阿A 毘Tỳ 曇Đàm 心Tâm 論Luận 經Kinh
Quyển 4
法Pháp 勝Thắng 論Luận 優Ưu 波Ba 扇Thiên/phiến 多Đa 釋Thích 高Cao 齊Tề 那Na 連Liên 提Đề 耶Da 舍Xá 譯Dịch
阿A 毘Tỳ 曇Đàm 心Tâm 論Luận 經Kinh 卷quyển 第đệ 四tứ
法pháp 勝thắng 論luận 大đại 德đức 優ưu 波ba 扇thiên/phiến 多đa 釋thích
高cao 齊tề 天Thiên 竺Trúc 三tam 藏tạng 那na 連liên 提đề 耶da 舍xá 譯dịch (# 六lục 卷quyển 成thành 部bộ )#
智Trí 品Phẩm 第đệ 六lục (# 別biệt 譯dịch )#
今kim 欲dục 分phân 別biệt 涅Niết 槃Bàn 分phần/phân 智trí 。
何hà 以dĩ 故cố 。 以dĩ 智trí 能năng 斷đoạn 諸chư 煩phiền 惱não 故cố 。 欲dục 廣quảng 釋thích 智trí 。 故cố 先tiên 說thuyết 此thử 。
若nhược 智trí 性tánh 能năng 了liễu 。 觀quán 察sát 一nhất 切thiết 有hữu 。
有hữu 無vô 有hữu 涅Niết 槃Bàn 。 彼bỉ 相tương/tướng 我ngã 當đương 說thuyết 。
有hữu 無vô 有hữu 者giả 。 所sở 謂vị 涅Niết 槃Bàn 。 是thị 故cố 智trí 者giả 觀quan 有hữu 無vô 有hữu 。 有hữu 者giả 一nhất 切thiết 有hữu 漏lậu 法pháp 。 謂vị 苦khổ 集tập 義nghĩa 。 有hữu 無vô 有hữu 者giả 謂vị 滅Diệt 諦Đế 也dã 。 一nhất 切thiết 有hữu 無vô 有hữu 。 故cố 名danh 有hữu 無vô 有hữu 。 於ư 彼bỉ 中trung 無vô 有hữu 義nghĩa 也dã 。 此thử 說thuyết 有hữu 對đối 治trị 謂vị 是thị 滅diệt 。 是thị 故cố 滅diệt 非phi 無vô 也dã 。 非phi 無vô 物vật 有hữu 對đối 治trị 。 如như 滅diệt 盡tận 正chánh 受thọ 心tâm 心tâm 數số 法pháp 不bất 行hành 故cố 。 對đối 治trị 說thuyết 滅diệt 。 是thị 有hữu 物vật 如như 是thị 涅Niết 槃Bàn 。 一nhất 切thiết 有hữu 對đối 治trị 。 是thị 故cố 有hữu 事sự 如như 除trừ 病bệnh 得đắc 無vô 病bệnh 。 彼bỉ 相tương 謂vị 寂tịch 滅diệt 寂tịch 滅diệt 相tương/tướng 等đẳng 。 彼bỉ 攀phàn 緣duyên 智trí 。 智trí 者giả 觀quán 察sát 於ư 彼bỉ 。 非phi 無vô 境cảnh 界giới 而nhi 有hữu 智trí 轉chuyển 。 是thị 故cố 若nhược 智trí 觀quán 察sát 此thử 即tức 是thị 道đạo 。 問vấn 曰viết 。 彼bỉ 何hà 者giả 是thị 。
答đáp 曰viết 。
三tam 智trí 佛Phật 所sở 說thuyết 。 最tối 上thượng 第đệ 一nhất 覺giác 。
法pháp 智trí 隨tùy 順thuận 智trí 。 及cập 以dĩ 世thế 俗tục 智trí 。
此thử 三tam 智trí 攝nhiếp 一Nhất 切Thiết 智Trí 。 法pháp 智trí 者giả 。 若nhược 智trí 欲dục 界giới 境cảnh 界giới 。 或hoặc 欲dục 界giới 滅diệt 對đối 治trị 。 或hoặc 境cảnh 界giới 無vô 漏lậu 。 彼bỉ 初sơ 取thủ 法pháp 決quyết 定định 行hành 。 故cố 名danh 法pháp 智trí 。 隨tùy 順thuận 智trí 者giả 。 若nhược 智trí 色sắc 無vô 色sắc 界giới 境cảnh 界giới 。 色sắc 無vô 色sắc 界giới 滅diệt 對đối 治trị 。 或hoặc 境cảnh 界giới 無vô 漏lậu 。 次thứ 法pháp 智trí 後hậu 次thứ 第đệ 隨tùy 順thuận 。 故cố 名danh 隨tùy 順thuận 智trí 。 世thế 俗tục 智trí 者giả 。 若nhược 有hữu 漏lậu 智trí 多đa 受thọ 俗tục 數số 。 謂vị 男nam 女nữ 等đẳng 故cố 說thuyết 世thế 智trí 。 如như 是thị 等đẳng 名danh 世thế 俗tục 智trí 。
苦khổ 集tập 及cập 滅diệt 道đạo 。 二nhị 智trí 而nhi 隨tùy 生sanh 。
如như 是thị 四tứ 種chủng 智trí 。 牟Mâu 尼Ni 隨tùy 名danh 說thuyết 。
法pháp 智trí 隨tùy 順thuận 智trí 者giả 。 隨tùy 聖Thánh 諦Đế 轉chuyển 。 世Thế 尊Tôn 隨tùy 名danh 說thuyết 苦Khổ 諦Đế 境cảnh 界giới 。 故cố 說thuyết 苦khổ 智trí 。 如như 是thị 集tập 滅diệt 道Đạo 諦Đế 境cảnh 界giới 。 故cố 曰viết 集tập 滅diệt 道đạo 智trí 。 於ư 此thử 苦khổ 集tập 二nhị 智trí 行hành 差sai 別biệt 。 苦khổ 行hạnh 轉chuyển 名danh 苦khổ 智trí 。 集tập 行hành 轉chuyển 名danh 集tập 智trí 。 緣duyên 無vô 差sai 別biệt 同đồng 緣duyên 五ngũ 陰ấm 。 故cố 滅diệt 道đạo 二nhị 智trí 行hành 緣duyên 差sai 別biệt 。
若nhược 智trí 觀quán 他tha 心tâm 。 是thị 從tùng 三tam 中trung 說thuyết 。
盡tận 無vô 生sanh 智trí 二nhị 。 當đương 知tri 在tại 四tứ 門môn 。
若nhược 智trí 觀quán 他tha 心tâm 是thị 從tùng 三tam 中trung 說thuyết 者giả 。 三tam 智trí 中trung 他tha 心tâm 智trí 有hữu 漏lậu 。 是thị 世thế 智trí 。 若nhược 欲dục 界giới 對đối 治trị 境cảnh 界giới 。 彼bỉ 是thị 法pháp 智trí 。 若nhược 色sắc 無vô 色sắc 。 界giới 對đối 治trị 境cảnh 界giới 。 是thị 隨tùy 順thuận 智trí 心tâm 心tâm 數số 境cảnh 界giới 。 彼bỉ 心tâm 心tâm 數số 方phương 便tiện 成thành 就tựu 。 故cố 名danh 他tha 心tâm 智trí 。 盡tận 無vô 生sanh 智trí 二nhị 者giả 。 盡tận 智trí 無vô 生sanh 智trí 是thị 二nhị 智trí 。 謂vị 法pháp 智trí 隨tùy 順thuận 智trí 。 彼bỉ 所sở 作tác 究cứu 竟cánh 。 受thọ 是thị 盡tận 智trí 。 不bất 復phục 更cánh 作tác 。 受thọ 是thị 無vô 生sanh 智trí 。 問vấn 曰viết 。 盡tận 智trí 無vô 生sanh 智trí 何hà 諦đế 境cảnh 界giới 。
答đáp 曰viết 。
當đương 知tri 在tại 四tứ 門môn 。 此thử 緣duyên 四Tứ 諦Đế 義nghĩa 也dã 。 除trừ 初sơ 盡tận 智trí 彼bỉ 緣duyên 二nhị 諦đế 。 已dĩ 分phân 別biệt 十thập 智trí 。 行hành 分phân 別biệt 今kim 當đương 說thuyết 。
二nhị 智trí 十thập 六lục 行hành 。 法pháp 智trí 隨tùy 順thuận 智trí 。
上thượng 已dĩ 說thuyết 及cập 餘dư 。 是thị 說thuyết 世thế 俗tục 智trí 。
世thế 智trí 十thập 六lục 行hành 轉chuyển 。 前tiền 後hậu 皆giai 有hữu 彼bỉ 十thập 六lục 行hành 。 暖noãn 頂đảnh 忍nhẫn 攝nhiếp 。 餘dư 聞văn 思tư 修tu 慧tuệ 。 第đệ 一nhất 法pháp 攝nhiếp 。 四tứ 行hành 無vô 間gian 等đẳng 邊biên 十thập 二nhị 行hành 。 彼bỉ 外ngoại 更cánh 有hữu 行hành 。 謂vị 施thí 戒giới 慈từ 等đẳng 。
四Tứ 智Trí 有hữu 四tứ 行hành 。 決quyết 定định 行hành 所sở 說thuyết 。
若nhược 知tri 他Tha 心Tâm 智Trí 。 如như 是thị 行hành 或hoặc 非phi 。
四Tứ 智Trí 有hữu 四tứ 行hành 決quyết 定định 行hành 所sở 說thuyết 者giả 。 苦khổ 智trí 有hữu 四tứ 行hành 。 集tập 滅diệt 道đạo 智trí 亦diệc 如như 是thị 。 若nhược 知tri 他Tha 心Tâm 智Trí 。 如như 是thị 行hành 或hoặc 非phi 者giả 。 若nhược 無vô 漏lậu 他tha 心tâm 智trí 。 彼bỉ 有hữu 四tứ 行hành 。 如như 道đạo 智trí 是thị 道đạo 智trí 少thiểu 分phần 故cố 。 若nhược 有hữu 漏lậu 者giả 行hành 則tắc 異dị 。 但đãn 攝nhiếp 有hữu 漏lậu 。 心tâm 心tâm 數số 法pháp 。
盡tận 智trí 無vô 生sanh 智trí 。 離ly 空không 無vô 我ngã 行hành 。
說thuyết 有hữu 十thập 四tứ 行hành 。 受thọ 相tương/tướng 為vi 最tối 上thượng 。
盡tận 智trí 無vô 生sanh 智trí 離ly 空không 無vô 我ngã 行hành 說thuyết 有hữu 十thập 四tứ 行hành 者giả 。 盡tận 智trí 無vô 生sanh 智trí 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 轉chuyển 。 亦diệc 親thân 近cận 世thế 智trí 作tác 意ý 我ngã 生sanh 盡tận 。 如như 是thị 等đẳng 取thủ 我ngã 眾chúng 生sanh 相tương 似tự 行hành 。 空không 行hành 無vô 我ngã 行hành 。 定định 是thị 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 。 轉chuyển 非phi 世thế 俗tục 緣duyên 。 是thị 故cố 盡tận 智trí 無vô 生sanh 智trí 。 空không 行hành 無vô 我ngã 行hành 不bất 轉chuyển 故cố 有hữu 十thập 四tứ 行hành 。 問vấn 曰viết 。 所sở 有hữu 無vô 漏lậu 智trí 。 一nhất 切thiết 十thập 六lục 行hành 攝nhiếp 不phủ 耶da 。
答đáp 曰viết 。
不bất 爾nhĩ 。 受thọ 相tương/tướng 為vi 最tối 上thượng 。 彼bỉ 十thập 六lục 行hành 是thị 共cộng 行hành 。 若nhược 復phục 取thủ 自tự 相tương/tướng 無vô 漏lậu 智trí 。 如như 身thân 念niệm 處xứ 等đẳng 。 彼bỉ 非phi 十thập 六lục 行hành 攝nhiếp 。 已dĩ 說thuyết 行hành 差sai 別biệt 。 得đắc 今kim 當đương 說thuyết 。
最tối 初sơ 無vô 漏lậu 心tâm 。 或hoặc 有hữu 成thành 就tựu 一nhất 。
二nhị 或hoặc 成thành 就tựu 三tam 。 於ư 上thượng 四tứ 增tăng 一nhất 。
最tối 初sơ 無vô 漏lậu 心tâm 或hoặc 有hữu 成thành 就tựu 一nhất 者giả 。 最tối 初sơ 苦khổ 法Pháp 忍Nhẫn 相tương 應ứng 心tâm 。 未vị 離ly 欲dục 成thành 就tựu 一nhất 智trí 謂vị 世thế 智trí 。 離ly 欲dục 成thành 就tựu 他tha 心tâm 智trí 。 不bất 現hiện 在tại 前tiền 。 非phi 見kiến 道đạo 次thứ 第đệ 他tha 心tâm 智trí 現hiện 在tại 前tiền 。
何hà 以dĩ 故cố 。 與dữ 流lưu 轉chuyển 相tương 違vi 故cố 。 二nhị 或hoặc 成thành 就tựu 三tam 者giả 。 第đệ 二nhị 無vô 漏lậu 苦khổ 法pháp 智trí 相tương 應ứng 心tâm 。 未vị 離ly 欲dục 成thành 就tựu 三tam 法Pháp 。 智trí 苦khổ 智trí 世thế 智trí 。 若nhược 離ly 欲dục 成thành 就tựu 他tha 心tâm 智trí 。 於ư 上thượng 四tứ 增tăng 一nhất 者giả 。 於ư 上thượng 四tứ 心tâm 剎sát 那na 中trung 。 當đương 知tri 一nhất 一nhất 增tăng 苦khổ 比tỉ 智trí 。 得đắc 比tỉ 智trí 集tập 法pháp 智trí 。 得đắc 集tập 智trí 滅diệt 法pháp 智trí 。 得đắc 滅diệt 智trí 道Đạo 法Pháp 智trí 。 得đắc 道Đạo 智trí 集tập 滅diệt 道đạo 比tỉ 智trí 。 及cập 忍nhẫn 不bất 得đắc 未vị 曾tằng 得đắc 智trí 。 問vấn 曰viết 。 在tại 何hà 地địa 。
答đáp 曰viết 。
九cửu 智trí 聖thánh 所sở 說thuyết 。 此thử 依y 於ư 二nhị 地địa 。
當đương 知tri 禪thiền 有hữu 十thập 。 無vô 色sắc 地địa 中trung 八bát 。
九cửu 智trí 聖thánh 所sở 說thuyết 此thử 依y 於ư 二nhị 地địa 者giả 。 九cửu 智trí 依y 未vị 來lai 禪thiền 中trung 間gian 禪thiền 除trừ 他tha 心tâm 智trí 。 當đương 知tri 禪thiền 有hữu 十thập 者giả 。 根căn 本bổn 四tứ 禪thiền 各các 有hữu 十thập 智trí 。 問vấn 曰viết 。 何hà 故cố 中trung 間gian 禪thiền 未vị 來lai 禪thiền 無vô 他tha 心tâm 智trí 。
答đáp 曰viết 。
微vi 細tế 境cảnh 界giới 故cố 。 此thử 境cảnh 界giới 微vi 細tế 於ư 他tha 身thân 中trung 。 心tâm 心tâm 數số 法pháp 未vị 來lai 禪thiền 。 少thiểu 道đạo 非phi 少thiểu 道đạo 能năng 取thủ 微vi 細tế 義nghĩa 。 彼bỉ 根căn 本bổn 禪thiền 道đạo 止Chỉ 觀Quán 雙song 行hành 。 是thị 強cường 力lực 道đạo 故cố 彼bỉ 能năng 取thủ 。 無vô 色sắc 地địa 中trung 八bát 者giả 。 除trừ 法pháp 智trí 他tha 心tâm 智trí 。 法pháp 智trí 者giả 欲dục 界giới 境cảnh 界giới 。 無vô 色sắc 界giới 於ư 欲dục 界giới 依y 對đối 治trị 行hành 緣duyên 遠viễn 。 是thị 故cố 無vô 色sắc 界giới 無vô 法pháp 智trí 。 他tha 心tâm 智trí 緣duyên 色sắc 能năng 生sanh 。 是thị 故cố 於ư 色sắc 界giới 轉chuyển 非phi 無vô 色sắc 中trung 。 餘dư 未vị 來lai 有hữu 頂đảnh 有hữu 一nhất 世thế 智trí 。
何hà 以dĩ 故cố 。 有hữu 漏lậu 故cố 。 已dĩ 說thuyết 地địa 差sai 別biệt 。 修tu 差sai 別biệt 今kim 當đương 說thuyết 。 修tu 有hữu 六lục 種chủng 。 所sở 謂vị 得đắc 修tu 習tập 修tu 對đối 治trị 修tu 出xuất 離ly 修tu 戒giới 修tu 觀quán 察sát 修tu 。 彼bỉ 得đắc 修tu 者giả 。 若nhược 於ư 善thiện 法Pháp 不bất 得đắc 。 得đắc 現hiện 在tại 未vị 來lai 故cố 。 習tập 修tu 者giả 。 先tiên 所sở 得đắc 功công 德đức 。 現hiện 前tiền 修tu 習tập 。 對đối 治trị 修tu 者giả 。 諸chư 有hữu 漏lậu 法pháp 修tu 對đối 治trị 道đạo 。 出xuất 離ly 修tu 者giả 。 若nhược 修tu 道Đạo 時thời 捨xả 離ly 穢uế 法pháp 。 戒giới 修tu 者giả 。 若nhược 能năng 調điều 伏phục 諸chư 根căn 道đạo 。 觀quán 察sát 修tu 者giả 。 若nhược 觀quán 察sát 身thân 等đẳng 。 此thử 中trung 唯duy 取thủ 二nhị 修tu 。 謂vị 得đắc 修tu 習tập 修tu 。
若nhược 得đắc 修tu 諸chư 智trí 。 謂vị 在tại 聖thánh 見kiến 道đạo 。
彼bỉ 即tức 當đương 來lai 修tu 。 諸chư 忍nhẫn 亦diệc 如như 是thị 。
若nhược 得đắc 修tu 諸chư 智trí 謂vị 在tại 聖thánh 見kiến 道đạo 彼bỉ 即tức 當đương 來lai 修tu 者giả 。 若nhược 見kiến 道đạo 諸chư 智trí 現hiện 前tiền 修tu 。 彼bỉ 即tức 當đương 來lai 修tu 。 謂vị 苦khổ 法pháp 智trí 現hiện 在tại 修tu 。 彼bỉ 亦diệc 未vị 來lai 修tu 。 非phi 忍nhẫn 非phi 餘dư 智trí 。 如như 是thị 乃nãi 至chí 道Đạo 法Pháp 忍nhẫn 。 諸chư 忍nhẫn 亦diệc 如như 是thị 者giả 。 忍nhẫn 中trung 亦diệc 如như 是thị 。 苦khổ 法Pháp 忍Nhẫn 現hiện 在tại 修tu 彼bỉ 亦diệc 未vị 來lai 修tu 。 非phi 智trí 非phi 餘dư 忍nhẫn 。 一nhất 切thiết 忍nhẫn 亦diệc 如như 是thị 。 問vấn 曰viết 。 何hà 故cố 見kiến 道đạo 唯duy 修tu 自tự 分phần/phân 道đạo 。 修tu 道Đạo 修tu 自tự 分phần/phân 非phi 自tự 分phần/phân 耶da 。
答đáp 曰viết 。
未vị 修tu 智trí 故cố 。 故cố 見kiến 道đạo 中trung 智trí 未vị 習tập 未vị 練luyện 。 修tu 道Đạo 中trung 二nhị 種chủng 並tịnh 作tác 。
於ư 彼bỉ 三tam 心tâm 中trung 。 得đắc 修tu 於ư 世thế 智trí 。
或hoặc 修tu 七thất 或hoặc 六lục 。 當đương 知tri 最tối 後hậu 心tâm 。
於ư 彼bỉ 三tam 心tâm 中trung 得đắc 修tu 於ư 世thế 智trí 者giả 。 彼bỉ 見kiến 道đạo 三tam 心tâm 中trung 得đắc 修tu 世thế 智trí 。 謂vị 苦khổ 集tập 滅diệt 比tỉ 智trí 。 隨tùy 彼bỉ 地địa 見kiến 道đạo 即tức 彼bỉ 地địa 有hữu 世thế 智trí 。 及cập 欲dục 界giới 世thế 智trí 修tu 。 若nhược 彼bỉ 依y 未vị 來lai 地địa 得đắc 決quyết 定định 彼bỉ 修tu 未vị 來lai 及cập 欲dục 界giới 世thế 智trí 。 如như 是thị 依y 第đệ 四tứ 禪thiền 得đắc 決quyết 定định 。 彼bỉ 修tu 七thất 地địa 世thế 俗tục 智trí 。 問vấn 曰viết 。 道đạo 比tỉ 智trí 何hà 故cố 不bất 修tu 。
答đáp 曰viết 。
彼bỉ 無vô 邊biên 故cố 。 諦đế 無vô 間gian 等đẳng 邊biên 成thành 就tựu 故cố 。 名danh 無vô 間gian 等đẳng 邊biên 。 無vô 能năng 修tu 一nhất 切thiết 道đạo 。 於ư 他tha 道đạo 不bất 能năng 修tu 。 於ư 自tự 身thân 修tu 。 乃nãi 至chí 未vị 來lai 。 彼bỉ 行hành 者giả 自tự 分phần/phân 不bất 現hiện 前tiền 。 於ư 三tam 諦đế 自tự 他tha 俱câu 能năng 知tri 能năng 斷đoạn 能năng 證chứng 。 是thị 故cố 隨tùy 得đắc 邊biên 故cố 能năng 修tu 。 是thị 故cố 彼bỉ 能năng 修tu 非phi 餘dư 。 是thị 故cố 法pháp 智trí 亦diệc 不bất 修tu 。
何hà 以dĩ 故cố 。 諦đế 無vô 間gian 等đẳng 未vị 究cứu 竟cánh 故cố 。 於ư 此thử 諦đế 世thế 俗tục 智trí 本bổn 曾tằng 作tác 證chứng 。 是thị 故cố 此thử 智trí 修tu 但đãn 有hữu 善thiện 名danh 。 方phương 便tiện 猶do 未vị 得đắc 。 或hoặc 修tu 七thất 或hoặc 六lục 當đương 知tri 最tối 後hậu 心tâm 者giả 。 若nhược 離ly 欲dục 界giới 欲dục 道đạo 比tỉ 智trí 彼bỉ 修tu 七thất 智trí 。 阿A 那Na 含Hàm 果Quả 所sở 攝nhiếp 。 除trừ 世thế 俗tục 智trí 盡tận 智trí 無vô 生sanh 智trí 。 若nhược 未vị 離ly 欲dục 修tu 六lục 智trí 除trừ 他tha 心tâm 智trí 。 非Phi 想Tưởng 非Phi 非Phi 想Tưởng 處Xứ 。 對đối 治trị 彼bỉ 得đắc 沙Sa 門Môn 果quả 。 是thị 以dĩ 不bất 修tu 世thế 智trí 。
於ư 彼bỉ 上thượng 修tu 道Đạo 。 十thập 七thất 無vô 漏lậu 心tâm 。
當đương 知tri 修tu 七thất 種chủng 。 增tăng 益ích 根căn 修tu 六lục 。
於ư 彼bỉ 上thượng 修tu 道Đạo 十thập 七thất 無vô 漏lậu 心tâm 當đương 知tri 修tu 七thất 種chủng 者giả 。 若nhược 未vị 離ly 六lục 種chủng 欲dục 。 從tùng 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 。 果quả 上thượng 修tu 道Đạo 中trung 。 十thập 七thất 剎sát 那na 當đương 知tri 修tu 七thất 智trí 。 此thử 道đạo 未vị 來lai 禪thiền 攝nhiếp 故cố 。 無vô 他tha 心tâm 智trí 亦diệc 無vô 盡tận 智trí 無vô 生sanh 智trí 。 以dĩ 無Vô 學Học 故cố 。 是thị 故cố 彼bỉ 中trung 修tu 餘dư 七thất 智trí 。 彼bỉ 若nhược 以dĩ 世thế 俗tục 道đạo 進tiến 彼bỉ 世thế 俗tục 智trí 現hiện 在tại 前tiền 七thất 種chủng 未vị 來lai 。 若nhược 出xuất 世thế 間gian 。 道đạo 四tứ 種chủng 法pháp 智trí 。 一nhất 一nhất 現hiện 在tại 前tiền 。 餘dư 七thất 智trí 未vị 來lai 。 增tăng 益ích 根căn 修tu 六lục 者giả 。 增tăng 益ích 根căn 者giả 。 謂vị 或hoặc 信tín 解giải 脫thoát 。 練luyện 治trị 諸chư 根căn 進tiến 得đắc 見kiến 到đáo 。 彼bỉ 增tăng 進tiến 根căn 。 一nhất 切thiết 無vô 礙ngại 。 道đạo 解giải 脫thoát 道đạo 中trung 得đắc 修tu 六lục 智trí 。 未vị 離ly 欲dục 故cố 無vô 他tha 心tâm 智trí 。 又hựu 復phục 修tu 道Đạo 精tinh 進tấn 。 非phi 斷đoạn 煩phiền 惱não 。 精tinh 進tấn 是thị 人nhân 未vị 得đắc 修tu 進tiến 功công 德đức 。 是thị 故cố 不bất 修tu 世thế 智trí 。
得đắc 不Bất 還Hoàn 果Quả 時thời 。 出xuất 過quá 上thượng 七thất 地địa 。
熏huân 修tu 諸chư 神thần 通thông 。 解giải 脫thoát 修tu 習tập 八bát 。
得đắc 不Bất 還Hoàn 果Quả 時thời 者giả 。 若nhược 得đắc 阿A 那Na 含Hàm 果Quả 。 時thời 必tất 得đắc 根căn 本bổn 禪thiền 。 是thị 故cố 修tu 他tha 心tâm 智trí 。 及cập 前tiền 說thuyết 七thất 種chủng 。 出xuất 過quá 上thượng 七thất 地địa 者giả 。 彼bỉ 四tứ 禪thiền 三tam 無vô 色sắc 離ly 七thất 地địa 欲dục 時thời 。 九cửu 解giải 脫thoát 道đạo 中trung 亦diệc 修tu 八bát 智trí 。 若nhược 以dĩ 世thế 俗tục 道đạo 修tu 進tiến 。 彼bỉ 世thế 俗tục 智trí 現hiện 在tại 前tiền 未vị 來lai 八bát 。 若nhược 出xuất 世thế 間gian 。 道đạo 修tu 進tiến 彼bỉ 時thời 四tứ 比tỉ 智trí 。 及cập 滅diệt 道Đạo 法Pháp 智trí 一nhất 一nhất 現hiện 在tại 前tiền 未vị 來lai 八bát 。 熏huân 修tu 諸chư 神thần 通thông 。 解giải 脫thoát 修tu 習tập 八bát 者giả 。 熏huân 修tu 起khởi 一nhất 解giải 脫thoát 道đạo 。 彼bỉ 中trung 八bát 法pháp 智trí 比tỉ 智trí 。 一nhất 一nhất 現hiện 在tại 前tiền 未vị 來lai 八bát 。 起khởi 神thần 通thông 境cảnh 界giới 。 宿túc 命mạng 智trí 解giải 脫thoát 道đạo 中trung 。 世thế 俗tục 智trí 現hiện 在tại 前tiền 未vị 來lai 八bát 智trí 。 他tha 心tâm 智trí 解giải 脫thoát 。 道Đạo 法Pháp 智trí 比tỉ 智trí 。 若nhược 世thế 智trí 中trung 他tha 心tâm 智trí 。 一nhất 一nhất 現hiện 在tại 前tiền 未vị 來lai 八bát 。 天thiên 耳nhĩ 生sanh 死tử 通thông 。 解giải 脫thoát 道đạo 無vô 記ký 故cố 不bất 修tu 。
此thử 無vô 礙ngại 道đạo 中trung 。 及cập 出xuất 第đệ 一nhất 有hữu 。
彼bỉ 八bát 解giải 脫thoát 道đạo 。 當đương 知tri 修tu 於ư 七thất 。
七thất 地địa 離ly 欲dục 一nhất 切thiết 無vô 礙ngại 。 道đạo 中trung 修tu 七thất 智trí 。 無vô 礙ngại 道đạo 中trung 修tu 對đối 治trị 智trí 。 是thị 故cố 不bất 修tu 他tha 心tâm 智trí 。 彼bỉ 非phi 對đối 治trị 故cố 。 熏huân 修tu 起khởi 二nhị 心tâm 無vô 礙ngại 道đạo 相tương 似tự 。 初sơ 是thị 無vô 漏lậu 第đệ 二nhị 世thế 俗tục 。 無vô 漏lậu 心tâm 中trung 八bát 法pháp 智trí 比tỉ 智trí 一nhất 一nhất 現hiện 在tại 前tiền 。 未vị 來lai 七thất 除trừ 他tha 心tâm 智trí 。 一nhất 切thiết 無vô 礙ngại 。 道đạo 不bất 修tu 他tha 心tâm 智trí 。 世thế 俗tục 道đạo 世thế 俗tục 智trí 現hiện 在tại 前tiền 未vị 來lai 亦diệc 七thất 。 起khởi 四tứ 神thần 通thông 無vô 礙ngại 道đạo 中trung 。 世thế 俗tục 智trí 現hiện 在tại 前tiền 未vị 來lai 定định 七thất 。 他tha 心tâm 智trí 有hữu 漏lậu 亦diệc 然nhiên 。 無vô 漏lậu 他tha 心tâm 智trí 道Đạo 法Pháp 比tỉ 智trí 。 一nhất 一nhất 現hiện 前tiền 未vị 來lai 定định 七thất 。 有hữu 頂đảnh 離ly 欲dục 八bát 解giải 脫thoát 道đạo 。 四tứ 比tỉ 智trí 二nhị 法pháp 智trí 。 一nhất 一nhất 現hiện 在tại 前tiền 未vị 來lai 亦diệc 七thất 。 世thế 俗tục 智trí 於ư 彼bỉ 中trung 退thoái 。 非phi 對đối 治trị 故cố 。 世thế 俗tục 智trí 未vị 曾tằng 至chí 有hữu 頂đảnh 。 彼bỉ 或hoặc 時thời 作tác 方phương 便tiện 不bất 決quyết 定định 。
出xuất 過quá 第đệ 一nhất 有hữu 。 無vô 礙ngại 道đạo 修tu 六lục 。
上thượng 乘thừa 應ưng 當đương 知tri 。 修tu 習tập 於ư 下hạ 地địa 。
出xuất 過quá 第đệ 一nhất 有hữu 無vô 礙ngại 道đạo 修tu 六lục 者giả 。 第đệ 一nhất 有hữu 離ly 欲dục 九cửu 無vô 礙ngại 道đạo 修tu 六lục 智trí 。 除trừ 他tha 心tâm 智trí 世thế 俗tục 智trí 餘dư 現hiện 在tại 前tiền 。 解giải 脫thoát 道đạo 前tiền 已dĩ 說thuyết 。 六lục 智trí 謂vị 四tứ 比tỉ 智trí 二nhị 法pháp 智trí 。 上thượng 乘thừa 應ưng 當đương 知tri 修tu 習tập 於ư 下hạ 地địa 者giả 。 一nhất 切thiết 地địa 中trung 。 當đương 知tri 修tu 自tự 地địa 智trí 及cập 下hạ 地địa 智trí 。 若nhược 初sơ 禪thiền 進tiến 彼bỉ 修tu 自tự 地địa 功công 德đức 。 亦diệc 修tu 未vị 來lai 禪thiền 攝nhiếp 功công 德đức 。 如như 是thị 乃nãi 至chí 。 不bất 用dụng 處xứ 次thứ 第đệ 亦diệc 如như 是thị 。 若nhược 人nhân 乃nãi 至chí 不bất 用dụng 處xứ 離ly 欲dục 依y 初sơ 禪thiền 。 乃nãi 至chí 有Hữu 頂Đảnh 離ly 欲dục 。 是thị 人nhân 九cửu 地địa 無vô 漏lậu 智trí 修tu 進tiến 。 如như 是thị 一nhất 切thiết 應ưng 當đương 知tri 。
無Vô 學Học 初sơ 心tâm 修tu 。 諸chư 地địa 生sanh 功công 德đức 。
漏lậu 無vô 漏lậu 一nhất 切thiết 。 此thử 是thị 隨tùy 順thuận 智trí 。
無Vô 學Học 初sơ 心tâm 修tu 諸chư 地địa 生sanh 功công 德đức 漏lậu 無vô 漏lậu 一nhất 切thiết 者giả 。 得đắc 阿A 羅La 漢Hán 果Quả 一nhất 切thiết 地địa 。 漏lậu 無vô 漏lậu 功công 德đức 一nhất 切thiết 修tu 進tiến 。 問vấn 曰viết 。 何hà 故cố 此thử 地địa 修tu 。 一nhất 切thiết 功công 德đức 。
答đáp 曰viết 。
斷đoạn 一nhất 切thiết 縛phược 得đắc 蘇tô 息tức 故cố 。 如Như 來Lai 解giải 縛phược 法pháp 。 降hàng 伏phục 煩phiền 惱não 。 力lực 士sĩ 眾chúng 咸hàm 慶khánh 快khoái 。 心tâm 得đắc 自tự 在tại 。 首thủ 繫hệ 解giải 脫thoát 絹quyên 。 如như 王vương 登đăng 祚tộ 諸chư 方phương 萬vạn 姓tánh 貢cống 上thượng 珍trân 寶bảo 盡tận 難nan 勝thắng 。 煩phiền 惱não 怨oán 離ly 殺sát 怨oán 家gia 故cố 。 一nhất 切thiết 國quốc 土thổ 。 人nhân 皆giai 歸quy 伏phục 。 彼bỉ 先tiên 雖tuy 得đắc 下hạ 地địa 功công 德đức 。 有hữu 煩phiền 惱não 相tương 續tục 故cố 不bất 明minh 淨tịnh 。 今kim 除trừ 煩phiền 惱não 盡tận 故cố 。 功công 德đức 明minh 淨tịnh 。 及cập 入nhập 出xuất 定định 心tâm 成thành 就tựu 。 是thị 故cố 熏huân 修tu 。 若nhược 住trụ 欲dục 界giới 得đắc 阿A 羅La 漢Hán 果Quả 。 法pháp 或hoặc 如như 是thị 。 若nhược 住trụ 色sắc 界giới 。 得đắc 阿A 羅La 漢Hán 者giả 。 彼bỉ 二nhị 界giới 功công 德đức 修tu 進tiến 滿mãn 足túc 。 是thị 故cố 一nhất 界giới 生sanh 。 如như 是thị 地địa 地địa 應ưng 當đương 知tri 。 問vấn 曰viết 。 無Vô 學Học 初sơ 心tâm 何hà 智trí 相tương 應ứng 。
答đáp 曰viết 。
此thử 是thị 隨tùy 順thuận 智trí 。 此thử 隨tùy 順thuận 智trí 相tương 應ứng 。 彼bỉ 作tác 如như 是thị 意ý 。 我ngã 生sanh 已dĩ 盡tận 。 非Phi 想Tưởng 非Phi 非Phi 想Tưởng 處Xứ 。 陰ấm 取thủ 此thử 中trung 生sanh 彼bỉ 人nhân 緣duyên 彼bỉ 。
何hà 以dĩ 故cố 。 最tối 後hậu 斷đoạn 故cố 。 是thị 故cố 彼bỉ 苦khổ 比tỉ 智trí 或hoặc 集tập 比tỉ 智trí 。 問vấn 曰viết 。 世Thế 尊Tôn 說thuyết 若nhược 見kiến 智trí 慧tuệ 。 此thử 為vi 一nhất 為vi 異dị 耶da 。
答đáp 曰viết 。
彼bỉ 是thị 慧tuệ 性tánh 。 世Thế 尊Tôn 觀quán 因nhân 緣duyên 故cố 。 故cố 如như 是thị 說thuyết 。
諸chư 忍nhẫn 則tắc 非phi 智trí 。 盡tận 無vô 生sanh 非phi 見kiến 。
若nhược 餘dư 諸chư 聖thánh 慧tuệ 。 當đương 知tri 三tam 種chủng 性tánh 。
諸chư 忍nhẫn 則tắc 非phi 智trí 者giả 。 八bát 無vô 間gian 等đẳng 忍nhẫn 非phi 智trí 。
何hà 以dĩ 故cố 。 不bất 決quyết 定định 故cố 。 決quyết 定định 義nghĩa 是thị 智trí 義nghĩa 。 忍nhẫn 不bất 決quyết 定định 。 自tự 品phẩm 對đối 治trị 疑nghi 隨tùy 生sanh 故cố 。 忍nhẫn 者giả 求cầu 欲dục 轉chuyển 。 智trí 者giả 求cầu 欲dục 斷đoạn 。 是thị 故cố 忍nhẫn 非phi 智trí 。 盡tận 無vô 生sanh 非phi 見kiến 者giả 。 盡tận 無vô 生sanh 二nhị 智trí 能năng 見kiến 示thị 故cố 。 慧tuệ 決quyết 定định 故cố 。 智trí 何hà 故cố 非phi 見kiến 。 無vô 求cầu 故cố 中trung 平bình 故cố 。 若nhược 餘dư 諸chư 聖thánh 慧tuệ 當đương 知tri 三tam 種chủng 性tánh 者giả 。 餘dư 無vô 漏lậu 慧tuệ 事sự 見kiến 智trí 慧tuệ 性tánh 。
若nhược 善thiện 有hữu 漏lậu 智trí 。 在tại 意ý 則tắc 是thị 見kiến 。
煩phiền 惱não 見kiến 是thị 智trí 。 此thử 及cập 餘dư 說thuyết 慧tuệ 。
若nhược 善thiện 有hữu 漏lậu 智trí 在tại 意ý 則tắc 是thị 見kiến 者giả 。 善thiện 有hữu 漏lậu 意ý 地địa 智trí 能năng 求cầu 故cố 亦diệc 說thuyết 見kiến 。 煩phiền 惱não 見kiến 是thị 智trí 者giả 。 若nhược 煩phiền 惱não 見kiến 自tự 性tánh 。 謂vị 身thân 見kiến 等đẳng 彼bỉ 從tùng 測trắc 量lượng 。 思tư 覺giác 轉chuyển 故cố 推thôi 求cầu 故cố 名danh 見kiến 。 彼bỉ 決quyết 定định 故cố 名danh 智trí 。 此thử 及cập 餘dư 說thuyết 慧tuệ 者giả 。 若nhược 已dĩ 說thuyết 者giả 。 見kiến 事sự 慧tuệ 事sự 。 及cập 餘dư 未vị 說thuyết 者giả 。 如như 無vô 記ký 意ý 地địa 五ngũ 見kiến 。 外ngoại 穢uế 污ô 意ý 地địa 及cập 。 五ngũ 識thức 身thân 相tương 應ứng 。 所sở 有hữu 智trí 一nhất 切thiết 是thị 慧tuệ 。 當đương 知tri 此thử 中trung 。 未vị 說thuyết 者giả 說thuyết 。 彼bỉ 中trung 若nhược 無vô 記ký 。 不bất 能năng 測trắc 量lượng 。 不bất 能năng 覺giác 察sát 。 不bất 能năng 推thôi 求cầu 故cố 非phi 見kiến 。 穢uế 污ô 煩phiền 惱não 所sở 污ô 故cố 。 五ngũ 識thức 身thân 相tương 應ứng 。 不bất 能năng 分phân 別biệt 。 現hiện 境cảnh 界giới 故cố 。 一nhất 往vãng 墮đọa 故cố 。 諸chư 見kiến 不bất 爾nhĩ 。 問vấn 曰viết 。 一nhất 一nhất 智trí 緣duyên 幾kỷ 智trí 。
答đáp 曰viết 。
法pháp 智trí 隨tùy 順thuận 智trí 。 觀quán 察sát 於ư 九cửu 智trí 。
因nhân 智trí 及cập 果quả 智trí 。 二nhị 智trí 境cảnh 當đương 知tri 。
法pháp 智trí 隨tùy 順thuận 智trí 觀quán 察sát 於ư 九cửu 智trí 者giả 。 法pháp 智trí 緣duyên 九cửu 智trí 除trừ 比tỉ 智trí 。 比tỉ 智trí 亦diệc 緣duyên 九cửu 智trí 除trừ 法pháp 智trí 。 道Đạo 法Pháp 智trí 緣duyên 一nhất 切thiết 。 法pháp 智trí 彼bỉ 分phần/phân 亦diệc 餘dư 智trí 苦khổ 集tập 法pháp 智trí 。 緣duyên 欲dục 界giới 世thế 智trí 。 如như 是thị 道đạo 比tỉ 智trí 緣duyên 自tự 分phần/phân 比tỉ 智trí 。 苦khổ 集tập 比tỉ 智trí 緣duyên 色sắc 無vô 色sắc 界giới 世thế 智trí 。 及cập 世thế 俗tục 他tha 心tâm 智trí 。 問vấn 曰viết 。 何hà 故cố 法pháp 智trí 比tỉ 智trí 不bất 更cánh 互hỗ 彼bỉ 此thử 相tương/tướng 緣duyên 。
答đáp 曰viết 。
上thượng 下hạ 緣duyên 差sai 別biệt 故cố 。 如như 二nhị 人nhân 觀quán 地địa 虛hư 空không 。 因nhân 智trí 及cập 果quả 智trí 二nhị 智trí 境cảnh 當đương 知tri 者giả 。 集tập 智trí 緣duyên 有hữu 漏lậu 他tha 心tâm 智trí 及cập 世thế 俗tục 智trí 。
何hà 以dĩ 故cố 。 集Tập 諦Đế 分phần/phân 數số 故cố 。 不bất 緣duyên 餘dư 智trí 。 餘dư 無vô 漏lậu 故cố 。 苦khổ 智trí 亦diệc 爾nhĩ 。
道đạo 智trí 緣duyên 九cửu 智trí 。 滅diệt 智trí 無vô 境cảnh 界giới 。
餘dư 一nhất 切thiết 境cảnh 界giới 。 決quyết 定định 智trí 所sở 說thuyết 。
道đạo 智trí 緣duyên 九cửu 智trí 者giả 。 道đạo 智trí 緣duyên 九cửu 智trí 除trừ 世thế 俗tục 智trí 。
何hà 以dĩ 故cố 。 有hữu 漏lậu 故cố 。 餘dư 九cửu 智trí 緣duyên 。
何hà 以dĩ 故cố 。 道Đạo 諦Đế 分phần/phân 數số 故cố 。 滅diệt 智trí 無vô 境cảnh 界giới 者giả 。 滅diệt 智trí 不bất 緣duyên 智trí 。
何hà 以dĩ 故cố 。 緣duyên 無vô 為vi 故cố 。 餘dư 一nhất 切thiết 境cảnh 界giới 。 決quyết 定định 智trí 所sở 說thuyết 者giả 。 餘dư 四Tứ 智Trí 緣duyên 十thập 智trí 。 世thế 智trí 緣duyên 十thập 智trí 。
何hà 以dĩ 故cố 。 一nhất 切thiết 法pháp 境cảnh 界giới 故cố 。 如như 是thị 他tha 心tâm 智trí 一nhất 切thiết 他tha 心tâm 心tâm 數số 境cảnh 界giới 故cố 。 彼bỉ 有hữu 漏lậu 他tha 心tâm 智trí 緣duyên 有hữu 漏lậu 智trí 。 如như 是thị 無vô 漏lậu 緣duyên 無vô 漏lậu 。 彼bỉ 中trung 法pháp 智trí 法pháp 智trí 分phần/phân 隨tùy 順thuận 。 隨tùy 順thuận 智trí 分phần/phân 地địa 根căn 人nhân 度độ 非phi 緣duyên 。 盡tận 無vô 生sanh 智trí 亦diệc 如như 是thị 。 一nhất 切thiết 有hữu 為vi 境cảnh 界giới 故cố 。 問vấn 曰viết 。 如như 佛Phật 說thuyết 。 隨tùy 順thuận 智trí 若nhược 有hữu 頂đảnh 離ly 欲dục 。 得đắc 阿A 羅La 漢Hán 果Quả 。 不bất 盡tận 是thị 隨tùy 順thuận 智trí 耶da 。
答đáp 曰viết 。
彼bỉ 分phần/phân 對đối 治trị 法pháp 智trí 斷đoạn 故cố 。 亦diệc 有hữu 法pháp 智trí 彼bỉ 分phần/phân 對đối 治trị 。 問vấn 曰viết 。 何hà 者giả 是thị 耶da 。
答đáp 曰viết 。
若nhược 彼bỉ 滅diệt 道đạo 中trung 。 法pháp 智trí 之chi 所sở 轉chuyển 。
彼bỉ 三tam 界giới 對đối 治trị 。 非phi 欲dục 隨tùy 順thuận 智trí 。
若nhược 彼bỉ 滅diệt 道đạo 中trung 法pháp 智trí 之chi 所sở 轉chuyển 彼bỉ 三tam 界giới 對đối 治trị 者giả 。 諸chư 修tu 道Đạo 中trung 滅diệt 道Đạo 法Pháp 智trí 亦diệc 色sắc 無vô 色sắc 界giới 對đối 治trị 。 彼bỉ 人nhân 生sanh 欲dục 界giới 捨xả 色sắc 無vô 色sắc 界giới 結kết 。 彼bỉ 自tự 地địa 陰ấm 所sở 逼bức 惱não 。 彼bỉ 中trung 極cực 見kiến 其kỳ 過quá 故cố 。 為vi 離ly 彼bỉ 故cố 求cầu 對đối 治trị 。 三tam 界giới 中trung 離ly 欲dục 去khứ 彼bỉ 有hữu 頂đảnh 離ly 欲dục 。 但đãn 法pháp 智trí 無vô 礙ngại 道đạo 。 彼bỉ 隨tùy 順thuận 智trí 解giải 脫thoát 道đạo 。 問vấn 曰viết 。 何hà 故cố 非phi 苦khổ 集tập 法pháp 智trí 去khứ 。
答đáp 曰viết 。
苦khổ 集tập 不bất 等đẳng 故cố 。 欲dục 界giới 苦khổ 集tập 下hạ 劣liệt 。 色sắc 無vô 色sắc 上thượng 勝thắng 。 不bất 應ưng 觀quán 察sát 下hạ 劣liệt 厭yếm 離ly 於ư 上thượng 。 有hữu 何hà 過quá 異dị 處xứ 惱não 異dị 處xứ 厭yếm 離ly 滅diệt 道đạo 相tương 似tự 。 是thị 故cố 觀quán 彼bỉ 厭yếm 離ly 三tam 界giới 欲dục 。 此thử 道Đạo 理lý 說thuyết 也dã 。 問vấn 曰viết 。 頗phả 有hữu 隨tùy 順thuận 智trí 。 亦diệc 於ư 欲dục 界giới 為vi 對đối 治trị 耶da 。
答đáp 曰viết 。
非phi 欲dục 隨tùy 順thuận 智trí 。 無vô 有hữu 隨tùy 順thuận 智trí 為vi 欲dục 界giới 對đối 治trị 。 無vô 有hữu 一nhất 人nhân 。 於ư 彼bỉ 見kiến 增tăng 上thượng 過quá 。 無vô 此thử 道Đạo 理lý 也dã 。 若nhược 於ư 色sắc 無vô 色sắc 離ly 欲dục 。 然nhiên 後hậu 於ư 欲dục 界giới 離ly 欲dục 者giả 。 無vô 有hữu 如như 是thị 理lý 也dã 。 或hoặc 初sơ 難nạn/nan 斷đoạn 自tự 地địa 不bất 能năng 離ly 。 譬thí 如như 國quốc 王vương 。 不bất 能năng 降hàng 伏phục 自tự 國quốc 。 而nhi 欲dục 降hàng 伏phục 他tha 國quốc 。 如như 王vương 降hàng 伏phục 自tự 國quốc 然nhiên 後hậu 。 降hàng 伏phục 他tha 國quốc 。 法pháp 智trí 亦diệc 爾nhĩ 。 問vấn 曰viết 。 神thần 通thông 何hà 智trí 性tánh 。
答đáp 曰viết 。
神thần 足túc 天thiên 眼nhãn 耳nhĩ 。 當đương 知tri 一nhất 世thế 智trí 。
六lục 智trí 憶ức 宿túc 命mạng 。 五ngũ 說thuyết 他tha 心tâm 智trí 。
神thần 足túc 天thiên 眼nhãn 耳nhĩ 當đương 知tri 一nhất 世thế 智trí 者giả 。 神thần 足túc 天thiên 眼nhãn 天thiên 耳nhĩ 是thị 一nhất 世thế 智trí 。 非phi 無vô 漏lậu 智trí 如như 是thị 轉chuyển 。 彼bỉ 神thần 足túc 通thông 智trí 能năng 示thị 現hiện 種chủng 種chủng 事sự 。 示thị 現hiện 種chủng 種chủng 。 事sự 是thị 智trí 慧tuệ 能năng 。 天thiên 耳nhĩ 通thông 者giả 。 天thiên 耳nhĩ 識thức 相tương 應ứng 慧tuệ 。 生sanh 死tử 智trí 通thông 者giả 。 天thiên 眼nhãn 識thức 相tương 應ứng 慧tuệ 。 六lục 智trí 憶ức 宿túc 命mạng 者giả 。 憶ức 念niệm 過quá 去khứ 。 處xử 神thần 通thông 六lục 智trí 。 謂vị 法pháp 智trí 憶ức 法pháp 智trí 分phần/phân 。 隨tùy 順thuận 智trí 憶ức 隨tùy 順thuận 智trí 分phần/phân 。 世thế 智trí 憶ức 世thế 智trí 分phần/phân 。 苦khổ 智trí 憶ức 過quá 去khứ 苦khổ 。 集tập 智trí 亦diệc 如như 是thị 。 道đạo 智trí 出xuất 世thế 間gian 行hành 。 罽kế 賓tân 論luận 師sư 說thuyết 但đãn 一nhất 世thế 智trí 。 五ngũ 說thuyết 他tha 心tâm 智trí 者giả 。 他tha 心tâm 智trí 通thông 五ngũ 智trí 。 謂vị 法pháp 智trí 隨tùy 順thuận 智trí 世thế 智trí 道đạo 智trí 及cập 他tha 心tâm 智trí 等đẳng 。
九cửu 智trí 漏lậu 盡tận 通thông 。 決quyết 定định 智trí 所sở 說thuyết 。
八bát 智trí 身thân 中trung 轉chuyển 。 法pháp 十thập 九cửu 智trí 二nhị 。
九cửu 智trí 漏lậu 盡tận 通thông 決quyết 定định 智trí 所sở 說thuyết 者giả 。 漏lậu 盡tận 通thông 無vô 漏lậu 九cửu 智trí 漏lậu 盡tận 智trí 攝nhiếp 故cố 。 問vấn 曰viết 。 如như 他tha 心tâm 智trí 盡tận 無vô 生sanh 智trí 不bất 攝nhiếp 。 云vân 何hà 言ngôn 攝nhiếp 耶da 。
答đáp 曰viết 。
無Vô 學Học 正chánh 見kiến 攝nhiếp 故cố 。 彼bỉ 一nhất 切thiết 三tam 種chủng 智trí 說thuyết 漏lậu 盡tận 通thông 。 問vấn 曰viết 。 念niệm 處xứ 何hà 智trí 性tánh 。
答đáp 曰viết 。
八bát 智trí 身thân 中trung 轉chuyển 。 苦khổ 有hữu 色sắc 身thân 名danh 彼bỉ 中trung 八bát 智trí 轉chuyển 。 除trừ 他tha 心tâm 智trí 及cập 滅diệt 智trí 。 法pháp 十thập 者giả 。 除trừ 色sắc 受thọ 心tâm 餘dư 法pháp 。 名danh 法pháp 念niệm 處xứ 。 彼bỉ 中trung 十thập 智trí 轉chuyển 如như 前tiền 說thuyết 。 九cửu 智trí 二nhị 者giả 。 受thọ 心tâm 中trung 除trừ 滅diệt 智trí 九cửu 智trí 轉chuyển 。 問vấn 曰viết 。 如Như 來Lai 十Thập 力Lực 。 四Tứ 無Vô 所Sở 畏Úy 是thị 智trí 性tánh 。 彼bỉ 智trí 云vân 何hà 差sai 別biệt 。
答đáp 曰viết 。
是thị 處xứ 非phi 處xứ 力lực 。 及cập 以dĩ 初sơ 無vô 畏úy 。
當đương 知tri 佛Phật 十thập 智trí 。 餘dư 此thử 中trung 差sai 別biệt 。
是thị 處xứ 非phi 處xứ 。 力lực 及cập 以dĩ 初sơ 無vô 畏úy 當đương 知tri 佛Phật 十thập 智trí 者giả 。 若nhược 彼bỉ 是thị 處xứ 非phi 處xứ 力lực 十thập 智trí 。 如như 是thị 初sơ 無vô 畏úy 我ngã 正chánh 遍biến 知tri 。 如như 是thị 廣quảng 說thuyết 。 彼bỉ 亦diệc 十thập 智trí 。
何hà 以dĩ 故cố 。 正chánh 取thủ 故cố 。 餘dư 此thử 中trung 差sai 別biệt 者giả 。 處xử 非phi 處xứ 力lực 差sai 別biệt 。 餘dư 力lực 初sơ 無vô 畏úy 差sai 別biệt 餘dư 無vô 畏úy 。 問vấn 曰viết 。 佛Phật 何hà 故cố 差sai 別biệt 作tác 多đa 種chủng 。
答đáp 曰viết 。
佛Phật 隨tùy 處xứ 化hóa 眾chúng 生sanh 。 欲dục 故cố 差sai 別biệt 多đa 種chủng 。 有hữu 人nhân 信tín 樂nhạo 廣quảng 說thuyết 不bất 樂nhạo 總tổng 說thuyết 。 有hữu 人nhân 樂nhạo/nhạc/lạc 於ư 略lược 說thuyết 。 力lực 義nghĩa 者giả 隨tùy 自tự 樂nhạo 欲dục 。 能năng 成thành 就tựu 義nghĩa 是thị 力lực 義nghĩa 。 無vô 障chướng 礙ngại 義nghĩa 是thị 力lực 義nghĩa 。 能năng 制chế 義nghĩa 是thị 力lực 義nghĩa 。 無vô 能năng 侵xâm 欺khi 義nghĩa 是thị 力lực 義nghĩa 。 能năng 映ánh 奪đoạt 他tha 義nghĩa 是thị 力lực 義nghĩa 。 彼bỉ 處xứ 非phi 處xứ 力lực 者giả 。 因nhân 果quả 中trung 決quyết 定định 無vô 礙ngại 者giả 。 是thị 名danh 處xứ 非phi 處xứ 力lực 。 自tự 業nghiệp 智trí 力lực 者giả 。 善thiện 不bất 善thiện 業nghiệp 。 處xử 事sự 因nhân 報báo 。 若nhược 多đa 若nhược 少thiểu 。 若nhược 定định 不bất 定định 。 如như 是thị 等đẳng 義nghĩa 。 中trung 若nhược 無Vô 礙Ngại 智Trí 。 是thị 名danh 自tự 業nghiệp 智trí 力lực 。 彼bỉ 禪thiền 解giải 脫thoát 三tam 昧muội 。 正chánh 受thọ 智trí 力lực 者giả 。 此thử 禪thiền 等đẳng 自tự 性tánh 名danh 字tự 得đắc 方phương 便tiện 。 攝nhiếp 有hữu 味vị 淨tịnh 無vô 漏lậu 退thoái 住trụ 勝thắng 達đạt 分phần/phân 。 如như 是thị 等đẳng 義nghĩa 。 中trung 若nhược 無Vô 礙Ngại 智Trí 。 是thị 名danh 定định 力lực 。 根căn 差sai 別biệt 智trí 力lực 者giả 。 於ư 眾chúng 生sanh 下hạ 中trung 上thượng 根căn 能năng 知tri 。 若nhược 無Vô 礙Ngại 智Trí 。 是thị 名danh 根căn 差sai 別biệt 智trí 力lực 。 種chủng 種chủng 解giải 智trí 力lực 者giả 。 眾chúng 生sanh 下hạ 中trung 上thượng 自tự 解giải 知tri 無vô 障chướng 礙ngại 。 是thị 名danh 種chủng 種chủng 解giải 智trí 力lực 。 種chủng 種chủng 性tánh 智trí 力lực 。 知tri 眾chúng 生sanh 性tánh 。 知tri 法pháp 差sai 別biệt 性tánh 。 若nhược 無Vô 礙Ngại 智Trí 。 是thị 名danh 種chủng 種chủng 性tánh 智trí 力lực 。 一nhất 切thiết 至chí 處xứ 道Đạo 力lực 者giả 。 一nhất 切thiết 生sanh 死tử 轉chuyển 業nghiệp 。 能năng 盡tận 一nhất 切thiết 生sanh 法pháp 。 知tri 無vô 障chướng 礙ngại 智trí 。 是thị 名danh 至chí 處xứ 道đạo 智trí 力lực 。 憶ức 宿túc 命mạng 智trí 力lực 者giả 。 自tự 他tha 過quá 去khứ 。 生sanh 死tử 展triển 轉chuyển 。 憶ức 知tri 無vô 障chướng 礙ngại 智trí 。 是thị 名danh 憶ức 宿túc 命mạng 智trí 力lực 。 生sanh 死tử 智trí 力lực 者giả 。 眾chúng 生sanh 未vị 來lai 有hữu 相tương 續tục 見kiến 。 無vô 障chướng 礙ngại 智trí 。 是thị 名danh 生sanh 死tử 智trí 力lực 。 漏Lậu 盡Tận 智Trí 力Lực 者giả 。 若nhược 漏lậu 盡tận 漏lậu 盡tận 方phương 便tiện 。 若nhược 無Vô 礙Ngại 智Trí 。 是thị 名danh 漏Lậu 盡Tận 智Trí 力Lực 。 如Như 來Lai 十Thập 力Lực 無vô 畏úy 。 如như 經kinh 中trung 廣quảng 說thuyết 。 不bất 怯khiếp 弱nhược 義nghĩa 是thị 無vô 畏úy 義nghĩa 。 無vô 恐khủng 怖bố 義nghĩa 是thị 無vô 畏úy 義nghĩa 。 無vô 逃đào 避tị 義nghĩa 是thị 無vô 畏úy 義nghĩa 。 不bất 下hạ 劣liệt 義nghĩa 是thị 無vô 畏úy 義nghĩa 。 如như 師sư 子tử 自tự 力lực 雄hùng 猛mãnh 滿mãn 足túc 不bất 假giả 於ư 伴bạn 。 如như 師sư 子tử 無vô 畏úy 是thị 無vô 畏úy 義nghĩa 。 問vấn 曰viết 。 無vô 礙ngại 現hiện 見kiến 亦diệc 是thị 智trí 性tánh 。 彼bỉ 云vân 何hà 差sai 別biệt 。
答đáp 曰viết 。
法pháp 辯biện 辭từ 辯biện 一nhất 。 樂nhạo/nhạc/lạc 義nghĩa 辯biện 俱câu 十thập 。
七thất 智trí 是thị 願nguyện 智trí 。 智trí 者giả 之chi 所sở 說thuyết 。
法pháp 辯biện 辭từ 辯biện 一nhất 者giả 。 彼bỉ 法pháp 無vô 礙ngại 者giả 。 句cú 味vị 現hiện 前tiền 。 若nhược 無Vô 礙Ngại 智Trí 是thị 名danh 法pháp 無vô 礙ngại 。 是thị 世thế 智trí 。 辭từ 無vô 礙ngại 者giả 。 言ngôn 音âm 正chánh 不bất 正chánh 方phương 便tiện 隨tùy 方phương 俗tục 語ngữ 。 若nhược 無Vô 礙Ngại 智Trí 。 是thị 名danh 辭từ 無vô 礙ngại 彼bỉ 亦diệc 世thế 智trí 。 樂nhạo/nhạc/lạc 義nghĩa 辯biện 俱câu 十thập 者giả 。 樂nhạo 說thuyết 無vô 礙ngại 。 者giả 法pháp 辭từ 義nghĩa 相tương 應ứng 。 任nhậm 放phóng 不bất 怯khiếp 弱nhược 說thuyết 種chủng 種chủng 說thuyết 。 若nhược 無Vô 礙Ngại 智Trí 是thị 名danh 。 樂nhạo 說thuyết 無vô 礙ngại 。 此thử 有hữu 十thập 智trí 。 義nghĩa 無vô 礙ngại 者giả 。 於ư 法pháp 自tự 相tướng 共cộng 相tướng 。 若nhược 無Vô 礙Ngại 智Trí 是thị 名danh 義nghĩa 無vô 礙ngại 。 是thị 亦diệc 十thập 智trí 。 能năng 受thọ 真chân 實thật 相tướng 故cố 。 問vấn 曰viết 。 願nguyện 智trí 有hữu 幾kỷ 智trí 。
答đáp 曰viết 。
願nguyện 智trí 是thị 七thất 智trí 。 智trí 者giả 之chi 所sở 說thuyết 。 願nguyện 初sơ 轉chuyển 樂nhạo 欲dục 義nghĩa 轉chuyển 。 故cố 名danh 願nguyện 智trí 。 彼bỉ 七thất 智trí 罽kế 賓tân 論luận 師sư 。 說thuyết 除trừ 他tha 心tâm 智trí 盡tận 智trí 無vô 生sanh 智trí 。
定Định 品Phẩm 第đệ 七thất 之chi 一nhất
如như 是thị 知tri 諸chư 智trí 。 智trí 依y 義nghĩa 今kim 當đương 說thuyết 。
智trí 依y 於ư 三tam 昧muội 。 無vô 罣quái 礙ngại 而nhi 轉chuyển 。
是thị 故cố 思tư 惟duy 定định 。 求cầu 於ư 真chân 實thật 相tướng 。
智trí 依y 於ư 三tam 昧muội 無vô 罣quái 礙ngại 而nhi 轉chuyển 者giả 。 如như 燈đăng 依y 淨tịnh 油du 炷chú 。 離ly 風phong 動động 處xứ 光quang 焰diễm 不bất 動động 而nhi 甚thậm 明minh 淨tịnh 。 如như 是thị 三tam 昧muội 依y 智trí 。 離ly 諸chư 亂loạn 風phong 無vô 障chướng 礙ngại 轉chuyển 。 其kỳ 心tâm 不bất 動động 。 如như 是thị 義nghĩa 也dã 。 轉chuyển 行hành 於ư 緣duyên 。 無vô 有hữu 疑nghi 惑hoặc 。 是thị 故cố 思tư 惟duy 。 定định 求cầu 於ư 真chân 實thật 相tướng 者giả 。 若nhược 無vô 定định 不bất 能năng 生sanh 真chân 實thật 智trí 。 無vô 有hữu 離ly 真chân 實thật 智trí 能năng 趣thú 涅Niết 槃Bàn 。 是thị 故cố 求cầu 真chân 實thật 相tướng 者giả 。 必tất 定định 須tu 知tri 三tam 昧muội 。 彼bỉ 三tam 昧muội 者giả 何hà 。 謂vị 善thiện 一nhất 心tâm 。 是thị 最tối 勝thắng 根căn 義nghĩa 也dã 。 如như 是thị 一nhất 根căn 轉chuyển 自tự 善thiện 心tâm 相tương 續tục 名danh 一nhất 心tâm 。 最tối 勝thắng 者giả 。 或hoặc 云vân 境cảnh 界giới 名danh 也dã 。 如như 是thị 一nhất 緣duyên 轉chuyển 是thị 善thiện 心tâm 相tương 續tục 名danh 一nhất 心tâm 。 問vấn 曰viết 。 何hà 者giả 是thị 三tam 昧muội 。 云vân 何hà 知tri 耶da 。
答đáp 曰viết 。
決quyết 定định 說thuyết 四tứ 禪thiền 。 及cập 與dữ 無vô 色sắc 定định 。
是thị 中trung 一nhất 一nhất 說thuyết 。 有hữu 味vị 淨tịnh 無vô 漏lậu 。
決quyết 定định 說thuyết 四tứ 禪thiền 及cập 與dữ 無vô 色sắc 定định 者giả 。 略lược 說thuyết 八bát 種chủng 三tam 昧muội 攝nhiếp 。 一nhất 切thiết 三tam 昧muội 。 是thị 中trung 一nhất 一nhất 說thuyết 有hữu 味vị 淨tịnh 無vô 漏lậu 者giả 。 是thị 中trung 一nhất 一nhất 三tam 昧muội 。 有hữu 三tam 種chủng 味vị 相tương 應ứng 淨tịnh 無vô 漏lậu 。
善thiện 有hữu 漏lậu 名danh 淨tịnh 。 無vô 熱nhiệt 說thuyết 無vô 漏lậu 。
有hữu 味vị 愛ái 相tương 應ứng 。 有hữu 頂đảnh 無vô 無vô 漏lậu 。
善thiện 有hữu 漏lậu 名danh 淨tịnh 者giả 。 彼bỉ 中trung 若nhược 有hữu 漏lậu 善thiện 當đương 知tri 名danh 淨tịnh 。 無vô 熱nhiệt 說thuyết 無vô 漏lậu 者giả 。 若nhược 離ly 煩phiền 惱não 者giả 。 當đương 知tri 是thị 無vô 漏lậu 。 問vấn 曰viết 。 若nhược 無vô 漏lậu 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 淨tịnh 。 何hà 故cố 世thế 間gian 。 煩phiền 惱não 相tương 續tục 說thuyết 名danh 為vi 淨tịnh 。 不bất 說thuyết 無vô 漏lậu 為vi 淨tịnh 。
答đáp 曰viết 。
無vô 漏lậu 不bất 待đãi 言ngôn 說thuyết 自tự 知tri 是thị 淨tịnh 。 世thế 間gian 法pháp 淨tịnh 不bất 障chướng 他tha 人nhân 不bất 知tri 。 為vi 欲dục 成thành 彼bỉ 故cố 。 說thuyết 離ly 煩phiền 惱não 。 是thị 名danh 彼bỉ 非phi 相tướng 違vi 。 能năng 牽khiên 無vô 漏lậu 故cố 。 是thị 故cố 說thuyết 淨tịnh 。 有hữu 味vị 愛ái 相tương 應ứng 者giả 。 若nhược 三tam 昧muội 愛ái 相tương 應ứng 者giả 是thị 味vị 相tương 應ứng 。 亦diệc 有hữu 與dữ 餘dư 煩phiền 惱não 相tương 應ứng 禪thiền 等đẳng 。 見kiến 疑nghi 增tăng 上thượng 慢mạn 修tu 定định 者giả 。 緣duyên 縛phược 力lực 禪thiền 等đẳng 愛ái 相tương 應ứng 。 非phi 餘dư 煩phiền 惱não 共cộng 相tương 應ưng 。 非phi 餘dư 煩phiền 惱não 能năng 如như 是thị 緣duyên 縛phược 心tâm 。 如như 愛ái 為vi 三tam 昧muội 緣duyên 縛phược 。 有hữu 頂đảnh 無vô 無vô 漏lậu 者giả 。 有hữu 頂đảnh 有hữu 淨tịnh 味vị 相tương 應ứng 非phi 無vô 漏lậu 。 不bất 捷tiệp 利lợi 故cố 。 聖thánh 道Đạo 捷tiệp 利lợi 。 問vấn 曰viết 。 此thử 禪thiền 何hà 等đẳng 性tánh 耶da 。
答đáp 曰viết 。
五ngũ 支chi 有hữu 覺giác 觀quán 。 亦diệc 復phục 有hữu 三tam 受thọ 。
彼bỉ 種chủng 種chủng 四tứ 心tâm 。 是thị 說thuyết 為vi 初sơ 禪thiền 。
五ngũ 支chi 者giả 除trừ 五ngũ 支chi 故cố 名danh 五ngũ 支chi 。 問vấn 曰viết 。 除trừ 支chi 更cánh 有hữu 禪thiền 耶da 。
答đáp 曰viết 。
不bất 然nhiên 。 彼bỉ 支chi 一nhất 一nhất 是thị 禪thiền 各các 各các 相tương/tướng 支chi 義nghĩa 須tu 分phân 別biệt 。 分phần/phân 義nghĩa 是thị 支chi 義nghĩa 。 如như 車xa 支chi 如như 王vương 支chi 。 問vấn 曰viết 。 何hà 者giả 是thị 支chi 。
答đáp 曰viết 。
覺giác 觀quán 喜hỷ 樂lạc 及cập 一nhất 心tâm 。 彼bỉ 覺giác 者giả 正chánh 受thọ 初sơ 分phân 別biệt 麁thô 心tâm 利lợi 義nghĩa 。 觀quán 者giả 麁thô 心tâm 隨tùy 順thuận 相tương 續tục 法pháp 說thuyết 細tế 。 心tâm 微vi 細tế 少thiểu 義nghĩa 也dã 。 喜hỷ 者giả 入nhập 定định 心tâm 悅duyệt 。 樂nhạo/nhạc/lạc 者giả 身thân 心tâm 樂nhạo/nhạc/lạc 離ly 麁thô 重trọng 。 猗ỷ 息tức 心tâm 調điều 柔nhu 方phương 便tiện 。 一nhất 心tâm 者giả 心tâm 繫hệ 一nhất 緣duyên 。 有hữu 覺giác 有hữu 觀quán 。 問vấn 曰viết 。 初sơ 說thuyết 五ngũ 支chi 今kim 何hà 故cố 說thuyết 。 有hữu 覺giác 有hữu 觀quán 。
答đáp 曰viết 。
支chi 者giả 善thiện 有hữu 覺giác 有hữu 觀quán 。 此thử 說thuyết 穢uế 污ô 。 三tam 受thọ 者giả 此thử 中trung 有hữu 三tam 受thọ 。 三tam 識thức 身thân 樂nhạo/nhạc/lạc 根căn 意ý 地địa 喜hỷ 根căn 四tứ 識thức 身thân 捨xả 根căn 。 彼bỉ 種chủng 種chủng 者giả 。 梵Phạm 世Thế 種chủng 種chủng 身thân 彼bỉ 上thượng 下hạ 身thân 。 以dĩ 覺giác 觀quán 力lực 故cố 生sanh 。 四tứ 心tâm 者giả 。 彼bỉ 有hữu 四tứ 心tâm 眼nhãn 耳nhĩ 身thân 意ý 識thức 。 是thị 說thuyết 為vi 初sơ 禪thiền 者giả 。 此thử 諸chư 法pháp 是thị 說thuyết 初sơ 禪thiền 。 俱câu 生sanh 正chánh 受thọ 此thử 禪thiền 中trung 攝nhiếp 。
第đệ 二nhị 有hữu 四tứ 支chi 。 種chủng 種chủng 及cập 二nhị 受thọ 。
第đệ 三tam 有hữu 五ngũ 支chi 。 此thử 禪thiền 說thuyết 二nhị 受thọ 。
第đệ 二nhị 有hữu 四tứ 支chi 者giả 。 內nội 淨tịnh 是thị 信tín 義nghĩa 也dã 。 離ly 初sơ 禪thiền 欲dục 決quyết 定định 界giới 地địa 過quá 故cố 。 正chánh 信tín 喜hỷ 樂lạc 一nhất 心tâm 。 彼bỉ 無vô 共cộng 種chủng 種chủng 身thân 。
何hà 以dĩ 故cố 。 無vô 覺giác 觀quán 故cố 。 成thành 就tựu 種chủng 種chủng 心tâm 。 或hoặc 時thời 喜hỷ 根căn 現hiện 在tại 前tiền 。 有hữu 時thời 捨xả 根căn 現hiện 在tại 前tiền 。 彼bỉ 根căn 本bổn 喜hỷ 根căn 未vị 來lai 捨xả 根căn 。 二nhị 受thọ 者giả 喜hỷ 根căn 捨xả 根căn 必tất 定định 意ý 地địa 。 如như 是thị 等đẳng 事sự 。 說thuyết 第đệ 二nhị 禪thiền 。 第đệ 三tam 有hữu 五ngũ 支chi 此thử 禪thiền 說thuyết 二nhị 受thọ 者giả 。 第đệ 三tam 禪thiền 五ngũ 支chi 捨xả 念niệm 安an 慧tuệ 樂nhạo/nhạc/lạc 。 一nhất 心tâm 樂nhạo 著trước 樂nhạo/nhạc/lạc 故cố 不bất 求cầu 餘dư 名danh 捨xả 護hộ 。 喜hỷ 食thực 故cố 名danh 念niệm 。 恐khủng 第đệ 二nhị 禪thiền 地địa 喜hỷ 牽khiên 自tự 地địa 過quá 。 一nhất 切thiết 世thế 間gian 勝thắng 樂nhạo/nhạc/lạc 對đối 治trị 。 及cập 正chánh 智trí 樂nhạo/nhạc/lạc 意ý 地địa 樂nhạo/nhạc/lạc 根căn 一nhất 心tâm 名danh 定định 。 二nhị 受thọ 者giả 樂nhạo/nhạc/lạc 根căn 捨xả 根căn 。 此thử 中trung 二nhị 受thọ 樂lạc 根căn 捨xả 根căn 。 此thử 等đẳng 法pháp 是thị 說thuyết 第đệ 三tam 禪thiền 。
離ly 息tức 入nhập 息tức 出xuất 。 第đệ 四tứ 有hữu 四tứ 支chi 。
支chi 者giả 謂vị 說thuyết 善thiện 。 隨tùy 事sự 如như 先tiên 說thuyết 。
離ly 息tức 入nhập 息tức 出xuất 第đệ 四tứ 有hữu 四tứ 支chi 者giả 。 第đệ 四tứ 禪thiền 無vô 出xuất 入nhập 息tức 。 三tam 昧muội 力lực 故cố 。 彼bỉ 身thân 無vô 孔khổng 。 四tứ 支chi 者giả 彼bỉ 不bất 苦khổ 不bất 樂lạc 受thọ 。 捨xả 念niệm 清thanh 淨tịnh 一nhất 心tâm 。 問vấn 曰viết 。 味vị 相tương 應ứng 等đẳng 三tam 種chủng 禪thiền 悉tất 成thành 就tựu 耶da 。
答đáp 曰viết 。
支chi 者giả 謂vị 說thuyết 善thiện 。 善thiện 禪thiền 與dữ 支chi 相tương 應ứng 。 當đương 知tri 非phi 穢uế 污ô 。 問vấn 曰viết 。 穢uế 污ô 中trung 無vô 何hà 者giả 。
答đáp 曰viết 。
初sơ 禪thiền 中trung 無vô 。 離ly 生sanh 喜hỷ 樂lạc 。 問vấn 曰viết 。 穢uế 污ô 中trung 亦diệc 有hữu 喜hỷ 何hà 故cố 言ngôn 無vô 。
答đáp 曰viết 。
猗ỷ 樂nhạo/nhạc/lạc 彼bỉ 離ly 生sanh 與dữ 喜hỷ 相tương 應ứng 。 故cố 說thuyết 離ly 生sanh 喜hỷ 樂lạc 。 此thử 一nhất 向hướng 善thiện 故cố 彼bỉ 無vô 。 餘dư 者giả 有hữu 喜hỷ 。 於ư 此thử 有hữu 喜hỷ 彼bỉ 非phi 支chi 穢uế 污ô 。 第đệ 二nhị 禪thiền 無vô 內nội 淨tịnh 煩phiền 惱não 濁trược 亂loạn 故cố 。 猗ỷ 樂nhạo/nhạc/lạc 先tiên 捨xả 。 是thị 故cố 第đệ 三tam 。 禪thiền 中trung 無vô 憶ức 念niệm 安an 慧tuệ 。 最tối 勝thắng 樂nhạo/nhạc/lạc 惑hoặc 心tâm 故cố 無vô 憶ức 念niệm 。 若nhược 彼bỉ 有hữu 念niệm 者giả 是thị 失thất 念niệm 。 失thất 念niệm 故cố 非phi 支chi 。 非phi 安an 隱ẩn 非phi 安an 隱ẩn 故cố 非phi 支chi 。 捨xả 亦diệc 無vô 。 一nhất 向hướng 善thiện 故cố 。 第đệ 四tứ 禪thiền 中trung 除trừ 。
何hà 以dĩ 故cố 。 二nhị 種chủng 等đẳng 故cố 。 第đệ 四tứ 禪thiền 無vô 捨xả 。 念niệm 清thanh 淨tịnh 非phi 善thiện 故cố 無vô 捨xả 。 煩phiền 惱não 染nhiễm 污ô 故cố 念niệm 不bất 清thanh 淨tịnh 是thị 故cố 非phi 支chi 。 彼bỉ 或hoặc 失thất 念niệm 故cố 非phi 支chi 隨tùy 事sự 如như 先tiên 說thuyết 者giả 。 若nhược 事sự 善thiện 禪thiền 中trung 已dĩ 說thuyết 。 穢uế 污ô 禪thiền 中trung 不bất 除trừ 。 彼bỉ 穢uế 污ô 禪thiền 中trung 亦diệc 說thuyết 。 彼bỉ 初sơ 禪thiền 中trung 覺giác 觀quán 一nhất 心tâm 。 餘dư 人nhân 欲dục 立lập 喜hỷ 者giả 。 是thị 故cố 穢uế 污ô 初sơ 禪thiền 四tứ 支chi 。 彼bỉ 第đệ 二nhị 禪thiền 喜hỷ 一nhất 心tâm 餘dư 人nhân 欲dục 立lập 信tín 者giả 。 是thị 故cố 第đệ 二nhị 禪thiền 三tam 支chi 。 第đệ 三tam 禪thiền 樂nhạo/nhạc/lạc 一nhất 心tâm 。 餘dư 人nhân 欲dục 立lập 念niệm 慧tuệ 。 是thị 故cố 第đệ 三tam 禪thiền 四tứ 支chi 。 第đệ 四tứ 禪thiền 不bất 苦khổ 不bất 樂lạc 一nhất 心tâm 。 亦diệc 有hữu 欲dục 立lập 念niệm 者giả 。 是thị 故cố 第đệ 四tứ 禪thiền 三tam 支chi 。 一nhất 切thiết 攝nhiếp 故cố 說thuyết 支chi 是thị 善thiện 。 問vấn 曰viết 。 已dĩ 說thuyết 初sơ 禪thiền 。 有hữu 覺giác 有hữu 觀quán 。 未vị 來lai 禪thiền 中trung 間gian 禪thiền 初sơ 禪thiền 攝nhiếp 。 彼bỉ 云vân 何hà 彼bỉ 中trung 有hữu 覺giác 觀quán 。
答đáp 曰viết 。
相tương 應ứng 有hữu 覺giác 觀quán 。 智trí 說thuyết 未vị 來lai 禪thiền 。
觀quán 相tương 應ứng 中trung 間gian 。 明minh 智trí 之chi 所sở 說thuyết 。
相tương 應ứng 有hữu 覺giác 觀quán 智trí 說thuyết 未vị 來lai 禪thiền 者giả 。 未vị 來lai 依y 有hữu 覺giác 觀quán 。 觀quán 相tương 應ứng 中trung 間gian 明minh 智trí 之chi 所sở 說thuyết 者giả 。 中trung 間gian 禪thiền 有hữu 觀quán 無vô 覺giác 。
何hà 以dĩ 故cố 。 止chỉ 息tức 地địa 故cố 。 次thứ 第đệ 方phương 便tiện 人nhân 相tương 續tục 止chỉ 息tức 。 問vấn 曰viết 彼bỉ 何hà 自tự 性tánh 答đáp 曰viết 。
未vị 來lai 二nhị 自tự 性tánh 。 或hoặc 離ly 味vị 相tương 應ứng 。
中trung 間gian 禪thiền 三tam 性tánh 。 二nhị 俱câu 有hữu 一nhất 受thọ 。
未vị 來lai 二nhị 自tự 性tánh 或hoặc 離ly 味vị 相tương 應ứng 者giả 。 未vị 來lai 禪thiền 淨tịnh 無vô 漏lậu 二nhị 非phi 味vị 相tương 應ứng 。 正chánh 受thọ 愛ái 故cố 說thuyết 味vị 。 厭yếm 離ly 欲dục 道đạo 於ư 中trung 無vô 執chấp 著trước 。 是thị 故cố 無vô 味vị 受thọ 生sanh 愛ái 不bất 除trừ 。
何hà 以dĩ 故cố 。 於ư 彼bỉ 連liên 節tiết 縛phược 故cố 。 未vị 來lai 禪thiền 連liên 節tiết 縛phược 墮đọa 。 中trung 間gian 禪thiền 三tam 性tánh 者giả 。 淨tịnh 無vô 漏lậu 味vị 相tương 應ứng 。 二nhị 俱câu 有hữu 一nhất 受thọ 者giả 。 未vị 來lai 禪thiền 中trung 間gian 禪thiền 必tất 定định 一nhất 受thọ 謂vị 捨xả 根căn 。 問vấn 曰viết 。 何hà 故cố 未vị 來lai 禪thiền 無vô 喜hỷ 。
答đáp 曰viết 。
有hữu 怖bố 畏úy 故cố 。 近cận 欲dục 界giới 故cố 。 彼bỉ 行hành 者giả 有hữu 怖bố 畏úy 。 是thị 故cố 彼bỉ 中trung 喜hỷ 不bất 生sanh 。 所sở 作tác 未vị 究cứu 竟cánh 故cố 。 欲dục 界giới 離ly 故cố 。 彼bỉ 起khởi 此thử 未vị 得đắc 。 是thị 故cố 所sở 作tác 未vị 究cứu 竟cánh 是thị 人nhân 不bất 生sanh 喜hỷ 。 又hựu 止chỉ 少thiểu 故cố 。 中trung 間gian 禪thiền 亦diệc 止chỉ 少thiểu 。 是thị 故cố 彼bỉ 中trung 無vô 喜hỷ 。 已dĩ 說thuyết 地địa 。 彼bỉ 中trung 功công 德đức 今kim 當đương 說thuyết 。
三tam 昧muội 通thông 無vô 量lượng 。 一nhất 切thiết 入nhập 處xứ 修tu 。
除trừ 入nhập 及cập 諸chư 智trí 。 解giải 脫thoát 於ư 中trung 起khởi 。
三tam 昧muội 者giả 三tam 三tam 昧muội 。 空không 無vô 願nguyện 無vô 相tướng 。 彼bỉ 空không 有hữu 二nhị 種chủng 。 有hữu 漏lậu 無vô 漏lậu 。 有hữu 漏lậu 者giả 有hữu 漏lậu 無vô 漏lậu 法pháp 。 空không 無vô 我ngã 思tư 惟duy 。 無vô 漏lậu 者giả 有hữu 漏lậu 法pháp 空không 無vô 我ngã 思tư 惟duy 。 若nhược 三tam 昧muội 無vô 願nguyện 亦diệc 二nhị 種chủng 。 有hữu 漏lậu 無vô 漏lậu 。 有hữu 漏lậu 者giả 有hữu 為vi 法pháp 無vô 常thường 苦khổ 因nhân 道đạo 等đẳng 行hành 思tư 惟duy 。 若nhược 三tam 昧muội 無vô 漏lậu 者giả 。 有hữu 漏lậu 法pháp 無vô 常thường 苦khổ 因nhân 道đạo 等đẳng 行hành 思tư 惟duy 。 若nhược 三tam 昧muội 無vô 相tướng 者giả 。 滅diệt 等đẳng 行hành 思tư 惟duy 。 若nhược 有hữu 漏lậu 無vô 漏lậu 。 三tam 昧muội 此thử 中trung 一nhất 向hướng 取thủ 。 無vô 漏lậu 當đương 知tri 。 通thông 者giả 六Lục 通Thông 如như 智trí 品phẩm 說thuyết 。 無vô 量lượng 者giả 。 四tứ 無vô 量lượng 慈từ 悲bi 喜hỷ 捨xả 。 此thử 無vô 量lượng 眾chúng 生sanh 緣duyên 故cố 。 故cố 名danh 無vô 量lượng 。 彼bỉ 慈từ 者giả 欲dục 令linh 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 得đắc 樂lạc 。 如như 是thị 想tưởng 心tâm 轉chuyển 恚khuể 對đối 治trị 。 是thị 無vô 恚khuể 善thiện 根căn 性tánh 故cố 說thuyết 名danh 慈từ 。 苦khổ 眾chúng 生sanh 如như 何hà 得đắc 脫thoát 。 如như 是thị 想tưởng 轉chuyển 害hại 對đối 治trị 。 無vô 恚khuể 善thiện 根căn 性tánh 名danh 悲bi 。 喜hỷ 眾chúng 生sanh 如như 是thị 。 想tưởng 轉chuyển 嫉tật 對đối 治trị 喜hỷ 根căn 名danh 喜hỷ 。 捨xả 者giả 捨xả 眾chúng 生sanh 想tưởng 。 如như 是thị 心tâm 轉chuyển 欲dục 愛ái 瞋sân 恚khuể 對đối 治trị 故cố 。 無vô 癡si 善thiện 根căn 。 性tánh 是thị 名danh 捨xả 。 彼bỉ 一nhất 切thiết 共cộng 伴bạn 共cộng 方phương 便tiện 。 欲dục 界giới 中trung 四tứ 陰ấm 性tánh 色sắc 界giới 五ngũ 陰ấm 性tánh 。 一nhất 切thiết 入nhập 處xứ 修tu 者giả 。 十thập 一nhất 切thiết 入nhập 。 如như 修Tu 多Đa 羅La 中trung 說thuyết 。 彼bỉ 中trung 八bát 無vô 貪tham 善thiện 根căn 性tánh 貪tham 對đối 治trị 故cố 。 及cập 伴bạn 及cập 方phương 便tiện 五ngũ 陰ấm 性tánh 。 於ư 上thượng 四tứ 陰ấm 性tánh 相tướng 續tục 無vô 間gian 無vô 有hữu 空không 缺khuyết 。 廣quảng 作tác 意ý 解giải 。 是thị 說thuyết 一nhất 切thiết 入nhập 處xứ 。 除trừ 入nhập 者giả 八bát 除trừ 入nhập 。 如như 經Kinh 中trung 說thuyết 。 彼bỉ 一nhất 切thiết 無vô 貪tham 。 貪tham 對đối 治trị 故cố 。 及cập 伴bạn 及cập 方phương 便tiện 。 欲dục 界giới 是thị 四tứ 陰ấm 色sắc 界giới 是thị 五ngũ 陰ấm 。 能năng 映ánh 奪đoạt 緣duyên 故cố 名danh 除trừ 入nhập 。 極cực 增tăng 上thượng 極cực 光quang 曜diệu 極cực 最tối 勝thắng 緣duyên 此thử 善thiện 根căn 。 速tốc 得đắc 除trừ 入nhập 。 如như 奴nô 雖tuy 莊trang 嚴nghiêm 猶do 為vi 主chủ 欺khi 。 或hoặc 說thuyết 非phi 一nhất 切thiết 聖thánh 人nhân 能năng 欺khi 緣duyên 。 彼bỉ 依y 緣duyên 煩phiền 惱não 不bất 能năng 起khởi 。 是thị 故cố 名danh 除trừ 入nhập 。 智trí 者giả 十thập 智trí 如như 智trí 品phẩm 說thuyết 。 解giải 脫thoát 者giả 。 八bát 解giải 脫thoát 如như 經kinh 說thuyết 。 彼bỉ 初sơ 三tam 解giải 脫thoát 。 不bất 貪tham 善thiện 根căn 。 貪tham 對đối 治trị 故cố 。 共cộng 伴bạn 共cộng 方phương 便tiện 五ngũ 陰ấm 。 性tánh 餘dư 四tứ 無vô 色sắc 解giải 脫thoát 四tứ 陰ấm 性tánh 。 滅diệt 盡tận 定định 不bất 相tương 應ứng 行hành 陰ấm 性tánh 。 問vấn 曰viết 。 解giải 脫thoát 有hữu 何hà 義nghĩa 。
答đáp 曰viết 。
不bất 現hiện 前tiền 斷đoạn 後hậu 心tâm 故cố 名danh 解giải 脫thoát 。 初sơ 三tam 色sắc 貪tham 背bối/bội 捨xả 故cố 。 淨tịnh 不bất 淨tịnh 背bối/bội 捨xả 。 於ư 上thượng 四tứ 種chủng 一nhất 切thiết 行hành 轉chuyển 背bối/bội 捨xả 。 想tưởng 受thọ 滅diệt 一nhất 切thiết 緣duyên 轉chuyển 背bối/bội 捨xả 。 及cập 斷đoạn 後hậu 故cố 。 於ư 中trung 起khởi 者giả 。 三tam 昧muội 等đẳng 解giải 脫thoát 邊biên 功công 德đức 禪thiền 中trung 生sanh 。 當đương 知tri 已dĩ 說thuyết 解giải 脫thoát 邊biên 功công 德đức 。 今kim 隨tùy 彼bỉ 彼bỉ 地địa 可khả 得đắc 今kim 當đương 說thuyết 。
五ngũ 通thông 四tứ 禪thiền 中trung 。 及cập 見kiến 他tha 心tâm 智trí 。
六lục 中trung 有hữu 法pháp 智trí 。 五ngũ 中trung 三tam 無vô 量lượng 。
五ngũ 通thông 四tứ 禪thiền 中trung 者giả 。 五ngũ 通thông 攝nhiếp 受thọ 支chi 。 三tam 摩ma 提đề 故cố 。 及cập 見kiến 他tha 心tâm 智trí 者giả 。 他tha 心tâm 智trí 亦diệc 如như 是thị 。 六lục 中trung 有hữu 法pháp 智trí 者giả 。 法pháp 智trí 六lục 地địa 四tứ 根căn 本bổn 禪thiền 中trung 間gian 及cập 未vị 來lai 。 五ngũ 中trung 三tam 無vô 量lượng 者giả 。 五ngũ 地địa 中trung 除trừ 喜hỷ 無vô 量lượng 。 四tứ 禪thiền 中trung 及cập 欲dục 界giới 。
除trừ 入nhập 中trung 說thuyết 四tứ 。 及cập 與dữ 喜hỷ 無vô 量lượng 。
亦diệc 二nhị 種chủng 解giải 脫thoát 。 初sơ 禪thiền 第đệ 二nhị 禪thiền 。
初sơ 四tứ 除trừ 入nhập 及cập 喜hỷ 無vô 量lượng 初sơ 第đệ 二nhị 解giải 脫thoát 。 初sơ 禪thiền 第đệ 二nhị 。 禪thiền 欲dục 界giới 色sắc 貪tham 對đối 治trị 故cố 。 初sơ 禪thiền 中trung 立lập 二nhị 解giải 脫thoát 。 四tứ 除trừ 入nhập 初sơ 禪thiền 地địa 色sắc 貪tham 對đối 治trị 故cố 。 第đệ 二nhị 禪thiền 立lập 二nhị 解giải 脫thoát 。 四tứ 除trừ 入nhập 第đệ 二nhị 禪thiền 無vô 色sắc 貪tham 。
何hà 以dĩ 故cố 。 眼nhãn 識thức 身thân 無vô 故cố 。 是thị 第đệ 三tam 不bất 立lập 解giải 脫thoát 。 是thị 故cố 是thị 中trung 亦diệc 不bất 立lập 除trừ 入nhập 及cập 一nhất 切thiết 處xứ 。 欲dục 入nhập 解giải 脫thoát 中trung 入nhập 除trừ 入nhập 欲dục 入nhập 除trừ 入nhập 故cố 。 入nhập 一nhất 切thiết 處xứ 。 彼bỉ 為vi 勝thắng 樂nhạo/nhạc/lạc 所sở 惑hoặc 。 彼bỉ 不bất 能năng 生sanh 如như 是thị 善thiện 根căn 。 喜hỷ 根căn 亦diệc 如như 是thị 。 故cố 初sơ 第đệ 二nhị 禪thiền 中trung 有hữu 非phi 餘dư 禪thiền 。
餘dư 有hữu 四tứ 除trừ 入nhập 。 及cập 與dữ 一nhất 解giải 脫thoát 。
亦diệc 入nhập 一nhất 切thiết 入nhập 。 佛Phật 說thuyết 最tối 後hậu 禪thiền 。
後hậu 四tứ 除trừ 入nhập 淨tịnh 解giải 脫thoát 。 及cập 八bát 一nhất 切thiết 處xứ 。 在tại 第đệ 四tứ 禪thiền 非phi 餘dư 。
餘dư 脫thoát 自tự 名danh 說thuyết 。 二nhị 一nhất 切thiết 亦diệc 然nhiên 。
滅diệt 盡tận 最tối 在tại 後hậu 。 餘dư 無vô 垢cấu 九cửu 地địa 。
餘dư 脫thoát 自tự 名danh 說thuyết 者giả 。 無vô 邊biên 虛hư 空không 處xứ 解giải 脫thoát 。 乃nãi 至chí 非Phi 想Tưởng 非Phi 非Phi 想Tưởng 處Xứ 解giải 脫thoát 。 二nhị 一nhất 切thiết 亦diệc 然nhiên 者giả 。 餘dư 自tự 名danh 說thuyết 無vô 邊biên 虛hư 空không 。 處xử 無Vô 邊Biên 識Thức 處Xứ 。 滅diệt 盡tận 在tại 後hậu 者giả 。 決quyết 定định 有hữu 頂đảnh 攝nhiếp 。 隨tùy 順thuận 斷đoạn 後hậu 邊biên 次thứ 第đệ 下hạ 地địa 心tâm 心tâm 數số 法pháp 斷đoạn 已dĩ 。 乃nãi 至chí 非phi 想tưởng 。 非phi 非phi 想tưởng 地địa 初sơ 斷đoạn 上thượng 上thượng 。 次thứ 斷đoạn 上thượng 中trung 。 後hậu 斷đoạn 下hạ 下hạ 。 一nhất 切thiết 斷đoạn 已dĩ 彼bỉ 滅diệt 盡tận 定định 。 餘dư 無vô 垢cấu 九cửu 地địa 者giả 。 若nhược 餘dư 無vô 漏lậu 功công 德đức 。 所sở 謂vị 三tam 三tam 昧muội 七thất 智trí 及cập 漏lậu 盡tận 通thông 。 彼bỉ 九cửu 地địa 中trung 四tứ 禪thiền 中trung 三tam 無vô 色sắc 中trung 未vị 來lai 中trung 間gian 世thế 智trí 。 有hữu 頂đảnh 處xứ 亦diệc 有hữu 。 是thị 故cố 說thuyết 遍biến 一nhất 切thiết 地địa 。
三tam 解giải 脫thoát 當đương 知tri 。 有hữu 漏lậu 及cập 無vô 漏lậu 。
定định 智trí 通thông 已dĩ 說thuyết 。 其kỳ 餘dư 悉tất 有hữu 漏lậu 。
三tam 解giải 脫thoát 當đương 知tri 有hữu 漏lậu 及cập 無vô 漏lậu 者giả 。 無vô 邊biên 虛hư 空không 。 處xử 無Vô 邊Biên 識Thức 處Xứ 。 不bất 用dụng 處xứ 解giải 脫thoát 。 當đương 知tri 有hữu 漏lậu 無vô 漏lậu 。 定định 智trí 通thông 已dĩ 說thuyết 者giả 。 定định 修tu 多đa 羅la 品phẩm 當đương 更cánh 廣quảng 說thuyết 。 彼bỉ 無vô 漏lậu 智trí 神thần 通thông 智trí 品phẩm 已dĩ 說thuyết 。 其kỳ 餘dư 悉tất 有hữu 漏lậu 者giả 。 如như 是thị 三tam 通thông 威uy 儀nghi 故cố 。 受thọ 色sắc 聲thanh 自tự 相tương/tướng 故cố 。 無vô 量lượng 眾chúng 生sanh 緣duyên 故cố 。 一nhất 切thiết 除trừ 入nhập 初sơ 三tam 解giải 脫thoát 。 彼bỉ 一nhất 切thiết 信tín 解giải 念niệm 處xứ 故cố 。 非phi 想tưởng 非phi 非phi 想tưởng 。 非phi 捷tiệp 利lợi 行hành 故cố 。 想tưởng 受thọ 滅diệt 無vô 慧tuệ 故cố 皆giai 有hữu 漏lậu 。
阿A 毘Tỳ 曇Đàm 心Tâm 論Luận 經Kinh 卷quyển 第đệ 四tứ