者giả 。 法pháp 爾nhĩ 應ưng 立lập 。 何hà 須tu 引dẫn 例lệ 。 同đồng 類loại 因nhân 等đẳng 。 此thử 緣duyên 彼bỉ 因nhân 。 義nghĩa 各các 異dị 故cố 。 若nhược 諸chư 色sắc 法pháp 等đẳng 無vô 間gian 緣duyên 。 相tương/tướng 不bất 相tương 應ứng 。 設thiết 復phục 引dẫn 彼bỉ 同đồng 類loại 因nhân 等đẳng 。 於ư 義nghĩa 何hà 益ích 。 於ư 義nghĩa 無vô 益ích 。 而nhi 引dẫn 彼bỉ 因nhân 。 例lệ 此thử 緣duyên 者giả 。 但đãn 是thị 上thượng 座tòa 。 其kỳ 年niên 衰suy 朽hủ 。 出xuất 虛hư 之chi 言ngôn 。 有hữu 餘dư 復phục 言ngôn 。 以dĩ 諸chư 色sắc 法pháp 一nhất 類loại 相tương 續tục 。 此thử 處xứ 生sanh 時thời 。 若nhược 餘dư 色sắc 來lai 奪đoạt 其kỳ 處xứ 者giả 。 可khả 有hữu 移di 往vãng 餘dư 處xứ 生sanh 義nghĩa 。 故cố 非phi 前tiền 色sắc 與dữ 處xứ 方phương 生sanh 。 又hựu 本bổn 色sắc 聚tụ 。 相tương 續tục 不bất 斷đoạn 。 其kỳ 邊biên 復phục 有hữu 同đồng 類loại 色sắc 生sanh 。 不bất 爾nhĩ 色sắc 聚tụ 應ưng 無vô 增tăng 長trưởng 。 等đẳng 無vô 間gian 緣duyên 。 終chung 無vô 此thử 理lý 。 故cố 色sắc 不bất 立lập 。 等đẳng 無vô 間gian 緣duyên 。 譬thí 喻dụ 論luận 師sư 。 說thuyết 諸chư 色sắc 法pháp 如như 心tâm 心tâm 所sở 法pháp 。 有hữu 等đẳng 無vô 間gian 緣duyên 。 見kiến 乳nhũ 醅# 種chủng 花hoa 生sanh 酪lạc 酢tạc 芽nha 果quả 。 如như 心tâm 心tâm 所sở 前tiền 滅diệt 後hậu 生sanh 。 故cố 知tri 諸chư 色sắc 。 有hữu 此thử 緣duyên 義nghĩa 。 又hựu 無vô 經kinh 說thuyết 唯duy 心tâm 心tâm 所sở 能năng 為vi 此thử 緣duyên 。 故cố 立lập 此thử 緣duyên 定định 非phi 色sắc 者giả 。 是thị 虛hư 妄vọng 執chấp 。 無vô 如như 是thị 義nghĩa 。 諸chư 緣duyên 功công 能năng 。 無vô 邊biên 差sai 別biệt 。 略lược 說thuyết 四tứ 故cố 。 謂vị 諸chư 法pháp 生sanh 。 待đãi 多đa 緣duyên 合hợp 。 諸chư 緣duyên 功công 用dụng 。 差sai 別biệt 無vô 邊biên 。 然nhiên 佛Phật 世Thế 尊Tôn 。 略lược 說thuyết 為vi 四tứ 。 諸chư 從tùng 乳nhũ 等đẳng 羯yết 喇lặt 藍lam 等đẳng 形hình 依y 等đẳng 緣duyên 。 生sanh 於ư 酪lạc 等đẳng 頞át 部bộ 曇đàm 等đẳng 影ảnh 識thức 等đẳng 果quả 。 當đương 知tri 攝nhiếp 在tại 因nhân 增tăng 上thượng 緣duyên 。 何hà 緣duyên 故cố 知tri 乳nhũ 等đẳng 無vô 間gian 生sanh 於ư 酪lạc 等đẳng 。 前tiền 法pháp 非phi 後hậu 。 等đẳng 無vô 間gian 緣duyên 。 此thử 先tiên 已dĩ 說thuyết 。 先tiên 何hà 所sở 說thuyết 。 謂vị 前tiền 說thuyết 言ngôn 。 等đẳng 無vô 間gian 義nghĩa 。 不bất 相tương 應ứng 故cố 。 現hiện 見kiến 極cực 成thành 。 心tâm 心tâm 所sở 法pháp 。 生sanh 必tất 繫hệ 屬thuộc 。 等đẳng 無vô 間gian 緣duyên 。 所sở 有hữu 俱câu 生sanh 。 皆giai 別biệt 種chủng 類loại 。 諸chư 同đồng 種chủng 類loại 。 必tất 不bất 俱câu 生sanh 。 故cố 同đồng 類loại 俱câu 。 互hỗ 相tương 違vi 法pháp 。 要yếu 前tiền 念niệm 滅diệt 。 後hậu 念niệm 方phương 起khởi 。 由do 與dữ 處xứ 方phương 便tiện 立lập 。 等đẳng 無vô 間gian 緣duyên 。 一nhất 四tứ 大đại 種chủng 所sở 生sanh 同đồng 類loại 乳nhũ 等đẳng 造tạo 色sắc 。 有hữu 多đa 極cực 微vi 。 俱câu 時thời 而nhi 起khởi 。 不bất 相tương 妨phương 礙ngại 。 此thử 相tương/tướng 乖quai 越việt 。 等đẳng 無vô 間gian 緣duyên 。 故cố 酪lạc 等đẳng 生sanh 。 雖tuy 繫hệ 屬thuộc 彼bỉ 。 而nhi 不bất 可khả 立lập 。 等đẳng 無vô 間gian 緣duyên 。 大đại 種chủng 相tương 生sanh 。 亦diệc 同đồng 此thử 釋thích 。 謂vị 同đồng 異dị 類loại 。 皆giai 可khả 俱câu 生sanh 。 更cánh 互hỗ 同đồng 時thời 。 不bất 相tương 妨phương 礙ngại 。 雖tuy 相tương 繼kế 起khởi 。 而nhi 非phi 此thử 緣duyên 。 又hựu 言ngôn 無vô 經kinh 說thuyết 唯duy 心tâm 等đẳng 為vi 此thử 緣duyên 者giả 。 於ư 色sắc 亦diệc 同đồng 。 謂vị 無vô 經kinh 言ngôn 。 諸chư 色sắc 亦diệc 有hữu 前tiền 能năng 為vi 後hậu 。 等đẳng 無vô 間gian 緣duyên 。 故cố 譬thí 喻dụ 師sư 。 非phi 理lý 橫hoạnh/hoành 執chấp 。 諸chư 色sắc 亦diệc 有hữu 。 等đẳng 無vô 間gian 緣duyên 。 又hựu 譬thí 喻dụ 師sư 。 為vi 許hứa 色sắc 有hữu 所sở 緣duyên 緣duyên 不phủ 。 彼bỉ 說thuyết 言ngôn 無vô 。 豈khởi 有hữu 契Khế 經Kinh 明minh 證chứng 此thử 義nghĩa 。 雖tuy 無vô 經kinh 說thuyết 。 理lý 必tất 應ưng 然nhiên 。 等đẳng 無vô 間gian 緣duyên 。 何hà 不bất 許hứa 爾nhĩ 。 故cố 彼bỉ 具Cụ 壽thọ 。 諸chư 所sở 發phát 言ngôn 。 但đãn 率suất 己kỷ 情tình 。 無vô 真chân 理lý 教giáo 。 不bất 相tương 應ứng 行hành 。 何hà 緣duyên 不bất 立lập 。 等đẳng 無vô 間gian 緣duyên 。 以dĩ 亂loạn 起khởi 故cố 。 謂vị 一nhất 身thân 中trung 。 善thiện 惡ác 無vô 記ký 。 及cập 三tam 界giới 繫hệ 不bất 繫hệ 俱câu 生sanh 。 毘tỳ 婆bà 沙sa 說thuyết 。 心tâm 及cập 心tâm 所sở 。 所sở 依y 所sở 緣duyên 行hành 相tướng 有hữu 礙ngại 。 由do 斯tư 故cố 立lập 。 等đẳng 無vô 間gian 緣duyên 。 色sắc 不bất 相tương 應ứng 。 無vô 如như 是thị 事sự 。 故cố 彼bỉ 不bất 立lập 為vi 此thử 緣duyên 體thể 。 上thượng 座tòa 此thử 中trung 顯hiển 己kỷ 於ư 學học 。 不bất 勤cần 方phương 便tiện 。 謬mậu 作tác 是thị 言ngôn 。 此thử 說thuyết 都đô 無vô 證chứng 成thành 理lý 趣thú 。 唯duy 顯hiển 心tâm 等đẳng 與dữ 色sắc 等đẳng 別biệt 觀quán 彼bỉ 所sở 言ngôn 。 未vị 閑nhàn 說thuyết 意ý 證chứng 成thành 理lý 趣thú 蘊uẩn 在tại 此thử 中trung 。 謂vị 一nhất 所sở 依y 。 所sở 緣duyên 行hành 相tướng 。 定định 無vô 有hữu 二nhị 識thức 等đẳng 並tịnh 生sanh 。 故cố 必tất 由do 前tiền 與dữ 處xứ 方phương 起khởi 。 若nhược 前tiền 為vi 礙ngại 。 後hậu 不bất 得đắc 生sanh 。 由do 此thử 證chứng 知tri 。 唯duy 心tâm 心tâm 所sở 。 前tiền 能năng 為vi 後hậu 。 等đẳng 無vô 間gian 緣duyên 。 若nhược 爾nhĩ 命mạng 根căn 無vô 二nhị 俱câu 起khởi 。 何hà 不bất 許hứa 託thác 。 等đẳng 無vô 間gian 緣duyên 。 謂vị 此thử 命mạng 根căn 。 如như 識thức 等đẳng 相tương/tướng 。 故cố 亦diệc 應ưng 立lập 等đẳng 無vô 間gian 緣duyên 。 此thử 例lệ 不bất 然nhiên 。 命mạng 與dữ 生sanh 體thể 俱câu 先tiên 行hành 力lực 所sở 引dẫn 起khởi 故cố 。 謂vị 此thử 命mạng 根căn 非phi 無vô 間gian 滅diệt 。 命mạng 力lực 所sở 引dẫn 。 要yếu 是thị 先tiên 位vị 所sở 作tác 行hành 業nghiệp 。 力lực 所sở 引dẫn 生sanh 。 既ký 爾nhĩ 命mạng 根căn 應ưng 一nhất 念niệm 頃khoảnh 一nhất 切thiết 頓đốn 起khởi 一nhất 切thiết 同đồng 依y 。 一nhất 念niệm 行hành 業nghiệp 。 力lực 所sở 引dẫn 故cố 。 先tiên 業nghiệp 所sở 引dẫn 心tâm 心tâm 所sở 法pháp 。 起khởi 應ưng 不bất 藉tạ 。 等đẳng 無vô 間gian 緣duyên 。 且thả 諸chư 命mạng 根căn 。 無vô 頓đốn 起khởi 失thất 。 即tức 由do 業nghiệp 力lực 生sanh 決quyết 定định 故cố 。 因nhân 果quả 法pháp 爾nhĩ 。 一nhất 剎sát 那na 業nghiệp 。 引dẫn 多đa 剎sát 那na 異dị 熟thục 令linh 起khởi 。 又hựu 無vô 用dụng 故cố 。 命mạng 不bất 頓đốn 生sanh 。 謂vị 為vi 任nhậm 持trì 眾chúng 同đồng 分phần/phân 故cố 。 引dẫn 命mạng 根căn 起khởi 。 一nhất 命mạng 相tương 續tục 。 足túc 能năng 任nhậm 持trì 。 多đa 便tiện 無vô 用dụng 。 心tâm 心tâm 所sở 法pháp 。 雖tuy 先tiên 業nghiệp 引dẫn 。 而nhi 非phi 不bất 待đãi 。 等đẳng 無vô 間gian 緣duyên 。 託thác 諸chư 根căn 境cảnh 。 而nhi 得đắc 生sanh 故cố 。 既ký 託thác 根căn 境cảnh 。 和hòa 合hợp 故cố 生sanh 。 設thiết 多đa 並tịnh 生sanh 。 亦diệc 非phi 無vô 用dụng 。 然nhiên 無vô 第đệ 二nhị 。 等đẳng 無vô 間gian 緣duyên 。 故cố 同đồng 類loại 中trung 。 無vô 二nhị 俱câu 起khởi 。 又hựu 心tâm 心tâm 所sở 。 非phi 唯duy 先tiên 業nghiệp 力lực 所sở 引dẫn 生sanh 。 異dị 熟thục 及cập 餘dư 雜tạp 亂loạn 起khởi 故cố 。 若nhược 不bất 更cánh 託thác 。 等đẳng 無vô 間gian 緣duyên 。 應ưng 一nhất 剎sát 那na 有hữu 多đa 俱câu 起khởi 。 謂vị 命mạng 根căn 體thể 。 唯duy 是thị 異dị 熟thục 。 唯duy 由do 先tiên 業nghiệp 力lực 所sở 引dẫn 生sanh 。 可khả 言ngôn 同đồng 類loại 定định 次thứ 而nhi 起khởi 。 心tâm 心tâm 所sở 法pháp 。 無vô 如như 是thị 事sự 。 異dị 熟thục 滅diệt 已dĩ 。 有hữu 等đẳng 流lưu 生sanh 。 等đẳng 流lưu 無vô 間gian 。 有hữu 剎sát 那na 起khởi 。 或hoặc 起khởi 異dị 熟thục 。 非phi 定định 同đồng 類loại 。 故cố 心tâm 心tâm 所sở 。 雖tuy 有hữu 異dị 熟thục 生sanh 。 而nhi 亦diệc 不bất 可khả 言ngôn 。 與dữ 命mạng 根căn 等đẳng 。 是thị 故cố 唯duy 等đẳng 常thường 無vô 間gian 生sanh 。 名danh 等đẳng 無vô 間gian 。 以dĩ 此thử 與dữ 此thử 為vi 緣duyên 故cố 說thuyết 。 等đẳng 無vô 間gian 緣duyên 。 豈khởi 不bất 極cực 微vi 一nhất 類loại 相tương 續tục 前tiền 前tiền 滅diệt 已dĩ 後hậu 後hậu 續tục 生sanh 。 自tự 類loại 相tương 望vọng 。 等đẳng 而nhi 無vô 間gian 。 由do 前tiền 開khai 避tị 。 後hậu 方phương 得đắc 起khởi 。 相tương/tướng 不bất 乖quai 越việt 。 等đẳng 無vô 間gian 緣duyên 。 此thử 不bất 俱câu 生sanh 。 由do 無vô 用dụng 故cố 。 非phi 等đẳng 無vô 間gian 緣duyên 力lực 故cố 然nhiên 。 准chuẩn 前tiền 命mạng 根căn 。 如như 理lý 應ưng 釋thích 。 然nhiên 此thử 亦diệc 有hữu 同đồng 類loại 俱câu 生sanh 。 故cố 不bất 應ưng 言ngôn 此thử 緣duyên 所sở 攝nhiếp 。 又hựu 若nhược 唯duy 開khai 避tị 建kiến 立lập 此thử 緣duyên 。 可khả 說thuyết 極cực 微vi 等đẳng 亦diệc 此thử 緣duyên 攝nhiếp 。 然nhiên 約ước 開khai 避tị 。 及cập 據cứ 牽khiên 生sanh 。 立lập 此thử 緣duyên 體thể 。 故cố 極cực 微vi 等đẳng 。 雖tuy 前tiền 避tị 後hậu 。 而nhi 非phi 此thử 緣duyên 。 心tâm 等đẳng 相tương 生sanh 。 有hữu 定định 不bất 定định 。 故cố 知tri 亦diệc 據cứ 有hữu 力lực 牽khiên 生sanh 。 現hiện 見kiến 一nhất 心tâm 。 前tiền 後hậu 相tương 續tục 。 雖tuy 前tiền 避tị 後hậu 。 其kỳ 理lý 皆giai 同đồng 。 而nhi 生sanh 不bất 生sanh 。 有hữu 定định 不bất 定định 。 且thả 生sanh 定định 者giả 。 謂vị 世Thế 第Đệ 一Nhất 法Pháp 。 心tâm 之chi 無vô 間gian 。 有hữu 苦khổ 法pháp 智trí 忍nhẫn 心tâm 決quyết 定định 生sanh 。 如như 是thị 乃nãi 至chí 。 金kim 剛cang 喻dụ 定định 。 心tâm 之chi 無vô 間gian 。 有hữu 盡tận 智trí 品phẩm 心tâm 決quyết 定định 生sanh 。 有hữu 煩phiền 惱não 者giả 。 定định 心tâm 無vô 間gian 。 煩phiền 惱não 心tâm 生sanh 。 如như 是thị 一nhất 切thiết 。 不bất 生sanh 定định 者giả 。 謂vị 染nhiễm 污ô 品phẩm 心tâm 之chi 無vô 間gian 。 諸chư 無vô 漏lậu 品phẩm 心tâm 定định 不bất 生sanh 。 諸chư 無vô 漏lậu 品phẩm 心tâm 之chi 無vô 間gian 。 諸chư 染nhiễm 污ô 品phẩm 心tâm 定định 不bất 生sanh 。 一nhất 切thiết 無Vô 學Học 心tâm 之chi 無vô 間gian 。 一nhất 切thiết 有hữu 學học 心tâm 定định 不bất 生sanh 。 下hạ 地địa 煩phiền 惱não 心tâm 之chi 無vô 間gian 。 上thượng 地địa 煩phiền 惱não 心tâm 定định 不bất 生sanh 。 一nhất 切thiết 異dị 熟thục 心tâm 之chi 無vô 間gian 。 諸chư 剎sát 那na 品phẩm 心tâm 定định 不bất 生sanh 。 一nhất 切thiết 剎sát 那na 心tâm 之chi 無vô 間gian 。 諸chư 異dị 熟thục 品phẩm 心tâm 定định 不bất 生sanh 。 如như 是thị 一nhất 切thiết 。 生sanh 不bất 定định 者giả 。 謂vị 欲dục 界giới 染nhiễm 心tâm 之chi 無vô 間gian 。 自tự 地địa 四tứ 種chủng 心tâm 皆giai 可khả 生sanh 。 上thượng 地địa 煩phiền 惱não 心tâm 之chi 無vô 間gian 。 下hạ 地địa 善thiện 品phẩm 心tâm 亦diệc 可khả 生sanh 。 如như 是thị 一nhất 切thiết 。 於ư 後hậu 思tư 擇trạch 相tương 生sanh 義nghĩa 中trung 更cánh 當đương 顯hiển 示thị 。 由do 此thử 所sở 說thuyết 。 生sanh 與dữ 不bất 生sanh 。 有hữu 定định 不bất 定định 。 故cố 知tri 非phi 但đãn 約ước 開khai 避tị 立lập 。 等đẳng 無vô 間gian 緣duyên 。 亦diệc 據cứ 牽khiên 生sanh 果quả 法pháp 功công 用dụng 。 非phi 此thử 功công 用dụng 。 極cực 微vi 等đẳng 有hữu 故cố 彼bỉ 不bất 立lập 。 等đẳng 無vô 間gian 緣duyên 。 豈khởi 不bất 於ư 心tâm 一nhất 類loại 相tương 續tục 亦diệc 無vô 如như 是thị 。 牽khiên 生sanh 功công 用dụng 。 非phi 此thử 功công 用dụng 或hoặc 有hữu 或hoặc 無vô 。 若nhược 此thử 時thời 無vô 。 後hậu 應ưng 非phi 有hữu 。 諸chư 心tâm 心tâm 所sở 。 自tự 因nhân 力lực 生sanh 。 前tiền 無vô 間gian 滅diệt 。 有hữu 何hà 所sở 作tác 。 而nhi 計kế 心tâm 等đẳng 獨độc 為vi 此thử 緣duyên 。 色sắc 不bất 相tương 應ứng 非phi 此thử 緣duyên 體thể 。 前tiền 無vô 間gian 滅diệt 。 有hữu 所sở 作tác 者giả 。 謂vị 諸chư 根căn 境cảnh 雖tuy 現hiện 和hòa 合hợp 。 若nhược 前tiền 不bất 滅diệt 。 後hậu 必tất 不bất 生sanh 。 謂vị 一nhất 身thân 中trung 。 雖tuy 多đa 緣duyên 合hợp 而nhi 無vô 識thức 等đẳng 同đồng 類loại 並tịnh 生sanh 。 故cố 知tri 前tiền 心tâm 無vô 間gian 滅diệt 位vị 。 有hữu 力lực 引dẫn 後hậu 心tâm 等đẳng 令linh 生sanh 。 色sắc 不bất 相tương 應ứng 。 無vô 如như 是thị 事sự 。 故cố 彼bỉ 不bất 立lập 。 等đẳng 無vô 間gian 緣duyên 。 如như 說thuyết 。 云vân 何hà 心tâm 等đẳng 無vô 間gian 法pháp 。 謂vị 心tâm 無vô 間gian 餘dư 。 心tâm 心tâm 所sở 法pháp 。 已dĩ 生sanh 正chánh 生sanh 。 及cập 無vô 想tưởng 定định 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 此thử 已dĩ 生sanh 言ngôn 。 攝nhiếp 過quá 現hiện 世thế 。 正chánh 生sanh 言ngôn 攝nhiếp 未vị 來lai 生sanh 時thời 。 若nhược 爾nhĩ 便tiện 應ưng 第đệ 二nhị 念niệm 等đẳng 定định 及cập 出xuất 定định 心tâm 非phi 心tâm 等đẳng 無vô 間gian 入nhập 心tâm 無vô 間gian 。 彼bỉ 未vị 生sanh 故cố 。 豈khởi 不bất 彼bỉ 諸chư 法pháp 後hậu 正chánh 生sanh 時thời 名danh 心tâm 等đẳng 無vô 間gian 。 故cố 無vô 此thử 失thất 。 如như 何hà 無vô 失thất 。 彼bỉ 正chánh 生sanh 時thời 。 前tiền 入nhập 定định 心tâm 。 久cửu 滅diệt 過quá 去khứ 。 今kim 時thời 亦diệc 不bất 可khả 名danh 心tâm 等đẳng 無vô 間gian 。 無vô 斯tư 過quá 失thất 。 中trung 間gian 無vô 餘dư 等đẳng 無vô 間gian 緣duyên 。 為vi 間gian 隔cách 故cố 。 有hữu 餘dư 師sư 說thuyết 。 彼bỉ 法pháp 雖tuy 遠viễn 。 義nghĩa 已dĩ 可khả 說thuyết 為vi 正chánh 生sanh 時thời 。 等đẳng 無vô 間gian 緣duyên 。 果quả 被bị 取thủ 已dĩ 。 必tất 當đương 生sanh 故cố 。 若nhược 爾nhĩ 違vi 害hại 見kiến 蘊uẩn 中trung 文văn 。 如như 彼bỉ 問vấn 言ngôn 。 若nhược 法pháp 與dữ 彼bỉ 法pháp 為vi 等đẳng 無vô 間gian 。 或hoặc 時thời 此thử 法pháp 與dữ 彼bỉ 非phi 等đẳng 無vô 間gian 耶da 。 彼bỉ 即tức 答đáp 言ngôn 。 若nhược 時thời 此thử 法pháp 未vị 至chí 已dĩ 生sanh 。 有hữu 何hà 違vi 害hại 。 等đẳng 無vô 間gian 定định 要yếu 至chí 已dĩ 生sanh 。 此thử 不bất 相tương 違vi 。 兩lưỡng 釋thích 差sai 別biệt 。 俱câu 攝nhiếp 受thọ 故cố 。 若nhược 時thời 此thử 法pháp 未vị 已dĩ 生sanh 者giả 。 此thử 法pháp 是thị 何hà 為vi 前tiền 為vi 後hậu 。 如như 世Thế 第Đệ 一Nhất 法Pháp 。 生sanh 苦khổ 法pháp 智trí 忍nhẫn 。 為vi 世Thế 第Đệ 一Nhất 法Pháp 。 未vị 至chí 已dĩ 生sanh 時thời 。 非phi 與dữ 苦khổ 法pháp 智trí 忍nhẫn 為vi 等đẳng 無vô 間gian 。 若nhược 至chí 已dĩ 生sanh 位vị 為vi 等đẳng 無vô 間gian 耶da 。 為vi 苦khổ 法pháp 智trí 忍nhẫn 未vị 至chí 已dĩ 生sanh 時thời 。 非phi 與dữ 世Thế 第Đệ 一Nhất 法Pháp 。 為vi 等đẳng 無vô 間gian 。 若nhược 至chí 已dĩ 生sanh 位vị 為vi 等đẳng 無vô 間gian 耶da 。 若nhược 執chấp 前tiền 者giả 。 有hữu 心tâm 位vị 可khả 爾nhĩ 。 無vô 心tâm 位vị 如như 何hà 。 謂vị 無vô 心tâm 定định 入nhập 心tâm 已dĩ 生sanh 不bất 可khả 即tức 與dữ 第đệ 二nhị 念niệm 等đẳng 定định 及cập 出xuất 心tâm 為vi 等đẳng 無vô 間gian 。 若nhược 入nhập 定định 心tâm 至chí 已dĩ 生sanh 位vị 。 即tức 與dữ 彼bỉ 諸chư 法pháp 。 為vi 等đẳng 無vô 間gian 者giả 。 等đẳng 無vô 間gian 緣duyên 。 果quả 法pháp 被bị 取thủ 。 必tất 無vô 有hữu 物vật 能năng 礙ngại 其kỳ 生sanh 。 則tắc 彼bỉ 一nhất 切thiết 皆giai 應ưng 頓đốn 起khởi 。 若nhược 入nhập 心tâm 後hậu 。 出xuất 心tâm 即tức 生sanh 。 是thị 則tắc 二nhị 定định 。 永vĩnh 應ưng 不bất 起khởi 。 若nhược 執chấp 後hậu 者giả 。 苦khổ 法pháp 智trí 忍nhẫn 。 未vị 已dĩ 生sanh 時thời 。 應ưng 不bất 與dữ 彼bỉ 世Thế 第Đệ 一Nhất 法Pháp 。 為vi 等đẳng 無vô 間gian 。 然nhiên 必tất 應ưng 許hứa 。 苦khổ 法pháp 智trí 忍nhẫn 。 在tại 正chánh 生sanh 時thời 。 即tức 名danh 與dữ 彼bỉ 世Thế 第Đệ 一Nhất 法Pháp 。 為vi 等đẳng 無vô 間gian 。 此thử 中trung 一nhất 類loại 許hứa 可khả 前tiền 執chấp 。 然nhiên 見kiến 蘊uẩn 文văn 。 約ước 有hữu 心tâm 位vị 說thuyết 等đẳng 無vô 間gian 。 故cố 無vô 前tiền 失thất 。 或hoặc 言ngôn 設thiết 約ước 無vô 心tâm 位vị 辯biện 。 此thử 失thất 亦diệc 無vô 。 謂vị 入nhập 定định 心tâm 。 居cư 現hiện 在tại 位vị 。 頓đốn 取thủ 諸chư 定định 及cập 出xuất 心tâm 果quả 。 亦diệc 與dữ 最tối 初sơ 剎sát 那na 定định 果quả 滅diệt 入nhập 過quá 去khứ 。 隨tùy 後hậu 諸chư 定định 及cập 出xuất 定định 心tâm 。 一nhất 一nhất 生sanh 時thời 。 與dữ 果quả 非phi 取thủ 。 先tiên 已dĩ 取thủ 故cố 。 豈khởi 不bất 一nhất 切thiết 等đẳng 無vô 間gian 緣duyên 。 無vô 有hữu 異dị 時thời 取thủ 果quả 與dữ 果quả 。 此thử 責trách 非phi 理lý 。 取thủ 果quả 必tất 頓đốn 。 與dữ 果quả 有hữu 漸tiệm 。 故cố 無vô 有hữu 失thất 。 但đãn 應ưng 責trách 言ngôn 。 同đồng 一nhất 心tâm 果quả 。 何hà 緣duyên 諸chư 定định 及cập 出xuất 定định 心tâm 。 前tiền 後hậu 而nhi 生sanh 不bất 俱câu 時thời 起khởi 。 正chánh 所sở 求cầu 者giả 。 理lý 必tất 前tiền 生sanh 。 謂vị 入nhập 定định 心tâm 。 順thuận 求cầu 於ư 定định 故cố 心tâm 無vô 間gian 。 定định 心tâm 前tiền 生sanh 。 若nhược 爾nhĩ 何hà 緣duyên 諸chư 剎sát 那na 定định 。 前tiền 後hậu 而nhi 起khởi 。 諸chư 剎sát 那na 定định 。 俱câu 生sanh 無vô 用dụng 。 故cố 不bất 俱câu 生sanh 。 由do 前tiền 加gia 行hành 勢thế 力lực 所sở 引dẫn 。 故cố 多đa 念niệm 定định 長trường 時thời 續tục 生sanh 。 非phi 多đa 剎sát 那na 。 定định 俱câu 起khởi 用dụng 。 一nhất 剎sát 那na 定định 。 所sở 不bất 能năng 為vi 。 故cố 不bất 頓đốn 生sanh 。 猶do 如như 識thức 等đẳng 。 然nhiên 諸chư 念niệm 定định 。 是thị 等đẳng 無vô 間gian 。 不bất 可khả 說thuyết 是thị 。 等đẳng 無vô 間gian 緣duyên 。 若nhược 法pháp 由do 前tiền 心tâm 等đẳng 引dẫn 起khởi 。 同đồng 一nhất 種chủng 類loại 。 必tất 不bất 俱câu 生sanh 。 生sanh 已dĩ 復phục 能năng 引dẫn 後hậu 令linh 起khởi 。 可khả 名danh 等đẳng 無vô 間gian 及cập 。 等đẳng 無vô 間gian 緣duyên 。 諸chư 定định 雖tuy 由do 前tiền 心tâm 等đẳng 引dẫn 。 同đồng 一nhất 種chủng 類loại 。 必tất 不bất 俱câu 生sanh 。 然nhiên 其kỳ 生sanh 已dĩ 不bất 能năng 引dẫn 後hậu 。 可khả 名danh 等đẳng 無vô 間gian 非phi 。 等đẳng 無vô 間gian 緣duyên 。 是thị 故cố 設thiết 約ước 無vô 心tâm 位vị 辯biện 。 亦diệc 無vô 有hữu 失thất 。 諸chư 作tác 是thị 說thuyết 。 入nhập 二nhị 定định 心tâm 滅diệt 入nhập 過quá 去khứ 。 方phương 能năng 漸tiệm 取thủ 第đệ 二nhị 念niệm 等đẳng 定định 及cập 出xuất 心tâm 。 彼bỉ 入nhập 定định 心tâm 。 應ưng 非phi 過quá 去khứ 。 未vị 取thủ 果quả 者giả 。 是thị 牽khiên 果quả 名danh 。 諸chư 牽khiên 果quả 能năng 是thị 行hành 作tác 用dụng 。 依y 行hành 作tác 用dụng 立lập 三tam 世thế 別biệt 。 若nhược 有hữu 作tác 用dụng 非phi 現hiện 在tại 者giả 。 豈khởi 不bất 便tiện 壞hoại 世thế 別biệt 所sở 依y 。 諸chư 有hữu 釋thích 言ngôn 。 過quá 去khứ 眼nhãn 等đẳng 。 於ư 色sắc 等đẳng 境cảnh 。 無vô 有hữu 見kiến 聞văn 。 嗅khứu 嘗thường 覺giác 等đẳng 各các 別biệt 作tác 用dụng 。 故cố 非phi 現hiện 在tại 。 彼bỉ 釋thích 不bất 然nhiên 。 應ưng 共cộng 審thẩm 決quyết 。 眼nhãn 等đẳng 作tác 用dụng 。 為vi 是thị 於ư 境cảnh 見kiến 等đẳng 功công 能năng 為vi 牽khiên 果quả 用dụng 。 若nhược 是thị 於ư 境cảnh 見kiến 等đẳng 功công 能năng 。 便tiện 於ư 闇ám 中trung 。 現hiện 在tại 眼nhãn 等đẳng 。 未vị 生sanh 已dĩ 滅diệt 。 眼nhãn 等đẳng 何hà 殊thù 而nhi 不bất 說thuyết 為vì 未vị 來lai 過quá 去khứ 。 闇ám 中trung 眼nhãn 等đẳng 。 雖tuy 無vô 見kiến 聞văn 嗅khứu 嘗thường 等đẳng 用dụng 。 而nhi 皆giai 現hiện 有hữu 牽khiên 果quả 功công 能năng 。 可khả 名danh 作tác 用dụng 。 約ước 有hữu 此thử 用dụng 皆giai 名danh 現hiện 在tại 。 所sở 餘dư 取thủ 境cảnh 與dữ 果quả 等đẳng 用dụng 。 皆giai 非phi 作tác 用dụng 。 但đãn 是thị 功công 能năng 。 如như 是thị 功công 能năng 。 三tam 時thời 容dung 有hữu 。 辯biện 三tam 世thế 處xứ 。 當đương 更cánh 思tư 擇trạch 。 又hựu 過quá 去khứ 世thế 。 諸chư 心tâm 心tâm 所sở 。 於ư 所sở 依y 等đẳng 。 不bất 能năng 為vi 礙ngại 。 故cố 不bất 能năng 作tác 此thử 緣duyên 取thủ 果quả 。
復phục 有hữu 一nhất 類loại 。 許hứa 可khả 後hậu 執chấp 。 豈khởi 不bất 苦khổ 法pháp 智trí 忍nhẫn 在tại 正chánh 生sanh 時thời 。 即tức 與dữ 世Thế 第Đệ 一Nhất 法Pháp 。 為vi 等đẳng 無vô 間gian 。 理lý 實thật 應ưng 爾nhĩ 。 然nhiên 此thử 中trung 說thuyết 等đẳng 無vô 間gian 緣duyên 。 要yếu 至chí 已dĩ 生sanh 此thử 緣duyên 方phương 立lập 。 故cố 無vô 有hữu 過quá 。 如như 是thị 兩lưỡng 釋thích 。 未vị 已dĩ 生sanh 言ngôn 。 於ư 我ngã 義nghĩa 宗tông 。 並tịnh 無vô 違vi 害hại 。 已dĩ 廣quảng 決quyết 擇trạch 。 阿a 毘tỳ 達đạt 磨ma 。 等đẳng 無vô 間gian 緣duyên 。 所sở 有hữu 正chánh 理lý 。 然nhiên 彼bỉ 上thượng 座tòa 。 復phục 作tác 是thị 言ngôn 。 等đẳng 無vô 間gian 緣duyên 。 謂vị 前tiền 生sanh 法pháp 。 令linh 無vô 間gian 法pháp 獲hoạch 得đắc 自tự 體thể 。 如như 世Thế 尊Tôn 說thuyết 。 意ý 法pháp 為vi 緣duyên 。 生sanh 於ư 意ý 識thức 。 謂vị 意ý 為vi 因nhân 。 法pháp 為vi 緣duyên 故cố 。 意ý 識thức 得đắc 生sanh 。 然nhiên 無vô 一nhất 時thời 二nhị 識thức 並tịnh 起khởi 。 此thử 相tương/tướng 非phi 理lý 。 不bất 明minh 了liễu 故cố 。 色sắc 心tâm 無vô 間gian 。 有hữu 色sắc 心tâm 生sanh 。 俱câu 是thị 前tiền 生sanh 。 令linh 無vô 間gian 法pháp 獲hoạch 得đắc 自tự 體thể 。 豈khởi 可khả 即tức 說thuyết 色sắc 心tâm 互hỗ 作tác 。 等đẳng 無vô 間gian 緣duyên 。 然nhiên 不bất 應ưng 許hứa 互hỗ 為vi 緣duyên 義nghĩa 。 謂vị 色sắc 與dữ 心tâm 。 相tương 續tục 各các 別biệt 。 如như 何hà 互hỗ 作tác 。 等đẳng 無vô 間gian 緣duyên 。 又hựu 一nhất 心tâm 因nhân 。 起khởi 多đa 色sắc 果quả 。 多đa 色sắc 無vô 間gian 。 無vô 二nhị 識thức 生sanh 。 何hà 得đắc 相tương 望vọng 為vi 等đẳng 無vô 間gian 。 故cố 不bất 應ưng 立lập 。 等đẳng 無vô 間gian 緣duyên 。 心tâm 等đẳng 獨độc 生sanh 。 可khả 名danh 等đẳng 無vô 間gian 。 色sắc 等đẳng 並tịnh 起khởi 。 如như 何hà 得đắc 此thử 名danh 。 故cố 彼bỉ 說thuyết 色sắc 為vi 等đẳng 無vô 間gian 緣duyên 者giả 。 是thị 不bất 思tư 審thẩm 。 謬mậu 作tác 是thị 言ngôn 。 又hựu 彼bỉ 宗tông 承thừa 。 隨tùy 界giới 論luận 者giả 。 因nhân 等đẳng 無vô 間gian 。 二nhị 緣duyên 應ưng 同đồng 。 隨tùy 界giới 所sở 依y 。 體thể 無vô 別biệt 故cố 。 惡ác 心tâm 無vô 間gian 。 有hữu 善thiện 心tâm 生sanh 。 應ưng 說thuyết 誰thùy 因nhân 誰thùy 等đẳng 無vô 間gian 。 體thể 無vô 別biệt 故cố 。 責trách 餘dư 亦diệc 然nhiên 。 故cố 上thượng 座tòa 宗tông 。 但đãn 於ư 聖thánh 教giáo 。 矯kiểu 施thí 常thường 網võng 。 幻huyễn 惑hoặc 愚ngu 夫phu 。 等đẳng 無vô 間gian 緣duyên 。 其kỳ 性tánh 已dĩ 辯biện 。 所sở 緣duyên 緣duyên 性tánh 應ưng 說thuyết 是thị 何hà 。 謂vị 所sở 緣duyên 緣duyên 。 即tức 一nhất 切thiết 法pháp 。 離ly 心tâm 心tâm 所sở 所sở 緣duyên 境cảnh 外ngoại 。 決quyết 定định 更cánh 無vô 餘dư 法Pháp 可khả 得đắc 。 謂vị 一nhất 切thiết 法pháp 。 是thị 心tâm 心tâm 所sở 生sanh 所sở 攀phàn 附phụ 。 故cố 曰viết 所sở 緣duyên 。 即tức 此thử 所sở 緣duyên 。 是thị 心tâm 心tâm 所sở 。 發phát 生sanh 緣duyên 故cố 。 名danh 所sở 緣duyên 緣duyên 。 一nhất 切thiết 法pháp 者giả 。 即tức 十thập 二nhị 處xứ 。 謂vị 眼nhãn 耳nhĩ 鼻tị 舌thiệt 身thân 意ý 識thức 。 及cập 相tương 應ứng 法pháp 。 隨tùy 其kỳ 次thứ 第đệ 。 以dĩ 諸chư 色sắc 聲thanh 香hương 味vị 觸xúc 法pháp 。 為vi 所sở 緣duyên 境cảnh 。 六lục 根căn 唯duy 是thị 意ý 識thức 所sở 緣duyên 。 何hà 緣duyên 故cố 知tri 。 經kinh 言ngôn 多đa 法pháp 生sanh 意ý 識thức 故cố 。 又hựu 眼nhãn 等đẳng 根căn 。 皆giai 五ngũ 識thức 境cảnh 。 所sở 不bất 攝nhiếp 故cố 。 譬thí 喻dụ 者giả 宗tông 。 理lý 必tất 應ưng 爾nhĩ 。 如như 意ý 觀quán 法pháp 。 五ngũ 識thức 亦diệc 然nhiên 。 謂vị 所sở 緣duyên 緣duyên 。 非phi 所sở 緣duyên 境cảnh 。 若nhược 所sở 緣duyên 境cảnh 。 非phi 所sở 緣duyên 緣duyên 。
所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 彼bỉ 說thuyết 色sắc 等đẳng 。 若nhược 能năng 為vi 緣duyên 。 生sanh 眼nhãn 等đẳng 識thức 。 如như 是thị 色sắc 等đẳng 。 必tất 前tiền 生sanh 故cố 。 若nhược 色sắc 有hữu 時thời 眼nhãn 識thức 未vị 有hữu 。 識thức 既ký 未vị 有hữu 。 誰thùy 復phục 能năng 緣duyên 。 眼nhãn 識thức 有hữu 時thời 色sắc 已dĩ 非phi 有hữu 。 色sắc 既ký 非phi 有hữu 。 誰thùy 作tác 所sở 緣duyên 。 眼nhãn 識thức 不bất 應ưng 緣duyên 非phi 有hữu 境cảnh 。 以dĩ 說thuyết 五ngũ 識thức 緣duyên 現hiện 在tại 故cố 。 彼bỉ 宗tông 現hiện 在tại 。 非phi 非phi 有hữu 故cố 。 現hiện 所sở 緣duyên 色sắc 。 非phi 所sở 緣duyên 緣duyên 。 與dữ 現hiện 眼nhãn 識thức 。 俱câu 時thời 生sanh 故cố 。 乃nãi 至chí 身thân 識thức 。 徵trưng 難nạn/nan 亦diệc 然nhiên 。 五ngũ 識thức 應ưng 無vô 所sở 緣duyên 緣duyên 義nghĩa 。 彼bỉ 宗tông 意ý 識thức 。 緣duyên 現hiện 在tại 者giả 。 應ưng 同đồng 五ngũ 識thức 。 進tiến 退thoái 推thôi 徵trưng 。 若nhược 緣duyên 去khứ 來lai 及cập 無vô 為vi 者giả 。 決quyết 定định 無vô 有hữu 所sở 緣duyên 緣duyên 義nghĩa 。 彼bỉ 執chấp 去khứ 來lai 。 及cập 無vô 為vi 法pháp 。 皆giai 非phi 有hữu 故cố 。 非phi 非phi 有hữu 體thể 可khả 立lập 為vi 緣duyên 。 太thái 過quá 失thất 故cố 。 此thử 中trung 上thượng 座tòa 。 復phục 作tác 是thị 言ngôn 。 緣duyên 過quá 去khứ 等đẳng 所sở 有hữu 意ý 識thức 。 非phi 無vô 所sở 緣duyên 。 非phi 唯duy 緣duyên 有hữu 。 何hà 緣duyên 故cố 爾nhĩ 。 以dĩ 五ngũ 識thức 身thân 為vi 等đẳng 無vô 間gian 。 所sở 生sanh 意ý 識thức 。 說thuyết 能năng 領lãnh 受thọ 。 前tiền 意ý 所sở 取thủ 。 諸chư 境cảnh 界giới 故cố 。 如như 是thị 意ý 識thức 以dĩ 意ý 為vi 因nhân 。 此thử 所sở 緣duyên 緣duyên 。 即tức 五ngũ 識thức 境cảnh 。 要yếu 彼bỉ 為vi 先tiên 。 此thử 得đắc 生sanh 故cố 。 隨tùy 彼bỉ 有hữu 無vô 。 此thử 有hữu 無vô 故cố 。 然nhiên 此thử 意ý 識thức 。 非phi 唯duy 緣duyên 有hữu 。
爾nhĩ 時thời 彼bỉ 境cảnh 。 已dĩ 滅diệt 壞hoại 故cố 。 非phi 無vô 所sở 緣duyên 。 由do 此thử 意ý 識thức 隨tùy 彼bỉ 有hữu 無vô 此thử 有hữu 無vô 故cố 。 又hựu 隨tùy 憶ức 念niệm 久cửu 滅diệt 境cảnh 時thời 。 以dĩ 於ư 彼bỉ 境cảnh 前tiền 識thức 為vi 緣duyên 。 生sanh 於ư 今kim 時thời 。 隨tùy 憶ức 念niệm 識thức 墮đọa 一nhất 相tương 續tục 。 傳truyền 相tương 生sanh 故cố 。 雖tuy 有hữu 餘dư 緣duyên 。 起khởi 隨tùy 念niệm 識thức 。 而nhi 要yếu 緣duyên 彼bỉ 先tiên 境cảnh 方phương 生sanh 。 如như 是thị 所sở 言ngôn 。 都đô 無vô 實thật 義nghĩa 。 同đồng 諸chư 瘂á 類loại 夢mộng 有hữu 所sở 說thuyết 。 唯duy 愚ngu 親thân 友hữu 。 或hoặc 妄vọng 信tín 依y 。 諸chư 有hữu 智trí 人nhân 。 誰thùy 能năng 聽thính 受thọ 。 彼bỉ 既ký 非phi 許hứa 五ngũ 識thức 所sở 緣duyên 與dữ 五ngũ 識thức 身thân 俱câu 時thời 而nhi 起khởi 。 是thị 則tắc 五ngũ 識thức 尚thượng 所sở 緣duyên 境cảnh 滅diệt 已dĩ 方phương 生sanh 。 況huống 五ngũ 無vô 間gián 所sở 生sanh 意ý 識thức 。 能năng 受thọ 彼bỉ 境cảnh 。 第đệ 三tam 剎sát 那na 意ý 識thức 生sanh 故cố 。 若nhược 五ngũ 無vô 間gián 所sở 生sanh 意ý 識thức 。 能năng 受thọ 過quá 去khứ 五ngũ 識thức 所sở 緣duyên 。 復phục 許hứa 所sở 緣duyên 非phi 是thị 無vô 者giả 。 則tắc 分phân 明minh 許hứa 意ý 識thức 所sở 緣duyên 。 雖tuy 名danh 已dĩ 滅diệt 而nhi 少thiểu 分phần 有hữu 。 若nhược 執chấp 全toàn 無vô 。 則tắc 分phân 明minh 說thuyết 。 所sở 生sanh 意ý 識thức 。 都đô 無vô 所sở 緣duyên 。 而nhi 復phục 說thuyết 言ngôn 。 然nhiên 此thử 意ý 識thức 。 非phi 唯duy 緣duyên 有hữu 。
爾nhĩ 時thời 彼bỉ 境cảnh 。 已dĩ 滅diệt 壞hoại 故cố 。 非phi 無vô 所sở 緣duyên 。 由do 此thử 意ý 識thức 隨tùy 彼bỉ 有hữu 無vô 此thử 有hữu 無vô 者giả 。 但đãn 是thị 虛hư 言ngôn 。 具cụ 慚tàm 愧quý 人nhân 。 不bất 應ưng 持trì 此thử 隱ẩn 蔽tế 此thử 識thức 。 無vô 所sở 緣duyên 過quá 。 又hựu 何hà 故cố 言ngôn 。 然nhiên 此thử 意ý 識thức 非phi 唯duy 緣duyên 有hữu 。
爾nhĩ 時thời 彼bỉ 境cảnh 。 已dĩ 滅diệt 壞hoại 故cố 。 已dĩ 滅diệt 壞hoại 法pháp 。 豈khởi 許hứa 亦diệc 有hữu 亦diệc 非phi 有hữu 耶da 。 若nhược 爾nhĩ 便tiện 歸quy 正chánh 理lý 論luận 者giả 意ý 所sở 遊du 路lộ 。 以dĩ 正chánh 理lý 論luận 有hữu 義nghĩa 多đa 途đồ 。 作tác 用dụng 功công 能năng 。 體thể 性tánh 別biệt 故cố 。 然nhiên 過quá 去khứ 法pháp 。 非phi 如như 現hiện 在tại 作tác 用dụng 亦diệc 有hữu 。 非phi 如như 空không 花hoa 體thể 性tánh 亦diệc 無vô 。 若nhược 不bất 許hứa 爾nhĩ 。 言ngôn 此thử 意ý 識thức 非phi 唯duy 緣duyên 有hữu 。 此thử 言ngôn 何hà 用dụng 。 應ưng 言ngôn 此thử 識thức 決quyết 定định 緣duyên 無vô 。 或hoặc 復phục 應ưng 言ngôn 決quyết 定định 緣duyên 有hữu 。 又hựu 何hà 故cố 說thuyết 。 非phi 無vô 所sở 緣duyên 。 隨tùy 彼bỉ 有hữu 無vô 此thử 有hữu 無vô 故cố 。 若nhược 隨tùy 境cảnh 有hữu 識thức 有hữu 義nghĩa 成thành 。 是thị 則tắc 過quá 去khứ 便tiện 成thành 有hữu 體thể 。 若nhược 過quá 境cảnh 無vô 而nhi 有hữu 現hiện 識thức 。 則tắc 不bất 應ưng 說thuyết 。 隨tùy 彼bỉ 有hữu 無vô 非phi 無vô 所sở 緣duyên 言ngôn 。 又hựu 無vô 義nghĩa 以dĩ 境cảnh 有hữu 故cố 名danh 有hữu 所sở 緣duyên 。 境cảnh 體thể 既ký 無vô 。 所sở 緣duyên 何hà 有hữu 。 又hựu 隨tùy 憶ức 念niệm 久cửu 滅diệt 境cảnh 時thời 。 云vân 何hà 前tiền 生sanh 緣duyên 彼bỉ 境cảnh 識thức 。 能năng 為vi 緣duyên 故cố 生sanh 今kim 識thức 耶da 。 前tiền 識thức 有hữu 時thời 。 今kim 識thức 未vị 有hữu 。 今kim 識thức 有hữu 位vị 。 前tiền 識thức 已dĩ 無vô 。 如như 何hà 可khả 言ngôn 。 於ư 久cửu 滅diệt 境cảnh 。 前tiền 為vi 緣duyên 故cố 今kim 識thức 得đắc 生sanh 。 非phi 無vô 與dữ 無vô 可khả 有hữu 緣duyên 義nghĩa 。 非phi 一nhất 相tương 續tục 故cố 得đắc 為vi 緣duyên 。 兔thố 角giác 何hà 緣duyên 前tiền 不bất 生sanh 後hậu 。 無vô 與dữ 無vô 法pháp 許hứa 為vi 緣duyên 故cố 。 若nhược 有hữu 隨tùy 界giới 不bất 同đồng 彼bỉ 者giả 。 理lý 亦diệc 不bất 然nhiên 。 於ư 前tiền 境cảnh 中trung 。 今kim 隨tùy 界giới 識thức 。 曾tằng 未vị 生sanh 故cố 。 如như 何hà 可khả 言ngôn 。 緣duyên 彼bỉ 境cảnh 識thức 。 前tiền 為vi 緣duyên 故cố 。 令linh 今kim 得đắc 生sanh 。 不bất 可khả 說thuyết 言ngôn 。 隨tùy 界giới 與dữ 識thức 別biệt 時thời 緣duyên 境cảnh 。 勿vật 於ư 一nhất 時thời 有hữu 二nhị 時thời 故cố 。 又hựu 應ưng 一nhất 識thức 各các 別biệt 所sở 緣duyên 。 以dĩ 隨tùy 界giới 體thể 即tức 今kim 識thức 故cố 。 識thức 非phi 定định 緣duyên 前tiền 滅diệt 境cảnh 故cố 。 若nhược 謂vị 隨tùy 界giới 體thể 非phi 今kim 識thức 。 應ưng 一nhất 相tương 續tục 二nhị 識thức 並tịnh 生sanh 。 又hựu 不bất 應ưng 言ngôn 。 隨tùy 界giới 生sanh 識thức 。 非phi 前tiền 生sanh 故cố 。 如như 何hà 可khả 說thuyết 。 於ư 久cửu 滅diệt 境cảnh 。 前tiền 為vi 緣duyên 故cố 。 今kim 念niệm 識thức 生sanh 。 隨tùy 前tiền 有hữu 無vô 今kim 有hữu 無vô 故cố 。 得đắc 為vi 緣duyên 者giả 。 理lý 亦diệc 不bất 然nhiên 。 前tiền 後hậu 有hữu 無vô 。 不bất 相tương 隨tùy 故cố 。 然nhiên 彼bỉ 復phục 言ngôn 。 由do 過quá 去khứ 世thế 。 展triển 轉chuyển 為vi 因nhân 。 復phục 由do 未vị 來lai 展triển 轉chuyển 為vi 果quả 。 智trí 等đẳng 得đắc 生sanh 。 是thị 故cố 智trí 等đẳng 。 不bất 可khả 定định 說thuyết 。 所sở 緣duyên 是thị 有hữu 或hoặc 復phục 是thị 無vô 。 奇kỳ 哉tai 東đông 方phương 善thiện 言ngôn 窮cùng 匱quỹ 。 如như 斯tư 等đẳng 論luận 亦diệc 有hữu 書thư 持trì 。 若nhược 執chấp 去khứ 來lai 因nhân 果quả 展triển 轉chuyển 。 不bất 觀quán 現hiện 在tại 智trí 等đẳng 得đắc 生sanh 。 又hựu 執chấp 去khứ 來lai 一nhất 向hướng 非phi 有hữu 。 是thị 則tắc 智trí 等đẳng 應ưng 定định 緣duyên 無vô 。 若nhược 執chấp 去khứ 來lai 因nhân 果quả 展triển 轉chuyển 。 亦diệc 觀quán 現hiện 在tại 智trí 等đẳng 得đắc 生sanh 。 是thị 則tắc 一nhất 心tâm 應ưng 有hữu 二nhị 慮lự 。 以dĩ 無vô 與dữ 有hữu 相tương/tướng 差sai 別biệt 故cố 。 又hựu 因nhân 果quả 展triển 轉chuyển 名danh 何hà 所sở 詮thuyên 。 非phi 越việt 現hiện 剎sát 那na 有hữu 前tiền 後hậu 際tế 。 如như 何hà 過quá 未vị 立lập 展triển 轉chuyển 名danh 。 非phi 無vô 與dữ 無vô 可khả 名danh 展triển 轉chuyển 。 故cố 彼bỉ 所sở 說thuyết 。 過quá 去khứ 未vị 來lai 。 因nhân 果quả 展triển 轉chuyển 。 智trí 得đắc 生sanh 等đẳng 。 但đãn 足túc 論luận 文văn 。 都đô 無vô 有hữu 義nghĩa 。 如như 是thị 已dĩ 辯biện 所sở 緣duyên 緣duyên 性tánh 。 增tăng 上thượng 緣duyên 性tánh 。 即tức 能năng 作tác 因nhân 。 以dĩ 能năng 作tác 因nhân 因nhân 義nghĩa 細tế 故cố 。 無vô 邊biên 際tế 故cố 。 攝nhiếp 一nhất 切thiết 法pháp 。 若nhược 此thử 於ư 彼bỉ 。 不bất 礙ngại 令linh 生sanh 。 是thị 能năng 作tác 因nhân 。 增tăng 上thượng 緣duyên 義nghĩa 。 對đối 三tam 緣duyên 義nghĩa 。 此thử 類loại 最tối 多đa 。 所sở 作tác 寔thật 繁phồn 。 故cố 名danh 增tăng 上thượng 。 豈khởi 不bất 增tăng 上thượng 攝nhiếp 法pháp 普phổ 周chu 。 寧ninh 復phục 對đối 三tam 。 言ngôn 此thử 增tăng 上thượng 。 非phi 對đối 三tam 體thể 立lập 增tăng 上thượng 名danh 。 何hà 者giả 對đối 三tam 義nghĩa 用dụng 而nhi 立lập 。 諸chư 緣duyên 義nghĩa 用dụng 。 互hỗ 不bất 相tương 通thông 。 諸chư 緣duyên 體thể 性tánh 。 更cánh 互hỗ 相tương 雜tạp 。 如như 增tăng 上thượng 緣duyên 義nghĩa 類loại 無vô 量lượng 。 所sở 作tác 繁phồn 廣quảng 。 餘dư 三tam 不bất 然nhiên 。 故cố 此thử 獨độc 摽phiếu/phiêu 。 增tăng 上thượng 緣duyên 稱xưng 。 有hữu 餘dư 師sư 說thuyết 。 此thử 增tăng 上thượng 緣duyên 。 體thể 類loại 最tối 多đa 。 故cố 名danh 增tăng 上thượng 。 豈khởi 不bất 諸chư 法pháp 皆giai 所sở 緣duyên 緣duyên 。 如như 何hà 此thử 緣duyên 獨độc 名danh 增tăng 上thượng 。 俱câu 有hữu 諸chư 法pháp 。 非phi 所sở 緣duyên 緣duyên 。 是thị 增tăng 上thượng 緣duyên 。 故cố 不bất 應ưng 難nạn/nan 。 此thử 不bất 應ưng 理lý 。
所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 立lập 所sở 緣duyên 緣duyên 非phi 不bất 定định 故cố 。 謂vị 若nhược 此thử 法pháp 。 為vi 彼bỉ 所sở 緣duyên 。 設thiết 不bất 緣duyên 時thời 。 亦diệc 所sở 緣duyên 體thể 。 以dĩ 所sở 緣duyên 境cảnh 性tánh 安an 住trụ 故cố 。 既ký 一nhất 切thiết 法pháp 。 皆giai 所sở 緣duyên 緣duyên 。 不bất 應ưng 此thử 緣duyên 獨độc 名danh 增tăng 上thượng 。 此thử 定định 應ưng 理lý 。
所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 如như 增tăng 上thượng 緣duyên 。 彼bỉ 不bất 爾nhĩ 故cố 。 謂vị 若nhược 此thử 法pháp 為vi 彼bỉ 增tăng 上thượng 。 無vô 時thời 望vọng 彼bỉ 非phi 增tăng 上thượng 緣duyên 。 但đãn 彼bỉ 生sanh 時thời 。 遍biến 為vi 增tăng 上thượng 。 其kỳ 所sở 緣duyên 緣duyên 。 則tắc 不bất 如như 是thị 。 俱câu 有hữu 諸chư 法pháp 。 非phi 所sở 緣duyên 緣duyên 。
所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 總tổng 論luận 體thể 雖tuy 等đẳng 別biệt 望vọng 有hữu 少thiểu 多đa 。 故cố 此thử 一nhất 緣duyên 。 獨độc 名danh 增tăng 上thượng 。 此thử 中trung 意ý 說thuyết 。 唯duy 增tăng 上thượng 緣duyên 。 體thể 類loại 俱câu 多đa 。 非phi 唯duy 據cứ 體thể 。 以dĩ 所sở 緣duyên 類loại 皆giai 增tăng 上thượng 緣duyên 。 非phi 增tăng 上thượng 類loại 皆giai 所sở 緣duyên 緣duyên 。 類loại 謂vị 於ư 果quả 功công 能năng 差sai 別biệt 。 有hữu 餘dư 師sư 說thuyết 。 所sở 生sanh 廣quảng 故cố 。 名danh 增tăng 上thượng 緣duyên 。 謂vị 一nhất 切thiết 法pháp 。 唯duy 除trừ 自tự 體thể 。 遍biến 能năng 生sanh 起khởi 。 一nhất 切thiết 有hữu 為vi 。 如như 一nhất 剎sát 那na 眼nhãn 識thức 生sanh 位vị 。 除trừ 其kỳ 自tự 性tánh 。 用dụng 一nhất 切thiết 。 法pháp 為vi 增tăng 上thượng 緣duyên 。 餘dư 生sanh 亦diệc 爾nhĩ 。 且thả 如như 現hiện 在tại 一nhất 念niệm 眼nhãn 識thức 。 自tự 相tương 續tục 中trung 。 過quá 去khứ 諸chư 識thức 。 為vi 其kỳ 種chủng 子tử 。 未vị 來lai 諸chư 識thức 。 不bất 為vi 障chướng 礙ngại 。 令linh 已dĩ 得đắc 生sanh 。 同đồng 時thời 眼nhãn 根căn 。 為vi 所sở 依y 止chỉ 。 未vị 來lai 過quá 去khứ 所sở 有hữu 眼nhãn 識thức 。 不bất 障chướng 為vi 因nhân 。 令linh 其kỳ 已dĩ 起khởi 。 他tha 相tương 續tục 法pháp 。 亦diệc 為vi 此thử 因nhân 。 謂vị 見kiến 他tha 身thân 。 起khởi 自tự 眼nhãn 識thức 。 或hoặc 欣hân 他tha 色sắc 。 生sanh 自tự 眼nhãn 根căn 。 為vi 展triển 轉chuyển 緣duyên 。 生sanh 自tự 眼nhãn 識thức 。 故cố 他tha 餘dư 法pháp 。 亦diệc 轉chuyển 為vi 緣duyên 。 望vọng 自tự 識thức 生sanh 。 有hữu 增tăng 上thượng 力lực 。 諸chư 餘dư 色sắc 法pháp 。 為vi 眼nhãn 識thức 因nhân 。 謂vị 為vi 所sở 緣duyên 及cập 於ư 所sở 依y 。 為vi 損tổn 為vi 益ích 。 由do 此thử 展triển 轉chuyển 眼nhãn 識thức 已dĩ 生sanh 聲thanh 亦diệc 為vi 因nhân 。 謂vị 聞văn 彼bỉ 故cố 。 所sở 依y 損tổn 益ích 。 因nhân 茲tư 長trưởng 養dưỡng 損tổn 減giảm 眼nhãn 根căn 。 令linh 已dĩ 發phát 生sanh 明minh 昧muội 眼nhãn 識thức 。 香hương 味vị 所sở 觸xúc 。 耳nhĩ 鼻tị 舌thiệt 身thân 。 亦diệc 於ư 所sở 依y 。 為vi 損tổn 為vi 益ích 。 由do 斯tư 展triển 轉chuyển 。 為vi 眼nhãn 識thức 因nhân 。 於ư 法Pháp 界Giới 中trung 。 諸chư 有hữu 為vi 法pháp 。 有hữu 為vi 助trợ 伴bạn 。 有hữu 攝nhiếp 受thọ 因nhân 。 或hoặc 為vi 能năng 牽khiên 。 或hoặc 為vi 依y 等đẳng 。 如như 是thị 展triển 轉chuyển 。 皆giai 眼nhãn 識thức 因nhân 。 擇trạch 滅diệt 無vô 為vi 。 亦diệc 為vi 因nhân 者giả 。 謂vị 有hữu 情tình 類loại 。 信tín 謗báng 涅Niết 槃Bàn 發phát 業nghiệp 。 能năng 招chiêu 愛ái 非phi 愛ái 果quả 。 由do 斯tư 展triển 轉chuyển 。 眼nhãn 識thức 得đắc 生sanh 。 一nhất 切thiết 有hữu 為vi 。 有hữu 非phi 擇trạch 滅diệt 。 由do 不bất 得đắc 彼bỉ 。 諸chư 法pháp 得đắc 生sanh 。 展triển 轉chuyển 為vi 因nhân 。 亦diệc 生sanh 眼nhãn 識thức 。 虛hư 空không 容dung 受thọ 色sắc 等đẳng 有hữu 為vi 。 展triển 轉chuyển 為vi 因nhân 。 亦diệc 發phát 眼nhãn 識thức 。 故cố 一nhất 切thiết 法pháp 。 為vi 增tăng 上thượng 緣duyên 。 眼nhãn 識thức 得đắc 生sanh 。 餘dư 例lệ 應ưng 爾nhĩ 。 由do 此thử 諸chư 法pháp 。 一nhất 一nhất 望vọng 餘dư 。 一nhất 切thiết 有hữu 為vi 。 為vi 此thử 緣duyên 性tánh 。 如như 是thị 一nhất 切thiết 。 善thiện 與dữ 不bất 善thiện 。 皆giai 應ưng 展triển 轉chuyển 為vi 增tăng 上thượng 緣duyên 。 謂vị 善thiện 為vi 因nhân 。 生sanh 王vương 家gia 等đẳng 受thọ 富phú 樂lạc 果quả 。 由do 此thử 為vi 依y 。 多đa 行hành 放phóng 逸dật 。 造tạo 諸chư 不bất 善thiện 。 不bất 善thiện 為vi 因nhân 。 多đa 遭tao 苦khổ 逼bức 。 緣duyên 茲tư 生sanh 厭yếm 。 廣quảng 樹thụ 眾chúng 善thiện 。 又hựu 內nội 外ngoại 法pháp 。 亦diệc 互hỗ 為vi 緣duyên 。 謂vị 因nhân 農nông 夫phu 。 生sanh 稼giá 穡# 等đẳng 。 因nhân 飲ẩm 食thực 等đẳng 。 滋tư 長trưởng 有hữu 情tình 。 有hữu 情tình 無vô 情tình 。 有hữu 根căn 無vô 根căn 。 有hữu 心tâm 無vô 心tâm 。 及cập 有hữu 執chấp 受thọ 無vô 執chấp 受thọ 等đẳng 。 應ưng 知tri 皆giai 互hỗ 為vi 增tăng 上thượng 緣duyên 。 隨tùy 其kỳ 所sở 應ứng 。 例lệ 可khả 安an 立lập 。 如như 是thị 一nhất 趣thú 。 為vi 五ngũ 趣thú 緣duyên 。 一nhất 一nhất 為vi 先tiên 生sanh 一nhất 切thiết 故cố 。 或hoặc 依y 一nhất 趣thú 。 起khởi 一nhất 切thiết 因nhân 。 由do 此thử 當đương 來lai 受thọ 彼bỉ 果quả 故cố 又hựu 怖bố 惡ác 趣thú 。 修tu 諸chư 善thiện 業nghiệp 。 生sanh 人nhân 天thiên 中trung 。 於ư 人nhân 天thiên 中trung 。 嗜thị 欲dục 造tạo 罪tội 。 生sanh 諸chư 惡ác 趣thú 。 諸chư 如như 是thị 等đẳng 。 品phẩm 類loại 無vô 邊biên 。 故cố 增tăng 上thượng 緣duyên 。 所sở 生sanh 最tối 廣quảng 。 如như 是thị 用dụng 體thể 所sở 生sanh 廣quảng 故cố 。 應ưng 知tri 略lược 述thuật 此thử 增tăng 上thượng 緣duyên 。 然nhiên 契Khế 經Kinh 中trung 。 說thuyết 世thế 白bạch 法Pháp 三tam 增tăng 上thượng 者giả 。 止chỉ 惡ác 行hành 善thiện 所sở 觀quán 因nhân 。 故cố 立lập 增tăng 上thượng 名danh 。 謂vị 境cảnh 現hiện 前tiền 。 煩phiền 惱não 將tương 起khởi 。 隨tùy 觀quán 彼bỉ 一nhất 惡ác 止chỉ 善thiện 行hành 。 於ư 止chỉ 行hành 中trung 。 得đắc 增tăng 上thượng 故cố 。 契Khế 經Kinh 且thả 說thuyết 增tăng 上thượng 有hữu 三tam 非phi 餘dư 。 於ư 餘dư 無vô 增tăng 上thượng 義nghĩa 。 雖tuy 諸chư 增tăng 上thượng 義nghĩa 通thông 近cận 遠viễn 。 而nhi 就tựu 勝thắng 說thuyết 。 如như 立lập 母mẫu 名danh 。 如như 聖thánh 教giáo 中trung 說thuyết 愛ái 為vi 母mẫu 。 以dĩ 能năng 生sanh 長trưởng 諸chư 有hữu 情tình 故cố 。 非phi 餘dư 煩phiền 惱não 無vô 生sanh 長trưởng 能năng 。 勝thắng 故cố 多đa 故cố 。 繫hệ 縛phược 心tâm 故cố 。 說thuyết 愛ái 為vi 母mẫu 。 非phi 餘dư 煩phiền 惱não 。 又hựu 說thuyết 二nhị 法pháp 能năng 護hộ 世thế 間gian 。 非phi 不bất 有hữu 餘dư 悲bi 等đẳng 能năng 護hộ 。 如như 斯tư 等đẳng 類loại 。 無vô 量lượng 無vô 邊biên 。 就tựu 勝thắng 為vi 言ngôn 。 此thử 亦diệc 應ưng 爾nhĩ 。 然nhiên 上thượng 座tòa 說thuyết 。 此thử 增tăng 上thượng 緣duyên 。 但đãn 據cứ 諸chư 根căn 生sanh 心tâm 心tâm 所sở 。 此thử 宗tông 可khả 爾nhĩ 。 彼bỉ 義nghĩa 不bất 成thành 。
所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 如như 前tiền 屢lũ 辯biện 。 謂vị 彼bỉ 不bất 許hứa 有hữu 俱câu 生sanh 因nhân 。 許hứa 前tiền 生sanh 因nhân 。 義nghĩa 不bất 成thành 立lập 。 故cố 彼bỉ 所sở 說thuyết 。 但đãn 有hữu 虛hư 言ngôn 。 又hựu 說thuyết 此thử 緣duyên 。 相tướng 不bất 具cụ 足túc 。 且thả 如như 眼nhãn 識thức 生sanh 增tăng 上thượng 緣duyên 。 非phi 但đãn 眼nhãn 根căn 為vi 依y 故cố 起khởi 。 亦diệc 有hữu 大đại 種chủng 。 為vi 轉chuyển 生sanh 因nhân 轉chuyển 長trưởng 養dưỡng 因nhân 。 謂vị 諸chư 飲ẩm 食thực 。 業nghiệp 煩phiền 惱não 等đẳng 。 為vi 招chiêu 引dẫn 因nhân 。 此thử 明minh 昧muội 因nhân 。 謂vị 眼nhãn 增tăng 損tổn 。 首thủ 足túc 身thân 分phần/phân 。 為vi 任nhậm 持trì 因nhân 。 作tác 意ý 明minh 空không 。 引dẫn 助trợ 令linh 起khởi 。 如như 斯tư 等đẳng 類loại 。 非phi 彼bỉ 所sở 論luận 。 故cố 辯biện 此thử 緣duyên 。 相tướng 不bất 具cụ 足túc 。 餘dư 耳nhĩ 識thức 等đẳng 。 隨tùy 其kỳ 所sở 應ứng 。 有hữu 無vô 量lượng 緣duyên 。 非phi 彼bỉ 所sở 說thuyết 。 故cố 彼bỉ 所sở 說thuyết 。 增tăng 上thượng 緣duyên 相tương/tướng 。 但đãn 得đắc 少thiểu 分phần 。 義nghĩa 不bất 周chu 圓viên 。 然nhiên 彼bỉ 所sở 宗tông 。 亦diệc 許hứa 多đa 法pháp 。 於ư 生sanh 識thức 等đẳng 。 為vi 展triển 轉chuyển 因nhân 。 如như 何hà 此thử 緣duyên 。 唯duy 說thuyết 眼nhãn 等đẳng 。 彼bỉ 復phục 說thuyết 言ngôn 。 若nhược 法pháp 於ư 彼bỉ 。 或hoặc 生sanh 或hoặc 養dưỡng 。 可khả 說thuyết 為vi 因nhân 。 非phi 不bất 相tương 由do 可khả 有hữu 因nhân 義nghĩa 。 故cố 非phi 一nhất 切thiết 法pháp 。 皆giai 能năng 作tác 因nhân 及cập 增tăng 上thượng 緣duyên 。 不bất 相tương 由do 藉tạ 故cố 。 彼bỉ 言ngôn 非phi 理lý 。 諸chư 法pháp 生sanh 時thời 。 所sở 藉tạ 諸chư 因nhân 。 無vô 分phần/phân 限hạn 故cố 。 謂vị 不bất 可khả 說thuyết 。 此thử 法pháp 生sanh 時thời 但đãn 藉tạ 若nhược 干can 法pháp 為vi 因nhân 起khởi 。 如như 外ngoại 內nội 法Pháp 要yếu 藉tạ 時thời 方phương 眾chúng 具cụ 種chủng 子tử 。 法pháp 與dữ 非phi 法pháp 。 若nhược 合hợp 若nhược 離ly 。 餘dư 生sanh 住trụ 壞hoại 。 及cập 大đại 種chủng 等đẳng 差sai 別biệt 為vi 因nhân 。 芽nha 等đẳng 及cập 身thân 。 方phương 得đắc 生sanh 長trưởng 。 是thị 故cố 諸chư 法pháp 。 於ư 生sanh 長trưởng 時thời 。 所sở 藉tạ 眾chúng 緣duyên 。 無vô 有hữu 限hạn 數số 。 故cố 一nhất 切thiết 法pháp 。 皆giai 能năng 作tác 因nhân 及cập 增tăng 上thượng 緣duyên 。 此thử 說thuyết 為vi 善thiện 。 又hựu 彼bỉ 不bất 了liễu 能năng 作tác 因nhân 義nghĩa 。 故cố 於ư 此thử 中trung 。 不bất 能năng 信tín 受thọ 。 因nhân 即tức 能năng 作tác 。 名danh 能năng 作tác 因nhân 。 義nghĩa 不bất 相tương 違vi 。 即tức 能năng 生sanh 義nghĩa 。 或hoặc 有hữu 所sở 以dĩ 。 可khả 名danh 為vi 因nhân 。
復phục 有hữu 所sở 以dĩ 。 可khả 名danh 非phi 因nhân 。 能năng 作tác 二nhị 義nghĩa 。 名danh 能năng 作tác 因nhân 。 不bất 相tương 違vi 故cố 。 可khả 名danh 為vi 因nhân 。 不bất 相tương 由do 故cố 。 可khả 名danh 非phi 因nhân 。 故cố 能năng 作tác 因nhân 。 能năng 含hàm 二nhị 義nghĩa 。 然nhiên 不bất 相tương 違vi 。
復phục 有hữu 二nhị 種chủng 。 謂vị 於ư 所sở 生sanh 法pháp 能năng 礙ngại 不bất 能năng 礙ngại 。 不bất 能năng 礙ngại 者giả 與dữ 能năng 為vi 礙ngại 。 而nhi 不bất 礙ngại 法pháp 。 不bất 礙ngại 義nghĩa 同đồng 。 故cố 此thử 亦diệc 有hữu 少thiểu 分phần 因nhân 相tương/tướng 。 由do 相tương/tướng 不bất 明minh 不bất 共cộng 施thi 設thiết 。 除trừ 俱câu 有hữu 等đẳng 五ngũ 種chủng 勝thắng 因nhân 。 所sở 餘dư 因nhân 義nghĩa 。 若nhược 近cận 若nhược 遠viễn 。 一nhất 切thiết 說thuyết 為vi 能năng 作tác 因nhân 故cố 。 或hoặc 此thử 是thị 彼bỉ 能năng 作tác 之chi 因nhân 。 名danh 能năng 作tác 因nhân 。 是thị 此thử 與dữ 彼bỉ 轉chuyển 為vi 因nhân 義nghĩa 。 如như 是thị 因nhân 義nghĩa 。 一nhất 切thiết 法pháp 中trung 。 皆giai 容dung 得đắc 有hữu 。 故cố 一nhất 切thiết 法pháp 。 皆giai 能năng 作tác 因nhân 。 能năng 作tác 因nhân 中trung 。 已dĩ 廣quảng 思tư 擇trạch 。 今kim 因nhân 解giải 釋thích 增tăng 上thượng 緣duyên 門môn 。 故cố 復phục 略lược 辯biện 此thử 因nhân 名danh 義nghĩa 。 然nhiên 上thượng 座tòa 言ngôn 。 為vi 遮già 來lai 世thế 說thuyết 一nhất 切thiết 法pháp 。 為vi 一nhất 法pháp 因nhân 及cập 緣duyên 者giả 意ý 。 故cố 契Khế 經Kinh 說thuyết 定định 有hữu 四tứ 緣duyên 。 彼bỉ 言ngôn 但đãn 彰chương 已dĩ 無vô 明minh 鑒giám 。 豈khởi 違vi 對đối 法pháp 。 所sở 說thuyết 因nhân 緣duyên 。
說Thuyết 一Nhất 切Thiết 有Hữu 部Bộ 順Thuận 正Chánh 理Lý 論Luận 卷quyển 第đệ 十thập 九cửu