Phật Quang Đại Từ Điển

A DI ĐÀ NGŨ THẬP BỒ TÁT TƯỢNG

Cũng gọi Ngũ thông mạn đồ la. Là một trong những bức tranh Tịnh độ biến tướng, lấy Phật A di đà làm trung tâm mà vẽ tượng Phật và năm mươi vị Bồ tát. Cứ theo Tập thần châu Tam bảo cảm thông lục quyển A Di Đà Ngũ Tôn Tượng Phật Vô Lượng Thọ của Tây Tạng Phật A Di Đà (Thai tạng Giới Mạn Đồ La) A DI ĐÀ NGŨ THẬP BỒ TÁT TƯỢNG  trung của ngài Đạo tuyên đời Đường chép, thì xưa kia, bồ tát Ngũ thông ở chùa Kê đầu ma bên Thiên trúc, đến thế giới Cực lạc, xin đức Phật A di đà ban cho tượng của Ngài, khiến chúng sinh cõi Ta bà nguyện sinh về Tịnh độ, nhờ vào hình tượng của Phật mà đạt được điều ước nguyện. Đức Phật bằng lòng. Khi Bồ tát trở về, thì tượng Phật đã đến rồi, đó là trên các lá cây có hình tượng Phật và năm mươi vị Bồ tát đều ngồi trên hoa sen. Bồ tát bèn lấy những lá ấy đem về vẽ ra, truyền bá khắp gần xa. Trong năm Vĩnh bình (58-75), Minh đế nhà Hán, nhân nằm mộng thấy Phật, mới sai sứ đi cầu pháp, đón được ngài Ca diếp ma đằng v.v… về Lạc dương. Sau đó, cháu của ngài Ma đằng xuất gia làm sa môn, đem tượng Phật và năm mươi vị Bồ tát ấy đến Trung quốc truyền bá. Chưa bao lâu, lại mang tượng trở về Ấn độ. Vì bức tranh này không được lưu truyền rộng lắm, thêm vào đó, từ thời Ngụy Tấn đến nay đã quá lâu, lại trải qua tai nạn diệt pháp, nên kinh tượng cũng do đó mà bị mai một. Đến đầu đời Tùy, sa môn Minh hiến được ngài Đạo trường ở Cao tề biếu một bức tranh này, nói rõ nguồn gốc và sự trao truyền, từ đó, bức tranh được vẽ lại và lưu hành khắp trong nước. Người thợ vẽ lúc bấy giờ là Tào trọng đạt ở bắc Tề chuyên vẽ bức tranh này. Các nhân sĩ đời Đường phần nhiều cũng truyền vẽ tượng này để làm tôn vị chính. Lại tranh A di đà Tịnh độ biến tướng được lưu truyền ở đời sau tuy nhiều, nhưng phổ thông đều cho Ngũ thông mạn đồ la này là xưa nhất.A di đà quyển trong Giác thiền sao do vị tăng người Nhật là Giác thiền soạn, có chép kiểu tranh vẽ năm mươi hai thân tượng của Phật A di đà, nhưng đó có phải là mạn đồ la từ đời Đường truyền lại không, thì không có cách nào biết chắc được. [X. Pháp uyển châu lâm Q.15; Đồ tượng sao Q.2].