阿A 毘Tỳ 曇Đàm 毘Tỳ 婆Bà 沙Sa 論Luận
Quyển 37
迦Ca 旃Chiên 延Diên 子Tử 造Tạo 五Ngũ 百Bách 羅La 漢Hán 釋Thích 北Bắc 涼Lương 浮Phù 陀Đà 跋Bạt 摩Ma 共Cộng 道Đạo 泰Thái 等Đẳng 譯Dịch
阿A 毘Tỳ 曇Đàm 毘Tỳ 婆Bà 沙Sa 論Luận 卷quyển 第đệ 三tam 十thập 七thất
迦ca 旃chiên 延diên 子tử 造tạo 。 五ngũ 百bách 羅La 漢Hán 釋thích 。
北bắc 涼lương 天Thiên 竺Trúc 沙Sa 門Môn 浮phù 陀đà 跋bạt 摩ma 共cộng 道đạo 泰thái 等đẳng 譯dịch
使Sử 犍Kiền 度Độ 十Thập 門Môn 品Phẩm 第đệ 四tứ 之chi 一nhất
二nhị 十thập 二nhị 根căn 。 十thập 八bát 界giới 。 十thập 二nhị 入nhập 。 五ngũ 陰ấm 。 五ngũ 取thủ 陰ấm 。 六lục 界giới 。 二nhị 法pháp 。 謂vị 色sắc 法pháp 。 無vô 色sắc 法pháp 。 可khả 見kiến 法pháp 。 不bất 可khả 見kiến 法pháp 。 有hữu 對đối 法pháp 。 無vô 對đối 法pháp 。 有hữu 漏lậu 法pháp 。 無vô 漏lậu 法pháp 。 有hữu 為vi 法pháp 。 無vô 為vi 法pháp 。 三tam 法pháp 。 謂vị 過quá 去khứ 未vị 來lai 現hiện 在tại 法pháp 。 善thiện 不bất 善thiện 無vô 記ký 法pháp 。 欲dục 色sắc 無vô 色sắc 界giới 繫hệ 法pháp 。 學học 無Vô 學Học 非phi 學học 非phi 無Vô 學Học 法Pháp 。 見kiến 道đạo 斷đoạn 修tu 道Đạo 斷đoạn 無vô 斷đoạn 法pháp 。 四tứ 法pháp 。 謂vị 四Tứ 諦Đế 。 四tứ 禪thiền 。 四tứ 無vô 量lượng 。 四tứ 無vô 色sắc 定định 。 八bát 解giải 脫thoát 。 八bát 勝thắng 處xứ 。 十thập 一nhất 切thiết 處xứ 。 八bát 智trí 。 三tam 三tam 昧muội 。 三tam 結kết 。 乃nãi 至chí 九cửu 十thập 八bát 使sử 。 眼nhãn 根căn 幾kỷ 使sử 所sở 使sử 。 乃nãi 至chí 無vô 色sắc 界giới 。 修tu 道Đạo 所sở 斷đoạn 無vô 明minh 使sử 。 幾kỷ 使sử 所sở 使sử 。 如như 此thử 章chương 及cập 解giải 章chương 義nghĩa 。 此thử 中trung 應ưng 廣quảng 作tác 優ưu 波ba 提đề 舍xá 。 二nhị 十thập 二nhị 根căn 。 眼nhãn 根căn 。 耳nhĩ 根căn 。 鼻tị 根căn 。 舌thiệt 根căn 。 身thân 根căn 。 意ý 根căn 。 男nam 根căn 。 女nữ 根căn 。 命mạng 根căn 。 樂nhạo/nhạc/lạc 根căn 。 苦khổ 根căn 。 喜hỷ 根căn 。 憂ưu 根căn 。 捨xả 根căn 。 信tín 根căn 。 精tinh 進tấn 根căn 。 念niệm 根căn 。 定định 根căn 。 慧tuệ 根căn 。 未vị 知tri 欲dục 知tri 根căn 。 知tri 根căn 。 知tri 已dĩ 根căn 。 問vấn 曰viết 。 何hà 故cố 彼bỉ 尊tôn 者giả 。 立lập 二nhị 十thập 二nhị 根căn 而nhi 作tác 論luận 。
答đáp 曰viết 。
彼bỉ 作tác 經kinh 者giả 。 有hữu 如như 是thị 欲dục 如như 是thị 意ý 。 隨tùy 其kỳ 欲dục 意ý 而nhi 作tác 論luận 。 亦diệc 不bất 違vi 法pháp 相tướng 。 彼bỉ 意ý 欲dục 立lập 二nhị 十thập 二nhị 根căn 而nhi 作tác 論luận 。 隨tùy 其kỳ 意ý 立lập 。 二nhị 十thập 二nhị 根căn 。
復phục 有hữu 說thuyết 者giả 。 此thử 中trung 不bất 應ưng 問vấn 彼bỉ 。 尊tôn 者giả 所sở 以dĩ 立lập 。 二nhị 十thập 二nhị 根căn 。
所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 佛Phật 經Kinh 說thuyết 二nhị 十thập 二nhị 根căn 。 佛Phật 經Kinh 是thị 此thử 論luận 所sở 為vi 根căn 本bổn 。 此thử 論luận 亦diệc 說thuyết 。 二nhị 十thập 二nhị 根căn 。 彼bỉ 尊tôn 者giả 。 不bất 能năng 於ư 二nhị 十thập 二nhị 根căn 。 減giảm 一nhất 根căn 說thuyết 二nhị 十thập 一nhất 根căn 。 增tăng 一nhất 根căn 說thuyết 二nhị 十thập 三tam 根căn 。
所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 佛Phật 經Kinh 不bất 可khả 增tăng 減giảm 。 無vô 減giảm 可khả 增tăng 。 無vô 增tăng 可khả 減giảm 故cố 。 如như 無vô 增tăng 無vô 減giảm 。 無vô 多đa 無vô 少thiểu 。 無vô 益ích 無vô 損tổn 。 無vô 量lượng 無vô 邊biên 。 亦diệc 如như 是thị 。 無vô 量lượng 者giả 。 謂vị 義nghĩa 無vô 量lượng 。 無vô 邊biên 者giả 。 謂vị 文văn 無vô 邊biên 。 猶do 如như 大đại 海hải 。 無vô 量lượng 無vô 邊biên 。 無vô 量lượng 者giả 。 謂vị 深thâm 無vô 量lượng 。 無vô 邊biên 者giả 。 謂vị 廣quảng 無vô 邊biên 。 佛Phật 經Kinh 亦diệc 如như 是thị 。 如như 尊Tôn 者giả 舍Xá 利Lợi 弗Phất 。 等đẳng 百bách 千thiên 萬vạn 億ức 那na 由do 他tha 論luận 師sư 。 為vi 解giải 佛Phật 經Kinh 二nhị 句cú 義nghĩa 故cố 。 造tạo 百bách 千thiên 萬vạn 論luận 。 盡tận 其kỳ 覺giác 性tánh 。 猶do 不bất 能năng 知tri 。 其kỳ 量lượng 得đắc 其kỳ 邊biên 際tế 。 問vấn 曰viết 。 置trí 造tạo 論luận 者giả 。 何hà 故cố 佛Phật 經Kinh 說thuyết 。 二nhị 十thập 二nhị 根căn 。
答đáp 曰viết 。
為vi 受thọ 化hóa 者giả 故cố 。 受thọ 化hóa 者giả 聞văn 說thuyết 此thử 法Pháp 。 則tắc 得đắc 增tăng 益ích 。
復phục 次thứ 此thử 經Kinh 皆giai 有hữu 所sở 以dĩ 因nhân 緣duyên 。 何hà 者giả 是thị 耶da 。
答đáp 曰viết 。
生sanh 聞văn 婆Bà 羅La 門Môn 。 往vãng 詣nghệ 佛Phật 所sở 。 問vấn 訊tấn 世Thế 尊Tôn 。 種chủng 種chủng 語ngữ 已dĩ 。 在tại 一nhất 面diện 坐tọa 。 而nhi 作tác 是thị 言ngôn 。 說thuyết 諸chư 根căn 者giả 多đa 。 沙Sa 門Môn 瞿Cù 曇Đàm 。 說thuyết 有hữu 幾kỷ 根căn 耶da 。
佛Phật 告cáo 婆Bà 羅La 門Môn 。
我ngã 說thuyết 二nhị 十thập 二nhị 根căn 。 謂vị 眼nhãn 根căn 乃nãi 至chí 知tri 已dĩ 根căn 。 如Như 來Lai 說thuyết 二nhị 十thập 二nhị 根căn 。 則tắc 攝nhiếp 一nhất 切thiết 諸chư 根căn 義nghĩa 。 婆Bà 羅La 門Môn 若nhược 有hữu 人nhân 言ngôn 。 沙Sa 門Môn 瞿Cù 曇Đàm 所sở 說thuyết 諸chư 根căn 。 我ngã 能năng 遮già 止chỉ 。 更cánh 說thuyết 餘dư 根căn 。 但đãn 有hữu 是thị 言ngôn 。 而nhi 無vô 有hữu 實thật 。 若nhược 還hoàn 問vấn 者giả 。 亦diệc 不bất 能năng 知tri 。 反phản 生sanh 愚ngu 惑hoặc 。
所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 非phi 其kỳ 境cảnh 界giới 故cố 。 婆Bà 羅La 門Môn 問vấn 佛Phật 。 若nhược 不bất 應ưng 廣quảng 問vấn 。 此thử 經Kinh 所sở 以dĩ 因nhân 緣duyên 應ưng 問vấn 。 婆Bà 羅La 門Môn 。 往vãng 至chí 佛Phật 所sở 。 但đãn 問vấn 二nhị 十thập 二nhị 根căn 。 而nhi 不bất 問vấn 陰ấm 界giới 入nhập 真Chân 諦Đế 沙Sa 門Môn 果quả 緣duyên 起khởi 助trợ 道đạo 等đẳng 法pháp 耶da 。
答đáp 曰viết 。
彼bỉ 婆Bà 羅La 門Môn 。 所sở 疑nghi 處xứ 便tiện 問vấn 。 不bất 疑nghi 者giả 不bất 問vấn 。
復phục 次thứ 此thử 婆Bà 羅La 門Môn 。 善thiện 能năng 旋toàn 歷lịch 。 喜hỷ 試thí 有hữu 所sở 問vấn 。 為vi 問vấn 根căn 義nghĩa 故cố 。 經kinh 歷lịch 九cửu 十thập 六lục 種chủng 。 為vi 欲dục 知tri 一nhất 一nhất 道đạo 為vi 說thuyết 幾kỷ 根căn 。 如như 尼ni 犍kiền 子tử 說thuyết 一nhất 根căn 謂vị 命mạng 根căn 。 是thị 故cố 彼bỉ 不bất 飲ẩm 冷lãnh 水thủy 。 不bất 斷đoạn 生sanh 草thảo 。
所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 於ư 外ngoại 物vật 中trung 。 計kế 有hữu 命mạng 根căn 故cố 。 問vấn 曰viết 。 外ngoại 道đạo 於ư 外ngoại 物vật 中trung 。 計kế 有hữu 何hà 根căn 。
答đáp 曰viết 。
或hoặc 有hữu 說thuyết 。 計kế 有hữu 意ý 根căn 。
復phục 有hữu 說thuyết 。 計kế 有hữu 命mạng 根căn 。
復phục 有hữu 說thuyết 外ngoại 道đạo 於ư 物vật 中trung 。 計kế 有hữu 意ý 根căn 。 名danh 有hữu 根căn 法pháp 。 計kế 有hữu 命mạng 根căn 。 名danh 有hữu 命mạng 法pháp 。 或hoặc 有hữu 計kế 二nhị 根căn 者giả 。 謂vị 業nghiệp 及cập 意ý 。
復phục 有hữu 說thuyết 若nhược 。 眼nhãn 不bất 見kiến 色sắc 。 耳nhĩ 不bất 聞văn 聲thanh 。 是thị 名danh 聖thánh 修tu 根căn 。 如như 波ba 羅la 奢xa 等đẳng 。 作tác 如như 是thị 說thuyết 。 問vấn 曰viết 。 何hà 故cố 名danh 波ba 羅la 奢xa 耶da 。
答đáp 曰viết 。
是thị 其kỳ 人nhân 名danh 無vô 有hữu 難nạn/nan 名danh 者giả 。
所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 自tự 有hữu 不bất 如như 義nghĩa 而nhi 立lập 名danh 。
復phục 次thứ 波ba 羅la 奢xa 是thị 其kỳ 姓tánh 。 如như 婆Bà 羅La 門Môn 。 各các 有hữu 別biệt 姓tánh 。 有hữu 姓tánh 拘câu 蹉sa 。 有hữu 姓tánh 婆bà 蹉sa 。 有hữu 姓tánh 奢xa 緻trí 羅la 。 有hữu 姓tánh 婆bà 羅la 墮đọa 。 波ba 羅la 奢xa 姓tánh 亦diệc 如như 是thị 。
復phục 次thứ 若nhược 從tùng 剎sát 利lợi 婆Bà 羅La 門Môn 姓tánh 生sanh 者giả 。 名danh 波ba 羅la 奢xa 。 猶do 如như 從tùng 驢lư 馬mã 生sanh 者giả 名danh 為vi 騾loa 。 評bình 曰viết 。 此thử 姓tánh 波ba 羅la 奢xa 故cố 。 名danh 波ba 羅la 奢xa 。 彼bỉ 有hữu 弟đệ 子tử 。 名danh 優ưu 多đa 羅la 摩ma 納nạp 婆bà 。 往vãng 詣nghệ 佛Phật 所sở 。 問vấn 訊tấn 世Thế 尊Tôn 。 種chủng 種chủng 語ngữ 論luận 。 在tại 一nhất 面diện 坐tọa 。 世Thế 尊Tôn 問vấn 言ngôn 。 汝nhữ 師sư 波ba 羅la 奢xa 。 為vì 諸chư 弟đệ 子tử 。 說thuyết 修tu 根căn 法pháp 不phủ 。 摩ma 納nạp 答đáp 言ngôn 。 我ngã 師sư 說thuyết 之chi 。 佛Phật 問vấn 云vân 何hà 說thuyết 。 摩ma 納nạp 答đáp 言ngôn 。 若nhược 眼nhãn 不bất 見kiến 色sắc 。 耳nhĩ 不bất 聞văn 聲thanh 。 是thị 名danh 聖thánh 修tu 根căn 。
時thời 佛Phật 難nạn/nan 言ngôn 。 若nhược 不bất 見kiến 色sắc 。 名danh 聖thánh 修tu 根căn 者giả 。 盲manh 者giả 便tiện 是thị 聖thánh 修tu 根căn 人nhân 。
爾nhĩ 時thời 尊Tôn 者giả 阿A 難Nan 。 侍thị 佛Phật 後hậu 立lập 。 以dĩ 扇phiến 扇thiên 佛Phật 。 復phục 難nạn/nan 摩ma 納nạp 言ngôn 。 若nhược 汝nhữ 所sở 說thuyết 。 聾lung 者giả 便tiện 是thị 聖thánh 修tu 根căn 人nhân 。
所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 以dĩ 不bất 聞văn 聲thanh 故cố 。 問vấn 曰viết 。 如như 尊Tôn 者giả 舍Xá 利Lợi 弗Phất 。 等đẳng 百bách 千thiên 萬vạn 億ức 那na 由do 他tha 。 諸chư 大đại 論luận 師sư 。 惟duy 佛Phật 一nhất 人nhân 。 能năng 難nạn/nan 其kỳ 義nghĩa 辯biện 及cập 所sở 立lập 言ngôn 使sử 令linh 不bất 行hành 。 何hà 故cố 世Thế 尊Tôn 。 作tác 第đệ 一nhất 難nạn/nan 。 尊Tôn 者giả 阿A 難Nan 。 作tác 第đệ 二nhị 難nạn/nan 。 世Thế 尊Tôn 何hà 故cố 。 而nhi 不bất 制chế 止chỉ 。 尊Tôn 者giả 阿A 難Nan 耶da 。
答đáp 曰viết 。
佛Phật 觀quán 阿A 難Nan 。 咽yết 喉hầu 有hữu 相tương/tướng 。 欲dục 有hữu 所sở 問vấn 。 佛Phật 行hạnh 菩Bồ 薩Tát 道Đạo 時thời 。 不bất 曾tằng 斷đoạn 人nhân 。 乃nãi 至chí 弟đệ 子tử 亦diệc 不bất 斷đoạn 其kỳ 問vấn 。
復phục 次thứ 佛Phật 知tri 阿A 難Nan 所sở 說thuyết 。 與dữ 我ngã 所sở 說thuyết 等đẳng 無vô 有hữu 異dị 。 無vô 有hữu 增tăng 減giảm 。 無vô 增tăng 減giảm 故cố 。 而nhi 不bất 制chế 止chỉ 。
復phục 次thứ 若nhược 師sư 與dữ 弟đệ 子tử 俱câu 能năng 伏phục 者giả 。 是thị 名danh 善thiện 伏phục 。
復phục 次thứ 欲dục 令linh 外ngoại 道đạo 無vô 餘dư 言ngôn 故cố 。 若nhược 當đương 世Thế 尊Tôn 作tác 第đệ 一nhất 難nạn/nan 。 阿A 難Nan 不bất 作tác 第đệ 二nhị 難nạn/nan 者giả 。 彼bỉ 梵Phạm 志Chí 。 還hoàn 自tự 眾chúng 中trung 。 作tác 如như 是thị 說thuyết 。 雖tuy 為vi 彼bỉ 師sư 所sở 伏phục 。 不bất 為vi 彼bỉ 弟đệ 子tử 所sở 伏phục 。 雖tuy 伏phục 我ngã 等đẳng 弟đệ 子tử 。 不bất 伏phục 我ngã 等đẳng 師sư 。 若nhược 世Thế 尊Tôn 作tác 第đệ 一nhất 難nạn/nan 。 阿A 難Nan 作tác 第đệ 二nhị 難nạn/nan 。 則tắc 破phá 外ngoại 道đạo 。 憍kiêu 慢mạn 之chi 心tâm 。 彼bỉ 作tác 是thị 念niệm 。 弟đệ 子tử 猶do 能năng 伏phục 我ngã 。 何hà 況huống 於ư 師sư 。
復phục 次thứ 為vi 滿mãn 彼bỉ 梵Phạm 志Chí 意ý 故cố 。 作tác 如như 是thị 說thuyết 。 彼bỉ 梵Phạm 志Chí 作tác 是thị 念niệm 。 沙Sa 門Môn 瞿Cù 曇Đàm 。 一nhất 切thiết 力lực 士sĩ 。 無vô 能năng 伏phục 者giả 。 一nhất 切thiết 論luận 中trung 。 無vô 能năng 報báo 者giả 。 一nhất 切thiết 論luận 中trung 。 為vi 最tối 上thượng 者giả 。 往vãng 昔tích 諸chư 大đại 論luận 師sư 無vô 能năng 伏phục 者giả 。 何hà 況huống 我ngã 等đẳng 。 若nhược 彼bỉ 弟đệ 子tử 。 共cộng 我ngã 言ngôn 論luận 往vãng 反phản 。 於ư 理lý 乃nãi 可khả 。 佛Phật 於ư 一nhất 切thiết 時thời 。 常thường 欲dục 滿mãn 化hóa 人nhân 意ý 。 如như 其kỳ 所sở 念niệm 。 而nhi 便tiện 作tác 之chi 。
復phục 次thứ 佛Phật 以dĩ 阿A 難Nan 。 作tác 證chứng 此thử 義nghĩa 人nhân 。 彼bỉ 諸chư 外ngoại 道đạo 。 於ư 阿A 難Nan 所sở 。 生sanh 信tín 敬kính 處xứ 。 阿A 難Nan 形hình 容dung 端đoan 正chánh 。 善thiện 知tri 因nhân 陀đà 毘tỳ 陀đà 羅la 論luận 。 是thị 故cố 世Thế 尊Tôn 。 欲dục 以dĩ 阿A 難Nan 作tác 證chứng 此thử 義nghĩa 人nhân 。 令linh 彼bỉ 外ngoại 道đạo 。 於ư 此thử 義nghĩa 中trung 。 生sanh 信tín 敬kính 故cố 。
復phục 次thứ 欲dục 現hiện 不bất 斷đoạn 弟đệ 子tử 問vấn 難nạn/nan 。 外ngoại 道đạo 法pháp 不bất 聽thính 弟đệ 子tử 。 有hữu 所sở 難nan 問vấn 。
所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 若nhược 聽thính 弟đệ 子tử 問vấn 難nạn/nan 者giả 。 或hoặc 時thời 令linh 師sư 墮đọa 負phụ 處xứ 門môn 。 若nhược 師sư 墮đọa 負phụ 處xứ 門môn 者giả 。 則tắc 失thất 利lợi 養dưỡng 。 如như 舍Xá 利Lợi 弗Phất 。 等đẳng 百bách 千thiên 萬vạn 億ức 。 諸chư 大đại 論luận 師sư 所sở 立lập 問vấn 難nạn/nan 。 猶do 無vô 有hữu 能năng 共cộng 佛Phật 等đẳng 者giả 。 何hà 況huống 能năng 勝thắng 。 是thị 故cố 佛Phật 法Pháp 不bất 斷đoạn 。 弟đệ 子tử 問vấn 難nạn/nan 。
復phục 次thứ 為vi 現hiện 慳san 法pháp 斷đoạn 故cố 。 外ngoại 道đạo 所sở 以dĩ 不bất 聽thính 弟đệ 子tử 問vấn 難nạn/nan 。 彼bỉ 作tác 是thị 念niệm 。 或hoặc 能năng 因nhân 是thị 事sự 故cố 。 多đa 得đắc 利lợi 養dưỡng 。 佛Phật 則tắc 不bất 爾nhĩ 。 若nhược 令linh 一nhất 切thiết 世thế 人nhân 。 多đa 得đắc 利lợi 養dưỡng 。 乃nãi 至chí 無vô 有hữu 。 施thí 佛Phật 毫hào 末mạt 者giả 。 如Như 來Lai 終chung 無vô 異dị 相tướng 之chi 言ngôn 。
復phục 次thứ 欲dục 現hiện 善thiện 說thuyết 法Pháp 中trung 所sở 說thuyết 具cụ 足túc 同đồng 於ư 一nhất 見kiến 無vô 異dị 意ý 故cố 。 外ngoại 道đạo 法pháp 中trung 。 師sư 所sở 說thuyết 異dị 。 弟đệ 子tử 所sở 說thuyết 異dị 。 師sư 所sở 。
解giải 異dị 。 弟đệ 子tử 所sở 解giải 異dị 。 善thiện 說thuyết 法Pháp 中trung 。 無vô 如như 是thị 過quá 。 如như 師sư 所sở 說thuyết 。 弟đệ 子tử 亦diệc 爾nhĩ 。 如như 師sư 所sở 解giải 。 弟đệ 子tử 亦diệc 解giải 。 於ư 文văn 句cú 義nghĩa 。 終chung 無vô 有hữu 異dị 。 是thị 故cố 欲dục 現hiện 善thiện 說thuyết 法Pháp 中trung 所sở 說thuyết 具cụ 足túc 同đồng 於ư 一nhất 見kiến 無vô 異dị 意ý 故cố 。 世Thế 尊Tôn 作tác 第đệ 一nhất 難nạn/nan 。 阿A 難Nan 作tác 第đệ 二nhị 難nạn/nan 。 以dĩ 是thị 事sự 故cố 。 不bất 制chế 止chỉ 阿A 難Nan 所sở 難nạn/nan 。 問vấn 曰viết 。 外ngoại 道đạo 自tự 作tác 是thị 說thuyết 。 眼nhãn 不bất 見kiến 色sắc 。 耳nhĩ 不bất 聞văn 聲thanh 。 是thị 名danh 聖thánh 修tu 根căn 。 世Thế 尊Tôn 難nạn/nan 言ngôn 。 若nhược 然nhiên 者giả 。 盲manh 聾lung 之chi 人nhân 。 是thị 聖thánh 修tu 根căn 。 則tắc 順thuận 他tha 說thuyết 。 云vân 何hà 名danh 難nạn/nan 。
答đáp 曰viết 。
佛Phật 作tác 是thị 說thuyết 。 是thị 名danh 大đại 難nạn/nan 。 斷đoạn 他tha 所sở 說thuyết 。 亦diệc 名danh 總tổng 說thuyết 諸chư 外ngoại 道đạo 過quá 。 若nhược 眼nhãn 不bất 見kiến 色sắc 。 耳nhĩ 不bất 聞văn 聲thanh 。 名danh 聖thánh 修tu 根căn 者giả 。 汝nhữ 等đẳng 何hà 為vi 緣duyên 。 棄khí 居cư 家gia 。 除trừ 去khứ 飾sức 好hảo/hiếu 。 修tu 行hành 梵Phạm 行hạnh 。 但đãn 當đương 害hại 於ư 二nhị 根căn 。 便tiện 是thị 聖thánh 人nhân 。 是thị 故cố 佛Phật 說thuyết 。 名danh 為vi 大đại 難nạn/nan 。 斷đoạn 他tha 所sở 說thuyết 。 亦diệc 名danh 總tổng 說thuyết 諸chư 外ngoại 道đạo 過quá 。 衛vệ 施thí 師sư 復phục 說thuyết 五ngũ 根căn 。 謂vị 眼nhãn 耳nhĩ 鼻tị 舌thiệt 身thân 根căn 。 如như 僧Tăng 佉khư 經kinh 。 復phục 說thuyết 十thập 一nhất 根căn 。 謂vị 五ngũ 覺giác 根căn 五ngũ 事sự 根căn 。 五ngũ 覺giác 根căn 者giả 謂vị 眼nhãn 耳nhĩ 鼻tị 舌thiệt 身thân 根căn 。 五ngũ 事sự 根căn 者giả 謂vị 語ngữ 根căn 手thủ 根căn 。 脚cước 根căn 。 大đại 便tiện 根căn 小tiểu 便tiện 根căn 。 意ý 根căn 第đệ 十thập 一nhất 。 或hoặc 有hữu 說thuyết 百bách 二nhị 十thập 根căn 者giả 。 謂vị 兩lưỡng 眼nhãn 根căn 。 兩lưỡng 耳nhĩ 根căn 。 兩lưỡng 鼻tị 根căn 。 舌thiệt 根căn 。 身thân 根căn 。 意ý 根căn 。 命mạng 根căn 。 五ngũ 受thọ 根căn 。 信tín 等đẳng 五ngũ 根căn 。 如như 是thị 等đẳng 有hữu 二nhị 十thập 根căn 。 地địa 獄ngục 趣thú 有hữu 二nhị 十thập 。 畜súc 生sanh 趣thú 有hữu 二nhị 十thập 。 餓ngạ 鬼quỷ 趣thú 有hữu 二nhị 十thập 。 人nhân 趣thú 有hữu 二nhị 十thập 。 天thiên 趣thú 有hữu 二nhị 十thập 。 阿a 修tu 羅la 趣thú 有hữu 二nhị 十thập 。
復phục 有hữu 說thuyết 者giả 。 諸chư 外ngoại 道đạo 不bất 說thuyết 百bách 二nhị 十thập 根căn 。 說thuyết 有hữu 百bách 二nhị 十thập 主chủ 。 如như 天thiên 主chủ 龍long 主chủ 阿a 修tu 羅la 主chủ 人nhân 主chủ 。 如như 是thị 等đẳng 上thượng 妙diệu 之chi 身thân 。 經kinh 百bách 二nhị 十thập 處xứ 。 然nhiên 後hậu 得đắc 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 彼bỉ 婆Bà 羅La 門Môn 。 聞văn 說thuyết 是thị 語ngữ 。 心tâm 轉chuyển 疑nghi 惑hoặc 。 不bất 知tri 何hà 者giả 。 是thị 實thật 為vi 說thuyết 一nhất 根căn 者giả 。 為vi 說thuyết 乃nãi 至chí 百bách 二nhị 十thập 根căn 者giả 。 彼bỉ 聞văn 釋Thích 種chủng 生sanh 太thái 子tử 。 有hữu 三tam 十thập 二nhị 大đại 人nhân 相tướng 。 以dĩ 自tự 莊trang 嚴nghiêm 身thân 。 有hữu 八bát 十thập 種chủng 隨tùy 形hình 好hảo/hiếu 。 純thuần 黃hoàng 金kim 色sắc 。 圓viên 光quang 繞nhiễu 身thân 一nhất 尋tầm 。 觀quan 無vô 厭yếm 足túc 。 出xuất 家gia 求cầu 道Đạo 。 得đắc 一nhất 切thiết 知tri 見kiến 。 能năng 斷đoạn 一nhất 切thiết 疑nghi 。 與dữ 一nhất 切thiết 決quyết 定định 。 盡tận 一nhất 切thiết 問vấn 難nạn/nan 邊biên 際tế 。 我ngã 應ưng 往vãng 問vấn 。 即tức 詣nghệ 佛Phật 所sở 。 到đáo 已dĩ 問vấn 訊tấn 世Thế 尊Tôn 。 廣quảng 說thuyết 如như 上thượng 。
爾nhĩ 時thời 生sanh 聞văn 婆Bà 羅La 門Môn 。 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 沙Sa 門Môn 瞿Cù 曇Đàm 。 說thuyết 諸chư 根căn 者giả 多đa 。 為vi 有hữu 幾kỷ 根căn 。 問vấn 曰viết 。 何hà 不bất 作tác 如như 是thị 問vấn 。 九cửu 十thập 六lục 種chủng 。 一nhất 一nhất 道đạo 中trung 。 為vi 說thuyết 有hữu 幾kỷ 根căn 。
答đáp 曰viết 。
彼bỉ 婆Bà 羅La 門Môn 。 雖tuy 復phục 黠hiệt 慧tuệ 。 其kỳ 性tánh 諂siểm 曲khúc 。 有hữu 如như 是thị 念niệm 。 若nhược 我ngã 作tác 如như 是thị 問vấn 者giả 。 沙Sa 門Môn 瞿Cù 曇Đàm 。 當đương 選tuyển 好hảo/hiếu 者giả 而nhi 說thuyết 。
佛Phật 告cáo 婆Bà 羅La 門Môn 。
有hữu 二nhị 十thập 二nhị 根căn 。 謂vị 眼nhãn 根căn 。 乃nãi 至chí 知tri 已dĩ 根căn 。 如Như 來Lai 說thuyết 如như 是thị 等đẳng 根căn 。 能năng 攝nhiếp 一nhất 切thiết 根căn 義nghĩa 。 汝nhữ 婆Bà 羅La 門Môn 。 若nhược 有hữu 人nhân 言ngôn 。 沙Sa 門Môn 瞿Cù 曇Đàm 。 所sở 說thuyết 諸chư 根căn 。 我ngã 能năng 遮già 止chỉ 。 更cánh 說thuyết 餘dư 根căn 但đãn 有hữu 是thị 言ngôn 。 而nhi 無vô 有hữu 實thật 。 若nhược 還hoàn 問vấn 者giả 。 亦diệc 不bất 能năng 知tri 。 反phản 生sanh 愚ngu 惑hoặc 。
所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 非phi 其kỳ 境cảnh 界giới 故cố 問vấn 曰viết 。 何hà 故cố 復phục 作tác 是thị 說thuyết 。 若nhược 有hữu 人nhân 言ngôn 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。
答đáp 曰viết 。
欲dục 止chỉ 彼bỉ 人nhân 先tiên 所sở 聞văn 。 或hoặc 說thuyết 一nhất 根căn 者giả 。 乃nãi 至chí 說thuyết 百bách 二nhị 十thập 根căn 者giả 。 皆giai 非phi 如như 實thật 我ngã 。 雖tuy 有hữu 一nhất 切thiết 知tri 見kiến 。 不bất 能năng 於ư 二nhị 十thập 二nhị 根căn 。 減giảm 一nhất 根căn 說thuyết 二nhị 十thập 一nhất 。 增tăng 一nhất 根căn 說thuyết 二nhị 十thập 三tam 。 何hà 況huống 外ngoại 道đạo 小tiểu 智trí 小tiểu 見kiến 邪tà 慧tuệ 之chi 者giả 。 以dĩ 是thị 事sự 故cố 。 彼bỉ 婆Bà 羅La 門Môn 。 往vãng 詣nghệ 佛Phật 所sở 。 但đãn 問vấn 諸chư 根căn 。 不bất 問vấn 陰ấm 界giới 入nhập 真Chân 諦Đế 沙Sa 門Môn 果quả 緣duyên 起khởi 助trợ 道Đạo 法Pháp 。 問vấn 曰viết 。 二nhị 十thập 二nhị 根căn 。 名danh 有hữu 二nhị 十thập 二nhị 。 實thật 體thể 有hữu 幾kỷ 。
答đáp 曰viết 。
阿a 毘tỳ 曇đàm 者giả 。 作tác 如như 是thị 說thuyết 。 二nhị 十thập 二nhị 根căn 。 名danh 有hữu 二nhị 十thập 二nhị 。 實thật 體thể 十thập 七thất 。 彼bỉ 作tác 是thị 說thuyết 。 五ngũ 根căn 更cánh 無vô 別biệt 體thể 。 謂vị 男nam 根căn 。 女nữ 根căn 。 未vị 知tri 欲dục 知tri 根căn 。 知tri 根căn 。 知tri 已dĩ 根căn 。 問vấn 曰viết 。 彼bỉ 何hà 故cố 說thuyết 男nam 根căn 女nữ 根căn 無vô 別biệt 體thể 。
答đáp 曰viết 。
彼bỉ 說thuyết 身thân 根căn 外ngoại 更cánh 無vô 男nam 根căn 女nữ 根căn 。 別biệt 體thể 如như 說thuyết 。 云vân 何hà 男nam 根căn 。
答đáp 曰viết 。
身thân 根căn 少thiểu 分phần 。 云vân 何hà 女nữ 根căn 。
答đáp 曰viết 。
身thân 根căn 少thiểu 分phần 。 何hà 故cố 三tam 無vô 漏lậu 根căn 。 無vô 有hữu 別biệt 體thể 。
答đáp 曰viết 。
九cửu 根căn 之chi 外ngoại 。 更cánh 無vô 三tam 根căn 別biệt 體thể 。 九cửu 根căn 者giả 。 意ý 根căn 。 樂nhạo/nhạc/lạc 根căn 。 喜hỷ 根căn 。 捨xả 根căn 。 信tín 等đẳng 五ngũ 根căn 。 此thử 九cửu 根căn 。 有hữu 時thời 名danh 未vị 知tri 欲dục 知tri 根căn 。 有hữu 時thời 名danh 知tri 根căn 。 有hữu 時thời 名danh 知tri 已dĩ 根căn 。 在tại 見kiến 道đạo 時thời 。 名danh 未vị 知tri 欲dục 知tri 根căn 。 在tại 修tu 道Đạo 時thời 。 名danh 知tri 根căn 。 在tại 無Vô 學Học 道đạo 時thời 。 名danh 知tri 已dĩ 根căn 。
復phục 次thứ 在tại 堅kiên 信tín 堅kiên 法Pháp 身thân 中trung 。 名danh 未vị 知tri 欲dục 知tri 根căn 。 在tại 信tín 解giải 脫thoát 見kiến 到đáo 身thân 證chứng 身thân 中trung 。 名danh 知tri 根căn 。 在tại 慧tuệ 解giải 脫thoát 俱câu 解giải 脫thoát 身thân 中trung 。 名danh 知tri 已dĩ 根căn 。
所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 九cửu 根căn 合hợp 聚tụ 。 名danh 未vị 知tri 欲dục 知tri 根căn 。 九cửu 根căn 合hợp 聚tụ 。 名danh 知tri 根căn 。 九cửu 根căn 合hợp 聚tụ 。 名danh 知tri 已dĩ 根căn 。 以dĩ 是thị 事sự 故cố 。 說thuyết 三tam 無vô 漏lậu 根căn 無vô 有hữu 別biệt 體thể 。 是thị 故cố 說thuyết 根căn 。 名danh 有hữu 二nhị 十thập 二nhị 。 實thật 體thể 有hữu 十thập 七thất 。 尊tôn 者giả 曇đàm 摩ma 多đa 羅la 。 作tác 如như 是thị 說thuyết 。 二nhị 十thập 二nhị 根căn 。 名danh 有hữu 二nhị 十thập 二nhị 。 實thật 體thể 有hữu 十thập 四tứ 。 向hướng 說thuyết 五ngũ 根căn 無vô 有hữu 別biệt 體thể 。 更cánh 說thuyết 三tam 根căn 亦diệc 無vô 別biệt 體thể 。 謂vị 命mạng 根căn 捨xả 根căn 定định 根căn 。 問vấn 曰viết 。 彼bỉ 何hà 故cố 說thuyết 命mạng 根căn 無vô 別biệt 體thể 。
答đáp 曰viết 。
命mạng 根căn 是thị 心tâm 不bất 相tương 應ứng 行hành 陰ấm 。 彼bỉ 說thuyết 心tâm 不bất 相tương 應ứng 。 行hành 陰ấm 無vô 有hữu 別biệt 體thể 。 何hà 故cố 說thuyết 捨xả 根căn 。 無vô 別biệt 體thể 。
答đáp 曰viết 。
彼bỉ 說thuyết 苦khổ 受thọ 樂lạc 受thọ 外ngoại 更cánh 無vô 別biệt 捨xả 受thọ 。 諸chư 所sở 受thọ 若nhược 苦khổ 若nhược 樂lạc 。 不bất 苦khổ 不bất 樂lạc 。 云vân 何hà 名danh 受thọ 。 問vấn 曰viết 。 若nhược 然nhiên 者giả 云vân 何hà 通thông 佛Phật 經Kinh 。 佛Phật 經Kinh 說thuyết 有hữu 苦khổ 受thọ 樂lạc 受thọ 。 不bất 苦khổ 不bất 樂lạc 受thọ 。
答đáp 曰viết 。
彼bỉ 作tác 是thị 說thuyết 。 樂nhạo/nhạc/lạc 受thọ 或hoặc 時thời 上thượng 或hoặc 時thời 下hạ 。 或hoặc 時thời 黠hiệt 慧tuệ 。 或hoặc 時thời 不bất 黠hiệt 慧tuệ 。 或hoặc 時thời 寂tịch 靜tĩnh 。 或hoặc 時thời 不bất 寂tịch 靜tĩnh 。 苦khổ 受thọ 亦diệc 爾nhĩ 。 若nhược 樂nhạo/nhạc/lạc 受thọ 中trung 下hạ 者giả 。 苦khổ 受thọ 中trung 下hạ 者giả 。 樂nhạo/nhạc/lạc 受thọ 中trung 不bất 黠hiệt 慧tuệ 者giả 。 苦khổ 受thọ 中trung 不bất 黠hiệt 慧tuệ 者giả 。 樂nhạo/nhạc/lạc 受thọ 中trung 寂tịch 靜tĩnh 者giả 。 苦khổ 受thọ 中trung 寂tịch 靜tĩnh 者giả 。 是thị 名danh 不bất 苦khổ 不bất 樂lạc 受thọ 。 此thử 不bất 決quyết 定định 在tại 一nhất 分phần/phân 中trung 。 其kỳ 猶do 如như 疑nghi 。 無vô 有hữu 決quyết 定định 。 問vấn 曰viết 。 何hà 故cố 說thuyết 定định 根căn 無vô 有hữu 別biệt 體thể 。
答đáp 曰viết 。
彼bỉ 作tác 是thị 說thuyết 。 心tâm 外ngoại 無vô 別biệt 定định 根căn 。 如như 說thuyết 云vân 何hà 定định 根căn 。
答đáp 曰viết 。
一nhất 心tâm 是thị 也dã 。 是thị 故cố 彼bỉ 說thuyết 。 二nhị 十thập 二nhị 根căn 。 名danh 有hữu 二nhị 十thập 二nhị 。 實thật 體thể 有hữu 十thập 四tứ 。 尊tôn 者giả 佛Phật 陀Đà 提đề 婆bà 。 作tác 如như 是thị 說thuyết 。 二nhị 十thập 二nhị 根căn 。 名danh 有hữu 二nhị 十thập 二nhị 。 實thật 體thể 有hữu 一nhất 謂vị 意ý 根căn 。 彼bỉ 說thuyết 有hữu 為vi 法pháp 作tác 二nhị 分phần 。 一nhất 四tứ 大đại 分phần/phân 。 二nhị 心tâm 分phần/phân 。 四tứ 大đại 之chi 外ngoại 無vô 別biệt 造tạo 色sắc 。 心tâm 外ngoại 更cánh 無vô 別biệt 數số 法pháp 。 彼bỉ 作tác 是thị 說thuyết 。 諸chư 色sắc 是thị 四tứ 大đại 差sai 別biệt 。 諸chư 無vô 色sắc 根căn 是thị 心tâm 差sai 別biệt 。 是thị 故cố 說thuyết 二nhị 十thập 二nhị 根căn 。 名danh 有hữu 二nhị 十thập 二nhị 。 實thật 體thể 有hữu 一nhất 謂vị 意ý 根căn 。 評bình 曰viết 。 如như 前tiền 說thuyết 者giả 好hảo/hiếu 。 名danh 有hữu 二nhị 十thập 二nhị 。 實thật 體thể 有hữu 十thập 七thất 如như 名danh 體thể 。 名danh 假giả 體thể 假giả 名danh 異dị 相tướng 體thể 異dị 相tướng 分phân 別biệt 名danh 分phân 別biệt 體thể 知tri 名danh 知tri 體thể 亦diệc 如như 是thị 。 此thử 是thị 根căn 體thể 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 已dĩ 說thuyết 體thể 性tánh 。 所sở 以dĩ 今kim 當đương 說thuyết 。 何hà 故cố 名danh 根căn 。 根căn 是thị 何hà 義nghĩa 。
答đáp 曰viết 。
威uy 勢thế 義nghĩa 是thị 根căn 義nghĩa 。 明minh 義nghĩa 是thị 根căn 義nghĩa 。 異dị 義nghĩa 是thị 根căn 義nghĩa 。 喜hỷ 觀quán 義nghĩa 是thị 根căn 義nghĩa 。 勝thắng 義nghĩa 是thị 根căn 義nghĩa 。 最tối 義nghĩa 是thị 根căn 義nghĩa 。 主chủ 義nghĩa 是thị 根căn 義nghĩa 。 問vấn 曰viết 。 若nhược 威uy 勢thế 義nghĩa 是thị 根căn 義nghĩa 者giả 。 一nhất 切thiết 有hữu 為vi 法pháp 。 展triển 轉chuyển 有hữu 威uy 勢thế 。 無vô 為vi 法pháp 於ư 有hữu 為vi 法pháp 。 亦diệc 有hữu 威uy 勢thế 。 如như 是thị 一nhất 切thiết 。 有hữu 為vi 法pháp 盡tận 應ưng 是thị 根căn 。 佛Phật 何hà 故cố 獨độc 立lập 此thử 二nhị 十thập 二nhị 法pháp 為vi 根căn 。 尊tôn 者giả 婆bà 奢xa 說thuyết 曰viết 。 佛Phật 世Thế 尊Tôn 決quyết 定định 知tri 法pháp 相tướng 。 亦diệc 知tri 勢thế 用dụng 。 餘dư 人nhân 所sở 不bất 知tri 。 若nhược 法pháp 有hữu 根căn 相tướng 者giả 立lập 根căn 。 若nhược 法pháp 無vô 根căn 相tướng 者giả 不bất 立lập 根căn 。
復phục 次thứ 威uy 勢thế 緣duyên 。 或hoặc 有hữu 下hạ 者giả 。 或hoặc 有hữu 上thượng 者giả 。 或hoặc 有hữu 減giảm 者giả 。 或hoặc 有hữu 增tăng 者giả 。 若nhược 上thượng 者giả 增tăng 者giả 立lập 根căn 。 若nhược 減giảm 者giả 下hạ 者giả 。 是thị 非phi 根căn 法pháp 。
復phục 次thứ 雖tuy 有hữu 為vi 法pháp 展triển 轉chuyển 有hữu 威uy 勢thế 。 無vô 為vi 法pháp 於ư 有hữu 為vi 法pháp 。 亦diệc 有hữu 威uy 勢thế 。 不bất 如như 二nhị 十thập 二nhị 根căn 。 威uy 勢thế 無vô 明minh 義nghĩa 無vô 異dị 義nghĩa 無vô 喜hỷ 觀quán 義nghĩa 無vô 勝thắng 義nghĩa 無vô 最tối 義nghĩa 無vô 主chủ 義nghĩa 。 如như 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 展triển 轉chuyển 有hữu 威uy 勢thế 緣duyên 。 或hoặc 有hữu 勝thắng 者giả 。 如như 閻diêm 羅la 王vương 。 於ư 地địa 獄ngục 眾chúng 生sanh 。 師sư 子tử 王vương 於ư 獸thú 中trung 。 村thôn 主chủ 於ư 村thôn 中trung 。 王vương 於ư 國quốc 中trung 。 轉Chuyển 輪Luân 聖Thánh 王Vương 。 於ư 四tứ 天thiên 下hạ 。 自Tự 在Tại 天Thiên 王Vương 於ư 欲dục 界giới 。 梵Phạm 天Thiên 王Vương 於ư 千thiên 世thế 界giới 。 佛Phật 於ư 三tam 界giới 。 佛Phật 有hữu 如như 是thị 威uy 勢thế 。 勝thắng 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 如như 是thị 一nhất 切thiết 有hữu 為vi 法pháp 。 雖tuy 展triển 轉chuyển 有hữu 威uy 勢thế 。 無vô 為vi 法pháp 於ư 有hữu 為vi 法pháp 有hữu 威uy 勢thế 。 不bất 如như 二nhị 十thập 二nhị 根căn 。 威uy 勢thế 有hữu 明minh 義nghĩa 乃nãi 至chí 主chủ 義nghĩa 。 以dĩ 是thị 事sự 故cố 。 威uy 勢thế 義nghĩa 明minh 義nghĩa 。 乃nãi 至chí 主chủ 義nghĩa 是thị 根căn 義nghĩa 。
問vấn 曰viết 。 若nhược 威uy 勢thế 義nghĩa 是thị 根căn 義nghĩa 者giả 。 於ư 何hà 處xứ 有hữu 威uy 勢thế 耶da 。
答đáp 曰viết 。
眼nhãn 根căn 於ư 四tứ 處xứ 作tác 威uy 勢thế 緣duyên 勝thắng 。 一nhất 自tự 莊trang 嚴nghiêm 身thân 。 二nhị 護hộ 自tự 身thân 。 三tam 為vi 眼nhãn 識thức 及cập 眼nhãn 識thức 相tương 應ứng 作tác 所sở 依y 。 四tứ 獨độc 能năng 見kiến 色sắc 。 自tự 莊trang 嚴nghiêm 身thân 者giả 。 雖tuy 有hữu 妙diệu 身thân 一nhất 切thiết 。 肢chi 體thể 具cụ 足túc 。 若nhược 無vô 眼nhãn 根căn 。 則tắc 無vô 威uy 勢thế 。 護hộ 自tự 身thân 者giả 。 眼nhãn 根căn 能năng 見kiến 好hảo/hiếu 不bất 好hảo/hiếu 色sắc 。 好hảo/hiếu 者giả 從tùng 之chi 。 惡ác 者giả 避tị 之chi 。 令linh 此thử 身thân 久cửu 住trụ 。 為vi 眼nhãn 識thức 及cập 眼nhãn 識thức 相tương 應ứng 法pháp 作tác 所sở 依y 者giả 。 眼nhãn 識thức 及cập 相tương 應ứng 。 依y 眼nhãn 根căn 生sanh 。 獨độc 能năng 見kiến 色sắc 者giả 。 眼nhãn 根căn 能năng 見kiến 色sắc 。 餘dư 二nhị 十thập 一nhất 根căn 所sở 不bất 能năng 。 耳nhĩ 根căn 於ư 四tứ 處xứ 。 作tác 威uy 勢thế 緣duyên 勝thắng 。 一nhất 自tự 莊trang 嚴nghiêm 身thân 。 二nhị 護hộ 自tự 身thân 。 三tam 為vi 耳nhĩ 識thức 及cập 耳nhĩ 識thức 相tương 應ứng 作tác 所sở 依y 。 四tứ 獨độc 能năng 聞văn 聲thanh 。 自tự 莊trang 嚴nghiêm 身thân 者giả 。 雖tuy 有hữu 妙diệu 身thân 一nhất 切thiết 。 肢chi 體thể 具cụ 足túc 。 若nhược 無vô 耳nhĩ 根căn 則tắc 無vô 威uy 勢thế 。 護hộ 自tự 身thân 者giả 。 耳nhĩ 根căn 能năng 聞văn 好hảo/hiếu 不bất 好hảo/hiếu 聲thanh 。 好hảo/hiếu 者giả 從tùng 之chi 。 惡ác 者giả 避tị 之chi 。 令linh 此thử 身thân 久cửu 住trụ 。 為vi 耳nhĩ 識thức 及cập 識thức 相tương 應ứng 法pháp 作tác 所sở 依y 者giả 。 耳nhĩ 識thức 及cập 相tương 應ứng 。 依y 耳nhĩ 根căn 生sanh 。 獨độc 能năng 聞văn 聲thanh 者giả 。 耳nhĩ 根căn 能năng 聞văn 聲thanh 。 餘dư 二nhị 十thập 一nhất 根căn 所sở 不bất 能năng 。
復phục 有hữu 說thuyết 者giả 。 眼nhãn 根căn 擁ủng 護hộ 生sanh 身thân 。 作tác 威uy 勢thế 緣duyên 勝thắng 。 如như 偈kệ 說thuyết 。
譬thí 如như 眼nhãn 明minh 人nhân 。 能năng 避tị 嶮hiểm 惡ác 道đạo 。
世thế 有hữu 聰thông 明minh 人nhân 。 能năng 遠viễn 離ly 諸chư 惡ác 。
耳nhĩ 根căn 擁ủng 護hộ 法Pháp 身thân 。 作tác 威uy 勢thế 緣duyên 勝thắng 。 如như 偈kệ 說thuyết 。
多đa 聞văn 能năng 知tri 法pháp 。 多đa 聞văn 能năng 遠viễn 離ly 。
多đa 聞văn 捨xả 無vô 義nghĩa 。 多đa 聞văn 到đáo 涅Niết 槃Bàn 。
復phục 有hữu 說thuyết 者giả 。 此thử 二nhị 俱câu 擁ủng 護hộ 。 生sanh 身thân 法Pháp 身thân 。 作tác 威uy 勢thế 緣duyên 勝thắng 。 擁ủng 護hộ 生sanh 身thân 者giả 如như 上thượng 說thuyết 。 擁ủng 護hộ 法Pháp 身thân 者giả 。 眼nhãn 根căn 親thân 近cận 善Thiện 知Tri 識Thức 。 作tác 威uy 勢thế 緣duyên 勝thắng 。 耳nhĩ 根căn 從tùng 其kỳ 聞văn 法Pháp 。 作tác 威uy 勢thế 緣duyên 勝thắng 。 親thân 近cận 善Thiện 知Tri 識Thức 。 從tùng 其kỳ 聞văn 法Pháp 。 能năng 生sanh 內nội 正chánh 思tư 惟duy 。 如như 法Pháp 修tu 行hành 。 以dĩ 是thị 事sự 故cố 。 經kinh 作tác 是thị 說thuyết 。 梵Phạm 摩ma 喻dụ 婆Bà 羅La 門Môn 。 二nhị 根căn 不bất 壞hoại 。 謂vị 眼nhãn 根căn 耳nhĩ 根căn 。 問vấn 曰viết 。 何hà 故cố 於ư 諸chư 根căn 聚tụ 中trung 。 說thuyết 二nhị 根căn 不bất 壞hoại 。
答đáp 曰viết 。
以dĩ 此thử 二nhị 根căn 。 佛Phật 出xuất 世thế 時thời 。 能năng 入nhập 佛Phật 法Pháp 門môn 故cố 。
復phục 次thứ 以dĩ 此thử 二nhị 根căn 。 能năng 解giải 知tri 佛Phật 法Pháp 。 如như 說thuyết 比Bỉ 丘Khâu 當đương 知tri 。 若nhược 不bất 能năng 如như 實thật 知tri 他tha 心tâm 者giả 。 應ưng 以dĩ 二nhị 處xứ 。 觀quán 察sát 如Như 來Lai 。 一nhất 以dĩ 眼nhãn 觀quán 色sắc 。 二nhị 以dĩ 耳nhĩ 聽thính 聲thanh 。 鼻tị 舌thiệt 身thân 根căn 。 於ư 四tứ 處xứ 作tác 威uy 勢thế 緣duyên 勝thắng 。 一nhất 莊trang 嚴nghiêm 自tự 身thân 。 二nhị 護hộ 自tự 身thân 。 三tam 能năng 為vi 鼻tị 識thức 舌thiệt 識thức 身thân 識thức 及cập 相tương 應ứng 法pháp 作tác 所sở 依y 。 四tứ 鼻tị 獨độc 能năng 嗅khứu 香hương 。 舌thiệt 獨độc 能năng 知tri 味vị 。 身thân 獨độc 能năng 覺giác 觸xúc 。 莊trang 嚴nghiêm 自tự 身thân 者giả 。 雖tuy 有hữu 妙diệu 身thân 一nhất 切thiết 。 肢chi 體thể 具cụ 足túc 。 若nhược 於ư 此thử 三tam 根căn 。 無vô 一nhất 一nhất 根căn 者giả 則tắc 無vô 威uy 勢thế 。 護hộ 自tự 身thân 者giả 。 以dĩ 此thử 三tam 根căn 故cố 。 能năng 食thực 揣đoàn 食thực 。 令linh 身thân 久cửu 住trụ 。
所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 以dĩ 揣đoàn 食thực 是thị 香hương 味vị 觸xúc 入nhập 故cố 。 為vi 三tam 識thức 及cập 相tương 應ứng 法pháp 作tác 所sở 依y 者giả 。 依y 此thử 三tam 根căn 。 能năng 生sanh 三tam 識thức 。 鼻tị 根căn 獨độc 能năng 嗅khứu 香hương 者giả 。 鼻tị 根căn 能năng 嗅khứu 香hương 。 餘dư 二nhị 十thập 一nhất 根căn 所sở 不bất 能năng 。 舌thiệt 根căn 獨độc 能năng 知tri 味vị 者giả 。 舌thiệt 根căn 獨độc 能năng 知tri 味vị 。 餘dư 二nhị 十thập 一nhất 根căn 所sở 不bất 能năng 。 身thân 根căn 獨độc 能năng 覺giác 觸xúc 者giả 。 身thân 根căn 獨độc 能năng 覺giác 觸xúc 。 餘dư 二nhị 十thập 一nhất 根căn 所sở 不bất 能năng 。 意ý 根căn 於ư 二nhị 處xứ 。 作tác 威uy 勢thế 緣duyên 勝thắng 。 一nhất 令linh 未vị 來lai 有hữu 相tương 續tục 。 二nhị 自tự 在tại 令linh 他tha 隨tùy 順thuận 。 令linh 未vị 來lai 有hữu 相tương 續tục 者giả 。 如như 說thuyết 佛Phật 告cáo 阿A 難Nan 。 若nhược 識thức 不bất 在tại 母mẫu 身thân 。 名danh 色sắc 成thành 迦ca 羅la 羅la 不phủ 。 答đáp 言ngôn 不phủ 也dã 。 自tự 在tại 令linh 他tha 隨tùy 順thuận 者giả 。 如như 說thuyết 比Bỉ 丘Khâu 當đương 知tri 。 心tâm 能năng 將tương 世thế 間gian 。 能năng 生sanh 世thế 間gian 。 若nhược 心tâm 生sanh 處xứ 。 皆giai 得đắc 自tự 在tại 。
復phục 有hữu 說thuyết 者giả 。 意ý 根căn 於ư 煩phiền 惱não 出xuất 要yếu 二nhị 處xứ 。 作tác 威uy 勢thế 緣duyên 勝thắng 。 煩phiền 惱não 處xứ 勝thắng 者giả 。 如như 說thuyết 心tâm 煩phiền 惱não 故cố 。 眾chúng 生sanh 煩phiền 惱não 。 出xuất 要yếu 處xứ 勝thắng 者giả 。 如như 說thuyết 心tâm 出xuất 要yếu 故cố 。 眾chúng 生sanh 出xuất 要yếu 。 男nam 根căn 。 女nữ 根căn 。 於ư 二nhị 處xứ 作tác 威uy 勢thế 緣duyên 勝thắng 。 一nhất 異dị 眾chúng 生sanh 。 二nhị 分phần 別biệt 眾chúng 生sanh 。 古cổ 昔tích 時thời 人nhân 。 無vô 有hữu 男nam 女nữ 。 以dĩ 少thiểu 造tạo 色sắc 生sanh 故cố 。 便tiện 有hữu 男nam 女nữ 。 廣quảng 長trường 形hình 異dị 。 顏nhan 色sắc 語ngữ 言ngôn 。 衣y 服phục 飲ẩm 食thực 。 皆giai 悉tất 有hữu 異dị 。
復phục 有hữu 說thuyết 者giả 。 男nam 根căn 女nữ 根căn 。 於ư 煩phiền 惱não 出xuất 要yếu 二nhị 處xứ 。 作tác 威uy 勢thế 緣duyên 勝thắng 。 煩phiền 惱não 處xứ 勝thắng 者giả 。 不bất 以dĩ 婬dâm 欲dục 合hợp 會hội 故cố 勝thắng 。
所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 此thử 處xứ 應ưng 爾nhĩ 。 不bất 足túc 生sanh 疑nghi 。 若nhược 有hữu 男nam 根căn 女nữ 根căn 者giả 。 能năng 受thọ 惡ác 戒giới 。 能năng 斷đoạn 善thiện 根căn 。 令linh 此thử 身thân 中trung 無vô 善thiện 種chủng 子tử 。 能năng 作tác 五ngũ 無vô 間gián 業nghiệp 。 如như 是thị 等đẳng 事sự 。 黃hoàng 門môn 般bát 吒tra 。 無vô 形hình 二nhị 形hình 。 所sở 不bất 能năng 作tác 。 出xuất 要yếu 處xứ 勝thắng 者giả 。 若nhược 此thử 二nhị 根căn 不bất 壞hoại 。 能năng 受thọ 逮đãi 解giải 脫thoát 戒giới 。 能năng 生sanh 禪thiền 戒giới 無vô 漏lậu 戒giới 。 能năng 離ly 欲dục 愛ái 色sắc 無vô 色sắc 愛ái 。 能năng 生sanh 佛Phật 種chủng 子tử 及cập 聲Thanh 聞Văn 辟Bích 支Chi 佛Phật 種chủng 子tử 。 如như 是thị 等đẳng 事sự 。 黃hoàng 門môn 般bát 吒tra 。 無vô 形hình 二nhị 形hình 。 所sở 不bất 能năng 作tác 。 命mạng 根căn 於ư 二nhị 處xứ 。 作tác 威uy 勢thế 緣duyên 勝thắng 。 一nhất 言ngôn 有hữu 根căn 。 二nhị 令linh 諸chư 根căn 不bất 斷đoạn 。 隨tùy 幾kỷ 時thời 活hoạt 言ngôn 有hữu 根căn 。 死tử 已dĩ 言ngôn 無vô 根căn 。 隨tùy 幾kỷ 時thời 活hoạt 諸chư 根căn 相tướng 續tục 。 死tử 已dĩ 諸chư 根căn 不bất 相tương 續tục 。
復phục 有hữu 說thuyết 者giả 。 命mạng 根căn 於ư 四tứ 處xứ 。 作tác 威uy 勢thế 緣duyên 勝thắng 。 一nhất 令linh 此thử 生sanh 相tương 續tục 。 二nhị 擁ủng 護hộ 此thử 生sanh 。 三tam 能năng 持trì 此thử 生sanh 。 四tứ 令linh 此thử 生sanh 不bất 斷đoạn 。 五ngũ 受thọ 根căn 於ư 煩phiền 惱não 分phần/phân 中trung 。 作tác 威uy 勢thế 緣duyên 勝thắng 。 眾chúng 生sanh 以dĩ 受thọ 故cố 。 四tứ 方phương 追truy 求cầu 。 行hành 鐵thiết 鎖tỏa 道đạo 及cập 鉤câu 道đạo 索sách 道đạo 上thượng 。 登đăng 越việt 高cao 山sơn 。 入nhập 於ư 大đại 海hải 。 有hữu 無vô 量lượng 畏úy 難nạn 。 所sở 謂vị 波ba 浪lãng 洄hồi 澓phục 難nạn/nan 。 失thất 獸thú 摩ma 羅la 難nạn/nan 。 黑hắc 風phong 旋toàn 風phong 難nạn/nan 。 水thủy 中trung 伏phục 山sơn 難nạn/nan 。 沒một 水thủy 難nạn/nan 。 漂phiêu 在tại 沙sa 上thượng 難nạn/nan 。 墮đọa 惡ác 龍long 宮cung 難nạn/nan 。 墮đọa 羅la 剎sát 國quốc 難nạn/nan 。 如như 是thị 等đẳng 種chủng 種chủng 追truy 求cầu 。 皆giai 為vi 受thọ 因nhân 。 問vấn 曰viết 。 無vô 漏lậu 受thọ 。 云vân 何hà 於ư 煩phiền 惱não 分phần/phân 。 作tác 威uy 勢thế 緣duyên 勝thắng 。
答đáp 曰viết 。
無vô 漏lậu 受thọ 。 以dĩ 方phương 便tiện 初sơ 生sanh 時thời 。 於ư 煩phiền 惱não 分phần/phân 。 作tác 威uy 勢thế 緣duyên 勝thắng 。 行hành 者giả 欲dục 生sanh 無vô 漏lậu 受thọ 時thời 。 亦diệc 須tu 追truy 求cầu 衣y 服phục 飲ẩm 食thực 。 資tư 生sanh 之chi 物vật 。 是thị 故cố 亦diệc 於ư 煩phiền 惱não 分phần/phân 中trung 。 作tác 威uy 勢thế 緣duyên 。
復phục 有hữu 說thuyết 者giả 。 受thọ 根căn 於ư 煩phiền 惱não 出xuất 要yếu 分phần/phân 。 作tác 威uy 勢thế 緣duyên 勝thắng 。 樂nhạo/nhạc/lạc 受thọ 於ư 煩phiền 惱não 分phần/phân 。 作tác 威uy 勢thế 緣duyên 勝thắng 者giả 。 如như 說thuyết 樂nhạo/nhạc/lạc 受thọ 為vi 愛ái 所sở 使sử 。 出xuất 要yếu 分phần/phân 中trung 作tác 威uy 勢thế 緣duyên 勝thắng 者giả 。 如như 說thuyết 心tâm 樂nhạo/nhạc/lạc 則tắc 定định 。 苦khổ 受thọ 於ư 煩phiền 惱não 分phần/phân 中trung 作tác 威uy 勢thế 緣duyên 者giả 。 如như 說thuyết 恚khuể 使sử 使sử 苦khổ 受thọ 。 苦khổ 受thọ 於ư 出xuất 要yếu 分phần/phân 中trung 。 作tác 威uy 勢thế 緣duyên 勝thắng 者giả 。 如như 說thuyết 苦khổ 能năng 生sanh 信tín 。 不bất 苦khổ 不bất 樂lạc 受thọ 。 於ư 煩phiền 惱não 分phần/phân 中trung 作tác 威uy 勢thế 緣duyên 勝thắng 者giả 。 如như 說thuyết 無vô 明minh 使sử 使sử 。 不bất 苦khổ 不bất 樂lạc 受thọ 。 不bất 苦khổ 不bất 樂lạc 受thọ 。 於ư 出xuất 要yếu 分phần/phân 中trung 作tác 威uy 勢thế 緣duyên 勝thắng 者giả 。 如như 說thuyết 依y 六lục 出xuất 要yếu 捨xả 觀quán 行hành 。 信tín 等đẳng 五ngũ 根căn 。 於ư 出xuất 要yếu 分phần/phân 中trung 作tác 威uy 勢thế 緣duyên 勝thắng 者giả 。 如như 說thuyết 有hữu 信tín 者giả 。 能năng 親thân 近cận 善thiện 人nhân 。 亦diệc 如như 偈kệ 說thuyết 。
能năng 信tín 度độ 流lưu 。 越việt 放phóng 逸dật 海hải 。 精tinh 進tấn 除trừ 苦khổ 。
慧tuệ 到đáo 彼bỉ 岸ngạn 。
復phục 如như 說thuyết 若nhược 我ngã 弟đệ 子tử 。 以dĩ 信tín 為vi 障chướng 板bản 則tắc 能năng 障chướng 不bất 善thiện 外ngoại 敵địch 。 修tu 行hành 善thiện 法Pháp 。 如như 佛Phật 告cáo 阿A 難Nan 。 精tinh 進tấn 能năng 生sanh 菩Bồ 提Đề 。 若nhược 我ngã 弟đệ 子tử 。 具cụ 足túc 精tinh 進tấn 身thân 者giả 。 能năng 捨xả 不bất 善thiện 法pháp 。 修tu 行hành 善thiện 法Pháp 。 如như 說thuyết 念niệm 是thị 遍biến 法pháp 。 若nhược 我ngã 弟đệ 子tử 。 以dĩ 念niệm 守thủ 門môn 者giả 。 能năng 捨xả 惡ác 法pháp 。 修tu 行hành 善thiện 法Pháp 。 如như 說thuyết 定định 是thị 正Chánh 道Đạo 。 不bất 定định 是thị 邪tà 道đạo 。 定định 心tâm 得đắc 清thanh 淨tịnh 。 非phi 不bất 定định 心tâm 。 定định 能năng 知tri 諸chư 陰ấm 生sanh 滅diệt 。 若nhược 我ngã 弟đệ 子tử 。 能năng 具cụ 足túc 三tam 三tam 昧muội 花hoa 鬘man 者giả 。 則tắc 能năng 捨xả 惡ác 法pháp 。 修tu 行hành 善thiện 法Pháp 。 如như 偈kệ 說thuyết 。
慧tuệ 為vi 世thế 間gian 上thượng 。 能năng 趣thú 厭yếm 離ly 者giả 。
亦diệc 能năng 如như 實thật 知tri 。 能năng 盡tận 老lão 死tử 苦khổ 。
亦diệc 說thuyết 慧tuệ 於ư 一nhất 切thiết 法pháp 中trung 。 為vi 無vô 有hữu 上thượng 。 亦diệc 說thuyết 姊tỷ 妹muội 當đương 知tri 。 我ngã 諸chư 弟đệ 子tử 。 以dĩ 慧tuệ 力lực 斷đoạn 一nhất 切thiết 結kết 。 繫hệ 使sử 垢cấu 纏triền 。 復phục 說thuyết 若nhược 我ngã 弟đệ 子tử 。 具cụ 足túc 智trí 慧tuệ 城thành 者giả 。 能năng 捨xả 惡ác 法pháp 。 修tu 行hành 善thiện 法Pháp 。 未vị 知tri 欲dục 知tri 根căn 。 於ư 未vị 曾tằng 見kiến 而nhi 見kiến 法pháp 。 作tác 威uy 勢thế 緣duyên 勝thắng 知tri 根căn 。 於ư 已dĩ 曾tằng 見kiến 法pháp 。 能năng 除trừ 過quá 患hoạn 。 作tác 威uy 勢thế 緣duyên 勝thắng 。 知tri 已dĩ 根căn 。 於ư 已dĩ 除trừ 過quá 患hoạn 。 得đắc 現hiện 法Pháp 樂lạc 。 作tác 威uy 勢thế 緣duyên 勝thắng 。 如như 是thị 等đẳng 諸chư 根căn 。 於ư 如như 是thị 等đẳng 諸chư 法pháp 。 作tác 威uy 勢thế 緣duyên 勝thắng 。 尊tôn 者giả 瞿cù 沙sa 跋bạt 摩ma 。 作tác 如như 是thị 說thuyết 。 實thật 義nghĩa 應ưng 說thuyết 一nhất 根căn 謂vị 意ý 根căn 。
所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 意ý 根căn 有hữu 三tam 事sự 。 一nhất 在tại 內nội 。 二nhị 遍biến 一nhất 切thiết 處xứ 。 三tam 能năng 有hữu 所sở 緣duyên 。 在tại 內nội 者giả 。 內nội 入nhập 所sở 攝nhiếp 。 遍biến 一nhất 切thiết 處xứ 者giả 。 從tùng 阿A 毘Tỳ 地Địa 獄Ngục 。 上thượng 至chí 有Hữu 頂Đảnh 。 可khả 得đắc 能năng 有hữu 所sở 緣duyên 者giả 緣duyên 一nhất 切thiết 法pháp 。 餘dư 根căn 不bất 具cụ 三tam 事sự 。 眼nhãn 耳nhĩ 鼻tị 舌thiệt 身thân 根căn 。 雖tuy 是thị 內nội 入nhập 攝nhiếp 。 不bất 遍biến 一nhất 切thiết 處xứ 。 不bất 能năng 有hữu 所sở 緣duyên 。 命mạng 根căn 雖tuy 遍biến 一nhất 切thiết 處xứ 。 亦diệc 不bất 內nội 入nhập 攝nhiếp 。 不bất 能năng 有hữu 所sở 緣duyên 。 除trừ 捨xả 根căn 餘dư 受thọ 根căn 。 雖tuy 能năng 有hữu 所sở 緣duyên 。 非phi 內nội 入nhập 攝nhiếp 。 不bất 能năng 遍biến 一nhất 切thiết 處xứ 。 捨xả 根căn 信tín 等đẳng 五ngũ 根căn 。 雖tuy 遍biến 一nhất 切thiết 。 處xử 能năng 有hữu 所sở 緣duyên 。 非phi 內nội 入nhập 所sở 攝nhiếp 。 三tam 無vô 漏lậu 根căn 。 更cánh 無vô 別biệt 體thể 。 諸chư 根căn 合hợp 聚tụ 。 立lập 此thử 三tam 根căn 如như 上thượng 說thuyết 。 問vấn 曰viết 。 若nhược 然nhiên 者giả 其kỳ 餘dư 諸chư 根căn 。 以dĩ 何hà 事sự 故cố 。 得đắc 名danh 為vi 根căn 。
答đáp 曰viết 。
為vi 意ý 根căn 作tác 所sở 依y 作tác 依y 作tác 煩phiền 惱não 作tác 出xuất 要yếu 作tác 出xuất 要yếu 處xứ 。 誰thùy 作tác 所sở 依y 。
答đáp 曰viết 。
眼nhãn 耳nhĩ 鼻tị 舌thiệt 身thân 根căn 。 誰thùy 作tác 依y 。
答đáp 曰viết 。
命mạng 根căn 。 誰thùy 作tác 煩phiền 惱não 。
答đáp 曰viết 。
諸chư 受thọ 根căn 。 誰thùy 作tác 出xuất 要yếu 。
答đáp 曰viết 。
信tín 等đẳng 五ngũ 根căn 。 誰thùy 作tác 出xuất 要yếu 處xứ 。
答đáp 曰viết 。
見kiến 道đạo 修tu 道Đạo 無Vô 學Học 道đạo 。 問vấn 曰viết 。 男nam 根căn 女nữ 根căn 。 以dĩ 何hà 事sự 故cố 。 得đắc 名danh 為vi 根căn 。
答đáp 曰viết 。
以dĩ 四tứ 事sự 故cố 。 一nhất 能năng 有hữu 所sở 生sanh 。 二nhị 能năng 生sanh 欲dục 樂lạc 。 三tam 能năng 制chế 煩phiền 惱não 。 四tứ 能năng 為vi 染nhiễm 污ô 識thức 及cập 相tương 應ứng 法pháp 作tác 所sở 依y 。 能năng 有hữu 所sở 生sanh 者giả 。 生sanh 胎thai 生sanh 卵noãn 生sanh 。 能năng 生sanh 欲dục 樂lạc 者giả 。 行hành 欲dục 之chi 人nhân 。 此thử 處xứ 生sanh 樂nhạo/nhạc/lạc 遍biến 身thân 中trung 。 如như 聖thánh 人nhân 眉mi 間gian 生sanh 聖thánh 樂nhạo/nhạc/lạc 遍biến 在tại 身thân 中trung 。 彼bỉ 亦diệc 如như 是thị 。 制chế 煩phiền 惱não 者giả 。 須tu 臾du 間gian 斷đoạn 。 能năng 為vi 染nhiễm 污ô 識thức 及cập 相tương 應ứng 作tác 所sở 依y 者giả 。 餘dư 所sở 依y 生sanh 三tam 種chủng 識thức 。 或hoặc 善thiện 不bất 善thiện 無vô 記ký 。 此thử 二nhị 所sở 依y 。 唯duy 生sanh 染nhiễm 污ô 。 愛ái 相tương 應ứng 相tương 親thân 近cận 識thức 。 尊tôn 者giả 僧Tăng 伽già 婆bà 修tu 說thuyết 曰viết 。 命mạng 等đẳng 六lục 根căn 。 是thị 實thật 義nghĩa 根căn 。 命mạng 等đẳng 六lục 根căn 者giả 。 謂vị 眼nhãn 耳nhĩ 鼻tị 舌thiệt 身thân 命mạng 根căn 。
所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 此thử 六lục 是thị 眾chúng 生sanh 根căn 本bổn 。 問vấn 曰viết 。 若nhược 然nhiên 者giả 。 餘dư 根căn 以dĩ 何hà 事sự 故cố 。 得đắc 名danh 為vi 根căn 。
答đáp 曰viết 。
此thử 六lục 是thị 眾chúng 生sanh 根căn 本bổn 。 根căn 本bổn 以dĩ 何hà 為vi 種chủng 子tử 。 識thức 為vi 種chủng 子tử 。 誰thùy 令linh 其kỳ 煩phiền 惱não 。 謂vị 五ngũ 受thọ 根căn 。 誰thùy 令linh 其kỳ 出xuất 要yếu 。 謂vị 信tín 等đẳng 五ngũ 根căn 。 何hà 處xứ 得đắc 出xuất 要yếu 。 謂vị 見kiến 道đạo 修tu 道Đạo 無Vô 學Học 道đạo 。 男nam 根căn 女nữ 根căn 。 以dĩ 何hà 事sự 故cố 。 得đắc 名danh 為vi 根căn 。
答đáp 曰viết 。
欲dục 界giới 眾chúng 生sanh 。 以dĩ 欲dục 為vi 苗miêu 稼giá 種chủng 子tử 。 從tùng 何hà 處xứ 而nhi 有hữu 。 皆giai 從tùng 男nam 根căn 女nữ 根căn 。 尊tôn 者giả 瞿cù 沙sa 說thuyết 曰viết 。 命mạng 等đẳng 八bát 根căn 。 是thị 實thật 義nghĩa 根căn 。 命mạng 等đẳng 八bát 根căn 者giả 。 謂vị 眼nhãn 耳nhĩ 鼻tị 舌thiệt 身thân 。 男nam 根căn 女nữ 根căn 命mạng 根căn 。
所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 此thử 是thị 眾chúng 生sanh 根căn 本bổn 。 問vấn 曰viết 。 若nhược 然nhiên 者giả 餘dư 根căn 。 以dĩ 何hà 事sự 故cố 。 得đắc 名danh 為vi 根căn 。
答đáp 曰viết 。
此thử 八bát 是thị 眾chúng 生sanh 根căn 本bổn 。 根căn 本bổn 以dĩ 何hà 為vi 種chủng 子tử 。 誰thùy 令linh 其kỳ 煩phiền 惱não 。 謂vị 五ngũ 受thọ 根căn 。 誰thùy 令linh 其kỳ 出xuất 要yếu 。 謂vị 信tín 等đẳng 五ngũ 根căn 。 何hà 處xứ 得đắc 出xuất 要yếu 。 謂vị 見kiến 道đạo 修tu 道Đạo 無Vô 學Học 道đạo 。 問vấn 曰viết 。 如như 身thân 根căn 微vi 塵trần 。 從tùng 足túc 至chí 頂đảnh 盡tận 遍biến 。 何hà 故cố 此thử 處xứ 所sở 身thân 根căn 。 名danh 男nam 根căn 女nữ 根căn 。 非phi 餘dư 處xứ 所sở 耶da 。 尊tôn 者giả 和hòa 須tu 蜜mật 說thuyết 曰viết 。 以dĩ 此thử 處xứ 所sở 故cố 。 分phân 別biệt 是thị 男nam 是thị 女nữ 。 問vấn 曰viết 。 若nhược 然nhiên 者giả 二nhị 形hình 人nhân 亦diệc 名danh 男nam 亦diệc 名danh 女nữ 耶da 。
答đáp 曰viết 。
此thử 不bất 名danh 男nam 亦diệc 不bất 名danh 女nữ 。
復phục 次thứ 此thử 處xứ 所sở 。 能năng 生sanh 增tăng 長trưởng 人nhân 寂tịch 靜tĩnh 人nhân 。 增tăng 長trưởng 人nhân 者giả 。 如như 富phú 蘭lan 那na 等đẳng 六lục 師sư 。 寂tịch 靜tĩnh 人nhân 者giả 。 謂vị 佛Phật 辟Bích 支Chi 佛Phật 聲Thanh 聞Văn 。 尊tôn 者giả 佛Phật 陀Đà 提đề 婆bà 說thuyết 曰viết 。 此thử 處xứ 所sở 能năng 生sanh 諸chư 仙tiên 。 能năng 生sanh 牟Mâu 尼Ni 。 能năng 生sanh 善thiện 調điều 伏phục 者giả 。 能năng 生sanh 善thiện 共cộng 住trú 者giả 。
已dĩ 總tổng 說thuyết 諸chư 根căn 所sở 以dĩ 今kim 當đương 一nhất 一nhất 別biệt 說thuyết 。 云vân 何hà 眼nhãn 根căn 。
答đáp 曰viết 。
若nhược 眼nhãn 已dĩ 見kiến 色sắc 。 今kim 見kiến 色sắc 。 當đương 見kiến 色sắc 。 及cập 餘dư 彼bỉ 分phần/phân 眼nhãn 。 已dĩ 見kiến 色sắc 是thị 過quá 去khứ 眼nhãn 。 今kim 見kiến 色sắc 是thị 現hiện 在tại 眼nhãn 。 當đương 見kiến 色sắc 是thị 未vị 來lai 眼nhãn 。 及cập 餘dư 彼bỉ 分phần/phân 眼nhãn 者giả 。 廣quảng 說thuyết 如như 界giới 處xứ 。 乃nãi 至chí 意ý 根căn 。 說thuyết 亦diệc 如như 是thị 。 云vân 何hà 女nữ 根căn 。
答đáp 曰viết 。
身thân 根căn 少thiểu 分phần 。 云vân 何hà 男nam 根căn 。
答đáp 曰viết 。
身thân 根căn 少thiểu 分phần 。 云vân 何hà 命mạng 根căn 。
答đáp 曰viết 。
三tam 界giới 中trung 壽thọ 。 云vân 何hà 樂nhạo/nhạc/lạc 根căn 。
答đáp 曰viết 。
因nhân 觸xúc 生sanh 樂nhạo/nhạc/lạc 受thọ 。 若nhược 在tại 身thân 。 若nhược 在tại 心tâm 。 覺giác 樂nhạo/nhạc/lạc 能năng 忍nhẫn 。 是thị 名danh 樂nhạo/nhạc/lạc 根căn 。 云vân 何hà 苦khổ 根căn 。
答đáp 曰viết 。
因nhân 觸xúc 生sanh 苦khổ 受thọ 。 在tại 身thân 覺giác 苦khổ 不bất 可khả 忍nhẫn 。 是thị 名danh 苦khổ 根căn 。 云vân 何hà 喜hỷ 根căn 。
答đáp 曰viết 。
因nhân 觸xúc 生sanh 喜hỷ 受thọ 。 在tại 心tâm 覺giác 喜hỷ 能năng 忍nhẫn 。 是thị 名danh 喜hỷ 根căn 。 云vân 何hà 憂ưu 根căn 。
答đáp 曰viết 。
因nhân 觸xúc 生sanh 憂ưu 受thọ 。 在tại 心tâm 覺giác 憂ưu 不bất 可khả 忍nhẫn 。 是thị 名danh 憂ưu 根căn 。 云vân 何hà 捨xả 根căn 。
答đáp 曰viết 。
因nhân 觸xúc 生sanh 不bất 苦khổ 不bất 樂lạc 受thọ 。 若nhược 在tại 身thân 。 若nhược 在tại 心tâm 。 覺giác 不bất 苦khổ 不bất 樂lạc 。 非phi 可khả 忍nhẫn 。 非phi 不bất 可khả 忍nhẫn 。 是thị 名danh 捨xả 根căn 。 云vân 何hà 信tín 根căn 。
答đáp 曰viết 。
於ư 遠viễn 離ly 寂tịch 靜tĩnh 善thiện 法Pháp 生sanh 信tín 。 若nhược 信tín 是thị 法pháp 善thiện 。 信tín 有hữu 是thị 分phân 別biệt 。 受thọ 其kỳ 事sự 。 取thủ 其kỳ 相tương/tướng 。 如như 是thị 淨tịnh 心tâm 。 是thị 名danh 信tín 根căn 。 精tinh 進tấn 根căn 念niệm 根căn 定định 根căn 慧tuệ 根căn 。 廣quảng 說thuyết 如như 經Kinh 本bổn 。 云vân 何hà 未vị 知tri 欲dục 知tri 根căn 。
答đáp 曰viết 。
不bất 見kiến 人nhân 。 不bất 得đắc 決quyết 定định 人nhân 。 所sở 有hữu 覺giác 慧tuệ 慧tuệ 根căn 。 及cập 諸chư 餘dư 根căn 堅kiên 信tín 堅kiên 法pháp 人nhân 。 未vị 見kiến 四Tứ 諦Đế 。 當đương 見kiến 四Tứ 諦Đế 。 是thị 名danh 未vị 知tri 欲dục 知tri 根căn 。 不bất 見kiến 人nhân 者giả 。 謂vị 不bất 見kiến 諸chư 諦đế 人nhân 。 不bất 得đắc 決quyết 定định 人nhân 者giả 。 不bất 於ư 諸chư 諦đế 得đắc 決quyết 定định 。 所sở 有hữu 學học 慧tuệ 慧tuệ 根căn 者giả 。 則tắc 說thuyết 慧tuệ 根căn 。 諸chư 餘dư 根căn 堅kiên 信tín 堅kiên 法pháp 。 所sở 用dụng 八bát 根căn 。 未vị 見kiến 四Tứ 諦Đế 。 當đương 見kiến 四Tứ 諦Đế 。 則tắc 說thuyết 八bát 根căn 。 如như 是thị 等đẳng 九cửu 根căn 合hợp 聚tụ 。 名danh 未vị 知tri 欲dục 知tri 根căn 。 問vấn 曰viết 。 彼bỉ 根căn 聚tụ 中trung 。 何hà 故cố 再tái 說thuyết 慧tuệ 根căn 。 一nhất 說thuyết 餘dư 根căn 耶da 。
答đáp 曰viết 。
以dĩ 名danh 勝thắng 義nghĩa 勝thắng 故cố 。 彼bỉ 根căn 聚tụ 中trung 慧tuệ 名danh 勝thắng 義nghĩa 亦diệc 勝thắng 。
復phục 次thứ 慧tuệ 說thuyết 名danh 前tiền 道đạo 。 如như 說thuyết 比Bỉ 丘Khâu 當đương 知tri 。 種chủng 種chủng 善thiện 法Pháp 生sanh 時thời 。 慧tuệ 為vi 前tiền 導đạo 。 慧tuệ 為vi 前tiền 相tương/tướng 。 次thứ 有hữu 慚tàm 愧quý 。
復phục 次thứ 慧tuệ 於ư 三tam 事sự 得đắc 決quyết 定định 。 一nhất 於ư 見kiến 得đắc 決quyết 定định 。 二nhị 於ư 緣duyên 得đắc 決quyết 定định 。 三tam 於ư 事sự 得đắc 決quyết 定định 。 彼bỉ 相tương 應ứng 法pháp 。 於ư 二nhị 事sự 得đắc 決quyết 定định 。 於ư 緣duyên 得đắc 決quyết 定định 。 於ư 事sự 得đắc 決quyết 定định 。 非phi 於ư 見kiến 得đắc 決quyết 定định 。
所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 非phi 見kiến 性tánh 故cố 。 非phi 相tướng 應ưng 共cộng 有hữu 法pháp 。 得đắc 一nhất 決quyết 定định 。 謂vị 於ư 事sự 得đắc 決quyết 定định 。 非phi 見kiến 決quyết 定định 。 非phi 見kiến 相tướng 故cố 。 非phi 緣duyên 決quyết 定định 。 非phi 緣duyên 法pháp 故cố 。
復phục 次thứ 若nhược 以dĩ 慧tuệ 見kiến 煩phiền 惱não 時thời 。 煩phiền 惱não 則tắc 不bất 得đắc 久cửu 住trụ 。 如như 穴huyệt 居cư 眾chúng 生sanh 人nhân 若nhược 見kiến 時thời 便tiện 還hoàn 入nhập 穴huyệt 。 彼bỉ 亦diệc 如như 是thị 。
復phục 次thứ 若nhược 身thân 中trung 有hữu 慧tuệ 照chiếu 。 則tắc 煩phiền 惱não 賊tặc 不bất 能năng 偷thâu 劫kiếp 。 猶do 如như 屋ốc 中trung 有hữu 燈đăng 照chiếu 者giả 。 賊tặc 則tắc 不bất 能năng 偷thâu 劫kiếp 。 彼bỉ 亦diệc 如như 是thị 。
復phục 次thứ 以dĩ 慧tuệ 能năng 照chiếu 一nhất 切thiết 法pháp 外ngoại 物vật 。 如như 日nhật 月nguyệt 藥dược 草thảo 摩ma 尼ni 珠châu 。 諸chư 天thiên 宮cung 能năng 照chiếu 一nhất 界giới 一nhất 入nhập 一nhất 陰ấm 一nhất 世thế 少thiểu 分phần 。 一nhất 界giới 少thiểu 分phần 者giả 謂vị 色sắc 界giới 。 一nhất 入nhập 少thiểu 分phần 者giả 謂vị 色sắc 入nhập 。 一nhất 陰ấm 少thiểu 分phần 者giả 謂vị 色sắc 陰ấm 。 一nhất 世thế 少thiểu 分phần 者giả 。 謂vị 現hiện 在tại 世thế 。 慧tuệ 能năng 照chiếu 十thập 八bát 界giới 。 十thập 二nhị 入nhập 五ngũ 陰ấm 。 三tam 世thế 及cập 無vô 為vi 法pháp 。
復phục 次thứ 無vô 慧tuệ 者giả 縛phược 。 有hữu 慧tuệ 者giả 解giải 。
復phục 次thứ 佛Phật 出xuất 世thế 時thời 。 入nhập 佛Phật 法Pháp 者giả 。 以dĩ 慧tuệ 而nhi 自tự 娛ngu 樂lạc 。 佛Phật 法Pháp 以dĩ 知tri 解giải 為vi 勝thắng 。 譬thí 如như 有hữu 目mục 之chi 人nhân 。 能năng 至chí 寶bảo 處xứ 。 如như 是thị 有hữu 慧tuệ 眼nhãn 者giả 。 能năng 至chí 佛Phật 法Pháp 寶bảo 處xứ 。 譬thí 如như 盲manh 人nhân 。 雖tuy 往vãng 寶bảo 處xứ 。 而nhi 無vô 所sở 見kiến 。 惡ác 慧tuệ 之chi 人nhân 入nhập 佛Phật 法Pháp 寶bảo 處xứ 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。
復phục 次thứ 慧tuệ 名danh 為vi 將tương 。 亦diệc 名danh 為vi 眼nhãn 。 亦diệc 名danh 為vi 頭đầu 。 亦diệc 名danh 為vi 覺giác 。 亦diệc 名danh 覺giác 支chi 。 亦diệc 名danh 為vi 道đạo 。 亦diệc 名danh 道đạo 支chi 。
復phục 次thứ 慧tuệ 名danh 為vi 眼nhãn 。 餘dư 助trợ 道Đạo 法Pháp 。 名danh 為vi 盲manh 。 如như 眾chúng 多đa 盲manh 人nhân 。 一nhất 有hữu 目mục 者giả 而nhi 獎tưởng 導đạo 之chi 。 令linh 行hành 正chánh 路lộ 。 彼bỉ 亦diệc 如như 是thị 。
復phục 次thứ 慧tuệ 斷đoạn 煩phiền 惱não 刀đao 。 如như 說thuyết 姊tỷ 妹muội 當đương 知tri 。 聖thánh 弟đệ 子tử 以dĩ 智trí 慧tuệ 刀đao 。 斷đoạn 一nhất 切thiết 結kết 。 縛phược 使sử 垢cấu 纏triền 。
復phục 次thứ 慧tuệ 說thuyết 名danh 為vi 堂đường 如như 。 尊tôn 者giả 阿a 尼ni 盧lô 豆đậu 所sở 說thuyết 。 我ngã 依y 戒giới 立lập 戒giới 昇thăng 無vô 上thượng 智trí 慧tuệ 堂đường 。
復phục 次thứ 慧tuệ 能năng 立lập 別biệt 相tướng 總tổng 相tương/tướng 法pháp 。 能năng 解giải 別biệt 相tướng 法pháp 。 能năng 解giải 總tổng 相tương/tướng 法pháp 。 能năng 破phá 自tự 體thể 愚ngu 。 能năng 破phá 緣duyên 中trung 愚ngu 。 於ư 諸chư 法pháp 中trung 。 得đắc 不bất 顛điên 倒đảo 。
復phục 次thứ 慧tuệ 是thị 諸chư 佛Phật 所sở 愛ái 敬kính 。 諸chư 佛Phật 不bất 愛ái 敬kính 人nhân 色sắc 族tộc 財tài 富phú 。 愛ái 敬kính 有hữu 慧tuệ 者giả 。
復phục 次thứ 諸chư 佛Phật 以dĩ 慧tuệ 故cố 。 而nhi 有hữu 差sai 別biệt 。 非phi 以dĩ 色sắc 族tộc 財tài 富phú 等đẳng 。 以dĩ 如như 是thị 事sự 故cố 。 慧tuệ 則tắc 再tái 說thuyết 。 餘dư 根căn 一nhất 說thuyết 。 云vân 何hà 知tri 根căn 。 見kiến 人nhân 。 決quyết 定định 人nhân 。 所sở 有hữu 學học 慧tuệ 慧tuệ 根căn 。 及cập 諸chư 餘dư 根căn 。 信tín 解giải 脫thoát 見kiến 。 到đáo 身thân 證chứng 。 已dĩ 見kiến 四Tứ 諦Đế 。 重trọng/trùng 見kiến 四Tứ 諦Đế 是thị 名danh 知tri 根căn 。 見kiến 人nhân 者giả 見kiến 諸chư 諦đế 。 決quyết 定định 人nhân 者giả 。 於ư 諸chư 諦đế 決quyết 定định 。 所sở 有hữu 學học 慧tuệ 慧tuệ 根căn 。 則tắc 說thuyết 慧tuệ 根căn 。 餘dư 諸chư 根căn 信tín 解giải 脫thoát 見kiến 到đáo 身thân 證chứng 所sở 用dụng 八bát 根căn 。 見kiến 四Tứ 諦Đế 重trọng/trùng 見kiến 四Tứ 諦Đế 。 則tắc 說thuyết 八bát 根căn 。 如như 是thị 等đẳng 九cửu 根căn 合hợp 聚tụ 名danh 知tri 根căn 。 問vấn 曰viết 。 如như 無Vô 學Học 人nhân 重trọng/trùng 見kiến 四Tứ 諦Đế 。 如như 退thoái 法pháp 至chí 憶ức 法pháp 。 憶ức 法pháp 至chí 護hộ 法Pháp 。 護hộ 法Pháp 至chí 等đẳng 住trụ 。 等đẳng 住trụ 至chí 能năng 進tiến 。 能năng 進tiến 至chí 不bất 動động 。 何hà 故cố 唯duy 說thuyết 學học 人nhân 。 不bất 說thuyết 無Vô 學Học 人nhân 耶da 。
答đáp 曰viết 。
應ưng 說thuyết 無Vô 學Học 而nhi 不bất 說thuyết 者giả 。 當đương 知tri 此thử 說thuyết 有hữu 餘dư 。
復phục 次thứ 若nhược 說thuyết 始thỉ 。 當đương 知tri 亦diệc 說thuyết 終chung 。 若nhược 始thỉ 說thuyết 學học 。 當đương 知tri 終chung 說thuyết 無Vô 學Học 如như 始thỉ 終chung 。 初sơ 入nhập 已dĩ 度độ 方phương 便tiện 畢tất 竟cánh 。 說thuyết 亦diệc 如như 是thị 。
復phục 次thứ 斷đoạn 未vị 曾tằng 斷đoạn 結kết 。 得đắc 未vị 曾tằng 得đắc 果quả 者giả 。 說thuyết 名danh 重trọng/trùng 見kiến 。 無Vô 學Học 不bất 斷đoạn 未vị 曾tằng 斷đoạn 結kết 。 不bất 得đắc 未vị 曾tằng 得đắc 果quả 故cố 。 不bất 名danh 重trọng/trùng 見kiến 。
復phục 次thứ 若nhược 斷đoạn 未vị 曾tằng 斷đoạn 煩phiền 惱não 得đắc 。 證chứng 未vị 曾tằng 證chứng 解giải 脫thoát 得đắc 。 是thị 名danh 重trọng/trùng 見kiến 。 無Vô 學Học 雖tuy 證chứng 未vị 曾tằng 證chứng 解giải 脫thoát 得đắc 。 而nhi 不bất 斷đoạn 未vị 曾tằng 。 斷đoạn 煩phiền 惱não 故cố 。 是thị 故cố 不bất 說thuyết 。 如như 斷đoạn 煩phiền 惱não 得đắc 證chứng 解giải 脫thoát 得đắc 。 除trừ 過quá 患hoạn 修tu 功công 德đức 捨xả 穢uế 惡ác 取thủ 勝thắng 妙diệu 。 去khứ 無vô 義nghĩa 取thủ 有hữu 義nghĩa 。 盡tận 渴khát 愛ái 受thọ 無vô 煩phiền 惱não 樂nhạo/nhạc/lạc 。 當đương 知tri 亦diệc 如như 是thị 。
復phục 次thứ 斷đoạn 未vị 曾tằng 斷đoạn 無vô 知tri 。 得đắc 未vị 曾tằng 得đắc 智trí 。 是thị 名danh 重trọng/trùng 見kiến 。 無Vô 學Học 雖tuy 得đắc 未vị 曾tằng 得đắc 智trí 。 不bất 斷đoạn 未vị 曾tằng 斷đoạn 無vô 知tri 。 謂vị 染nhiễm 污ô 無vô 知tri 。 以dĩ 如như 是thị 等đẳng 事sự 故cố 。 唯duy 說thuyết 學học 重trọng/trùng 見kiến 諦Đế 。 不bất 說thuyết 無Vô 學Học 。 云vân 何hà 知tri 已dĩ 根căn 。
答đáp 曰viết 。
若nhược 漏lậu 盡tận 阿A 羅La 漢Hán 。 無Vô 學Học 所sở 有hữu 慧tuệ 慧tuệ 根căn 。 解giải 脫thoát 俱câu 解giải 脫thoát 所sở 用dụng 諸chư 根căn 。 能năng 生sanh 現hiện 法Pháp 樂lạc 。 是thị 名danh 知tri 已dĩ 根căn 。 漏lậu 盡tận 阿A 羅La 漢Hán 。 所sở 有hữu 慧tuệ 慧tuệ 根căn 。 則tắc 說thuyết 慧tuệ 解giải 脫thoát 。 俱câu 解giải 脫thoát 阿A 羅La 漢Hán 。 所sở 用dụng 諸chư 根căn 。 能năng 生sanh 現hiện 法Pháp 樂lạc 者giả 。 則tắc 說thuyết 八bát 根căn 。 如như 是thị 等đẳng 九cửu 根căn 合hợp 聚tụ 。 名danh 知tri 已dĩ 根căn 。 問vấn 曰viết 。 學học 人nhân 亦diệc 有hữu 現hiện 法Pháp 樂lạc 。 何hà 以dĩ 但đãn 說thuyết 無Vô 學Học 。
答đáp 曰viết 。
應ưng 說thuyết 如như 說thuyết 無Vô 學Học 現hiện 法Pháp 樂lạc 。 亦diệc 應ưng 說thuyết 學học 現hiện 法Pháp 樂lạc 。
復phục 次thứ 若nhược 說thuyết 終chung 當đương 知tri 亦diệc 說thuyết 始thỉ 。 說thuyết 畢tất 竟cánh 當đương 知tri 亦diệc 說thuyết 方phương 便tiện 。 說thuyết 已dĩ 度độ 當đương 知tri 亦diệc 說thuyết 初sơ 入nhập 。
復phục 次thứ 以dĩ 名danh 勝thắng 義nghĩa 亦diệc 勝thắng 故cố 。 若nhược 以dĩ 法Pháp 而nhi 言ngôn 。 無Vô 學Học 法pháp 勝thắng 於ư 學học 法pháp 。 以dĩ 人nhân 而nhi 言ngôn 。 無Vô 學Học 人nhân 勝thắng 於ư 學học 人nhân 復phục 。 次thứ 無Vô 學Học 人nhân 所sở 有hữu 猗ỷ 樂nhạo/nhạc/lạc 。 不bất 為vị 煩phiền 惱não 所sở 覆phú 。 學học 人nhân 雖tuy 有hữu 猗ỷ 樂nhạo/nhạc/lạc 。 為vi 煩phiền 惱não 所sở 覆phú 。
復phục 次thứ 若nhược 受thọ 猗ỷ 樂nhạo/nhạc/lạc 時thời 。 寬khoan 博bác 廣quảng 大đại 。 是thị 說thuyết 現hiện 法Pháp 樂lạc 。 學học 人nhân 有hữu 所sở 作tác 故cố 。 受thọ 猗ỷ 樂nhạo/nhạc/lạc 時thời 。 不bất 寬khoan 博bác 廣quảng 大đại 。 不bất 名danh 現hiện 法Pháp 樂lạc 。 無Vô 學Học 人nhân 無vô 有hữu 所sở 作tác 。 受thọ 猗ỷ 樂nhạo/nhạc/lạc 寬khoan 博bác 廣quảng 大đại 故cố 。 名danh 現hiện 法Pháp 樂lạc 。 譬thí 如như 國quốc 王vương 。 於ư 諸chư 怨oán 敵địch 。 未vị 盡tận 降hàng 伏phục 。 所sở 受thọ 快khoái 樂lạc 。 不bất 寬khoan 博bác 廣quảng 大đại 。 彼bỉ 亦diệc 如như 是thị 。
復phục 次thứ 若nhược 無vô 煩phiền 惱não 。 意ý 語ngữ 亦diệc 滿mãn 。 諸chư 牟Mâu 尼Ni 是thị 說thuyết 現hiện 法Pháp 樂lạc 。
復phục 次thứ 若nhược 受thọ 現hiện 法Pháp 樂lạc 。 不bất 受thọ 後hậu 樂nhạo/nhạc/lạc 。 是thị 名danh 現hiện 法Pháp 樂lạc 。 學học 人nhân 受thọ 現hiện 法Pháp 樂lạc 。 亦diệc 受thọ 後hậu 樂nhạo/nhạc/lạc 故cố 。 不bất 名danh 現hiện 法Pháp 樂lạc 。 以dĩ 如như 是thị 等đẳng 事sự 故cố 。 無Vô 學Học 猗ỷ 樂nhạo/nhạc/lạc 名danh 現hiện 法Pháp 樂lạc 。 學học 人nhân 猗ỷ 樂nhạo/nhạc/lạc 不bất 名danh 現hiện 法Pháp 樂lạc 。
問vấn 曰viết 。 為vi 有hữu 三Tam 明Minh 阿A 羅La 漢Hán 不phủ 。 若nhược 有hữu 者giả 此thử 中trung 何hà 以dĩ 不bất 說thuyết 。 若nhược 無vô 者giả 此thử 經Kinh 云vân 何hà 通thông 。 如như 說thuyết 尊Tôn 者giả 舍Xá 利Lợi 弗Phất 白bạch 佛Phật 言ngôn 。
世Thế 尊Tôn 。 此thử 五ngũ 百bách 比Bỉ 丘Khâu 。 幾kỷ 是thị 三Tam 明Minh 。 幾kỷ 是thị 俱câu 解giải 脫thoát 。 幾kỷ 是thị 慧tuệ 解giải 脫thoát 。 問vấn 曰viết 。 尊Tôn 者giả 舍Xá 利Lợi 弗Phất 。 為vi 知tri 是thị 事sự 不phủ 。 若nhược 知tri 者giả 何hà 故cố 問vấn 。 若nhược 不bất 知tri 者giả 。 云vân 何hà 名danh 得đắc 聲Thanh 聞Văn 波Ba 羅La 蜜Mật 。
答đáp 曰viết 。
應ưng 作tác 是thị 說thuyết 。 尊Tôn 者giả 舍Xá 利Lợi 弗Phất 知tri 。 問vấn 曰viết 。 若nhược 知tri 者giả 何hà 故cố 問vấn 。
答đáp 曰viết 。
自tự 有hữu 知tri 而nhi 故cố 問vấn 。 如như 比tỉ 尼ni 說thuyết 。 佛Phật 世Thế 尊Tôn 知tri 而nhi 故cố 問vấn 。
復phục 次thứ 尊Tôn 者giả 舍Xá 利Lợi 弗Phất 。 為vì 利lợi 益ích 他tha 故cố 問vấn 。 尊Tôn 者giả 舍Xá 利Lợi 弗Phất 雖tuy 自tự 知tri 。 彼bỉ 會hội 中trung 有hữu 不bất 知tri 者giả 。 無vô 無vô 畏úy 故cố 。 不bất 能năng 問vấn 佛Phật 。 尊Tôn 者giả 舍Xá 利Lợi 弗Phất 。 無vô 如như 是thị 過quá 。 欲dục 利lợi 益ích 他tha 故cố 而nhi 問vấn 。
復phục 次thứ 欲dục 說thuyết 總tổng 相tương/tướng 令linh 別biệt 異dị 故cố 而nhi 問vấn 。 佛Phật 為vi 五ngũ 百bách 比Bỉ 丘Khâu 說thuyết 法Pháp 。 聞văn 佛Phật 所sở 說thuyết 。 得đắc 阿A 羅La 漢Hán 果Quả 。 斷đoạn 未vị 來lai 有hữu 。 盡tận 可khả 佛Phật 意ý 。 眾chúng 生sanh 若nhược 能năng 。 得đắc 阿A 羅La 漢Hán 。 斷đoạn 未vị 來lai 有hữu 。 是thị 名danh 第đệ 一nhất 。 可khả 世Thế 尊Tôn 意ý 。 尊Tôn 者giả 舍Xá 利Lợi 弗Phất 。 作tác 如như 是thị 念niệm 。 此thử 諸chư 尊tôn 者giả 雖tuy 皆giai 得đắc 阿A 羅La 漢Hán 。 斷đoạn 未vị 來lai 有hữu 。 不bất 知tri 誰thùy 勤cần 方phương 便tiện 。 欲dục 說thuyết 如như 是thị 總tổng 相tương/tướng 令linh 別biệt 異dị 故cố 而nhi 問vấn 。
復phục 次thứ 佛Phật 世Thế 尊Tôn 令linh 五ngũ 百bách 比Bỉ 丘Khâu 。 等đẳng 住trụ 於ư 果quả 。 舍Xá 利Lợi 弗Phất 欲dục 令linh 其kỳ 道đạo 差sai 別biệt 故cố 而nhi 問vấn 。
復phục 次thứ 佛Phật 世Thế 尊Tôn 令linh 五ngũ 百bách 比Bỉ 丘Khâu 。 等đẳng 住trụ 無vô 為vi 解giải 脫thoát 。 舍Xá 利Lợi 弗Phất 欲dục 令linh 有hữu 為vi 解giải 脫thoát 差sai 別biệt 故cố 而nhi 問vấn 。
復phục 次thứ 欲dục 顯hiển 功công 德đức 寶bảo 藏tạng 。 令linh 世thế 知tri 故cố 而nhi 問vấn 。 譬thí 如như 寶bảo 藏tàng 覆phú 在tại 土thổ/độ 中trung 多đa 人nhân 不bất 見kiến 。 如như 是thị 以dĩ 少thiểu 欲dục 知tri 足túc 土thổ/độ 。 覆phú 功công 德đức 寶bảo 藏tạng 。 世thế 無vô 知tri 者giả 。
復phục 次thứ 欲dục 令linh 施thí 主chủ 生sanh 信tín 心tâm 故cố 而nhi 問vấn 。 有hữu 諸chư 檀đàn 越việt 。 於ư 夏hạ 四tứ 月nguyệt 中trung 。 以dĩ 衣y 食thực 等đẳng 。 所sở 須tu 之chi 物vật 。 供cung 給cấp 眾chúng 僧Tăng 。 欲dục 令linh 施thí 主chủ 知tri 之chi 。 汝nhữ 等đẳng 所sở 施thí 。 值trị 如như 是thị 等đẳng 清thanh 淨tịnh 福phước 田điền 故cố 而nhi 問vấn 。
復phục 次thứ 彼bỉ 尊tôn 者giả 淨tịnh 行hạnh 弟đệ 子tử 法pháp 故cố 。 弟đệ 子tử 法pháp 應ưng 問vấn 。 師sư 應ưng 答đáp 。
復phục 次thứ 為vi 現hiện 破phá 憍kiêu 慢mạn 求cầu 法Pháp 情tình 深thâm 故cố 而nhi 問vấn 。
復phục 次thứ 為vi 壞hoại 少thiểu 有hữu 所sở 知tri 。 生sanh 於ư 憍kiêu 慢mạn 不bất 喜hỷ 問vấn 人nhân 故cố 而nhi 問vấn 。 尊Tôn 者giả 舍Xá 利Lợi 弗Phất 。 作tác 如như 是thị 念niệm 。 我ngã 所sở 有hữu 智trí 慧tuệ 有hữu 十thập 六lục 。 世thế 人nhân 所sở 知tri 有hữu 一nhất 分phần/phân 。 我ngã 猶do 問vấn 他tha 。 何hà 況huống 汝nhữ 等đẳng 少thiểu 知tri 見kiến 而nhi 不bất 問vấn 耶da 。
復phục 次thứ 欲dục 現hiện 己kỷ 身thân 法pháp 無vô 慳san 垢cấu 故cố 。 若nhược 人nhân 慳san 於ư 法pháp 者giả 。 見kiến 他tha 人nhân 問vấn 。 猶do 尚thượng 不bất 喜hỷ 。 何hà 況huống 自tự 問vấn 。
復phục 次thứ 為vi 止chỉ 誹phỉ 謗báng 故cố 而nhi 問vấn 。 諸chư 外ngoại 道đạo 等đẳng 。 作tác 如như 是thị 謗báng 。 沙Sa 門Môn 瞿Cù 曇Đàm 。 夜dạ 從tùng 優ưu 波ba 提đề 舍xá 拘câu 律luật 陀đà 邊biên 受thọ 法pháp 。 晝trú 為vì 弟đệ 子tử 說thuyết 。 若nhược 尊Tôn 者giả 舍Xá 利Lợi 弗Phất 。 合hợp 十thập 爪trảo 掌chưởng 。 於ư 大đại 眾chúng 中trung 。 而nhi 問vấn 於ư 佛Phật 。 彼bỉ 誹phỉ 謗báng 便tiện 止chỉ 。
復phục 次thứ 弟đệ 子tử 說thuyết 善thiện 法Pháp 。 欲dục 以dĩ 如Như 來Lai 印ấn 印ấn 故cố 而nhi 問vấn 。 譬thí 如như 王vương 家gia 所sở 有hữu 符phù 疏sớ/sơ 。 若nhược 不bất 以dĩ 王vương 印ấn 印ấn 者giả 所sở 經kinh 關quan 津tân 而nhi 不bất 信tín 用dụng 。 若nhược 以dĩ 王vương 印ấn 印ấn 者giả 。 所sở 住trú 之chi 處xứ 。 而nhi 皆giai 信tín 用dụng 。 如như 是thị 弟đệ 子tử 。 所sở 說thuyết 善thiện 法Pháp 。 若nhược 不bất 以dĩ 如Như 來Lai 印ấn 印ấn 者giả 。 則tắc 於ư 遺di 法pháp 四tứ 眾chúng 無vô 信tín 受thọ 者giả 。 若nhược 以dĩ 如Như 來Lai 印ấn 印ấn 者giả 。 則tắc 遺di 法pháp 而nhi 四tứ 眾chúng 皆giai 信tín 受thọ 。 是thị 故cố 弟đệ 子tử 所sở 說thuyết 。 欲dục 以dĩ 如Như 來Lai 印ấn 印ấn 故cố 而nhi 問vấn 。
答đáp 曰viết 。
應ưng 作tác 是thị 說thuyết 。 有hữu 三Tam 明Minh 阿A 羅La 漢Hán 。 問vấn 曰viết 。 此thử 中trung 何hà 故cố 不bất 說thuyết 。
答đáp 曰viết 。
應ưng 說thuyết 此thử 文văn 。 應ưng 如như 是thị 說thuyết 。 若nhược 慧tuệ 解giải 脫thoát 。 俱câu 解giải 脫thoát 。 三Tam 明Minh 阿A 羅La 漢Hán 。 能năng 生sanh 現hiện 法Pháp 樂lạc 。
復phục 次thứ 已dĩ 說thuyết 在tại 先tiên 說thuyết 義nghĩa 中trung 。 三Tam 明Minh 阿A 羅La 漢Hán 。 若nhược 是thị 慧tuệ 解giải 脫thoát 。 若nhược 是thị 俱câu 解giải 脫thoát 。 若nhược 說thuyết 慧tuệ 解giải 脫thoát 。 當đương 知tri 已dĩ 說thuyết 慧tuệ 解giải 脫thoát 。 有hữu 三Tam 明Minh 者giả 。 若nhược 說thuyết 俱câu 解giải 脫thoát 。 當đương 知tri 已dĩ 說thuyết 俱câu 解giải 脫thoát 。 有hữu 三Tam 明Minh 者giả 。 昔tích 有hữu 二nhị 論luận 師sư 。 一nhất 名danh 時thời 婆bà 羅la 。 二nhị 名danh 瞿cù 沙sa 跋bạt 摩ma 。 尊tôn 者giả 時thời 婆bà 羅la 偏thiên 讚tán 歎thán 慧tuệ 。 尊tôn 者giả 瞿cù 沙sa 跋bạt 摩ma 偏thiên 讚tán 歎thán 滅diệt 定định 。 尊tôn 者giả 時thời 婆bà 羅la 。 作tác 如như 是thị 說thuyết 。 慧tuệ 勝thắng 滅diệt 定định 。
所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 慧tuệ 能năng 有hữu 所sở 緣duyên 。 滅diệt 定định 無vô 所sở 緣duyên 。 尊tôn 者giả 瞿cù 沙sa 跋bạt 摩ma 說thuyết 滅diệt 定định 勝thắng 慧tuệ 。
所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 滅diệt 定định 唯duy 聖thánh 人nhân 有hữu 。 慧tuệ 凡phàm 聖thánh 俱câu 有hữu 。 讚tán 歎thán 慧tuệ 者giả 。 作tác 如như 是thị 說thuyết 。 若nhược 有hữu 三Tam 明Minh 。 不bất 具cụ 八Bát 解Giải 脫Thoát 者giả 。 是thị 名danh 三Tam 明Minh 。 若nhược 有hữu 三Tam 明Minh 。 具cụ 八Bát 解Giải 脫Thoát 。 者giả 亦diệc 名danh 三Tam 明Minh 。 具cụ 八Bát 解Giải 脫Thoát 。 無vô 三Tam 明Minh 者giả 。 是thị 名danh 俱câu 解giải 脫thoát 。 若nhược 有hữu 一nhất 明minh 二nhị 明minh 者giả 。 是thị 名danh 慧tuệ 解giải 脫thoát 。
所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 慧tuệ 勝thắng 滅diệt 定định 故cố 。 若nhược 讚tán 歎thán 滅diệt 定định 者giả 。 作tác 如như 是thị 說thuyết 。 若nhược 具cụ 八Bát 解Giải 脫Thoát 。 無vô 三Tam 明Minh 者giả 。 是thị 名danh 俱câu 解giải 脫thoát 。 若nhược 具cụ 八Bát 解Giải 脫Thoát 。 有hữu 三Tam 明Minh 者giả 。 亦diệc 名danh 俱câu 解giải 脫thoát 。 若nhược 有hữu 三Tam 明Minh 。 不bất 具cụ 八Bát 解Giải 脫Thoát 者giả 。 是thị 名danh 三Tam 明Minh 。 若nhược 有hữu 一nhất 明minh 二nhị 明minh 。 名danh 慧tuệ 解giải 脫thoát 。
所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 滅diệt 定định 勝thắng 慧tuệ 故cố 。 此thử 二nhị 所sở 說thuyết 。 俱câu 唐đường 捐quyên 其kỳ 功công 。 此thử 二nhị 所sở 說thuyết 。 於ư 文văn 無vô 益ích 。 於ư 義nghĩa 無vô 益ích 。 三Tam 明Minh 。 或hoặc 得đắc 滅diệt 定định 。 或hoặc 不bất 得đắc 滅diệt 定định 。 若nhược 得đắc 者giả 。 名danh 俱câu 解giải 脫thoát 三Tam 明Minh 。 若nhược 不bất 得đắc 者giả 。 名danh 慧tuệ 解giải 脫thoát 三Tam 明Minh 。 今kim 當đương 重trùng 說thuyết 未vị 知tri 欲dục 知tri 根căn 。 知tri 根căn 知tri 已dĩ 根căn 所sở 以dĩ 。 何hà 故cố 名danh 未vị 知tri 欲dục 知tri 根căn 。
答đáp 曰viết 。
未vị 知tri 當đương 知tri 。 未vị 決quyết 定định 當đương 決quyết 定định 。 未vị 斷đoạn 當đương 斷đoạn 。 是thị 故cố 名danh 未vị 知tri 欲dục 知tri 根căn 。 問vấn 曰viết 。 若nhược 未vị 知tri 當đương 知tri 。 未vị 決quyết 定định 當đương 決quyết 定định 。 未vị 斷đoạn 當đương 斷đoạn 。 名danh 未vị 知tri 欲dục 知tri 根căn 者giả 。 苦khổ 法Pháp 忍Nhẫn 生sanh 時thời 。 觀quán 欲dục 界giới 五ngũ 陰ấm 苦khổ 得đắc 決quyết 定định 。 後hậu 生sanh 苦khổ 法pháp 智trí 。 亦diệc 觀quán 欲dục 界giới 五ngũ 陰ấm 苦khổ 得đắc 決quyết 定định 。 是thị 時thời 名danh 知tri 苦khổ 已dĩ 復phục 知tri 苦khổ 。 何hà 故cố 名danh 未vị 知tri 欲dục 知tri 根căn 。 不bất 名danh 知tri 根căn 耶da 。
答đáp 曰viết 。
苦khổ 法Pháp 忍Nhẫn 。 始thỉ 觀quán 欲dục 界giới 五ngũ 陰ấm 苦khổ 不bất 名danh 已dĩ 知tri 苦khổ 法pháp 智trí 名danh 始thỉ 知tri 。
復phục 次thứ 苦khổ 法Pháp 忍Nhẫn 。 觀quán 欲dục 界giới 五ngũ 陰ấm 決quyết 定định 是thị 苦khổ 。 不bất 名danh 為vi 智trí 。 苦khổ 法pháp 智trí 乃nãi 知tri 。 以dĩ 智trí 為vi 決quyết 定định 不bất 以dĩ 忍nhẫn 。
復phục 次thứ 若nhược 後hậu 更cánh 不bất 生sanh 未vị 知tri 欲dục 知tri 道đạo 。 不bất 為vi 未vị 知tri 欲dục 知tri 學học 所sở 覆phú 。 不bất 以dĩ 上thượng 著trước 下hạ 。 不bất 不bất 得đắc 自tự 在tại 。 名danh 知tri 根căn 。 與dữ 此thử 相tương 違vi 故cố 名danh 。 未vị 知tri 欲dục 知tri 根căn 。 何hà 故cố 名danh 知tri 根căn 。
答đáp 曰viết 。
未vị 知tri 已dĩ 知tri 。 未vị 決quyết 定định 已dĩ 決quyết 定định 。 未vị 斷đoạn 已dĩ 斷đoạn 。 問vấn 曰viết 。 若nhược 未vị 知tri 已dĩ 知tri 。 未vị 決quyết 定định 已dĩ 決quyết 定định 。 未vị 斷đoạn 已dĩ 斷đoạn 。 名danh 知tri 根căn 者giả 。 道đạo 比tỉ 忍nhẫn 現hiện 在tại 前tiền 。 除trừ 自tự 體thể 及cập 相tương 應ứng 共cộng 有hữu 法pháp 。 餘dư 比tỉ 智trí 分phần/phân 悉tất 得đắc 決quyết 定định 。 後hậu 生sanh 道đạo 比tỉ 智trí 。 於ư 彼bỉ 相tương 應ứng 共cộng 有hữu 法pháp 。 始thỉ 得đắc 決quyết 定định 。 名danh 知tri 根căn 。 何hà 不bất 名danh 未vị 知tri 欲dục 知tri 根căn 耶da 。
答đáp 曰viết 。
外ngoại 國quốc 法Pháp 師sư 說thuyết 。 第đệ 十thập 六lục 心tâm 。 最tối 初sơ 道đạo 比tỉ 智trí 剎sát 那na 。 名danh 為vi 見kiến 道Đạo 。 問vấn 曰viết 。 此thử 中trung 不bất 論luận 。 如như 是thị 說thuyết 者giả 。 乃nãi 論luận 十thập 五ngũ 心tâm 是thị 見kiến 道đạo 者giả 。 尊tôn 者giả 僧Tăng 伽già 婆bà 修tu 。 作tác 如như 是thị 說thuyết 。 道đạo 比tỉ 忍nhẫn 現hiện 在tại 前tiền 。 未vị 來lai 有hữu 無vô 量lượng 道đạo 比tỉ 忍nhẫn 修tu 。 彼bỉ 未vị 來lai 修tu 者giả 。 能năng 於ư 現hiện 在tại 道đạo 比tỉ 忍nhẫn 剎sát 那na 相tương 應ứng 。 共cộng 有hữu 法pháp 得đắc 決quyết 定định 。 不bất 應ưng 作tác 是thị 說thuyết 。
所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 未vị 來lai 道đạo 不bất 緣duyên 有hữu 所sở 作tác 。 問vấn 曰viết 。 若nhược 然nhiên 者giả 其kỳ 義nghĩa 云vân 何hà 。
答đáp 曰viết 。
從tùng 多đa 分phần 故cố 。 已dĩ 得đắc 決quyết 定định 者giả 多đa 。 未vị 得đắc 決quyết 定định 者giả 少thiểu 。 已dĩ 得đắc 決quyết 定định 。 猶do 如như 大đại 地địa 。 未vị 得đắc 決quyết 定định 如như 一nhất 揣đoàn 土thổ/độ 。 須Tu 彌Di 山Sơn 芥giới 子tử 。 大đại 海hải 一nhất 渧đế 。 虛hư 空không 蚊văn 翅sí 處xứ 空không 喻dụ 亦diệc 如như 是thị 。
復phục 次thứ 彼bỉ 後hậu 更cánh 無vô 未vị 知tri 欲dục 知tri 道đạo 。 更cánh 不bất 為vi 未vị 知tri 欲dục 知tri 覺giác 所sở 覆phú 。 不bất 以dĩ 上thượng 著trước 下hạ 。 不bất 不bất 得đắc 自tự 在tại 。 是thị 故cố 不bất 名danh 。 未vị 知tri 欲dục 知tri 根căn 。 何hà 故cố 名danh 知tri 已dĩ 根căn 。
答đáp 曰viết 。
知tri 已dĩ 更cánh 不bất 知tri 。 決quyết 定định 已dĩ 更cánh 不bất 決quyết 定định 。 斷đoạn 已dĩ 更cánh 不bất 斷đoạn 。 是thị 名danh 知tri 已dĩ 根căn 。
問vấn 曰viết 。 若nhược 知tri 已dĩ 更cánh 不bất 知tri 。 決quyết 定định 已dĩ 更cánh 不bất 決quyết 定định 。 斷đoạn 已dĩ 更cánh 不bất 斷đoạn 名danh 知tri 已dĩ 根căn 者giả 。 何hà 故cố 於ư 三tam 知tri 已dĩ 法pháp 中trung 。 一nhất 獨độc 名danh 為vi 佛Phật 耶da 。
答đáp 曰viết 。
佛Phật 初sơ 成thành 道Đạo 時thời 。 覺giác 一nhất 切thiết 法pháp 。 作tác 別biệt 相tướng 觀quán 。 非phi 總tổng 相tương/tướng 觀quán 。 聲Thanh 聞Văn 辟Bích 支Chi 佛Phật 。 初sơ 成thành 道Đạo 時thời 。 覺giác 一nhất 切thiết 法pháp 總tổng 相tương/tướng 觀quán 。 非phi 別biệt 相tướng 觀quán 。
復phục 次thứ 若nhược 智trí 自tự 知tri 遍biến 知tri 決quyết 定định 知tri 。 是thị 名danh 為vi 佛Phật 。 辟Bích 支Chi 佛Phật 智trí 。 雖tuy 自tự 知tri 非phi 遍biến 知tri 。 非phi 決quyết 定định 知tri 。 聲Thanh 聞Văn 智trí 。 不bất 名danh 自tự 知tri 。 非phi 遍biến 知tri 。 非phi 決quyết 定định 知tri 。
復phục 次thứ 若nhược 於ư 一nhất 切thiết 種chủng 。 以dĩ 緣duyên 自tự 覺giác 。 是thị 名danh 為vi 佛Phật 。 辟Bích 支Chi 佛Phật 雖tuy 以dĩ 緣duyên 自tự 覺giác 。 不bất 於ư 一nhất 切thiết 種chủng 。 聲Thanh 聞Văn 不bất 於ư 一nhất 切thiết 種chủng 。 以dĩ 緣duyên 自tự 覺giác 。
復phục 次thứ 若nhược 智trí 遍biến 所sở 知tri 。 覺giác 遍biến 所sở 覺giác 。 行hành 遍biến 所sở 緣duyên 。 根căn 遍biến 根căn 義nghĩa 所sở 。 境cảnh 界giới 遍biến 境cảnh 界giới 。 是thị 名danh 為vi 佛Phật 。 聲Thanh 聞Văn 辟Bích 支Chi 佛Phật 不bất 爾nhĩ 。
復phục 次thứ 若nhược 所sở 聞văn 不bất 如như 重trọng 擔đảm 。 是thị 名danh 為vi 佛Phật 。 聲Thanh 聞Văn 辟Bích 支Chi 佛Phật 不bất 爾nhĩ 。
復phục 次thứ 所sở 不bất 應ưng 行hành 習tập 氣khí 。 於ư 此thử 身thân 永vĩnh 斷đoạn 。 是thị 名danh 為vi 佛Phật 。 聲Thanh 聞Văn 辟Bích 支Chi 佛Phật 不bất 爾nhĩ 。
復phục 次thứ 於ư 甚thậm 深thâm 十Thập 二Nhị 因Nhân 緣Duyên 河hà 。 能năng 盡tận 其kỳ 底để 者giả 。 是thị 名danh 為vi 佛Phật 。 聲Thanh 聞Văn 辟Bích 支Chi 佛Phật 不bất 爾nhĩ 。 如như 三tam 獸thú 度độ 河hà 。 謂vị 兔thố 馬mã 象tượng 兔thố 。 騰đằng 躑trịch 乃nãi 度độ 馬mã 或hoặc 盡tận 其kỳ 底để 。 或hoặc 不bất 盡tận 底để 而nhi 度độ 。 香hương 象tượng 於ư 一nhất 切thiết 時thời 。 足túc 蹈đạo 其kỳ 底để 而nhi 度độ 。 如như 兔thố 度độ 河hà 。 聲Thanh 聞Văn 度độ 因nhân 緣duyên 河hà 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 如như 馬mã 度độ 河hà 。 辟Bích 支Chi 佛Phật 度độ 因nhân 緣duyên 河hà 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 如như 香hương 象tượng 度độ 河hà 。 佛Phật 度độ 因nhân 緣duyên 河hà 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。
復phục 次thứ 若nhược 永vĩnh 斷đoạn 二nhị 種chủng 無vô 知tri 。 謂vị 染nhiễm 污ô 不bất 染nhiễm 污ô 。 是thị 名danh 為vi 佛Phật 。 聲Thanh 聞Văn 辟Bích 支Chi 佛Phật 。 雖tuy 斷đoạn 染nhiễm 污ô 無vô 知tri 。 不bất 斷đoạn 不bất 染nhiễm 污ô 者giả 。
復phục 次thứ 若nhược 永vĩnh 斷đoạn 二nhị 種chủng 疑nghi 。 謂vị 是thị 人nhân 是thị 杌ngột 疑nghi 及cập 使sử 性tánh 疑nghi 。 是thị 名danh 為vi 佛Phật 。 聲Thanh 聞Văn 辟Bích 支Chi 佛Phật 。 雖tuy 斷đoạn 使sử 性tánh 疑nghi 。 不bất 斷đoạn 是thị 人nhân 是thị 杌ngột 疑nghi 。
復phục 次thứ 佛Phật 得đắc 盡tận 智trí 時thời 。 於ư 二nhị 種chủng 障chướng 心tâm 得đắc 解giải 脫thoát 。 謂vị 煩phiền 惱não 障chướng 解giải 脫thoát 障chướng 。 是thị 名danh 為vi 佛Phật 。
復phục 次thứ 若nhược 依y 所sở 依y 具cụ 足túc 者giả 。 是thị 名danh 為vi 佛Phật 。 或hoặc 有hữu 所sở 依y 具cụ 足túc 依y 不bất 具cụ 足túc 。 如như 轉Chuyển 輪Luân 聖Thánh 王Vương 。 或hoặc 依y 具cụ 足túc 所sở 依y 不bất 具cụ 足túc 。 如như 辟Bích 支Chi 佛Phật 。 佛Phật 世Thế 尊Tôn 依y 所sở 依y 二nhị 俱câu 具cụ 足túc 。 如như 依y 所sở 依y 器khí 中trung 物vật 器khí 。 當đương 知tri 亦diệc 爾nhĩ 。
復phục 次thứ 若nhược 三tam 事sự 具cụ 足túc 。 是thị 名danh 為vi 佛Phật 。 一nhất 色sắc 二nhị 族tộc 三tam 言ngôn 語ngữ 。
復phục 次thứ 若nhược 具cụ 足túc 三tam 事sự 。 是thị 名danh 為vi 佛Phật 。 一nhất 誓thệ 願nguyện 具cụ 足túc 。 二nhị 功công 果quả 具cụ 足túc 。 三tam 恣tứ 所sở 問vấn 具cụ 足túc 。
復phục 次thứ 若nhược 有hữu 三tam 不bất 護hộ 。 有hữu 三tam 不bất 共cộng 念niệm 處xứ 。 是thị 名danh 為vi 佛Phật 。
復phục 次thứ 若nhược 所sở 言ngôn 無vô 二nhị 。 有hữu 無vô 盡tận 辯biện 。 所sở 記ký 無vô 失thất 。 是thị 名danh 為vi 佛Phật 。
復phục 次thứ 若nhược 善thiện 知tri 因nhân 。 善thiện 知tri 時thời 。 善thiện 知tri 相tương/tướng 。 善thiện 知tri 為vì 他tha 說thuyết 法Pháp 。 是thị 名danh 為vi 佛Phật 。
復phục 次thứ 若nhược 有hữu 四tứ 種chủng 智trí 。 一nhất 無vô 畏úy 智trí 。 二nhị 無vô 著trước 智trí 。 三tam 無vô 缺khuyết 失thất 智trí 。 四tứ 不bất 退thoái 智trí 。 是thị 名danh 為vi 佛Phật 。
復phục 次thứ 若nhược 知tri 種chủng 種chủng 因nhân 。 知tri 種chủng 種chủng 果quả 。 知tri 種chủng 種chủng 性tánh 。 知tri 種chủng 種chủng 對đối 治trị 法pháp 。 是thị 名danh 為vi 佛Phật 。
復phục 次thứ 若nhược 於ư 世thế 八bát 法pháp 得đắc 解giải 脫thoát 。 其kỳ 德đức 無vô 有hữu 能năng 得đắc 邊biên 者giả 。 能năng 為vì 一nhất 切thiết 。 厄ách 難nạn 者giả 作tác 救cứu 護hộ 。 是thị 名danh 為vi 佛Phật 。
復phục 次thứ 若nhược 於ư 十thập 八bát 。 不bất 共cộng 法pháp 十Thập 力Lực 四Tứ 無Vô 所Sở 畏Úy 。 大đại 悲bi 三tam 不bất 共cộng 念niệm 處xứ 。 是thị 名danh 為vi 佛Phật 。
復phục 次thứ 若nhược 大đại 悲bi 心tâm 。 深thâm 遠viễn 微vi 細tế 。 遍biến 一nhất 切thiết 處xứ 。 於ư 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 無vô 怨oán 憎tăng 心tâm 。 深thâm 遠viễn 者giả 。 從tùng 三tam 阿a 僧tăng 祇kỳ 劫kiếp 積tích 聚tụ 故cố 。 微vi 細tế 者giả 。 濟tế 眾chúng 生sanh 三tam 苦khổ 故cố 。 遍biến 一nhất 切thiết 處xứ 者giả 。 緣duyên 三tam 界giới 眾chúng 生sanh 故cố 。 於ư 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 無vô 怨oán 憎tăng 者giả 。 於ư 怨oán 親thân 中trung 人nhân 等đẳng 不bất 異dị 故cố 。 如như 是thị 等đẳng 事sự 故cố 。 三tam 已dĩ 作tác 法pháp 中trung 。 說thuyết 一nhất 為vi 佛Phật 。
問vấn 曰viết 。 何hà 故cố 色sắc 陰ấm 中trung 。 眼nhãn 耳nhĩ 鼻tị 舌thiệt 身thân 立lập 根căn 。 色sắc 聲thanh 香hương 味vị 觸xúc 。 不bất 立lập 根căn 耶da 。
答đáp 曰viết 。
無vô 根căn 故cố 不bất 立lập 根căn 。
復phục 次thứ 若nhược 是thị 內nội 入nhập 者giả 立lập 根căn 。 外ngoại 入nhập 者giả 不bất 立lập 根căn 。
復phục 次thứ 若nhược 作tác 所sở 依y 者giả 立lập 根căn 。 若nhược 作tác 所sở 緣duyên 者giả 不bất 立lập 根căn 。
復phục 次thứ 若nhược 是thị 眾chúng 生sanh 。 數số 者giả 立lập 根căn 。 若nhược 或hoặc 是thị 或hoặc 非phi 者giả 不bất 立lập 根căn 。
復phục 次thứ 在tại 自tự 身thân 中trung 者giả 立lập 根căn 。 不bất 定định 者giả 不bất 立lập 根căn 。
復phục 次thứ 若nhược 自tự 所sở 用dụng 者giả 立lập 根căn 。 不bất 定định 者giả 不bất 立lập 根căn 。
復phục 次thứ 不bất 共cộng 者giả 立lập 根căn 。 共cộng 者giả 不bất 立lập 根căn 。
問vấn 曰viết 。 受thọ 陰ấm 中trung 。 樂nhạo/nhạc/lạc 受thọ 立lập 二nhị 根căn 。 苦khổ 受thọ 立lập 二nhị 根căn 。 何hà 故cố 不bất 苦khổ 不bất 樂lạc 受thọ 。 立lập 一nhất 根căn 耶da 。
答đáp 曰viết 。
應ưng 說thuyết 二nhị 根căn 而nhi 不bất 說thuyết 者giả 。 當đương 知tri 此thử 說thuyết 有hữu 餘dư 。
復phục 次thứ 欲dục 現hiện 種chủng 種chủng 說thuyết 種chủng 種chủng 文văn 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。
復phục 次thứ 欲dục 現hiện 二nhị 門môn 二nhị 略lược 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。
復phục 次thứ 樂nhạo/nhạc/lạc 受thọ 。 或hoặc 有hữu 黠hiệt 慧tuệ 者giả 。 有hữu 不bất 黠hiệt 慧tuệ 者giả 。 或hoặc 有hữu 輕khinh 躁táo 者giả 。 有hữu 不bất 輕khinh 躁táo 者giả 。 苦khổ 受thọ 亦diệc 爾nhĩ 。 樂nhạo/nhạc/lạc 受thọ 中trung 。 若nhược 不bất 黠hiệt 慧tuệ 不bất 輕khinh 躁táo 者giả 立lập 樂nhạo/nhạc/lạc 根căn 。 若nhược 黠hiệt 慧tuệ 輕khinh 躁táo 者giả 立lập 喜hỷ 根căn 。 苦khổ 受thọ 亦diệc 爾nhĩ 。 不bất 苦khổ 不bất 樂lạc 受thọ 。 不bất 黠hiệt 慧tuệ 不bất 輕khinh 躁táo 故cố 立lập 一nhất 根căn 。
復phục 次thứ 樂nhạo/nhạc/lạc 受thọ 。 樂nhạo/nhạc/lạc 根căn 所sở 作tác 異dị 。 喜hỷ 根căn 所sở 作tác 異dị 。 苦khổ 受thọ 亦diệc 爾nhĩ 。 不bất 苦khổ 不bất 樂lạc 受thọ 。 所sở 作tác 無vô 異dị 。
復phục 次thứ 離ly 相tương 對đối 法pháp 故cố 。 樂nhạo/nhạc/lạc 受thọ 對đối 苦khổ 受thọ 。 苦khổ 受thọ 對đối 樂nhạo/nhạc/lạc 受thọ 。 不bất 苦khổ 不bất 樂lạc 受thọ 。 無vô 相tướng 對đối 故cố 立lập 一nhất 根căn 。
問vấn 曰viết 。 何hà 故cố 想tưởng 陰ấm 不bất 立lập 根căn 耶da 。
答đáp 曰viết 。
不bất 立lập 根căn 法pháp 多đa 。 何hà 故cố 獨độc 問vấn 想tưởng 。 問vấn 曰viết 。 所sở 以dĩ 問vấn 者giả 。 色sắc 陰ấm 行hành 陰ấm 。 少thiểu 分phần 立lập 根căn 。 少thiểu 分phần 不bất 立lập 根căn 。 受thọ 陰ấm 識thức 陰ấm 。 盡tận 立lập 根căn 。 想tưởng 陰ấm 不bất 盡tận 立lập 根căn 。 不bất 少thiểu 分phần 立lập 根căn 。 是thị 故cố 問vấn 想tưởng 陰ấm 何hà 故cố 不bất 立lập 根căn 。
答đáp 曰viết 。
無vô 根căn 相tướng 故cố 不bất 立lập 根căn 。
復phục 次thứ 根căn 以dĩ 自tự 力lực 自tự 功công 用dụng 立lập 。 想tưởng 以dĩ 他tha 力lực 他tha 功công 用dụng 立lập 。 如như 傭dong 作tác 人nhân 。 他tha 教giáo 則tắc 作tác 不bất 教giáo 不bất 作tác 。 若nhược 受thọ 有hữu 所sở 覺giác 。 思tư 有hữu 所sở 思tư 。 識thức 有hữu 所sở 識thức 。 然nhiên 後hậu 想tưởng 有hữu 所sở 想tưởng 。
復phục 次thứ 為vi 他tha 所sở 覆phú 故cố 。 善thiện 想tưởng 為vi 慧tuệ 所sở 覆phú 。 如như 人nhân 憶ức 想tưởng 不bất 妄vọng 世thế 言ngôn 是thị 人nhân 智trí 慧tuệ 。 不bất 善thiện 想tưởng 為vi 顛điên 倒đảo 所sở 覆phú 。 如như 無vô 常thường 常thường 想tưởng 顛điên 倒đảo 。 尊tôn 者giả 和hòa 須tu 密mật 說thuyết 曰viết 。 何hà 故cố 想tưởng 不bất 立lập 根căn 耶da 。
答đáp 曰viết 。
威uy 勢thế 義nghĩa 是thị 根căn 義nghĩa 。 想tưởng 威uy 勢thế 少thiểu 。 問vấn 曰viết 。 想tưởng 亦diệc 有hữu 威uy 勢thế 。 如như 說thuyết 一nhất 切thiết 有hữu 為vi 法pháp 。 展triển 轉chuyển 有hữu 威uy 勢thế 無vô 為vi 法pháp 。 於ư 有hữu 為vi 法pháp 。 亦diệc 有hữu 威uy 勢thế 。
復phục 次thứ 根căn 能năng 害hại 煩phiền 惱não 。 想tưởng 不bất 能năng 害hại 。 問vấn 曰viết 。 想tưởng 亦diệc 能năng 害hại 煩phiền 惱não 。 如như 說thuyết 比Bỉ 丘Khâu 修tu 行hành 。 廣quảng 布bố 無vô 常thường 想tưởng 。 除trừ 一nhất 切thiết 欲dục 愛ái 。 色sắc 無vô 色sắc 愛ái 。 尊tôn 者giả 佛Phật 陀Đà 提đề 婆bà 說thuyết 曰viết 。 想tưởng 取thủ 想tưởng 分phân 別biệt 。 分phân 別biệt 體thể 唯duy 取thủ 想tưởng 。 餘dư 數số 法pháp 行hành 境cảnh 界giới 已dĩ 想tưởng 然nhiên 後hậu 取thủ 想tưởng 分phân 別biệt 。
問vấn 曰viết 。 煩phiền 惱não 何hà 故cố 不bất 立lập 根căn 。
答đáp 曰viết 。
無vô 根căn 相tướng 故cố 不bất 立lập 根căn 。
復phục 次thứ 威uy 勢thế 義nghĩa 是thị 根căn 義nghĩa 。 煩phiền 惱não 威uy 勢thế 少thiểu 故cố 不bất 立lập 根căn 。 問vấn 曰viết 。 煩phiền 惱não 能năng 沒một 生sanh 死tử 遠viễn 離ly 涅Niết 槃Bàn 。 壞hoại 諸chư 善thiện 法Pháp 。 云vân 何hà 言ngôn 威uy 勢thế 少thiểu 耶da 。
答đáp 曰viết 。
以dĩ 是thị 下hạ 賤tiện 可khả 呵ha 法pháp 故cố 。 言ngôn 威uy 勢thế 少thiểu 。 問vấn 曰viết 。 若nhược 然nhiên 者giả 。 染nhiễm 污ô 受thọ 何hà 故cố 立lập 根căn 耶da 。
答đáp 曰viết 。
受thọ 於ư 煩phiền 惱não 有hữu 威uy 勢thế 。 煩phiền 惱não 威uy 勢thế 少thiểu 。 猶do 如như 獄ngục 卒tốt 。 雖tuy 所sở 住trú 處xứ 下hạ 。 亦diệc 與dữ 貴quý 勝thắng 交giao 往vãng 。 諸chư 獄ngục 卒tốt 守thủ 門môn 者giả 。 雖tuy 復phục 苦khổ 切thiết 於ư 人nhân 。 無vô 有hữu 威uy 勢thế 。 而nhi 不bất 得đắc 與dữ 貴quý 勝thắng 交giao 往vãng 。 彼bỉ 亦diệc 如như 是thị 。 尊tôn 者giả 僧Tăng 伽già 婆bà 修tu 說thuyết 曰viết 。 若nhược 法pháp 有hữu 欲dục 無vô 欲dục 。 身thân 中trung 可khả 得đắc 故cố 立lập 根căn 。 煩phiền 惱não 唯duy 有hữu 欲dục 身thân 中trung 可khả 得đắc 故cố 不bất 立lập 根căn 。 若nhược 作tác 是thị 說thuyết 。 則tắc 憂ưu 根căn 知tri 已dĩ 根căn 不bất 爾nhĩ 。
所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 憂ưu 根căn 唯duy 有hữu 欲dục 人nhân 身thân 中trung 可khả 得đắc 。 知tri 已dĩ 根căn 。 唯duy 無vô 欲dục 人nhân 身thân 中trung 可khả 得đắc 。 是thị 故cố 如như 前tiền 說thuyết 者giả 好hảo/hiếu 。
問vấn 曰viết 。 何hà 故cố 受thọ 善thiện 染nhiễm 污ô 不bất 隱ẩn 沒một 無vô 記ký 立lập 根căn 。 慧tuệ 唯duy 善thiện 立lập 根căn 。 染nhiễm 污ô 不bất 隱ẩn 沒một 無vô 記ký 不bất 立lập 根căn 耶da 。
答đáp 曰viết 。
受thọ 於ư 煩phiền 惱não 分phần/phân 中trung 勢thế 用dụng 勝thắng 。 善thiện 染nhiễm 污ô 不bất 隱ẩn 沒một 無vô 記ký 盡tận 立lập 根căn 。 慧tuệ 於ư 出xuất 要yếu 法pháp 中trung 勢thế 用dụng 勝thắng 。 善thiện 慧tuệ 能năng 增tăng 益ích 出xuất 要yếu 法pháp 。 染nhiễm 污ô 慧tuệ 能năng 斷đoạn 出xuất 要yếu 法pháp 。 不bất 隱ẩn 沒một 無vô 記ký 慧tuệ 。 於ư 出xuất 要yếu 法pháp 無vô 所sở 增tăng 益ích 。
問vấn 曰viết 。 俱câu 是thị 不bất 相tương 應ứng 行hành 陰ấm 。 命mạng 根căn 立lập 根căn 。 受thọ 身thân 處xứ 何hà 故cố 不bất 立lập 根căn 耶da 。
答đáp 曰viết 。
無vô 根căn 相tướng 故cố 不bất 立lập 根căn 。
復phục 次thứ 命mạng 根căn 是thị 報báo 。 一nhất 切thiết 報báo 從tùng 業nghiệp 生sanh 。 是thị 以dĩ 命mạng 根căn 立lập 根căn 。 受thọ 身thân 處xứ 不bất 定định 。 或hoặc 有hữu 是thị 依y 。 或hoặc 有hữu 是thị 報báo 。 是thị 故cố 不bất 立lập 根căn 。
問vấn 曰viết 。 最tối 勝thắng 義nghĩa 是thị 根căn 義nghĩa 。 滅diệt 盡tận 涅Niết 槃Bàn 。 於ư 一nhất 切thiết 有hữu 。 為vì 無vô 為vi 法Pháp 中trung 最tối 勝thắng 。 何hà 以dĩ 不bất 立lập 根căn 耶da 。
答đáp 曰viết 。
此thử 是thị 根căn 畢tất 竟cánh 盡tận 處xứ 不bất 立lập 根căn 。 譬thí 如như 瓶bình 衣y 。 畢tất 竟cánh 盡tận 處xứ 。 不bất 名danh 瓶bình 衣y 。
復phục 次thứ 若nhược 法pháp 行hành 世thế 。 能năng 取thủ 果quả 。 能năng 有hữu 所sở 作tác 。 能năng 知tri 境cảnh 界giới 者giả 立lập 根căn 。 滅diệt 盡tận 涅Niết 槃Bàn 。 與dữ 此thử 相tương 違vi 故cố 不bất 立lập 根căn 。
復phục 次thứ 若nhược 法pháp 是thị 生sanh 滅diệt 有hữu 因nhân 。 是thị 有hữu 為vi 相tương/tướng 者giả 立lập 根căn 。 滅diệt 盡tận 涅Niết 槃Bàn 。 與dữ 此thử 相tương 違vi 故cố 不bất 立lập 根căn 。
復phục 次thứ 根căn 屬thuộc 因nhân 屬thuộc 緣duyên 屬thuộc 所sở 作tác 立lập 根căn 。 涅Niết 槃Bàn 與dữ 此thử 相tương 違vi 故cố 不bất 立lập 根căn 。
復phục 次thứ 若nhược 法pháp 為vi 生sanh 所sở 生sanh 為vi 老lão 所sở 老lão 為vi 壞hoại 所sở 壞hoại 者giả 立lập 根căn 。 涅Niết 槃Bàn 不bất 爾nhĩ 。
復phục 次thứ 根căn 在tại 陰ấm 墮đọa 世thế 。 與dữ 苦khổ 相tương 續tục 。 有hữu 前tiền 後hậu 相tương/tướng 上thượng 中trung 下hạ 相tương/tướng 者giả 立lập 根căn 。 涅Niết 槃Bàn 不bất 爾nhĩ 。
復phục 次thứ 言ngôn 最tối 勝thắng 者giả 。 於ư 有hữu 為vi 法pháp 。 中trung 最tối 勝thắng 故cố 立lập 根căn 。 涅Niết 槃Bàn 於ư 有hữu 為vi 無vô 為vi 。 法pháp 中trung 最tối 勝thắng 故cố 不bất 立lập 根căn 。
阿A 毘Tỳ 曇Đàm 毘Tỳ 婆Bà 沙Sa 論Luận 卷quyển 第đệ 三tam 十thập 七thất