A Tỳ Đàm Tỳ Bà Sa Luận – Quyển 14

阿A 毘Tỳ 曇Đàm 毘Tỳ 婆Bà 沙Sa 論Luận
Quyển 14
迦Ca 旃Chiên 延Diên 子Tử 造Tạo 五Ngũ 百Bách 羅La 漢Hán 釋Thích 北Bắc 涼Lương 浮Phù 陀Đà 跋Bạt 摩Ma 共Cộng 道Đạo 泰Thái 等Đẳng 譯Dịch

阿A 毘Tỳ 曇Đàm 毘Tỳ 婆Bà 沙Sa 論Luận 卷quyển 第đệ 十thập 四tứ

迦ca 旃chiên 延diên 子tử 造tạo 。 五ngũ 百bách 羅La 漢Hán 釋thích 。

北bắc 涼lương 天Thiên 竺Trúc 沙Sa 門Môn 浮phù 陀đà 跋bạt 摩ma 共cộng 道đạo 泰thái 等đẳng 譯dịch 雜tạp 揵kiền 度độ 人nhân 品phẩm 中trung

頗phả 行hành 緣duyên 無vô 明minh 。 不bất 緣duyên 明minh 耶da 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 問vấn 曰viết 何hà 故cố 因nhân 無vô 明minh 與dữ 明minh 而nhi 作tác 此thử 論luận 。 答đáp 曰viết 或hoặc 有hữu 說thuyết 者giả 。 作tác 經kinh 者giả 意ý 欲dục 爾nhĩ 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。

復phục 有hữu 說thuyết 者giả 。 無vô 明minh 與dữ 明minh 相tướng 違vi 。 明minh 與dữ 無vô 明minh 相tương 違vi 。 無vô 明minh 與dữ 明minh 作tác 對đối 治trị 。 明minh 與dữ 無vô 明minh 作tác 對đối 治trị 。

復phục 有hữu 說thuyết 者giả 。 以dĩ 俱câu 是thị 無vô 首thủ 俱câu 是thị 九cửu 種chủng 俱câu 是thị 根căn 本bổn 。 無vô 明minh 是thị 起khởi 作tác 法pháp 根căn 本bổn 。 明minh 是thị 寂tịch 滅diệt 分phần/phân 根căn 本bổn 。

頗phả 行hành 緣duyên 無vô 明minh 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 處xứ 處xứ 廣quảng 說thuyết 諸chư 行hành 名danh 。 如như 說thuyết 無vô 明minh 緣duyên 行hành 。 阿a 毘tỳ 曇đàm 人nhân 。 作tác 如như 是thị 說thuyết 。 此thử 中trung 說thuyết 時thời 五ngũ 陰ấm 是thị 行hành 。 尊tôn 者giả 瞿cù 沙sa 。 作tác 如như 是thị 說thuyết 。 此thử 中trung 說thuyết 業nghiệp 是thị 行hành 。 如như 說thuyết 有hữu 害hại 他tha 行hành 。 此thử 中trung 說thuyết 不bất 善thiện 業nghiệp 是thị 行hành 。 如như 說thuyết 無vô 有hữu 害hại 他tha 行hành 。 此thử 中trung 說thuyết 善thiện 業nghiệp 是thị 行hành 。 如như 說thuyết 造tạo 有hữu 為vi 行hành 。 如như 說thuyết 一nhất 造tạo 有hữu 為vi 行hành 此thử 中trung 說thuyết 思tư 是thị 行hành 。 如như 說thuyết 五ngũ 陰ấm 色sắc 心tâm 心tâm 數số 法pháp 。 心tâm 不bất 相tương 應ứng 行hành 無vô 為vi 。 此thử 中trung 說thuyết 心tâm 不bất 相tương 應ứng 。 行hành 陰ấm 是thị 行hành 。 如như 說thuyết 有hữu 此thử 。 色sắc 受thọ 想tưởng 行hành 識thức 。 此thử 中trung 說thuyết 心tâm 相tương 應ứng 不bất 相tương 應ứng 五ngũ 陰ấm 是thị 行hành 。 如như 說thuyết 三tam 行hành 。 謂vị 身thân 口khẩu 意ý 。 身thân 行hành 者giả 謂vị 出xuất 入nhập 息tức 。 口khẩu 行hành 者giả 謂vị 覺giác 觀quán 。 意ý 行hành 者giả 謂vị 想tưởng 思tư 。 此thử 中trung 說thuyết 想tưởng 陰ấm 及cập 二nhị 陰ấm 少thiểu 分phần 是thị 行hành 。 如như 說thuyết 三tam 行hành 有hữu 福phước 分phần/phân 非phi 福phước 分phần/phân 不bất 動động 分phần/phân 。 此thử 中trung 說thuyết 善thiện 不bất 善thiện 業nghiệp 是thị 行hành 。 如như 說thuyết 行hành 有hữu 五ngũ 過quá 患hoạn 。 此thử 中trung 說thuyết 不bất 善thiện 法pháp 是thị 行hành 。 亦diệc 說thuyết 是thị 苦khổ 觸xúc 。

復phục 有hữu 說thuyết 者giả 。 此thử 中trung 說thuyết 五ngũ 取thủ 陰ấm 是thị 行hành 。 如như 說thuyết 聰thông 明minh 者giả 。 不bất 以dĩ 行hành 捨xả 行hành 。 如như 說thuyết 諸chư 行hành 無vô 常thường 。 此thử 中trung 說thuyết 五ngũ 取thủ 陰ấm 是thị 行hành 。 如như 說thuyết 寂tịch 滅diệt 為vi 樂lạc 。 此thử 中trung 說thuyết 寂tịch 滅diệt 為vi 樂lạc 。 此thử 中trung 說thuyết 寂tịch 滅diệt 是thị 數số 法pháp 無vô 漏lậu 行hành 非phi 以dĩ 數số 滅diệt 。 如như 說thuyết 諸chư 行hành 無vô 常thường 。 諸chư 法pháp 無vô 我ngã 。 涅Niết 槃Bàn 寂tịch 靜tĩnh 。 此thử 中trung 說thuyết 一nhất 切thiết 有hữu 為vi 法pháp 是thị 行hành 。 此thử 經Kinh 亦diệc 說thuyết 一nhất 切thiết 有hữu 為vi 法pháp 是thị 行hành 。 若nhược 說thuyết 相tương 似tự 行hành 。 凡phàm 有hữu 十thập 一nhất 種chủng 。 欲dục 界giới 有hữu 四tứ 善thiện 不bất 善thiện 隱ẩn 沒một 不bất 隱ẩn 沒một 。 色sắc 界giới 有hữu 三tam 善thiện 隱ẩn 沒một 不bất 隱ẩn 沒một 。 無vô 色sắc 界giới 亦diệc 爾nhĩ 及cập 無vô 漏lậu 行hành 。 無vô 明minh 與dữ 明minh 。 非phi 欲dục 界giới 善thiện 行hành 因nhân 。 為vi 作tác 三tam 緣duyên 。 謂vị 次thứ 第đệ 境cảnh 界giới 威uy 勢thế 緣duyên 。 無vô 明minh 與dữ 不bất 善thiện 行hành 作tác 四tứ 因nhân 。 謂vị 相tương 應ứng 共cộng 生sanh 相tương 似tự 遍biến 因nhân 。 為vi 作tác 四tứ 緣duyên 。 明minh 非phi 其kỳ 因nhân 。 為vi 作tác 二nhị 緣duyên 。 謂vị 境cảnh 界giới 威uy 勢thế 緣duyên 。 欲dục 界giới 隱ẩn 沒một 無vô 記ký 說thuyết 亦diệc 如như 是thị 。 無vô 明minh 非phi 欲dục 界giới 不bất 隱ẩn 沒một 無vô 記ký 因nhân 。 除trừ 無vô 明minh 報báo 。 為vi 作tác 三tam 緣duyên 。 謂vị 次thứ 第đệ 境cảnh 界giới 威uy 勢thế 緣duyên 。 明minh 非phi 其kỳ 因nhân 。 為vi 作tác 一nhất 緣duyên 。 謂vị 威uy 勢thế 緣duyên 。 無vô 明minh 與dữ 無vô 明minh 報báo 。 作tác 一nhất 因nhân 謂vị 報báo 因nhân 。 作tác 四tứ 緣duyên 謂vị 因nhân 次thứ 第đệ 境cảnh 界giới 威uy 勢thế 緣duyên 。 明minh 非phi 其kỳ 因nhân 。 為vi 作tác 一nhất 緣duyên 謂vị 威uy 勢thế 緣duyên 。 無vô 明minh 與dữ 明minh 。 非phi 色sắc 界giới 善thiện 行hành 因nhân 。 為vi 作tác 三tam 因nhân 除trừ 因nhân 緣duyên 。 無vô 明minh 與dữ 色sắc 界giới 隱ẩn 沒một 無vô 記ký 行hành 作tác 四tứ 因nhân 。 謂vị 相tương 應ứng 共cộng 生sanh 相tương 似tự 遍biến 因nhân 。 為vi 作tác 四tứ 緣duyên 。 明minh 非phi 其kỳ 因nhân 。 為vi 作tác 二nhị 緣duyên 謂vị 境cảnh 界giới 威uy 勢thế 緣duyên 。 明minh 與dữ 無vô 明minh 。 非phi 色sắc 界giới 不bất 隱ẩn 沒một 行hành 因nhân 。 無vô 明minh 為vi 作tác 三tam 緣duyên 除trừ 因nhân 緣duyên 。 明minh 為vi 作tác 一nhất 緣duyên 謂vị 威uy 勢thế 緣duyên 。 無vô 色sắc 界giới 亦diệc 如như 是thị 。 無vô 明minh 與dữ 無vô 漏lậu 行hành 。 除trừ 初sơ 明minh 。 諸chư 餘dư 無vô 漏lậu 行hành 非phi 因nhân 。 為vi 作tác 二nhị 緣duyên 謂vị 境cảnh 界giới 威uy 勢thế 緣duyên 。 明minh 與dữ 其kỳ 相tương 似tự 者giả 。 作tác 三tam 因nhân 謂vị 相tương 應ứng 共cộng 生sanh 相tương 似tự 因nhân 。 為vi 作tác 四tứ 緣duyên 。 初sơ 明minh 與dữ 無vô 明minh 非phi 因nhân 。 為vi 作tác 二nhị 緣duyên 謂vị 境cảnh 界giới 威uy 勢thế 緣duyên 。 無vô 明minh 與dữ 初sơ 明minh 非phi 因nhân 。 為vi 作tác 一nhất 緣duyên 威uy 勢thế 緣duyên 。 如như 此thử 說thuyết 。 是thị 略lược 毘tỳ 婆bà 沙sa 。

頗phả 行hành 緣duyên 無vô 明minh 不bất 緣duyên 明minh 耶da 。 答đáp 曰viết 無vô 也dã 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 無vô 有hữu 行hành 於ư 無vô 明minh 有hữu 緣duyên 於ư 明minh 無vô 緣duyên 。 頗phả 行hành 於ư 明minh 有hữu 緣duyên 。 於ư 無vô 明minh 無vô 緣duyên 耶da 。 答đáp 曰viết 此thử 亦diệc 無vô 也dã 。 所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 無vô 有hữu 行hành 於ư 明minh 有hữu 緣duyên 於ư 無vô 明minh 無vô 緣duyên 。 頗phả 行hành 於ư 無vô 明minh 與dữ 明minh 有hữu 緣duyên 耶da 。 答đáp 曰viết 有hữu 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 眾chúng 生sanh 從tùng 久cửu 來lai 。 無vô 有hữu 不bất 謗báng 道đạo 言ngôn 非phi 道đạo 者giả 。 彼bỉ 於ư 後hậu 時thời 。 作tác 地địa 利lợi 行hành 。 亦diệc 令linh 增tăng 長trưởng 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 地địa 利lợi 行hành 者giả 。 得đắc 田điền 地địa 園viên 林lâm 。 果quả 者giả 是thị 也dã 王vương 行hành 者giả 得đắc 作tác 邊biên 地địa 王vương 。 如như 摩ma 菟thố 羅la 王vương 等đẳng 大đại 王vương 行hành 者giả 。 得đắc 王vương 於ư 一nhất 方phương 。 如như 瞿cù 沙sa 王vương 無vô 崙lôn 荼đồ 王vương 秦tần 天thiên 子tử 等đẳng 是thị 也dã 。 轉Chuyển 輪Luân 王Vương 行hành 者giả 得đắc 王vương 四tứ 天thiên 下hạ 。

復phục 有hữu 說thuyết 者giả 。 王vương 行hành 者giả 得đắc 王vương 一nhất 方phương 。 如như 瞿cù 沙sa 王vương 無vô 崙lôn 荼đồ 王vương 秦tần 天thiên 子tử 等đẳng 是thị 也dã 。 大đại 王vương 行hành 者giả 得đắc 為vi 轉Chuyển 輪Luân 王Vương 。 太thái 子tử 已dĩ 登đăng 王vương 位vị 。 七thất 寶bảo 未vị 至chí 是thị 也dã 。 轉Chuyển 輪Luân 王Vương 行hành 者giả 。 已dĩ 登đăng 王vương 位vị 。 七thất 寶bảo 自tự 至chí 是thị 也dã 。

復phục 有hữu 說thuyết 者giả 。 地địa 利lợi 行hành 者giả 。 謂vị 一nhất 切thiết 地địa 處xứ 。 於ư 中trung 尊tôn 貴quý 。 王vương 行hành 者giả 。 得đắc 為vi 轉Chuyển 輪Luân 王Vương 。 眷quyến 屬thuộc 小tiểu 王vương 。 大đại 王vương 行hành 者giả 。 居cư 轉Chuyển 輪Luân 王Vương 太thái 子tử 位vị 。 轉Chuyển 輪Luân 王Vương 行hành 者giả 。 得đắc 王vương 四tứ 天thiên 下hạ 。 七thất 寶bảo 自tự 至chí 。 以dĩ 是thị 因nhân 緣duyên 。 展triển 轉chuyển 生sanh 故cố 。 使sử 諸chư 眾chúng 生sanh 。 及cập 種chủng 子tử 藥dược 草thảo 樹thụ 木mộc 。 皆giai 得đắc 生sanh 長trưởng 。 亦diệc 以dĩ 如như 法Pháp 賦phú 稅thuế 。 以dĩ 此thử 業nghiệp 力lực 故cố 。 使sử 外ngoại 種chủng 子tử 皆giai 得đắc 增tăng 長trưởng 。 如như 此thử 義nghĩa 今kim 當đương 廣quảng 說thuyết 。 如như 諸chư 外ngoại 道đạo 見kiến 。 壽thọ 命mạng 有hữu 增tăng 有hữu 減giảm 。 心tâm 生sanh 厭yếm 離ly 。 復phục 為vi 怨oán 憎tăng 會hội 苦khổ 。 愛ái 別biệt 離ly 苦khổ 。 在tại 家gia 諸chư 苦khổ 之chi 所sở 逼bức 切thiết 。 而nhi 便tiện 出xuất 家gia 。 既ký 出xuất 家gia 已dĩ 。 少thiểu 欲dục 知tri 足túc 。 精tinh 勤cần 苦khổ 行hạnh 。 持trì 嶮hiểm 難nạn 戒giới 。 種chủng 種chủng 苦khổ 行hạnh 欲dục 求cầu 解giải 脫thoát 。 彼bỉ 依y 邪tà 道đạo 故cố 。 轉chuyển 遠viễn 聖thánh 道Đạo 。 以dĩ 轉chuyển 遠viễn 故cố 。 不bất 能năng 得đắc 道Đạo 。 不bất 得đắc 道Đạo 故cố 。 便tiện 生sanh 誹phỉ 謗báng 。 言ngôn 無vô 有hữu 道đạo 。 雖tuy 有hữu 解giải 脫thoát 。 而nhi 無vô 其kỳ 道đạo 。 若nhược 當đương 有hữu 者giả 。 我ngã 等đẳng 種chủng 種chủng 苦khổ 行hạnh 應ưng 得đắc 此thử 道đạo 。 以dĩ 不bất 得đắc 故cố 當đương 知tri 無vô 道đạo 。 於ư 修tu 行hành 法pháp 而nhi 便tiện 退thoái 還hoàn 。 作tác 是thị 思tư 惟duy 。

於ư 生sanh 死tử 中trung 。 多đa 修tu 福phước 者giả 。 猶do 有hữu 嶮hiểm 難nạn 。 況huống 不bất 作tác 者giả 。 我ngã 今kim 當đương 修tu 施thí 福phước 。 即tức 作tác 大đại 祀tự 。 以dĩ 諸chư 飲ẩm 食thực 。 充sung 足túc 多đa 人nhân 。 作tác 如như 是thị 願nguyện 。 使sử 我ngã 為vi 王vương 。 乃nãi 至chí 轉Chuyển 輪Luân 王Vương 。 如như 佛Phật 弟đệ 子tử 見kiến 。 壽thọ 命mạng 有hữu 增tăng 有hữu 減giảm 。 心tâm 生sanh 厭yếm 離ly 。 復phục 為vi 怨oán 憎tăng 會hội 苦khổ 。 愛ái 別biệt 離ly 苦khổ 。 在tại 家gia 諸chư 苦khổ 之chi 所sở 逼bức 切thiết 。 而nhi 便tiện 出xuất 家gia 。 既ký 出xuất 家gia 已dĩ 。 初sơ 夜dạ 後hậu 夜dạ 。 勤cần 修tu 方phương 便tiện 。 一nhất 七thất 二nhị 七thất 日nhật 沒một 。 於ư 其kỳ 中trung 間gian 。 結kết 跏già 趺phu 坐tọa 。 頂đảnh 安an 禪thiền 鎮trấn 行hành 。 禪thiền 毱cúc 法Pháp 杖trượng 。 常thường 住trụ 山sơn 頂đảnh 巖nham 石thạch 間gian 。 修tu 行hành 精tinh 進tấn 。 雖tuy 然nhiên 以dĩ 二nhị 事sự 故cố 不bất 得đắc 道Đạo 。 一nhất 善thiện 根căn 未vị 熟thục 。 二nhị 行hành 邪tà 方phương 便tiện 。 善thiện 根căn 未vị 熟thục 者giả 。 始thỉ 於ư 此thử 身thân 。 而nhi 求cầu 解giải 脫thoát 。 佛Phật 法Pháp 之chi 中trung 。 速tốc 得đắc 解giải 脫thoát 者giả 。 一nhất 身thân 中trung 種chủng 解giải 脫thoát 分phần/phân 善thiện 根căn 。 二nhị 身thân 中trung 成thành 熟thục 。 三Tam 身Thân 中trung 得đắc 解giải 脫thoát 。 而nhi 彼bỉ 未vị 種chủng 解giải 脫thoát 分phần/phân 善thiện 根căn 。 而nhi 求cầu 解giải 脫thoát 。 是thị 名danh 善thiện 根căn 未vị 熟thục 。 行hành 邪tà 方phương 便tiện 者giả 。 受thọ 錯thác 謬mậu 對đối 治trị 。 以dĩ 是thị 事sự 故cố 。 不bất 能năng 得đắc 道Đạo 。 以dĩ 不bất 得đắc 故cố 便tiện 謗báng 於ư 道đạo 。 雖tuy 有hữu 解giải 脫thoát 而nhi 無vô 其kỳ 道đạo 。 若nhược 當đương 有hữu 者giả 我ngã 今kim 種chủng 種chủng 精tinh 進tấn 苦khổ 行hạnh 。 則tắc 應ưng 當đương 得đắc 。 以dĩ 是thị 事sự 故cố 。 而nhi 便tiện 退thoái 還hoàn 。 復phục 更cánh 思tư 惟duy 。 於ư 生sanh 死tử 中trung 。 多đa 作tác 福phước 者giả 猶do 為vi 嶮hiểm 難nạn 。 何hà 況huống 不bất 作tác 。 我ngã 今kim 當đương 修tu 福phước 業nghiệp 自tự 作tác 亦diệc 教giáo 他tha 作tác 。 施thi 設thiết 長trường/trưởng 齋trai 般bát 闍xà 于vu 瑟sắt 因nhân 講giảng 經Kinh 法Pháp 會hội 等đẳng 。 以dĩ 種chủng 種chủng 飲ẩm 食thực 。 充sung 足túc 多đa 人nhân 。 發phát 如như 是thị 願nguyện 。 使sử 我ngã 為vi 王vương 。 至chí 轉chuyển 輪luân 位vị 。 如như 願nguyện 皆giai 得đắc 。 若nhược 當đương 無vô 道đạo 邪tà 見kiến 無vô 由do 生sanh 謗báng 。 以dĩ 有hữu 道đạo 故cố 。 邪tà 見kiến 便tiện 謗báng 。 是thị 故cố 無vô 漏lậu 道Đạo 作tác 近cận 緣duyên 。 若nhược 邪tà 見kiến 不bất 謗báng 道đạo 。 後hậu 則tắc 不bất 生sanh 施thí 俱câu 心tâm 。 如như 是thị 染nhiễm 污ô 心tâm 與dữ 不bất 染nhiễm 心tâm 作tác 緣duyên 。 若nhược 無vô 施thí 俱câu 心tâm 。 則tắc 外ngoại 種chủng 子tử 不bất 增tăng 長trưởng 。 如như 是thị 內nội 法pháp 與dữ 外ngoại 法pháp 作tác 近cận 緣duyên 。 此thử 前tiền 心tâm 具cụ 有hữu 四tứ 緣duyên 。 前tiền 心tâm 者giả 。 謂vị 邪tà 見kiến 俱câu 心tâm 。 彼bỉ 相tương 應ứng 共cộng 有hữu 。 是thị 因nhân 緣duyên 疑nghi 。 是thị 次thứ 第đệ 緣duyên 。 道đạo 是thị 境cảnh 界giới 緣duyên 。 除trừ 其kỳ 自tự 體thể 。 餘dư 一nhất 切thiết 法pháp 。 是thị 威uy 勢thế 緣duyên 。 彼bỉ 後hậu 心tâm 有hữu 一nhất 威uy 勢thế 緣duyên 。 後hậu 心tâm 者giả 。 謂vị 施thí 俱câu 心tâm 也dã 。 問vấn 曰viết 以dĩ 何hà 等đẳng 故cố 。 前tiền 心tâm 有hữu 四tứ 緣duyên 。 後hậu 心tâm 有hữu 一nhất 緣duyên 耶da 。 答đáp 曰viết 或hoặc 有hữu 說thuyết 者giả 。 此thử 文văn 應ưng 如như 是thị 說thuyết 。 前tiền 心tâm 有hữu 四tứ 緣duyên 。 後hậu 心tâm 亦diệc 應ưng 有hữu 四tứ 緣duyên 。 應ưng 如như 是thị 說thuyết 。 而nhi 不bất 說thuyết 者giả 。 當đương 知tri 此thử 說thuyết 有hữu 餘dư 。

復phục 有hữu 說thuyết 者giả 。 此thử 中trung 一nhất 向hướng 說thuyết 近cận 緣duyên 。 如như 識thức 身thân 經kinh 所sở 說thuyết 。 不bất 為vi 心tâm 作tác 障chướng 礙ngại 。 是thị 威uy 勢thế 緣duyên 。 諸chư 法pháp 為vi 作tác 境cảnh 界giới 者giả 是thị 境cảnh 界giới 緣duyên 。 前tiền 滅diệt 心tâm 是thị 次thứ 第đệ 緣duyên 。 俱câu 生sanh 法pháp 是thị 因nhân 緣duyên 。 如như 是thị 皆giai 說thuyết 近cận 緣duyên 。 當đương 知tri 此thử 文văn 亦diệc 說thuyết 近cận 緣duyên 。 前tiền 心tâm 四tứ 緣duyên 是thị 近cận 緣duyên 。 前tiền 心tâm 四tứ 緣duyên 於ư 後hậu 心tâm 。 是thị 一nhất 威uy 勢thế 緣duyên 。 非phi 因nhân 緣duyên 非phi 次thứ 第đệ 緣duyên 非phi 境cảnh 界giới 緣duyên 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 前tiền 心tâm 與dữ 邪tà 見kiến 作tác 因nhân 緣duyên 。 邪tà 見kiến 相tương 應ứng 心tâm 。 不bất 行hành 布bố 施thí 。 疑nghi 心tâm 不bất 能năng 與dữ 施thí 心tâm 開khai 次thứ 第đệ 緣duyên 。 道Đạo 心tâm 不bất 行hành 施thí 。 問vấn 曰viết 如như 後hậu 生sanh 心tâm 體thể 。 以dĩ 在tại 四tứ 緣duyên 中trung 。 前tiền 心tâm 四tứ 緣duyên 。 於ư 後hậu 心tâm 。 是thị 威uy 勢thế 緣duyên 故cố 。 云vân 何hà 不bất 自tự 。 體thể 還hoàn 與dữ 自tự 體thể 作tác 威uy 勢thế 緣duyên 耶da 。 答đáp 曰viết 或hoặc 有hữu 說thuyết 者giả 。 此thử 文văn 應ưng 如như 是thị 說thuyết 。 前tiền 心tâm 四tứ 緣duyên 。 與dữ 後hậu 心tâm 作tác 一nhất 威uy 勢thế 緣duyên 。 除trừ 其kỳ 自tự 體thể 。 而nhi 不bất 說thuyết 者giả 。 當đương 知tri 此thử 說thuyết 有hữu 餘dư 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。

復phục 有hữu 說thuyết 者giả 。 我ngã 先tiên 作tác 是thị 說thuyết 。 此thử 中trung 一nhất 向hướng 說thuyết 近cận 緣duyên 。 後hậu 心tâm 於ư 前tiền 心tâm 四tứ 緣duyên 。 是thị 遠viễn 緣duyên 是thị 為vi 捨xả 遠viễn 取thủ 近cận 。

復phục 有hữu 說thuyết 者giả 。 先tiên 已dĩ 除trừ 自tự 體thể 是thị 餘dư 論luận 。 餘dư 日nhật 誦tụng 餘dư 揵kiền 度độ 中trung 說thuyết 。 除trừ 其kỳ 自tự 體thể 者giả 。 猶do 當đương 信tín 受thọ 。 何hà 況huống 此thử 論luận 。 此thử 揵kiền 度độ 同đồng 曰viết 誦tụng 前tiền 品phẩm 中trung 說thuyết 。 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 除trừ 其kỳ 自tự 體thể 。 作tác 威uy 勢thế 緣duyên 。 而nhi 不bất 信tín 受thọ 。 以dĩ 是thị 事sự 故cố 。 此thử 中trung 雖tuy 不bất 言ngôn 除trừ 其kỳ 自tự 體thể 亦diệc 復phục 無vô 過quá 。

頗phả 行hành 不bất 緣duyên 無vô 明minh 。 亦diệc 不bất 緣duyên 明minh 耶da 。 答đáp 曰viết 無vô 也dã 。 無vô 有hữu 行hành 不bất 緣duyên 無vô 明minh 亦diệc 不bất 緣duyên 明minh 。

復phục 次thứ 若nhược 別biệt 為vi 一nhất 法pháp 說thuyết 者giả 則tắc 有hữu 。 頗phả 行hành 緣duyên 無vô 明minh 不bất 緣duyên 明minh 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 緣duyên 無vô 明minh 不bất 緣duyên 明minh 者giả 。 謂vị 無vô 明minh 報báo 染nhiễm 污ô 行hành 無vô 明minh 報báo 者giả 。 無vô 明minh 為vi 作tác 報báo 因nhân 明minh 非phi 其kỳ 因nhân 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 明minh 無vô 因nhân 義nghĩa 故cố 。 無vô 明minh 與dữ 染nhiễm 污ô 行hành 作tác 四tứ 因nhân 。 謂vị 相tương 應ứng 共cộng 生sanh 相tương 似tự 遍biến 因nhân 。 明minh 非phi 其kỳ 因nhân 。 無vô 因nhân 義nghĩa 故cố 。 緣duyên 明minh 不bất 緣duyên 無vô 明minh 者giả 除trừ 初sơ 明minh 。 諸chư 餘dư 無vô 漏lậu 行hành 。 明minh 與dữ 彼bỉ 作tác 三tam 因nhân 。 謂vị 相tương 應ứng 共cộng 生sanh 相tương 似tự 因nhân 。 無vô 明minh 非phi 其kỳ 因nhân 。 無vô 因nhân 義nghĩa 故cố 。 緣duyên 無vô 明minh 緣duyên 明minh 者giả 此thử 則tắc 無vô 也dã 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 無vô 有hữu 行hành 緣duyên 無vô 明minh 。 亦diệc 緣duyên 明minh 者giả 遠viễn 故cố 。 如như 偈kệ 說thuyết 。

虛hư 空không 大đại 地địa 相tương/tướng 去khứ 遠viễn 。 海hải 彼bỉ 此thử 岸ngạn 亦diệc 復phục 遠viễn 。

日nhật 出xuất 沒một 處xứ 斯tư 亦diệc 遠viễn 。 正Chánh 法Pháp 邪tà 法pháp 遠viễn 中trung 遠viễn 。

不bất 緣duyên 無vô 明minh 不bất 緣duyên 明minh 者giả 。 除trừ 無vô 明minh 報báo 。 諸chư 餘dư 不bất 隱ẩn 沒một 無vô 記ký 行hành 。 何hà 者giả 是thị 耶da 。 謂vị 一nhất 切thiết 善thiện 行hành 報báo 。 不bất 善thiện 身thân 口khẩu 業nghiệp 。 得đắc 生sanh 住trụ 老lão 。 無vô 常thường 等đẳng 報báo 。 諸chư 長trưởng 養dưỡng 色sắc 。 餘dư 依y 色sắc 威uy 儀nghi 工công 巧xảo 通thông 果quả 法pháp 。 及cập 初sơ 明minh 有hữu 漏lậu 善thiện 行hành 。 如như 是thị 等đẳng 法Pháp 。 不bất 緣duyên 無vô 明minh 不bất 緣duyên 明minh 。

何hà 以dĩ 故cố 。 無vô 明minh 與dữ 明minh 非phi 其kỳ 因nhân 故cố 。 問vấn 曰viết 如như 苦khổ 法Pháp 忍Nhẫn 得đắc 。 無vô 明minh 與dữ 明minh 。 俱câu 非phi 其kỳ 因nhân 。 此thử 中trung 何hà 以dĩ 不bất 說thuyết 耶da 。 答đáp 曰viết 或hoặc 有hữu 說thuyết 者giả 。 應ưng 說thuyết 而nhi 不bất 說thuyết 者giả 。 當đương 知tri 此thử 說thuyết 有hữu 餘dư 。

復phục 有hữu 說thuyết 者giả 。 以dĩ 分phân 別biệt 初sơ 明minh 共cộng 有hữu 法pháp 時thời 彼bỉ 亦diệc 在tại 中trung 故cố 。 評bình 曰viết 不bất 應ưng 作tác 是thị 說thuyết 。 如như 前tiền 說thuyết 者giả 好hảo/hiếu 。 問vấn 曰viết 無vô 明minh 是thị 何hà 義nghĩa 。 答đáp 曰viết 不bất 知tri 不bất 解giải 。 不bất 識thức 是thị 無vô 明minh 義nghĩa 。 問vấn 曰viết 除trừ 明minh 餘dư 一nhất 切thiết 法pháp 。 亦diệc 不bất 知tri 不bất 解giải 不bất 識thức 。 彼bỉ 盡tận 是thị 無vô 明minh 耶da 。 答đáp 曰viết 若nhược 不bất 知tri 不bất 解giải 不bất 識thức 。 是thị 愚ngu 癡si 相tương/tướng 者giả 。 說thuyết 是thị 無vô 明minh 。 餘dư 一nhất 切thiết 法pháp 。 雖tuy 不bất 知tri 不bất 解giải 不bất 識thức 。 無vô 愚ngu 癡si 相tương/tướng 故cố 說thuyết 不bất 是thị 無vô 明minh 。 問vấn 曰viết 明minh 是thị 何hà 義nghĩa 。 答đáp 曰viết 知tri 解giải 識thức 義nghĩa 是thị 明minh 義nghĩa 。 問vấn 曰viết 世thế 俗tục 智trí 亦diệc 知tri 解giải 識thức 。 何hà 以dĩ 不bất 說thuyết 是thị 明minh 耶da 。 答đáp 曰viết 或hoặc 有hữu 說thuyết 者giả 。 若nhược 知tri 解giải 識thức 。 能năng 於ư 真Chân 諦Đế 決quyết 定định 者giả 是thị 明minh 。 世thế 俗tục 智trí 雖tuy 知tri 解giải 識thức 。 不bất 於ư 真Chân 諦Đế 得đắc 決quyết 定định 故cố 。 如như 遠viễn 分phần/phân 智trí 雖tuy 復phục 猛mãnh 利lợi 。 不bất 能năng 於ư 真Chân 諦Đế 盡tận 得đắc 決quyết 定định 。

復phục 有hữu 說thuyết 者giả 。 若nhược 知tri 解giải 識thức 能năng 於ư 真Chân 諦Đế 。 決quyết 定định 了liễu 知tri 。 究cứu 盡tận 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 者giả 是thị 明minh 。 世thế 俗tục 智trí 雖tuy 知tri 解giải 識thức 。 不bất 能năng 於ư 真Chân 諦Đế 決quyết 定định 了liễu 知tri 。 究cứu 盡tận 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 故cố 非phi 明minh 。

復phục 有hữu 說thuyết 者giả 。 若nhược 知tri 解giải 識thức 。 能năng 斷đoạn 煩phiền 惱não 。 更cánh 不bất 生sanh 者giả 是thị 明minh 。 世thế 俗tục 智trí 與dữ 上thượng 相tương 違vi 故cố 非phi 明minh 。

復phục 有hữu 說thuyết 者giả 。 若nhược 知tri 解giải 識thức 。 能năng 破phá 壞hoại 有hữu 是thị 明minh 。 世thế 俗tục 智trí 與dữ 上thượng 相tương 違vi 故cố 非phi 明minh 。

復phục 有hữu 說thuyết 者giả 。 若nhược 知tri 解giải 識thức 。 斷đoạn 生sanh 死tử 有hữu 相tương 續tục 法pháp 及cập 老lão 死tử 相tướng 續tục 法pháp 者giả 是thị 明minh 。 世thế 俗tục 智trí 與dữ 上thượng 相tương 違vi 故cố 非phi 明minh 。

復phục 有hữu 說thuyết 者giả 。 若nhược 知tri 解giải 識thức 。 是thị 盡tận 苦khổ 集tập 身thân 見kiến 諸chư 取thủ 道đạo 者giả 是thị 明minh 。 世thế 俗tục 智trí 與dữ 上thượng 相tương 違vi 故cố 非phi 明minh 。

復phục 有hữu 說thuyết 者giả 。 若nhược 知tri 解giải 識thức 。 非phi 身thân 見kiến 顛điên 倒đảo 體thể 。 非phi 貪tham 欲dục 瞋sân 恚khuể 。 愚ngu 癡si 之chi 處xứ 。 不bất 雜tạp 垢cấu 濁trược 毒độc 。 不bất 墮đọa 諸chư 有hữu 。 不bất 墮đọa 苦khổ 集Tập 諦Đế 中trung 者giả 是thị 明minh 。 世thế 俗tục 智trí 與dữ 上thượng 相tương 違vi 故cố 非phi 明minh 。

復phục 有hữu 說thuyết 者giả 。 若nhược 知tri 解giải 識thức 。 知tri 已dĩ 更cánh 非phi 無vô 知tri 。 得đắc 決quyết 定định 智trí 。 更cánh 不bất 生sanh 愚ngu 癡si 。 猶do 豫dự 邪tà 見kiến 者giả 是thị 明minh 。 世thế 俗tục 智trí 與dữ 上thượng 相tương 違vi 故cố 非phi 明minh 。

復phục 有hữu 說thuyết 者giả 。 世thế 俗tục 智trí 在tại 無vô 明minh 明minh 分phần/phân 中trung 。 所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 於ư 明minh 無vô 明minh 。 俱câu 有hữu 三tam 緣duyên 義nghĩa 故cố 。 如như 人nhân 親thân 友hữu 亦diệc 親thân 他tha 怨oán 。 是thị 人nhân 於ư 他tha 。 不bất 名danh 親thân 友hữu 。 不bất 名danh 怨oán 家gia 。 彼bỉ 亦diệc 如như 是thị 。

復phục 有hữu 說thuyết 者giả 。 不bất 雜tạp 無vô 明minh 故cố 是thị 明minh 義nghĩa 。 世thế 俗tục 智trí 雜tạp 無vô 明minh 故cố 非phi 明minh 。

復phục 有hữu 說thuyết 者giả 。 世thế 俗tục 智trí 分phần/phân 。 能năng 生sanh 謗báng 道Đạo 法Pháp 。 是thị 中trung 應ưng 說thuyết 叛bạn 臣thần 喻dụ 。

復phục 有hữu 說thuyết 者giả 。 能năng 治trị 義nghĩa 者giả 是thị 明minh 。 如như 人nhân 為vị 鬼quỷ 所sở 著trước 。 以dĩ 咒chú 治trị 之chi 。 如như 是thị 凡phàm 夫phu 為vi 煩phiền 惱não 鬼quỷ 所sở 著trước 。 以dĩ 無vô 漏lậu 道Đạo 治trị 。 彼bỉ 世thế 俗tục 智trí 。 不bất 能năng 究cứu 竟cánh 。 治trị 故cố 非phi 明minh 。 除trừ 心tâm 因nhân 法pháp 及cập 非phi 心tâm 法pháp 。 諸chư 餘dư 法pháp 攝nhiếp 二nhị 界giới 一nhất 入nhập 一nhất 陰ấm 。 彼bỉ 是thị 何hà 耶da 。 謂vị 苦khổ 法Pháp 忍Nhẫn 相tương 應ứng 心tâm 。 攝nhiếp 二nhị 界giới 者giả 意ý 識thức 界giới 。 一nhất 入nhập 者giả 意ý 入nhập 。 一nhất 陰ấm 者giả 識thức 陰ấm 。 除trừ 明minh 因nhân 法pháp 及cập 諸chư 餘dư 法pháp 。 非phi 明minh 者giả 。 攝nhiếp 一nhất 界giới 一nhất 入nhập 一nhất 陰ấm 。 彼bỉ 是thị 何hà 耶da 。 謂vị 苦khổ 法Pháp 忍Nhẫn 是thị 也dã 。 攝nhiếp 一nhất 界giới 者giả 法Pháp 界Giới 。 一nhất 入nhập 者giả 法pháp 入nhập 。 一nhất 陰ấm 行hành 陰ấm 。 說thuyết 受thọ 等đẳng 諸chư 數số 法pháp 。 亦diệc 應ưng 如như 是thị 。 問vấn 曰viết 諸chư 明minh 以dĩ 明minh 為vi 因nhân 耶da 。 設thiết 為vi 明minh 因nhân 是thị 明minh 耶da 。 乃nãi 至chí 廣quảng 作tác 四tứ 句cú 。 是thị 明minh 非phi 以dĩ 明minh 為vi 因nhân 者giả 。 謂vị 初sơ 明minh 也dã 。 是thị 明minh 因nhân 非phi 明minh 者giả 。 明minh 相tướng 應ưng 共cộng 生sanh 法pháp 也dã 。 是thị 明minh 亦diệc 以dĩ 明minh 為vi 因nhân 者giả 除trừ 初sơ 明minh 。 諸chư 餘dư 明minh 也dã 。 非phi 明minh 不bất 以dĩ 明minh 為vi 因nhân 者giả 。 除trừ 上thượng 爾nhĩ 所sở 事sự 。 諸chư 明minh 是thị 明minh 因nhân 也dã 。 設thiết 是thị 明minh 因nhân 亦diệc 是thị 明minh 也dã 。 乃nãi 至chí 廣quảng 作tác 四tứ 句cú 。 是thị 明minh 不bất 為vi 明minh 作tác 因nhân 者giả 。 謂vị 未vị 來lai 明minh 也dã 。 為vi 明minh 作tác 因nhân 非phi 明minh 者giả 。 謂vị 明minh 相tướng 應ưng 共cộng 生sanh 法pháp 也dã 。 是thị 明minh 亦diệc 為vi 明minh 作tác 因nhân 者giả 。 謂vị 過quá 去khứ 現hiện 在tại 明minh 也dã 。 非phi 明minh 不bất 為vi 明minh 作tác 因nhân 者giả 。 除trừ 上thượng 爾nhĩ 所sở 事sự 。 苦khổ 法Pháp 忍Nhẫn 得đắc 有hữu 十thập 五ngũ 。 一nhất 與dữ 苦khổ 法Pháp 忍Nhẫn 俱câu 。 二nhị 與dữ 苦khổ 法pháp 智trí 俱câu 。 如như 是thị 乃nãi 至chí 。 與dữ 道đạo 比tỉ 忍nhẫn 俱câu 苦khổ 法pháp 智trí 得đắc 有hữu 十thập 四tứ 。 如như 是thị 轉chuyển 減giảm 。 乃nãi 至chí 道đạo 比tỉ 忍nhẫn 得đắc 有hữu 一nhất 。 問vấn 曰viết 見kiến 道đạo 更cánh 有hữu 餘dư 得đắc 不phủ 耶da 。 答đáp 曰viết 或hoặc 有hữu 說thuyết 者giả 無vô 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 如như 見kiến 道đạo 滅diệt 。 彼bỉ 得đắc 亦diệc 隨tùy 滅diệt 。 猶do 如như 日nhật 沒một 光quang 亦diệc 隨tùy 沒một 。 如như 是thị 日nhật 如như 見kiến 道đạo 。 日nhật 光quang 如như 諸chư 得đắc 。 若nhược 彼bỉ 道đạo 滅diệt 。 得đắc 亦diệc 隨tùy 滅diệt 。 評bình 曰viết 應ưng 更cánh 有hữu 得đắc 謂vị 未vị 來lai 世thế 是thị 也dã 。 此thử 中trung 唯duy 說thuyết 生sanh 者giả 。 不bất 說thuyết 不bất 生sanh 者giả 。 苦khổ 法Pháp 忍Nhẫn 有hữu 一nhất 得đắc 俱câu 生sanh 忍nhẫn 。 於ư 得đắc 不bất 作tác 因nhân 。 得đắc 於ư 忍nhẫn 亦diệc 不bất 作tác 因nhân 。 與dữ 後hậu 生sanh 無vô 漏lậu 道Đạo 。 盡tận 為vi 作tác 因nhân 。 苦khổ 法pháp 智trí 俱câu 生sanh 得đắc 有hữu 三tam 。 二nhị 是thị 道đạo 得đắc 。 一nhất 是thị 解giải 脫thoát 得đắc 。 二nhị 是thị 道đạo 得đắc 者giả 。 一nhất 是thị 苦khổ 法Pháp 忍Nhẫn 得đắc 。 二nhị 是thị 苦khổ 法pháp 智trí 得đắc 。 解giải 脫thoát 得đắc 者giả 。 謂vị 欲dục 界giới 見kiến 苦khổ 所sở 斷đoạn 十thập 使sử 解giải 脫thoát 是thị 也dã 。 苦khổ 法pháp 智trí 於ư 得đắc 無vô 因nhân 義nghĩa 。 得đắc 於ư 智trí 亦diệc 無vô 因nhân 義nghĩa 。 苦khổ 法Pháp 忍Nhẫn 及cập 俱câu 生sanh 得đắc 。 與dữ 彼bỉ 三tam 得đắc 作tác 相tương 似tự 因nhân 。 苦khổ 比tỉ 忍nhẫn 俱câu 生sanh 得đắc 有hữu 四tứ 。 三tam 是thị 道đạo 得đắc 。 一nhất 是thị 解giải 脫thoát 得đắc 。 苦khổ 比tỉ 忍nhẫn 與dữ 得đắc 無vô 因nhân 義nghĩa 。 得đắc 於ư 苦khổ 比tỉ 忍nhẫn 。 亦diệc 無vô 因nhân 義nghĩa 。 苦khổ 法Pháp 忍Nhẫn 及cập 俱câu 生sanh 得đắc 與dữ 四tứ 得đắc 。 作tác 相tương 似tự 因nhân 。 苦khổ 法pháp 智trí 及cập 俱câu 生sanh 得đắc 與dữ 三tam 得đắc 。 作tác 相tương 似tự 因nhân 。 除trừ 苦khổ 法Pháp 忍Nhẫn 得đắc 。 以dĩ 此thử 事sự 故cố 。 而nhi 作tác 是thị 說thuyết 。 頗phả 有hữu 前tiền 生sanh 無vô 漏lậu 不bất 與dữ 後hậu 生sanh 無vô 漏lậu 道Đạo 而nhi 作tác 因nhân 耶da 。 答đáp 曰viết 有hữu 勝thắng 不bất 與dữ 下hạ 作tác 因nhân 。 苦khổ 比tỉ 智trí 俱câu 生sanh 得đắc 有hữu 六lục 。 四tứ 是thị 道đạo 得đắc 。 二nhị 是thị 解giải 脫thoát 得đắc 。 苦khổ 比tỉ 智trí 與dữ 六lục 得đắc 無vô 因nhân 義nghĩa 。 六lục 得đắc 亦diệc 與dữ 苦khổ 比tỉ 智trí 。 亦diệc 無vô 因nhân 義nghĩa 。 苦khổ 法Pháp 忍Nhẫn 俱câu 生sanh 得đắc 與dữ 六lục 得đắc 。 作tác 相tương 似tự 因nhân 。 苦khổ 法pháp 智trí 及cập 俱câu 生sanh 得đắc 與dữ 五ngũ 得đắc 。 作tác 相tương 似tự 因nhân 。 除trừ 苦khổ 法Pháp 忍Nhẫn 得đắc 。 苦khổ 比tỉ 忍nhẫn 及cập 俱câu 生sanh 得đắc 與dữ 後hậu 三tam 得đắc 作tác 因nhân 。 與dữ 前tiền 三tam 得đắc 不bất 作tác 因nhân 。 問vấn 曰viết 。 何hà 故cố 不bất 為vi 前tiền 三tam 得đắc 作tác 因nhân 耶da 。 答đáp 曰viết 以dĩ 下hạ 故cố 。 勝thắng 道đạo 不bất 為vi 下hạ 作tác 因nhân 。 問vấn 曰viết 以dĩ 道đạo 下hạ 故cố 。 不bất 為vi 作tác 因nhân 可khả 爾nhĩ 。 解giải 脫thoát 得đắc 勝thắng 何hà 故cố 不bất 為vi 作tác 因nhân 也dã 。 答đáp 曰viết 解giải 脫thoát 得đắc 雖tuy 勝thắng 。 下hạ 道Đạo 力lực 所sở 得đắc 故cố 不bất 為vi 作tác 因nhân 。 如như 是thị 乃nãi 至chí 道đạo 比tỉ 忍nhẫn 。 有hữu 二nhị 十thập 二nhị 得đắc 。 俱câu 生sanh 十thập 五ngũ 。 是thị 道đạo 得đắc 。 七thất 是thị 解giải 脫thoát 得đắc 。 道đạo 比tỉ 忍nhẫn 與dữ 二nhị 十thập 二nhị 得đắc 無vô 因nhân 義nghĩa 。 二nhị 十thập 二nhị 得đắc 與dữ 道đạo 比tỉ 忍nhẫn 。 亦diệc 無vô 因nhân 義nghĩa 。 苦khổ 法Pháp 忍Nhẫn 及cập 俱câu 生sanh 得đắc 與dữ 二nhị 十thập 二nhị 得đắc 。 作tác 相tương 似tự 因nhân 。 乃nãi 至chí 道Đạo 法Pháp 智trí 及cập 俱câu 生sanh 得đắc 與dữ 後hậu 三tam 得đắc 。 作tác 相tương 似tự 因nhân 。 不bất 與dữ 前tiền 得đắc 作tác 因nhân 。 若nhược 苦khổ 法Pháp 忍Nhẫn 現hiện 在tại 前tiền 。 未vị 來lai 中trung 所sở 修tu 道Đạo 。 盡tận 為vi 作tác 因nhân 。 苦khổ 法Pháp 忍Nhẫn 。 乃nãi 至chí 無Vô 學Học 道đạo 作tác 因nhân 。

復phục 有hữu 說thuyết 者giả 。 苦khổ 法Pháp 忍Nhẫn 現hiện 在tại 前tiền 。 未vị 來lai 中trung 所sở 修tu 道Đạo 不bất 為vi 作tác 因nhân 。

何hà 以dĩ 故cố 。 乃nãi 至chí 無vô 一nhất 剎sát 那na 生sanh 。 云vân 何hà 名danh 果quả 。 評bình 曰viết 說thuyết 是thị 因nhân 者giả 好hảo/hiếu 。 俱câu 是thị 一nhất 身thân 所sở 得đắc 。 復phục 是thị 勝thắng 道đạo 故cố 。 如như 是thị 乃nãi 至chí 。 道đạo 比tỉ 忍nhẫn 現hiện 在tại 前tiền 。 未vị 來lai 中trung 所sở 修tu 道Đạo 。 彼bỉ 道đạo 比tỉ 忍nhẫn 。 盡tận 為vi 作tác 因nhân 。 從tùng 道đạo 比tỉ 智trí 乃nãi 至chí 無Vô 學Học 道đạo 。 盡tận 為vi 作tác 因nhân 。 乃nãi 至chí 金kim 剛cang 喻dụ 定định 現hiện 在tại 前tiền 。 未vị 來lai 中trung 所sở 修tu 道Đạo 。 盡tận 為vi 作tác 因nhân 。 及cập 諸chư 無Vô 學Học 道đạo 盡tận 為vi 作tác 因nhân 。 初sơ 生sanh 盡tận 智trí 。 除trừ 其kỳ 自tự 體thể 。 與dữ 一nhất 切thiết 無Vô 學Học 道đạo 作tác 因nhân 。 信tín 行hành 人nhân 道đạo 。 還hoàn 與dữ 信tín 行hành 人nhân 道đạo 作tác 因nhân 。 亦diệc 與dữ 法pháp 行hành 人nhân 道đạo 作tác 因nhân 。 法pháp 行hành 人nhân 道đạo 。 唯duy 與dữ 法pháp 行hành 人nhân 道đạo 作tác 因nhân 。

復phục 有hữu 說thuyết 者giả 。 信tín 行hành 人nhân 道đạo 。 與dữ 信tín 行hành 人nhân 道đạo 作tác 因nhân 。 不bất 與dữ 法pháp 行hành 人nhân 道đạo 作tác 因nhân 。 無vô 有hữu 信tín 行hành 人nhân 作tác 法pháp 行hành 人nhân 者giả 。 評bình 曰viết 如như 是thị 說thuyết 。 為vi 作tác 因nhân 者giả 好hảo/hiếu 。 俱câu 是thị 一nhất 身thân 。 復phục 是thị 勝thắng 道đạo 故cố 。 信tín 解giải 脫thoát 道đạo 。 與dữ 信tín 解giải 脫thoát 道đạo 作tác 因nhân 。 亦diệc 與dữ 見kiến 到đáo 道đạo 作tác 因nhân 。 見kiến 到đáo 道đạo 唯duy 與dữ 見kiến 到đáo 道đạo 作tác 因nhân 。

時thời 解giải 脫thoát 道đạo 與dữ 時thời 解giải 脫thoát 道đạo 作tác 因nhân 。 亦diệc 與dữ 不bất 時thời 解giải 脫thoát 道đạo 作tác 因nhân 。 不bất 時thời 解giải 脫thoát 道đạo 。 唯duy 與dữ 不bất 時thời 解giải 脫thoát 道đạo 作tác 因nhân 。 見kiến 道đạo 與dữ 見kiến 道đạo 作tác 因nhân 。 亦diệc 與dữ 修tu 道Đạo 無Vô 學Học 道đạo 作tác 因nhân 。 修tu 道Đạo 與dữ 修tu 道Đạo 作tác 因nhân 。 亦diệc 與dữ 無Vô 學Học 道đạo 作tác 因nhân 。 無Vô 學Học 道đạo 。 唯duy 與dữ 無Vô 學Học 道đạo 作tác 因nhân 。 聲Thanh 聞Văn 道đạo 還hoàn 與dữ 聲Thanh 聞Văn 道đạo 作tác 因nhân 。 辟Bích 支Chi 佛Phật 道Đạo 。 還hoàn 與dữ 辟Bích 支Chi 佛Phật 道đạo 作tác 因nhân 。 佛Phật 道Đạo 還hoàn 與dữ 佛Phật 道Đạo 作tác 因nhân 。 此thử 三tam 道đạo 。 各các 不bất 更cánh 相tương 為vi 因nhân 。 無vô 漏lậu 道Đạo 。 亦diệc 依y 女nữ 身thân 。 亦diệc 依y 男nam 身thân 。 或hoặc 有hữu 說thuyết 者giả 。 依y 女nữ 身thân 道đạo 。 還hoàn 與dữ 依y 女nữ 身thân 道đạo 作tác 因nhân 。 依y 男nam 身thân 道đạo 。 還hoàn 與dữ 依y 男nam 身thân 道đạo 作tác 因nhân 。 應ưng 展triển 轉chuyển 為vi 因nhân 隨tùy 其kỳ 利lợi 鈍độn 根căn 性tánh 。 如như 是thị 說thuyết 者giả 好hảo/hiếu 。 或hoặc 有hữu 說thuyết 一nhất 道đạo 者giả 。 或hoặc 有hữu 說thuyết 多đa 道đạo 者giả 。 說thuyết 一nhất 道đạo 者giả 。 不bất 言ngôn 見kiến 道đạo 。 即tức 是thị 修tu 道Đạo 。 見kiến 道đạo 異dị 修tu 道Đạo 異dị 。 見kiến 道đạo 依y 九cửu 處xứ 身thân 得đắc 。 三tam 天thiên 下hạ 六Lục 欲Dục 天Thiên 。 說thuyết 一nhất 道đạo 者giả 。 閻Diêm 浮Phù 提đề 道đạo 。 乃nãi 至chí 即tức 是thị 他Tha 化Hóa 自Tự 在Tại 天Thiên 道đạo 。 說thuyết 多đa 道đạo 者giả 。 閻Diêm 浮Phù 提đề 所sở 依y 身thân 道đạo 異dị 。 乃nãi 至chí 他Tha 化Hóa 自Tự 在Tại 天Thiên 。 所sở 依y 身thân 道đạo 異dị 。 言ngôn 多đa 道đạo 者giả 。

復phục 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 者giả 作tác 如như 是thị 說thuyết 。 若nhược 以dĩ 閻Diêm 浮Phù 提Đề 。 身thân 得đắc 見kiến 道đạo 。 此thử 道đạo 名danh 得đắc 在tại 身thân 中trung 成thành 就tựu 亦diệc 現hiện 在tại 前tiền 。 餘dư 身thân 所sở 依y 道đạo 。 是thị 得đắc 不bất 在tại 身thân 中trung 成thành 就tựu 。 不bất 現hiện 在tại 前tiền 。 二nhị 者giả 作tác 是thị 說thuyết 。 若nhược 以dĩ 閻Diêm 浮Phù 提Đề 。 身thân 得đắc 見kiến 道đạo 。 彼bỉ 道đạo 名danh 得đắc 。 在tại 身thân 中trung 成thành 就tựu 。 亦diệc 現hiện 在tại 前tiền 。 餘dư 身thân 所sở 得đắc 見kiến 道đạo 不bất 名danh 得đắc 。 不bất 在tại 身thân 中trung 。 不bất 成thành 就tựu 。 不bất 現hiện 在tại 前tiền 。 修tu 道Đạo 依y 欲dục 界giới 身thân 。 亦diệc 依y 色sắc 界giới 無vô 色sắc 界giới 身thân 。 言ngôn 一nhất 道đạo 者giả 。 若nhược 依y 欲dục 界giới 身thân 所sở 得đắc 道Đạo 。 色sắc 無vô 色sắc 界giới 。 身thân 所sở 得đắc 道Đạo 。 即tức 是thị 一nhất 道đạo 。 言ngôn 多đa 道đạo 者giả 。 依y 欲dục 界giới 身thân 所sở 得đắc 道Đạo 異dị 。 依y 色sắc 無vô 色sắc 界giới 。 身thân 所sở 得đắc 道Đạo 異dị 。 言ngôn 多đa 道đạo 者giả 。

復phục 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 者giả 說thuyết 。 依y 欲dục 界giới 身thân 得đắc 道Đạo 。 此thử 道đạo 名danh 得đắc 在tại 身thân 中trung 成thành 就tựu 現hiện 在tại 前tiền 。 依y 餘dư 身thân 得đắc 道Đạo 名danh 得đắc 。 不bất 在tại 身thân 中trung 成thành 就tựu 。 不bất 現hiện 在tại 前tiền 。 二nhị 者giả 說thuyết 依y 欲dục 界giới 身thân 得đắc 道Đạo 名danh 得đắc 。 在tại 身thân 中trung 成thành 就tựu 現hiện 在tại 前tiền 。 依y 餘dư 身thân 中trung 成thành 就tựu 現hiện 在tại 前tiền 。 依y 餘dư 身thân 得đắc 道Đạo 。 不bất 得đắc 不bất 在tại 身thân 中trung 不bất 成thành 就tựu 。 不bất 現hiện 在tại 前tiền 。 評bình 曰viết 不bất 應ưng 作tác 是thị 說thuyết 。 若nhược 然nhiên 者giả 。 依y 欲dục 界giới 身thân 。 得đắc 果quả 已dĩ 。 生sanh 色sắc 無vô 色sắc 中trung 。 彼bỉ 生sanh 已dĩ 起khởi 聖thánh 道Đạo 現hiện 在tại 前tiền 。 可khả 言ngôn 重trọng/trùng 得đắc 果quả 耶da 。 如như 前tiền 說thuyết 者giả 好hảo/hiếu 。 聖thánh 道Đạo 亦diệc 依y 女nữ 身thân 。 亦diệc 依y 男nam 身thân 。 言ngôn 一nhất 道đạo 者giả 。 依y 女nữ 身thân 道đạo 。 依y 男nam 身thân 道đạo 。 即tức 是thị 一nhất 道đạo 。 言ngôn 多đa 道đạo 者giả 。 女nữ 身thân 道đạo 異dị 。 依y 男nam 身thân 道đạo 異dị 。 言ngôn 多đa 道đạo 者giả 。

復phục 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 者giả 言ngôn 。 若nhược 女nữ 身thân 所sở 得đắc 道Đạo 。 此thử 道đạo 名danh 得đắc 在tại 身thân 中trung 成thành 就tựu 現hiện 在tại 前tiền 。 男nam 身thân 中trung 道đạo 。 此thử 道đạo 名danh 不bất 得đắc 在tại 身thân 中trung 成thành 就tựu 。 不bất 現hiện 在tại 前tiền 。 二nhị 者giả 言ngôn 。 若nhược 依y 女nữ 身thân 所sở 得đắc 道Đạo 。 此thử 道đạo 名danh 得đắc 在tại 身thân 中trung 成thành 就tựu 現hiện 在tại 前tiền 。 男nam 身thân 中trung 道đạo 。 此thử 道đạo 不bất 得đắc 不bất 在tại 身thân 中trung 不bất 成thành 就tựu 。 不bất 現hiện 在tại 前tiền 。 評bình 曰viết 不bất 應ưng 作tác 是thị 說thuyết 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 依y 女nữ 身thân 得đắc 果quả 。 後hậu 得đắc 男nam 身thân 起khởi 聖thánh 道Đạo 現hiện 在tại 前tiền 。 可khả 言ngôn 重trọng/trùng 得đắc 果quả 耶da 。 如như 前tiền 說thuyết 好hảo/hiếu 。 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 依y 百bách 歲tuế 身thân 而nhi 得đắc 。 乃nãi 至chí 亦diệc 依y 八bát 萬vạn 歲tuế 身thân 而nhi 得đắc 。 言ngôn 一nhất 道đạo 者giả 。 依y 百bách 歲tuế 身thân 。 而nhi 得đắc 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 即tức 是thị 依y 八bát 萬vạn 歲tuế 身thân 得đắc 者giả 。 言ngôn 多đa 道đạo 者giả 。 百bách 歲tuế 時thời 身thân 所sở 得đắc 道Đạo 異dị 。 八bát 萬vạn 歲tuế 身thân 所sở 。 得đắc 道Đạo 亦diệc 異dị 。 言ngôn 多đa 道đạo 者giả 。 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 者giả 言ngôn 依y 百bách 歲tuế 身thân 。 得đắc 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 此thử 道đạo 名danh 得đắc 。 在tại 身thân 中trung 成thành 就tựu 現hiện 在tại 前tiền 。 餘dư 道đạo 名danh 得đắc 。 不bất 在tại 身thân 中trung 成thành 就tựu 。 不bất 現hiện 在tại 前tiền 。 二nhị 者giả 言ngôn 百bách 歲tuế 身thân 。 得đắc 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 此thử 道đạo 名danh 得đắc 。 在tại 身thân 中trung 成thành 就tựu 現hiện 在tại 前tiền 。 餘dư 身thân 道đạo 不bất 得đắc 。 不bất 在tại 身thân 中trung 不bất 成thành 就tựu 。 不bất 現hiện 在tại 前tiền 。 問vấn 曰viết 若nhược 然nhiên 者giả 。 一nhất 切thiết 諸chư 佛Phật 皆giai 等đẳng 。 此thử 說thuyết 云vân 何hà 通thông 耶da 。 答đáp 曰viết 以dĩ 三tam 事sự 故cố 言ngôn 等đẳng 。 一nhất 者giả 本bổn 修tu 集tập 善thiện 行hành 等đẳng 。 二nhị 者giả 成thành 就tựu 法Pháp 身thân 等đẳng 。 三tam 者giả 利lợi 益ích 世thế 間gian 等đẳng 。 修tu 集tập 善thiện 行hành 者giả 。 一nhất 切thiết 諸chư 佛Phật 。 盡tận 於ư 三tam 阿a 僧tăng 祇kỳ 劫kiếp 。 修tu 諸chư 方phương 便tiện 四tứ 波Ba 羅La 蜜Mật 。 成thành 就tựu 法Pháp 身thân 等đẳng 者giả 。 諸chư 佛Phật 盡tận 有hữu 十Thập 力Lực 四Tứ 無Vô 所Sở 畏Úy 。 大đại 悲bi 三tam 不bất 共cộng 念niệm 處xứ 。 盡tận 住trụ 上thượng 上thượng 根căn 。 利lợi 益ích 世thế 間gian 等đẳng 者giả 。 欲dục 令linh 無vô 量lượng 。 那na 由do 他tha 眾chúng 生sanh 眷quyến 屬thuộc 。 皆giai 得đắc 解giải 脫thoát 。 入nhập 於ư 涅Niết 槃Bàn 。 以dĩ 是thị 三tam 事sự 故cố 名danh 等đẳng 。

復phục 有hữu 說thuyết 者giả 。 戒giới 亦diệc 等đẳng 。 盡tận 住trụ 上thượng 上thượng 戒giới 故cố 。 根căn 亦diệc 等đẳng 。 盡tận 住trụ 上thượng 上thượng 根căn 故cố 。 道đạo 亦diệc 等đẳng 。 盡tận 成thành 就tựu 上thượng 上thượng 道đạo 故cố 。 評bình 曰viết 如như 前tiền 說thuyết 者giả 好hảo/hiếu 。 問vấn 曰viết 頗phả 有hữu 一nhất 法Pháp 。 於ư 一nhất 剎sát 那na 頃khoảnh 。 能năng 起khởi 二nhị 十thập 四tứ 得đắc 現hiện 在tại 前tiền 耶da 。 答đáp 曰viết 有hữu 若nhược 依y 第đệ 四tứ 禪thiền 。 得đắc 正chánh 決quyết 定định 。 得đắc 六lục 地địa 中trung 苦khổ 法Pháp 忍Nhẫn 。 一nhất 地địa 有hữu 四tứ 行hành 。 謂vị 無vô 常thường 行hành 等đẳng 。 得đắc 現hiện 在tại 前tiền 。 問vấn 曰viết 頗phả 斷đoạn 煩phiền 惱não 得đắc 。 得đắc 而nhi 不bất 捨xả 。 捨xả 而nhi 不bất 得đắc 。 乃nãi 至chí 廣quảng 作tác 四tứ 句cú 。 得đắc 而nhi 不bất 捨xả 者giả 。 凡phàm 夫phu 人nhân 離ly 欲dục 界giới 欲dục 。 乃nãi 至chí 離ly 無Vô 所Sở 有Hữu 處Xứ 欲dục 。 聖thánh 人nhân 除trừ 轉chuyển 根căn 及cập 得đắc 果quả 時thời 。 諸chư 餘dư 斷đoạn 結kết 道đạo 是thị 也dã 。 捨xả 而nhi 不bất 得đắc 者giả 。 凡phàm 夫phu 人nhân 離ly 欲dục 還hoàn 退thoái 時thời 。 從tùng 色sắc 無vô 色sắc 界giới 命mạng 終chung 。 生sanh 欲dục 界giới 中trung 時thời 。 下hạ 地địa 命mạng 終chung 。 生sanh 上thượng 地địa 聖thánh 人nhân 果quả 中trung 間gian 退thoái 時thời 是thị 也dã 。 亦diệc 得đắc 亦diệc 捨xả 者giả 。 凡phàm 夫phu 人nhân 從tùng 無vô 色sắc 界giới 命mạng 終chung 。 生sanh 於ư 色sắc 界giới 。 上thượng 地địa 命mạng 終chung 。 生sanh 色sắc 無vô 色sắc 界giới 。 下hạ 地địa 中trung 聖thánh 人nhân 得đắc 果quả 時thời 轉chuyển 根căn 時thời 及cập 退thoái 果quả 時thời 是thị 也dã 。 不bất 得đắc 不bất 捨xả 者giả 。 除trừ 上thượng 爾nhĩ 所sở 事sự 。

入nhập 息tức 出xuất 息tức 當đương 言ngôn 依y 身thân 迴hồi 耶da 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 問vấn 曰viết 。 何hà 故cố 作tác 此thử 論luận 。 答đáp 曰viết 如như 攝nhiếp 法pháp 經kinh 所sở 說thuyết 。 世Thế 尊Tôn 何hà 故cố 。 說thuyết 入nhập 息tức 出xuất 息tức 是thị 身thân 行hành 耶da 。 答đáp 言ngôn 此thử 是thị 身thân 法pháp 。 身thân 是thị 其kỳ 本bổn 。 亦diệc 屬thuộc 於ư 身thân 。 依y 身thân 故cố 迴hồi 。 如như 施thi 設thiết 經kinh 說thuyết 。 如như 曇đàm 摩ma 提đề 那na 經kinh 說thuyết 。 以dĩ 何hà 等đẳng 故cố 。 死tử 有hữu 入nhập 息tức 出xuất 息tức 不bất 迴hồi 耶da 。 答đáp 言ngôn 入nhập 息tức 出xuất 息tức 由do 心tâm 勢thế 力lực 。 死tử 者giả 無vô 心tâm 故cố 入nhập 息tức 出xuất 息tức 不bất 迴hồi 。 一nhất 經kinh 說thuyết 由do 身thân 。 一nhất 經kinh 說thuyết 由do 心tâm 。 人nhân 謂vị 此thử 二nhị 經kinh 。 亦diệc 是thị 了liễu 義nghĩa 亦diệc 是thị 不bất 了liễu 義nghĩa 。 欲dục 顯hiển 此thử 二nhị 經kinh 。 真chân 實thật 義nghĩa 故cố 。 而nhi 作tác 此thử 論luận 。 入nhập 息tức 出xuất 息tức 當đương 言ngôn 依y 身thân 迴hồi 耶da 。 當đương 言ngôn 依y 心tâm 迴hồi 耶da 。 答đáp 曰viết 當đương 言ngôn 依y 身thân 迴hồi 依y 心tâm 迴hồi 。 隨tùy 其kỳ 宜nghi 便tiện 。 問vấn 曰viết 云vân 何hà 隨tùy 宜nghi 便tiện 。

答đáp 曰viết 。

或hoặc 有hữu 說thuyết 者giả 。 如như 嬰anh 孩hài 入nhập 息tức 出xuất 息tức 少thiểu 。 中trung 年niên 中trung 。 老lão 年niên 多đa 。

復phục 有hữu 說thuyết 者giả 。 此thử 有hữu 四tứ 事sự 故cố 言ngôn 隨tùy 宜nghi 便tiện 。 云vân 何hà 為vi 四tứ 。 一nhất 者giả 依y 身thân 。 二nhị 者giả 風phong 道đạo 通thông 。 三tam 者giả 諸chư 孔khổng 開khai 。 四tứ 者giả 入nhập 息tức 出xuất 息tức 地địa 麁thô 心tâm 現hiện 在tại 前tiền 。 此thử 四tứ 事sự 說thuyết 。 隨tùy 其kỳ 宜nghi 便tiện 。 若nhược 當đương 入nhập 出xuất 息tức 。 但đãn 依y 身thân 不bất 依y 心tâm 者giả 。 入nhập 無vô 想tưởng 滅diệt 盡tận 定định 。 入nhập 出xuất 息tức 亦diệc 應ưng 迴hồi 。

何hà 以dĩ 故cố 。 彼bỉ 亦diệc 有hữu 入nhập 出xuất 息tức 所sở 依y 身thân 。 風phong 道đạo 亦diệc 通thông 。 諸chư 毛mao 孔khổng 亦diệc 開khai 。 雖tuy 無vô 麁thô 心tâm 現hiện 在tại 故cố 。 入nhập 出xuất 息tức 不bất 迴hồi 。 若nhược 入nhập 出xuất 息tức 。 但đãn 依y 心tâm 不bất 依y 身thân 者giả 。 無vô 色sắc 界giới 眾chúng 生sanh 。 亦diệc 應ưng 入nhập 出xuất 息tức 迴hồi 。 然nhiên 彼bỉ 無vô 此thử 四tứ 事sự 故cố 不bất 迴hồi 。 若nhược 入nhập 出xuất 息tức 但đãn 依y 身thân 心tâm 不bất 隨tùy 宜nghi 便tiện 者giả 。 此thử 則tắc 在tại 卵noãn 等đẳng 中trung 時thời 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 在tại 卵noãn 等đẳng 中trung 身thân 。 非phi 入nhập 出xuất 息tức 所sở 依y 。 風phong 道đạo 不bất 通thông 。 諸chư 孔khổng 不bất 開khai 。 唯duy 有hữu 入nhập 出xuất 息tức 地địa 麁thô 心tâm 故cố 。 是thị 以dĩ 不bất 迴hồi 。 若nhược 當đương 迴hồi 者giả 則tắc 應ưng 躁táo 動động 。

復phục 有hữu 說thuyết 者giả 。 以dĩ 卵noãn 迦ca 羅la 邏la 時thời 軟nhuyễn 薄bạc 故cố 。 入nhập 出xuất 息tức 不bất 迴hồi 。 阿a 浮phù 陀đà 。 卑ty 尸thi 時thời 。 身thân 諸chư 孔khổng 未vị 開khai 故cố 。 入nhập 出xuất 息tức 不bất 迴hồi 。 入nhập 第đệ 四tứ 禪thiền 。 雖tuy 有hữu 入nhập 出xuất 息tức 所sở 依y 身thân 風phong 道đạo 亦diệc 通thông 。 諸chư 孔khổng 不bất 開khai 。 以dĩ 定định 力lực 故cố 。 身thân 體thể 盡tận 合hợp 。 復phục 不bất 起khởi 入nhập 出xuất 息tức 地địa 麁thô 心tâm 。 彼bỉ 地địa 心tâm 微vi 細tế 故cố 。 問vấn 曰viết 以dĩ 何hà 等đẳng 故cố 。 說thuyết 入nhập 第đệ 四tứ 禪thiền 者giả 。 不bất 說thuyết 生sanh 第đệ 四tứ 禪thiền 者giả 耶da 。 答đáp 曰viết 或hoặc 有hữu 說thuyết 者giả 。 作tác 經kinh 者giả 意ý 欲dục 爾nhĩ 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。

復phục 有hữu 說thuyết 者giả 。 此thử 文văn 應ưng 作tác 是thị 說thuyết 。 入nhập 第đệ 四tứ 禪thiền 。 及cập 生sanh 第đệ 四tứ 禪thiền 。 而nhi 不bất 說thuyết 者giả 。 當đương 知tri 此thử 說thuyết 有hữu 餘dư 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。

復phục 次thứ 若nhược 說thuyết 入nhập 定định 。 當đương 知tri 亦diệc 說thuyết 生sanh 處xứ 。 如như 經kinh 說thuyết 前tiền 修tu 此thử 定định 。 後hậu 生sanh 彼bỉ 處xứ 。 是thị 故cố 入nhập 出xuất 息tức 。 依y 身thân 迴hồi 。 亦diệc 依y 心tâm 迴hồi 。 隨tùy 其kỳ 宜nghi 便tiện 。 從tùng 阿A 鼻Tỳ 獄Ngục 。 上thượng 至chí 遍Biến 淨Tịnh 天Thiên 。 於ư 其kỳ 中trung 間gian 。 諸chư 眾chúng 生sanh 生sanh 諸chư 根căn 具cụ 者giả 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 此thử 中trung 說thuyết 諸chư 根căn 具cụ 足túc 者giả 。 具cụ 上thượng 四tứ 事sự 。 非phi 眼nhãn 等đẳng 根căn 也dã 。 問vấn 曰viết 以dĩ 何hà 等đẳng 故cố 。 入nhập 第đệ 四tứ 禪thiền 。 入nhập 出xuất 息tức 不bất 迴hồi 耶da 。 答đáp 曰viết 麁thô 心tâm 能năng 起khởi 入nhập 出xuất 息tức 。 彼bỉ 心tâm 心tâm 數số 法pháp 細tế 故cố 。

復phục 有hữu 說thuyết 者giả 。 躁táo 動động 心tâm 能năng 起khởi 入nhập 出xuất 息tức 。 彼bỉ 心tâm 不bất 躁táo 動động 。 如như 人nhân 在tại 煩phiền 鬧náo 道Đạo 行hạnh 。 便tiện 起khởi 於ư 塵trần 。 彼bỉ 亦diệc 如như 是thị 。 尊tôn 者giả 和hòa 須tu 蜜mật 說thuyết 曰viết 。 以dĩ 何hà 等đẳng 故cố 。 入nhập 第đệ 四tứ 禪thiền 。 入nhập 出xuất 息tức 不bất 迴hồi 耶da 。 以dĩ 入nhập 第đệ 四tứ 禪thiền 者giả 。 身thân 諸chư 毛mao 孔khổng 合hợp 。 以dĩ 無vô 所sở 依y 故cố 。 入nhập 出xuất 息tức 不bất 迴hồi 。 尊tôn 者giả 婆bà 檀đàn 陀đà 說thuyết 曰viết 。 入nhập 第đệ 四tứ 禪thiền 。 身thân 不bất 動động 搖dao 。 彼bỉ 心tâm 不bất 動động 故cố 。 身thân 亦diệc 不bất 動động 。

復phục 有hữu 說thuyết 者giả 。 欲dục 界giới 以dĩ 愛ái 境cảnh 界giới 故cố 。 令linh 身thân 心tâm 麁thô 。 初sơ 禪thiền 以dĩ 覺giác 觀quán 故cố 。 第đệ 二nhị 禪thiền 以dĩ 喜hỷ 故cố 。 第đệ 三tam 禪thiền 以dĩ 樂nhạo/nhạc/lạc 故cố 。 第đệ 四tứ 禪thiền 中trung 。 永vĩnh 離ly 如như 是thị 。 法pháp 故cố 入nhập 出xuất 息tức 。 有hữu 出xuất 息tức 。 有hữu 入nhập 出xuất 息tức 地địa 。 有hữu 無vô 入nhập 出xuất 息tức 地địa 。 入nhập 息tức 者giả 來lai 出xuất 息tức 者giả 去khứ 。 四tứ 地địa 中trung 有hữu 入nhập 出xuất 息tức 。 四tứ 地địa 者giả 。 謂vị 欲dục 界giới 初sơ 禪thiền 二nhị 禪thiền 三tam 禪thiền 。 五ngũ 地địa 中trung 。 無vô 入nhập 出xuất 息tức 。 五ngũ 地địa 者giả 。 謂vị 第đệ 四tứ 禪thiền 及cập 。 四tứ 無vô 色sắc 定định 。 問vấn 曰viết 。 住trụ 入nhập 出xuất 息tức 地địa 。 無vô 入nhập 出xuất 息tức 地địa 心tâm 現hiện 在tại 前tiền 。 為vi 有hữu 入nhập 出xuất 息tức 迴hồi 不phủ 耶da 。 答đáp 曰viết 不bất 迴hồi 。 問vấn 曰viết 住trụ 不bất 入nhập 出xuất 息tức 地địa 。 入nhập 出xuất 息tức 地địa 心tâm 現hiện 在tại 前tiền 。 為vi 有hữu 入nhập 出xuất 息tức 迴hồi 不phủ 耶da 。 答đáp 曰viết 不bất 迴hồi 。 問vấn 曰viết 若nhược 住trụ 入nhập 出xuất 息tức 地địa 身thân 。 入nhập 出xuất 息tức 地địa 心tâm 現hiện 在tại 前tiền 。 當đương 言ngôn 入nhập 出xuất 息tức 迴hồi 。 為vi 以dĩ 身thân 故cố 迴hồi 。 為vi 以dĩ 心tâm 故cố 迴hồi 耶da 。 答đáp 曰viết 或hoặc 有hữu 說thuyết 者giả 。 以dĩ 身thân 故cố 迴hồi 。 諸chư 作tác 是thị 說thuyết 。 以dĩ 身thân 故cố 迴hồi 者giả 。 生sanh 欲dục 界giới 中trung 。 欲dục 界giới 中trung 心tâm 現hiện 在tại 前tiền 。 此thử 身thân 是thị 欲dục 界giới 。 入nhập 出xuất 息tức 亦diệc 是thị 欲dục 界giới 。 從tùng 欲dục 界giới 心tâm 迴hồi 。 即tức 是thị 此thử 心tâm 所sở 觀quán 境cảnh 界giới 。 生sanh 欲dục 界giới 中trung 。 初sơ 禪thiền 心tâm 現hiện 在tại 前tiền 。 身thân 是thị 欲dục 界giới 。 入nhập 出xuất 息tức 是thị 欲dục 界giới 。 從tùng 初sơ 禪thiền 心tâm 迴hồi 。 即tức 是thị 彼bỉ 心tâm 所sở 觀quán 境cảnh 界giới 。 問vấn 曰viết 若nhược 然nhiên 者giả 。 此thử 說thuyết 云vân 何hà 通thông 。 如như 說thuyết 欲dục 界giới 入nhập 出xuất 息tức 。 是thị 初sơ 禪thiền 無vô 礙ngại 道đạo 中trung 滅diệt 。 答đáp 曰viết 欲dục 界giới 入nhập 出xuất 息tức 。 或hoặc 從tùng 欲dục 界giới 心tâm 迴hồi 。 或hoặc 從tùng 初sơ 禪thiền 心tâm 迴hồi 。 若nhược 從tùng 欲dục 界giới 心tâm 迴hồi 者giả 滅diệt 。 若nhược 從tùng 初sơ 禪thiền 心tâm 迴hồi 者giả 現hiện 在tại 前tiền 。

復phục 有hữu 說thuyết 者giả 。 言ngôn 滅diệt 者giả 是thị 數số 滅diệt 也dã 。 生sanh 欲dục 界giới 中trung 。 二nhị 禪thiền 三tam 禪thiền 心tâm 現hiện 在tại 前tiền 。 身thân 是thị 欲dục 界giới 。 入nhập 出xuất 息tức 是thị 欲dục 界giới 從tùng 二nhị 禪thiền 三tam 禪thiền 心tâm 迴hồi 。 即tức 是thị 彼bỉ 心tâm 所sở 觀quán 境cảnh 界giới 。 初sơ 禪thiền 初sơ 禪thiền 心tâm 現hiện 在tại 前tiền 。 身thân 是thị 初sơ 禪thiền 。 入nhập 出xuất 息tức 是thị 初sơ 禪thiền 。 從tùng 初sơ 禪thiền 心tâm 迴hồi 。 即tức 是thị 彼bỉ 心tâm 所sở 觀quán 境cảnh 界giới 生sanh 初sơ 禪thiền 。 欲dục 界giới 心tâm 現hiện 在tại 前tiền 。 身thân 是thị 初sơ 禪thiền 。 入nhập 出xuất 息tức 是thị 初sơ 禪thiền 。 從tùng 欲dục 界giới 心tâm 迴hồi 。 非phi 是thị 彼bỉ 心tâm 所sở 觀quán 境cảnh 界giới 。 生sanh 初sơ 禪thiền 。 二nhị 禪thiền 三tam 禪thiền 心tâm 現hiện 在tại 前tiền 。 身thân 是thị 初sơ 禪thiền 。 入nhập 出xuất 息tức 是thị 初sơ 禪thiền 。 從tùng 二nhị 禪thiền 三tam 禪thiền 心tâm 迴hồi 。 即tức 是thị 彼bỉ 心tâm 所sở 觀quán 境cảnh 界giới 。 生sanh 二nhị 禪thiền 中trung 。 隨tùy 其kỳ 相tương/tướng 說thuyết 生sanh 第đệ 三tam 禪thiền 中trung 。 第đệ 三tam 禪thiền 心tâm 現hiện 在tại 前tiền 。 身thân 是thị 三tam 禪thiền 。 入nhập 出xuất 息tức 是thị 第đệ 三tam 禪thiền 。 從tùng 第đệ 三tam 禪thiền 心tâm 迴hồi 。 即tức 是thị 彼bỉ 心tâm 所sở 觀quán 境cảnh 界giới 。 生sanh 三tam 禪thiền 中trung 。 欲dục 界giới 心tâm 現hiện 在tại 前tiền 。 身thân 是thị 第đệ 三tam 禪thiền 。 入nhập 出xuất 息tức 是thị 第đệ 三tam 禪thiền 。 從tùng 欲dục 界giới 心tâm 迴hồi 。 非phi 是thị 彼bỉ 心tâm 所sở 觀quán 境cảnh 界giới 。 如như 是thị 起khởi 初sơ 禪thiền 二nhị 禪thiền 心tâm 現hiện 在tại 前tiền 。 身thân 是thị 第đệ 三tam 禪thiền 。 入nhập 出xuất 息tức 是thị 第đệ 三tam 禪thiền 。 從tùng 初sơ 禪thiền 二nhị 禪thiền 心tâm 迴hồi 。 非phi 是thị 彼bỉ 心tâm 所sở 觀quán 境cảnh 界giới 。 諸chư 作tác 是thị 說thuyết 。 入nhập 出xuất 息tức 。 以dĩ 身thân 故cố 迴hồi 者giả 。 欲dục 界giới 入nhập 出xuất 息tức 。 為vi 四tứ 種chủng 心tâm 作tác 境cảnh 界giới 。 初sơ 禪thiền 入nhập 出xuất 息tức 。 為vi 三tam 種chủng 心tâm 作tác 境cảnh 界giới 。 第đệ 二nhị 禪thiền 入nhập 出xuất 息tức 。 為vi 二nhị 種chủng 心tâm 作tác 境cảnh 界giới 。 第đệ 三tam 禪thiền 入nhập 出xuất 息tức 即tức 為vi 第đệ 三tam 禪thiền 作tác 境cảnh 界giới 。 諸chư 作tác 是thị 說thuyết 入nhập 出xuất 息tức 。 以dĩ 心tâm 故cố 迴hồi 者giả 。 生sanh 欲dục 界giới 中trung 。 欲dục 界giới 心tâm 現hiện 在tại 前tiền 。 身thân 是thị 欲dục 界giới 。 入nhập 出xuất 息tức 是thị 欲dục 界giới 。 從tùng 欲dục 界giới 心tâm 迴hồi 。 即tức 是thị 彼bỉ 心tâm 所sở 觀quán 境cảnh 界giới 。 若nhược 初sơ 禪thiền 心tâm 現hiện 在tại 前tiền 。 身thân 是thị 欲dục 界giới 。 入nhập 出xuất 息tức 是thị 初sơ 禪thiền 。 從tùng 初sơ 禪thiền 心tâm 迴hồi 。 即tức 是thị 彼bỉ 心tâm 所sở 觀quán 境cảnh 界giới 。 若nhược 第đệ 二nhị 第đệ 三tam 。 禪thiền 心tâm 現hiện 在tại 前tiền 。 身thân 在tại 欲dục 界giới 。 入nhập 出xuất 息tức 是thị 第đệ 二nhị 第đệ 三tam 禪thiền 。 從tùng 第đệ 二nhị 第đệ 三tam 禪thiền 心tâm 迴hồi 。 即tức 是thị 彼bỉ 心tâm 所sở 觀quán 境cảnh 界giới 。 生sanh 初sơ 禪thiền 中trung 。 初sơ 禪thiền 心tâm 現hiện 在tại 前tiền 。 身thân 是thị 初sơ 禪thiền 。 入nhập 出xuất 息tức 是thị 初sơ 禪thiền 。 從tùng 初sơ 禪thiền 心tâm 迴hồi 。 即tức 是thị 彼bỉ 心tâm 所sở 觀quán 境cảnh 界giới 。 若nhược 欲dục 界giới 心tâm 現hiện 在tại 前tiền 。 身thân 是thị 初sơ 禪thiền 。 入nhập 出xuất 息tức 是thị 欲dục 界giới 。 從tùng 欲dục 界giới 心tâm 迴hồi 。 即tức 是thị 彼bỉ 心tâm 所sở 觀quán 境cảnh 界giới 。 若nhược 第đệ 二nhị 第đệ 三tam 。 禪thiền 心tâm 現hiện 在tại 前tiền 。 身thân 是thị 初sơ 禪thiền 。 入nhập 出xuất 息tức 是thị 第đệ 二nhị 第đệ 三tam 禪thiền 。 從tùng 第đệ 二nhị 第đệ 三tam 禪thiền 心tâm 迴hồi 。 即tức 是thị 彼bỉ 心tâm 所sở 觀quán 境cảnh 界giới 。 生sanh 第đệ 二nhị 禪thiền 中trung 說thuyết 亦diệc 如như 是thị 。 生sanh 第đệ 三tam 禪thiền 中trung 。 第đệ 三tam 禪thiền 心tâm 現hiện 在tại 前tiền 。 身thân 是thị 第đệ 三tam 禪thiền 。 入nhập 出xuất 息tức 是thị 第đệ 三tam 禪thiền 。 從tùng 第đệ 三tam 禪thiền 心tâm 迴hồi 。 即tức 是thị 彼bỉ 心tâm 所sở 觀quán 境cảnh 界giới 。 若nhược 欲dục 界giới 心tâm 現hiện 在tại 前tiền 。 身thân 是thị 第đệ 三tam 禪thiền 。 入nhập 出xuất 息tức 是thị 欲dục 界giới 。 從tùng 欲dục 界giới 心tâm 迴hồi 。 即tức 是thị 彼bỉ 心tâm 所sở 觀quán 境cảnh 界giới 。 若nhược 初sơ 禪thiền 二nhị 禪thiền 心tâm 現hiện 在tại 前tiền 。 身thân 是thị 第đệ 三tam 禪thiền 。 入nhập 出xuất 息tức 是thị 初sơ 禪thiền 二nhị 禪thiền 。 從tùng 初sơ 禪thiền 二nhị 禪thiền 心tâm 迴hồi 。 即tức 是thị 彼bỉ 心tâm 所sở 觀quán 境cảnh 界giới 。 諸chư 作tác 是thị 說thuyết 。 入nhập 出xuất 息tức 依y 心tâm 迴hồi 者giả 。 欲dục 界giới 入nhập 出xuất 息tức 。 即tức 是thị 欲dục 界giới 心tâm 所sở 觀quán 境cảnh 界giới 。 初sơ 禪thiền 即tức 初sơ 禪thiền 。 二nhị 禪thiền 即tức 二nhị 禪thiền 。 三tam 禪thiền 即tức 三tam 禪thiền 。 評bình 曰viết 不bất 應ưng 作tác 是thị 說thuyết 。 如như 前tiền 說thuyết 者giả 好hảo/hiếu 。 問vấn 曰viết 入nhập 出xuất 息tức 。 為vì 是thị 眾chúng 生sanh 數số 。 為vi 非phi 眾chúng 生sanh 數số 耶da 。 答đáp 曰viết 是thị 眾chúng 生sanh 數số 。 問vấn 曰viết 為vi 是thị 內nội 法pháp 。 為vi 是thị 外ngoại 法pháp 耶da 。 答đáp 曰viết 是thị 外ngoại 法pháp 。 此thử 身thân 中trung 亦diệc 有hữu 內nội 風phong 。 然nhiên 入nhập 出xuất 息tức 是thị 外ngoại 風phong 。 為vi 是thị 長trưởng 養dưỡng 為vi 是thị 依y 。 為vi 是thị 報báo 耶da 。 答đáp 曰viết 是thị 依y 此thử 身thân 亦diệc 有hữu 長trưởng 養dưỡng 風phong 報báo 風phong 。 然nhiên 入nhập 出xuất 息tức 是thị 依y 。 如như 經kinh 說thuyết 。

佛Phật 告cáo 阿A 難Nan 。

若nhược 能năng 令linh 入nhập 出xuất 息tức 。 如như 射xạ 箭tiễn 筈quát 筈quát 相tương 續tục 者giả 。 是thị 名danh 異dị 食thực 。 云vân 何hà 名danh 異dị 食thực 耶da 。 答đáp 曰viết 雖tuy 以dĩ 上thượng 妙diệu 飲ẩm 食thực 。 長trưởng 養dưỡng 人nhân 身thân 。 不bất 如như 正chánh 方phương 便tiện 入nhập 出xuất 息tức 。 切thiết 害hại 身thân 法pháp 莫mạc 若nhược 邪tà 方phương 便tiện 。 入nhập 出xuất 息tức 。 如như 箭tiễn 筈quát 筈quát 相tương 續tục 。 是thị 何hà 義nghĩa 耶da 。 答đáp 曰viết 如như 以dĩ 後hậu 箭tiễn 射xạ 於ư 前tiền 箭tiễn 。 是thị 名danh 筈quát 筈quát 相tương 續tục 義nghĩa 。

復phục 有hữu 說thuyết 者giả 。 相tương 續tục 不bất 斷đoạn 義nghĩa 。 是thị 筈quát 筈quát 相tương 續tục 義nghĩa 。 問vấn 曰viết 入nhập 出xuất 息tức 。 為vi 先tiên 入nhập 耶da 。 為vi 先tiên 出xuất 耶da 。 答đáp 曰viết 或hoặc 有hữu 說thuyết 者giả 。 言ngôn 先tiên 出xuất 。 臍tề 邊biên 有hữu 風phong 起khởi 。 能năng 開khai 諸chư 孔khổng 。 然nhiên 後hậu 乃nãi 出xuất 。

復phục 有hữu 說thuyết 者giả 。 能năng 開khai 諸chư 孔khổng 風phong 。 非phi 入nhập 出xuất 息tức 。 諸chư 孔khổng 開khai 已dĩ 。 風phong 先tiên 入nhập 。 如như 飢cơ 渴khát 人nhân 。 少thiểu 有hữu 所sở 食thực 。 令linh 身thân 長trường 養dưỡng 。 死tử 時thời 最tối 後hậu 息tức 出xuất 。 更cánh 不bất 復phục 入nhập 名danh 死tử 。

復phục 有hữu 說thuyết 者giả 。 最tối 後hậu 息tức 入nhập 。 更cánh 不bất 復phục 出xuất 名danh 死tử 。 如như 說thuyết 使sử 我ngã 常thường 得đắc 入nhập 出xuất 息tức 。 入nhập 第đệ 四tứ 禪thiền 時thời 息tức 出xuất 。 出xuất 第đệ 四tứ 禪thiền 時thời 息tức 入nhập 。

如như 說thuyết 有hữu 阿a 那na 般bát 那na 。 有hữu 阿a 那na 般bát 那na 念niệm 。 云vân 何hà 名danh 阿a 那na 。 云vân 何hà 名danh 般bát 那na 。 云vân 何hà 名danh 修tu 阿a 那na 般bát 那na 念niệm 耶da 。 答đáp 曰viết 諸chư 入nhập 息tức 是thị 阿a 那na 。 出xuất 息tức 是thị 般bát 那na 。

復phục 有hữu 說thuyết 者giả 。 出xuất 息tức 是thị 阿a 那na 。 入nhập 息tức 是thị 般bát 那na 。 如như 說thuyết 比Bỉ 丘Khâu 吸hấp 外ngoại 風phong 入nhập 時thời 名danh 阿a 那na 。 如như 內nội 風phong 出xuất 散tán 名danh 般bát 那na 。 能năng 緣duyên 彼bỉ 念niệm 。 是thị 名danh 阿a 那na 般bát 那na 念niệm 。 修tu 行hành 廣quảng 布bố 。 念niệm 相tương 應ứng 共cộng 有hữu 法pháp 。 是thị 名danh 修tu 阿a 那na 般bát 那na 念niệm 。 阿a 那na 般bát 那na 念niệm 。 說thuyết 有hữu 六lục 事sự 。 云vân 何hà 為vi 六lục 。 一nhất 數số 二nhị 隨tùy 。 三tam 止chỉ 四tứ 觀quán 。 五ngũ 轉chuyển 六lục 淨tịnh 。 數số 者giả 。 有hữu 五ngũ 種chủng 。 一nhất 數số 二nhị 減giảm 數số 三tam 增tăng 數số 四tứ 聚tụ 數số 五ngũ 淨tịnh 數số 。 數số 者giả 一nhất 至chí 二nhị 乃nãi 至chí 十thập 。 減giảm 數số 者giả 。 從tùng 三tam 至chí 一nhất 增tăng 數số 者giả 。 從tùng 一nhất 至chí 三tam 四tứ 。 聚tụ 數số 者giả 。 觀quán 六lục 息tức 入nhập 六lục 息tức 出xuất 。

復phục 有hữu 說thuyết 者giả 。 聚tụ 數số 者giả 。 觀quán 入nhập 息tức 是thị 出xuất 。 觀quán 出xuất 息tức 是thị 入nhập 。 淨tịnh 數số 者giả 。 觀quán 五ngũ 息tức 出xuất 。 問vấn 曰viết 為vi 先tiên 數số 入nhập 息tức 。 為vi 先tiên 數số 出xuất 息tức 耶da 。 答đáp 曰viết 先tiên 數số 入nhập 息tức 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 生sanh 時thời 息tức 入nhập 。 死tử 時thời 息tức 出xuất 。 如như 是thị 觀quán 者giả 。 是thị 名danh 隨tùy 順thuận 。 生sanh 死tử 觀quán 法pháp 。 是thị 以dĩ 先tiên 觀quán 入nhập 出xuất 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 隨tùy 者giả 觀quán 息tức 至chí 咽yến/ế/yết 時thời 。 心tâm 亦diệc 隨tùy 至chí 。 至chí 心tâm 至chí 臍tề 。 乃nãi 至chí 脚cước 指chỉ 心tâm 亦diệc 隨tùy 至chí 。 止chỉ 者giả 。 息tức 入nhập 時thời 住trụ 在tại 咽yến/ế/yết 心tâm 亦diệc 止Chỉ 觀Quán 。 如như 是thị 至chí 心tâm 至chí 臍tề 。 乃nãi 至chí 住trụ 脚cước 指chỉ 心tâm 亦diệc 止Chỉ 觀Quán 。

復phục 有hữu 說thuyết 者giả 。 止chỉ 者giả 觀quán 風phong 在tại 身thân 中trung 住trụ 。 如như 觀quán 明minh 珠châu 中trung 綖diên 。 觀quán 者giả 不bất 但đãn 觀quán 風phong 。 以dĩ 風phong 大đại 故cố 。 等đẳng 觀quán 四tứ 大đại 。 不bất 作tác 差sai 別biệt 。 觀quán 此thử 四tứ 大đại 。 能năng 生sanh 何hà 物vật 。 知tri 生sanh 造tạo 色sắc 。 次thứ 觀quán 造tạo 色sắc 者giả 。 為vi 誰thùy 作tác 依y 。 誰thùy 有hữu 所sở 作tác 知tri 。 為vi 心tâm 心tâm 數số 法pháp 。 以dĩ 是thị 事sự 故cố 。 觀quán 五ngũ 陰ấm 。 轉chuyển 者giả 轉chuyển 此thử 入nhập 息tức 觀quán 。 起khởi 身thân 念niệm 處xứ 。 次thứ 起khởi 受thọ 心tâm 法pháp 念niệm 處xứ 。 次thứ 起khởi 煗noãn 頂đảnh 忍nhẫn 。 世Thế 第Đệ 一Nhất 法Pháp 。 淨tịnh 者giả 。 謂vị 苦khổ 法Pháp 忍Nhẫn 是thị 也dã 。

復phục 有hữu 說thuyết 者giả 。 是thị 諸chư 善thiện 根căn 。 皆giai 是thị 慧tuệ 分phần/phân 。 數số 有hữu 二nhị 事sự 。 一nhất 數số 入nhập 出xuất 息tức 。 二nhị 能năng 捨xả 思tư 覺giác 。 隨tùy 有hữu 二nhị 事sự 。 一nhất 能năng 隨tùy 入nhập 出xuất 息tức 。 二nhị 捨xả 離ly 欲dục 覺giác 。 止chỉ 有hữu 二nhị 事sự 。 一nhất 能năng 住trụ 息tức 在tại 鼻tị 端đoan 。 二nhị 不bất 捨xả 三tam 昧muội 。 觀quán 有hữu 二nhị 事sự 。 一nhất 能năng 觀quán 入nhập 出xuất 息tức 住trụ 異dị 相tướng 。 二nhị 能năng 取thủ 心tâm 心tâm 數số 法pháp 相tương/tướng 。 轉chuyển 有hữu 二nhị 事sự 。 一nhất 能năng 知tri 陰ấm 。 二nhị 能năng 入nhập 聖thánh 道Đạo 。 淨tịnh 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 能năng 斷đoạn 結kết 。 二nhị 能năng 淨tịnh 見kiến 問vấn 曰viết 阿a 那na 般bát 那na 。 念niệm 體thể 性tánh 是thị 何hà 。 答đáp 曰viết 是thị 慧tuệ 以dĩ 此thử 心tâm 品phẩm 中trung 念niệm 偏thiên 多đa 故cố 。 名danh 阿a 那na 般bát 那na 念niệm 。 取thủ 其kỳ 相tương 應ứng 共cộng 有hữu 法pháp 故cố 。 欲dục 界giới 體thể 依y 。 是thị 四tứ 陰ấm 性tánh 色sắc 界giới 是thị 五ngũ 陰ấm 性tánh 地địa 者giả 。 在tại 五ngũ 地địa 中trung 。 欲dục 界giới 未vị 至chí 初sơ 禪thiền 中trung 間gian 二nhị 禪thiền 未vị 至chí 。 三tam 禪thiền 未vị 至chí 。 所sở 依y 身thân 者giả 。 依y 欲dục 界giới 身thân 。 亦diệc 依y 色sắc 界giới 。 然nhiên 初sơ 起khởi 時thời 。 必tất 依y 欲dục 界giới 。 行hành 者giả 體thể 非phi 行hành 。 境cảnh 界giới 者giả 境cảnh 界giới 是thị 。 風phong 念niệm 處xứ 者giả 。 非phi 根căn 本bổn 念niệm 處xứ 。 是thị 念niệm 處xứ 方phương 便tiện 。 若nhược 取thủ 念niệm 處xứ 眷quyến 屬thuộc 者giả 。 則tắc 是thị 身thân 念niệm 處xứ 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 以dĩ 緣duyên 色sắc 故cố 。 問vấn 曰viết 若nhược 然nhiên 者giả 。 何hà 故cố 佛Phật 經Kinh 說thuyết 阿a 那na 般bát 那na 。 念niệm 是thị 四tứ 念niệm 處xứ 耶da 。 答đáp 曰viết 以dĩ 是thị 念niệm 處xứ 方phương 便tiện 故cố 。 名danh 四tứ 念niệm 處xứ 。 問vấn 曰viết 若nhược 然nhiên 者giả 。 不bất 淨tịnh 觀quán 亦diệc 是thị 四tứ 念niệm 處xứ 方phương 便tiện 。 何hà 故cố 不bất 說thuyết 名danh 四tứ 念niệm 處xứ 耶da 。 答đáp 曰viết 若nhược 有hữu 眾chúng 生sanh 。 應ưng 聞văn 阿a 那na 般bát 那na 。 是thị 念niệm 處xứ 者giả 。 世Thế 尊Tôn 則tắc 說thuyết 。 若nhược 有hữu 眾chúng 生sanh 。 應ưng 聞văn 不bất 淨tịnh 是thị 念niệm 處xứ 而nhi 得đắc 悟ngộ 者giả 佛Phật 亦diệc 說thuyết 之chi 。

復phục 有hữu 說thuyết 者giả 。 如như 此thử 經Kinh 中trung 。 亦diệc 說thuyết 不bất 淨tịnh 觀quán 是thị 念niệm 處xứ 。 如như 此thử 經Kinh 偈kệ 說thuyết 。

若nhược 能năng 觀quán 青thanh 色sắc 。 亦diệc 能năng 觀quán 爛lạn 壞hoại 。

是thị 名danh 身thân 念niệm 處xứ 。 觀quán 淨tịnh 生sanh 欲dục 心tâm 。

是thị 中trung 亦diệc 有hữu 受thọ 。 是thị 名danh 受thọ 念niệm 處xứ 。

能năng 以dĩ 無vô 瞋sân 心tâm 。 是thị 名danh 心tâm 念niệm 處xứ 。

亦diệc 斷đoạn 於ư 愛ái 恚khuể 。 是thị 名danh 法pháp 念niệm 處xứ 。

復phục 次thứ 何hà 故cố 。 說thuyết 阿a 那na 般bát 那na 。 念niệm 是thị 念niệm 處xứ 。 不bất 說thuyết 不bất 淨tịnh 觀quán 耶da 。 答đáp 曰viết 以dĩ 阿a 那na 般bát 那na 。 念niệm 觀quán 牢lao 固cố 可khả 恃thị 。 不bất 淨tịnh 觀quán 法Pháp 則tắc 不bất 爾nhĩ 。 若nhược 行hành 者giả 失thất 念niệm 。 煩phiền 惱não 現hiện 在tại 前tiền 時thời 。 速tốc 能năng 還hoàn 觀quán 。 如như 人nhân 怖bố 恐khủng 速tốc 走tẩu 入nhập 城thành 。 彼bỉ 亦diệc 如như 是thị 。

復phục 有hữu 說thuyết 者giả 。 阿a 那na 般bát 那na 念niệm 。 不bất 與dữ 外ngoại 道đạo 。 共cộng 不bất 淨tịnh 觀quán 共cộng 。

復phục 有hữu 說thuyết 者giả 。 不bất 淨tịnh 觀quán 能năng 增tăng 長trưởng 眾chúng 生sanh 想tưởng 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 觀quán 時thời 必tất 觀quán 男nam 女nữ 身thân 骨cốt 故cố 。 阿a 那na 般bát 那na 念niệm 。 能năng 增tăng 長trưởng 法pháp 相tướng 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 以dĩ 是thị 空không 三tam 昧muội 根căn 本bổn 故cố 。 是thị 故cố 說thuyết 四Tứ 念Niệm 處Xứ 。

復phục 有hữu 說thuyết 者giả 。 阿a 那na 般bát 那na 念niệm 。 緣duyên 近cận 法pháp 。 是thị 不bất 雜tạp 觀quán 。 非phi 次thứ 第đệ 觀quán 。 非phi 是thị 因nhân 眾chúng 生sanh 觀quán 。 不bất 多đa 用dụng 功công 。 不bất 淨tịnh 觀quán 不bất 爾nhĩ 。 是thị 故cố 說thuyết 是thị 念niệm 處xứ 。 不bất 說thuyết 不bất 淨tịnh 觀quán 也dã 。 智trí 者giả 一nhất 等đẳng 智trí 。 根căn 相tướng 應ưng 者giả 。 一nhất 根căn 相tướng 應ưng 謂vị 捨xả 根căn 。 世thế 者giả 謂vị 是thị 三tam 世thế 。 緣duyên 世thế 者giả 。 謂vị 緣duyên 三tam 世thế 。 善thiện 不bất 善thiện 無vô 記ký 者giả 。 謂vị 是thị 善thiện 緣duyên 善thiện 不bất 善thiện 無vô 記ký 者giả 。 謂vị 緣duyên 無vô 記ký 。 欲dục 色sắc 無vô 色sắc 界giới 繫hệ 者giả 。 謂vị 欲dục 色sắc 界giới 繫hệ 。 緣duyên 三tam 界giới 繫hệ 及cập 不bất 繫hệ 者giả 。 謂vị 緣duyên 欲dục 色sắc 界giới 繫hệ 。 是thị 學học 無Vô 學Học 非phi 學học 。 非phi 無Vô 學Học 者giả 。 謂vị 是thị 非phi 學học 非phi 無Vô 學Học 。 緣duyên 學học 無Vô 學Học 非phi 學học 非phi 無Vô 學Học 法Pháp 者giả 。 謂vị 緣duyên 非phi 學học 非phi 無Vô 學Học 。 見kiến 道đạo 斷đoạn 修tu 道Đạo 斷đoạn 無vô 斷đoạn 者giả 。 謂vị 修tu 道Đạo 斷đoạn 緣duyên 見kiến 道đạo 修tu 道Đạo 不bất 斷đoạn 者giả 。 謂vị 緣duyên 修tu 道Đạo 斷đoạn 。 緣duyên 名danh 緣duyên 義nghĩa 者giả 謂vị 緣duyên 義nghĩa 也dã 。 緣duyên 自tự 緣duyên 他tha 者giả 謂vị 緣duyên 自tự 他tha 。 如như 經kinh 說thuyết 偈kệ 。

若nhược 於ư 安an 般ban 念niệm 。 具cụ 足túc 能năng 修tu 行hành 。

次thứ 第đệ 而nhi 習tập 學học 。 如như 佛Phật 之chi 所sở 說thuyết 。

問vấn 曰viết 此thử 偈kệ 中trung 說thuyết 。 誰thùy 具cụ 足túc 誰thùy 不bất 具cụ 足túc 。 答đáp 曰viết 或hoặc 有hữu 說thuyết 者giả 。 此thử 中trung 說thuyết 佛Phật 具cụ 足túc 聲Thanh 聞Văn 緣Duyên 覺Giác 不bất 具cụ 足túc 。

復phục 有hữu 說thuyết 者giả 。 佛Phật 辟Bích 支Chi 佛Phật 是thị 具cụ 足túc 。 聲Thanh 聞Văn 是thị 不bất 具cụ 足túc 。

復phục 有hữu 說thuyết 者giả 。 阿A 羅La 漢Hán 以dĩ 上thượng 是thị 具cụ 足túc 。 學học 人nhân 凡phàm 夫phu 人nhân 是thị 不bất 具cụ 足túc 。

復phục 有hữu 說thuyết 者giả 。 聖thánh 人nhân 是thị 具cụ 足túc 。 凡phàm 夫phu 人nhân 是thị 不bất 具cụ 足túc 。 評bình 曰viết 如như 是thị 說thuyết 者giả 好hảo/hiếu 。 若nhược 具cụ 上thượng 六lục 事sự 。 名danh 為vi 具cụ 足túc 。 若nhược 不bất 具cụ 上thượng 六lục 事sự 。 名danh 不bất 具cụ 足túc 。

如như 經Kinh 中trung 說thuyết 。 佛Phật 言ngôn 我ngã 於ư 二nhị 月nguyệt 。 入nhập 於ư 禪thiền 定định 。 現hiện 如như 是thị 所sở 應ưng 瑞thụy 相tướng 。 云vân 何hà 瑞thụy 相tướng 。 答đáp 曰viết 世Thế 尊Tôn 。 自tự 敷phu 床sàng 而nhi 坐tọa 。 化hóa 作tác 比Bỉ 丘Khâu 。 眷quyến 屬thuộc 圍vi 遶nhiễu 。 是thị 其kỳ 瑞thụy 相tướng 。

復phục 有hữu 說thuyết 者giả 。 世Thế 尊Tôn 令linh 地địa 微vi 動động 。 諸chư 比Bỉ 丘Khâu 見kiến 已dĩ 。 尋tầm 詣nghệ 佛Phật 所sở 。 此thử 亦diệc 是thị 其kỳ 瑞thụy 相tướng 。

爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。 告cáo 諸chư 比Bỉ 丘Khâu 。

若nhược 有hữu 外ngoại 道đạo 。 梵Phạm 志Chí 來lai 問vấn 汝nhữ 言ngôn 。 沙Sa 門Môn 瞿Cù 曇Đàm 。 於ư 二nhị 月nguyệt 中trung 。 為vi 入nhập 何hà 定định 者giả 。 汝nhữ 當đương 答đáp 言ngôn 。 入nhập 阿a 那na 般bát 那na 定định 。 問vấn 曰viết 如như 諸chư 外ngoại 道đạo 梵Phạm 志Chí 。 乃nãi 至chí 不bất 識thức 阿a 那na 般bát 那na 。 定định 名danh 佛Phật 何hà 。 故cố 作tác 如như 是thị 說thuyết 。 若nhược 諸chư 外ngoại 道đạo 。 來lai 問vấn 汝nhữ 者giả 。 汝nhữ 當đương 答đáp 言ngôn 。 入nhập 阿a 那na 般bát 那na 定định 耶da 。 答đáp 曰viết 欲dục 令linh 外ngoại 道đạo 生sanh 悕hy 有hữu 想tưởng 。 若nhược 諸chư 外ngoại 道đạo 。 聞văn 阿a 那na 般bát 那na 定định 名danh 。 必tất 生sanh 悕hy 有hữu 想tưởng 。 以dĩ 生sanh 悕hy 有hữu 想tưởng 故cố 。 來lai 至chí 我ngã 所sở 。 以dĩ 此thử 緣duyên 故cố 。 當đương 入nhập 我ngã 法pháp 。 作tác 如như 是thị 說thuyết 。 問vấn 曰viết 如như 世Thế 尊Tôn 悉tất 入nhập 諸chư 禪thiền 定định 。 解giải 脫thoát 三tam 昧muội 。 何hà 以dĩ 但đãn 說thuyết 入nhập 阿a 那na 般bát 那na 定định 耶da 。 答đáp 曰viết 以dĩ 阿a 那na 般bát 那na 。 定định 在tại 諸chư 禪thiền 定định 初sơ 故cố 。

如như 說thuyết 當đương 觀quán 息tức 短đoản 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 問vấn 曰viết 息tức 為vi 先tiên 短đoản 後hậu 長trường/trưởng 。 為vi 先tiên 長trường/trưởng 後hậu 短đoản 耶da 。 答đáp 曰viết 先tiên 觀quán 短đoản 後hậu 觀quán 長trường/trưởng 何hà 以dĩ 知tri 耶da 。

答đáp 曰viết 。

如như 說thuyết 世Thế 尊Tôn 入nhập 定định 不bất 久cửu 入nhập 出xuất 息tức 速tốc 動động 。 入nhập 定định 轉chuyển 久cửu 。 入nhập 出xuất 息tức 安an 住trụ 。 如như 人nhân 重trọng 擔đảm 上thượng 嶮hiểm 難nạn 處xứ 。 身thân 體thể 疲bì 極cực 。 入nhập 出xuất 息tức 速tốc 動động 。 若nhược 止chỉ 息tức 時thời 。 入nhập 出xuất 息tức 住trụ 。 佛Phật 亦diệc 如như 是thị 。 入nhập 息tức 時thời 知tri 息tức 遍biến 身thân 。 出xuất 息tức 時thời 亦diệc 知tri 遍biến 身thân 。 問vấn 曰viết 繫hệ 念niệm 在tại 鼻tị 端đoan 。 云vân 何hà 復phục 知tri 入nhập 出xuất 息tức 遍biến 身thân 耶da 答đáp 曰viết 尊tôn 者giả 和hòa 須tu 蜜mật 。 作tác 如như 是thị 說thuyết 。 遍biến 知tri 此thử 身thân 。 是thị 無vô 常thường 法pháp 。 而nhi 不bất 失thất 念niệm 。 問vấn 曰viết 若nhược 然nhiên 者giả 。 不bất 名danh 起khởi 定định 耶da 。 答đáp 曰viết 不bất 名danh 起khởi 。 以dĩ 不bất 捨xả 其kỳ 方phương 便tiện 故cố 。 如như 是thị 展triển 轉chuyển 觀quán 此thử 身thân 。 是thị 苦khổ 空không 無vô 我ngã 。 穢uế 污ô 不bất 淨tịnh 性tánh 。 若nhược 此thử 阿a 那na 般bát 那na 。 念niệm 未vị 成thành 時thời 。 繫hệ 念niệm 在tại 鼻tị 端đoan 。 後hậu 若nhược 成thành 已dĩ 。 觀quán 身thân 毛mao 孔khổng 猶do 如như 藕ngẫu 根căn 風phong 從tùng 中trung 入nhập 出xuất 問vấn 曰viết 若nhược 然nhiên 者giả 。 云vân 何hà 不bất 名danh 起khởi 定định 耶da 。 答đáp 曰viết 以dĩ 不bất 捨xả 方phương 便tiện 。 所sở 期kỳ 心tâm 故cố 。 不bất 名danh 起khởi 定định 。 尊tôn 者giả 婆bà 檀đàn 陀đà 說thuyết 曰viết 。 如như 菩Bồ 薩Tát 觀quán 時thời 。 先tiên 繫hệ 念niệm 在tại 身thân 諸chư 孔khổng 風phong 入nhập 出xuất 處xứ 。 令linh 心tâm 不bất 散tán 亂loạn 。 亦diệc 不bất 捨xả 方phương 便tiện 。 止chỉ 息tức 身thân 行hành 。 入nhập 息tức 出xuất 息tức 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 止chỉ 息tức 身thân 行hành 者giả 。 令linh 此thử 入nhập 出xuất 息tức 轉chuyển 微vi 寂tịch 靜tĩnh 。 或hoặc 時thời 不bất 觀quán 。

復phục 有hữu 說thuyết 者giả 。 觀quán 息tức 短đoản 時thời 。 名danh 入nhập 初sơ 禪thiền 。 觀quán 息tức 長trường 時thời 。 入nhập 第đệ 二nhị 禪thiền 。 知tri 息tức 遍biến 身thân 。 入nhập 第đệ 三tam 禪thiền 。 止chỉ 息tức 身thân 行hành 。 入nhập 第đệ 四tứ 禪thiền 。 如như 是thị 等đẳng 四tứ 義nghĩa 。 亦diệc 應ưng 如như 是thị 說thuyết 。 覺giác 喜hỷ 入nhập 出xuất 息tức 者giả 。 謂vị 初sơ 禪thiền 二nhị 禪thiền 也dã 。 覺giác 樂nhạo/nhạc/lạc 入nhập 出xuất 息tức 者giả 。 即tức 觀quán 察sát 此thử 樂nhạo/nhạc/lạc 也dã 。 覺giác 心tâm 行hành 入nhập 出xuất 息tức 者giả 。 觀quán 察sát 想tưởng 思tư 也dã 。

復phục 有hữu 說thuyết 者giả 。 覺giác 心tâm 行hành 者giả 。 觀quán 意ý 業nghiệp 思tư 。 止chỉ 息tức 意ý 行hành 。 入nhập 出xuất 息tức 者giả 。 令linh 彼bỉ 意ý 行hành 轉chuyển 微vi 寂tịch 靜tĩnh 。 或hoặc 時thời 不bất 觀quán 。 覺giác 心tâm 入nhập 出xuất 息tức 者giả 。 謂vị 觀quán 察sát 於ư 識thức 也dã 覺giác 隨tùy 喜hỷ 心tâm 定định 心tâm 解giải 脫thoát 心tâm 入nhập 出xuất 息tức 者giả 。 如Như 來Lai 無vô 隨tùy 喜hỷ 心tâm 。 無vô 定định 心tâm 。 無vô 解giải 脫thoát 心tâm 。 觀quán 察sát 菩Bồ 薩Tát 本bổn 所sở 行hành 。 隨tùy 喜hỷ 心tâm 定định 心tâm 解giải 脫thoát 心tâm 也dã 。 覺giác 無vô 常thường 入nhập 出xuất 息tức 者giả 觀quán 察sát 入nhập 出xuất 息tức 是thị 無vô 常thường 也dã 。 覺giác 斷đoạn 入nhập 出xuất 息tức 者giả 。 觀quán 察sát 斷đoạn 過quá 去khứ 煩phiền 惱não 也dã 。 覺giác 離ly 欲dục 入nhập 出xuất 息tức 者giả 。 觀quán 察sát 斷đoạn 未vị 來lai 煩phiền 惱não 也dã 。 覺giác 滅diệt 入nhập 出xuất 息tức 者giả 。 觀quán 察sát 斷đoạn 現hiện 在tại 煩phiền 惱não 也dã 。

復phục 有hữu 說thuyết 者giả 。 覺giác 無vô 常thường 入nhập 出xuất 息tức 者giả 。 觀quán 察sát 心tâm 心tâm 數số 法pháp 。 是thị 無vô 常thường 也dã 。 覺giác 斷đoạn 入nhập 出xuất 息tức 者giả 。 除trừ 愛ái 結kết 。 觀quán 察sát 斷đoạn 餘dư 結kết 也dã 。 覺giác 離ly 欲dục 入nhập 出xuất 息tức 者giả 。 觀quán 察sát 斷đoạn 諸chư 煩phiền 惱não 也dã 。 覺giác 滅diệt 入nhập 出xuất 息tức 者giả 。 觀quán 察sát 斷đoạn 一nhất 切thiết 結kết 法pháp 也dã 。

復phục 有hữu 說thuyết 者giả 。 覺giác 無vô 常thường 者giả 。 是thị 觀quán 察sát 身thân 無vô 常thường 也dã 。 覺giác 斷đoạn 者giả 。 觀quán 察sát 斷đoạn 無vô 明minh 也dã 。 覺giác 離ly 欲dục 者giả 觀quán 察sát 離ly 欲dục 愛ái 也dã 。 覺giác 滅diệt 者giả 。 觀quán 察sát 涅Niết 槃Bàn 是thị 寂tịch 靜tĩnh 也dã 。 尊tôn 者giả 婆bà 檀đàn 說thuyết 曰viết 。 覺giác 無vô 常thường 者giả 。 觀quán 察sát 五ngũ 取thủ 陰ấm 也dã 。 覺giác 斷đoạn 者giả 。 觀quán 察sát 五ngũ 取thủ 陰ấm 是thị 空không 無vô 我ngã 也dã 。 覺giác 離ly 欲dục 者giả 。 觀quán 察sát 五ngũ 取thủ 陰ấm 是thị 苦khổ 也dã 。 覺giác 滅diệt 者giả 。 觀quán 察sát 五ngũ 取thủ 陰ấm 是thị 不bất 生sanh 寂tịch 滅diệt 法pháp 也dã 我ngã 作tác 如như 是thị 念niệm 。 如như 是thị 住trụ 者giả 。 皆giai 是thị 麁thô 定định 。 我ngã 應ưng 廣quảng 住trụ 微vi 細tế 定định 中trung 。 問vấn 曰viết 云vân 何hà 微vi 細tế 定định 耶da 。 答đáp 曰viết 或hoặc 有hữu 說thuyết 者giả 。 第đệ 四tứ 禪thiền 是thị 。

復phục 有hữu 說thuyết 者giả 。 滅diệt 盡tận 定định 是thị 。 是thị 時thời 夜dạ 分phân 有hữu 欲dục 界giới 三tam 天thiên 。 來lai 詣nghệ 菩Bồ 薩Tát 所sở 。 一nhất 下hạ 根căn 。 二nhị 中trung 根căn 。 三tam 上thượng 根căn 。 彼bỉ 下hạ 根căn 天thiên 。 見kiến 其kỳ 無vô 入nhập 出xuất 息tức 。 又hựu 不bất 動động 搖dao 無vô 思tư 想tưởng 行hành 。 作tác 如như 是thị 言ngôn 。 此thử 瞿Cù 曇Đàm 沙Sa 門Môn 。 今kim 者giả 已dĩ 死tử 。 彼bỉ 中trung 根căn 天thiên 。 見kiến 其kỳ 身thân 猶do 煖noãn 雖tuy 復phục 經kinh 久cửu 而nhi 不bất 爛lạn 壞hoại 。 彼bỉ 作tác 是thị 言ngôn 。 今kim 雖tuy 未vị 死tử 後hậu 必tất 當đương 死tử 。 彼bỉ 上thượng 根căn 天thiên 。 曾tằng 見kiến 諸chư 佛Phật 。 及cập 佛Phật 弟đệ 子tử 入nhập 禪thiền 法pháp 。 彼bỉ 作tác 是thị 言ngôn 。 今kim 非phi 是thị 死tử 亦diệc 不bất 當đương 死tử 。 然nhiên 住trụ 此thử 定định 。 法Pháp 應ưng 如như 是thị 。

若nhược 有hữu 人nhân 問vấn 。 云vân 何hà 聖thánh 住trụ 。 云vân 何hà 天thiên 住trụ 。 云vân 何hà 梵Phạm 住trụ 。 云vân 何hà 學học 住trụ 。 云vân 何hà 無Vô 學Học 住trụ 。 云vân 何hà 如Như 來Lai 住trụ 。 應ưng 當đương 答đáp 言ngôn 。 是thị 阿a 那na 般bát 那na 念niệm 。 如như 是thị 說thuyết 者giả 。 是thị 名danh 正chánh 答đáp 。 問vấn 曰viết 如như 阿a 那na 般bát 那na 念niệm 。 是thị 非phi 學học 非phi 無Vô 學Học 。 何hà 故cố 說thuyết 是thị 學học 住trụ 無Vô 學Học 住trụ 耶da 。 答đáp 曰viết 從tùng 學học 無Vô 學Học 邊biên 得đắc 故cố 。 名danh 學học 無Vô 學Học 。 能năng 入nhập 學Học 無Vô 學Học 法Pháp 故cố 。 名danh 學học 無Vô 學Học 。

復phục 有hữu 說thuyết 者giả 。 無vô 煩phiền 惱não 故cố 。 名danh 聖thánh 清thanh 淨tịnh 。 天thiên 所sở 有hữu 故cố 名danh 學học 。 能năng 得đắc 學học 法pháp 故cố 名danh 學học 無Vô 學Học 所sở 有hữu 故cố 名danh 無Vô 學Học 。 能năng 生sanh 無Vô 學Học 法pháp 故cố 名danh 無Vô 學Học 。 如Như 來Lai 住trụ 者giả 。 阿A 羅La 漢Hán 住trụ 。 名danh 如Như 來Lai 住trụ 。 未vị 得đắc 而nhi 得đắc 者giả 。 勝thắng 進tiến 是thị 也dã 。 已dĩ 曾tằng 得đắc 者giả 。 一nhất 受thọ 現hiện 法Pháp 樂lạc 。 二nhị 已dĩ 至chí 不bất 動động 。

復phục 有hữu 說thuyết 者giả 。 聖thánh 所sở 有hữu 故cố 名danh 聖thánh 住trụ 。 能năng 生sanh 聖thánh 法pháp 故cố 名danh 聖thánh 住trụ 。 天thiên 所sở 有hữu 故cố 名danh 天thiên 住trụ 。 能năng 生sanh 天thiên 故cố 名danh 天thiên 住trụ 。 乃nãi 至chí 如Như 來Lai 。 所sở 有hữu 故cố 名danh 如Như 來Lai 住trụ 。 能năng 生sanh 如Như 來Lai 。 法pháp 故cố 名danh 如Như 來Lai 住trụ 。 未vị 得đắc 而nhi 得đắc 者giả 阿A 羅La 漢Hán 是thị 也dã 。 已dĩ 得đắc 受thọ 現hiện 法Pháp 樂lạc 者giả 。 現hiện 法Pháp 樂lạc 有hữu 四tứ 種chủng 。 一nhất 出xuất 家gia 樂nhạo/nhạc/lạc 。 二nhị 閑nhàn 靜tĩnh 樂nhạo/nhạc/lạc 。 三tam 寂tịch 滅diệt 樂nhạo/nhạc/lạc 。 四tứ 三tam 菩Bồ 提Đề 樂nhạo/nhạc/lạc 。

如như 色sắc 眾chúng 生sanh 依y 身thân 故cố 心tâm 迴hồi 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 問vấn 曰viết 何hà 以dĩ 作tác 此thử 論luận 。 答đáp 曰viết 如như 欲dục 色sắc 界giới 眾chúng 生sanh 依y 色sắc 故cố 心tâm 迴hồi 。 無vô 色sắc 界giới 無vô 色sắc 。 或hoặc 謂vị 彼bỉ 心tâm 無vô 所sở 依y 而nhi 迴hồi 。 為vi 令linh 彼bỉ 意ý 得đắc 決quyết 定định 故cố 而nhi 作tác 此thử 論luận 。 說thuyết 有hữu 所sở 依y 。 問vấn 曰viết 彼bỉ 何hà 所sở 依y 耶da 。 答đáp 曰viết 命mạng 根căn 受thọ 身thân 處xứ 。 如như 是thị 等đẳng 諸chư 餘dư 心tâm 心tâm 不bất 相tương 應ứng 行hành 。 不bất 相tương 應ứng 行hành 。 名danh 何hà 等đẳng 。 謂vị 凡phàm 夫phu 性tánh 。 不bất 成thành 就tựu 得đắc 生sanh 住trụ 老lão 滅diệt 。 問vấn 曰viết 亦diệc 依y 心tâm 迴hồi 。 何hà 以dĩ 但đãn 說thuyết 身thân 耶da 。 答đáp 曰viết 以dĩ 身thân 麁thô 故cố 說thuyết 身thân 。 眼nhãn 根căn 及cập 次thứ 第đệ 滅diệt 心tâm 與dữ 眼nhãn 識thức 作tác 依y 作tác 所sở 依y 生sanh 眼nhãn 根căn 四tứ 大đại 身thân 根căn 生sanh 身thân 根căn 四tứ 大đại 命mạng 根căn 受thọ 身thân 處xứ 得đắc 生sanh 住trụ 老lão 滅diệt 。 如như 是thị 等đẳng 法Pháp 。 作tác 依y 不bất 作tác 所sở 依y 耳nhĩ 識thức 鼻tị 識thức 舌thiệt 識thức 說thuyết 亦diệc 如như 是thị 。 身thân 根căn 及cập 次thứ 第đệ 滅diệt 心tâm 與dữ 身thân 識thức 。 作tác 依y 作tác 所sở 依y 。 生sanh 身thân 根căn 四tứ 大đại 命mạng 根căn 受thọ 身thân 處xứ 得đắc 生sanh 住trụ 老lão 滅diệt 。 如như 是thị 等đẳng 法Pháp 。 作tác 依y 不bất 作tác 所sở 依y 。 意ý 識thức 前tiền 次thứ 第đệ 滅diệt 心tâm 與dữ 意ý 識thức 。 作tác 依y 作tác 所sở 依y 。 身thân 根căn 生sanh 身thân 根căn 四tứ 大đại 命mạng 根căn 受thọ 身thân 處xứ 得đắc 生sanh 住trụ 老lão 滅diệt 。 如như 是thị 等đẳng 法Pháp 。 作tác 依y 不bất 作tác 所sở 依y 。

復phục 有hữu 說thuyết 者giả 。 眼nhãn 根căn 及cập 次thứ 第đệ 滅diệt 心tâm 與dữ 眼nhãn 識thức 。 作tác 依y 作tác 所sở 依y 。 生sanh 眼nhãn 根căn 四tứ 大đại 身thân 根căn 生sanh 身thân 根căn 四tứ 大đại 色sắc 香hương 味vị 觸xúc 。 命mạng 根căn 受thọ 身thân 處xứ 得đắc 生sanh 住trụ 老lão 滅diệt 。 如như 是thị 等đẳng 法Pháp 。 作tác 依y 不bất 作tác 所sở 依y 。 耳nhĩ 識thức 鼻tị 識thức 舌thiệt 識thức 說thuyết 亦diệc 如như 是thị 。 身thân 根căn 及cập 次thứ 第đệ 滅diệt 心tâm 與dữ 身thân 識thức 。 作tác 依y 作tác 所sở 依y 。 生sanh 身thân 根căn 四tứ 大đại 色sắc 香hương 味vị 觸xúc 。 命mạng 根căn 受thọ 身thân 處xứ 得đắc 生sanh 住trụ 老lão 滅diệt 。 如như 是thị 等đẳng 法Pháp 。 作tác 依y 不bất 作tác 所sở 依y 。 意ý 識thức 前tiền 次thứ 第đệ 滅diệt 心tâm 與dữ 意ý 識thức 。 作tác 依y 作tác 所sở 依y 。 身thân 根căn 生sanh 身thân 根căn 四tứ 大đại 色sắc 香hương 味vị 觸xúc 。 命mạng 根căn 受thọ 身thân 處xứ 得đắc 生sanh 住trụ 老lão 滅diệt 。 如như 是thị 等đẳng 法Pháp 。 作tác 依y 不bất 作tác 所sở 依y 。

復phục 有hữu 說thuyết 者giả 。 眼nhãn 根căn 及cập 次thứ 第đệ 滅diệt 心tâm 與dữ 眼nhãn 識thức 。 作tác 依y 作tác 所sở 依y 。 俱câu 生sanh 四tứ 陰ấm 。 作tác 依y 不bất 作tác 所sở 依y 。 耳nhĩ 鼻tị 舌thiệt 身thân 。 識thức 亦diệc 如như 是thị 。 意ý 識thức 前tiền 次thứ 第đệ 滅diệt 心tâm 與dữ 意ý 識thức 。 作tác 依y 作tác 所sở 依y 。 俱câu 生sanh 四tứ 陰ấm 。 作tác 依y 不bất 作tác 所sở 依y 。 如như 是thị 則tắc 說thuyết 生sanh 欲dục 色sắc 界giới 者giả 生sanh 無vô 色sắc 界giới 者giả 云vân 何hà 。 答đáp 曰viết 意ý 識thức 前tiền 次thứ 第đệ 滅diệt 心tâm 與dữ 意ý 識thức 。 作tác 依y 作tác 所sở 依y 。 俱câu 生sanh 三tam 陰ấm 。 作tác 依y 不bất 作tác 所sở 依y 。

問vấn 曰viết 命mạng 根căn 體thể 。 為vi 是thị 一nhất 為vi 是thị 多đa 耶da 。 若nhược 是thị 一nhất 者giả 。 斷đoạn 其kỳ 手thủ 足túc 。 何hà 故cố 命mạng 不bất 斷đoạn 耶da 。 若nhược 是thị 多đa 者giả 。 斷đoạn 其kỳ 手thủ 足túc 。 何hà 以dĩ 手thủ 足túc 中trung 而nhi 無vô 命mạng 耶da 。 答đáp 曰viết 應ưng 作tác 是thị 說thuyết 。 體thể 實thật 是thị 一nhất 。 以dĩ 一nhất 命mạng 根căn 在tại 身thân 中trung 故cố 名danh 之chi 有hữu 命mạng 。 如như 有hữu 一nhất 受thọ 名danh 之chi 有hữu 受thọ 。 如như 有hữu 一nhất 思tư 名danh 曰viết 有hữu 思tư 。 有hữu 一nhất 心tâm 故cố 名danh 曰viết 有hữu 心tâm 。 一nhất 心tâm 滅diệt 故cố 名danh 曰viết 無vô 心tâm 。 如như 是thị 有hữu 一nhất 命mạng 故cố 名danh 曰viết 有hữu 命mạng 。 問vấn 曰viết 若nhược 然nhiên 者giả 。 斷đoạn 其kỳ 手thủ 足túc 。 何hà 以dĩ 不bất 死tử 耶da 。 答đáp 曰viết 命mạng 所sở 依y 身thân 有hữu 二nhị 種chủng 。 有hữu 具cụ 足túc 不bất 具cụ 足túc 。 若nhược 斷đoạn 手thủ 足túc 時thời 。 具cụ 足túc 者giả 滅diệt 。 不bất 具cụ 足túc 者giả 續tục 生sanh 。 具cụ 足túc 所sở 依y 身thân 。 在tại 不bất 生sanh 法pháp 中trung 住trụ 。 不bất 具cụ 足túc 者giả 。 遇ngộ 緣duyên 便tiện 生sanh 。 問vấn 曰viết 何hà 故cố 斷đoạn 手thủ 足túc 時thời 不bất 死tử 。 斷đoạn 頭đầu 截tiệt 腰yêu 。 而nhi 便tiện 死tử 耶da 。 答đáp 曰viết 若nhược 斷đoạn 手thủ 足túc 及cập 餘dư 身thân 分phần/phân 時thời 。 不bất 壞hoại 害hại 多đa 入nhập 。 若nhược 斷đoạn 頭đầu 截tiệt 腰yêu 。 則tắc 壞hoại 害hại 多đa 入nhập 。

復phục 次thứ 若nhược 斷đoạn 手thủ 足túc 時thời 。 不bất 壞hoại 害hại 多đa 入nhập 因nhân 。 亦diệc 不bất 壞hoại 緣duyên 。 若nhược 斷đoạn 頭đầu 截tiệt 腰yêu 。 則tắc 壞hoại 害hại 多đa 入nhập 因nhân 。 亦diệc 破phá 其kỳ 緣duyên 。 令linh 多đa 入nhập 在tại 不bất 生sanh 法pháp 中trung 。 住trụ 復phục 次thứ 以dĩ 頭đầu 是thị 諸chư 根căn 聚tụ 處xứ 。 以dĩ 腰yêu 是thị 入nhập 出xuất 息tức 住trú 處xứ 。 若nhược 壞hoại 害hại 則tắc 死tử 。 手thủ 足túc 等đẳng 身thân 分phần/phân 。 非phi 諸chư 根căn 聚tụ 處xứ 。 亦diệc 非phi 入nhập 出xuất 息tức 住trú 處xứ 。 是thị 故cố 斷đoạn 截tiệt 不bất 死tử 。

復phục 有hữu 說thuyết 者giả 。 命mạng 根căn 體thể 是thị 多đa 法pháp 。 手thủ 足túc 中trung 異dị 。 如như 是thị 諸chư 餘dư 身thân 分phần/phân 中trung 亦diệc 異dị 。 問vấn 曰viết 若nhược 然nhiên 者giả 。 斷đoạn 其kỳ 手thủ 足túc 。 棄khí 在tại 於ư 地địa 。 何hà 以dĩ 無vô 命mạng 耶da 。 答đáp 曰viết 手thủ 足túc 中trung 命mạng 。 雖tuy 性tánh 各các 異dị 而nhi 屬thuộc 於ư 身thân 。 若nhược 離ly 於ư 身thân 更cánh 不bất 屬thuộc 身thân 。 是thị 故cố 不bất 活hoạt 。

復phục 次thứ 以dĩ 離ly 所sở 依y 長trưởng 養dưỡng 緣duyên 故cố 不bất 活hoạt 。

云vân 何hà 受thọ 身thân 處xứ 。 答đáp 曰viết 眾chúng 生sanh 相tương 似tự 法pháp 。 受thọ 身thân 處xứ 亦diệc 是thị 一nhất 體thể 。 是thị 不bất 隱ẩn 沒một 無vô 記ký 。 亦diệc 是thị 報báo 亦diệc 是thị 依y 。 報báo 者giả 說thuyết 諸chư 趣thú 相tương 似tự 。 如như 地địa 獄ngục 眾chúng 生sanh 。 展triển 轉chuyển 相tương 似tự 。 如như 是thị 餘dư 趣thú 餘dư 生sanh 當đương 知tri 亦diệc 展triển 轉chuyển 相tương 似tự 。 依y 者giả 說thuyết 界giới 相tương 似tự 。 如như 欲dục 界giới 還hoàn 似tự 欲dục 界giới 。 色sắc 無vô 色sắc 界giới 。 說thuyết 亦diệc 如như 是thị 。 如như 界giới 相tương 似tự 。 如như 是thị 方phương 土thổ/độ 族tộc 姓tánh 居cư 家gia 比Bỉ 丘Khâu 婆Bà 羅La 門Môn 學học 無Vô 學Học 。 亦diệc 應ưng 隨tùy 相tương/tướng 說thuyết 。

復phục 有hữu 說thuyết 者giả 。 報báo 者giả 初sơ 生sanh 時thời 所sở 得đắc 者giả 是thị 也dã 。 依y 者giả 後hậu 時thời 所sở 得đắc 者giả 是thị 也dã 。 如như 沙Sa 門Môn 還hoàn 似tự 沙Sa 門Môn 。 婆Bà 羅La 門Môn 還hoàn 似tự 婆Bà 羅La 門Môn 。 此thử 相tương 似tự 法pháp 。 有hữu 得đắc 有hữu 捨xả 。 捨xả 者giả 或hoặc 身thân 死tử 時thời 捨xả 。 或hoặc 餘dư 事sự 故cố 捨xả 。 餘dư 事sự 者giả 如như 得đắc 正chánh 決quyết 定định 。 捨xả 凡phàm 夫phu 相tương 似tự 。 得đắc 聖thánh 相tương 似tự 。 阿A 羅La 漢Hán 般Bát 涅Niết 槃Bàn 時thời 。 捨xả 而nhi 不bất 得đắc 。

復phục 有hữu 說thuyết 言ngôn 。 眾chúng 生sanh 相tương 似tự 法pháp 有hữu 三tam 種chủng 。 謂vị 善thiện 不bất 善thiện 無vô 記ký 。 如như 八bát 人nhân 相tương 似tự 法pháp 是thị 善thiện 。 五ngũ 無vô 間gián 業nghiệp 。 人nhân 相tương 似tự 法pháp 是thị 不bất 善thiện 。 諸chư 餘dư 人nhân 相tương 似tự 法pháp 是thị 無vô 記ký 。 問vấn 曰viết 諸chư 死tử 此thử 生sanh 彼bỉ 。 盡tận 捨xả 受thọ 身thân 處xứ 耶da 。 設thiết 捨xả 受thọ 身thân 處xứ 。 盡tận 死tử 此thử 生sanh 彼bỉ 耶da 。 乃nãi 至chí 廣quảng 作tác 四tứ 句cú 。 死tử 此thử 生sanh 彼bỉ 。 不bất 捨xả 受thọ 身thân 處xứ 者giả 。 地địa 獄ngục 中trung 死tử 。 還hoàn 生sanh 地địa 獄ngục 中trung 。 乃nãi 至chí 天thiên 中trung 死tử 。 還hoàn 生sanh 天thiên 中trung 。 是thị 捨xả 受thọ 身thân 處xứ 。 非phi 死tử 此thử 生sanh 彼bỉ 者giả 。 謂vị 得đắc 正chánh 決quyết 定định 者giả 是thị 也dã 。 死tử 此thử 生sanh 彼bỉ 。 亦diệc 捨xả 受thọ 身thân 處xứ 者giả 。 地địa 獄ngục 中trung 死tử 。 生sanh 餘dư 道đạo 中trung 。 乃nãi 至chí 天thiên 中trung 死tử 。 生sanh 餘dư 道đạo 中trung 是thị 也dã 。 不bất 死tử 此thử 生sanh 彼bỉ 。 亦diệc 不bất 捨xả 受thọ 身thân 處xứ 者giả 。 除trừ 上thượng 爾nhĩ 所sở 事sự 。

阿A 毘Tỳ 曇Đàm 毘Tỳ 婆Bà 沙Sa 論Luận 卷quyển 第đệ 十thập 四tứ

校giáo 正chánh 後hậu 序tự

此thử 卷quyển 第đệ 十thập 七thất 張trương 第đệ 五ngũ 行hành 。 欲dục 令linh 無vô 量lượng 。 那na 由do 他tha 眷quyến 屬thuộc 。 之chi 下hạ 皆giai 得đắc 解giải 脫thoát 。 入nhập 於ư 涅Niết 槃Bàn 。 之chi 上thượng )# 國quốc 本bổn 有hữu 能năng 斷đoạn 貪tham 欲dục 。 修tu 悲bi 心tâm 者giả (# 乃nãi 至chí 兄huynh 弟đệ 姊tỷ 妹muội 。 欲dục 令linh 安an 樂lạc 非phi 等đẳng 。 凡phàm 四tứ 百bách 五ngũ 十thập 五ngũ 字tự 。 丹đan 宋tống 二nhị 本bổn 並tịnh 無vô 者giả 。 詳tường 其kỳ 文văn 勢thế 非phi 唯duy 首thủ 尾vĩ 不bất 相tương 連liên 續tục 。 至chí 於ư 立lập 文văn 之chi 體thể 。 亦diệc 非phi 此thử 論luận 。 國quốc 本bổn 妄vọng 加gia 耳nhĩ 。 故cố 今kim 不bất 取thủ 。 但đãn 恨hận 未vị 詳tường 此thử 文văn 來lai 自tự 何hà 經kinh 。 此thử 須tu 待đãi 勘khám 。 因nhân 書thư 其kỳ 意ý 以dĩ 告cáo 來lai 賢hiền 云vân 。