阿A 毘Tỳ 達Đạt 磨Ma 順Thuận 正Chánh 理Lý 論Luận
Quyển 12
尊Tôn 者Giả 眾Chúng 賢Hiền 造Tạo 唐Đường 玄Huyền 奘Tráng 譯Dịch

阿A 毘Tỳ 達Đạt 磨Ma 順Thuận 正Chánh 理Lý 論Luận 卷quyển 第đệ 十thập 三tam

尊tôn 者giả 眾chúng 賢hiền 造tạo

三Tam 藏Tạng 法Pháp 師sư 玄huyền 奘tráng 奉phụng 。 詔chiếu 譯dịch 。

辯Biện 差Sai 別Biệt 品Phẩm 第đệ 二nhị 之chi 五ngũ

今kim 應ưng 思tư 擇trạch 。 滅diệt 盡tận 定định 中trung 。 總tổng 滅diệt 一nhất 切thiết 。 心tâm 心tâm 所sở 法pháp 。 何hà 緣duyên 唯duy 說thuyết 滅diệt 受thọ 想tưởng 定định 。 厭yếm 逆nghịch 彼bỉ 二nhị 生sanh 此thử 定định 故cố 。 謂vị 想tưởng 與dữ 受thọ 。 能năng 為vi 見kiến 愛ái 雜tạp 染nhiễm 所sở 依y 。 故cố 偏thiên 厭yếm 逆nghịch 。 如như 是thị 二nhị 法Pháp 。 多đa 諸chư 過quá 患hoạn 。 如như 五ngũ 蘊uẩn 中trung 。 已dĩ 廣quảng 分phân 別biệt 。 故cố 偏thiên 厭yếm 逆nghịch 。 入nhập 滅diệt 盡tận 定định 。 有hữu 餘dư 師sư 言ngôn 。 諸chư 相tướng 應ưng 法pháp 。 若nhược 生sanh 若nhược 滅diệt 。 若nhược 得đắc 若nhược 斷đoạn 。 如như 是thị 等đẳng 事sự 。 無vô 不bất 同đồng 時thời 。 然nhiên 說thuyết 法Pháp 者giả 。 隨tùy 宜nghi 方phương 便tiện 。 以dĩ 種chủng 種chủng 門môn 。 差sai 別biệt 而nhi 說thuyết 。 阿a 毘tỳ 達đạt 磨ma 。 唯duy 依y 正chánh 理lý 。 分phân 別biệt 諸chư 法pháp 。 性tánh 相tướng 義nghĩa 類loại 。 判phán 決quyết 諸chư 經kinh 意ý 趣thú 權quyền 實thật 。 不bất 令linh 如như 說thuyết 定định 執chấp 非phi 餘dư 。 由do 此thử 應ưng 知tri 。 諸chư 經kinh 意ý 趣thú 。 如như 說thuyết 此thử 定định 識thức 不bất 離ly 身thân 。 當đương 知tri 心tâm 所sở 亦diệc 應ưng 不bất 離ly 。 如như 說thuyết 此thử 定định 諸chư 意ý 行hành 滅diệt 。 當đương 知tri 此thử 中trung 。 心tâm 亦diệc 應ưng 滅diệt 。 如như 斯tư 影ảnh 論luận 。 餘dư 經kinh 亦diệc 有hữu 。 如như 言ngôn 諸chư 佛Phật 。 正chánh 等đẳng 菩Bồ 提Đề 。 皆giai 不bất 放phóng 逸dật 。 以dĩ 為vi 根căn 本bổn 。 餘dư 經kinh 復phục 告cáo 阿A 難Nan 陀đà 言ngôn 。 無vô 上thượng 菩Bồ 提Đề 。 由do 精tinh 進tấn 得đắc 。 如như 說thuyết 智trí 慧tuệ 。 能năng 害hại 煩phiền 惱não 。 餘dư 經kinh 復phục 言ngôn 。 修tu 無vô 常thường 想tưởng 。 能năng 斷đoạn 欲dục 貪tham 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 譬thí 喻dụ 論luận 者giả 。 作tác 如như 是thị 言ngôn 。 滅diệt 盡tận 定định 中trung 。 唯duy 滅diệt 受thọ 想tưởng 。 以dĩ 定định 無vô 有hữu 無vô 心tâm 有hữu 情tình 。 滅diệt 定định 命mạng 終chung 。 有hữu 差sai 別biệt 故cố 。 經kinh 說thuyết 入nhập 滅diệt 定định 識thức 不bất 離ly 身thân 故cố 。 又hựu 言ngôn 壽thọ 煖noãn 識thức 互hỗ 。 不bất 相tương 離ly 故cố 。 此thử 說thuyết 非phi 理lý 。 以dĩ 一nhất 切thiết 心tâm 。 皆giai 與dữ 受thọ 想tưởng 俱câu 生sanh 滅diệt 故cố 。 有hữu 何hà 至chí 教giáo 。 證chứng 此thử 義nghĩa 成thành 。 如như 契Khế 經Kinh 說thuyết 。 眼nhãn 及cập 色sắc 為vi 緣duyên 。 生sanh 於ư 眼nhãn 識thức 。 三tam 和hòa 合hợp 觸xúc 。 俱câu 起khởi 受thọ 想tưởng 思tư 。 如như 是thị 乃nãi 至chí 。 意ý 及cập 法pháp 為vi 緣duyên 生sanh 於ư 意ý 識thức 等đẳng 。 曾tằng 無vô 處xứ 言ngôn 有hữu 第đệ 七thất 識thức 。 可khả 執chấp 彼bỉ 識thức 離ly 受thọ 想tưởng 生sanh 。 又hựu 此thử 定định 中trung 。 所sở 依y 滅diệt 故cố 。 能năng 依y 亦diệc 滅diệt 。 非phi 無vô 所sở 依y 。 諸chư 心tâm 所sở 法pháp 。 可khả 能năng 獨độc 生sanh 。 是thị 故cố 此thử 中trung 。 諸chư 心tâm 心tâm 所sở 。 一nhất 切thiết 皆giai 滅diệt 。 若nhược 謂vị 此thử 俱câu 言ngôn 顯hiển 無vô 間gian 起khởi 義nghĩa 。 如như 曼mạn 馱đà 多đa 惡ác 心tâm 起khởi 故cố 俱câu 時thời 墮đọa 落lạc 。 如như 不bất 淨tịnh 俱câu 修tu 念niệm 覺giác 支chi 。 此thử 亦diệc 應ưng 爾nhĩ 理lý 必tất 不bất 然nhiên 。 有hữu 差sai 別biệt 故cố 。 曼mạn 馱đà 多đa 等đẳng 。 契Khế 經Kinh 俱câu 言ngôn 。 理lý 實thật 應ưng 顯hiển 無vô 間gian 起khởi 義nghĩa 。 以dĩ 非phi 愛ái 業nghiệp 與dữ 非phi 愛ái 果quả 。 決quyết 定định 不bất 應ưng 同đồng 時thời 生sanh 故cố 。 又hựu 彼bỉ 經kinh 說thuyết 第đệ 五ngũ 轉chuyển 故cố 。 如như 彼bỉ 經kinh 說thuyết 。 曼mạn 馱đà 多đa 王vương 惡ác 心tâm 起khởi 故cố 。 俱câu 時thời 墮đọa 落lạc 。 此thử 顯hiển 後hậu 時thời 方phương 墮đọa 落lạc 義nghĩa 。 不bất 淨tịnh 覺giác 支chi 。 有hữu 漏lậu 無vô 漏lậu 。 性tánh 差sai 別biệt 故cố 。 起khởi 不bất 同đồng 時thời 。 此thử 經Kinh 俱câu 言ngôn 。 顯hiển 同đồng 時thời 起khởi 。 聖thánh 教giáo 正chánh 理lý 皆giai 不bất 相tương 違vi 。 故cố 此thử 言ngôn 俱câu 非phi 無vô 間gian 起khởi 。 又hựu 執chấp 俱câu 言ngôn 顯hiển 無vô 間gian 起khởi 。 有hữu 不bất 定định 過quá 。 如như 契Khế 經Kinh 說thuyết 。 樂nhạo/nhạc/lạc 俱câu 喜hỷ 俱câu 四Tứ 諦Đế 現hiện 觀quán 。 不bất 可khả 復phục 執chấp 。 此thử 同đồng 曼mạn 馱đà 多đa 等đẳng 經kinh 。 謂vị 樂nhạo/nhạc/lạc 喜hỷ 無vô 間gian 方phương 生sanh 四Tứ 諦Đế 現hiện 觀quán 。 又hựu 如như 經kinh 說thuyết 。 有hữu 貪tham 心tâm 等đẳng 。 與dữ 貪tham 俱câu 故cố 。 名danh 有hữu 貪tham 心tâm 。 此thử 不bất 應ưng 執chấp 從tùng 貪tham 無vô 間gian 所sở 起khởi 之chi 心tâm 名danh 有hữu 貪tham 心tâm 。 如như 是thị 便tiện 有hữu 太thái 過quá 之chi 失thất 。 故cố 此thử 俱câu 言ngôn 。 顯hiển 同đồng 時thời 義nghĩa 。 又hựu 受thọ 想tưởng 等đẳng 。 依y 止chỉ 心tâm 故cố 。 名danh 為vi 心tâm 所sở 。 離ly 所sở 依y 止chỉ 。 此thử 受thọ 想tưởng 等đẳng 。 應ưng 不bất 得đắc 生sanh 。 若nhược 謂vị 心tâm 作tác 等đẳng 無vô 間gian 緣duyên 。 名danh 所sở 依y 者giả 。 心tâm 亦diệc 依y 心tâm 無vô 間gian 生sanh 故cố 。 應ưng 名danh 心tâm 所sở 。 又hựu 從tùng 心tâm 所sở 無vô 間gian 生sanh 心tâm 。 心tâm 所sở 亦diệc 應ưng 成thành 所sở 依y 性tánh 。 如như 是thị 等đẳng 義nghĩa 。 至chí 六lục 因nhân 中trung 。 當đương 更cánh 廣quảng 辯biện 。 又hựu 契Khế 經Kinh 說thuyết 。 入nhập 滅diệt 定định 時thời 。 諸chư 意ý 行hành 滅diệt 。 故cố 知tri 滅diệt 定định 。 非phi 但đãn 滅diệt 此thử 受thọ 想tưởng 二nhị 法pháp 。 又hựu 識thức 相tương 續tục 。 於ư 此thử 定định 中trung 。 非phi 暫tạm 滅diệt 者giả 。 決quyết 定định 應ưng 有hữu 。 所sở 依y 所sở 緣duyên 。 與dữ 識thức 和hòa 合hợp 離ly 所sở 依y 緣duyên 。 識thức 不bất 生sanh 故cố 。 既ký 有hữu 三tam 和hòa 。 必tất 應ưng 有hữu 觸xúc 。 與dữ 觸xúc 俱câu 起khởi 。 有hữu 受thọ 想tưởng 思tư 。 則tắc 滅diệt 定định 中trung 。 受thọ 想tưởng 二nhị 法pháp 。 亦diệc 應ưng 不bất 滅diệt 。 若nhược 謂vị 如như 經kinh 說thuyết 受thọ 緣duyên 愛ái 。 然nhiên 阿A 羅La 漢Hán 。 雖tuy 有hữu 諸chư 受thọ 。 而nhi 非phi 愛ái 緣duyên 。 觸xúc 亦diệc 應ưng 爾nhĩ 。 非phi 一nhất 切thiết 觸xúc 皆giai 生sanh 受thọ 等đẳng 。 此thử 例lệ 不bất 然nhiên 。 有hữu 差sai 別biệt 故cố 。 經kinh 自tự 簡giản 言ngôn 。 若nhược 無vô 明minh 觸xúc 。 所sở 生sanh 諸chư 受thọ 。 為vi 緣duyên 生sanh 愛ái 。 諸chư 阿A 羅La 漢Hán 。 無vô 無vô 明minh 觸xúc 。 故cố 雖tuy 有hữu 受thọ 。 而nhi 不bất 生sanh 愛ái 。 曾tằng 無vô 有hữu 處xứ 簡giản 觸xúc 生sanh 受thọ 。 故cố 但đãn 有hữu 觸xúc 。 必tất 生sanh 受thọ 等đẳng 。 有hữu 餘dư 師sư 說thuyết 。 於ư 滅diệt 定định 中trung 。 雖tuy 有hữu 識thức 體thể 。 而nhi 無vô 觸xúc 者giả 。 未vị 知tri 彼bỉ 意ý 執chấp 何hà 為vi 觸xúc 。 然nhiên 一nhất 切thiết 識thức 。 必tất 託thác 所sở 依y 所sở 緣duyên 而nhi 起khởi 。 所sở 依y 緣duyên 識thức 。 三tam 法pháp 和hòa 合hợp 。 佛Phật 說thuyết 為vi 觸xúc 。 由do 觸xúc 為vi 緣duyên 。 生sanh 受thọ 想tưởng 等đẳng 。 許hứa 滅diệt 定định 中trung 有hữu 三tam 和hòa 合hợp 。 然nhiên 說thuyết 無vô 觸xúc 但đãn 有hữu 虛hư 言ngôn 。 又hựu 滅diệt 定định 中trung 。 唯duy 有hữu 心tâm 者giả 。 應ưng 無vô 思tư 慮lự 。 以dĩ 滅diệt 定định 中trung 說thuyết 諸chư 意ý 行hành 悉tất 皆giai 滅diệt 故cố 。 心tâm 若nhược 無vô 思tư 。 即tức 無vô 思tư 慮lự 。 無vô 思tư 慮lự 心tâm 。 同đồng 所sở 不bất 許hứa 。 心tâm 有hữu 作tác 業nghiệp 。 皆giai 由do 思tư 故cố 。 思tư 既ký 非phi 有hữu 。 心tâm 亦diệc 定định 無vô 。 無vô 心tâm 有hữu 情tình 。 理lý 必tất 應ưng 有hữu 。 有hữu 命mạng 等đẳng 故cố 。 異dị 於ư 命mạng 終chung 。 有hữu 情tình 色sắc 心tâm 。 非phi 決quyết 定định 有hữu 。 心tâm 若nhược 定định 有hữu 。 色sắc 亦diệc 應ưng 然nhiên 。 色sắc 有hữu 時thời 無vô 。 心tâm 亦diệc 應ưng 爾nhĩ 。 故cố 有hữu 命mạng 者giả 。 即tức 名danh 有hữu 情tình 。 然nhiên 命mạng 必tất 依y 色sắc 心tâm 隨tùy 一nhất 。 引dẫn 契Khế 經Kinh 說thuyết 。 識thức 不bất 離ly 身thân 。 於ư 定định 無vô 心tâm 。 亦diệc 無vô 違vi 害hại 。 以dĩ 即tức 於ư 此thử 所sở 依y 身thân 中trung 識thức 必tất 還hoàn 生sanh 。 故cố 言ngôn 不bất 離ly 。 謂vị 一nhất 相tương 續tục 。 眾chúng 同đồng 分phần 中trung 。 識thức 相tương 續tục 流lưu 。 非phi 畢tất 竟cánh 斷đoạn 。 譬thí 如như 鬼quỷ 病bệnh 暫tạm 不bất 發phát 時thời 。 由do 未vị 永vĩnh 除trừ 。 仍nhưng 名danh 不bất 離ly 。 引dẫn 壽thọ 煖noãn 識thức 不bất 相tương 離ly 言ngôn 。 於ư 定định 無vô 心tâm 。 亦diệc 無vô 違vi 害hại 。 唯duy 於ư 少thiểu 分phần 說thuyết 此thử 言ngôn 故cố 。 以dĩ 無vô 色sắc 中trung 都đô 無vô 有hữu 煖noãn 。 非phi 無vô 壽thọ 識thức 。 故cố 此thử 定định 中trung 。 都đô 無vô 有hữu 識thức 。 非phi 無vô 壽thọ 煖noãn 。 無vô 色sắc 界giới 中trung 。 無vô 一nhất 切thiết 色sắc 。 後hậu 當đương 廣quảng 辯biện 。 是thị 故cố 滅diệt 定định 。 必tất 無vô 有hữu 心tâm 。 然nhiên 定định 後hậu 心tâm 。 復phục 得đắc 生sanh 者giả 。 定định 前tiền 心tâm 作tác 。 等đẳng 無vô 間gian 緣duyên 。 所sở 引dẫn 攝nhiếp 故cố 。 又hựu 加gia 行hành 中trung 。 要yếu 期kỳ 勢thế 力lực 。 所sở 引dẫn 發phát 故cố 。 滅diệt 盡tận 定định 體thể 為vi 假giả 為vi 實thật 。 應ưng 言ngôn 此thử 定định 體thể 實thật 非phi 假giả 。 能năng 遮già 礙ngại 心tâm 。 令linh 不bất 生sanh 故cố 。 經kinh 主chủ 於ư 此thử 。 引dẫn 異dị 釋thích 言ngôn 。 由do 前tiền 定định 心tâm 能năng 為vi 遮già 礙ngại 。 謂vị 前tiền 定định 心tâm 。 與dữ 所sở 餘dư 心tâm 。 相tương 違vi 而nhi 起khởi 。 由do 此thử 起khởi 故cố 。 唯duy 令linh 餘dư 心tâm 暫tạm 時thời 不bất 轉chuyển 。 此thử 能năng 引dẫn 發phát 違vi 心tâm 所sở 依y 。 令linh 相tương 續tục 故cố 。 唯duy 不bất 轉chuyển 位vị 。 假giả 立lập 為vi 定định 。 無vô 別biệt 實thật 體thể 。 此thử 唯duy 不bất 轉chuyển 分phần/phân 位vị 假giả 定định 。 入nhập 前tiền 出xuất 後hậu 。 兩lưỡng 位vị 皆giai 無vô 。 故cố 假giả 說thuyết 此thử 。 是thị 有hữu 為vi 攝nhiếp 。 或hoặc 即tức 所sở 依y 。 由do 定định 心tâm 引dẫn 。 令linh 如như 是thị 起khởi 。 假giả 立lập 為vi 定định 。 若nhược 爾nhĩ 後hậu 心tâm 。 從tùng 何hà 而nhi 起khởi 。 彼bỉ 說thuyết 此thử 依y 有hữu 根căn 身thân 起khởi 。 以dĩ 有hữu 根căn 身thân 與dữ 心tâm 展triển 轉chuyển 為vi 種chủng 子tử 故cố 。 何hà 有hữu 此thử 理lý 。 應ưng 一nhất 切thiết 時thời 一nhất 切thiết 境cảnh 識thức 俱câu 時thời 起khởi 故cố 。 說thuyết 依y 前tiền 心tâm 後hậu 心tâm 起khởi 者giả 。 以dĩ 無vô 第đệ 二nhị 。 等đẳng 無vô 間gian 緣duyên 。 雖tuy 有hữu 同đồng 時thời 所sở 依y 境cảnh 界giới 。 而nhi 無vô 一nhất 切thiết 境cảnh 識thức 俱câu 起khởi 。 若nhược 執chấp 不bất 待đãi 自tự 類loại 因nhân 緣duyên 待đãi 有hữu 根căn 身thân 識thức 便tiện 起khởi 者giả 。 彼bỉ 一nhất 切thiết 位vị 。 一nhất 切thiết 境cảnh 識thức 。 何hà 法pháp 為vi 礙ngại 。 起khởi 不bất 俱câu 時thời 。 聞văn 有hữu 餘dư 師sư 。 起khởi 如như 是thị 見kiến 。 執chấp 有hữu 多đa 識thức 一nhất 身thân 俱câu 起khởi 。 今kim 觀quán 仁nhân 者giả 。 似tự 己kỷ 稟bẩm 承thừa 。 故cố 說thuyết 此thử 言ngôn 。 欲dục 符phù 彼bỉ 執chấp 。 若nhược 言ngôn 所sở 說thuyết 不bất 待đãi 前tiền 心tâm 待đãi 有hữu 根căn 身thân 後hậu 識thức 起khởi 者giả 。 據cứ 無vô 心tâm 位vị 。 作tác 如như 是thị 說thuyết 。 有hữu 根căn 身thân 中trung 。 有hữu 心tâm 種chủng 故cố 。 但đãn 從tùng 彼bỉ 起khởi 。 非phi 待đãi 前tiền 心tâm 。 有hữu 心tâm 位vị 中trung 不bất 從tùng 彼bỉ 起khởi 。 此thử 亦diệc 非phi 理lý 無vô 異dị 因nhân 果quả 。 又hựu 有hữu 心tâm 位vị 。 諸chư 識thức 起khởi 時thời 。 轉chuyển 更cánh 應ưng 待đãi 有hữu 根căn 身thân 種chủng 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 在tại 無vô 心tâm 位vị 。 有hữu 根căn 身thân 中trung 。 有hữu 違vi 餘dư 心tâm 定định 心tâm 種chủng 子tử 。 由do 此thử 損tổn 伏phục 有hữu 根căn 身thân 中trung 餘dư 心tâm 種chủng 子tử 。 應ưng 無vô 勝thắng 力lực 引dẫn 起khởi 餘dư 心tâm 。 若nhược 言ngôn 此thử 位vị 有hữu 根căn 身thân 中trung 。 有hữu 不bất 違vi 心tâm 無vô 量lượng 心tâm 種chủng 。 由do 此thử 勝thắng 力lực 餘dư 心tâm 生sanh 者giả 。 有hữu 心tâm 位vị 中trung 。 亦diệc 應ưng 同đồng 此thử 。 如như 何hà 不bất 待đãi 有hữu 根căn 身thân 生sanh 。 又hựu 如như 有hữu 執chấp 。 不bất 待đãi 自tự 類loại 種chủng 子tử 為vi 因nhân 。 穀cốc 麥mạch 等đẳng 芽nha 。 但đãn 由do 地địa 等đẳng 。 而nhi 得đắc 生sanh 起khởi 。 何hà 有hữu 智trí 人nhân 。 聞văn 不bất 嗤xuy 笑tiếu 。 又hựu 執chấp 滅diệt 定định 體thể 唯duy 是thị 假giả 。 未vị 知tri 何hà 法pháp 為vi 假giả 所sở 依y 。 非phi 離ly 假giả 依y 可khả 有hữu 假giả 法pháp 。 又hựu 唯duy 不bất 轉chuyển 其kỳ 體thể 是thị 無vô 。 如như 何hà 可khả 言ngôn 是thị 有hữu 為vi 攝nhiếp 。 此thử 前tiền 後hậu 位vị 及cập 現hiện 皆giai 無vô 。 有hữu 性tánh 恆hằng 時thời 。 不bất 可khả 得đắc 故cố 。 而nhi 言ngôn 是thị 有hữu 是thị 有hữu 為vi 攝nhiếp 。 但đãn 有hữu 虛hư 言ngôn 。 都đô 無vô 有hữu 義nghĩa 。 若nhược 言ngôn 假giả 定định 亦diệc 有hữu 所sở 依y 。 謂vị 所sở 依y 身thân 。 由do 定định 心tâm 引dẫn 。 令linh 如như 是thị 起khởi 。 假giả 立lập 為vi 定định 。 是thị 則tắc 此thử 定định 應ưng 無vô 記ký 攝nhiếp 。 非phi 無vô 記ký 法pháp 可khả 說thuyết 為vi 善thiện 。 是thị 故cố 唯duy 應ưng 依y 心tâm 心tâm 起khởi 。 非phi 前tiền 定định 心tâm 力lực 能năng 遮già 礙ngại 餘dư 心tâm 。 由do 此thử 故cố 知tri 。 離ly 前tiền 心tâm 外ngoại 定định 有hữu 別biệt 法pháp 。 能năng 遮già 礙ngại 心tâm 。 由do 此thử 法pháp 故cố 。 於ư 無vô 心tâm 位vị 。 雖tuy 有hữu 心tâm 因nhân 。 而nhi 心tâm 不bất 起khởi 。 即tức 此thử 別biệt 法pháp 。 名danh 滅diệt 盡tận 定định 。 體thể 是thị 有hữu 為vi 。 實thật 而nhi 非phi 假giả 。 修tu 觀quán 行hành 者giả 。 由do 定định 前tiền 心tâm 要yếu 期kỳ 願nguyện 力lực 。 所sở 引dẫn 發phát 故cố 。 令linh 滅diệt 盡tận 定định 勢thế 力lực 漸tiệm 微vi 。 至chí 都đô 盡tận 位vị 。 無vô 遮già 礙ngại 用dụng 。 意ý 法pháp 為vi 緣duyên 。 還hoàn 生sanh 意ý 識thức 。 由do 此thử 准chuẩn 釋thích 。 前tiền 無vô 想tưởng 定định 。 及cập 與dữ 無vô 想tưởng 。 隨tùy 其kỳ 所sở 應ứng 。 已dĩ 辯biện 二nhị 定định 。 命mạng 根căn 者giả 何hà 。 頌tụng 曰viết 。

命mạng 根căn 體thể 即tức 壽thọ 。 能năng 持trì 煖noãn 及cập 識thức 。

論luận 曰viết 。 命mạng 體thể 即tức 壽thọ 。 故cố 本bổn 論luận 言ngôn 。 云vân 何hà 命mạng 根căn 。 謂vị 三tam 界giới 壽thọ 。 異dị 名danh 雖tuy 爾nhĩ 。 自tự 體thể 未vị 詳tường 。 應ưng 更cánh 指chỉ 陳trần 。 何hà 法pháp 名danh 壽thọ 。 謂vị 有hữu 別biệt 法pháp 。 能năng 持trì 煖noãn 識thức 。 說thuyết 名danh 為vi 壽thọ 。 故cố 世Thế 尊Tôn 言ngôn 。

壽thọ 煖noãn 及cập 與dữ 識thức 。 三tam 法pháp 捨xả 身thân 時thời 。

所sở 捨xả 身thân 僵cương 仆phó 。 如như 木mộc 無vô 思tư 覺giác 。

故cố 有hữu 別biệt 法pháp 。 能năng 持trì 煖noãn 識thức 。 相tương 續tục 住trụ 因nhân 。 說thuyết 名danh 為vi 壽thọ 若nhược 爾nhĩ 此thử 壽thọ 。 何hà 法pháp 能năng 持trì 。 此thử 壽thọ 能năng 持trì 我ngã 說thuyết 是thị 業nghiệp 。 一nhất 向hướng 是thị 業nghiệp 異dị 熟thục 果quả 故cố 。 一nhất 期kỳ 生sanh 中trung 。 常thường 隨tùy 轉chuyển 故cố 。 煖noãn 非phi 一nhất 向hướng 業nghiệp 異dị 熟thục 果quả 。 識thức 二nhị 俱câu 非phi 雖tuy 有hữu 一nhất 期kỳ 常thường 隨tùy 轉chuyển 處xứ 。 而nhi 非phi 一nhất 向hướng 是thị 業nghiệp 異dị 熟thục 。 故cố 不bất 可khả 說thuyết 識thức 由do 業nghiệp 持trì 。 是thị 故cố 說thuyết 壽thọ 能năng 持trì 煖noãn 識thức 。 非phi 非phi 業nghiệp 感cảm 識thức 流lưu 轉chuyển 中trung 業nghiệp 有hữu 少thiểu 分phần 能năng 持trì 功công 用dụng 。 一nhất 同đồng 分phần/phân 中trung 。 異dị 熟thục 生sanh 識thức 。 斷đoạn 而nhi 更cánh 續tục 。 壽thọ 力lực 所sở 持trì 。 復phục 如như 何hà 知tri 。 壽thọ 能năng 持trì 煖noãn 。 要yếu 有hữu 壽thọ 者giả 。 方phương 有hữu 煖noãn 故cố 。 諸chư 無vô 煖noãn 者giả 。 亦diệc 見kiến 有hữu 壽thọ 。 故cố 知tri 壽thọ 體thể 非phi 煖noãn 所sở 持trì 。 豈khởi 不bất 無vô 壽thọ 亦diệc 見kiến 有hữu 煖noãn 。 雖tuy 亦diệc 見kiến 有hữu 非phi 此thử 所sở 論luận 。 此thử 論luận 壽thọ 識thức 俱câu 行hành 煖noãn 故cố 。 由do 此thử 故cố 知tri 。 有hữu 別biệt 實thật 法pháp 。 彼bỉ 力lực 能năng 持trì 有hữu 情tình 數số 煖noãn 。 及cập 能năng 持trì 識thức 。 說thuyết 之chi 為vi 壽thọ 。 經kinh 主chủ 於ư 此thử 。 復phục 作tác 是thị 言ngôn 。 今kim 亦diệc 不bất 言ngôn 。 全toàn 無vô 壽thọ 體thể 。 但đãn 說thuyết 壽thọ 體thể 非phi 別biệt 實thật 物vật 。 若nhược 爾nhĩ 何hà 法pháp 說thuyết 名danh 壽thọ 體thể 。 謂vị 三tam 界giới 業nghiệp 。 隨tùy 應ứng 所sở 引dẫn 六lục 處xứ 并tinh 依y 住trụ 時thời 勢thế 分phần/phân 。 由do 業nghiệp 所sở 引dẫn 六lục 處xứ 并tinh 依y 住trụ 時thời 勢thế 分phần/phân 。 相tương 續tục 決quyết 定định 。 隨tùy 應ứng 住trụ 時thời 。 爾nhĩ 所sở 時thời 住trụ 。 故cố 此thử 勢thế 分phần/phân 。 說thuyết 為vi 壽thọ 體thể 。 如như 穀cốc 種chủng 等đẳng 所sở 引dẫn 乃nãi 至chí 熟thục 時thời 勢thế 分phần/phân 。 又hựu 如như 放phóng 箭tiễn 所sở 引dẫn 乃nãi 至chí 住trụ 時thời 勢thế 分phần/phân 。 壽thọ 體thể 實thật 有hữu 。 根căn 處xứ 已dĩ 成thành 。 於ư 此thử 但đãn 應ưng 徵trưng 經kinh 主chủ 意ý 。 若nhược 處xứ 無vô 業nghiệp 所sở 引dẫn 異dị 熟thục 內nội 五ngũ 色sắc 處xứ 。 於ư 彼bỉ 或hoặc 時thời 無vô 業nghiệp 所sở 引dẫn 第đệ 六lục 意ý 處xứ 。 謂vị 於ư 長trường 時thời 起khởi 染nhiễm 污ô 識thức 。 或hoặc 善thiện 有hữu 漏lậu 。 及cập 無vô 漏lậu 識thức 。 相tương 續tục 位vị 中trung 。 無vô 業nghiệp 所sở 引dẫn 異dị 熟thục 勢thế 分phần/phân 。 說thuyết 何hà 為vi 壽thọ 。 若nhược 於ư 是thị 處xứ 。 有hữu 業nghiệp 異dị 熟thục 。 從tùng 生sanh 剎sát 那na 至chí 命mạng 終chung 位vị 。 恆hằng 無vô 間gian 轉chuyển 可khả 說thuyết 是thị 處xứ 有hữu 業nghiệp 所sở 引dẫn 住trụ 時thời 勢thế 分phần/phân 。 相tương 續tục 決quyết 定định 。 說thuyết 為vi 命mạng 根căn 。 此thử 既ký 無vô 業nghiệp 所sở 引dẫn 異dị 熟thục 住trụ 時thời 勢thế 分phần/phân 恆hằng 無vô 間gian 轉chuyển 。 云vân 何hà 可khả 說thuyết 此thử 有hữu 命mạng 根căn 。 其kỳ 理lý 既ký 然nhiên 。 為vi 說thuyết 何hà 法Pháp 。 名danh 業nghiệp 所sở 引dẫn 住trụ 時thời 勢thế 分phần/phân 。 既ký 無vô 所sở 引dẫn 住trụ 時thời 勢thế 分phần/phân 。 相tương 續tục 決quyết 定định 。 復phục 屬thuộc 於ư 誰thùy 。 既ký 無vô 如như 是thị 相tương 續tục 決quyết 定định 。 由do 何hà 義nghĩa 說thuyết 隨tùy 應ứng 住trụ 時thời 爾nhĩ 所sở 時thời 住trụ 說thuyết 為vi 壽thọ 體thể 。 是thị 故cố 經kinh 主chủ 。 於ư 此thử 義nghĩa 中trung 。 專chuyên 搆câu 多đa 言ngôn 。 都đô 無vô 所sở 表biểu 。 又hựu 所sở 引dẫn 喻dụ 。 於ư 證chứng 無vô 能năng 。 如như 種chủng 所sở 引dẫn 相tương 續tục 無vô 斷đoạn 。 乃nãi 至chí 熟thục 時thời 。 恆hằng 隨tùy 轉chuyển 故cố 。 放phóng 箭tiễn 所sở 引dẫn 相tương 續tục 無vô 斷đoạn 。 乃nãi 至chí 住trụ 時thời 。 恆hằng 隨tùy 轉chuyển 故cố 。 此thử 二nhị 可khả 有hữu 乃nãi 至chí 熟thục 時thời 住trụ 時thời 勢thế 分phần/phân 。 非phi 業nghiệp 異dị 熟thục 。 於ư 一nhất 切thiết 時thời 。 相tương 續tục 無vô 斷đoạn 可khả 言ngôn 業nghiệp 謝tạ 猶do 有hữu 所sở 引dẫn 住trụ 時thời 勢thế 分phần/phân 相tương 續tục 決quyết 定định 。 隨tùy 應ứng 住trụ 時thời 。 爾nhĩ 所sở 時thời 住trụ 。 故cố 所sở 引dẫn 喻dụ 。 於ư 證chứng 無vô 能năng 。 是thị 故cố 壽thọ 體thể 。 實thật 有hữu 別biệt 物vật 。 能năng 持trì 煖noãn 識thức 。 說thuyết 為vi 命mạng 根căn 。 如như 是thị 命mạng 根căn 。 非phi 唯duy 依y 身thân 轉chuyển 。 於ư 無vô 色sắc 界giới 。 有hữu 命mạng 根căn 故cố 。 非phi 唯duy 依y 心tâm 轉chuyển 。 處xử 無vô 心tâm 位vị 。 亦diệc 有hữu 命mạng 故cố 。 若nhược 爾nhĩ 命mạng 根căn 依y 何hà 而nhi 轉chuyển 。 此thử 依y 先tiên 世thế 能năng 引dẫn 業nghiệp 轉chuyển 及cập 依y 現hiện 世thế 眾chúng 同đồng 分phần/phân 轉chuyển 。 其kỳ 眾chúng 同đồng 分phần/phân 。 亦diệc 准chuẩn 命mạng 根căn 。 今kim 復phục 應ưng 思tư 。 諸chư 有hữu 死tử 者giả 。 為vi 壽thọ 盡tận 故cố 。 為vi 有hữu 餘dư 因nhân 。 施thi 設thiết 論luận 言ngôn 。 有hữu 壽thọ 盡tận 故cố 死tử 。 非phi 福phước 盡tận 故cố 死tử 。 廣quảng 作tác 四tứ 句cú 。 第đệ 一nhất 句cú 者giả 。 感cảm 壽thọ 異dị 熟thục 業nghiệp 力lực 盡tận 故cố 。 第đệ 二nhị 句cú 者giả 。 感cảm 富phú 樂lạc 果quả 業nghiệp 力lực 盡tận 故cố 。 第đệ 三tam 句cú 者giả 。 能năng 感cảm 二nhị 種chủng 業nghiệp 俱câu 盡tận 故cố 。 第đệ 四tứ 句cú 者giả 。 不bất 能năng 避tị 脫thoát 枉uổng 橫hoạnh/hoành 緣duyên 故cố 。 不bất 應ưng 復phục 言ngôn 捨xả 壽thọ 行hành 故cố 。 義nghĩa 已dĩ 攝nhiếp 在tại 初sơ 句cú 中trung 故cố 。 壽thọ 盡tận 位vị 中trung 福phước 盡tận 。 於ư 死tử 無vô 復phục 功công 能năng 。 故cố 俱câu 盡tận 時thời 有hữu 死tử 。 說thuyết 為vi 俱câu 盡tận 故cố 死tử 。 發phát 智trí 論luận 說thuyết 。 此thử 壽thọ 當đương 言ngôn 隨tùy 相tương 續tục 轉chuyển 。 為vi 復phục 當đương 言ngôn 一nhất 起khởi 便tiện 住trụ 。 欲dục 纏triền 有hữu 情tình 。 不bất 入nhập 無vô 想tưởng 定định 。 不bất 入nhập 滅diệt 盡tận 定định 。 當đương 言ngôn 此thử 壽thọ 隨tùy 相tương 續tục 轉chuyển 。 若nhược 入nhập 無vô 想tưởng 定định 。 若nhược 入nhập 滅diệt 盡tận 定định 。 及cập 色sắc 無vô 色sắc 廛triền 。 一nhất 切thiết 有hữu 情tình 。 當đương 言ngôn 此thử 壽thọ 一nhất 起khởi 便tiện 住trụ 。 彼bỉ 言ngôn 何hà 義nghĩa 。 若nhược 所sở 依y 身thân 。 可khả 損tổn 害hại 故cố 。 壽thọ 隨tùy 損tổn 害hại 。 是thị 名danh 第đệ 一nhất 。 隨tùy 相tương 續tục 轉chuyển 。 若nhược 所sở 依y 身thân 不bất 可khả 損tổn 害hại 。 如như 起khởi 而nhi 住trụ 。 是thị 名danh 第đệ 二nhị 。 一nhất 起khởi 便tiện 住trụ 。 初sơ 顯hiển 有hữu 障chướng 。 後hậu 顯hiển 無vô 障chướng 。 由do 此thử 決quyết 定định 有hữu 非phi 時thời 死tử 。 故cố 契Khế 經Kinh 說thuyết 。 有hữu 四tứ 得đắc 自tự 體thể 。 謂vị 有hữu 得đắc 自tự 體thể 。 唯duy 可khả 自tự 害hại 。 非phi 可khả 他tha 害hại 。 廣quảng 作tác 四tứ 句cú 。 唯duy 可khả 自tự 害hại 非phi 他tha 害hại 者giả 。 謂vị 生sanh 欲dục 界giới 戲hí 忘vong 念niệm 天thiên 意ý 憤phẫn 恚khuể 天thiên 。 彼bỉ 由do 專chuyên 習tập 增tăng 上thượng 嬉hi 戲hí 。 身thân 體thể 疲bì 勞lao 。 意ý 念niệm 忘vong 失thất 。 又hựu 由do 發phát 起khởi 增tăng 上thượng 憤phẫn 恚khuể 。 以dĩ 怨oán 恨hận 心tâm 。 更cánh 相tương 顧cố 視thị 。 是thị 故cố 於ư 彼bỉ 。 殞vẫn 沒một 非phi 餘dư 。 此thử 復phục 應ưng 說thuyết 捨xả 壽thọ 行hành 者giả 。 以dĩ 不bất 由do 他tha 自tự 捨xả 命mạng 故cố 。 唯duy 可khả 他tha 害hại 非phi 自tự 害hại 者giả 。 謂vị 處xứ 卵noãn 中trung 。 及cập 處xứ 胎thai 中trung 。 羯yết 剌lạt 藍lam 頞át 部bộ 曇đàm 閉bế 尸thi 鍵kiện 南nam 鉢bát 羅la 奢xa 佉khư 位vị 。 由do 彼bỉ 無vô 能năng 自tự 損tổn 害hại 故cố 。 俱câu 可khả 害hại 者giả 。 謂vị 餘dư 多đa 分phần 欲dục 界giới 有hữu 情tình 。 俱câu 非phi 害hại 者giả 。 謂vị 在tại 中trung 有hữu 色sắc 無vô 色sắc 界giới 。 一nhất 切thiết 有hữu 情tình 。 及cập 在tại 欲dục 界giới 。 一nhất 分phần/phân 有hữu 情tình 。 如như 那na 落lạc 迦ca 北Bắc 俱Câu 盧Lô 洲Châu 。 正chánh 住trụ 見kiến 道đạo 慈từ 定định 滅diệt 定định 及cập 無vô 想tưởng 定định 王vương 仙tiên 佛Phật 使sử 佛Phật 所sở 記ký 別biệt 達đạt 弭nhị 羅la 嗢ốt 怛đát 羅la 殑căng 耆kỳ 羅la 長Trưởng 者giả 子tử 耶Da 舍Xá 。 鳩cưu 磨ma 羅la 時thời 彼bỉ 最tối 後hậu 身thân 菩Bồ 薩Tát 。 及cập 此thử 菩Bồ 薩Tát 母mẫu 懷hoài 菩Bồ 薩Tát 胎thai 時thời 一nhất 切thiết 轉Chuyển 輪Luân 王Vương 及cập 此thử 輪Luân 王Vương 母mẫu 懷hoài 輪Luân 王Vương 胎thai 時thời 。 若nhược 爾nhĩ 何hà 故cố 契Khế 經Kinh 中trung 言ngôn 。 大đại 德đức 何hà 等đẳng 有hữu 情tình 。 所sở 得đắc 自tự 體thể 。 非phi 可khả 自tự 害hại 非phi 可khả 他tha 害hại 。 舍Xá 利Lợi 子Tử 謂vị 在tại 非Phi 想Tưởng 非Phi 非Phi 想Tưởng 處Xứ 。 受thọ 生sanh 有hữu 情tình 。 彼bỉ 輕khinh 舉cử 後hậu 以dĩ 攝nhiếp 初sơ 故cố 。 如như 餘dư 契Khế 經Kinh 。 舉cử 初sơ 攝nhiếp 後hậu 。 謂vị 如như 經kinh 說thuyết 。 初sơ 靜tĩnh 慮lự 中trung 。 有hữu 離ly 生sanh 樂nhạo/nhạc/lạc 。 此thử 舉cử 最tối 初sơ 攝nhiếp 後hậu 諸chư 地địa 。 亦diệc 有hữu 此thử 樂nhạo/nhạc/lạc 。 此thử 經Kinh 亦diệc 爾nhĩ 。 舉cử 後hậu 攝nhiếp 初sơ 。 或hoặc 除trừ 有hữu 頂đảnh 其kỳ 餘dư 無vô 色sắc 。 諸chư 靜tĩnh 慮lự 中trung 受thọ 生sanh 有hữu 情tình 。 亦diệc 如như 欲dục 界giới 戲hí 忘vong 念niệm 天thiên 意ý 憤phẫn 恚khuể 天thiên 。 唯duy 可khả 自tự 害hại 。 彼bỉ 亦diệc 由do 起khởi 如như 是thị 種chủng 類loại 。 煩phiền 惱não 力lực 故cố 。 從tùng 彼bỉ 處xứ 沒một 。 或hoặc 餘dư 無vô 色sắc 諸chư 靜tĩnh 慮lự 中trung 。 所sở 得đắc 自tự 體thể 。 可khả 為vi 自tự 地địa 聖thánh 道Đạo 所sở 害hại 。 亦diệc 上thượng 他tha 地địa 近cận 分phần/phân 所sở 害hại 。 有hữu 頂đảnh 自tự 上thượng 二nhị 害hại 俱câu 無vô 是thị 故cố 說thuyết 為vi 。 俱câu 非phi 所sở 害hại 。 豈khởi 不bất 有hữu 頂đảnh 亦diệc 為vi 他tha 地địa 聖thánh 道Đạo 所sở 害hại 。 應ưng 名danh 他tha 害hại 。 若nhược 依y 此thử 說thuyết 。 理lý 亦diệc 應ưng 通thông 。 然nhiên 今kim 言ngôn 他tha 意ý 說thuyết 上thượng 地địa 。 以dĩ 於ư 殊thù 勝thắng 事sự 亦diệc 他tha 聲thanh 轉chuyển 故cố 。 或hoặc 此thử 於ư 彼bỉ 無vô 自tự 在tại 力lực 。 方phương 說thuyết 為vi 他tha 上thượng 地địa 於ư 下hạ 。 皆giai 得đắc 自tự 在tại 。 不bất 名danh 他tha 故cố 。 然nhiên 於ư 此thử 中trung 。 應ưng 作tác 是thị 責trách 。 若nhược 佛Phật 意ý 說thuyết 。 自tự 他tha 地địa 道đạo 。 斷đoạn 諸chư 煩phiền 惱não 。 名danh 自tự 他tha 害hại 。 則tắc 不bất 應ưng 言ngôn 因nhân 自tự 他tha 害hại 便tiện 有hữu 致trí 死tử 。 非phi 因nhân 斷đoạn 惑hoặc 不bất 斷đoạn 惑hoặc 故cố 有hữu 死tử 不bất 死tử 。 又hựu 與dữ 前tiền 釋thích 理lý 不bất 相tương 應ứng 。 謂vị 那na 落lạc 迦ca 等đẳng 。 非phi 自tự 他tha 所sở 害hại 。 然nhiên 彼bỉ 尊Tôn 者Giả 。 於ư 前tiền 所sở 說thuyết 。 自tự 他tha 害hại 義nghĩa 心tâm 已dĩ 領lãnh 解giải 。 為vi 顯hiển 餘dư 義nghĩa 。 復phục 作tác 是thị 言ngôn 。 大đại 德đức 彼bỉ 諸chư 有hữu 情tình 。 為vi 從tùng 彼bỉ 處xứ 有hữu 殞vẫn 沒một 不phủ 。 舍Xá 利Lợi 子Tử 。 若nhược 彼bỉ 有hữu 情tình 。 未vị 斷đoạn 煩phiền 惱não 。 便tiện 有hữu 殞vẫn 沒một 。 已dĩ 斷đoạn 煩phiền 惱não 。 即tức 於ư 彼bỉ 處xứ 。 而nhi 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 何hà 緣duyên 尊tôn 者giả 但đãn 依y 最tối 後hậu 所sở 得đắc 自tự 體thể 。 復phục 問vấn 世Thế 尊Tôn 。 由do 彼bỉ 俱câu 無vô 自tự 他tha 害hại 故cố 。 有hữu 於ư 彼bỉ 起khởi 常thường 增tăng 上thượng 慢mạn 。 為vi 令linh 棄khí 捨xả 。 故cố 復phục 問vấn 言ngôn 。 彼bỉ 諸chư 有hữu 情tình 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 命mạng 行hành 壽thọ 行hành 。 有hữu 何hà 差sai 別biệt 。 若nhược 生sanh 法pháp 壽thọ 。 名danh 為vi 命mạng 行hành 。 不bất 生sanh 法pháp 壽thọ 。 說thuyết 為vi 壽thọ 行hành 。 有hữu 作tác 是thị 言ngôn 。 非phi 所sở 棄khí 捨xả 。 名danh 為vi 命mạng 行hành 。 是thị 所sở 棄khí 捨xả 。 名danh 為vi 壽thọ 行hành 。

復phục 有hữu 說thuyết 言ngôn 。 若nhược 神thần 足túc 果quả 。 名danh 為vi 命mạng 行hành 。 若nhược 先tiên 業nghiệp 果quả 。 名danh 為vi 壽thọ 行hành 。

復phục 有hữu 說thuyết 者giả 。 若nhược 明minh 增tăng 上thượng 生sanh 。 名danh 為vi 命mạng 行hành 。 無vô 明minh 增tăng 上thượng 生sanh 。 名danh 為vi 壽thọ 行hành 。 或hoặc 有hữu 說thuyết 者giả 。 唯duy 離ly 貪tham 者giả 相tương 續tục 所sở 得đắc 。 名danh 為vi 命mạng 行hành 。 亦diệc 有hữu 貪tham 者giả 相tương 續tục 所sở 得đắc 。 名danh 為vi 壽thọ 行hành 。 是thị 為vi 命mạng 行hành 壽thọ 行hành 差sai 別biệt 。 已dĩ 辯biện 命mạng 根căn 。 何hà 謂vị 諸chư 相tướng 。 頌tụng 曰viết 。

相tương 謂vị 諸chư 有hữu 為vi 。 先tiên 住trụ 異dị 滅diệt 性tánh 。

論luận 曰viết 。 如như 是thị 四tứ 種chủng 。 是thị 有hữu 為vi 相tương/tướng 。 顯hiển 彼bỉ 性tánh 故cố 。 得đắc 彼bỉ 相tương/tướng 名danh 。 此thử 中trung 生sanh 者giả 。 謂vị 有hữu 別biệt 法pháp 。 是thị 行hành 生sanh 位vị 。 無vô 障chướng 勝thắng 因nhân 。 由do 能năng 引dẫn 攝nhiếp 。 令linh 其kỳ 生sanh 故cố 。 能năng 引dẫn 攝nhiếp 者giả 。 謂vị 彼bỉ 生sanh 時thời 。 此thử 法pháp 能năng 為vi 彼bỉ 勝thắng 緣duyên 性tánh 。 雖tuy 諸chư 行hành 起khởi 。 皆giai 得đắc 名danh 生sanh 。 然nhiên 此thử 生sanh 名danh 。 但đãn 依y 諸chư 行hành 生sanh 位vị 無vô 障chướng 勝thắng 因nhân 而nhi 立lập 。 住trụ 謂vị 別biệt 法pháp 。 是thị 已dĩ 生sanh 未vị 壞hoại 諸chư 行hành 。 引dẫn 自tự 果quả 無vô 障chướng 勝thắng 因nhân 異dị 謂vị 別biệt 法pháp 。 是thị 行hành 相tương 續tục 後hậu 異dị 前tiền 因nhân 。 滅diệt 謂vị 別biệt 法pháp 。 是thị 俱câu 生sanh 行hành 滅diệt 壞hoại 勝thắng 因nhân 。 性tánh 是thị 體thể 義nghĩa 。 豈khởi 不bất 經kinh 說thuyết 有hữu 三tam 有hữu 為vi 。 之chi 有hữu 為vi 相tương/tướng 。 住trụ 為vi 善thiện 友hữu 。 能năng 安an 有hữu 為vi 。 何hà 故cố 不bất 說thuyết 。 契Khế 經Kinh 不bất 說thuyết 。 必tất 有hữu 所sở 因nhân 。 應ưng 為vi 開khai 示thị 。 若nhược 有hữu 諸chư 相tướng 。 唯duy 表biểu 有hữu 為vi 。 此thử 經Kinh 便tiện 說thuyết 。 非phi 此thử 住trụ 相tương/tướng 唯duy 表biểu 有hữu 為vi 。 諸chư 無vô 為vi 法Pháp 。 亦diệc 自tự 住trụ 故cố 。 或hoặc 復phục 於ư 此thử 具cụ 顯hiển 有hữu 為vi 功công 德đức 過quá 失thất 。 故cố 說thuyết 四tứ 種chủng 。 於ư 契Khế 經Kinh 中trung 。 唯duy 為vi 顯hiển 示thị 有hữu 為vi 過quá 失thất 。 故cố 但đãn 說thuyết 三tam 。 或hoặc 如như 餘dư 經kinh 。 但đãn 言ngôn 行hạnh 是thị 有hữu 生sanh 滅diệt 法pháp 。 非phi 無vô 有hữu 異dị 。 此thử 經Kinh 亦diệc 然nhiên 。 非phi 無vô 住trụ 體thể 。 觀quán 少thiểu 因nhân 故cố 。 唯duy 說thuyết 有hữu 三tam 。 故cố 四tứ 與dữ 三tam 。 無vô 相tướng 違vi 失thất 觀quán 何hà 因nhân 故cố 。 唯duy 說thuyết 有hữu 三tam 。 住trụ 通thông 有hữu 為vi 無vô 為vi 品phẩm 故cố 。 勿vật 所sở 化hóa 者giả 生sanh 如như 是thị 疑nghi 。 有hữu 為vi 無vô 為vi 。 展triển 轉chuyển 相tương 似tự 。 故cố 雖tuy 有hữu 住trụ 。 而nhi 但đãn 說thuyết 三tam 。 或hoặc 此thử 經Kinh 中trung 。 已dĩ 密mật 說thuyết 住trụ 。 以dĩ 直trực 言ngôn 三tam 。 無vô 唯duy 聲thanh 故cố 。 若nhược 異dị 此thử 者giả 。 應ưng 說thuyết 唯duy 有hữu 三tam 種chủng 有hữu 為vi 之chi 有hữu 為vi 相tương/tướng 。 或hoặc 此thử 經Kinh 中trung 。 住trụ 異dị 合hợp 說thuyết 。 不bất 爾nhĩ 住trụ 言ngôn 應ưng 成thành 無vô 用dụng 。 合hợp 說thuyết 意ý 者giả 。 為vi 顯hiển 有hữu 為vi 住trụ 必tất 兼kiêm 異dị 。 諸chư 無vô 為vi 法Pháp 。 有hữu 住trụ 無vô 異dị 。 故cố 別biệt 有hữu 為vi 。 非phi 此thử 經Kinh 中trung 言ngôn 住trụ 異dị 者giả 。 顯hiển 住trụ 即tức 異dị 。 但đãn 顯hiển 有hữu 為vi 有hữu 起khởi 有hữu 盡tận 有hữu 住trụ 有hữu 異dị 。 若nhược 謂vị 無vô 為vi 住trụ 不bất 成thành 者giả 。 此thử 不bất 應ưng 理lý 。 必tất 應ưng 成thành 故cố 。 以dĩ 當đương 成thành 立lập 有hữu 三tam 無vô 為vi 。 由do 此thử 即tức 成thành 無vô 為vi 有hữu 住trụ 。 故cố 定định 唯duy 有hữu 四tứ 有hữu 為vi 相tương/tướng 此thử 生sanh 等đẳng 相tương/tướng 。 既ký 是thị 有hữu 為vi 。 應ưng 更cánh 別biệt 有hữu 生sanh 等đẳng 四tứ 相tương/tướng 。 若nhược 更cánh 有hữu 相tương/tướng 。 便tiện 致trí 無vô 窮cùng 。 彼bỉ 更cánh 有hữu 餘dư 生sanh 等đẳng 相tương/tướng 故cố 。 實thật 許hứa 更cánh 有hữu 。 然nhiên 非phi 無vô 窮cùng 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 頌tụng 曰viết 。

此thử 有hữu 生sanh 生sanh 等đẳng 。 於ư 八bát 一nhất 有hữu 能năng 。

論luận 曰viết 。 此thử 中trung 有hữu 言ngôn 。 兼kiêm 顯hiển 定định 義nghĩa 。 意ý 顯hiển 此thử 有hữu 唯duy 四tứ 非phi 餘dư 。 此thử 謂vị 前tiền 說thuyết 四tứ 種chủng 本bổn 相tương/tướng 。 生sanh 生sanh 等đẳng 者giả 。 謂vị 四tứ 隨tùy 相tương/tướng 。 即tức 是thị 生sanh 之chi 生sanh 生sanh 。 乃nãi 至chí 滅diệt 之chi 滅diệt 滅diệt 。 諸chư 行hành 有hữu 為vi 。 由do 四tứ 本bổn 相tương/tướng 。 本bổn 相tương/tướng 有hữu 為vi 。 由do 四tứ 隨tùy 相tương/tướng 。 世Thế 尊Tôn 何hà 處xứ 說thuyết 隨tùy 相tương/tướng 耶da 。 豈khởi 不bất 此thử 經Kinh 亦diệc 說thuyết 隨tùy 相tương/tướng 。 謂vị 生sanh 等đẳng 相tương/tướng 。 亦diệc 是thị 有hữu 為vi 。 故cố 生sanh 生sanh 等đẳng 相tương/tướng 。 亦diệc 起khởi 等đẳng 性tánh 故cố 。 契Khế 經Kinh 既ký 說thuyết 。 有hữu 三tam 有hữu 為vi 。 之chi 有hữu 為vi 相tương/tướng 。 有hữu 為vi 之chi 起khởi 。 亦diệc 可khả 了liễu 知tri 。 盡tận 及cập 住trụ 異dị 。 亦diệc 可khả 了liễu 知tri 。 如như 何hà 此thử 中trung 不bất 攝nhiếp 隨tùy 相tương/tướng 。 又hựu 於ư 諸chư 相tướng 。 皆giai 有hữu 亦diệc 言ngôn 。 故cố 此thử 經Kinh 中trung 。 亦diệc 說thuyết 隨tùy 相tương/tướng 。 言ngôn 有hữu 為vi 之chi 起khởi 亦diệc 可khả 了liễu 知tri 者giả 。 起khởi 即tức 本bổn 相tương 生sanh 。 亦diệc 表biểu 生sanh 生sanh 義nghĩa 。 盡tận 及cập 住trụ 異dị 亦diệc 可khả 知tri 言ngôn 類loại 起khởi 。 亦diệc 言ngôn 應ưng 如như 理lý 釋thích 。 若nhược 不bất 爾nhĩ 者giả 。 何hà 用dụng 亦diệc 言ngôn 。 故cố 契Khế 經Kinh 中trung 。 於ư 無vô 為vi 法pháp 說thuyết 尚thượng 無vô 有hữu 起khởi 等đẳng 可khả 知tri 。 此thử 說thuyết 意ý 言ngôn 。 諸chư 無vô 為vi 法Pháp 。 尚thượng 無vô 生sanh 等đẳng 本bổn 相tương/tướng 可khả 知tri 況huống 生sanh 生sanh 等đẳng 隨tùy 相tương/tướng 可khả 得đắc 。 若nhược 不bất 爾nhĩ 者giả 。 應ưng 但đãn 說thuyết 無vô 起khởi 等đẳng 可khả 知tri 。 不bất 應ưng 言ngôn 尚thượng 。 又hựu 薄bạc 伽già 梵Phạm 。 於ư 契Khế 經Kinh 中trung 。 說thuyết 諸chư 有hữu 為vi 相tướng 復phục 有hữu 相tương/tướng 。 故cố 契Khế 經Kinh 說thuyết 色sắc 有hữu 起khởi 盡tận 。 此thử 復phục 應ưng 知tri 。 亦diệc 有hữu 起khởi 盡tận 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 又hựu 契Khế 經Kinh 說thuyết 。 老lão 死tử 生sanh 等đẳng 。 由do 此thử 故cố 知tri 。 相tương/tướng 復phục 有hữu 相tương/tướng 。 若nhược 爾nhĩ 本bổn 相tương/tướng 。 如như 所sở 相tương/tướng 法pháp 。 一nhất 一nhất 應ưng 有hữu 四tứ 種chủng 隨tùy 相tương/tướng 。 此thử 復phục 各các 四tứ 展triển 轉chuyển 無vô 窮cùng 。 無vô 斯tư 過quá 失thất 。 四tứ 本bổn 四tứ 隨tùy 。 於ư 八bát 於ư 一nhất 功công 能năng 別biệt 故cố 為vi 親thân 緣duyên 用dụng 。 名danh 曰viết 功công 能năng 。 謂vị 四tứ 本bổn 相tương/tướng 。 一nhất 一nhất 皆giai 於ư 八bát 法pháp 有hữu 用dụng 。 四tứ 種chủng 隨tùy 相tương/tướng 。 一nhất 一nhất 皆giai 於ư 一nhất 法pháp 有hữu 用dụng 。 其kỳ 義nghĩa 云vân 何hà 。 謂vị 法pháp 生sanh 時thời 。 并tinh 其kỳ 自tự 體thể 。 九cửu 法pháp 俱câu 起khởi 。 自tự 體thể 為vi 一nhất 。 相tương 隨tùy 相tương/tướng 八bát 。 本bổn 相tương/tướng 中trung 生sanh 。 除trừ 其kỳ 自tự 性tánh 。 能năng 為vi 親thân 緣duyên 。 生sanh 餘dư 八bát 法pháp 。 諸chư 法pháp 於ư 自tự 體thể 。 無vô 生sanh 等đẳng 用dụng 。 故cố 隨tùy 相tương 生sanh 生sanh 為vi 親thân 緣duyên 用dụng 。 於ư 九cửu 法pháp 內nội 。 唯duy 生sanh 本bổn 生sanh 。 此thử 生sanh 一nhất 生sanh 多đa 由do 功công 能năng 別biệt 。 故cố 生sanh 性tánh 既ký 無vô 異dị 功công 能năng 。 何hà 有hữu 別biệt 如như 受thọ 領lãnh 納nạp 性tánh 。 雖tuy 無vô 異dị 而nhi 有hữu 差sai 別biệt 。 損tổn 益ích 功công 能năng 。 又hựu 本bổn 相tương 隨tùy 相tương/tướng 。 境cảnh 有hữu 多đa 少thiểu 。 如như 五ngũ 識thức 意ý 識thức 境cảnh 有hữu 少thiểu 多đa 。 本bổn 相tương/tướng 中trung 住trụ 。 亦diệc 除trừ 自tự 性tánh 。 能năng 為vi 親thân 緣duyên 。 住trụ 餘dư 八bát 法pháp 。 隨tùy 相tương/tướng 住trụ 住trụ 。 能năng 為vi 親thân 緣duyên 。 於ư 九cửu 法pháp 中trung 。 唯duy 住trụ 本bổn 住trụ 。 謂vị 為vi 親thân 緣duyên 令linh 法pháp 暫tạm 住trụ 。 能năng 引dẫn 自tự 果quả 。 是thị 住trụ 功công 能năng 。 本bổn 相tương/tướng 中trung 異dị 。 除trừ 其kỳ 自tự 性tánh 。 能năng 為vi 親thân 緣duyên 。 異dị 餘dư 八bát 法pháp 。 隨tùy 相tương/tướng 異dị 異dị 。 能năng 為vi 親thân 緣duyên 。 於ư 九cửu 法pháp 中trung 。 唯duy 異dị 本bổn 異dị 。 本bổn 相tương/tướng 中trung 滅diệt 。 除trừ 其kỳ 自tự 性tánh 。 能năng 為vi 親thân 緣duyên 。 滅diệt 餘dư 八bát 法pháp 。 隨tùy 相tương/tướng 滅diệt 滅diệt 。 能năng 為vi 親thân 緣duyên 。 於ư 九cửu 法pháp 中trung 。 唯duy 滅diệt 本bổn 滅diệt 。 是thị 故cố 生sanh 等đẳng 相tương/tướng 復phục 有hữu 相tương/tướng 。 隨tùy 相tương/tướng 唯duy 四tứ 。 無vô 無vô 窮cùng 失thất 。 何hà 緣duyên 如như 是thị 。 分phân 別biệt 相tương/tướng 耶da 。 異dị 此thử 分phân 別biệt 。 不bất 應ưng 理lý 故cố 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 非phi 捨xả 如như 斯tư 阿a 毘tỳ 達đạt 磨ma 立lập 相tương/tướng 正chánh 理lý 。 朋bằng 順thuận 餘dư 宗tông 。 少thiểu 有hữu 能năng 立lập 有hữu 為vi 相tương/tướng 故cố 。 諸chư 有hữu 違vi 背bội 對đối 法pháp 正chánh 理lý 於ư 諸chư 相tướng 等đẳng 真chân 實thật 義nghĩa 中trung 。 所sở 生sanh 覺giác 慧tuệ 。 皆giai 為vi 迷mê 謬mậu 。 凡phàm 有hữu 所sở 說thuyết 。 莫mạc 不bất 乖quai 真chân 。 我ngã 今kim 於ư 中trung 次thứ 第đệ 廣quảng 辯biện 。 且thả 彼bỉ 經kinh 主chủ 。 緣duyên 他tha 故cố 說thuyết 。 何hà 緣duyên 如như 是thị 。 分phân 析tích 虛hư 空không 。 非phi 生sanh 等đẳng 相tương/tướng 有hữu 實thật 法pháp 體thể 。 如như 所sở 分phân 別biệt 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 無vô 定định 量lượng 故cố 。 謂vị 此thử 諸chư 相tướng 。 非phi 如như 色sắc 等đẳng 有hữu 定định 現hiện 比tỉ 。 或hoặc 至chí 教giáo 量lượng 。 證chứng 實thật 有hữu 者giả 。 豈khởi 生sanh 等đẳng 相tương/tướng 。 有hữu 實thật 法pháp 體thể 。 如như 餘dư 分phân 別biệt 不bất 爾nhĩ 若nhược 爾nhĩ 如như 是thị 所sở 言ngôn 。 非phi 生sanh 等đẳng 相tương/tướng 有hữu 實thật 法pháp 體thể 。 如như 所sở 分phân 別biệt 。 便tiện 為vi 無vô 用dụng 。 又hựu 此thử 諸chư 相tướng 。 豈khởi 如như 瓶bình 等đẳng 有hữu 定định 現hiện 比tỉ 。 或hoặc 至chí 教giáo 量lượng 。 證chứng 體thể 假giả 有hữu 。 既ký 遮già 實thật 有hữu 。 故cố 彼bỉ 定định 應ưng 許hứa 生sanh 等đẳng 相tương/tướng 體thể 是thị 假giả 有hữu 。 第đệ 三tam 計kế 有hữu 理lý 必tất 無vô 故cố 。 由do 遮già 差sai 別biệt 。 准chuẩn 知tri 定định 應ưng 非phi 許hứa 生sanh 等đẳng 。 畢tất 竟cánh 無vô 故cố 。 且thả 無vô 現hiện 量lượng 證chứng 彼bỉ 生sanh 等đẳng 體thể 是thị 假giả 有hữu 。 諍tranh 論luận 事sự 故cố 。 亦diệc 無vô 至chí 教giáo 證chứng 彼bỉ 生sanh 等đẳng 體thể 是thị 假giả 有hữu 。 無vô 處xứ 說thuyết 故cố 。 若nhược 假giả 有hữu 比tỉ 量lượng 實thật 有hữu 亦diệc 應ưng 同đồng 。 是thị 則tắc 汝nhữ 曹tào 由do 執chấp 假giả 有hữu 。 豈khởi 非phi 倒đảo 是thị 鑽toàn 攪giảo 虛hư 空không 。 證chứng 相tương/tướng 體thể 實thật 理lý 後hậu 當đương 辯biện 。 今kim 應ưng 先tiên 引dẫn 至chí 教giáo 為vi 證chứng 。 謂vị 契Khế 經Kinh 言ngôn 。 諸chư 邪tà 見kiến 者giả 。 所sở 有hữu 身thân 業nghiệp 語ngữ 業nghiệp 意ý 業nghiệp 。 諸chư 有hữu 願nguyện 求cầu 。 皆giai 如như 所sở 見kiến 。 所sở 有hữu 諸chư 行hành 皆giai 是thị 彼bỉ 類loại 。 此thử 經Kinh 意ý 說thuyết 。 生sanh 等đẳng 諸chư 行hành 。 隨tùy 彼bỉ 轉chuyển 故cố 。 彼bỉ 一nhất 果quả 故cố 。 彼bỉ 為vi 因nhân 故cố 。 名danh 為vi 彼bỉ 類loại 。 由do 此thử 經Kinh 中trung 。 說thuyết 三tam 業nghiệp 義nghĩa 。 故cố 受thọ 等đẳng 行hành 。 非phi 此thử 所sở 須tu 。 又hựu 一nhất 境cảnh 轉chuyển 故cố 。 但đãn 應ưng 隨tùy 說thuyết 一nhất 。 是thị 故cố 但đãn 應ưng 。 身thân 語ngữ 意ý 業nghiệp 。 俱câu 行hành 生sanh 等đẳng 說thuyết 為vi 諸chư 行hành 。 此thử 行hành 從tùng 彼bỉ 邪tà 見kiến 所sở 生sanh 。 是thị 邪tà 見kiến 果quả 。 故cố 名danh 彼bỉ 類loại 。 若nhược 謂vị 如như 是thị 所sở 釋thích 不bất 然nhiên 。 汝nhữ 於ư 此thử 經Kinh 。 更cánh 說thuyết 何hà 義nghĩa 。 然nhiên 我ngã 所sở 釋thích 。 於ư 義nghĩa 無vô 違vi 。 又hựu 三tam 相tương/tướng 經kinh 足túc 為vi 至chí 教giáo 。 謂vị 彼bỉ 經kinh 說thuyết 。 有hữu 三tam 有hữu 為vi 。 之chi 有hữu 為vi 相tương/tướng 。 有hữu 為vi 之chi 起khởi 。 亦diệc 可khả 了liễu 知tri 。 盡tận 及cập 住trụ 異dị 。 亦diệc 可khả 了liễu 知tri 。 若nhược 異dị 此thử 者giả 。 經kinh 但đãn 應ưng 言ngôn 。 三tam 有hữu 為vi 相tướng 。 謂vị 諸chư 有hữu 為vi 起khởi 盡tận 住trụ 異dị 。 是thị 則tắc 再tái 說thuyết 有hữu 為vi 之chi 言ngôn 。 及cập 亦diệc 可khả 知tri 。 皆giai 應ưng 無vô 用dụng 。 汝nhữ 執chấp 生sanh 等đẳng 。 三tam 有hữu 為vi 相tướng 。 離ly 所sở 相tương/tướng 法pháp 。 無vô 別biệt 有hữu 體thể 。 應ưng 求cầu 此thử 文văn 有hữu 何hà 義nghĩa 趣thú 。 若nhược 謂vị 不bất 說thuyết 有hữu 為vi 之chi 言ngôn 。 則tắc 不bất 了liễu 知tri 誰thùy 之chi 相tướng 者giả 。 說thuyết 有hữu 為vi 相tương/tướng 。 足túc 可khả 了liễu 知tri 。 相tương/tướng 屬thuộc 有hữu 為vi 。 無vô 勞lao 此thử 說thuyết 。 既ký 離ly 此thử 說thuyết 。 義nghĩa 亦diệc 得đắc 成thành 。 然nhiên 標tiêu 釋thích 中trung 。 皆giai 置trí 第đệ 六lục 。 故cố 知tri 能năng 相tương/tướng 。 離ly 所sở 相tương/tướng 有hữu 。 現hiện 見kiến 以dĩ 餘dư 表biểu 示thị 餘dư 故cố 。 若nhược 謂vị 亦diệc 見kiến 置trí 第đệ 六lục 聲thanh 然nhiên 非phi 異dị 體thể 。 故cố 因nhân 不bất 定định 。 豈khởi 不bất 能năng 相tương 離ly 所sở 相tương/tướng 無vô 。 是thị 則tắc 經kinh 文văn 應ưng 如như 向hướng 說thuyết 。 離ly 第đệ 六lục 轉chuyển 。 義nghĩa 亦diệc 成thành 故cố 。 又hựu 彼bỉ 所sở 引dẫn 。 無vô 異dị 第đệ 六lục 。 釋thích 此thử 經Kinh 文văn 。 因nhân 亦diệc 不bất 定định 。 如như 何hà 由do 此thử 定định 判phán 經kinh 文văn 。 所sở 說thuyết 三tam 相tương/tướng 。 是thị 假giả 非phi 實thật 。 又hựu 彼bỉ 所sở 言ngôn 。 天thiên 愛ái 汝nhữ 等đẳng 執chấp 文văn 迷mê 義nghĩa 。 薄bạc 伽già 梵Phạm 說thuyết 。 義nghĩa 是thị 所sở 依y 。 何hà 謂vị 此thử 經Kinh 所sở 說thuyết 實thật 義nghĩa 。 謂vị 愚ngu 夫phu 類loại 。 無vô 明minh 所sở 盲manh 。 於ư 行hành 相tương 續tục 。 執chấp 我ngã 我ngã 所sở 。 長trường 夜dạ 於ư 中trung 。 而nhi 生sanh 耽đam 著trước 。 世Thế 尊Tôn 為vi 斷đoạn 彼bỉ 執chấp 著trước 故cố 。 顯hiển 行hành 相tương 續tục 體thể 是thị 有hữu 為vi 及cập 緣duyên 生sanh 性tánh 。 故cố 作tác 是thị 說thuyết 。 有hữu 三tam 有hữu 為vi 。 之chi 有hữu 為vi 相tương/tướng 。 非phi 顯hiển 諸chư 行hành 一nhất 剎sát 那na 中trung 。 具cụ 有hữu 三tam 相tương/tướng 。 由do 一nhất 剎sát 那na 起khởi 等đẳng 三tam 相tương/tướng 。 不bất 可khả 知tri 故cố 。 非phi 不bất 可khả 知tri 。 應ưng 立lập 為vi 相tương/tướng 。 故cố 此thử 契Khế 經Kinh 。 復phục 作tác 是thị 說thuyết 。 有hữu 為vi 之chi 起khởi 。 亦diệc 可khả 了liễu 知tri 。 盡tận 及cập 住trụ 異dị 。 亦diệc 可khả 知tri 者giả 。 今kim 謂vị 彼bỉ 釋thích 不bất 應ưng 經kinh 義nghĩa 。 且thả 不bất 應ưng 許hứa 行hành 相tương 續tục 中trung 但đãn 有hữu 一nhất 起khởi 一nhất 盡tận 一nhất 異dị 。 設thiết 復phục 許hứa 有hữu 。 亦diệc 不bất 應ưng 說thuyết 。 以dĩ 執chấp 我ngã 者giả 。 雖tuy 不bất 曾tằng 聞văn 行hành 相tương 續tục 中trung 有hữu 起khởi 盡tận 等đẳng 。 而nhi 亦diệc 自tự 然nhiên 能năng 了liễu 知tri 故cố 。 彼bỉ 雖tuy 了liễu 知tri 。 而nhi 猶do 執chấp 我ngã 。 故cố 復phục 為vi 說thuyết 則tắc 為vi 唐đường 捐quyên 。 先tiên 已dĩ 了liễu 知tri 。 我ngã 執chấp 猶do 盛thịnh 。 今kim 欲dục 除trừ 遣khiển 。 而nhi 復phục 為vi 說thuyết 。 應ưng 審thẩm 思tư 議nghị 。 世Thế 尊Tôn 設thiết 教giáo 。 於ư 所sở 化hóa 者giả 。 何hà 所sở 益ích 耶da 。 然nhiên 諸chư 異dị 生sanh 。 於ư 行hành 相tương 續tục 。 迷mê 細tế 生sanh 滅diệt 。 執chấp 我ngã 我ngã 所sở 。 世Thế 尊Tôn 欲dục 令linh 。 遣khiển 所sở 執chấp 故cố 。 顯hiển 示thị 諸chư 行hành 一nhất 相tương 續tục 中trung 有hữu 多đa 剎sát 那na 生sanh 滅diệt 差sai 別biệt 。 故cố 作tác 是thị 說thuyết 。 有hữu 三tam 有hữu 為vi 。 之chi 有hữu 為vi 相tương/tướng 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 如như 是thị 說thuyết 經Kinh 。 深thâm 成thành 有hữu 用dụng 。 若nhược 謂vị 諸chư 行hành 剎sát 那na 。 生sanh 等đẳng 非phi 彼bỉ 現hiện 見kiến 說thuyết 無vô 益ích 者giả 。 汝nhữ 等đẳng 於ư 此thử 。 亦diệc 不bất 現hiện 見kiến 。 豈khởi 不bất 求cầu 理lý 。 非phi 不bất 了liễu 知tri 。 若nhược 不bất 了liễu 知tri 剎sát 那na 生sanh 等đẳng 。 必tất 無vô 能năng 捨xả 。 我ngã 我ngã 所sở 執chấp 。 唯duy 佛Phật 能năng 設thiết 。 方phương 便tiện 善thiện 巧xảo 。 令linh 彼bỉ 求cầu 理lý 而nhi 得đắc 了liễu 知tri 。 先tiên 不bất 了liễu 知tri 。 故cố 生sanh 我ngã 見kiến 。 今kim 了liễu 知tri 故cố 。 我ngã 見kiến 便tiện 捨xả 故cố 知tri 此thử 說thuyết 。 三tam 有hữu 為vi 相tướng 。 唯duy 約ước 剎sát 那na 。 非phi 據cứ 相tương 續tục 然nhiên 剎sát 那na 生sanh 等đẳng 。 雖tuy 非phi 現hiện 見kiến 而nhi 說thuyết 有hữu 用dụng 。 汝nhữ 所sở 釋thích 經kinh 義nghĩa 由do 無vô 用dụng 故cố 。 必tất 不bất 應ưng 理lý 。 故cố 我ngã 解giải 經kinh 。 非phi 同đồng 汝nhữ 釋thích 。 又hựu 汝nhữ 應ưng 說thuyết 。 無vô 明minh 所sở 盲manh 。 行hành 相tương 續tục 中trung 。 起khởi 我ngã 見kiến 者giả 。 於ư 行hành 相tương 續tục 生sanh 等đẳng 諸chư 相tướng 。 未vị 聞văn 說thuyết 前tiền 為vi 現hiện 見kiến 不phủ 。 若nhược 言ngôn 現hiện 見kiến 。 便tiện 越việt 所sở 宗tông 。 或hoặc 復phục 為vi 說thuyết 。 應ưng 成thành 無vô 用dụng 。 若nhược 不bất 現hiện 見kiến 。 佛Phật 為vi 說thuyết 後hậu 應ưng 亦diệc 不bất 知tri 。 無vô 異dị 因nhân 故cố 。 若nhược 言ngôn 教giáo 力lực 令linh 其kỳ 知tri 者giả 。 剎sát 那na 諸chư 相tướng 。 理lý 亦diệc 應ưng 同đồng 。 若nhược 相tương 續tục 相tương/tướng 麁thô 易dị 知tri 者giả 。 離ly 佛Phật 教giáo 力lực 。 彼bỉ 亦diệc 應ưng 知tri 。 若nhược 諸chư 行hành 中trung 。 相tương 續tục 諸chư 相tướng 。 雖tuy 非phi 現hiện 見kiến 。 而nhi 許hứa 教giáo 力lực 。 令linh 其kỳ 了liễu 知tri 。 能năng 治trị 我ngã 執chấp 。 剎sát 那na 諸chư 相tướng 。 亦diệc 應ưng 如như 是thị 。 如như 何hà 乃nãi 言ngôn 剎sát 那na 生sanh 等đẳng 。 非phi 彼bỉ 現hiện 見kiến 。 說thuyết 無vô 所sở 益ích 。 然nhiên 諸chư 行hành 中trung 相tương 續tục 生sanh 等đẳng 。 誰thùy 不bất 能năng 了liễu 。 而nhi 更cánh 須tu 說thuyết 。 故cố 彼bỉ 所sở 釋thích 。 違vi 經kinh 義nghĩa 理lý 。 又hựu 一nhất 剎sát 那na 生sanh 等đẳng 諸chư 相tướng 。 微vi 細tế 覺giác 慧tuệ 。 所sở 能năng 了liễu 知tri 。 謂vị 於ư 剎sát 那na 無vô 間gian 。 展triển 轉chuyển 善thiện 觀quán 察sát 者giả 。 能năng 了liễu 知tri 故cố 。 微vi 細tế 覺giác 慧tuệ 。 由do 教giáo 力lực 生sanh 。 了liễu 行hành 無vô 常thường 。 能năng 除trừ 我ngã 執chấp 。 既ký 是thị 微vi 細tế 覺giác 慧tuệ 所sở 知tri 。 言ngôn 一nhất 剎sát 那na 起khởi 等đẳng 三tam 相tương/tướng 不bất 可khả 知tri 者giả 。 非phi 如như 理lý 說thuyết 。 又hựu 彼bỉ 所sở 說thuyết 。 非phi 不bất 可khả 知tri 應ưng 立lập 相tương/tướng 者giả 。 不bất 應ưng 定định 說thuyết 。 不bất 可khả 知tri 故cố 。 為vi 非phi 相tướng 因nhân 受thọ 等đẳng 諸chư 相tướng 。 麁thô 覺giác 慧tuệ 者giả 。 不bất 能năng 了liễu 知tri 。 非phi 非phi 相tướng 故cố 。 言ngôn 不bất 可khả 知tri 。 便tiện 非phi 相tướng 者giả 。 如như 是thị 所sở 說thuyết 。 非phi 應ưng 理lý 論luận 。 又hựu 此thử 經Kinh 言ngôn 。 有hữu 為vi 之chi 起khởi 。 亦diệc 可khả 了liễu 知tri 。 盡tận 及cập 住trụ 異dị 。 亦diệc 可khả 知tri 者giả 。 依y 剎sát 那na 說thuyết 。 此thử 經Kinh 意ý 說thuyết 。 剎sát 那na 起khởi 等đẳng 。 審thẩm 觀quán 察sát 時thời 。 可khả 了liễu 知tri 故cố 。 世Thế 尊Tôn 為vi 勸khuyến 諸chư 受thọ 化hóa 者giả 。 令linh 審thẩm 觀quán 察sát 。 故cố 說thuyết 此thử 言ngôn 。 又hựu 經kinh 主chủ 言ngôn 。 然nhiên 經kinh 重trùng 說thuyết 有hữu 為vi 言ngôn 者giả 。 令linh 知tri 此thử 相tương/tướng 表biểu 是thị 有hữu 為vi 。 勿vật 謂vị 此thử 相tương/tướng 表biểu 有hữu 為vi 有hữu 。 如như 居cư 白bạch 鷺lộ 表biểu 水thủy 非phi 無vô 。 如như 是thị 所sở 言ngôn 。 違vi 自tự 宗tông 義nghĩa 。 許hứa 未vị 生sanh 位vị 有hữu 為vi 有hữu 者giả 。 可khả 說thuyết 非phi 生sanh 表biểu 有hữu 為vi 有hữu 。 以dĩ 未vị 生sanh 時thời 彼bỉ 先tiên 有hữu 故cố 。 既ký 未vị 生sanh 位vị 。 執chấp 有hữu 為vi 無vô 。 豈khởi 得đắc 非phi 生sanh 表biểu 有hữu 為vi 有hữu 。 白bạch 鷺lộ 表biểu 水thủy 。 正chánh 是thị 彼bỉ 宗tông 。 生sanh 表biểu 有hữu 為vi 有hữu 性tánh 同đồng 喻dụ 。 若nhược 生sanh 不bất 表biểu 。 本bổn 無vô 今kim 有hữu 。 有hữu 為vi 有hữu 者giả 便tiện 似tự 亦diệc 撥bát 。 唯duy 許hứa 有hữu 為vi 是thị 有hữu 宗tông 義nghĩa 。 彼bỉ 執chấp 有hữu 為vi 唯duy 得đắc 自tự 體thể 。 即tức 說thuyết 名danh 生sanh 。 生sanh 體thể 即tức 是thị 有hữu 為vi 有hữu 性tánh 。 生sanh 與dữ 有hữu 為vi 。 既ký 無vô 別biệt 體thể 。 有hữu 為vi 與dữ 有hữu 。 復phục 無vô 差sai 別biệt 。 如như 何hà 此thử 相tương/tướng 。 能năng 表biểu 有hữu 為vi 不bất 表biểu 於ư 有hữu 。 又hựu 若nhược 為vi 此thử 重trùng 說thuyết 有hữu 為vi 。 前tiền 所sở 說thuyết 言ngôn 。 便tiện 為vi 無vô 用dụng 。 有hữu 為vi 之chi 起khởi 。 亦diệc 可khả 知tri 等đẳng 。 足túc 能năng 成thành 立lập 如như 斯tư 義nghĩa 故cố 。 是thị 故cố 此thử 言ngôn 。 應ưng 表biểu 別biệt 義nghĩa 。 彼bỉ 上thượng 座tòa 言ngôn 。 若nhược 不bất 重trùng 說thuyết 有hữu 為vi 言ngôn 者giả 。 則tắc 不bất 了liễu 知tri 。 有hữu 為vi 之chi 相tướng 。 為vi 表biểu 何hà 義nghĩa 此thử 為vi 能năng 表biểu 。 有hữu 色sắc 等đẳng 性tánh 。 為vi 復phục 能năng 表biểu 有hữu 味vị 等đẳng 性tánh 為vi 或hoặc 能năng 表biểu 善thiện 惡ác 等đẳng 性tánh 。 為vi 遣khiển 斯tư 惑hoặc 。 重trùng 說thuyết 有hữu 為vi 。 彼bỉ 亦diệc 非phi 理lý 。 已dĩ 說thuyết 有hữu 三tam 有hữu 為vi 之chi 相tướng 。 何hà 容dung 此thử 相tương/tướng 表biểu 有hữu 色sắc 等đẳng 。 非phi 於ư 別biệt 法pháp 無vô 差sai 別biệt 相tướng 。 應ưng 與dữ 彼bỉ 法pháp 為vi 差sai 別biệt 相tương/tướng 。 又hựu 經kinh 當đương 說thuyết 。 有hữu 為vi 之chi 起khởi 亦diệc 可khả 知tri 等đẳng 。 於ư 無vô 為vi 中trung 。 當đương 復phục 遮già 此thử 起khởi 等đẳng 三tam 相tương/tướng 。 由do 斯tư 足túc 了liễu 此thử 相tương/tướng 分phân 明minh 表biểu 有hữu 為vi 性tánh 。 何hà 須tu 重trùng 說thuyết 。 又hựu 彼bỉ 何hà 容dung 疑nghi 此thử 諸chư 相tướng 能năng 表biểu 示thị 餘dư 有hữu 色sắc 等đẳng 性tánh 。 由do 有hữu 色sắc 等đẳng 是thị 自tự 相tương/tướng 故cố 。 起khởi 等đẳng 表biểu 此thử 應ưng 成thành 自tự 相tương/tướng 。 不bất 應ưng 一nhất 體thể 自tự 相tương/tướng 有hữu 三tam 。 如như 何hà 契Khế 經Kinh 說thuyết 有hữu 三tam 相tương/tướng 。 故cố 彼bỉ 於ư 此thử 無vô 容dung 致trí 疑nghi 。 又hựu 當đương 亦diệc 言ngôn 兼kiêm 表biểu 集tập 義nghĩa 。 令linh 知tri 三tam 相tương/tướng 表biểu 一nhất 有hữu 為vi 。 無vô 容dung 疑nghi 此thử 別biệt 有hữu 所sở 表biểu 。 是thị 故cố 彼bỉ 執chấp 。 亦diệc 定định 非phi 善thiện 。 又hựu 彼bỉ 依y 何hà 如như 何hà 施thi 設thiết 。 諸chư 有hữu 為vi 相tướng 。 且thả 彼bỉ 經kinh 主chủ 。 朋bằng 上thượng 座tòa 宗tông 。 作tác 如như 是thị 說thuyết 。 諸chư 行hành 相tương 續tục 。 初sơ 起khởi 名danh 生sanh 。 終chung 盡tận 位vị 中trung 。 說thuyết 名danh 為vi 滅diệt 。 中trung 間gian 相tương 續tục 隨tùy 轉chuyển 名danh 住trụ 。 此thử 前tiền 後hậu 別biệt 。 名danh 為vi 住trụ 異dị 。 復phục 謂vị 世Thế 尊Tôn 依y 如như 是thị 義nghĩa 。 說thuyết 難Nan 陀Đà 言ngôn 。 是thị 善thiện 男nam 子tử 。 善thiện 知tri 受thọ 生sanh 。 善thiện 知tri 受thọ 住trụ 。 及cập 善thiện 知tri 受thọ 衰suy 異dị 壞hoại 滅diệt 。 諸chư 行hành 相tương 續tục 名danh 何hà 所sở 詮thuyên 。 謂vị 諸chư 有hữu 為vi 無vô 間gian 流lưu 轉chuyển 。 此thử 復phục 何hà 法pháp 為vi 其kỳ 自tự 性tánh 。 是thị 假giả 有hữu 法pháp 。 寧ninh 求cầu 自tự 性tánh 。 然nhiên 諸chư 剎sát 那na 。 展triển 轉chuyển 相tương 似tự 。 因nhân 果quả 相tương 繼kế 。 諸chư 行hành 感cảm 赴phó 。 連liên 環hoàn 無vô 斷đoạn 。 說thuyết 名danh 相tướng 續tục 。 若nhược 爾nhĩ 相tương 續tục 說thuyết 有hữu 一nhất 生sanh 。 不bất 應ưng 正chánh 理lý 。 非phi 俱câu 起khởi 故cố 。 若nhược 謂vị 無vô 量lượng 諸chư 行hành 剎sát 那na 。 無vô 間gian 缺khuyết 生sanh 名danh 為vi 相tương 續tục 。 如như 何hà 可khả 說thuyết 相tương 續tục 有hữu 生sanh 。 彼bỉ 依y 已dĩ 生sanh 未vị 滅diệt 諸chư 行hành 。 方phương 可khả 建kiến 立lập 有hữu 為vi 法pháp 生sanh 。 非phi 於ư 未vị 生sanh 及cập 已dĩ 滅diệt 故cố 。 又hựu 此thử 相tương 續tục 。 既ký 是thị 假giả 有hữu 。 為vi 唯duy 現hiện 在tại 。 是thị 此thử 所sở 依y 為vi 復phục 通thông 依y 。 過quá 去khứ 現hiện 在tại 。 若nhược 唯duy 現hiện 在tại 。 是thị 此thử 所sở 依y 。 此thử 則tắc 不bất 應ưng 說thuyết 為vi 假giả 有hữu 。 一nhất 剎sát 那na 法pháp 。 獨độc 為vi 相tương 續tục 假giả 法pháp 所sở 依y 。 不bất 應ưng 理lý 故cố 。 然nhiên 依y 多đa 法pháp 總tổng 立lập 為vi 一nhất 。 是thị 假giả 有hữu 相tương/tướng 。 如như 瓶bình 如như 行hành 。 若nhược 此thử 通thông 依y 。 過quá 去khứ 現hiện 在tại 。 以dĩ 相tương 續tục 假giả 前tiền 生sanh 剎sát 那na 及cập 現hiện 在tại 法pháp 。 為vi 所sở 依y 故cố 。 是thị 則tắc 相tương 續tục 生sanh 義nghĩa 應ưng 無vô 。 不bất 可khả 言ngôn 生sanh 在tại 過quá 去khứ 故cố 。 又hựu 法pháp 現hiện 在tại 。 則tắc 非phi 相tướng 續tục 若nhược 是thị 相tương 續tục 。 非phi 現hiện 在tại 故cố 。 既ký 唯duy 現hiện 在tại 可khả 立lập 有hữu 生sanh 。 應ưng 唯duy 剎sát 那na 不bất 名danh 相tướng 續tục 。 若nhược 無vô 此thử 義nghĩa 。 應ưng 違vi 契Khế 經Kinh 。 故cố 契Khế 經Kinh 言ngôn 。 或hoặc 有hữu 一nhất 類loại 。 其kỳ 身thân 安an 住trụ 。 乃nãi 至chí 百bách 年niên 。 非phi 一nhất 剎sát 那na 可khả 百bách 年niên 住trụ 。 誰thùy 言ngôn 一nhất 念niệm 。 身thân 住trụ 百bách 年niên 。 但đãn 說thuyết 此thử 身thân 相tướng 似tự 相tương 續tục 中trung 不bất 間gian 起khởi 異dị 類loại 剎sát 那na 。 謂vị 身thân 前tiền 前tiền 剎sát 那na 無vô 間gian 。 後hậu 後hậu 相tương 似tự 剎sát 那na 續tục 生sanh 。 假giả 說thuyết 一nhất 身thân 百bách 年niên 安an 住trụ 。 此thử 於ư 經kinh 說thuyết 有hữu 何hà 相tương 違vi 。 又hựu 不bất 應ưng 言ngôn 相tương 續tục 有hữu 住trụ 。 以dĩ 於ư 多đa 念niệm 立lập 相tương 續tục 名danh 。 多đa 念niệm 必tất 無vô 俱câu 時thời 住trụ 故cố 。 豈khởi 不bất 共cộng 許hứa 剎sát 那na 分phần/phân 位vị 及cập 眾chúng 同đồng 分phần/phân 三tam 現hiện 在tại 成thành 。 如như 何hà 乃nãi 言ngôn 無vô 相tướng 續tục 住trụ 。 若nhược 無vô 相tướng 續tục 。 後hậu 二nhị 應ưng 無vô 。 此thử 同đồng 前tiền 經kinh 。 應ưng 如như 理lý 釋thích 。 謂vị 後hậu 二nhị 種chủng 。 假giả 立lập 現hiện 名danh 。 於ư 此thử 亦diệc 應ưng 假giả 立lập 生sanh 等đẳng 。 許hứa 三tam 世thế 有hữu 。 此thử 義nghĩa 可khả 然nhiên 。 若nhược 說thuyết 過quá 去khứ 未vị 來lai 無vô 體thể 。 唯duy 有hữu 現hiện 在tại 。 一nhất 剎sát 那na 中trung 。 如như 何hà 執chấp 有hữu 相tương 續tục 生sanh 等đẳng 。 非phi 前tiền 剎sát 那na 諸chư 行hành 未vị 滅diệt 。

爾nhĩ 時thời 即tức 有hữu 後hậu 剎sát 那na 生sanh 。 如như 何hà 執chấp 此thử 二nhị 共cộng 有hữu 一nhất 生sanh 相tương/tướng 。 又hựu 一nhất 剎sát 那na 如như 何hà 非phi 有hữu 生sanh 滅diệt 二nhị 相tương/tướng 俱câu 時thời 建kiến 立lập 。 又hựu 諸chư 剎sát 那na 展triển 轉chuyển 相tương 似tự 。

時thời 無vô 間gian 缺khuyết 。 諸chư 行hành 生sanh 時thời 。 容dung 可khả 執chấp 有hữu 相tương 續tục 生sanh 等đẳng 。 若nhược 時thời 善thiện 識thức 剎sát 那na 無vô 間gian 。 不bất 善thiện 識thức 生sanh 。 復phục 於ư 此thử 識thức 剎sát 那na 無vô 間gian 。 無vô 記ký 識thức 起khởi 。

爾nhĩ 時thời 前tiền 後hậu 識thức 性tánh 不bất 同đồng 。 如như 何hà 執chấp 有hữu 相tương 續tục 生sanh 等đẳng 。 若nhược 言ngôn 前tiền 後hậu 是thị 一nhất 識thức 類loại 。 亦diệc 得đắc 說thuyết 名danh 相tướng 似tự 相tương 續tục 。 則tắc 此thử 相tương 續tục 。 應ưng 無vô 有hữu 生sanh 。 從tùng 無vô 始thỉ 時thời 來lai 。 一nhất 識thức 相tương 續tục 故cố 。 乃nãi 至chí 未vị 入nhập 無Vô 餘Dư 涅Niết 槃Bàn 。 此thử 相tương 續tục 住trụ 應ưng 無vô 有hữu 滅diệt 。 又hựu 善thiện 識thức 剎sát 那na 已dĩ 生sanh 已dĩ 滅diệt 不bất 善thiện 起khởi 。 不bất 善thiện 識thức 剎sát 那na 已dĩ 生sanh 已dĩ 滅diệt 無vô 記ký 起khởi 。 豈khởi 不bất 爾nhĩ 時thời 一nhất 剎sát 那na 頃khoảnh 。 生sanh 滅diệt 二nhị 相tương/tướng 俱câu 時thời 建kiến 立lập 。 如như 遮già 諸chư 行hành 相tương 續tục 有hữu 生sanh 。 如như 是thị 亦diệc 應ưng 類loại 遮già 住trụ 滅diệt 。 誰thùy 有hữu 身thân 心tâm 無vô 狂cuồng 亂loạn 者giả 。 能năng 執chấp 已dĩ 滅diệt 未vị 生sanh 有hữu 住trụ 。 或hoặc 一nhất 剎sát 那na 。 執chấp 有hữu 相tương 續tục 。 又hựu 若nhược 不bất 許hứa 色sắc 等đẳng 諸chư 行hành 一nhất 一nhất 剎sát 那na 皆giai 有hữu 生sanh 滅diệt 。 則tắc 譬thí 喻dụ 者giả 亦diệc 執chấp 有hữu 為vi 經kinh 多đa 時thời 住trụ 。 便tiện 與dữ 外ngoại 道đạo 。 勝thắng 論luận 等đẳng 師sư 執chấp 有hữu 何hà 別biệt 。 而nhi 言ngôn 最tối 後hậu 剎sát 那na 滅diệt 故cố 。 一nhất 一nhất 剎sát 那na 皆giai 有hữu 滅diệt 者giả 。 彼bỉ 豈khởi 不bất 名danh 心tâm 蘊uẩn 餘dư 事sự 口khẩu 說thuyết 餘dư 事sự 。 以dĩ 破phá 他tha 宗tông 。 又hựu 唯duy 法pháp 無vô 名danh 滅diệt 性tánh 故cố 。 彼bỉ 宗tông 滅diệt 性tánh 法pháp 無vô 為vi 體thể 。 是thị 則tắc 諸chư 法pháp 應ưng 非phi 無vô 常thường 。 非phi 諸chư 法pháp 無vô 可khả 名danh 法pháp 故cố 。 若nhược 即tức 諸chư 法pháp 說thuyết 為vi 無vô 常thường 。 不bất 應ưng 滅diệt 性tánh 。 以dĩ 無vô 為vi 體thể 。 以dĩ 法pháp 皆giai 用dụng 有hữu 為vi 性tánh 故cố 。 滅diệt 相tương/tướng 之chi 體thể 。 名danh 為vi 滅diệt 性tánh 。 非phi 無vô 有hữu 體thể 可khả 立lập 性tánh 名danh 。 如như 何hà 彼bỉ 宗tông 可khả 言ngôn 滅diệt 性tánh 。 又hựu 言ngôn 。 諸chư 行hành 是thị 有hữu 滅diệt 法pháp 。 理lý 不bất 應ưng 成thành 。 滅diệt 無vô 體thể 故cố 。 無vô 體thể 不bất 應ưng 成thành 法pháp 性tánh 故cố 。 又hựu 無vô 常thường 性tánh 。 若nhược 無vô 體thể 者giả 。 不bất 應ưng 說thuyết 第đệ 六lục 謂vị 色sắc 之chi 無vô 常thường 。 無vô 無vô 繫hệ 屬thuộc 自tự 及cập 他tha 故cố 。 又hựu 相tương 續tục 異dị 理lý 亦diệc 不bất 成thành 。 非phi 一nhất 切thiết 時thời 於ư 一nhất 切thiết 處xứ 。 許hứa 有hữu 前tiền 後hậu 差sai 別biệt 性tánh 故cố 。 由do 此thử 故cố 說thuyết 。 若nhược 執chấp 身thân 等đẳng 非phi 一nhất 一nhất 念niệm 皆giai 有hữu 異dị 者giả 。 外ngoại 緣duyên 無vô 別biệt 。 如như 何hà 後hậu 時thời 身thân 等đẳng 現hiện 有hữu 。 差sai 別biệt 可khả 得đắc 。 彼bỉ 於ư 外ngoại 緣duyên 。 無vô 差sai 別biệt 時thời 。 誰thùy 令linh 相tương 續tục 前tiền 後hậu 差sai 別biệt 。 不bất 應ưng 言ngôn 別biệt 。 自tự 然nhiên 而nhi 有hữu 。 相tương/tướng 同đồng 相tương 續tục 應ưng 無vô 別biệt 故cố 。 亦diệc 應ưng 執chấp 生sanh 自tự 然nhiên 有hữu 故cố 。 亦diệc 不bất 應ưng 說thuyết 自tự 類loại 為vi 因nhân 。 故cố 有hữu 差sai 別biệt 。 類loại 無vô 別biệt 故cố 。 若nhược 謂vị 即tức 用dụng 自tự 類loại 前tiền 生sanh 為vi 後hậu 因nhân 緣duyên 相tương 續tục 有hữu 別biệt 。 是thị 則tắc 地địa 等đẳng 離ly 火hỏa 等đẳng 合hợp 。 應ưng 但đãn 由do 前tiền 熟thục 變biến 相tương/tướng 起khởi 而nhi 實thật 不bất 起khởi 。 故cố 理lý 不bất 然nhiên 。 又hựu 彼bỉ 撥bát 無vô 俱câu 生sanh 異dị 相tướng 。 復phục 無vô 外ngoại 緣duyên 。 前tiền 後hậu 差sai 別biệt 。 而nhi 定định 執chấp 有hữu 相tương 續tục 異dị 相tướng 遍biến 一nhất 切thiết 時thời 一nhất 切thiết 處xứ 者giả 。 此thử 無vô 所sở 因nhân 。 而nhi 興hưng 固cố 執chấp 。 又hựu 不bất 應ưng 執chấp 與dữ 外ngoại 緣duyên 俱câu 。 前tiền 因nhân 剎sát 那na 為vi 緣duyên 性tánh 故cố 。 能năng 生sanh 後hậu 念niệm 果quả 性tánh 剎sát 那na 。 由do 茲tư 相tương 續tục 前tiền 後hậu 有hữu 異dị 。 或hoặc 有hữu 諸chư 行hành 不bất 待đãi 外ngoại 緣duyên 。 而nhi 有hữu 有hữu 為vi 異dị 相tướng 體thể 故cố 。 有hữu 執chấp 所sở 相tương/tướng 長trường 時thời 相tương 續tục 。 微vi 細tế 損tổn 減giảm 。 即tức 說thuyết 名danh 異dị 。 此thử 亦diệc 不bất 然nhiên 。 一nhất 切thiết 相tương 續tục 。 應ưng 非phi 遍biến 有hữu 異dị 相tướng 體thể 故cố 。 謂vị 增tăng 益ích 時thời 。 應ưng 無vô 異dị 故cố 。 如như 有hữu 說thuyết 言ngôn 。 是thị 四tứ 大đại 種chủng 。 及cập 所sở 造tạo 色sắc 。 所sở 合hợp 成thành 身thân 。 有hữu 時thời 見kiến 增tăng 。 有hữu 時thời 見kiến 減giảm 。 又hựu 此thử 相tương 續tục 。 復phục 由do 何hà 緣duyên 。 而nhi 有hữu 損tổn 減giảm 。 過quá 同đồng 前tiền 說thuyết 。 如như 是thị 已dĩ 破phá 相tương 續tục 生sanh 等đẳng 。 所sở 引dẫn 契Khế 經Kinh 。 於ư 義nghĩa 非phi 證chứng 。 彼bỉ 善thiện 男nam 子tử 。 善thiện 知tri 未vị 來lai 過quá 去khứ 受thọ 故cố 。 謂vị 現hiện 在tại 智trí 。 知tri 未vị 來lai 受thọ 。 正chánh 生sanh 名danh 生sanh 。 非phi 已dĩ 生sanh 位vị 。 知tri 過quá 去khứ 受thọ 。 已dĩ 滅diệt 名danh 滅diệt 。 非phi 正chánh 滅diệt 位vị 。 非phi 知tri 已dĩ 生sanh 未vị 滅diệt 位vị 受thọ 。 不bất 應ưng 理lý 故cố 。 善thiện 知tri 受thọ 住trụ 及cập 衰suy 異dị 言ngôn 。 非phi 本bổn 所sở 誦tụng 。 設thiết 有hữu 此thử 誦tụng 。 義nghĩa 亦diệc 無vô 違vi 。 過quá 去khứ 未vị 來lai 。 據cứ 曾tằng 當đương 說thuyết 。 有hữu 生sanh 等đẳng 故cố 。 又hựu 生sanh 等đẳng 相tương/tướng 。 一nhất 切thiết 時thời 有hữu 。 故cố 彼bỉ 所sở 引dẫn 於ư 證chứng 無vô 能năng 。 是thị 故cố 應ưng 隨tùy 。 聖thánh 教giáo 正chánh 理lý 。 信tín 解giải 諸chư 行hành 一nhất 一nhất 剎sát 那na 實thật 有hữu 生sanh 等đẳng 非phi 於ư 相tương 續tục 。 又hựu 經kinh 主chủ 說thuyết 。 一nhất 一nhất 剎sát 那na 。 諸chư 有hữu 為vi 法pháp 。 離ly 執chấp 實thật 有hữu 四tứ 相tương/tướng 亦diệc 成thành 。 云vân 何hà 得đắc 成thành 。 謂vị 一nhất 一nhất 念niệm 。 本bổn 無vô 今kim 有hữu 名danh 生sanh 。 有hữu 已dĩ 還hoàn 無vô 名danh 滅diệt 。 後hậu 後hậu 剎sát 那na 。 嗣tự 前tiền 前tiền 起khởi 名danh 為vi 住trụ 。 即tức 彼bỉ 前tiền 後hậu 有hữu 差sai 別biệt 故cố 名danh 住trụ 異dị 。 於ư 前tiền 後hậu 念niệm 相tương 似tự 生sanh 時thời 。 前tiền 後hậu 相tương 望vọng 非phi 無vô 差sai 別biệt 。 故cố 離ly 執chấp 有hữu 生sanh 等đẳng 實thật 物vật 。 一nhất 剎sát 那na 頃khoảnh 。 四tứ 相tương/tướng 亦diệc 成thành 。 豈khởi 不bất 汝nhữ 宗tông 先tiên 有hữu 所sở 怖bố 故cố 不phủ 。 許hứa 有hữu 生sanh 等đẳng 別biệt 物vật 。 今kim 還hoàn 失thất 念niệm 自tự 成thành 立lập 耶da 。 如như 何hà 有hữu 為vi 。 一nhất 剎sát 那na 頃khoảnh 。 生sanh 住trụ 異dị 滅diệt 。 四tứ 法pháp 為vi 性tánh 。 而nhi 無vô 一nhất 法pháp 一nhất 時thời 即tức 生sanh 即tức 住trụ 即tức 衰suy 即tức 壞hoại 過quá 失thất 。 若nhược 謂vị 繫hệ 屬thuộc 眾chúng 緣duyên 故cố 者giả 。 眾chúng 緣duyên 同đồng 此thử 應ưng 頓đốn 為vi 緣duyên 。 謂vị 彼bỉ 眾chúng 緣duyên 。 一nhất 一nhất 皆giai 以dĩ 。 生sanh 住trụ 異dị 滅diệt 。 為vi 自tự 性tánh 故cố 。 此thử 中trung 何hà 理lý 。 緣duyên 體thể 有hữu 四tứ 。 初sơ 為vi 生sanh 緣duyên 。 非phi 即tức 令linh 滅diệt 。

復phục 有hữu 何hà 理lý 。 諸chư 有hữu 為vi 法pháp 。 但đãn 生sanh 體thể 緣duyên 為vi 緣duyên 。 初sơ 令linh 諸chư 法pháp 生sanh 。 非phi 滅diệt 體thể 緣duyên 為vi 緣duyên 令linh 法pháp 本bổn 不bất 起khởi 。 又hựu 生sanh 與dữ 滅diệt 依y 一nhất 法pháp 成thành 。 若nhược 異dị 不bất 異dị 皆giai 有hữu 過quá 失thất 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 此thử 若nhược 異dị 者giả 。 此thử 即tức 異dị 此thử 。 不bất 應ưng 理lý 故cố 。 若nhược 不bất 異dị 者giả 。 生sanh 時thời 應ưng 滅diệt 。 滅diệt 時thời 應ưng 生sanh 。 又hựu 應ưng 無vô 二nhị 。 生sanh 滅diệt 二nhị 種chủng 。 更cánh 相tương 障chướng 故cố 。 又hựu 生sanh 法pháp 體thể 。 即tức 滅diệt 法pháp 體thể 。 而nhi 言ngôn 生sanh 滅diệt 。 無vô 雜tạp 亂loạn 失thất 。 此thử 必tất 應ưng 是thị 毘tỳ 瑟sắt 笯# 天thiên 所sở 為vi 幻huyễn 惑hoặc 。 又hựu 應ưng 審thẩm 決quyết 過quá 去khứ 未vị 來lai 。 為vi 有hữu 為vi 無vô 。 然nhiên 後hậu 可khả 說thuyết 本bổn 無vô 今kim 有hữu 。 有hữu 已dĩ 還hoàn 無vô 相tướng 續tục 。 或hoặc 剎sát 那na 皆giai 成thành 假giả 四tứ 相tương/tướng 。 又hựu 依y 何hà 義nghĩa 說thuyết 住trụ 相tương/tướng 言ngôn 。 後hậu 後hậu 剎sát 那na 。 嗣tự 前tiền 前tiền 起khởi 。 嗣tự 前tiền 起khởi 者giả 。 應ưng 即tức 是thị 生sanh 。 既ký 再tái 說thuyết 生sanh 。 應ưng 無vô 四tứ 相tương/tướng 。 又hựu 何hà 緣duyên 力lực 前tiền 後hậu 剎sát 那na 相tương 續tục 有hữu 異dị 。 過quá 同đồng 前tiền 說thuyết 。 又hựu 唯duy 法pháp 無vô 名danh 為vi 滅diệt 性tánh 。 所sở 有hữu 過quá 失thất 。 如như 前tiền 已dĩ 辯biện 。 故cố 知tri 生sanh 等đẳng 。 別biệt 有hữu 實thật 物vật 。 又hựu 經kinh 主chủ 說thuyết 。 若nhược 離ly 有hữu 為vi 色sắc 等đẳng 自tự 性tánh 。 有hữu 生sanh 等đẳng 物vật 。 一nhất 法pháp 一nhất 時thời 。 應ưng 即tức 生sanh 住trụ 衰suy 異dị 壞hoại 滅diệt 。 許hứa 俱câu 有hữu 故cố 。 執chấp 離ly 有hữu 為vi 無vô 別biệt 生sanh 等đẳng 。 如như 斯tư 過quá 疾tật 。 不bất 可khả 救cứu 療liệu 。 一nhất 法pháp 一nhất 時thời 。 功công 能năng 差sai 別biệt 。 理lý 不bất 成thành 故cố 。 許hứa 離ly 有hữu 為vi 有hữu 別biệt 生sanh 等đẳng 。 無vô 斯tư 過quá 失thất 。 如như 體thể 不bất 同đồng 。 用dụng 有hữu 別biệt 故cố 。 現hiện 見kiến 內nội 外ngoại 。 諸chư 羯yết 剌lạt 藍lam 。 諸chư 種chủng 子tử 等đẳng 。 餘dư 緣duyên 攝nhiếp 助trợ 。 於ư 生sanh 自tự 果quả 。 有hữu 勝thắng 功công 能năng 。 謂vị 羯yết 賴lại 藍lam 等đẳng 。 識thức 所sở 攝nhiếp 助trợ 為vi 勝thắng 因nhân 性tánh 。 生sanh 頞át 部bộ 曇đàm 等đẳng 。 雖tuy 頞át 部bộ 曇đàm 等đẳng 非phi 不bất 待đãi 識thức 。 而nhi 非phi 因nhân 識thức 生sanh 頞át 部bộ 曇đàm 等đẳng 。 此thử 二nhị 相tương 續tục 。 有hữu 差sai 別biệt 故cố 。 然nhiên 非phi 此thử 識thức 與dữ 頞át 部bộ 曇đàm 等đẳng 不bất 作tác 勝thắng 緣duyên 。 由do 此thử 有hữu 彼bỉ 有hữu 。 此thử 無vô 彼bỉ 無vô 故cố 。 又hựu 非phi 此thử 識thức 與dữ 羯yết 賴lại 藍lam 等đẳng 為vi 俱câu 助trợ 緣duyên 生sanh 頞át 部bộ 曇đàm 等đẳng 。 即tức 令linh 此thử 識thức 亦diệc 與dữ 種chủng 等đẳng 為vi 俱câu 助trợ 緣duyên 。 生sanh 於ư 芽nha 等đẳng 。 如như 是thị 種chủng 等đẳng 。 地địa 等đẳng 攝nhiếp 助trợ 。 為vi 勝thắng 因nhân 性tánh 。 生sanh 於ư 芽nha 等đẳng 。 雖tuy 彼bỉ 芽nha 等đẳng 非phi 不bất 待đãi 地địa 等đẳng 。 而nhi 非phi 因Nhân 地Địa 等đẳng 生sanh 於ư 芽nha 等đẳng 。 種chủng 等đẳng 無vô 間gian 。 生sanh 芽nha 等đẳng 故cố 。 然nhiên 非phi 地địa 等đẳng 與dữ 彼bỉ 芽nha 等đẳng 不bất 作tác 勝thắng 緣duyên 。 芽nha 等đẳng 有hữu 無vô 隨tùy 地địa 等đẳng 故cố 。 又hựu 非phi 地địa 等đẳng 與dữ 種chủng 子tử 等đẳng 為vi 俱câu 助trợ 緣duyên 生sanh 於ư 芽nha 等đẳng 。 即tức 令linh 地địa 等đẳng 亦diệc 得đắc 與dữ 彼bỉ 羯yết 賴lại 藍lam 等đẳng 為vi 俱câu 助trợ 緣duyên 。 而nhi 得đắc 生sanh 於ư 頞át 部bộ 曇đàm 等đẳng 。 如như 是thị 餘dư 法pháp 緣duyên 助trợ 。 於ư 因nhân 令linh 生sanh 自tự 果quả 。 如như 應ưng 當đương 說thuyết 。 又hựu 自tự 稱xưng 為vi 。 釋Thích 迦Ca 弟đệ 子tử 。 必tất 應ưng 亦diệc 許hứa 有hữu 俱câu 生sanh 因nhân 。 由do 契Khế 經Kinh 言ngôn 。 識thức 與dữ 名danh 色sắc 。 更cánh 互hỗ 為vi 緣duyên 。 而nhi 得đắc 住trụ 故cố 。 然nhiên 羯yết 賴lại 藍lam 種chủng 等đẳng 。 與dữ 頞át 部bộ 曇đàm 芽nha 等đẳng 。 為vi 前tiền 生sanh 因nhân 。 識thức 及cập 地địa 等đẳng 。 為vi 俱câu 生sanh 緣duyên 。 此thử 俱câu 生sanh 緣duyên 。 比tỉ 前tiền 生sanh 因nhân 。 其kỳ 力lực 增tăng 勝thắng 。 以dĩ 雖tuy 有hữu 彼bỉ 羯yết 賴lại 藍lam 等đẳng 及cập 與dữ 種chủng 等đẳng 諸chư 前tiền 生sanh 因nhân 。 若nhược 無vô 有hữu 識thức 地địa 等đẳng 俱câu 緣duyên 。 即tức 頞át 部bộ 曇đàm 芽nha 等đẳng 諸chư 果quả 。 必tất 不bất 生sanh 故cố 。 由do 此thử 准chuẩn 知tri 。 諸chư 有hữu 為vi 法pháp 。 雖tuy 有hữu 種chủng 種chủng 。 外ngoại 助trợ 因nhân 緣duyên 。 而nhi 必tất 有hữu 內nội 。 生sanh 住trụ 異dị 滅diệt 。 為vi 近cận 助trợ 因nhân 。 方phương 得đắc 行hành 世thế 。 然nhiên 有hữu 為vi 法pháp 。 分phần/phân 位vị 不bất 同đồng 。 略lược 有hữu 三tam 種chủng 。 謂vị 引dẫn 果quả 用dụng 。 未vị 得đắc 正chánh 得đắc 已dĩ 滅diệt 別biệt 故cố 。 此thử 諸chư 有hữu 為vi 。

復phục 有hữu 二nhị 種chủng 。 謂vị 有hữu 作tác 用dụng 。 及cập 唯duy 有hữu 體thể 。 前tiền 是thị 現hiện 在tại 。 後hậu 是thị 去khứ 來lai 。 此thử 復phục 一nhất 一nhất 各các 有hữu 二nhị 種chủng 。 謂vị 彼bỉ 功công 能năng 。 有hữu 勝thắng 有hữu 劣liệt 。 謂vị 有hữu 為vi 法pháp 。 若nhược 能năng 為vi 因nhân 。 引dẫn 攝nhiếp 自tự 果quả 。 名danh 為vi 作tác 用dụng 。 若nhược 能năng 為vi 緣duyên 。 攝nhiếp 助trợ 異dị 類loại 。 是thị 謂vị 功công 能năng 。 如như 是thị 二nhị 種chủng 。 辯biện 三tam 世thế 中trung 。 當đương 廣quảng 思tư 擇trạch 。 應ưng 以dĩ 差sai 別biệt 緣duyên 起khởi 正chánh 理lý 蘊uẩn 在tại 心tâm 中trung 。 於ư 其kỳ 生sanh 等đẳng 。 功công 能năng 差sai 別biệt 。 當đương 生sanh 信tín 解giải 。 謂vị 或hoặc 有hữu 法pháp 。 於ư 未vị 獲hoạch 得đắc 引dẫn 果quả 用dụng 時thời 。 由do 過quá 未vị 得đắc 正chánh 得đắc 已dĩ 滅diệt 引dẫn 果quả 用dụng 時thời 。 外ngoại 緣duyên 攝nhiếp 助trợ 。 於ư 辦biện 自tự 事sự 。 發phát 起khởi 內nội 緣duyên 。 攝nhiếp 助trợ 功công 能năng 。 是thị 名danh 生sanh 相tương/tướng 。 或hoặc 復phục 有hữu 法pháp 。 於ư 正chánh 獲hoạch 得đắc 引dẫn 果quả 用dụng 時thời 。 即tức 由do 彼bỉ 時thời 外ngoại 緣duyên 攝nhiếp 助trợ 。 於ư 辦biện 自tự 事sự 。 發phát 起khởi 內nội 緣duyên 。 攝nhiếp 助trợ 功công 能năng 。 是thị 餘dư 三tam 相tương/tướng 。 於ư 正chánh 生sanh 位vị 。 生sanh 為vi 內nội 緣duyên 。 起khởi 所sở 生sanh 法pháp 。 至chí 已dĩ 生sanh 位vị 。 此thử 所sở 生sanh 法pháp 。 名danh 為vi 已dĩ 起khởi 。 於ư 正chánh 滅diệt 位vị 。 住trụ 為vi 內nội 緣duyên 。 安an 所sở 住trụ 法pháp 。 令linh 引dẫn 自tự 果quả 。 至chí 已dĩ 滅diệt 位vị 。 此thử 所sở 住trụ 法pháp 。 名danh 於ư 自tự 果quả 已dĩ 能năng 引dẫn 發phát 。 即tức 正chánh 滅diệt 位vị 。 滅diệt 為vi 內nội 緣duyên 。 壞hoại 所sở 滅diệt 法pháp 。 至chí 已dĩ 滅diệt 位vị 。 此thử 所sở 滅diệt 法pháp 。 名danh 為vi 已dĩ 壞hoại 。 異dị 相tướng 亦diệc 爾nhĩ 。 如như 應ưng 當đương 知tri 。 有hữu 餘dư 師sư 說thuyết 。 因nhân 要yếu 待đãi 處xử 世thế 時thời 位vị 伴bạn 。 方phương 與dữ 果quả 故cố 。 生sanh 已dĩ 生sanh 時thời 。 起khởi 用dụng 差sai 別biệt 。 謂vị 或hoặc 有hữu 因nhân 。 待đãi 處xứ 與dữ 果quả 。 如như 雨vũ 要yếu 待đãi 雲vân 處xứ 方phương 生sanh 。 要yếu 贍Thiệm 部Bộ 洲Châu 處xứ 金kim 剛cang 座tòa 。 方phương 證chứng 無Vô 上Thượng 正Chánh 等Đẳng 菩Bồ 提Đề 。 或hoặc 復phục 有hữu 因nhân 。 待đãi 世thế 與dữ 果quả 。 如như 異dị 熟thục 因nhân 。 順thuận 解giải 脫thoát 分phần/phân 。 要yếu 在tại 過quá 去khứ 。 方phương 能năng 與dữ 果quả 。 或hoặc 復phục 有hữu 因nhân 。 待đãi 時thời 與dữ 果quả 。 如như 輪Luân 王Vương 業nghiệp 。 要yếu 劫kiếp 增tăng 時thời 。 方phương 能năng 獲hoạch 得đắc 轉Chuyển 輪Luân 王Vương 位vị 。 或hoặc 復phục 有hữu 因nhân 。 待đãi 位vị 與dữ 果quả 。 如như 諸chư 種chủng 子tử 。 至chí 變biến 果quả 位vị 。 方phương 能năng 生sanh 芽nha 。 初sơ 無vô 漏lậu 心tâm 。 及cập 光quang 明minh 等đẳng 。 雖tuy 體thể 先tiên 有hữu 。 而nhi 要yếu 未vị 來lai 正chánh 生sanh 位vị 中trung 。 能năng 有hữu 所sở 作tác 。 或hoặc 復phục 有hữu 因nhân 。 待đãi 伴bạn 與dữ 果quả 。 如như 諸chư 大đại 種chủng 心tâm 心tâm 所sở 等đẳng 。 要yếu 與dữ 伴bạn 俱câu 。 能năng 有hữu 所sở 作tác 。 由do 斯tư 差sai 別biệt 。 緣duyên 起khởi 正chánh 理lý 。 四tứ 相tương/tướng 起khởi 用dụng 。 分phần/phân 位vị 不bất 同đồng 。 謂vị 正chánh 生sanh 時thời 。 生sanh 相tương/tướng 起khởi 用dụng 。 至chí 已dĩ 生sanh 位vị 。 住trụ 異dị 滅diệt 三tam 。 同đồng 於ư 一nhất 時thời 。 各các 起khởi 別biệt 用dụng 。 如như 是thị 四tứ 相tương/tướng 。 用dụng 時thời 既ký 別biệt 。 如như 何hà 難nạn/nan 言ngôn 一nhất 法pháp 一nhất 時thời 應ưng 即tức 生sanh 住trụ 衰suy 異dị 壞hoại 滅diệt 。 又hựu 正chánh 滅diệt 時thời 。 此thử 所sở 相tương/tướng 法pháp 。 由do 餘dư 住trụ 相tương/tướng 為vi 勝thắng 因nhân 故cố 。 暫tạm 時thời 安an 住trụ 。 能năng 引dẫn 自tự 果quả 。 即tức 於ư 爾nhĩ 時thời 。 由do 餘dư 異dị 相tướng 為vi 勝thắng 因nhân 故cố 。 令linh 其kỳ 衰suy 異dị 。 即tức 於ư 爾nhĩ 時thời 。 由do 餘dư 滅diệt 相tương/tướng 為vi 勝thắng 因nhân 故cố 。 令linh 其kỳ 壞hoại 滅diệt 。 故cố 三tam 一nhất 時thời 無vô 相tướng 違vi 過quá 。

說Thuyết 一Nhất 切Thiết 有Hữu 部Bộ 順Thuận 正Chánh 理Lý 論Luận 卷quyển 第đệ 十thập 三tam