阿A 毘Tỳ 曇Đàm 毘Tỳ 婆Bà 沙Sa 論Luận
Quyển 23
迦Ca 旃Chiên 延Diên 子Tử 造Tạo 五Ngũ 百Bách 羅La 漢Hán 釋Thích 北Bắc 涼Lương 浮Phù 陀Đà 跋Bạt 摩Ma 共Cộng 道Đạo 泰Thái 等Đẳng 譯Dịch
阿a 毘tỳ 曇đàm 毘tỳ 婆bà 沙sa 論luận 卷quyển 。 第đệ 二nhị 十thập 三tam
迦ca 旃chiên 延diên 子tử 造tạo 。 五ngũ 百bách 羅La 漢Hán 釋thích 。
北bắc 涼lương 天Thiên 竺Trúc 沙Sa 門Môn 浮phù 陀đà 跋bạt 摩ma 共cộng 道đạo 泰thái 等đẳng 譯dịch
雜Tạp 揵Kiền 度Độ 思Tư 品Phẩm 第đệ 八bát 上thượng
云vân 何hà 為vi 思tư 。 云vân 何hà 為vi 憶ức 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 如như 此thử 章chương 及cập 解giải 章chương 義nghĩa 。 此thử 中trung 應ưng 說thuyết 。 憂ưu 波ba 提đề 舍xá 。 問vấn 曰viết 。 何hà 故cố 作tác 此thử 論luận 。
答đáp 曰viết 。
此thử 二nhị 法pháp 所sở 行hành 相tương 似tự 。 世thế 人nhân 見kiến 多đa 思tư 者giả 。 言ngôn 是thị 人nhân 多đa 憶ức 。 世thế 人nhân 見kiến 多đa 憶ức 者giả 。 言ngôn 是thị 人nhân 多đa 思tư 。 今kim 欲dục 說thuyết 其kỳ 體thể 性tánh 亦diệc 說thuyết 差sai 別biệt 故cố 。 或hoặc 有hữu 說thuyết 。 此thử 二nhị 法pháp 是thị 一nhất 。
所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 聲thanh 論luận 者giả 說thuyết 。 思tư 之chi 與dữ 憶ức 。 應ưng 是thị 一nhất 字tự 。 唯duy 長trường/trưởng 一nhất 點điểm (# 此thử 是thị 天Thiên 竺Trúc 書thư 法pháp )# 。 為vi 止chỉ 如như 是thị 意ý 欲dục 說thuyết 差sai 別biệt 。
復phục 有hữu 說thuyết 者giả 。 此thử 是thị 心tâm 之chi 異dị 名danh 。 如như 譬thí 喻dụ 者giả 說thuyết 。 思tư 之chi 與dữ 憶ức 。 是thị 心tâm 異dị 名danh 。 更cánh 無vô 別biệt 體thể 。 為vi 止chỉ 如như 是thị 說thuyết 者giả 意ý 。 欲dục 說thuyết 思tư 之chi 與dữ 憶ức 是thị 心tâm 數số 法pháp 各các 有hữu 別biệt 體thể 故cố 。 而nhi 作tác 此thử 論luận 。 云vân 何hà 為vi 思tư 。
答đáp 曰viết 。
思tư 數sác 數sác 思tư 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 如như 是thị 等đẳng 語ngữ 。 盡tận 是thị 說thuyết 意ý 業nghiệp 名danh 。 云vân 何hà 為vi 憶ức 。
答đáp 曰viết 。
憶ức 數sác 數sác 憶ức 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 如như 是thị 等đẳng 語ngữ 。 盡tận 是thị 說thuyết 慧tuệ 別biệt 名danh 。 思tư 憶ức 有hữu 何hà 差sai 別biệt 。 問vấn 曰viết 。 何hà 故cố 復phục 作tác 此thử 論luận 。
答đáp 曰viết 。
此thử 二nhị 法pháp 相tướng 似tự 故cố 。 雖tuy 說thuyết 體thể 性tánh 。 亦diệc 應ưng 說thuyết 差sai 別biệt 。 思tư 憶ức 有hữu 何hà 差sai 別biệt 耶da 。
答đáp 曰viết 。
如như 經kinh 本bổn 說thuyết 。 思tư 者giả 是thị 業nghiệp 。 憶ức 者giả 是thị 慧tuệ 。
復phục 次thứ 所sở 作tác 相tương/tướng 是thị 思tư 。 所sở 知tri 解giải 相tương/tướng 是thị 憶ức 。
復phục 次thứ 以dĩ 思tư 別biệt 業nghiệp 。 以dĩ 憶ức 故cố 別biệt 慧tuệ 。 總tổng 相tương/tướng 別biệt 相tướng 。 思tư 之chi 與dữ 憶ức 。 是thị 謂vị 差sai 別biệt 。
問vấn 曰viết 。 憶ức 若nhược 是thị 慧tuệ 者giả 。 慧tuệ 有hữu 三tam 種chủng 。 謂vị 聞văn 思tư 修tu 。 此thử 三tam 體thể 性tánh 。 是thị 何hà 耶da 。
答đáp 曰viết 。
從tùng 聞văn 生sanh 者giả 是thị 聞văn 慧tuệ 。 從tùng 思tư 生sanh 者giả 是thị 思tư 慧tuệ 。 從tùng 修tu 生sanh 者giả 是thị 修tu 慧tuệ 。
復phục 有hữu 說thuyết 者giả 。 若nhược 受thọ 持trì 讀đọc 誦tụng 。 思tư 惟duy 觀quán 察sát 。 十Thập 二Nhị 部Bộ 經Kinh 。 是thị 聞văn 慧tuệ 。 依y 此thử 聞văn 慧tuệ 次thứ 生sanh 思tư 慧tuệ 。 依y 此thử 思tư 慧tuệ 。 次thứ 生sanh 修tu 慧tuệ 。 如như 依y 金kim 鑛khoáng 生sanh 金kim 依y 金kim 生sanh 金kim 剛cang 。 彼bỉ 亦diệc 如như 是thị 。 評bình 曰viết 。 不bất 應ưng 作tác 是thị 說thuyết 。 如như 是thị 說thuyết 者giả 好hảo/hiếu 。 受thọ 持trì 讀đọc 誦tụng 。 思tư 惟duy 觀quán 察sát 。 十Thập 二Nhị 部Bộ 經Kinh 。 是thị 生sanh 得đắc 慧tuệ 。 依y 生sanh 得đắc 慧tuệ 生sanh 聞văn 慧tuệ 。 依y 聞văn 慧tuệ 生sanh 思tư 慧tuệ 。 依y 思tư 慧tuệ 生sanh 修tu 慧tuệ 。 如như 依y 種chủng 生sanh 牙nha 依y 牙nha 生sanh 莖hành 葉diệp 等đẳng 。 彼bỉ 亦diệc 如như 是thị 。 問vấn 曰viết 。 此thử 三tam 慧tuệ 有hữu 何hà 差sai 別biệt 。
答đáp 曰viết 。
聞văn 慧tuệ 一nhất 切thiết 時thời 依y 名danh 解giải 義nghĩa 。
所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 行hành 者giả 作tác 是thị 念niệm 。 和hòa 上thượng 所sở 說thuyết 有hữu 何hà 義nghĩa 。 修tu 多đa 羅la 毘tỳ 尼ni 阿a 毘tỳ 曇đàm 所sở 說thuyết 。 有hữu 何hà 義nghĩa 。 是thị 名danh 聞văn 慧tuệ 。 思tư 慧tuệ 者giả 或hoặc 時thời 依y 名danh 解giải 義nghĩa 。 或hoặc 時thời 不bất 依y 名danh 解giải 義nghĩa 。 修tu 慧tuệ 者giả 於ư 一nhất 切thiết 時thời 。 不bất 依y 名danh 解giải 義nghĩa 。 猶do 如như 三tam 人nhân 於ư 池trì 水thủy 中trung 洗tẩy 浴dục 。 一nhất 不bất 能năng 浮phù 。 二nhị 雖tuy 能năng 不bất 善thiện 。 三tam 善thiện 能năng 。 不bất 能năng 浮phù 者giả 。 於ư 一nhất 切thiết 時thời 。 手thủ 攀phàn 池trì 邊biên 。 所sở 有hữu 草thảo 木mộc 。 然nhiên 後hậu 乃nãi 浴dục 。 能năng 浮phù 而nhi 不bất 善thiện 者giả 。 於ư 一nhất 切thiết 時thời 。 或hoặc 攀phàn 池trì 邊biên 草thảo 木mộc 。 或hoặc 時thời 不bất 攀phàn 而nhi 浴dục 。 善thiện 能năng 浮phù 者giả 。 於ư 一nhất 切thiết 時thời 。 不bất 攀phàn 草thảo 木mộc 。 入nhập 中trung 而nhi 浴dục 。 聞văn 慧tuệ 如như 第đệ 一nhất 人nhân 浴dục 。 思tư 慧tuệ 如như 第đệ 二nhị 人nhân 浴dục 。 修tu 慧tuệ 如như 第đệ 三tam 人nhân 浴dục 。
復phục 有hữu 說thuyết 者giả 。 聞văn 慧tuệ 為vi 三tam 慧tuệ 作tác 因nhân 。 思tư 慧tuệ 為vi 思tư 慧tuệ 作tác 因nhân 。 不bất 為vi 聞văn 慧tuệ 作tác 因nhân 。 以dĩ 下hạ 故cố 。 不bất 為vi 修tu 慧tuệ 作tác 因nhân 。 以dĩ 界giới 異dị 故cố 。 修tu 慧tuệ 與dữ 修tu 慧tuệ 作tác 因nhân 。 不bất 為vi 聞văn 慧tuệ 作tác 因nhân 。 以dĩ 下hạ 故cố 。 不bất 為vi 思tư 慧tuệ 作tác 因nhân 。 以dĩ 界giới 異dị 故cố 。
復phục 有hữu 說thuyết 者giả 。 聞văn 慧tuệ 有hữu 三tam 慧tuệ 果quả 。 思tư 慧tuệ 唯duy 有hữu 思tư 慧tuệ 果quả 。 修tu 慧tuệ 唯duy 有hữu 修tu 慧tuệ 果quả 。
復phục 有hữu 說thuyết 者giả 。 聞văn 慧tuệ 現hiện 在tại 前tiền 唯duy 聞văn 慧tuệ 修tu 。 思tư 慧tuệ 現hiện 在tại 前tiền 唯duy 思tư 慧tuệ 修tu 。 此thử 修tu 是thị 行hành 修tu 非phi 得đắc 修tu 。 性tánh 劣liệt 不bất 及cập 未vị 來lai 故cố 。 修tu 慧tuệ 現hiện 在tại 前tiền 時thời 。 三tam 慧tuệ 俱câu 修tu 。 此thử 是thị 三tam 慧tuệ 體thể 性tánh 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。
已dĩ 說thuyết 體thể 性tánh 。 所sở 以dĩ 今kim 當đương 說thuyết 。 何hà 故cố 名danh 聞văn 思tư 修tu 耶da 。
答đáp 曰viết 。
從tùng 聞văn 生sanh 故cố 說thuyết 聞văn 。 從tùng 思tư 生sanh 故cố 說thuyết 思tư 。 從tùng 修tu 生sanh 故cố 說thuyết 修tu 。
界giới 者giả 聞văn 慧tuệ 在tại 欲dục 色sắc 界giới 。 思tư 慧tuệ 在tại 欲dục 界giới 。 修tu 慧tuệ 在tại 色sắc 無vô 色sắc 界giới 。 問vấn 曰viết 。 欲dục 界giới 中trung 何hà 故cố 無vô 修tu 慧tuệ 。
答đáp 曰viết 。
欲dục 界giới 是thị 不bất 定định 界giới 。 非phi 離ly 欲dục 地địa 。 非phi 修tu 地địa 。 若nhược 欲dục 修tu 時thời 。 便tiện 墮đọa 思tư 中trung 。 色sắc 界giới 何hà 故cố 無vô 思tư 慧tuệ 。
答đáp 曰viết 。
色sắc 界giới 是thị 定định 地địa 。 修tu 地địa 離ly 欲dục 地địa 。 欲dục 思tư 時thời 便tiện 墮đọa 修tu 中trung 。
復phục 有hữu 說thuyết 者giả 。 欲dục 界giới 中trung 。 盡tận 有hữu 三tam 慧tuệ 。 問vấn 曰viết 。 何hà 者giả 是thị 修tu 慧tuệ 。
答đáp 曰viết 。
見kiến 道đạo 邊biên 等đẳng 智trí 空không 空không 三tam 昧muội 。 無vô 願nguyện 無Vô 願Nguyện 三Tam 昧Muội 。 無vô 相tướng 無vô 相tướng 三tam 昧muội 。 盡tận 智trí 邊biên 所sở 有hữu 善thiện 根căn 是thị 也dã 。 以dĩ 少thiểu 故cố 不bất 說thuyết 。 色sắc 界giới 有hữu 二nhị 種chủng 。 謂vị 聞văn 修tu 。 無vô 色sắc 界giới 一nhất 種chủng 謂vị 修tu 。
復phục 有hữu 說thuyết 者giả 。 欲dục 界giới 有hữu 三tam 種chủng 。 色sắc 界giới 有hữu 三tam 種chủng 。 無vô 色sắc 界giới 有hữu 二nhị 種chủng 。 謂vị 思tư 修tu 。
復phục 有hữu 說thuyết 者giả 。 欲dục 界giới 有hữu 三tam 種chủng 。 色sắc 界giới 有hữu 三tam 種chủng 。 無vô 色sắc 界giới 有hữu 三tam 種chủng 。 評bình 曰viết 。 不bất 應ưng 作tác 是thị 說thuyết 。 如như 初sơ 說thuyết 者giả 好hảo/hiếu 。 地địa 者giả 聞văn 慧tuệ 在tại 七thất 地địa 。 思tư 慧tuệ 在tại 欲dục 界giới 。 修tu 慧tuệ 是thị 有hữu 漏lậu 在tại 十Thập 地Địa 。 無vô 漏lậu 九cửu 地địa 。 依y 者giả 聞văn 慧tuệ 依y 欲dục 色sắc 界giới 身thân 。 思tư 慧tuệ 依y 欲dục 界giới 身thân 。 修tu 慧tuệ 依y 三tam 界giới 身thân 。 行hành 者giả 聞văn 思tư 慧tuệ 。 行hành 十thập 六lục 行hành 。 亦diệc 行hành 餘dư 行hành 。 修tu 慧tuệ 行hành 十thập 六lục 行hành 。 亦diệc 行hành 餘dư 行hành 。 問vấn 曰viết 。 若nhược 盡tận 行hành 十thập 六lục 行hành 。 亦diệc 行hành 餘dư 行hành 。 有hữu 何hà 差sai 別biệt 。
答đáp 曰viết 。
聞văn 思tư 慧tuệ 自tự 力lực 不bất 能năng 未vị 來lai 得đắc 修tu 。 因nhân 他tha 力lực 故cố 。 未vị 來lai 得đắc 修tu 。 修tu 慧tuệ 自tự 力lực 未vị 來lai 得đắc 修tu 。 緣duyên 者giả 俱câu 緣duyên 一nhất 切thiết 法pháp 。 念niệm 處xứ 者giả 俱câu 是thị 四tứ 念niệm 處xứ 。 智trí 者giả 聞văn 思tư 慧tuệ 是thị 等đẳng 智trí 。 修tu 慧tuệ 是thị 十thập 智trí 。 根căn 者giả 聞văn 修tu 慧tuệ 與dữ 三tam 根căn 相tướng 應ưng 。 思tư 慧tuệ 與dữ 喜hỷ 捨xả 根căn 相tướng 應ưng 。 定định 者giả 聞văn 思tư 慧tuệ 不phủ 。 與dữ 定định 相tương 應ứng 。 修tu 慧tuệ 與dữ 三tam 定định 相tương 應ứng 。 亦diệc 不bất 與dữ 定định 相tương 應ứng 。 世thế 者giả 是thị 三tam 世thế 法pháp 。 緣duyên 三tam 世thế 者giả 。 是thị 緣duyên 三tam 世thế 。 亦diệc 緣duyên 非phi 世thế 。 善thiện 不bất 善thiện 無vô 記ký 者giả 。 是thị 善thiện 緣duyên 善thiện 。 不bất 善thiện 無vô 記ký 者giả 。 是thị 緣duyên 三tam 種chủng 。 三tam 界giới 繫hệ 者giả 。 聞văn 慧tuệ 是thị 欲dục 色sắc 界giới 繫hệ 。 思tư 慧tuệ 是thị 欲dục 界giới 繫hệ 。 修tu 慧tuệ 是thị 色sắc 無vô 色sắc 界giới 繫hệ 。 亦diệc 是thị 不bất 繫hệ 。 緣duyên 三tam 界giới 繫hệ 者giả 。 盡tận 緣duyên 三tam 界giới 繫hệ 。 亦diệc 緣duyên 不bất 繫hệ 。 是thị 學học 無Vô 學Học 非phi 學học 。 非phi 無Vô 學Học 者giả 。 聞văn 思tư 慧tuệ 是thị 非phi 學học 非phi 無Vô 學Học 。 修tu 慧tuệ 是thị 三tam 種chủng 。 緣duyên 學học 無Vô 學Học 非phi 學học 。 非phi 無Vô 學Học 者giả 。 盡tận 緣duyên 三tam 種chủng 。 見kiến 道đạo 斷đoạn 修tu 道Đạo 斷đoạn 不bất 斷đoạn 者giả 。 聞văn 思tư 慧tuệ 是thị 修tu 道Đạo 斷đoạn 。 修tu 慧tuệ 是thị 修tu 道Đạo 斷đoạn 亦diệc 不bất 斷đoạn 。 緣duyên 見kiến 道đạo 修tu 道Đạo 不bất 斷đoạn 者giả 。 盡tận 緣duyên 三tam 種chủng 。 緣duyên 自tự 身thân 他tha 身thân 非phi 身thân 法pháp 者giả 。 盡tận 緣duyên 三tam 種chủng 。 緣duyên 名danh 緣duyên 義nghĩa 者giả 。 是thị 緣duyên 名danh 義nghĩa 。 在tại 意ý 地địa 。 在tại 六lục 識thức 身thân 者giả 。 盡tận 在tại 意ý 地địa 。 非phi 五ngũ 識thức 身thân 。 為vi 是thị 生sanh 得đắc 。 為vi 方phương 便tiện 者giả 。 盡tận 是thị 方phương 便tiện 。 佛Phật 有hữu 幾kỷ 。 聲Thanh 聞Văn 辟Bích 支Chi 佛Phật 有hữu 幾kỷ 。
答đáp 曰viết 。
佛Phật 有hữu 三tam 種chủng 。 以dĩ 修tu 慧tuệ 為vi 名danh 。
所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 如Như 來Lai 自tự 然nhiên 成thành 道Đạo 。 有hữu 力lực 無vô 畏úy 故cố 。 辟Bích 支Chi 佛Phật 亦diệc 有hữu 三tam 種chủng 。 以dĩ 思tư 慧tuệ 為vi 名danh 。
所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 以dĩ 內nội 自tự 思tư 惟duy 。 自tự 然nhiên 成thành 道Đạo 故cố 。 聲thanh 聞văn 亦diệc 有hữu 三tam 種chủng 。 以dĩ 聞văn 慧tuệ 為vi 名danh 。
所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 從tùng 聞văn 得đắc 生sanh 諸chư 善thiện 功công 德đức 故cố 。
復phục 有hữu 說thuyết 者giả 。 此thử 三tam 慧tuệ 。 盡tận 可khả 言ngôn 是thị 聞văn 慧tuệ 。
所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 如như 說thuyết 多đa 聞văn 能năng 知tri 法pháp 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 亦diệc 可khả 言ngôn 盡tận 是thị 思tư 慧tuệ 。
所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 如như 經kinh 本bổn 說thuyết 。 思tư 者giả 是thị 業nghiệp 。 憶ức 者giả 是thị 慧tuệ 。 亦diệc 可khả 言ngôn 盡tận 是thị 修tu 慧tuệ 。
所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 如như 說thuyết 云vân 何hà 修tu 法pháp 。
答đáp 曰viết 。
有hữu 為vi 善thiện 法Pháp 。 是thị 世Thế 尊Tôn 亦diệc 說thuyết 三tam 慧tuệ 。 所sở 謂vị 言ngôn 說thuyết 究cứu 竟cánh 慧tuệ 。 禪thiền 定định 究cứu 竟cánh 慧tuệ 出xuất 要yếu 究cứu 竟cánh 慧tuệ 。 聞văn 慧tuệ 即tức 是thị 言ngôn 說thuyết 究cứu 竟cánh 慧tuệ 。 思tư 慧tuệ 即tức 是thị 禪thiền 定định 究cứu 竟cánh 慧tuệ 。 修tu 慧tuệ 即tức 是thị 出xuất 要yếu 究cứu 竟cánh 慧tuệ 。
云vân 何hà 為vi 覺giác 。 云vân 何hà 為vi 觀quán 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 問vấn 曰viết 。 何hà 故cố 作tác 此thử 論luận 。
答đáp 曰viết 。
此thử 二nhị 法pháp 所sở 行hành 相tương 似tự 。 世thế 人nhân 見kiến 多đa 覺giác 者giả 。 言ngôn 是thị 人nhân 多đa 觀quán 。 見kiến 多đa 觀quán 者giả 。 言ngôn 是thị 人nhân 多đa 覺giác 。 今kim 欲dục 說thuyết 其kỳ 體thể 性tánh 亦diệc 說thuyết 差sai 別biệt 故cố 。
復phục 次thứ 譬thí 喻dụ 者giả 。 作tác 如như 是thị 說thuyết 。 說thuyết 覺giác 觀quán 是thị 心tâm 之chi 異dị 名danh 。 為vi 止chỉ 如như 是thị 說thuyết 者giả 。 意ý 亦diệc 明minh 覺giác 觀quán 是thị 心tâm 數số 法pháp 故cố 。 而nhi 作tác 此thử 論luận 。
云vân 何hà 為vi 覺giác 。
答đáp 曰viết 。
心tâm 於ư 緣duyên 貫quán 徹triệt 。 種chủng 種chủng 貫quán 徹triệt 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 如như 是thị 等đẳng 語ngữ 。 盡tận 顯hiển 說thuyết 覺giác 相tương/tướng 。 云vân 何hà 為vi 觀quán 。
答đáp 曰viết 。
若nhược 心tâm 行hành 緣duyên 。 種chủng 種chủng 行hành 緣duyên 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 如như 是thị 等đẳng 說thuyết 。 盡tận 顯hiển 說thuyết 觀quán 相tương/tướng 。
覺giác 觀quán 有hữu 何hà 差sai 別biệt 。 問vấn 曰viết 。 何hà 故cố 復phục 作tác 此thử 論luận 。
答đáp 曰viết 。
此thử 二nhị 法pháp 相tướng 似tự 。 雖tuy 說thuyết 體thể 性tánh 。 亦diệc 應ưng 說thuyết 差sai 別biệt 。 覺giác 觀quán 有hữu 何hà 差sai 別biệt 耶da 。
答đáp 曰viết 。
如như 經kinh 本bổn 說thuyết 。 麁thô 心tâm 是thị 覺giác 。 細tế 心tâm 是thị 觀quán 。 若nhược 作tác 是thị 說thuyết 。 明minh 覺giác 觀quán 是thị 心tâm 。
復phục 有hữu 說thuyết 者giả 。 若nhược 心tâm 麁thô 時thời 是thị 覺giác 。 心tâm 細tế 時thời 是thị 觀quán 。 若nhược 作tác 是thị 說thuyết 。 明minh 覺giác 觀quán 不bất 在tại 一nhất 心tâm 中trung 。
復phục 有hữu 說thuyết 者giả 。 應ưng 作tác 是thị 說thuyết 。 心tâm 中trung 麁thô 者giả 是thị 覺giác 。 細tế 者giả 是thị 觀quán 問vấn 曰viết 。 云vân 何hà 一nhất 心tâm 中trung 。 有hữu 麁thô 細tế 相tương 違vi 法pháp 耶da 。
答đáp 曰viết 。
以dĩ 所sở 作tác 異dị 故cố 。 可khả 得đắc 麁thô 所sở 作tác 是thị 覺giác 。 細tế 所sở 作tác 是thị 觀quán 云vân 何hà 麁thô 以dĩ 猛mãnh 利lợi 故cố 。 云vân 何hà 細tế 不bất 猛mãnh 利lợi 故cố 。 如như 以dĩ 針châm 刺thứ 身thân 生sanh 受thọ 。 覺giác 所sở 作tác 亦diệc 爾nhĩ 。 如như 以dĩ 鳥điểu 翅sí 根căn 刺thứ 身thân 生sanh 受thọ 。 觀quán 所sở 作tác 亦diệc 爾nhĩ 。 如như 一nhất 兩lưỡng 鹽diêm 和hòa 一nhất 兩lưỡng 水thủy 置trí 之chi 口khẩu 中trung 。 鹽diêm 生sanh 舌thiệt 識thức 則tắc 猛mãnh 利lợi 。 水thủy 生sanh 舌thiệt 識thức 則tắc 不bất 猛mãnh 利lợi 。 覺giác 所sở 作tác 當đương 知tri 如như 鹽diêm 。 觀quán 所sở 作tác 當đương 知tri 如như 水thủy 。 一nhất 兩lưỡng 水thủy 。 一nhất 兩lưỡng 苦khổ 酒tửu 。 喻dụ 亦diệc 如như 是thị 。 法Pháp 身thân 經kinh 亦diệc 說thuyết 。 如như 天thiên 雷lôi 時thời 。 聲thanh 有hữu 麁thô 細tế 。 覺giác 所sở 作tác 當đương 知tri 如như 麁thô 聲thanh 。 觀quán 所sở 作tác 當đương 知tri 如như 餘dư 細tế 聲thanh 。 銅đồng 鈴linh 銅đồng 器khí 。 出xuất 麁thô 細tế 聲thanh 。 亦diệc 如như 是thị 。 亦diệc 如như 鳥điểu 飛phi 虛hư 空không 。 鼓cổ 其kỳ 兩lưỡng 翼dực 。 當đương 知tri 如như 覺giác 。 踊dũng 身thân 得đắc 去khứ 。 當đương 知tri 如như 觀quán 。 若nhược 作tác 是thị 說thuyết 。 明minh 覺giác 觀quán 不bất 在tại 一nhất 心tâm 中trung 。 此thử 經Kinh 所sở 說thuyết 。 明minh 覺giác 觀quán 在tại 一nhất 心tâm 中trung 。
分phân 別biệt 有hữu 三tam 種chủng 。 有hữu 自tự 體thể 分phân 別biệt 。 有hữu 憶ức 念niệm 分phân 別biệt 。 有hữu 現hiện 觀quán 分phân 別biệt 。 自tự 體thể 分phân 別biệt 者giả 。 謂vị 覺giác 是thị 也dã 。 憶ức 念niệm 分phân 別biệt 者giả 。 謂vị 念niệm 是thị 也dã 。 現hiện 觀quán 分phân 別biệt 者giả 。 謂vị 慧tuệ 是thị 也dã 。 欲dục 界giới 五ngũ 識thức 身thân 。 有hữu 一nhất 種chủng 分phân 別biệt 。 謂vị 自tự 體thể 分phân 別biệt 。 雖tuy 有hữu 念niệm 不bất 能năng 憶ức 念niệm 。 雖tuy 有hữu 慧tuệ 不bất 能năng 了liễu 了liễu 現hiện 觀quán 。 意ý 地địa 有hữu 三tam 種chủng 分phân 別biệt 。 初sơ 禪thiền 地địa 三tam 識thức 身thân 有hữu 一nhất 種chủng 分phân 別biệt 。 謂vị 自tự 體thể 分phân 別biệt 。 雖tuy 有hữu 念niệm 不bất 能năng 憶ức 念niệm 。 雖tuy 有hữu 慧tuệ 不bất 能năng 了liễu 了liễu 現hiện 觀quán 。 意ý 地địa 不bất 入nhập 定định 時thời 。 有hữu 三tam 種chủng 分phân 別biệt 。 入nhập 定định 有hữu 二nhị 種chủng 分phân 別biệt 。 除trừ 現hiện 觀quán 分phân 別biệt 。 第đệ 二nhị 第đệ 三tam 第đệ 四tứ 禪thiền 。 不bất 入nhập 定định 時thời 。 有hữu 二nhị 種chủng 分phân 別biệt 。 除trừ 自tự 體thể 分phân 別biệt 。 入nhập 定định 有hữu 一nhất 種chủng 分phân 別biệt 。 謂vị 憶ức 念niệm 分phân 別biệt 。 無vô 現hiện 觀quán 分phân 別biệt 。 以dĩ 極cực 定định 故cố 。 無vô 色sắc 中trung 不bất 入nhập 定định 心tâm 。 有hữu 二nhị 種chủng 分phân 別biệt 。 除trừ 自tự 體thể 分phân 別biệt 。 若nhược 入nhập 定định 有hữu 一nhất 種chủng 分phân 別biệt 。 謂vị 憶ức 念niệm 分phân 別biệt 。
云vân 何hà 為vi 掉trạo 。 云vân 何hà 為vi 心tâm 亂loạn 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 問vấn 曰viết 。 何hà 故cố 作tác 此thử 論luận 。
答đáp 曰viết 。
此thử 二nhị 法pháp 相tướng 似tự 。 有hữu 人nhân 心tâm 掉trạo 。 世thế 人nhân 言ngôn 是thị 人nhân 心tâm 亂loạn 。 有hữu 人nhân 心tâm 亂loạn 。 世thế 人nhân 言ngôn 是thị 人nhân 心tâm 掉trạo 。 或hoặc 謂vị 此thử 二nhị 法pháp 是thị 一nhất 。 今kim 欲dục 決quyết 定định 說thuyết 其kỳ 體thể 性tánh 亦diệc 欲dục 說thuyết 差sai 別biệt 故cố 。 而nhi 作tác 此thử 論luận 。
云vân 何hà 為vi 掉trạo 。
答đáp 曰viết 。
心tâm 不bất 休hưu 息tức 。 不bất 寂tịch 靜tĩnh 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 如như 是thị 等đẳng 語ngữ 。 盡tận 說thuyết 掉trạo 相tương/tướng 。 云vân 何hà 心tâm 亂loạn 。
答đáp 曰viết 。
心tâm 觀quán 不bất 住trụ 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 如như 是thị 等đẳng 語ngữ 。 盡tận 說thuyết 心tâm 亂loạn 相tương/tướng 。 或hoặc 有hữu 說thuyết 者giả 。 染nhiễm 污ô 三tam 昧muội 是thị 心tâm 亂loạn 。
復phục 有hữu 說thuyết 者giả 。 染nhiễm 污ô 三tam 昧muội 所sở 不bất 攝nhiếp 餘dư 相tương 應ứng 法pháp 名danh 心tâm 亂loạn 。 評bình 曰viết 。 不bất 應ưng 作tác 是thị 說thuyết 。 如như 前tiền 說thuyết 者giả 好hảo/hiếu 。
問vấn 曰viết 。 掉trạo 與dữ 心tâm 亂loạn 。 有hữu 何hà 差sai 別biệt 。 何hà 故cố 復phục 作tác 此thử 論luận 。
答đáp 曰viết 。
此thử 二nhị 法pháp 相tướng 似tự 。 雖tuy 說thuyết 體thể 性tánh 。 亦diệc 應ưng 說thuyết 差sai 別biệt 。 掉trạo 與dữ 心tâm 亂loạn 。 有hữu 何hà 差sai 別biệt 。
答đáp 曰viết 。
不bất 休hưu 息tức 相tương/tướng 是thị 掉trạo 。 心tâm 不bất 住trụ 一nhất 緣duyên 是thị 心tâm 亂loạn 。
復phục 有hữu 說thuyết 者giả 。 發phát 動động 定định 心tâm 是thị 掉trạo 。 令linh 心tâm 馳trì 散tán 於ư 外ngoại 是thị 心tâm 亂loạn 。 外ngoại 者giả 謂vị 色sắc 聲thanh 香hương 味vị 觸xúc 。 掉trạo 能năng 發phát 動động 定định 心tâm 。 如như 泉tuyền 水thủy 初sơ 出xuất 心tâm 亂loạn 令linh 心tâm 馳trì 散tán 色sắc 聲thanh 等đẳng 。 如như 水thủy 流lưu 遍biến 池trì 中trung 。 如như 人nhân 坐tọa 床sàng 。 一nhất 人nhân 來lai 挽vãn 臂tý 使sử 起khởi 。 一nhất 人nhân 驅khu 馳trì 令linh 行hành 。 掉trạo 發phát 動động 定định 心tâm 。 如như 挽vãn 臂tý 使sử 起khởi 。 心tâm 亂loạn 令linh 心tâm 馳trì 散tán 色sắc 等đẳng 緣duyên 中trung 。 如như 驅khu 馳trì 令linh 行hành 。 若nhược 掉trạo 是thị 心tâm 亂loạn 耶da 。 若nhược 心tâm 亂loạn 是thị 掉trạo 耶da 。 乃nãi 至chí 廣quảng 作tác 四tứ 句cú 。 掉trạo 非phi 心tâm 亂loạn 者giả 。 若nhược 心tâm 數sác 數sác 行hành 一nhất 緣duyên 中trung 是thị 也dã 。 心tâm 亂loạn 非phi 掉trạo 者giả 。 若nhược 心tâm 行hành 多đa 緣duyên 中trung 。 不bất 數sác 數sác 行hành 是thị 也dã 。 掉trạo 亦diệc 是thị 心tâm 亂loạn 者giả 。 若nhược 心tâm 行hành 多đa 緣duyên 中trung 。 亦diệc 數sác 數sác 行hành 是thị 也dã 。 非phi 掉trạo 非phi 心tâm 亂loạn 者giả 。 心tâm 行hành 一nhất 緣duyên 。 非phi 數sác 數sác 行hành 是thị 也dã 。 尊tôn 者giả 佛Phật 陀Đà 提đề 婆bà 說thuyết 曰viết 。 若nhược 心tâm 是thị 亂loạn 。 彼bỉ 亦diệc 是thị 掉trạo 。 或hoặc 有hữu 掉trạo 非phi 心tâm 散tán 。 心tâm 行hành 一nhất 緣duyên 。 亦diệc 數sác 數sác 行hành 。 猶do 如như 有hữu 人nhân 。 行hành 一nhất 道đạo 中trung 。 而nhi 常thường 馳trì 走tẩu 。 彼bỉ 亦diệc 如như 是thị 。 問vấn 曰viết 。 三Tam 摩Ma 提Đề 即tức 心tâm 亂loạn 耶da 。
答đáp 曰viết 。
染nhiễm 污ô 三Tam 摩Ma 提Đề 是thị 心tâm 亂loạn 。 如như 先tiên 所sở 說thuyết 。 有hữu 十thập 大đại 地địa 受thọ 乃nãi 至chí 慧tuệ 。 有hữu 十thập 煩phiền 惱não 大đại 地địa 。 謂vị 不bất 信tín 懈giải 怠đãi 亂loạn 念niệm 心tâm 亂loạn 無vô 明minh 惡ác 慧tuệ 不bất 正chánh 作tác 觀quán 邪tà 解giải 脫thoát 掉trạo 放phóng 逸dật 。 此thử 十thập 大đại 地địa 。 十thập 煩phiền 惱não 大đại 地địa 。 名danh 有hữu 二nhị 十thập 。 體thể 有hữu 十thập 五ngũ 。
所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 如như 受thọ 想tưởng 思tư 觸xúc 欲dục 。 此thử 名danh 有hữu 五ngũ 。 體thể 亦diệc 有hữu 五ngũ 。 如như 不bất 信tín 懈giải 怠đãi 無vô 明minh 掉trạo 放phóng 逸dật 。 此thử 名danh 有hữu 五ngũ 。 體thể 亦diệc 有hữu 五ngũ 。 如như 作tác 觀quán 解giải 脫thoát 念niệm 定định 慧tuệ 。 若nhược 不bất 染nhiễm 污ô 是thị 大đại 地địa 。 若nhược 染nhiễm 污ô 是thị 煩phiền 惱não 大đại 地địa 。 是thị 以dĩ 名danh 有hữu 十thập 體thể 有hữu 五ngũ 。 是thị 故cố 十thập 大đại 地địa 。 十thập 煩phiền 惱não 大đại 地địa 。 名danh 有hữu 二nhị 十thập 。 體thể 有hữu 十thập 五ngũ 。
復phục 有hữu 說thuyết 者giả 。 名danh 有hữu 二nhị 十thập 。 體thể 有hữu 十thập 六lục 。
所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 心tâm 亂loạn 體thể 異dị 。 定định 體thể 亦diệc 異dị 故cố 。 若nhược 是thị 大đại 地địa 。 是thị 煩phiền 惱não 大đại 地địa 耶da 。 若nhược 是thị 煩phiền 惱não 大đại 地địa 。 是thị 大đại 地địa 耶da 。 乃nãi 至chí 廣quảng 作tác 四tứ 句cú 。 是thị 大đại 地địa 非phi 煩phiền 惱não 大đại 地địa 者giả 。 受thọ 想tưởng 思tư 觸xúc 欲dục 是thị 也dã 。 是thị 煩phiền 惱não 大đại 地địa 非phi 大đại 地địa 者giả 。 不bất 信tín 懈giải 怠đãi 無vô 明minh 掉trạo 放phóng 逸dật 是thị 也dã 。 是thị 大đại 地địa 亦diệc 是thị 煩phiền 惱não 大đại 地địa 者giả 。 作tác 觀quán 解giải 脫thoát 念niệm 定định 慧tuệ 是thị 也dã 。 作tác 觀quán 即tức 是thị 耶da 作tác 觀quán 。 解giải 脫thoát 即tức 是thị 耶da 解giải 脫thoát 。 念niệm 即tức 是thị 亂loạn 念niệm 。 定định 即tức 是thị 心tâm 亂loạn 。 慧tuệ 即tức 是thị 惡ác 慧tuệ 。 非phi 大đại 地địa 非phi 煩phiền 惱não 大đại 地địa 者giả 。 除trừ 上thượng 爾nhĩ 所sở 事sự 。 若nhược 作tác 是thị 說thuyết 。 體thể 有hữu 十thập 六lục 者giả 。 是thị 大đại 地địa 非phi 煩phiền 惱não 大đại 地địa 有hữu 六lục 。 受thọ 想tưởng 思tư 觸xúc 欲dục 定định 是thị 。 煩phiền 惱não 大đại 地địa 非phi 大đại 地địa 有hữu 六lục 。 謂vị 不bất 信tín 懈giải 怠đãi 心tâm 亂loạn 無vô 明minh 掉trạo 放phóng 逸dật 是thị 。 大đại 地địa 亦diệc 是thị 煩phiền 惱não 大đại 地địa 者giả 。 作tác 觀quán 解giải 脫thoát 念niệm 慧tuệ 。 若nhược 不bất 染nhiễm 污ô 是thị 大đại 地địa 。 若nhược 染nhiễm 污ô 是thị 煩phiền 惱não 大đại 地địa 。 非phi 大đại 地địa 非phi 煩phiền 惱não 大đại 地địa 者giả 。 除trừ 上thượng 爾nhĩ 所sở 事sự 。 評bình 曰viết 。 不bất 應ưng 作tác 是thị 說thuyết 。 如như 前tiền 說thuyết 者giả 好hảo/hiếu 。 有hữu 十thập 小tiểu 煩phiền 惱não 大đại 地địa 。 謂vị 忿phẫn 嫌hiềm 覆phú 恨hận 慳san 嫉tật 誑cuống 諂siểm 憍kiêu 害hại 。 有hữu 十Thập 善Thiện 大đại 地địa 。 謂vị 信tín 猗ỷ 進tiến 慚tàm 愧quý 不bất 貪tham 不bất 恚khuể 不bất 放phóng 逸dật 不bất 害hại 捨xả 。 有hữu 五ngũ 不bất 善thiện 大đại 地địa 。 謂vị 無vô 明minh 睡thụy 掉trạo 。 無vô 慚tàm 無vô 愧quý 。 有hữu 三tam 隱ẩn 沒một 無vô 記ký 大đại 地địa 。 謂vị 無vô 明minh 睡thụy 掉trạo 。 有hữu 十thập 不bất 隱ẩn 沒một 無vô 記ký 大đại 地địa 。 謂vị 受thọ 乃nãi 至chí 慧tuệ 。 大đại 地địa 一nhất 切thiết 。 心tâm 中trung 可khả 得đắc 。 煩phiền 惱não 大đại 地địa 。 一nhất 切thiết 染nhiễm 污ô 心tâm 中trung 可khả 得đắc 。 小tiểu 煩phiền 惱não 大đại 地địa 。 非phi 一nhất 切thiết 染nhiễm 污ô 心tâm 中trung 可khả 得đắc 。
所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 所sở 作tác 各các 異dị 故cố 。 若nhược 有hữu 一nhất 則tắc 無vô 二nhị 。 此thử 是thị 修tu 道Đạo 所sở 斷đoạn 意ý 地địa 欲dục 界giới 心tâm 中trung 可khả 得đắc 。 是thị 故cố 說thuyết 小tiểu 不bất 說thuyết 大đại 。 善thiện 大đại 地địa 。 一nhất 切thiết 善thiện 心tâm 中trung 可khả 得đắc 。 不bất 善thiện 大đại 地địa 。 一nhất 切thiết 不bất 善thiện 。 心tâm 中trung 可khả 得đắc 。 隱ẩn 沒một 無vô 記ký 大đại 地địa 。 一nhất 切thiết 隱ẩn 沒một 無vô 記ký 心tâm 中trung 可khả 得đắc 。 不bất 隱ẩn 沒một 無vô 記ký 大đại 地địa 。 一nhất 切thiết 不bất 隱ẩn 沒một 無vô 記ký 心tâm 中trung 可khả 得đắc 。
有hữu 定định 緣duyên 一nhất 緣duyên 是thị 散tán 亂loạn 。 緣duyên 一nhất 緣duyên 非phi 散tán 亂loạn 。 行hành 一nhất 行hành 是thị 散tán 亂loạn 。 行hành 一nhất 行hành 非phi 散tán 亂loạn 。 緣duyên 一nhất 緣duyên 行hành 一nhất 行hành 是thị 散tán 亂loạn 。 緣duyên 一nhất 緣duyên 行hành 一nhất 行hành 非phi 散tán 亂loạn 。 緣duyên 多đa 緣duyên 是thị 散tán 亂loạn 。 緣duyên 多đa 緣duyên 非phi 散tán 亂loạn 。 行hành 多đa 行hành 是thị 散tán 亂loạn 。 行hành 多đa 行hành 非phi 散tán 亂loạn 。 緣duyên 多đa 緣duyên 行hành 多đa 行hành 是thị 散tán 亂loạn 。 緣duyên 多đa 緣duyên 行hành 多đa 行hành 非phi 散tán 亂loạn 。 緣duyên 一nhất 緣duyên 是thị 散tán 亂loạn 者giả 。 如như 一nhất 比Bỉ 丘Khâu 。 緣duyên 是thị 法pháp 。 不bất 淨tịnh 思tư 惟duy 。 於ư 緣duyên 中trung 未vị 善thiện 習tập 。 若nhược 作tác 青thanh 想tưởng 。 若nhược 作tác 赤xích 汁trấp 想tưởng 。 若nhược 作tác 爛lạn 想tưởng 。 若nhược 作tác 脹trướng 想tưởng 。 若nhược 作tác 己kỷ 噉đạm 想tưởng 。 若nhược 作tác 血huyết 塗đồ 想tưởng 。 若nhược 作tác 散tán 想tưởng 。 若nhược 骨cốt 想tưởng 。 若nhược 瑣tỏa 想tưởng 。 若nhược 骨cốt 瑣tỏa 想tưởng 。 作tác 如như 是thị 觀quán 時thời 。 其kỳ 心tâm 散tán 亂loạn 。 不bất 作tác 一nhất 緣duyên 。 不bất 作tác 一nhất 識thức 。 前tiền 定định 已dĩ 失thất 。 後hậu 定định 不bất 進tiến 。 是thị 名danh 定định 一nhất 緣duyên 是thị 散tán 亂loạn 。
緣duyên 一nhất 緣duyên 非phi 散tán 亂loạn 者giả 。 如như 一nhất 比Bỉ 丘Khâu 。 緣duyên 是thị 法pháp 。 不bất 淨tịnh 思tư 惟duy 。 於ư 緣duyên 善thiện 習tập 。 若nhược 作tác 青thanh 想tưởng 。 若nhược 赤xích 汁trấp 想tưởng 。 乃nãi 至chí 作tác 骨cốt 瑣tỏa 想tưởng 。 作tác 如như 是thị 觀quán 時thời 。 心tâm 不bất 散tán 亂loạn 。 作tác 一nhất 緣duyên 。 作tác 一nhất 識thức 。 前tiền 定định 不bất 失thất 。 能năng 進tiến 後hậu 定định 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。
行hành 一nhất 行hành 是thị 散tán 亂loạn 行hành 者giả 。 如như 一nhất 比Bỉ 丘Khâu 。 行hành 無vô 常thường 行hành 。 於ư 此thử 行hành 不bất 善thiện 修tu 習tập 。 復phục 觀quán 無vô 常thường 。 復phục 觀quán 須tu 臾du 。 復phục 觀quán 前tiền 後hậu 不bất 相tương 似tự 。 復phục 觀quán 前tiền 後hậu 壞hoại 滅diệt 。 作tác 如như 是thị 觀quán 時thời 。 其kỳ 心tâm 散tán 亂loạn 。 前tiền 定định 已dĩ 失thất 。 後hậu 定định 不bất 進tiến 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。
行hành 一nhất 行hành 非phi 散tán 亂loạn 者giả 。 如như 一nhất 比Bỉ 丘Khâu 。 行hành 無vô 常thường 行hành 。 於ư 此thử 行hành 。 善thiện 修tu 習tập 。 復phục 觀quán 無vô 常thường 。 乃nãi 至chí 觀quán 於ư 壞hoại 滅diệt 。 作tác 如như 是thị 觀quán 時thời 。 心tâm 不bất 散tán 亂loạn 。 前tiền 定định 不bất 失thất 。 能năng 進tiến 後hậu 定định 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。
緣duyên 一nhất 緣duyên 行hành 一nhất 行hành 是thị 散tán 亂loạn 者giả 。 如như 一nhất 比Bỉ 丘Khâu 。 觀quán 身thân 是thị 無vô 常thường 。 於ư 此thử 觀quán 不bất 善thiện 修tu 習tập 。 復phục 觀quán 此thử 身thân 是thị 無vô 常thường 。 乃nãi 至chí 觀quán 身thân 是thị 壞hoại 滅diệt 。 作tác 是thị 觀quán 時thời 。 其kỳ 心tâm 散tán 亂loạn 。 前tiền 定định 已dĩ 失thất 。 後hậu 定định 不bất 進tiến 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。
緣duyên 一nhất 緣duyên 行hành 一nhất 行hành 非phi 散tán 亂loạn 者giả 。 如như 一nhất 比Bỉ 丘Khâu 。 觀quán 此thử 身thân 無vô 常thường 。 於ư 此thử 觀quán 善thiện 修tu 習tập 。 復phục 觀quán 此thử 身thân 無vô 常thường 。 乃nãi 至chí 觀quán 身thân 壞hoại 滅diệt 。 作tác 是thị 觀quán 時thời 。 心tâm 不bất 散tán 亂loạn 。 不bất 失thất 前tiền 定định 。 能năng 進tiến 後hậu 定định 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。
緣duyên 多đa 緣duyên 是thị 散tán 亂loạn 者giả 。 如như 一nhất 比Bỉ 丘Khâu 。 觀quán 身thân 是thị 無vô 常thường 。 於ư 此thử 觀quán 不bất 善thiện 修tu 習tập 。 復phục 觀quán 於ư 受thọ 。 觀quán 心tâm 觀quán 法pháp 。 乃nãi 至chí 失thất 於ư 前tiền 定định 。 不bất 進tiến 後hậu 定định 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。
緣duyên 多đa 緣duyên 非phi 散tán 亂loạn 緣duyên 者giả 。 如như 一nhất 比Bỉ 丘Khâu 。 觀quán 身thân 是thị 無vô 常thường 。 於ư 此thử 觀quán 善thiện 修tu 習tập 。 復phục 觀quán 受thọ 心tâm 法pháp 。 乃nãi 至chí 不bất 失thất 前tiền 定định 。 能năng 進tiến 後hậu 定định 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 行hành 多đa 行hành 是thị 散tán 亂loạn 者giả 。 如như 一nhất 比Bỉ 丘Khâu 。 觀quán 無vô 常thường 行hành 。 於ư 此thử 觀quán 不bất 善thiện 修tu 習tập 。 復phục 觀quán 苦khổ 空không 無vô 我ngã 行hành 。 乃nãi 至chí 失thất 於ư 前tiền 定định 。 不bất 進tiến 後hậu 定định 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。
行hành 多đa 行hành 非phi 散tán 亂loạn 者giả 。 如như 一nhất 比Bỉ 丘Khâu 。 觀quán 身thân 是thị 無vô 常thường 。 於ư 此thử 觀quán 善thiện 修tu 習tập 。 復phục 觀quán 苦khổ 空không 無vô 我ngã 行hành 。 乃nãi 至chí 不bất 失thất 前tiền 定định 。 能năng 進tiến 後hậu 定định 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 緣duyên 多đa 緣duyên 行hành 多đa 行hành 是thị 散tán 亂loạn 者giả 。 如như 一nhất 比Bỉ 丘Khâu 。 觀quán 身thân 是thị 無vô 常thường 。 於ư 此thử 觀quán 不bất 善thiện 修tu 習tập 。 復phục 觀quán 受thọ 是thị 苦khổ 。 觀quán 心tâm 是thị 空không 。 觀quán 法pháp 是thị 無vô 我ngã 。 作tác 是thị 觀quán 時thời 。 其kỳ 心tâm 散tán 亂loạn 。 失thất 於ư 前tiền 定định 。 不bất 進tiến 後hậu 定định 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。
緣duyên 多đa 緣duyên 行hành 多đa 行hành 非phi 散tán 亂loạn 者giả 。 如như 一nhất 比Bỉ 丘Khâu 。 觀quán 身thân 是thị 無vô 常thường 。 於ư 此thử 觀quán 善thiện 修tu 習tập 。 復phục 觀quán 受thọ 是thị 苦khổ 。 觀quán 心tâm 是thị 空không 。 觀quán 法pháp 是thị 無vô 我ngã 。 作tác 是thị 觀quán 時thời 。 心tâm 不bất 散tán 亂loạn 。 不bất 失thất 前tiền 定định 。 能năng 進tiến 後hậu 定định 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。
云vân 何hà 無vô 明minh 。 云vân 何hà 不bất 智trí 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 問vấn 曰viết 。 何hà 故cố 作tác 此thử 論luận 。
答đáp 曰viết 。
不bất 解giải 不bất 了liễu 是thị 無vô 明minh 。 不bất 智trí 相tương/tướng 是thị 不bất 智trí 。 或hoặc 謂vị 此thử 二nhị 法pháp 是thị 一nhất 。 欲dục 決quyết 定định 說thuyết 其kỳ 體thể 相tướng 。 亦diệc 欲dục 說thuyết 差sai 別biệt 故cố 。 而nhi 作tác 此thử 論luận 。
云vân 何hà 無vô 明minh 。
答đáp 曰viết 。
如như 經kinh 本bổn 說thuyết 。 不bất 知tri 三tam 界giới 是thị 也dã 。 若nhược 作tác 是thị 說thuyết 。 則tắc 不bất 攝nhiếp 緣duyên 滅diệt 道đạo 無vô 明minh 使sử 。 應ưng 作tác 是thị 說thuyết 。 三tam 界giới 中trung 無vô 知tri 是thị 也dã 。 則tắc 攝nhiếp 緣duyên 滅diệt 道đạo 無vô 明minh 使sử 。 云vân 何hà 不bất 智trí 。
答đáp 曰viết 。
無vô 巧xảo 便tiện 慧tuệ 是thị 也dã 。 問vấn 曰viết 。 何hà 故cố 問vấn 少thiểu 答đáp 多đa 耶da 。
所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 不bất 智trí 是thị 染nhiễm 污ô 。 無vô 巧xảo 便tiện 慧tuệ 。 是thị 染nhiễm 污ô 不bất 染nhiễm 污ô 。 何hà 以dĩ 知tri 之chi 。 如như 業nghiệp 揵kiền 度độ 說thuyết 。 諸chư 意ý 惡ác 行hành 。 盡tận 是thị 無vô 巧xảo 便tiện 意ý 業nghiệp 耶da 。
答đáp 言ngôn 。
諸chư 意ý 惡ác 行hành 。 盡tận 是thị 無vô 巧xảo 便tiện 意ý 業nghiệp 。 頗phả 有hữu 無vô 巧xảo 便tiện 意ý 業nghiệp 非phi 意ý 惡ác 行hành 耶da 。
答đáp 言ngôn 。
有hữu 隱ẩn 沒một 無vô 記ký 意ý 業nghiệp 。 不bất 隱ẩn 沒một 無vô 記ký 無vô 巧xảo 便tiện 意ý 業nghiệp 是thị 也dã 。
答đáp 言ngôn 。
此thử 文văn 應ưng 如như 是thị 說thuyết 。 云vân 何hà 不bất 智trí 。
答đáp 言ngôn 。
染nhiễm 污ô 慧tuệ 。 應ưng 作tác 是thị 說thuyết 。 而nhi 不bất 說thuyết 者giả 。 有hữu 何hà 意ý 耶da 。
答đáp 曰viết 。
當đương 知tri 此thử 義nghĩa 有hữu 餘dư 。 云vân 何hà 無vô 巧xảo 便tiện 不bất 智trí 。
答đáp 曰viết 。
染nhiễm 污ô 者giả 。 是thị 非phi 不bất 染nhiễm 污ô 。
復phục 有hữu 說thuyết 者giả 。 無vô 巧xảo 便tiện 二nhị 種chủng 。 一nhất 者giả 假giả 名danh 。 二nhị 者giả 真chân 實thật 。 業nghiệp 揵kiền 度độ 說thuyết 。 於ư 假giả 名danh 。 此thử 唯duy 說thuyết 真chân 實thật 。 如như 是thị 汝nhữ 語ngữ 。 無vô 巧xảo 便tiện 慧tuệ 。 是thị 不bất 智trí 耶da 。 此thử 說thuyết 是thị 定định 言ngôn 。 不bất 定định 他tha 言ngôn 。 不bất 應ưng 說thuyết 過quá 。
答đáp 曰viết 。
如như 是thị 。 於ư 意ý 云vân 何hà 。 汝nhữ 意ý 有hữu 如như 是thị 欲dục 如như 是thị 說thuyết 。 諸chư 知tri 故cố 妄vọng 語ngữ 。 盡tận 是thị 失thất 念niệm 。 不bất 知tri 而nhi 妄vọng 語ngữ 耶da 。
答đáp 曰viết 。
如như 是thị 。 我ngã 有hữu 如như 是thị 。 意ý 如như 是thị 欲dục 如như 是thị 說thuyết 諸chư 知tri 故cố 妄vọng 語ngữ 。 盡tận 是thị 失thất 念niệm 。 不bất 智trí 而nhi 妄vọng 語ngữ 。 於ư 意ý 云vân 何hà 。 有hữu 無vô 智trí 故cố 妄vọng 語ngữ 耶da 。
答đáp 曰viết 。
不phủ 也dã 。 聽thính 我ngã 說thuyết 汝nhữ 違vi 言ngôn 負phụ 處xứ 。 故cố 作tác 是thị 說thuyết 。 諸chư 知tri 故cố 妄vọng 語ngữ 。 盡tận 是thị 失thất 念niệm 。 不bất 智trí 而nhi 妄vọng 語ngữ 。 應ưng 作tác 是thị 說thuyết 。 無vô 智trí 故cố 妄vọng 語ngữ 。 不bất 應ưng 作tác 是thị 說thuyết 。 知tri 故cố 妄vọng 語ngữ 。 應ưng 作tác 是thị 說thuyết 。 不bất 智trí 而nhi 妄vọng 語ngữ 。
所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 從tùng 不bất 智trí 生sanh 故cố 。 若nhược 不bất 作tác 是thị 說thuyết 。 不bất 應ưng 言ngôn 不bất 智trí 是thị 。 無vô 巧xảo 便tiện 慧tuệ 。 若nhược 說thuyết 有hữu 知tri 故cố 妄vọng 語ngữ 。 不bất 應ưng 作tác 是thị 說thuyết 。 諸chư 知tri 故cố 妄vọng 語ngữ 。 盡tận 是thị 失thất 念niệm 。 不bất 智trí 而nhi 妄vọng 語ngữ 。 若nhược 作tác 是thị 說thuyết 。 此thử 事sự 不bất 然nhiên 。
答đáp 曰viết 。
雖tuy 從tùng 不bất 智trí 生sanh 。 而nhi 知tri 故cố 妄vọng 語ngữ 。 非phi 不bất 智trí 故cố 妄vọng 語ngữ 。 問vấn 曰viết 。 若nhược 然nhiên 者giả 。 何hà 故cố 言ngôn 知tri 故cố 妄vọng 語ngữ 耶da 。
答đáp 曰viết 。
知tri 彼bỉ 事sự 故cố 。 而nhi 相tương 違vi 說thuyết 。 是thị 故cố 言ngôn 知tri 故cố 妄vọng 語ngữ 。 非phi 不bất 智trí 故cố 妄vọng 語ngữ 。
復phục 有hữu 說thuyết 者giả 。 若nhược 於ư 大đại 眾chúng 中trung 。 問vấn 於ư 彼bỉ 人nhân 知tri 此thử 事sự 不phủ 。 若nhược 知tri 言ngôn 知tri 。 不bất 知tri 言ngôn 不bất 知tri 。 彼bỉ 人nhân 實thật 知tri 。 而nhi 言ngôn 不bất 知tri 。 是thị 故cố 言ngôn 知tri 故cố 妄vọng 語ngữ 。
復phục 有hữu 說thuyết 者giả 。 若nhược 現hiện 前tiền 知tri 覺giác 此thử 事sự 時thời 。 與dữ 此thử 事sự 相tướng 違vi 說thuyết 。 是thị 故cố 言ngôn 知tri 故cố 妄vọng 語ngữ 。
復phục 有hữu 說thuyết 者giả 。 於ư 彼bỉ 事sự 了liễu 了liễu 現hiện 見kiến 。 而nhi 違vi 彼bỉ 事sự 說thuyết 。 是thị 故cố 言ngôn 知tri 故cố 妄vọng 語ngữ 非phi 不bất 智trí 故cố 妄vọng 語ngữ 。 若nhược 如như 汝nhữ 。 說thuyết 從tùng 不bất 智trí 生sanh 。 故cố 言ngôn 不bất 智trí 故cố 妄vọng 語ngữ 非phi 知tri 故cố 妄vọng 語ngữ 者giả 。 妄vọng 語ngữ 不bất 但đãn 從tùng 不bất 智trí 生sanh 。 乃nãi 從tùng 多đa 法pháp 生sanh 。 謂vị 十thập 大đại 地địa 。 十thập 煩phiền 惱não 大đại 地địa 。 受thọ 乃nãi 至chí 慧tuệ 。 不bất 信tín 乃nãi 至chí 放phóng 逸dật 。 何hà 故cố 捨xả 如như 是thị 等đẳng 法Pháp 。 但đãn 言ngôn 不bất 智trí 故cố 妄vọng 語ngữ 。 於ư 意ý 云vân 何hà 。 汝nhữ 有hữu 如như 是thị 欲dục 如như 是thị 說thuyết 。 一nhất 切thiết 無vô 明minh 。 與dữ 不bất 智trí 相tương 應ứng 耶da 。
答đáp 曰viết 。
如như 是thị 。 於ư 意ý 云vân 何hà 。 諸chư 知tri 故cố 妄vọng 語ngữ 。 盡tận 是thị 無vô 明minh 。 愚ngu 無vô 明minh 俱câu 失thất 念niệm 。 不bất 智trí 故cố 而nhi 妄vọng 語ngữ 耶da 。
答đáp 曰viết 。
如như 是thị 。 復phục 於ư 意ý 云vân 何hà 。 有hữu 無vô 不bất 智trí 故cố 妄vọng 語ngữ 耶da 。
答đáp 曰viết 。
無vô 也dã 。 聽thính 我ngã 說thuyết 汝nhữ 。 違vi 言ngôn 負phụ 處xứ 。 如như 是thị 汝nhữ 語ngữ 知tri 故cố 妄vọng 語ngữ 盡tận 是thị 無vô 明minh 愚ngu 無vô 明minh 俱câu 失thất 念niệm 不bất 智trí 故cố 而nhi 妄vọng 語ngữ 。 應ưng 作tác 是thị 說thuyết 。 有hữu 無vô 不bất 智trí 故cố 妄vọng 語ngữ 。 不bất 應ưng 但đãn 說thuyết 不bất 智trí 故cố 而nhi 妄vọng 語ngữ 。 亦diệc 應ưng 說thuyết 有hữu 無vô 明minh 故cố 妄vọng 語ngữ 。
所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 從tùng 無vô 明minh 生sanh 故cố 。 若nhược 不bất 說thuyết 無vô 明minh 故cố 妄vọng 語ngữ 。 不bất 應ưng 作tác 是thị 說thuyết 。 一nhất 切thiết 無vô 明minh 。 與dữ 不bất 智trí 相tương 應ứng 。 若nhược 作tác 是thị 說thuyết 。 諸chư 知tri 故cố 妄vọng 語ngữ 。 盡tận 是thị 無vô 明minh 。 愚ngu 無vô 明minh 俱câu 失thất 念niệm 。 不bất 智trí 故cố 而nhi 妄vọng 語ngữ 。 如như 汝nhữ 所sở 說thuyết 。 雖tuy 從tùng 無vô 明minh 生sanh 。 不bất 名danh 無vô 明minh 妄vọng 語ngữ 。 我ngã 亦diệc 如như 是thị 。 雖tuy 從tùng 不bất 智trí 生sanh 。 不bất 名danh 不bất 知tri 故cố 妄vọng 語ngữ 。 然nhiên 知tri 故cố 名danh 妄vọng 語ngữ 。
云vân 何hà 慢mạn 云vân 何hà 憍kiêu 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 問vấn 曰viết 。 何hà 故cố 作tác 此thử 論luận 。
答đáp 曰viết 。
此thử 二nhị 法pháp 相tướng 似tự 。 見kiến 慢mạn 者giả 。 世thế 人nhân 言ngôn 是thị 人nhân 憍kiêu 。 見kiến 憍kiêu 者giả 世thế 人nhân 言ngôn 是thị 人nhân 慢mạn 。 或hoặc 謂vị 此thử 二nhị 法pháp 是thị 一nhất 。 今kim 欲dục 決quyết 定định 說thuyết 其kỳ 體thể 性tánh 。 亦diệc 欲dục 說thuyết 差sai 別biệt 故cố 。 而nhi 作tác 此thử 論luận 。
云vân 何hà 慢mạn 。 於ư 卑ty 謂vị 勝thắng 。 於ư 等đẳng 謂vị 等đẳng 。 因nhân 此thử 起khởi 慢mạn 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 問vấn 曰viết 。 云vân 何hà 於ư 等đẳng 謂vị 等đẳng 。 而nhi 作tác 慢mạn 耶da 。
答đáp 曰viết 。
猶do 如như 有hữu 一nhất 人nhân 。 誦tụng 半bán 阿a 含hàm 。 有hữu 餘dư 緣duyên 故cố 。 而nhi 更cánh 不bất 進tiến 。 更cánh 有hữu 一nhất 人nhân 。 始thỉ 誦tụng 阿a 含hàm 。 此thử 二nhị 後hậu 時thời 一nhất 齊tề 誦tụng 竟cánh 。 而nhi 後hậu 誦tụng 者giả 。 便tiện 起khởi 於ư 慢mạn 。 是thị 名danh 於ư 等đẳng 起khởi 慢mạn 。 云vân 何hà 憍kiêu 。 我ngã 生sanh 處xứ 勝thắng 。 族tộc 姓tánh 勝thắng 。 色sắc 勝thắng 。 種chủng 勝thắng 。 巧xảo 勝thắng 。 財tài 勝thắng 。 端đoan 正chánh 勝thắng 。 因nhân 如như 是thị 等đẳng 勝thắng 故cố 起khởi 憍kiêu 。 豪hào 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 是thị 名danh 憍kiêu 。 慢mạn 憍kiêu 有hữu 何hà 差sai 別biệt 。 問vấn 曰viết 。 何hà 故cố 復phục 作tác 此thử 論luận 。
答đáp 曰viết 。
此thử 二nhị 法pháp 相tướng 似tự 。 雖tuy 說thuyết 體thể 性tánh 。 亦diệc 應ưng 說thuyết 其kỳ 差sai 別biệt 。 憍kiêu 慢mạn 有hữu 何hà 差sai 別biệt 。
答đáp 曰viết 。
緣duyên 他tha 故cố 自tự 計kế 勝thắng 。 是thị 慢mạn 相tương/tướng 。 不bất 緣duyên 他tha 。 自tự 於ư 法pháp 中trung 。 心tâm 生sanh 染nhiễm 污ô 。 是thị 憍kiêu 相tương/tướng 。 問vấn 曰viết 。 慢mạn 體thể 性tánh 是thị 何hà 。
答đáp 曰viết 。
或hoặc 有hữu 說thuyết 者giả 。 體thể 性tánh 是thị 憍kiêu 。 問vấn 曰viết 。 若nhược 然nhiên 者giả 。 憍kiêu 慢mạn 有hữu 何hà 差sai 別biệt 。
答đáp 曰viết 。
慢mạn 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 緣duyên 他tha 生sanh 。 二nhị 緣duyên 自tự 生sanh 。 緣duyên 他tha 生sanh 者giả 是thị 慢mạn 。 緣duyên 自tự 生sanh 者giả 是thị 憍kiêu 。
復phục 有hữu 說thuyết 者giả 。 體thể 性tánh 是thị 愛ái 。
所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 如như 說thuyết 自tự 於ư 法pháp 中trung 。 心tâm 生sanh 染nhiễm 污ô 。
復phục 有hữu 說thuyết 者giả 。 有hữu 心tâm 數số 法pháp 名danh 憍kiêu 。 與dữ 心tâm 相tương 應ứng 在tại 意ý 地địa 。 修tu 道Đạo 所sở 斷đoạn 愛ái 後hậu 生sanh 。 問vấn 曰viết 。 若nhược 然nhiên 者giả 。 憍kiêu 慢mạn 有hữu 何hà 差sai 別biệt 。
答đáp 曰viết 。
有hữu 多đa 差sai 別biệt 。 慢mạn 是thị 煩phiền 惱não 。 憍kiêu 非phi 煩phiền 惱não 。 慢mạn 是thị 結kết 縛phược 使sử 惱não 纏triền 。 憍kiêu 非phi 結kết 縛phược 使sử 惱não 纏triền 。 是thị 煩phiền 惱não 垢cấu 。
復phục 有hữu 說thuyết 者giả 。 慢mạn 是thị 見kiến 道đạo 修tu 道Đạo 所sở 斷đoạn 。 憍kiêu 是thị 修tu 道Đạo 所sở 斷đoạn 。 問vấn 曰viết 。 無vô 色sắc 界giới 慢mạn 。 見kiến 道đạo 所sở 斷đoạn 。 慢mạn 云vân 何hà 緣duyên 他tha 生sanh 耶da 。
答đáp 曰viết 。
本bổn 於ư 此thử 間gian 。 修tu 行hành 廣quảng 布bố 。 後hậu 生sanh 彼bỉ 間gian 。 以dĩ 因nhân 力lực 故cố 。 亦diệc 現hiện 前tiền 行hành 。
復phục 有hữu 說thuyết 者giả 。 雖tuy 生sanh 彼bỉ 間gian 。 而nhi 不bất 現hiện 行hành 。 於ư 此thử 間gian 因nhân 。 入nhập 定định 起khởi 慢mạn 心tâm 。 我ngã 於ư 定định 善thiện 。 他tha 則tắc 不bất 善thiện 。 我ngã 能năng 速tốc 入nhập 。 他tha 則tắc 不bất 能năng 。 我ngã 能năng 久cửu 住trụ 。 他tha 則tắc 不bất 能năng 。 云vân 何hà 見kiến 道đạo 所sở 斷đoạn 慢mạn 。 緣duyên 他tha 生sanh 耶da 。
答đáp 曰viết 。
如như 我ngã 見kiến 者giả 。 聚tụ 在tại 一nhất 處xứ 。 更cánh 相tương 問vấn 言ngôn 。 汝nhữ 我ngã 有hữu 何hà 相tương/tướng 耶da 。
答đáp 曰viết 。
我ngã 我ngã 有hữu 如như 是thị 相tương/tướng 。 他tha 人nhân 聞văn 已dĩ 。 作tác 如như 是thị 念niệm 。 彼bỉ 說thuyết 我ngã 相tương/tướng 相tương/tướng 則tắc 不bất 如như 我ngã 。 因nhân 身thân 見kiến 後hậu 。 生sanh 如như 是thị 慢mạn 。
復phục 有hữu 說thuyết 者giả 。 無vô 始thỉ 已dĩ 來lai 。 常thường 習tập 此thử 法pháp 。 不bất 必tất 因nhân 他tha 而nhi 生sanh 。 如như 尊tôn 者giả 阿A 泥Nê 盧Lô 頭Đầu 。 生sanh 如như 是thị 慢mạn 。 詣nghệ 尊Tôn 者giả 舍Xá 利Lợi 弗Phất 所sở 。 作tác 如như 是thị 言ngôn 。 我ngã 以dĩ 天thiên 眼nhãn 。 觀quán 千thiên 世thế 界giới 。 不bất 多đa 用dụng 功công 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 尊Tôn 者giả 舍Xá 利Lợi 弗Phất 。 而nhi 語ngứ 之chi 言ngôn 。 此thử 是thị 汝nhữ 慢mạn 。 如như 此thử 慢mạn 則tắc 不bất 因nhân 他tha 生sanh 。 然nhiên 慢mạn 多đa 分phần 因nhân 他tha 生sanh 故cố 。 言ngôn 因nhân 他tha 生sanh 。 亦diệc 有hữu 因nhân 自tự 生sanh 者giả 。
若nhược 生sanh 增tăng 上thượng 慢mạn 我ngã 見kiến 苦khổ 是thị 苦khổ 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 問vấn 曰viết 。 何hà 故cố 作tác 此thử 論luận 。
答đáp 曰viết 。
或hoặc 有hữu 說thuyết 者giả 。 慢mạn 能năng 緣duyên 他tha 界giới 。 亦diệc 緣duyên 無vô 漏lậu 。 為vi 止chỉ 如như 是thị 說thuyết 者giả 。 意ý 亦diệc 明minh 慢mạn 是thị 自tự 界giới 緣duyên 緣duyên 有hữu 漏lậu 故cố 。 而nhi 作tác 此thử 論luận 。
若nhược 生sanh 增tăng 上thượng 慢mạn 。 我ngã 見kiến 苦khổ 是thị 苦khổ 。 此thử 增tăng 上thượng 慢mạn 。 何hà 所sở 緣duyên 耶da 。
答đáp 曰viết 。
猶do 如như 有hữu 一nhất 。 親thân 近cận 善Thiện 知Tri 識Thức 。 善Thiện 知Tri 識Thức 者giả 。 謂vị 佛Phật 佛Phật 弟đệ 子tử 是thị 也dã 。 從tùng 其kỳ 聞văn 法Pháp 。 聞văn 法Pháp 者giả 。 聞văn 隨tùy 順thuận 涅Niết 槃Bàn 方phương 便tiện 法pháp 。 內nội 正chánh 思tư 惟duy 。 正chánh 思tư 惟duy 者giả 。 謂vị 自tự 修tu 正chánh 行hạnh 。
復phục 有hữu 說thuyết 者giả 。 正chánh 思tư 惟duy 者giả 。 觀quán 生sanh 死tử 是thị 過quá 患hoạn 。 觀quán 出xuất 要yếu 是thị 善thiện 利lợi 。 如như 法Pháp 修tu 行hành 。 如như 法Pháp 修tu 行hành 者giả 。 謂vị 次thứ 第đệ 行hành 法pháp 。 得đắc 於ư 順thuận 忍nhẫn 。 順thuận 忍nhẫn 者giả 謂vị 順thuận 諦đế 忍nhẫn 也dã 。 依y 此thử 四tứ 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 枝chi 故cố 。 於ư 苦khổ 有hữu 忍nhẫn 有hữu 欲dục 有hữu 說thuyết 。 依y 如như 是thị 等đẳng 法Pháp 。 身thân 心tâm 潤nhuận 益ích 。 以dĩ 是thị 忍nhẫn 力lực 。 令linh 諸chư 行hành 衰suy 微vi 羸luy 劣liệt 。 於ư 諦đế 轉chuyển 明minh 。 便tiện 作tác 是thị 念niệm 。 我ngã 見kiến 苦khổ 是thị 苦khổ 不bất 觀quán 故cố 。 須tu 臾du 見kiến 疑nghi 不bất 行hành 。 問vấn 曰viết 。 此thử 文văn 應ưng 如như 是thị 說thuyết 。 無vô 有hữu 正chánh 觀quán 故cố 。 須tu 臾du 見kiến 疑nghi 不bất 行hành 。 而nhi 不bất 說thuyết 者giả 有hữu 何hà 意ý 。
答đáp 曰viết 。
當đương 知tri 此thử 義nghĩa 不bất 觀quán 者giả 。 即tức 是thị 不bất 正chánh 觀quán 義nghĩa 須tu 臾du 見kiến 疑nghi 不bất 行hành 。 見kiến 者giả 謂vị 身thân 見kiến 戒giới 取thủ 。 疑nghi 者giả 即tức 疑nghi 西tây 方phương 沙Sa 門Môn 。 復phục 作tác 是thị 說thuyết 。 見kiến 者giả 是thị 戒giới 取thủ 。 疑nghi 即tức 是thị 疑nghi 。
所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 得đắc 忍nhẫn 者giả 身thân 見kiến 不bất 行hành 。 設thiết 有hữu 行hành 者giả 。 亦diệc 復phục 不bất 覺giác 。
所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 以dĩ 根căn 鈍độn 故cố 。 所sở 行hành 微vi 細tế 。 不bất 久cửu 住trụ 故cố 。 是thị 以dĩ 不bất 覺giác 。
復phục 次thứ 見kiến 疑nghi 行hành 細tế 。 行hành 者giả 心tâm 麁thô 。 是thị 以dĩ 不bất 覺giác 。
復phục 次thứ 以dĩ 五ngũ 事sự 故cố 。 眾chúng 生sanh 煩phiền 惱não 不bất 行hành 。 一nhất 以dĩ 定định 力lực 故cố 。 二nhị 以dĩ 慧tuệ 力lực 故cố 。 三tam 依y 善thiện 師sư 故cố 。 四tứ 以dĩ 處xứ 所sở 好hiếu 故cố 。 五ngũ 性tánh 少thiểu 煩phiền 惱não 。 彼bỉ 煩phiền 惱não 不bất 行hành 故cố 。 作tác 如như 是thị 念niệm 。 我ngã 見kiến 苦khổ 是thị 苦khổ 。 因nhân 此thử 起khởi 慢mạn 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 問vấn 曰viết 。 此thử 增tăng 上thượng 慢mạn 。 何hà 緣duyên 取thủ 。
答đáp 曰viết 。
緣duyên 苦khổ 能năng 生sanh 增tăng 上thượng 慢mạn 者giả 。 是thị 順thuận 諦đế 忍nhẫn 。 緣duyên 集tập 生sanh 增tăng 上thượng 慢mạn 。 亦diệc 如như 是thị 。 若nhược 生sanh 增tăng 上thượng 慢mạn 。 我ngã 見kiến 滅diệt 是thị 滅diệt 。 此thử 增tăng 上thượng 慢mạn 何hà 緣duyên 。 猶do 如như 有hữu 一nhất 。 親thân 近cận 善Thiện 知Tri 識Thức 。 廣quảng 說thuyết 如như 上thượng 。 乃nãi 至chí 我ngã 見kiến 滅diệt 是thị 滅diệt 。 因nhân 此thử 起khởi 慢mạn 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 問vấn 曰viết 。 此thử 增tăng 上thượng 慢mạn 何hà 緣duyên 。
答đáp 曰viết 。
即tức 緣duyên 彼bỉ 心tâm 心tâm 數số 法pháp 。 能năng 生sanh 增tăng 上thượng 慢mạn 忍nhẫn 者giả 。 若nhược 作tác 是thị 說thuyết 。 則tắc 上thượng 慢mạn 緣duyên 無vô 漏lậu 者giả 意ý 亦diệc 非phi 他tha 界giới 緣duyên 。 亦diệc 非phi 無vô 緣duyên 。 若nhược 生sanh 增tăng 上thượng 慢mạn 。 我ngã 見kiến 道đạo 是thị 道đạo 。 此thử 中trung 應ưng 廣quảng 說thuyết 如như 滅diệt 。 問vấn 曰viết 。 此thử 慢mạn 為vi 是thị 欲dục 界giới 。 為vi 是thị 色sắc 界giới 耶da 。 若nhược 是thị 欲dục 界giới 者giả 。 此thử 慢mạn 緣duyên 忍nhẫn 。 欲dục 界giới 無vô 忍nhẫn 善thiện 根căn 。 若nhược 是thị 色sắc 界giới 者giả 。 離ly 欲dục 者giả 可khả 爾nhĩ 。 未vị 離ly 欲dục 者giả 云vân 何hà 可khả 爾nhĩ 。
答đáp 曰viết 。
或hoặc 有hữu 說thuyết 者giả 。 應ưng 作tác 是thị 說thuyết 。 是thị 色sắc 界giới 慢mạn 。
所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 彼bỉ 慢mạn 緣duyên 順thuận 諦đế 忍nhẫn 。 欲dục 界giới 中trung 無vô 順thuận 諦đế 忍nhẫn 。 問vấn 曰viết 。 若nhược 然nhiên 者giả 離ly 欲dục 者giả 可khả 爾nhĩ 。 未vị 離ly 欲dục 者giả 云vân 何hà 。
答đáp 曰viết 。
經kinh 本bổn 所sở 說thuyết 。 明minh 離ly 欲dục 者giả 。
復phục 有hữu 說thuyết 者giả 。 未vị 離ly 欲dục 者giả 。 亦diệc 能năng 起khởi 此thử 慢mạn 。
所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 依y 未vị 來lai 禪thiền 與dữ 根căn 本bổn 禪thiền 相tương 似tự 故cố 。 評bình 曰viết 。 不bất 應ưng 作tác 是thị 說thuyết 。 如như 前tiền 說thuyết 者giả 好hảo/hiếu 。
復phục 有hữu 說thuyết 者giả 。 是thị 欲dục 色sắc 界giới 。 問vấn 曰viết 。 色sắc 界giới 者giả 可khả 爾nhĩ 。
所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 緣duyên 彼bỉ 忍nhẫn 故cố 。 欲dục 界giới 者giả 云vân 何hà 可khả 爾nhĩ 。 彼bỉ 慢mạn 不bất 能năng 緣duyên 忍nhẫn 。 自tự 界giới 緣duyên 故cố 。
答đáp 曰viết 。
欲dục 界giới 中trung 雖tuy 無vô 忍nhẫn 。 有hữu 與dữ 忍nhẫn 相tương 似tự 善thiện 根căn 。 為vi 慢mạn 所sở 緣duyên 。
所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 欲dục 界giới 中trung 。 盡tận 有hữu 一nhất 切thiết 善thiện 根căn 種chủng 子tử 故cố 。 以dĩ 欲dục 界giới 中trung 有hữu 忍nhẫn 相tương 似tự 善thiện 根căn 故cố 。 慢mạn 亦diệc 能năng 緣duyên 。 若nhược 生sanh 增tăng 上thượng 慢mạn 。 我ngã 生sanh 已dĩ 盡tận 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 此thử 增tăng 上thượng 慢mạn 何hà 緣duyên 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 問vấn 曰viết 。 此thử 增tăng 上thượng 慢mạn 。 前tiền 所sở 說thuyết 者giả 。 有hữu 何hà 差sai 別biệt 。
答đáp 曰viết 。
或hoặc 有hữu 說thuyết 者giả 。 先tiên 所sở 說thuyết 者giả 。 是thị 凡phàm 夫phu 增tăng 上thượng 慢mạn 。 後hậu 所sở 說thuyết 者giả 。 是thị 凡phàm 夫phu 聖thánh 人nhân 增tăng 上thượng 慢mạn 。 如như 凡phàm 夫phu 聖thánh 人nhân 。 見kiến 諦Đế 不bất 見kiến 諦Đế 。 得đắc 果quả 不bất 得đắc 果quả 。 得đắc 正chánh 決quyết 定định 。 不bất 得đắc 正chánh 決quyết 定định 住trụ 決quyết 定định 聚tụ 。 住trụ 不bất 決quyết 定định 聚tụ 。 住trụ 正chánh 定định 不bất 住trụ 正chánh 定định 。 當đương 知tri 亦diệc 如như 是thị 。
復phục 有hữu 說thuyết 。 先tiên 所sở 說thuyết 者giả 。 因nhân 見kiến 道đạo 生sanh 。 後hậu 所sở 說thuyết 者giả 。 因nhân 修tu 道Đạo 生sanh 。
復phục 有hữu 說thuyết 者giả 。 先tiên 所sở 起khởi 慢mạn 有hữu 所sở 因nhân 。 後hậu 所sở 起khởi 慢mạn 無vô 所sở 因nhân 。
復phục 有hữu 說thuyết 者giả 。 前tiền 者giả 是thị 欲dục 色sắc 界giới 。 後hậu 者giả 是thị 三tam 界giới 。 若nhược 生sanh 增tăng 上thượng 慢mạn 。 我ngã 生sanh 已dĩ 盡tận 。 此thử 何hà 緣duyên 。
答đáp 曰viết 。
猶do 如như 有hữu 一nhất 作tác 是thị 念niệm 。 此thử 道đạo 此thử 迹tích 。 我ngã 依y 此thử 道đạo 。 依y 此thử 迹tích 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 此thử 道đạo 者giả 。 隨tùy 其kỳ 處xứ 作tác 道đạo 想tưởng 。 此thử 道đạo 迹tích 者giả 。 隨tùy 其kỳ 處xứ 作tác 道đạo 迹tích 想tưởng 。 生sanh 已dĩ 盡tận 者giả 。 隨tùy 其kỳ 處xứ 作tác 生sanh 想tưởng 。 問vấn 曰viết 。 此thử 增tăng 上thượng 慢mạn 。 何hà 緣duyên 耶da 。
答đáp 曰viết 。
緣duyên 生sanh 隨tùy 彼bỉ 善thiện 根căn 。 能năng 生sanh 增tăng 上thượng 慢mạn 者giả 。 是thị 生sanh 梵Phạm 行hạnh 已dĩ 立lập 。 說thuyết 亦diệc 如như 是thị 。 乃nãi 至chí 此thử 增tăng 上thượng 慢mạn 何hà 緣duyên 。
答đáp 曰viết 。
即tức 緣duyên 彼bỉ 能năng 生sanh 慢mạn 。 心tâm 心tâm 數số 法pháp 。 梵Phạm 行hạnh 已dĩ 立lập 者giả 。 阿A 羅La 漢Hán 。 於ư 學học 道Đạo 名danh 梵Phạm 行hạnh 已dĩ 立lập 。 於ư 無Vô 學Học 道đạo 名danh 今kim 立lập 。 所sở 作tác 已dĩ 辦biện 者giả 。 猶do 如như 有hữu 一nhất 作tác 是thị 念niệm 。 此thử 道đạo 此thử 迹tích 。 乃nãi 至chí 所sở 作tác 已dĩ 辦biện 。 我ngã 已dĩ 斷đoạn 煩phiền 惱não 。 已dĩ 害hại 使sử 。 已dĩ 吐thổ 結kết 。 已dĩ 制chế 伏phục 纏triền 。 如như 是thị 等đẳng 語ngữ 。 盡tận 明minh 斷đoạn 義nghĩa 。 文văn 雖tuy 種chủng 種chủng 。 而nhi 無vô 異dị 義nghĩa 。
所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 若nhược 斷đoạn 煩phiền 惱não 。 即tức 是thị 斷đoạn 害hại 使sử 吐thổ 結kết 。 制chế 伏phục 於ư 纏triền 。 問vấn 曰viết 。 此thử 增tăng 上thượng 慢mạn 何hà 緣duyên 耶da 。
答đáp 曰viết 。
即tức 緣duyên 能năng 生sanh 增tăng 上thượng 慢mạn 。 心tâm 心tâm 數số 法pháp 。
若nhược 生sanh 增tăng 上thượng 慢mạn 。 我ngã 更cánh 不bất 受thọ 有hữu 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 問vấn 曰viết 。 何hà 故cố 復phục 作tác 此thử 論luận 。
答đáp 曰viết 。
前tiền 說thuyết 是thị 因nhân 時thời 解giải 脫thoát 增tăng 上thượng 慢mạn 。 今kim 說thuyết 是thị 因nhân 不bất 時thời 解giải 脫thoát 增tăng 上thượng 慢mạn 。 前tiền 說thuyết 是thị 因nhân 盡tận 智trí 增tăng 上thượng 慢mạn 。 今kim 說thuyết 是thị 因nhân 無vô 生sanh 智trí 。 增tăng 上thượng 慢mạn 故cố 。 而nhi 作tác 此thử 論luận 。
此thử 增tăng 上thượng 慢mạn 何hà 緣duyên 。
答đáp 曰viết 。
即tức 緣duyên 能năng 生sanh 增tăng 上thượng 慢mạn 。 有hữu 凡phàm 夫phu 能năng 起khởi 五ngũ 種chủng 增tăng 上thượng 慢mạn 。 一nhất 於ư 善thiện 根căn 。 二nhị 於ư 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 。 三tam 於ư 斯Tư 陀Đà 含Hàm 。 四tứ 於ư 阿A 那Na 含Hàm 。 五ngũ 於ư 阿A 羅La 漢Hán 。 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 起khởi 三tam 種chủng 。 斯Tư 陀Đà 含Hàm 起khởi 二nhị 種chủng 。 阿A 那Na 含Hàm 起khởi 一nhất 種chủng 。 阿A 羅La 漢Hán 無vô 慢mạn 。
復phục 有hữu 說thuyết 者giả 。 聖thánh 人nhân 亦diệc 起khởi 果quả 間gian 增tăng 上thượng 慢mạn 。 如như 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 於ư 斯Tư 陀Đà 含Hàm 向hướng 中trung 起khởi 慢mạn 。 斯Tư 陀Đà 含Hàm 於ư 阿A 那Na 含Hàm 向hướng 中trung 起khởi 慢mạn 。 阿A 那Na 含Hàm 於ư 阿A 羅La 漢Hán 向hướng 中trung 起khởi 慢mạn 。 諸chư 起khởi 色sắc 界giới 。 增tăng 上thượng 慢mạn 者giả 。 要yếu 得đắc 彼bỉ 根căn 本bổn 地địa 。 能năng 起khởi 彼bỉ 地địa 增tăng 上thượng 慢mạn 。
所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 彼bỉ 地địa 煩phiền 惱não 。 屬thuộc 彼bỉ 地địa 故cố 。 若nhược 不bất 得đắc 根căn 本bổn 地địa 。 不bất 能năng 起khởi 彼bỉ 地địa 煩phiền 惱não 。
復phục 有hữu 說thuyết 者giả 。 未vị 至chí 法pháp 亦diệc 有hữu 似tự 根căn 本bổn 地địa 。 若nhược 得đắc 彼bỉ 地địa 者giả 。 亦diệc 能năng 起khởi 彼bỉ 地địa 慢mạn 。 評bình 曰viết 。 不bất 應ưng 作tác 是thị 說thuyết 。 如như 前tiền 說thuyết 者giả 好hảo/hiếu 。 云vân 何hà 卑ty 而nhi 起khởi 慢mạn 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 問vấn 曰viết 。 何hà 故cố 作tác 此thử 論luận 。
答đáp 曰viết 。
慢mạn 法pháp 自tự 高cao 卑ty 他tha 此thử 慢mạn 。 自tự 卑ty 高cao 他tha 。 或hoặc 謂vị 此thử 非phi 是thị 慢mạn 。 今kim 欲dục 決quyết 定định 說thuyết 是thị 慢mạn 故cố 。 而nhi 作tác 此thử 論luận 。 云vân 何hà 卑ty 而nhi 起khởi 慢mạn 。 猶do 如như 有hữu 一nhất 見kiến 他tha 勝thắng 。 若nhược 生sanh 處xứ 姓tánh 種chủng 色sắc 工công 業nghiệp 財tài 富phú 田điền 宅trạch 。 見kiến 他tha 是thị 事sự 作tác 是thị 念niệm 。 彼bỉ 少thiểu 勝thắng 我ngã 不bất 如như 彼bỉ 。 謂vị 生sanh 處xứ 乃nãi 至chí 田điền 宅trạch 。 然nhiên 彼bỉ 不bất 如như 他tha 非phi 。 百bách 倍bội 千thiên 倍bội 。 生sanh 處xứ 者giả 有hữu 四tứ 種chủng 。 謂vị 剎sát 利lợi 。 婆Bà 羅La 門Môn 。 毘tỳ 舍xá 。 首thủ 陀đà 。 姓tánh 者giả 有hữu 四tứ 種chủng 。 一nhất 婆bà 瑳tha 。 二nhị 憍kiêu 瑳tha 。 三tam 舍xá 持trì 羅la 。 四tứ 婆bà 羅la 矬tọa (# 音âm 在tại 和hòa 反phản )# 闍xà 。 亦diệc 更cánh 有hữu 餘dư 姓tánh 。 一nhất 佉khư 尼ni 迦ca 夷di 那na 。 二nhị 舍xá 荼đồ 蛇xà 尼ni 那na 。 三tam 拘câu 荼đồ 蛇xà 尼ni 那na 。 色sắc 者giả 謂vị 白bạch 紅hồng 赤xích 黑hắc 。 種chủng 者giả 謂vị 父phụ 種chủng 母mẫu 種chủng 。 工công 者giả 謂vị 綵thải 畫họa 等đẳng 。 業nghiệp 者giả 於ư 工công 巧xảo 中trung 得đắc 利lợi 勝thắng 。 財tài 富phú 者giả 謂vị 。 色sắc 聲thanh 香hương 味vị 觸xúc 。 及cập 其kỳ 具cụ 。 田điền 宅trạch 者giả 謂vị 居cư 業nghiệp 是thị 也dã 。 見kiến 他tha 有hữu 如như 是thị 等đẳng 。 事sự 作tác 是thị 念niệm 。 彼bỉ 少thiểu 勝thắng 我ngã 我ngã 少thiểu 不bất 如như 彼bỉ 。 色sắc 等đẳng 乃nãi 至chí 田điền 宅trạch 。 然nhiên 彼bỉ 非phi 百bách 倍bội 千thiên 倍bội 。 而nhi 彼bỉ 言ngôn 一nhất 倍bội 二nhị 倍bội 勝thắng 我ngã 。 我ngã 一nhất 倍bội 二nhị 倍bội 不bất 如như 彼bỉ 。 便tiện 自tự 高cao 卑ty 他tha 而nhi 起khởi 於ư 慢mạn 。
有hữu 七thất 慢mạn 。 一nhất 慢mạn 。 二nhị 過quá 慢mạn 。 三tam 慢mạn 過quá 慢mạn 。 四tứ 我ngã 慢mạn 。 五ngũ 增tăng 上thượng 慢mạn 。 六lục 卑ty 慢mạn 。 七thất 邪tà 慢mạn 。 問vấn 曰viết 。 此thử 慢mạn 幾kỷ 見kiến 道đạo 斷đoạn 。 幾kỷ 修tu 道Đạo 斷đoạn 。
答đáp 曰viết 。
三tam 修tu 道Đạo 斷đoạn 。 謂vị 慢mạn 過quá 慢mạn 增tăng 上thượng 慢mạn 。 餘dư 見kiến 道đạo 修tu 道Đạo 斷đoạn 。
復phục 有hữu 說thuyết 者giả 。 二nhị 見kiến 道đạo 斷đoạn 。 謂vị 我ngã 慢mạn 邪tà 慢mạn 。 餘dư 是thị 見kiến 道đạo 修tu 道Đạo 斷đoạn 。
復phục 有hữu 說thuyết 者giả 。 一nhất 是thị 修tu 道Đạo 斷đoạn 謂vị 增tăng 上thượng 慢mạn 。 二nhị 是thị 見kiến 道đạo 斷đoạn 。 謂vị 我ngã 慢mạn 邪tà 慢mạn 。 餘dư 四tứ 見kiến 道đạo 修tu 道Đạo 斷đoạn 。
復phục 有hữu 說thuyết 者giả 。 盡tận 是thị 見kiến 道đạo 修tu 道Đạo 斷đoạn 。 問vấn 曰viết 。 若nhược 然nhiên 者giả 。 云vân 何hà 我ngã 慢mạn 邪tà 慢mạn 。 修tu 道Đạo 斷đoạn 耶da 。
答đáp 曰viết 。
身thân 見kiến 緣duyên 五ngũ 種chủng 斷đoạn 法pháp 。 計kế 苦Khổ 諦Đế 所sở 斷đoạn 法pháp 是thị 我ngã 。 於ư 此thử 後hậu 生sanh 我ngã 慢mạn 。 乃nãi 至chí 計kế 修tu 道Đạo 所sở 斷đoạn 是thị 我ngã 。 於ư 此thử 後hậu 生sanh 我ngã 慢mạn 。 是thị 名danh 我ngã 慢mạn 修tu 道Đạo 所sở 斷đoạn 。 云vân 何hà 修tu 道Đạo 斷đoạn 邪tà 慢mạn 。
答đáp 曰viết 。
邪tà 見kiến 緣duyên 五ngũ 種chủng 所sở 斷đoạn 法pháp 。 邪tà 見kiến 謗báng 苦Khổ 諦Đế 所sở 斷đoạn 法pháp 言ngôn 無vô 。 於ư 此thử 後hậu 生sanh 邪tà 慢mạn 。 乃nãi 至chí 謗báng 修tu 道Đạo 所sở 斷đoạn 法pháp 言ngôn 無vô 。 於ư 此thử 後hậu 生sanh 慢mạn 。 是thị 名danh 修tu 道Đạo 斷đoạn 於ư 邪tà 慢mạn 。 問vấn 曰viết 。 七thất 慢mạn 幾kỷ 在tại 欲dục 界giới 。 幾kỷ 在tại 色sắc 無vô 色sắc 界giới 耶da 。
答đáp 曰viết 。
或hoặc 有hữu 說thuyết 者giả 。 三tam 在tại 欲dục 界giới 。 謂vị 過quá 慢mạn 慢mạn 過quá 慢mạn 卑ty 慢mạn 。 餘dư 在tại 三tam 界giới 。
所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 色sắc 界giới 無vô 計kế 生sanh 處xứ 等đẳng 起khởi 慢mạn 故cố 。
復phục 有hữu 說thuyết 者giả 。 盡tận 在tại 三tam 界giới 。 問vấn 曰viết 。 若nhược 然nhiên 者giả 。 色sắc 無vô 色sắc 界giới 。 無vô 計kế 生sanh 處xứ 等đẳng 起khởi 慢mạn 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。
答đáp 曰viết 。
本bổn 於ư 此thử 間gian 。 修tu 行hành 廣quảng 布bố 。 以dĩ 因nhân 力lực 故cố 。 於ư 彼bỉ 亦diệc 起khởi 現hiện 前tiền 。 復phục 有hữu 說thuyết 者giả 。 彼bỉ 中trung 雖tuy 不bất 現hiện 行hành 。 於ư 此thử 因nhân 是thị 故cố 亦diệc 起khởi 現hiện 行hành 。 言ngôn 我ngã 定định 勝thắng 我ngã 定định 少thiểu 不bất 如như 彼bỉ 。
又hựu 世Thế 尊Tôn 言ngôn 。 有hữu 三tam 覺giác 。 謂vị 欲dục 覺giác 恚khuể 覺giác 害hại 覺giác 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 問vấn 曰viết 。 何hà 故cố 作tác 此thử 論luận 。
答đáp 曰viết 。
此thử 是thị 佛Phật 經Kinh 。 佛Phật 經Kinh 有hữu 三tam 覺giác 。 欲dục 覺giác 恚khuể 覺giác 害hại 覺giác 。 而nhi 不bất 廣quảng 分phân 別biệt 。 云vân 何hà 欲dục 覺giác 自tự 害hại 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 佛Phật 經Kinh 是thị 此thử 論luận 所sở 為vi 根căn 本bổn 。 諸chư 經kinh 中trung 不bất 說thuyết 者giả 。 今kim 欲dục 說thuyết 故cố 而nhi 作tác 此thử 論luận 。
云vân 何hà 欲dục 覺giác 自tự 害hại 。
答đáp 曰viết 。
猶do 如như 有hữu 一nhất 起khởi 欲dục 愛ái 纏triền 身thân 熱nhiệt 心tâm 熱nhiệt 。
所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 欲dục 愛ái 纏triền 如như 火hỏa 燒thiêu 於ư 自tự 身thân 。 世Thế 尊Tôn 亦diệc 說thuyết 。 有hữu 三tam 種chủng 火hỏa 。 謂vị 貪tham 欲dục 火hỏa 。 瞋sân 恚khuể 火hỏa 。 愚ngu 癡si 火hỏa 。 身thân 熱nhiệt 心tâm 熱nhiệt 。 是thị 彼bỉ 依y 果quả 。 長trường 夜dạ 起khởi 欲dục 愛ái 纏triền 。 三tam 惡ác 道đạo 中trung 。 受thọ 不bất 愛ái 報báo 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 是thị 彼bỉ 報báo 果quả 。 是thị 名danh 欲dục 覺giác 自tự 害hại 。 云vân 何hà 欲dục 覺giác 害hại 他tha 。
答đáp 曰viết 。
猶do 如như 有hữu 一nhất 起khởi 欲dục 愛ái 纏triền 。 眼nhãn 視thị 他tha 妻thê 。 其kỳ 夫phu 見kiến 之chi 。 自tự 罵mạ 其kỳ 婦phụ 。 加gia 諸chư 苦khổ 害hại 等đẳng 。 是thị 名danh 欲dục 覺giác 害hại 他tha 。 問vấn 曰viết 。 此thử 亦diệc 是thị 俱câu 害hại 。
所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 彼bỉ 眼nhãn 看khán 者giả 。 亦diệc 受thọ 苦khổ 害hại 等đẳng 。
答đáp 曰viết 。
彼bỉ 看khán 者giả 。 其kỳ 夫phu 不bất 能năng 加gia 害hại 。 若nhược 加gia 害hại 者giả 。 則tắc 為vì 他tha 人nhân 。 之chi 所sở 呵ha 責trách 。 是thị 以dĩ 不bất 說thuyết 。 云vân 何hà 欲dục 覺giác 俱câu 害hại 。
答đáp 曰viết 。
猶do 如như 有hữu 一nhất 起khởi 欲dục 愛ái 纏triền 。 婬dâm 犯phạm 他tha 妻thê 。 俱câu 有hữu 過quá 故cố 。 而nhi 被bị 殺sát 害hại 。 是thị 名danh 俱câu 害hại 。 問vấn 曰viết 。 此thử 是thị 三tam 害hại 。 何hà 以dĩ 言ngôn 俱câu 。
所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 彼bỉ 殺sát 者giả 。 被bị 殺sát 者giả 。 亦diệc 受thọ 罪tội 故cố 。
答đáp 曰viết 。
彼bỉ 雖tuy 是thị 害hại 。 不bất 為vi 世thế 人nhân 所sở 呵ha 責trách 。 而nhi 為vi 世thế 人nhân 所sở 譽dự 。 云vân 何hà 此thử 人nhân 。 憎tăng 惡ác 惡ác 法pháp 。 是thị 以dĩ 不bất 說thuyết 。 云vân 何hà 恚khuể 覺giác 自tự 害hại 。
答đáp 曰viết 。
猶do 如như 有hữu 一nhất 起khởi 於ư 恚khuể 纏triền 。 身thân 熱nhiệt 心tâm 熱nhiệt 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 是thị 彼bỉ 依y 果quả 。 長trường 夜dạ 起khởi 恚khuể 纏triền 。 故cố 於ư 三tam 惡ác 道đạo 。 受thọ 不bất 愛ái 果quả 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 若nhược 生sanh 人nhân 天thiên 中trung 。 形hình 色sắc 醜xú 陋lậu 。 是thị 彼bỉ 報báo 果quả 是thị 名danh 恚khuể 覺giác 自tự 害hại 。 云vân 何hà 恚khuể 覺giác 害hại 他tha 。 猶do 如như 有hữu 一nhất 起khởi 於ư 恚khuể 覺giác 。 斷đoạn 他tha 人nhân 命mạng 。 是thị 名danh 害hại 他tha 。 問vấn 曰viết 。 若nhược 斷đoạn 他tha 命mạng 。 是thị 名danh 俱câu 害hại 。 何hà 以dĩ 但đãn 言ngôn 害hại 他tha 。
答đáp 曰viết 。
雖tuy 斷đoạn 他tha 命mạng 。 不bất 為vi 世thế 人nhân 。 之chi 所sở 呵ha 責trách 。 不bất 盡tận 受thọ 現hiện 世thế 罪tội 。 是thị 故cố 不bất 說thuyết 。 云vân 何hà 俱câu 害hại 。 猶do 如như 有hữu 一nhất 斷đoạn 他tha 人nhân 命mạng 。 以dĩ 斷đoạn 他tha 命mạng 。 還hoàn 斷đoạn 其kỳ 命mạng 。 問vấn 曰viết 。 還hoàn 斷đoạn 其kỳ 命mạng 。 是thị 名danh 三tam 害hại 。 何hà 以dĩ 言ngôn 俱câu 。
答đáp 曰viết 。
雖tuy 還hoàn 斷đoạn 他tha 命mạng 。 不bất 為vi 世thế 人nhân 所sở 呵ha 。 而nhi 受thọ 歎thán 美mỹ 。 言ngôn 是thị 人nhân 篤đốc 親thân 里lý 篤đốc 親thân 友hữu 。 云vân 何hà 害hại 覺giác 自tự 害hại 。
答đáp 曰viết 。
猶do 如như 有hữu 一nhất 起khởi 害hại 覺giác 纏triền 。 身thân 熱nhiệt 心tâm 熱nhiệt 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 是thị 彼bỉ 依y 果quả 。 長trường 夜dạ 起khởi 害hại 覺giác 故cố 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 是thị 彼bỉ 報báo 果quả 。 是thị 名danh 自tự 害hại 。 云vân 何hà 害hại 他tha 。
答đáp 曰viết 。
猶do 如như 有hữu 一nhất 若nhược 杖trượng 打đả 他tha 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 是thị 名danh 害hại 他tha 。 此thử 中trung 難nạn/nan 答đáp 如như 上thượng 。 云vân 何hà 俱câu 害hại 。
答đáp 曰viết 。
猶do 如như 有hữu 一nhất 起khởi 害hại 覺giác 纏triền 。 若nhược 手thủ 若nhược 杖trượng 打đả 他tha 。 他tha 亦diệc 還hoàn 打đả 。 是thị 名danh 俱câu 害hại 。 此thử 中trung 問vấn 答đáp 如như 上thượng 。
問vấn 曰viết 。 此thử 三tam 覺giác 體thể 性tánh 是thị 何hà 。
答đáp 曰viết 。
欲dục 覺giác 者giả 是thị 欲dục 界giới 五ngũ 種chủng 斷đoạn 六lục 識thức 身thân 。 愛ái 相tương 應ứng 覺giác 也dã 。 恚khuể 覺giác 者giả 是thị 五ngũ 種chủng 斷đoạn 六lục 識thức 身thân 。 恚khuể 相tương 應ứng 覺giác 也dã 。 害hại 覺giác 者giả 或hoặc 有hữu 說thuyết 者giả 。 恚khuể 覺giác 即tức 是thị 害hại 覺giác 。 問vấn 曰viết 。 若nhược 然nhiên 者giả 恚khuể 覺giác 害hại 覺giác 。 有hữu 何hà 差sai 別biệt 。
答đáp 曰viết 。
恚khuể 覺giác 有hữu 二nhị 種chủng 。 或hoặc 有hữu 欲dục 捨xả 眾chúng 生sanh 意ý 。 或hoặc 有hữu 但đãn 欲dục 打đả 意ý 。 若nhược 欲dục 捨xả 眾chúng 生sanh 意ý 。 是thị 恚khuể 覺giác 若nhược 欲dục 打đả 意ý 。 是thị 害hại 覺giác 。
復phục 有hữu 說thuyết 者giả 。 恚khuể 覺giác 有hữu 二nhị 種chủng 。 或hoặc 有hữu 可khả 恚khuể 事sự 生sanh 恚khuể 。 或hoặc 有hữu 不bất 可khả 恚khuể 事sự 生sanh 恚khuể 。 可khả 恚khuể 事sự 生sanh 恚khuể 相tương 應ứng 覺giác 是thị 恚khuể 覺giác 。 不bất 可khả 恚khuể 事sự 生sanh 恚khuể 相tương 應ứng 覺giác 是thị 害hại 覺giác 。
復phục 有hữu 說thuyết 者giả 。 無vô 明minh 相tướng 應ưng 覺giác 是thị 害hại 覺giác 。 何hà 以dĩ 知tri 之chi 。 如như 施thi 設thiết 經kinh 說thuyết 。 以dĩ 何hà 等đẳng 故cố 。 眾chúng 生sanh 有hữu 重trọng 愚ngu 癡si 。
答đáp 言ngôn 。
修tu 行hành 廣quảng 布bố 。 害hại 界giới 害hại 想tưởng 害hại 覺giác 故cố 。 有hữu 重trọng 愚ngu 癡si 。 彼bỉ 相tương 應ứng 覺giác 。 是thị 名danh 害hại 覺giác 。
復phục 有hữu 說thuyết 者giả 。 亦diệc 非phi 恚khuể 相tương 應ứng 覺giác 。 亦diệc 非phi 無vô 明minh 相tương 應ứng 覺giác 。 自tự 有hữu 心tâm 數số 法pháp 名danh 害hại 。 與dữ 心tâm 相tương 應ứng 。 是thị 恚khuể 垢cấu 依y 恚khuể 。 恚khuể 後hậu 起khởi 現hiện 在tại 前tiền 在tại 意ý 地địa 。 是thị 修tu 道Đạo 所sở 斷đoạn 。 此thử 說thuyết 是thị 真chân 實thật 義nghĩa 。
有hữu 三tam 善thiện 覺giác 。 謂vị 離ly 欲dục 覺giác 。 無vô 恚khuể 覺giác 。 無vô 害hại 覺giác 。 問vấn 曰viết 。 此thử 三tam 覺giác 體thể 性tánh 是thị 何hà 。
答đáp 曰viết 。
離ly 欲dục 覺giác 者giả 是thị 心tâm 數số 法pháp 。 是thị 心tâm 相tương 應ứng 對đối 治trị 欲dục 覺giác 。 無vô 恚khuể 覺giác 無vô 害hại 覺giác 。 說thuyết 亦diệc 如như 是thị 。 一nhất 心tâm 中trung 不bất 得đắc 有hữu 三tam 不bất 善thiện 覺giác 。 得đắc 有hữu 三tam 善thiện 覺giác 。 三tam 不bất 善thiện 覺giác 。 不bất 遍biến 一nhất 切thiết 不bất 善thiện 心tâm 中trung 。 三tam 善thiện 覺giác 遍biến 一nhất 切thiết 善thiện 心tâm 中trung 。 三tam 不bất 善thiện 覺giác 。 不bất 與dữ 一nhất 切thiết 。 不bất 善thiện 心tâm 相tương 應ứng 。 三tam 善thiện 覺giác 與dữ 一nhất 切thiết 善thiện 心tâm 相tương 應ứng 。 三tam 不bất 善thiện 覺giác 。 不bất 攝nhiếp 一nhất 切thiết 不bất 善thiện 覺giác 。 三tam 善thiện 覺giác 攝nhiếp 一nhất 切thiết 善thiện 覺giác 。
所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 三tam 善thiện 覺giác 無vô 別biệt 體thể 故cố 。 問vấn 曰viết 。 若nhược 三tam 善thiện 覺giác 無vô 異dị 體thể 者giả 。 云vân 何hà 立lập 三tam 覺giác 耶da 。
答đáp 曰viết 。
以dĩ 對đối 治trị 故cố 。 立lập 三tam 善thiện 覺giác 。 對đối 治trị 欲dục 覺giác 故cố 。 名danh 離ly 欲dục 覺giác 對đối 治trị 恚khuể 覺giác 故cố 。 名danh 無vô 恚khuể 覺giác 。 對đối 治trị 害hại 覺giác 故cố 。 名danh 無vô 害hại 覺giác 。
佛Phật 經Kinh 說thuyết 。 比Bỉ 丘Khâu 當đương 知tri 。 我ngã 本bổn 勤cần 行hành 精tinh 進tấn 。 而nhi 不bất 放phóng 逸dật 。 欲dục 斷đoạn 煩phiền 惱não 。 而nhi 猶do 生sanh 欲dục 覺giác 。 恚khuể 覺giác 害hại 覺giác 。 問vấn 曰viết 。 菩Bồ 薩Tát 若nhược 不bất 放phóng 逸dật 。 不bất 應ưng 生sanh 三tam 不bất 善thiện 覺giác 。 若nhược 生sanh 三tam 不bất 善thiện 覺giác 。 云vân 何hà 名danh 不bất 放phóng 逸dật 。 尊tôn 者giả 和hòa 須tu 蜜mật 答đáp 曰viết 。 菩Bồ 薩Tát 雖tuy 起khởi 不bất 善thiện 覺giác 。 勤cần 行hành 精tinh 進tấn 故cố 。 名danh 不bất 放phóng 逸dật 。 菩Bồ 薩Tát 若nhược 起khởi 不bất 善thiện 覺giác 時thời 。 速tốc 能năng 自tự 知tri 是thị 不bất 善thiện 覺giác 此thử 是thị 煩phiền 惱não 非phi 是thị 好hảo/hiếu 法pháp 。
復phục 有hữu 說thuyết 者giả 。 菩Bồ 薩Tát 若nhược 生sanh 不bất 善thiện 覺giác 時thời 。 即tức 捨xả 即tức 吐thổ 。 依y 其kỳ 對đối 治trị 。
復phục 有hữu 說thuyết 者giả 。 菩Bồ 薩Tát 雖tuy 生sanh 不bất 善thiện 覺giác 。 不bất 令linh 久cửu 住trụ 。 尋tầm 即tức 制chế 伏phục 除trừ 去khứ 。 以dĩ 是thị 事sự 故cố 。 雖tuy 生sanh 不bất 善thiện 覺giác 。 是thị 不bất 放phóng 逸dật 。
復phục 次thứ 菩Bồ 薩Tát 。 雖tuy 生sanh 不bất 善thiện 覺giác 。 尋tầm 斷đoạn 其kỳ 因nhân 。 除trừ 其kỳ 依y 。 覺giác 知tri 所sở 緣duyên 。 是thị 故cố 名danh 不bất 放phóng 逸dật 。
復phục 次thứ 眾chúng 生sanh 。 以dĩ 三tam 事sự 故cố 。 生sanh 諸chư 煩phiền 惱não 。 一nhất 以dĩ 因nhân 力lực 。 二nhị 境cảnh 界giới 力lực 。 三tam 方phương 便tiện 力lực 。 菩Bồ 薩Tát 雖tuy 生sanh 不bất 善thiện 覺giác 。 非phi 境cảnh 界giới 力lực 。 非phi 方phương 便tiện 力lực 。 是thị 本bổn 因nhân 力lực 故cố 。 名danh 不bất 放phóng 逸dật 。 尊tôn 者giả 佛Phật 陀Đà 提đề 婆bà 說thuyết 曰viết 。 菩Bồ 薩Tát 雖tuy 生sanh 不bất 善thiện 覺giác 。 不bất 令linh 經kinh 久cửu 。 即tức 時thời 制chế 伏phục 。 依y 其kỳ 對đối 治trị 。 經kinh 須tu 臾du 間gian 。 如như 一nhất 渧đế 水thủy 墮đọa 熱nhiệt 鐵thiết 上thượng 。 是thị 故cố 名danh 不bất 放phóng 逸dật 。 問vấn 曰viết 。 菩Bồ 薩Tát 於ư 何hà 處xứ 起khởi 欲dục 覺giác 。 何hà 處xứ 起khởi 恚khuể 覺giác 。 何hà 處xứ 起khởi 害hại 覺giác 。
答đáp 曰viết 。
或hoặc 有hữu 說thuyết 者giả 。 菩Bồ 薩Tát 捨xả 迦Ca 毘Tỳ 羅La 衛Vệ 。 豐phong 樂lạc 之chi 國quốc 及cập 現hiện 在tại 。 轉Chuyển 輪Luân 王Vương 位vị 。 猶do 如như 棄khí 唾thóa 。 而nhi 詣nghệ 多đa 波ba 樹thụ 林lâm 漸tiệm 次thứ 。 至chí 王Vương 舍Xá 城Thành 。 以dĩ 日nhật 初sơ 分phân 。 手thủ 執chấp 藕ngẫu 葉diệp 。 入nhập 王Vương 舍Xá 城Thành 乞khất 食thực 。
爾nhĩ 時thời 菩Bồ 薩Tát 。 形hình 容dung 甚thậm 妙diệu 。 百bách 千thiên 眾chúng 生sanh 。 而nhi 隨tùy 逐trục 之chi 。 或hoặc 以dĩ 偈kệ 頌tụng 。 而nhi 讚tán 歎thán 者giả 。 或hoặc 有hữu 歎thán 詠vịnh 而nhi 稱xưng 告cáo 者giả 。 或hoặc 有hữu 合hợp 掌chưởng 。 而nhi 禮lễ 拜bái 者giả 。 或hoặc 有hữu 仰ngưỡng 觀quan 無vô 厭yếm 足túc 者giả 。
爾nhĩ 時thời 菩Bồ 薩Tát 。 作tác 如như 是thị 念niệm 。 此thử 諸chư 人nhân 等đẳng 。 初sơ 始thỉ 見kiến 我ngã 。 生sanh 於ư 歡hoan 喜hỷ 。 甚thậm 為vi 希hy 有hữu 。 便tiện 生sanh 愛ái 心tâm 。 愛ái 相tương 應ứng 覺giác 。 是thị 名danh 欲dục 覺giác 。
爾nhĩ 時thời 菩Bồ 薩Tát 。 所sở 往vãng 之chi 處xứ 。 多đa 人nhân 隨tùy 逐trục 。 當đương 於ư 此thử 日nhật 。 竟cánh 不bất 得đắc 食thực 。 作tác 是thị 思tư 惟duy 。
是thị 諸chư 人nhân 等đẳng 。 何hà 故cố 隨tùy 逐trục 我ngã 耶da 。 心tâm 生sanh 厭yếm 患hoạn 。 與dữ 厭yếm 患hoạn 相tương 應ứng 覺giác 。 是thị 名danh 恚khuể 覺giác 。 依y 此thử 二nhị 法pháp 。 生sanh 於ư 塵trần 穢uế 。 是thị 名danh 害hại 覺giác 。
復phục 有hữu 說thuyết 者giả 。 菩Bồ 薩Tát 出xuất 迦Ca 毘Tỳ 羅La 衛Vệ 。 住trụ 多đa 波ba 林lâm 。 是thị 時thời 諸chư 釋thích 遣khiển 。 侍thị 者giả 五ngũ 人nhân 。 二nhị 是thị 母mẫu 親thân 。 三tam 是thị 父phụ 親thân 。 給cấp 侍thị 菩Bồ 薩Tát 。 是thị 時thời 五ngũ 人nhân 。 二nhị 以dĩ 欲dục 是thị 淨tịnh 。 三tam 以dĩ 苦khổ 行hạnh 是thị 淨tịnh 。
爾nhĩ 時thời 菩Bồ 薩Tát 。 勤cần 行hành 苦khổ 行hạnh 。 以dĩ 欲dục 是thị 淨tịnh 。 二nhị 人nhân 便tiện 捨xả 之chi 去khứ 。 以dĩ 苦khổ 行hạnh 是thị 淨tịnh 。 三tam 人nhân 而nhi 猶do 隨tùy 侍thị 。 是thị 時thời 菩Bồ 薩Tát 。 捨xả 苦khổ 行hạnh 處xứ 。 還hoàn 受thọ 飲ẩm 食thực 。 酥tô 油du 塗đồ 身thân 。 暖noãn 水thủy 澡táo 浴dục 。 是thị 時thời 三tam 人nhân 。 作tác 如như 是thị 念niệm 。 今kim 觀quán 此thử 人nhân 。 於ư 斷đoạn 結kết 法pháp 。 便tiện 為vi 錯thác 亂loạn 。 即tức 捨xả 之chi 去khứ 。 是thị 時thời 村thôn 主chủ 有hữu 二nhị 女nữ 人nhân 。 一nhất 名danh 難Nan 陀Đà 。 二nhị 名danh 難Nan 陀Đà 婆bà 羅la 。 給cấp 侍thị 菩Bồ 薩Tát 。
時thời 彼bỉ 二nhị 女nữ 。 成thành 就tựu 妙diệu 觸xúc 。 或hoặc 時thời 摩ma 觸xúc 菩Bồ 薩Tát 手thủ 足túc 。 是thị 時thời 菩Bồ 薩Tát 。 便tiện 生sanh 愛ái 心tâm 。 與dữ 愛ái 相tương 應ứng 覺giác 。 是thị 名danh 欲dục 覺giác 。 是thị 時thời 菩Bồ 薩Tát 。 復phục 作tác 是thị 念niệm 。 若nhược 彼bỉ 五ngũ 人nhân 。 不bất 捨xả 我ngã 者giả 。 我ngã 則tắc 不bất 親thân 近cận 女nữ 人nhân 。 以dĩ 為vi 給cấp 侍thị 。 於ư 彼bỉ 五ngũ 人nhân 。 便tiện 生sanh 恚khuể 心tâm 。 是thị 名danh 恚khuể 覺giác 。 依y 此thử 二nhị 法pháp 。 生sanh 於ư 塵trần 穢uế 。 是thị 名danh 害hại 覺giác 。
復phục 有hữu 說thuyết 者giả 。 菩Bồ 薩Tát 在tại 家gia 時thời 。 輸Du 頭Đầu 檀Đàn 王Vương 。 取thủ 五ngũ 百bách 玉ngọc 女nữ 。 以dĩ 為vi 其kỳ 妻thê 。 菩Bồ 薩Tát 捨xả 此thử 快khoái 樂lạc 之chi 處xứ 。 詣nghệ 多đa 波ba 林lâm 。 是thị 時thời 諸chư 王vương 。 遙diêu 聞văn 悉tất 達đạt 今kim 已dĩ 出xuất 家gia 。 即tức 遣khiển 使sứ 者giả 。 白bạch 輸Du 頭Đầu 檀Đàn 王Vương 。 王vương 子tử 悉tất 達đạt 。 今kim 已dĩ 出xuất 家gia 。 便tiện 可khả 悉tất 還hoàn 我ngã 等đẳng 諸chư 女nữ 。 輸Du 頭Đầu 檀Đàn 王Vương 。 作tác 如như 是thị 言ngôn 。 我ngã 子tử 悉Tất 達Đạt 。 雖tuy 復phục 捨xả 我ngã 出xuất 家gia 。 今kim 見kiến 其kỳ 妻thê 。 如như 見kiến 子tử 無vô 異dị 。 云vân 何hà 相tương/tướng 還hoàn 。 是thị 時thời 諸chư 王vương 。 心tâm 生sanh 忿phẫn 恚khuể 。 合hợp 集tập 諸chư 軍quân 。 圍vi 迦Ca 毘Tỳ 羅La 城Thành 。 或hoặc 有hữu 說thuyết 者giả 。 天thiên 神thần 往vãng 語ngữ 菩Bồ 薩Tát 。 或hoặc 有hữu 說thuyết 者giả 。 輸Du 頭Đầu 檀Đàn 王Vương 。 遣khiển 使sứ 往vãng 語ngữ 。 今kim 坐tọa 汝nhữ 故cố 。 令linh 我ngã 苦khổ 惱não 。 是thị 時thời 菩Bồ 薩Tát 。 便tiện 於ư 父phụ 所sở 。 生sanh 於ư 愛ái 心tâm 。 於ư 愛ái 心tâm 相tương 應ứng 覺giác 。 是thị 名danh 欲dục 覺giác 。 於ư 彼bỉ 諸chư 王vương 。 生sanh 於ư 恚khuể 心tâm 。 是thị 名danh 恚khuể 覺giác 。 依y 此thử 二nhị 法pháp 。 生sanh 於ư 塵trần 穢uế 。 是thị 名danh 害hại 覺giác 。 尊tôn 者giả 瞿cù 沙sa 說thuyết 曰viết 。 菩Bồ 薩Tát 修tu 苦khổ 行hạnh 時thời 。 以dĩ 根căn 利lợi 故cố 。 於ư 欲dục 界giới 聞văn 思tư 善thiện 根căn 。 隨tùy 意ý 能năng 得đắc 。 便tiện 作tác 是thị 念niệm 。 此thử 諸chư 善thiện 根căn 。 隨tùy 順thuận 於ư 我ngã 。 雖tuy 善thiện 積tích 集tập 。 欲dục 界giới 善thiện 根căn 。 猶do 生sanh 煩phiền 惱não 。 是thị 時thời 菩Bồ 薩Tát 。 於ư 此thử 善thiện 根căn 。 便tiện 生sanh 愛ái 心tâm 。 行hành 於ư 愛ái 禪thiền 。 自tự 於ư 身thân 中trung 。 生sanh 於ư 愛ái 心tâm 。 愛ái 相tương 應ứng 覺giác 。 是thị 名danh 欲dục 覺giác 。 菩Bồ 薩Tát 根căn 猛mãnh 利lợi 故cố 。 即tức 時thời 自tự 知tri 我ngã 今kim 已dĩ 起khởi 愛ái 。 即tức 是thị 煩phiền 惱não 所sở 不bất 應ưng 為vi 。 便tiện 生sanh 恚khuể 心tâm 。 是thị 名danh 恚khuể 覺giác 。 依y 此thử 二nhị 法pháp 。 能năng 生sanh 垢cấu 穢uế 。 是thị 名danh 害hại 覺giác 。
復phục 有hữu 說thuyết 者giả 。 菩Bồ 薩Tát 行hành 苦khổ 行hạnh 時thời 。 是thị 時thời 惡ác 魔ma 於ư 六lục 年niên 中trung 。 隨tùy 逐trục 菩Bồ 薩Tát 。 欲dục 求cầu 其kỳ 短đoản 。 或hoặc 以dĩ 好hảo/hiếu 形hình 或hoặc 以dĩ 惡ác 形hình 。 而nhi 現hiện 菩Bồ 薩Tát 。 若nhược 以dĩ 好hảo/hiếu 形hình 現hiện 時thời 。 菩Bồ 薩Tát 爾nhĩ 時thời 。 便tiện 生sanh 愛ái 心tâm 。 與dữ 愛ái 相tương 應ứng 覺giác 是thị 名danh 欲dục 覺giác 。 若nhược 以dĩ 惡ác 形hình 現hiện 時thời 。 菩Bồ 薩Tát 是thị 時thời 。 便tiện 生sanh 恚khuể 心tâm 。 是thị 名danh 恚khuể 覺giác 。 依y 此thử 二nhị 法pháp 。 生sanh 於ư 塵trần 穢uế 。 是thị 名danh 害hại 覺giác 。
復phục 有hữu 說thuyết 者giả 。 菩Bồ 薩Tát 在tại 菩Bồ 提Đề 樹thụ 下hạ 。 憶ức 念niệm 先tiên 所sở 更cánh 。 五ngũ 欲dục 境cảnh 界giới 。 生sanh 於ư 愛ái 心tâm 。 是thị 名danh 欲dục 覺giác 。 聞văn 提đề 婆bà 達đạt 入nhập 己kỷ 宮cung 中trung 。 便tiện 生sanh 恚khuể 心tâm 。 是thị 名danh 恚khuể 覺giác 。 諸chư 釋thích 縱túng/tung 之chi 。 便tiện 生sanh 害hại 心tâm 。 是thị 名danh 害hại 覺giác 。
復phục 有hữu 說thuyết 者giả 。 菩Bồ 薩Tát 在tại 菩Bồ 提Đề 樹thụ 下hạ 。
爾nhĩ 時thời 天thiên 魔ma 。 遣khiển 三tam 天thiên 女nữ 。 一nhất 名danh 渴khát 愛ái 。 二nhị 名danh 喜hỷ 樂lạc 。 三tam 名danh 喜hỷ 見kiến 。 菩Bồ 薩Tát 見kiến 之chi 。 便tiện 生sanh 愛ái 心tâm 。 是thị 名danh 欲dục 覺giác 。 魔ma 王vương 復phục 將tương 三tam 十thập 六lục 億ức 兵binh 眾chúng 。 欲dục 相tương 惱não 亂loạn 菩Bồ 薩Tát 。 便tiện 生sanh 恚khuể 心tâm 。 是thị 名danh 恚khuể 覺giác 。 亦diệc 於ư 魔ma 眾chúng 。 而nhi 生sanh 害hại 心tâm 。 是thị 名danh 害hại 覺giác 。 又hựu 世Thế 尊Tôn 言ngôn 。 比Bỉ 丘Khâu 當đương 知tri 。 我ngã 本bổn 行hành 菩Bồ 薩Tát 道Đạo 時thời 。 起khởi 於ư 欲dục 覺giác 自tự 害hại 害hại 他tha 亦diệc 俱câu 害hại 乃nãi 至chí 害hại 。 覺giác 亦diệc 如như 是thị 。 問vấn 曰viết 。 云vân 何hà 菩Bồ 薩Tát 。 欲dục 覺giác 自tự 害hại 害hại 他tha 亦diệc 俱câu 害hại 耶da 。
答đáp 曰viết 。
覺giác 相tương 應ứng 爾nhĩ 。 若nhược 起khởi 欲dục 覺giác 。 則tắc 自tự 害hại 害hại 他tha 亦diệc 俱câu 害hại 。
復phục 有hữu 說thuyết 者giả 。 起khởi 欲dục 覺giác 時thời 。 捨xả 自tự 利lợi 益ích 事sự 。 是thị 名danh 自tự 害hại 。 捨xả 他tha 利lợi 益ích 事sự 。 是thị 名danh 害hại 他tha 。 捨xả 自tự 利lợi 利lợi 他tha 事sự 。 是thị 名danh 俱câu 害hại 。
復phục 有hữu 說thuyết 者giả 。 起khởi 欲dục 覺giác 時thời 。 自tự 於ư 身thân 取thủ 果quả 與dữ 果quả 。 是thị 名danh 自tự 害hại 。 令linh 施thí 衣y 服phục 等đẳng 者giả 。 不bất 得đắc 大đại 界giới 。 是thị 名danh 害hại 他tha 。 自tự 害hại 害hại 他tha 故cố 。 是thị 名danh 俱câu 害hại 。 依y 果quả 報báo 果quả 。 說thuyết 亦diệc 如như 是thị 。
復phục 有hữu 說thuyết 者giả 。 能năng 令linh 自tự 心tâm 染nhiễm 污ô 墮đọa 邪tà 道đạo 中trung 。 是thị 名danh 自tự 害hại 。 餘dư 如như 上thượng 說thuyết 。
復phục 有hữu 說thuyết 者giả 。 能năng 令linh 自tự 身thân 。 遠viễn 離ly 聖thánh 樂nhạo/nhạc/lạc 。 是thị 名danh 自tự 害hại 。 令linh 他tha 遠viễn 離ly 。 是thị 名danh 害hại 他tha 。 餘dư 如như 上thượng 說thuyết 。
復phục 有hữu 說thuyết 者giả 。 能năng 令linh 自tự 身thân 。 遠viễn 聖thánh 定định 慧tuệ 。 是thị 名danh 自tự 害hại 。 令linh 他tha 遠viễn 離ly 。 是thị 名danh 害hại 他tha 。 餘dư 如như 上thượng 說thuyết 。
復phục 有hữu 說thuyết 者giả 。 能năng 令linh 自tự 身thân 。 遠viễn 解giải 脫thoát 果quả 。 是thị 名danh 自tự 害hại 。 餘dư 如như 上thượng 說thuyết 。 是thị 故cố 尊tôn 者giả 瞿cù 沙sa 。 作tác 如như 是thị 說thuyết 。 能năng 令linh 自tự 身thân 。 遠viễn 離ly 解giải 脫thoát 。 是thị 名danh 自tự 害hại 。 令linh 阿a 私tư 陀đà 阿a 羅la 荼đồ 欝uất 陀đà 迦ca 等đẳng 。 不bất 得đắc 聖thánh 道Đạo 。 是thị 名danh 害hại 他tha 。 餘dư 如như 上thượng 說thuyết 。 尊tôn 者giả 佛Phật 陀Đà 提đề 婆bà 說thuyết 曰viết 。 若nhược 起khởi 煩phiền 惱não 。 能năng 令linh 身thân 心tâm 。 遠viễn 一Nhất 切Thiết 智Trí 。 離ly 於ư 聖thánh 樂nhạo/nhạc/lạc 。 為vi 煩phiền 惱não 作tác 依y 。 是thị 名danh 自tự 害hại 。 令linh 施thí 者giả 不bất 得đắc 大đại 報báo 。 是thị 名danh 害hại 他tha 。 餘dư 如như 上thượng 說thuyết 。
復phục 有hữu 說thuyết 者giả 。 能năng 令linh 自tự 身thân 心tâm 熱nhiệt 。 是thị 名danh 自tự 害hại 損tổn 他tha 施thí 等đẳng 。 餘dư 如như 上thượng 說thuyết 。
復phục 有hữu 說thuyết 者giả 。 令linh 自tự 身thân 心tâm 不bất 適thích 。 是thị 名danh 自tự 害hại 。 諸chư 天thiên 呵ha 責trách 。 是thị 名danh 害hại 他tha 。 餘dư 如như 上thượng 說thuyết 。
如như 經kinh 說thuyết 。 如Như 來Lai 初sơ 成thành 道Đạo 時thời 。 多đa 起khởi 二nhị 種chủng 覺giác 。 一nhất 安an 隱ẩn 覺giác 。 二nhị 寂tịch 靜tĩnh 覺giác 。 問vấn 曰viết 。 云vân 何hà 名danh 安an 隱ẩn 覺giác 寂tịch 靜tĩnh 覺giác 耶da 。
答đáp 曰viết 。
或hoặc 有hữu 說thuyết 者giả 。 無vô 恚khuể 無vô 害hại 覺giác 是thị 安an 隱ẩn 。 離ly 欲dục 覺giác 是thị 寂tịch 靜tĩnh 。
復phục 有hữu 說thuyết 者giả 。 恚khuể 覺giác 害hại 覺giác 對đối 治trị 。 是thị 名danh 安an 隱ẩn 覺giác 。 欲dục 覺giác 對đối 治trị 。 是thị 名danh 寂tịch 靜tĩnh 覺giác 。
復phục 有hữu 說thuyết 者giả 。 無vô 恚khuể 無vô 癡si 善thiện 根căn 相tương 應ứng 覺giác 。 是thị 名danh 安an 隱ẩn 。 無vô 貪tham 善thiện 根căn 相tướng 應ưng 覺giác 。 是thị 名danh 寂tịch 靜tĩnh 。
復phục 有hữu 說thuyết 者giả 。 對đối 治trị 恚khuể 癡si 不bất 善thiện 根căn 。 是thị 名danh 安an 隱ẩn 。 對đối 治trị 貪tham 欲dục 不bất 善thiện 根căn 是thị 名danh 寂tịch 靜tĩnh 。
復phục 有hữu 說thuyết 者giả 。 慈từ 悲bi 相tương 應ứng 覺giác 。 是thị 安an 隱ẩn 。 喜hỷ 捨xả 相tương 應ứng 覺giác 。 是thị 寂tịch 靜tĩnh 。
復phục 有hữu 說thuyết 者giả 。 喜hỷ 捨xả 相tương 應ứng 覺giác 。 是thị 安an 隱ẩn 。 慈từ 悲bi 相tương 應ứng 覺giác 。 是thị 寂tịch 靜tĩnh 。
復phục 有hữu 說thuyết 者giả 。 苦khổ 智trí 集tập 智trí 相tương 應ứng 覺giác 。 是thị 名danh 安an 隱ẩn 。 滅diệt 智trí 道đạo 智trí 相tương 應ứng 覺giác 是thị 寂tịch 靜tĩnh 。
復phục 有hữu 說thuyết 者giả 。 滅diệt 道đạo 智trí 相tương 應ứng 覺giác 是thị 安an 隱ẩn 。 苦khổ 集tập 智trí 相tương 應ứng 覺giác 是thị 寂tịch 靜tĩnh 。
復phục 有hữu 說thuyết 者giả 。 空không 苦khổ 集tập 無vô 願nguyện 相tương 應ứng 覺giác 。 是thị 名danh 安an 隱ẩn 。 無vô 相tướng 無vô 願nguyện 相tương 應ứng 覺giác 。 是thị 名danh 寂tịch 靜tĩnh 。
復phục 有hữu 說thuyết 者giả 。 無vô 相tướng 無vô 願nguyện 相tương 應ứng 覺giác 。 是thị 名danh 安an 隱ẩn 。 空không 苦khổ 集tập 無vô 願nguyện 相tương 應ứng 覺giác 。 是thị 名danh 寂tịch 靜tĩnh 。
復phục 有hữu 說thuyết 者giả 。 見kiến 增tăng 長trưởng 是thị 過quá 患hoạn 。 是thị 名danh 安an 隱ẩn 。 見kiến 止chỉ 息tức 是thị 善thiện 利lợi 是thị 名danh 寂tịch 靜tĩnh 。 是thị 故cố 尊tôn 者giả 瞿cù 沙sa 。 作tác 如như 是thị 說thuyết 。 作tác 方phương 便tiện 見kiến 增tăng 長trưởng 是thị 過quá 患hoạn 。 是thị 安an 隱ẩn 覺giác 。 行hành 止chỉ 息tức 樂nhạo/nhạc/lạc 。 是thị 寂tịch 靜tĩnh 覺giác 。 尊tôn 者giả 佛Phật 陀Đà 提đề 婆bà 說thuyết 曰viết 。 如Như 來Lai 有hữu 無vô 量lượng 大đại 悲bi 。 心tâm 憐lân 愍mẫn 心tâm 利lợi 益ích 心tâm 淳thuần 淨tịnh 心tâm 。 如như 是thị 等đẳng 相tướng 續tục 善thiện 心tâm 。 是thị 名danh 安an 隱ẩn 覺giác 。 見kiến 增tăng 長trưởng 是thị 過quá 患hoạn 止chỉ 息tức 是thị 寂tịch 靜tĩnh 覺giác 。 問vấn 曰viết 。 何hà 故cố 如Như 來Lai 。 初sơ 成thành 道Đạo 時thời 。 多đa 起khởi 此thử 二nhị 覺giác 耶da 。
答đáp 曰viết 。
以dĩ 此thử 二nhị 覺giác 能năng 淨tịnh 無vô 上thượng 道Đạo 最tối 在tại 初sơ 故cố 。
復phục 有hữu 說thuyết 者giả 。 菩Bồ 薩Tát 在tại 宮cung 人nhân 中trung 。 恆hằng 患hoạn 多đa 起khởi 欲dục 覺giác 。 是thị 以dĩ 初sơ 成thành 佛Phật 時thời 。 起khởi 寂tịch 靜tĩnh 覺giác 。 行hành 苦khổ 行hạnh 時thời 。 恆hằng 患hoạn 身thân 疲bì 苦khổ 。 是thị 以dĩ 初sơ 成thành 佛Phật 時thời 。 起khởi 安an 隱ẩn 覺giác 。
阿a 毘tỳ 曇đàm 毘tỳ 婆bà 沙sa 論luận 卷quyển 。 第đệ 二nhị 十thập 三tam