阿A 毘Tỳ 達Đạt 磨Ma 俱Câu 舍Xá 釋Thích 論Luận
Quyển 2
婆Bà 藪Tẩu 盤Bàn 豆Đậu 造Tạo 陳Trần 真Chân 諦Đế 譯Dịch
阿A 毘Tỳ 達Đạt 磨Ma 俱Câu 舍Xá 釋Thích 論Luận 卷quyển 第đệ 二nhị
婆bà 藪tẩu 盤bàn 豆đậu 造tạo
陳trần 天Thiên 竺Trúc 三tam 藏tạng 真Chân 諦Đế 譯dịch 釋thích 論luận 中trung 分phân 別biệt 界giới 品phẩm 之chi 二nhị
於ư 十thập 八bát 界giới 中trung 。 何hà 法pháp 能năng 斫chước 何hà 法pháp 所sở 斫chước 。 何hà 法pháp 能năng 燒thiêu 何hà 法pháp 所sở 燒thiêu 。 何hà 法pháp 能năng 稱xưng 何hà 法pháp 所sở 稱xưng 。 偈kệ 曰viết 。 能năng 斫chước 及cập 所sở 斫chước 。 謂vị 是thị 外ngoại 四tứ 界giới 。 釋thích 曰viết 。 色sắc 香hương 味vị 觸xúc 。 名danh 斧phủ 名danh 薪tân 。 即tức 是thị 能năng 斫chước 所sở 斫chước 。 何hà 法pháp 名danh 斫chước 。 聚tụ 流lưu 相tương 應ứng 生sanh 。 斷đoạn 隔cách 其kỳ 生sanh 起khởi 名danh 斫chước 。 身thân 根căn 等đẳng 非phi 所sở 斫chước 。 若nhược 斫chước 則tắc 無vô 餘dư 。 不bất 可khả 令linh 二nhị 故cố 。
何hà 以dĩ 故cố 。 諸chư 根căn 若nhược 分phân 為vi 多đa 。 則tắc 不bất 成thành 根căn 。 所sở 斫chước 諸chư 分phần/phân 非phi 根căn 故cố 。 亦diệc 非phi 能năng 斫chước 。 如như 寶bảo 光quang 清thanh 淨tịnh 故cố 。 如như 能năng 斫chước 所sở 斫chước 。 唯duy 外ngoại 四tứ 界giới 。 偈kệ 曰viết 。 所sở 燒thiêu 所sở 稱xưng 爾nhĩ 。 釋thích 曰viết 。 唯duy 外ngoại 四tứ 界giới 。 是thị 所sở 燒thiêu 是thị 所sở 稱xưng 。 非phi 諸chư 根căn 。
何hà 以dĩ 故cố 。 微vi 細tế 清thanh 淨tịnh 故cố 。 猶do 如như 光quang 明minh 。 聲thanh 亦diệc 爾nhĩ 。 自tự 性tánh 斷đoạn 故cố 。 偈kệ 曰viết 。 爭tranh 能năng 燒thiêu 所sở 稱xưng 。 釋thích 曰viết 。 有hữu 諸chư 師sư 說thuyết 。 外ngoại 四tứ 界giới 是thị 能năng 燒thiêu 是thị 所sở 稱xưng 。 有hữu 諸chư 師sư 說thuyết 。 於ư 中trung 唯duy 火hỏa 大đại 能năng 燒thiêu 。 唯duy 重trọng/trùng 觸xúc 是thị 所sở 稱xưng 。 幾kỷ 界giới 從tùng 果quả 報báo 生sanh 。 幾kỷ 界giới 從tùng 增tăng 長trưởng 生sanh 。 幾kỷ 界giới 從tùng 等đẳng 流lưu 生sanh 。 幾kỷ 界giới 有hữu 實thật 物vật 。 幾kỷ 界giới 唯duy 一nhất 剎sát 那na 生sanh 。 偈kệ 曰viết 。 果quả 報báo 增tăng 長trưởng 生sanh 。 五ngũ 內nội 。 釋thích 曰viết 。 五ngũ 內nội 界giới 。 謂vị 眼nhãn 等đẳng 五ngũ 根căn 。 從tùng 果quả 報báo 及cập 增tăng 長trưởng 生sanh 。 不bất 從tùng 等đẳng 流lưu 生sanh 。 離ly 果quả 報báo 增tăng 長trưởng 無vô 別biệt 等đẳng 流lưu 故cố 。 此thử 中trung 從tùng 果quả 報báo 因nhân 生sanh 。 名danh 果quả 報báo 生sanh 。 除trừ 中trung 間gian 因nhân 名danh 故cố 。 譬thí 如như 牛ngưu 車xa 。
復phục 次thứ 是thị 業nghiệp 至chí 果quả 報báo 熟thục 時thời 。 說thuyết 名danh 果quả 報báo 。 正chánh 能năng 熟thục 故cố 。 從tùng 此thử 生sanh 故cố 。 說thuyết 果quả 報báo 生sanh 果quả 者giả 名danh 熟thục 。
復phục 次thứ 於ư 因nhân 可khả 立lập 果quả 名danh 。 如như 果quả 中trung 立lập 因nhân 名danh 。 如như 經kinh 言ngôn 。 此thử 六lục 種chủng 觸xúc 入nhập 。 應ưng 知tri 是thị 宿túc 業nghiệp 。 飲ẩm 食thực 將tương 養dưỡng 寢tẩm 臥ngọa 。 三Tam 摩Ma 提Đề 等đẳng 勝thắng 緣duyên 所sở 資tư 益ích 。 名danh 增tăng 長trưởng 生sanh 。 有hữu 餘dư 師sư 說thuyết 。 由do 梵Phạm 行hạnh 故cố 增tăng 長trưởng 。 此thử 言ngôn 不bất 然nhiên 。
何hà 以dĩ 故cố 。 梵Phạm 行hạnh 但đãn 不bất 為vi 損tổn 。 無vô 有hữu 益ích 義nghĩa 。 於ư 果quả 報báo 相tương 續tục 增tăng 長trưởng 相tương 續tục 。 能năng 為vi 護hộ 持trì 。 猶do 如như 外ngoại 城thành 防phòng 守thủ 內nội 城thành 。 聲thanh 界giới 或hoặc 增tăng 長trưởng 生sanh 。 或hoặc 等đẳng 流lưu 生sanh 。 偈kệ 曰viết 。 聲thanh 非phi 報báo 。 釋thích 曰viết 。 云vân 何hà 不bất 從tùng 果quả 報báo 生sanh 。 隨tùy 欲dục 生sanh 故cố 。 若nhược 爾nhĩ 於ư 假giả 名danh 論luận 中trung 。 云vân 何hà 說thuyết 由do 永vĩnh 離ly 惡ác 口khẩu 。 善thiện 修tu 不bất 惡ác 口khẩu 戒giới 故cố 。 得đắc 梵Phạm 音âm 大đại 人nhân 相tương 生sanh 。 餘dư 師sư 說thuyết 。 聲thanh 屬thuộc 第đệ 三tam 傳truyền 。 從tùng 業nghiệp 生sanh 霜sương 佉khư 四tứ 大đại 。 從tùng 霜sương 佉khư 四tứ 大đại 生sanh 聲thanh 。
復phục 有hữu 餘dư 師sư 說thuyết 。 聲thanh 屬thuộc 第đệ 五ngũ 傳truyền 。 從tùng 業nghiệp 生sanh 果quả 報báo 四tứ 大đại 。 從tùng 果quả 報báo 四tứ 大đại 。 生sanh 增tăng 長trưởng 四tứ 大đại 。 從tùng 增tăng 長trưởng 四tứ 大đại 。 生sanh 等đẳng 流lưu 四tứ 大đại 。 從tùng 等đẳng 流lưu 四tứ 大đại 生sanh 聲thanh 。 若nhược 爾nhĩ 身thân 受thọ 從tùng 業nghiệp 所sở 生sanh 四tứ 大đại 生sanh 。 不bất 應ưng 成thành 果quả 報báo 。 若nhược 受thọ 如như 聲thanh 。 則tắc 違vi 道Đạo 理lý 。 偈kệ 曰viết 。 八bát 種chủng 無vô 礙ngại 界giới 。 流lưu 生sanh 果quả 報báo 生sanh 。 釋thích 曰viết 。 何hà 者giả 為vi 八bát 。 七thất 識thức 界giới 及cập 法Pháp 界Giới 。 是thị 等đẳng 流lưu 所sở 生sanh 。 從tùng 同đồng 類loại 因nhân 及cập 遍biến 行hành 因nhân 所sở 生sanh 故cố 。 果quả 報báo 生sanh 者giả 。 謂vị 從tùng 果quả 報báo 因nhân 生sanh 。 此thử 八bát 界giới 無vô 增tăng 長trưởng 生sanh 。 無vô 礙ngại 法pháp 無vô 增tăng 長trưởng 故cố 。 偈kệ 曰viết 。 餘dư 三tam 。 釋thích 曰viết 。 餘dư 四tứ 界giới 謂vị 色sắc 香hương 味vị 觸xúc 。 或hoặc 果quả 報báo 生sanh 。 或hoặc 增tăng 長trưởng 生sanh 。 或hoặc 等đẳng 流lưu 生sanh 。 偈kệ 曰viết 。 一nhất 有hữu 物vật 。 釋thích 曰viết 。 是thị 無vô 為vi 法Pháp 。 有hữu 貞trinh 實thật 故cố 成thành 物vật 。 此thử 於ư 法Pháp 界Giới 中trung 有hữu 故cố 。 唯duy 一nhất 法Pháp 界Giới 有hữu 物vật 。 偈kệ 曰viết 。 後hậu 三tam 一nhất 剎sát 那na 。 釋thích 曰viết 。 意ý 界giới 法Pháp 界Giới 意ý 識thức 界giới 。 由do 文văn 句cú 次thứ 第đệ 故cố 言ngôn 後hậu 三tam 。 此thử 三tam 於ư 初sơ 無vô 流lưu 。 苦khổ 法Pháp 忍Nhẫn 一nhất 剎sát 那na 中trung 。 非phi 等đẳng 流lưu 生sanh 故cố 。 言ngôn 一nhất 剎sát 那na 。 此thử 中trung 苦khổ 法Pháp 忍Nhẫn 相tương 應ứng 心tâm 。 謂vị 意ý 界giới 意ý 識thức 界giới 。 與dữ 彼bỉ 共cộng 生sanh 相tương 應ứng 法pháp 。 應ưng 簡giản 擇trạch 此thử 義nghĩa 。 若nhược 人nhân 不bất 與dữ 眼nhãn 界giới 相tương 應ứng 。 後hậu 至chí 得đắc 相tương 應ứng 。 為vi 與dữ 眼nhãn 識thức 界giới 相tương 應ứng 不phủ 。 若nhược 人nhân 與dữ 眼nhãn 識thức 界giới 相tương 應ứng 。 為vi 與dữ 眼nhãn 界giới 相tương 應ứng 不phủ 。 偈kệ 曰viết 。 眼nhãn 根căn 與dữ 識thức 界giới 。 獨độc 俱câu 得đắc 復phục 有hữu 。 釋thích 曰viết 。 獨độc 得đắc 者giả 。 有hữu 與dữ 眼nhãn 界giới 相tương 應ứng 。 不bất 與dữ 眼nhãn 識thức 相tương 應ứng 。 如như 人nhân 於ư 欲dục 界giới 中trung 。 次thứ 第đệ 至chí 得đắc 眼nhãn 根căn 。 或hoặc 從tùng 無vô 色sắc 界giới 墮đọa 。 於ư 第đệ 二nhị 定định 等đẳng 中trung 生sanh 。 有hữu 與dữ 眼nhãn 識thức 相tương 應ứng 。 不bất 與dữ 眼nhãn 界giới 相tương 應ứng 。 如như 人nhân 已dĩ 生sanh 第đệ 二nhị 定định 已dĩ 。 引dẫn 眼nhãn 識thức 現hiện 前tiền 。 從tùng 彼bỉ 退thoái 於ư 下hạ 界giới 生sanh 。 或hoặc 俱câu 得đắc 者giả 。 有hữu 與dữ 眼nhãn 界giới 眼nhãn 識thức 界giới 一nhất 時thời 相tương 應ứng 。 如như 人nhân 從tùng 無vô 色sắc 界giới 墮đọa 生sanh 欲dục 界giới 。 或hoặc 生sanh 初sơ 定định 。 或hoặc 俱câu 不bất 得đắc 者giả 。 除trừ 前tiền 三tam 句cú 。 若nhược 人nhân 與dữ 眼nhãn 界giới 相tương 應ứng 。 為vi 與dữ 眼nhãn 識thức 界giới 相tương 應ứng 不phủ 。 有hữu 四tứ 句cú 。 第đệ 一nhất 句cú 者giả 。 若nhược 人nhân 於ư 第đệ 二nhị 定định 等đẳng 中trung 。 已dĩ 受thọ 生sanh 不bất 引dẫn 眼nhãn 識thức 令linh 現hiện 前tiền 。 第đệ 二nhị 句cú 者giả 。 若nhược 人nhân 於ư 欲dục 界giới 未vị 得đắc 眼nhãn 根căn 。 及cập 已dĩ 失thất 眼nhãn 根căn 。 第đệ 三tam 句cú 者giả 。 若nhược 人nhân 於ư 欲dục 界giới 。 已dĩ 得đắc 眼nhãn 根căn 不bất 失thất 。 或hoặc 生sanh 初sơ 定định 二nhị 定định 等đẳng 中trung 正chánh 見kiến 色sắc 。 第đệ 四tứ 句cú 者giả 。 除trừ 前tiền 三tam 句cú 。 眼nhãn 界giới 與dữ 色sắc 界giới 。 眼nhãn 識thức 界giới 與dữ 色sắc 界giới 。 至chí 得đắc 句cú 義nghĩa 。 應ưng 如như 此thử 思tư 量lượng 。 為vi 引dẫn 如như 此thử 思tư 量lượng 故cố 。 言ngôn 復phục 有hữu 幾kỷ 界giới 為vi 我ngã 依y 。 幾kỷ 界giới 為vi 我ngã 依y 外ngoại 。 偈kệ 曰viết 。 十thập 二nhị 界giới 我ngã 依y 。 釋thích 曰viết 。 何hà 者giả 十thập 二nhị 。 偈kệ 曰viết 。 除trừ 色sắc 等đẳng 。 釋thích 曰viết 。 六lục 識thức 六lục 根căn 。 此thử 十thập 二nhị 界giới 名danh 我ngã 依y 。 色sắc 等đẳng 六lục 塵trần 界giới 名danh 外ngoại 。 我ngã 既ký 是thị 無vô 。 云vân 何hà 說thuyết 我ngã 依y 及cập 我ngã 依y 外ngoại 。 我ngã 慢mạn 依y 止chỉ 故cố 。 假giả 說thuyết 心tâm 為vi 我ngã 。 如như 偈kệ 言ngôn 。
我ngã 是thị 我ngã 善thiện 依y 。 異dị 此thử 何hà 勝thắng 依y 。
若nhược 我ngã 好hảo/hiếu 調điều 伏phục 。 智trí 人nhân 得đắc 解giải 脫thoát 。
有hữu 餘dư 處xứ 佛Phật 世Thế 尊Tôn 說thuyết 。 唯duy 調điều 伏phục 心tâm 。 如như 偈kệ 言ngôn 。
調điều 伏phục 心tâm 最tối 勝thắng 。 心tâm 調điều 引dẫn 樂nhạo/nhạc/lạc 故cố 。
是thị 心tâm 世thế 間gian 說thuyết 為vi 我ngã 。 眼nhãn 等đẳng 為vi 此thử 依y 止chỉ 。 及cập 親thân 近cận 故cố 。 是thị 故cố 說thuyết 眼nhãn 等đẳng 名danh 我ngã 。 依y 色sắc 等đẳng 為vi 境cảnh 界giới 故cố 稱xưng 外ngoại 。 若nhược 爾nhĩ 六lục 識thức 界giới 。 應ưng 不bất 成thành 我ngã 依y 。
何hà 以dĩ 故cố 。 六lục 識thức 未vị 至chí 意ý 界giới 位vị 。 不bất 得đắc 為vi 心tâm 依y 。 是thị 時thời 若nhược 作tác 意ý 界giới 。 即tức 六lục 識thức 作tác 非phi 餘dư 故cố 。 六lục 識thức 不bất 離ly 意ý 界giới 體thể 。 若nhược 不bất 爾nhĩ 。 意ý 界giới 唯duy 過quá 去khứ 。 非phi 未vị 來lai 現hiện 在tại 。 彼bỉ 部bộ 許hứa 十thập 八bát 界giới 有hữu 三tam 世thế 故cố 。 若nhược 未vị 來lai 現hiện 在tại 識thức 。 無vô 意ý 界giới 體thể 相tướng 。 於ư 過quá 去khứ 中trung 。 亦diệc 不bất 可khả 立lập 為vi 意ý 界giới 。
何hà 以dĩ 故cố 。 相tương/tướng 於ư 三tam 世thế 。 無vô 不bất 定định 義nghĩa 故cố 。 幾kỷ 界giới 有hữu 等đẳng 分phần/phân 。 幾kỷ 界giới 非phi 等đẳng 分phần/phân 。 若nhược 一nhất 向hướng 有hữu 等đẳng 分phần/phân 。 偈kệ 曰viết 。 法Pháp 界Giới 等đẳng 分phần/phân 。 釋thích 曰viết 。 是thị 塵trần 於ư 識thức 定định 為vi 境cảnh 。 若nhược 識thức 於ư 中trung 已dĩ 生sanh 及cập 定định 生sanh 為vi 法pháp 。 是thị 塵trần 說thuyết 名danh 等đẳng 分phần/phân 。 無vô 一nhất 法Pháp 界Giới 此thử 中trung 無vô 邊biên 意ý 識thức 非phi 已dĩ 生sanh 非phi 應ưng 生sanh 。
何hà 以dĩ 故cố 。 一nhất 切thiết 聖thánh 人nhân 。 心tâm 緣duyên 法Pháp 界Giới 。 必tất 如như 此thử 生sanh 。 謂vị 一nhất 切thiết 法pháp 無vô 我ngã 。 此thử 心tâm 離ly 自tự 性tánh 及cập 共cộng 有hữu 法pháp 。 餘dư 一nhất 切thiết 法pháp 悉tất 為vi 境cảnh 界giới 。 此thử 剎sát 那na 心tâm 。 於ư 第đệ 二nhị 剎sát 那na 心tâm 。 皆giai 成thành 境cảnh 界giới 。 於ư 二nhị 剎sát 那na 中trung 。 一nhất 切thiết 法pháp 皆giai 成thành 境cảnh 界giới 。 是thị 故cố 法Pháp 界Giới 。 恆hằng 是thị 等đẳng 分phần/phân 。 偈kệ 曰viết 。 非phi 等đẳng 分phần/phân 餘dư 。 釋thích 曰viết 。 除trừ 法Pháp 界Giới 所sở 餘dư 界giới 。 非phi 等đẳng 分phần/phân 亦diệc 有hữu 等đẳng 分phần/phân 。 何hà 法pháp 名danh 非phi 等đẳng 分phần/phân 。 偈kệ 曰viết 。 不bất 作tác 自tự 事sự 。 釋thích 曰viết 。 義nghĩa 至chí 已dĩ 說thuyết 。 若nhược 作tác 自tự 事sự 名danh 有hữu 等đẳng 分phần/phân 。 若nhược 眼nhãn 界giới 已dĩ 見kiến 色sắc 正chánh 見kiến 色sắc 當đương 見kiến 色sắc 。 說thuyết 名danh 有hữu 等đẳng 分phần/phân 。 乃nãi 至chí 意ý 界giới 亦diệc 爾nhĩ 。 由do 於ư 塵trần 自tự 功công 能năng 立lập 名danh 等đẳng 分phần/phân 。 罽kế 賓tân 國quốc 師sư 說thuyết 非phi 等đẳng 分phần/phân 眼nhãn 有hữu 四tứ 種chủng 。 若nhược 眼nhãn 根căn 不bất 見kiến 色sắc 。 已dĩ 滅diệt 正chánh 滅diệt 當đương 滅diệt 。 無vô 生sanh 為vi 法pháp 。 西tây 方phương 諸chư 師sư 說thuyết 。 有hữu 五ngũ 種chủng 無vô 生sanh 為vi 法pháp 。 分phân 為vi 二nhị 分phần 。 一nhất 與dữ 識thức 相tương 應ứng 。 一nhất 與dữ 識thức 不bất 相tương 應ứng 。 乃nãi 至chí 身thân 亦diệc 爾nhĩ 。 意ý 根căn 但đãn 無vô 生sanh 為vi 法pháp 。 名danh 非phi 等đẳng 分phần/phân 。 色sắc 者giả 若nhược 已dĩ 見kiến 正chánh 見kiến 當đương 見kiến 。 名danh 有hữu 等đẳng 分phần/phân 。 非phi 等đẳng 分phần/phân 有hữu 四tứ 種chủng 。 若nhược 色sắc 非phi 所sở 見kiến 。 已dĩ 滅diệt 正chánh 滅diệt 當đương 滅diệt 。 無vô 生sanh 為vi 法pháp 。 名danh 非phi 等đẳng 分phần/phân 。 乃nãi 至chí 觸xúc 亦diệc 爾nhĩ 。 由do 自tự 根căn 功công 能năng 應ưng 知tri 。 色sắc 等đẳng 有hữu 等đẳng 分phần/phân 非phi 等đẳng 分phần/phân 義nghĩa 。 是thị 一nhất 人nhân 等đẳng 分phần/phân 眼nhãn 。 於ư 一nhất 切thiết 人nhân 非phi 等đẳng 分phần/phân 。 乃nãi 至chí 意ý 亦diệc 爾nhĩ 。 色sắc 則tắc 不bất 爾nhĩ 。 隨tùy 能năng 見kiến 者giả 。 於ư 此thử 人nhân 則tắc 成thành 等đẳng 分phần/phân 。 若nhược 不bất 能năng 見kiến 。 於ư 此thử 人nhân 則tắc 非phi 等đẳng 分phần/phân 。
何hà 以dĩ 故cố 。 有hữu 如như 此thử 義nghĩa 。 此thử 色sắc 是thị 一nhất 人nhân 所sở 見kiến 。 亦diệc 可khả 得đắc 為vi 多đa 人nhân 所sở 見kiến 。 如như 觀quán 看khán 時thời 中trung 見kiến 月nguyệt 舞vũ 相tương/tướng 攢toàn 等đẳng 色sắc 。 無vô 如như 此thử 義nghĩa 。 由do 一nhất 眼nhãn 根căn 二nhị 人nhân 見kiến 色sắc 。 是thị 故cố 諸chư 根căn 不bất 共cộng 得đắc 故cố 。 就tựu 一nhất 相tương 續tục 分phân 別biệt 等đẳng 分phần/phân 非phi 等đẳng 分phần/phân 。 色sắc 由do 共cộng 得đắc 故cố 。 不bất 就tựu 一nhất 相tương 續tục 立lập 等đẳng 分phần/phân 非phi 等đẳng 分phần/phân 。 如như 色sắc 聲thanh 香hương 味vị 觸xúc 。 界giới 應ưng 知tri 如như 此thử 。 聲thanh 界giới 可khả 許hứa 如như 此thử 。 香hương 等đẳng 三tam 界giới 。 隨tùy 一nhất 一nhất 人nhân 所sở 得đắc 。 餘dư 人nhân 不bất 得đắc 。
何hà 以dĩ 故cố 。 此thử 三tam 皆giai 至chí 到đáo 根căn 故cố 不bất 共cộng 得đắc 。 別biệt 立lập 似tự 眼nhãn 等đẳng 。 應ưng 是thị 道Đạo 理lý 。 雖tuy 不bất 共cộng 得đắc 。 有hữu 如như 此thử 道Đạo 理lý 可khả 立lập 共cộng 得đắc 。 何hà 以dĩ 故cố 有hữu 如như 此thử 義nghĩa 。 是thị 香hương 等đẳng 能năng 生sanh 一nhất 人nhân 鼻tị 等đẳng 識thức 。 亦diệc 可khả 得đắc 生sanh 餘dư 人nhân 鼻tị 等đẳng 識thức 。 眼nhãn 等đẳng 則tắc 不bất 爾nhĩ 。 是thị 故cố 香hương 等đẳng 如như 色sắc 可khả 得đắc 例lệ 說thuyết 。 眼nhãn 等đẳng 諸chư 識thức 等đẳng 分phần/phân 非phi 等đẳng 分phần/phân 義nghĩa 。 由do 定định 生sanh 定định 不bất 生sanh 故cố 。 猶do 如như 意ý 界giới 。 等đẳng 分phần/phân 者giả 有hữu 何hà 義nghĩa 。 根căn 塵trần 及cập 識thức 。 更cánh 互hỗ 相tương 應ưng 。 又hựu 共cộng 作tác 一nhất 切thiết 能năng 。 又hựu 同đồng 以dĩ 一nhất 觸xúc 為vi 事sự 故cố 。 非phi 等đẳng 分phần/phân 者giả 。 是thị 等đẳng 分phần/phân 同đồng 類loại 。 雖tuy 似tự 彼bỉ 非phi 彼bỉ 。 故cố 名danh 非phi 等đẳng 分phần/phân 。 幾kỷ 界giới 見kiến 諦Đế 所sở 滅diệt 。 幾kỷ 界giới 修tu 道Đạo 所sở 滅diệt 。 幾kỷ 界giới 非phi 所sở 滅diệt 。 偈kệ 曰viết 。 十thập 界giới 修tu 道Đạo 滅diệt 。 五ngũ 亦diệc 。 釋thích 曰viết 。 色sắc 等đẳng 十thập 界giới 。 并tinh 五ngũ 識thức 界giới 。 一nhất 向hướng 修tu 道Đạo 所sở 滅diệt 。 偈kệ 曰viết 。 後hậu 三tam 三tam 。 釋thích 曰viết 。 意ý 界giới 法Pháp 界Giới 意ý 識thức 界giới 。 此thử 三tam 各các 有hữu 三tam 種chủng 。 八bát 十thập 八bát 隨tùy 眠miên 。 或hoặc 與dữ 彼bỉ 共cộng 有hữu 法pháp 。 是thị 彼bỉ 至chí 得đắc 。 共cộng 彼bỉ 伴bạn 類loại 。 皆giai 見kiến 諦Đế 滅diệt 。 所sở 餘dư 有hữu 流lưu 皆giai 修tu 道Đạo 滅diệt 。 無vô 流lưu 非phi 所sở 滅diệt 。 更cánh 有hữu 別biệt 法pháp 。 是thị 見kiến 諦Đế 所sở 滅diệt 為vi 。 不bất 爾nhĩ 。 何hà 者giả 別biệt 法pháp 。 凡phàm 夫phu 性tánh 能năng 感cảm 惡ác 道đạo 。 身thân 口khẩu 二nhị 業nghiệp 與dữ 聖thánh 道Đạo 相tương 違vi 故cố 。 此thử 非phi 見kiến 諦Đế 滅diệt 。 此thử 中trung 略lược 說thuyết 見kiến 諦Đế 滅diệt 相tương/tướng 。 偈kệ 曰viết 。 非phi 污ô 非phi 見kiến 滅diệt 。 非phi 色sắc 非phi 六lục 生sanh 。 釋thích 曰viết 。 見kiến 諦Đế 所sở 滅diệt 隨tùy 一nhất 法pháp 。 無vô 非phi 染nhiễm 污ô 。 色sắc 亦diệc 非phi 見kiến 諦Đế 滅diệt 。 凡phàm 夫phu 性tánh 。 是thị 無vô 記ký 無vô 染nhiễm 污ô 。 斷đoạn 善thiện 根căn 凡phàm 夫phu 。 及cập 離ly 欲dục 人nhân 。 與dữ 此thử 相tương 應ứng 故cố 。 身thân 口khẩu 二nhị 業nghiệp 是thị 色sắc 故cố 。 是thị 故cố 非phi 見kiến 諦Đế 滅diệt 。
何hà 以dĩ 故cố 。 不bất 能năng 違vi 四tứ 。 諦đế 理lý 故cố 。 若nhược 爾nhĩ 苦khổ 法Pháp 忍Nhẫn 生sanh 時thời 。 凡phàm 夫phu 性tánh 應ưng 在tại 。 則tắc 成thành 違vi 許hứa 難nạn/nan 。 六lục 謂vị 意ý 入nhập 。 若nhược 離ly 此thử 於ư 餘dư 處xứ 生sanh 。 名danh 非phi 六lục 生sanh 。 謂vị 從tùng 五ngũ 根căn 生sanh 。 此thử 法pháp 亦diệc 非phi 見kiến 諦Đế 滅diệt 。 十thập 八bát 界giới 中trung 。 幾kỷ 界giới 是thị 見kiến 幾kỷ 界giới 非phi 見kiến 。 偈kệ 曰viết 。 眼nhãn 法Pháp 界Giới 一nhất 分phần/phân 名danh 見kiến 。 釋thích 曰viết 。 何hà 者giả 為vi 一nhất 分phần/phân 。 偈kệ 曰viết 。 有hữu 八bát 種chủng 。 釋thích 曰viết 。 身thân 見kiến 等đẳng 五ngũ 見kiến 。 世thế 間gian 正chánh 見kiến 。 有hữu 學học 正chánh 見kiến 。 無Vô 學Học 正chánh 見kiến 。 此thử 八bát 是thị 法Pháp 界Giới 一nhất 分phần/phân 名danh 見kiến 。 所sở 餘dư 法Pháp 界Giới 非phi 見kiến 。 此thử 中trung 身thân 見kiến 等đẳng 五ngũ 見kiến 。 分phân 別biệt 惑hoặc 品phẩm 中trung 。
時thời 至chí 當đương 廣quảng 說thuyết 。 世thế 間gian 正chánh 見kiến 者giả 。 意ý 識thức 相tương 應ứng 善thiện 有hữu 流lưu 慧tuệ 。 有hữu 學học 正chánh 見kiến 者giả 。 謂vị 有hữu 學học 無vô 流lưu 慧tuệ 。 無Vô 學Học 亦diệc 爾nhĩ 。 此thử 四tứ 如như 有hữu 雲vân 無vô 雲vân 夜dạ 晝trú 見kiến 色sắc 。 有hữu 染nhiễm 污ô 無vô 染nhiễm 污ô 。 世thế 間gian 有Hữu 學Học 無Vô 學Học 見kiến 。 觀quán 諸chư 法pháp 亦diệc 爾nhĩ 。 云vân 何hà 說thuyết 世thế 間gian 正chánh 見kiến 。 唯duy 與dữ 意ý 識thức 相tương 應ứng 。 由do 此thử 義nghĩa 。 偈kệ 曰viết 。 五ngũ 識thức 共cộng 生sanh 智trí 。 非phi 見kiến 不bất 度độ 故cố 。 釋thích 曰viết 。 見kiến 者giả 度độ 決quyết 為vi 體thể 。 能năng 起khởi 簡giản 擇trạch 是thị 非phi 故cố 五ngũ 識thức 相tương 應ứng 。 智trí 則tắc 不bất 爾nhĩ 。 無vô 分phân 別biệt 故cố 。 是thị 故cố 非phi 見kiến 。 若nhược 彼bỉ 有hữu 染nhiễm 污ô 無vô 染nhiễm 污ô 。 悉tất 非phi 見kiến 。 若nhược 爾nhĩ 眼nhãn 根căn 亦diệc 無vô 決quyết 度độ 。 何hà 故cố 名danh 見kiến 。 由do 能năng 觀quan 視thị 色sắc 故cố 。 云vân 何hà 知tri 。 偈kệ 曰viết 。 眼nhãn 見kiến 色sắc 。 釋thích 曰viết 。 若nhược 眼nhãn 見kiến 色sắc 。 與dữ 餘dư 識thức 相tương 應ứng 。 人nhân 應ưng 得đắc 見kiến 色sắc 。 若nhược 非phi 一nhất 切thiết 眼nhãn 見kiến 色sắc 。 何hà 者giả 能năng 見kiến 。 偈kệ 曰viết 等đẳng 分phần/phân 。 釋thích 曰viết 。 是thị 時thời 此thử 眼nhãn 有hữu 識thức 。 是thị 時thời 能năng 見kiến 。 異dị 此thử 則tắc 不bất 能năng 見kiến 。 若nhược 爾nhĩ 應ưng 許hứa 依y 眼nhãn 根căn 識thức 能năng 見kiến 。 偈kệ 曰viết 。 非phi 能năng 依y 眼nhãn 識thức 。 釋thích 曰viết 。 不bất 可khả 立lập 眼nhãn 識thức 能năng 見kiến 。
何hà 以dĩ 故cố 。 偈kệ 曰viết 。 由do 色sắc 非phi 可khả 見kiến 。 被bị 障chướng 彼bỉ 執chấp 爾nhĩ 。 釋thích 曰viết 。 是thị 色sắc 壁bích 等đẳng 所sở 障chướng 。 則tắc 不bất 可khả 見kiến 。 若nhược 識thức 能năng 見kiến 。 識thức 無vô 礙ngại 故cố 。 於ư 壁bích 等đẳng 障chướng 則tắc 不bất 為vi 妨phương 。 是thị 故cố 應ưng 見kiến 被bị 障chướng 之chi 色sắc 。 於ư 被bị 障chướng 色sắc 識thức 既ký 不bất 生sanh 。 云vân 何hà 能năng 見kiến 。 云vân 何hà 不bất 生sanh 。 若nhược 人nhân 執chấp 唯duy 眼nhãn 見kiến 色sắc 。 於ư 此thử 人nhân 由do 眼nhãn 有hữu 礙ngại 。 於ư 所sở 障chướng 色sắc 無vô 有hữu 功công 能năng 。 識thức 不bất 得đắc 生sanh 與dữ 依y 共cộng 一nhất 境cảnh 起khởi 故cố 。 此thử 義nghĩa 應ưng 然nhiên 。 若nhược 爾nhĩ 云vân 何hà 。 眼nhãn 不bất 至chí 境cảnh 。 猶do 如như 身thân 根căn 。 由do 不bất 見kiến 被bị 障chướng 色sắc 。 以dĩ 有hữu 礙ngại 故cố 。 若nhược 爾nhĩ 雲vân 母mẫu 琉lưu 璃ly 水thủy 精tinh 。 淨tịnh 水thủy 所sở 障chướng 。 色sắc 云vân 何hà 得đắc 見kiến 。 是thị 故cố 不bất 由do 有hữu 礙ngại 被bị 障chướng 諸chư 色sắc 眼nhãn 不bất 能năng 見kiến 。 若nhược 爾nhĩ 何hà 故cố 不bất 見kiến 。 是thị 處xứ 光quang 明minh 相tướng 通thông 無vô 隔cách 。 於ư 被bị 障chướng 色sắc 。 眼nhãn 識thức 得đắc 生sanh 。 若nhược 是thị 處xứ 光quang 明minh 被bị 隔cách 不bất 通thông 。 於ư 中trung 眼nhãn 識thức 不bất 生sanh 。 由do 不bất 生sanh 故cố 。 不bất 能năng 見kiến 被bị 障chướng 色sắc 。 若nhược 爾nhĩ 云vân 何hà 經kinh 中trung 說thuyết 。 由do 眼nhãn 見kiến 色sắc 。 此thử 中trung 明minh 由do 依y 止chỉ 得đắc 見kiến 。 是thị 此thử 經Kinh 意ý 。 如như 說thuyết 由do 意ý 根căn 識thức 法pháp 。 意ý 不bất 能năng 識thức 法pháp 。 以dĩ 過quá 去khứ 故cố 。 何hà 者giả 能năng 識thức 唯duy 是thị 意ý 識thức 。 經kinh 說thuyết 由do 眼nhãn 見kiến 亦diệc 爾nhĩ 。
復phục 次thứ 於ư 所sở 依y 中trung 說thuyết 能năng 依y 事sự 。 譬thí 如như 樓lâu 叫khiếu 。
復phục 次thứ 如như 餘dư 經kinh 說thuyết 。 眼nhãn 所sở 識thức 諸chư 色sắc 。 可khả 愛ái 可khả 欲dục 悅duyệt 心tâm 。 此thử 色sắc 非phi 眼nhãn 所sở 識thức 。
復phục 次thứ 有hữu 餘dư 經kinh 說thuyết 婆Bà 羅La 門Môn 眼nhãn 者giả 唯duy 門môn 。 為vi 見kiến 眾chúng 色sắc 。 由do 此thử 等đẳng 證chứng 故cố 。 知tri 藉tạ 眼nhãn 為vi 門môn 以dĩ 識thức 見kiến 色sắc 。 此thử 義nghĩa 是thị 證chứng 所sở 顯hiển 。 於ư 能năng 見kiến 眼nhãn 則tắc 成thành 門môn 。
何hà 以dĩ 故cố 。 若nhược 眼nhãn 成thành 見kiến 為vi 見kiến 諸chư 色sắc 。 是thị 義nghĩa 不bất 然nhiên 。 若nhược 識thức 能năng 見kiến 。 何hà 法pháp 。 能năng 識thức 。 此thử 二nhị 何hà 異dị 。
何hà 以dĩ 故cố 。 是thị 色sắc 識thức 即tức 是thị 色sắc 見kiến 。 譬thí 如như 有hữu 解giải 脫thoát 名danh 見kiến 或hoặc 名danh 智trí 。 如như 此thử 有hữu 識thức 。 或hoặc 名danh 見kiến 或hoặc 名danh 識thức 。
復phục 有hữu 餘dư 師sư 說thuyết 。 若nhược 眼nhãn 能năng 見kiến 。 眼nhãn 則tắc 成thành 作tác 者giả 。 何hà 法pháp 為vi 別biệt 見kiến 事sự 。 有hữu 如như 此thử 過quá 失thất 。 此thử 言ngôn 非phi 難nạn/nan 。 如như 汝nhữ 許hứa 識thức 能năng 識thức 。 於ư 中trung 不bất 立lập 作tác 者giả 及cập 事sự 差sai 別biệt 。 眼nhãn 能năng 見kiến 色sắc 亦diệc 爾nhĩ 。
復phục 有hữu 餘dư 師sư 說thuyết 。 眼nhãn 識thức 名danh 見kiến 。 見kiến 依y 止chỉ 故cố 。 說thuyết 眼nhãn 能năng 見kiến 。 譬thí 如như 打đả 依y 止chỉ 故cố 說thuyết 鍾chung 作tác 聲thanh 。 若nhược 爾nhĩ 識thức 依y 止chỉ 故cố 。 義nghĩa 至chí 應ưng 言ngôn 眼nhãn 能năng 識thức 不bất 應ưng 至chí 。
何hà 以dĩ 故cố 。 此thử 眼nhãn 識thức 於ư 世thế 間gian 成thành 立lập 名danh 見kiến 。 云vân 何hà 知tri 。 此thử 識thức 生sanh 時thời 。 說thuyết 色sắc 是thị 所sở 見kiến 。 不bất 說thuyết 是thị 所sở 識thức 。 毘tỳ 婆bà 沙sa 中trung 自tự 說thuyết 如như 此thử 。 若nhược 眼nhãn 所sở 至chí 眼nhãn 識thức 所sở 受thọ 。 乃nãi 說thuyết 所sở 見kiến 。 故cố 說thuyết 眼nhãn 見kiến 不bất 說thuyết 眼nhãn 識thức 。 但đãn 由do 識thức 在tại 。 故cố 名danh 能năng 識thức 。 譬thí 如như 說thuyết 日nhật 作tác 晝trú 。 經kinh 部bộ 說thuyết 。 何hà 故cố 共cộng 聚tụ 破phá 空không 。
何hà 以dĩ 故cố 。 依y 眼nhãn 緣duyên 色sắc 。 眼nhãn 識thức 得đắc 生sanh 。 此thử 中trung 何hà 法pháp 能năng 見kiến 。 何hà 法pháp 所sở 見kiến 。 一nhất 切thiết 無vô 事sự 。 但đãn 唯duy 有hữu 法pháp 。 謂vị 因nhân 及cập 果quả 。 此thử 中trung 為vi 互hỗ 相tương 解giải 。 隨tùy 意ý 假giả 說thuyết 。 如như 說thuyết 眼nhãn 能năng 見kiến 識thức 能năng 識thức 。 於ư 中trung 不bất 應ưng 執chấp 著trước 。 佛Phật 世Thế 尊Tôn 說thuyết 。 汝nhữ 等đẳng 莫mạc 執chấp 著trước 方phương 言ngôn 。 莫mạc 隨tùy 逐trục 世thế 間gian 。 所sở 立lập 名danh 字tự 。 罽kế 賓tân 國quốc 毘tỳ 婆bà 沙sa 師sư 。 悉tất 檀đàn 判phán 如như 此thử 。 眼nhãn 能năng 見kiến 。 耳nhĩ 能năng 聞văn 。 鼻tị 能năng 嗅khứu 。 舌thiệt 能năng 嘗thường 。 身thân 能năng 觸xúc 。 意ý 能năng 識thức 。 為vi 用dụng 一nhất 眼nhãn 見kiến 色sắc 。 為vi 用dụng 二nhị 眼nhãn 見kiến 色sắc 。 此thử 中trung 無vô 定định 。 偈kệ 曰viết 。 或hoặc 由do 二nhị 眼nhãn 見kiến 。 分phân 明minh 見kiến 色sắc 故cố 。 釋thích 曰viết 。 亦diệc 由do 二nhị 眼nhãn 根căn 見kiến 色sắc 。 阿a 毘tỳ 達đạt 磨ma 師sư 說thuyết 如như 此thử 。
何hà 以dĩ 故cố 。 若nhược 開khai 二nhị 眼nhãn 見kiến 最tối 明minh 了liễu 。 若nhược 開khai 一nhất 眼nhãn 。 半bán 閉bế 一nhất 眼nhãn 。 則tắc 見kiến 二nhị 月nguyệt 。 由do 隨tùy 一nhất 變biến 異dị 見kiến 則tắc 不bất 明minh 。 不bất 可khả 由do 依y 止chỉ 處xứ 別biệt 分phần/phân 識thức 為vi 二nhị 。 識thức 無vô 住trú 處xứ 故cố 。 不bất 同đồng 於ư 色sắc 。 若nhược 眼nhãn 能năng 見kiến 。 耳nhĩ 能năng 聞văn 。 乃nãi 至chí 意ý 能năng 識thức 。 彼bỉ 塵trần 為vi 至chí 為vi 不bất 至chí 耶da 。 偈kệ 曰viết 。 眼nhãn 耳nhĩ 及cập 意ý 根căn 。 不bất 至chí 塵trần 。 釋thích 曰viết 。 云vân 何hà 如như 此thử 。 眼nhãn 能năng 見kiến 遠viễn 色sắc 。 若nhược 以dĩ 藥dược 塗đồ 眼nhãn 。 則tắc 不bất 能năng 見kiến 。 耳nhĩ 能năng 聞văn 遠viễn 聲thanh 。 若nhược 眼nhãn 耳nhĩ 緣duyên 至chí 塵trần 。 修tu 觀quán 行hành 人nhân 。 天thiên 眼nhãn 天thiên 耳nhĩ 。 不bất 得đắc 應ưng 成thành 。 猶do 如như 鼻tị 等đẳng 。 若nhược 爾nhĩ 云vân 何hà 。 不bất 能năng 見kiến 一nhất 切thiết 不bất 至chí 塵trần 。 及cập 最tối 遠viễn 塵trần 。 并tinh 所sở 障chướng 塵trần 。 若nhược 爾nhĩ 云vân 何hà 。 磁từ 石thạch 不bất 吸hấp 一nhất 切thiết 不bất 至chí 之chi 鐵thiết 。 若nhược 能năng 緣duyên 至chí 塵trần 。 此thử 難nạn/nan 則tắc 齊tề 。 云vân 何hà 不bất 能năng 。 見kiến 一nhất 切thiết 至chí 塵trần 。 謂vị 眼nhãn 藥dược 及cập 籌trù 等đẳng 。 如như 鼻tị 等đẳng 緣duyên 至chí 塵trần 。 不bất 緣duyên 一nhất 切thiết 至chí 。 不bất 能năng 取thủ 香hương 等đẳng 共cộng 有hữu 故cố 。 如như 此thử 眼nhãn 塵trần 不bất 至chí 。 非phi 一nhất 切thiết 不bất 至chí 。 皆giai 是thị 眼nhãn 塵trần 。 意ý 無vô 色sắc 故cố 。 無vô 有hữu 至chí 能năng 。 故cố 不bất 緣duyên 至chí 塵trần 。 有hữu 餘dư 師sư 說thuyết 。 耳nhĩ 緣duyên 至chí 不bất 至chí 塵trần 。 由do 聞văn 耳nhĩ 內nội 聲thanh 故cố 。 所sở 餘dư 鼻tị 舌thiệt 身thân 。 偈kệ 曰viết 。 三tam 異dị 。 釋thích 曰viết 。 以dĩ 至chí 到đáo 為vi 塵trần 。 云vân 何hà 知tri 鼻tị 緣duyên 至chí 塵trần 。 若nhược 斷đoạn 息tức 則tắc 不bất 聞văn 香hương 。 至chí 是thị 何hà 法pháp 。 生sanh 無vô 間gian 為vi 至chí 。 隣lân 虛hư 為vi 互hỗ 相tương 觸xúc 。 為vi 不bất 相tương 觸xúc 。 罽kế 賓tân 國quốc 師sư 說thuyết 。 不bất 相tương 觸xúc 。
何hà 以dĩ 故cố 。 若nhược 由do 一nhất 切thiết 體thể 相tướng 觸xúc 。 諸chư 物vật 則tắc 應ưng 相tương/tướng 雜tạp 。 若nhược 由do 體thể 一nhất 分phần/phân 相tương 觸xúc 。 隣lân 虛hư 則tắc 有hữu 方phương 分phần/phân 。 諸chư 隣lân 虛hư 無vô 方phương 分phần/phân 故cố 。 若nhược 爾nhĩ 云vân 何hà 發phát 聲thanh 。 由do 無vô 間gian 故cố 。 若nhược 言ngôn 相tương 觸xúc 。 二nhị 手thủ 相tương/tướng 榼# 則tắc 應ưng 相tương/tướng 著trước 。 石thạch 投đầu 石thạch 亦diệc 爾nhĩ 。 若nhược 爾nhĩ 微vi 聚tụ 相tương/tướng 榼# 云vân 何hà 不bất 散tán 。 風phong 界giới 所sở 持trì 故cố 。
何hà 以dĩ 故cố 。 有hữu 風phong 界giới 能năng 破phá 散tán 。 如như 劫kiếp 末mạt 時thời 。 有hữu 風phong 界giới 能năng 合hợp 持trì 。 如như 劫kiếp 成thành 時thời 。 云vân 何hà 今kim 說thuyết 三tam 根căn 塵trần 由do 無vô 間gian 至chí 緣duyên 於ư 至chí 塵trần 。 是thị 彼bỉ 無vô 間gian 義nghĩa 。 說thuyết 名danh 為vi 至chí 。 謂vị 於ư 中trung 間gian 無vô 有hữu 別biệt 物vật 。
復phục 次thứ 微vi 聚tụ 物vật 有hữu 方phương 分phần/phân 故cố 。 若nhược 相tương 觸xúc 則tắc 無vô 失thất 。 若nhược 作tác 如như 此thử 執chấp 。 毘tỳ 婆bà 沙sa 中trung 此thử 文văn 句cú 得đắc 成thành 。 是thị 觸xúc 為vi 以dĩ 觸xúc 為vi 因nhân 生sanh 。 為vi 非phi 觸xúc 為vi 因nhân 生sanh 。 作tác 如như 此thử 問vấn 。 約ước 因nhân 為vi 答đáp 。 有hữu 時thời 以dĩ 觸xúc 為vi 因nhân 。 非phi 觸xúc 得đắc 生sanh 。 若nhược 物vật 分phân 散tán 。 有hữu 時thời 以dĩ 非phi 觸xúc 為vi 因nhân 。 觸xúc 得đắc 生sanh 。 若nhược 物vật 增tăng 長trưởng 。 有hữu 時thời 以dĩ 觸xúc 為vi 因nhân 。 觸xúc 得đắc 生sanh 。 若nhược 聚tụ 與dữ 聚tụ 共cộng 合hợp 。 有hữu 時thời 以dĩ 非phi 觸xúc 為vi 因nhân 。 非phi 觸xúc 得đắc 生sanh 。 如như 隙khích 中trung 微vi 塵trần 。 大đại 德đức 婆Bà 須Tu 蜜Mật 多Đa 羅la 說thuyết 。 若nhược 隣lân 虛hư 相tương 觸xúc 。 應ưng 得đắc 住trụ 至chí 後hậu 剎sát 那na 。 大đại 德đức 說thuyết 。 隣lân 虛hư 不bất 相tương 觸xúc 。 於ư 無vô 間gian 中trung 。 世thế 間gian 假giả 立lập 觸xúc 名danh 。 大đại 德đức 意ý 可khả 受thọ 。 若nhược 不bất 如như 此thử 。 隣lân 虛hư 則tắc 有hữu 間gian 。 中trung 間gian 既ký 空không 。 何hà 法pháp 能năng 斷đoạn 其kỳ 行hành 。 說thuyết 其kỳ 有hữu 礙ngại 。 是thị 聚tụ 不bất 異dị 隣lân 虛hư 。 若nhược 聚tụ 相tương 觸xúc 。 即tức 是thị 隣lân 虛hư 相tương 觸xúc 。 如như 可khả 變biến 壞hoại 。 若nhược 汝nhữ 言ngôn 隣lân 虛hư 有hữu 方phương 分phần/phân 。 若nhược 觸xúc 非phi 觸xúc 。 皆giai 成thành 有hữu 分phần/phân 過quá 失thất 。 若nhược 無vô 方phương 分phần/phân 。 於ư 汝nhữ 不bất 可khả 許hứa 之chi 。 為vi 色sắc 若nhược 有hữu 觸xúc 。 可khả 立lập 此thử 難nạn/nan 。 眼nhãn 等đẳng 諸chư 根căn 取thủ 塵trần 。 為vi 稱xưng 其kỳ 自tự 量lượng 。 由do 事sự 速tốc 疾tật 故cố 。 猶do 如như 旋toàn 火hỏa 。 乃nãi 至chí 遍biến 見kiến 大đại 山sơn 等đẳng 。 色sắc 為vi 能năng 取thủ 等đẳng 不bất 等đẳng 量lượng 塵trần 。 是thị 前tiền 所sở 說thuyết 。 緣duyên 至chí 到đáo 塵trần 。 偈kệ 曰viết 。 三tam 根căn 謂vị 鼻tị 等đẳng 。 許hứa 取thủ 如như 量lượng 塵trần 。 釋thích 曰viết 。 如như 根căn 量lượng 隣lân 虛hư 。 塵trần 隣lân 虛hư 亦diệc 爾nhĩ 。 共cộng 合hợp 生sanh 鼻tị 等đẳng 識thức 。 眼nhãn 耳nhĩ 則tắc 無vô 定định 。 有hữu 時thời 取thủ 最tối 小tiểu 塵trần 。 若nhược 見kiến 毛mao 端đoan 。 有hữu 時thời 取thủ 等đẳng 量lượng 塵trần 。 若nhược 見kiến 蒲bồ 桃đào 子tử 。 有hữu 時thời 取thủ 最tối 大đại 塵trần 。 若nhược 見kiến 大đại 山sơn 。 即tức 於ư 聞văn 時thời 耳nhĩ 亦diệc 如như 此thử 。 或hoặc 聞văn 蚊văn 聲thanh 。 或hoặc 聞văn 雷lôi 聲thanh 。 意ý 既ký 無vô 體thể 。 不bất 可khả 說thuyết 其kỳ 形hình 量lượng 。 眼nhãn 等đẳng 諸chư 根căn 隣lân 虛hư 形hình 相tướng 。 云vân 何hà 可khả 知tri 。 眼nhãn 根căn 隣lân 虛hư 。 於ư 眼nhãn 童đồng 子tử 中trung 住trụ 。 如như 時thời 羅la 花hoa 青thanh 色sắc 所sở 覆phú 。 是thị 故cố 不bất 散tán 。 有hữu 餘dư 部bộ 說thuyết 。 如như 聚tụ 重trọng/trùng 累lũy/lụy/luy 住trụ 。 互hỗ 不bất 相tương 障chướng 。 清thanh 徹triệt 如như 頗pha 梨lê 柯kha 寶bảo 。 耳nhĩ 根căn 隣lân 虛hư 。 於ư 耳nhĩ 中trung 住trụ 。 如như 浮phù 休hưu 闍xà 皮bì 。 鼻tị 根căn 隣lân 虛hư 。 於ư 鼻tị 頞át 中trung 住trụ 。 前tiền 三tam 根căn 橫hoạnh/hoành 作tác 行hành 度độ 。 無vô 有hữu 高cao 下hạ 。 舌thiệt 根căn 隣lân 虛hư 如như 半bán 月nguyệt 。 彼bỉ 說thuyết 於ư 舌thiệt 中trung 央ương 。 如như 髮phát 端đoan 量lượng 。 非phi 舌thiệt 根căn 隣lân 虛hư 所sở 覆phú 。 身thân 根căn 隣lân 虛hư 如như 身thân 相tướng 。 女nữ 根căn 隣lân 虛hư 如như 鼓cổ 顙tảng 。 男nam 根căn 隣lân 虛hư 如như 大đại 指chỉ 。 此thử 中trung 眼nhãn 根căn 隣lân 虛hư 。 或hoặc 時thời 一nhất 切thiết 等đẳng 分phần/phân 。 或hoặc 時thời 一nhất 切thiết 非phi 等đẳng 分phần/phân 。 或hoặc 時thời 有hữu 等đẳng 分phần/phân 有hữu 非phi 等đẳng 分phần/phân 。 乃nãi 至chí 舌thiệt 根căn 隣lân 虛hư 亦diệc 爾nhĩ 。 身thân 根căn 隣lân 虛hư 。 無vô 一nhất 切thiết 等đẳng 分phần/phân 。 若nhược 然nhiên 焰diễm 地địa 獄ngục 中trung 。 所sở 執chấp 駐trú 眾chúng 生sanh 。 有hữu 無vô 量lượng 身thân 隣lân 虛hư 。 亦diệc 非phi 一nhất 切thiết 等đẳng 分phần/phân 。
何hà 以dĩ 故cố 。 若nhược 一nhất 切thiết 皆giai 發phát 身thân 識thức 。 則tắc 身thân 散tán 壞hoại 。 無vô 唯duy 一nhất 隣lân 虛hư 根căn 一nhất 隣lân 虛hư 塵trần 能năng 生sanh 識thức 。 五ngũ 識thức 以dĩ 微vi 聚tụ 為vi 根căn 塵trần 故cố 。 是thị 故cố 隣lân 虛hư 無vô 顯hiển 。 不bất 可khả 見kiến 故cố 。 是thị 六lục 識thức 界giới 。 如như 前tiền 所sở 說thuyết 。 謂vị 眼nhãn 識thức 乃nãi 至chí 意ý 識thức 。 於ư 中trung 五ngũ 識thức 塵trần 唯duy 現hiện 世thế 。 最tối 後hậu 識thức 塵trần 三tam 世thế 。 彼bỉ 依y 為vi 如như 此thử 不phủ 。 說thuyết 不bất 爾nhĩ 。 云vân 何hà 不bất 爾nhĩ 。 偈kệ 曰viết 。 後hậu 界giới 依y 過quá 去khứ 。 釋thích 曰viết 。 意ý 識thức 界giới 無vô 間gian 滅diệt 識thức 為vi 依y 。 偈kệ 曰viết 。 五ngũ 界giới 依y 亦diệc 共cộng 。 釋thích 曰viết 。 亦diệc 言ngôn 顯hiển 過quá 去khứ 。 此thử 中trung 眼nhãn 識thức 依y 。 共cộng 有hữu 同đồng 一nhất 世thế 故cố 。 乃nãi 至chí 身thân 識thức 亦diệc 爾nhĩ 。 彼bỉ 過quá 去khứ 依y 。 謂vị 意ý 根căn 。 如như 此thử 五ngũ 識thức 聚tụ 。 依y 二nhị 根căn 生sanh 。 故cố 說thuyết 如như 此thử 。 若nhược 法pháp 能năng 為vi 眼nhãn 識thức 依y 。 為vi 能năng 作tác 彼bỉ 次thứ 第đệ 緣duyên 不phủ 。 此thử 中trung 有hữu 四tứ 句cú 。 第đệ 一nhất 句cú 。 謂vị 眼nhãn 根căn 。 第đệ 二nhị 句cú 。 謂vị 次thứ 第đệ 已dĩ 滅diệt 心tâm 法pháp 法Pháp 界Giới 。 第đệ 三tam 句cú 。 謂vị 次thứ 第đệ 已dĩ 滅diệt 心tâm 。 第đệ 四tứ 句cú 。 除trừ 前tiền 三tam 句cú 。 乃nãi 至chí 身thân 識thức 自tự 根căn 。 亦diệc 應ưng 如như 此thử 說thuyết 。 於ư 意ý 識thức 但đãn 無vô 初sơ 句cú 。 若nhược 法pháp 為vi 依y 。 必tất 為vi 次thứ 第đệ 緣duyên 故cố 。 若nhược 有hữu 法pháp 為vi 次thứ 第đệ 緣duyên 非phi 依y 。 謂vị 無vô 間gian 滅diệt 心tâm 法pháp 法Pháp 界Giới 。 識thức 生sanh 隨tùy 屬thuộc 二nhị 緣duyên 。
復phục 有hữu 何hà 因nhân 。 但đãn 說thuyết 眼nhãn 等đẳng 為vi 彼bỉ 依y 。 不bất 說thuyết 色sắc 等đẳng 。 偈kệ 曰viết 。 隨tùy 根căn 異dị 識thức 異dị 。 故cố 眼nhãn 等đẳng 成thành 依y 。 釋thích 曰viết 。 由do 眼nhãn 等đẳng 根căn 。 有hữu 差sai 別biệt 故cố 。 諸chư 識thức 亦diệc 有hữu 差sai 別biệt 。 眼nhãn 等đẳng 根căn 若nhược 有hữu 增tăng 損tổn 。 諸chư 識thức 隨tùy 之chi 則tắc 有hữu 明minh 昧muội 。 不bất 由do 色sắc 等đẳng 差sai 別biệt 諸chư 識thức 變biến 異dị 。 於ư 識thức 二nhị 緣duyên 中trung 眼nhãn 等đẳng 勝thắng 故cố 。 立lập 為vi 識thức 依y 。 不bất 說thuyết 色sắc 等đẳng 。 色sắc 等đẳng 是thị 識thức 所sở 識thức 。
復phục 有hữu 何hà 因nhân 。 說thuyết 為vi 眼nhãn 識thức 。 乃nãi 至chí 意ý 識thức 。 不bất 說thuyết 為vi 色sắc 識thức 乃nãi 至chí 法pháp 識thức 。 由do 眼nhãn 等đẳng 是thị 彼bỉ 依y 故cố 。 約ước 根căn 說thuyết 識thức 。
復phục 次thứ 偈kệ 曰viết 。 由do 彼bỉ 不bất 共cộng 因nhân 。 故cố 約ước 根căn 說thuyết 識thức 。 釋thích 曰viết 。 云vân 何hà 不bất 共cộng 因nhân 。 此thử 眼nhãn 根căn 不bất 得đắc 為vi 餘dư 識thức 依y 色sắc 可khả 。 得đắc 為vi 意ý 識thức 緣duyên 緣duyên 。 及cập 為vi 他tha 眼nhãn 識thức 境cảnh 。 乃nãi 至chí 身thân 亦diệc 爾nhĩ 。 由do 識thức 依y 止chỉ 。 及cập 由do 不bất 共cộng 因nhân 。 是thị 故cố 約ước 根căn 說thuyết 識thức 。 不bất 約ước 色sắc 等đẳng 。 譬thí 如như 鼓cổ 聲thanh 麥mạch 芽nha 。 若nhược 人nhân 在tại 此thử 身thân 中trung 。 由do 眼nhãn 見kiến 色sắc 。 是thị 身thân 眼nhãn 色sắc 識thức 。 為vi 是thị 一nhất 地địa 。 為vi 是thị 別biệt 地địa 。 一nhất 切thiết 皆giai 異dị 。 若nhược 人nhân 生sanh 欲dục 界giới 。 由do 自tự 地địa 眼nhãn 見kiến 自tự 地địa 色sắc 。 此thử 四tứ 種chủng 同đồng 在tại 自tự 地địa 。 若nhược 此thử 人nhân 由do 初sơ 定định 眼nhãn 見kiến 自tự 地địa 色sắc 。 身thân 及cập 色sắc 俱câu 在tại 自tự 地địa 。 眼nhãn 及cập 識thức 屬thuộc 初sơ 定định 。 若nhược 見kiến 初sơ 定định 色sắc 。 則tắc 三tam 種chủng 屬thuộc 初sơ 定định 。 若nhược 由do 二nhị 定định 眼nhãn 見kiến 自tự 地địa 色sắc 。 身thân 及cập 色sắc 在tại 自tự 地địa 。 眼nhãn 屬thuộc 二nhị 定định 。 識thức 屬thuộc 初sơ 定định 。 若nhược 見kiến 初sơ 定định 色sắc 。 色sắc 及cập 識thức 屬thuộc 初sơ 定định 。 身thân 在tại 自tự 地địa 。 眼nhãn 屬thuộc 二nhị 定định 。 若nhược 見kiến 二nhị 定định 色sắc 。 眼nhãn 及cập 色sắc 屬thuộc 二nhị 定định 。 身thân 在tại 自tự 地địa 。 識thức 屬thuộc 初sơ 定định 。 如như 此thử 由do 三tam 定định 四tứ 定định 。 眼nhãn 若nhược 見kiến 自tự 地địa 及cập 下hạ 地địa 色sắc 。 應ưng 如như 理lý 推thôi 合hợp 。 若nhược 人nhân 生sanh 在tại 初sơ 定định 地địa 。 由do 自tự 地địa 眼nhãn 見kiến 自tự 地địa 色sắc 。 此thử 四tứ 皆giai 屬thuộc 自tự 地địa 。 若nhược 見kiến 下hạ 地địa 色sắc 。 則tắc 三tam 種chủng 在tại 自tự 地địa 。 若nhược 由do 二nhị 定định 眼nhãn 見kiến 自tự 地địa 色sắc 。 則tắc 三tam 種chủng 在tại 自tự 地địa 。 若nhược 見kiến 欲dục 界giới 色sắc 。 身thân 及cập 識thức 在tại 自tự 地địa 。 色sắc 在tại 下hạ 界giới 。 眼nhãn 屬thuộc 二nhị 定định 。 若nhược 見kiến 二nhị 定định 色sắc 。 眼nhãn 及cập 色sắc 屬thuộc 二nhị 定định 。 餘dư 二nhị 在tại 自tự 地địa 。 由do 三tam 定định 等đẳng 眼nhãn 。 亦diệc 應ưng 如như 理lý 推thôi 合hợp 。 若nhược 生sanh 二nhị 定định 等đẳng 地địa 。 由do 自tự 地địa 眼nhãn 若nhược 見kiến 自tự 他tha 地địa 色sắc 。 亦diệc 應ưng 如như 理lý 推thôi 合hợp 。 此thử 中trung 是thị 決quyết 判phán 。 偈kệ 曰viết 。 眼nhãn 無vô 下hạ 身thân 義nghĩa 。 釋thích 曰viết 。 身thân 眼nhãn 色sắc 有hữu 五ngũ 地địa 。 謂vị 欲dục 界giới 地địa 乃nãi 至chí 第đệ 四tứ 定định 地địa 。 眼nhãn 識thức 有hữu 二nhị 地địa 。 謂vị 欲dục 界giới 及cập 初sơ 定định 。 此thử 中trung 隨tùy 身thân 地địa 。 眼nhãn 根căn 或hoặc 等đẳng 地địa 或hoặc 上thượng 地địa 。 定định 無vô 下hạ 地địa 。 隨tùy 眼nhãn 根căn 地địa 。 色sắc 或hoặc 等đẳng 地địa 或hoặc 下hạ 地địa 。 是thị 眼nhãn 境cảnh 界giới 。 偈kệ 曰viết 。 上thượng 色sắc 非phi 下hạ 境cảnh 。 釋thích 曰viết 。 未vị 曾tằng 有hữu 上thượng 地địa 。 色sắc 下hạ 地địa 眼nhãn 能năng 見kiến 。 偈kệ 曰viết 。 識thức 。 釋thích 曰viết 。 識thức 。 不bất 得đắc 在tại 眼nhãn 上thượng 。 譬thí 如như 色sắc 。 偈kệ 曰viết 。 於ư 此thử 色sắc 遍biến 於ư 身thân 二nhị 一nhất 切thiết 。 釋thích 曰viết 於ư 此thử 。 謂vị 於ư 前tiền 所sở 說thuyết 眼nhãn 識thức 。 一nhất 切thiết 色sắc 是thị 其kỳ 境cảnh 界giới 。 或hoặc 上thượng 或hoặc 下hạ 或hoặc 等đẳng 。 二nhị 謂vị 識thức 及cập 色sắc 。 於ư 身thân 此thử 二nhị 一nhất 切thiết 有hữu 。 如như 廣quảng 說thuyết 眼nhãn 根căn 。 應ưng 知tri 如như 此thử 。 偈kệ 曰viết 。 耳nhĩ 亦diệc 爾nhĩ 。 釋thích 曰viết 耳nhĩ 無vô 下hạ 身thân 。 義nghĩa 上thượng 聲thanh 非phi 下hạ 境cảnh 。 識thức 於ư 此thử 聲thanh 遍biến 於ư 身thân 二nhị 一nhất 切thiết 。 如như 理lý 廣quảng 說thuyết 。 應ưng 知tri 如như 眼nhãn 。 偈kệ 曰viết 。 餘dư 三tam 。 一nhất 切thiết 屬thuộc 自tự 地địa 。 釋thích 曰viết 。 鼻tị 舌thiệt 身thân 界giới 。 身thân 自tự 塵trần 及cập 識thức 。 皆giai 屬thuộc 自tự 地địa 。 如như 此thử 已dĩ 通thông 立lập 無vô 差sai 別biệt 。 後hậu 為vi 簡giản 別biệt 。 更cánh 立lập 別biệt 言ngôn 。 偈kệ 曰viết 。 身thân 識thức 下hạ 自tự 地địa 。 釋thích 曰viết 。 身thân 在tại 欲dục 界giới 。 觸xúc 亦diệc 爾nhĩ 。 此thử 三tam 恆hằng 在tại 自tự 地địa 。 身thân 識thức 有hữu 處xứ 屬thuộc 自tự 地địa 。 如như 人nhân 生sanh 欲dục 界giới 及cập 初sơ 定định 。 有hữu 處xứ 屬thuộc 下hạ 地địa 。 如như 人nhân 生sanh 二nhị 定định 。 偈kệ 曰viết 。 意ý 根căn 地địa 不bất 定định 。 釋thích 曰viết 。 有hữu 時thời 意ý 根căn 與dữ 身thân 意ý 識thức 法pháp 。 同đồng 在tại 一nhất 地địa 。 有hữu 時thời 上thượng 下hạ 為vi 地địa 。 於ư 五ngũ 地địa 身thân 意ý 等đẳng 屬thuộc 一nhất 切thiết 地địa 。 謂vị 入nhập 觀quán 時thời 。 及cập 受thọ 生sanh 時thời 。 如như 此thử 道Đạo 理lý 。 於ư 分phân 別biệt 三tam 摩ma 跋bạt 提đề 。 品phẩm 中trung 當đương 廣quảng 說thuyết 。 為vi 離ly 繁phồn 重trọng/trùng 言ngôn 故cố 。 不bất 於ư 此thử 品phẩm 中trung 說thuyết 。
何hà 以dĩ 故cố 。 功công 多đa 用dụng 少thiểu 故cố 。 前tiền 來lai 往vãng 復phục 。 與dữ 隨tùy 所sở 欲dục 說thuyết 相tương/tướng 關quan 竟cánh 。 今kim 應ưng 思tư 量lượng 此thử 義nghĩa 。 於ư 十thập 八bát 界giới 。 及cập 六lục 識thức 界giới 。 何hà 界giới 所sở 知tri 。 何hà 識thức 能năng 知tri 。 偈kệ 曰viết 。 五ngũ 外ngoại 二nhị 所sở 知tri 。 釋thích 曰viết 。 色sắc 聲thanh 香hương 味vị 觸xúc 界giới 。 如như 其kỳ 次thứ 第đệ 。 眼nhãn 耳nhĩ 鼻tị 舌thiệt 身thân 識thức 所sở 識thức 。 復phục 為vi 意ý 識thức 所sở 知tri 。 此thử 外ngoại 塵trần 隨tùy 一nhất 二nhị 識thức 所sở 知tri 。 餘dư 十thập 三tam 界giới 非phi 五ngũ 識thức 境cảnh 故cố 。 唯duy 一nhất 意ý 識thức 界giới 所sở 知tri 。 此thử 是thị 義nghĩa 至chí 所sở 顯hiển 。 十thập 八bát 界giới 中trung 。 幾kỷ 界giới 常thường 住trụ 幾kỷ 界giới 無vô 常thường 。 無vô 一nhất 界giới 具cụ 足túc 常thường 住trụ 。 雖tuy 爾nhĩ 偈kệ 曰viết 。 常thường 住trụ 法pháp 無vô 為vi 。 釋thích 曰viết 無vô 為vi 是thị 法Pháp 界Giới 一nhất 分phần/phân 。 即tức 是thị 常thường 住trụ 。 餘dư 界giới 皆giai 是thị 無vô 常thường 。 幾kỷ 界giới 是thị 根căn 幾kỷ 界giới 非phi 根căn 。 偈kệ 曰viết 。 法Pháp 界Giới 半bán 名danh 根căn 。 及cập 十thập 二nhị 我ngã 依y 。 釋thích 曰viết 。 於ư 經kinh 中trung 說thuyết 。 根căn 有hữu 二nhị 十thập 二nhị 。 何hà 者giả 是thị 耶da 。 眼nhãn 根căn 耳nhĩ 根căn 鼻tị 根căn 舌thiệt 根căn 身thân 根căn 意ý 根căn 。 女nữ 根căn 男nam 根căn 。 命mạng 根căn 樂nhạo/nhạc/lạc 根căn 苦khổ 根căn 喜hỷ 根căn 憂ưu 根căn 捨xả 根căn 。 信tín 根căn 精tinh 進tấn 根căn 念niệm 根căn 定định 根căn 慧tuệ 根căn 。 未vị 知tri 欲dục 知tri 根căn 。 知tri 根căn 。 知tri 已dĩ 根căn 。 阿a 毘tỳ 達đạt 磨ma 師sư 破phá 。 安an 立lập 六lục 內nội 入nhập 次thứ 第đệ 。 次thứ 命mạng 根căn 後hậu 說thuyết 意ý 根căn 。 能năng 緣duyên 境cảnh 故cố 。 此thử 中trung 法Pháp 界Giới 半bán 者giả 。 命mạng 等đẳng 十thập 一nhất 根căn 。 是thị 三tam 根căn 分phần/phân 法Pháp 界Giới 一nhất 分phần/phân 故cố 。 十thập 二nhị 我ngã 依y 者giả 。 眼nhãn 等đẳng 五ngũ 根căn 。 如như 自tự 名danh 所sở 說thuyết 。 七thất 心tâm 界giới 名danh 意ý 根căn 。 女nữ 根căn 男nam 根căn 。 是thị 身thân 界giới 一nhất 分phần/phân 。 後hậu 當đương 說thuyết 。 所sở 餘dư 五ngũ 界giới 。 并tinh 法Pháp 界Giới 一nhất 分phần/phân 。 成thành 立lập 非phi 根căn 。
俱Câu 舍Xá 釋Thích 論Luận 中Trung 分Phân 別Biệt 根Căn 品Phẩm 第đệ 二nhị 之chi 一nhất
說thuyết 二nhị 十thập 二nhị 根căn 已dĩ 。 根căn 義nghĩa 云vân 何hà 。 最tối 勝thắng 自tự 在tại 為vi 義nghĩa 。 於ư 自tự 事sự 用dụng 中trung 。 增tăng 上thượng 自tự 在tại 故cố 。 復phục 以dĩ 光quang 飾sức 為vi 義nghĩa 。 於ư 身thân 中trung 最tối 明minh 顯hiển 故cố 。 是thị 故cố 以dĩ 最tối 勝thắng 自tự 在tại 。 光quang 飾sức 為vi 義nghĩa 。 於ư 中trung 何hà 根căn 何hà 處xứ 自tự 在tại 。 偈kệ 曰viết 。 於ư 四tứ 義nghĩa 五ngũ 根căn 。 增tăng 上thượng 。 釋thích 曰viết 。 眼nhãn 耳nhĩ 二nhị 根căn 隨tùy 一nhất 。 於ư 四tứ 義nghĩa 中trung 增tăng 上thượng 。 一nhất 於ư 光quang 飾sức 自tự 身thân 增tăng 上thượng 。 若nhược 人nhân 盲manh 聾lung 。 形hình 相tướng 則tắc 醜xú 陋lậu 故cố 。 二nhị 於ư 引dẫn 護hộ 自tự 身thân 增tăng 上thượng 。 若nhược 見kiến 若nhược 聞văn 。 能năng 離ly 不bất 安an 吉cát 處xứ 故cố 。 三tam 於ư 生sanh 眼nhãn 耳nhĩ 識thức 。 及cập 共cộng 相tương 應ưng 法pháp 中trung 增tăng 上thượng 。 由do 識thức 及cập 相tương 應ứng 法pháp 隨tùy 其kỳ 增tăng 損tổn 有hữu 明minh 昧muội 故cố 。 四tứ 於ư 見kiến 色sắc 聞văn 聲thanh 不bất 共cộng 因nhân 增tăng 上thượng 。 非phi 意ý 識thức 他tha 識thức 因nhân 故cố 。 鼻tị 舌thiệt 身thân 根căn 。 光quang 飾sức 自tự 身thân 。 如như 前tiền 二nhị 根căn 。 二nhị 於ư 引dẫn 護hộ 自tự 身thân 增tăng 上thượng 。 由do 此thử 三tam 能năng 用dụng 段đoạn 食thực 故cố 。 三tam 於ư 生sanh 鼻tị 等đẳng 三tam 識thức 及cập 共cộng 相tương 應ưng 法pháp 中trung 增tăng 上thượng 。 四tứ 於ư 嗅khứu 香hương 嘗thường 味vị 覺giác 觸xúc 。 不bất 共cộng 因nhân 增tăng 上thượng 。 偈kệ 曰viết 。 於ư 二nhị 二nhị 四tứ 根căn 。 釋thích 曰viết 。 女nữ 根căn 男nam 根căn 命mạng 根căn 意ý 根căn 。 於ư 二nhị 於ư 二nhị 隨tùy 一nhất 增tăng 上thượng 。 女nữ 根căn 男nam 根căn 。 於ư 眾chúng 生sanh 差sai 別biệt 及cập 相tướng 貌mạo 不bất 同đồng 增tăng 上thượng 。 差sai 別biệt 謂vị 分phân 別biệt 。 男nam 女nữ 相tướng 貌mạo 不bất 同đồng 。 謂vị 乳nhũ 等đẳng 形hình 狀trạng 。 音âm 聲thanh 威uy 儀nghi 各các 異dị 。
復phục 有hữu 餘dư 師sư 說thuyết 。 於ư 染nhiễm 污ô 清thanh 淨tịnh 增tăng 上thượng 。 何hà 以dĩ 故cố 爾nhĩ 。 自tự 性tánh 黃hoàng 門môn 。 故cố 作tác 黃hoàng 門môn 。 及cập 二nhị 根căn 人nhân 。 不bất 護hộ 無vô 間gian 業nghiệp 斷đoạn 善thiện 根căn 等đẳng 不bất 有hữu 。 守thủ 護hộ 至chí 果quả 離ly 欲dục 亦diệc 不bất 有hữu 。 此thử 二nhị 但đãn 於ư 男nam 女nữ 有hữu 。 命mạng 根căn 於ư 聚tụ 同đồng 分phần/phân 相tương 應ứng 及cập 執chấp 持trì 中trung 增tăng 上thượng 。 意ý 根căn 於ư 託thác 後hậu 有hữu 相tương 應ứng 。 及cập 隨tùy 從tùng 自tự 在tại 中trung 增tăng 上thượng 。 此thử 中trung 後hậu 有hữu 相tương 應ứng 者giả 。 如như 經kinh 言ngôn 。 是thị 時thời 乾càn 闥thát 婆bà 。 於ư 二nhị 意ý 中trung 隨tùy 一nhất 現hiện 前tiền 。 或hoặc 與dữ 欲dục 相tương 應ưng 。 或hoặc 與dữ 瞋sân 相tương 應ứng 。 隨tùy 從tùng 者giả 如như 偈kệ 言ngôn 。
意ý 引dẫn 將tương 世thế 間gian 。 意ý 轉chuyển 令linh 變biến 異dị 。
是thị 意ý 根căn 一nhất 法pháp 。 一nhất 切thiết 法pháp 隨tùy 行hành 。
樂nhạo/nhạc/lạc 受thọ 等đẳng 五ngũ 根căn 。 及cập 信tín 等đẳng 八bát 根căn 。 增tăng 上thượng 云vân 何hà 。 偈kệ 曰viết 。 五ngũ 及cập 八bát 。 於ư 染nhiễm 污ô 清thanh 淨tịnh 。 釋thích 曰viết 。 次thứ 第đệ 應ưng 知tri 彼bỉ 增tăng 上thượng 。 樂nhạo/nhạc/lạc 受thọ 等đẳng 五ngũ 根căn 。 於ư 染nhiễm 污ô 增tăng 上thượng 。 欲dục 等đẳng 諸chư 惑hoặc 。 於ư 彼bỉ 隨tùy 眼nhãn 故cố 。 信tín 等đẳng 八bát 根căn 。 於ư 清thanh 淨tịnh 增tăng 上thượng 。
何hà 以dĩ 故cố 。 一nhất 切thiết 清thanh 淨tịnh 。 皆giai 由do 彼bỉ 成thành 故cố 。 有hữu 餘dư 師sư 說thuyết 。 樂nhạo/nhạc/lạc 受thọ 等đẳng 於ư 清thanh 淨tịnh 亦diệc 有hữu 增tăng 上thượng 。 由do 安an 樂lạc 故cố 。 心tâm 則tắc 得đắc 定định 。 佛Phật 說thuyết 信tín 以dĩ 苦khổ 為vi 資tư 糧lương 。
復phục 次thứ 有hữu 六lục 喜hỷ 等đẳng 受thọ 。 是thị 出xuất 離ly 所sở 依y 。 毘tỳ 婆bà 沙sa 師sư 。 作tác 如như 此thử 說thuyết 。
復phục 有hữu 餘dư 師sư 說thuyết 。 不bất 由do 眼nhãn 耳nhĩ 二nhị 根căn 引dẫn 護hộ 自tự 身thân 。 由do 先tiên 已dĩ 知tri 得đắc 離ly 不bất 安an 吉cát 處xứ 故cố 。 此thử 二nhị 但đãn 於ư 識thức 是thị 增tăng 上thượng 。 無vô 有hữu 見kiến 色sắc 聞văn 聲thanh 異dị 於ư 識thức 。 是thị 故cố 眼nhãn 耳nhĩ 二nhị 根căn 。 於ư 不bất 共cộng 因nhân 中trung 不bất 應ưng 更cánh 立lập 增tăng 上thượng 。 是thị 故cố 眼nhãn 等đẳng 不bất 應ưng 有hữu 如như 此thử 增tăng 上thượng 。 若nhược 爾nhĩ 彼bỉ 增tăng 上thượng 云vân 何hà 。 偈kệ 曰viết 。 得đắc 自tự 塵trần 增tăng 上thượng 。 得đắc 一nhất 切thiết 六lục 根căn 。 釋thích 曰viết 。 眼nhãn 等đẳng 五ngũ 根căn 於ư 得đắc 自tự 塵trần 中trung 增tăng 上thượng 。 意ý 根căn 於ư 得đắc 一nhất 切thiết 塵trần 中trung 增tăng 上thượng 。 是thị 故cố 此thử 六lục 。 一nhất 一nhất 皆giai 立lập 為vi 根căn 。 若nhược 爾nhĩ 諸chư 塵trần 於ư 此thử 中trung 有hữu 增tăng 上thượng 。 云vân 何hà 不bất 立lập 為vi 根căn 。 無vô 增tăng 上thượng 。
何hà 以dĩ 故cố 。 為vi 最tối 勝thắng 主chủ 。 故cố 名danh 增tăng 上thượng 。 眼nhãn 於ư 得đắc 色sắc 中trung 。 為vi 主chủ 最tối 勝thắng 。 是thị 得đắc 一nhất 切thiết 色sắc 通thông 因nhân 故cố 。 由do 其kỳ 增tăng 損tổn 。 識thức 隨tùy 明minh 昧muội 故cố 。 色sắc 則tắc 不bất 爾nhĩ 。 反phản 此thử 二nhị 義nghĩa 故cố 。 如như 此thử 乃nãi 至chí 意ý 根căn 及cập 法pháp 。 應ưng 知tri 亦diệc 爾nhĩ 。 偈kệ 曰viết 。 女nữ 男nam 性tánh 增tăng 上thượng 。 從tùng 身thân 立lập 二nhị 根căn 。 釋thích 曰viết 。 復phục 從tùng 身thân 根căn 更cánh 立lập 女nữ 男nam 二nhị 根căn 。 此thử 二nhị 與dữ 身thân 根căn 不bất 異dị 。 是thị 身thân 根căn 中trung 有hữu 一nhất 分phần/phân 。 於ư 下hạ 門môn 處xứ 次thứ 第đệ 得đắc 女nữ 男nam 根căn 名danh 。 於ư 女nữ 男nam 性tánh 。 為vì 增tăng 上thượng 故cố 。 女nữ 男nam 性tánh 謂vị 女nữ 相tương/tướng 聲thanh 行hành 欲dục 樂lạc 。 是thị 名danh 女nữ 性tánh 。 男nam 相tương/tướng 聲thanh 行hành 欲dục 樂lạc 。 是thị 名danh 男nam 性tánh 。 由do 此thử 身thân 分phần/phân 。 二nhị 性tánh 得đắc 成thành 就tựu 。 及cập 可khả 了liễu 別biệt 。 於ư 此thử 二nhị 性tánh 是thị 增tăng 上thượng 。 故cố 立lập 為vi 根căn 。 偈kệ 曰viết 。 住trụ 同đồng 分phần/phân 染nhiễm 污ô 。 於ư 清thanh 淨tịnh 增tăng 上thượng 。 壽thọ 命mạng 及cập 五ngũ 受thọ 。 信tín 等đẳng 立lập 為vi 根căn 。 釋thích 曰viết 。 住trụ 聚tụ 同đồng 分phần/phân 中trung 。 壽thọ 命mạng 為vi 增tăng 上thượng 。 於ư 染nhiễm 污ô 五ngũ 受thọ 為vi 增tăng 上thượng 。 云vân 何hà 如như 此thử 。 於ư 樂nhạo/nhạc/lạc 受thọ 欲dục 隨tùy 眠miên 。 於ư 苦khổ 受thọ 瞋sân 。 於ư 不bất 樂nhạo 不bất 苦khổ 受thọ 無vô 明minh 。 經kinh 中trung 說thuyết 如như 此thử 。 於ư 清thanh 淨tịnh 信tín 等đẳng 五ngũ 為vi 增tăng 上thượng 。 云vân 何hà 如như 此thử 。 諸chư 惑hoặc 是thị 彼bỉ 所sở 伏phục 。 不bất 能năng 上thượng 起khởi 。 聖thánh 道Đạo 由do 彼bỉ 引dẫn 生sanh 。 是thị 故cố 許hứa 立lập 彼bỉ 一nhất 一nhất 為vi 根căn 。 偈kệ 曰viết 。 未vị 知tri 欲dục 知tri 知tri 。 知tri 已dĩ 立lập 根căn 爾nhĩ 。 至chí 得đắc 後hậu 後hậu 道đạo 。 涅Niết 槃Bàn 等đẳng 增tăng 上thượng 。 釋thích 曰viết 。 三tam 中trung 一nhất 一nhất 應ưng 立lập 為vi 根căn 。 為vì 顯hiển 此thử 義nghĩa 故cố 言ngôn 爾nhĩ 。 未vị 知tri 欲dục 知tri 。 於ư 至chí 得đắc 知tri 中trung 增tăng 上thượng 。 故cố 立lập 為vi 根căn 。 知tri 於ư 至chí 得đắc 知tri 已dĩ 中trung 增tăng 上thượng 。 知tri 已dĩ 於ư 至chí 得đắc 涅Niết 槃Bàn 增tăng 上thượng 。 故cố 立lập 為vi 根căn 。
何hà 以dĩ 故cố 。 若nhược 人nhân 心tâm 未vị 解giải 脫thoát 。 無vô 得đắc 涅Niết 槃Bàn 義nghĩa 。 等đẳng 言ngôn 為vi 顯hiển 別biệt 類loại 義nghĩa 。 何hà 者giả 別biệt 義nghĩa 。 於ư 見kiến 諦Đế 應ưng 除trừ 惑hoặc 滅diệt 中trung 。 未vị 知tri 欲dục 知tri 根căn 為vi 增tăng 上thượng 。 於ư 修tu 道Đạo 應ưng 除trừ 惑hoặc 滅diệt 中trung 。 知tri 根căn 為vi 增tăng 上thượng 。 於ư 現hiện 世thế 安an 樂lạc 住trụ 中trung 。 知tri 已dĩ 為vi 增tăng 上thượng 。 能năng 證chứng 受thọ 解giải 脫thoát 喜hỷ 樂lạc 故cố 。 若nhược 由do 增tăng 上thượng 義nghĩa 立lập 根căn 。 無vô 明minh 等đẳng 惑hoặc 。 亦diệc 應ưng 立lập 為vi 根căn 。
何hà 以dĩ 故cố 。 無vô 明minh 等đẳng 諸chư 分phần/phân 。 於ư 行hành 等đẳng 中trung 亦diệc 有hữu 增tăng 上thượng 。 是thị 故cố 應ưng 立lập 無vô 明minh 等đẳng 為vi 根căn 。 能năng 言ngôn 等đẳng 亦diệc 爾nhĩ 。 謂vị 舌thiệt 手thủ 脚cước 穀cốc 道đạo 男nam 女nữ 陰ấm 。 皆giai 應ưng 立lập 為vi 根căn 。 於ư 言ngôn 說thuyết 執chấp 捉tróc 離ly 向hướng 棄khí 捨xả 戲hí 樂lạc 中trung 增tăng 上thượng 。 是thị 故cố 應ưng 立lập 為vi 根căn 。 不bất 可khả 立lập 為vi 根căn 。
何hà 以dĩ 故cố 。 由do 根căn 用dụng 如như 此thử 。 偈kệ 曰viết 。 心tâm 依y 此thử 差sai 別biệt 。 其kỳ 住trụ 及cập 染nhiễm 污ô 。 資tư 糧lương 并tinh 清thanh 淨tịnh 。 如như 此thử 量lượng 立lập 根căn 。 釋thích 曰viết 。 此thử 中trung 心tâm 依y 。 謂vị 眼nhãn 等đẳng 六lục 根căn 。 眾chúng 生sanh 類loại 以dĩ 六lục 入nhập 為vi 根căn 本bổn 故cố 。 此thử 六lục 種chủng 依y 差sai 別biệt 。 由do 女nữ 男nam 二nhị 根căn 。 此thử 一nhất 期kỳ 住trụ 由do 命mạng 根căn 。 此thử 染nhiễm 污ô 由do 五ngũ 受thọ 根căn 。 清thanh 淨tịnh 資tư 糧lương 由do 信tín 等đẳng 五ngũ 根căn 。 實thật 清thanh 淨tịnh 由do 三tam 無vô 流lưu 根căn 。 是thị 故cố 不bất 許hứa 立lập 無vô 明minh 等đẳng 為vi 根căn 。 偈kệ 曰viết 。
復phục 有hữu 生sanh 依y 生sanh 。 生sanh 住trụ 生sanh 受thọ 用dụng 。 立lập 十thập 四tứ 後hậu 八bát 。 約ước 解giải 脫thoát 立lập 根căn 。 釋thích 曰viết 。 復phục 言ngôn 為vi 顯hiển 諸chư 部bộ 別biệt 執chấp 。 餘dư 部bộ 說thuyết 。 生sanh 死tử 依y 者giả 。 所sở 謂vị 六lục 根căn 。 此thử 依y 生sanh 由do 何hà 法pháp 。 由do 女nữ 男nam 二nhị 根căn 。 此thử 住trụ 由do 命mạng 根căn 隨tùy 命mạng 根căn 相tướng 續tục 故cố 。 受thọ 用dụng 由do 五ngũ 受thọ 。 為vì 顯hiển 此thử 義nghĩa 故cố 。 立lập 十thập 四tứ 根căn 。 依y 此thử 四tứ 義nghĩa 。 約ước 解giải 脫thoát 所sở 餘dư 亦diệc 立lập 為vi 根căn 。 信tín 等đẳng 五ngũ 是thị 解giải 脫thoát 依y 。 未vị 知tri 欲dục 知tri 是thị 生sanh 。 知tri 是thị 住trụ 。 知tri 已dĩ 是thị 受thọ 用dụng 。 是thị 故cố 根căn 量lượng 如như 此thử 不bất 增tăng 不bất 減giảm 。 是thị 故cố 次thứ 第đệ 亦diệc 爾nhĩ 。 不bất 可khả 顛điên 倒đảo 。 舌thiệt 不bất 可khả 於ư 言ngôn 說thuyết 中trung 立lập 為vi 根căn 。
何hà 以dĩ 故cố 。 觀quán 學học 勝thắng 能năng 故cố 。 手thủ 脚cước 不bất 應ưng 於ư 執chấp 捉tróc 及cập 離ly 向hướng 中trung 立lập 為vi 根căn 。 無vô 異dị 故cố 。 此thử 物vật 由do 異dị 相tướng 於ư 餘dư 處xứ 生sanh 。 說thuyết 名danh 執chấp 捉tróc 及cập 離ly 向hướng 離ly 手thủ 離ly 脚cước 。 蛇xà 等đẳng 亦diệc 能năng 執chấp 捉tróc 能năng 離ly 向hướng 故cố 。 手thủ 脚cước 於ư 此thử 二nhị 不bất 可khả 立lập 為vi 根căn 。 穀cốc 道đạo 不bất 可khả 於ư 棄khí 捨xả 立lập 為vi 根căn 。 重trọng/trùng 物vật 在tại 空không 中trung 一nhất 切thiết 處xứ 落lạc 。 又hựu 由do 風phong 引dẫn 故cố 出xuất 。 女nữ 男nam 陰ấm 不bất 可khả 於ư 戲hí 樂lạc 中trung 立lập 為vi 根căn 。 女nữ 男nam 戲hí 樂lạc 不bất 由do 自tự 陰ấm 成thành 。 互hỗ 相tương 發phát 起khởi 故cố 。 喉hầu 齒xỉ 眼nhãn 臉liệm 節tiết 解giải 。 於ư 吞thôn 嚼tước 開khai 閉bế 屈khuất 伸thân 事sự 中trung 增tăng 上thượng 故cố 。 應ưng 立lập 為vi 根căn 。 一nhất 切thiết 因nhân 緣duyên 。 於ư 其kỳ 自tự 事sự 增tăng 上thượng 。 皆giai 應ưng 立lập 為vi 根căn 。 若nhược 不bất 許hứa 如như 此thử 舌thiệt 等đẳng 根căn 義nghĩa 。 此thử 亦diệc 不bất 成thành 。 此thử 中trung 眼nhãn 根căn 為vi 初sơ 。 男nam 根căn 為vi 後hậu 。 前tiền 已dĩ 廣quảng 釋thích 。 命mạng 根căn 是thị 不bất 相tương 應ứng 行hành 。 於ư 不bất 相tương 應ứng 法pháp 。 中trung 當đương 廣quảng 釋thích 。 信tín 等đẳng 五ngũ 根căn 於ư 心tâm 法pháp 中trung 當đương 廣quảng 釋thích 。 樂nhạo/nhạc/lạc 受thọ 等đẳng 未vị 知tri 欲dục 知tri 等đẳng 。 今kim 當đương 釋thích 之chi 。 即tức 如như 次thứ 第đệ 釋thích 。 偈kệ 曰viết 。 苦khổ 根căn 非phi 所sở 愛ái 。 身thân 受thọ 。 釋thích 曰viết 。 非phi 所sở 愛ái 。 謂vị 能năng 損tổn 惱não 由do 苦khổ 故cố 。 偈kệ 曰viết 。 樂nhạo/nhạc/lạc 根căn 者giả 。 所sở 愛ái 。 釋thích 曰viết 。 樂nhạo/nhạc/lạc 根căn 謂vị 所sở 愛ái 身thân 受thọ 。 能năng 為vì 利lợi 益ích 故cố 。 偈kệ 曰viết 。 第đệ 三tam 定định 。 心tâm 受thọ 名danh 樂nhạo/nhạc/lạc 根căn 。 釋thích 曰viết 。 於ư 第đệ 三tam 定định 是thị 可khả 愛ái 受thọ 。 依y 心tâm 地địa 起khởi 名danh 樂nhạo/nhạc/lạc 根căn 。
何hà 以dĩ 故cố 。 於ư 第đệ 三tam 定định 中trung 無vô 有hữu 身thân 受thọ 。 以dĩ 無vô 五ngũ 識thức 故cố 。 偈kệ 曰viết 。 此thử 樂nhạo/nhạc/lạc 於ư 餘dư 處xứ 。 喜hỷ 根căn 。 釋thích 曰viết 。 除trừ 第đệ 三tam 定định 於ư 餘dư 處xứ 。 謂vị 欲dục 界giới 及cập 初sơ 定định 二nhị 定định 中trung 。 若nhược 在tại 心tâm 地địa 。 立lập 名danh 喜hỷ 根căn 。 於ư 第đệ 三tam 定định 由do 離ly 欲dục 喜hỷ 故cố 。 但đãn 成thành 樂nhạo/nhạc/lạc 根căn 。 不bất 成thành 喜hỷ 根căn 。
何hà 以dĩ 故cố 。 喜hỷ 麁thô 濁trược 故cố 。 但đãn 得đắc 喜hỷ 根căn 名danh 。 偈kệ 曰viết 。 心tâm 地địa 苦khổ 。 憂ưu 根căn 。 釋thích 曰viết 。 非phi 所sở 愛ái 受thọ 。 若nhược 在tại 心tâm 地địa 名danh 憂ưu 根căn 。 偈kệ 曰viết 。 捨xả 根căn 者giả 。 中trung 。 釋thích 曰viết 。 非phi 所sở 愛ái 非phi 非phi 所sở 愛ái 。 謂vị 非phi 樂nhạo/nhạc/lạc 非phi 苦khổ 受thọ 。 故cố 名danh 中trung 立lập 為vi 捨xả 根căn 。 此thử 為vi 是thị 身thân 受thọ 為vi 是thị 心tâm 受thọ 。 偈kệ 曰viết 。 二nhị 。 釋thích 曰viết 。 或hoặc 身thân 受thọ 或hoặc 心tâm 受thọ 。 何hà 因nhân 為vi 合hợp 。 此thử 二nhị 受thọ 立lập 為vi 一nhất 根căn 。 偈kệ 曰viết 。 無vô 別biệt 故cố 。 釋thích 曰viết 。 心tâm 地địa 苦khổ 樂lạc 多đa 。 從tùng 分phân 別biệt 生sanh 。 身thân 受thọ 則tắc 不bất 爾nhĩ 。 但đãn 隨tùy 塵trần 生sanh 。 於ư 阿A 羅La 漢Hán 。 生sanh 亦diệc 如như 此thử 。 是thị 故cố 此thử 二nhị 為vi 根căn 有hữu 差sai 別biệt 。 捨xả 受thọ 者giả 。 若nhược 人nhân 不bất 分phân 別biệt 。 由do 自tự 性tánh 生sanh 。 或hoặc 在tại 身thân 或hoặc 在tại 心tâm 地địa 。 故cố 合hợp 二nhị 為vi 一nhất 根căn 。 身thân 樂nhạo/nhạc/lạc 利lợi 益ích 有hữu 異dị 。 心tâm 樂nhạo/nhạc/lạc 亦diệc 爾nhĩ 。 苦khổ 亦diệc 如như 此thử 。 身thân 苦khổ 損tổn 害hại 有hữu 異dị 。 心tâm 苦khổ 亦diệc 爾nhĩ 。 此thử 分phân 別biệt 於ư 捨xả 受thọ 中trung 無vô 對đối 捨xả 。 無vô 此thử 分phân 別biệt 故cố 。 是thị 故cố 不bất 分phân 為vi 二nhị 根căn 。 偈kệ 曰viết 見kiến 修tu 無Vô 學Học 道đạo 。 九cửu 三tam 。 釋thích 曰viết 。 意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 喜hỷ 捨xả 信tín 等đẳng 五ngũ 。 是thị 九cửu 根căn 於ư 三tam 道đạo 中trung 說thuyết 名danh 三tam 根căn 。 於ư 見kiến 道đạo 中trung 名danh 。 未vị 知tri 欲dục 知tri 根căn 。 於ư 修tu 道Đạo 中trung 名danh 知tri 根căn 。 於ư 無Vô 學Học 道đạo 中trung 名danh 知tri 已dĩ 根căn 。 云vân 何hà 如như 此thử 。 於ư 見kiến 道đạo 中trung 為vi 知tri 所sở 未vị 曾tằng 知tri 實thật 境cảnh 。 是thị 故cố 修tu 行hành 。 於ư 修tu 道Đạo 中trung 無vô 境cảnh 先tiên 未vị 曾tằng 知tri 即tức 方phương 應ưng 知tri 。 是thị 前tiền 所sở 知tri 今kim 重trọng/trùng 知tri 之chi 。 為vi 除trừ 所sở 餘dư 煩phiền 惱não 故cố 。 於ư 無Vô 學Học 道đạo 中trung 。 已dĩ 知tri 如như 此thử 知tri 。
復phục 次thứ 能năng 護hộ 已dĩ 知tri 故cố 。 說thuyết 已dĩ 知tri 護hộ 。
何hà 以dĩ 故cố 。 由do 已dĩ 得đắc 盡tận 智trí 。 無Vô 生Sanh 智Trí 故cố 。 苦khổ 我ngã 已dĩ 離ly 不bất 應ưng 更cánh 離ly 。 若nhược 人nhân 在tại 此thử 位vị 所sở 得đắc 根căn 。 或hoặc 名danh 已dĩ 知tri 知tri 根căn 。 或hoặc 名danh 已dĩ 知tri 護hộ 根căn 。 釋thích 體thể 性tánh 已dĩ 。 根căn 類loại 差sai 別biệt 今kim 當đương 說thuyết 。 幾kỷ 根căn 有hữu 流lưu 幾kỷ 根căn 無vô 流lưu 。 如như 是thị 等đẳng 。 此thử 中trung 是thị 根căn 無vô 間gian 已dĩ 說thuyết 。 謂vị 未vị 知tri 欲dục 知tri 等đẳng 是thị 根căn 。 偈kệ 曰viết 。 無vô 垢cấu 三tam 。 釋thích 曰viết 。 無vô 流lưu 是thị 無vô 垢cấu 義nghĩa 。 垢cấu 者giả 是thị 流lưu 別biệt 名danh 故cố 。 偈kệ 曰viết 。 有hữu 色sắc 命mạng 二nhị 苦khổ 。 有hữu 流lưu 。 釋thích 曰viết 。 有hữu 色sắc 七thất 根căn 命mạng 根căn 苦khổ 根căn 憂ưu 根căn 。 一nhất 向hướng 有hữu 流lưu 。
何hà 以dĩ 故cố 。 眼nhãn 等đẳng 有hữu 色sắc 七thất 根căn 。 色sắc 陰ấm 攝nhiếp 故cố 。 故cố 是thị 有hữu 流lưu 。 偈kệ 曰viết 。 九cửu 二nhị 種chủng 。 釋thích 曰viết 。 意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 喜hỷ 捨xả 根căn 及cập 信tín 等đẳng 五ngũ 根căn 。 此thử 九cửu 根căn 或hoặc 有hữu 流lưu 或hoặc 無vô 流lưu 。 有hữu 餘dư 師sư 說thuyết 。 信tín 等đẳng 一nhất 向hướng 無vô 流lưu 。
何hà 以dĩ 故cố 。 佛Phật 世Thế 尊Tôn 說thuyết 。 若nhược 人nhân 一nhất 切thiết 種chủng 。 無vô 有hữu 信tín 等đẳng 五ngũ 根căn 。 我ngã 說thuyết 此thử 人nhân 。 在tại 正Chánh 法Pháp 外ngoại 。 住trụ 凡phàm 夫phu 眾chúng 類loại 中trung 。 此thử 經Kinh 不bất 足túc 為vi 證chứng 。 依y 無vô 流lưu 說thuyết 。 此thử 經Kinh 云vân 何hà 知tri 。 佛Phật 世Thế 尊Tôn 安an 立lập 聖thánh 人nhân 已dĩ 。 方phương 說thuyết 此thử 經Kinh 。 若nhược 人nhân 一nhất 切thiết 種chủng 。 無vô 信tín 等đẳng 五ngũ 根căn 。 廣quảng 說thuyết 如như 經kinh 。 凡phàm 夫phu 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 在tại 正Chánh 法Pháp 內nội 不bất 斷đoạn 善thiện 根căn 。 二nhị 在tại 正Chánh 法Pháp 外ngoại 斷đoạn 善thiện 根căn 。 佛Phật 依y 此thử 人nhân 。 故cố 說thuyết 此thử 言ngôn 。 謂vị 我ngã 說thuyết 此thử 人nhân 。 在tại 正Chánh 法Pháp 外ngoại 住trụ 凡phàm 夫phu 眾chúng 類loại 中trung 。 於ư 經kinh 中trung 佛Phật 說thuyết 。 有hữu 諸chư 眾chúng 生sanh 。 生sanh 於ư 世thế 間gian 。 長trường/trưởng 於ư 世thế 間gian 。 若nhược 利lợi 根căn 中trung 根căn 軟nhuyễn 根căn 。 未vị 轉chuyển 無vô 上thượng 法Pháp 輪luân 時thời 。 是thị 故cố 知tri 有hữu 有hữu 流lưu 信tín 等đẳng 五ngũ 根căn 。 佛Phật 復phục 於ư 經kinh 中trung 說thuyết 。 乃nãi 至chí 我ngã 未vị 如như 實thật 知tri 。 信tín 等đẳng 五ngũ 根căn 。 集tập 生sanh 及cập 滅diệt 滋tư 味vị 過quá 失thất 及cập 出xuất 離ly 。 我ngã 未vị 能năng 從tùng 此thử 世thế 。 間gian 有hữu 天thiên 有hữu 梵Phạm 。 廣quảng 說thuyết 如như 經kinh 。 若nhược 諸chư 法pháp 無vô 流lưu 。 無vô 如như 此thử 簡giản 擇trạch 品phẩm 類loại 。 幾kỷ 根căn 是thị 果quả 報báo 。 幾kỷ 根căn 非phi 果quả 報báo 。 一nhất 向hướng 是thị 果quả 報báo 者giả 。 偈kệ 曰viết 命mạng 果quả 報báo 。 釋thích 曰viết 。 若nhược 爾nhĩ 阿A 羅La 漢Hán 比Bỉ 丘Khâu 引dẫn 命mạng 行hành 。 令linh 住trụ 此thử 命mạng 行hành 。 亦diệc 是thị 命mạng 根căn 。 是thị 何hà 法pháp 果quả 報báo 。 於ư 阿a 毘tỳ 達đạt 磨ma 藏tạng 中trung 說thuyết 。 云vân 何hà 引dẫn 命mạng 行hành 。 令linh 住trụ 阿A 羅La 漢Hán 比Bỉ 丘Khâu 。 有hữu 聖thánh 如như 意ý 成thành 通thông 慧tuệ 。 至chí 得đắc 心tâm 自tự 在tại 位vị 。 或hoặc 於ư 大đại 眾chúng 。 或hoặc 於ư 一nhất 人nhân 。 捨xả 施thí 若nhược 鉢bát 若nhược 袈ca 裟sa 。 或hoặc 隨tùy 一nhất 沙Sa 門Môn 命mạng 資tư 糧lương 。 因nhân 此thử 發phát 願nguyện 。 入nhập 第đệ 四tứ 定định 遠viễn 際tế 三Tam 摩Ma 提Đề 觀quán 。 從tùng 此thử 定định 起khởi 。 作tác 如như 是thị 心tâm 。 說thuyết 如như 是thị 言ngôn 。 凡phàm 是thị 我ngã 業nghiệp 應ưng 熟thục 感cảm 。 富phú 樂lạc 願nguyện 此thử 業nghiệp 熟thục 生sanh 我ngã 壽thọ 命mạng 。 是thị 時thời 此thử 阿A 羅La 漢Hán 業nghiệp 。 應ưng 感cảm 富phú 樂lạc 。 轉chuyển 生sanh 壽thọ 命mạng 。
復phục 有hữu 餘dư 師sư 執chấp 。 殘tàn 業nghiệp 果quả 報báo 轉chuyển 熟thục 。 彼bỉ 說thuyết 宿túc 生sanh 所sở 作tác 業nghiệp 。 有hữu 殘tàn 果quả 報báo 。 由do 修tu 習tập 力lực 。 引dẫn 取thủ 受thọ 用dụng 。 云vân 何hà 棄khí 捨xả 命mạng 行hành 。 如như 此thử 捨xả 施thí 發phát 願nguyện 。 入nhập 第đệ 四tứ 定định 遠viễn 際tế 三Tam 摩Ma 提Đề 觀quán 。 從tùng 此thử 定định 起khởi 。 作tác 如như 是thị 心tâm 。 說thuyết 如như 是thị 言ngôn 。 凡phàm 是thị 我ngã 業nghiệp 應ưng 熟thục 感cảm 壽thọ 命mạng 。 願nguyện 此thử 業nghiệp 熟thục 生sanh 我ngã 富phú 樂lạc 。 如như 彼bỉ 欲dục 樂lạc 。 如như 此thử 轉chuyển 熟thục 。 大đại 德đức 瞿cù 沙sa 說thuyết 。 於ư 自tự 依y 止chỉ 中trung 。 由do 定định 力lực 。 引dẫn 色sắc 界giới 四tứ 大đại 令linh 現hiện 前tiền 。 能năng 隨tùy 順thuận 壽thọ 命mạng 。 或hoặc 相tương 違vi 四tứ 大đại 。 由do 如như 此thử 方phương 便tiện 。 引dẫn 命mạng 行hành 令linh 住trụ 。 及cập 以dĩ 棄khí 捨xả 。 應ưng 如như 此thử 成thành 。 諸chư 阿A 羅La 漢Hán 。 有hữu 如như 此thử 定định 自tự 在tại 力lực 。 由do 此thử 力lực 宿túc 業nghiệp 所sở 生sanh 。 諸chư 根căn 四tứ 大đại 。 引dẫn 住trụ 時thời 量lượng 。 皆giai 悉tất 迴hồi 轉chuyển 。 先tiên 未vị 曾tằng 有hữu 三tam 摩ma 提đề 。 引dẫn 住trụ 時thời 量lượng 。 今kim 則tắc 引dẫn 接tiếp 。 是thị 故cố 如như 此thử 壽thọ 命mạng 非phi 果quả 報báo 。 異dị 此thử 名danh 果quả 報báo 。 從tùng 問vấn 更cánh 起khởi 別biệt 問vấn 。 阿A 羅La 漢Hán 人nhân 。 何hà 因nhân 發phát 願nguyện 引dẫn 命mạng 行hành 令linh 住trụ 。 或hoặc 為vì 利lợi 益ích 他tha 。 或hoặc 為vi 令linh 正Chánh 法Pháp 久cửu 住trụ 。 是thị 諸chư 阿A 羅La 漢Hán 。 已dĩ 見kiến 自tự 身thân 壽thọ 命mạng 將tương 盡tận 。 於ư 此thử 二nhị 中trung 不bất 見kiến 他tha 有hữu 此thử 能năng 復phục 以dĩ 何hà 因nhân 棄khí 捨xả 壽thọ 命mạng 。 於ư 有hữu 命mạng 時thời 。 見kiến 利lợi 益ích 他tha 事sự 少thiểu 。 自tự 身thân 疾tật 苦khổ 所sở 逼bức 如như 偈kệ 言ngôn 。
修tu 梵Phạm 行hạnh 已dĩ 竟cánh 。 聖thánh 道Đạo 已dĩ 善thiện 修tu 。
由do 捨xả 命mạng 歡hoan 喜hỷ 。 如như 人nhân 病bệnh 得đắc 差sai 。
若nhược 爾nhĩ 。 此thử 引dẫn 壽thọ 行hành 命mạng 住trụ 及cập 棄khí 捨xả 。 應ưng 知tri 何hà 處xứ 何hà 人nhân 。 能năng 為vi 此thử 事sự 。 於ư 人nhân 道đạo 中trung 。 於ư 三tam 洲châu 。 於ư 男nam 女nữ 。 非phi 時thời 解giải 脫thoát 阿A 羅La 漢Hán 。 俱câu 解giải 脫thoát 人nhân 。 得đắc 遠viễn 際tế 三Tam 摩Ma 提Đề 。
何hà 以dĩ 故cố 。 此thử 人nhân 於ư 諸chư 定định 有hữu 自tự 在tại 。 其kỳ 相tương 續tục 非phi 惑hoặc 所sở 熏huân 。 經kinh 中trung 說thuyết 。 世Thế 尊Tôn 願nguyện 留lưu 諸chư 命mạng 行hành 。 捨xả 諸chư 壽thọ 行hành 。 命mạng 壽thọ 二nhị 行hành 差sai 別biệt 云vân 何hà 。 餘dư 師sư 說thuyết 。 無vô 有hữu 差sai 別biệt 。 云vân 何hà 知tri 。 經kinh 中trung 說thuyết 。 何hà 者giả 為vi 命mạng 根căn 。 謂vị 三tam 界giới 壽thọ 。
復phục 有hữu 餘dư 師sư 說thuyết 。 宿túc 業nghiệp 果quả 報báo 名danh 壽thọ 行hành 。 現hiện 世thế 業nghiệp 果quả 名danh 命mạng 行hành 。
復phục 有hữu 師sư 說thuyết 。 若nhược 由do 此thử 得đắc 住trụ 聚tụ 同đồng 分phần/phân 中trung 名danh 壽thọ 行hành 。 若nhược 由do 此thử 得đắc 暫tạm 時thời 住trụ 名danh 命mạng 行hành 。 諸chư 言ngôn 者giả 。 由do 願nguyện 留lưu 多đa 壽thọ 命mạng 行hành 生sanh 起khởi 故cố 。
何hà 以dĩ 故cố 。 於ư 一nhất 剎sát 那na 。 生sanh 起khởi 無vô 願nguyện 留lưu 能năng 故cố 。
復phục 有hữu 餘dư 師sư 說thuyết 。 無vô 有hữu 一nhất 物vật 名danh 壽thọ 命mạng 得đắc 暫tạm 時thời 住trụ 。 為vì 顯hiển 此thử 義nghĩa 。 故cố 有hữu 諸chư 言ngôn 。
復phục 有hữu 餘dư 師sư 說thuyết 。 於ư 多đa 行hành 中trung 假giả 立lập 壽thọ 命mạng 名danh 。 無vô 別biệt 一nhất 物vật 名danh 壽thọ 命mạng 。 若nhược 不bất 爾nhĩ 。 佛Phật 不bất 應ưng 說thuyết 行hành 問vấn 云vân 何hà 世Thế 尊Tôn 。 捨xả 棄khí 壽thọ 行hạnh 願nguyện 留lưu 命mạng 行hành 。 為vi 顯hiển 於ư 死tử 有hữu 自tự 在tại 故cố 棄khí 捨xả 。 為vi 顯hiển 於ư 壽thọ 命mạng 有hữu 自tự 在tại 故cố 願nguyện 留lưu 。 云vân 何hà 但đãn 三tam 月nguyệt 不bất 過quá 。 受thọ 化hóa 弟đệ 子tử 利lợi 益ích 事sự 畢tất 竟cánh 故cố 。
復phục 次thứ 世Thế 尊Tôn 。 建kiến 立lập 義nghĩa 言ngôn 。 若nhược 比Bỉ 丘Khâu 修tu 習tập 數số 行hành 。 四Tứ 如Như 意Ý 足Túc 。 若nhược 欲dục 住trụ 可khả 得đắc 一nhất 劫kiếp 。 或hoặc 過quá 一nhất 劫kiếp 。 為vi 顯hiển 所sở 建kiến 立lập 義nghĩa 故cố 。 留lưu 捨xả 命mạng 壽thọ 。 毘tỳ 婆bà 沙sa 師sư 說thuyết 。 於ư 五ngũ 陰ấm 及cập 死tử 。 為vi 顯hiển 自tự 勝thắng 能năng 故cố 。 先tiên 於ư 菩Bồ 提Đề 樹thụ 下hạ 。 已dĩ 破phá 煩phiền 惱não 魔ma 。 及cập 天thiên 魔ma 得đắc 勝thắng 能năng 。 隨tùy 應ứng 論luận 且thả 止chỉ 。 所sở 依y 本bổn 義nghĩa 今kim 應ưng 說thuyết 。 偈kệ 曰viết 。 十thập 二nhị 二nhị 種chủng 。 釋thích 曰viết 。 何hà 者giả 為vi 十thập 二nhị 。 偈kệ 曰viết 。 除trừ 後hậu 八bát 。 及cập 憂ưu 根căn 。 釋thích 曰viết 。 又hựu 除trừ 命mạng 根căn 。 所sở 餘dư 十thập 二nhị 有hữu 二nhị 種chủng 。 有hữu 是thị 果quả 報báo 。 有hữu 非phi 果quả 報báo 。 此thử 中trung 眼nhãn 等đẳng 七thất 根căn 。 若nhược 是thị 增tăng 長trưởng 果quả 。 非phi 果quả 報báo 。 所sở 餘dư 皆giai 是thị 果quả 報báo 。 意ý 苦khổ 樂lạc 喜hỷ 捨xả 根căn 。 若nhược 善thiện 若nhược 染nhiễm 污ô 。 非phi 果quả 報báo 。 若nhược 威uy 儀nghi 工công 巧xảo 。 變biến 化hóa 相tương 應ứng 。 亦diệc 非phi 果quả 報báo 。 所sở 餘dư 是thị 果quả 報báo 。 除trừ 命mạng 根căn 及cập 眼nhãn 等đẳng 十thập 二nhị 根căn 。 所sở 餘dư 非phi 果quả 報báo 。 此thử 義nghĩa 至chí 得đắc 成thành 。 若nhược 憂ưu 根căn 非phi 果quả 報báo 此thử 經Kinh 云vân 何hà 。 將tương 經kinh 言ngôn 。 有hữu 業nghiệp 於ư 喜hỷ 受thọ 好hảo/hiếu 。 有hữu 業nghiệp 於ư 憂ưu 受thọ 好hảo/hiếu 。 有hữu 業nghiệp 於ư 捨xả 受thọ 好hảo/hiếu 。 依y 相tương 應ứng 好hảo/hiếu 。 故cố 說thuyết 此thử 言ngôn 。 若nhược 業nghiệp 與dữ 憂ưu 受thọ 相tương 應ứng 。 名danh 於ư 憂ưu 受thọ 好hảo/hiếu 。 譬thí 如như 觸xúc 與dữ 樂nhạo/nhạc/lạc 受thọ 相tương 應ứng 。 說thuyết 觸xúc 於ư 樂nhạo/nhạc/lạc 受thọ 好hảo/hiếu 。 若nhược 爾nhĩ 業nghiệp 於ư 喜hỷ 受thọ 捨xả 受thọ 好hảo/hiếu 。 亦diệc 應ưng 成thành 如như 此thử 。 如như 汝nhữ 所sở 欲dục 。 我ngã 亦diệc 許hứa 之chi 。 於ư 相tương 應ứng 無vô 失thất 。 於ư 果quả 報báo 亦diệc 無vô 失thất 。 若nhược 爾nhĩ 由do 無vô 能năng 故cố 皆giai 許hứa 如như 此thử 。 有hữu 何hà 別biệt 道Đạo 理lý 。 能năng 立lập 憂ưu 非phi 果quả 報báo 。 憂ưu 受thọ 由do 分phân 別biệt 差sai 別biệt 所sở 生sanh 。 及cập 分phân 別biệt 所sở 息tức 果quả 報báo 則tắc 不bất 然nhiên 。 若nhược 爾nhĩ 於ư 喜hỷ 受thọ 亦diệc 應ưng 然nhiên 。 不bất 應ưng 立lập 喜hỷ 為vi 果quả 報báo 若nhược 憂ưu 是thị 果quả 報báo 。 作tác 無vô 間gián 業nghiệp 人nhân 。 因nhân 無vô 間gian 業nghiệp 生sanh 憂ưu 受thọ 故cố 。 此thử 業nghiệp 應ưng 熟thục 。 喜hỷ 亦diệc 應ưng 爾nhĩ 。 若nhược 喜hỷ 是thị 果quả 報báo 。 作tác 福phước 業nghiệp 人nhân 。 因nhân 福phước 業nghiệp 生sanh 喜hỷ 受thọ 故cố 。 是thị 福phước 業nghiệp 應ưng 熟thục 。 是thị 義nghĩa 不bất 然nhiên 。
復phục 有hữu 別biệt 證chứng 。 諸chư 離ly 欲dục 人nhân 無vô 憂ưu 受thọ 故cố 。 果quả 報báo 則tắc 不bất 爾nhĩ 。 諸chư 離ly 欲dục 人nhân 亦diệc 無vô 無vô 記ký 喜hỷ 根căn 。 若nhược 爾nhĩ 果quả 報báo 有hữu 何hà 相tương/tướng 。 隨tùy 其kỳ 相tương/tướng 若nhược 有hữu 宿túc 業nghiệp 應ưng 位vị 。 雖tuy 復phục 如như 此thử 。 喜hỷ 根căn 可khả 有hữu 殘tàn 果quả 報báo 。 憂ưu 根căn 則tắc 無vô 。 餘dư 一nhất 切thiết 種chủng 不bất 行hành 起khởi 故cố 。 故cố 毘tỳ 婆bà 沙sa 師sư 說thuyết 。 憂ưu 非phi 果quả 報báo 。 以dĩ 命mạng 根căn 為vi 第đệ 八bát 。 於ư 善thiện 道đạo 中trung 善thiện 業nghiệp 果quả 報báo 。 於ư 惡ác 道đạo 中trung 。 惡ác 業nghiệp 果quả 報báo 。 意ý 根căn 於ư 二nhị 道đạo 二nhị 業nghiệp 果quả 報báo 。 樂nhạo/nhạc/lạc 喜hỷ 捨xả 三tam 根căn 。 是thị 善thiện 業nghiệp 果quả 報báo 。 苦khổ 根căn 是thị 惡ác 業nghiệp 果quả 報báo 。 於ư 善thiện 道đạo 二nhị 根căn 人nhân 。 由do 惡ác 業nghiệp 得đắc 。 如như 此thử 位vị 此thử 論luận 已dĩ 說thuyết 。 所sở 餘dư 應ưng 說thuyết 。 幾kỷ 根căn 有hữu 果quả 報báo 。 幾kỷ 根căn 無vô 果quả 報báo 。 此thử 中trung 憂ưu 根căn 。 於ư 前tiền 無vô 間gian 已dĩ 說thuyết 。 偈kệ 曰viết 。 一nhất 定định 有hữu 報báo 。 釋thích 曰viết 。 此thử 一nhất 憂ưu 根căn 有hữu 果quả 報báo 。 定định 言ngôn 為vi 決quyết 。 憂ưu 根căn 異dị 於ư 餘dư 法pháp 。 此thử 根căn 無vô 無vô 記ký 。 亦diệc 無vô 無vô 流lưu 。 在tại 散tán 動động 地địa 故cố 。 是thị 故cố 憂ưu 根căn 無vô 無vô 果quả 報báo 。 偈kệ 曰viết 。 十thập 二nhị 種chủng 。 釋thích 曰viết 。 二nhị 種chủng 。 謂vị 有hữu 報báo 無vô 報báo 。 何hà 者giả 為vi 十thập 。 偈kệ 曰viết 。 意ý 餘dư 受thọ 信tín 等đẳng 。 釋thích 曰viết 餘dư 受thọ 者giả 。 應ưng 知tri 異dị 憂ưu 根căn 。 信tín 精tinh 進tấn 念niệm 定định 慧tuệ 根căn 。 此thử 中trung 意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 喜hỷ 捨xả 。 若nhược 是thị 惡ác 若nhược 善thiện 。 有hữu 流lưu 則tắc 有hữu 果quả 報báo 。 苦khổ 根căn 若nhược 善thiện 若nhược 惡ác 有hữu 果quả 報báo 。 若nhược 無vô 記ký 無vô 果quả 報báo 。 信tín 等đẳng 五ngũ 根căn 。 若nhược 有hữu 流lưu 有hữu 果quả 報báo 。 無vô 流lưu 無vô 果quả 報báo 。 所sở 餘dư 無vô 果quả 報báo 義nghĩa 至chí 自tự 成thành 。 幾kỷ 根căn 是thị 善thiện 。 幾kỷ 根căn 是thị 惡ác 。 幾kỷ 根căn 無vô 記ký 。 此thử 中trung 若nhược 一nhất 向hướng 善thiện 。 偈kệ 曰viết 。 八bát 根căn 善thiện 。 釋thích 曰viết 。 信tín 等đẳng 五ngũ 。 未vị 知tri 欲dục 知tri 等đẳng 三tam 。 偈kệ 曰viết 。 二nhị 種chủng 憂ưu 。 釋thích 曰viết 。 或hoặc 善thiện 或hoặc 惡ác 。 偈kệ 曰viết 。 意ý 及cập 餘dư 受thọ 。 三tam 種chủng 。 釋thích 曰viết 。 此thử 五ngũ 根căn 有hữu 三tam 種chủng 。 善thiện 惡ác 無vô 記ký 。 偈kệ 曰viết 。 餘dư 一nhất 種chủng 。 釋thích 曰viết 。 何hà 者giả 為vi 餘dư 。 眼nhãn 根căn 為vi 第đệ 一nhất 。 命mạng 根căn 為vi 第đệ 八bát 。 此thử 八bát 一nhất 向hướng 無vô 記ký 。
何hà 根căn 何hà 界giới 相tương 應ứng 。 於ư 二nhị 十thập 二nhị 根căn 中trung 。 偈kệ 曰viết 。 欲dục 界giới 有hữu 除trừ 淨tịnh 。 釋thích 曰viết 。 於ư 欲dục 界giới 相tương 應ứng 相tương/tướng 。 應ưng 知tri 除trừ 一nhất 向hướng 無vô 流lưu 。 未vị 知tri 欲dục 知tri 等đẳng 三tam 根căn 。
何hà 以dĩ 故cố 。 此thử 三tam 決quyết 定định 非phi 三tam 界giới 相tương 應ứng 故cố 。 偈kệ 曰viết 。 色sắc 有hữu 除trừ 女nữ 男nam 。 二nhị 苦khổ 。 釋thích 曰viết 。 如như 前tiền 除trừ 無vô 流lưu 。 二nhị 苦khổ 謂vị 苦khổ 憂ưu 二nhị 根căn 。 於ư 色sắc 界giới 人nhân 離ly 欲dục 婬dâm 欲dục 法pháp 。 故cố 又hựu 令linh 依y 止chỉ 非phi 可khả 愛ái 故cố 。 是thị 故cố 彼bỉ 無vô 。 女nữ 男nam 二nhị 根căn 若nhược 爾nhĩ 云vân 何hà 。 說thuyết 彼bỉ 為vi 丈trượng 夫phu 。 何hà 處xứ 說thuyết 。 如như 經kinh 言ngôn 。 無vô 處xứ 無vô 理lý 。 女nữ 人nhân 作tác 梵Phạm 。 有hữu 處xứ 有hữu 理lý 。 丈trượng 夫phu 作tác 梵Phạm 。 於ư 彼bỉ 別biệt 有hữu 丈trượng 夫phu 相tướng 。 於ư 欲dục 界giới 但đãn 是thị 丈trượng 夫phu 所sở 得đắc 。 於ư 彼bỉ 無vô 苦khổ 根căn 。 依y 止chỉ 淨tịnh 妙diệu 故cố 。 又hựu 無vô 惡ác 業nghiệp 故cố 。 亦diệc 無vô 憂ưu 根căn 。 奢xa 摩ma 他tha 軟nhuyễn 滑hoạt 相tương 續tục 故cố 。 又hựu 無vô 限hạn 類loại 境cảnh 界giới 故cố 。 偈kệ 曰viết 。 無vô 色sắc 有hữu 。 除trừ 二nhị 樂nhạo/nhạc/lạc 及cập 色sắc 。 釋thích 曰viết 。 除trừ 女nữ 男nam 二nhị 根căn 。 除trừ 二nhị 苦khổ 根căn 。 及cập 無vô 流lưu 根căn 。 所sở 餘dư 幾kỷ 根căn 。 意ý 命mạng 捨xả 信tín 等đẳng 五ngũ 根căn 。 如như 此thử 多đa 根căn 。 應ưng 知tri 於ư 無vô 色sắc 界giới 相tương 應ứng 。 無vô 餘dư 根căn 。 幾kỷ 根căn 見kiến 諦Đế 滅diệt 。 幾kỷ 根căn 修tu 道Đạo 滅diệt 。 幾kỷ 根căn 非phi 所sở 滅diệt 。 偈kệ 曰viết 。 意ý 三tam 受thọ 三tam 種chủng 。 釋thích 曰viết 。 何hà 者giả 三tam 受thọ 。 樂nhạo/nhạc/lạc 喜hỷ 捨xả 根căn 。 偈kệ 曰viết 。 見kiến 修tu 滅diệt 憂ưu 根căn 。 釋thích 曰viết 。 憂ưu 根căn 二nhị 道đạo 滅diệt 。 見kiến 道đạo 修tu 道Đạo 所sở 滅diệt 故cố 。 偈kệ 曰viết 。 九cửu 修tu 道Đạo 滅diệt 。 釋thích 曰viết 。 眼nhãn 根căn 為vi 第đệ 一nhất 。 命mạng 根căn 為vi 第đệ 八bát 。 及cập 苦khổ 根căn 由do 修tu 道Đạo 滅diệt 。 偈kệ 曰viết 。 五ngũ 或hoặc 非phi 滅diệt 。 釋thích 曰viết 。 信tín 等đẳng 五ngũ 根căn 。 或hoặc 修tu 道Đạo 滅diệt 。 或hoặc 非phi 所sở 滅diệt 。 有hữu 有hữu 流lưu 無vô 流lưu 故cố 。 偈kệ 曰viết 。 三tam 非phi 。 釋thích 曰viết 。 未vị 知tri 欲dục 知tri 等đẳng 三tam 根căn 。 非phi 見kiến 道đạo 修tu 道Đạo 所sở 滅diệt 。 以dĩ 無vô 流lưu 故cố 。 無vô 過quá 失thất 法pháp 。 不bất 可khả 除trừ 故cố 。
說thuyết 諸chư 根căn 品phẩm 類loại 差sai 別biệt 已dĩ 。 諸chư 根căn 至chí 得đắc 今kim 當đương 說thuyết 。 幾kỷ 根căn 於ư 何hà 界giới 果quả 報báo 先tiên 所sở 得đắc 。 偈kệ 曰viết 。 欲dục 中trung 初sơ 得đắc 二nhị 。 果quả 報báo 。 釋thích 曰viết 。 身thân 根căn 命mạng 根căn 。 是thị 果quả 報báo 故cố 。 正chánh 託thác 胎thai 時thời 先tiên 得đắc 此thử 二nhị 。 偈kệ 曰viết 。 非phi 化hóa 生sanh 。 釋thích 曰viết 。 四tứ 生sanh 中trung 由do 除trừ 化hóa 生sanh 。 胎thai 卵noãn 濕thấp 三tam 生sanh 。 應ưng 知tri 已dĩ 許hứa 。 云vân 何hà 不bất 說thuyết 。 意ý 捨xả 二nhị 根căn 。 正chánh 受thọ 生sanh 時thời 。 此thử 二nhị 根căn 必tất 是thị 染nhiễm 污ô 故cố 。 若nhược 化hóa 生sanh 初sơ 得đắc 果quả 報báo 有hữu 幾kỷ 根căn 。 偈kệ 曰viết 。 彼bỉ 得đắc 六lục 。 釋thích 曰viết 。 若nhược 彼bỉ 無vô 女nữ 男nam 根căn 。 如như 劫kiếp 初sơ 生sanh 。 何hà 者giả 為vi 六lục 。 眼nhãn 耳nhĩ 鼻tị 舌thiệt 身thân 命mạng 根căn 。 偈kệ 曰viết 。 七thất 。 釋thích 曰viết 。 若nhược 彼bỉ 生sanh 一nhất 根căn 如như 於ư 天thiên 等đẳng 生sanh 。 偈kệ 曰viết 。 八bát 。 釋thích 曰viết 。 若nhược 彼bỉ 生sanh 二nhị 根căn 。 化hóa 生sanh 人nhân 可khả 有hữu 二nhị 根căn 耶da 。 若nhược 於ư 惡ác 道đạo 可khả 有hữu 。 於ư 欲dục 界giới 初sơ 得đắc 如như 此thử 。 於ư 色sắc 界giới 無vô 色sắc 界giới 云vân 何hà 。 偈kệ 曰viết 。 色sắc 中trung 六lục 。 釋thích 曰viết 。 由do 欲dục 勝thắng 故cố 名danh 欲dục 界giới 。 或hoặc 但đãn 名danh 欲dục 。 由do 色sắc 勝thắng 故cố 名danh 色sắc 界giới 。 或hoặc 但đãn 名danh 色sắc 。 經kinh 中trung 說thuyết 。 是thị 寂tịch 靜tĩnh 解giải 脫thoát 。 過quá 於ư 色sắc 非phi 色sắc 。 於ư 色sắc 界giới 中trung 。 初sơ 所sở 得đắc 果quả 報báo 有hữu 六lục 根căn 。 彼bỉ 根căn 同đồng 欲dục 界giới 。 無vô 二nhị 根căn 化hóa 生sanh 所sở 得đắc 。 偈kệ 曰viết 。 餘dư 一nhất 。 釋thích 曰viết 。 無vô 色sắc 界giới 異dị 色sắc 界giới 故cố 名danh 餘dư 。 由do 三tam 摩ma 跋bạt 提đề 異dị 故cố 。 由do 生sanh 勝thắng 故cố 。 此thử 中trung 初sơ 得đắc 果quả 報báo 。 但đãn 有hữu 一nhất 命mạng 根căn 。 餘dư 根căn 則tắc 非phi 。 說thuyết 至chí 得đắc 已dĩ 。 棄khí 捨xả 今kim 當đương 說thuyết 。 於ư 何hà 界giới 正chánh 死tử 。 棄khí 捨xả 幾kỷ 根căn 。 偈kệ 曰viết 。 正chánh 死tử 人nhân 棄khí 捨xả 。 於ư 無vô 色sắc 命mạng 意ý 。 捨xả 根căn 。 釋thích 曰viết 。 若nhược 人nhân 在tại 無vô 色sắc 界giới 正chánh 死tử 。 於ư 最tối 後hậu 心tâm 棄khí 捨xả 命mạng 意ý 捨xả 三tam 根căn 。 偈kệ 曰viết 。 於ư 色sắc 八bát 。 釋thích 曰viết 。 若nhược 人nhân 在tại 色sắc 界giới 正chánh 死tử 。 於ư 最tối 後hậu 心tâm 棄khí 捨xả 八bát 根căn 。 三tam 如như 前tiền 。 又hựu 眼nhãn 等đẳng 五ngũ 根căn 。
何hà 以dĩ 故cố 。 一nhất 切thiết 化hóa 生sanh 眾chúng 生sanh 。 具cụ 根căn 受thọ 生sanh 。 具cụ 根căn 死tử 墮đọa 故cố 。 偈kệ 曰viết 。 欲dục 界giới 十thập 九cửu 八bát 。 釋thích 曰viết 。 若nhược 人nhân 在tại 欲dục 界giới 正chánh 死tử 。 於ư 最tối 後hậu 心tâm 若nhược 具cụ 二nhị 根căn 人nhân 棄khí 捨xả 十thập 根căn 。 八bát 如như 前tiền 。 又hựu 女nữ 男nam 根căn 。 若nhược 一nhất 根căn 人nhân 則tắc 棄khí 捨xả 九cửu 根căn 。 若nhược 無vô 根căn 人nhân 但đãn 捨xả 八bát 根căn 。 若nhược 一nhất 時thời 死tử 道Đạo 理lý 則tắc 然nhiên 。 偈kệ 曰viết 。 次thứ 第đệ 死tử 捨xả 四tứ 。 釋thích 曰viết 。 若nhược 人nhân 次thứ 第đệ 死tử 。 於ư 最tối 後hậu 心tâm 一nhất 時thời 棄khí 捨xả 四tứ 根căn 。 謂vị 身thân 命mạng 意ý 捨xả 根căn 。
何hà 以dĩ 故cố 。 此thử 四tứ 無vô 相tướng 離ly 盡tận 故cố 。 若nhược 染nhiễm 污ô 心tâm 。 及cập 無vô 記ký 心tâm 死tử 。 應ưng 知tri 道Đạo 理lý 如như 此thử 。 若nhược 人nhân 於ư 善thiện 心tâm 死tử 。 是thị 時thời 偈kệ 曰viết 。 於ư 善thiện 諸chư 處xứ 五ngũ 。 釋thích 曰viết 。 若nhược 人nhân 於ư 善thiện 心tâm 死tử 。 一nhất 切thiết 處xứ 如như 前tiền 說thuyết 。 若nhược 棄khí 捨xả 根căn 。 復phục 捨xả 信tín 等đẳng 五ngũ 根căn 。
何hà 以dĩ 故cố 。 此thử 信tín 等đẳng 五ngũ 根căn 。 於ư 善thiện 心tâm 必tất 具cụ 足túc 生sanh 。 如như 此thử 於ư 無vô 色sắc 界giới 。 棄khí 捨xả 八bát 根căn 。 於ư 色sắc 界giới 棄khí 捨xả 十thập 三tam 根căn 。 如như 此thử 依y 前tiền 次thứ 第đệ 。 應ưng 更cánh 廣quảng 數số 。 於ư 根căn 伽già 蘭lan 他tha 中trung 。 簡giản 擇trạch 一nhất 切thiết 根căn 法pháp 。 應ưng 如như 此thử 知tri 。
復phục 次thứ 何hà 沙Sa 門Môn 若nhược 果quả 。 由do 幾kỷ 根căn 能năng 得đắc 。 偈kệ 曰viết 。 九cửu 得đắc 邊biên 二nhị 果quả 。 釋thích 曰viết 。 由do 九cửu 根căn 至chí 得đắc 前tiền 後hậu 際tế 沙Sa 門Môn 。 若nhược 果quả 何hà 者giả 為vi 邊biên 。 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 果Quả 。 及cập 阿A 羅La 漢Hán 果quả 。 前tiền 後hậu 際tế 所sở 得đắc 故cố 。 幾kỷ 果quả 在tại 中trung 際tế 。 斯Tư 陀Đà 含Hàm 果Quả 。 阿A 那Na 含Hàm 果Quả 。 此thử 中trung 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 果Quả 信tín 等đẳng 。 除trừ 知tri 已dĩ 根căn 并tinh 意ý 根căn 捨xả 根căn 。 由do 此thử 九cửu 根căn 得đắc 前tiền 際tế 果quả 。 未vị 知tri 欲dục 知tri 根căn 。 在tại 次thứ 第đệ 道đạo 。 知tri 根căn 在tại 解giải 脫thoát 道đạo 。 由do 此thử 二nhị 根căn 。 得đắc 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 果Quả 。 次thứ 第đệ 能năng 引dẫn 擇trạch 滅diệt 至chí 得đắc 。 及cập 能năng 作tác 彼bỉ 依y 止chỉ 故cố 。
復phục 有hữu 阿A 羅La 漢Hán 果quả 信tín 等đẳng 。 除trừ 未vị 知tri 欲dục 知tri 根căn 意ý 根căn 。 樂nhạo/nhạc/lạc 喜hỷ 捨xả 根căn 中trung 隨tùy 一nhất 。 由do 此thử 九cửu 根căn 得đắc 後hậu 際tế 果quả 。 偈kệ 曰viết 。 七thất 八bát 九cửu 中trung 二nhị 。 釋thích 曰viết 。 斯Tư 陀Đà 含Hàm 果Quả 。 阿A 那Na 含Hàm 果Quả 。 觀quán 前tiền 後hậu 故cố 名danh 中trung 。 此thử 二nhị 果quả 一nhất 一nhất 至chí 得đắc 。 由do 七thất 八bát 九cửu 根căn 。 云vân 何hà 如như 此thử 。 斯Tư 陀Đà 含Hàm 果Quả 。 若nhược 人nhân 。 次thứ 第đệ 修tu 方phương 得đắc 。 若nhược 依y 世thế 間gian 道đạo 。 此thử 果quả 由do 七thất 根căn 得đắc 。 信tín 等đẳng 五ngũ 根căn 并tinh 捨xả 意ý 二nhị 根căn 。 若nhược 依y 出xuất 世thế 道đạo 。 此thử 果quả 由do 八bát 根căn 得đắc 。 七thất 如như 前tiền 。 知tri 根căn 為vi 第đệ 八bát 。 若nhược 先tiên 多đa 離ly 欲dục 人nhân 。 方phương 得đắc 此thử 果quả 。 由do 九cửu 根căn 得đắc 。 如như 得đắc 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 果Quả 。 阿A 那Na 含Hàm 果Quả 。 若nhược 人nhân 次thứ 第đệ 修tu 方phương 得đắc 。 若nhược 依y 世thế 間gian 道đạo 。 此thử 果quả 由do 七thất 根căn 得đắc 。 如như 前tiền 所sở 說thuyết 。 得đắc 斯Tư 陀Đà 含Hàm 果Quả 。 若nhược 依y 出xuất 世thế 道đạo 。 此thử 果quả 由do 八bát 根căn 得đắc 。 亦diệc 如như 前tiền 所sở 說thuyết 。 得đắc 斯Tư 陀Đà 含Hàm 果Quả 。 若nhược 先tiên 已dĩ 離ly 欲dục 人nhân 。 方phương 得đắc 此thử 果quả 。 由do 九cửu 根căn 得đắc 。 亦diệc 如như 前tiền 所sở 說thuyết 。 得đắc 斯Tư 陀Đà 含Hàm 果Quả 。 此thử 果quả 與dữ 前tiền 果quả 有hữu 異dị 。 謂vị 樂nhạo/nhạc/lạc 喜hỷ 捨xả 隨tùy 一nhất 根căn 相tướng 應ưng 。 由do 依y 止chỉ 差sai 別biệt 故cố 。 若nhược 次thứ 第đệ 修tu 人nhân 。 於ư 第đệ 九cửu 解giải 脫thoát 道đạo 。 若nhược 入nhập 根căn 本bổn 定định 。 依y 世thế 間gian 道đạo 。 是thị 時thời 由do 八bát 根căn 。 得đắc 阿A 那Na 含Hàm 果Quả 。
何hà 以dĩ 故cố 。 於ư 第đệ 九cửu 解giải 脫thoát 道đạo 中trung 。 喜hỷ 根căn 為vi 第đệ 八bát 。 於ư 次thứ 第đệ 道đạo 則tắc 用dụng 捨xả 根căn 定định 。 由do 此thử 二nhị 根căn 。 得đắc 阿A 那Na 含Hàm 果Quả 。 若nhược 人nhân 依y 出xuất 世thế 道đạo 。 入nhập 第đệ 九cửu 解giải 脫thoát 道đạo 。 是thị 人nhân 則tắc 由do 九cửu 根căn 。 得đắc 阿A 那Na 含Hàm 果Quả 。 此thử 中trung 知tri 根căn 為vi 第đệ 九cửu 。 若nhược 爾nhĩ 阿a 毘tỳ 達đạt 磨ma 藏tạng 中trung 。 云vân 何hà 說thuyết 如như 此thử 。 彼bỉ 藏tạng 中trung 說thuyết 。 由do 幾kỷ 根căn 能năng 。 得đắc 阿A 羅La 漢Hán 果Quả 。 彼bỉ 中trung 答đáp 由do 十thập 一nhất 根căn 。 云vân 何hà 此thử 中trung 。 說thuyết 由do 九cửu 根căn 得đắc 。 定định 由do 九cửu 根căn 。 偈kệ 曰viết 。 十thập 一nhất 得đắc 羅La 漢Hán 。 說thuyết 依y 一nhất 人nhân 成thành 。 釋thích 曰viết 。 有hữu 如như 此thử 道Đạo 理lý 。 是thị 一nhất 人nhân 已dĩ 退thoái 。 已dĩ 退thoái 由do 樂nhạo/nhạc/lạc 喜hỷ 捨xả 根căn 。 更cánh 得đắc 阿A 羅La 漢Hán 果Quả 。 是thị 故cố 說thuyết 由do 十thập 一nhất 根căn 。 無vô 有hữu 是thị 處xứ 。 樂nhạo/nhạc/lạc 受thọ 等đẳng 三tam 根căn 。 於ư 一nhất 時thời 中trung 俱câu 得đắc 生sanh 。 云vân 何hà 於ư 阿A 那Na 含Hàm 人nhân 。 不bất 論luận 如như 此thử 義nghĩa 。 此thử 阿A 那Na 含Hàm 。 不bất 得đắc 如như 此thử 。
何hà 以dĩ 故cố 。 無vô 先tiên 已dĩ 退thoái 後hậu 時thời 由do 樂nhạo/nhạc/lạc 根căn 更cánh 證chứng 本bổn 果quả 故cố 。
復phục 次thứ 若nhược 先tiên 離ly 欲dục 人nhân 無vô 退thoái 墮đọa 義nghĩa 。 此thử 人nhân 離ly 欲dục 二nhị 道đạo 所sở 證chứng 故cố 。 此thử 義nghĩa 應ưng 當đương 思tư 量lượng 。 與dữ 何hà 根căn 共cộng 相tương 應ưng 。 有hữu 幾kỷ 根căn 必tất 定định 共cộng 相tương 應ưng 。 此thử 中trung 偈kệ 曰viết 。 捨xả 命mạng 意ý 相tương 應ứng 。 必tất 與dữ 三tam 相tương 應ứng 。 釋thích 曰viết 。 若nhược 人nhân 與dữ 捨xả 等đẳng 根căn 隨tùy 一nhất 相tương 應ứng 。 此thử 人nhân 必tất 與dữ 三tam 根căn 相tướng 應ưng 。 三tam 根căn 者giả 。 謂vị 捨xả 命mạng 意ý 。
何hà 以dĩ 故cố 。 此thử 三tam 更cánh 互hỗ 無vô 離ly 相tương 應ứng 故cố 。 與dữ 餘dư 根căn 相tướng 應ưng 則tắc 不bất 定định 。 或hoặc 相tương 應ứng 或hoặc 不bất 相tương 應ứng 。 此thử 中trung 生sanh 無vô 色sắc 界giới 人nhân 。 與dữ 眼nhãn 耳nhĩ 鼻tị 舌thiệt 。 根căn 不bất 相tương 應ứng 。 於ư 欲dục 界giới 亦diệc 爾nhĩ 謂vị 若nhược 人nhân 未vị 得đắc 及cập 已dĩ 失thất 。 生sanh 無vô 色sắc 界giới 人nhân 。 與dữ 身thân 根căn 不bất 相tương 應ứng 。 生sanh 色sắc 無vô 色sắc 界giới 人nhân 。 與dữ 女nữ 根căn 不bất 相tương 應ứng 。 於ư 欲dục 界giới 亦diệc 爾nhĩ 。 謂vị 若nhược 未vị 得đắc 及cập 已dĩ 失thất 。 與dữ 男nam 根căn 亦diệc 爾nhĩ 。 若nhược 凡phàm 夫phu 人nhân 。 生sanh 第đệ 四tứ 定định 第đệ 二nhị 定định 處xứ 。 及cập 無vô 色sắc 界giới 。 與dữ 樂nhạo/nhạc/lạc 根căn 不bất 相tương 應ứng 。 若nhược 凡phàm 夫phù 生sanh 第đệ 三tam 定định 第đệ 四tứ 定định 。 及cập 無vô 色sắc 界giới 。 與dữ 喜hỷ 根căn 不bất 相tương 應ứng 。 若nhược 凡phàm 夫phù 生sanh 色sắc 無vô 色sắc 界giới 。 與dữ 苦khổ 根căn 不bất 相tương 應ứng 。 若nhược 離ly 欲dục 人nhân 。 與dữ 憂ưu 根căn 不bất 相tương 應ứng 。 若nhược 斷đoạn 善thiện 根căn 人nhân 。 與dữ 信tín 等đẳng 根căn 不bất 相tương 應ứng 。 凡phàm 夫phu 及cập 至chí 得đắc 果quả 人nhân 。 與dữ 未vị 知tri 欲dục 知tri 根căn 不bất 相tương 應ứng 。 凡phàm 夫phu 及cập 見kiến 道Đạo 人Nhân 無Vô 學Học 道Đạo 人Nhân 。 與dữ 知tri 根căn 不bất 相tương 應ứng 。 凡phàm 夫phu 及cập 有hữu 學học 人nhân 。 與dữ 知tri 已dĩ 根căn 不bất 相tương 應ứng 。 於ư 非phi 遮già 位vị 中trung 。 如như 前tiền 所sở 說thuyết 。 應ưng 知tri 與dữ 餘dư 根căn 相tướng 應ưng 。 偈kệ 曰viết 。 與dữ 四tứ 有hữu 樂nhạo/nhạc/lạc 身thân 。 釋thích 曰viết 。 若nhược 人nhân 與dữ 樂nhạo/nhạc/lạc 根căn 相tướng 應ưng 。 此thử 人nhân 必tất 與dữ 四tứ 根căn 相tướng 應ưng 。 謂vị 捨xả 等đẳng 三tam 根căn 及cập 樂nhạo/nhạc/lạc 根căn 。 若nhược 人nhân 與dữ 身thân 根căn 相tướng 應ưng 。 此thử 人nhân 必tất 與dữ 四tứ 根căn 相tướng 應ưng 。 三tam 如như 前tiền 并tinh 身thân 根căn 。 偈kệ 曰viết 。 與dữ 五ngũ 有hữu 眼nhãn 等đẳng 。 釋thích 曰viết 。 若nhược 人nhân 與dữ 眼nhãn 根căn 相tướng 應ưng 。 此thử 人nhân 必tất 與dữ 五ngũ 根căn 相tướng 應ưng 。 謂vị 捨xả 命mạng 意ý 身thân 及cập 眼nhãn 根căn 。 與dữ 耳nhĩ 鼻tị 舌thiệt 相tướng 應ưng 。 應ưng 知tri 亦diệc 爾nhĩ 。 偈kệ 曰viết 。 有hữu 喜hỷ 亦diệc 。 釋thích 曰viết 。 若nhược 人nhân 與dữ 喜hỷ 根căn 相tướng 應ưng 。 此thử 人nhân 必tất 與dữ 五ngũ 根căn 相tướng 應ưng 。 謂vị 捨xả 命mạng 意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 及cập 喜hỷ 根căn 。 若nhược 人nhân 生sanh 第đệ 二nhị 定định 。 未vị 得đắc 第đệ 三tam 定định 。 與dữ 何hà 樂nhạo/nhạc/lạc 根căn 相tướng 應ưng 。 與dữ 第đệ 三tam 定định 染nhiễm 污ô 樂nhạo/nhạc/lạc 根căn 相tướng 應ưng 。 偈kệ 曰viết 。 有hữu 苦khổ 。 與dữ 七thất 。 釋thích 曰viết 若nhược 人nhân 與dữ 苦khổ 根căn 相tướng 應ưng 。 此thử 人nhân 必tất 與dữ 七thất 根căn 相tướng 應ưng 。 謂vị 身thân 命mạng 意ý 及cập 餘dư 四tứ 受thọ 相tương 應ứng 。 偈kệ 曰viết 。 有hữu 女nữ 等đẳng 。 與dữ 八bát 。 釋thích 曰viết 。 若nhược 人nhân 與dữ 女nữ 根căn 相tướng 應ưng 。 此thử 人nhân 必tất 與dữ 八bát 根căn 相tướng 應ưng 。 七thất 如như 前tiền 。 及cập 女nữ 根căn 。 等đẳng 言ngôn 七thất 者giả 攝nhiếp 男nam 根căn 。 憂ưu 根căn 及cập 信tín 等đẳng 根căn 。 若nhược 人nhân 得đắc 如như 此thử 根căn 。 隨tùy 一nhất 一nhất 皆giai 與dữ 八bát 根căn 相tướng 應ưng 。 七thất 如như 前tiền 。 男nam 根căn 為vi 第đệ 八bát 。 若nhược 人nhân 與dữ 憂ưu 根căn 相tướng 應ưng 。 七thất 如như 前tiền 。 憂ưu 根căn 為vi 第đệ 八bát 。 若nhược 人nhân 與dữ 信tín 等đẳng 根căn 相tướng 應ưng 。 此thử 人nhân 必tất 與dữ 信tín 等đẳng 五ngũ 根căn 。 及cập 與dữ 捨xả 命mạng 意ý 根căn 相tướng 應ưng 。 偈kệ 曰viết 。 與dữ 十thập 一nhất 。 有hữu 知tri 知tri 已dĩ 根căn 。 釋thích 曰viết 。 若nhược 人nhân 與dữ 知tri 根căn 相tướng 應ưng 。 此thử 人nhân 必tất 與dữ 十thập 一nhất 根căn 相tương 應ứng 。 謂vị 樂nhạo/nhạc/lạc 喜hỷ 捨xả 命mạng 意ý 五ngũ 根căn 。 又hựu 信tín 等đẳng 五ngũ 根căn 。 知tri 根căn 為vi 第đệ 十thập 一nhất 。 與dữ 知tri 已dĩ 根căn 相tướng 應ưng 亦diệc 爾nhĩ 。 十thập 根căn 如như 前tiền 。 知tri 已dĩ 根căn 為vi 第đệ 十thập 一nhất 。 偈kệ 曰viết 。 未vị 知tri 欲dục 知tri 根căn 。 與dữ 十thập 三tam 相tương 應ứng 。 釋thích 曰viết 。 何hà 者giả 為vi 十thập 三tam 。 謂vị 意ý 命mạng 身thân 根căn 女nữ 男nam 根căn 隨tùy 一nhất 。 及cập 三tam 受thọ 根căn 。 信tín 等đẳng 五ngũ 根căn 。 未vị 知tri 欲dục 知tri 根căn 。 為vi 第đệ 十thập 三tam 。
復phục 次thứ 若nhược 人nhân 。 與dữ 極cực 少thiểu 根căn 相tướng 應ưng 。 與dữ 幾kỷ 根căn 相tướng 應ưng 。 偈kệ 曰viết 。 極cực 少thiểu 無vô 善thiện 八bát 。 受thọ 意ý 身thân 命mạng 應ưng 。 釋thích 曰viết 。 若nhược 人nhân 斷đoạn 善thiện 根căn 。 說thuyết 名danh 無vô 善thiện 。 極cực 少thiểu 與dữ 八bát 根căn 相tướng 應ưng 。 謂vị 五ngũ 受thọ 根căn 。 及cập 身thân 意ý 命mạng 根căn 。 如như 斷đoạn 善thiện 根căn 人nhân 。 與dữ 極cực 少thiểu 根căn 相tướng 應ưng 。 偈kệ 曰viết 。 凡phàm 夫phu 無vô 色sắc 爾nhĩ 。 釋thích 曰viết 。 若nhược 凡phàm 夫phù 生sanh 無vô 色sắc 界giới 。 與dữ 八bát 根căn 相tướng 應ưng 。 偈kệ 曰viết 。 捨xả 命mạng 意ý 信tín 等đẳng 。 釋thích 曰viết 。 捨xả 命mạng 意ý 三tam 根căn 及cập 信tín 等đẳng 五ngũ 根căn 。 信tín 等đẳng 一nhất 向hướng 善thiện 故cố 。 除trừ 斷đoạn 善thiện 根căn 人nhân 。 一nhất 切thiết 處xứ 皆giai 通thông 。 若nhược 爾nhĩ 未vị 知tri 欲dục 知tri 等đẳng 根căn 。 於ư 彼bỉ 亦diệc 應ưng 立lập 。 此thử 難nạn/nan 不bất 然nhiên 。 由do 立lập 八bát 根căn 故cố 。 依y 凡phàm 夫phu 故cố 。 若nhược 人nhân 極cực 多đa 。 與dữ 幾kỷ 根căn 相tướng 應ưng 。 偈kệ 曰viết 。 極cực 多đa 與dữ 十thập 九cửu 。 離ly 三tam 無vô 流lưu 根căn 。 二nhị 根căn 。 釋thích 曰viết 。 除trừ 三tam 無vô 流lưu 根căn 。 若nhược 人nhân 具cụ 女nữ 男nam 根căn 。 及cập 具cụ 餘dư 根căn 。 則tắc 與dữ 十thập 九cửu 根căn 相tướng 應ưng 。
復phục 有hữu 何hà 別biệt 人nhân 。 與dữ 極cực 多đa 根căn 相tướng 應ưng 。 偈kệ 曰viết 。 有hữu 欲dục 聖thánh 。 釋thích 曰viết 。 若nhược 未vị 離ly 欲dục 有hữu 學học 聖thánh 人nhân 若nhược 與dữ 極cực 多đa 根căn 相tướng 應ưng 。 亦diệc 與dữ 十thập 九cửu 根căn 相tướng 應ưng 。 偈kệ 曰viết 。 一nhất 根căn 除trừ 二nhị 淨tịnh 。 釋thích 曰viết 。 除trừ 一nhất 根căn 及cập 除trừ 二nhị 無vô 流lưu 根căn 。 謂vị 除trừ 知tri 已dĩ 根căn 。 前tiền 二nhị 隨tùy 除trừ 一nhất 根căn 。 諸chư 根căn 由do 分phân 別biệt 界giới 差sai 別biệt 義nghĩa 。 所sở 引dẫn 來lai 依y 廣quảng 分phân 別biệt 義nghĩa 已dĩ 說thuyết 。
阿A 毘Tỳ 達Đạt 磨Ma 俱Câu 舍Xá 釋Thích 論Luận 卷quyển 第đệ 二nhị