A Tỳ Đạt Ma Đại Tỳ Bà Sa Luận – Quyển 141

Chuẩn
Leave a comment

阿A 毘Tỳ 達Đạt 磨Ma 大Đại 毘Tỳ 婆Bà 沙Sa 論Luận
Quyển 141
五Ngũ 百Bách 大Đại 阿A 羅La 漢Hán 等Đẳng 造Tạo 唐Đường 玄Huyền 奘Tráng 譯Dịch

阿A 毘Tỳ 達Đạt 磨Ma 大Đại 毘Tỳ 婆Bà 沙Sa 論Luận 卷quyển 第đệ 一nhất 百bách 四tứ 十thập 一nhất

五ngũ 百bách 大đại 阿A 羅La 漢Hán 等đẳng 造tạo

三Tam 藏Tạng 法Pháp 師sư 玄huyền 奘tráng 奉phụng 。詔chiếu 譯dịch 大đại 種chủng 蘊uẩn 第đệ 五ngũ 中trung 執chấp 受thọ 納nạp 息tức 第đệ 四tứ 之chi 五ngũ 。

四tứ 念niệm 住trụ 者giả 。一nhất 身thân 念niệm 住trụ 。二nhị 受thọ 念niệm 住trụ 。三tam 心tâm 念niệm 住trụ 。四tứ 法pháp 念niệm 住trụ 。然nhiên 此thử 念niệm 住trụ 總tổng 說thuyết 唯duy 一nhất 。謂vị 心tâm 所sở 中trung 一nhất 慧tuệ 自tự 性tánh 。根căn 中trung 慧tuệ 根căn 。力lực 中trung 慧tuệ 力lực 。覺giác 支chi 中trung 擇Trạch 法Pháp 覺Giác 支Chi 。道đạo 支chi 中trung 正chánh 見kiến 。或hoặc 分phân 為vi 二nhị 。謂vị 有hữu 漏lậu 無vô 漏lậu 。或hoặc 分phân 為vi 三tam 。謂vị 下hạ 中trung 上thượng 。或hoặc 分phân 為vi 四tứ 。謂vị 三tam 界giới 繫hệ 及cập 不bất 繫hệ 。或hoặc 分phân 為vi 五ngũ 。謂vị 三tam 界giới 繫hệ 及cập 學học 無Vô 學Học 。乃nãi 至chí 若nhược 以dĩ 相tương 續tục 剎sát 那na 差sai 別biệt 分phân 別biệt 。則tắc 有hữu 無vô 量lượng 。問vấn 世Thế 尊Tôn 何hà 故cố 。於ư 此thử 義nghĩa 中trung 。開khai 少thiểu 合hợp 多đa 唯duy 說thuyết 四tứ 種chủng 。答đáp 佛Phật 依y 正chánh 慧tuệ 行hành 相tương/tướng 所sở 緣duyên 。麁thô 細tế 不bất 同đồng 建kiến 立lập 四tứ 種chủng 。問vấn 若nhược 爾nhĩ 何hà 故cố 契Khế 經Kinh 中trung 說thuyết 觀quán 內nội 外ngoại 俱câu 十thập 二nhị 種chủng 別biệt 。答đáp 不bất 過quá 四tứ 故cố 但đãn 說thuyết 四tứ 種chủng 。如như 七thất 葉diệp 樹thụ 七thất 生sanh 預dự 流lưu 。彼bỉ 亦diệc 如như 是thị 。問vấn 此thử 體thể 是thị 慧tuệ 何hà 故cố 世Thế 尊Tôn 。說thuyết 為vi 念niệm 住trụ 。答đáp 慧tuệ 由do 念niệm 力lực 得đắc 住trụ 所sở 緣duyên 故cố 名danh 念niệm 住trụ 。或hoặc 此thử 慧tuệ 力lực 令linh 念niệm 住trụ 境cảnh 故cố 名danh 念niệm 住trụ 。此thử 二nhị 於ư 境cảnh 展triển 轉chuyển 相tương/tướng 資tư 勝thắng 於ư 餘dư 法pháp 故cố 說thuyết 念niệm 住trụ 。廣quảng 辯biện 念niệm 住trụ 如như 餘dư 處xứ 說thuyết 。

四tứ 正Chánh 斷Đoạn 者giả 。一nhất 於ư 已dĩ 生sanh 惡ác 不bất 善thiện 法pháp 。為vi 令linh 斷đoạn 故cố 。生sanh 欲dục 發phát 懃cần 攝nhiếp 心tâm 持trì 心tâm 。二nhị 於ư 未vị 生sanh 惡ác 不bất 善thiện 法pháp 。為vì 不bất 生sanh 故cố 。餘dư 說thuyết 如như 前tiền 。三tam 於ư 未vị 生sanh 善thiện 法Pháp 。為vì 令linh 生sanh 故cố 。餘dư 說thuyết 如như 前tiền 。四tứ 於ư 已dĩ 生sanh 善thiện 法Pháp 。為vì 令linh 安an 住trụ 。不bất 忘vong 倍bội 修tu 增tăng 廣quảng 故cố 。餘dư 說thuyết 如như 前tiền 。然nhiên 此thử 正Chánh 斷Đoạn 或hoặc 總tổng 為vi 一nhất 。謂vị 心tâm 所sở 中trung 一nhất 精tinh 進tấn 體thể 。根căn 中trung 精tinh 進tấn 根căn 。力lực 中trung 精tinh 進tấn 力lực 。覺giác 支chi 中trung 精Tinh 進Tấn 覺Giác 支Chi 。道đạo 支chi 中trung 正chánh 精tinh 進tấn 。或hoặc 分phân 為vi 二nhị 。謂vị 有hữu 漏lậu 無vô 漏lậu 。或hoặc 分phân 為vi 三tam 。謂vị 下hạ 中trung 上thượng 。或hoặc 分phân 為vi 四tứ 。謂vị 三tam 界giới 繫hệ 及cập 不bất 繫hệ 。或hoặc 分phân 為vi 五ngũ 。謂vị 三tam 界giới 繫hệ 及cập 學học 無Vô 學Học 。乃nãi 至chí 若nhược 以dĩ 相tương 續tục 剎sát 那na 差sai 別biệt 分phân 別biệt 。則tắc 有hữu 無vô 量lượng 。問vấn 世Thế 尊Tôn 何hà 故cố 。於ư 此thử 義nghĩa 中trung 。開khai 少thiểu 合hợp 多đa 唯duy 說thuyết 四tứ 種chủng 。答đáp 一nhất 精tinh 進tấn 體thể 於ư 剎sát 那na 中trung 。作tác 用dụng 不bất 同đồng 建kiến 立lập 四tứ 種chủng 。謂vị 於ư 已dĩ 生sanh 未vị 生sanh 惡ác 法pháp 。斷đoạn 及cập 不bất 生sanh 故cố 。復phục 於ư 未vị 生sanh 已dĩ 生sanh 善thiện 法Pháp 。生sanh 及cập 增tăng 廣quảng 故cố 。如như 燈đăng 一nhất 念niệm 四tứ 用dụng 差sai 別biệt 。謂vị 燒thiêu 炷chú 盡tận 油du 熱nhiệt 器khí 破phá 闇ám 。彼bỉ 亦diệc 如như 是thị 。問vấn 法pháp 蘊uẩn 等đẳng 論luận 說thuyết 。斷đoạn 已dĩ 生sanh 惡ác 不bất 善thiện 法pháp 。即tức 具cụ 四tứ 種chủng 。謂vị 於ư 已dĩ 生sanh 惡ác 不bất 善thiện 法pháp 。為vi 令linh 斷đoạn 故cố 。生sanh 欲dục 發phát 懃cần 攝nhiếp 持trì 心tâm 者giả 。彼bỉ 斷đoạn 已dĩ 生sanh 惡ác 不bất 善thiện 位vị 。亦diệc 能năng 令linh 彼bỉ 。惡ác 不bất 善thiện 法pháp 。未vị 生sanh 不bất 生sanh 。復phục 令linh 善thiện 法Pháp 未vị 生sanh 得đắc 生sanh 已dĩ 生sanh 住trụ 等đẳng 。乃nãi 至chí 說thuyết 修tu 已dĩ 生sanh 善thiện 法Pháp 。令linh 安an 住trụ 等đẳng 亦diệc 具cụ 有hữu 四tứ 。謂vị 於ư 已dĩ 生sanh 善thiện 法Pháp 。為vì 令linh 安an 住trụ 。不bất 忘vong 倍bội 修tu 增tăng 廣quảng 故cố 。生sanh 欲dục 發phát 懃cần 攝nhiếp 持trì 心tâm 者giả 。彼bỉ 修tu 已dĩ 生sanh 諸chư 善thiện 法Pháp 位vị 。亦diệc 能năng 令linh 彼bỉ 。惡ác 不bất 善thiện 法pháp 。已dĩ 生sanh 者giả 斷đoạn 。未vị 生sanh 不bất 生sanh 。復phục 令linh 善thiện 法Pháp 未vị 生sanh 者giả 生sanh 。如như 是thị 便tiện 成thành 十thập 六lục 正Chánh 斷Đoạn 。何hà 故cố 於ư 此thử 但đãn 說thuyết 四tứ 耶da 。答đáp 依y 修tu 行hành 者giả 。差sai 別biệt 意ý 樂lạc 。至chí 加gia 行hành 位vị 。故cố 作tác 是thị 說thuyết 。謂vị 彼bỉ 先tiên 時thời 起khởi 一nhất 意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 。至chí 加gia 行hành 位vị 便tiện 具cụ 四tứ 種chủng 。如như 是thị 依y 彼bỉ 四tứ 種chủng 意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 。至chí 加gia 行hành 位vị 。故cố 作tác 是thị 說thuyết 。然nhiên 加gia 行hành 時thời 皆giai 唯duy 有hữu 四tứ 。不bất 過quá 四tứ 故cố 但đãn 說thuyết 四tứ 種chủng 。如như 由do 意ý 樂lạc 加gia 行hành 故cố 說thuyết 。如như 是thị 由do 趣thú 入nhập 加gia 行hành 故cố 說thuyết 。由do 依y 處xứ 加gia 行hành 故cố 說thuyết 。由do 勝thắng 解giải 加gia 行hành 故cố 說thuyết 。應ưng 知tri 亦diệc 爾nhĩ 。已dĩ 說thuyết 自tự 性tánh 當đương 說thuyết 所sở 以dĩ 。問vấn 此thử 四tứ 何hà 緣duyên 說thuyết 為vi 正Chánh 斷Đoạn 。答đáp 由do 此thử 四tứ 種chủng 能năng 正Chánh 斷Đoạn 故cố 。問vấn 前tiền 二nhị 可khả 爾nhĩ 。後hậu 二nhị 云vân 何hà 。答đáp 以dĩ 初sơ 為vi 名danh 故cố 無vô 有hữu 失thất 。或hoặc 此thử 四tứ 種chủng 皆giai 有hữu 斷đoạn 義nghĩa 。謂vị 前tiền 二nhị 斷đoạn 煩phiền 惱não 障chướng 。後hậu 二nhị 斷đoạn 所sở 知tri 障chướng 。修tu 善thiện 法Pháp 時thời 。斷đoạn 法pháp 知tri 故cố 。暫tạm 斷đoạn 永vĩnh 斷đoạn 俱câu 名danh 斷đoạn 故cố 。有hữu 處xứ 說thuyết 此thử 名danh 為vi 正chánh 勝thắng 。無vô 倒đảo 策sách 發phát 成thành 勝thắng 事sự 故cố 。

問vấn 惡ác 與dữ 不bất 善thiện 何hà 差sai 別biệt 。答đáp 惡ác 謂vị 有hữu 覆phú 無vô 記ký 。不bất 善thiện 謂vị 諸chư 不bất 善thiện 。有hữu 作tác 是thị 說thuyết 。惡ác 謂vị 色sắc 無vô 色sắc 界giới 。及cập 欲dục 界giới 少thiểu 分phần 染nhiễm 法pháp 。不bất 善thiện 謂vị 欲dục 界giới 多đa 分phần 染nhiễm 法pháp 。有hữu 說thuyết 。惡ác 謂vị 欲dục 界giới 身thân 邊biên 二nhị 見kiến 品phẩm 。不bất 善thiện 謂vị 欲dục 界giới 諸chư 餘dư 煩phiền 惱não 等đẳng 。問vấn 何hà 故cố 惡ác 不bất 善thiện 法pháp 。已dĩ 生sanh 者giả 說thuyết 令linh 斷đoạn 。未vị 生sanh 者giả 說thuyết 令linh 不bất 生sanh 。答đáp 已dĩ 生sanh 者giả 於ư 自tự 相tương 續tục 。已dĩ 有hữu 作tác 用dụng 故cố 說thuyết 令linh 斷đoạn 。未vị 生sanh 者giả 於ư 自tự 相tương 續tục 。未vị 有hữu 作tác 用dụng 故cố 說thuyết 令linh 不bất 生sanh 。有hữu 說thuyết 。已dĩ 生sanh 者giả 於ư 自tự 相tương 續tục 。已dĩ 障chướng 聖thánh 道Đạo 故cố 說thuyết 令linh 斷đoạn 。未vị 生sanh 者giả 於ư 自tự 相tương 續tục 。未vị 障chướng 聖thánh 道Đạo 故cố 說thuyết 令linh 不bất 生sanh 。有hữu 說thuyết 。已dĩ 生sanh 者giả 於ư 自tự 相tương 續tục 。已dĩ 取thủ 果quả 與dữ 果quả 故cố 說thuyết 令linh 斷đoạn 。未vị 生sanh 者giả 於ư 自tự 相tương 續tục 。未vị 取thủ 果quả 與dữ 果quả 故cố 說thuyết 令linh 不bất 生sanh 。有hữu 說thuyết 。已dĩ 生sanh 者giả 於ư 自tự 相tương 續tục 。已dĩ 取thủ 等đẳng 流lưu 果quả 異dị 熟thục 果quả 故cố 說thuyết 令linh 斷đoạn 。未vị 生sanh 者giả 於ư 自tự 相tương 續tục 。未vị 取thủ 等đẳng 流lưu 果quả 異dị 熟thục 果quả 故cố 說thuyết 令linh 不bất 生sanh 。有hữu 說thuyết 。已dĩ 生sanh 者giả 於ư 自tự 相tương 續tục 。已dĩ 酬thù 同đồng 類loại 遍biến 行hành 因nhân 故cố 說thuyết 令linh 斷đoạn 。未vị 生sanh 者giả 於ư 自tự 相tương 續tục 。未vị 酬thù 同đồng 類loại 遍biến 行hành 因nhân 故cố 說thuyết 令linh 不bất 生sanh 。有hữu 說thuyết 。已dĩ 生sanh 者giả 於ư 自tự 相tương 續tục 。已dĩ 燒thiêu 已dĩ 惱não 故cố 說thuyết 令linh 斷đoạn 。未vị 生sanh 者giả 於ư 自tự 相tương 續tục 未vị 燒thiêu 未vị 惱não 故cố 說thuyết 令linh 不bất 生sanh 。有hữu 說thuyết 。已dĩ 生sanh 者giả 於ư 自tự 相tương 續tục 。已dĩ 作tác 譏cơ 呵ha 。已dĩ 作tác 垢cấu 染nhiễm 。已dĩ 作tác 膠giao 濘nính 。已dĩ 墮đọa 惡ác 意ý 故cố 說thuyết 令linh 斷đoạn 。未vị 生sanh 者giả 於ư 自tự 相tương 續tục 。未vị 作tác 譏cơ 呵ha 。未vị 作tác 垢cấu 染nhiễm 。未vị 作tác 膠giao 濘nính 。未vị 墮đọa 惡ác 意ý 故cố 說thuyết 令linh 不bất 生sanh 。問vấn 所sở 修tu 諸chư 善thiện 。隨tùy 爾nhĩ 所sở 生sanh 即tức 爾nhĩ 所sở 滅diệt 。無vô 有hữu 生sanh 已dĩ 過quá 一nhất 剎sát 那na 有hữu 停đình 住trụ 義nghĩa 。如như 何hà 乃nãi 言ngôn 於ư 已dĩ 生sanh 善thiện 法Pháp 。為vì 令linh 安an 住trụ 。不bất 忘vong 倍bội 修tu 增tăng 廣quảng 耶da 。答đáp 應ưng 知tri 此thử 中trung 說thuyết 二nhị 分phần 善thiện 法Pháp 。謂vị 順thuận 住trụ 分phần/phân 。順thuận 勝thắng 進tiến 分phần/phân 。令linh 安an 住trụ 不bất 忘vong 者giả 說thuyết 順thuận 住trụ 分phần/phân 。令linh 倍bội 修tu 增tăng 廣quảng 者giả 說thuyết 順thuận 勝thắng 進tiến 分phần/phân 。俱câu 依y 相tương 續tục 展triển 轉chuyển 勝thắng 進tiến 。說thuyết 安an 住trụ 等đẳng 。故cố 無vô 有hữu 失thất 。有hữu 說thuyết 。此thử 中trung 說thuyết 三tam 品phẩm 善thiện 法Pháp 。謂vị 下hạ 中trung 上thượng 令linh 安an 住trụ 不bất 忘vong 者giả 。說thuyết 依y 下hạ 品phẩm 善thiện 根căn 轉chuyển 至chí 中trung 品phẩm 。令linh 倍bội 修tu 增tăng 廣quảng 者giả 。說thuyết 依y 中trung 品phẩm 善thiện 根căn 轉chuyển 至chí 上thượng 品phẩm 。雖tuy 一nhất 剎sát 那na 。生sanh 已dĩ 即tức 滅diệt 。而nhi 依y 相tương 續tục 故cố 作tác 是thị 說thuyết 。

此thử 正Chánh 斷Đoạn 欲dục 界giới 有hữu 四tứ 。色sắc 無vô 色sắc 界giới 亦diệc 爾nhĩ 。問vấn 欲dục 界giới 有hữu 惡ác 不bất 善thiện 法pháp 。可khả 說thuyết 有hữu 四tứ 。云vân 何hà 上thượng 界giới 亦diệc 說thuyết 四tứ 耶da 。答đáp 彼bỉ 雖tuy 過quá 患hoạn 不bất 具cụ 。而nhi 具cụ 有hữu 彼bỉ 功công 德đức 。有hữu 說thuyết 。彼bỉ 雖tuy 無vô 所sở 治trị 而nhi 有hữu 能năng 治trị 。問vấn 未vị 至chí 地địa 可khả 爾nhĩ 上thượng 地địa 云vân 何hà 。答đáp 有hữu 多đa 種chủng 對đối 治trị 。謂vị 捨xả 對đối 治trị 。斷đoạn 對đối 治trị 。持trì 對đối 治trị 。遠viễn 分phần/phân 對đối 治trị 。厭yếm 壞hoại 對đối 治trị 。上thượng 地địa 雖tuy 無vô 捨xả 及cập 斷đoạn 對đối 治trị 。而nhi 有hữu 餘dư 對đối 治trị 。問vấn 靜tĩnh 慮lự 可khả 爾nhĩ 無vô 色sắc 云vân 何hà 。答đáp 無vô 色sắc 雖tuy 無vô 壞hoại 對đối 治trị 。而nhi 有hữu 持trì 及cập 遠viễn 分phần/phân 對đối 治trị 。

此thử 正Chánh 斷Đoạn 學học 無Vô 學Học 位vị 各các 具cụ 四tứ 種chủng 。問vấn 學học 位vị 可khả 爾nhĩ 有hữu 惡ác 不bất 善thiện 法pháp 故cố 。無Vô 學Học 云vân 何hà 。答đáp 彼bỉ 雖tuy 無vô 過quá 患hoạn 而nhi 有hữu 功công 德đức 。有hữu 說thuyết 。彼bỉ 雖tuy 無vô 所sở 治trị 而nhi 有hữu 能năng 治trị 。謂vị 多đa 種chủng 對đối 治trị 如như 前tiền 說thuyết 。彼bỉ 雖tuy 無vô 捨xả 及cập 斷đoạn 而nhi 有hữu 所sở 餘dư 問vấn 緣duyên 涅Niết 槃Bàn 精tinh 進tấn 何hà 正Chánh 斷Đoạn 攝nhiếp 。有hữu 說thuyết 。初sơ 正Chánh 斷Đoạn 攝nhiếp 以dĩ 斷đoạn 。即tức 涅Niết 槃Bàn 故cố 。有hữu 說thuyết 。第đệ 二nhị 正Chánh 斷Đoạn 攝nhiếp 以dĩ 涅Niết 槃Bàn 是thị 不bất 生sanh 故cố 。有hữu 說thuyết 。第đệ 三tam 正Chánh 斷Đoạn 攝nhiếp 。緣duyên 涅Niết 槃Bàn 時thời 善thiện 法Pháp 生sanh 故cố 。有hữu 說thuyết 。第đệ 四tứ 正Chánh 斷Đoạn 攝nhiếp 。緣duyên 涅Niết 槃Bàn 時thời 善thiện 法Pháp 增tăng 故cố 。如như 是thị 說thuyết 者giả 。四tứ 正Chánh 斷Đoạn 攝nhiếp 。緣duyên 涅Niết 槃Bàn 時thời 作tác 四tứ 事sự 故cố 。謂vị 緣duyên 諸chư 法pháp 擇trạch 滅diệt 性tánh 時thời 。即tức 令linh 一nhất 切thiết 惡ác 不bất 善thiện 法pháp 。已dĩ 生sanh 者giả 斷đoạn 。未vị 生sanh 不bất 生sanh 。及cập 令linh 一nhất 切thiết 。世thế 出xuất 世thế 善thiện 。未vị 生sanh 者giả 生sanh 。已dĩ 生sanh 增tăng 廣quảng 。

四Tứ 神Thần 足Túc 者giả 。一nhất 欲dục 三tam 摩ma 地địa 斷đoạn 行hành 。成thành 就tựu 神thần 足túc 。二nhị 勤cần 三tam 摩ma 地địa 斷đoạn 行hành 。成thành 就tựu 神thần 足túc 。三tam 心tâm 三tam 摩ma 地địa 。斷đoạn 行hành 成thành 就tựu 神thần 足túc 。四tứ 觀quán 三tam 摩ma 地địa 斷đoạn 行hành 。成thành 就tựu 神thần 足túc 。問vấn 云vân 何hà 名danh 神thần 云vân 何hà 名danh 足túc 。有hữu 作tác 是thị 說thuyết 。三tam 摩ma 地địa 名danh 神thần 。欲dục 等đẳng 四tứ 名danh 足túc 。由do 四tứ 法pháp 所sở 攝nhiếp 受thọ 令linh 三tam 摩ma 地địa 轉chuyển 故cố 。問vấn 等đẳng 持trì 俱câu 有hữu 相tương 應ứng 法pháp 多đa 。何hà 故cố 此thử 四tứ 獨độc 名danh 神thần 足túc 。答đáp 此thử 於ư 等đẳng 持trì 隨tùy 順thuận 勝thắng 故cố 。謂vị 於ư 俱câu 有hữu 相tương 應ứng 法pháp 中trung 。資tư 益ích 等đẳng 持trì 此thử 四tứ 為vi 勝thắng 。

復phục 有hữu 說thuyết 者giả 。三tam 摩ma 地địa 是thị 神thần 亦diệc 足túc 。欲dục 等đẳng 四tứ 唯duy 足túc 非phi 神thần 。如như 擇trạch 法pháp 是thị 覺giác 亦diệc 支chi 。餘dư 六lục 唯duy 支chi 非phi 覺giác 。正chánh 見kiến 是thị 道đạo 亦diệc 支chi 。餘dư 七thất 唯duy 支chi 非phi 道đạo 。離ly 非phi 時thời 食thực 是thị 齋trai 亦diệc 支chi 。餘dư 七thất 唯duy 支chi 非phi 齋trai 。彼bỉ 亦diệc 如như 是thị 。問vấn 若nhược 三tam 摩ma 地địa 是thị 神thần 亦diệc 足túc 或hoặc 應ưng 立lập 一nhất 。或hoặc 應ưng 立lập 五ngũ 。何hà 故cố 說thuyết 四tứ 耶da 。答đáp 唯duy 三tam 摩ma 地địa 立lập 為vi 神thần 足túc 。從tùng 四tứ 因nhân 生sanh 故cố 說thuyết 為vi 四tứ 。謂vị 加gia 行hành 位vị 。或hoặc 由do 欲dục 力lực 引dẫn 發phát 等đẳng 持trì 令linh 其kỳ 現hiện 起khởi 。廣quảng 說thuyết 乃nãi 至chí 。或hoặc 由do 觀quán 力lực 引dẫn 令linh 現hiện 起khởi 。由do 加gia 行hành 位vị 四tứ 法pháp 隨tùy 增tăng 。令linh 等đẳng 持trì 起khởi 故cố 得đắc 定định 位vị 。於ư 一nhất 等đẳng 持trì 建kiến 立lập 四tứ 種chủng 。已dĩ 說thuyết 自tự 性tánh 當đương 說thuyết 所sở 以dĩ 。問vấn 此thử 四tứ 何hà 緣duyên 說thuyết 為vi 神thần 足túc 。答đáp 者giả 所sở 思tư 求cầu 。諸chư 所sở 欲dục 願nguyện 。一nhất 切thiết 如như 意ý 。故cố 名danh 為vi 神thần 。引dẫn 發phát 於ư 神thần 故cố 名danh 神thần 足túc 。然nhiên 此thử 神thần 用dụng 。略lược 有hữu 二nhị 種chủng 。一nhất 世thế 俗tục 所sở 欣hân 。二nhị 聖thánh 者giả 所sở 樂lạc 。若nhược 分phần/phân 一nhất 為vi 多đa 。合hợp 多đa 成thành 一nhất 。此thử 等đẳng 名danh 為vi 。世thế 俗tục 所sở 欣hân 。若nhược 於ư 世thế 間gian 。諸chư 可khả 意ý 事sự 。不bất 住trụ 順thuận 想tưởng 。於ư 諸chư 世thế 間gian 。不bất 可khả 意ý 事sự 。不bất 住trụ 違vi 想tưởng 。於ư 諸chư 可khả 意ý 不bất 可khả 意ý 事sự 。安an 住trụ 於ư 捨xả 。正chánh 念niệm 正chánh 知tri 。此thử 等đẳng 名danh 為vi 。賢hiền 聖thánh 所sở 樂lạc 。

復phục 有hữu 三tam 種chủng 神thần 用dụng 。一nhất 運vận 身thân 二nhị 勝thắng 解giải 三tam 意ý 勢thế 。運vận 身thân 神thần 用dụng 者giả 。謂vị 舉cử 身thân 凌lăng 虛hư 猶do 若nhược 飛phi 鳥điểu 。亦diệc 如như 壁bích 上thượng 所sở 畫họa 飛phi 仙tiên 。勝thắng 解giải 神thần 用dụng 者giả 。謂vị 於ư 遠viễn 作tác 近cận 解giải 。由do 此thử 力lực 故cố 。或hoặc 住trụ 此thử 洲châu 。手thủ 捫môn 日nhật 月nguyệt 。或hoặc 屈khuất 伸thân 臂tý 頃khoảnh 。至chí 色Sắc 究Cứu 竟Cánh 天Thiên 。意ý 勢thế 神thần 用dụng 者giả 。謂vị 眼nhãn 識thức 至chí 色sắc 頂đảnh 。或hoặc 上thượng 至chí 色Sắc 究Cứu 竟Cánh 天Thiên 。或hoặc 傍bàng 越việt 無vô 邊biên 世thế 界giới 。問vấn 此thử 三tam 神thần 用dụng 誰thùy 成thành 就tựu 幾kỷ 。有hữu 說thuyết 。聲Thanh 聞Văn 成thành 一nhất 。謂vị 運vận 身thân 。獨Độc 覺Giác 成thành 二nhị 除trừ 意ý 勢thế 。唯duy 佛Phật 世Thế 尊Tôn 。具cụ 成thành 三tam 種chủng 。有hữu 說thuyết 。異dị 生sanh 成thành 一nhất 。謂vị 運vận 身thân 。二Nhị 乘Thừa 成thành 二nhị 除trừ 意ý 勢thế 。然nhiên 聲Thanh 聞Văn 運vận 身thân 所sở 顯hiển 。獨Độc 覺Giác 意ý 解giải 所sở 顯hiển 。佛Phật 具cụ 成thành 三tam 意ý 勢thế 所sở 顯hiển 。或hoặc 復phục 五ngũ 種chủng 神thần 用dụng 。一nhất 業nghiệp 。二nhị 異dị 熟thục 。三tam 變biến 現hiện 。四tứ 具cụ 德đức 。五ngũ 發phát 心tâm 。業nghiệp 神thần 用dụng 者giả 。謂vị 中trung 有hữu 等đẳng 。異dị 熟thục 神thần 用dụng 者giả 。謂vị 飛phi 禽cầm 等đẳng 。變biến 現hiện 神thần 用dụng 者giả 。謂vị 依y 靜tĩnh 慮lự 。分phần/phân 一nhất 為vi 多đa 。合hợp 多đa 為vi 一nhất 等đẳng 。具cụ 德đức 神thần 用dụng 者giả 。謂vị 四Tứ 神Thần 足Túc 。發phát 心tâm 神thần 用dụng 者giả 。謂vị 天thiên 龍long 等đẳng 。此thử 中trung 天thiên 者giả 謂vị 欲dục 界giới 天thiên 。於ư 所sở 說thuyết 五ngũ 神thần 用dụng 中trung 。此thử 中trung 說thuyết 具cụ 德đức 神thần 用dụng 。如như 契Khế 經Kinh 說thuyết 。苾Bật 芻Sô 當đương 知tri 。欲dục 三tam 摩ma 地địa 斷đoạn 行hành 成thành 就tựu 修tu 於ư 神thần 足túc 。依y 止chỉ 離ly 依y 止chỉ 無vô 染nhiễm 依y 止chỉ 滅diệt 。迴hồi 向hướng 於ư 捨xả 。勤cần 三tam 摩ma 地địa 。心tâm 三tam 摩ma 地địa 。觀quán 三tam 摩ma 地địa 說thuyết 亦diệc 如như 是thị 。此thử 中trung 說thuyết 何hà 名danh 為vi 離ly 等đẳng 。有hữu 作tác 是thị 說thuyết 。是thị 三tam 摩ma 地địa 彼bỉ 說thuyết 。若nhược 緣duyên 三tam 摩ma 地địa 為vi 境cảnh 修tu 於ư 神thần 足túc 。由do 二nhị 緣duyên 故cố 名danh 依y 離ly 等đẳng 。謂vị 意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 故cố 及cập 所sở 緣duyên 故cố 。若nhược 緣duyên 餘dư 法pháp 為vi 境cảnh 修tu 於ư 神thần 足túc 。但đãn 由do 一nhất 緣duyên 名danh 依y 離ly 等đẳng 。謂vị 意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 故cố 。非phi 所sở 緣duyên 故cố 。有hữu 餘dư 師sư 說thuyết 。是thị 寂tịch 滅diệt 涅Niết 槃Bàn 。彼bỉ 說thuyết 若nhược 緣duyên 寂tịch 滅diệt 涅Niết 槃Bàn 。為vi 境cảnh 修tu 於ư 神thần 足túc 。由do 二nhị 緣duyên 故cố 名danh 為vi 離ly 等đẳng 。謂vị 意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 故cố 及cập 所sở 緣duyên 故cố 。若nhược 緣duyên 餘dư 法pháp 為vi 境cảnh 修tu 於ư 神thần 足túc 。但đãn 由do 一nhất 緣duyên 名danh 依y 離ly 等đẳng 。謂vị 意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 故cố 。非phi 所sở 緣duyên 故cố 。

復phục 有hữu 說thuyết 者giả 。是thị 三tam 摩ma 地địa 及cập 。寂tịch 滅diệt 涅Niết 槃Bàn 。彼bỉ 說thuyết 若nhược 緣duyên 此thử 二nhị 為vi 境cảnh 修tu 於ư 神thần 足túc 。由do 二nhị 緣duyên 故cố 名danh 為vi 離ly 等đẳng 。謂vị 意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 故cố 及cập 所sở 緣duyên 故cố 。若nhược 緣duyên 餘dư 法pháp 為vi 境cảnh 修tu 於ư 神thần 足túc 。但đãn 由do 一nhất 緣duyên 名danh 為vi 離ly 等đẳng 。謂vị 意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 故cố 。非phi 所sở 緣duyên 故cố 。應ưng 知tri 此thử 中trung 依y 止chỉ 離ly 者giả 。謂vị 初sơ 靜tĩnh 慮lự 。依y 止chỉ 無vô 染nhiễm 者giả 。謂vị 第đệ 二nhị 靜tĩnh 慮lự 。依y 止chỉ 滅diệt 者giả 。謂vị 第đệ 三tam 靜tĩnh 慮lự 。迴hồi 向hướng 於ư 捨xả 者giả 。謂vị 第đệ 四tứ 靜tĩnh 慮lự 。

如như 契Khế 經Kinh 說thuyết 。苾Bật 芻Sô 當đương 知tri 。何hà 等đẳng 名danh 壽thọ 。謂vị 四Tứ 神Thần 足Túc 。問vấn 何hà 故cố 神thần 足túc 說thuyết 名danh 為vi 壽thọ 。答đáp 由do 此thử 為vi 依y 壽thọ 不bất 斷đoạn 故cố 。謂vị 在tại 定định 位vị 壽thọ 必tất 無vô 斷đoạn 。有hữu 說thuyết 。依y 此thử 離ly 壽thọ 災tai 故cố 。謂vị 在tại 定định 位vị 遠viễn 離ly 壽thọ 災tai 。有hữu 說thuyết 。依y 此thử 壽thọ 自tự 在tại 故cố 。如như 契Khế 經Kinh 說thuyết 。若nhược 有hữu 苾Bật 芻Sô 。苾Bật 芻Sô 尼Ni 等đẳng 。於ư 四Tứ 神Thần 足Túc 。若nhược 習tập 若nhược 修tu 若nhược 多đa 修tu 習tập 。彼bỉ 若nhược 希hy 求cầu 住trụ 壽thọ 一nhất 劫kiếp 。或hoặc 一nhất 劫kiếp 餘dư 。隨tùy 意ý 自tự 在tại 。由do 此thử 故cố 說thuyết 神thần 足túc 為vi 壽thọ 。

如như 契Khế 經Kinh 說thuyết 。有hữu 一nhất 梵Phạm 志Chí 。來lai 詣nghệ 具Cụ 壽thọ 阿A 難Nan 陀Đà 所sở 。種chủng 種chủng 愛ái 語ngữ 歡hoan 喜hỷ 問vấn 訊tấn 。已dĩ 退thoái 坐tọa 一nhất 面diện 。問vấn 阿A 難Nan 曰viết 。何hà 故cố 於ư 沙Sa 門Môn 喬Kiều 答Đáp 摩Ma 。所sở 勤cần 修tu 梵Phạm 行hạnh 。問vấn 何hà 故cố 梵Phạm 志Chí 作tác 是thị 問vấn 耶da 。答đáp 彼bỉ 是thị 阿A 難Nan 昔tích 時thời 朋bằng 友hữu 。委ủy 知tri 尊tôn 者giả 是thị 愛ái 行hành 人nhân 。於ư 五ngũ 欲dục 中trung 。先tiên 恆hằng 耽đam 著trước 故cố 。來lai 試thí 驗nghiệm 為vi 求cầu 愛ái 斷đoạn 。而nhi 修tu 梵Phạm 行hạnh 。為vi 求cầu 勝thắng 欲dục 修tu 梵Phạm 行hạnh 耶da 。故cố 作tác 斯tư 問vấn 。阿A 難Nan 答đáp 言ngôn 。我ngã 為vi 愛ái 斷đoạn 故cố 在tại 佛Phật 所sở 。勤cần 修tu 梵Phạm 行hạnh 。問vấn 勤cần 修tu 梵Phạm 行hạnh 。斷đoạn 七thất 隨tùy 眠miên 。何hà 故cố 但đãn 言ngôn 我ngã 為vi 愛ái 斷đoạn 。答đáp 尊tôn 者giả 慶khánh 喜hỷ 。亦diệc 知tri 梵Phạm 志Chí 是thị 愛ái 行hành 人nhân 耽đam 著trước 諸chư 欲dục 。為vi 汲cấp 引dẫn 故cố 。意ý 云vân 若nhược 汝nhữ 為vị 愛ái 所sở 纏triền 。欲dục 求cầu 離ly 者giả 。宜nghi 捨xả 家gia 法pháp 來lai 世Thế 尊Tôn 所sở 。隨tùy 我ngã 勤cần 修tu 清thanh 淨tịnh 梵Phạm 行hạnh 。故cố 方phương 便tiện 答đáp 我ngã 為vi 愛ái 斷đoạn 。婆Bà 羅La 門Môn 曰viết 。沙Sa 門Môn 喬Kiều 答Đáp 摩Ma 。實thật 有hữu 道đạo 迹tích 能năng 斷đoạn 愛ái 不phủ 。阿A 難Nan 陀Đà 曰viết 。實thật 有hữu 勿vật 疑nghi 。汝nhữ 若nhược 來lai 修tu 定định 能năng 斷đoạn 愛ái 。梵Phạm 志Chí 請thỉnh 曰viết 。願nguyện 為vi 說thuyết 之chi 。令linh 我ngã 心tâm 開khai 。必tất 當đương 依y 命mạng 。尊tôn 者giả 告cáo 曰viết 。惟duy 我ngã 世Thế 尊Tôn 。如như 實thật 知tri 見kiến 。說thuyết 四Tứ 神Thần 足Túc 。依y 之chi 修tu 習tập 速tốc 離ly 愛ái 纏triền 。問vấn 若nhược 有hữu 能năng 於ư 。四tứ 念niệm 住trụ 等đẳng 。三tam 十thập 七thất 種chủng 。菩Bồ 提Đề 分Phần 法Pháp 。隨tùy 一nhất 修tu 習tập 皆giai 能năng 斷đoạn 愛ái 。何hà 故cố 但đãn 言ngôn 。修tu 四Tứ 神Thần 足Túc 。答đáp 此thử 是thị 愛ái 結kết 近cận 對đối 治trị 故cố 。謂vị 有hữu 愛ái 者giả 馳trì 散tán 諸chư 緣duyên 。等đẳng 持trì 能năng 為vi 彼bỉ 近cận 對đối 治trị 。梵Phạm 志Chí 復phục 曰viết 。如như 仁nhân 所sở 言ngôn 。神thần 足túc 無vô 邊biên 修tu 何hà 能năng 盡tận 。問vấn 梵Phạm 志Chí 何hà 故cố 作tác 是thị 語ngữ 耶da 。答đáp 梵Phạm 志Chí 意ý 言ngôn 。此thử 四Tứ 神Thần 足Túc 其kỳ 體thể 遍biến 在tại 學học 無Vô 學Học 位vị 。彼bỉ 即tức 無vô 邊biên 修tu 何hà 能năng 盡tận 修tu 。若nhược 不bất 盡tận 何hà 能năng 斷đoạn 愛ái 。阿A 難Nan 告cáo 曰viết 。此thử 非phi 無vô 邊biên 。梵Phạm 志Chí 復phục 言ngôn 。請thỉnh 為vi 解giải 說thuyết 。阿A 難Nan 告cáo 言ngôn 。吾ngô 今kim 問vấn 汝nhữ 。可khả 隨tùy 意ý 答đáp 。於ư 意ý 云vân 何hà 。汝nhữ 曾tằng 生sanh 欲dục 入nhập 園viên 遊du 不phủ 。梵Phạm 志Chí 曰viết 然nhiên 。復phục 問vấn 入nhập 園viên 既ký 遊du 觀quan 已dĩ 生sanh 欲dục 還hoàn 不phủ 。梵Phạm 志Chí 曰viết 然nhiên 。復phục 問vấn 二nhị 時thời 所sở 生sanh 樂nhạo 欲dục 豈khởi 不bất 有hữu 異dị 。梵Phạm 志Chí 曰viết 然nhiên 。尊tôn 者giả 告cáo 言ngôn 。如như 汝nhữ 生sanh 欲dục 二nhị 時thời 有hữu 異dị 。一nhất 欲dục 入nhập 園viên 。二nhị 欲dục 還hoàn 出xuất 。如như 是thị 神thần 足túc 學học 無Vô 學Học 位vị 亦diệc 各các 不bất 同đồng 。學học 位vị 所sở 修tu 為vi 欲dục 斷đoạn 愛ái 。無Vô 學Học 所sở 修tu 為vi 現hiện 法Pháp 樂lạc 。隨tùy 所sở 修tu 異dị 非phi 謂vị 無vô 邊biên 。梵Phạm 志Chí 如như 何hà 謂vị 修tu 不bất 盡tận 。彼bỉ 聞văn 歡hoan 喜hỷ 發phát 淳thuần 淨tịnh 心tâm 。歸quy 佛Phật 出xuất 家gia 。修tu 於ư 梵Phạm 行hạnh 。

五ngũ 根căn 者giả 。謂vị 信tín 根căn 精tinh 進tấn 根căn 念niệm 根căn 定định 根căn 慧tuệ 根căn 。五Ngũ 力Lực 亦diệc 爾nhĩ 。此thử 五ngũ 隨tùy 名danh 即tức 心tâm 所sở 中trung 各các 一nhất 為vi 性tánh 。已dĩ 說thuyết 自tự 性tánh 當đương 說thuyết 所sở 以dĩ 。問vấn 何hà 緣duyên 此thử 五ngũ 名danh 根căn 。名danh 力lực 。答đáp 能năng 生sanh 善thiện 法Pháp 故cố 名danh 根căn 。能năng 破phá 惡ác 法pháp 故cố 名danh 力lực 。有hữu 說thuyết 。不bất 可khả 傾khuynh 動động 名danh 根căn 。能năng 摧tồi 伏phục 他tha 名danh 力lực 。有hữu 說thuyết 。勢thế 用dụng 增tăng 上thượng 義nghĩa 是thị 根căn 。不bất 可khả 屈khuất 伏phục 義nghĩa 是thị 力lực 。若nhược 以dĩ 位vị 別biệt 下hạ 位vị 名danh 根căn 。上thượng 位vị 名danh 力lực 。若nhược 以dĩ 實thật 義nghĩa 一nhất 一nhất 位vị 中trung 皆giai 具cụ 二nhị 種chủng 。此thử 二nhị 廣quảng 辯biện 如như 餘dư 處xứ 說thuyết 。

七thất 覺giác 支chi 者giả 。一nhất 念niệm 覺giác 支chi 。二nhị 擇Trạch 法Pháp 覺Giác 支Chi 。三tam 精Tinh 進Tấn 覺Giác 支Chi 。四tứ 喜hỷ 覺giác 支chi 。五ngũ 輕Khinh 安An 覺Giác 支Chi 。六lục 定định 覺giác 支chi 。七thất 捨xả 覺giác 支chi 。擇trạch 法pháp 即tức 慧tuệ 。喜hỷ 即tức 喜hỷ 根căn 。捨xả 謂vị 行hành 捨xả 。餘dư 四tứ 如như 名danh 即tức 心tâm 所sở 中trung 各các 一nhất 為vi 性tánh 。已dĩ 說thuyết 自tự 性tánh 當đương 說thuyết 所sở 以dĩ 。問vấn 何hà 故cố 此thử 七thất 名danh 覺giác 支chi 耶da 。答đáp 覺giác 謂vị 究cứu 竟cánh 覺giác 。即tức 盡tận 無vô 生sanh 智trí 。或hoặc 如như 實thật 覺giác 即tức 無vô 漏lậu 慧tuệ 。七thất 為vi 彼bỉ 分phần/phân 故cố 名danh 為vi 支chi 。擇trạch 法pháp 亦diệc 覺giác 亦diệc 支chi 。餘dư 六lục 是thị 支chi 非phi 覺giác 。此thử 七thất 廣quảng 辯biện 如như 餘dư 處xứ 說thuyết 。

八bát 道đạo 支chi 者giả 。謂vị 正chánh 見kiến 。正chánh 思tư 惟duy 。正chánh 語ngữ 。正chánh 業nghiệp 。正chánh 命mạng 。正chánh 精tinh 進tấn 。正chánh 念niệm 。正chánh 定định 。正chánh 見kiến 即tức 慧tuệ 。正chánh 思tư 惟duy 即tức 尋tầm 。正chánh 語ngữ 業nghiệp 命mạng 。即tức 隨tùy 心tâm 轉chuyển 三tam 根căn 所sở 發phát 身thân 語ngữ 無vô 表biểu 。餘dư 三tam 如như 名danh 即tức 心tâm 所sở 性tánh 。已dĩ 說thuyết 自tự 性tánh 當đương 說thuyết 所sở 以dĩ 。問vấn 何hà 故cố 此thử 八bát 名danh 為vi 道đạo 支chi 。答đáp 所sở 履lý 通thông 達đạt 故cố 名danh 為vi 道đạo 。八bát 是thị 彼bỉ 分phần/phân 故cố 說thuyết 名danh 支chi 。正chánh 見kiến 亦diệc 道đạo 亦diệc 支chi 。餘dư 七thất 是thị 支chi 非phi 道đạo 。此thử 亦diệc 如như 餘dư 處xứ 廣quảng 說thuyết 。

四tứ 靜tĩnh 慮lự 者giả 。謂vị 初sơ 靜tĩnh 慮lự 。乃nãi 至chí 第đệ 四tứ 靜tĩnh 慮lự 。有hữu 說thuyết 。尋tầm 喜hỷ 樂lạc 捨xả 相tương 應ứng 靜tĩnh 慮lự 如như 次thứ 為vi 四tứ 。此thử 有hữu 二nhị 種chủng 。一nhất 修tu 得đắc 。二nhị 生sanh 得đắc 。修tu 得đắc 者giả 。即tức 彼bỉ 地địa 攝nhiếp 。心tâm 一nhất 境cảnh 性tánh 。若nhược 并tinh 助trợ 伴bạn 即tức 五ngũ 蘊uẩn 性tánh 。生sanh 得đắc 者giả 。隨tùy 地địa 所sở 繫hệ 餘dư 五ngũ 蘊uẩn 為vi 性tánh 。已dĩ 說thuyết 自tự 性tánh 當đương 說thuyết 所sở 以dĩ 。問vấn 此thử 四tứ 何hà 緣duyên 說thuyết 為vi 靜tĩnh 慮lự 。答đáp 靜tĩnh 謂vị 寂tịch 靜tĩnh 。慮lự 謂vị 籌trù 慮lự 。此thử 四tứ 地địa 中trung 定định 慧tuệ 平bình 等đẳng 故cố 稱xưng 靜tĩnh 慮lự 。餘dư 隨tùy 有hữu 闕khuyết 不bất 得đắc 此thử 名danh 。此thử 四tứ 廣quảng 如như 餘dư 處xứ 分phân 別biệt 。

四Tứ 無Vô 量Lượng 者giả 。謂vị 慈từ 悲bi 喜hỷ 捨xả 。慈từ 謂vị 與dữ 樂nhạo/nhạc/lạc 作tác 意ý 相tương 應ứng 。無vô 瞋sân 善thiện 根căn 為vi 性tánh 。悲bi 謂vị 除trừ 苦khổ 作tác 意ý 相tương 應ứng 。無vô 瞋sân 善thiện 根căn 為vi 性tánh 。有hữu 說thuyết 。不bất 害hại 為vi 性tánh 。喜hỷ 謂vị 慶khánh 慰úy 作tác 意ý 相tương 應ứng 喜hỷ 根căn 為vi 性tánh 。有hữu 說thuyết 。以dĩ 善thiện 心tâm 所sở 中trung 欣hân 為vi 自tự 性tánh 。捨xả 謂vị 平bình 等đẳng 作tác 意ý 相tương 應ứng 。無vô 貪tham 善thiện 根căn 為vi 性tánh 。已dĩ 說thuyết 自tự 性tánh 當đương 說thuyết 所sở 以dĩ 。問vấn 何hà 故cố 名danh 無vô 量lượng 。答đáp 由do 此thử 四tứ 種chủng 緣duyên 無vô 量lượng 有hữu 情tình 故cố 。生sanh 無vô 量lượng 善thiện 法pháp 故cố 。招chiêu 無vô 量lượng 勝thắng 果quả 故cố 。廣quảng 說thuyết 此thử 四tứ 亦diệc 如như 餘dư 處xứ 。四tứ 無vô 色sắc 者giả 。謂vị 空Không 無Vô 邊Biên 處Xứ 。乃nãi 至chí 非Phi 想Tưởng 非Phi 非Phi 想Tưởng 處Xứ 。此thử 亦diệc 二nhị 種chủng 。一nhất 修tu 得đắc 。二nhị 生sanh 得đắc 。修tu 得đắc 者giả 。即tức 彼bỉ 地địa 攝nhiếp 。心tâm 一nhất 境cảnh 性tánh 。若nhược 并tinh 助trợ 伴bạn 即tức 四tứ 蘊uẩn 性tánh 。生sanh 得đắc 者giả 。即tức 彼bỉ 地địa 繫hệ 餘dư 四tứ 蘊uẩn 為vi 性tánh 。已dĩ 說thuyết 自tự 性tánh 當đương 說thuyết 所sở 以dĩ 。問vấn 何hà 故cố 此thử 四tứ 說thuyết 名danh 無vô 色sắc 。答đáp 此thử 四tứ 地địa 中trung 超siêu 過quá 一nhất 切thiết 。有hữu 色sắc 法pháp 故cố 。違vi 害hại 一nhất 切thiết 有hữu 色sắc 法pháp 故cố 。色sắc 法pháp 於ư 此thử 無vô 容dung 生sanh 故cố 說thuyết 名danh 無vô 色sắc 。此thử 四tứ 亦diệc 如như 。餘dư 處xứ 廣quảng 說thuyết 。

八Bát 解Giải 脫Thoát 者giả 。一nhất 內nội 有hữu 色sắc 觀quán 諸chư 色sắc 解giải 脫thoát 。二nhị 內nội 無vô 色sắc 想tưởng 。觀quán 外ngoại 色sắc 解giải 脫thoát 。三tam 淨tịnh 解giải 脫thoát 身thân 作tác 證chứng 具cụ 足túc 住trụ 。四tứ 空Không 無Vô 邊Biên 處Xứ 解giải 脫thoát 。乃nãi 至chí 七thất 非Phi 想Tưởng 非Phi 非Phi 想Tưởng 處Xứ 解giải 脫thoát 。八bát 滅diệt 受thọ 想tưởng 解giải 脫thoát 。身thân 作tác 證chứng 具cụ 足túc 住trụ 。此thử 中trung 前tiền 三tam 無vô 貪tham 善thiện 根căn 為vi 性tánh 。若nhược 并tinh 助trợ 伴bạn 即tức 五ngũ 蘊uẩn 性tánh 。次thứ 四tứ 即tức 以dĩ 彼bỉ 根căn 本bổn 地địa 加gia 行hành 善thiện 四tứ 蘊uẩn 為vi 性tánh 。有hữu 說thuyết 。亦diệc 以dĩ 彼bỉ 近cận 分phần/phân 地địa 。前tiền 八bát 解giải 脫thoát 道đạo 為vi 性tánh 。最tối 後hậu 解giải 脫thoát 以dĩ 滅diệt 盡tận 等đẳng 至chí 為vi 性tánh 。已dĩ 說thuyết 自tự 性tánh 當đương 說thuyết 所sở 以dĩ 。問vấn 何hà 故cố 名danh 解giải 脫thoát 。答đáp 解giải 脫thoát 所sở 有hữu 彼bỉ 能năng 障chướng 故cố 。餘dư 義nghĩa 如như 餘dư 處xứ 廣quảng 說thuyết 。

八bát 勝thắng 處xứ 者giả 。一nhất 內nội 有hữu 色sắc 想tưởng 。觀quán 外ngoại 色sắc 少thiểu 。乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。二nhị 內nội 有hữu 色sắc 想tưởng 。觀quán 外ngoại 色sắc 多đa 。乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。三tam 內nội 無vô 色sắc 想tưởng 。觀quán 外ngoại 色sắc 少thiểu 。乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。四tứ 內nội 無vô 色sắc 想tưởng 。觀quán 外ngoại 色sắc 多đa 。乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。觀quán 青thanh 黃hoàng 赤xích 白bạch 。復phục 為vi 四tứ 種chủng 。此thử 八bát 皆giai 以dĩ 無vô 貪tham 善thiện 根căn 為vi 性tánh 。至chí 并tinh 助trợ 伴bạn 即tức 五ngũ 蘊uẩn 性tánh 。已dĩ 說thuyết 自tự 性tánh 當đương 說thuyết 所sở 以dĩ 。問vấn 何hà 故cố 名danh 勝thắng 處xứ 。答đáp 降hàng 伏phục 所sở 緣duyên 摧tồi 滅diệt 貪tham 愛ái 故cố 名danh 勝thắng 處xứ 。廣quảng 分phân 別biệt 義nghĩa 。如như 餘dư 處xứ 說thuyết 。

十thập 遍biến 處xứ 者giả 。謂vị 各các 別biệt 觀quán 。青thanh 黃hoàng 赤xích 白bạch 。地địa 水thủy 火hỏa 風phong 。即tức 為vi 前tiền 八bát 。九cửu 空Không 無Vô 邊Biên 處Xứ 。十thập 識Thức 無Vô 邊Biên 處Xứ 。此thử 中trung 前tiền 八bát 無vô 貪tham 善thiện 根căn 為vi 性tánh 。若nhược 并tinh 助trợ 伴bạn 即tức 五ngũ 蘊uẩn 性tánh 。後hậu 二nhị 遍biến 處xứ 即tức 以dĩ 彼bỉ 地địa 有hữu 漏lậu 加gia 行hành 善thiện 。彼bỉ 勝thắng 解giải 俱câu 品phẩm 四tứ 蘊uẩn 為vi 性tánh 。已dĩ 說thuyết 自tự 性tánh 當đương 說thuyết 所sở 以dĩ 。問vấn 何hà 故cố 名danh 遍biến 處xứ 。答đáp 所sở 緣duyên 廣quảng 普phổ 。勝thắng 解giải 無vô 邊biên 故cố 名danh 遍biến 處xứ 。餘dư 義nghĩa 如như 餘dư 處xứ 說thuyết 。

八bát 智trí 者giả 。謂vị 法pháp 智trí 。類loại 智trí 世thế 俗tục 智trí 他tha 心tâm 智trí 苦khổ 智trí 集tập 智trí 。滅diệt 智trí 道đạo 智trí 非phi 盡tận 無vô 生sanh 以dĩ 位vị 局cục 故cố 。此thử 八bát 皆giai 以dĩ 心tâm 所sở 法pháp 中trung 慧tuệ 為vi 自tự 性tánh 。已dĩ 說thuyết 自tự 性tánh 當đương 說thuyết 所sở 以dĩ 。問vấn 何hà 故cố 名danh 智trí 。答đáp 於ư 所sở 緣duyên 法pháp 審thẩm 觀quán 決quyết 定định 。故cố 名danh 為vi 智trí 。餘dư 義nghĩa 如như 餘dư 處xứ 廣quảng 說thuyết 。

三tam 等đẳng 持trì 者giả 。一nhất 空không 二nhị 無vô 願nguyện 三tam 無vô 相tướng 。此thử 三tam 皆giai 以dĩ 心tâm 所sở 法pháp 中trung 三tam 摩ma 地địa 為vi 性tánh 。通thông 有hữu 漏lậu 無vô 漏lậu 。此thử 中trung 唯duy 說thuyết 無vô 漏lậu 解giải 脫thoát 門môn 故cố 。若nhược 空không 無vô 我ngã 二nhị 行hành 相tương/tướng 俱câu 。無vô 漏lậu 等đẳng 持trì 名danh 。空Không 三Tam 摩Ma 地Địa 。若nhược 無vô 常thường 苦khổ 因nhân 集tập 生sanh 緣duyên 。道đạo 如như 行hành 出xuất 十thập 行hành 相tương/tướng 俱câu 。無vô 漏lậu 等đẳng 持trì 名danh 。無Vô 願Nguyện 三Tam 摩Ma 地Địa 。若nhược 滅diệt 靜tĩnh 妙diệu 離ly 四tứ 行hành 相tương/tướng 俱câu 。無vô 漏lậu 等đẳng 持trì 名danh 。無Vô 相Tướng 三Tam 摩Ma 地Địa 。已dĩ 說thuyết 自tự 性tánh 當đương 說thuyết 所sở 以dĩ 。問vấn 何hà 故cố 名danh 等đẳng 持trì 。答đáp 平bình 等đẳng 持trì 心tâm 令linh 專chuyên 一nhất 境cảnh 。有hữu 所sở 成thành 辦biện 。故cố 名danh 等đẳng 持trì 廣quảng 說thuyết 此thử 三tam 如như 餘dư 處xứ 辯biện 。四tứ 沙Sa 門Môn 果Quả 者giả 。一nhất 預dự 流lưu 果quả 。二nhị 一nhất 來lai 果quả 。三tam 不bất 還hoàn 果quả 。四tứ 阿A 羅La 漢Hán 果Quả 。此thử 四tứ 各các 以dĩ 二nhị 法pháp 為vi 性tánh 。一nhất 無vô 為vi 二nhị 有hữu 為vi 。無vô 為vi 果quả 者giả 。謂vị 預dự 流lưu 果quả 以dĩ 三tam 界giới 見kiến 所sở 斷đoạn 。斷đoạn 擇trạch 滅diệt 為vi 性tánh 。一nhất 來lai 果quả 以dĩ 三tam 界giới 見kiến 所sở 斷đoạn 斷đoạn 及cập 欲dục 界giới 修tu 所sở 斷đoạn 前tiền 六lục 品phẩm 斷đoạn 擇trạch 滅diệt 為vi 性tánh 。不bất 還hoàn 果quả 以dĩ 三tam 界giới 見kiến 所sở 斷đoạn 。及cập 欲dục 界giới 修tu 所sở 斷đoạn 斷đoạn 擇trạch 滅diệt 為vi 性tánh 。阿A 羅La 漢Hán 果Quả 。以dĩ 三tam 界giới 見kiến 修tu 所sở 斷đoạn 斷đoạn 擇trạch 滅diệt 為vi 性tánh 。有hữu 為vi 果quả 者giả 。隨tùy 其kỳ 所sở 應ứng 。皆giai 以dĩ 無vô 漏lậu 五ngũ 蘊uẩn 為vi 性tánh 。已dĩ 說thuyết 自tự 性tánh 當đương 說thuyết 所sở 以dĩ 。問vấn 何hà 故cố 名danh 沙Sa 門Môn 果quả 。答đáp 無vô 倒đảo 勇dũng 勵lệ 息tức 除trừ 染nhiễm 法pháp 。名danh 曰viết 沙Sa 門Môn 。是thị 諸chư 沙Sa 門Môn 。所sở 引dẫn 所sở 證chứng 名danh 沙Sa 門Môn 果quả 。此thử 亦diệc 如như 餘dư 處xứ 廣quảng 說thuyết 。

五ngũ 通thông 者giả 。一nhất 神thần 境cảnh 智trí 通thông 。二nhị 天thiên 眼nhãn 智trí 通thông 。三tam 天thiên 耳nhĩ 智trí 通thông 。四tứ 他tha 心tâm 智trí 通thông 。五ngũ 宿túc 住trụ 隨tùy 念niệm 智trí 通thông 。此thử 五ngũ 皆giai 以dĩ 慧tuệ 為vi 自tự 性tánh 。已dĩ 說thuyết 自tự 性tánh 當đương 說thuyết 所sở 以dĩ 。問vấn 何hà 故cố 名danh 通thông 。答đáp 於ư 自tự 所sở 緣duyên 無vô 倒đảo 了liễu 達đạt 。妙diệu 用dụng 無vô 礙ngại 故cố 名danh 為vi 通thông 。界giới 者giả 四tứ 唯duy 色sắc 界giới 繫hệ 。他tha 心tâm 智trí 通thông 色sắc 界giới 繫hệ 及cập 不bất 繫hệ 。地địa 者giả 。在tại 四tứ 靜tĩnh 慮lự 根căn 本bổn 地địa 。非phi 近cận 分phần/phân 非phi 無vô 色sắc 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。若nhược 地địa 有hữu 五ngũ 通thông 所sở 依y 殊thù 。勝thắng 三tam 摩ma 地địa 。彼bỉ 地địa 有hữu 五ngũ 通thông 。近cận 分phần/phân 無vô 色sắc 無vô 五ngũ 通thông 所sở 依y 殊thù 。勝thắng 三tam 摩ma 地địa 。是thị 故cố 於ư 彼bỉ 。無vô 此thử 諸chư 通thông 。有hữu 說thuyết 。若nhược 地địa 奢xa 摩ma 他tha 。毘Tỳ 鉢Bát 舍Xá 那Na 。平bình 等đẳng 攝nhiếp 受thọ 。彼bỉ 地địa 有hữu 五ngũ 通thông 。近cận 分phần/phân 無vô 色sắc 隨tùy 一nhất 闕khuyết 故cố 無vô 有hữu 五ngũ 通thông 。所sở 依y 者giả 。皆giai 依y 欲dục 色sắc 界giới 。行hành 相tương/tướng 者giả 。四tứ 種chủng 唯duy 不bất 明minh 了liễu 行hành 相tương/tướng 。他tha 心tâm 智trí 通thông 。若nhược 有hữu 漏lậu 亦diệc 不bất 明minh 了liễu 行hành 相tương/tướng 。若nhược 無vô 漏lậu 作tác 道đạo 四tứ 行hành 相tương/tướng 。所sở 緣duyên 者giả 。神thần 境cảnh 智trí 通thông 緣duyên 欲dục 色sắc 界giới 。或hoặc 四tứ 處xứ 或hoặc 二nhị 處xứ 。天thiên 眼nhãn 智trí 通thông 緣duyên 欲dục 色sắc 界giới 色sắc 處xứ 。天thiên 耳nhĩ 智trí 通thông 緣duyên 欲dục 色sắc 界giới 聲thanh 處xứ 。他tha 心tâm 智trí 通thông 。緣duyên 欲dục 色sắc 界giới 及cập 不bất 繫hệ 心tâm 心tâm 所sở 。宿túc 住trụ 智trí 通thông 緣duyên 欲dục 色sắc 界giới 五ngũ 蘊uẩn 。念niệm 住trụ 者giả 。前tiền 三tam 唯duy 身thân 念niệm 住trụ 。他tha 心tâm 智trí 通thông 是thị 三tam 念niệm 住trụ 除trừ 身thân 。宿túc 住trụ 智trí 通thông 唯duy 法pháp 念niệm 住trụ 。智trí 者giả 四tứ 種chủng 唯duy 世thế 俗tục 智trí 。他tha 心tâm 智trí 通thông 。若nhược 有hữu 漏lậu 是thị 世thế 俗tục 智trí 。他tha 心tâm 智trí 。若nhược 無vô 漏lậu 是thị 法pháp 智trí 類loại 智trí 道đạo 智trí 。他tha 心tâm 智trí 三tam 摩ma 地địa 俱câu 者giả 。四tứ 種chủng 非phi 三tam 摩ma 地địa 俱câu 。他tha 心tâm 智trí 通thông 若nhược 有hữu 漏lậu 。亦diệc 非phi 三tam 摩ma 地địa 俱câu 。若nhược 無vô 漏lậu 與dữ 道đạo 無Vô 願Nguyện 三Tam 摩Ma 地Địa 俱câu 。根căn 相tướng 應ưng 者giả 。依y 種chủng 類loại 說thuyết 三tam 根căn 相tướng 應ưng 。謂vị 樂nhạo/nhạc/lạc 根căn 喜hỷ 根căn 捨xả 根căn 。世thế 者giả 五ngũ 種chủng 皆giai 墮đọa 三tam 世thế 。前tiền 四tứ 過quá 去khứ 緣duyên 過quá 去khứ 。現hiện 在tại 緣duyên 現hiện 在tại 。未vị 來lai 若nhược 生sanh 緣duyên 未vị 來lai 。不bất 生sanh 緣duyên 三tam 世thế 。宿túc 住trụ 智trí 通thông 。過quá 去khứ 現hiện 在tại 緣duyên 過quá 去khứ 。未vị 來lai 緣duyên 三tam 世thế 。善thiện 等đẳng 者giả 。天thiên 眼nhãn 天thiên 耳nhĩ 通thông 。是thị 無vô 記ký 緣duyên 三tam 種chủng 。神thần 境cảnh 智trí 通thông 。是thị 善thiện 緣duyên 無vô 記ký 。餘dư 是thị 善thiện 緣duyên 三tam 種chủng 。欲dục 界giới 繫hệ 等đẳng 者giả 。四tứ 是thị 色sắc 界giới 繫hệ 。緣duyên 欲dục 色sắc 界giới 繫hệ 。他tha 心tâm 智trí 通thông 是thị 色sắc 界giới 繫hệ 及cập 不bất 繫hệ 。緣duyên 欲dục 色sắc 界giới 繫hệ 及cập 不bất 繫hệ 。學học 等đẳng 者giả 。四tứ 是thị 非phi 學học 非phi 無Vô 學Học 。緣duyên 非phi 學học 非phi 無Vô 學Học 。他tha 心tâm 智trí 通thông 。是thị 學học 無Vô 學Học 非phi 學học 非phi 無Vô 學Học 。緣duyên 學học 無Vô 學Học 非phi 學học 非phi 無Vô 學Học 見kiến 所sở 斷đoạn 等đẳng 者giả 。三tam 是thị 修tu 所sở 斷đoạn 。緣duyên 修tu 所sở 斷đoạn 。他tha 心tâm 智trí 通thông 是thị 修tu 所sở 斷đoạn 及cập 不bất 斷đoạn 。緣duyên 見kiến 修tu 所sở 斷đoạn 及cập 不bất 斷đoạn 。宿túc 住trụ 智trí 通thông 。是thị 修tu 所sở 斷đoạn 。緣duyên 見kiến 修tu 所sở 斷đoạn 。緣duyên 名danh 緣duyên 義nghĩa 者giả 。宿túc 住trụ 智trí 通thông 。通thông 緣duyên 名danh 義nghĩa 。餘dư 四tứ 唯duy 緣duyên 義nghĩa 。緣duyên 自tự 相tương 續tục 等đẳng 者giả 。他tha 心tâm 智trí 通thông 。唯duy 緣duyên 他tha 相tương 續tục 。餘dư 四tứ 通thông 緣duyên 自tự 他tha 相tương 續tục 及cập 非phi 相tướng 續tục 。加gia 行hành 離ly 染nhiễm 得đắc 者giả 。問vấn 此thử 五ngũ 通thông 為vi 加gia 行hành 得đắc 。為vi 離ly 染nhiễm 得đắc 。若nhược 加gia 行hành 得đắc 者giả 。智trí 蘊uẩn 所sở 說thuyết 云vân 何hà 通thông 。如như 說thuyết 若nhược 成thành 就tựu 現hiện 在tại 他tha 心tâm 智trí 。亦diệc 成thành 就tựu 過quá 去khứ 未vị 來lai 耶da 。答đáp 如như 是thị 。若nhược 離ly 染nhiễm 得đắc 者giả 。此thử 蘊uẩn 前tiền 說thuyết 云vân 何hà 通thông 。如như 說thuyết 以dĩ 無vô 間gian 道đạo 證chứng 神thần 境cảnh 智trí 通thông 時thời 。念niệm 住trụ 現hiện 在tại 修tu 一nhất 。未vị 來lai 修tu 四Tứ 等Đẳng 。非phi 起khởi 先tiên 得đắc 有hữu 未vị 來lai 修tu 。有hữu 說thuyết 。唯duy 加gia 行hành 得đắc 。問vấn 智trí 蘊uẩn 所sở 說thuyết 云vân 何hà 通thông 。答đáp 彼bỉ 文văn 應ưng 作tác 是thị 說thuyết 。若nhược 成thành 就tựu 現hiện 在tại 他tha 心tâm 智trí 。未vị 來lai 定định 成thành 就tựu 過quá 去khứ 。若nhược 已dĩ 滅diệt 不bất 失thất 則tắc 成thành 就tựu 。若nhược 未vị 已dĩ 滅diệt 或hoặc 已dĩ 滅diệt 而nhi 失thất 。則tắc 不bất 成thành 就tựu 。而nhi 不bất 說thuyết 者giả 言ngôn 。勢thế 所sở 引dẫn 總tổng 略lược 答đáp 故cố 。有hữu 說thuyết 。唯duy 離ly 染nhiễm 得đắc 。問vấn 此thử 前tiền 所sở 說thuyết 云vân 何hà 通thông 。答đáp 說thuyết 重trọng/trùng 調điều 練luyện 菩Bồ 提Đề 分Phần 法Pháp 。非phi 初sơ 得đắc 修tu 。

爾nhĩ 時thời 但đãn 令linh 先tiên 所sở 得đắc 者giả 轉chuyển 明minh 勝thắng 故cố 。如như 是thị 說thuyết 者giả 。皆giai 通thông 加gia 行hành 及cập 離ly 染nhiễm 得đắc 。此thử 蘊uẩn 但đãn 說thuyết 加gia 行hành 得đắc 者giả 。智trí 蘊uẩn 唯duy 說thuyết 離ly 染nhiễm 得đắc 者giả 。如như 是thị 便tiện 為vi 二nhị 說thuyết 善thiện 通thông 。有hữu 說thuyết 。於ư 彼bỉ 離ly 染nhiễm 得đắc 中trung 。有hữu 已dĩ 曾tằng 習tập 。有hữu 未vị 曾tằng 習tập 。智trí 蘊uẩn 說thuyết 已dĩ 曾tằng 習tập 。此thử 蘊uẩn 說thuyết 未vị 曾tằng 習tập 。如như 是thị 亦diệc 為vi 二nhị 說thuyết 善thiện 通thông 。離ly 染nhiễm 得đắc 者giả 。謂vị 初sơ 靜tĩnh 慮lự 。所sở 引dẫn 發phát 者giả 。離ly 欲dục 界giới 染nhiễm 時thời 得đắc 。乃nãi 至chí 第đệ 四tứ 靜tĩnh 慮lự 所sở 引dẫn 發phát 者giả 。離ly 第đệ 三tam 靜tĩnh 慮lự 染nhiễm 時thời 得đắc 。若nhược 諸chư 聖thánh 者giả 。及cập 後hậu 有hữu 異dị 生sanh 通thông 得đắc 曾tằng 習tập 未vị 曾tằng 習tập 。餘dư 唯duy 得đắc 曾tằng 習tập 。離ly 染nhiễm 得đắc 已dĩ 加gia 行hành 現hiện 前tiền 。佛Phật 不bất 加gia 行hành 。獨Độc 覺Giác 下hạ 加gia 行hành 。聲Thanh 聞Văn 或hoặc 中trung 或hoặc 上thượng 。又hựu 隨tùy 離ly 染nhiễm 解giải 脫thoát 道đạo 時thời 。所sở 修tu 得đắc 者giả 皆giai 離ly 染nhiễm 得đắc 。若nhược 於ư 餘dư 時thời 而nhi 修tu 得đắc 者giả 皆giai 加gia 行hành 得đắc 。何hà 處xứ 起khởi 者giả 。欲dục 色sắc 界giới 皆giai 得đắc 起khởi 。欲dục 界giới 中trung 唯duy 人nhân 天thiên 。人nhân 中trung 唯duy 三tam 洲châu 。通thông 男nam 女nữ 身thân 。異dị 生sanh 聖thánh 者giả 學học 與dữ 無Vô 學Học 皆giai 得đắc 現hiện 起khởi 。

問vấn 諸chư 通thông 為vi 無vô 間gian 道đạo 攝nhiếp 。為vi 解giải 脫thoát 道đạo 攝nhiếp 。若nhược 無vô 間gian 道đạo 攝nhiếp 者giả 。經kinh 所sở 說thuyết 云vân 何hà 通thông 。如như 說thuyết 分phần/phân 一nhất 為vi 多đa 合hợp 多đa 為vi 一nhất 。乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。非phi 無vô 間gian 道đạo 一nhất 剎sát 那na 中trung 。有hữu 如như 是thị 事sự 。若nhược 解giải 脫thoát 道đạo 攝nhiếp 者giả 。品phẩm 類loại 足túc 說thuyết 當đương 云vân 何hà 通thông 。如như 說thuyết 通thông 云vân 何hà 。謂vị 善thiện 慧tuệ 天thiên 眼nhãn 耳nhĩ 通thông 解giải 脫thoát 道đạo 。是thị 無vô 記ký 慧tuệ 云vân 何hà 名danh 通thông 。答đáp 諸chư 通thông 是thị 解giải 脫thoát 道Đạo 攝nhiếp 。如như 沙Sa 門Môn 果quả 解giải 脫thoát 道đạo 攝nhiếp 非phi 無vô 間gian 道đạo 。此thử 亦diệc 如như 是thị 。問vấn 品phẩm 類loại 足túc 說thuyết 當đương 云vân 何hà 通thông 。答đáp 彼bỉ 所sở 說thuyết 通thông 與dữ 此thử 說thuyết 異dị 。彼bỉ 說thuyết 善thiện 慧tuệ 皆giai 名danh 為vi 通thông 。以dĩ 說thuyết 一nhất 切thiết 法pháp 。皆giai 是thị 所sở 通thông 達đạt 故cố 。此thử 中trung 所sở 說thuyết 勝thắng 慧tuệ 名danh 通thông 。此thử 通thông 或hoặc 善thiện 或hoặc 是thị 無vô 記ký 。通thông 與dữ 善thiện 慧tuệ 得đắc 作tác 四tứ 句cú 。有hữu 通thông 非phi 善thiện 慧tuệ 。謂vị 天thiên 眼nhãn 耳nhĩ 通thông 。有hữu 善thiện 慧tuệ 非phi 通thông 。謂vị 除trừ 通thông 餘dư 善thiện 慧tuệ 。有hữu 俱câu 是thị 。謂vị 餘dư 四tứ 通thông 。有hữu 俱câu 非phi 。謂vị 除trừ 前tiền 相tương/tướng 。

問vấn 此thử 五ngũ 通thông 為vi 如như 說thuyết 而nhi 生sanh 為vi 不bất 爾nhĩ 。有hữu 作tác 是thị 說thuyết 。如như 說thuyết 而nhi 生sanh 。謂vị 先tiên 起khởi 神thần 境cảnh 智trí 通thông 故cố 佛Phật 前tiền 說thuyết 。乃nãi 至chí 後hậu 起khởi 宿túc 住trụ 智trí 通thông 故cố 佛Phật 後hậu 說thuyết 。謂vị 彼bỉ 聞văn 色sắc 界giới 天thiên 而nhi 不bất 能năng 往vãng 故cố 。先tiên 起khởi 神thần 境cảnh 通thông 往vãng 。而nhi 不bất 能năng 見kiến 其kỳ 色sắc 故cố 。次thứ 起khởi 天thiên 眼nhãn 通thông 見kiến 而nhi 不bất 能năng 聞văn 其kỳ 語ngữ 故cố 。次thứ 起khởi 天thiên 耳nhĩ 通thông 聞văn 而nhi 不bất 能năng 知tri 其kỳ 心tâm 故cố 。次thứ 起khởi 他tha 心tâm 通thông 知tri 彼bỉ 心tâm 已dĩ 。未vị 知tri 宿túc 世thế 曾tằng 相tương 遇ngộ 不bất 故cố 。後hậu 起khởi 宿túc 住trụ 通thông 。世Thế 尊Tôn 依y 此thử 次thứ 第đệ 而nhi 說thuyết 。如như 是thị 說thuyết 者giả 。次thứ 第đệ 無vô 定định 。謂vị 或hoặc 先tiên 起khởi 神thần 境cảnh 通thông 。乃nãi 至chí 或hoặc 先tiên 起khởi 宿túc 住trụ 通thông 。或hoặc 有hữu 唯duy 得đắc 神thần 境cảnh 通thông 。如như 天thiên 授thọ 等đẳng 。或hoặc 有hữu 唯duy 得đắc 天thiên 眼nhãn 通thông 。如như 善thiện 星tinh 等đẳng 。是thị 故cố 諸chư 通thông 無vô 順thuận 入nhập 逆nghịch 入nhập 。亦diệc 無vô 超siêu 越việt 次thứ 第đệ 。如như 諸chư 等đẳng 至chí 。或hoặc 如như 無vô 量lượng 解giải 脫thoát 勝thắng 處xứ 遍biến 處xứ 。

問vấn 修tu 起khởi 神thần 境cảnh 天thiên 眼nhãn 通thông 時thời 。俱câu 有hữu 光quang 明minh 此thử 有hữu 何hà 異dị 。答đáp 若nhược 修tu 神thần 境cảnh 所sở 引dẫn 光quang 明minh 。或hoặc 化hóa 所sở 為vi 。或hoặc 自tự 性tánh 有hữu 。若nhược 修tu 天thiên 眼nhãn 所sở 引dẫn 光quang 明minh 。非phi 化hóa 所sở 為vi 唯duy 自tự 性tánh 有hữu 。

說Thuyết 一Nhất 切Thiết 有Hữu 部Bộ 發Phát 智Trí 大Đại 毘Tỳ 婆Bà 沙Sa 論Luận 卷quyển 第đệ 一nhất 百bách 四tứ 十thập 一nhất