阿A 毘Tỳ 曇Đàm 毘Tỳ 婆Bà 沙Sa 論Luận
Quyển 51
迦Ca 旃Chiên 延Diên 子Tử 造Tạo 五Ngũ 百Bách 羅La 漢Hán 釋Thích 北Bắc 涼Lương 浮Phù 陀Đà 跋Bạt 摩Ma 共Cộng 道Đạo 泰Thái 等Đẳng 譯Dịch

阿A 毘Tỳ 曇Đàm 毘Tỳ 婆Bà 沙Sa 論Luận 卷quyển 第đệ 五ngũ 十thập 一nhất

迦ca 旃chiên 延diên 子tử 造tạo 。 五ngũ 百bách 羅La 漢Hán 釋thích 。

北Bắc 涼Lương 天Thiên 竺Trúc 沙Sa 門Môn 浮Phù 陀Đà 跋Bạt 摩Ma 共Cộng 道Đạo 泰Thái 等Đẳng 譯Dịch 智Trí 揵Kiền 度Độ 他Tha 心Tâm 智Trí 品Phẩm 第đệ 二nhị 之chi 三tam

有hữu 自tự 性tánh 念niệm 生sanh 智trí 。 問vấn 曰viết 。 自tự 性tánh 念niệm 生sanh 智trí 體thể 性tánh 是thị 何hà 。

答đáp 曰viết 。

體thể 性tánh 是thị 慧tuệ 。 彼bỉ 心tâm 聚tụ 中trung 。 以dĩ 念niệm 力lực 多đa 故cố 。 名danh 念niệm 生sanh 智trí 。 如như 念niệm 處xứ 安an 那na 般bát 那na 念niệm 。 除trừ 去khứ 色sắc 想tưởng 亦diệc 如như 是thị 。 此thử 是thị 自tự 性tánh 念niệm 生sanh 智trí 體thể 性tánh 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。

已dĩ 說thuyết 體thể 性tánh 。 所sở 以dĩ 今kim 當đương 說thuyết 。 何hà 故cố 名danh 自tự 性tánh 念niệm 生sanh 智trí 。

答đáp 曰viết 。

生sanh 而nhi 得đắc 此thử 智trí 故cố 。 名danh 自tự 性tánh 念niệm 生sanh 智trí 。

復phục 次thứ 住trụ 善thiện 心tâm 性tánh 不bất 善thiện 心tâm 性tánh 無vô 記ký 心tâm 性tánh 能năng 知tri 故cố 。 名danh 自tự 性tánh 念niệm 生sanh 智trí 。

復phục 次thứ 過quá 去khứ 法pháp 更cánh 不bất 變biến 故cố 名danh 自tự 性tánh 。 能năng 知tri 此thử 法pháp 。 故cố 名danh 自tự 性tánh 念niệm 生sanh 智trí 。

問vấn 曰viết 。 為vi 作tác 何hà 業nghiệp 得đắc 是thị 智trí 耶da 。

答đáp 曰viết 。

或hoặc 有hữu 說thuyết 者giả 。 常thường 為vì 眾chúng 生sanh 。 說thuyết 歡hoan 喜hỷ 樂lạc 聞văn 語ngữ 。 彼bỉ 業nghiệp 能năng 生sanh 如như 是thị 報báo 。

復phục 有hữu 說thuyết 者giả 。 若nhược 修tu 治trị 狹hiệp 小tiểu 處xứ 令linh 使sử 寬khoan 博bác 。 以dĩ 此thử 業nghiệp 故cố 。 在tại 母mẫu 胎thai 中trung 。 而nhi 不bất 迫bách 迮trách 。 以dĩ 是thị 業nghiệp 故cố 。 能năng 生sanh 此thử 報báo 。

復phục 有hữu 說thuyết 者giả 。 若nhược 人nhân 以dĩ 甘cam 美mỹ 飲ẩm 食thực 施thí 他tha 。 彼bỉ 業nghiệp 得đắc 如như 此thử 報báo 。 評bình 曰viết 。 應ưng 作tác 是thị 說thuyết 。 此thử 是thị 不bất 惱não 害hại 他tha 業nghiệp 報báo 。 若nhược 眾chúng 生sanh 不bất 作tác 惱não 害hại 他tha 業nghiệp 。 在tại 母mẫu 胎thai 中trung 。 則tắc 得đắc 寬khoan 博bác 。 不bất 為vi 風phong 熱nhiệt 冷lãnh 病bệnh 脂chi 血huyết 所sở 困khốn 苦khổ 。 若nhược 出xuất 胎thai 時thời 。 亦diệc 不bất 為vi 產sản 門môn 所sở 逼bức 切thiết 。 以dĩ 是thị 事sự 故cố 。 不bất 忘vong 所sở 念niệm 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 若nhược 於ư 產sản 門môn 不bất 逼bức 切thiết 者giả 。 皆giai 有hữu 念niệm 前tiền 世thế 智trí 。 以dĩ 為vi 產sản 門môn 所sở 逼bức 切thiết 故cố 。 皆giai 失thất 所sở 念niệm 。 問vấn 曰viết 。 念niệm 生sanh 智trí 為vi 初sơ 時thời 勝thắng 為vi 中trung 後hậu 時thời 勝thắng 耶da 。

答đáp 曰viết 。

或hoặc 有hữu 初sơ 中trung 後hậu 盡tận 勝thắng 者giả 。 或hoặc 有hữu 初sơ 勝thắng 者giả 。 如như 尸thi 婆bà 羅la 等đẳng 。 初sơ 生sanh 之chi 時thời 。 作tác 如như 是thị 說thuyết 。 此thử 家gia 中trung 頗phả 有hữu 種chủng 種chủng 財tài 物vật 。 及cập 諸chư 穀cốc 米mễ 。 可khả 以dĩ 施thí 於ư 貧bần 窮cùng 者giả 不phủ 。 或hoặc 有hữu 中trung 時thời 勝thắng 者giả 。 如như 賴lại 吒tra 波ba 羅la 等đẳng 。 或hoặc 有hữu 後hậu 時thời 勝thắng 者giả 。 如như 菴am 摩ma 羅la 吒tra 等đẳng 。

問vấn 曰viết 。 念niệm 生sanh 智trí 為vi 念niệm 幾kỷ 生sanh 耶da 。

答đáp 曰viết 。

或hoặc 有hữu 說thuyết 者giả 。 念niệm 一nhất 生sanh 。

復phục 有hữu 說thuyết 。 念niệm 二nhị 生sanh 。 乃nãi 至chí 七thất 生sanh 。 曾tằng 聞văn 。 王Vương 舍Xá 城Thành 中trung 。 有hữu 屠đồ 兒nhi 名danh 伽già 吒tra 。 是thị 阿A 闍Xà 貰Thế 王Vương 。 少thiểu 時thời 親thân 友hữu 。 而nhi 語ngữ 阿a 闍xà 貰thế 言ngôn 。 太thái 子tử 。 汝nhữ 若nhược 登đăng 王vương 位vị 時thời 。 與dữ 我ngã 作tác 何hà 善thiện 事sự 耶da 。 阿a 闍xà 貰thế 答đáp 言ngôn 。 與dữ 汝nhữ 從tùng 心tâm 所sở 願nguyện 。 阿a 闍xà 貰thế 害hại 其kỳ 父phụ 命mạng 。 而nhi 登đăng 王vương 位vị 時thời 。 屠đồ 兒nhi 伽già 吒tra 。 往vãng 詣nghệ 王vương 所sở 。 而nhi 白bạch 王vương 言ngôn 。 大đại 王vương 往vãng 日nhật 。 許hứa 我ngã 所sở 願nguyện 。 今kim 正chánh 是thị 時thời 。 王vương 答đáp 之chi 言ngôn 。 隨tùy 意ý 求cầu 索sách 。

時thời 伽già 吒tra 屠đồ 兒nhi 。 便tiện 說thuyết 心tâm 願nguyện 使sử 我ngã 於ư 王Vương 舍Xá 城Thành 內nội 。 獨độc 得đắc 屠đồ 殺sát 。 不bất 聽thính 餘dư 人nhân 。

時thời 王vương 語ngữ 言ngôn 。 汝nhữ 今kim 何hà 用dụng 是thị 弊tệ 惡ác 。 願nguyện 為vi 更cánh 求cầu 餘dư 願nguyện 。 是thị 時thời 屠đồ 兒nhi 。 復phục 語ngứ 王vương 言ngôn 。 善thiện 惡ác 諸chư 業nghiệp 。 悉tất 無vô 果quả 報báo 。 王vương 語ngữ 之chi 言ngôn 。 何hà 以dĩ 知tri 之chi 。 作tác 是thị 說thuyết 耶da 。 屠đồ 兒nhi 答đáp 言ngôn 。 大đại 王vương 當đương 知tri 。 我ngã 自tự 憶ức 念niệm 。 於ư 七thất 世thế 中trung 。 在tại 王Vương 舍Xá 城Thành 。 常thường 屠đồ 羊dương 自tự 活hoạt 。 命mạng 終chung 之chi 後hậu 。 生sanh 三Tam 十Thập 三Tam 天Thiên 。 至chí 聞văn 是thị 語ngữ 。 極cực 生sanh 疑nghi 怪quái 。 即tức 以dĩ 是thị 事sự 。 而nhi 往vãng 白bạch 佛Phật 。

佛Phật 告cáo 王vương 言ngôn 。

如như 其kỳ 所sở 說thuyết 。 而nhi 無vô 有hữu 異dị 。 此thử 人nhân 施thí 辟Bích 支Chi 佛Phật 食thực 。 發phát 於ư 邪tà 願nguyện 。 使sử 我ngã 於ư 王Vương 舍Xá 城Thành 中trung 。 常thường 獨độc 殺sát 羊dương 賣mại 肉nhục 。 以dĩ 此thử 業nghiệp 故cố 。 七thất 生sanh 人nhân 中trung 。 七thất 生sanh 天thiên 上thượng 。 今kim 於ư 此thử 身thân 。 業nghiệp 報báo 已dĩ 盡tận 。 卻khước 後hậu 七thất 日nhật 。 身thân 壞hoại 命mạng 終chung 。 當đương 生sanh 盧lô 臘lạp 地địa 獄ngục 。 以dĩ 是thị 事sự 故cố 知tri 。 念niệm 生sanh 智trí 憶ức 念niệm 七thất 世thế 。

復phục 有hữu 說thuyết 者giả 。 能năng 念niệm 五ngũ 百bách 世thế 事sự 。 曾tằng 聞văn 。 有hữu 一nhất 比Bỉ 丘Khâu 。 自tự 念niệm 五ngũ 百bách 世thế 。 次thứ 第đệ 常thường 生sanh 餓ngạ 鬼quỷ 中trung 。 若nhược 憶ức 念niệm 過quá 去khứ 。 飢cơ 渴khát 苦khổ 時thời 。 則tắc 於ư 諸chư 有hữu 。 而nhi 生sanh 苦khổ 想tưởng 。 斷đoạn 一nhất 切thiết 緣duyên 。 獨độc 勤cần 行hành 精tinh 進tấn 。 得đắc 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 果Quả 。 作tác 是thị 思tư 惟duy 。

我ngã 恆hằng 得đắc 諸chư 比Bỉ 丘Khâu 所sở 須tu 之chi 物vật 。 使sử 我ngã 行hành 道Đạo 。 我ngã 今kim 應ưng 當đương 。 還hoàn 求cầu 所sở 須tu 施thí 諸chư 比Bỉ 丘Khâu 。 即tức 行hành 勸khuyến 化hóa 。

時thời 諸chư 比Bỉ 丘Khâu 。 而nhi 語ngứ 之chi 言ngôn 。 汝nhữ 先tiên 嬾lãn 惰nọa 。 今kim 以dĩ 何hà 故cố 。 勤cần 行hành 教giáo 化hóa 。

時thời 彼bỉ 比Bỉ 丘Khâu 。 即tức 向hướng 諸chư 比Bỉ 丘Khâu 。 廣quảng 說thuyết 上thượng 事sự 。 以dĩ 是thị 事sự 故cố 知tri 。 念niệm 生sanh 智trí 憶ức 念niệm 五ngũ 百bách 世thế 事sự 。

復phục 有hữu 一nhất 比Bỉ 丘Khâu 。 自tự 憶ức 念niệm 次thứ 第đệ 五ngũ 百bách 世thế 。 生sanh 地địa 獄ngục 中trung 。 若nhược 憶ức 念niệm 受thọ 地địa 獄ngục 苦khổ 時thời 。 舉cử 身thân 毛mao 孔khổng 。 血huyết 流lưu 而nhi 出xuất 。 污ô 身thân 及cập 衣y 。 日nhật 日nhật 詣nghệ 水thủy 澡táo 浴dục 浣hoán 衣y 。 勤cần 行hành 精tinh 進tấn 。 得đắc 阿A 羅La 漢Hán 果Quả 。 更cánh 不bất 澡táo 浴dục 浣hoán 衣y 。

時thời 諸chư 比Bỉ 丘Khâu 。 而nhi 語ngứ 之chi 言ngôn 。 汝nhữ 常thường 澡táo 浴dục 浣hoán 衣y 。 以dĩ 水thủy 為vi 淨tịnh 。 今kim 何hà 以dĩ 不phủ 。 此thử 比Bỉ 丘Khâu 向hướng 諸chư 比Bỉ 丘Khâu 。 廣quảng 說thuyết 上thượng 事sự 。 如như 此thử 憶ức 念niệm 五ngũ 百bách 世thế 事sự 。

復phục 有hữu 或hoặc 憶ức 念niệm 世thế 界giới 成thành 時thời 者giả 。 曾tằng 聞văn 。 有hữu 旃chiên 陀đà 羅la 王vương 。 名danh 多đa 羅la 蠰nhương 佉khư 。 善thiện 通thông 咒chú 術thuật 及cập 諸chư 論luận 。 有hữu 子tử 名danh 奢xa 頭đầu 羅la 。 顏nhan 貌mạo 端đoan 正chánh 。 當đương 於ư 爾nhĩ 時thời 。 尊Tôn 者giả 舍Xá 利Lợi 弗Phất 。 作tác 婆Bà 羅La 門Môn 。 名danh 弗phất 伽già 羅la 娑sa 羅la 。 善thiện 通thông 皮bì 陀đà 及cập 皮bì 陀đà 分phần/phân 經kinh 。 有hữu 女nữ 名danh 波ba 翅sí 多đa 。

時thời 旃chiên 陀đà 羅la 王vương 。 往vãng 詣nghệ 弗phất 伽già 羅la 娑sa 羅la 所sở 。 而nhi 語ngứ 之chi 言ngôn 。 可khả 以dĩ 汝nhữ 女nữ 用dụng 妻thê 我ngã 子tử 。

時thời 弗phất 伽già 羅la 娑sa 羅la 婆Bà 羅La 門Môn 。 便tiện 生sanh 瞋sân 恚khuể 。 而nhi 語ngứ 之chi 言ngôn 。 汝nhữ 於ư 四tứ 姓tánh 卑ty 下hạ 。 我ngã 於ư 四tứ 姓tánh 尊tôn 貴quý 。 何hà 緣duyên 以dĩ 女nữ 用dụng 妻thê 汝nhữ 子tử 。

時thời 旃chiên 陀đà 羅la 王vương 。 語ngứ 婆Bà 羅La 門Môn 言ngôn 。 夫phu 種chủng 族tộc 姓tánh 尊tôn 卑ty 。 無vô 有hữu 常thường 定định 。 汝nhữ 頗phả 曾tằng 聞văn 。 誰thùy 造tạo 梵Phạm 書thư 耶da 。 婆Bà 羅La 門Môn 答đáp 言ngôn 。 我ngã 聞văn 是thị 瞿cù 頻tần 陀đà 羅la 婆Bà 羅La 門Môn 所sở 造tạo 。

復phục 問vấn 。

誰thùy 造tạo 佉khư 盧lô 吒tra 書thư 耶da 。 婆Bà 羅La 門Môn 答đáp 言ngôn 。 我ngã 聞văn 是thị 佉khư 盧lô 吒tra 仙tiên 人nhân 所sở 造tạo 。

復phục 問vấn 。

誰thùy 造tạo 此thử 皮bì 陀đà 及cập 皮bì 陀đà 分phần/phân 經kinh 。 而nhi 答đáp 之chi 言ngôn 。 皆giai 是thị 往vãng 昔tích 。 大đại 婆Bà 羅La 門Môn 等đẳng 。 之chi 所sở 造tạo 作tác 。

時thời 旃chiên 陀đà 羅la 言ngôn 。 如như 是thị 等đẳng 往vãng 昔tích 諸chư 人nhân 。 皆giai 是thị 我ngã 身thân 。

時thời 婆Bà 羅La 門Môn 。 聞văn 是thị 語ngữ 已dĩ 。 心tâm 生sanh 歡hoan 喜hỷ 。 便tiện 以dĩ 己kỷ 女nữ 。 而nhi 妻thê 其kỳ 子tử 。 如như 此thử 憶ức 念niệm 世thế 界giới 成thành 時thời 事sự 。

經kinh 說thuyết

佛Phật 告cáo 村thôn 主chủ 。

我ngã 自tự 憶ức 念niệm 。 九cửu 十thập 一nhất 劫kiếp 以dĩ 來lai 。 不bất 曾tằng 為vì 飲ẩm 食thực 故cố 。 起khởi 身thân 口khẩu 意ý 惡ác 業nghiệp 。 問vấn 曰viết 。 佛Phật 為vi 以dĩ 念niệm 前tiền 世thế 智trí 。 為vi 以dĩ 自tự 性tánh 念niệm 生sanh 智trí 憶ức 念niệm 此thử 事sự 。 若nhược 以dĩ 念niệm 前tiền 世thế 智trí 知tri 者giả 。 何hà 以dĩ 念niệm 九cửu 十thập 一nhất 劫kiếp 。 而nhi 不bất 多đa 耶da 。 若nhược 以dĩ 自tự 性tánh 念niệm 生sanh 智trí 知tri 者giả 。 何hà 故cố 但đãn 說thuyết 憶ức 念niệm 七thất 世thế 或hoặc 五ngũ 百bách 世thế 。 乃nãi 至chí 憶ức 念niệm 世thế 界giới 成thành 時thời 。 而nhi 不bất 說thuyết 憶ức 念niệm 九cửu 十thập 一nhất 劫kiếp 者giả 耶da 。

答đáp 曰viết 。

應ưng 作tác 是thị 說thuyết 。 佛Phật 以dĩ 念niệm 前tiền 世thế 智trí 知tri 。 問vấn 曰viết 。 若nhược 然nhiên 者giả 。 何hà 故cố 但đãn 說thuyết 。 九cửu 十thập 一nhất 劫kiếp 。 而nhi 不bất 多đa 耶da 。 尊tôn 者giả 波ba 奢xa 說thuyết 曰viết 。 若nhược 說thuyết 百bách 劫kiếp 。 亦diệc 生sanh 此thử 疑nghi 。 但đãn 說thuyết 此thử 不bất 違vi 法pháp 相tướng 。

復phục 次thứ 九cửu 十thập 一nhất 劫kiếp 中trung 。 有hữu 七thất 佛Phật 出xuất 世thế 故cố 。

復phục 次thứ 從tùng 此thử 已dĩ 來lai 。 種chủng 相tướng 好hảo 業nghiệp 故cố 。

復phục 有hữu 說thuyết 者giả 。 以dĩ 自tự 性tánh 念niệm 生sanh 智trí 知tri 。 問vấn 曰viết 。 若nhược 然nhiên 者giả 。 何hà 故cố 說thuyết 自tự 性tánh 念niệm 生sanh 智trí 憶ức 念niệm 七thất 世thế 。 若nhược 五ngũ 百bách 世thế 。 乃nãi 至chí 劫kiếp 成thành 時thời 。 而nhi 不bất 說thuyết 九cửu 十thập 一nhất 劫kiếp 耶da 。

答đáp 曰viết 。

餘dư 人nhân 如như 此thử 。 佛Phật 則tắc 多đa 知tri 。 問vấn 曰viết 。 自tự 性tánh 念niệm 生sanh 智trí 。 為vi 憶ức 念niệm 中trung 有hữu 時thời 不phủ 。

答đáp 曰viết 。

或hoặc 有hữu 說thuyết 者giả 。 不bất 知tri 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 中trung 有hữu 微vi 細tế 。 非phi 自tự 性tánh 念niệm 生sanh 。 智trí 境cảnh 界giới 故cố 。 評bình 曰viết 。 應ưng 作tác 是thị 說thuyết 。 憶ức 念niệm 中trung 有hữu 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 若nhược 不bất 憶ức 念niệm 者giả 。 於ư 前tiền 生sanh 則tắc 憶ức 念niệm 少thiểu 多đa 。 不bất 憶ức 念niệm 少thiểu 分phần 。

問vấn 曰viết 。 菩Bồ 薩Tát 前tiền 身thân 時thời 。 有hữu 自tự 性tánh 念niệm 生sanh 智trí 。 最tối 後hậu 身thân 時thời 。 為vi 有hữu 不phủ 耶da 。 若nhược 有hữu 者giả 。 云vân 何hà 緣duyên 力lực 勝thắng 因nhân 力lực 耶da 。 若nhược 無vô 者giả 。 菩Bồ 薩Tát 云vân 何hà 。 轉chuyển 衰suy 退thoái 耶da 。

答đáp 曰viết 。

應ưng 作tác 是thị 說thuyết 。 最tối 後hậu 身thân 有hữu 。 問vấn 曰viết 。 若nhược 然nhiên 者giả 。 云vân 何hà 現hiện 在tại 外ngoại 緣duyên 力lực 。 勝thắng 過quá 去khứ 內nội 因nhân 力lực 耶da 。

答đáp 曰viết 。

不bất 以dĩ 無vô 外ngoại 緣duyên 力lực 故cố 。 名danh 為vi 內nội 因nhân 力lực 。 乃nãi 以dĩ 利lợi 根căn 故cố 。 名danh 內nội 因nhân 力lực 。 菩Bồ 薩Tát 於ư 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 根căn 利lợi 最tối 勝thắng 。 誰thùy 作tác 是thị 說thuyết 。 菩Bồ 薩Tát 最tối 後hậu 身thân 。 無vô 外ngoại 緣duyên 力lực 耶da 。 淨Tịnh 居Cư 諸chư 天thiên 。 為vi 現hiện 老lão 病bệnh 死tử 苦khổ 。 亦diệc 因nhân 彌di 伽già 釋thích 王vương 女nữ 。 為vi 說thuyết 讚tán 涅Niết 槃Bàn 。 偈kệ 如như 說thuyết 。

安an 樂lạc 以dĩ 為vi 母mẫu 。 無vô 憂ưu 以dĩ 為vi 父phụ 。

寂tịch 靜tĩnh 以dĩ 為vi 妻thê 。 不bất 久cửu 汝nhữ 當đương 得đắc 。

見kiến 聞văn 是thị 事sự 。 心tâm 生sanh 厭yếm 患hoạn 。 然nhiên 後hậu 出xuất 家gia 。 過quá 去khứ 諸chư 佛Phật 。 亦diệc 為vi 菩Bồ 薩Tát 。 說thuyết 道Đạo 具cụ 諸chư 法pháp 。 如như 是thị 等đẳng 。 豈khởi 非phi 外ngoại 緣duyên 力lực 耶da 。

復phục 有hữu 說thuyết 者giả 。 最tối 後hậu 身thân 無vô 。 問vấn 曰viết 。 若nhược 然nhiên 者giả 。 云vân 何hà 菩Bồ 薩Tát 。 轉chuyển 衰suy 退thoái 耶da 。

答đáp 曰viết 。

菩Bồ 薩Tát 雖tuy 無vô 此thử 智trí 。 而nhi 有hữu 勝thắng 妙diệu 念niệm 前tiền 世thế 智trí 願nguyện 智trí 。

云vân 何hà 時thời 心tâm 解giải 脫thoát 。 云vân 何hà 不bất 動động 心tâm 解giải 脫thoát 。 問vấn 曰viết 。 何hà 故cố 作tác 此thử 論luận 。

答đáp 曰viết 。

此thử 是thị 佛Phật 經Kinh 。 佛Phật 經Kinh 說thuyết 。

佛Phật 告cáo 阿A 難Nan 。

比Bỉ 丘Khâu 不bất 應ưng 樂nhạo 著trước 聚tụ 集tập 種chủng 種chủng 談đàm 議nghị 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 若nhược 樂nhạo 著trước 聚tụ 集tập 種chủng 種chủng 談đàm 議nghị 。 欲dục 求cầu 身thân 證chứng 時thời 心tâm 解giải 脫thoát 不bất 動động 心tâm 解giải 脫thoát 者giả 。 無vô 有hữu 是thị 處xứ 。 若nhược 比Bỉ 丘Khâu 不bất 樂nhạo 著trước 聚tụ 集tập 種chủng 種chủng 談đàm 議nghị 。 欲dục 求cầu 身thân 證chứng 時thời 心tâm 解giải 脫thoát 不bất 動động 心tâm 解giải 脫thoát 者giả 。 斯tư 有hữu 是thị 處xứ 。 佛Phật 經Kinh 雖tuy 作tác 是thị 說thuyết 。 而nhi 不bất 廣quảng 分phân 別biệt 。 云vân 何hà 是thị 解giải 脫thoát 體thể 性tánh 。 云vân 何hà 得đắc 此thử 解giải 脫thoát 。 根căn 楗# 度độ 雖tuy 說thuyết 得đắc 是thị 二nhị 解giải 脫thoát 。 而nhi 不bất 說thuyết 此thử 。 二nhị 解giải 脫thoát 體thể 性tánh 。 今kim 欲dục 說thuyết 此thử 二nhị 解giải 脫thoát 體thể 性tánh 故cố 。 而nhi 作tác 此thử 論luận 。

復phục 有hữu 說thuyết 。 所sở 以dĩ 作tác 論luận 者giả 。 或hoặc 說thuyết 時thời 心tâm 解giải 脫thoát 是thị 有hữu 漏lậu 非phi 時thời 心tâm 解giải 脫thoát 是thị 無vô 漏lậu 。 欲dục 止chỉ 如như 是thị 說thuyết 者giả 意ý 。 亦diệc 明minh 此thử 二nhị 解giải 脫thoát 是thị 無vô 漏lậu 。

復phục 有hữu 說thuyết 。 所sở 以dĩ 作tác 此thử 論luận 者giả 。 或hoặc 有hữu 說thuyết 時thời 心tâm 解giải 脫thoát 是thị 有hữu 為vi 。 非phi 時thời 心tâm 解giải 脫thoát 是thị 無vô 為vi 。 為vi 止chỉ 如như 是thị 說thuyết 者giả 意ý 。 亦diệc 明minh 此thử 二nhị 解giải 脫thoát 是thị 有hữu 為vi 故cố 。

復phục 有hữu 說thuyết 。 所sở 以dĩ 作tác 論luận 者giả 。 或hoặc 有hữu 說thuyết 時thời 心tâm 解giải 脫thoát 是thị 學học 。 非phi 時thời 心tâm 解giải 脫thoát 是thị 無Vô 學Học 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。

時thời 心tâm 解giải 脫thoát 有hữu 所sở 作tác 故cố 。 非phi 時thời 心tâm 解giải 脫thoát 無vô 所sở 作tác 故cố 。 為vi 止chỉ 如như 是thị 說thuyết 者giả 意ý 。 亦diệc 明minh 此thử 二nhị 解giải 脫thoát 俱câu 是thị 無Vô 學Học 故cố 。 而nhi 作tác 此thử 論luận 。

一nhất 切thiết 有hữu 為vi 。 無vô 為vi 法Pháp 中trung 。 二nhị 法pháp 是thị 解giải 脫thoát 體thể 性tánh 。 有hữu 為vi 法pháp 中trung 是thị 大đại 地địa 中trung 解giải 脫thoát 。 無vô 為vi 法Pháp 中trung 是thị 數số 滅diệt 。 大đại 地địa 中trung 解giải 脫thoát 有hữu 二nhị 種chủng 。 謂vị 染nhiễm 污ô 不bất 染nhiễm 污ô 。 染nhiễm 污ô 者giả 邪tà 解giải 脫thoát 。 不bất 染nhiễm 污ô 者giả 是thị 正chánh 解giải 脫thoát 。 正chánh 解giải 脫thoát 有hữu 二nhị 種chủng 。 有hữu 漏lậu 無vô 漏lậu 。 有hữu 漏lậu 者giả 與dữ 不bất 淨tịnh 無vô 量lượng 等đẳng 相tương 應ứng 者giả 是thị 也dã 。 無vô 漏lậu 者giả 學học 無Vô 學Học 。 學học 者giả 。 與dữ 苦khổ 法Pháp 忍Nhẫn 乃nãi 至chí 金kim 剛cang 喻dụ 定định 。 相tương 應ứng 者giả 是thị 也dã 。 無Vô 學Học 者giả 是thị 阿A 羅La 漢Hán 。 阿A 羅La 漢Hán 有hữu 二nhị 種chủng 。 謂vị 時thời 心tâm 解giải 脫thoát 。 非phi 時thời 心tâm 解giải 脫thoát 。

時thời 心tâm 解giải 脫thoát 者giả 。 五ngũ 種chủng 阿A 羅La 漢Hán 。 非phi 時thời 心tâm 解giải 脫thoát 者giả 。 是thị 一nhất 種chủng 阿A 羅La 漢Hán 。 此thử 二nhị 種chủng 阿A 羅La 漢Hán 。 離ly 欲dục 得đắc 無vô 欲dục 。 是thị 心tâm 解giải 脫thoát 。 離ly 無vô 明minh 是thị 慧tuệ 解giải 脫thoát 。 問vấn 曰viết 。 若nhược 離ly 欲dục 得đắc 無vô 欲dục 是thị 心tâm 解giải 脫thoát 。 離ly 無vô 明minh 是thị 慧tuệ 解giải 脫thoát 者giả 。 集tập 法pháp 經kinh 說thuyết 云vân 何hà 通thông 。 如như 說thuyết 云vân 何hà 時thời 心tâm 解giải 脫thoát 。

答đáp 曰viết 。

是thị 不bất 貪tham 善thiện 根căn 。 對đối 治trị 於ư 貪tham 。 云vân 何hà 非phi 時thời 心tâm 解giải 脫thoát 。

答đáp 言ngôn 。

是thị 不bất 癡si 善thiện 根căn 。 對đối 治trị 於ư 癡si 。 如như 是thị 解giải 勝thắng 是thị 善thiện 根căn 性tánh 耶da 。

答đáp 曰viết 。

集tập 法pháp 經kinh 文văn 。 應ưng 如như 是thị 說thuyết 。 云vân 何hà 時thời 心tâm 解giải 脫thoát 。

答đáp 曰viết 。

言ngôn 與dữ 不bất 貪tham 善thiện 根căn 。 相tương 應ứng 解giải 脫thoát 是thị 也dã 。 云vân 何hà 非phi 時thời 心tâm 解giải 脫thoát 。

答đáp 言ngôn 。

與dữ 不bất 癡si 善thiện 根căn 。 相tương 應ứng 解giải 脫thoát 是thị 也dã 。 此thử 文văn 應ưng 如như 是thị 說thuyết 。 而nhi 不bất 說thuyết 者giả 。 有hữu 何hà 意ý 耶da 。

答đáp 曰viết 。

或hoặc 有hữu 為vi 不bất 貪tham 故cố 而nhi 斷đoạn 貪tham 心tâm 。 或hoặc 有hữu 為vi 不bất 癡si 故cố 斷đoạn 於ư 癡si 心tâm 。 是thị 故cố 作tác 如như 是thị 說thuyết 。 問vấn 曰viết 。 何hà 故cố 名danh 時thời 解giải 脫thoát 。

答đáp 曰viết 。

待đãi 時thời 得đắc 故cố 名danh 時thời 。 待đãi 時thời 者giả 。 待đãi 於ư 六lục 時thời 。 六lục 時thời 者giả 謂vị 衣y 食thực 臥ngọa 具cụ 。 說thuyết 法Pháp 方phương 人nhân 。 待đãi 衣y 者giả 得đắc 好hảo/hiếu 細tế 軟nhuyễn 衣y 。 則tắc 能năng 得đắc 解giải 脫thoát 。 不bất 得đắc 則tắc 不bất 得đắc 解giải 脫thoát 。 待đãi 食thực 者giả 若nhược 得đắc 蘇tô 蜜mật 肉nhục 等đẳng 美mỹ 食thực 。 能năng 得đắc 解giải 脫thoát 。 不bất 得đắc 則tắc 不bất 得đắc 解giải 脫thoát 。 待đãi 臥ngọa 具cụ 者giả 。 若nhược 得đắc 厚hậu 軟nhuyễn 臥ngọa 具cụ 。 能năng 得đắc 解giải 脫thoát 。 不bất 得đắc 則tắc 不bất 得đắc 解giải 脫thoát 。 待đãi 說thuyết 法Pháp 者giả 。 若nhược 聞văn 善thiện 方phương 便tiện 說thuyết 法Pháp 人nhân 所sở 說thuyết 。 則tắc 能năng 得đắc 解giải 脫thoát 。 不bất 聞văn 則tắc 不bất 得đắc 解giải 脫thoát 。 待đãi 方phương 者giả 若nhược 其kỳ 方phương 寂tịch 靜tĩnh 無vô 諸chư 亂loạn 鬧náo 。 則tắc 能năng 得đắc 解giải 脫thoát 。 若nhược 不bất 寂tịch 靜tĩnh 。 則tắc 不bất 得đắc 解giải 脫thoát 。 待đãi 人nhân 者giả 若nhược 得đắc 善thiện 性tánh 易dị 共cộng 住trú 人nhân 同đồng 處xứ 者giả 。 則tắc 能năng 得đắc 解giải 脫thoát 。 不bất 得đắc 則tắc 不bất 得đắc 解giải 脫thoát 。 何hà 故cố 名danh 非phi 時thời 解giải 脫thoát 耶da 。

答đáp 曰viết 。

不bất 待đãi 時thời 而nhi 得đắc 解giải 脫thoát 故cố 。 名danh 非phi 時thời 解giải 脫thoát 。 不bất 待đãi 時thời 者giả 。 不bất 待đãi 六lục 時thời 。 謂vị 衣y 食thực 臥ngọa 具cụ 。 說thuyết 法Pháp 方phương 人nhân 等đẳng 。 不bất 待đãi 衣y 時thời 者giả 。 著trước 糞phẩn 掃tảo 衣y 。 能năng 修tu 善thiện 法Pháp 。 勝thắng 時thời 解giải 脫thoát 著trước 價giá 直trực 百bách 千thiên 兩lưỡng 衣y 。 不bất 待đãi 食thực 時thời 者giả 。 雖tuy 食thực 下hạ 賤tiện 麁thô 食thực 。 而nhi 能năng 修tu 道Đạo 。 勝thắng 時thời 解giải 脫thoát 食thực 百bách 味vị 食thực 。 不bất 待đãi 臥ngọa 具cụ 時thời 者giả 。 坐tọa 於ư 石thạch 上thượng 。 而nhi 能năng 修tu 道Đạo 。 勝thắng 時thời 解giải 脫thoát 。 坐tọa 厚hậu 軟nhuyễn 座tòa 上thượng 。 不bất 待đãi 說thuyết 法Pháp 時thời 者giả 。 若nhược 聞văn 無vô 方phương 便tiện 說thuyết 法Pháp 人nhân 所sở 說thuyết 。 則tắc 速tốc 入nhập 禪thiền 定định 。 不bất 待đãi 方phương 時thời 者giả 。 若nhược 其kỳ 方phương 多đa 聲thanh 亂loạn 鬧náo 。 則tắc 速tốc 入nhập 定định 。 不bất 待đãi 人nhân 時thời 者giả 。 若nhược 得đắc 惡ác 性tánh 。 難nạn/nan 共cộng 住trú 人nhân 。 而nhi 共cộng 同đồng 處xứ 。 則tắc 速tốc 入nhập 定định 。

復phục 次thứ 狹hiệp 小tiểu 道đạo 。 得đắc 此thử 法pháp 故cố 。 名danh 時thời 解giải 脫thoát 。 問vấn 曰viết 。 何hà 者giả 是thị 狹hiệp 小tiểu 道đạo 。

答đáp 曰viết 。

或hoặc 有hữu 於ư 一nhất 身thân 中trung 。 種chúng 善thiện 根căn 第đệ 二nhị 身thân 成thành 熟thục 第đệ 三Tam 身Thân 得đắc 解giải 脫thoát 。 若nhược 不bất 以dĩ 狹hiệp 小tiểu 道đạo 得đắc 者giả 。 名danh 非phi 時thời 解giải 脫thoát 。 何hà 者giả 非phi 狹hiệp 小tiểu 道đạo 。 或hoặc 有hữu 於ư 六lục 十thập 劫kiếp 。 而nhi 修tu 方phương 便tiện 。 如như 尊Tôn 者giả 舍Xá 利Lợi 弗Phất 。 或hoặc 有hữu 於ư 百bách 劫kiếp 而nhi 修tu 方phương 便tiện 。 如như 辟Bích 支Chi 佛Phật 。 或hoặc 有hữu 於ư 三tam 阿a 僧tăng 祇kỳ 劫kiếp 。 而nhi 修tu 方phương 便tiện 。 如như 佛Phật 世Thế 尊Tôn 。

復phục 次thứ 以dĩ 劣liệt 弱nhược 道đạo 得đắc 故cố 。 名danh 時thời 解giải 脫thoát 。 何hà 者giả 是thị 劣liệt 弱nhược 道đạo 。 於ư 彼bỉ 善thiện 法Pháp 。 不bất 數sác 數sác 修tu 。 不bất 常thường 修tu 一nhất 切thiết 時thời 修tu 。 若nhược 於ư 日nhật 初sơ 分phân 修tu 。 中trung 分phần/phân 後hậu 分phần/phân 則tắc 不bất 修tu 。 若nhược 於ư 初sơ 夜dạ 修tu 。 中trung 夜dạ 後hậu 夜dạ 則tắc 不bất 修tu 。 與dữ 上thượng 相tương 違vi 。 名danh 非phi 時thời 解giải 脫thoát 。

復phục 次thứ 以dĩ 多đa 定định 道đạo 得đắc 故cố 。 名danh 時thời 解giải 脫thoát 。 以dĩ 多đa 慧tuệ 道đạo 得đắc 故cố 。 名danh 非phi 時thời 解giải 脫thoát 。

復phục 次thứ 行hành 者giả 。 若nhược 為vi 適thích 意ý 不bất 適thích 意ý 利lợi 益ích 不bất 利lợi 益ích 苦khổ 樂lạc 所sở 須tu 具cụ 。 作tác 障chướng 礙ngại 者giả 。 名danh 時thời 解giải 脫thoát 。 與dữ 上thượng 相tương 違vi 。 名danh 非phi 時thời 解giải 脫thoát 。

時thời 解giải 脫thoát 是thị 五ngũ 種chủng 阿A 羅La 漢Hán 。 非phi 時thời 解giải 脫thoát 。 是thị 一nhất 種chủng 不bất 動động 法pháp 阿A 羅La 漢Hán 。 問vấn 曰viết 。 何hà 故cố 五ngũ 種chủng 阿A 羅La 漢Hán 。 是thị 時thời 解giải 脫thoát 。

答đáp 曰viết 。

各các 有hữu 勝thắng 故cố 五ngũ 種chủng 阿A 羅La 漢Hán 是thị 時thời 解giải 脫thoát 。 以dĩ 人nhân 多đa 故cố 。 一nhất 種chủng 不bất 動động 法pháp 阿A 羅La 漢Hán 。 是thị 非phi 時thời 解giải 脫thoát 。 合hợp 三tam 乘thừa 道đạo 故cố 。 亦diệc 有hữu 等đẳng 義nghĩa 。 俱câu 在tại 無vô 過quá 。 清thanh 淨tịnh 身thân 中trung 生sanh 故cố 。

復phục 次thứ 以dĩ 下hạ 人nhân 多đa 故cố 。 五ngũ 種chủng 阿A 羅La 漢Hán 。 名danh 時thời 解giải 脫thoát 。 以dĩ 上thượng 人nhân 少thiểu 故cố 。 一nhất 種chủng 不bất 動động 法pháp 阿A 羅La 漢Hán 。 名danh 非phi 時thời 解giải 脫thoát 。 如như 今kim 世thế 間gian 王vương 者giả 。 大đại 臣thần 長trưởng 者giả 。 居cư 士sĩ 甚thậm 少thiểu 。 卑ty 下hạ 人nhân 甚thậm 多đa 。 如như 是thị 辟Bích 支Chi 佛Phật 。 得đắc 波Ba 羅La 蜜Mật 。 聲Thanh 聞Văn 甚thậm 少thiểu 。

時thời 解giải 脫thoát 阿A 羅La 漢Hán 甚thậm 多đa 。

復phục 次thứ 易dị 得đắc 易dị 起khởi 故cố 。 五ngũ 種chủng 阿A 羅La 漢Hán 。 是thị 時thời 解giải 脫thoát 。 難nan 得đắc 難nạn/nan 起khởi 故cố 。 一nhất 種chủng 不bất 動động 法pháp 阿A 羅La 漢Hán 。 是thị 非phi 時thời 解giải 脫thoát 。 如như 今kim 世thế 人nhân 。 往vãng 師sư 子tử 王vương 國quốc 及cập 真chân 丹đan 國quốc 。 還hoàn 者giả 甚thậm 少thiểu 。 若nhược 從tùng 此thử 村thôn 。 至chí 彼bỉ 村thôn 。 還hoàn 者giả 甚thậm 多đa 。 彼bỉ 亦diệc 如như 是thị 。

復phục 次thứ 時thời 解giải 脫thoát 法pháp 。 不bất 多đa 用dụng 功công 。 不bất 有hữu 所sở 作tác 而nhi 得đắc 故cố 。 五ngũ 種chủng 阿A 羅La 漢Hán 。 是thị 時thời 解giải 脫thoát 非phi 時thời 解giải 脫thoát 法pháp 。 多đa 用dụng 功công 多đa 有hữu 所sở 作tác 而nhi 得đắc 故cố 。 一nhất 種chủng 不bất 動động 法pháp 阿A 羅La 漢Hán 。 名danh 非phi 時thời 解giải 脫thoát 。

復phục 次thứ 時thời 解giải 脫thoát 法pháp 。 有hữu 增tăng 有hữu 減giảm 故cố 。 五ngũ 種chủng 阿A 羅La 漢Hán 。 是thị 時thời 解giải 脫thoát 。 增tăng 者giả 是thị 勝thắng 進tiến 。 減giảm 者giả 是thị 退thoái 。 非phi 時thời 解giải 脫thoát 。 無vô 增tăng 減giảm 故cố 。 一nhất 種chủng 不bất 動động 法pháp 阿A 羅La 漢Hán 。 是thị 非phi 時thời 解giải 脫thoát 。 無vô 增tăng 者giả 無vô 勝thắng 進tiến 。 無vô 減giảm 者giả 無vô 退thoái 。

如như 說thuyết 時thời 解giải 脫thoát 是thị 愛ái 法pháp 。 問vấn 曰viết 。 何hà 故cố 時thời 解giải 脫thoát 是thị 愛ái 法pháp 耶da 。

答đáp 曰viết 。

如như 經kinh 本bổn 說thuyết 。

時thời 解giải 脫thoát 阿A 羅La 漢Hán 。 守thủ 護hộ 愛ái 重trọng 此thử 法pháp 。 使sử 我ngã 於ư 此thử 法Pháp 莫mạc 退thoái 。 如như 人nhân 唯duy 有hữu 一nhất 目mục 。 其kỳ 家gia 眷quyến 屬thuộc 。 皆giai 共cộng 護hộ 之chi 。 不bất 令linh 冷lãnh 熱nhiệt 風phong 坌bộn 而nhi 毀hủy 壞hoại 之chi 。 彼bỉ 亦diệc 如như 是thị 。

復phục 次thứ 時thời 解giải 脫thoát 阿A 羅La 漢Hán 。 於ư 解giải 脫thoát 不bất 得đắc 自tự 在tại 。 多đa 用dụng 功công 乃nãi 現hiện 在tại 前tiền 。 起khởi 現hiện 在tại 故cố 。 心tâm 生sanh 歡hoan 喜hỷ 故cố 。 名danh 愛ái 法pháp 。 非phi 時thời 解giải 脫thoát 。 於ư 解giải 脫thoát 得đắc 自tự 在tại 。 不bất 多đa 用dụng 功công 。 而nhi 現hiện 在tại 前tiền 。 起khởi 現hiện 在tại 故cố 。 心tâm 不bất 生sanh 喜hỷ 。 不bất 名danh 愛ái 法pháp 。

復phục 次thứ 時thời 解giải 脫thoát 阿A 羅La 漢Hán 有hữu 退thoái 。 以dĩ 畏úy 退thoái 故cố 。 數sác 數sác 起khởi 解giải 脫thoát 現hiện 在tại 前tiền 。 非phi 時thời 解giải 脫thoát 。 阿A 羅La 漢Hán 無vô 退thoái 。 以dĩ 不bất 畏úy 退thoái 故cố 。 不bất 數sác 數sác 起khởi 解giải 脫thoát 現hiện 在tại 前tiền 。

復phục 次thứ 時thời 解giải 脫thoát 阿A 羅La 漢Hán 。 多đa 人nhân 所sở 愛ái 用dụng 故cố 名danh 愛ái 法pháp 。 與dữ 此thử 相tương 違vi 名danh 不bất 愛ái 法pháp 。

復phục 次thứ 時thời 解giải 脫thoát 阿A 羅La 漢Hán 。 以dĩ 多đa 信tín 得đắc 道Đạo 故cố 名danh 愛ái 法pháp 。 非phi 時thời 解giải 脫thoát 阿A 羅La 漢Hán 。 以dĩ 慧tuệ 多đa 得đắc 道Đạo 故cố 。 名danh 不bất 愛ái 法pháp 。

復phục 次thứ 非phi 時thời 解giải 脫thoát 阿A 羅La 漢Hán 。 有hữu 憎tăng 惡ác 聖thánh 道Đạo 善thiện 根căn 。 如như 空không 空không 無vô 願nguyện 無vô 願nguyện 無vô 相tướng 。 無vô 相tướng 三tam 昧muội 。 以dĩ 此thử 善thiện 根căn 。 憎tăng 惡ác 聖thánh 道Đạo 故cố 。 不bất 愛ái 此thử 法pháp 。

時thời 解giải 脫thoát 阿A 羅La 漢Hán 。 無vô 此thử 善thiện 根căn 故cố 。 愛ái 護hộ 此thử 法pháp 。 經kinh 本bổn 雖tuy 不bất 說thuyết 。 義nghĩa 應ưng 如như 是thị 。 問vấn 曰viết 。 何hà 故cố 非phi 時thời 解giải 脫thoát 阿A 羅La 漢Hán 。 名danh 不bất 動động 法pháp 耶da 。

答đáp 曰viết 。

以dĩ 勝thắng 妙diệu 故cố 。 如như 今kim 世thế 間gian 。 所sở 有hữu 勝thắng 妙diệu 飲ẩm 食thực 衣y 服phục 。 瓔anh 珞lạc 所sở 在tại 之chi 處xứ 。 不bất 動động 人nhân 瞋sân 心tâm 。 彼bỉ 亦diệc 如như 是thị 。

復phục 次thứ 煩phiền 惱não 能năng 令linh 人nhân 心tâm 動động 。 能năng 令linh 人nhân 心tâm 生sanh 。 而nhi 不bất 熟thục 濕thấp 而nhi 相tương/tướng 著trước 以dĩ 穢uế 污ô 故cố 。 在tại 善thiện 心tâm 上thượng 。 無vô 其kỳ 勢thế 力lực 故cố 。 不bất 得đắc 自tự 在tại 。 故cố 名danh 不bất 動động 。

復phục 次thứ 已dĩ 斷đoạn 煩phiền 惱não 。 更cánh 不bất 復phục 退thoái 。 故cố 名danh 不bất 動động 。 如như 善thiện 射xạ 人nhân 正chánh 射xạ 於ư 的đích 。 稱xưng 言ngôn 不bất 動động 。 彼bỉ 亦diệc 如như 是thị 。 如như 經kinh 說thuyết 。

佛Phật 告cáo 舍Xá 利Lợi 弗Phất 。

若nhược 比Bỉ 丘Khâu 。 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni 。 有hữu 不bất 動động 解giải 脫thoát 法Pháp 寶bảo 瓔anh 珞lạc 者giả 。 能năng 斷đoạn 不bất 善thiện 法pháp 。 修tu 於ư 善thiện 法Pháp 。 問vấn 曰viết 。 何hà 故cố 不bất 動động 解giải 脫thoát 。 名danh 法Pháp 寶bảo 瓔anh 珞lạc 耶da 。

答đáp 曰viết 。

以dĩ 堅kiên 牢lao 故cố 。 勝thắng 妙diệu 故cố 。 無vô 過quá 故cố 。 輕khinh 舉cử 故cố 。 無vô 垢cấu 故cố 。 清thanh 淨tịnh 故cố 。 難nan 得đắc 故cố 。 名danh 寶bảo 瓔anh 珞lạc 。

復phục 次thứ 譬thí 如như 泉tuyền 池trì 之chi 中trung 。 若nhược 以dĩ 寶bảo 珠châu 投đầu 之chi 。 則tắc 不bất 雜tạp 垢cấu 穢uế 。 若nhược 人nhân 身thân 中trung 。 有hữu 不bất 動động 解giải 脫thoát 寶bảo 瓔anh 珞lạc 者giả 。 則tắc 不bất 雜tạp 煩phiền 惱não 垢cấu 穢uế 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。

復phục 次thứ 如như 人nhân 屋ốc 中trung 有hữu 摩ma 尼ni 寶bảo 珠châu 者giả 。 則tắc 無vô 黑hắc 闇ám 。 若nhược 人nhân 身thân 中trung 。 有hữu 不bất 動động 法Pháp 寶bảo 珠châu 者giả 。 則tắc 無vô 無vô 明minh 黑hắc 闇ám 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。

復phục 次thứ 如như 方phương 寶bảo 珠châu 。 所sở 置trí 之chi 處xứ 。 即tức 安an 不bất 動động 。 若nhược 人nhân 身thân 中trung 。 有hữu 不bất 動động 解giải 脫thoát 方phương 寶bảo 珠châu 者giả 。 其kỳ 心tâm 不bất 動động 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。

復phục 次thứ 如như 人nhân 家gia 中trung 。 有hữu 無vô 價giá 寶bảo 珠châu 者giả 。 其kỳ 家gia 畢tất 竟cánh 無vô 。 貧bần 窮cùng 之chi 苦khổ 。 若nhược 人nhân 身thân 中trung 。 有hữu 不bất 動động 寶bảo 珠châu 者giả 。 其kỳ 人nhân 永vĩnh 斷đoạn 聖thánh 道Đạo 。 貧bần 窮cùng 之chi 苦khổ 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。

復phục 次thứ 譬thí 如như 如như 意ý 寶bảo 。 珠châu 安an 置trí 幢tràng 上thượng 。 隨tùy 人nhân 意ý 念niệm 。 雨vũ 種chủng 種chủng 寶bảo 。 能năng 令linh 百bách 千thiên 。 眾chúng 生sanh 離ly 貧bần 窮cùng 苦khổ 。 佛Phật 世Thế 尊Tôn 亦diệc 爾nhĩ 。 以dĩ 不bất 動động 寶bảo 珠châu 。 安an 置trí 四tứ 無vô 量lượng 幢tràng 上thượng 。 隨tùy 眾chúng 生sanh 所sở 念niệm 。 雨vũ 種chủng 種chủng 法Pháp 寶bảo 。 除trừ 去khứ 眾chúng 生sanh 。 貧bần 窮cùng 法Pháp 寶bảo 之chi 苦khổ 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 問vấn 曰viết 。 若nhược 不bất 動động 心tâm 解giải 脫thoát 。 是thị 勝thắng 妙diệu 法Pháp 者giả 。 何hà 故cố 經kinh 說thuyết 是thị 不bất 增tăng 不bất 減giảm 法pháp 耶da 。

答đáp 曰viết 。

行hành 者giả 等đẳng 得đắc 此thử 法pháp 故cố 。 若nhược 滿mãn 東đông 方phương 有hữu 剎sát 利lợi 子tử 。 若nhược 滿mãn 南nam 方phương 。 有hữu 婆Bà 羅La 門Môn 子tử 。 若nhược 滿mãn 西tây 方phương 有hữu 居cư 士sĩ 子tử 。 若nhược 滿mãn 北bắc 方phương 有hữu 首thủ 陀đà 子tử 。 剃thế 除trừ 鬚tu 髮phát 。 身thân 著trước 法Pháp 服phục 。 信tín 家gia 非phi 家gia 。 於ư 正Chánh 法Pháp 出xuất 家gia 。 皆giai 身thân 證chứng 不bất 動động 心tâm 解giải 脫thoát 。 而nhi 此thử 法pháp 無vô 有hữu 增tăng 減giảm 。

復phục 次thứ 欲dục 說thuyết 佛Phật 法Pháp 饒nhiêu 財tài 多đa 寶bảo 故cố 。 佛Phật 法Pháp 除trừ 不bất 動động 心tâm 解giải 脫thoát 。 更cánh 有hữu 無vô 量lượng 餘dư 善thiện 法Pháp 功công 德đức 。 不bất 動động 心tâm 解giải 脫thoát 。 唯duy 是thị 一nhất 法pháp 故cố 。

復phục 次thứ 欲dục 現hiện 如Như 來Lai 身thân 。 中trung 有hữu 無vô 量lượng 功công 德đức 故cố 。 除trừ 不bất 動động 心tâm 解giải 脫thoát 。 更cánh 有hữu 無vô 量lượng 餘dư 善thiện 功công 德đức 。 不bất 動động 心tâm 解giải 脫thoát 。 唯duy 是thị 一nhất 法pháp 故cố 。

復phục 次thứ 欲dục 令linh 疑nghi 者giả 得đắc 決quyết 定định 故cố 。 經kinh 說thuyết 。 尊Tôn 者giả 目Mục 揵Kiền 連Liên 。 於ư 僧Tăng 中trung 擯bấn 出xuất 瞻chiêm 婆bà 比Bỉ 丘Khâu 。 諸chư 比Bỉ 丘Khâu 。 咸hàm 有hữu 是thị 念niệm 。 今kim 僧Tăng 減giảm 少thiểu 。 佛Phật 作tác 是thị 說thuyết 。 若nhược 我ngã 弟đệ 子tử 。 得đắc 深thâm 遠viễn 勝thắng 妙diệu 。 不bất 動động 心tâm 解giải 脫thoát 。 於ư 僧Tăng 中trung 出xuất 者giả 。 不bất 能năng 令linh 僧Tăng 。 有hữu 增tăng 有hữu 減giảm 。 何hà 況huống 彼bỉ 犯phạm 戒giới 眾chúng 威uy 儀nghi 。 遠viễn 離ly 白bạch 淨tịnh 法pháp 者giả 。 豈khởi 能năng 令linh 僧Tăng 。 有hữu 增tăng 減giảm 耶da 。

復phục 次thứ 此thử 法pháp 是thị 無vô 增tăng 無vô 減giảm 法pháp 故cố 。 無vô 增tăng 者giả 無vô 勝thắng 進tiến 。 無vô 減giảm 者giả 不bất 退thoái 失thất 。 一nhất 切thiết 時thời 心tâm 解giải 脫thoát 。 盡tận 與dữ 盡tận 智trí 相tương 應ứng 耶da 。 問vấn 曰viết 。 何hà 故cố 作tác 此thử 論luận 。

答đáp 曰viết 。

欲dục 令linh 疑nghi 者giả 得đắc 決quyết 定định 故cố 。

時thời 解giải 脫thoát 阿A 羅La 漢Hán 。 修tu 二nhị 種chủng 慧tuệ 。 謂vị 盡tận 智trí 無Vô 學Học 正chánh 見kiến 。 非phi 時thời 解giải 脫thoát 阿A 羅La 漢Hán 。 修tu 三tam 種chủng 慧tuệ 。 謂vị 盡tận 智trí 無vô 生sanh 智trí 。 無Vô 學Học 正chánh 見kiến 。 或hoặc 謂vị 如như 時thời 解giải 脫thoát 阿A 羅La 漢Hán 。 修tu 二nhị 種chủng 慧tuệ 。 非phi 時thời 解giải 脫thoát 者giả 亦diệc 爾nhĩ 。 如như 非phi 時thời 解giải 脫thoát 。 阿A 羅La 漢Hán 修tu 三tam 種chủng 慧tuệ 。

時thời 解giải 脫thoát 亦diệc 爾nhĩ 。 欲dục 決quyết 定định 說thuyết 時thời 解giải 脫thoát 修tu 二nhị 種chủng 慧tuệ 。 非phi 時thời 解giải 脫thoát 。 修tu 三tam 種chủng 慧tuệ 故cố 而nhi 作tác 此thử 論luận 。

諸chư 時thời 解giải 脫thoát 。 盡tận 盡tận 智trí 相tương 應ứng 耶da 。 廣quảng 作tác 四tứ 句cú 。 如như 經kinh 本bổn 說thuyết 。 盡tận 智trí 者giả 。

時thời 解giải 脫thoát 阿A 羅La 漢Hán 。 金kim 剛cang 喻dụ 定định 。 一nhất 剎sát 那na 頃khoảnh 現hiện 在tại 前tiền 。 盡tận 智trí 次thứ 第đệ 相tương 續tục 。 起khởi 現hiện 在tại 前tiền 。 從tùng 盡tận 智trí 起khởi 。 或hoặc 起khởi 無Vô 學Học 正chánh 見kiến 。 或hoặc 起khởi 世thế 俗tục 心tâm 。 非phi 時thời 解giải 脫thoát 。 阿A 羅La 漢Hán 金kim 剛cang 喻dụ 定định 。 盡tận 智trí 俱câu 一nhất 剎sát 那na 頃khoảnh 現hiện 在tại 前tiền 。 次thứ 第đệ 相tương 續tục 。 起khởi 無vô 生sanh 智trí 現hiện 在tại 前tiền 。 從tùng 無vô 生sanh 智trí 起khởi 。 或hoặc 起khởi 無Vô 學Học 正chánh 見kiến 。 或hoặc 起khởi 世thế 俗tục 心tâm 。 一nhất 切thiết 阿A 羅La 漢Hán 。 盡tận 修tu 無Vô 學Học 正chánh 見kiến 。 不bất 必tất 盡tận 起khởi 現hiện 在tại 前tiền 。 問vấn 曰viết 。 盡tận 智trí 無vô 生sanh 智trí 。 有hữu 何hà 差sai 別biệt 耶da 。

答đáp 曰viết 。

或hoặc 有hữu 說thuyết 者giả 。 名danh 即tức 差sai 別biệt 。 是thị 名danh 盡tận 智trí 。 是thị 名danh 無Vô 生Sanh 智Trí 。

復phục 次thứ 所sở 作tác 已dĩ 竟cánh 名danh 盡tận 智trí 。 從tùng 無Vô 學Học 因nhân 生sanh 名danh 無vô 生sanh 智trí 。

復phục 次thứ 或hoặc 未vị 曾tằng 得đắc 而nhi 得đắc 。 或hoặc 曾tằng 得đắc 而nhi 得đắc 。 名danh 盡tận 智trí 。 未vị 曾tằng 得đắc 而nhi 得đắc 。 名danh 無vô 生sanh 智trí 。

復phục 次thứ 解giải 脫thoát 道đạo 勝thắng 進tiến 道đạo 所sở 攝nhiếp 名danh 盡tận 智trí 。 唯duy 勝thắng 進tiến 道đạo 所sở 攝nhiếp 。 名danh 無vô 生sanh 智trí 。

復phục 次thứ 盡tận 智trí 有hữu 五ngũ 種chủng 阿A 羅La 漢Hán 。 無vô 生sanh 智trí 有hữu 一nhất 種chủng 阿A 羅La 漢Hán 。 謂vị 不bất 動động 心tâm 解giải 脫thoát 。 盡tận 智trí 無vô 生sanh 智trí 。 是thị 謂vị 差sai 別biệt 。 問vấn 曰viết 。 初sơ 盡tận 智trí 為vi 是thị 何hà 智trí 耶da 。

答đáp 曰viết 。

或hoặc 有hữu 說thuyết 者giả 。 是thị 苦khổ 比tỉ 智trí 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 行hành 者giả 初sơ 入nhập 聖thánh 道Đạo 時thời 觀quán 果quả 。 出xuất 亦diệc 觀quán 果quả 。 如như 以dĩ 毒độc 箭tiễn 射xạ 獸thú 。 毒độc 遍biến 身thân 中trung 。 後hậu 若nhược 死tử 時thời 。 毒độc 氣khí 還hoàn 在tại 瘡sang 孔khổng 。 彼bỉ 亦diệc 如như 是thị 。

復phục 有hữu 說thuyết 者giả 。 是thị 集tập 比tỉ 智trí 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 行hành 者giả 入nhập 聖thánh 道Đạo 時thời 觀quán 果quả 。 出xuất 聖thánh 道Đạo 時thời 觀quán 因nhân 故cố 。 如như 是thị 生sanh 死tử 法pháp 。 或hoặc 是thị 因nhân 是thị 果quả 。 若nhược 知tri 因nhân 知tri 果quả 。 則tắc 生sanh 死tử 道đạo 斷đoạn 。 名danh 為vi 苦khổ 邊biên 。 評bình 曰viết 。 應ưng 作tác 是thị 說thuyết 。 是thị 苦khổ 比tỉ 智trí 集tập 比tỉ 智trí 。 若nhược 是thị 苦khổ 比tỉ 智trí 非phi 集tập 比tỉ 智trí 。 若nhược 是thị 集tập 比tỉ 智trí 非phi 苦khổ 比tỉ 智trí 。

阿A 毘Tỳ 曇Đàm 毘Tỳ 婆Bà 沙Sa 論Luận 卷quyển 第đệ 五ngũ 十thập 一nhất