阿A 毘Tỳ 達Đạt 磨Ma 法Pháp 蘊Uẩn 足Túc 論Luận
Quyển 10
尊Tôn 者Giả 大Đại 目Mục 乾Kiền 連Liên 造Tạo 唐Đường 玄Huyền 奘Tráng 譯Dịch

阿A 毘Tỳ 達Đạt 磨Ma 法Pháp 蘊Uẩn 足Túc 論Luận 卷quyển 第đệ 十thập

尊Tôn 者giả 大Đại 目Mục 乾Kiền 連Liên 造tạo

三Tam 藏Tạng 法Pháp 師sư 玄huyền 奘tráng 奉phụng 。 詔chiếu 譯dịch 。

根Căn 品Phẩm 第đệ 十thập 七thất

一nhất 時thời 薄Bạc 伽Già 梵Phạm 。 在tại 室Thất 羅La 筏Phiệt 。 住trụ 逝Thệ 多Đa 林Lâm 給Cấp 孤Cô 獨Độc 園Viên 。

時thời 有hữu 梵Phạm 志Chí 。 名danh 曰viết 生sanh 聞văn 。 來lai 詣nghệ 佛Phật 所sở 。 合hợp 掌chưởng 恭cung 敬kính 。 而nhi 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 我ngã 欲dục 少thiểu 問vấn 。 喬kiều 答đáp 摩ma 尊tôn 。 唯duy 願nguyện 聽thính 許hứa 。

爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。 告cáo 彼bỉ 梵Phạm 志Chí 。

恣tứ 汝nhữ 意ý 問vấn 。 吾ngô 當đương 為vi 說thuyết 。 梵Phạm 志Chí 問vấn 言ngôn 。 根căn 有hữu 幾kỷ 種chủng 。

世Thế 尊Tôn 告cáo 曰viết 。

有hữu 二nhị 十thập 二nhị 。 何hà 等đẳng 二nhị 十thập 二nhị 。 謂vị 眼nhãn 根căn 。 耳nhĩ 根căn 。 鼻tị 根căn 。 舌thiệt 根căn 。 身thân 根căn 。 意ý 根căn 。 女nữ 根căn 。 男nam 根căn 。 命mạng 根căn 。 樂nhạo/nhạc/lạc 根căn 。 苦khổ 根căn 。 喜hỷ 根căn 。 憂ưu 根căn 。 捨xả 根căn 。 信tín 根căn 。 精tinh 進tấn 根căn 。 念niệm 根căn 。 定định 根căn 。 慧tuệ 根căn 。 未vị 知tri 當đương 知tri 根căn 。 已dĩ 知tri 根căn 。 具cụ 知tri 根căn 。 此thử 二nhị 十thập 二nhị 。 攝nhiếp 一nhất 切thiết 根căn 。

時thời 彼bỉ 梵Phạm 志Chí 。 聞văn 佛Phật 所sở 說thuyết 。 歡hoan 喜hỷ 踊dũng 躍dược 。 恭cung 敬kính 而nhi 去khứ 。

云vân 何hà 眼nhãn 根căn 。 謂vị 眼nhãn 於ư 色sắc 。 已dĩ 正chánh 當đương 見kiến 。 及cập 彼bỉ 同đồng 分phần/phân 。 是thị 名danh 眼nhãn 根căn 。 又hựu 眼nhãn 增tăng 上thượng 發phát 眼nhãn 識thức 。 於ư 色sắc 已dĩ 正chánh 當đương 了liễu 別biệt 及cập 彼bỉ 同đồng 分phần/phân 。 是thị 名danh 眼nhãn 根căn 。 又hựu 眼nhãn 於ư 色sắc 。 已dĩ 正chánh 當đương 礙ngại 。 及cập 彼bỉ 同đồng 分phần/phân 。 是thị 名danh 眼nhãn 根căn 。 又hựu 眼nhãn 於ư 色sắc 。 已dĩ 正chánh 當đương 行hành 。 及cập 彼bỉ 同đồng 分phần/phân 。 是thị 名danh 眼nhãn 根căn 。 如như 是thị 過quá 去khứ 未vị 來lai 。 現hiện 在tại 諸chư 所sở 有hữu 眼nhãn 。 名danh 為vi 眼nhãn 根căn 。 亦diệc 名danh 所sở 知tri 。 所sở 識thức 。 所sở 通thông 達đạt 。 所sở 遍biến 知tri 。 所sở 斷đoạn 所sở 解giải 。 所sở 見kiến 所sở 得đắc 。 所sở 覺giác 所sở 現hiện 等đẳng 覺giác 。 所sở 了liễu 所sở 等đẳng 了liễu 。 所sở 觀quán 所sở 等đẳng 觀quán 。 所sở 審thẩm 察sát 。 所sở 決quyết 擇trạch 。 所sở 觸xúc 所sở 等đẳng 觸xúc 。 所sở 證chứng 所sở 等đẳng 證chứng 。 此thử 復phục 云vân 何hà 。 謂vị 四tứ 大đại 種chủng 所sở 造tạo 淨tịnh 色sắc 。 或hoặc 地địa 獄ngục 。 或hoặc 傍bàng 生sanh 。 或hoặc 鬼quỷ 界giới 。 或hoặc 天thiên 或hoặc 人nhân 或hoặc 中trung 有hữu 。 及cập 脩tu 所sở 成thành 。 所sở 有hữu 名danh 號hiệu 。 異dị 語ngữ 增tăng 語ngữ 。 想tưởng 等đẳng 想tưởng 。 施thi 設thiết 言ngôn 說thuyết 。 謂vị 名danh 眼nhãn 。 名danh 眼nhãn 處xứ 。 名danh 眼nhãn 界giới 。 名danh 眼nhãn 根căn 。 名danh 見kiến 名danh 道đạo 路lộ 。 名danh 引dẫn 導đạo 。 名danh 白bạch 名danh 淨tịnh 。 名danh 藏tạng 名danh 門môn 。 名danh 田điền 名danh 事sự 。 名danh 流lưu 名danh 池trì 。 名danh 海hải 名danh 瘡sang 。 名danh 瘡sang 門môn 。 名danh 此thử 岸ngạn 。 如như 是thị 眼nhãn 根căn 。 是thị 內nội 處xứ 攝nhiếp 。 云vân 何hà 耳nhĩ 根căn 。 謂vị 耳nhĩ 於ư 聲thanh 。 已dĩ 正chánh 當đương 聞văn 。 及cập 彼bỉ 同đồng 分phần/phân 。 是thị 名danh 耳nhĩ 根căn 。 又hựu 耳nhĩ 增tăng 上thượng 發phát 耳nhĩ 識thức 。 於ư 聲thanh 已dĩ 正chánh 當đương 了liễu 別biệt 。 及cập 彼bỉ 同đồng 分phần/phân 。 是thị 名danh 耳nhĩ 根căn 。 又hựu 耳nhĩ 於ư 聲thanh 。 已dĩ 正chánh 當đương 礙ngại 。 及cập 彼bỉ 同đồng 分phần/phân 。 是thị 名danh 耳nhĩ 根căn 。 又hựu 耳nhĩ 於ư 聲thanh 。 已dĩ 正chánh 當đương 行hành 。 及cập 彼bỉ 同đồng 分phần/phân 。 是thị 名danh 耳nhĩ 根căn 。 如như 是thị 過quá 去khứ 未vị 來lai 。 現hiện 在tại 諸chư 所sở 有hữu 耳nhĩ 。 名danh 為vi 耳nhĩ 根căn 。 亦diệc 名danh 所sở 知tri 。 乃nãi 至chí 所sở 等đẳng 證chứng 。 此thử 復phục 云vân 何hà 。 謂vị 四tứ 大đại 種chủng 所sở 造tạo 淨tịnh 色sắc 。 或hoặc 地địa 獄ngục 。 乃nãi 至chí 及cập 脩tu 所sở 成thành 。 所sở 有hữu 名danh 號hiệu 。 異dị 語ngữ 增tăng 語ngữ 。 想tưởng 等đẳng 想tưởng 。 施thi 設thiết 言ngôn 說thuyết 。 謂vị 名danh 耳nhĩ 。 名danh 耳nhĩ 處xứ 。 名danh 耳nhĩ 界giới 。 名danh 耳nhĩ 根căn 。 名danh 聞văn 名danh 道đạo 路lộ 。 乃nãi 至chí 名danh 此thử 岸ngạn 。 如như 是thị 耳nhĩ 根căn 。 是thị 內nội 處xứ 攝nhiếp 。 云vân 何hà 鼻tị 根căn 。 謂vị 鼻tị 於ư 香hương 。 已dĩ 正chánh 當đương 嗅khứu 。 及cập 彼bỉ 同đồng 分phần/phân 。 是thị 名danh 鼻tị 根căn 。 鼻tị 根căn 增tăng 上thượng 發phát 鼻tị 識thức 。 於ư 香hương 已dĩ 正chánh 當đương 了liễu 別biệt 。 及cập 彼bỉ 同đồng 分phần/phân 。 是thị 名danh 鼻tị 根căn 。 又hựu 鼻tị 於ư 香hương 。 已dĩ 正chánh 當đương 礙ngại 。 及cập 彼bỉ 同đồng 分phần/phân 。 是thị 名danh 鼻tị 根căn 。 又hựu 鼻tị 於ư 香hương 。 已dĩ 正chánh 當đương 行hành 。 及cập 彼bỉ 同đồng 分phần/phân 。 是thị 名danh 鼻tị 根căn 。 如như 是thị 過quá 去khứ 未vị 來lai 。 現hiện 在tại 諸chư 所sở 有hữu 鼻tị 。 名danh 為vi 鼻tị 根căn 。 亦diệc 名danh 所sở 知tri 。 乃nãi 至chí 所sở 等đẳng 證chứng 。 此thử 復phục 云vân 何hà 。 謂vị 四tứ 大đại 種chủng 所sở 造tạo 淨tịnh 色sắc 。 或hoặc 地địa 獄ngục 。 乃nãi 至chí 或hoặc 中trung 有hữu 。 非phi 脩tu 所sở 成thành 。 所sở 有hữu 名danh 號hiệu 。 異dị 語ngữ 增tăng 語ngữ 。 想tưởng 等đẳng 想tưởng 。 施thi 設thiết 言ngôn 說thuyết 。 謂vị 名danh 鼻tị 。 名danh 鼻tị 處xứ 名danh 鼻tị 界giới 。 名danh 鼻tị 根căn 。 名danh 嗅khứu 名danh 道đạo 路lộ 。 乃nãi 至chí 名danh 此thử 岸ngạn 。 如như 是thị 鼻tị 根căn 。 是thị 內nội 處xứ 攝nhiếp 。 云vân 何hà 舌thiệt 根căn 。 謂vị 舌thiệt 於ư 味vị 。 已dĩ 正chánh 當đương 嘗thường 。 及cập 彼bỉ 同đồng 分phần/phân 。 是thị 名danh 舌thiệt 根căn 。 又hựu 舌thiệt 增tăng 上thượng 發phát 舌thiệt 識thức 。 於ư 味vị 已dĩ 正chánh 當đương 了liễu 別biệt 。 及cập 彼bỉ 同đồng 分phần/phân 。 是thị 名danh 舌thiệt 根căn 。 又hựu 舌thiệt 於ư 味vị 。 已dĩ 正chánh 當đương 礙ngại 。 及cập 彼bỉ 同đồng 分phần/phân 。 是thị 名danh 舌thiệt 根căn 。 又hựu 舌thiệt 於ư 味vị 。 已dĩ 正chánh 當đương 行hành 。 及cập 彼bỉ 同đồng 分phần/phân 。 是thị 名danh 舌thiệt 根căn 。 如như 是thị 過quá 去khứ 未vị 來lai 。 現hiện 在tại 諸chư 所sở 有hữu 舌thiệt 。 名danh 為vi 舌thiệt 根căn 。 亦diệc 名danh 所sở 知tri 。 乃nãi 至chí 所sở 等đẳng 證chứng 。 此thử 復phục 云vân 何hà 。 謂vị 四tứ 大đại 種chủng 所sở 造tạo 淨tịnh 色sắc 。 或hoặc 地địa 獄ngục 。 乃nãi 至chí 中trung 有hữu 。 非phi 脩tu 所sở 成thành 。 所sở 有hữu 名danh 號hiệu 。 異dị 語ngữ 增tăng 語ngữ 。 想tưởng 等đẳng 想tưởng 。 施thi 設thiết 言ngôn 說thuyết 。 謂vị 名danh 舌thiệt 。 名danh 舌thiệt 處xứ 。 名danh 舌thiệt 界giới 。 名danh 舌thiệt 根căn 。 名danh 嘗thường 名danh 道đạo 路lộ 。 乃nãi 至chí 名danh 此thử 岸ngạn 。 如như 是thị 舌thiệt 根căn 。 是thị 內nội 處xứ 攝nhiếp 。 云vân 何hà 身thân 根căn 。 謂vị 身thân 於ư 觸xúc 。 已dĩ 正chánh 當đương 覺giác 。 及cập 彼bỉ 同đồng 分phần/phân 。 是thị 名danh 身thân 根căn 。 又hựu 身thân 增tăng 上thượng 發phát 身thân 識thức 。 於ư 觸xúc 已dĩ 正chánh 當đương 了liễu 別biệt 。 及cập 彼bỉ 同đồng 分phần/phân 。 是thị 名danh 身thân 根căn 。 又hựu 身thân 於ư 觸xúc 已dĩ 正chánh 當đương 礙ngại 。 及cập 彼bỉ 同đồng 分phần/phân 。 是thị 名danh 身thân 根căn 。 又hựu 身thân 於ư 觸xúc 。 已dĩ 正chánh 當đương 行hành 。 及cập 彼bỉ 同đồng 分phần/phân 。 是thị 名danh 身thân 根căn 。 如như 是thị 過quá 去khứ 未vị 來lai 。 現hiện 在tại 諸chư 所sở 有hữu 身thân 。 名danh 為vi 身thân 根căn 。 亦diệc 名danh 所sở 知tri 。 乃nãi 至chí 所sở 等đẳng 證chứng 。 此thử 復phục 云vân 何hà 。 謂vị 四tứ 大đại 種chủng 所sở 造tạo 淨tịnh 色sắc 。 或hoặc 地địa 獄ngục 。 乃nãi 至chí 中trung 有hữu 。 非phi 脩tu 所sở 成thành 。 所sở 有hữu 名danh 號hiệu 。 異dị 語ngữ 增tăng 語ngữ 。 想tưởng 等đẳng 想tưởng 。 施thi 設thiết 言ngôn 說thuyết 。 謂vị 名danh 身thân 。 名danh 身thân 處xứ 。 名danh 身thân 界giới 。 名danh 身thân 根căn 。 名danh 覺giác 名danh 道đạo 路lộ 。 乃nãi 至chí 名danh 此thử 岸ngạn 。 如như 是thị 身thân 根căn 。 是thị 內nội 處xứ 攝nhiếp 。 云vân 何hà 女nữ 根căn 。 謂vị 女nữ 女nữ 體thể 女nữ 性tánh 。 女nữ 勢thế 分phần/phân 。 女nữ 作tác 用dụng 。 此thử 復phục 云vân 何hà 。 謂vị 臍tề 輪luân 下hạ 。 膝tất 輪luân 上thượng 。 所sở 有hữu 肉nhục 身thân 。 筋cân 脈mạch 流lưu 注chú 。 若nhược 於ư 是thị 處xứ 。 與dữ 男nam 交giao 會hội 。 發phát 生sanh 平bình 等đẳng 領lãnh 納nạp 樂nhạo/nhạc/lạc 受thọ 。 是thị 名danh 女nữ 根căn 。 云vân 何hà 男nam 根căn 。 謂vị 男nam 男nam 體thể 男nam 性tánh 。 男nam 勢thế 分phần/phân 。 男nam 作tác 用dụng 。 此thử 復phục 云vân 何hà 。 謂vị 臍tề 輪luân 下hạ 。 膝tất 輪luân 上thượng 。 所sở 有hữu 肉nhục 身thân 。 筋cân 脈mạch 流lưu 注chú 。 若nhược 於ư 是thị 處xứ 。 與dữ 女nữ 交giao 會hội 。 發phát 生sanh 平bình 等đẳng 領lãnh 納nạp 樂nhạo/nhạc/lạc 受thọ 。 是thị 名danh 男nam 根căn 。 云vân 何hà 命mạng 根căn 。 謂vị 彼bỉ 彼bỉ 有hữu 情tình 。 在tại 彼bỉ 彼bỉ 有hữu 情tình 聚tụ 中trung 。 不bất 移di 不bất 轉chuyển 。 不bất 破phá 不bất 沒một 。 不bất 失thất 不bất 退thoái 壽thọ 住trụ 存tồn 活hoạt 。 護hộ 隨tùy 護hộ 。 轉chuyển 隨tùy 轉chuyển 。 是thị 命mạng 。 是thị 命mạng 根căn 。 是thị 名danh 命mạng 根căn 。

云vân 何hà 意ý 根căn 。 謂vị 意ý 於ư 法pháp 。 已dĩ 正chánh 當đương 知tri 。 及cập 彼bỉ 同đồng 分phần/phân 。 是thị 名danh 意ý 根căn 。 又hựu 意ý 增tăng 上thượng 發phát 意ý 識thức 。 於ư 法pháp 已dĩ 正chánh 當đương 了liễu 別biệt 。 及cập 彼bỉ 同đồng 分phần/phân 。 是thị 名danh 意ý 根căn 。 又hựu 意ý 於ư 法pháp 。 已dĩ 正chánh 當đương 礙ngại 。 及cập 彼bỉ 同đồng 分phần/phân 。 是thị 名danh 意ý 根căn 。 又hựu 意ý 於ư 法pháp 。 已dĩ 正chánh 當đương 行hành 。 及cập 彼bỉ 同đồng 分phần/phân 。 是thị 名danh 意ý 根căn 。 如như 是thị 過quá 去khứ 未vị 來lai 。 現hiện 在tại 諸chư 所sở 有hữu 意ý 。 名danh 為vi 意ý 根căn 。 亦diệc 名danh 所sở 知tri 。 乃nãi 至chí 等đẳng 所sở 證chứng 。 此thử 復phục 云vân 何hà 。 謂vị 心tâm 意ý 識thức 。 或hoặc 地địa 獄ngục 。 乃nãi 至chí 或hoặc 中trung 有hữu 。 或hoặc 脩tu 所sở 成thành 。 所sở 有hữu 名danh 號hiệu 。 異dị 語ngữ 增tăng 語ngữ 。 想tưởng 等đẳng 想tưởng 。 施thi 設thiết 言ngôn 說thuyết 。 謂vị 名danh 意ý 。 名danh 意ý 處xứ 。 名danh 意ý 界giới 。 名danh 意ý 根căn 。 名danh 知tri 名danh 道đạo 路lộ 。 乃nãi 至chí 名danh 此thử 岸ngạn 。 如như 是thị 意ý 根căn 是thị 內nội 處xứ 攝nhiếp 。 云vân 何hà 樂nhạo/nhạc/lạc 根căn 。 謂vị 順thuận 樂nhạo/nhạc/lạc 觸xúc 所sở 生sanh 身thân 樂nhạo/nhạc/lạc 心tâm 樂nhạo/nhạc/lạc 。 平bình 等đẳng 受thọ 。 受thọ 所sở 攝nhiếp 。 是thị 名danh 樂nhạo/nhạc/lạc 根căn 。

復phục 次thứ 脩tu 第đệ 三tam 靜tĩnh 慮lự 。 順thuận 樂nhạo/nhạc/lạc 觸xúc 所sở 生sanh 心tâm 樂nhạo/nhạc/lạc 。 平bình 等đẳng 受thọ 。 受thọ 所sở 攝nhiếp 。 是thị 名danh 樂nhạo/nhạc/lạc 根căn 。 云vân 何hà 苦khổ 根căn 。 謂vị 順thuận 苦khổ 觸xúc 所sở 生sanh 身thân 苦khổ 。 不bất 平bình 等đẳng 受thọ 。 受thọ 所sở 攝nhiếp 。 是thị 名danh 苦khổ 根căn 。 云vân 何hà 喜hỷ 根căn 。 謂vị 順thuận 喜hỷ 觸xúc 所sở 生sanh 心tâm 喜hỷ 。 平bình 等đẳng 受thọ 。 受thọ 所sở 攝nhiếp 。 是thị 名danh 喜hỷ 根căn 。

復phục 次thứ 脩tu 初sơ 二nhị 靜tĩnh 慮lự 。 順thuận 喜hỷ 觸xúc 所sở 生sanh 心tâm 喜hỷ 。 平bình 等đẳng 受thọ 。 受thọ 所sở 攝nhiếp 。 是thị 名danh 喜hỷ 根căn 。 云vân 何hà 憂ưu 根căn 。 謂vị 順thuận 憂ưu 觸xúc 所sở 生sanh 心tâm 憂ưu 。 不bất 平bình 等đẳng 受thọ 。 受thọ 所sở 攝nhiếp 。 是thị 名danh 憂ưu 根căn 。 云vân 何hà 捨xả 根căn 。 謂vị 順thuận 捨xả 觸xúc 所sở 生sanh 身thân 捨xả 心tâm 捨xả 。 非phi 平bình 等đẳng 非phi 不bất 平bình 等đẳng 受thọ 。 受thọ 所sở 攝nhiếp 。 是thị 名danh 捨xả 根căn 。

復phục 次thứ 脩tu 未vị 至chí 定định 靜tĩnh 慮lự 中trung 間gian 第đệ 四tứ 靜tĩnh 慮lự 。 及cập 無vô 色sắc 定định 。 順thuận 不bất 苦khổ 不bất 樂lạc 。 觸xúc 所sở 生sanh 心tâm 捨xả 。 非phi 平bình 等đẳng 非phi 不bất 平bình 等đẳng 受thọ 。 受thọ 所sở 攝nhiếp 。 是thị 名danh 捨xả 根căn 。 云vân 何hà 信tín 根căn 。 謂vị 依y 出xuất 家gia 遠viễn 離ly 。 所sở 生sanh 善thiện 法Pháp 。 所sở 起khởi 諸chư 信tín 信tín 性tánh 。 現hiện 前tiền 信tín 性tánh 。 隨tùy 順thuận 印ấn 可khả 。 愛ái 慕mộ 愛ái 慕mộ 性tánh 。 心tâm 澄trừng 淨tịnh 。 是thị 名danh 信tín 根căn 。

復phục 次thứ 學học 信tín 無Vô 學Học 信tín 。 及cập 一nhất 切thiết 非phi 學học 非phi 無Vô 學Học 信tín 。 皆giai 名danh 信tín 根căn 。 云vân 何hà 精tinh 進tấn 根căn 。 謂vị 依y 出xuất 家gia 遠viễn 離ly 。 所sở 生sanh 善thiện 法Pháp 。 所sở 起khởi 勤cần 精tinh 進tấn 。 勇dũng 健kiện 勢thế 猛mãnh 。 熾sí 盛thịnh 難nan 制chế 。 勵lệ 意ý 不bất 息tức 。 是thị 名danh 精tinh 進tấn 根căn 。

復phục 次thứ 學học 精tinh 進tấn 無Vô 學Học 精tinh 進tấn 。 及cập 一nhất 切thiết 非phi 學học 非phi 無Vô 學Học 精tinh 進tấn 。 皆giai 名danh 精tinh 進tấn 根căn 。 云vân 何hà 念niệm 根căn 。 謂vị 依y 出xuất 家gia 遠viễn 離ly 。 所sở 生sanh 善thiện 法Pháp 。 所sở 起khởi 諸chư 念niệm 隨tùy 念niệm 。 專chuyên 念niệm 憶ức 念niệm 。 不bất 忘vong 不bất 失thất 。 不bất 遺di 不bất 漏lậu 。 不bất 失thất 法pháp 性tánh 。 心tâm 明minh 記ký 性tánh 。 是thị 名danh 念niệm 根căn 。

復phục 次thứ 學học 念niệm 無Vô 學Học 念niệm 。 及cập 一nhất 切thiết 善thiện 非phi 學học 非phi 無Vô 學Học 念niệm 。 皆giai 名danh 念niệm 根căn 。 云vân 何hà 定định 根căn 。 謂vị 依y 出xuất 家gia 遠viễn 離ly 。 所sở 生sanh 善thiện 法Pháp 。 所sở 起khởi 心tâm 住trụ 等đẳng 住trụ 。 近cận 住trụ 安an 住trụ 。 不bất 散tán 不bất 亂loạn 。 攝nhiếp 正chánh 等đẳng 持trì 。 心tâm 一nhất 境cảnh 性tánh 。 是thị 名danh 定định 根căn 。

復phục 次thứ 學học 定định 無Vô 學Học 定định 。 及cập 一nhất 切thiết 善thiện 非phi 學học 非phi 無Vô 學Học 定định 。 皆giai 名danh 定định 根căn 。 云vân 何hà 慧tuệ 根căn 。 謂vị 依y 出xuất 家gia 遠viễn 離ly 。 所sở 生sanh 善thiện 法Pháp 。 所sở 起khởi 於ư 法pháp 簡giản 擇trạch 。 極cực 簡giản 擇trạch 。 最tối 極cực 簡giản 擇trạch 。 解giải 了liễu 等đẳng 了liễu 近cận 了liễu 。 機cơ 黠hiệt 通thông 達đạt 。 審thẩm 察sát 聰thông 叡duệ 。 覺giác 明minh 慧tuệ 行hành 。 毘Tỳ 鉢Bát 舍Xá 那Na 。 是thị 名danh 慧tuệ 根căn 。

復phục 次thứ 學học 慧tuệ 無Vô 學Học 慧tuệ 。 及cập 一nhất 切thiết 善thiện 非phi 學học 非phi 無Vô 學Học 慧tuệ 。 皆giai 名danh 慧tuệ 根căn 。 云vân 何hà 未vị 知tri 當đương 知tri 根căn 。 謂vị 已dĩ 入nhập 正chánh 性tánh 離ly 生sanh 者giả 。 所sở 有hữu 學học 慧tuệ 慧tuệ 根căn 。 及cập 隨tùy 信tín 隨tùy 法pháp 行hành 。 於ư 四Tứ 聖Thánh 諦Đế 。 未vị 現hiện 觀quán 。 為vi 現hiện 觀quán 故cố 諸chư 根căn 轉chuyển 。 是thị 名danh 未vị 知tri 當đương 知tri 根căn 。 云vân 何hà 已dĩ 知tri 根căn 。 謂vị 已dĩ 見kiến 諦Đế 者giả 。 所sở 有hữu 學học 慧tuệ 慧tuệ 根căn 。 及cập 信tín 勝thắng 解giải 。 見kiến 至chí 身thân 證chứng 。 於ư 四Tứ 聖Thánh 諦Đế 。 已dĩ 現hiện 觀quán 。 而nhi 現hiện 觀quán 為vi 斷đoạn 餘dư 煩phiền 惱não 故cố 。 諸chư 根căn 轉chuyển 。 是thị 名danh 已dĩ 知tri 根căn 。 云vân 何hà 具cụ 知tri 根căn 。 謂vị 阿A 羅La 漢Hán 。 所sở 有hữu 無Vô 學Học 慧tuệ 慧tuệ 根căn 。 及cập 慧tuệ 解giải 脫thoát 。 俱câu 解giải 脫thoát 。 於ư 四Tứ 聖Thánh 諦Đế 。 已dĩ 現hiện 觀quán 。 而nhi 現hiện 觀quán 。 為vi 得đắc 現hiện 法Pháp 樂lạc 住trụ 故cố 。 諸chư 根căn 轉chuyển 。 是thị 名danh 具cụ 知tri 根căn 。

處Xứ 品Phẩm 第đệ 十thập 八bát

一nhất 時thời 薄Bạc 伽Già 梵Phạm 。 在tại 室Thất 羅La 筏Phiệt 。 住trụ 逝Thệ 多Đa 林Lâm 給Cấp 孤Cô 獨Độc 園Viên 。

時thời 有hữu 梵Phạm 志Chí 。 名danh 曰viết 生sanh 聞văn 。 來lai 詣nghệ 佛Phật 所sở 。 合hợp 掌chưởng 恭cung 敬kính 。 以dĩ 諸chư 愛ái 語ngữ 。 慰úy 問vấn 世Thế 尊Tôn 。 佛Phật 亦diệc 愛ái 言ngôn 。 而nhi 慰úy 問vấn 彼bỉ 。 相tương/tướng 慰úy 問vấn 已dĩ 。 退thoái 坐tọa 一nhất 面diện 。 曲khúc 躬cung 合hợp 掌chưởng 。 而nhi 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 我ngã 欲dục 少thiểu 問vấn 。 喬kiều 答đáp 摩ma 尊tôn 。 唯duy 願nguyện 聽thính 許hứa 。 略lược 為vi 宣tuyên 說thuyết 。

爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。 告cáo 彼bỉ 梵Phạm 志Chí 。

恣tứ 汝nhữ 意ý 問vấn 。 吾ngô 當đương 為vi 說thuyết 。 梵Phạm 志Chí 問vấn 言ngôn 。 一nhất 切thiết 法pháp 者giả 。 何hà 謂vị 一nhất 切thiết 。

世Thế 尊Tôn 告cáo 曰viết 。

一nhất 切thiết 法pháp 者giả 。 謂vị 十thập 二nhị 處xứ 。 何hà 等đẳng 十thập 二nhị 。 謂vị 眼nhãn 處xứ 。 色sắc 處xứ 。 耳nhĩ 處xứ 。 聲thanh 處xứ 。 鼻tị 處xứ 。 香hương 處xứ 。 舌thiệt 處xứ 。 味vị 處xứ 。 身thân 處xứ 。 觸xúc 處xứ 。 意ý 處xứ 。 法pháp 處xứ 。 是thị 謂vị 十thập 二nhị 。 若nhược 有hữu 說thuyết 言ngôn 。 此thử 非phi 一nhất 切thiết 。 言ngôn 一nhất 切thiết 者giả 。 更cánh 別biệt 有hữu 法pháp 。 彼bỉ 但đãn 有hữu 言ngôn 。 而nhi 無vô 實thật 事sự 。 若nhược 還hoàn 詰cật 問vấn 。 便tiện 不bất 能năng 了liễu 。 彼bỉ 後hậu 審thẩm 思tư 。 自tự 生sanh 迷mê 悶muộn 。 以dĩ 一nhất 切thiết 法pháp 。 非phi 彼bỉ 境cảnh 故cố 。

時thời 彼bỉ 梵Phạm 志Chí 。 聞văn 佛Phật 所sở 說thuyết 。 歡hoan 喜hỷ 踊dũng 躍dược 。 恭cung 敬kính 而nhi 去khứ 。

云vân 何hà 眼nhãn 處xứ 。 謂vị 如như 眼nhãn 根căn 。 應ưng 說thuyết 其kỳ 相tương/tướng 。 云vân 何hà 色sắc 處xứ 。 謂vị 色sắc 為vi 眼nhãn 。 已dĩ 正chánh 當đương 見kiến 。 及cập 彼bỉ 同đồng 分phần/phân 。 是thị 名danh 色sắc 處xứ 。 又hựu 色sắc 為vi 眼nhãn 增tăng 上thượng 發phát 眼nhãn 識thức 。 已dĩ 正chánh 當đương 了liễu 別biệt 。 及cập 彼bỉ 同đồng 分phần/phân 。 是thị 名danh 色sắc 處xứ 。 又hựu 色sắc 於ư 眼nhãn 。 已dĩ 正chánh 當đương 礙ngại 。 及cập 彼bỉ 同đồng 分phần/phân 。 是thị 名danh 色sắc 處xứ 。 又hựu 色sắc 為vi 眼nhãn 。 已dĩ 正chánh 當đương 行hành 。 及cập 彼bỉ 同đồng 分phần/phân 。 是thị 名danh 色sắc 處xứ 。 如như 是thị 過quá 去khứ 未vị 來lai 。 現hiện 在tại 諸chư 所sở 有hữu 色sắc 。 名danh 為vi 色sắc 處xứ 。 亦diệc 名danh 所sở 知tri 。 乃nãi 至chí 所sở 等đẳng 證chứng 。 此thử 復phục 云vân 何hà 。 謂vị 四tứ 大đại 種chủng 所sở 造tạo 。 青thanh 黃hoàng 赤xích 白bạch 。 雲vân 烟yên 塵trần 霧vụ 長trường 短đoản 方phương 圓viên 高cao 下hạ 。 正chánh 不bất 正chánh 影ảnh 光quang 明minh 暗ám 空không 一nhất 顯hiển 色sắc 。 相tương/tướng 雜tạp 紅hồng 紫tử 。 碧bích 綠lục 皂tạo 褐hạt 。 及cập 餘dư 所sở 有hữu 。 眼nhãn 根căn 所sở 見kiến 。 眼nhãn 識thức 所sở 了liễu 。 所sở 有hữu 名danh 號hiệu 。 異dị 語ngữ 增tăng 語ngữ 。 想tưởng 等đẳng 想tưởng 。 施thi 設thiết 言ngôn 說thuyết 。 謂vị 名danh 色sắc 。 名danh 色sắc 界giới 。 名danh 色sắc 處xứ 。 名danh 彼bỉ 岸ngạn 。 如như 是thị 色sắc 處xứ 。 是thị 外ngoại 處xứ 攝nhiếp 。 云vân 何hà 耳nhĩ 處xứ 。 謂vị 如như 耳nhĩ 根căn 。 應ưng 說thuyết 其kỳ 相tương/tướng 。 云vân 何hà 聲thanh 處xứ 。 謂vị 聲thanh 為vi 耳nhĩ 。 已dĩ 正chánh 當đương 聞văn 。 及cập 彼bỉ 同đồng 分phần/phân 。 是thị 名danh 聲thanh 處xứ 。 又hựu 聲thanh 為vi 耳nhĩ 增tăng 上thượng 發phát 耳nhĩ 識thức 。 已dĩ 正chánh 當đương 了liễu 別biệt 。 及cập 彼bỉ 同đồng 分phần/phân 。 是thị 名danh 聲thanh 處xứ 。 又hựu 聲thanh 於ư 耳nhĩ 。 已dĩ 正chánh 當đương 礙ngại 。 及cập 彼bỉ 同đồng 分phần/phân 。 是thị 名danh 聲thanh 處xứ 。 又hựu 聲thanh 為vi 耳nhĩ 。 已dĩ 正chánh 當đương 行hành 。 及cập 彼bỉ 同đồng 分phần/phân 。 是thị 名danh 聲thanh 處xứ 。 如như 是thị 過quá 去khứ 未vị 來lai 。 現hiện 在tại 諸chư 所sở 有hữu 聲thanh 。 名danh 為vi 聲thanh 處xứ 。 亦diệc 名danh 所sở 知tri 。 乃nãi 至chí 所sở 等đẳng 證chứng 。 此thử 復phục 云vân 何hà 。 謂vị 四tứ 大đại 種chủng 所sở 造tạo 。 象tượng 聲thanh 馬mã 聲thanh 。 車xa 聲thanh 步bộ 聲thanh 。 蠡lễ 聲thanh 鈴linh 聲thanh 。 大đại 小tiểu 鼓cổ 聲thanh 。 歌ca 聲thanh 詠vịnh 聲thanh 。 讚tán 聲thanh 梵Phạm 聲thanh 。 及cập 四tứ 大đại 種chủng 互hỗ 相tương 觸xúc 聲thanh 。 於ư 晝trú 夜dạ 分phân 。 語ngữ 言ngôn 音âm 聲thanh 。 及cập 餘dư 所sở 有hữu 。 耳nhĩ 根căn 所sở 聞văn 。 耳nhĩ 識thức 所sở 了liễu 。 所sở 有hữu 名danh 號hiệu 。 異dị 語ngữ 增tăng 語ngữ 。 想tưởng 等đẳng 想tưởng 。 施thi 設thiết 言ngôn 說thuyết 。 謂vị 名danh 聲thanh 。 名danh 聲thanh 界giới 。 名danh 聲thanh 處xứ 。 名danh 彼bỉ 岸ngạn 。 如như 是thị 聲thanh 處xứ 。 是thị 外ngoại 處xứ 攝nhiếp 。 云vân 何hà 鼻tị 處xứ 。 謂vị 如như 鼻tị 根căn 應ưng 說thuyết 其kỳ 相tương/tướng 。 云vân 何hà 香hương 處xứ 。 謂vị 香hương 為vi 鼻tị 。 已dĩ 正chánh 當đương 嗅khứu 。 及cập 彼bỉ 同đồng 分phần/phân 。 是thị 名danh 香hương 處xứ 。 又hựu 香hương 為vi 鼻tị 。 增tăng 上thượng 發phát 鼻tị 識thức 。 已dĩ 正chánh 當đương 了liễu 別biệt 。 及cập 彼bỉ 同đồng 分phần/phân 。 是thị 名danh 香hương 處xứ 。 又hựu 香hương 於ư 鼻tị 。 已dĩ 正chánh 當đương 礙ngại 。 及cập 彼bỉ 同đồng 分phần/phân 。 是thị 名danh 香hương 處xứ 。 又hựu 香hương 為vi 鼻tị 。 已dĩ 正chánh 當đương 行hành 。 及cập 彼bỉ 同đồng 分phần/phân 。 是thị 名danh 香hương 處xứ 。 如như 是thị 過quá 去khứ 未vị 來lai 。 現hiện 在tại 諸chư 所sở 有hữu 香hương 。 名danh 為vi 香hương 處xứ 。 亦diệc 名danh 所sở 知tri 。 乃nãi 至chí 所sở 等đẳng 證chứng 。 此thử 復phục 云vân 何hà 。 謂vị 四tứ 大đại 種chủng 所sở 造tạo 。 根căn 香hương 莖hành 香hương 。 枝chi 香hương 葉diệp 香hương 。 花hoa 香hương 果quả 香hương 。 好hảo/hiếu 香hương 惡ác 香hương 。 平bình 等đẳng 香hương 。 及cập 餘dư 所sở 有hữu 。 鼻tị 根căn 所sở 嗅khứu 。 鼻tị 識thức 所sở 了liễu 。 所sở 有hữu 名danh 號hiệu 。 異dị 語ngữ 增tăng 語ngữ 。 想tưởng 等đẳng 想tưởng 。 施thi 設thiết 言ngôn 說thuyết 。 謂vị 名danh 香hương 。 名danh 香hương 界giới 。 名danh 香hương 處xứ 。 名danh 彼bỉ 岸ngạn 。 如như 是thị 香hương 處xứ 。 是thị 外ngoại 處xứ 攝nhiếp 。 云vân 何hà 舌thiệt 處xứ 。 謂vị 如như 舌thiệt 根căn 。 應ưng 說thuyết 其kỳ 相tương/tướng 。 云vân 何hà 味vị 處xứ 。 謂vị 味vị 為vi 舌thiệt 。 已dĩ 正chánh 當đương 嘗thường 。 及cập 彼bỉ 同đồng 分phần/phân 。 是thị 名danh 味vị 處xứ 。 又hựu 味vị 為vi 舌thiệt 增tăng 上thượng 發phát 舌thiệt 識thức 。 已dĩ 正chánh 當đương 了liễu 別biệt 。 及cập 彼bỉ 同đồng 分phần/phân 。 是thị 名danh 味vị 處xứ 。 又hựu 味vị 於ư 舌thiệt 。 已dĩ 正chánh 當đương 礙ngại 。 及cập 彼bỉ 同đồng 分phần/phân 。 是thị 名danh 味vị 處xứ 。 又hựu 味vị 為vi 舌thiệt 。 已dĩ 正chánh 當đương 行hành 。 及cập 彼bỉ 同đồng 分phần/phân 。 是thị 名danh 味vị 處xứ 。 如như 是thị 過quá 去khứ 未vị 來lai 。 現hiện 在tại 諸chư 所sở 有hữu 味vị 。 名danh 為vi 味vị 處xứ 。 亦diệc 名danh 所sở 知tri 。 乃nãi 至chí 所sở 等đẳng 證chứng 。 此thử 復phục 云vân 何hà 。 謂vị 四tứ 大đại 種chủng 所sở 造tạo 。 根căn 味vị 莖hành 味vị 。 枝chi 味vị 葉diệp 味vị 。 花hoa 味vị 果quả 味vị 。 食thực 味vị 飲ẩm 味vị 。 及cập 諸chư 酒tửu 味vị 。 苦khổ 味vị 酢tạc 味vị 。 甘cam 味vị 辛tân 味vị 。 醎hàm 味vị 淡đạm 味vị 。 可khả 意ý 味vị 不bất 可khả 意ý 味vị 。 順thuận 捨xả 處xứ 味vị 。 及cập 餘dư 所sở 有hữu 。 舌thiệt 根căn 所sở 嘗thường 。 舌thiệt 識thức 所sở 了liễu 。 所sở 有hữu 名danh 號hiệu 。 異dị 語ngữ 增tăng 語ngữ 。 想tưởng 等đẳng 想tưởng 。 施thi 設thiết 言ngôn 說thuyết 。 謂vị 名danh 味vị 。 名danh 味vị 界giới 。 名danh 味vị 處xứ 。 名danh 彼bỉ 岸ngạn 。 如như 是thị 味vị 處xứ 。 是thị 外ngoại 所sở 攝nhiếp 。 云vân 何hà 身thân 處xứ 。 謂vị 如như 身thân 根căn 。 應ưng 說thuyết 其kỳ 相tương/tướng 。 云vân 何hà 觸xúc 處xứ 。 謂vị 觸xúc 為vi 身thân 。 已dĩ 正chánh 當đương 覺giác 。 及cập 彼bỉ 同đồng 分phần/phân 。 是thị 名danh 觸xúc 處xứ 。 又hựu 觸xúc 為vi 身thân 增tăng 上thượng 發phát 身thân 識thức 。 已dĩ 正chánh 當đương 了liễu 別biệt 。 及cập 彼bỉ 同đồng 分phần/phân 。 是thị 名danh 觸xúc 處xứ 。 又hựu 觸xúc 於ư 身thân 。 已dĩ 正chánh 當đương 礙ngại 。 及cập 彼bỉ 同đồng 分phần/phân 。 是thị 名danh 觸xúc 處xứ 。 又hựu 觸xúc 為vi 身thân 。 已dĩ 正chánh 當đương 行hành 。 及cập 彼bỉ 同đồng 分phần/phân 。 是thị 名danh 觸xúc 處xứ 。 如như 是thị 過quá 去khứ 未vị 來lai 現hiện 在tại 。 諸chư 所sở 有hữu 觸xúc 。 名danh 為vi 觸xúc 處xứ 。 亦diệc 名danh 所sở 知tri 。 乃nãi 至chí 所sở 等đẳng 證chứng 。 此thử 復phục 云vân 何hà 。 謂vị 四tứ 大đại 種chủng 。 及cập 四tứ 大đại 種chủng 所sở 造tạo 。 滑hoạt 性tánh 。 澁sáp 性tánh 。 輕khinh 性tánh 。 重trọng/trùng 性tánh 。 冷lãnh 煖noãn 飢cơ 渴khát 。 及cập 餘dư 所sở 有hữu 。 身thân 根căn 所sở 覺giác 身thân 識thức 所sở 了liễu 。 所sở 有hữu 名danh 號hiệu 。 異dị 語ngữ 增tăng 語ngữ 。 想tưởng 等đẳng 想tưởng 。 施thi 設thiết 言ngôn 說thuyết 。 謂vị 名danh 觸xúc 。 名danh 觸xúc 界giới 。 名danh 觸xúc 處xứ 。 名danh 彼bỉ 岸ngạn 。 如như 是thị 觸xúc 處xứ 。 是thị 外ngoại 所sở 攝nhiếp 。 云vân 何hà 意ý 處xứ 。 謂vị 如như 意ý 根căn 。 應ưng 說thuyết 其kỳ 相tương/tướng 。 云vân 何hà 法pháp 處xứ 。 謂vị 法pháp 為vi 意ý 。 已dĩ 正chánh 當đương 知tri 。 是thị 名danh 法pháp 處xứ 。 又hựu 法pháp 為vi 意ý 增tăng 上thượng 發phát 意ý 識thức 已dĩ 正chánh 當đương 了liễu 別biệt 。 是thị 名danh 法pháp 處xứ 。 又hựu 法pháp 於ư 意ý 。 已dĩ 正chánh 當đương 礙ngại 。 是thị 名danh 法pháp 處xứ 。 又hựu 法pháp 為vi 意ý 。 已dĩ 正chánh 當đương 行hành 。 是thị 名danh 法pháp 處xứ 。 如như 是thị 過quá 去khứ 未vị 來lai 。 現hiện 在tại 諸chư 所sở 有hữu 法pháp 。 名danh 為vi 法pháp 處xứ 。 亦diệc 名danh 所sở 知tri 。 乃nãi 至chí 所sở 等đẳng 證chứng 。 此thử 復phục 云vân 何hà 。 謂vị 受thọ 想tưởng 思tư 觸xúc 作tác 意ý 欲dục 勝thắng 解giải 。 信tín 精tinh 進tấn 念niệm 定định 慧tuệ 。 尋tầm 伺tứ 放phóng 逸dật 不bất 放phóng 逸dật 。 善thiện 根căn 不bất 善thiện 根căn 無vô 記ký 根căn 。 一nhất 切thiết 結kết 縛phược 。 隨tùy 眠miên 隨tùy 煩phiền 惱não 纏triền 。 諸chư 所sở 有hữu 智trí 見kiến 現hiện 觀quán 。 得đắc 無vô 想tưởng 定định 。 滅diệt 定định 無vô 想tưởng 事sự 。 命mạng 根căn 眾chúng 同đồng 分phần/phân 住trụ 。 得đắc 事sự 得đắc 處xứ 得đắc 生sanh 老lão 住trụ 無vô 常thường 。 名danh 身thân 句cú 身thân 文văn 身thân 。 虛hư 空không 擇trạch 滅diệt 非phi 擇trạch 滅diệt 。 及cập 餘dư 所sở 有hữu 。 意ý 根căn 所sở 知tri 意ý 識thức 所sở 了liễu 。 所sở 有hữu 名danh 號hiệu 。 異dị 語ngữ 增tăng 語ngữ 。 想tưởng 等đẳng 想tưởng 。 施thi 設thiết 言ngôn 說thuyết 。 謂vị 名danh 法pháp 。 名danh 法Pháp 界Giới 。 名danh 法pháp 處xứ 。 名danh 彼bỉ 岸ngạn 。 如như 是thị 法pháp 處xứ 。 是thị 外ngoại 處xứ 攝nhiếp 。

蘊Uẩn 品Phẩm 第đệ 十thập 九cửu

一nhất 時thời 薄Bạc 伽Già 梵Phạm 。 在tại 室Thất 羅La 筏Phiệt 。 住trụ 逝thệ 多đa 林lâm 。 給Cấp 孤Cô 獨Độc 園Viên 。

爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。 告cáo 苾Bật 芻Sô 眾chúng 。

有hữu 五ngũ 種chủng 蘊uẩn 。 何hà 等đẳng 為vi 五ngũ 。

謂vị 色sắc 蘊uẩn 。 受thọ 蘊uẩn 。 想tưởng 蘊uẩn 。 行hành 蘊uẩn 。 識thức 蘊uẩn 。 是thị 名danh 五ngũ 蘊uẩn 。 云vân 何hà 色sắc 蘊uẩn 。 謂vị 諸chư 所sở 有hữu 色sắc 。 一nhất 切thiết 皆giai 是thị 四tứ 大đại 種chủng 。 及cập 四tứ 大đại 種chủng 所sở 造tạo 。 是thị 名danh 色sắc 蘊uẩn 。 云vân 何hà 受thọ 蘊uẩn 。 謂vị 諸chư 受thọ 等đẳng 受thọ 。 別biệt 受thọ 受thọ 性tánh 。 受thọ 所sở 攝nhiếp 。 是thị 名danh 受thọ 蘊uẩn 。

復phục 有hữu 二nhị 受thọ 。 說thuyết 名danh 受thọ 蘊uẩn 。 謂vị 身thân 受thọ 心tâm 受thọ 。 云vân 何hà 身thân 受thọ 。 謂vị 五ngũ 識thức 身thân 相tương 應ứng 諸chư 受thọ 。 乃nãi 至chí 受thọ 所sở 攝nhiếp 。 是thị 名danh 身thân 受thọ 。 云vân 何hà 心tâm 受thọ 。 謂vị 意ý 識thức 相tương 應ứng 諸chư 受thọ 。 乃nãi 至chí 受thọ 。 所sở 攝nhiếp 。 是thị 名danh 心tâm 受thọ 。

復phục 有hữu 二nhị 受thọ 。 說thuyết 名danh 受thọ 蘊uẩn 。 謂vị 有hữu 味vị 受thọ 。 無vô 味vị 受thọ 。 云vân 何hà 有hữu 味vị 受thọ 。 謂vị 有hữu 漏lậu 作tác 意ý 相tương 應ứng 諸chư 受thọ 。 乃nãi 至chí 受thọ 所sở 攝nhiếp 。 是thị 名danh 有hữu 味vị 受thọ 。 云vân 何hà 無vô 味vị 受thọ 。 謂vị 無vô 漏lậu 作tác 意ý 相tương 應ứng 諸chư 受thọ 。 乃nãi 至chí 受thọ 所sở 攝nhiếp 。 是thị 名danh 無vô 味vị 受thọ 。 有hữu 作tác 是thị 說thuyết 。 欲dục 界giới 作tác 意ý 相tương 應ứng 受thọ 。 名danh 有hữu 味vị 受thọ 。 色sắc 無vô 色sắc 界giới 。 作tác 意ý 相tương 應ứng 受thọ 。 名danh 無vô 味vị 受thọ 。 今kim 此thử 義nghĩa 中trung 。 有hữu 漏lậu 作tác 意ý 相tương 應ứng 受thọ 。 名danh 有hữu 味vị 受thọ 。 無vô 漏lậu 作tác 意ý 相tương 應ứng 受thọ 。 名danh 無vô 味vị 受thọ 。 如như 有hữu 味vị 受thọ 無vô 味vị 受thọ 。 如như 是thị 墮đọa 受thọ 。 不bất 墮đọa 受thọ 。 耽đam 嗜thị 依y 受thọ 出xuất 離ly 依y 受thọ 。 順thuận 結kết 受thọ 。 不bất 順thuận 結kết 受thọ 。 順thuận 取thủ 受thọ 。 不bất 順thuận 取thủ 受thọ 。 順thuận 纏triền 受thọ 。 不bất 順thuận 纏triền 受thọ 。 世thế 間gian 受thọ 。 出xuất 世thế 間gian 受thọ 。 亦diệc 爾nhĩ 。

復phục 有hữu 三tam 受thọ 。 說thuyết 名danh 受thọ 蘊uẩn 。 謂vị 樂nhạo/nhạc/lạc 受thọ 。 苦khổ 受thọ 。 不bất 苦khổ 不bất 樂lạc 受thọ 。 云vân 何hà 樂nhạo/nhạc/lạc 受thọ 。 謂vị 順thuận 樂nhạo/nhạc/lạc 觸xúc 所sở 生sanh 身thân 樂nhạo/nhạc/lạc 心tâm 樂nhạo/nhạc/lạc 平bình 等đẳng 受thọ 。 受thọ 所sở 攝nhiếp 。 是thị 名danh 樂nhạo/nhạc/lạc 受thọ 。

復phục 次thứ 脩tu 初sơ 第đệ 二nhị 第đệ 三tam 靜tĩnh 慮lự 。 順thuận 樂nhạo/nhạc/lạc 受thọ 觸xúc 所sở 起khởi 心tâm 樂nhạo/nhạc/lạc 平bình 等đẳng 受thọ 。 受thọ 所sở 攝nhiếp 。 是thị 名danh 樂nhạo/nhạc/lạc 受thọ 。 云vân 何hà 苦khổ 受thọ 。 謂vị 順thuận 苦khổ 觸xúc 所sở 生sanh 身thân 苦khổ 心tâm 苦khổ 不bất 平bình 等đẳng 受thọ 。 受thọ 所sở 攝nhiếp 。 是thị 名danh 苦khổ 受thọ 。 云vân 何hà 不bất 苦khổ 不bất 樂lạc 受thọ 。 謂vị 順thuận 不bất 苦khổ 不bất 樂lạc 。 觸xúc 所sở 生sanh 身thân 捨xả 心tâm 捨xả 非phi 平bình 等đẳng 非phi 不bất 平bình 等đẳng 受thọ 。 受thọ 所sở 攝nhiếp 。 是thị 名danh 不bất 苦khổ 不bất 樂lạc 受thọ 。

復phục 次thứ 脩tu 未vị 至chí 定định 。 靜tĩnh 慮lự 中trung 間gian 。 第đệ 四tứ 靜tĩnh 慮lự 。 及cập 無vô 色sắc 定định 。 順thuận 不bất 苦khổ 不bất 樂lạc 。 觸xúc 所sở 生sanh 心tâm 捨xả 非phi 平bình 等đẳng 非phi 不bất 平bình 等đẳng 受thọ 。 受thọ 所sở 攝nhiếp 。 是thị 名danh 不bất 苦khổ 不bất 樂lạc 受thọ 。

復phục 有hữu 四tứ 受thọ 。 說thuyết 名danh 受thọ 蘊uẩn 。 謂vị 欲dục 界giới 受thọ 。 色sắc 界giới 受thọ 。 無vô 色sắc 界giới 受thọ 。 不bất 繫hệ 受thọ 。 云vân 何hà 欲dục 界giới 受thọ 。 謂vị 欲dục 界giới 作tác 意ý 相tương 應ứng 諸chư 受thọ 。 乃nãi 至chí 受thọ 所sở 攝nhiếp 。 是thị 名danh 欲dục 界giới 受thọ 。 云vân 何hà 色sắc 界giới 受thọ 。 謂vị 色sắc 界giới 作tác 意ý 相tương 應ứng 諸chư 受thọ 。 乃nãi 至chí 受thọ 所sở 攝nhiếp 。 是thị 名danh 色sắc 界giới 受thọ 。 云vân 何hà 無vô 色sắc 界giới 受thọ 。 謂vị 無vô 色sắc 界giới 作tác 意ý 相tương 應ứng 諸chư 受thọ 。 乃nãi 至chí 受thọ 所sở 攝nhiếp 。 是thị 名danh 無vô 色sắc 界giới 受thọ 。 云vân 何hà 不bất 繫hệ 受thọ 。 謂vị 無vô 漏lậu 作tác 意ý 相tương 應ứng 諸chư 受thọ 。 乃nãi 至chí 受thọ 所sở 攝nhiếp 。 是thị 名danh 不bất 繫hệ 受thọ 。

復phục 有hữu 五ngũ 受thọ 。 說thuyết 為vi 受thọ 蘊uẩn 。 謂vị 樂nhạo/nhạc/lạc 受thọ 。 苦khổ 受thọ 。 喜hỷ 受thọ 。 憂ưu 受thọ 。 捨xả 受thọ 。 如như 是thị 五ngũ 受thọ 。 廣quảng 說thuyết 如như 根căn 品phẩm 。

復phục 有hữu 六lục 受thọ 。 說thuyết 為vi 受thọ 蘊uẩn 。 謂vị 眼nhãn 觸xúc 所sở 生sanh 受thọ 。 耳nhĩ 鼻tị 舌thiệt 身thân 意ý 。 觸xúc 所sở 生sanh 受thọ 。 云vân 何hà 眼nhãn 觸xúc 所sở 生sanh 受thọ 。 謂vị 眼nhãn 及cập 色sắc 為vi 緣duyên 生sanh 眼nhãn 識thức 。 三tam 和hòa 合hợp 故cố 生sanh 觸xúc 。 觸xúc 為vi 緣duyên 故cố 生sanh 受thọ 。 此thử 中trung 眼nhãn 為vi 增tăng 上thượng 。 色sắc 為vi 所sở 緣duyên 。 眼nhãn 觸xúc 為vi 因nhân 。 眼nhãn 觸xúc 為vi 等đẳng 起khởi 。 是thị 眼nhãn 觸xúc 種chủng 類loại 。 是thị 眼nhãn 觸xúc 所sở 生sanh 。 與dữ 眼nhãn 觸xúc 所sở 生sanh 作tác 意ý 相tương 應ứng 。 於ư 眼nhãn 識thức 所sở 了liễu 別biệt 色sắc 諸chư 受thọ 。 乃nãi 至chí 受thọ 所sở 攝nhiếp 。 是thị 名danh 眼nhãn 觸xúc 所sở 生sanh 受thọ 。 如như 是thị 耳nhĩ 鼻tị 舌thiệt 身thân 意ý 。 觸xúc 所sở 生sanh 受thọ 。 廣quảng 說thuyết 亦diệc 爾nhĩ 。 是thị 名danh 受thọ 蘊uẩn 。 如như 受thọ 蘊uẩn 。 如như 是thị 想tưởng 蘊uẩn 識thức 蘊uẩn 。 如như 其kỳ 所sở 應ứng 。 廣quảng 說thuyết 亦diệc 爾nhĩ 。 云vân 何hà 行hành 蘊uẩn 。 謂vị 行hành 蘊uẩn 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 心tâm 相tương 應ứng 行hành 蘊uẩn 。 二nhị 心tâm 不bất 相tương 應ứng 行hành 蘊uẩn 。 云vân 何hà 心tâm 相tướng 應ưng 行hành 蘊uẩn 。 謂vị 思tư 觸xúc 作tác 意ý 。 廣quảng 說thuyết 乃nãi 至chí 。 諸chư 所sở 有hữu 智trí 見kiến 現hiện 觀quán 。

復phục 有hữu 所sở 餘dư 如như 是thị 類loại 法pháp 。 與dữ 心tâm 相tương 應ứng 。 是thị 名danh 心tâm 相tương 應ứng 行hành 蘊uẩn 。 云vân 何hà 心tâm 不bất 相tương 應ứng 行hành 蘊uẩn 。 謂vị 得đắc 無vô 想tưởng 定định 。 廣quảng 說thuyết 乃nãi 至chí 文văn 身thân 。

復phục 有hữu 所sở 餘dư 如như 是thị 類loại 法pháp 。 不bất 與dữ 心tâm 相tương 應ứng 。 是thị 名danh 心tâm 不bất 相tương 應ứng 行hành 蘊uẩn 。 如như 是thị 心tâm 相tương 應ứng 行hành 蘊uẩn 及cập 心tâm 不bất 相tương 應ứng 。 行hành 蘊uẩn 總tổng 名danh 行hành 蘊uẩn 。

多Đa 界Giới 品Phẩm 第đệ 二nhị 十thập 之chi 一nhất

一nhất 時thời 薄Bạc 伽Già 梵Phạm 。 在tại 室Thất 羅La 筏Phiệt 。 住trụ 逝Thệ 多Đa 林Lâm 給Cấp 孤Cô 獨Độc 園Viên 。

時thời 阿A 難Nan 陀Đà 。 獨độc 居cư 靜tĩnh 室thất 。 作tác 是thị 思tư 惟duy 。

諸chư 起khởi 怖bố 畏úy 。 及cập 起khởi 災tai 患hoạn 擾nhiễu 惱não 事sự 者giả 。 皆giai 是thị 愚ngu 夫phu 。 非phi 諸chư 智trí 者giả 。 既ký 思tư 惟duy 已dĩ 。 於ư 日nhật 後hậu 分phân 。 從tùng 靜tĩnh 室thất 出xuất 。 往vãng 世Thế 尊Tôn 所sở 。 頂đảnh 禮lễ 雙song 足túc 。 退thoái 住trụ 一nhất 面diện 。 以dĩ 所sở 思tư 事sự 。 具cụ 白bạch 世Thế 尊Tôn 。 佛Phật 印ấn 可khả 言ngôn 。 如như 是thị 如như 是thị 。 諸chư 起khởi 怖bố 畏úy 。 及cập 起khởi 災tai 患hoạn 擾nhiễu 惱não 事sự 者giả 。 皆giai 是thị 愚ngu 夫phu 。 非phi 諸chư 智trí 者giả 。 如như 置trí 火hỏa 在tại 乾can/kiền/càn 蘆lô 草thảo 舍xá 。 樓lâu 堂đường 臺đài 觀quán 。 亦diệc 被bị 焚phần 燒thiêu 。 愚ngu 夫phu 亦diệc 爾nhĩ 。 以dĩ 無vô 智trí 故cố 。 起khởi 諸chư 怖bố 畏úy 。 及cập 災tai 患hoạn 等đẳng 。 慶khánh 喜hỷ 當đương 知tri 。 過quá 去khứ 未vị 來lai 現hiện 在tại 。 怖bố 畏úy 災tai 患hoạn 擾nhiễu 惱não 。 皆giai 愚ngu 夫phù 生sanh 。 非phi 諸chư 智trí 者giả 。 以dĩ 諸chư 智trí 者giả 不bất 起khởi 彼bỉ 故cố 。 慶khánh 喜hỷ 當đương 知tri 。 愚ngu 夫phu 有hữu 怖bố 畏úy 智trí 者giả 無vô 怖bố 畏úy 。 愚ngu 夫phu 有hữu 災tai 患hoạn 。 智trí 者giả 無vô 災tai 患hoạn 。 愚ngu 夫phu 有hữu 擾nhiễu 惱não 。 智trí 者giả 無vô 擾nhiễu 惱não 。 是thị 故cố 慶khánh 喜hỷ 應ưng 知tri 。 愚ngu 夫phu 及cập 智trí 者giả 。 法pháp 知tri 已dĩ 遠viễn 離ly 。 諸chư 愚ngu 夫phu 法pháp 。 於ư 智trí 者giả 法pháp 。 應ưng 正chánh 受thọ 行hành 。 阿A 難Nan 陀Đà 言ngôn 。 齊tề 何hà 施thi 設thiết 諸chư 愚ngu 夫phu 數số 。

佛Phật 言ngôn 。

若nhược 有hữu 於ư 界giới 處xứ 蘊uẩn 。 及cập 於ư 緣duyên 起khởi 。 處xử 非phi 處xứ 法pháp 。 不bất 善thiện 巧xảo 者giả 。 是thị 愚ngu 夫phu 數số 。 阿A 難Nan 陀Đà 言ngôn 。 齊tề 何hà 施thi 設thiết 諸chư 智trí 者giả 數số 。

佛Phật 言ngôn 。

若nhược 有hữu 於ư 界giới 處xứ 蘊uẩn 。 及cập 於ư 緣duyên 起khởi 。 處xử 非phi 處xứ 法pháp 。 得đắc 善thiện 巧xảo 者giả 。 是thị 智trí 者giả 數số 。 阿A 難Nan 陀Đà 言ngôn 。 云vân 何hà 智trí 者giả 。 於ư 界giới 善thiện 巧xảo 。

佛Phật 言ngôn 。

智trí 者giả 於ư 十thập 八bát 界giới 。 如như 實thật 知tri 見kiến 。 是thị 界giới 善thiện 巧xảo 。 謂vị 如như 實thật 知tri 見kiến 。 眼nhãn 界giới 色sắc 界giới 眼nhãn 識thức 界giới 。 耳nhĩ 界giới 聲thanh 界giới 耳nhĩ 識thức 界giới 。 鼻tị 界giới 香hương 界giới 鼻tị 識thức 界giới 。 舌thiệt 界giới 味vị 界giới 舌thiệt 識thức 界giới 。 身thân 界giới 觸xúc 界giới 身thân 識thức 界giới 。 意ý 界giới 法Pháp 界Giới 意ý 識thức 界giới 。 復phục 於ư 六lục 界giới 。 如như 實thật 知tri 見kiến 。 是thị 界giới 善thiện 巧xảo 。 謂vị 如như 實thật 知tri 。 見kiến 地địa 界giới 水thủy 界giới 。 火hỏa 界giới 風phong 界giới 。 空không 界giới 識thức 界giới 。 復phục 於ư 六lục 界giới 。 如như 實thật 知tri 見kiến 。 是thị 界giới 善thiện 巧xảo 。 謂vị 如như 實thật 知tri 。 見kiến 欲dục 界giới 恚khuể 界giới 害hại 界giới 無vô 欲dục 界giới 無vô 恚khuể 界giới 無vô 害hại 界giới 。 復phục 於ư 六lục 界giới 。 如như 實thật 知tri 見kiến 。 是thị 界giới 善thiện 巧xảo 。 謂vị 如như 實thật 知tri 。 見kiến 樂nhạo/nhạc/lạc 界giới 苦khổ 界giới 。 喜hỷ 界giới 憂ưu 界giới 捨xả 界giới 無vô 明minh 界giới 。 復phục 於ư 四tứ 界giới 。 如như 實thật 知tri 見kiến 。 是thị 界giới 善thiện 巧xảo 。 謂vị 如như 實thật 知tri 。 見kiến 受thọ 界giới 想tưởng 界giới 行hành 界giới 識thức 界giới 。 復phục 於ư 三tam 界giới 。 如như 實thật 知tri 見kiến 。 是thị 界giới 善thiện 巧xảo 。 謂vị 如như 實thật 知tri 。 見kiến 欲dục 界giới 色sắc 界giới 無vô 色sắc 界giới 。 復phục 於ư 三tam 界giới 。 如như 實thật 知tri 見kiến 。 是thị 界giới 善thiện 巧xảo 。 謂vị 如như 實thật 知tri 。 見kiến 色sắc 界giới 無vô 色sắc 界giới 滅diệt 界giới 。 復phục 於ư 三tam 界giới 。 如như 實thật 知tri 見kiến 。 是thị 界giới 善thiện 巧xảo 。 謂vị 如như 實thật 知tri 。 見kiến 過quá 去khứ 界giới 未vị 來lai 界giới 現hiện 在tại 界giới 。 復phục 於ư 三tam 界giới 。 如như 實thật 知tri 見kiến 。 是thị 界giới 善thiện 巧xảo 。 謂vị 如như 實thật 知tri 。 見kiến 劣liệt 界giới 中trung 界giới 妙diệu 界giới 。 復phục 於ư 三tam 界giới 。 如như 實thật 知tri 見kiến 。 是thị 界giới 善thiện 巧xảo 。 謂vị 如như 實thật 知tri 。 見kiến 善thiện 界giới 不bất 善thiện 界giới 無vô 記ký 界giới 。 復phục 於ư 三tam 界giới 。 如như 實thật 知tri 見kiến 。 是thị 界giới 善thiện 巧xảo 。 謂vị 如như 實thật 知tri 。 見kiến 學học 界giới 無Vô 學Học 界giới 非phi 學học 非phi 無Vô 學Học 界giới 。 復phục 於ư 二nhị 界giới 。 如như 實thật 知tri 見kiến 。 是thị 界giới 善thiện 巧xảo 。 謂vị 如như 實thật 知tri 。 見kiến 有hữu 漏lậu 界giới 無vô 漏lậu 界giới 。 復phục 於ư 二nhị 界giới 。 如như 實thật 知tri 見kiến 。 是thị 界giới 善thiện 巧xảo 。 謂vị 如như 實thật 知tri 。 見kiến 有hữu 為vi 界giới 無vô 為vi 界giới 。 是thị 名danh 智Trí 者Giả 。 於ư 界giới 善thiện 巧xảo 。 阿A 難Nan 陀Đà 言ngôn 。 云vân 何hà 智trí 者giả 。 於ư 處xứ 善thiện 巧xảo 。

佛Phật 言ngôn 。

智trí 者giả 於ư 十thập 二nhị 處xứ 。 如như 實thật 知tri 見kiến 。 是thị 處xứ 善thiện 巧xảo 。 謂vị 如như 實thật 知tri 。 見kiến 眼nhãn 處xứ 色sắc 處xứ 耳nhĩ 處xứ 聲thanh 處xứ 鼻tị 處xứ 香hương 處xứ 舌thiệt 處xứ 味vị 處xứ 身thân 處xứ 觸xúc 處xứ 意ý 處xứ 法pháp 處xứ 。 是thị 名danh 智Trí 者Giả 。 於ư 處xứ 善thiện 巧xảo 。 阿A 難Nan 陀Đà 言ngôn 。 云vân 何hà 智trí 者giả 。 於ư 蘊uẩn 善thiện 巧xảo 。

佛Phật 言ngôn 。

智trí 者giả 於ư 五ngũ 蘊uẩn 。 如như 實thật 知tri 見kiến 。 是thị 蘊uẩn 善thiện 巧xảo 。 謂vị 如như 實thật 知tri 。 見kiến 色sắc 蘊uẩn 受thọ 蘊uẩn 想tưởng 蘊uẩn 行hành 蘊uẩn 識thức 蘊uẩn 。 是thị 名danh 智Trí 者Giả 。 於ư 蘊uẩn 善thiện 巧xảo 。 阿A 難Nan 陀Đà 言ngôn 。 云vân 何hà 智trí 者giả 。 於ư 緣duyên 起khởi 善thiện 巧xảo 。

佛Phật 言ngôn 。

智trí 者giả 於ư 十thập 二nhị 支chi 緣duyên 起khởi 順thuận 逆nghịch 。 如như 實thật 知tri 見kiến 。 是thị 緣duyên 起khởi 善thiện 巧xảo 。 謂vị 如như 實thật 知tri 。 見kiến 依y 此thử 有hữu 彼bỉ 有hữu 。 此thử 生sanh 故cố 彼bỉ 生sanh 。 謂vị 無vô 明minh 緣duyên 行hành 。 行hành 緣duyên 識thức 。 識thức 緣duyên 名danh 色sắc 。 名danh 色sắc 緣duyên 六lục 處xứ 。 六lục 處xứ 緣duyên 觸xúc 。 觸xúc 緣duyên 受thọ 。 受thọ 緣duyên 愛ái 。 愛ái 緣duyên 取thủ 。 取thủ 緣duyên 有hữu 。 有hữu 緣duyên 生sanh 。 生sanh 緣duyên 老lão 死tử 。 發phát 生sanh 愁sầu 歎thán 苦khổ 憂ưu 擾nhiễu 惱não 。 如như 是thị 便tiện 集tập 。 純thuần 大đại 苦khổ 蘊uẩn 。 及cập 如như 實thật 知tri 依y 此thử 無vô 彼bỉ 無vô 。 此thử 滅diệt 故cố 彼bỉ 滅diệt 。 謂vị 無vô 明minh 滅diệt 故cố 行hành 滅diệt 。 行hành 滅diệt 故cố 識thức 滅diệt 。 識thức 滅diệt 故cố 名danh 色sắc 滅diệt 。 名danh 色sắc 滅diệt 故cố 六lục 處xứ 滅diệt 。 六lục 處xứ 滅diệt 故cố 觸xúc 滅diệt 。 觸xúc 滅diệt 故cố 受thọ 滅diệt 。 受thọ 滅diệt 故cố 愛ái 滅diệt 。 愛ái 滅diệt 故cố 取thủ 滅diệt 。 取thủ 滅diệt 故cố 有hữu 滅diệt 。 有hữu 滅diệt 故cố 生sanh 滅diệt 。 生sanh 滅diệt 故cố 老lão 死tử 。 愁sầu 歎thán 苦khổ 憂ưu 擾nhiễu 惱não 滅diệt 。 如như 是thị 便tiện 滅diệt 。 純thuần 大đại 苦khổ 蘊uẩn 。 是thị 名danh 智Trí 者Giả 。 於ư 緣duyên 起khởi 善thiện 巧xảo 。 阿A 難Nan 陀Đà 言ngôn 。 云vân 何hà 智trí 者giả 。 於ư 處xứ 非phi 處xứ 善thiện 巧xảo 。

佛Phật 言ngôn 。

智trí 者giả 於ư 處xứ 非phi 處xứ 。 如như 實thật 知tri 見kiến 。 是thị 處xứ 非phi 處xứ 善thiện 巧xảo 。 謂vị 如như 實thật 知tri 。 無vô 處xứ 無vô 容dung 身thân 語ngữ 意ý 惡ác 行hành 。 感cảm 可khả 愛ái 可khả 樂lạc 可khả 欣hân 。 可khả 意ý 異dị 熟thục 。 有hữu 處xứ 有hữu 容dung 身thân 語ngữ 意ý 惡ác 行hành 。 感cảm 不bất 可khả 愛ái 不bất 可khả 樂lạc 不bất 可khả 欣hân 不bất 可khả 意ý 異dị 熟thục 。 無vô 處xứ 無vô 容dung 身thân 語ngữ 意ý 妙diệu 行hạnh 。 感cảm 不bất 可khả 愛ái 不bất 可khả 樂lạc 不bất 可khả 欣hân 不bất 可khả 意ý 異dị 熟thục 。 有hữu 處xứ 有hữu 容dung 身thân 語ngữ 意ý 妙diệu 行hạnh 。 感cảm 可khả 愛ái 可khả 樂lạc 可khả 欣hân 。 可khả 意ý 異dị 熟thục 。 無vô 處xứ 無vô 容dung 行hành 身thân 語ngữ 意ý 惡ác 行hành 已dĩ 。 由do 此thử 因nhân 緣duyên 。 身thân 壞hoại 命mạng 終chung 。 生sanh 諸chư 善thiện 趣thú 。 有hữu 處xứ 有hữu 容dung 行hành 身thân 語ngữ 意ý 惡ác 行hành 已dĩ 。 由do 此thử 因nhân 緣duyên 。 身thân 壞hoại 命mạng 終chung 。 墮đọa 諸chư 惡ác 趣thú 。 無vô 處xứ 無vô 容dung 行hành 身thân 語ngữ 意ý 妙diệu 行hạnh 已dĩ 。 由do 此thử 因nhân 緣duyên 。 身thân 壞hoại 命mạng 終chung 。 墮đọa 諸chư 惡ác 趣thú 。 有hữu 處xứ 有hữu 容dung 行hành 身thân 語ngữ 意ý 妙diệu 行hạnh 已dĩ 。 由do 此thử 因nhân 緣duyên 。 身thân 壞hoại 命mạng 終chung 。 生sanh 諸chư 善thiện 趣thú 。 是thị 處xứ 非phi 處xứ 善thiện 巧xảo 。 復phục 如như 實thật 知tri 見kiến 。 無vô 處xứ 無vô 容dung 非phi 前tiền 非phi 後hậu 。 有hữu 二nhị 輪Luân 王Vương 生sanh 一nhất 世thế 界giới 。 有hữu 處xứ 有hữu 容dung 。 非phi 前tiền 非phi 後hậu 。 有hữu 一nhất 輪Luân 王Vương 。 生sanh 一nhất 世thế 界giới 。 無vô 處xứ 無vô 容dung 。 非phi 前tiền 非phi 後hậu 。 有hữu 二nhị 如Như 來Lai 。 生sanh 一nhất 世thế 界giới 。 有hữu 處xứ 有hữu 容dung 。 非phi 前tiền 非phi 後hậu 。 有hữu 一nhất 如Như 來Lai 。 生sanh 一nhất 世thế 界giới 。 是thị 處xứ 非phi 處xứ 善thiện 巧xảo 。 復phục 如như 實thật 知tri 見kiến 。 無vô 處xứ 無vô 容dung 女nữ 作tác 輪Luân 王Vương 帝Đế 釋Thích 。 魔ma 王vương 梵Phạm 王Vương 。 及cập 證chứng 獨Độc 覺Giác 菩Bồ 提Đề 。 或hoặc 證chứng 無Vô 上Thượng 正Chánh 等Đẳng 菩Bồ 提Đề 。 有hữu 處xứ 有hữu 容dung 男nam 作tác 輪Luân 王Vương 帝Đế 釋Thích 。 魔ma 王vương 梵Phạm 王Vương 。 及cập 證chứng 獨Độc 覺Giác 菩Bồ 提Đề 。 或hoặc 證chứng 無Vô 上Thượng 正Chánh 等Đẳng 菩Bồ 提Đề 。 是thị 處xứ 非phi 處xứ 善thiện 巧xảo 。 復phục 如như 實thật 知tri 見kiến 。 無vô 處xứ 無vô 容dung 具cụ 聖thánh 見kiến 者giả 故cố 思tư 害hại 母mẫu 害hại 父phụ 。 害hại 阿A 羅La 漢Hán 。 破phá 和hòa 合hợp 僧Tăng 。 及cập 起khởi 惡ác 心tâm 。 出xuất 佛Phật 身thân 血huyết 。 有hữu 處xứ 有hữu 容dung 諸chư 異dị 生sanh 者giả 。 作tác 五ngũ 無vô 間gián 。 無vô 處xứ 無vô 容dung 具cụ 聖thánh 見kiến 者giả 。 故cố 思tư 斷đoạn 眾chúng 生sanh 命mạng 。 有hữu 處xứ 有hữu 容dung 諸chư 異dị 生sanh 者giả 。 故cố 思tư 斷đoạn 眾chúng 生sanh 命mạng 。 無vô 處xứ 無vô 容dung 具cụ 聖thánh 見kiến 者giả 。 故cố 思tư 越việt 諸chư 學học 處xứ 。 有hữu 處xứ 有hữu 容dung 諸chư 異dị 生sanh 者giả 。 故cố 思tư 越việt 諸chư 學học 處xứ 。 無vô 處xứ 無vô 容dung 具cụ 聖thánh 見kiến 者giả 。 捨xả 勝thắng 學học 處xứ 趣thú 劣liệt 學học 處xứ 。 或hoặc 求cầu 外ngoại 道đạo 為vi 師sư 。 或hoặc 求cầu 外ngoại 道đạo 為vi 福phước 田điền 。 或hoặc 瞻chiêm 仰ngưỡng 外ngoại 道đạo 沙Sa 門Môn 婆Bà 羅La 門Môn 面diện 。 或hoặc 種chủng 種chủng 占chiêm 卜bốc 諸chư 吉cát 祥tường 事sự 。 執chấp 為vi 清thanh 淨tịnh 。 或hoặc 受thọ 第đệ 八bát 有hữu 。 有hữu 處xứ 有hữu 容dung 諸chư 異dị 生sanh 者giả 。 有hữu 如như 是thị 事sự 。 是thị 處xứ 非phi 處xứ 善thiện 巧xảo 。 復phục 如như 實thật 知tri 見kiến 。 無vô 處xứ 無vô 容dung 。 未vị 斷đoạn 五ngũ 蓋cái 。 令linh 心tâm 染nhiễm 污ô 。 令linh 慧tuệ 力lực 羸luy 。 障chướng 礙ngại 道Đạo 品Phẩm 。 違vi 涅Niết 槃Bàn 者giả 。 心tâm 善thiện 安an 住trụ 四tứ 念niệm 住trụ 中trung 。 有hữu 處xứ 有hữu 容dung 已dĩ 斷đoạn 五ngũ 蓋cái 。 令linh 心tâm 染nhiễm 污ô 令linh 慧tuệ 力lực 羸luy 。 障chướng 礙ngại 道Đạo 品Phẩm 。 違vi 涅Niết 槃Bàn 者giả 。 心tâm 善thiện 安an 住trụ 四tứ 念niệm 住trụ 中trung 。 無vô 處xứ 無vô 容dung 未vị 斷đoạn 五ngũ 蓋cái 。 廣quảng 說thuyết 乃nãi 至chí 。 違vi 涅Niết 槃Bàn 者giả 。 心tâm 未vị 善thiện 住trụ 四tứ 念niệm 住trụ 中trung 。 而nhi 能năng 修tu 習tập 。 七Thất 等Đẳng 覺Giác 支Chi 。 有hữu 處xứ 有hữu 容dung 已dĩ 斷đoạn 五ngũ 蓋cái 。 廣quảng 說thuyết 乃nãi 至chí 。 違vi 涅Niết 槃Bàn 者giả 。 心tâm 已dĩ 善thiện 住trụ 四tứ 念niệm 住trụ 中trung 。 乃nãi 能năng 修tu 習tập 。 七Thất 等Đẳng 覺Giác 支Chi 。 無vô 處xứ 無vô 容dung 未vị 斷đoạn 五ngũ 蓋cái 。 廣quảng 說thuyết 乃nãi 至chí 。 違vi 涅Niết 槃Bàn 者giả 。 心tâm 未vị 善thiện 住trụ 四tứ 念niệm 住trụ 中trung 。 而nhi 能năng 修tu 習tập 。 七Thất 等Đẳng 覺Giác 支Chi 。 而nhi 證chứng 聲Thanh 聞Văn 獨Độc 覺Giác 。 無vô 上thượng 菩Bồ 提Đề 。 有hữu 處xứ 有hữu 容dung 已dĩ 斷đoạn 五ngũ 蓋cái 。 廣quảng 說thuyết 乃nãi 至chí 。 違vi 涅Niết 槃Bàn 者giả 。 心tâm 已dĩ 善thiện 住trụ 四tứ 念niệm 住trụ 中trung 已dĩ 。 能năng 修tu 習tập 七Thất 等Đẳng 覺Giác 支Chi 。 乃nãi 能năng 證chứng 得đắc 聲Thanh 聞Văn 獨Độc 覺Giác 。 無vô 上thượng 菩Bồ 提Đề 。 是thị 名danh 智Trí 者Giả 。 於ư 處xứ 非phi 處xứ 善thiện 巧xảo 。 阿A 難Nan 陀Đà 曰viết 。 今kim 此thử 法Pháp 門môn 。 其kỳ 名danh 何hà 等đẳng 。 云vân 何hà 奉phụng 持trì 。

佛Phật 告cáo 慶khánh 喜hỷ 。

今kim 此thử 法Pháp 門môn 。 名danh 為vi 四tứ 轉chuyển 。 亦diệc 名danh 大đại 法pháp 鏡kính 。 亦diệc 名danh 甘Cam 露Lộ 鼓Cổ 。 亦diệc 名danh 多Đa 界Giới 。 應ưng 如như 是thị 持trì 。

時thời 阿A 難Nan 陀Đà 。 歡hoan 喜hỷ 敬kính 受thọ 。

云vân 何hà 眼nhãn 界giới 。 謂vị 如như 眼nhãn 根căn 。 云vân 何hà 色sắc 界giới 。 謂vị 如như 色sắc 處xứ 。 云vân 何hà 眼nhãn 識thức 界giới 。 謂vị 眼nhãn 色sắc 為vi 緣duyên 。 所sở 生sanh 眼nhãn 識thức 。 此thử 中trung 眼nhãn 為vi 增tăng 上thượng 。 色sắc 為vi 所sở 緣duyên 。 於ư 眼nhãn 所sở 識thức 色sắc 。 諸chư 了liễu 別biệt 異dị 了liễu 別biệt 各các 別biệt 了liễu 別biệt 色sắc 。 是thị 名danh 眼nhãn 識thức 界giới 。 餘dư 五ngũ 三tam 界giới 。 隨tùy 其kỳ 所sở 應ứng 。 廣quảng 說thuyết 亦diệc 爾nhĩ 。

云vân 何hà 地địa 界giới 。 謂vị 地địa 界giới 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 內nội 。 二nhị 外ngoại 。 云vân 何hà 內nội 地địa 界giới 。 謂vị 此thử 身thân 內nội 所sở 有hữu 各các 別biệt 堅kiên 性tánh 堅kiên 類loại 有hữu 執chấp 有hữu 受thọ 。 此thử 復phục 云vân 何hà 。 謂vị 髮phát 毛mao 爪trảo 齒xỉ 。 乃nãi 至chí 糞phẩn 穢uế 。

復phục 有hữu 所sở 餘dư 身thân 內nội 各các 別biệt 堅kiên 性tánh 堅kiên 類loại 有hữu 執chấp 有hữu 受thọ 。 是thị 名danh 內nội 地địa 界giới 。 云vân 何hà 外ngoại 地địa 界giới 。 謂vị 此thử 身thân 外ngoại 諸chư 外ngoại 所sở 攝nhiếp 堅kiên 性tánh 堅kiên 類loại 無vô 執chấp 無vô 受thọ 。 此thử 復phục 云vân 何hà 。 謂vị 大đại 地địa 山sơn 。 諸chư 石thạch 瓦ngõa 礫lịch 蜯bạng 蛤# 蝸# 牛ngưu 。 銅đồng 鐵thiết 錫tích 鑞lạp 。 末mạt 尼ni 真chân 珠châu 。 瑠lưu 璃ly 螺loa 貝bối 。 珊san 瑚hô 璧bích 玉ngọc 。 金kim 銀ngân 石thạch 藏tạng 杵xử 藏tạng 。 頗phả 胝chi 迦ca 。 赤xích 珠châu 右hữu 旋toàn 。 沙sa 土thổ/độ 草thảo 木mộc 。 枝chi 葉diệp 花hoa 果quả 。 或hoặc 復phục 有hữu 地địa 依y 水thủy 輪luân 住trụ 。

復phục 有hữu 所sở 餘dư 在tại 此thử 身thân 外ngoại 堅kiên 性tánh 堅kiên 類loại 無vô 執chấp 無vô 受thọ 。 是thị 名danh 外ngoại 地địa 界giới 。 前tiền 內nội 此thử 外ngoại 。 總tổng 名danh 地địa 界giới 。 云vân 何hà 水thủy 界giới 。 謂vị 水thủy 界giới 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 內nội 。 二nhị 外ngoại 。 云vân 何hà 內nội 水thủy 界giới 。 謂vị 此thử 身thân 內nội 所sở 有hữu 各các 別biệt 濕thấp 性tánh 濕thấp 類loại 有hữu 執chấp 有hữu 受thọ 。 此thử 復phục 云vân 何hà 。 謂vị 諸chư 淚lệ 汗hãn 。 乃nãi 至chí 小tiểu 便tiện 。

復phục 有hữu 所sở 餘dư 身thân 內nội 各các 別biệt 濕thấp 性tánh 濕thấp 類loại 有hữu 執chấp 有hữu 受thọ 。 是thị 名danh 內nội 水thủy 界giới 。 云vân 何hà 外ngoại 水thủy 界giới 。 謂vị 此thử 身thân 外ngoại 諸chư 外ngoại 所sở 攝nhiếp 濕thấp 性tánh 濕thấp 類loại 無vô 執chấp 無vô 受thọ 。 此thử 復phục 云vân 何hà 。 謂vị 根căn 莖hành 枝chi 葉diệp 。 花hoa 果quả 等đẳng 汁trấp 露lộ 。 酒tửu 乳nhũ 酪lạc 酥tô 油du 蜜mật 糖đường 。 池trì 沼chiểu 陂bi 湖hồ 殑Căng 伽Già 河hà 。 鹽diêm 母mẫu 那na 河hà 。 薩tát 剌lạt 渝du 河hà 。 頞át 氏thị 羅la 筏phiệt 底để 河hà 。 莫mạc 呬hê 河hà 。 東đông 海hải 西tây 海hải 南nam 海hải 北bắc 海hải 。 四tứ 大đại 海hải 水thủy 。 或hoặc 復phục 有hữu 水thủy 。 依y 風phong 輪luân 住trụ 。

復phục 有hữu 所sở 餘dư 在tại 此thử 外ngoại 濕thấp 性tánh 濕thấp 類loại 無vô 執chấp 無vô 受thọ 。 是thị 名danh 外ngoại 水thủy 界giới 。 前tiền 內nội 此thử 外ngoại 。 總tổng 名danh 水thủy 界giới 。 云vân 何hà 火hỏa 界giới 。 謂vị 火hỏa 界giới 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 內nội 。 二nhị 外ngoại 。 云vân 何hà 內nội 火hỏa 界giới 。 謂vị 此thử 身thân 內nội 所sở 有hữu 各các 別biệt 暖noãn 性tánh 暖noãn 類loại 有hữu 執chấp 有hữu 受thọ 。 此thử 復phục 云vân 何hà 。 謂vị 此thử 身thân 中trung 諸chư 所sở 有hữu 熱nhiệt 等đẳng 熱nhiệt 遍biến 熱nhiệt 。 由do 此thử 所sở 食thực 所sở 噉đạm 所sở 飲ẩm 。 正chánh 易dị 消tiêu 化hóa 。 若nhược 此thử 增tăng 盛thịnh 。 令linh 身thân 燋tiều 熱nhiệt 。

復phục 有hữu 所sở 餘dư 身thân 內nội 各các 別biệt 暖noãn 性tánh 暖noãn 類loại 有hữu 執chấp 有hữu 受thọ 。 是thị 名danh 內nội 火hỏa 界giới 。 云vân 何hà 外ngoại 火hỏa 界giới 。 謂vị 此thử 身thân 外ngoại 諸chư 外ngoại 所sở 攝nhiếp 暖noãn 性tánh 暖noãn 類loại 無vô 執chấp 無vô 受thọ 。 此thử 復phục 云vân 何hà 。 謂vị 地địa 暖noãn 火hỏa 日nhật 藥dược 末mạt 尼ni 宮cung 殿điện 星tinh 宿tú 火hỏa 聚tụ 燈đăng 焰diễm 燒thiêu 村thôn 燒thiêu 城thành 燒thiêu 川xuyên 燒thiêu 野dã 燒thiêu 。 十thập 二nhị 十thập 三tam 十thập 四tứ 十thập 五ngũ 十thập 百bách 千thiên 。 或hoặc 無vô 量lượng 擔đảm 。 薪tân 草thảo 等đẳng 火hỏa 熾sí 盛thịnh 烔đồng 然nhiên 。 或hoặc 在tại 山sơn 澤trạch 河hà 池trì 巖nham 窟quật 房phòng 舍xá 殿điện 堂đường 樓lâu 觀quán 。 草thảo 木mộc 根căn 莖hành 。 枝chi 葉diệp 花hoa 果quả 等đẳng 暖noãn 。

復phục 有hữu 所sở 餘dư 熱nhiệt 性tánh 熱nhiệt 類loại 無vô 執chấp 無vô 受thọ 。 是thị 名danh 外ngoại 火hỏa 界giới 。 前tiền 內nội 此thử 外ngoại 。 總tổng 名danh 火hỏa 界giới 。 云vân 何hà 風phong 界giới 。 謂vị 風phong 界giới 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 內nội 二nhị 外ngoại 。 云vân 何hà 內nội 風phong 界giới 。 謂vị 此thử 身thân 內nội 所sở 有hữu 各các 別biệt 動động 性tánh 動động 類loại 有hữu 執chấp 有hữu 受thọ 。 此thử 復phục 云vân 何hà 。 謂vị 此thử 身thân 中trung 。 或hoặc 上thượng 行hành 風phong 。 或hoặc 下hạ 行hành 風phong 。 或hoặc 傍bàng 行hành 風phong 。 脇hiếp 風phong 背bối/bội 風phong 。 胸hung 風phong 肚đỗ 風phong 。 心tâm 風phong 臍tề 風phong 。 嗢ốt 鉢bát 羅la 風phong 。 蓽tất 鉢bát 羅la 風phong 。 刀đao 風phong 劍kiếm 風phong 。 針châm 風phong 結kết 風phong 。 纏triền 風phong 掣xiết 風phong 。 努nỗ 風phong 。 強cường/cưỡng 風phong 。 隨tùy 支chi 節tiết 風phong 。 入nhập 出xuất 息tức 風phong 。

復phục 有hữu 所sở 餘dư 身thân 內nội 各các 別biệt 動động 性tánh 動động 類loại 有hữu 執chấp 有hữu 受thọ 。 是thị 名danh 內nội 風phong 界giới 。 云vân 何hà 外ngoại 風phong 界giới 。 謂vị 此thử 身thân 外ngoại 諸chư 外ngoại 所sở 攝nhiếp 動động 性tánh 動động 類loại 無vô 執chấp 無vô 受thọ 。 此thử 復phục 云vân 何hà 。 謂vị 東đông 風phong 西tây 風phong 南nam 風phong 北bắc 風phong 有hữu 塵trần 風phong 無vô 塵trần 風phong 旋toàn 風phong 暴bạo 風phong 吠phệ 嵐lam 婆bà 風phong 小tiểu 風phong 大đại 風phong 無vô 量lượng 風phong 風phong 輪luân 風phong 依y 空không 行hành 風phong 。

復phục 有hữu 所sở 餘dư 動động 性tánh 動động 類loại 無vô 執chấp 無vô 受thọ 。 是thị 名danh 外ngoại 風phong 界giới 。 前tiền 內nội 此thử 外ngoại 。 總tổng 名danh 風phong 界giới 。 云vân 何hà 空không 界giới 。 謂vị 空không 界giới 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 內nội 。 二nhị 外ngoại 。 云vân 何hà 內nội 空không 界giới 。 謂vị 此thử 身thân 內nội 所sở 有hữu 各các 別biệt 空không 性tánh 空không 類loại 有hữu 執chấp 有hữu 受thọ 。 此thử 復phục 云vân 何hà 。 謂vị 此thử 身thân 中trung 隨tùy 皮bì 肉nhục 血huyết 骨cốt 髓tủy 。 等đẳng 空không 眼nhãn 穴huyệt 耳nhĩ 穴huyệt 鼻tị 穴huyệt 面diện 門môn 咽yết 喉hầu 心tâm 膓# 腸tràng 肚đỗ 等đẳng 穴huyệt 。 由do 此thử 通thông 貯trữ 所sở 飲ẩm 所sở 食thực 。 及cập 令linh 下hạ 棄khí 。

復phục 有hữu 所sở 餘dư 身thân 內nội 各các 別biệt 空không 性tánh 空không 類loại 。 是thị 名danh 內nội 空không 界giới 。 云vân 何hà 外ngoại 空không 界giới 。 謂vị 此thử 身thân 外ngoại 諸chư 外ngoại 所sở 攝nhiếp 空không 性tánh 空không 類loại 無vô 執chấp 無vô 受thọ 。 此thử 復phục 云vân 何hà 。 謂vị 外ngoại 空không 逈huýnh 隣lân 呵ha 伽già 色sắc 。 是thị 名danh 外ngoại 空không 界giới 。 前tiền 內nội 此thử 外ngoại 。 總tổng 名danh 空không 界giới 。 云vân 何hà 識thức 界giới 。 謂vị 五ngũ 識thức 身thân 。 及cập 有hữu 漏lậu 意ý 識thức 。 是thị 名danh 識thức 界giới 。

說Thuyết 一Nhất 切Thiết 有Hữu 部Bộ 法Pháp 蘊Uẩn 足Túc 論Luận 卷quyển 第đệ 十thập