阿縛盧枳低濕伐邏 ( 阿a 縛phược 盧lô 枳chỉ 低đê 濕thấp 伐phạt 邏la )
Phật Học Đại Từ Điển
NGHĨA TIẾNG HÁN
（菩薩）Avalokiteśvara，舊稱阿那婆婁吉低輸，阿梨耶婆樓吉弖稅。譯曰觀世音，光世音。新稱阿縛盧枳低濕伐羅，阿婆盧吉帝舍婆羅，阿縛盧枳帝濕伐邏等。譯曰觀自在。觀世音也。西城記三曰：「阿縛盧枳低濕伐羅，唐言觀自在。合字連聲，梵語如上。分文散音，即阿縛盧枳多，譯曰觀，伊濕伐羅，譯曰自在。舊譯為光世音，或觀世音，皆訛謬也。」法華玄贊六曰：「阿縛盧枳帝濕伐邏耶，云觀自在，觀三業歸依，而拔眾生苦。」玄應音義五曰：「阿婆盧吉低舍婆羅，此譯云觀世自在，舊譯云觀世音，或云光世音，並訛也。」釋迦方志上曰：「阿縛盧枳抵（云觀也），伊濕伐羅（云自在也）菩薩。」慈恩傳二曰：「阿縛盧枳多伊濕伐羅，唐云觀自在。」觀音玄義一曰：「阿那婆婁吉低輸，此云觀世音。」嘉祥之法華義疏十二曰：「阿梨耶婆樓吉弖稅，此翻觀世音。」見觀音條。
NGHĨA HÁN VIỆT
（ 菩Bồ 薩Tát ） Avalokiteśvara ， 舊cựu 稱xưng 阿a 那na 婆bà 婁lâu 吉cát 低đê 輸du ， 阿a 梨lê 耶da 婆bà 樓lâu 吉cát 弖 稅thuế 。 譯dịch 曰viết 觀Quán 世Thế 音Âm 光quang 世thế 音âm 。 新tân 稱xưng 阿a 縛phược 盧lô 枳chỉ 低đê 濕thấp 伐phạt 羅la 阿a 婆bà 盧lô 。 吉cát 帝đế 舍xá 婆bà 羅la ， 阿a 縛phược 盧lô 枳chỉ 帝đế 。 濕thấp 伐phạt 邏la 等đẳng 。 譯dịch 曰viết 觀Quán 自Tự 在Tại 。 觀Quán 世Thế 音Âm 也dã 。 西tây 城thành 記ký 三tam 曰viết ： 「 阿a 縛phược 盧lô 枳chỉ 低đê 濕thấp 伐phạt 羅la ， 唐đường 言ngôn 觀Quán 自Tự 在Tại 。 合hợp 字tự 連liên 聲thanh 梵Phạn 語ngữ 如như 上thượng 。 分phần 文văn 散tán 音âm ， 即tức 阿a 縛phược 盧lô 枳chỉ 多đa ， 譯dịch 曰viết 觀quán ， 伊y 濕thấp 伐phạt 羅la ， 譯dịch 曰viết 自tự 在tại 。 舊cựu 譯dịch 為vi 光quang 世thế 音âm ， 或hoặc 觀Quán 世Thế 音Âm 。 皆giai 訛ngoa 謬mậu 也dã 。 」 法pháp 華hoa 玄huyền 贊tán 六lục 曰viết ： 「 阿a 縛phược 盧lô 枳chỉ 帝đế 。 濕thấp 伐phạt 邏la 耶da ， 云vân 觀Quán 自Tự 在Tại 。 觀quán 三tam 業nghiệp 歸quy 依y ， 而nhi 。 拔bạt 眾chúng 生sanh 苦khổ 。 」 玄huyền 應ưng/ứng 音âm 義nghĩa 五ngũ 曰viết 阿a 婆bà 盧lô 。 吉cát 低đê 舍xá 婆bà 羅la ， 此thử 譯dịch 云vân 觀quán 世thế 自tự 在tại ， 舊cựu 譯dịch 云vân 觀Quán 世Thế 音Âm 。 或hoặc 云vân 光quang 世thế 音âm ， 並tịnh 訛ngoa 也dã 。 釋Thích 迦Ca 方phương 志chí 上thượng 曰viết ： 「 阿a 縛phược 盧lô 枳chỉ 抵để （ 云vân 觀quán 也dã ） ， 伊y 濕thấp 伐phạt 羅la （ 云vân 自tự 在tại 也dã ） 菩Bồ 薩Tát 。 」 慈từ 恩ân 傳truyền 二nhị 曰viết ： 「 阿a 縛phược 盧lô 枳chỉ 多đa 伊y 濕thấp 伐phạt 羅la ， 唐đường 云vân 觀Quán 自Tự 在Tại 。 」 觀quán 音âm 玄huyền 義nghĩa 一nhất 曰viết ： 「 阿a 那na 婆bà 婁lâu 吉cát 低đê 輸du ， 此thử 云vân 觀Quán 世Thế 音Âm 。 」 嘉gia 祥tường 之chi 法pháp 華hoa 義nghĩa 疏sớ 十thập 二nhị 曰viết 。 阿a 梨lê 耶da 婆bà 樓lâu 吉cát 弖 稅thuế ， 此thử 翻phiên 觀Quán 世Thế 音Âm 。 」 見kiến 觀quán 音âm 條điều 。