A Tỳ Đạt Ma Đại Tỳ Bà Sa Luận – Quyển 16

Chuẩn
Leave a comment

阿A 毘Tỳ 達Đạt 磨Ma 大Đại 毘Tỳ 婆Bà 沙Sa 論Luận
Quyển 16
五Ngũ 百Bách 大Đại 阿A 羅La 漢Hán 等Đẳng 造Tạo 唐Đường 玄Huyền 奘Tráng 譯Dịch

阿A 毘Tỳ 達Đạt 磨Ma 大Đại 毘Tỳ 婆Bà 沙Sa 論Luận 卷quyển 第đệ 十thập 六lục

五ngũ 百bách 大đại 阿A 羅La 漢Hán 等đẳng 造tạo

三Tam 藏Tạng 法Pháp 師sư 玄huyền 奘tráng 奉phụng 。詔chiếu 譯dịch 雜tạp 蘊uẩn 第đệ 一nhất 中trung 智trí 納nạp 息tức 第đệ 二nhị 之chi 八bát 。

如như 佛Phật 世Thế 尊Tôn 。訶ha 諸chư 弟đệ 子tử 。稱xưng 言ngôn 癡si 人nhân 。乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。問vấn 何hà 故cố 作tác 此thử 論luận 。答đáp 欲dục 令linh 疑nghi 者giả 得đắc 決quyết 定định 故cố 。謂vị 佛Phật 世Thế 尊Tôn 。愛ái 恚khuể 永vĩnh 斷đoạn 違vi 順thuận 平bình 等đẳng 。拔bạt 諍tranh 論luận 根căn 滅diệt 憍kiêu 慢mạn 本bổn 。視thị 諸chư 珍trân 寶bảo 。猶do 如như 瓦ngõa 礫lịch 。於ư 一nhất 切thiết 法pháp 。覺giác 照chiếu 無vô 遺di 。無vô 相tướng 似tự 愛ái 及cập 恚khuể 慢mạn 等đẳng 。諸chư 煩phiền 惱não 習tập 已dĩ 永vĩnh 斷đoạn 故cố 。非phi 如như 獨Độc 覺Giác 及cập 諸chư 聲Thanh 聞Văn 。雖tuy 斷đoạn 煩phiền 惱não 而nhi 有hữu 餘dư 習tập 。貪tham 愛ái 習tập 者giả 如như 。尊Tôn 者giả 阿A 難Nan 。憐lân 諸chư 釋Thích 種chủng 瞋sân 恚khuể 習tập 者giả 如như 尊tôn 者giả 畢tất 陵lăng 伽già 筏phiệt 蹉sa 。語ngữ 殑Căng 伽Già 神thần 言ngôn 小tiểu 婢tỳ 止chỉ 流lưu 吾ngô 今kim 欲dục 渡độ 。憍kiêu 慢mạn 習tập 者giả 如như 尊Tôn 者giả 舍Xá 利Lợi 子Tử 。棄khí 擲trịch 醫y 藥dược 。愚ngu 癡si 習tập 者giả 如như 尊tôn 者giả 笈cấp 房phòng 鉢bát 底để 。食thực 前tiền 咳khái 氣khí 知tri 食thực 未vị 銷tiêu 不bất 知tri 後hậu 苦khổ 。而nhi 復phục 更cánh 食thực 。如như 是thị 等đẳng 事sự 。其kỳ 類loại 甚thậm 多đa 。世Thế 尊Tôn 雖tuy 無vô 煩phiền 惱não 餘dư 習tập 。而nhi 或hoặc 時thời 有hữu 似tự 愛ái 等đẳng 言ngôn 。似tự 愛ái 言ngôn 者giả 如như 世Thế 尊Tôn 說thuyết 。善thiện 來lai 苾Bật 芻Sô 。能năng 善thiện 出xuất 家gia 猶do 具cụ 禁cấm 戒giới 。似tự 恚khuể 言ngôn 者giả 。如như 世Thế 尊Tôn 說thuyết 。汝nhữ 是thị 釋Thích 種chủng 婢tỳ 子tử 釋Thích 種chủng 是thị 汝nhữ 大đại 家gia 。似tự 慢mạn 言ngôn 者giả 。如như 世Thế 尊Tôn 說thuyết 。我ngã 是thị 如Như 來Lai 。應Ứng 。正Chánh 等Đẳng 覺Giác 。成thành 就tựu 十Thập 力Lực 。得đắc 四tứ 無vô 畏úy 。似tự 癡si 言ngôn 者giả 。如như 世Thế 尊Tôn 說thuyết 。大đại 王vương 今kim 者giả 。從tùng 何hà 處xứ 來lai 。告cáo 阿A 難Nan 言ngôn 。看khán 天thiên 雨vũ 不phủ 。園viên 中trung 何hà 故cố 高cao 聲thanh 大đại 聲thanh 。或hoặc 有hữu 生sanh 疑nghi 世Thế 尊Tôn 已dĩ 斷đoạn 諸chư 煩phiền 惱não 習tập 。云vân 何hà 復phục 有hữu 。如như 是thị 等đẳng 類loại 。似tự 煩phiền 惱não 言ngôn 。欲dục 令linh 彼bỉ 疑nghi 得đắc 決quyết 定định 解giải 故cố 作tác 斯tư 論luận 。釋thích 其kỳ 因nhân 緣duyên 如như 此thử 癡si 言ngôn 彼bỉ 亦diệc 爾nhĩ 故cố 。問vấn 何hà 故cố 佛Phật 說thuyết 似tự 愛ái 等đẳng 言ngôn 。答đáp 護hộ 所sở 化hóa 田điền 饒nhiêu 益ích 彼bỉ 故cố 。謂vị 世Thế 尊Tôn 說thuyết 似tự 愛ái 言ngôn 者giả 。欲dục 令linh 天thiên 授thọ 所sở 破phá 苾Bật 芻Sô 身thân 心tâm 安an 隱ẩn 。及cập 除trừ 疑nghi 故cố 。謂vị 提Đề 婆Bà 達Đạt 多Đa 。貪tham 名danh 利lợi 故cố 破phá 壞hoại 僧Tăng 已dĩ 。尊Tôn 者giả 舍Xá 利Lợi 子Tử 。及cập 大Đại 目Mục 乾Kiền 連Liên 。化hóa 使sử 還hoàn 來lai 。彼bỉ 諸chư 苾Bật 芻Sô 。深thâm 生sanh 羞tu 恥sỉ 。身thân 心tâm 戰chiến 掉trạo 。復phục 生sanh 疑nghi 惑hoặc 。我ngã 隨tùy 天thiên 授thọ 不bất 失thất 戒giới 耶da 。聞văn 世Thế 尊Tôn 說thuyết 。善thiện 來lai 苾Bật 芻Sô 能năng 善thiện 出xuất 家gia 猶do 具cụ 禁cấm 戒giới 。戰chiến 掉trạo 疑nghi 惑hoặc 二nhị 事sự 皆giai 除trừ 。若nhược 佛Phật 爾nhĩ 時thời 不bất 作tác 此thử 語ngữ 。彼bỉ 懷hoài 愧quý 惱não 。吐thổ 血huyết 命mạng 終chung 。又hựu 世Thế 尊Tôn 說thuyết 似tự 恚khuể 言ngôn 者giả 。摧tồi 彼bỉ 梵Phạm 志Chí 憍kiêu 慢mạn 幢tràng 故cố 。謂vị 彼bỉ 梵Phạm 志Chí 菴am 婆bà 瑟sắt 吒tra 。不bất 量lượng 母mẫu 卑ty 而nhi 懷hoài 憍kiêu 傲ngạo 。障chướng 他tha 出xuất 家gia 。當đương 墮đọa 惡ác 趣thú 。由do 佛Phật 訶ha 彼bỉ 傲ngạo 佷hận 心tâm 摧tồi 。次thứ 第đệ 二nhị 身thân 得đắc 生sanh 天thiên 上thượng 。見kiến 四Tứ 聖Thánh 諦Đế 。又hựu 由do 訶ha 彼bỉ 補bổ 色sắc 羯yết 羅la 娑sa 利lợi 梵Phạm 志Chí 。得đắc 入nhập 佛Phật 法Pháp 。逮đãi 殊thù 勝thắng 果quả 。又hựu 世Thế 尊Tôn 說thuyết 似tự 慢mạn 言ngôn 者giả 。為vi 令linh 不bất 知tri 佛Phật 功công 德đức 。者giả 知tri 已dĩ 歸quy 依y 修tu 勝thắng 行hành 故cố 。又hựu 世Thế 尊Tôn 說thuyết 似tự 癡si 言ngôn 者giả 。為vi 開khai 彼bỉ 王vương 談đàm 論luận 道đạo 故cố 。為vi 解giải 阿A 難Nan 睡thụy 悶muộn 心tâm 故cố 。又hựu 欲dục 生sanh 彼bỉ 樂nhạo/nhạc/lạc 靜tĩnh 心tâm 故cố 。佛Phật 說thuyết 此thử 等đẳng 似tự 煩phiền 惱não 言ngôn 。皆giai 為vì 有hữu 情tình 。獲hoạch 利lợi 樂lạc 故cố 。今kim 訶ha 弟đệ 子tử 稱xưng 言ngôn 癡si 人nhân 。亦diệc 為vi 利lợi 生sanh 如như 後hậu 當đương 說thuyết 。問vấn 何hà 緣duyên 獨Độc 覺Giác 。及cập 諸chư 聲Thanh 聞Văn 。雖tuy 斷đoạn 煩phiền 惱não 而nhi 有hữu 餘dư 習tập 佛Phật 不bất 爾nhĩ 耶da 。答đáp 聲Thanh 聞Văn 獨Độc 覺Giác 。慧tuệ 不bất 猛mãnh 利lợi 。雖tuy 斷đoạn 煩phiền 惱não 而nhi 有hữu 餘dư 習tập 。如như 世thế 常thường 火hỏa 雖tuy 有hữu 所sở 燒thiêu 而nhi 餘dư 灰hôi 燼tẫn 。佛Phật 慧tuệ 猛mãnh 利lợi 斷đoạn 諸chư 煩phiền 惱não 。令linh 無vô 餘dư 習tập 。如như 劫kiếp 盡tận 火hỏa 隨tùy 所sở 燒thiêu 物vật 無vô 餘dư 灰hôi 燼tẫn 。由do 前tiền 所sở 說thuyết 種chủng 種chủng 因nhân 緣duyên 。故cố 作tác 斯tư 論luận 。

如như 佛Phật 世Thế 尊Tôn 。訶ha 諸chư 弟đệ 子tử 。稱xưng 言ngôn 癡si 人nhân 。此thử 有hữu 何hà 義nghĩa 。答đáp 是thị 訶ha 責trách 語ngữ 。謂vị 佛Phật 世Thế 尊Tôn 。訶ha 責trách 弟đệ 子tử 稱xưng 言ngôn 癡si 人nhân 。如như 今kim 親thân 教giáo 及cập 軌quỹ 範phạm 師sư 。若nhược 有hữu 近cận 住trụ 依y 止chỉ 弟đệ 子tử 。起khởi 諸chư 過quá 失thất 。便tiện 訶ha 責trách 言ngôn 。汝nhữ 為vi 愚ngu 癡si 不bất 明minh 不bất 善thiện 。世Thế 尊Tôn 亦diệc 爾nhĩ 。訶ha 諸chư 弟đệ 子tử 稱xưng 言ngôn 癡si 人nhân 。此thử 中trung 論luận 文văn 總tổng 有hữu 二nhị 分phần 。一nhất 者giả 釋thích 佛Phật 訶ha 弟đệ 子tử 義nghĩa 。二nhị 者giả 釋thích 佛Phật 訶ha 彼bỉ 因nhân 緣duyên 。前tiền 所sở 舉cử 文văn 即tức 是thị 初sơ 分phần/phân 。如như 今kim 親thân 教giáo 及cập 軌quỹ 範phạm 師sư 。為vi 遮già 弟đệ 子tử 所sở 起khởi 過quá 失thất 。或hoặc 如như 父phụ 母mẫu 遮già 防phòng 子tử 過quá 。有hữu 所sở 訶ha 責trách 。皆giai 為vì 饒nhiêu 益ích 。無vô 有hữu 惡ác 心tâm 。佛Phật 亦diệc 如như 是thị 。謂vị 佛Phật 所sở 化hóa 略lược 有hữu 四tứ 種chủng 。一nhất 宜nghi 讚tán 嘆thán 。二nhị 宜nghi 訶ha 責trách 。三tam 宜nghi 捨xả 置trí 。四tứ 宜nghi 因nhân 他tha 。宜nghi 讚tán 嘆thán 者giả 。如như 佛Phật 讚tán 嘆thán 俱câu 胝chi 耳nhĩ 等đẳng 。宜nghi 訶ha 責trách 者giả 。如như 佛Phật 訶ha 責trách 鄔ổ 陀đà 夷di 等đẳng 。宜nghi 捨xả 置trí 者giả 。如như 置trí 無vô 衣y 迦Ca 葉Diếp 波ba 等đẳng 。如như 佛Phật 告cáo 彼bỉ 婆Bà 羅La 門Môn 言ngôn 。今kim 非phi 其kỳ 時thời 未vị 可khả 答đáp 汝nhữ 。宜nghi 因nhân 他tha 者giả 。如như 佛Phật 為vi 五ngũ 苾Bật 芻Sô 。轉chuyển 正Chánh 法Pháp 輪luân 。

爾nhĩ 時thời 八bát 萬vạn 諸chư 天thiên 。皆giai 得đắc 聖thánh 道Đạo 。佛Phật 為vi 頻Tần 毘Tỳ 娑Sa 羅La 王Vương 說thuyết 法Pháp 。

爾nhĩ 時thời 亦diệc 有hữu 。八bát 萬vạn 諸chư 天thiên 。及cập 摩ma 揭yết 陀đà 九cửu 萬vạn 二nhị 千thiên 人nhân 。皆giai 得đắc 聖thánh 道Đạo 。佛Phật 為vi 帝Đế 釋Thích 說thuyết 法Pháp 。

爾nhĩ 時thời 亦diệc 有hữu 。八bát 萬vạn 諸chư 天thiên 。得đắc 入nhập 聖thánh 道Đạo 。佛Phật 為vi 羅la 怙hộ 羅la 說thuyết 法Pháp 。

爾nhĩ 時thời 亦diệc 有hữu 。六lục 萬vạn 諸chư 天thiên 。一nhất 時thời 得đắc 道Đạo 。諸chư 如như 是thị 等đẳng 。其kỳ 類loại 甚thậm 多đa 。是thị 故cố 世Thế 尊Tôn 。應ưng 以dĩ 訶ha 責trách 。而nhi 入nhập 道đạo 者giả 必tất 訶ha 責trách 之chi 。有hữu 說thuyết 。世Thế 尊Tôn 大đại 悲bi 所sở 逼bức 故cố 。常thường 求cầu 覓mịch 利lợi 他tha 方phương 便tiện 。若nhược 不bất 訶ha 罵mạ 提Đề 婆Bà 達Đạt 多Đa 。汝nhữ 是thị 愚ngu 癡si 食thực 涕thế 唾thóa 者giả 。則tắc 引dẫn 無vô 量lượng 愚ngu 癡si 眾chúng 生sanh 。作tác 諸chư 惡ác 事sự 。又hựu 復phục 數sác 數sác 觸xúc 惱não 世Thế 尊Tôn 。若nhược 不bất 毀hủy 呰tử 無vô 比tỉ 女nữ 人nhân 。汝nhữ 身thân 穢uế 惡ác 。不bất 淨tịnh 充sung 滿mãn 。即tức 彼bỉ 欲dục 心tâm 無vô 由do 止chỉ 息tức 。故cố 訶ha 弟đệ 子tử 稱xưng 言ngôn 癡si 人nhân 。有hữu 說thuyết 世Thế 尊Tôn 所sở 以dĩ 。訶ha 責trách 諸chư 弟đệ 子tử 者giả 。欲dục 使sử 未vị 種chúng 善thiện 根căn 者giả 。能năng 種chúng 善thiện 根căn 。已dĩ 種chúng 善thiện 根căn 。未vị 成thành 熟thục 者giả 。速tốc 能năng 成thành 熟thục 。若nhược 已dĩ 成thành 就tựu 未vị 解giải 脫thoát 者giả 。速tốc 得đắc 解giải 脫thoát 。若nhược 不bất 訶ha 責trách 失thất 此thử 善thiện 利lợi 。故cố 佛Phật 為vi 此thử 稱xưng 言ngôn 癡si 人nhân 。問vấn 言ngôn 癡si 人nhân 者giả 是thị 何hà 義nghĩa 耶da 。為vi 從tùng 癡si 生sanh 故cố 說thuyết 為vi 癡si 人nhân 。為vi 現hiện 行hành 癡si 故cố 說thuyết 為vi 癡si 人nhân 。設thiết 爾nhĩ 何hà 失thất 。若nhược 從tùng 癡si 生sanh 故cố 名danh 癡si 人nhân 者giả 。亦diệc 從tùng 貪tham 恚khuể 慢mạn 見kiến 等đẳng 生sanh 。世Thế 尊Tôn 何hà 故cố 。唯duy 言ngôn 癡si 人nhân 。若nhược 現hiện 行hành 癡si 故cố 名danh 為vi 癡si 人nhân 。契Khế 經Kinh 不bất 應ưng 說thuyết 阿A 羅La 漢Hán 。亦diệc 名danh 癡si 人nhân 。如như 契Khế 經Kinh 說thuyết 。遠viễn 去khứ 癡si 人nhân 勿vật 我ngã 前tiền 住trụ 。又hựu 世Thế 尊Tôn 責trách 鄔ổ 陀đà 夷di 言ngôn 。癡si 人nhân 無vô 眼nhãn 云vân 何hà 乃nãi 與dữ 上thượng 座tọa 苾Bật 芻Sô 。競cạnh 甚thậm 深thâm 義nghĩa 。又hựu 餘dư 煩phiền 惱não 亦diệc 有hữu 現hiện 行hành 。何hà 故cố 唯duy 說thuyết 癡si 人nhân 非phi 餘dư 。有hữu 作tác 是thị 說thuyết 。從tùng 癡si 生sanh 故cố 名danh 為vi 癡si 人nhân 。問vấn 若nhược 爾nhĩ 亦diệc 從tùng 貪tham 恚khuể 慢mạn 見kiến 等đẳng 生sanh 。世Thế 尊Tôn 何hà 故cố 。唯duy 言ngôn 癡si 人nhân 。答đáp 癡si 遍biến 行hành 故cố 。若nhược 佛Phật 知tri 訶ha 阿A 羅La 漢Hán 等đẳng 。以dĩ 為vi 癡si 人nhân 。於ư 物vật 有hữu 益ích 即tức 亦diệc 訶ha 彼bỉ 阿A 羅La 漢Hán 。身thân 亦diệc 癡si 生sanh 故cố 。如như 契Khế 經Kinh 說thuyết 。無vô 明minh 所sở 覆phú 。愛ái 結kết 所sở 繫hệ 。愚ngu 夫phu 感cảm 得đắc 有hữu 識thức 之chi 身thân 。智trí 者giả 亦diệc 爾nhĩ 。阿A 羅La 漢Hán 等đẳng 。說thuyết 為vi 智trí 者giả 。有hữu 餘dư 師sư 說thuyết 。現hiện 行hành 癡si 故cố 名danh 為vi 癡si 人nhân 。問vấn 若nhược 爾nhĩ 契Khế 經Kinh 不bất 應ưng 說thuyết 阿A 羅La 漢Hán 。亦diệc 名danh 癡si 人nhân 。答đáp 且thả 契Khế 經Kinh 說thuyết 遠viễn 去khứ 癡si 人nhân 勿vật 我ngã 前tiền 住trụ 者giả 。是thị 誦tụng 者giả 謬mậu 誦tụng 。應ưng 如như 是thị 說thuyết 。遠viễn 去khứ 苾Bật 芻Sô 勿vật 我ngã 前tiền 住trụ 。世Thế 尊Tôn 臨lâm 欲dục 。般Bát 涅Niết 槃Bàn 時thời 。尊tôn 者giả 白bạch 淨tịnh 在tại 佛Phật 前tiền 住trụ 。以dĩ 扇phiến 扇thiên 佛Phật 。

時thời 有hữu 無vô 量lượng 。長trường 壽thọ 諸chư 天thiên 來lai 詣nghệ 佛Phật 所sở 。嫌hiềm 彼bỉ 尊tôn 者giả 當đương 佛Phật 前tiền 住trụ 。遮già 蔽tế 我ngã 等đẳng 。不bất 見kiến 世Thế 尊Tôn 而nhi 使sử 我ngã 等đẳng 失thất 最tối 後hậu 利lợi 。佛Phật 知tri 彼bỉ 意ý 。便tiện 作tác 是thị 言ngôn 。遠viễn 去khứ 苾Bật 芻Sô 勿vật 我ngã 前tiền 住trụ 。又hựu 世Thế 尊Tôn 責trách 鄔ổ 陀đà 夷di 言ngôn 。癡si 人nhân 無vô 眼nhãn 云vân 何hà 乃nãi 與dữ 上thượng 座tọa 苾Bật 芻Sô 。競cạnh 甚thậm 深thâm 義nghĩa 者giả 。亦diệc 不bất 相tương 違vi 。以dĩ 鄔ổ 陀đà 夷di 爾nhĩ 時thời 未vị 。得đắc 阿A 羅La 漢Hán 果Quả 。或hoặc 言ngôn 異dị 生sanh 或hoặc 言ngôn 有hữu 學học 。有hữu 餘dư 師sư 說thuyết 。阿A 羅La 漢Hán 等đẳng 。亦diệc 現hiện 行hành 癡si 。不bất 染nhiễm 無vô 知tri 猶do 未vị 斷đoạn 故cố 。問vấn 諸chư 餘dư 煩phiền 惱não 。亦diệc 有hữu 現hiện 行hành 。何hà 故cố 唯duy 說thuyết 癡si 人nhân 非phi 餘dư 。答đáp 前tiền 已dĩ 說thuyết 言ngôn 癡si 遍biến 行hành 故cố 。隨tùy 起khởi 何hà 地địa 無vô 明minh 現hiện 前tiền 。則tắc 癡si 人nhân 名danh 依y 彼bỉ 而nhi 立lập 。由do 此thử 義nghĩa 故cố 。佛Phật 訶ha 弟đệ 子tử 稱xưng 言ngôn 癡si 人nhân 。

何hà 故cố 世Thế 尊Tôn 。訶ha 諸chư 弟đệ 子tử 稱xưng 言ngôn 癡si 人nhân 。答đáp 彼bỉ 於ư 世Thế 尊Tôn 教giáo 誡giới 教giáo 授thọ 。不bất 隨tùy 義nghĩa 行hành 不bất 隨tùy 順thuận 不bất 相tương 續tục 。此thử 下hạ 論luận 文văn 即tức 第đệ 二nhị 分phần 。釋thích 佛Phật 訶ha 彼bỉ 癡si 人nhân 因nhân 緣duyên 。教giáo 誡giới 教giáo 授thọ 。總tổng 顯hiển 佛Phật 語ngữ 。能năng 正chánh 行hạnh 者giả 名danh 隨tùy 義nghĩa 行hành 。彼bỉ 諸chư 弟đệ 子tử 不bất 能năng 正chánh 行hạnh 故cố 名danh 不bất 隨tùy 義nghĩa 行hành 。有hữu 說thuyết 。如như 應ưng 行hành 者giả 名danh 隨tùy 義nghĩa 行hành 。彼bỉ 諸chư 弟đệ 子tử 不bất 如như 應ưng 行hành 故cố 名danh 不bất 隨tùy 義nghĩa 行hành 。不bất 隨tùy 順thuận 者giả 於ư 佛Phật 聖thánh 教giáo 。不bất 能năng 隨tùy 順thuận 。修tu 功công 德đức 故cố 。不bất 相tương 續tục 者giả 。不bất 能năng 長trường 時thời 流lưu 注chú 相tương 續tục 修tu 功công 德đức 故cố 。問vấn 教giáo 誡giới 教giáo 授thọ 。有hữu 何hà 差sai 別biệt 。答đáp 遮già 無vô 利lợi 益ích 故cố 名danh 教giáo 誡giới 。與dữ 有hữu 利lợi 益ích 故cố 名danh 教giáo 授thọ 。

復phục 次thứ 教giáo 住trụ 正chánh 念niệm 故cố 名danh 教giáo 誡giới 。教giáo 住trụ 正chánh 知tri 故cố 名danh 教giáo 授thọ 。

復phục 次thứ 令linh 修tu 有hữu 表biểu 故cố 名danh 教giáo 誡giới 。令linh 修tu 無vô 表biểu 故cố 名danh 教giáo 授thọ 。

復phục 次thứ 令linh 修tu 奢Xa 摩Ma 他Tha 。故cố 名danh 教giáo 誡giới 。令linh 修tu 毘Tỳ 鉢Bát 舍Xá 那Na 。故cố 名danh 教giáo 授thọ 。

復phục 次thứ 令linh 修tu 聖thánh 道Đạo 故cố 名danh 教giáo 誡giới 。令linh 得đắc 聖thánh 果Quả 故cố 名danh 教giáo 授thọ 。

復phục 次thứ 令linh 修tu 世thế 間gian 善thiện 法Pháp 故cố 名danh 教giáo 誡giới 。令linh 修tu 出xuất 世thế 善thiện 法Pháp 。故cố 名danh 教giáo 授thọ 。是thị 謂vị 教giáo 誡giới 教giáo 授thọ 差sai 別biệt 。

復phục 次thứ 彼bỉ 於ư 聖thánh 教giáo 作tác 愚ngu 癡si 事sự 。空không 無vô 有hữu 果quả 無vô 出xuất 無vô 味vị 無vô 有hữu 勝thắng 利lợi 。違vi 越việt 佛Phật 教giáo 於ư 諸chư 學học 處xứ 。不bất 能năng 受thọ 學học 。故cố 佛Phật 訶ha 彼bỉ 稱xưng 言ngôn 癡si 人nhân 此thử 中trung 聖thánh 教giáo 意ý 顯hiển 聖thánh 道Đạo 。問vấn 彼bỉ 云vân 何hà 於ư 聖thánh 道Đạo 作tác 愚ngu 癡si 事sự 耶da 。答đáp 彼bỉ 不bất 能năng 令linh 聖thánh 道Đạo 成thành 愚ngu 癡si 事sự 。但đãn 彼bỉ 相tương 續tục 增tăng 長trưởng 愚ngu 癡si 。障chướng 礙ngại 聖thánh 道Đạo 。有hữu 說thuyết 亦diệc 令linh 聖thánh 道Đạo 成thành 愚ngu 癡si 事sự 。謂vị 令linh 成thành 遠viễn 不bất 得đắc 自tự 在tại 。不bất 現hiện 行hành 故cố 。有hữu 說thuyết 。為vi 斷đoạn 愚ngu 癡si 佛Phật 說thuyết 聖thánh 教giáo 。彼bỉ 聞văn 聖thánh 教giáo 不bất 斷đoạn 愚ngu 癡si 。轉chuyển 更cánh 增tăng 長trưởng 。是thị 故cố 說thuyết 彼bỉ 。於ư 佛Phật 聖thánh 教giáo 。作tác 愚ngu 癡si 事sự 。空không 者giả 顯hiển 彼bỉ 無vô 聖thánh 道Đạo 胎thai 。如như 女nữ 身thân 中trung 不bất 任nhậm 懷hoài 孕dựng 。空không 無vô 子tử 故cố 說thuyết 名danh 石thạch 女nữ 。彼bỉ 亦diệc 如như 是thị 。雖tuy 聞văn 佛Phật 教giáo 不bất 能năng 攝nhiếp 受thọ 。聖thánh 道Đạo 胎thai 故cố 。佛Phật 於ư 彼bỉ 身thân 無vô 士sĩ 用dụng 果quả 。虛hư 棄khí 功công 用dụng 故cố 名danh 為vi 空không 。無vô 有hữu 果quả 者giả 無vô 有hữu 等đẳng 流lưu 。及cập 解giải 脫thoát 果Quả 。無vô 出xuất 者giả 無vô 士sĩ 用dụng 果quả 。

復phục 次thứ 出xuất 者giả 謂vị 得đắc 彼bỉ 於ư 佛Phật 法Pháp 。無vô 所sở 得đắc 故cố 。說thuyết 名danh 無vô 出xuất 。無vô 味vị 者giả 彼bỉ 於ư 佛Phật 法Pháp 。無vô 出xuất 家gia 味vị 無vô 寂tịch 靜tĩnh 味vị 。無vô 聖thánh 道Đạo 味vị 無vô 寂tịch 滅diệt 味vị 故cố 名danh 無vô 味vị 。無vô 勝thắng 利lợi 者giả 果quả 名danh 勝thắng 利lợi 。彼bỉ 不bất 得đắc 果quả 故cố 無vô 勝thắng 利lợi 。

復phục 次thứ 有hữu 二nhị 失thất 故cố 名danh 無vô 勝thắng 利lợi 。譬thí 如như 良lương 醫y 。愍mẫn 諸chư 有hữu 疾tật 四tứ 方phương 求cầu 藥dược 。得đắc 已dĩ 與dữ 之chi 病bệnh 者giả 輕khinh 賤tiện 投đầu 之chi 糞phẩn 壤nhưỡng 。彼bỉ 有hữu 二nhị 失thất 。一nhất 者giả 自tự 疾tật 不bất 得đắc 除trừ 愈dũ 。二nhị 者giả 良lương 醫y 功công 為vi 虛hư 棄khí 。世Thế 尊Tôn 亦diệc 爾nhĩ 。三tam 無vô 數số 劫kiếp 。修tu 習tập 百bách 千thiên 。難nan 行hành 苦khổ 行hạnh 。為vì 諸chư 有hữu 情tình 。求cầu 聖thánh 法pháp 藥dược 。得đắc 已dĩ 為vi 說thuyết 彼bỉ 聞văn 輕khinh 賤tiện 不bất 自tự 服phục 行hành 用dụng 求cầu 名danh 利lợi 。彼bỉ 有hữu 二nhị 失thất 。一nhất 者giả 不bất 除trừ 自tự 煩phiền 惱não 病bệnh 。二nhị 者giả 令linh 佛Phật 。唐đường 捐quyên 其kỳ 功công 。違vi 越việt 佛Phật 教giáo 者giả 違vi 越việt 世Thế 尊Tôn 聖thánh 教giáo 理lý 趣thú 。於ư 諸chư 學học 處xứ 。不bất 能năng 受thọ 學học 者giả 。不bất 能năng 修tu 行hành 。法Pháp 隨tùy 法Pháp 行hành 。

復phục 次thứ 彼bỉ 於ư 聖thánh 教giáo 作tác 愚ngu 癡si 事sự 者giả 。彼bỉ 斷đoạn 聖thánh 教giáo 不bất 令linh 相tương 續tục 故cố 。謂vị 佛Phật 為vi 彼bỉ 。說thuyết 無vô 上thượng 法Pháp 。若nhược 聞văn 正chánh 行hạnh 轉chuyển 為vì 他tha 說thuyết 他tha 。復phục 正chánh 行hạnh 更cánh 為vi 餘dư 說thuyết 。如như 是thị 展triển 轉chuyển 。饒nhiêu 益ích 無vô 窮cùng 。乃nãi 名danh 如Như 來Lai 聖Thánh 教giáo 不bất 絕tuyệt 。彼bỉ 聞văn 聖thánh 教giáo 不bất 能năng 正chánh 行hạnh 。亦diệc 復phục 不bất 能năng 。轉chuyển 為vì 他tha 說thuyết 自tự 既ký 無vô 益ích 復phục 不bất 利lợi 他tha 。名danh 斷đoạn 聖thánh 教giáo 不bất 令linh 相tương 續tục 。由do 此thử 說thuyết 名danh 作tác 愚ngu 癡si 事sự 。空không 者giả 自tự 身thân 非phi 法Pháp 器khí 故cố 。無vô 有hữu 果quả 者giả 令linh 佛Phật 期kỳ 心tâm 無vô 有hữu 果quả 故cố 。謂vị 佛Phật 欲dục 令linh 眾chúng 生sanh 。聞văn 法Pháp 脫thoát 生sanh 死tử 苦khổ 。彼bỉ 聞văn 法Pháp 已dĩ 。不bất 能năng 修tu 行hành 。離ly 苦khổ 方phương 便tiện 。是thị 故cố 令linh 佛Phật 期kỳ 心tâm 無vô 果quả 。無vô 出xuất 者giả 彼bỉ 不bất 能năng 得đắc 本bổn 出xuất 家gia 時thời 所sở 求cầu 勝thắng 事sự 謂vị 淨tịnh 持trì 戒giới 。無vô 味vị 者giả 無vô 靜tĩnh 慮lự 味vị 。無vô 勝thắng 利lợi 者giả 無vô 無vô 倒đảo 慧tuệ 。違vi 越việt 佛Phật 教giáo 者giả 謂vị 。不bất 得đắc 涅Niết 槃Bàn 。佛Phật 為vi 眾chúng 生sanh 。得đắc 涅Niết 槃Bàn 樂lạc 。說thuyết 正Chánh 法Pháp 教giáo 。彼bỉ 不bất 能năng 證chứng 故cố 名danh 違vi 越việt 。於ư 諸chư 學học 處xứ 。不bất 能năng 受thọ 學học 者giả 。佛Phật 所sở 施thi 設thiết 種chủng 種chủng 。學học 處xứ 不bất 能năng 受thọ 學học 。有hữu 雖tuy 受thọ 學học 不bất 能năng 恆hằng 修tu 。如như 婆bà 柁đả 梨lê 過quá 雨vũ 四tứ 月nguyệt 方phương 能năng 受thọ 學học 。一nhất 坐tọa 食thực 法pháp 有hữu 雖tuy 恆hằng 修tu 而nhi 不bất 圓viên 滿mãn 。俱câu 名danh 不bất 能năng 受thọ 學học 學học 處xứ 。由do 此thử 因nhân 緣duyên 。佛Phật 訶ha 弟đệ 子tử 稱xưng 言ngôn 癡si 人nhân 。

有hữu 六lục 因nhân 謂vị 相tương 應ứng 因nhân 乃nãi 至chí 能năng 作tác 因nhân 。問vấn 何hà 故cố 作tác 此thử 論luận 。答đáp 為vi 止chỉ 無vô 因nhân 惡ác 因nhân 論luận 故cố 。謂vị 諸chư 外ngoại 道đạo 。或hoặc 執chấp 諸chư 法pháp 無vô 因nhân 而nhi 生sanh 。或hoặc 復phục 執chấp 有hữu 不bất 平bình 等đẳng 因nhân 。為vi 止chỉ 彼bỉ 意ý 顯hiển 諸chư 法pháp 生sanh 決quyết 定định 有hữu 因nhân 。非phi 不bất 平bình 等đẳng 。有hữu 作tác 是thị 說thuyết 。有hữu 執chấp 因nhân 緣duyên 非phi 實thật 有hữu 物vật 如như 譬thí 喻dụ 者giả 。為vi 止chỉ 彼bỉ 意ý 顯hiển 示thị 因nhân 緣duyên 。若nhược 性tánh 若nhược 相tương/tướng 皆giai 是thị 實thật 有hữu 。

復phục 有hữu 說thuyết 者giả 。欲dục 以dĩ 六lục 因nhân 顯hiển 示thị 四Tứ 果Quả 。令linh 其kỳ 明minh 了liễu 如như 觀quán 掌chưởng 內nội 。阿a 摩ma 洛lạc 迦ca 。謂vị 以dĩ 相tương 應ứng 俱câu 有hữu 二nhị 因nhân 顯hiển 士sĩ 用dụng 果quả 。以dĩ 同đồng 類loại 遍biến 行hành 二nhị 因nhân 顯hiển 等đẳng 流lưu 果quả 。以dĩ 異dị 熟thục 因nhân 顯hiển 異dị 熟thục 果quả 。以dĩ 能năng 作tác 因nhân 顯hiển 增tăng 上thượng 果quả 。由do 此thử 因nhân 緣duyên 。故cố 作tác 斯tư 論luận 。然nhiên 此thử 六lục 因nhân 非phi 契Khế 經Kinh 說thuyết 。契Khế 經Kinh 但đãn 說thuyết 有hữu 四tứ 緣duyên 。性tánh 謂vị 因nhân 緣duyên 性tánh 廣quảng 說thuyết 乃nãi 至chí 。增tăng 上thượng 緣duyên 性tánh 。今kim 欲dục 以dĩ 因nhân 分phân 別biệt 緣duyên 故cố 說thuyết 此thử 六lục 因nhân 。問vấn 為vi 因nhân 攝nhiếp 緣duyên 緣duyên 攝nhiếp 因nhân 耶da 。答đáp 互hỗ 相tương 攝nhiếp 隨tùy 其kỳ 事sự 。謂vị 前tiền 五ngũ 因nhân 是thị 因nhân 緣duyên 能năng 作tác 因nhân 是thị 餘dư 三tam 緣duyên 。有hữu 作tác 是thị 說thuyết 。緣duyên 攝nhiếp 因nhân 非phi 因nhân 攝nhiếp 緣duyên 。謂vị 前tiền 五ngũ 因nhân 是thị 因nhân 緣duyên 能năng 作tác 因nhân 。是thị 增tăng 上thượng 緣duyên 。等đẳng 無vô 間gian 緣duyên 。及cập 所sở 緣duyên 緣duyên 非phi 因nhân 所sở 攝nhiếp 。

復phục 有hữu 說thuyết 者giả 。六lục 因nhân 亦diệc 是thị 。契Khế 經Kinh 所sở 說thuyết 。謂vị 增tăng 壹nhất 阿a 笈cấp 摩ma 增tăng 六lục 中trung 說thuyết 。

時thời 經kinh 久cửu 遠viễn 其kỳ 文văn 隱ẩn 沒một 。尊tôn 者giả 迦ca 多đa 衍diễn 尼ni 子tử 等đẳng 。以dĩ 願nguyện 智trí 力lực 觀quán 契Khế 經Kinh 中trung 說thuyết 六lục 因nhân 處xứ 。撰soạn 集tập 製chế 造tạo 阿a 毘tỳ 達đạt 磨ma 。是thị 故cố 於ư 此thử 。分phân 別biệt 六lục 因nhân 。曾tằng 聞văn 增tăng 壹nhất 阿a 笈cấp 摩ma 經kinh 。從tùng 一nhất 法pháp 增tăng 乃nãi 至chí 百bách 法pháp 。今kim 唯duy 有hữu 一nhất 乃nãi 至chí 十thập 在tại 餘dư 皆giai 隱ẩn 沒một 。又hựu 於ư 增tăng 一nhất 乃nãi 至chí 十thập 中trung 。亦diệc 多đa 隱ẩn 沒một 在tại 者giả 極cực 少thiểu 。曾tằng 聞văn 尊tôn 者giả 。商thương 諾nặc 迦ca 衣y 。大đại 阿A 羅La 漢Hán 。是thị 尊Tôn 者giả 阿A 難Nan 。陀đà 同đồng 住trụ 弟đệ 子tử 。是thị 大đại 德đức 時thời 縛phược 迦ca 親thân 教giáo 授thọ 師sư 。彼bỉ 阿A 羅La 漢Hán 。般Bát 涅Niết 槃Bàn 時thời 。即tức 於ư 是thị 日nhật 。有hữu 七thất 萬vạn 七thất 千thiên 本bổn 生sanh 經kinh 一nhất 萬vạn 阿a 毘tỳ 達đạt 磨ma 論luận 。隱ẩn 沒một 不bất 現hiện 。一nhất 論luận 師sư 滅diệt 尚thượng 有hữu 爾nhĩ 所sở 經kinh 論luận 隱ẩn 沒một 。況huống 從tùng 彼bỉ 後hậu 。迄hất 至chí 于vu 今kim 。若nhược 百bách 若nhược 千thiên 諸chư 論luận 師sư 。滅diệt 經kinh 論luận 隨tùy 沒một 數số 豈khởi 可khả 知tri 。故cố 此thử 六lục 因nhân 是thị 契Khế 經Kinh 說thuyết 。有hữu 餘dư 師sư 說thuyết 如như 是thị 六lục 因nhân 。雖tuy 無vô 一nhất 經kinh 。次thứ 第đệ 具cụ 說thuyết 。然nhiên 於ư 諸chư 經kinh 處xứ 處xứ 散tán 說thuyết 。謂vị 契Khế 經Kinh 說thuyết 是thị 名danh 見kiến 為vi 根căn 信tín 證chứng 智trí 相tương 應ứng 。如như 是thị 等đẳng 經Kinh 。說thuyết 相tương 應ứng 因nhân 。又hựu 契Khế 經Kinh 說thuyết 。眼nhãn 及cập 色sắc 為vi 緣duyên 。生sanh 眼nhãn 識thức 三tam 和hòa 合hợp 故cố 。觸xúc 俱câu 起khởi 受thọ 想tưởng 思tư 如như 是thị 等đẳng 經Kinh 。說thuyết 俱câu 有hữu 因nhân 。又hựu 契Khế 經Kinh 說thuyết 。如như 是thị 補bổ 特đặc 伽già 羅la 。成thành 就tựu 善thiện 法Pháp 。及cập 不bất 善thiện 法Pháp 。善thiện 法Pháp 隱ẩn 沒một 惡ác 法pháp 出xuất 現hiện 。有hữu 隨tùy 俱câu 行hành 善thiện 根căn 未vị 斷đoạn 以dĩ 未vị 斷đoạn 故cố 。從tùng 此thử 善thiện 根căn 猶do 有hữu 可khả 起khởi 餘dư 善thiện 根căn 義nghĩa 。彼bỉ 於ư 當đương 來lai 有hữu 清thanh 淨tịnh 法pháp 。如như 是thị 等đẳng 經Kinh 。說thuyết 同đồng 類loại 因nhân 。又hựu 契Khế 經Kinh 說thuyết 。諸chư 邪tà 見kiến 者giả 。所sở 有hữu 身thân 業nghiệp 語ngữ 業nghiệp 意ý 業nghiệp 。諸chư 有hữu 願nguyện 求cầu 。皆giai 如như 所sở 見kiến 。所sở 有hữu 諸chư 行hành 皆giai 是thị 彼bỉ 類loại 如như 是thị 諸chư 法pháp 。皆giai 悉tất 能năng 招chiêu 非phi 欣hân 愛ái 樂nhạo 不bất 可khả 意ý 果quả 。如như 是thị 等đẳng 經Kinh 。說thuyết 遍biến 行hành 因nhân 。又hựu 契Khế 經Kinh 說thuyết 無vô 處xứ 無vô 容dung 身thân 語ngữ 意ý 惡ác 。行hành 受thọ 可khả 愛ái 異dị 熟thục 。有hữu 處xứ 有hữu 容dung 彼bỉ 受thọ 不bất 可khả 愛ái 異dị 熟thục 。如như 是thị 等đẳng 經Kinh 。說thuyết 異dị 熟thục 因nhân 。又hựu 契Khế 經Kinh 說thuyết 。二nhị 因nhân 二nhị 緣duyên 能năng 生sanh 正chánh 見kiến 。謂vị 他tha 音âm 聲thanh 及cập 內nội 。如như 理lý 作tác 意ý 。如như 是thị 等đẳng 經Kinh 。說thuyết 能năng 作tác 因nhân 。故cố 此thử 六lục 因nhân 。是thị 佛Phật 所sở 說thuyết 。是thị 故cố 尊tôn 者giả 依y 經kinh 作tác 論luận 。

云vân 何hà 相tương 應ứng 因nhân 。乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。問vấn 何hà 故cố 作tác 此thử 論luận 。答đáp 為vi 止chỉ 他tha 宗tông 顯hiển 正chánh 理lý 故cố 。謂vị 或hoặc 有hữu 執chấp 。心tâm 心tâm 所sở 法pháp 。前tiền 後hậu 而nhi 生sanh 非phi 一nhất 時thời 起khởi 。如như 譬thí 喻dụ 者giả 。彼bỉ 作tác 是thị 說thuyết 。心tâm 心tâm 所sở 法pháp 。依y 諸chư 因nhân 緣duyên 前tiền 後hậu 而nhi 生sanh 。譬thí 如như 商thương 侶lữ 涉thiệp 嶮hiểm 隘ải 路lộ 。一nhất 一nhất 而nhi 度độ 無vô 二nhị 並tịnh 行hành 。心tâm 心tâm 所sở 法pháp 。亦diệc 復phục 如như 是thị 。眾chúng 經kinh 和hòa 合hợp 一nhất 一nhất 而nhi 生sanh 。所sở 待đãi 眾chúng 緣duyên 各các 有hữu 異dị 故cố 。阿a 毘tỳ 達đạt 磨ma 諸chư 論luận 師sư 言ngôn 。心tâm 心tâm 所sở 法pháp 。有hữu 別biệt 因nhân 故cố 。可khả 說thuyết 眾chúng 緣duyên 和hòa 合hợp 。有hữu 異dị 有hữu 別biệt 因nhân 故cố 。可khả 說thuyết 眾chúng 緣duyên 和hòa 合hợp 無vô 異dị 。謂vị 心tâm 心tâm 所sở 各các 各các 別biệt 。有hữu 生sanh 住trụ 異dị 滅diệt 。和hòa 合hợp 而nhi 生sanh 。是thị 故cố 可khả 說thuyết 和hòa 合hợp 有hữu 異dị 。同đồng 依y 一nhất 根căn 同đồng 緣duyên 一nhất 境cảnh 。而nhi 得đắc 生sanh 故cố 。可khả 說thuyết 一nhất 切thiết 和hòa 合hợp 無vô 異dị 。是thị 故cố 一nhất 切thiết 。心tâm 心tâm 所sở 法pháp 。隨tùy 其kỳ 所sở 應ứng 。俱câu 時thời 而nhi 起khởi 。或hoặc 復phục 有hữu 執chấp 諸chư 法pháp 各các 與dữ 自tự 性tánh 相tướng 應ưng 非phi 與dữ 他tha 性tánh 。彼bỉ 作tác 是thị 說thuyết 。相tương/tướng 喜hỷ 樂lạc 義nghĩa 是thị 相tương 應ứng 義nghĩa 。無vô 法pháp 與dữ 法pháp 共cộng 相tương 喜hỷ 樂lạc 。猶do 如như 自tự 性tánh 與dữ 自tự 性tánh 者giả 。阿a 毘tỳ 達đạt 磨ma 諸chư 論luận 師sư 言ngôn 。二nhị 事sự 和hòa 合hợp 可khả 說thuyết 相tương 應ứng 。非phi 於ư 一nhất 物vật 有hữu 相tương 應ứng 義nghĩa 。亦diệc 無vô 自tự 體thể 喜hỷ 樂lạc 自tự 體thể 。能năng 緣duyên 所sở 緣duyên 。有hữu 差sai 別biệt 故cố 。或hoặc 復phục 有hữu 執chấp 自tự 性tánh 於ư 自tự 性tánh 非phi 相tướng 應ưng 非phi 不bất 相tương 應ứng 。彼bỉ 作tác 是thị 說thuyết 。要yếu 與dữ 他tha 合hợp 方phương 名danh 相tướng 應ưng 。自tự 於ư 自tự 性tánh 無vô 他tha 義nghĩa 故cố 。不bất 名danh 相tương 應ứng 。互hỗ 相tương 憙hí 樂lạc 是thị 相tương 應ứng 義nghĩa 。自tự 於ư 自tự 性tánh 深thâm 喜hỷ 樂lạc 故cố 。非phi 不bất 相tương 應ứng 。阿a 毘tỳ 達đạt 磨ma 諸chư 論luận 師sư 言ngôn 。無vô 有hữu 自tự 性tánh 。憙hí 樂lạc 自tự 性tánh 義nghĩa 如như 前tiền 說thuyết 。

或hoặc 復phục 有hữu 執chấp 。力lực 任nhậm 持trì 義nghĩa 是thị 相tương 應ứng 義nghĩa 。彼bỉ 作tác 是thị 說thuyết 。若nhược 法pháp 由do 彼bỉ 法pháp 力lực 任nhậm 持trì 生sanh 。此thử 法pháp 與dữ 彼bỉ 法pháp 相tương 應ứng 。是thị 故cố 心tâm 與dữ 心tâm 相tương 應ứng 。心tâm 力lực 持trì 心tâm 令linh 得đắc 生sanh 故cố 。心tâm 所sở 法pháp 與dữ 心tâm 相tương 應ứng 。心tâm 力lực 持trì 彼bỉ 令linh 得đắc 生sanh 故cố 。心tâm 不bất 與dữ 心tâm 所sở 法pháp 相tướng 應ưng 。非phi 彼bỉ 力lực 持trì 。而nhi 得đắc 生sanh 故cố 。心tâm 所sở 法pháp 不bất 與dữ 心tâm 所sở 法pháp 相tướng 應ưng 。非phi 互hỗ 相tương 持trì 而nhi 得đắc 生sanh 故cố 。阿a 毘tỳ 達đạt 磨ma 諸chư 論luận 師sư 言ngôn 。心tâm 與dữ 心tâm 所sở 心tâm 所sở 與dữ 心tâm 。心tâm 所sở 皆giai 展triển 轉chuyển 力lực 持trì 。而nhi 得đắc 生sanh 故cố 。更cánh 互hỗ 相tương 應ưng 一nhất 身thân 二nhị 心tâm 不bất 並tịnh 起khởi 故cố 。無vô 相tướng 應ưng 義nghĩa 。為vi 遮già 此thử 等đẳng 種chủng 種chủng 異dị 執chấp 。顯hiển 示thị 正chánh 理lý 故cố 作tác 斯tư 論luận 。云vân 何hà 相tương 應ứng 因nhân 。答đáp 受thọ 與dữ 受thọ 相tương 應ứng 法pháp 為vi 相tương 應ứng 因nhân 。受thọ 相tương 應ứng 法pháp 與dữ 受thọ 為vi 相tương 應ứng 因nhân 想tưởng 思tư 觸xúc 作tác 意ý 欲dục 勝thắng 解giải 念niệm 三tam 摩ma 地địa 。慧tuệ 與dữ 慧tuệ 相tương 應ứng 法pháp 為vi 相tương 應ứng 因nhân 。慧tuệ 相tương 應ứng 法pháp 與dữ 慧tuệ 為vi 相tương 應ứng 因nhân 。是thị 謂vị 相tương 應ứng 因nhân 。問vấn 此thử 中trung 何hà 故cố 不bất 說thuyết 心tâm 耶da 。答đáp 是thị 作tác 論luận 者giả 意ý 欲dục 爾nhĩ 故cố 。乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。或hoặc 有hữu 說thuyết 者giả 。亦diệc 應ưng 說thuyết 心tâm 而nhi 不bất 說thuyết 者giả 。應ưng 知tri 此thử 中trung 是thị 有hữu 餘dư 說thuyết 。說thuyết 六lục 因nhân 義nghĩa 皆giai 不bất 盡tận 故cố 。若nhược 作tác 盡tận 理lý 無vô 餘dư 說thuyết 者giả 。應ưng 作tác 是thị 說thuyết 。云vân 何hà 相tương 應ứng 因nhân 。謂vị 一nhất 切thiết 心tâm 心tâm 所sở 法pháp 。云vân 何hà 俱câu 有hữu 因nhân 。謂vị 一nhất 切thiết 有hữu 為vi 法pháp 。云vân 何hà 同đồng 類loại 因nhân 。謂vị 一nhất 切thiết 過quá 去khứ 現hiện 在tại 法pháp 。云vân 何hà 遍biến 行hành 因nhân 。謂vị 一nhất 切thiết 過quá 去khứ 。現hiện 在tại 遍biến 行hành 隨tùy 眠miên 。及cập 彼bỉ 相tương 應ứng 俱câu 有hữu 法pháp 。云vân 何hà 異dị 熟thục 因nhân 。謂vị 一nhất 切thiết 不bất 善thiện 。及cập 善thiện 有hữu 漏lậu 法pháp 。云vân 何hà 能năng 作tác 因nhân 。謂vị 一nhất 切thiết 法pháp 。有hữu 作tác 是thị 說thuyết 。設thiết 作tác 是thị 說thuyết 亦diệc 不bất 盡tận 理lý 。不bất 知tri 何hà 位vị 誰thùy 與dữ 誰thùy 為vi 因nhân 故cố 。若nhược 說thuyết 此thử 中trung 是thị 有hữu 餘dư 說thuyết 。於ư 理lý 為vi 勝thắng 。諸chư 作tác 論luận 者giả 略lược 標tiêu 少thiểu 法pháp 為vi 根căn 本bổn 故cố 。有hữu 餘dư 師sư 說thuyết 。心tâm 已dĩ 說thuyết 在tại 此thử 所sở 說thuyết 中trung 。謂vị 受thọ 相tương 應ứng 慧tuệ 相tương 應ứng 法pháp 亦diệc 攝nhiếp 心tâm 故cố 。問vấn 何hà 故cố 不bất 說thuyết 心tâm 之chi 自tự 相tương/tướng 。答đáp 平bình 等đẳng 相tương 似tự 是thị 相tương 應ứng 義nghĩa 。心tâm 勝thắng 如như 王vương 。是thị 故cố 不bất 說thuyết 。如như 伽già 他tha 言ngôn 。

第đệ 六lục 增tăng 上thượng 王vương 。染nhiễm 時thời 染nhiễm 自tự 取thủ 。

不bất 染nhiễm 而nhi 有hữu 染nhiễm 。染nhiễm 者giả 謂vị 愚ngu 夫phu 。

復phục 有hữu 說thuyết 者giả 。以dĩ 三tam 摩ma 地địa 。有hữu 說thuyết 即tức 心tâm 說thuyết 三tam 摩ma 地địa 。即tức 已dĩ 說thuyết 心tâm 故cố 不bất 別biệt 說thuyết 。問vấn 何hà 故cố 但đãn 說thuyết 十thập 大đại 地địa 法pháp 。為vi 相tương 應ứng 因nhân 非phi 餘dư 法pháp 耶da 。答đáp 是thị 作tác 論luận 者giả 意ý 欲dục 爾nhĩ 故cố 。乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。有hữu 說thuyết 應ưng 說thuyết 而nhi 不bất 說thuyết 者giả 當đương 知tri 此thử 義nghĩa 有hữu 餘dư 。有hữu 說thuyết 若nhược 法pháp 一nhất 切thiết 界giới 一nhất 切thiết 地địa 一nhất 切thiết 趣thú 。一nhất 切thiết 生sanh 一nhất 切thiết 種chủng 一nhất 切thiết 心tâm 。可khả 得đắc 者giả 此thử 中trung 說thuyết 之chi 。餘dư 法pháp 不bất 爾nhĩ 故cố 此thử 不bất 說thuyết 。問vấn 大đại 地địa 法pháp 是thị 何hà 義nghĩa 。答đáp 大đại 者giả 謂vị 心tâm 。如như 是thị 十thập 法pháp 。是thị 心tâm 起khởi 處xứ 大đại 之chi 地địa 故cố 名danh 為vi 大đại 地địa 。大đại 地địa 即tức 法pháp 名danh 大đại 地địa 法pháp 。有hữu 說thuyết 心tâm 名danh 為vi 大đại 體thể 用dụng 勝thắng 故cố 。即tức 大đại 是thị 地địa 故cố 名danh 大đại 地địa 。是thị 諸chư 心tâm 所sở 。所sở 依y 處xứ 故cố 。受thọ 等đẳng 十thập 法pháp 於ư 諸chư 大đại 地địa 。遍biến 可khả 得đắc 故cố 名danh 大đại 地địa 法pháp 。有hữu 說thuyết 受thọ 等đẳng 十thập 法pháp 遍biến 諸chư 心tâm 品phẩm 故cố 名danh 為vi 大đại 。心tâm 是thị 彼bỉ 地địa 故cố 名danh 大đại 地địa 。受thọ 等đẳng 即tức 是thị 大đại 地địa 所sở 有hữu 。名danh 大đại 地địa 法pháp 。問vấn 何hà 故cố 名danh 心tâm 所sở 。答đáp 是thị 心tâm 所sở 有hữu 故cố 。問vấn 何hà 故cố 心tâm 心tâm 所sở 法pháp 。展triển 轉chuyển 為vi 相tương 應ứng 因nhân 。答đáp 展triển 轉chuyển 為vi 因nhân 故cố 。展triển 轉chuyển 力lực 生sanh 故cố 。展triển 轉chuyển 相tương/tướng 引dẫn 故cố 。展triển 轉chuyển 相tương/tướng 養dưỡng 故cố 。展triển 轉chuyển 相tương/tướng 增tăng 故cố 。展triển 轉chuyển 相tương 依y 故cố 。如như 二nhị 蘆lô 束thúc 相tương 依y 而nhi 住trụ 。多đa 繩thằng 相tương/tướng 合hợp 能năng 牽khiên 大đại 木mộc 。多đa 人nhân 連liên 手thủ 能năng 渡độ 大đại 河hà 。有hữu 為vi 諸chư 法pháp 性tánh 羸luy 劣liệt 故cố 。展triển 轉chuyển 相tương 依y 。方phương 辦biện 事sự 業nghiệp 義nghĩa 。問vấn 受thọ 言ngôn 汝nhữ 若nhược 離ly 想tưởng 能năng 納nạp 境cảnh 耶da 。答đáp 言ngôn 不bất 能năng 。餘dư 心tâm 心tâm 所sở 為vi 問vấn 亦diệc 爾nhĩ 。問vấn 相tương 應ứng 因nhân 以dĩ 何hà 為vi 自tự 性tánh 。答đáp 一nhất 切thiết 心tâm 心tâm 所sở 法pháp 。即tức 攝nhiếp 三tam 蘊uẩn 一nhất 蘊uẩn 少thiểu 分phần 。一nhất 處xứ 一nhất 處xứ 少thiểu 分phần 七thất 界giới 一nhất 界giới 少thiểu 分phần 。已dĩ 說thuyết 自tự 性tánh 所sở 以dĩ 今kim 當đương 說thuyết 。問vấn 相tương 應ứng 是thị 何hà 義nghĩa 。答đáp 等đẳng 義nghĩa 是thị 相tương 應ứng 義nghĩa 。問vấn 諸chư 心tâm 所sở 法pháp 。或hoặc 多đa 或hoặc 少thiểu 。謂vị 善thiện 心tâm 多đa 不bất 善thiện 心tâm 少thiểu 。不bất 善thiện 心tâm 多đa 有hữu 覆phú 無vô 記ký 心tâm 少thiểu 。有hữu 覆phú 無vô 記ký 心tâm 多đa 無vô 覆phú 無vô 記ký 心tâm 少thiểu 。欲dục 界giới 心tâm 多đa 色sắc 界giới 心tâm 少thiểu 。色sắc 界giới 心tâm 多đa 無vô 色sắc 界giới 心tâm 少thiểu 。有hữu 漏lậu 心tâm 多đa 無vô 漏lậu 心tâm 少thiểu 。云vân 何hà 等đẳng 義nghĩa 是thị 相tương 應ứng 義nghĩa 。答đáp 依y 體thể 等đẳng 義nghĩa 說thuyết 名danh 為vi 等đẳng 。若nhược 一nhất 心tâm 中trung 二nhị 受thọ 一nhất 想tưởng 可khả 不bất 名danh 等đẳng 。然nhiên 一nhất 心tâm 中trung 一nhất 受thọ 一nhất 想tưởng 。餘dư 亦diệc 如như 是thị 。故cố 說thuyết 等đẳng 義nghĩa 是thị 相tương 應ứng 義nghĩa 。

復phục 次thứ 等đẳng 不bất 相tương 離ly 是thị 相tương 應ứng 義nghĩa 。

復phục 次thứ 等đẳng 不bất 別biệt 異dị 是thị 相tương 應ứng 義nghĩa 。

復phục 次thứ 等đẳng 運vận 轉chuyển 義nghĩa 是thị 相tương 應ứng 義nghĩa 。如như 車xa 轉chuyển 時thời 眾chúng 分phần/phân 皆giai 轉chuyển 共cộng 辦biện 一nhất 事sự 。如như 是thị 心tâm 車xa 於ư 境cảnh 轉chuyển 時thời 。心tâm 所sở 亦diệc 轉chuyển 共cộng 成thành 一nhất 事sự 故cố 名danh 相tướng 應ưng 。

復phục 次thứ 等đẳng 所sở 作tác 義nghĩa 是thị 相tương 應ứng 義nghĩa 。如như 秋thu 鴿cáp 等đẳng 一nhất 時thời 詣nghệ 場tràng 一nhất 時thời 食thực 一nhất 時thời 起khởi 。非phi 前tiền 非phi 後hậu 心tâm 心tâm 所sở 法pháp 。亦diệc 復phục 如như 是thị 。一nhất 時thời 趣thú 境cảnh 一nhất 時thời 受thọ 境cảnh 一nhất 時thời 捨xả 境cảnh 故cố 名danh 相tướng 應ưng 。

復phục 次thứ 等đẳng 相tương 順thuận 義nghĩa 是thị 相tương 應ứng 義nghĩa 。如như 人nhân 相tương 順thuận 即tức 名danh 相tướng 應ưng 。心tâm 心tâm 所sở 法pháp 。相tương 順thuận 亦diệc 爾nhĩ 。

復phục 次thứ 等đẳng 和hòa 合hợp 義nghĩa 是thị 相tương 應ứng 義nghĩa 。如như 水thủy 乳nhũ 合hợp 說thuyết 名danh 相tướng 應ưng 。心tâm 心tâm 所sở 法pháp 。和hòa 合hợp 亦diệc 爾nhĩ 。霧vụ 尊tôn 者giả 曰viết 。四tứ 事sự 等đẳng 故cố 說thuyết 名danh 相tướng 應ưng 。一nhất 時thời 分phần/phân 等đẳng 謂vị 心tâm 心tâm 所sở 。同đồng 一nhất 剎sát 那na 。而nhi 現hiện 行hành 故cố 。二nhị 所sở 依y 等đẳng 謂vị 心tâm 心tâm 所sở 。同đồng 依y 一nhất 根căn 而nhi 現hiện 行hành 故cố 。三tam 所sở 緣duyên 等đẳng 。謂vị 心tâm 心tâm 所sở 。同đồng 緣duyên 一nhất 境cảnh 而nhi 現hiện 行hành 故cố 。四tứ 行hành 相tương/tướng 等đẳng 。謂vị 心tâm 心tâm 所sở 。同đồng 一nhất 行hành 相tương/tướng 而nhi 現hiện 行hành 故cố 。

復phục 次thứ 五ngũ 事sự 等đẳng 故cố 說thuyết 名danh 相tướng 應ưng 。即tức 前tiền 四tứ 事sự 及cập 物vật 體thể 等đẳng 。謂vị 心tâm 心tâm 所sở 。各các 唯duy 一nhất 物vật 。和hòa 合hợp 而nhi 起khởi 故cố 名danh 相tướng 應ưng 。

復phục 次thứ 如như 束thúc 蘆lô 義nghĩa 是thị 相tương 應ứng 義nghĩa 。如như 一nhất 一nhất 蘆lô 不bất 能năng 獨độc 立lập 。要yếu 多đa 共cộng 束thúc 方phương 能năng 得đắc 住trụ 。心tâm 心tâm 所sở 法pháp 。亦diệc 復phục 如như 是thị 。要yếu 多đa 相tương 依y 方phương 能năng 行hành 世thế 。取thủ 果quả 與dữ 果quả 及cập 取thủ 所sở 緣duyên 。

復phục 次thứ 如như 合hợp 索sách 義nghĩa 是thị 相tương 應ứng 義nghĩa 。如như 一nhất 一nhất 縷lũ 不bất 能năng 牽khiên 材tài 木mộc 。多đa 縷lũ 相tương/tướng 合hợp 乃nãi 有hữu 牽khiên 用dụng 。心tâm 心tâm 所sở 法pháp 。亦diệc 復phục 如như 是thị 。廣quảng 如như 前tiền 說thuyết 。

復phục 次thứ 如như 連liên 手thủ 義nghĩa 是thị 相tương 應ứng 義nghĩa 。如như 河hà 漂phiêu 急cấp 獨độc 不bất 能năng 渡độ 。多đa 人nhân 連liên 手thủ 乃nãi 能năng 渡độ 之chi 。心tâm 心tâm 所sở 法pháp 。亦diệc 復phục 如như 是thị 。廣quảng 如như 前tiền 說thuyết 。

復phục 次thứ 如như 商thương 侶lữ 義nghĩa 是thị 相tương 應ứng 義nghĩa 。如như 多đa 商thương 人nhân 共cộng 為vi 伴bạn 侶lữ 。能năng 過quá 險hiểm 路lộ 。心tâm 心tâm 所sở 法pháp 。亦diệc 復phục 如như 是thị 。廣quảng 說thuyết 如như 前tiền 。尊tôn 者giả 世thế 友hữu 。作tác 如như 是thị 說thuyết 。相tương/tướng 引dẫn 生sanh 義nghĩa 是thị 相tương 應ứng 義nghĩa 。問vấn 若nhược 爾nhĩ 眼nhãn 識thức 意ý 識thức 亦diệc 互hỗ 相tương 引dẫn 彼bỉ 相tương 應ứng 耶da 。答đáp 彼bỉ 所sở 依y 異dị 若nhược 同đồng 所sở 依y 互hỗ 相tương 引dẫn 者giả 乃nãi 是thị 相tương 應ứng 。

復phục 次thứ 不bất 相tương 離ly 義nghĩa 是thị 相tương 應ứng 義nghĩa 。問vấn 若nhược 爾nhĩ 四tứ 大đại 種chủng 亦diệc 不bất 相tương 離ly 。彼bỉ 相tương 應ứng 耶da 。答đáp 彼bỉ 無vô 所sở 依y 。若nhược 有hữu 所sở 依y 亦diệc 不bất 相tương 離ly 。乃nãi 是thị 相tương 應ứng 。

復phục 次thứ 有hữu 所sở 緣duyên 義nghĩa 是thị 相tương 應ứng 義nghĩa 。問vấn 若nhược 爾nhĩ 六lục 識thức 皆giai 有hữu 所sở 緣duyên 彼bỉ 相tương 應ứng 耶da 。答đáp 彼bỉ 所sở 依y 異dị 。若nhược 同đồng 所sở 依y 有hữu 所sở 緣duyên 者giả 乃nãi 是thị 相tương 應ứng 。

復phục 次thứ 同đồng 所sở 緣duyên 義nghĩa 是thị 相tương 應ứng 義nghĩa 。問vấn 若nhược 爾nhĩ 五ngũ 識thức 各các 與dữ 意ý 識thức 同đồng 一nhất 所sở 緣duyên 應ưng 說thuyết 相tương 應ứng 。又hựu 多đa 眼nhãn 識thức 應ưng 說thuyết 相tương 應ứng 。如như 多đa 有hữu 情tình 共cộng 觀quán 初sơ 月nguyệt 等đẳng 。答đáp 彼bỉ 所sở 依y 異dị 。若nhược 同đồng 所sở 依y 同đồng 所sở 緣duyên 者giả 。乃nãi 是thị 相tương 應ứng 。

復phục 次thứ 常thường 和hòa 合hợp 義nghĩa 是thị 相tương 應ứng 義nghĩa 。問vấn 若nhược 爾nhĩ 壽thọ 煖noãn 識thức 三tam 亦diệc 常thường 和hòa 合hợp 彼bỉ 相tương 應ứng 耶da 。答đáp 不bất 爾nhĩ 壽thọ 煖noãn 二nhị 法pháp 無vô 所sở 依y 故cố 。若nhược 有hữu 所sở 依y 亦diệc 常thường 和hòa 合hợp 乃nãi 是thị 相tương 應ứng 。

復phục 次thứ 恆hằng 俱câu 生sanh 義nghĩa 是thị 相tương 應ứng 義nghĩa 。問vấn 若nhược 爾nhĩ 四tứ 大đại 種chủng 恆hằng 俱câu 生sanh 彼bỉ 相tương 應ứng 耶da 。答đáp 彼bỉ 無vô 所sở 依y 若nhược 有hữu 所sở 依y 。恆hằng 俱câu 生sanh 者giả 乃nãi 是thị 相tương 應ứng 。

復phục 次thứ 俱câu 生sanh 住trụ 滅diệt 是thị 相tương 應ứng 義nghĩa 。問vấn 若nhược 爾nhĩ 隨tùy 心tâm 轉chuyển 色sắc 隨tùy 心tâm 轉chuyển 心tâm 。不bất 相tương 應ứng 行hành 。亦diệc 俱câu 生sanh 住trụ 滅diệt 彼bỉ 相tương 應ứng 耶da 。答đáp 彼bỉ 無vô 所sở 依y 。若nhược 有hữu 所sở 依y 俱câu 生sanh 住trụ 滅diệt 乃nãi 是thị 相tương 應ứng 。

復phục 次thứ 同đồng 一nhất 所sở 依y 同đồng 一nhất 所sở 緣duyên 。同đồng 一nhất 行hành 相tương/tướng 轉chuyển 義nghĩa 是thị 相tương 應ứng 義nghĩa 。問vấn 云vân 何hà 知tri 然nhiên 。答đáp 寧ninh 知tri 不bất 然nhiên 。

復phục 次thứ 同đồng 作tác 一nhất 事sự 義nghĩa 是thị 相tương 應ứng 義nghĩa 。問vấn 若nhược 爾nhĩ 諸chư 忍nhẫn 與dữ 智trí 同đồng 作tác 一nhất 事sự 彼bỉ 相tương 應ứng 耶da 。答đáp 彼bỉ 不bất 俱câu 生sanh 。若nhược 俱câu 時thời 生sanh 同đồng 作tác 一nhất 事sự 乃nãi 是thị 相tương 應ứng 。大đại 德đức 說thuyết 曰viết 。同đồng 伴bạn 侶lữ 義nghĩa 是thị 相tương 應ứng 義nghĩa 。識thức 與dữ 心tâm 所sở 互hỗ 相tương 容dung 受thọ 俱câu 時thời 而nhi 生sanh 。同đồng 取thủ 一nhất 境cảnh 乃nãi 是thị 相tương 應ứng 。尊tôn 者giả 妙diệu 音âm 。作tác 如như 是thị 說thuyết 。所sở 依y 所sở 緣duyên 行hành 相tướng 。所sở 作tác 一nhất 切thiết 。同đồng 義nghĩa 是thị 相tương 應ứng 義nghĩa 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。諸chư 有hữu 為vi 法pháp 。性tánh 羸luy 劣liệt 故cố 。展triển 轉chuyển 力lực 持trì 方phương 能năng 起khởi 作tác 。曾tằng 不bất 見kiến 有hữu 一nhất 大đại 地địa 法pháp 。獨độc 起khởi 作tác 故cố 。此thử 相tương 應ứng 因nhân 。定định 通thông 三tam 世thế 有hữu 士sĩ 用dụng 果quả 。

云vân 何hà 俱câu 有hữu 因nhân 。乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。問vấn 相tương 應ứng 俱câu 有hữu 二nhị 因nhân 何hà 異dị 。有hữu 說thuyết 無vô 異dị 。一nhất 剎sát 那na 受thọ 與dữ 想tưởng 等đẳng 法pháp 為vi 二nhị 因nhân 故cố 。是thị 故cố 於ư 此thử 。應ưng 作tác 是thị 說thuyết 。若nhược 相tương 應ứng 因nhân 即tức 俱câu 有hữu 因nhân 。有hữu 俱câu 有hữu 因nhân 非phi 相tướng 應ưng 因nhân 。謂vị 不bất 相tương 應ứng 俱câu 有hữu 因nhân 是thị 。如như 是thị 說thuyết 者giả 。二nhị 因nhân 有hữu 異dị 。雖tuy 依y 一nhất 法pháp 而nhi 義nghĩa 別biệt 故cố 。問vấn 若nhược 爾nhĩ 二nhị 因nhân 。有hữu 何hà 差sai 別biệt 。答đáp 名danh 即tức 差sai 別biệt 謂vị 名danh 相tướng 應ưng 因nhân 名danh 俱câu 有hữu 因nhân 。

復phục 次thứ 為vi 伴bạn 侶lữ 義nghĩa 是thị 相tương 應ứng 因nhân 。同đồng 一nhất 果quả 義nghĩa 是thị 俱câu 有hữu 因nhân 。

復phục 次thứ 同đồng 一nhất 所sở 依y 一nhất 行hành 相tương/tướng 一nhất 所sở 緣duyên 義nghĩa 是thị 相tương 應ứng 因nhân 。同đồng 一nhất 生sanh 一nhất 老lão 一nhất 住trụ 一nhất 滅diệt 一nhất 果quả 一nhất 等đẳng 流lưu 一nhất 異dị 熟thục 義nghĩa 是thị 俱câu 有hữu 因nhân 。

復phục 次thứ 如như 執chấp 杖trượng 義nghĩa 是thị 相tương 應ứng 因nhân 。如như 執chấp 杖trượng 已dĩ 有hữu 所sở 作tác 義nghĩa 是thị 俱câu 有hữu 因nhân 。

復phục 次thứ 如như 連liên 手thủ 義nghĩa 是thị 相tương 應ứng 因nhân 。如như 連liên 手thủ 已dĩ 渡độ 暴bạo 河hà 義nghĩa 是thị 俱câu 有hữu 因nhân 。

復phục 次thứ 相tương 隨tùy 順thuận 義nghĩa 是thị 相tương 應ứng 因nhân 。不bất 相tương 離ly 義nghĩa 是thị 俱câu 有hữu 因nhân 。云vân 何hà 俱câu 有hữu 因nhân 。答đáp 心tâm 與dữ 心tâm 所sở 法pháp 。為vi 俱câu 有hữu 因nhân 。心tâm 所sở 法pháp 與dữ 心tâm 為vi 俱câu 有hữu 因nhân 。問vấn 何hà 故cố 前tiền 相tương 應ứng 因nhân 中trung 不bất 說thuyết 心tâm 。今kim 俱câu 有hữu 因nhân 中trung 即tức 說thuyết 心tâm 耶da 。答đáp 平bình 等đẳng 義nghĩa 是thị 相tương 應ứng 因nhân 義nghĩa 。心tâm 王vương 是thị 勝thắng 與dữ 心tâm 所sở 法pháp 。等đẳng 義nghĩa 不bất 顯hiển 故cố 不bất 說thuyết 心tâm 。辦biện 一nhất 事sự 義nghĩa 是thị 俱câu 有hữu 因nhân 義nghĩa 。心tâm 心tâm 所sở 法pháp 。辦biện 事sự 義nghĩa 同đồng 故cố 今kim 說thuyết 心tâm 。此thử 中trung 心tâm 者giả 即tức 一nhất 切thiết 心tâm 。心tâm 所sở 法pháp 者giả 亦diệc 一nhất 切thiết 心tâm 所sở 法pháp 。如như 其kỳ 所sở 應ứng 。展triển 轉chuyển 為vi 俱câu 有hữu 因nhân 。心tâm 與dữ 隨tùy 心tâm 轉chuyển 身thân 業nghiệp 語ngữ 業nghiệp 。為vi 俱câu 有hữu 因nhân 。隨tùy 心tâm 轉chuyển 身thân 業nghiệp 語ngữ 業nghiệp 者giả 。謂vị 靜tĩnh 慮lự 律luật 儀nghi 無vô 漏lậu 律luật 儀nghi 。問vấn 何hà 故cố 此thử 中trung 。不bất 說thuyết 隨tùy 心tâm 轉chuyển 身thân 業nghiệp 語ngữ 業nghiệp 。與dữ 心tâm 為vi 俱câu 有hữu 因nhân 耶da 。答đáp 是thị 作tác 論luận 者giả 意ý 欲dục 爾nhĩ 故cố 。乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。有hữu 說thuyết 。應ưng 說thuyết 而nhi 不bất 說thuyết 者giả 當đương 知tri 此thử 義nghĩa 有hữu 餘dư 。前tiền 說thuyết 此thử 中trung 所sở 說thuyết 因nhân 義nghĩa 皆giai 不bất 盡tận 故cố 。有hữu 說thuyết 。此thử 中trung 初sơ 後hậu 廣quảng 說thuyết 中trung 間gian 略lược 說thuyết 。義nghĩa 准chuẩn 可khả 知tri 。是thị 故cố 不bất 說thuyết 。有hữu 餘dư 師sư 說thuyết 心tâm 於ư 隨tùy 心tâm 轉chuyển 身thân 語ngữ 業nghiệp 能năng 為vi 因nhân 。不bất 隨tùy 其kỳ 事sự 轉chuyển 。以dĩ 是thị 勝thắng 故cố 。隨tùy 心tâm 轉chuyển 身thân 語ngữ 業nghiệp 於ư 心tâm 隨tùy 其kỳ 事sự 轉chuyển 。不bất 能năng 為vi 因nhân 以dĩ 是thị 劣liệt 故cố 。如như 王vương 於ư 臣thần 能năng 與dữ 爵tước 祿lộc 不bất 隨tùy 其kỳ 事sự 轉chuyển 。臣thần 於ư 王vương 隨tùy 其kỳ 事sự 轉chuyển 。不bất 能năng 與dữ 爵tước 祿lộc 。此thử 亦diệc 如như 是thị 。評bình 曰viết 。心tâm 與dữ 隨tùy 心tâm 轉chuyển 身thân 語ngữ 業nghiệp 展triển 轉chuyển 為vi 俱câu 有hữu 因nhân 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。同đồng 一nhất 果quả 故cố 辦biện 一nhất 事sự 故cố 。問vấn 若nhược 爾nhĩ 此thử 中trung 何hà 故cố 不bất 說thuyết 。答đáp 由do 前tiền 說thuyết 三tam 因nhân 故cố 。

心tâm 與dữ 隨tùy 心tâm 轉chuyển 。不bất 相tương 應ứng 行hành 。為vi 俱câu 有hữu 因nhân 。隨tùy 心tâm 轉chuyển 不bất 相tương 應ứng 。行hành 與dữ 心tâm 為vi 俱câu 有hữu 因nhân 。問vấn 何hà 等đẳng 隨tùy 心tâm 轉chuyển 不bất 相tương 應ứng 行hành 。與dữ 心tâm 展triển 轉chuyển 為vi 因nhân 耶da 。答đáp 心tâm 心tâm 所sở 法pháp 。及cập 隨tùy 心tâm 轉chuyển 身thân 語ngữ 業nghiệp 生sanh 老lão 住trụ 無vô 常thường 與dữ 心tâm 展triển 轉chuyển 為vi 因nhân 。此thử 中trung 有hữu 說thuyết 。心tâm 與dữ 自tự 生sanh 老lão 住trụ 無vô 常thường 為vi 俱câu 有hữu 因nhân 。唯duy 自tự 生sanh 住trụ 與dữ 心tâm 為vi 俱câu 有hữu 因nhân 。非phi 老lão 無vô 常thường 以dĩ 能năng 增tăng 益ích 。說thuyết 名danh 為vi 因nhân 。老lão 與dữ 無vô 常thường 衰suy 滅diệt 法pháp 故cố 不bất 名danh 為vi 因nhân 。有hữu 說thuyết 心tâm 與dữ 自tự 生sanh 老lão 住trụ 無vô 常thường 為vi 俱câu 有hữu 因nhân 。自tự 生sanh 老lão 住trụ 無vô 常thường 與dữ 心tâm 為vi 俱câu 有hữu 因nhân 。皆giai 互hỗ 相tương 助trợ 辦biện 一nhất 事sự 故cố 。有hữu 說thuyết 心tâm 與dữ 心tâm 心tâm 所sở 法pháp 。及cập 隨tùy 心tâm 轉chuyển 身thân 語ngữ 業nghiệp 。生sanh 老lão 住trụ 無vô 常thường 為vi 俱câu 有hữu 因nhân 。唯duy 心tâm 生sanh 老lão 住trụ 無vô 常thường 。與dữ 心tâm 為vi 俱câu 有hữu 因nhân 非phi 餘dư 生sanh 等đẳng 。評bình 曰viết 。應ưng 作tác 是thị 說thuyết 。心tâm 與dữ 心tâm 心tâm 所sở 法pháp 。及cập 隨tùy 心tâm 轉chuyển 身thân 語ngữ 業nghiệp 。生sanh 老lão 住trụ 無vô 常thường 展triển 轉chuyển 為vi 俱câu 有hữu 因nhân 。云vân 何hà 知tri 然nhiên 品phẩm 類loại 足túc 說thuyết 。云vân 何hà 心tâm 俱câu 有hữu 因nhân 法pháp 。謂vị 一nhất 切thiết 心tâm 所sở 法pháp 道đạo 俱câu 有hữu 戒giới 定định 俱câu 有hữu 戒giới 。及cập 心tâm 彼bỉ 諸chư 法pháp 生sanh 老lão 住trụ 無vô 常thường 。問vấn 若nhược 爾nhĩ 品phẩm 類loại 足túc 說thuyết 復phục 云vân 何hà 通thông 。如như 說thuyết 或hoặc 有hữu 苦Khổ 諦Đế 以dĩ 有hữu 身thân 見kiến 為vi 因nhân 。非phi 與dữ 有hữu 身thân 見kiến 為vi 因nhân 。謂vị 除trừ 過quá 去khứ 現hiện 在tại 。見kiến 苦khổ 所sở 斷đoạn 隨tùy 眠miên 。及cập 彼bỉ 相tương 應ứng 苦Khổ 諦Đế 。除trừ 過quá 去khứ 現hiện 在tại 。見kiến 集tập 所sở 斷đoạn 遍biến 行hành 隨tùy 眠miên 。及cập 彼bỉ 相tương 應ứng 苦Khổ 諦Đế 。除trừ 未vị 來lai 有hữu 身thân 見kiến 相tương 應ứng 苦Khổ 諦Đế 。除trừ 未vị 來lai 有hữu 身thân 見kiến 生sanh 老lão 住trụ 無vô 常thường 。諸chư 餘dư 染nhiễm 污ô 苦Khổ 諦Đế 。答đáp 品phẩm 類loại 足túc 論luận 。應ưng 作tác 是thị 說thuyết 。除trừ 過quá 去khứ 現hiện 在tại 。見kiến 苦khổ 所sở 斷đoạn 隨tùy 眠miên 。及cập 彼bỉ 相tương 應ứng 俱câu 有hữu 等đẳng 苦Khổ 諦Đế 。除trừ 過quá 去khứ 現hiện 在tại 。見kiến 集tập 所sở 斷đoạn 遍biến 行hành 隨tùy 眠miên 。及cập 彼bỉ 相tương 應ứng 俱câu 有hữu 苦Khổ 諦Đế 。除trừ 未vị 來lai 有hữu 身thân 見kiến 相tương 應ứng 苦Khổ 諦Đế 。除trừ 未vị 來lai 有hữu 身thân 見kiến 及cập 彼bỉ 相tương 應ứng 法pháp 。生sanh 老lão 住trụ 無vô 常thường 諸chư 餘dư 染nhiễm 污ô 苦Khổ 諦Đế 。應ưng 作tác 是thị 說thuyết 。而nhi 不bất 說thuyết 者giả 。當đương 知tri 彼bỉ 是thị 有hữu 餘dư 之chi 說thuyết 。

復phục 次thứ 俱câu 生sanh 四tứ 大đại 種chủng 展triển 轉chuyển 為vi 俱câu 有hữu 因nhân 。是thị 謂vị 俱câu 有hữu 因nhân 。此thử 中trung 有hữu 欲dục 令linh 四tứ 大đại 種chủng 體thể 無vô 偏thiên 增tăng 者giả 。彼bỉ 作tác 是thị 說thuyết 。地địa 大đại 種chủng 與dữ 三tam 大đại 種chủng 為vi 俱câu 有hữu 因nhân 。三tam 大đại 種chủng 與dữ 地địa 大đại 種chủng 為vi 俱câu 有hữu 因nhân 。乃nãi 至chí 風phong 大đại 種chủng 亦diệc 爾nhĩ 。有hữu 說thuyết 令linh 四tứ 大đại 種chủng 體thể 有hữu 偏thiên 增tăng 者giả 。彼bỉ 作tác 是thị 說thuyết 。地địa 大đại 種chủng 與dữ 四tứ 大đại 種chủng 為vi 俱câu 有hữu 因nhân 。四tứ 大đại 種chủng 與dữ 地địa 大đại 種chủng 為vi 俱câu 有hữu 因nhân 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。地địa 大đại 種chủng 有hữu 多đa 體thể 。於ư 中trung 一nhất 與dữ 多đa 為vi 俱câu 有hữu 因nhân 。多đa 與dữ 一nhất 為vi 俱câu 有hữu 因nhân 故cố 。乃nãi 至chí 風phong 大đại 種chủng 亦diệc 爾nhĩ 。評bình 曰viết 。應ưng 作tác 是thị 說thuyết 。四tứ 大đại 種chủng 體thể 若nhược 有hữu 偏thiên 增tăng 若nhược 無vô 偏thiên 增tăng 。地địa 為vi 三tam 俱câu 有hữu 因nhân 。三tam 為vi 地địa 俱câu 有hữu 因nhân 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。地địa 不bất 觀quán 地địa 生sanh 所sở 造tạo 色sắc 。以dĩ 一nhất 切thiết 法pháp 。不bất 觀quán 自tự 性tánh 及cập 同đồng 類loại 體thể 為vi 他tha 因nhân 故cố 。乃nãi 至chí 風phong 大đại 種chủng 亦diệc 爾nhĩ 。問vấn 未vị 生sanh 四tứ 大đại 種chủng 亦diệc 是thị 俱câu 有hữu 因nhân 不phủ 。答đáp 亦diệc 是thị 俱câu 有hữu 因nhân 墮đọa 因nhân 義nghĩa 故cố 。有hữu 因nhân 相tương/tướng 故cố 。有hữu 說thuyết 彼bỉ 非phi 俱câu 有hữu 因nhân 。此thử 中trung 但đãn 說thuyết 俱câu 生sanh 。四tứ 大đại 種chủng 展triển 轉chuyển 為vi 俱câu 有hữu 因nhân 故cố 。評bình 曰viết 。應ưng 作tác 是thị 說thuyết 。生sanh 未vị 生sanh 四tứ 大đại 種chủng 皆giai 展triển 轉chuyển 為vi 俱câu 有hữu 因nhân 。此thử 中trung 生sanh 言ngôn 說thuyết 可khả 生sanh 義nghĩa 。或hoặc 生sanh 相tương/tướng 合hợp 如như 品phẩm 類loại 足túc 說thuyết 。云vân 何hà 因nhân 所sở 生sanh 法pháp 。謂vị 一nhất 切thiết 有hữu 為vi 法pháp 。如như 彼bỉ 生sanh 言ngôn 說thuyết 生sanh 未vị 生sanh 。此thử 亦diệc 如như 是thị 。問vấn 所sở 造tạo 色sắc 為vi 有hữu 俱câu 有hữu 因nhân 不phủ 。答đáp 有hữu 一nhất 切thiết 有hữu 為vi 法pháp 。皆giai 有hữu 生sanh 等đẳng 相tương/tướng 為vi 俱câu 有hữu 因nhân 故cố 。問vấn 所sở 造tạo 色sắc 與dữ 所sở 造tạo 色sắc 為vi 俱câu 有hữu 因nhân 不phủ 。答đáp 有hữu 為vi 俱câu 有hữu 因nhân 。如như 隨tùy 心tâm 轉chuyển 所sở 造tạo 色sắc 。問vấn 有hữu 對đối 造tạo 色sắc 與dữ 有hữu 對đối 造tạo 色sắc 為vi 俱câu 有hữu 因nhân 不phủ 。答đáp 無vô 。有hữu 說thuyết 。亦diệc 有hữu 如như 眼nhãn 根căn 等đẳng 。有hữu 多đa 極cực 微vi 俱câu 生sanh 展triển 轉chuyển 為vi 俱câu 有hữu 因nhân 。評bình 曰viết 。彼bỉ 不bất 應ưng 作tác 是thị 說thuyết 。如như 前tiền 說thuyết 者giả 好hảo/hiếu 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。同đồng 一nhất 果quả 義nghĩa 是thị 俱câu 有hữu 因nhân 義nghĩa 。彼bỉ 非phi 同đồng 一nhất 果quả 故cố 。然nhiên 一nhất 切thiết 心tâm 皆giai 有hữu 隨tùy 轉chuyển 。諸chư 心tâm 所sở 法pháp 及cập 生sanh 等đẳng 相tương/tướng 。非phi 一nhất 切thiết 心tâm 皆giai 有hữu 隨tùy 轉chuyển 身thân 語ngữ 業nghiệp 色sắc 。隨tùy 心tâm 轉chuyển 義nghĩa 總tổng 有hữu 十thập 種chủng 。謂vị 一nhất 起khởi 一nhất 住trụ 一nhất 滅diệt 一nhất 果quả 一nhất 等đẳng 流lưu 一nhất 異dị 熟thục 。善thiện 則tắc 善thiện 不bất 善thiện 則tắc 不bất 善thiện 。無vô 記ký 則tắc 無vô 記ký 隨tùy 一nhất 世thế 中trung 。一nhất 果quả 者giả 謂vị 離ly 繫hệ 果quả 。一nhất 等đẳng 流lưu 者giả 謂vị 等đẳng 流lưu 果quả 。一nhất 異dị 熟thục 者giả 謂vị 異dị 熟thục 果quả 。隨tùy 法pháp 別biệt 說thuyết 此thử 十thập 多đa 少thiểu 根căn 蘊uẩn 當đương 說thuyết 。問vấn 隨tùy 轉chuyển 自tự 性tánh 是thị 何hà 。答đáp 四tứ 蘊uẩn 五ngũ 蘊uẩn 。欲dục 界giới 無vô 色sắc 界giới 四tứ 。蘊uẩn 無vô 隨tùy 轉chuyển 色sắc 故cố 。色sắc 界giới 五ngũ 蘊uẩn 有hữu 隨tùy 轉chuyển 色sắc 故cố 。已dĩ 說thuyết 自tự 性tánh 所sở 以dĩ 今kim 當đương 說thuyết 。問vấn 何hà 故cố 名danh 隨tùy 轉chuyển 。答đáp 相tương 隨tùy 順thuận 義nghĩa 是thị 隨tùy 轉chuyển 義nghĩa 。相tương/tướng 攝nhiếp 益ích 義nghĩa 是thị 隨tùy 轉chuyển 義nghĩa 。辦biện 一nhất 事sự 義nghĩa 是thị 隨tùy 轉chuyển 義nghĩa 。隨tùy 心tâm 轉chuyển 法pháp 義nghĩa 語ngữ 心tâm 言ngôn 汝nhữ 所sở 作tác 事sự 。我ngã 亦diệc 作tác 之chi 心tâm 心tâm 所sở 法pháp 。展triển 轉chuyển 相tương 望vọng 。由do 五ngũ 事sự 故cố 說thuyết 名danh 隨tùy 轉chuyển 。謂vị 所sở 依y 故cố 所sở 緣duyên 故cố 。行hành 相tương/tướng 故cố 果quả 故cố 異dị 熟thục 故cố 。心tâm 與dữ 隨tùy 心tâm 轉chuyển 色sắc 心tâm 不bất 相tương 應ứng 行hành 。展triển 轉chuyển 相tương 望vọng 由do 二nhị 事sự 故cố 說thuyết 名danh 隨tùy 轉chuyển 。謂vị 果quả 故cố 異dị 熟thục 故cố 。

說Thuyết 一Nhất 切Thiết 有Hữu 部Bộ 發Phát 智Trí 大Đại 毘Tỳ 婆Bà 沙Sa 論Luận 卷quyển 第đệ 十thập 六lục