阿A 毘Tỳ 達Đạt 磨Ma 大Đại 毘Tỳ 婆Bà 沙Sa 論Luận
Quyển 100
五Ngũ 百Bách 大Đại 阿A 羅La 漢Hán 等Đẳng 造Tạo 唐Đường 玄Huyền 奘Tráng 譯Dịch
阿A 毘Tỳ 達Đạt 磨Ma 大Đại 毘Tỳ 婆Bà 沙Sa 論Luận 卷quyển 第đệ 一nhất 百bách
五ngũ 百bách 大đại 阿A 羅La 漢Hán 等đẳng 造tạo
三Tam 藏Tạng 法Pháp 師sư 玄huyền 奘tráng 奉phụng 。 詔chiếu 譯dịch 智trí 蘊uẩn 第đệ 三tam 中trung 他tha 心tâm 智trí 納nạp 息tức 第đệ 三tam 之chi 二nhị 。
諸chư 有hữu 情tình 類loại 。 有hữu 流lưu 轉chuyển 者giả 有hữu 還hoàn 滅diệt 者giả 。 流lưu 轉chuyển 者giả 謂vị 更cánh 受thọ 生sanh 。 還hoàn 滅diệt 者giả 謂vị 趣thú 涅Niết 槃Bàn 。 若nhược 諸chư 有hữu 情tình 。 生sanh 欲dục 色sắc 界giới 。 及cập 諸chư 異dị 生sanh 。 生sanh 無vô 色sắc 界giới 。 修tu 他tha 心tâm 智trí 者giả 。 於ư 彼bỉ 心tâm 心tâm 所sở 法pháp 。 由do 二nhị 事sự 故cố 。 得đắc 他Tha 心Tâm 智Trí 。 一nhất 者giả 能năng 緣duyên 。 二nhị 者giả 現hiện 起khởi 。 若nhược 諸chư 有hữu 情tình 。 已dĩ 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 及cập 諸chư 聖thánh 者giả 。 生sanh 無vô 色sắc 界giới 。 修tu 他tha 心tâm 智trí 者giả 。 於ư 彼bỉ 心tâm 心tâm 所sở 法pháp 。 由do 一nhất 事sự 故cố 。 得đắc 他Tha 心Tâm 智Trí 。 謂vị 但đãn 能năng 緣duyên 。 不bất 能năng 現hiện 起khởi 。 問vấn 若nhược 諸chư 聖thánh 者giả 。 生sanh 無vô 色sắc 界giới 。 能năng 修tu 下hạ 地địa 他tha 心tâm 智trí 不phủ 。 有hữu 說thuyết 不bất 修tu 。 以dĩ 彼bỉ 畢tất 竟cánh 無vô 起khởi 義nghĩa 故cố 。 評bình 曰viết 。 應ưng 作tác 是thị 說thuyết 。 雖tuy 必tất 不bất 起khởi 而nhi 彼bỉ 得đắc 修tu 。 生sanh 上thượng 能năng 修tu 下hạ 無vô 漏lậu 故cố 。 如như 法Pháp 智trí 品phẩm 不bất 違vi 理lý 故cố 。 異dị 生sanh 生sanh 彼bỉ 無vô 修tu 此thử 義nghĩa 。
或hoặc 有hữu 心tâm 心tâm 所sở 法pháp 。 是thị 佛Phật 他tha 心tâm 智trí 境cảnh 非phi 。 獨Độc 覺Giác 聲Thanh 聞Văn 。 或hoặc 有hữu 心tâm 心tâm 所sở 法pháp 。 是thị 佛Phật 獨Độc 覺Giác 他tha 心tâm 智trí 境cảnh 。 非phi 諸chư 聲Thanh 聞Văn 。 或hoặc 有hữu 心tâm 心tâm 所sở 法pháp 。 是thị 佛Phật 獨Độc 覺Giác 聲Thanh 聞Văn 。 他tha 心tâm 智trí 境cảnh 。 如như 契Khế 經Kinh 說thuyết 。 苾Bật 芻Sô 當đương 知tri 。 大đại 雪Tuyết 山Sơn 中trung 有hữu 如như 是thị 處xứ 獼mi 猴hầu 與dữ 人nhân 俱câu 不bất 能năng 行hành 。 有hữu 如như 是thị 處xứ 。 獼mi 猴hầu 能năng 行hành 。 人nhân 不bất 能năng 行hành 。 有hữu 如như 是thị 處xứ 獼mi 猴hầu 與dữ 人nhân 二nhị 俱câu 能năng 行hành 。 此thử 契Khế 經Kinh 中trung 大đại 雪Tuyết 山Sơn 者giả 。 顯hiển 所sở 知tri 法pháp 。 如như 是thị 處xứ 者giả 。 顯hiển 在tại 見kiến 道đạo 十thập 五ngũ 剎sát 那na 。 獼mi 猴hầu 顯hiển 獨Độc 覺Giác 。 人nhân 顯hiển 聲Thanh 聞Văn 。 能năng 行hành 不bất 能năng 行hành 顯hiển 諸chư 他tha 心tâm 智trí 。 然nhiên 他tha 心tâm 智trí 能năng 知tri 同đồng 類loại 心tâm 心tâm 所sở 法pháp 。 非phi 不bất 同đồng 類loại 。 謂vị 有hữu 漏lậu 者giả 知tri 有hữu 漏lậu 。 無vô 漏lậu 者giả 知tri 無vô 漏lậu 。 曾tằng 得đắc 者giả 知tri 曾tằng 得đắc 。 未vị 曾tằng 得đắc 者giả 知tri 未vị 曾tằng 得đắc 。 法pháp 智trí 品phẩm 者giả 知tri 法pháp 智trí 品phẩm 。 類loại 智trí 品phẩm 者giả 知tri 類loại 智trí 品phẩm 。 聲Thanh 聞Văn 他tha 心tâm 智trí 於ư 見kiến 道đạo 唯duy 能năng 知tri 二nhị 剎sát 那na 心tâm 。 獨Độc 覺Giác 他tha 心tâm 智trí 於ư 見kiến 道đạo 唯duy 能năng 知tri 三tam 剎sát 那na 心tâm 。 佛Phật 他tha 心tâm 智trí 於ư 見kiến 道đạo 次thứ 第đệ 能năng 知tri 十thập 五ngũ 剎sát 那na 心tâm 。
所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 佛Phật 他tha 心tâm 智trí 。 不bất 由do 加gia 行hành 。 而nhi 現hiện 在tại 前tiền 。 獨Độc 覺Giác 他tha 心tâm 智trí 。 由do 下hạ 加gia 行hành 。 而nhi 得đắc 現hiện 前tiền 。 聲Thanh 聞Văn 他tha 心tâm 智trí 。 由do 中trung 加gia 行hành 或hoặc 上thượng 加gia 行hành 方phương 現hiện 前tiền 故cố 。 謂vị 修tu 觀quán 者giả 將tương 入nhập 見kiến 道đạo 。 聲Thanh 聞Văn 欲dục 知tri 彼bỉ 見kiến 道Đạo 心tâm 。 先tiên 修tu 法pháp 智trí 品phẩm 他tha 心tâm 智trí 加gia 行hành 。 彼bỉ 修tu 觀quán 者giả 既ký 入nhập 見kiến 道đạo 。 此thử 他tha 心tâm 智trí 加gia 行hành 已dĩ 滿mãn 。 便tiện 能năng 知tri 彼bỉ 二nhị 剎sát 那na 心tâm 。 謂vị 苦khổ 法pháp 智trí 忍nhẫn 。 及cập 苦khổ 法pháp 智trí 俱câu 心tâm 。 彼bỉ 修tu 觀quán 者giả 入nhập 類loại 智trí 品phẩm 。 聲Thanh 聞Văn 復phục 修tu 類loại 智trí 品phẩm 他tha 心tâm 智trí 加gia 行hành 。 經kinh 十thập 三tam 剎sát 那na 加gia 行hành 方phương 滿mãn 。 乃nãi 能năng 知tri 彼bỉ 第đệ 十thập 六lục 心tâm 。 謂vị 本bổn 欲dục 知tri 第đệ 三tam 心tâm 。 今kim 乃nãi 知tri 彼bỉ 第đệ 十thập 六lục 心tâm 。 是thị 故cố 聲Thanh 聞Văn 。 他tha 心tâm 智trí 唯duy 知tri 見kiến 道đạo 初sơ 二nhị 心tâm 。 若nhược 修tu 觀quán 者giả 將tương 入nhập 見kiến 道đạo 。 獨Độc 覺Giác 欲dục 知tri 彼bỉ 見kiến 道Đạo 心tâm 。 先tiên 修tu 法pháp 智trí 品phẩm 他tha 心tâm 智trí 加gia 行hành 。 彼bỉ 修tu 觀quán 者giả 既ký 入nhập 見kiến 道đạo 。 此thử 他tha 心tâm 智trí 加gia 行hành 已dĩ 滿mãn 。 便tiện 能năng 知tri 彼bỉ 二nhị 剎sát 那na 心tâm 。 謂vị 苦khổ 法pháp 智trí 忍nhẫn 及cập 苦khổ 法pháp 智trí 俱câu 心tâm 。 彼bỉ 修tu 觀quán 者giả 入nhập 類loại 智trí 品phẩm 。 獨Độc 覺Giác 復phục 修tu 類loại 智trí 品phẩm 他tha 心tâm 智trí 加gia 行hành 。 經kinh 五ngũ 剎sát 那na 加gia 行hành 方phương 滿mãn 。 乃nãi 知tri 彼bỉ 第đệ 八bát 心tâm 。 謂vị 本bổn 欲dục 知tri 彼bỉ 第đệ 三tam 心tâm 。 今kim 乃nãi 知tri 彼bỉ 集tập 類loại 智trí 俱câu 心tâm 。 有hữu 說thuyết 。 知tri 彼bỉ 第đệ 十thập 五ngũ 心tâm 。 經kinh 十thập 二nhị 剎sát 那na 加gia 行hành 滿mãn 故cố 。 有hữu 說thuyết 。 獨Độc 覺Giác 能năng 知tri 四tứ 心tâm 。 謂vị 知tri 初sơ 二nhị 及cập 第đệ 八bát 第đệ 十thập 四tứ 心tâm 。 有hữu 餘dư 師sư 說thuyết 。 能năng 知tri 初sơ 二nhị 及cập 第đệ 十thập 一nhất 第đệ 十thập 二nhị 心tâm 。 即tức 滅diệt 類loại 智trí 忍nhẫn 及cập 滅diệt 類loại 智trí 俱câu 心tâm 。 佛Phật 他tha 心tâm 智trí 不bất 由do 加gia 行hành 故cố 。 具cụ 知tri 彼bỉ 見kiến 道đạo 十thập 五ngũ 剎sát 那na 心tâm 。
佛Phật 智trí 於ư 三tam 道đạo 皆giai 能năng 知tri 。 自tự 相tướng 共cộng 相tướng 。 獨Độc 覺Giác 智trí 於ư 獨Độc 覺Giác 聲Thanh 聞Văn 道đạo 。 能năng 知tri 自tự 相tướng 共cộng 相tướng 。 於ư 佛Phật 道Đạo 能năng 知tri 共cộng 相tương 非phi 自tự 相tương/tướng 。 聲Thanh 聞Văn 智trí 於ư 聲Thanh 聞Văn 道đạo 能năng 知tri 。 自tự 相tướng 共cộng 相tướng 。 於ư 佛Phật 獨Độc 覺Giác 道đạo 能năng 知tri 共cộng 相tương 非phi 自tự 相tương/tướng 。 問vấn 聲Thanh 聞Văn 入nhập 現hiện 觀quán 時thời 。 於ư 佛Phật 獨Độc 覺Giác 道đạo 能năng 現hiện 觀quán 不bất 設thiết 爾nhĩ 何hà 失thất 。 若nhược 能năng 現hiện 觀quán 。 云vân 何hà 聲Thanh 聞Văn 他tha 心tâm 智trí 不bất 能năng 知tri 佛Phật 。 及cập 獨Độc 覺Giác 心tâm 。 若nhược 不bất 能năng 現hiện 觀quán 。 云vân 何hà 亦diệc 得đắc 緣duyên 彼bỉ 證chứng 淨tịnh 。 又hựu 應ưng 現hiện 觀quán 時thời 不bất 遍biến 觀quán 道Đạo 諦Đế 。 答đáp 應ưng 作tác 是thị 說thuyết 。 聲Thanh 聞Văn 入nhập 現hiện 觀quán 時thời 。 於ư 佛Phật 獨Độc 覺Giác 道đạo 亦diệc 能năng 現hiện 觀quán 。 問vấn 若nhược 爾nhĩ 云vân 何hà 。 聲Thanh 聞Văn 他tha 心tâm 智trí 不bất 能năng 知tri 佛Phật 。 及cập 獨Độc 覺Giác 心tâm 。 答đáp 入nhập 現hiện 觀quán 時thời 知tri 彼bỉ 共cộng 相tương 非phi 自tự 相tương/tướng 故cố 。 能năng 現hiện 觀quán 他tha 心tâm 智trí 唯duy 知tri 自tự 相tương/tướng 故cố 。 彼bỉ 他tha 心tâm 智trí 。 不bất 知tri 佛Phật 及cập 獨Độc 覺Giác 心tâm 。
問vấn 一nhất 有hữu 情tình 相tương 續tục 。 中trung 所sở 有hữu 他tha 心tâm 智trí 。 能năng 知tri 一nhất 切thiết 。 有hữu 情tình 隨tùy 其kỳ 所sở 應ứng 。 心tâm 心tâm 所sở 法pháp 。 此thử 智trí 於ư 彼bỉ 為vi 知tri 總tổng 物vật 類loại 。 為vi 知tri 別biệt 剎sát 那na 。 設thiết 爾nhĩ 何hà 失thất 。 若nhược 知tri 總tổng 物vật 類loại 非phi 別biệt 剎sát 那na 者giả 。 於ư 別biệt 剎sát 那na 。 云vân 何hà 能năng 知tri 。 若nhược 知tri 別biệt 剎sát 那na 者giả 。 云vân 何hà 此thử 智trí 所sở 依y 非phi 多đa 。 謂vị 我ngã 他tha 心tâm 智trí 聚tụ 。 有hữu 二nhị 十thập 一nhất 法pháp 緣duyên 一nhất 有hữu 情tình 一nhất 剎sát 那na 受thọ 。 如như 一nhất 剎sát 那na 受thọ 。 一nhất 切thiết 剎sát 那na 受thọ 亦diệc 爾nhĩ 。 如như 受thọ 剎sát 那na 。 無vô 量lượng 無vô 邊biên 。 諸chư 餘dư 一nhất 切thiết 。 心tâm 心tâm 所sở 法pháp 。 剎sát 那na 亦diệc 爾nhĩ 。 如như 一nhất 有hữu 情tình 。 心tâm 心tâm 所sở 法pháp 。 剎sát 那na 無vô 量lượng 無vô 邊biên 。 諸chư 餘dư 一nhất 切thiết 。 有hữu 情tình 心tâm 心tâm 所sở 法pháp 。 剎sát 那na 亦diệc 爾nhĩ 。 如như 是thị 我ngã 心tâm 心tâm 所sở 法pháp 則tắc 為vi 多đa 。 餘dư 一nhất 切thiết 有hữu 情tình 。 由do 智trí 多đa 故cố 所sở 依y 亦diệc 多đa 。 有hữu 作tác 是thị 說thuyết 。 知tri 總tổng 物vật 類loại 非phi 別biệt 剎sát 那na 。 問vấn 若nhược 爾nhĩ 於ư 別biệt 剎sát 那na 。 云vân 何hà 能năng 知tri 。 答đáp 無vô 有hữu 是thị 處xứ 。 然nhiên 為vi 分phân 別biệt 。 假giả 使sử 能năng 知tri 物vật 類loại 智trí 盡tận 。 於ư 餘dư 剎sát 那na 不bất 復phục 欲dục 知tri 。 設thiết 復phục 欲dục 知tri 。 亦diệc 不bất 能năng 知tri 。 智trí 若nhược 未vị 盡tận 欲dục 知tri 即tức 知tri 。 又hựu 物vật 類loại 智trí 於ư 諸chư 剎sát 那na 不bất 欲dục 別biệt 知tri 。 設thiết 欲dục 別biệt 知tri 。 亦diệc 不bất 能năng 知tri 。 諸chư 欲dục 知tri 者giả 唯duy 於ư 物vật 類loại 。
復phục 有hữu 說thuyết 者giả 。 知tri 別biệt 剎sát 那na 。 問vấn 若nhược 爾nhĩ 云vân 何hà 。 此thử 智trí 所sở 依y 非phi 多đa 。 答đáp 無vô 如như 是thị 失thất 。 此thử 彼bỉ 等đẳng 故cố 。 如như 我ngã 他tha 心tâm 智trí 聚tụ 二nhị 十thập 一nhất 法pháp 。 有hữu 無vô 量lượng 無vô 邊biên 剎sát 那na 。 於ư 餘dư 一nhất 切thiết 。 有hữu 情tình 一nhất 切thiết 。 心tâm 心tâm 所sở 法pháp 。 一nhất 一nhất 剎sát 那na 別biệt 別biệt 能năng 緣duyên 。 如như 是thị 諸chư 餘dư 一nhất 切thiết 。 有hữu 情tình 他tha 心tâm 智trí 聚tụ 。 亦diệc 各các 有hữu 無vô 量lượng 。 無vô 邊biên 剎sát 那na 。 於ư 餘dư 一nhất 切thiết 。 有hữu 情tình 一nhất 切thiết 。 心tâm 心tâm 所sở 法pháp 。 一nhất 一nhất 剎sát 那na 別biệt 別biệt 能năng 緣duyên 。 故cố 智trí 所sở 依y 無vô 偏thiên 多đa 失thất 。 評bình 曰viết 。 應ưng 知tri 此thử 中trung 後hậu 說thuyết 為vi 善thiện 。 心tâm 心tâm 所sở 法pháp 。 所sở 緣duyên 定định 故cố 。
問vấn 諸chư 他tha 心tâm 智trí 。 為vi 能năng 通thông 緣duyên 三tam 世thế 。 為vi 但đãn 緣duyên 現hiện 在tại 耶da 。 答đáp 諸chư 他tha 心tâm 智trí 但đãn 緣duyên 現hiện 在tại 。 問vấn 若nhược 爾nhĩ 論luận 說thuyết 當đương 云vân 何hà 通thông 。 如như 說thuyết 過quá 去khứ 未vị 來lai 。 法pháp 九cửu 智trí 知tri 。 除trừ 滅diệt 智trí 。 答đáp 應ưng 作tác 是thị 說thuyết 。 過quá 去khứ 未vị 來lai 。 法pháp 八bát 智trí 知tri 。 除trừ 滅diệt 智trí 。 他tha 心tâm 智trí 現hiện 在tại 法pháp 九cửu 智trí 知tri 。 除trừ 滅diệt 智trí 。 而nhi 不bất 作tác 是thị 說thuyết 者giả 。 應ưng 知tri 有hữu 別biệt 意ý 趣thú 。 謂vị 彼bỉ 種chủng 類loại 九cửu 智trí 所sở 知tri 。 若nhược 在tại 過quá 去khứ 即tức 是thị 過quá 去khứ 他tha 心tâm 智trí 所sở 知tri 。 亦diệc 是thị 未vị 來lai 不bất 生sanh 法pháp 。 他tha 心tâm 智trí 所sở 知tri 。 若nhược 在tại 未vị 來lai 唯duy 是thị 未vị 來lai 他tha 心tâm 智trí 所sở 知tri 。 若nhược 在tại 現hiện 在tại 即tức 是thị 現hiện 在tại 他tha 心tâm 智trí 所sở 知tri 。 亦diệc 是thị 未vị 來lai 不bất 生sanh 法pháp 他tha 心tâm 智trí 所sở 知tri 。 依y 此thử 意ý 說thuyết 過quá 去khứ 未vị 來lai 。 法pháp 是thị 九cửu 智trí 所sở 知tri 。 不bất 說thuyết 過quá 去khứ 未vị 來lai 。 法pháp 是thị 現hiện 在tại 他tha 心tâm 智trí 所sở 知tri 。
復phục 有hữu 欲dục 令linh 他tha 心tâm 智trí 現hiện 在tại 前tiền 時thời 。 能năng 知tri 他tha 相tương 續tục 三tam 剎sát 那na 心tâm 。 謂vị 現hiện 在tại 前tiền 者giả 。 次thứ 前tiền 滅diệt 者giả 次thứ 後hậu 生sanh 者giả 。 論luận 依y 此thử 說thuyết 。 亦diệc 不bất 相tương 違vi 。 評bình 曰viết 。 彼bỉ 不bất 應ưng 作tác 是thị 說thuyết 。 以dĩ 他Tha 心Tâm 智Trí 。 唯duy 知tri 現hiện 在tại 他tha 心tâm 心tâm 所sở 。 非phi 餘dư 法pháp 故cố 。 問vấn 諸chư 他tha 心tâm 智trí 為vi 緣duyên 一nhất 物vật 。 為vi 緣duyên 俱câu 生sanh 心tâm 心tâm 所sở 聚tụ 。 設thiết 爾nhĩ 何hà 過quá 。 若nhược 緣duyên 一nhất 物vật 。 契Khế 經Kinh 所sở 說thuyết 。 當đương 云vân 何hà 通thông 。 如như 契Khế 經Kinh 說thuyết 。 於ư 有hữu 貪tham 心tâm 如như 實thật 知tri 此thử 是thị 有hữu 貪tham 心tâm 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 若nhược 於ư 一nhất 時thời 知tri 貪tham 及cập 心tâm 豈khởi 非phi 緣duyên 聚tụ 。 餘dư 經kinh 所sở 說thuyết 復phục 云vân 何hà 通thông 。 如như 世Thế 尊Tôn 說thuyết 。 我ngã 一nhất 作tác 意ý 遍biến 知tri 苾Bật 芻Sô 僧Tăng 諸chư 。 心tâm 之chi 所sở 念niệm 。 若nhược 緣duyên 聚tụ 者giả 。 云vân 何hà 他tha 心tâm 智trí 有hữu 三tam 念niệm 住trụ 別biệt 。 答đáp 應ưng 作tác 是thị 說thuyết 。 一nhất 剎sát 那na 頃khoảnh 。 他tha 心tâm 智trí 起khởi 但đãn 緣duyên 一nhất 物vật 。 問vấn 若nhược 爾nhĩ 契Khế 經Kinh 所sở 說thuyết 。 當đương 云vân 何hà 通thông 。 如như 說thuyết 。 於ư 有hữu 貪tham 心tâm 如như 實thật 知tri 此thử 是thị 有hữu 貪tham 心tâm 耶da 。 答đáp 有hữu 貪tham 心tâm 者giả 。 謂vị 貪tham 相tương 應ứng 心tâm 。 然nhiên 知tri 貪tham 時thời 不bất 即tức 知tri 心tâm 。 若nhược 知tri 心tâm 時thời 不bất 復phục 知tri 貪tham 。 如như 觀quán 有hữu 垢cấu 衣y 。 若nhược 觀quán 垢cấu 時thời 則tắc 不bất 觀quán 衣y 。 若nhược 觀quán 衣y 時thời 不bất 復phục 觀quán 垢cấu 。 此thử 亦diệc 如như 是thị 。 故cố 不bất 相tương 違vi 。 問vấn 若nhược 爾nhĩ 餘dư 經kinh 所sở 說thuyết 復phục 云vân 何hà 通thông 。 如như 世Thế 尊Tôn 說thuyết 。 我ngã 一nhất 作tác 意ý 遍biến 知tri 苾Bật 芻Sô 僧Tăng 諸chư 心tâm 之chi 所sở 念niệm 耶da 。 答đáp 彼bỉ 經kinh 不bất 說thuyết 他tha 心tâm 智trí 但đãn 說thuyết 比tỉ 智trí 。 謂vị 佛Phật 先tiên 以dĩ 一nhất 他tha 心tâm 智trí 觀quán 一nhất 苾Bật 芻Sô 。 心tâm 所sở 念niệm 已dĩ 。 後hậu 以dĩ 比tỉ 智trí 總tổng 觀quán 苾Bật 芻Sô 僧Tăng 諸chư 。 心tâm 之chi 所sở 念niệm 。 知tri 彼bỉ 皆giai 住trụ 寂tịch 靜tĩnh 正chánh 行hạnh 。 有hữu 作tác 是thị 說thuyết 。 此thử 非phi 他tha 心tâm 智trí 。 亦diệc 非phi 比tỉ 智trí 。 乃nãi 是thị 願nguyện 智trí 。 總tổng 知tri 苾Bật 芻Sô 諸chư 心tâm 所sở 念niệm 。
復phục 有hữu 說thuyết 者giả 。 此thử 非phi 他tha 心tâm 智trí 。 亦diệc 非phi 比tỉ 智trí 及cập 願nguyện 智trí 。 然nhiên 世Thế 尊Tôn 盡tận 智trí 現hiện 在tại 前tiền 時thời 得đắc 。 欲dục 界giới 如như 是thị 種chủng 類loại 。 未vị 曾tằng 得đắc 無vô 覆phú 無vô 記ký 。 心tâm 心tâm 所sở 法pháp 。 不bất 入nhập 靜tĩnh 慮lự 亦diệc 不bất 起khởi 通thông 。 一nhất 作tác 意ý 時thời 由do 此thử 則tắc 能năng 遍biến 知tri 苾Bật 芻Sô 僧Tăng 諸chư 。 心tâm 之chi 所sở 念niệm 。 有hữu 說thuyết 。 此thử 是thị 欲dục 界giới 善thiện 心tâm 盡tận 智trí 時thời 得đắc 。 謂vị 勝thắng 思tư 慧tuệ 。 有hữu 餘dư 師sư 說thuyết 。 諸chư 他tha 心tâm 智trí 能năng 緣duyên 俱câu 生sanh 心tâm 心tâm 所sở 聚tụ 。 問vấn 若nhược 爾nhĩ 云vân 何hà 。 他tha 心tâm 智trí 有hữu 三tam 念niệm 住trụ 別biệt 。 答đáp 初sơ 引dẫn 發phát 時thời 有hữu 三tam 念niệm 住trụ 。 後hậu 成thành 滿mãn 時thời 總tổng 緣duyên 俱câu 起khởi 。 心tâm 心tâm 所sở 法pháp 。 作tác 雜tạp 緣duyên 法pháp 念niệm 住trụ 。 評bình 曰viết 。 一nhất 切thiết 他tha 心tâm 智trí 。 一nhất 剎sát 那na 頃khoảnh 。 但đãn 緣duyên 一nhất 法pháp 。 唯duy 緣duyên 實thật 物vật 。 唯duy 觀quán 自tự 相tương/tướng 。 唯duy 觀quán 現hiện 在tại 時thời 。 唯duy 觀quán 他tha 相tương 續tục 。 唯duy 觀quán 心tâm 心tâm 所sở 。 不bất 在tại 見kiến 道đạo 。 非phi 空không 無Vô 相Tướng 三Tam 摩Ma 地Địa 俱câu 。 亦diệc 非phi 盡tận 智trí 無vô 生sanh 智trí 攝nhiếp 。 無vô 間gian 道đạo 中trung 不bất 修tu 不bất 起khởi 是thị 容dung 豫dự 道đạo 種chủng 類loại 攝nhiếp 故cố 。
云vân 何hà 宿túc 住trụ 隨tùy 念niệm 智trí 。 答đáp 若nhược 智trí 修tu 所sở 成thành 是thị 修tu 果quả 依y 止chỉ 修tu 已dĩ 得đắc 不bất 失thất 。 能năng 現hiện 憶ức 知tri 。 諸chư 宿túc 住trụ 事sự 。 種chủng 種chủng 相tướng 狀trạng 及cập 所sở 言ngôn 說thuyết 。 是thị 謂vị 宿túc 住trụ 隨tùy 念niệm 智trí 。 此thử 中trung 若nhược 智trí 修tu 所sở 成thành 者giả 。 謂vị 修tu 所sở 成thành 慧tuệ 。 為vi 自tự 性tánh 故cố 。 是thị 修tu 果quả 者giả 。 謂vị 是thị 四tứ 支chi 五ngũ 支chi 靜tĩnh 慮lự 果quả 故cố 。 依y 止chỉ 修tu 者giả 。 謂vị 依y 數số 習tập 而nhi 成thành 就tựu 故cố 。 已dĩ 得đắc 不bất 失thất 者giả 。 已dĩ 證chứng 得đắc 不bất 捨xả 故cố 。 問vấn 何hà 故cố 不bất 說thuyết 未vị 得đắc 已dĩ 失thất 。 答đáp 應ưng 說thuyết 而nhi 不bất 說thuyết 者giả 。 當đương 知tri 此thử 義nghĩa 有hữu 餘dư 。
復phục 次thứ 若nhược 由do 此thử 智trí 說thuyết 名danh 成thành 就tựu 宿túc 住trụ 通thông 者giả 。 此thử 中trung 說thuyết 之chi 。 未vị 得đắc 已dĩ 失thất 。 諸chư 宿túc 住trụ 智trí 無vô 如như 是thị 義nghĩa 。 是thị 故cố 不bất 說thuyết 。 能năng 現hiện 憶ức 知tri 諸chư 宿túc 住trụ 事sự 者giả 。 謂vị 此thử 智trí 能năng 明minh 了liễu 憶ức 知tri 。 過quá 去khứ 生sanh 中trung 。 欲dục 色sắc 界giới 自tự 他tha 相tương 續tục 等đẳng 事sự 。 種chủng 種chủng 相tướng 狀trạng 及cập 所sở 言ngôn 說thuyết 者giả 。 謂vị 生sanh 本bổn 死tử 有hữu 名danh 種chủng 種chủng 相tướng 狀trạng 。 可khả 顯hiển 示thị 彼bỉ 相tướng 狀trạng 別biệt 故cố 。 中trung 有hữu 名danh 所sở 言ngôn 說thuyết 。 中trung 有hữu 微vi 細tế 但đãn 可khả 言ngôn 說thuyết 。 不bất 可khả 示thị 其kỳ 相tướng 狀trạng 別biệt 故cố 。 有hữu 作tác 是thị 說thuyết 。 中trung 有hữu 名danh 種chủng 種chủng 相tướng 狀trạng 。 似tự 本bổn 有hữu 故cố 。 生sanh 本bổn 死tử 有hữu 名danh 所sở 言ngôn 說thuyết 。 可khả 說thuyết 彼bỉ 為vi 剎sát 帝đế 利lợi 。 等đẳng 種chủng 姓tánh 別biệt 故cố 。 又hựu 本bổn 有hữu 時thời 能năng 起khởi 種chủng 種chủng 言ngôn 論luận 事sự 故cố 。
復phục 有hữu 說thuyết 者giả 。 種chủng 種chủng 相tướng 狀trạng 者giả 。 略lược 顯hiển 前tiền 生sanh 事sự 。 及cập 所sở 言ngôn 說thuyết 。 者giả 廣quảng 顯hiển 前tiền 生sanh 事sự 。 有hữu 餘dư 師sư 說thuyết 。 種chủng 種chủng 相tướng 狀trạng 者giả 。 顯hiển 過quá 去khứ 世thế 所sở 詮thuyên 表biểu 事sự 。 及cập 所sở 言ngôn 說thuyết 。 者giả 顯hiển 過quá 去khứ 世thế 能năng 詮thuyên 表biểu 事sự 。 如như 契Khế 經Kinh 說thuyết 。
佛Phật 告cáo 阿A 難Nan 。
若nhược 有hữu 相tướng 狀trạng 及cập 有hữu 言ngôn 說thuyết 可khả 施thi 設thiết 。 有hữu 色sắc 身thân 名danh 身thân 。 若nhược 無vô 相tướng 狀trạng 及cập 無vô 言ngôn 說thuyết 可khả 施thi 設thiết 。 有hữu 增tăng 語ngữ 觸xúc 有hữu 對đối 觸xúc 不phủ 。 阿A 難Nan 白bạch 佛Phật 。 不phủ 也dã 。 世Thế 尊Tôn 此thử 中trung 內nội 六lục 處xứ 名danh 相tướng 狀trạng 。 外ngoại 六lục 處xứ 名danh 言ngôn 說thuyết 。 有hữu 作tác 是thị 說thuyết 。 外ngoại 六lục 處xứ 名danh 相tướng 狀trạng 。 內nội 六lục 處xứ 名danh 言ngôn 說thuyết 。
所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 依y 內nội 六lục 處xứ 可khả 說thuyết 六lục 識thức 及cập 觸xúc 言ngôn 故cố 。 謂vị 說thuyết 名danh 眼nhãn 識thức 眼nhãn 觸xúc 乃nãi 至chí 意ý 識thức 意ý 觸xúc 。 又hựu 契Khế 經Kinh 說thuyết 。 由do 如như 是thị 相tướng 狀trạng 。 入nhập 初sơ 靜tĩnh 慮lự 具cụ 足túc 住trụ 。 此thử 中trung 相tương/tướng 者giả 謂vị 加gia 行hành 相tương/tướng 。 狀trạng 者giả 謂vị 所sở 緣duyên 狀trạng 。 如như 論luận 所sở 說thuyết 。 除trừ 前tiền 相tương/tướng 者giả 相tương 謂vị 所sở 名danh 。 如như 伽già 他tha 說thuyết 。
若nhược 成thành 就tựu 八bát 智trí 。 十thập 六lục 行hành 相tương/tướng 者giả 。
如như 贍thiệm 部bộ 真chân 金kim 。 無vô 能năng 說thuyết 其kỳ 過quá 。
此thử 中trung 相tương/tướng 聲thanh 說thuyết 無vô 漏lậu 慧tuệ 。 應ưng 知tri 此thử 中trung 諸chư 宿túc 住trụ 事sự 。 種chủng 種chủng 相tướng 狀trạng 及cập 所sở 言ngôn 說thuyết 。 皆giai 顯hiển 宿túc 住trụ 隨tùy 念niệm 智trí 境cảnh 。 即tức 欲dục 色sắc 界giới 。 過quá 去khứ 生sanh 中trung 。 自tự 他tha 所sở 更cánh 有hữu 漏lậu 五ngũ 蘊uẩn 。
此thử 宿túc 住trụ 隨tùy 念niệm 智trí 。 或hoặc 應ưng 說thuyết 一nhất 。 謂vị 宿túc 住trụ 隨tùy 念niệm 。 智trí 通thông 明minh 力lực 。 或hoặc 應ưng 說thuyết 二nhị 。 謂vị 曾tằng 得đắc 未vị 曾tằng 得đắc 。 或hoặc 應ưng 說thuyết 三tam 。 謂vị 下hạ 中trung 上thượng 三tam 品phẩm 。 或hoặc 應ưng 說thuyết 四tứ 。 謂vị 四tứ 靜tĩnh 慮lự 果quả 。 或hoặc 應ưng 說thuyết 六lục 。 謂vị 曾tằng 得đắc 未vị 曾tằng 得đắc 。 各các 有hữu 三tam 品phẩm 。 或hoặc 應ưng 說thuyết 八bát 。 謂vị 四tứ 靜tĩnh 慮lự 果quả 各các 有hữu 曾tằng 。 得đắc 未vị 曾tằng 得đắc 。 或hoặc 應ưng 說thuyết 九cửu 。 謂vị 下hạ 下hạ 品phẩm 乃nãi 至chí 上thượng 上thượng 品phẩm 。 或hoặc 應ưng 說thuyết 十thập 二nhị 。 謂vị 四tứ 靜tĩnh 慮lự 果quả 各các 有hữu 三tam 品phẩm 。 或hoặc 應ưng 說thuyết 十thập 八bát 。 謂vị 曾tằng 得đắc 未vị 曾tằng 得đắc 。 各các 有hữu 九cửu 品phẩm 。 或hoặc 應ưng 說thuyết 二nhị 十thập 四tứ 。 謂vị 四tứ 靜tĩnh 慮lự 果quả 各các 有hữu 曾tằng 。 得đắc 未vị 曾tằng 得đắc 。 此thử 復phục 各các 有hữu 三tam 品phẩm 。 或hoặc 應ưng 說thuyết 三tam 十thập 六lục 。 謂vị 四tứ 靜tĩnh 慮lự 果quả 。 各các 有hữu 九cửu 品phẩm 。 或hoặc 應ưng 說thuyết 七thất 十thập 二nhị 。 謂vị 四tứ 靜tĩnh 慮lự 果quả 各các 有hữu 曾tằng 得đắc 未vị 曾tằng 得đắc 。 此thử 復phục 各các 有hữu 九cửu 品phẩm 。 若nhược 以dĩ 在tại 身thân 剎sát 那na 分phân 別biệt 應ưng 說thuyết 。 無vô 量lượng 無vô 邊biên 。 此thử 中trung 總tổng 說thuyết 一nhất 宿túc 住trụ 隨tùy 念niệm 智trí 。 問vấn 此thử 宿túc 住trụ 隨tùy 念niệm 。 智trí 以dĩ 何hà 為vi 自tự 性tánh 。 答đáp 以dĩ 慧tuệ 為vi 自tự 性tánh 。 是thị 謂vị 宿túc 住trụ 隨tùy 念niệm 智trí 自tự 性tánh 。 我ngã 物vật 自tự 體thể 相tướng 分phần/phân 本bổn 性tánh 。
已dĩ 說thuyết 自tự 性tánh 。 所sở 以dĩ 今kim 當đương 說thuyết 。 問vấn 何hà 故cố 名danh 宿túc 住trụ 隨tùy 念niệm 智trí 。 宿túc 住trụ 隨tùy 念niệm 。 智trí 是thị 何hà 義nghĩa 耶da 。 答đáp 諸chư 過quá 去khứ 生sanh 有hữu 漏lậu 五ngũ 蘊uẩn 名danh 為vi 宿túc 住trụ 。 隨tùy 念niệm 勢thế 力lực 而nhi 能năng 知tri 彼bỉ 。 故cố 名danh 宿túc 住trụ 隨tùy 念niệm 智trí 。 謂vị 此thử 聚tụ 中trung 雖tuy 有hữu 多đa 法pháp 。 而nhi 念niệm 力lực 增tăng 故cố 說thuyết 隨tùy 念niệm 。 如như 四tứ 念niệm 住trụ 雖tuy 慧tuệ 為vi 體thể 。 而nhi 念niệm 力lực 增tăng 故cố 名danh 念niệm 住trụ 。 如như 持trì 息tức 念niệm 雖tuy 慧tuệ 為vi 體thể 。 而nhi 念niệm 力lực 增tăng 名danh 持trì 息tức 念niệm 。 如như 本bổn 性tánh 念niệm 生sanh 智trí 。 雖tuy 慧tuệ 為vi 體thể 。 而nhi 念niệm 力lực 增tăng 名danh 本bổn 性tánh 念niệm 生sanh 智trí 。 如như 伏phục 除trừ 色sắc 想tưởng 雖tuy 慧tuệ 為vi 體thể 。 而nhi 想tưởng 力lực 增tăng 名danh 伏phục 除trừ 色sắc 想tưởng 。 此thử 亦diệc 如như 是thị 。 雖tuy 體thể 是thị 慧tuệ 。 而nhi 念niệm 力lực 增tăng 名danh 宿túc 住trụ 隨tùy 念niệm 智trí 。
此thử 宿túc 住trụ 隨tùy 念niệm 智trí 。 界giới 者giả 是thị 色sắc 界giới 。 問vấn 何hà 故cố 無vô 色sắc 界giới 無vô 宿túc 住trụ 隨tùy 念niệm 智trí 耶da 。 答đáp 非phi 田điền 器khí 故cố 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。
復phục 次thứ 宿túc 住trụ 隨tùy 念niệm 。 智trí 依y 色sắc 引dẫn 發phát 。 無vô 色sắc 界giới 無vô 色sắc 。 故cố 無vô 此thử 智trí 。 地địa 者giả 唯duy 在tại 四tứ 根căn 本bổn 靜tĩnh 慮lự 。 非phi 近cận 分phần/phân 無vô 色sắc 。 彼bỉ 地địa 不bất 能năng 發phát 五ngũ 通thông 故cố 。 問vấn 靜tĩnh 慮lự 中trung 間gian 。 諸chư 宿túc 住trụ 事sự 。 依y 何hà 地địa 智trí 能năng 隨tùy 念niệm 知tri 。 有hữu 作tác 是thị 說thuyết 。 初sơ 靜tĩnh 慮lự 上thượng 品phẩm 隨tùy 念niệm 智trí 能năng 知tri 。
復phục 有hữu 說thuyết 者giả 。 第đệ 二nhị 靜tĩnh 慮lự 下hạ 品phẩm 隨tùy 念niệm 智trí 能năng 知tri 。 評bình 曰viết 。 應ưng 作tác 是thị 說thuyết 。 初sơ 靜tĩnh 慮lự 三tam 品phẩm 隨tùy 念niệm 智trí 皆giai 能năng 知tri 。
所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 一nhất 地địa 攝nhiếp 故cố 。 所sở 依y 者giả 唯duy 依y 欲dục 色sắc 界giới 身thân 起khởi 。 行hành 相tương/tướng 者giả 作tác 不bất 明minh 了liễu 行hành 相tương/tướng 。 非phi 十thập 六lục 行hành 相tương/tướng 攝nhiếp 故cố 。 所sở 緣duyên 者giả 初sơ 靜tĩnh 慮lự 宿túc 住trụ 隨tùy 念niệm 智trí 。 緣duyên 欲dục 界giới 初sơ 靜tĩnh 慮lự 前tiền 際tế 有hữu 漏lậu 五ngũ 蘊uẩn 。 乃nãi 至chí 第đệ 四tứ 靜tĩnh 慮lự 宿túc 住trụ 隨tùy 念niệm 智trí 。 緣duyên 欲dục 界giới 四tứ 靜tĩnh 慮lự 前tiền 際tế 有hữu 漏lậu 五ngũ 蘊uẩn 。 此thử 智trí 不bất 能năng 緣duyên 無vô 色sắc 界giới 。 諸chư 宿túc 住trụ 事sự 。 彼bỉ 地địa 勝thắng 故cố 。 如như 初sơ 靜tĩnh 慮lự 宿túc 住trụ 隨tùy 念niệm 智trí 。 不bất 知tri 第đệ 二nhị 靜tĩnh 慮lự 以dĩ 上thượng 。 諸chư 宿túc 住trụ 事sự 。 乃nãi 至chí 第đệ 三tam 靜tĩnh 慮lự 宿túc 住trụ 隨tùy 念niệm 智trí 。 不bất 知tri 第đệ 四tứ 靜tĩnh 慮lự 以dĩ 上thượng 。 諸chư 宿túc 住trụ 事sự 。 是thị 故cố 第đệ 四tứ 。 靜tĩnh 慮lự 宿túc 住trụ 隨tùy 念niệm 智trí 。 不bất 知tri 無vô 色sắc 界giới 。 諸chư 宿túc 住trụ 事sự 。 問vấn 曾tằng 生sanh 欲dục 色sắc 界giới 所sở 起khởi 無vô 色sắc 界giới 。 諸chư 宿túc 住trụ 事sự 。 是thị 此thử 智trí 所sở 緣duyên 不phủ 。 答đáp 非phi 此thử 智trí 所sở 緣duyên 。 如như 不bất 知tri 果quả 。 因nhân 亦diệc 爾nhĩ 故cố 。 問vấn 若nhược 宿túc 住trụ 隨tùy 念niệm 智trí 。 不bất 能năng 知tri 無vô 色sắc 界giới 。 宿túc 住trụ 事sự 者giả 。 契Khế 經Kinh 所sở 說thuyết 。 當đương 云vân 何hà 通thông 。 如như 契Khế 經Kinh 說thuyết 。 世Thế 尊Tôn 於ư 過quá 去khứ 。 諸chư 宿túc 住trụ 事sự 。 若nhược 有hữu 色sắc 若nhược 無vô 色sắc 。 若nhược 有hữu 想tưởng 若nhược 無vô 想tưởng 。 種chủng 種chủng 相tướng 狀trạng 及cập 所sở 言ngôn 說thuyết 。 皆giai 能năng 憶ức 知tri 。 有hữu 作tác 是thị 說thuyết 。 若nhược 有hữu 色sắc 者giả 。 謂vị 欲dục 色sắc 界giới 生sanh 本bổn 死tử 有hữu 色sắc 相tướng 麁thô 故cố 。 若nhược 無vô 色sắc 者giả 。 謂vị 中trung 有hữu 位vị 色sắc 微vi 細tế 故cố 。 評bình 曰viết 。 彼bỉ 不bất 應ưng 作tác 是thị 說thuyết 。
所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 若nhược 作tác 是thị 說thuyết 。 聲Thanh 聞Văn 亦diệc 知tri 與dữ 佛Phật 何hà 異dị 。 而nhi 舍Xá 利Lợi 子Tử 以dĩ 此thử 讚tán 佛Phật 無vô 上thượng 德đức 耶da 。 應ưng 作tác 是thị 說thuyết 。 若nhược 有hữu 色sắc 者giả 。 謂vị 欲dục 色sắc 界giới 。 若nhược 無vô 色sắc 者giả 。 謂vị 無vô 色sắc 界giới 。 然nhiên 佛Phật 不bất 以dĩ 宿túc 住trụ 隨tùy 念niệm 。 智trí 憶ức 知tri 無vô 色sắc 界giới 。 諸chư 宿túc 住trụ 事sự 。 但đãn 以dĩ 比tỉ 智trí 知tri 無vô 色sắc 界giới 。 諸chư 宿túc 住trụ 事sự 。 問vấn 若nhược 爾nhĩ 外ngoại 道đạo 及cập 諸chư 聲Thanh 聞Văn 。 亦diệc 有hữu 比tỉ 智trí 與dữ 佛Phật 何hà 異dị 。 而nhi 舍Xá 利Lợi 子Tử 以dĩ 此thử 讚tán 佛Phật 無vô 上thượng 德đức 耶da 。 答đáp 應ưng 知tri 比tỉ 智trí 。 略lược 有hữu 三tam 種chủng 。 一nhất 外ngoại 道đạo 。 二nhị 聲Thanh 聞Văn 。 三tam 佛Phật 。 外ngoại 道đạo 欲dục 觀quán 。 諸chư 宿túc 住trụ 事sự 。 若nhược 觀quán 欲dục 色sắc 界giới 或hoặc 二nhị 萬vạn 劫kiếp 不bất 見kiến 。 或hoặc 四tứ 萬vạn 劫kiếp 不bất 見kiến 。 或hoặc 六lục 萬vạn 劫kiếp 不bất 見kiến 。 或hoặc 八bát 萬vạn 劫kiếp 不bất 見kiến 。 便tiện 謂vị 斷đoạn 滅diệt 。 聲Thanh 聞Văn 欲dục 觀quán 諸chư 宿túc 住trụ 事sự 。 若nhược 觀quán 欲dục 色sắc 界giới 二nhị 萬vạn 劫kiếp 不bất 見kiến 。 便tiện 謂vị 彼bỉ 生sanh 。 空Không 無Vô 邊Biên 處Xứ 。 而nhi 彼bỉ 或hoặc 生sanh 上thượng 地địa 壽thọ 量lượng 不bất 盡tận 而nhi 死tử 。 若nhược 觀quán 欲dục 色sắc 界giới 四tứ 萬vạn 劫kiếp 不bất 見kiến 。 便tiện 謂vị 彼bỉ 生sanh 。 識Thức 無Vô 邊Biên 處Xứ 。 而nhi 彼bỉ 或hoặc 再tái 生sanh 。 空Không 無Vô 邊Biên 處Xứ 。 或hoặc 生sanh 上thượng 地địa 壽thọ 量lượng 不bất 盡tận 而nhi 死tử 。 若nhược 觀quán 欲dục 色sắc 界giới 六lục 萬vạn 劫kiếp 不bất 見kiến 。 便tiện 謂vị 彼bỉ 生sanh 。 無Vô 所Sở 有Hữu 處Xứ 。 而nhi 彼bỉ 或hoặc 三tam 生sanh 。 空Không 無Vô 邊Biên 處Xứ 。 或hoặc 一nhất 生sanh 半bán 生sanh 。 識Thức 無Vô 邊Biên 處Xứ 。 或hoặc 生sanh 非Phi 想Tưởng 非Phi 非Phi 想Tưởng 處Xứ 。 壽thọ 量lượng 不bất 盡tận 而nhi 死tử 。 若nhược 觀quán 欲dục 色sắc 界giới 八bát 萬vạn 劫kiếp 不bất 見kiến 。 便tiện 謂vị 彼bỉ 生sanh 。 非Phi 想Tưởng 非Phi 非Phi 想Tưởng 處Xứ 。 而nhi 彼bỉ 或hoặc 四tứ 生sanh 。 空Không 無Vô 邊Biên 處Xứ 。 或hoặc 再tái 生sanh 識Thức 無Vô 邊Biên 處Xứ 。 或hoặc 一nhất 生sanh 一nhất 分phần/phân 生sanh 。 無Vô 所Sở 有Hữu 處Xứ 。 世Thế 尊Tôn 欲dục 觀quán 諸chư 宿túc 住trụ 事sự 。 若nhược 觀quán 欲dục 色sắc 界giới 命mạng 終chung 時thời 心tâm 。 或hoặc 結kết 生sanh 時thời 心tâm 。 即tức 如như 實thật 知tri 。 如như 是thị 有hữu 情tình 。 當đương 生sanh 空Không 無Vô 邊Biên 處Xứ 。 或hoặc 從tùng 彼bỉ 歿một 。 如như 是thị 有hữu 情tình 。 當đương 生sanh 識Thức 無Vô 邊Biên 處Xứ 。 或hoặc 從tùng 彼bỉ 歿một 。 如như 是thị 有hữu 情tình 。 當đương 生sanh 無Vô 所Sở 有Hữu 處Xứ 。 或hoặc 從tùng 彼bỉ 歿một 。 如như 是thị 有hữu 情tình 。 當đương 生sanh 非Phi 想Tưởng 非Phi 非Phi 想Tưởng 處Xứ 。 或hoặc 從tùng 彼bỉ 歿một 。 於ư 此thử 四tứ 處xứ 或hoặc 壽thọ 量lượng 盡tận 而nhi 死tử 。 或hoặc 壽thọ 量lượng 不bất 盡tận 而nhi 死tử 。 皆giai 如như 實thật 知tri 。 是thị 故cố 外ngoại 道đạo 比tỉ 智trí 謂vị 彼bỉ 斷đoạn 滅diệt 。 聲Thanh 聞Văn 比tỉ 智trí 或hoặc 如như 其kỳ 事sự 或hoặc 不bất 如như 其kỳ 事sự 。 佛Phật 比tỉ 智trí 明minh 淨tịnh 勝thắng 妙diệu 。 皆giai 如như 實thật 知tri 。 內nội 法pháp 異dị 生sanh 。 及cập 諸chư 獨Độc 覺Giác 。 比tỉ 智trí 無vô 色sắc 。 諸chư 宿túc 住trụ 事sự 。 如như 諸chư 聲Thanh 聞Văn 。 應ưng 知tri 其kỳ 相tướng 。 問vấn 第đệ 四tứ 靜tĩnh 慮lự 所sở 起khởi 宿túc 住trụ 隨tùy 念niệm 智trí 。 為vi 一nhất 剎sát 那na 。 總tổng 緣duyên 五ngũ 地địa 。 諸chư 宿túc 住trụ 事sự 。 為vi 地địa 地địa 別biệt 緣duyên 。 設thiết 爾nhĩ 何hà 失thất 。 若nhược 總tổng 緣duyên 五ngũ 地địa 。 云vân 何hà 麁thô 細tế 一nhất 時thời 能năng 知tri 。 若nhược 地địa 地địa 別biệt 緣duyên 。 何hà 故cố 說thuyết 此thử 。 能năng 緣duyên 五ngũ 地địa 。 答đáp 應ưng 作tác 是thị 說thuyết 。 地địa 地địa 別biệt 緣duyên 。 問vấn 若nhược 爾nhĩ 何hà 故cố 說thuyết 此thử 。 能năng 緣duyên 五ngũ 地địa 。 答đáp 但đãn 說thuyết 此thử 智trí 能năng 緣duyên 五ngũ 地địa 。 不bất 說thuyết 一nhất 時thời 斯tư 有hữu 何hà 失thất 。 下hạ 三tam 靜tĩnh 慮lự 准chuẩn 此thử 應ưng 知tri 。 有hữu 作tác 是thị 說thuyết 。 若nhược 初sơ 引dẫn 起khởi 地địa 地địa 別biệt 緣duyên 。 若nhược 至chí 成thành 滿mãn 時thời 能năng 總tổng 緣duyên 五ngũ 地địa 。 念niệm 住trụ 者giả 唯duy 是thị 雜tạp 緣duyên 法pháp 念niệm 住trụ 。 尊tôn 者giả 妙diệu 音âm 。 作tác 如như 是thị 說thuyết 。 通thông 四tứ 念niệm 住trụ 。 如như 契Khế 經Kinh 說thuyết 。 我ngã 念niệm 過quá 去khứ 。 受thọ 樂lạc 受thọ 苦khổ 。 既ký 念niệm 知tri 樂nhạo/nhạc/lạc 苦khổ 即tức 是thị 受thọ 念niệm 處xứ 。 評bình 曰viết 。 應ưng 作tác 是thị 說thuyết 。 念niệm 過quá 去khứ 世thế 諸chư 樂nhạo/nhạc/lạc 苦khổ 具cụ 名danh 受thọ 樂lạc 苦khổ 。 非phi 但đãn 緣duyên 受thọ 故cố 彼bỉ 非phi 證chứng 。 然nhiên 宿túc 住trụ 隨tùy 念niệm 智trí 。 總tổng 觀quán 前tiền 生sanh 分phần/phân 位vị 差sai 別biệt 。 唯duy 是thị 雜tạp 緣duyên 法pháp 念niệm 住trụ 攝nhiếp 。 智trí 者giả 唯duy 是thị 世thế 俗tục 智trí 。 尊tôn 者giả 妙diệu 音âm 。 作tác 如như 是thị 說thuyết 。 此thử 通thông 六lục 智trí 。 謂vị 八bát 智trí 中trung 除trừ 他tha 心tâm 智trí 及cập 滅diệt 智trí 。 除trừ 他tha 心tâm 智trí 者giả 。 彼bỉ 緣duyên 現hiện 在tại 。 此thử 緣duyên 過quá 去khứ 故cố 。 除trừ 滅diệt 智trí 者giả 彼bỉ 緣duyên 無vô 為vi 。 此thử 緣duyên 有hữu 為vi 故cố 。 評bình 曰viết 。 應ưng 作tác 是thị 說thuyết 。 此thử 唯duy 世thế 俗tục 智trí 緣duyên 前tiền 際tế 事sự 故cố 。 三tam 摩ma 地địa 俱câu 者giả 。 非phi 三tam 摩ma 地địa 俱câu 。 唯duy 有hữu 漏lậu 故cố 。 根căn 相tướng 應ưng 者giả 。 三tam 根căn 相tướng 應ưng 。 謂vị 樂nhạo/nhạc/lạc 喜hỷ 捨xả 。 三tam 世thế 者giả 是thị 三tam 世thế 。 緣duyên 三tam 世thế 者giả 。 過quá 去khứ 現hiện 在tại 。 者giả 緣duyên 過quá 去khứ 。 未vị 來lai 者giả 緣duyên 三tam 種chủng 。 善thiện 不bất 善thiện 無vô 記ký 者giả 。 唯duy 是thị 善thiện 。 緣duyên 善thiện 不bất 善thiện 無vô 記ký 者giả 。 緣duyên 三tam 種chủng 。 繫hệ 不bất 繫hệ 者giả 。 唯duy 色sắc 界giới 繫hệ 。 緣duyên 繫hệ 不bất 繫hệ 者giả 。 唯duy 緣duyên 欲dục 色sắc 界giới 繫hệ 。 學học 無Vô 學Học 非phi 學học 。 非phi 無Vô 學Học 者giả 。 唯duy 非phi 學học 非phi 無Vô 學Học 。 緣duyên 學học 無Vô 學Học 非phi 學học 。 非phi 無Vô 學Học 者giả 。 唯duy 緣duyên 非phi 學học 非phi 無Vô 學Học 。 見kiến 修tu 所sở 斷đoạn 不bất 斷đoạn 者giả 。 唯duy 修tu 所sở 斷đoạn 。 緣duyên 見kiến 修tu 所sở 斷đoạn 不bất 斷đoạn 者giả 。 緣duyên 見kiến 修tu 所sở 斷đoạn 。 緣duyên 名danh 緣duyên 義nghĩa 者giả 。 通thông 緣duyên 名danh 義nghĩa 。 緣duyên 自tự 他tha 相tương 續tục 非phi 相tướng 續tục 者giả 。 緣duyên 自tự 他tha 相tương 續tục 。 加gia 行hành 離ly 染nhiễm 得đắc 者giả 。 通thông 加gia 行hành 離ly 染nhiễm 得đắc 。 離ly 染nhiễm 得đắc 者giả 。 謂vị 初sơ 靜tĩnh 慮lự 者giả 。 離ly 欲dục 界giới 染nhiễm 時thời 得đắc 。 乃nãi 至chí 第đệ 四tứ 靜tĩnh 慮lự 者giả 。 離ly 第đệ 三tam 靜tĩnh 慮lự 染nhiễm 時thời 得đắc 。 或hoặc 離ly 自tự 地địa 上thượng 地địa 染nhiễm 時thời 亦diệc 容dung 修tu 得đắc 。 加gia 行hành 得đắc 者giả 。 謂vị 修tu 勝thắng 進tiến 加gia 行hành 時thời 得đắc 。 及cập 起khởi 加gia 行hành 令linh 現hiện 在tại 前tiền 。 謂vị 諸chư 聲Thanh 聞Văn 。 以dĩ 中trung 上thượng 品phẩm 加gia 行hành 。 獨Độc 覺Giác 唯duy 以dĩ 下hạ 品phẩm 加gia 行hành 。 佛Phật 不bất 以dĩ 加gia 行hành 。 能năng 現hiện 在tại 前tiền 。 此thử 所sở 得đắc 者giả 。 唯duy 修tu 所sở 成thành 。 在tại 定định 有hữu 故cố 。 曾tằng 得đắc 本bổn 曾tằng 得đắc 者giả 。 一nhất 切thiết 聖thánh 者giả 及cập 內nội 法pháp 異dị 生sanh 。 皆giai 通thông 曾tằng 得đắc 未vị 曾tằng 得đắc 。 外ngoại 法pháp 異dị 生sanh 唯duy 是thị 曾tằng 得đắc 。 有hữu 作tác 是thị 說thuyết 。 住trụ 最tối 後hậu 有hữu 異dị 生sanh 及cập 諸chư 聖thánh 者giả 。 通thông 曾tằng 得đắc 未vị 曾tằng 得đắc 。 諸chư 餘dư 異dị 生sanh 唯duy 是thị 曾tằng 得đắc 。
問vấn 修tu 宿túc 住trụ 隨tùy 念niệm 。 智trí 加gia 行hành 云vân 何hà 。 答đáp 施thi 設thiết 論luận 說thuyết 。 初sơ 修tu 業nghiệp 者giả 。 於ư 世thế 俗tục 定định 。 已dĩ 得đắc 自tự 在tại 。 數số 起khởi 現hiện 前tiền 令linh 轉chuyển 明minh 利lợi 。 先tiên 審thẩm 憶ức 念niệm 次thứ 前tiền 滅diệt 心tâm 隨tùy 念niệm 知tri 已dĩ 。 次thứ 審thẩm 憶ức 念niệm 久cửu 已dĩ 滅diệt 心tâm 隨tùy 念niệm 知tri 已dĩ 。 展triển 轉chuyển 乃nãi 至chí 。 加gia 行hành 成thành 滿mãn 。 此thử 中trung 有hữu 說thuyết 。 漸tiệm 審thẩm 憶ức 念niệm 至chí 入nhập 母mẫu 胎thai 。 前tiền 一nhất 剎sát 那na 心tâm 。 名danh 加gia 行hành 成thành 滿mãn 。 若nhược 作tác 是thị 說thuyết 。 非phi 善thiện 成thành 滿mãn 。
所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 入nhập 母mẫu 胎thai 前tiền 一nhất 剎sát 那na 心tâm 。 是thị 中trung 有hữu 位vị 。 中trung 有hữu 即tức 是thị 此thử 生sanh 所sở 攝nhiếp 。 以dĩ 眾chúng 同đồng 分phần/phân 。 無vô 差sai 別biệt 故cố 。 猶do 憶ức 此thử 生sanh 豈khởi 善thiện 成thành 滿mãn 。 應ưng 作tác 是thị 說thuyết 。 漸tiệm 審thẩm 憶ức 念niệm 至chí 此thử 中trung 有hữu 。 前tiền 一nhất 剎sát 那na 心tâm 。 名danh 加gia 行hành 成thành 滿mãn 。 彼bỉ 是thị 前tiền 生sanh 命mạng 終chung 心tâm 故cố 。 能năng 隨tùy 念niệm 知tri 名danh 善thiện 成thành 滿mãn 。 問vấn 修tu 此thử 加gia 行hành 漸tiệm 憶ức 念niệm 時thời 。 為vi 以dĩ 剎sát 那na 。 為vi 以dĩ 分phần/phân 位vị 。 答đáp 此thử 以dĩ 分phần/phân 位vị 。 不bất 以dĩ 剎sát 那na 。 若nhược 以dĩ 剎sát 那na 漸tiệm 次thứ 憶ức 念niệm 半bán 生sanh 未vị 盡tận 。 即tức 便tiện 命mạng 終chung 。 豈khởi 能năng 修tu 至chí 加gia 行hành 成thành 滿mãn 。 謂vị 先tiên 憶ức 念niệm 此thử 生sanh 老lão 位vị 。 次thứ 復phục 憶ức 念niệm 此thử 生sanh 中trung 年niên 位vị 。 次thứ 復phục 憶ức 念niệm 此thử 生sanh 少thiếu 年niên 位vị 。 次thứ 復phục 憶ức 念niệm 此thử 生sanh 童đồng 子tử 位vị 。 次thứ 復phục 憶ức 念niệm 此thử 生sanh 嬰anh 孩hài 位vị 。 次thứ 復phục 憶ức 念niệm 此thử 生sanh 鉢bát 羅la 奢xa 佉khư 位vị 。 次thứ 復phục 憶ức 念niệm 此thử 生sanh 鍵kiện 南nam 位vị 。 次thứ 復phục 憶ức 念niệm 此thử 生sanh 閉bế 尸thi 位vị 。 次thứ 復phục 憶ức 念niệm 此thử 生sanh 頞át 部bộ 曇đàm 位vị 。 次thứ 復phục 憶ức 念niệm 此thử 生sanh 羯yết 剌lạt 藍lam 位vị 。 次thứ 復phục 憶ức 念niệm 入nhập 母mẫu 胎thai 位vị 。 次thứ 復phục 憶ức 念niệm 住trụ 中trung 有hữu 位vị 。 次thứ 復phục 憶ức 念niệm 初sơ 受thọ 中trung 有hữu 位vị 。 最tối 後hậu 憶ức 念niệm 前tiền 生sanh 命mạng 終chung 位vị 。
爾nhĩ 時thời 此thử 智trí 加gia 行hành 成thành 滿mãn 。 問vấn 修tu 此thử 加gia 行hành 時thời 為vi 依y 自tự 相tương 續tục 。 為vi 依y 他tha 相tương 續tục 耶da 。 有hữu 作tác 是thị 說thuyết 。 依y 自tự 相tương 續tục 。 若nhược 爾nhĩ 自tự 前tiền 生sanh 欲dục 色sắc 界giới 者giả 可khả 爾nhĩ 。 若nhược 前tiền 生sanh 無vô 色sắc 界giới 。 者giả 云vân 何hà 可khả 爾nhĩ 。
復phục 有hữu 說thuyết 者giả 。 依y 他tha 相tương 續tục 。 若nhược 爾nhĩ 他tha 前tiền 生sanh 欲dục 色sắc 界giới 者giả 可khả 爾nhĩ 。 若nhược 前tiền 生sanh 無vô 色sắc 界giới 。 者giả 云vân 何hà 可khả 爾nhĩ 。 評bình 曰viết 。 應ưng 作tác 是thị 說thuyết 。 修tu 此thử 加gia 行hành 時thời 。 亦diệc 依y 自tự 相tương 續tục 。 亦diệc 依y 他tha 相tương 續tục 。 依y 自tự 相tương 續tục 修tu 加gia 行hành 者giả 。 若nhược 自tự 前tiền 生sanh 欲dục 色sắc 界giới 者giả 。 即tức 依y 自tự 相tương 續tục 加gia 行hành 成thành 滿mãn 。 若nhược 自tự 前tiền 生sanh 無vô 色sắc 界giới 者giả 。 轉chuyển 依y 他tha 相tương 續tục 加gia 行hành 成thành 滿mãn 。 依y 他tha 相tương 續tục 修tu 加gia 行hành 者giả 。 若nhược 他tha 前tiền 生sanh 欲dục 色sắc 界giới 者giả 。 即tức 依y 他tha 相tương 續tục 加gia 行hành 成thành 滿mãn 。 若nhược 他tha 前tiền 生sanh 無vô 色sắc 界giới 者giả 。 轉chuyển 依y 自tự 相tương 續tục 加gia 行hành 成thành 滿mãn 。 問vấn 修tu 此thử 加gia 行hành 時thời 。 為vi 依y 欲dục 界giới 。 為vi 依y 色sắc 界giới 耶da 。 答đáp 此thử 有hữu 四tứ 種chủng 。 或hoặc 有hữu 依y 欲dục 界giới 初sơ 修tu 加gia 行hành 。 後hậu 依y 色sắc 界giới 加gia 行hành 成thành 滿mãn 。 謂vị 與dữ 暴bạo 惡ác 難nạn/nan 共cộng 住trú 者giả 。 同đồng 住trụ 一nhất 處xứ 。 作tác 是thị 思tư 惟duy 。 此thử 必tất 前tiền 生sanh 從tùng 欲dục 界giới 死tử 。 漸tiệm 審thẩm 憶ức 念niệm 此thử 乃nãi 前tiền 生sanh 從tùng 色sắc 界giới 死tử 。 或hoặc 有hữu 依y 色sắc 界giới 初sơ 修tu 加gia 行hành 。 後hậu 依y 欲dục 界giới 加gia 行hành 成thành 滿mãn 。 謂vị 與dữ 調điều 善thiện 。 易dị 共cộng 住trú 者giả 。 同đồng 住trụ 一nhất 處xứ 。 作tác 是thị 思tư 惟duy 。 此thử 必tất 前tiền 生sanh 從tùng 色sắc 界giới 死tử 。 漸tiệm 審thẩm 憶ức 念niệm 此thử 乃nãi 前tiền 生sanh 從tùng 欲dục 界giới 死tử 。 或hoặc 有hữu 依y 欲dục 界giới 初sơ 修tu 加gia 行hành 。 還hoàn 依y 欲dục 界giới 加gia 行hành 成thành 滿mãn 。 謂vị 與dữ 暴bạo 惡ác 難nạn/nan 共cộng 住trú 者giả 。 同đồng 住trụ 一nhất 處xứ 。 作tác 是thị 思tư 惟duy 。 此thử 必tất 前tiền 生sanh 從tùng 欲dục 界giới 死tử 。 漸tiệm 審thẩm 憶ức 念niệm 此thử 果quả 前tiền 生sanh 從tùng 欲dục 界giới 死tử 。 或hoặc 有hữu 依y 色sắc 界giới 初sơ 修tu 加gia 行hành 。 還hoàn 依y 色sắc 界giới 加gia 行hành 成thành 滿mãn 。 謂vị 與dữ 調điều 善thiện 。 易dị 共cộng 住trú 者giả 。 同đồng 住trụ 一nhất 處xứ 。 作tác 是thị 思tư 惟duy 。 此thử 必tất 前tiền 生sanh 從tùng 色sắc 界giới 死tử 。 漸tiệm 審thẩm 憶ức 念niệm 此thử 果quả 前tiền 生sanh 從tùng 色sắc 界giới 死tử 。 如như 依y 界giới 修tu 加gia 行hành 差sai 別biệt 。 依y 趣thú 等đẳng 亦diệc 爾nhĩ 。
問vấn 此thử 宿túc 住trụ 隨tùy 念niệm 。 智trí 為vi 但đãn 憶ức 知tri 曾tằng 所sở 更cánh 事sự 。 為vi 亦diệc 憶ức 知tri 未vị 曾tằng 更canh 事sự 。 答đáp 此thử 但đãn 憶ức 知tri 曾tằng 所sở 更cánh 事sự 。 問vấn 若nhược 爾nhĩ 此thử 智trí 應ưng 不bất 憶ức 知tri 五ngũ 淨tịnh 居cư 事sự 。 無vô 始thỉ 時thời 來lai 。 未vị 生sanh 彼bỉ 故cố 。 答đáp 曾tằng 所sở 更cánh 事sự 。 略lược 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 者giả 曾tằng 見kiến 。 二nhị 者giả 曾tằng 聞văn 。 雖tuy 未vị 曾tằng 見kiến 五ngũ 淨tịnh 居cư 事sự 。 而nhi 曾tằng 聞văn 故cố 亦diệc 能năng 憶ức 知tri 。 餘dư 欲dục 色sắc 界giới 極cực 遠viễn 極cực 勝thắng 。 諸chư 難nạn 知tri 事sự 准chuẩn 此thử 應ưng 知tri 。
問vấn 此thử 宿túc 住trụ 隨tùy 念niệm 智trí 。 為vi 一nhất 入nhập 定định 唯duy 知tri 一nhất 生sanh 。 為vi 一nhất 入nhập 定định 知tri 多đa 生sanh 耶da 。 答đáp 初sơ 引dẫn 發phát 時thời 若nhược 一nhất 入nhập 定định 唯duy 知tri 一nhất 生sanh 。 後hậu 成thành 熟thục 時thời 若nhược 一nhất 入nhập 定định 知tri 百bách 千thiên 生sanh 。 世Thế 尊Tôn 一nhất 入nhập 定định 若nhược 初sơ 若nhược 後hậu 皆giai 能năng 知tri 百bách 千thiên 生sanh 。 問vấn 此thử 宿túc 住trụ 隨tùy 念niệm 智trí 。 為vi 能năng 捨xả 近cận 百bách 千thiên 生sanh 事sự 。 而nhi 知tri 遠viễn 百bách 千thiên 生sanh 事sự 耶da 。 答đáp 初sơ 引dẫn 發phát 時thời 不bất 能năng 。 後hậu 成thành 熟thục 時thời 則tắc 能năng 。 世Thế 尊Tôn 若nhược 初sơ 若nhược 後hậu 俱câu 能năng 。
問vấn 此thử 宿túc 住trụ 隨tùy 念niệm 智trí 。 漸tiệm 次thứ 憶ức 知tri 前tiền 際tế 無vô 量lượng 宿túc 住trụ 事sự 已dĩ 。 欲dục 退thoái 出xuất 時thời 為vi 依y 前tiền 入nhập 漸tiệm 次thứ 退thoái 出xuất 。 為vi 頓đốn 出xuất 耶da 。 有hữu 作tác 是thị 說thuyết 。 必tất 依y 前tiền 入nhập 漸tiệm 次thứ 退thoái 出xuất 。 評bình 曰viết 。 應ưng 作tác 是thị 說thuyết 。 隨tùy 所sở 意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 。 若nhược 漸tiệm 若nhược 頓đốn 皆giai 能năng 退thoái 出xuất 。 問vấn 以dĩ 宿túc 住trụ 智trí 。 憶ức 知tri 前tiền 際tế 宿túc 住trụ 事sự 已dĩ 。 無vô 間gian 即tức 能năng 起khởi 死tử 生sanh 智trí 。 觀quán 察sát 後hậu 際tế 死tử 生sanh 事sự 耶da 。 答đáp 佛Phật 能năng 非phi 餘dư 。 諸chư 佛Phật 功công 德đức 。 不bất 作tác 加gia 行hành 。 能năng 現hiện 前tiền 故cố 。 獨Độc 覺Giác 聲Thanh 聞Văn 。 諸chư 外ngoại 道đạo 等đẳng 。 要yếu 作tác 加gia 行hành 方phương 能năng 起khởi 故cố 。
問vấn 此thử 宿túc 住trụ 隨tùy 念niệm 智trí 。 一nhất 剎sát 那na 頃khoảnh 。 能năng 知tri 幾kỷ 生sanh 。 答đáp 能năng 知tri 一nhất 生sanh 。 云vân 何hà 知tri 然nhiên 。 有hữu 聖thánh 教giáo 故cố 。 如như 毘Tỳ 奈Nại 耶Da 說thuyết 。 尊tôn 者giả 淨tịnh 妙diệu 。 告cáo 諸chư 苾Bật 芻Sô 言ngôn 。 我ngã 一nhất 起khởi 心tâm 憶ức 知tri 過quá 去khứ 五ngũ 百bách 生sanh 事sự 。
時thời 諸chư 苾Bật 芻Sô 。 皆giai 共cộng 訶ha 擯bấn 言ngôn 。 汝nhữ 自tự 稱xưng 得đắc 過quá 人nhân 法pháp 。 不bất 應ưng 共cộng 住trú 。 必tất 無vô 但đãn 起khởi 一nhất 剎sát 那na 心tâm 。 知tri 多đa 生sanh 故cố 。
爾nhĩ 時thời 佛Phật 告cáo 。 諸chư 苾Bật 芻Sô 言ngôn 。
汝nhữ 等đẳng 不bất 應ưng 。 訶ha 擯bấn 淨tịnh 妙diệu 。 隨tùy 實thật 想tưởng 說thuyết 不bất 犯phạm 重trọng/trùng 故cố 。 謂vị 此thử 淨tịnh 妙diệu 曾tằng 生sanh 無Vô 想Tưởng 有Hữu 情Tình 天Thiên 中trung 。 五ngũ 百bách 劫kiếp 壽thọ 今kim 憶ức 彼bỉ 事sự 。 謂vị 五ngũ 百bách 生sanh 隨tùy 實thật 想tưởng 說thuyết 故cố 不bất 犯phạm 重trọng/trùng 。 由do 此thử 證chứng 知tri 。 一nhất 剎sát 那na 頃khoảnh 。 但đãn 知tri 一nhất 生sanh 。 問vấn 此thử 宿túc 住trụ 隨tùy 念niệm 智trí 。 一nhất 剎sát 那na 頃khoảnh 。 能năng 知tri 幾kỷ 趣thú 耶da 。 有hữu 作tác 是thị 說thuyết 。 此thử 智trí 一nhất 剎sát 那na 頃khoảnh 。 但đãn 知tri 一nhất 趣thú 。 謂vị 或hoặc 知tri 地địa 獄ngục 趣thú 。 乃nãi 至chí 或hoặc 知tri 天thiên 趣thú 。
復phục 有hữu 說thuyết 者giả 。 此thử 智trí 一nhất 剎sát 那na 頃khoảnh 。 能năng 知tri 二nhị 趣thú 。 謂vị 或hoặc 知tri 地địa 獄ngục 傍bàng 生sanh 趣thú 。 或hoặc 知tri 鬼quỷ 界giới 傍bàng 生sanh 趣thú 。 或hoặc 知tri 人nhân 傍bàng 生sanh 趣thú 。 或hoặc 知tri 天thiên 傍bàng 生sanh 趣thú 。 評bình 曰viết 。 應ưng 作tác 是thị 說thuyết 。 此thử 智trí 一nhất 剎sát 那na 頃khoảnh 。 隨tùy 其kỳ 所sở 應ứng 。 能năng 知tri 多đa 趣thú 。 謂vị 若nhược 憶ức 念niệm 轉Chuyển 輪Luân 王Vương 事sự 。 一nhất 剎sát 那na 頃khoảnh 。 即tức 知tri 人nhân 鬼quỷ 傍bàng 生sanh 三tam 趣thú 。 若nhược 知tri 輪Luân 王Vương 諸chư 臣thần 眷quyến 屬thuộc 。 名danh 知tri 人nhân 趣thú 。 若nhược 知tri 能năng 轉chuyển 輪luân 及cập 受thọ 祀tự 鬼quỷ 等đẳng 。 名danh 知tri 鬼quỷ 趣thú 。 若nhược 知tri 象tượng 馬mã 等đẳng 。 名danh 知tri 傍bàng 生sanh 趣thú 。 若nhược 能năng 憶ức 念niệm 曼mạn 馱đà 多đa 王vương 。 與dữ 天thiên 帝Đế 釋Thích 共cộng 集tập 會hội 事sự 。 能năng 知tri 四tứ 趣thú 。 唯duy 除trừ 地địa 獄ngục 知tri 餘dư 三tam 趣thú 。 廣quảng 說thuyết 如như 前tiền 。 知tri 天thiên 趣thú 者giả 。 謂vị 知tri 帝Đế 釋Thích 及cập 彼bỉ 眷quyến 屬thuộc 。 假giả 使sử 五ngũ 趣thú 。 一nhất 處xứ 集tập 會hội 一nhất 剎sát 那na 頃khoảnh 。 皆giai 能năng 憶ức 知tri 。 是thị 故cố 此thử 智trí 。 一nhất 剎sát 那na 頃khoảnh 。 隨tùy 其kỳ 所sở 應ứng 。 能năng 知tri 多đa 趣thú 。
如như 契Khế 經Kinh 說thuyết 。 常thường 見kiến 論luận 者giả 憶ức 知tri 宿túc 住trụ 事sự 。 有hữu 三tam 種chủng 差sai 別biệt 。 一nhất 有hữu 常thường 見kiến 論luận 者giả 能năng 憶ức 知tri 二nhị 萬vạn 劫kiếp 事sự 。 二nhị 有hữu 常thường 見kiến 論luận 者giả 能năng 憶ức 知tri 四tứ 萬vạn 劫kiếp 事sự 。 三tam 有hữu 常thường 見kiến 論luận 者giả 能năng 憶ức 知tri 八bát 萬vạn 劫kiếp 事sự 。
復phục 有hữu 別biệt 誦tụng 。 第đệ 三tam 憶ức 知tri 六lục 萬vạn 劫kiếp 事sự 。 問vấn 何hà 等đẳng 常thường 見kiến 論luận 者giả 能năng 憶ức 知tri 二nhị 萬vạn 劫kiếp 事sự 。 乃nãi 至chí 何hà 等đẳng 常thường 見kiến 論luận 者giả 能năng 憶ức 知tri 八bát 萬vạn 劫kiếp 事sự 耶da 。 答đáp 常thường 見kiến 論luận 者giả 根căn 有hữu 三tam 品phẩm 。 若nhược 下hạ 根căn 者giả 能năng 憶ức 知tri 二nhị 萬vạn 劫kiếp 。 若nhược 中trung 根căn 者giả 能năng 憶ức 知tri 四tứ 萬vạn 劫kiếp 。 若nhược 上thượng 根căn 者giả 能năng 憶ức 知tri 八bát 萬vạn 劫kiếp 。
復phục 次thứ 常thường 見kiến 論luận 者giả 能năng 憶ức 知tri 三tam 劫kiếp 壞hoại 事sự 。 若nhược 能năng 憶ức 知tri 火hỏa 劫kiếp 壞hoại 事sự 者giả 。 彼bỉ 能năng 憶ức 知tri 二nhị 萬vạn 劫kiếp 。 若nhược 能năng 憶ức 知tri 水thủy 劫kiếp 壞hoại 事sự 者giả 。 彼bỉ 能năng 憶ức 知tri 四tứ 萬vạn 劫kiếp 。 若nhược 能năng 憶ức 知tri 風phong 劫kiếp 壞hoại 事sự 者giả 。 彼bỉ 能năng 憶ức 知tri 八bát 萬vạn 劫kiếp 。
復phục 次thứ 常thường 見kiến 論luận 者giả 。 能năng 憶ức 知tri 三tam 根căn 壞hoại 事sự 。 若nhược 能năng 憶ức 知tri 喜hỷ 根căn 壞hoại 事sự 者giả 。 彼bỉ 能năng 憶ức 知tri 二nhị 萬vạn 劫kiếp 。 若nhược 能năng 憶ức 知tri 樂nhạo/nhạc/lạc 根căn 壞hoại 事sự 者giả 。 彼bỉ 能năng 憶ức 知tri 四tứ 萬vạn 劫kiếp 。 若nhược 能năng 憶ức 知tri 捨xả 根căn 壞hoại 事sự 者giả 。 彼bỉ 能năng 憶ức 知tri 八bát 萬vạn 劫kiếp 。
復phục 次thứ 常thường 見kiến 論luận 者giả 有hữu 三tam 乘thừa 。 種chủng 性tánh 差sai 別biệt 。 若nhược 有hữu 聲Thanh 聞Văn 種chủng 性tánh 者giả 。 彼bỉ 能năng 憶ức 知tri 二nhị 萬vạn 劫kiếp 。 若nhược 有hữu 獨Độc 覺Giác 種chủng 性tánh 者giả 。 彼bỉ 能năng 憶ức 知tri 四tứ 萬vạn 劫kiếp 。 若nhược 有hữu 佛Phật 種chủng 性tánh 者giả 。 彼bỉ 能năng 憶ức 知tri 八bát 萬vạn 劫kiếp 。 是thị 謂vị 三tam 種chủng 別biệt 憶ức 知tri 緣duyên 。 問vấn 已dĩ 說thuyết 二nhị 智trí 自tự 性tánh 。 雜tạp 不bất 雜tạp 相tương/tướng 今kim 當đương 說thuyết 。 諸chư 他tha 心tâm 智trí 皆giai 現hiện 知tri 他tha 心tâm 心tâm 所sở 法pháp 耶da 。 答đáp 應ưng 作tác 四tứ 句cú 。 此thử 中trung 他tha 心tâm 智trí 通thông 三tam 世thế 。 現hiện 知tri 他tha 心tâm 心tâm 所sở 法pháp 。 者giả 唯duy 現hiện 在tại 。 然nhiên 通thông 他tha 心tâm 智trí 。 及cập 非phi 他tha 心tâm 智trí 。 故cố 有hữu 四tứ 句cú 。 有hữu 他tha 心tâm 智trí 非phi 現hiện 知tri 他tha 。 心tâm 心tâm 所sở 法pháp 。 謂vị 過quá 去khứ 未vị 來lai 他tha 心tâm 智trí 。 此thử 有hữu 他tha 心tâm 智trí 相tương/tướng 。 而nhi 無vô 現hiện 知tri 他tha 心tâm 等đẳng 用dụng 。 謂vị 過quá 去khứ 者giả 作tác 用dụng 已dĩ 滅diệt 故cố 。 未vị 來lai 者giả 未vị 有hữu 作tác 用dụng 故cố 。 有hữu 現hiện 知tri 他tha 。 心tâm 心tâm 所sở 法pháp 。 非phi 他tha 心tâm 智trí 。 謂vị 如như 有hữu 一nhất 或hoặc 覩đổ 相tương/tướng 。 或hoặc 聞văn 語ngữ 或hoặc 得đắc 如như 是thị 生sanh 處xứ 得đắc 智trí 。 能năng 現hiện 知tri 他tha 。 心tâm 心tâm 所sở 法pháp 。 覩đổ 相tương/tướng 現hiện 知tri 他tha 心tâm 心tâm 所sở 法pháp 者giả 。 人nhân 趣thú 中trung 有hữu 如như 鄔ổ 波ba 難Nan 陀Đà 釋Thích 子tử 。 至chí 一nhất 近cận 事sự 家gia 。 見kiến 其kỳ 門môn 邊biên 有hữu 一nhất 駮# 犢độc 。 便tiện 告cáo 近cận 事sự 。 若nhược 得đắc 臥ngọa 具cụ 如như 汝nhữ 門môn 邊biên 駮# 犢độc 皮bì 者giả 豈khởi 不bất 美mỹ 哉tai 。
時thời 彼bỉ 近cận 事sự 。 作tác 是thị 念niệm 言ngôn 。 今kim 此thử 釋Thích 子tử 定định 應ưng 欲dục 得đắc 我ngã 駮# 犢độc 皮bì 持trì 作tác 臥ngọa 具cụ 。 便tiện 害hại 駮# 犢độc 以dĩ 皮bì 施thí 與dữ 釋Thích 子tử 。 受thọ 之chi 還hoàn 本bổn 所sở 止chỉ 。 犢độc 母mẫu 悲bi 喚hoán 尋tầm 後hậu 而nhi 行hành 。 故cố 知tri 人nhân 中trung 有hữu 覩đổ 相tương/tướng 智trí 。 聞văn 語ngữ 現hiện 知tri 他tha 心tâm 心tâm 所sở 法pháp 者giả 。 人nhân 趣thú 中trung 有hữu 如như 鄔ổ 波ba 難Nan 陀Đà 釋Thích 子tử 。 見kiến 一nhất 居cư 士sĩ 著trước 新tân 好hảo 衣y 。 入nhập 誓Thệ 多Đa 林Lâm 。 便tiện 告cáo 彼bỉ 曰viết 。 若nhược 得đắc 三tam 衣y 敷phu 具cụ 似tự 汝nhữ 所sở 著trước 衣y 。 者giả 豈khởi 不bất 美mỹ 哉tai 。
時thời 彼bỉ 居cư 士sĩ 。 作tác 是thị 念niệm 言ngôn 。 今kim 此thử 釋Thích 子tử 定định 應ưng 欲dục 得đắc 我ngã 所sở 著trước 衣y 作tác 衣y 臥ngọa 具cụ 。 便tiện 脫thoát 施thí 與dữ 。 故cố 知tri 人nhân 中trung 有hữu 聞văn 語ngữ 智trí 。 有hữu 作tác 是thị 說thuyết 。 所sở 引dẫn 二nhị 種chủng 皆giai 聞văn 語ngữ 攝nhiếp 或hoặc 俱câu 覩đổ 相tương/tướng 。 此thử 本bổn 論luận 文văn 。 應ưng 作tác 是thị 說thuyết 。 或hoặc 覩đổ 相tương/tướng 或hoặc 占chiêm 卜bốc 。 能năng 現hiện 知tri 他tha 。 心tâm 心tâm 所sở 法pháp 。 或hoặc 覩đổ 相tương/tướng 者giả 。 如như 前tiền 所sở 說thuyết 。 及cập 餘dư 見kiến 聞văn 身thân 語ngữ 業nghiệp 相tương 知tri 他tha 心tâm 者giả 。 或hoặc 占chiêm 卜bốc 者giả 。 如như 諸chư 外ngoại 道đạo 。 種chủng 種chủng 占chiêm 卜bốc 知tri 他tha 心tâm 者giả 。 生sanh 處xứ 得đắc 智trí 現hiện 知tri 他tha 心tâm 心tâm 所sở 法pháp 者giả 。 謂vị 地địa 獄ngục 等đẳng 。 有hữu 其kỳ 事sự 云vân 何hà 。 且thả 地địa 獄ngục 中trung 亦diệc 有hữu 生sanh 處xứ 得đắc 智trí 能năng 知tri 他tha 心tâm 等đẳng 。 然nhiên 無vô 別biệt 現hiện 事sự 可khả 說thuyết 。 問vấn 彼bỉ 於ư 何hà 時thời 知tri 他tha 心tâm 等đẳng 。 答đáp 初sơ 生sanh 地địa 獄ngục 未vị 受thọ 苦khổ 時thời 。 若nhược 受thọ 苦khổ 已dĩ 尚thượng 不bất 能năng 知tri 。 自tự 心tâm 所sở 念niệm 。 況huống 能năng 知tri 他tha 心tâm 心tâm 所sở 法pháp 。 問vấn 彼bỉ 住trụ 何hà 心tâm 知tri 他tha 心tâm 等đẳng 。 善thiện 耶da 。 染nhiễm 污ô 耶da 。 無vô 覆phú 無vô 記ký 耶da 。 答đáp 三tam 種chủng 皆giai 能năng 知tri 。 問vấn 為vi 住trụ 意ý 識thức 。 為vi 住trụ 五ngũ 識thức 知tri 他tha 心tâm 等đẳng 。 答đáp 唯duy 住trụ 意ý 識thức 。 問vấn 為vi 住trụ 威uy 儀nghi 路lộ 心tâm 。 為vi 住trụ 工công 巧xảo 處xứ 心tâm 。 為vi 住trụ 異dị 熟thục 生sanh 心tâm 知tri 他tha 心tâm 等đẳng 。 答đáp 唯duy 住trụ 威uy 儀nghi 路lộ 心tâm 。
所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 彼bỉ 無vô 現hiện 起khởi 工công 巧xảo 處xứ 心tâm 故cố 。 彼bỉ 異dị 熟thục 生sanh 心tâm 唯duy 五ngũ 識thức 有hữu 故cố 。
說Thuyết 一Nhất 切Thiết 有Hữu 部Bộ 發Phát 智Trí 大Đại 毘Tỳ 婆Bà 沙Sa 論Luận 卷quyển 第đệ 一nhất 百bách