A Tỳ Đạt Ma Đại Tỳ Bà Sa Luận – Quyển 37

Chuẩn
Leave a comment

阿A 毘Tỳ 達Đạt 磨Ma 大Đại 毘Tỳ 婆Bà 沙Sa 論Luận
Quyển 37
五Ngũ 百Bách 大Đại 阿A 羅La 漢Hán 等Đẳng 造Tạo 唐Đường 玄Huyền 奘Tráng 譯Dịch

阿A 毘Tỳ 達Đạt 磨Ma 大Đại 毘Tỳ 婆Bà 沙Sa 論Luận 卷quyển 第đệ 三tam 十thập 七thất

五ngũ 百bách 大đại 阿A 羅La 漢Hán 等đẳng 造tạo

三Tam 藏Tạng 法Pháp 師sư 玄huyền 奘tráng 奉phụng 。詔chiếu 譯dịch 雜tạp 蘊uẩn 第đệ 一nhất 中trung 無vô 慚tàm 愧quý 納nạp 息tức 第đệ 五ngũ 之chi 四tứ 。

諸chư 心tâm 過quá 去khứ 彼bỉ 心tâm 變biến 壞hoại 耶da 。乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。問vấn 何hà 故cố 作tác 此thử 論luận 。答đáp 為vi 止chỉ 他tha 宗tông 顯hiển 正chánh 義nghĩa 故cố 。謂vị 或hoặc 有hữu 執chấp 。過quá 去khứ 未vị 來lai 。非phi 實thật 有hữu 體thể 。現hiện 在tại 是thị 無vô 為vi 。彼bỉ 於ư 三tam 世thế 。愚ngu 惑hoặc 不bất 了liễu 起khởi 如như 是thị 執chấp 為vi 遮già 彼bỉ 執chấp 欲dục 顯hiển 實thật 有hữu 過quá 去khứ 未vị 來lai 現hiện 在tại 。是thị 有hữu 為vi 法pháp 。

復phục 次thứ 有hữu 諸chư 外ngoại 道đạo 。執chấp 有hữu 為vi 法pháp 行hành 。於ư 世thế 時thời 物vật 性tánh 相tướng 隱ẩn 。有hữu 諸chư 外ngoại 道đạo 。執chấp 有hữu 為vi 法pháp 行hành 。於ư 世thế 時thời 物vật 性tánh 相tướng 變biến 。有hữu 諸chư 外ngoại 道đạo 。執chấp 有hữu 為vi 法pháp 行hành 。於ư 世thế 時thời 物vật 性tánh 相tướng 往vãng 。為vi 遮già 彼bỉ 執chấp 顯hiển 有hữu 為vi 法pháp 前tiền 滅diệt 後hậu 生sanh 故cố 作tác 斯tư 論luận 。諸chư 法pháp 變biến 壞hoại 。略lược 有hữu 二nhị 種chủng 。一nhất 世thế 變biến 壞hoại 。二nhị 理lý 變biến 壞hoại 。世thế 變biến 壞hoại 者giả 。謂vị 過quá 去khứ 世thế 現hiện 在tại 變biến 壞hoại 名danh 過quá 去khứ 故cố 。理lý 變biến 壞hoại 者giả 。謂vị 染nhiễm 污ô 法pháp 。諸chư 染nhiễm 污ô 法pháp 。皆giai 違vi 理lý 故cố 。過quá 去khứ 染nhiễm 污ô 心tâm 具cụ 二nhị 變biến 壞hoại 。不bất 染nhiễm 污ô 心tâm 唯duy 世thế 變biến 壞hoại 。未vị 來lai 現hiện 在tại 。染nhiễm 污ô 心tâm 唯duy 理lý 變biến 壞hoại 。不bất 染nhiễm 污ô 心tâm 不bất 名danh 變biến 壞hoại 。是thị 謂vị 此thử 處xứ 略lược 毘tỳ 婆bà 沙sa 。諸chư 心tâm 過quá 去khứ 彼bỉ 心tâm 變biến 壞hoại 耶da 。答đáp 諸chư 心tâm 過quá 去khứ 彼bỉ 心tâm 皆giai 變biến 壞hoại 。謂vị 染nhiễm 污ô 心tâm 具cụ 二nhị 變biến 壞hoại 故cố 名danh 變biến 壞hoại 心tâm 。不bất 染nhiễm 污ô 心tâm 唯duy 世thế 變biến 壞hoại 故cố 名danh 變biến 壞hoại 心tâm 。有hữu 心tâm 變biến 壞hoại 彼bỉ 心tâm 非phi 過quá 去khứ 。謂vị 未vị 來lai 現hiện 在tại 。貪tham 恚khuể 相tương 應ứng 心tâm 。彼bỉ 心tâm 但đãn 由do 理lý 變biến 壞hoại 故cố 名danh 變biến 壞hoại 心tâm 。為vi 證chứng 此thử 義nghĩa 復phục 引dẫn 契Khế 經Kinh 如như 世Thế 尊Tôn 說thuyết 。汝nhữ 等đẳng 苾Bật 芻Sô 。設thiết 被bị 怨oán 賊tặc 鋸cứ 解giải 汝nhữ 身thân 或hoặc 諸chư 支chi 節tiết 。汝nhữ 等đẳng 於ư 彼bỉ 。心tâm 勿vật 變biến 壞hoại 。亦diệc 當đương 護hộ 口khẩu 。勿vật 出xuất 惡ác 言ngôn 。若nhược 心tâm 變biến 壞hoại 及cập 出xuất 惡ác 言ngôn 於ư 自tự 所sở 求cầu 深thâm 為vi 障chướng 礙ngại 。此thử 證chứng 瞋sân 心tâm 名danh 為vi 變biến 壞hoại 。怨oán 謂vị 怨oán 對đối 賊tặc 謂vị 劫kiếp 盜đạo 。問vấn 何hà 故cố 但đãn 說thuyết 鋸cứ 解giải 身thân 支chi 。答đáp 欲dục 顯hiển 能năng 為vi 多đa 苦khổ 因nhân 故cố 。謂vị 刀đao 矟sáo 等đẳng 傷thương 害hại 身thân 時thời 有hữu 入nhập 時thời 苦khổ 出xuất 時thời 不bất 苦khổ 有hữu 出xuất 時thời 苦khổ 入nhập 時thời 不bất 苦khổ 。若nhược 以dĩ 鋸cứ 解giải 入nhập 出xuất 皆giai 苦khổ 。於ư 此thử 極cực 苦khổ 尚thượng 不bất 應ưng 瞋sân 。況huống 於ư 輕khinh 苦khổ 而nhi 當đương 瞋sân 恨hận 。自tự 所sở 求cầu 者giả 善thiện 趣thú 涅Niết 槃Bàn 。又hựu 世Thế 尊Tôn 說thuyết 。汝nhữ 等đẳng 苾Bật 芻Sô 。於ư 妙diệu 欲dục 境cảnh 不bất 應ưng 發phát 起khởi 變biến 壞hoại 之chi 心tâm 。此thử 證chứng 貪tham 心tâm 名danh 為vi 變biến 壞hoại 。妙diệu 欲dục 境cảnh 者giả 謂vị 五ngũ 妙diệu 欲dục 。變biến 壞hoại 心tâm 者giả 謂vị 婬dâm 欲dục 心tâm 。問vấn 若nhược 現hiện 在tại 至chí 過quá 去khứ 說thuyết 過quá 去khứ 法pháp 名danh 世thế 變biến 壞hoại 者giả 。未vị 來lai 至chí 現hiện 在tại 何hà 故cố 現hiện 在tại 法pháp 不bất 名danh 世thế 變biến 壞hoại 耶da 。答đáp 若nhược 變biến 壞hoại 已dĩ 不bất 復phục 變biến 壞hoại 名danh 世thế 變biến 壞hoại 。現hiện 在tại 變biến 壞hoại 復phục 當đương 變biến 壞hoại 。是thị 故cố 不bất 說thuyết 。為vi 世thế 變biến 壞hoại 。

復phục 次thứ 若nhược 世thế 具cụ 有hữu 世thế 變biến 及cập 作tác 用dụng 壞hoại 者giả 名danh 世thế 變biến 壞hoại 。現hiện 在tại 雖tuy 有hữu 世thế 變biến 而nhi 無vô 作tác 用dụng 壞hoại 。以dĩ 現hiện 在tại 法pháp 有hữu 作tác 用dụng 故cố 不bất 名danh 世thế 變biến 壞hoại 。

復phục 次thứ 世thế 間gian 共cộng 許hứa 已dĩ 謝tạ 滅diệt 法pháp 名danh 世thế 變biến 壞hoại 不bất 說thuyết 現hiện 在tại 。是thị 故cố 現hiện 在tại 非phi 世thế 變biến 壞hoại 。問vấn 一nhất 切thiết 煩phiền 惱não 。無vô 不bất 違vi 理lý 皆giai 應ưng 名danh 理lý 變biến 壞hoại 。何hà 故cố 但đãn 說thuyết 貪tham 瞋sân 二nhị 心tâm 名danh 變biến 壞hoại 耶da 。答đáp 是thị 作tác 論luận 者giả 意ý 欲dục 爾nhĩ 故cố 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。有hữu 說thuyết 此thử 中trung 亦diệc 應ưng 說thuyết 餘dư 煩phiền 惱não 相tương 應ứng 心tâm 名danh 為vi 變biến 壞hoại 。而nhi 不bất 說thuyết 者giả 當đương 知tri 此thử 義nghĩa 有hữu 餘dư 。有hữu 說thuyết 不bất 應ưng 責trách 問vấn 作tác 論luận 者giả 意ý 。以dĩ 作tác 論luận 者giả 依y 經kinh 造tạo 論luận 。經kinh 中trung 但đãn 說thuyết 貪tham 瞋sân 相tương 應ứng 名danh 為vi 變biến 壞hoại 。非phi 餘dư 煩phiền 惱não 。是thị 故cố 不bất 說thuyết 。問vấn 置trí 作tác 論luận 者giả 世Thế 尊Tôn 何hà 故cố 。但đãn 說thuyết 貪tham 瞋sân 相tương 應ứng 之chi 心tâm 名danh 為vi 變biến 壞hoại 不bất 說thuyết 餘dư 耶da 。答đáp 佛Phật 觀quán 所sở 化hóa 應ưng 聞văn 貪tham 瞋sân 相tương 應ứng 之chi 心tâm 名danh 為vi 變biến 壞hoại 而nhi 得đắc 悟ngộ 解giải 辦biện 所sở 作tác 事sự 。故cố 說thuyết 此thử 二nhị 非phi 餘dư 煩phiền 惱não 。

復phục 次thứ 佛Phật 觀quán 此thử 二nhị 變biến 壞hoại 所sở 依y 及cập 所sở 緣duyên 境cảnh 是thị 故cố 偏thiên 說thuyết 。貪tham 變biến 壞hoại 所sở 依y 者giả 。若nhược 貪tham 現hiện 前tiền 身thân 便tiện 柔nhu 軟nhuyễn 輕khinh 舉cử 怡di 悅duyệt 。變biến 壞hoại 所sở 緣duyên 者giả 。若nhược 所sở 愛ái 境cảnh 。現hiện 在tại 前tiền 時thời 。心tâm 心tâm 所sở 法pháp 。於ư 彼bỉ 耽đam 染nhiễm 時thời 所sở 依y 空không 如như 無vô 情tình 物vật 。於ư 麁thô 穢uế 境cảnh 見kiến 為vi 淨tịnh 妙diệu 。瞋sân 變biến 壞hoại 所sở 依y 者giả 。若nhược 瞋sân 現hiện 前tiền 身thân 便tiện 麁thô 強cường/cưỡng 沈trầm 重trọng 慘thảm 顇# 。變biến 壞hoại 所sở 緣duyên 者giả 。若nhược 所sở 憎tăng 境cảnh 。現hiện 在tại 前tiền 時thời 。心tâm 心tâm 所sở 法pháp 。於ư 彼bỉ 憎tăng 惡ác 。不bất 欲dục 面diện 對đối 況huống 能năng 視thị 之chi 。於ư 美mỹ 妙diệu 中trung 謂vị 為vi 鄙bỉ 陋lậu 。

復phục 次thứ 佛Phật 觀quán 此thử 二nhị 變biến 壞hoại 色sắc 形hình 是thị 故cố 偏thiên 說thuyết 。貪tham 變biến 壞hoại 色sắc 者giả 。若nhược 貪tham 現hiện 前tiền 令linh 所sở 依y 身thân 變biến 成thành 黃hoàng 色sắc 。變biến 壞hoại 形hình 者giả 。若nhược 增tăng 上thượng 貪tham 數sác 數sác 現hiện 起khởi 。男nam 形hình 隱ẩn 沒một 女nữ 形hình 出xuất 現hiện 。瞋sân 變biến 壞hoại 色sắc 者giả 。若nhược 瞋sân 現hiện 前tiền 令linh 所sở 依y 身thân 變biến 成thành 異dị 色sắc 。變biến 壞hoại 形hình 者giả 。若nhược 增tăng 上thượng 瞋sân 數sác 數sác 現hiện 起khởi 。人nhân 形hình 相tướng 滅diệt 蛇xà 形hình 相tướng 生sanh 。曾tằng 聞văn 有hữu 一nhất 離ly 繫hệ 外ngoại 道đạo 。雖tuy 依y 佛Phật 出xuất 家gia 。而nhi 不bất 捨xả 本bổn 見kiến 聞văn 。佛Phật 弟đệ 子tử 說thuyết 彼bỉ 法pháp 中trung 。種chủng 種chủng 過quá 失thất 。生sanh 重trọng 瞋sân 恚khuể 由do 瞋sân 恚khuể 故cố 變biến 作tác 毒độc 蛇xà 。

復phục 次thứ 佛Phật 觀quán 此thử 二nhị 變biến 壞hoại 分phần/phân 位vị 及cập 眾chúng 同đồng 分phân 是thị 故cố 偏thiên 說thuyết 。貪tham 變biến 壞hoại 分phần/phân 位vị 者giả 。由do 貪tham 力lực 故cố 說thuyết 諸chư 男nam 女nữ 幼ấu 少thiếu 中trung 年niên 老lão 年niên 差sai 別biệt 。變biến 壞hoại 眾chúng 同đồng 分phần/phân 者giả 。如như 世Thế 尊Tôn 說thuyết 。有hữu 欲dục 界giới 天thiên 名danh 為vi 戲hí 忘vong 。彼bỉ 耽đam 戲hí 樂lạc 身thân 極cực 疲bì 勞lao 心tâm 便tiện 忘vong 念niệm 。由do 忘vong 念niệm 故cố 。而nhi 便tiện 殞vẫn 歿một 。瞋sân 變biến 壞hoại 分phần/phân 位vị 者giả 。由do 瞋sân 力lực 故cố 亦diệc 說thuyết 男nam 女nữ 幼ấu 少thiếu 中trung 年niên 老lão 年niên 差sai 別biệt 。變biến 壞hoại 眾chúng 同đồng 分phần/phân 者giả 。如như 世Thế 尊Tôn 說thuyết 。有hữu 欲dục 界giới 天thiên 名danh 為vi 意ý 憤phẫn 。彼bỉ 憤phẫn 恚khuể 故cố 角giác 眼nhãn 相tương 視thị 由do 此thử 相tương 視thị 憤phẫn 恚khuể 更cánh 增tăng 。如như 是thị 多đa 時thời 而nhi 便tiện 殞vẫn 歿một 。

復phục 次thứ 佛Phật 觀quán 此thử 二nhị 變biến 壞hoại 自tự 他tha 身thân 及cập 眾chúng 具cụ 。過quá 餘dư 煩phiền 惱não 是thị 故cố 偏thiên 說thuyết 。

復phục 次thứ 佛Phật 觀quán 此thử 二nhị 能năng 生sanh 種chủng 種chủng 違vi 順thuận 過quá 失thất 。過quá 餘dư 煩phiền 惱não 是thị 故cố 偏thiên 說thuyết 。

復phục 次thứ 佛Phật 觀quán 此thử 二nhị 是thị 鬪đấu 諍tranh 本bổn 過quá 餘dư 煩phiền 惱não 是thị 故cố 偏thiên 說thuyết 。

復phục 次thứ 世thế 間gian 種chủng 種chủng 。深thâm 重trọng 過quá 失thất 。多đa 由do 愛ái 憎tăng 是thị 故cố 偏thiên 說thuyết 。

復phục 次thứ 此thử 二nhị 隨tùy 眠miên 遍biến 在tại 六lục 識thức 。皆giai 自tự 力lực 起khởi 是thị 故cố 偏thiên 說thuyết 。

復phục 次thứ 此thử 二nhị 隨tùy 眠miên 是thị 諸chư 歡hoan 慼thích 。煩phiền 惱não 根căn 本bổn 。又hựu 能năng 生sanh 長trưởng 依y 諸chư 身thân 心tâm 種chủng 種chủng 過quá 患hoạn 。及cập 眾chúng 苦khổ 惱não 是thị 故cố 偏thiên 說thuyết 。諸chư 心tâm 染nhiễm 著trước 彼bỉ 心tâm 變biến 壞hoại 耶da 。乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。問vấn 何hà 故cố 復phục 作tác 此thử 論luận 。答đáp 前tiền 說thuyết 於ư 妙diệu 欲dục 境cảnh 。不bất 應ưng 起khởi 貪tham 。於ư 解giải 身thân 支chi 不bất 應ưng 起khởi 瞋sân 。勿vật 謂vị 唯duy 欲dục 界giới 修tu 所sở 斷đoạn 貪tham 瞋sân 名danh 為vi 變biến 壞hoại 。欲dục 顯hiển 三tam 界giới 貪tham 及cập 五ngũ 部bộ 貪tham 瞋sân 皆giai 名danh 變biến 壞hoại 故cố 作tác 斯tư 論luận 。諸chư 心tâm 染nhiễm 著trước 彼bỉ 心tâm 變biến 壞hoại 耶da 。答đáp 諸chư 心tâm 染nhiễm 著trước 彼bỉ 心tâm 皆giai 變biến 壞hoại 。謂vị 過quá 去khứ 者giả 由do 世thế 及cập 理lý 二nhị 變biến 壞hoại 故cố 名danh 變biến 壞hoại 心tâm 。未vị 來lai 現hiện 在tại 。者giả 但đãn 由do 理lý 變biến 壞hoại 故cố 名danh 變biến 壞hoại 心tâm 。有hữu 心tâm 變biến 壞hoại 彼bỉ 心tâm 非phi 染nhiễm 著trước 。謂vị 過quá 去khứ 貪tham 不bất 相tương 應ứng 心tâm 。若nhược 染nhiễm 污ô 者giả 由do 二nhị 變biến 壞hoại 故cố 名danh 變biến 壞hoại 心tâm 。不bất 染nhiễm 污ô 者giả 但đãn 由do 世thế 變biến 壞hoại 故cố 名danh 變biến 壞hoại 心tâm 。及cập 未vị 來lai 現hiện 在tại 。瞋sân 相tương 應ứng 心tâm 。此thử 心tâm 但đãn 由do 理lý 變biến 壞hoại 故cố 名danh 變biến 壞hoại 心tâm 。為vi 證chứng 此thử 義nghĩa 復phục 引dẫn 契Khế 經Kinh 。如như 世Thế 尊Tôn 說thuyết 。汝nhữ 等đẳng 苾Bật 芻Sô 。設thiết 被bị 怨oán 賊tặc 。廣quảng 說thuyết 乃nãi 至chí 。於ư 自tự 所sở 求cầu 深thâm 為vi 障chướng 礙ngại 。此thử 中trung 略lược 故cố 但đãn 說thuyết 染nhiễm 著trước 理lý 。亦diệc 應ưng 說thuyết 有hữu 憎tăng 惡ác 心tâm 。諸chư 心tâm 憎tăng 惡ác 彼bỉ 心tâm 變biến 壞hoại 耶da 。答đáp 諸chư 心tâm 憎tăng 惡ác 彼bỉ 心tâm 皆giai 變biến 壞hoại 。謂vị 過quá 去khứ 者giả 由do 二nhị 變biến 壞hoại 故cố 名danh 變biến 壞hoại 心tâm 。未vị 來lai 現hiện 在tại 。者giả 但đãn 由do 理lý 變biến 壞hoại 故cố 名danh 變biến 壞hoại 心tâm 。有hữu 心tâm 變biến 壞hoại 彼bỉ 心tâm 非phi 憎tăng 惡ác 。謂vị 過quá 去khứ 瞋sân 不bất 相tương 應ứng 心tâm 。若nhược 染nhiễm 污ô 者giả 由do 二nhị 變biến 壞hoại 故cố 名danh 變biến 壞hoại 心tâm 。不bất 染nhiễm 污ô 者giả 但đãn 由do 世thế 變biến 壞hoại 故cố 名danh 變biến 壞hoại 心tâm 。及cập 未vị 來lai 現hiện 在tại 。貪tham 相tương 應ứng 心tâm 。此thử 心tâm 但đãn 由do 理lý 變biến 壞hoại 故cố 名danh 變biến 壞hoại 心tâm 。為vi 證chứng 此thử 義nghĩa 亦diệc 應ưng 引dẫn 經kinh 。如như 世Thế 尊Tôn 說thuyết 。汝nhữ 等đẳng 苾Bật 芻Sô 。於ư 妙diệu 欲dục 境cảnh 不bất 應ưng 發phát 起khởi 變biến 壞hoại 之chi 心tâm 。雖tuy 諸chư 染nhiễm 污ô 心tâm 皆giai 名danh 變biến 壞hoại 而nhi 由do 如như 前tiền 說thuyết 故cố 但đãn 說thuyết 二nhị 種chủng 云vân 何hà 掉trạo 舉cử 。乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。問vấn 何hà 故cố 作tác 此thử 論luận 。答đáp 欲dục 令linh 疑nghi 者giả 得đắc 決quyết 定định 故cố 。謂vị 世Thế 尊Tôn 說thuyết 掉trạo 舉cử 惡ác 作tác 。合hợp 立lập 一nhất 蓋cái 。或hoặc 有hữu 生sanh 疑nghi 離ly 掉trạo 舉cử 無vô 惡ác 作tác 離ly 惡ác 作tác 無vô 掉trạo 舉cử 。欲dục 令linh 此thử 疑nghi 得đắc 決quyết 定định 故cố 。顯hiển 離ly 掉trạo 舉cử 有hữu 惡ác 作tác 離ly 惡ác 作tác 有hữu 掉trạo 舉cử 故cố 作tác 斯tư 論luận 。云vân 何hà 掉trạo 舉cử 。答đáp 諸chư 心tâm 不bất 寂tịch 靜tĩnh 。不bất 止chỉ 息tức 輕khinh 躁táo 掉trạo 舉cử 。心tâm 躁táo 動động 性tánh 是thị 謂vị 掉trạo 舉cử 。此thử 中trung 論luận 主chủ 於ư 異dị 名danh 義nghĩa 得đắc 善thiện 巧xảo 故cố 。作tác 種chủng 種chủng 說thuyết 。文văn 雖tuy 差sai 別biệt 而nhi 體thể 無vô 異dị 。云vân 何hà 惡ác 作tác 。答đáp 諸chư 心tâm 燋tiều 灼chước 懊áo 變biến 惡ác 作tác 心tâm 追truy 悔hối 性tánh 是thị 謂vị 惡ác 作tác 。如như 是thị 諸chư 名danh 義nghĩa 如như 前tiền 說thuyết 。諸chư 心tâm 有hữu 掉trạo 舉cử 彼bỉ 心tâm 惡ác 作tác 相tương 應ứng 耶da 。答đáp 應ưng 作tác 四tứ 句cú 。此thử 二nhị 互hỗ 有hữu 寬khoan 狹hiệp 義nghĩa 故cố 。有hữu 心tâm 有hữu 掉trạo 舉cử 非phi 惡ác 作tác 相tương 應ứng 。謂vị 無vô 惡ác 作tác 心tâm 有hữu 躁táo 動động 性tánh 。即tức 色sắc 無vô 色sắc 界giới 。五ngũ 部bộ 染nhiễm 污ô 心tâm 。欲dục 界giới 見kiến 所sở 斷đoạn 四tứ 部bộ 心tâm 及cập 修tu 所sở 斷đoạn 染nhiễm 污ô 五ngũ 識thức 。惡ác 作tác 不bất 相tương 應ứng 染nhiễm 污ô 意ý 識thức 。有hữu 心tâm 有hữu 惡ác 作tác 非phi 掉trạo 舉cử 相tương 應ứng 。謂vị 無vô 染nhiễm 污ô 心tâm 有hữu 追truy 悔hối 性tánh 。即tức 苾Bật 芻Sô 等đẳng 護hộ 學học 處xứ 者giả 多đa 有hữu 此thử 心tâm 。如như 應ưng 收thu 舉cử 床sàng 几kỉ 等đẳng 物vật 而nhi 不bất 收thu 舉cử 。及cập 應ưng 閉bế 門môn 而nhi 不bất 閉bế 等đẳng 。依y 福phước 非phi 福phước 亦diệc 有hữu 此thử 心tâm 。此thử 中trung 惡ác 作tác 總tổng 有hữu 四tứ 句cú 。一nhất 有hữu 惡ác 作tác 是thị 善thiện 於ư 不bất 善thiện 處xứ 起khởi 。二nhị 有hữu 惡ác 作tác 是thị 不bất 善thiện 於ư 善thiện 處xứ 起khởi 。三tam 有hữu 惡ác 作tác 是thị 善thiện 於ư 善thiện 處xứ 起khởi 。四tứ 有hữu 惡ác 作tác 是thị 不bất 善thiện 於ư 不bất 善thiện 處xứ 起khởi 。第đệ 一nhất 句cú 者giả 。謂vị 如như 有hữu 一nhất 作tác 惡ác 事sự 已dĩ 。心tâm 生sanh 追truy 悔hối 。我ngã 所sở 作tác 者giả 。非phi 為vi 好hiếu 作tác 何hà 因nhân 作tác 此thử 不bất 善thiện 事sự 耶da 。如như 護hộ 學học 處xứ 諸chư 苾Bật 芻Sô 等đẳng 。有hữu 所sở 違vi 越việt 。便tiện 生sanh 悔hối 恨hận 。第đệ 二nhị 句cú 者giả 。謂vị 如như 有hữu 一nhất 作tác 善thiện 事sự 已dĩ 。心tâm 生sanh 追truy 悔hối 。我ngã 所sở 作tác 者giả 。非phi 為vi 好hiếu 作tác 何hà 因nhân 作tác 此thử 無vô 用dụng 事sự 耶da 。如như 勝thắng 家gia 長trưởng 者giả 施thí 獨Độc 覺Giác 食thực 已dĩ 。心tâm 生sanh 追truy 悔hối 。我ngã 寧ninh 以dĩ 此thử 食thực 與dữ 奴nô 婢tỳ 作tác 使sử 。何hà 乃nãi 施thí 彼bỉ 。髠khôn 頭đầu 沙Sa 門Môn 。第đệ 三tam 句cú 者giả 。謂vị 如như 有hữu 一nhất 作tác 少thiểu 善thiện 已dĩ 。心tâm 生sanh 追truy 悔hối 。我ngã 所sở 作tác 者giả 。非phi 為vi 善thiện 作tác 何hà 不bất 多đa 作tác 此thử 善thiện 事sự 耶da 。如như 尊tôn 者giả 無vô 滅diệt 言ngôn 。我ngã 若nhược 知tri 彼bỉ 有hữu 此thử 威uy 德đức 。應ưng 更cánh 多đa 施thí 何hà 大đại 少thiểu 耶da 。第đệ 四tứ 句cú 者giả 。謂vị 如như 有hữu 一nhất 作tác 少thiểu 惡ác 已dĩ 。心tâm 生sanh 追truy 悔hối 。我ngã 所sở 作tác 者giả 。非phi 為vi 好hiếu 作tác 何hà 不bất 多đa 作tác 如như 是thị 事sự 耶da 。如như 屠đồ 膾khoái 等đẳng 作tác 少thiểu 惡ác 已dĩ 悔hối 不bất 多đa 作tác 。此thử 四tứ 句cú 中trung 第đệ 一nhất 第đệ 三tam 名danh 有hữu 惡ác 作tác 非phi 掉trạo 舉cử 相tương 應ứng 心tâm 。有hữu 心tâm 有hữu 掉trạo 舉cử 亦diệc 惡ác 作tác 相tương 應ứng 。謂vị 染nhiễm 污ô 心tâm 有hữu 追truy 悔hối 性tánh 。即tức 前tiền 四tứ 句cú 中trung 第đệ 二nhị 第đệ 四tứ 句cú 是thị 此thử 所sở 說thuyết 。問vấn 此thử 中trung 何hà 故cố 不bất 說thuyết 有hữu 躁táo 動động 心tâm 有hữu 追truy 悔hối 性tánh 。而nhi 但đãn 言ngôn 染nhiễm 污ô 心tâm 有hữu 追truy 悔hối 性tánh 耶da 。答đáp 但đãn 是thị 染nhiễm 污ô 心tâm 必tất 有hữu 躁táo 動động 不bất 說thuyết 自tự 成thành 。若nhược 說thuyết 有hữu 躁táo 動động 心tâm 者giả 。則tắc 疑nghi 染nhiễm 污ô 心tâm 中trung 有hữu 無vô 躁táo 動động 者giả 故cố 但đãn 說thuyết 染nhiễm 污ô 心tâm 即tức 由do 此thử 故cố 前tiền 第đệ 二nhị 句cú 說thuyết 無vô 染nhiễm 污ô 心tâm 有hữu 追truy 悔hối 性tánh 。無vô 躁táo 動động 義nghĩa 亦diệc 不bất 說thuyết 自tự 成thành 。若nhược 說thuyết 無vô 躁táo 動động 心tâm 有hữu 追truy 悔hối 性tánh 者giả 則tắc 疑nghi 無vô 染nhiễm 污ô 心tâm 。或hoặc 有hữu 躁táo 動động 故cố 。前tiền 但đãn 說thuyết 無vô 染nhiễm 污ô 心tâm 。有hữu 心tâm 無vô 棹# 舉cử 亦diệc 非phi 惡ác 作tác 相tương 應ứng 謂vị 除trừ 前tiền 相tương/tướng 。此thử 中trung 所sở 名danh 以dĩ 相tương/tướng 聲thanh 說thuyết 。若nhược 法pháp 已dĩ 立lập 名danh 已dĩ 稱xưng 說thuyết 者giả 作tác 前tiền 三tam 句cú 。未vị 立lập 名danh 未vị 稱xưng 說thuyết 者giả 作tác 第đệ 四tứ 句cú 。故cố 言ngôn 除trừ 前tiền 相tương/tướng 。此thử 復phục 云vân 何hà 。謂vị 識thức 蘊uẩn 中trung 作tác 此thử 四tứ 句cú 。初sơ 句cú 取thủ 無vô 惡ác 作tác 有hữu 掉trạo 舉cử 心tâm 。第đệ 二nhị 句cú 取thủ 無vô 掉trạo 舉cử 有hữu 惡ác 作tác 心tâm 。第đệ 三tam 句cú 取thủ 有hữu 掉trạo 舉cử 有hữu 惡ác 作tác 心tâm 。除trừ 此thử 所sở 餘dư 無vô 掉trạo 舉cử 無vô 惡ác 作tác 心tâm 作tác 第đệ 四tứ 句cú 云vân 何hà 惛hôn 沈trầm 。乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。問vấn 何hà 故cố 作tác 此thử 論luận 。答đáp 為vi 令linh 疑nghi 者giả 得đắc 決quyết 定định 故cố 。如như 世Thế 尊Tôn 說thuyết 。惛hôn 沈trầm 睡thụy 眠miên 。合hợp 立lập 一nhất 蓋cái 或hoặc 有hữu 生sanh 疑nghi 離ly 惛hôn 沈trầm 無vô 睡thụy 眠miên 。離ly 睡thụy 眠miên 無vô 惛hôn 沈trầm 。欲dục 令linh 此thử 疑nghi 得đắc 決quyết 定định 故cố 。顯hiển 離ly 惛hôn 沈trầm 有hữu 睡thụy 眠miên 離ly 睡thụy 眠miên 有hữu 惛hôn 沈trầm 故cố 作tác 斯tư 論luận 。云vân 何hà 惛hôn 沈trầm 。答đáp 諸chư 身thân 重trọng/trùng 性tánh 。心tâm 重trọng/trùng 性tánh 。身thân 不bất 調điều 柔nhu 。心tâm 不bất 調điều 柔nhu 。身thân # 瞢măng 。心tâm # 瞢măng 身thân 憒hội 悶muộn 。心tâm 憒hội 悶muộn 。心tâm 惛hôn 重trọng/trùng 性tánh 。是thị 謂vị 惛hôn 沈trầm 。此thử 中trung 論luận 主chủ 於ư 異dị 名danh 義nghĩa 得đắc 善thiện 巧xảo 故cố 。作tác 種chủng 種chủng 說thuyết 。文văn 雖tuy 差sai 別biệt 而nhi 體thể 無vô 異dị 。身thân 重trọng/trùng 性tánh 者giả 顯hiển 五ngũ 識thức 相tương 應ứng 惛hôn 沈trầm 。心tâm 重trọng/trùng 性tánh 者giả 顯hiển 意ý 識thức 相tương 應ứng 惛hôn 沈trầm 。由do 此thử 餘dư 句cú 。應ưng 知tri 亦diệc 爾nhĩ 。心tâm 惛hôn 重trọng/trùng 性tánh 者giả 顯hiển 此thử 皆giai 是thị 心tâm 所sở 法pháp 性tánh 。云vân 何hà 睡thụy 眠miên 。答đáp 諸chư 心tâm 睡thụy 眠miên 惛hôn 微vi 而nhi 轉chuyển 心tâm 昧muội 略lược 性tánh 。是thị 謂vị 睡thụy 眠miên 心tâm 。睡thụy 眠miên 者giả 顯hiển 此thử 但đãn 與dữ 意ý 識thức 相tương 應ứng 。惛hôn 微vi 轉chuyển 者giả 顯hiển 異dị 覺giác 時thời 及cập 無vô 心tâm 定định 。心tâm 昧muội 略lược 性tánh 者giả 顯hiển 此thử 自tự 性tánh 是thị 心tâm 所sở 法pháp 。謂vị 略lược 即tức 簡giản 。五ngũ 識thức 相tương 應ứng 。昧muội 簡giản 諸chư 定định 及cập 分phân 別biệt 意ý 。諸chư 心tâm 有hữu 惛hôn 沈trầm 彼bỉ 心tâm 睡thụy 眠miên 相tương 應ứng 耶da 。答đáp 應ưng 作tác 四tứ 句cú 。此thử 二nhị 互hỗ 有hữu 寬khoan 狹hiệp 義nghĩa 故cố 。有hữu 心tâm 有hữu 惛hôn 沈trầm 非phi 睡thụy 眠miên 相tương 應ứng 。謂vị 無vô 睡thụy 眠miên 心tâm 有hữu 惛hôn 沈trầm 性tánh 。即tức 色sắc 無vô 色sắc 界giới 。一nhất 切thiết 染nhiễm 污ô 心tâm 。及cập 欲dục 界giới 覺giác 時thời 諸chư 染nhiễm 污ô 心tâm 。有hữu 心tâm 有hữu 睡thụy 眠miên 非phi 惛hôn 沈trầm 相tương 應ứng 。謂vị 無vô 染nhiễm 污ô 心tâm 有hữu 睡thụy 眠miên 性tánh 。即tức 欲dục 界giới 善thiện 無vô 覆phú 無vô 記ký 睡thụy 眠miên 相tương 應ứng 意ý 識thức 。有hữu 心tâm 有hữu 惛hôn 沈trầm 亦diệc 睡thụy 眠miên 相tương 應ứng 。謂vị 染nhiễm 污ô 心tâm 有hữu 睡thụy 眠miên 性tánh 。即tức 欲dục 界giới 染nhiễm 污ô 睡thụy 眠miên 相tương 應ứng 意ý 識thức 。此thử 中trung 問vấn 答đáp 如như 前tiền 掉trạo 舉cử 惡ác 作tác 中trung 說thuyết 。有hữu 心tâm 無vô 惛hôn 沈trầm 亦diệc 非phi 睡thụy 眠miên 相tương 應ứng 。謂vị 除trừ 前tiền 相tương/tướng 。此thử 中trung 所sở 名danh 以dĩ 相tương/tướng 聲thanh 說thuyết 。若nhược 法pháp 已dĩ 立lập 名danh 已dĩ 稱xưng 說thuyết 者giả 作tác 前tiền 三tam 句cú 。未vị 立lập 名danh 未vị 稱xưng 說thuyết 者giả 作tác 第đệ 四tứ 句cú 。故cố 言ngôn 除trừ 前tiền 相tương/tướng 。此thử 復phục 云vân 何hà 。謂vị 識thức 蘊uẩn 中trung 作tác 此thử 四tứ 句cú 。初sơ 取thủ 有hữu 惛hôn 沈trầm 無vô 睡thụy 眠miên 心tâm 。第đệ 二nhị 句cú 取thủ 有hữu 睡thụy 眠miên 無vô 惛hôn 沈trầm 心tâm 。第đệ 三tam 句cú 取thủ 有hữu 惛hôn 沈trầm 有hữu 睡thụy 眠miên 心tâm 。除trừ 此thử 所sở 餘dư 無vô 惛hôn 沈trầm 無vô 睡thụy 眠miên 心tâm 作tác 第đệ 四tứ 句cú 。

睡thụy 眠miên 當đương 言ngôn 善thiện 耶da 。乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。問vấn 何hà 故cố 作tác 此thử 論luận 。答đáp 前tiền 說thuyết 睡thụy 眠miên 心tâm 昧muội 略lược 為vi 性tánh 。未vị 說thuyết 為vi 是thị 善thiện 為vi 不bất 善thiện 為vi 無vô 記ký 。今kim 欲dục 說thuyết 之chi 故cố 作tác 斯tư 論luận 。睡thụy 眠miên 當đương 言ngôn 善thiện 耶da 不bất 善thiện 耶da 無vô 記ký 耶da 。答đáp 睡thụy 眠miên 應ưng 言ngôn 或hoặc 善thiện 或hoặc 不bất 善thiện 或hoặc 無vô 記ký 。謂vị 睡thụy 眠miên 時thời 心tâm 心tâm 所sở 法pháp 。有hữu 三tam 種chủng 故cố 。云vân 何hà 善thiện 。謂vị 善thiện 心tâm 睡thụy 眠miên 惛hôn 微vi 而nhi 轉chuyển 心tâm 昧muội 略lược 性tánh 。由do 彼bỉ 覺giác 時thời 於ư 諸chư 善thiện 事sự 好hiếu 行hành 串xuyến 習tập 故cố 睡thụy 夢mộng 中trung 亦diệc 復phục 隨tùy 轉chuyển 。如như 在tại 本bổn 有hữu 於ư 諸chư 善thiện 事sự 好hiếu 行hành 串xuyến 習tập 彼bỉ 於ư 死tử 有hữu 或hoặc 中trung 有hữu 中trung 亦diệc 復phục 隨tùy 轉chuyển 。此thử 亦diệc 如như 是thị 。問vấn 此thử 睡thụy 夢mộng 中trung 所sở 起khởi 善thiện 法Pháp 為vi 加gia 行hành 善thiện 為vi 生sanh 得đắc 耶da 。答đáp 唯duy 生sanh 得đắc 善thiện 以dĩ 惛hôn 微vi 故cố 。有hữu 餘dư 師sư 說thuyết 。亦diệc 加gia 行hành 善thiện 以dĩ 於ư 文văn 義nghĩa 亦diệc 簡giản 擇trạch 故cố 。云vân 何hà 不bất 善thiện 。謂vị 不bất 善thiện 心tâm 睡thụy 眠miên 惛hôn 微vi 而nhi 轉chuyển 心tâm 昧muội 略lược 性tánh 。由do 彼bỉ 覺giác 時thời 於ư 不bất 善thiện 事sự 好hiếu 行hành 串xuyến 習tập 故cố 睡thụy 夢mộng 中trung 亦diệc 復phục 隨tùy 轉chuyển 。如như 在tại 本bổn 有hữu 於ư 不bất 善thiện 事sự 好hiếu 行hành 串xuyến 習tập 彼bỉ 於ư 死tử 有hữu 或hoặc 中trung 有hữu 中trung 亦diệc 復phục 隨tùy 轉chuyển 。此thử 亦diệc 如như 是thị 。問vấn 此thử 睡thụy 夢mộng 中trung 所sở 起khởi 不bất 善thiện 為vi 見kiến 所sở 斷đoạn 修tu 所sở 斷đoạn 耶da 。答đáp 通thông 二nhị 所sở 斷đoạn 。云vân 何hà 無vô 記ký 。謂vị 無vô 記ký 心tâm 睡thụy 眠miên 惛hôn 微vi 而nhi 轉chuyển 心tâm 昧muội 略lược 性tánh 。由do 彼bỉ 覺giác 時thời 於ư 無vô 記ký 事sự 好hiếu 行hành 串xuyến 習tập 故cố 睡thụy 夢mộng 中trung 亦diệc 復phục 隨tùy 轉chuyển 。如như 在tại 本bổn 有hữu 於ư 無vô 記ký 事sự 好hiếu 行hành 串xuyến 習tập 彼bỉ 於ư 死tử 有hữu 或hoặc 中trung 有hữu 中trung 亦diệc 復phục 隨tùy 轉chuyển 。此thử 亦diệc 如như 是thị 。問vấn 此thử 睡thụy 夢mộng 中trung 所sở 起khởi 無vô 記ký 。為vi 是thị 有hữu 覆phú 為vi 無vô 覆phú 耶da 。答đáp 二nhị 種chủng 俱câu 有hữu 。有hữu 覆phú 無vô 記ký 者giả 。謂vị 欲dục 界giới 身thân 邊biên 二nhị 見kiến 相tương 應ứng 睡thụy 眠miên 。無vô 覆phú 無vô 記ký 者giả 。謂vị 威uy 儀nghi 路lộ 工công 巧xảo 處xứ 異dị 熟thục 生sanh 非phi 通thông 果quả 。威uy 儀nghi 路lộ 者giả 。如như 睡thụy 夢mộng 中trung 自tự 謂vị 行hành 等đẳng 。工công 巧xảo 處xứ 者giả 。如như 睡thụy 夢mộng 中trung 自tự 謂vị 畫họa 等đẳng 。異dị 熟thục 生sanh 者giả 。如như 睡thụy 夢mộng 中trung 除trừ 前tiền 所sở 說thuyết 餘dư 無vô 記ký 轉chuyển 。有hữu 餘dư 師sư 說thuyết 。唯duy 異dị 熟thục 生sanh 。是thị 睡thụy 眠miên 中trung 無vô 覆phú 無vô 記ký 以dĩ 心tâm 惛hôn 昧muội 不bất 發phát 身thân 語ngữ 故cố 無vô 威uy 儀nghi 及cập 工công 巧xảo 性tánh 。

夢mộng 中trung 當đương 言ngôn 福phước 增tăng 長trưởng 耶da 。乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。問vấn 何hà 故cố 作tác 此thử 論luận 。答đáp 前tiền 說thuyết 睡thụy 眠miên 通thông 。善thiện 不bất 善thiện 無vô 記ký 。未vị 說thuyết 夢mộng 中trung 有hữu 福phước 增tăng 長trưởng 等đẳng 。今kim 欲dục 說thuyết 之chi 故cố 作tác 斯tư 論luận 。夢mộng 中trung 當đương 言ngôn 。福phước 增tăng 長trưởng 耶da 。非phi 福phước 增tăng 長trưởng 耶da 。非phi 福phước 非phi 非phi 福phước 增tăng 長trưởng 耶da 。答đáp 夢mộng 中trung 應ưng 言ngôn 。或hoặc 福phước 增tăng 長trưởng 。或hoặc 非phi 福phước 增tăng 長trưởng 。或hoặc 非phi 福phước 非phi 非phi 福phước 增tăng 長trưởng 。有hữu 處xứ 說thuyết 得đắc 名danh 為vi 增tăng 長trưởng 。有hữu 處xứ 說thuyết 生sanh 名danh 為vi 增tăng 長trưởng 。何hà 處xứ 說thuyết 得đắc 名danh 為vi 增tăng 長trưởng 。如như 定định 蘊uẩn 說thuyết 。何hà 故cố 異dị 生sanh 退thoái 時thời 見kiến 修tu 所sở 斷đoạn 結kết 增tăng 長trưởng 。世Thế 尊Tôn 弟đệ 子tử 。退thoái 時thời 唯duy 修tu 所sở 斷đoạn 結kết 增tăng 長trưởng 。彼bỉ 處xứ 說thuyết 得đắc 名danh 為vi 增tăng 長trưởng 。何hà 處xứ 說thuyết 生sanh 名danh 為vi 增tăng 長trưởng 。如như 施thi 設thiết 論luận 說thuyết 。異dị 生sanh 欲dục 貪tham 隨tùy 眠miên 起khởi 時thời 必tất 起khởi 五ngũ 法pháp 。一nhất 欲dục 貪tham 隨tùy 眠miên 。二nhị 欲dục 貪tham 隨tùy 眠miên 增tăng 長trưởng 生sanh 。三tam 無vô 明minh 隨tùy 眠miên 。四tứ 無vô 明minh 隨tùy 眠miên 增tăng 長trưởng 生sanh 。五ngũ 掉trạo 舉cử 。彼bỉ 處xứ 說thuyết 生sanh 名danh 為vi 增tăng 長trưởng 。此thử 中trung 說thuyết 能năng 取thủ 愛ái 非phi 愛ái 果quả 。等đẳng 思tư 名danh 為vi 增tăng 長trưởng 。以dĩ 此thử 能năng 取thủ 如như 應ưng 果quả 故cố 。福phước 增tăng 長trưởng 者giả 。如như 有hữu 夢mộng 中trung 布bố 施thí 作tác 福phước 。受thọ 持trì 齋trai 戒giới 。或hoặc 餘dư 隨tùy 一nhất 福phước 相tương 續tục 轉chuyển 。其kỳ 事sự 云vân 何hà 。彼bỉ 隨tùy 覺giác 時thời 善thiện 勝thắng 解giải 力lực 。夢mộng 中trung 還hoàn 似tự 彼bỉ 善thiện 事sự 轉chuyển 。故cố 如như 覺giác 時thời 能năng 取thủ 愛ái 果quả 說thuyết 為vi 增tăng 長trưởng 。謂vị 若nhược 覺giác 時thời 。好hiếu 行hành 布bố 施thí 。或hoặc 以dĩ 飲ẩm 食thực 。或hoặc 以dĩ 衣y 服phục 臥ngọa 具cụ 。醫y 藥dược 房phòng 舍xá 等đẳng 事sự 。給cấp 施thí 於ư 他tha 。由do 斯tư 串xuyến 習tập 勝thắng 解giải 力lực 故cố 夢mộng 中trung 還hoàn 似tự 此thử 所sở 作tác 轉chuyển 。若nhược 於ư 覺giác 時thời 好hiếu 作tác 福phước 業nghiệp 。或hoặc 勤cần 修tu 理lý 佛Phật 法Pháp 僧Tăng 事sự 道đạo 路lộ 橋kiều 梁lương 園viên 林lâm 花hoa 果quả 。池trì 沼chiểu 福phước 舍xá 。或hoặc 樂nhạo/nhạc/lạc 瞻chiêm 病bệnh 供cung 侍thị 有hữu 德đức 。或hoặc 營doanh 五ngũ 年niên 大đại 會hội 等đẳng 福phước 。由do 斯tư 串xuyến 習tập 勝thắng 解giải 力lực 故cố 夢mộng 中trung 還hoàn 似tự 此thử 所sở 作tác 轉chuyển 若nhược 於ư 覺giác 時thời 受thọ 持trì 八bát 齋trai 及cập 諸chư 禁cấm 戒giới 。謂vị 苾Bật 芻Sô 等đẳng 七thất 眾chúng 律luật 儀nghi 。由do 斯tư 串xuyến 習tập 勝thắng 解giải 力lực 故cố 夢mộng 中trung 還hoàn 似tự 此thử 所sở 作tác 轉chuyển 。若nhược 於ư 覺giác 時thời 好hiếu 樂nhạo 誦tụng 讀đọc 聽thính 問vấn 說thuyết 授thọ 思tư 惟duy 簡giản 擇trạch 三tam 藏tạng 文văn 義nghĩa 。由do 斯tư 串xuyến 習tập 勝thắng 解giải 力lực 故cố 夢mộng 中trung 還hoàn 似tự 此thử 所sở 作tác 轉chuyển 。若nhược 於ư 覺giác 時thời 。修tu 不bất 淨tịnh 觀quán 。或hoặc 持trì 息tức 念niệm 四tứ 念niệm 住trụ 等đẳng 諸chư 觀quán 行hành 問vấn 。由do 斯tư 串xuyến 習tập 勝thắng 解giải 力lực 故cố 。夢mộng 中trung 還hoàn 似tự 此thử 所sở 修tu 轉chuyển 。由do 如như 是thị 等đẳng 勝thắng 解giải 力lực 故cố 夢mộng 中trung 福phước 業nghiệp 。亦diệc 得đắc 增tăng 長trưởng 。非phi 福phước 增tăng 長trưởng 者giả 。如như 有hữu 夢mộng 中trung 害hại 生sanh 命mạng 不bất 與dữ 取thủ 欲dục 邪tà 行hành 故cố 妄vọng 語ngữ 飲ẩm 諸chư 酒tửu 。或hoặc 餘dư 隨tùy 一nhất 非phi 福phước 相tương 續tục 轉chuyển 。其kỳ 事sự 云vân 何hà 。彼bỉ 隨tùy 覺giác 時thời 惡ác 勝thắng 解giải 力lực 夢mộng 中trung 還hoàn 似tự 彼bỉ 惡ác 事sự 轉chuyển 故cố 。如như 覺giác 時thời 取thủ 非phi 愛ái 果quả 說thuyết 為vi 增tăng 長trưởng 。謂vị 若nhược 覺giác 時thời 好hảo/hiếu 害hại 他tha 命mạng 如như 屠đồ 羊dương 等đẳng 。或hoặc 不bất 與dữ 取thủ 如như 劫kiếp 賊tặc 等đẳng 。或hoặc 欲dục 邪tà 行hành 如như 姦gian 非phi 者giả 。或hoặc 故cố 妄vọng 語ngữ 如như 偽ngụy 證chứng 等đẳng 。或hoặc 飲ẩm 諸chư 酒tửu 如như 耽đam 酒tửu 人nhân 。或hoặc 作tác 其kỳ 餘dư 撾qua 打đả 罵mạ 詈lị 纔tài 搆câu 彼bỉ 此thử 俳# 優ưu 歌ca 詠vịnh 飲ẩm 噉đạm 血huyết 肉nhục 。貪tham 著trước 五ngũ 欲dục 。增tăng 惡ác 三Tam 寶Bảo 憍kiêu 慢mạn 邪tà 見kiến 嫉tật 妬đố 等đẳng 事sự 。由do 斯tư 串xuyến 習tập 勝thắng 解giải 力lực 故cố 夢mộng 中trung 還hoàn 似tự 彼bỉ 所sở 作tác 轉chuyển 。故cố 於ư 夢mộng 中trung 諸chư 非phi 福phước 業nghiệp 。亦diệc 得đắc 增tăng 長trưởng 。非phi 福phước 非phi 非phi 福phước 增tăng 長trưởng 者giả 。如như 有hữu 夢mộng 中trung 非phi 福phước 非phi 非phi 福phước 相tương 續tục 轉chuyển 。其kỳ 事sự 云vân 何hà 。彼bỉ 隨tùy 覺giác 時thời 非phi 善thiện 非phi 惡ác 。勝thắng 解giải 力lực 故cố 夢mộng 中trung 還hoàn 似tự 彼bỉ 事sự 而nhi 轉chuyển 。故cố 如như 覺giác 時thời 能năng 取thủ 非phi 愛ái 非phi 非phi 愛ái 果quả 說thuyết 為vi 增tăng 長trưởng 。謂vị 若nhược 覺giác 時thời 作tác 威uy 儀nghi 路lộ 。或hoặc 工công 巧xảo 處xứ 。或hoặc 作tác 田điền 種chủng 擔đảm 負phụ 等đẳng 事sự 。由do 斯tư 串xuyến 習tập 勝thắng 解giải 力lực 故cố 夢mộng 中trung 還hoàn 似tự 彼bỉ 所sở 作tác 轉chuyển 。故cố 於ư 夢mộng 中trung 非phi 福phước 非phi 非phi 福phước 業nghiệp 。亦diệc 得đắc 增tăng 長trưởng 。問vấn 若nhược 於ư 夢mộng 中trung 。福phước 增tăng 長trưởng 者giả 何hà 故cố 佛Phật 說thuyết 愚ngu 人nhân 眠miên 時thời 無vô 果quả 異dị 熟thục 。答đáp 如như 人nhân 覺giác 時thời 能năng 作tác 種chủng 種chủng 。田điền 種chủng 等đẳng 事sự 眠miên 則tắc 不bất 能năng 。如như 是thị 覺giác 時thời 能năng 修tu 種chủng 種chủng 殊thù 勝thắng 善thiện 業nghiệp 。謂vị 能năng 讀đọc 誦tụng 聽thính 聞văn 說thuyết 授thọ 簡giản 擇trạch 文văn 義nghĩa 。修tu 不bất 淨tịnh 觀quán 。持trì 息tức 念niệm 等đẳng 別biệt 總tổng 念niệm 住trụ 順thuận 決quyết 擇trạch 分phần/phân 。入nhập 正chánh 決quyết 定định 得đắc 預Dự 流Lưu 果Quả 。乃nãi 至chí 能năng 得đắc 。阿A 羅La 漢Hán 果Quả 。或hoặc 復phục 能năng 修tu 人nhân 天thiên 勝thắng 業nghiệp 。眠miên 時thời 於ư 此thử 皆giai 不bất 能năng 成thành 故cố 說thuyết 眠miên 時thời 無vô 果quả 異dị 熟thục 。是thị 故cố 尊tôn 者giả 世thế 友hữu 說thuyết 曰viết 。眠miên 時thời 所sở 作tác 福phước 業nghiệp 果quả 少thiểu 故cố 說thuyết 無vô 果quả 非phi 謂vị 全toàn 無vô 。問vấn 若nhược 於ư 夢mộng 中trung 。非phi 福phước 增tăng 長trưởng 何hà 故cố 佛Phật 說thuyết 寧ninh 當đương 睡thụy 眠miên 勿vật 起khởi 惡ác 覺giác 。答đáp 如như 人nhân 覺giác 時thời 數số 起khởi 種chủng 種chủng 增tăng 上thượng 惡ác 覺giác 眠miên 時thời 則tắc 無vô 。故cố 作tác 是thị 說thuyết 。非phi 謂vị 夢mộng 中trung 一nhất 切thiết 非phi 福phước 皆giai 不bất 增tăng 長trưởng 。問vấn 夢mộng 中trung 善thiện 不bất 善thiện 業nghiệp 。能năng 引dẫn 眾chúng 同đồng 分phần/phân 不phủ 。答đáp 不bất 能năng 。以dĩ 明minh 了liễu 業nghiệp 能năng 引dẫn 眾chúng 同đồng 分phần/phân 彼bỉ 昧muội 劣liệt 故cố 。有hữu 說thuyết 亦diệc 能năng 。謂vị 彼bỉ 能năng 引dẫn 蠐# 螬# 蚯# 蚓# 等đẳng 闇ám 劣liệt 眾chúng 同đồng 分phần/phân 非phi 餘dư 勝thắng 者giả 。評bình 曰viết 如như 是thị 說thuyết 者giả 。不bất 應ưng 作tác 是thị 說thuyết 。如như 前tiền 說thuyết 者giả 好hảo/hiếu 。眠miên 時thời 但đãn 能năng 造tạo 圓viên 滿mãn 業nghiệp 非phi 牽khiên 引dẫn 業nghiệp 。隨tùy 他tha 力lực 轉chuyển 性tánh 昧muội 劣liệt 故cố 。然nhiên 得đắc 欲dục 界giới 五ngũ 蘊uẩn 異dị 熟thục 。夢mộng 名danh 何hà 法pháp 。乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。問vấn 何hà 故cố 作tác 此thử 論luận 。答đáp 前tiền 雖tuy 說thuyết 夢mộng 作tác 用dụng 而nhi 未vị 說thuyết 夢mộng 自tự 性tánh 今kim 欲dục 說thuyết 之chi 。

復phục 次thứ 為vi 破phá 他tha 宗tông 顯hiển 正chánh 義nghĩa 故cố 。謂vị 或hoặc 有hữu 執chấp 。夢mộng 非phi 實thật 有hữu 。如như 譬thí 喻dụ 者giả 。彼bỉ 作tác 是thị 說thuyết 。夢mộng 中trung 自tự 見kiến 飲ẩm 食thực 飽bão 滿mãn 。諸chư 根căn 充sung 悅duyệt 。覺giác 已dĩ 飢cơ 渴khát 身thân 力lực 虛hư 羸luy 。夢mộng 中trung 自tự 見kiến 眷quyến 屬thuộc 。圍vi 繞nhiễu 奏tấu 五ngũ 樂lạc 音âm 歡hoan 娛ngu 受thọ 樂lạc 。覺giác 已dĩ 皆giai 無vô 獨độc 處xứ 愁sầu 顇# 。夢mộng 中trung 自tự 見kiến 四tứ 兵binh 圍vi 繞nhiễu 。東đông 西tây 馳trì 走tẩu 。覺giác 已dĩ 安an 然nhiên 。由do 此thử 應ưng 知tri 。夢mộng 非phi 實thật 有hữu 。為vi 遮già 彼bỉ 執chấp 顯hiển 實thật 有hữu 夢mộng 。若nhược 夢mộng 非phi 實thật 便tiện 違vi 契Khế 經Kinh 。如như 契Khế 經Kinh 說thuyết 。我ngã 為vi 菩Bồ 薩Tát 時thời 。於ư 一nhất 夜dạ 中trung 作tác 五ngũ 大đại 夢mộng 。又hựu 契Khế 經Kinh 說thuyết 勝Thắng 軍Quân 大Đại 王Vương 。於ư 一nhất 夜dạ 中trung 作tác 十thập 大đại 夢mộng 。毘Tỳ 奈Nại 耶Da 說thuyết 。訖ngật 栗lật 雞kê 王vương 於ư 一nhất 夜dạ 中trung 作tác 十thập 四tứ 夢mộng 。又hựu 契Khế 經Kinh 說thuyết 難nạn/nan 地địa 迦ca 母mẫu 。來lai 白bạch 佛Phật 言ngôn 。我ngã 夫phu 犯phạm 戒giới 既ký 命mạng 終chung 已dĩ 。於ư 夜dạ 夢mộng 中trung 現hiện 。昔tích 時thời 身thân 來lai 謂vị 我ngã 曰viết 。汝nhữ 是thị 我ngã 婦phụ 可khả 為vi 昔tích 事sự 。世Thế 尊Tôn 我ngã 時thời 都đô 無vô 異dị 想tưởng 曾tằng 無vô 一nhất 念niệm 隨tùy 順thuận 彼bỉ 心tâm 。世Thế 尊Tôn 告cáo 曰viết 。善thiện 哉tai 善thiện 哉tai 。汝nhữ 是thị 不Bất 還Hoàn 果Quả 人nhân 。豈khởi 復phục 染nhiễm 斯tư 欲dục 事sự 。又hựu 契Khế 經Kinh 說thuyết 汝nhữ 等đẳng 當đương 斷đoạn 。如như 夢mộng 之chi 法pháp 。此thử 法pháp 是thị 何hà 。謂vị 五ngũ 取thủ 蘊uẩn 。又hựu 伽già 他tha 說thuyết 。

如như 夢mộng 所sở 會hội 人nhân 。覺giác 已dĩ 便tiện 不bất 見kiến 。

死tử 已dĩ 於ư 所sở 愛ái 。不bất 見kiến 亦diệc 復phục 然nhiên 。

若nhược 夢mộng 非phi 實thật 便tiện 與dữ 此thử 等đẳng 所sở 說thuyết 相tương 違vi 。由do 是thị 因nhân 緣duyên 故cố 作tác 斯tư 論luận 。夢mộng 名danh 何hà 法pháp 。答đáp 諸chư 睡thụy 眠miên 時thời 心tâm 心tâm 所sở 法pháp 。於ư 所sở 緣duyên 轉chuyển 。彼bỉ 覺giác 已dĩ 隨tùy 憶ức 能năng 為vì 他tha 說thuyết 。我ngã 已dĩ 夢mộng 見kiến 如như 是thị 如như 是thị 。事sự 是thị 謂vị 夢mộng 。問vấn 若nhược 夢mộng 所sở 見kiến 覺giác 已dĩ 不bất 憶ức 設thiết 憶ức 不bất 能năng 為vì 他tha 說thuyết 。者giả 為vi 是thị 夢mộng 不phủ 。答đáp 彼bỉ 亦diệc 是thị 夢mộng 但đãn 不bất 圓viên 滿mãn 。若nhược 圓viên 滿mãn 者giả 是thị 此thử 所sở 說thuyết 。問vấn 夢mộng 以dĩ 何hà 為vi 自tự 性tánh 。答đáp 即tức 以dĩ 夢mộng 時thời 心tâm 心tâm 所sở 法pháp 。而nhi 為vi 自tự 性tánh 。有hữu 作tác 是thị 說thuyết 。意ý 為vi 自tự 性tánh 由do 意ý 勢thế 力lực 諸chư 心tâm 所sở 轉chuyển 取thủ 夢mộng 境cảnh 故cố 。有hữu 餘dư 師sư 說thuyết 。念niệm 為vi 自tự 性tánh 由do 念niệm 勢thế 力lực 覺giác 已dĩ 隨tùy 憶ức 。為vì 他tha 說thuyết 故cố 。或hoặc 有hữu 說thuyết 者giả 。五ngũ 取thủ 蘊uẩn 為vi 自tự 性tánh 夢mộng 時thời 諸chư 蘊uẩn 展triển 轉chuyển 相tương/tướng 資tư 成thành 夢mộng 事sự 故cố 。

復phục 有hữu 說thuyết 者giả 。以dĩ 一nhất 切thiết 法pháp 。為vi 夢mộng 自tự 性tánh 皆giai 是thị 夢mộng 心tâm 所sở 緣duyên 事sự 故cố 。評bình 曰viết 。如như 是thị 諸chư 說thuyết 雖tuy 各các 有hữu 義nghĩa 而nhi 最tối 初sơ 說thuyết 於ư 理lý 為vi 善thiện 。以dĩ 此thử 中trung 說thuyết 諸chư 睡thụy 眠miên 時thời 心tâm 心tâm 所sở 法pháp 。於ư 所sở 緣duyên 轉chuyển 。此thử 顯hiển 睡thụy 時thời 若nhược 心tâm 心tâm 所sở 法pháp 。於ư 所sở 緣duyên 境cảnh 明minh 了liễu 轉chuyển 者giả 說thuyết 名danh 為vi 夢mộng 不bất 說thuyết 餘dư 故cố 。問vấn 夢mộng 在tại 意ý 地địa 非phi 五ngũ 識thức 身thân 如như 何hà 夢mộng 中trung 能năng 見kiến 色sắc 等đẳng 。有hữu 作tác 是thị 說thuyết 。是thị 諸chư 鬼quỷ 神thần 。先tiên 示thị 其kỳ 人nhân 吉cát 不bất 吉cát 相tương/tướng 雖tuy 在tại 意ý 地địa 而nhi 緣duyên 色sắc 等đẳng 。尊tôn 者giả 妙diệu 音âm 。作tác 如như 是thị 說thuyết 。夢mộng 中trung 法pháp 爾nhĩ 能năng 見kiến 當đương 來lai 吉cát 不bất 吉cát 相tương/tướng 。通thông 達đạt 夢mộng 事sự 制chế 造tạo 夢mộng 書thư 。諸chư 仙tiên 人nhân 等đẳng 。作tác 如như 是thị 說thuyết 。大đại 德đức 說thuyết 曰viết 。夢mộng 中trung 雖tuy 無vô 眼nhãn 等đẳng 五ngũ 識thức 能năng 見kiến 色sắc 等đẳng 而nhi 由do 意ý 地địa 。眠miên 勢thế 衰suy 微vi 夢mộng 見kiến 色sắc 等đẳng 。如như 難nạn/nan 地địa 迦ca 母mẫu 所sở 見kiến 夢mộng 事sự 。尊tôn 者giả 世thế 友hữu 。作tác 如như 是thị 說thuyết 。由do 五ngũ 因nhân 緣duyên 見kiến 所sở 夢mộng 事sự 。如như 彼bỉ 頌tụng 言ngôn 。

由do 疑nghi 慮lự 串xuyến 習tập 。分phân 別biệt 曾tằng 更canh 念niệm 。

亦diệc 非phi 人nhân 所sở 引dẫn 。五ngũ 緣duyên 夢mộng 應ưng 知tri 。

壽thọ 吠phệ 陀đà 書thư 。作tác 如như 是thị 說thuyết 。七thất 因nhân 緣duyên 故cố 夢mộng 見kiến 色sắc 等đẳng 。如như 彼bỉ 頌tụng 言ngôn 。

由do 曾tằng 見kiến 聞văn 受thọ 。希hy 求cầu 亦diệc 分phân 別biệt 。

當đương 有hữu 及cập 諸chư 病bệnh 。七thất 緣duyên 夢mộng 應ưng 知tri 。

應ưng 說thuyết 五ngũ 緣duyên 見kiến 所sở 夢mộng 事sự 。一nhất 由do 他tha 引dẫn 。謂vị 若nhược 諸chư 天thiên 諸chư 仙tiên 神thần 鬼quỷ 咒chú 術thuật 藥dược 草thảo 親thân 勝thắng 所sở 念niệm 及cập 諸chư 聖thánh 賢hiền 。所sở 引dẫn 故cố 夢mộng 。二nhị 由do 曾tằng 更canh 。謂vị 先tiên 見kiến 聞văn 覺giác 知tri 是thị 事sự 。或hoặc 曾tằng 串xuyến 習tập 種chủng 種chủng 事sự 業nghiệp 。今kim 便tiện 夢mộng 見kiến 。三tam 由do 當đương 有hữu 。謂vị 若nhược 將tương 有hữu 吉cát 不bất 吉cát 事sự 法pháp 爾nhĩ 夢mộng 中trung 先tiên 見kiến 其kỳ 相tương/tướng 。四tứ 由do 分phân 別biệt 謂vị 若nhược 思tư 惟duy 希hy 求cầu 疑nghi 慮lự 即tức 便tiện 夢mộng 見kiến 。五ngũ 由do 諸chư 病bệnh 。謂vị 若nhược 諸chư 大đại 不bất 調điều 適thích 時thời 便tiện 隨tùy 所sở 增tăng 夢mộng 見kiến 彼bỉ 類loại 。問vấn 何hà 界giới 趣thú 處xứ 有hữu 此thử 夢mộng 耶da 。答đáp 欲dục 界giới 有hữu 夢mộng 。非phi 色sắc 無vô 色sắc 彼bỉ 無vô 睡thụy 故cố 。於ư 欲dục 界giới 中trung 。有hữu 作tác 是thị 說thuyết 。四tứ 趣thú 有hữu 夢mộng 唯duy 除trừ 地địa 獄ngục 。彼bỉ 由do 苦khổ 逼bức 無vô 睡thụy 眠miên 故cố 。應ưng 說thuyết 地địa 獄ngục 亦diệc 容dung 有hữu 夢mộng 。如như 施thi 設thiết 論luận 說thuyết 。等Đẳng 活Hoạt 地Địa 獄Ngục 中trung 。雖tuy 熱nhiệt 所sở 逼bức 骨cốt 肉nhục 燋tiều 爛lạn 有hữu 時thời 冷lãnh 風phong 所sở 吹xuy 。或hoặc 因nhân 獄ngục 卒tốt 唱xướng 活hoạt 彼bỉ 即tức 還hoàn 活hoạt 骨cốt 肉nhục 復phục 生sanh 。苦khổ 受thọ 暫tạm 停đình 便tiện 生sanh 少thiểu 樂lạc 。由do 此thử 故cố 知tri 亦diệc 容dung 有hữu 睡thụy 因nhân 斯tư 有hữu 夢mộng 。問vấn 何hà 等đẳng 補bổ 特đặc 伽già 羅la 有hữu 夢mộng 。答đáp 異dị 生sanh 聖thánh 者giả 皆giai 得đắc 有hữu 夢mộng 。聖thánh 者giả 中trung 從tùng 預dự 流lưu 果quả 乃nãi 至chí 阿A 羅La 漢Hán 。獨Độc 覺Giác 亦diệc 皆giai 有hữu 夢mộng 。唯duy 除trừ 世Thế 尊Tôn 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。夢mộng 似tự 顛điên 倒đảo 佛Phật 於ư 一nhất 切thiết 顛điên 倒đảo 。習tập 氣khí 皆giai 已dĩ 斷đoạn 盡tận 故cố 無vô 有hữu 夢mộng 。如như 於ư 覺giác 時thời 心tâm 心tâm 所sở 法pháp 。無vô 顛điên 倒đảo 轉chuyển 睡thụy 時thời 亦diệc 爾nhĩ 。問vấn 佛Phật 亦diệc 有hữu 睡thụy 眠miên 耶da 。答đáp 有hữu 。云vân 何hà 知tri 然nhiên 。契Khế 經Kinh 說thuyết 故cố 。如như 契Khế 經Kinh 說thuyết 。諸chư 離ly 繫hệ 子tử 來lai 至chí 佛Phật 所sở 。作tác 是thị 問vấn 言ngôn 。喬kiều 答đáp 摩ma 尊tôn 有hữu 睡thụy 眠miên 不phủ 。

世Thế 尊Tôn 告cáo 曰viết 。

祠từ 火hỏa 當đương 知tri 我ngã 極cực 熱nhiệt 時thời 為vi 解giải 食thực 悶muộn 亦diệc 暫tạm 睡thụy 眠miên 。彼bỉ 復phục 白bạch 佛Phật 。世thế 有hữu 一nhất 類loại 沙Sa 門Môn 梵Phạm 志Chí 。作tác 如như 是thị 言ngôn 。有hữu 睡thụy 眠miên 者giả 。即tức 是thị 愚ngu 癡si 。喬kiều 答đáp 摩ma 尊tôn 將tương 無vô 是thị 事sự 。

世Thế 尊Tôn 告cáo 曰viết 。

若nhược 有hữu 諸chư 漏lậu 雜tạp 染nhiễm 後hậu 有hữu 生sanh 老lão 病bệnh 死tử 苦khổ 果quả 。未vị 斷đoạn 未vị 遍biến 知tri 而nhi 睡thụy 眠miên 者giả 可khả 名danh 愚ngu 癡si 。佛Phật 於ư 諸chư 漏lậu 雜tạp 染nhiễm 後hậu 有hữu 生sanh 老lão 病bệnh 死tử 苦khổ 果quả 。已dĩ 斷đoạn 已dĩ 遍biến 知tri 故cố 。雖tuy 有hữu 睡thụy 眠miên 不bất 名danh 愚ngu 癡si 。然nhiên 諸chư 睡thụy 眠miên 。略lược 有hữu 二nhị 種chủng 。一nhất 染nhiễm 污ô 。二nhị 不bất 染nhiễm 污ô 。諸chư 染nhiễm 污ô 者giả 佛Phật 及cập 獨Độc 覺Giác 阿A 羅La 漢Hán 等đẳng 。已dĩ 斷đoạn 遍biến 知tri 。不bất 染nhiễm 污ô 者giả 為vi 調điều 身thân 故cố 乃nãi 至chí 諸chư 佛Phật 。亦diệc 現hiện 在tại 前tiền 況huống 餘dư 不bất 起khởi 。故cố 知tri 諸chư 佛Phật 亦diệc 有hữu 睡thụy 眠miên 。是thị 故cố 睡thụy 眠miên 通thông 五ngũ 趣thú 有hữu 。中trung 有hữu 亦diệc 有hữu 。在tại 胎thai 卵noãn 中trung 諸chư 根căn 身thân 分phần/phân 已dĩ 滿mãn 足túc 者giả 亦diệc 有hữu 睡thụy 眠miên 。問vấn 夢mộng 所sở 見kiến 事sự 為vi 是thị 曾tằng 更canh 為vi 非phi 曾tằng 更canh 。設thiết 爾nhĩ 何hà 失thất 。若nhược 曾tằng 更canh 者giả 。云vân 何hà 夢mộng 見kiến 有hữu 角giác 人nhân 耶da 。豈khởi 曾tằng 有hữu 時thời 見kiến 人nhân 有hữu 角giác 。契Khế 經Kinh 所sở 說thuyết 。復phục 云vân 何hà 通thông 。如như 說thuyết 菩Bồ 薩Tát 於ư 一nhất 夜dạ 中trung 作tác 五ngũ 大đại 夢mộng 。一nhất 者giả 夢mộng 見kiến 身thân 臥ngọa 大đại 地địa 頭đầu 枕chẩm 。妙Diệu 高Cao 山Sơn 王Vương 。右hữu 手thủ 攪giảo 西tây 大đại 海hải 。左tả 手thủ 攪giảo 東đông 大đại 海hải 。兩lưỡng 足túc 攪giảo 南nam 大đại 海hải 。二nhị 者giả 夢mộng 見kiến 有hữu 吉cát 祥tường 草thảo 。名danh 曰viết 堅Kiên 固Cố 。從tùng 臍tề 中trung 出xuất 漸tiệm 高cao 漸tiệm 大đại 。遍biến 覆phú 虛hư 空không 。三tam 者giả 夢mộng 見kiến 有hữu 諸chư 蟲trùng 鳥điểu 身thân 白bạch 頭đầu 黑hắc 。緣duyên 菩Bồ 薩Tát 足túc 極cực 至chí 膝tất 輪luân 還hoàn 復phục 退thoái 落lạc 。四tứ 者giả 夢mộng 見kiến 有hữu 四tứ 色sắc 鳥điểu 。從tùng 四tứ 方phương 來lai 。至chí 菩Bồ 薩Tát 邊biên 皆giai 成thành 一nhất 色sắc 。五ngũ 者giả 夢mộng 見kiến 糞phẩn 穢uế 山sơn 上thượng 經kinh 行hành 往vãng 來lai 而nhi 不bất 被bị 污ô 。菩Bồ 薩Tát 何hà 處xứ 曾tằng 更canh 此thử 事sự 而nhi 夢mộng 見kiến 耶da 。若nhược 所sở 夢mộng 事sự 非phi 曾tằng 更canh 者giả 。云vân 何hà 菩Bồ 薩Tát 。非phi 顛điên 倒đảo 耶da 。有hữu 作tác 是thị 說thuyết 。夢mộng 所sở 見kiến 事sự 皆giai 是thị 曾tằng 更canh 。問vấn 若nhược 爾nhĩ 云vân 何hà 。夢mộng 見kiến 有hữu 角giác 人nhân 耶da 。豈khởi 曾tằng 有hữu 時thời 見kiến 人nhân 有hữu 角giác 。答đáp 彼bỉ 於ư 覺giác 時thời 異dị 處xứ 見kiến 人nhân 。異dị 處xứ 見kiến 角giác 。夢mộng 中trung 惛hôn 亂loạn 見kiến 在tại 一nhất 處xứ 故cố 無vô 有hữu 失thất 。

復phục 次thứ 於ư 大đại 海hải 中trung 。有hữu 獸thú 似tự 人nhân 頭đầu 上thượng 有hữu 角giác 彼bỉ 曾tằng 見kiến 之chi 。今kim 還hoàn 夢mộng 見kiến 以dĩ 大đại 海hải 中trung 遍biến 有hữu 一nhất 切thiết 有hữu 情tình 。形hình 類loại 故cố 名danh 大đại 海hải 。問vấn 菩Bồ 薩Tát 五ngũ 夢mộng 復phục 云vân 何hà 通thông 。菩Bồ 薩Tát 豈khởi 曾tằng 更canh 如như 是thị 事sự 。答đáp 曾tằng 更canh 有hữu 二nhị 。一nhất 者giả 曾tằng 見kiến 。二nhị 者giả 曾tằng 聞văn 。菩Bồ 薩Tát 昔tích 時thời 雖tuy 未vị 曾tằng 見kiến 而nhi 曾tằng 聞văn 故cố 今kim 夢mộng 見kiến 之chi 。問vấn 菩Bồ 薩Tát 何hà 時thời 。聞văn 如như 是thị 事sự 。答đáp 曾tằng 於ư 過quá 去khứ 。諸chư 佛Phật 法Pháp 中trung 。修tu 習tập 梵Phạm 行hạnh 。彼bỉ 佛Phật 亦diệc 曾tằng 夢mộng 見kiến 斯tư 事sự 為vi 其kỳ 宣tuyên 說thuyết 從tùng 彼bỉ 得đắc 聞văn 故cố 今kim 夢mộng 見kiến 。有hữu 作tác 是thị 說thuyết 。劫kiếp 初sơ 時thời 人nhân 亦diệc 有hữu 夢mộng 見kiến 如như 是thị 事sự 者giả 。從tùng 彼bỉ 傳truyền 說thuyết 菩Bồ 薩Tát 得đắc 聞văn 。由do 此thử 今kim 時thời 復phục 還hoàn 夢mộng 見kiến 。

復phục 有hữu 說thuyết 者giả 。夢mộng 所sở 見kiến 事sự 非phi 必tất 曾tằng 更canh 。問vấn 若nhược 爾nhĩ 云vân 何hà 。菩Bồ 薩Tát 非phi 顛điên 倒đảo 耶da 。答đáp 此thử 是thị 無Vô 上Thượng 正Chánh 等Đẳng 菩Bồ 提Đề 。之chi 先tiên 兆triệu 故cố 非phi 顛điên 倒đảo 攝nhiếp 。問vấn 諸chư 占chiêm 夢mộng 書thư 。誰thùy 之chi 所sở 造tạo 。答đáp 仙tiên 人nhân 所sở 造tạo 。彼bỉ 由do 宿túc 住trụ 隨tùy 念niệm 智trí 力lực 。憶ức 念niệm 本bổn 事sự 而nhi 造tạo 此thử 書thư 。問vấn 彼bỉ 智trí 不bất 能năng 觀quán 未vị 來lai 境cảnh 。觀quán 未vị 來lai 境cảnh 乃nãi 是thị 願nguyện 智trí 。彼bỉ 無vô 願nguyện 智trí 。云vân 何hà 能năng 造tạo 占chiêm 未vị 來lai 事sự 諸chư 夢mộng 書thư 耶da 。答đáp 彼bỉ 由do 比tỉ 知tri 未vị 來lai 夢mộng 事sự 。謂vị 見kiến 過quá 去khứ 如như 是thị 。夢mộng 者giả 有hữu 如như 是thị 果quả 。現hiện 在tại 亦diệc 然nhiên 。由do 此thử 比tỉ 知tri 未vị 來lai 如như 是thị 夢mộng 者giả 。亦diệc 當đương 有hữu 如như 是thị 果quả 。故cố 彼bỉ 能năng 造tạo 諸chư 占chiêm 夢mộng 書thư 。有hữu 說thuyết 。諸chư 仙tiên 亦diệc 有hữu 獲hoạch 得đắc 妙diệu 願nguyện 智trí 者giả 。能năng 造tạo 此thử 書thư 為vì 諸chư 有hữu 情tình 。避tị 危nguy 難nạn/nan 故cố 。問vấn 夢mộng 境cảnh 宿túc 住trụ 隨tùy 念niệm 。智trí 境cảnh 何hà 者giả 為vi 多đa 。答đáp 夢mộng 境cảnh 多đa 。非phi 第đệ 四tứ 靜tĩnh 慮lự 宿túc 住trụ 隨tùy 念niệm 智trí 境cảnh 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。第đệ 四tứ 靜tĩnh 慮lự 宿túc 住trụ 隨tùy 念niệm 。智trí 唯duy 能năng 憶ức 念niệm 。三tam 無vô 數số 劫kiếp 。夢mộng 則tắc 能năng 知tri 無vô 數số 。無vô 數số 大đại 劫kiếp 之chi 事sự 故cố 。有hữu 問vấn 言ngôn 頗phả 有hữu 不bất 入nhập 靜tĩnh 慮lự 不bất 起khởi 通thông 慧tuệ 而nhi 能năng 得đắc 知tri 。無vô 數số 無vô 數số 大đại 劫kiếp 事sự 不phủ 。答đáp 有hữu 。謂vị 夢mộng 問vấn 如như 世Thế 尊Tôn 說thuyết 。汝nhữ 等đẳng 當đương 斷đoạn 。如như 夢mộng 之chi 法pháp 。此thử 法pháp 是thị 何hà 。謂vị 五ngũ 取thủ 蘊uẩn 。何hà 故cố 取thủ 蘊uẩn 說thuyết 如như 夢mộng 耶da 。答đáp 剎sát 那na 性tánh 故cố 。不bất 久cửu 住trụ 故cố 。誑cuống 有hữu 情tình 故cố 。滅diệt 壞hoại 法pháp 故cố 。虛hư 為vi 性tánh 故cố 。難nạn/nan 厭yếm 足túc 故cố 。說thuyết 之chi 如như 夢mộng 。

說Thuyết 一Nhất 切Thiết 有Hữu 部Bộ 發Phát 智Trí 大Đại 毘Tỳ 婆Bà 沙Sa 論Luận 卷quyển 第đệ 三tam 十thập 七thất