阿A 彌Di 陀Đà 經Kinh 義Nghĩa 疏Sớ 聞Văn 持Trì 記Ký
Quyển 0001
宋Tống 元Nguyên 照Chiếu 述Thuật 戒Giới 度Độ 記Ký
四tứ 明minh 龍long 山sơn 足túc 庵am 沙Sa 門Môn 。 戒giới 度độ 。 述thuật 。
欲dục 懷hoài 歸quy 計kế 必tất 假giả 問vấn 津tân 雖tuy 群quần 籍tịch 以dĩ 敷phu 宣tuyên 獨độc 此thử 文văn 之chi 簡giản 易dị 開khai 字tự 名danh 號hiệu 總tổng 萬vạn 德đức 以dĩ 無vô 遺di 七thất 日nhật 聞văn 持trì 專chuyên 一nhất 心tâm 而nhi 不bất 亂loạn 。 是thị 多đa 功công 德đức 非phi 少thiểu 善thiện 根căn 。 諸chư 佛Phật 所sở 以dĩ 贊tán 揚dương 出xuất 廣quảng 長trường 舌thiệt 。 眾chúng 生sanh 於ư 焉yên 超siêu 往vãng 證chứng 清thanh 淨tịnh 身thân 十thập 念niệm 成thành 功công 尚thượng 居cư 不bất 退thoái 五ngũ 濁trược 難nan 信tín 云vân 何hà 自tự 欺khi 前tiền 後hậu 飜phiên 傳truyền 童đồng 壽thọ 深thâm 符phù 於ư 佛Phật 意ý 古cổ 今kim 解giải 釋thích 靈linh 芝chi 妙diệu 恊# 於ư 綱cương 宗tông 幸hạnh 二nhị 記ký 以dĩ 成thành 章chương 嘗thường 三tam 歎thán 而nhi 掩yểm 卷quyển 匪phỉ 輕khinh 往vãng 哲triết 俯phủ 念niệm 來lai 蒙mông 再tái 揚dương 金kim 玉ngọc 之chi 微vi 言ngôn 故cố 為vi 爬# 梳sơ 於ư 雜tạp 說thuyết 靡mĩ 慚tàm 狂cuồng 斐# 庶thứ 効hiệu 流lưu 通thông 咸hàm 使sử 順thuận 違vi 皆giai 結kết 緣duyên 種chủng 云vân 爾nhĩ 。
佛Phật 說Thuyết 阿A 彌Di 陀Đà 經Kinh 義Nghĩa 疏Sớ/sơ 聞Văn 持Trì 記Ký 卷quyển 上thượng
佛Phật 說Thuyết 阿A 彌Di 陀Đà 經Kinh 義Nghĩa 疏Sớ/sơ 并Tinh 序Tự
【# 記ký 】# 題đề 目mục 中trung 上thượng 六lục 字tự 屬thuộc 經kinh 題đề 乃nãi 所sở 解giải 也dã 下hạ 二nhị 字tự 屬thuộc 疏sớ/sơ 題đề 乃nãi 能năng 解giải 也dã 攝nhiếp 所sở 皈quy 能năng 並tịnh 屬thuộc 疏sớ/sơ 題đề 經kinh 題đề 如như 下hạ 疏sớ/sơ 文văn 自tự 釋thích 言ngôn 義nghĩa 疏sớ/sơ 者giả 文văn 心tâm 雕điêu 龍long 云vân 疏sớ/sơ 者giả 布bố 也dã 布bố 置trí 物vật 端đoan 撮toát 題đề 近cận 意ý 也dã 蓋cái 取thủ 一nhất 經kinh 所sở 蘊uẩn 之chi 義nghĩa 敷phu 演diễn 流lưu 暢sướng 旨chỉ 趣thú 冷lãnh 然nhiên 使sử 學học 者giả 臨lâm 文văn 不bất 壅ủng 也dã 序tự 者giả 敘tự 也dã 敘tự 述thuật 此thử 經Kinh 之chi 所sở 起khởi 及cập 義nghĩa 疏sớ/sơ 之chi 大đại 綱cương 爾nhĩ 雅nhã 云vân 舒thư 業nghiệp 順thuận 敘tự 緒tự 也dã 與dữ 緒tự 字tự 義nghĩa 同đồng 緒tự 則tắc 繭kiển 之chi 緒tự 也dã 凡phàm 繭kiển 之chi 抽trừu 絲ti 先tiên 抽trừu 其kỳ 緒tự 緒tự 盡tận 方phương 見kiến 其kỳ 絲ti 其kỳ 猶do 疏sớ/sơ 之chi 有hữu 序tự 序tự 終chung 則tắc 見kiến 其kỳ 疏sớ/sơ 也dã 即tức 以dĩ 疏sớ/sơ 題đề 兼kiêm 目mục 其kỳ 序tự 注chú 以dĩ 示thị 之chi 餘dư 如như 常thường 解giải 。
西tây 湖hồ 靈linh 芝chi 崇sùng 福phước 寺tự 釋thích 元nguyên 照chiếu 述thuật
【# 記ký 】# 撰soạn 號hiệu 中trung 湖hồ 在tại 郡quận 城thành 之chi 西tây 故cố 曰viết 西tây 湖hồ 靈linh 芝chi 即tức 錢tiền 氏thị 園viên 苑uyển 嘗thường 產sản 紫tử 芝chi 捨xả 為vi 佛Phật 祠từ 仍nhưng 存tồn 美mỹ 號hiệu 崇sùng 福phước 寺tự 即tức 疏sớ/sơ 主chủ 傳truyền 道đạo 終chung 焉yên 之chi 處xứ 釋thích 乃nãi 出xuất 家gia 之chi 姓tánh 氏thị 述thuật 者giả 真Chân 諦Đế 云vân 佛Phật 說thuyết 曰viết 撰soạn 菩Bồ 薩Tát 造tạo 論luận 直trực 申thân 佛Phật 經Kinh 曰viết 述thuật 此thử 亦diệc 一nhất 住trụ 述thuật 即tức 撰soạn 也dã 鄭trịnh 康khang 成thành 云vân 述thuật 謂vị 訓huấn 其kỳ 義nghĩa 也dã 。
一Nhất 乘Thừa 極cực 唱xướng 終chung 皈quy 咸hàm 指chỉ 於ư 樂nhạo/nhạc/lạc 邦bang 。
【# 記ký 】# 序tự 文văn 初sơ 科khoa 總tổng 歎thán 中trung 上thượng 二nhị 句cú 歎thán 教giáo 一Nhất 乘Thừa 者giả 乘thừa 以dĩ 運vận 載tái 為vi 義nghĩa 究cứu 竟cánh 不bất 二nhị 名danh 一nhất 即tức 佛Phật 乘thừa 也dã 法pháp 華hoa 云vân 唯duy 一nhất 佛Phật 乘Thừa 。 無vô 二nhị 無vô 三tam 。 了liễu 義nghĩa 之chi 談đàm 故cố 曰viết 極cực 唱xướng 更cánh 無vô 他tha 趣thú 故cố 曰viết 終chung 皈quy 群quần 經kinh 徧biến 贊tán 故cố 曰viết 咸hàm 指chỉ 對đối 此thử 苦khổ 域vực 故cố 曰viết 樂nhạo/nhạc/lạc 邦bang 經Kinh 云vân 彼bỉ 佛Phật 國quốc 土độ 。 無vô 有hữu 眾chúng 苦khổ 。 俱câu 受thọ 諸chư 樂nhạo/nhạc/lạc 故cố 名danh 極Cực 樂Lạc 。 天thiên 台thai 亦diệc 云vân 樂nhạo/nhạc/lạc 邦bang 之chi 與dữ 苦khổ 域vực 極cực 唱xướng 之chi 言ngôn 通thông 該cai 一nhất 化hóa 別biệt 指chỉ 二nhị 經Kinh 法Pháp 華hoa 藥dược 王vương 品phẩm 云vân 如Như 來Lai 滅diệt 後hậu 。 若nhược 有hữu 女nữ 人nhân 。 聞văn 是thị 經Kinh 典điển 。 如như 說thuyết 修tu 行hành 。 於ư 此thử 命mạng 終chung 。 即tức 往vãng 安An 樂Lạc 世Thế 界Giới 。 阿A 彌Di 陀Đà 佛Phật 。 大đại 菩Bồ 薩Tát 眾chúng 。 圍vi 繞nhiễu 住trú 處xứ 。 生sanh 蓮liên 華hoa 中trung 。 (# 云vân 云vân )# 華hoa 嚴nghiêm 行hạnh 願nguyện 品phẩm 云vân 臨lâm 命mạng 終chung 時thời 。 唯duy 此thử 願nguyện 王vương 。 不bất 相tương 捨xả 離ly 。 於ư 一nhất 切thiết 時thời 。 引dẫn 導đạo 其kỳ 前tiền 。 一nhất 剎sát 那na 中trung 。 即tức 得đắc 往vãng 生sanh 。 極Cực 樂Lạc 世Thế 界Giới 。 (# 云vân 云vân )# 故cố 慈từ 雲vân 云vân 法pháp 華hoa 妙diệu 部bộ 如Như 來Lai 親thân 記ký 往vãng 生sanh 華hoa 嚴nghiêm 極cực 談đàm 普phổ 賢hiền 躬cung 陳trần 迴hồi 向hướng 疏sớ/sơ 主chủ 嘗thường 云vân 普phổ 賢hiền 十thập 大đại 行hạnh 願nguyện 終chung 皈quy 淨tịnh 土độ 是thị 知tri 淨tịnh 土độ 教giáo 觀quán 圓viên 頓đốn 上thượng 乘thừa 畢tất 竟cánh 所sở 皈quy 之chi 處xứ 也dã 。
萬vạn 行hạnh 圓viên 修tu 最tối 勝thắng 獨độc 推thôi 於ư 果quả 號hiệu 。
【# 記ký 】# 下hạ 二nhị 句cú 歎thán 行hành 普phổ 賢hiền 大đại 行hành 如như 塵trần 如như 沙sa 且thả 舉cử 大đại 數số 故cố 言ngôn 萬vạn 也dã 彌di 陀đà 因nhân 中trung 歷lịch 微vi 塵trần 劫kiếp 上thượng 求cầu 下hạ 化hóa 修tu 菩Bồ 提Đề 道Đạo 。 至chí 於ư 果quả 上thượng 攬lãm 此thử 功công 熏huân 以dĩ 立lập 嘉gia 號hiệu 是thị 故cố 釋Thích 迦Ca 於ư 此thử 經Kinh 中trung 。 專chuyên 示thị 持trì 名danh 方phương 法pháp 故cố 曰viết 獨độc 推thôi 秪# 此thử 一nhất 行hành 具cụ 一nhất 切thiết 行hành 。 故cố 曰viết 圓viên 修tu 涅Niết 槃Bàn 經Kinh 云vân 復phục 有hữu 一nhất 行hành 是thị 如Như 來Lai 行hạnh 。 行hạnh 願nguyện 經Kinh 云vân 我ngã 隨tùy 一nhất 切thiết 如Như 來Lai 學học 。 修tu 習tập 普phổ 賢hiền 疏sớ/sơ 滿mãn 行hành 對đối 斥xích 餘dư 行hành 皆giai 是thị 偏thiên 劣liệt 故cố 云vân 最tối 勝thắng 所sở 以dĩ 特đặc 舉cử 極cực 唱xướng 指chỉ 樂nhạo/nhạc/lạc 邦bang 者giả 以dĩ 顯hiển 樂nhạo/nhạc/lạc 邦bang 非phi 權quyền 乘thừa 也dã 獨độc 推thôi 果quả 號hiệu 為vi 圓viên 修tu 者giả 以dĩ 顯hiển 持trì 名danh 非phi 麤thô 行hành 也dã 。
良lương 以dĩ 從tùng 因nhân 建kiến 願nguyện 秉bỉnh 志chí 躬cung 行hành 。
【# 記ký 】# 究cứu 名danh 初sơ 科khoa 中trung 初sơ 總tổng 明minh 願nguyện 行hạnh 願nguyện 行hành 猶do 目mục 足túc 也dã 人nhân 有hữu 目mục 足túc 所sở 往vãng 必tất 至chí 事sự 有hữu 願nguyện 行hành 所sở 求cầu 必tất 遂toại 初sơ 句cú 明minh 異dị 願nguyện 指chỉ 法Pháp 藏tạng 時thời 故cố 曰viết 從tùng 因nhân 大đại 本bổn 云vân 我ngã 建kiến 超siêu 世thế 願nguyện 。 必tất 至chí 無vô 上thượng 道Đạo 。 斯tư 願nguyện 不bất 滿mãn 足túc 。 誓thệ 不bất 成thành 正chánh 覺giác 。 次thứ 句cú 明minh 實thật 行hạnh 秉bỉnh 專chuyên 也dã 躬cung 親thân 也dã 即tức 大đại 本bổn 云vân 建kiến 此thử 願nguyện 已dĩ 。 一nhất 向hướng 專chuyên 志chí 。 莊trang 嚴nghiêm 妙diệu 土độ 等đẳng 。
歷lịch 塵trần 點điểm 劫kiếp 懷hoài 濟tế 眾chúng 之chi 仁nhân 。
【# 記ký 】# 歷lịch 下hạ 六lục 句cú 備bị 陳trần 行hành 相tương/tướng 初sơ 句cú 約ước 竪thụ 以dĩ 論luận 其kỳ 時thời 歷lịch 塵trần 點điểm 劫kiếp 如như 法Pháp 華hoa 經kinh (# 云vân 云vân )# 從tùng 於ư 過quá 去khứ 直trực 至chí 今kim 日nhật 經kinh 爾nhĩ 計kế 時thời 常thường 懷hoài 博bác 濟tế 仁nhân 愛ái 之chi 心tâm 驗nghiệm 非phi 朝triêu 夕tịch 也dã 論luận 語ngữ 云vân 子tử 貢cống 曰viết 如như 有hữu 博bác 施thí 於ư 民dân 而nhi 能năng 濟tế 眾chúng 何hà 如như 可khả 謂vị 仁nhân 乎hồ 子tử 曰viết 何hà 事sự 於ư 仁nhân 必tất 也dã 聖thánh 乎hồ 堯# 舜thuấn 其kỳ 猶do 病bệnh 諸chư 。
無vô 芥giới 子tử 地địa 非phi 捨xả 身thân 之chi 處xứ 。
【# 記ký 】# 次thứ 句cú 約ước 橫hoạnh/hoành 以dĩ 論luận 其kỳ 處xứ 徧biến 於ư 大đại 地địa 捐quyên 捨xả 身thân 命mạng 。 饒nhiêu 益ích 有hữu 情tình 。 驗nghiệm 無vô 空không 缺khuyết 也dã 百bách 緣duyên 經Kinh 云vân 阿A 難Nan 問vấn 佛Phật 世Thế 尊Tôn 。 於ư 三Tam 千Thiên 大Đại 千Thiên 世thế 界giới 。 無vô 一nhất 粒lạp 芥giới 子tử 處xứ 非phi 是thị 世Thế 尊Tôn 。 捨xả 身thân 命mạng 地địa 云vân 何hà 有hữu 寺tự 院viện 云vân 何hà 有hữu 村thôn 營doanh 城thành 郭quách 耶da 世Thế 尊Tôn 答đáp 言ngôn 見kiến 為vi 寺tự 院viện 是thị 吾ngô 正chánh 舍xá 身thân 命mạng 地địa 村thôn 營doanh 城thành 郭quách 是thị 吾ngô 遙diêu 舍xá 身thân 命mạng 地địa 。
悲bi 智trí 六Lục 度Độ 攝nhiếp 化hóa 以dĩ 無vô 遺di 內nội 外ngoại 兩lưỡng 財tài 隨tùy 求cầu 而nhi 必tất 應ưng 。
【# 記ký 】# 悲bi 下hạ 四tứ 句cú 覆phú 釋thích 上thượng 二nhị 句cú 也dã 意ý 謂vị 橫hoạnh/hoành 竪thụ 時thời 處xứ 為vi 修tu 何hà 行hành 故cố 以dĩ 六Lục 度Độ 兩lưỡng 財tài 而nhi 釋thích 出xuất 之chi 六Lục 度Độ 中trung 前tiền 五ngũ 屬thuộc 悲bi 後hậu 一nhất 屬thuộc 智trí 若nhược 無vô 悲bi 愍mẫn 於ư 財tài 慳san 惜tích 豈khởi 能năng 濟tế 眾chúng 若nhược 無vô 智trí 慧tuệ 。 於ư 身thân 執chấp 著trước 豈khởi 能năng 棄khí 舍xá 內nội 財tài 謂vị 身thân 肉nhục 手thủ 足túc 。 頭đầu 目mục 髓tủy 腦não 。 所sở 愛ái 妻thê 子tử 。 等đẳng 釋thích 上thượng 舍xá 身thân 也dã 外ngoại 財tài 謂vị 金kim 銀ngân 珍trân 寶bảo 。 田điền 園viên 屋ốc 宅trạch 。 國quốc 城thành 王vương 位vị 等đẳng 釋thích 上thượng 濟tế 眾chúng 也dã 菩Bồ 薩Tát 攝nhiếp 化hóa 眾chúng 生sanh 。 無vô 出xuất 六Lục 度Độ 萬vạn 行hạnh 。 如như 母mẫu 哺bộ 子tử 故cố 曰viết 無vô 遺di 如như 谷cốc 答đáp 響hưởng 故cố 曰viết 必tất 應ưng 。
機cơ 興hưng 緣duyên 熟thục 行hành 滿mãn 功công 成thành 。
【# 記ký 】# 機cơ 下hạ 四tứ 句cú 正chánh 明minh 感cảm 果quả 上thượng 一nhất 句cú 躡niếp 前tiền 修tu 因nhân 由do 利lợi 他tha 故cố 機cơ 興hưng 緣duyên 熟thục 由do 自tự 利lợi 故cố 行hành 滿mãn 功công 成thành 。
一nhất 時thời 圓viên 證chứng 於ư 三Tam 身Thân 萬vạn 德đức 總tổng 彰chương 於ư 四tứ 字tự 。
【# 記ký 】# 三Tam 身Thân 者giả 法pháp 報báo 應ứng 也dã 法Pháp 身thân 本bổn 有hữu 若nhược 無vô 修tu 德đức 終chung 不bất 能năng 顯hiển 全toàn 性tánh 起khởi 修tu 由do 修tu 照chiếu 性tánh 修tu 性tánh 相tướng 即tức 非phi 前tiền 非phi 後hậu 故cố 曰viết 一nhất 時thời 舉cử 一nhất 即tức 三tam 全toàn 三tam 即tức 一nhất 三tam 一nhất 互hỗ 融dung 不bất 並tịnh 不bất 別biệt 故cố 曰viết 圓viên 證chứng 萬vạn 德đức 即tức 前tiền 萬vạn 行hạnh 在tại 因nhân 曰viết 行hành 在tại 果quả 曰viết 德đức 萬vạn 德đức 雖tuy 多đa 四tứ 字tự 攝nhiếp 盡tận 故cố 曰viết 總tổng 彰chương 。
是thị 以dĩ 知tri 識thức 廣quảng 讚tán 感cảm 獄ngục 火hỏa 化hóa 為vi 涼lương 風phong 善thiện 友hữu 教giáo 稱xưng 見kiến 金kim 蓮liên 狀trạng 同đồng 杲# 日nhật 。
【# 記ký 】# 次thứ 科khoa 證chứng 實thật 中trung 上thượng 四tứ 句cú 明minh 感cảm 相tương/tướng 上thượng 科khoa 雖tuy 歎thán 四tứ 字tự 功công 深thâm 未vị 見kiến 其kỳ 實thật 故cố 引dẫn 觀quán 經kinh 為vi 證chứng 上thượng 二nhị 句cú 經Kinh 云vân 命mạng 欲dục 終chung 時thời 。 見kiến 地địa 獄ngục 眾chúng 火hỏa 。 一nhất 時thời 俱câu 至chí 。 遇ngộ 善Thiện 知Tri 識Thức 。 為vi 說thuyết 阿A 彌Di 陀Đà 佛Phật 。 十Thập 力Lực 威uy 德đức 。 贊tán 彼bỉ 佛Phật 光quang 明minh 。 神thần 力lực 亦diệc 贊tán 戒giới 定định 慧tuệ 等đẳng 。 此thử 人nhân 聞văn 已dĩ 。 除trừ 八bát 十thập 億ức 劫kiếp 。 生sanh 死tử 之chi 罪tội 。 地địa 獄ngục 猛mãnh 火hỏa 。 化hóa 為vi 清thanh 涼lương 風phong 。 下hạ 二nhị 句cú 經Kinh 云vân 此thử 人nhân 苦khổ 逼bức 不bất 遑hoàng 念niệm 佛Phật 。 善thiện 文văn 告cáo 言ngôn 汝nhữ 若nhược 不bất 能năng 。 念niệm 者giả 應ưng 稱xưng 無Vô 量Lượng 壽Thọ 佛Phật 。 名danh 以dĩ 稱xưng 佛Phật 名danh 故cố 。 於ư 念niệm 念niệm 中trung 。 除trừ 八bát 十thập 億ức 劫kiếp 。 生sanh 死tử 之chi 罪tội 。 命mạng 終chung 之chi 時thời 。 見kiến 金kim 蓮liên 華hoa 。 猶do 如như 日nhật 輪luân 。 所sở 以dĩ 一nhất 聞văn 知tri 識thức 勸khuyến 讚tán 即tức 感cảm 獄ngục 火hỏa 化hóa 涼lương 風phong 者giả 蓋cái 由do 獄ngục 火hỏa 涼lương 風phong 並tịnh 由do 性tánh 具cụ 俱câu 非phi 外ngoại 物vật 歷lịch 劫kiếp 沉trầm 迷mê 則tắc 涼lương 風phong 無vô 非phi 獄ngục 火hỏa 一nhất 念niệm 開khai 悟ngộ 則tắc 獄ngục 火hỏa 全toàn 是thị 涼lương 風phong 心tâm 生sanh 法pháp 生sanh 心tâm 滅diệt 法pháp 滅diệt 心tâm 法pháp 靈linh 妙diệu 可khả 思tư 議nghị 哉tai 。
八bát 十thập 億ức 劫kiếp 。 之chi 重trọng 罪tội 廓khuếch 爾nhĩ 煙yên 消tiêu 十thập 萬vạn 億ức 剎sát 。 之chi 遐hà 方phương 倐thúc 如như 羽vũ 化hóa 。
【# 記ký 】# 下hạ 四tứ 句cú 明minh 得đắc 生sanh 八bát 十thập 億ức 劫kiếp 。 或hoặc 云vân 無vô 量lượng 劫kiếp 等đẳng 皆giai 隨tùy 功công 行hành 淺thiển 深thâm 為vi 言ngôn 也dã 滅diệt 業nghiệp 破phá 障chướng 罪tội 福phước 性tánh 空không 喻dụ 若nhược 煙yên 消tiêu 無vô 朕trẫm 跡tích 也dã 祖tổ 師sư 云vân 一nhất 稱xưng 靈linh 號hiệu 厚hậu 障chướng 煙yên 消tiêu 十thập 萬vạn 億ức 剎sát 。 不bất 離ly 自tự 心tâm 舉cử 念niệm 即tức 登đăng 猶do 如như 羽vũ 化hóa 倐thúc 如như 羽vũ 化hóa 言ngôn 速tốc 疾tật 也dã 華hoa 山sơn 記ký 云vân 山sơn 上thượng 有hữu 池trì 生sanh 千thiên 葉diệp 蓮liên 華hoa 。 服phục 之chi 者giả 羽vũ 化hóa 大đại 清thanh 借tá 用dụng 其kỳ 語ngữ 爾nhĩ 。
嗟ta 乎hồ 識thức 昏hôn 障chướng 厚hậu 信tín 寡quả 疑nghi 多đa 貶biếm 淨tịnh 業nghiệp 為vi 權quyền 乘thừa 嗤xuy 誦tụng 持trì 為vi 麤thô 行hành 。
【# 記ký 】# 斥xích 世thế 迷mê 執chấp 中trung 初sơ 四tứ 句cú 敘tự 迷mê 嗟ta 乎hồ 傷thương 歎thán 之chi 語ngữ 也dã 識thức 謂vị 八bát 識thức 障chướng 即tức 三tam 障chướng 識thức 體thể 元nguyên 明minh 由do 障chướng 重trọng 故cố 全toàn 體thể 昏hôn 暗ám 觸xúc 事sự 狂cuồng 愚ngu 信tín 力lực 不bất 堅kiên 疑nghi 根căn 難nạn/nan 拔bạt 遂toại 於ư 淨tịnh 業nghiệp 反phản 生sanh 輕khinh 誚tiếu 慈từ 雲vân 云vân 疑nghi 為vi 信tín 障chướng 世thế 間gian 小tiểu 善thiện 尚thượng 不bất 能năng 成thành 況huống 菩Bồ 提Đề 大Đại 道Đạo 乎hồ 貶biếm 權quyền 乘thừa 者giả 不bất 知tri 樂nhạo/nhạc/lạc 邦bang 一Nhất 乘Thừa 咸hàm 指chỉ 故cố 嗤xuy 麤thô 行hành 者giả 不bất 知tri 果quả 號hiệu 萬vạn 行hạnh 獨độc 推thôi 故cố 貶biếm 斥xích 嗤xuy 笑tiếu 也dã 慈từ 雲vân 云vân 或hoặc 攘nhương 臂tý 排bài 為vi 小tiểu 教giáo 或hoặc 大đại 笑tiếu 斥xích 作tác 權quyền 乘thừa 以dĩ 其kỳ 言ngôn 反phản 經kinh 人nhân 惑hoặc 常thường 典điển 等đẳng 。
豈khởi 非phi 躭đam 湎miện 朽hủ 宅trạch 自tự 甘cam 永vĩnh 劫kiếp 之chi 沈trầm 迷mê 。
【# 記ký 】# 豈khởi 下hạ 四tứ 句cú 彰chương 失thất 上thượng 二nhị 句cú 執chấp 著trước 情tình 深thâm 躭đam 湎miện 猶do 沉trầm 溺nịch 也dã 朽hủ 宅trạch 通thông 指chỉ 三tam 界giới 見kiến 法pháp 華hoa 經kinh 不bất 由do 他tha 得đắc 。 故cố 曰viết 自tự 甘cam 無vô 有hữu 出xuất 期kỳ 。 故cố 曰viết 永vĩnh 劫kiếp 。
悖bội 戾lệ 慈từ 親thân 深thâm 痛thống 一nhất 生sanh 之chi 虗hư 喪táng 。
【# 記ký 】# 下hạ 二nhị 句cú 違vi 背bội 過quá 重trọng/trùng 悖bội 戾lệ 猶do 孤cô 負phụ 也dã 慈từ 親thân 即tức 召triệu 彼bỉ 佛Phật 見kiến 勢thế 至chí 章chương 疏sớ/sơ 主chủ 悲bi 愍mẫn 心tâm 切thiết 故cố 曰viết 深thâm 痛thống 徒đồ 生sanh 徒đồ 死tử 。 故cố 曰viết 虗hư 喪táng 此thử 科khoa 文văn 意ý 不bất 出xuất 三tam 障chướng 初sơ 二nhị 句cú 惑hoặc 障chướng 也dã 次thứ 二nhị 句cú 業nghiệp 障chướng 也dã 後hậu 四tứ 句cú 報báo 障chướng 也dã 。
須tu 信tín 非phi 憑bằng 他tha 力lực 截tiệt 業nghiệp 惑hoặc 以dĩ 無vô 期kỳ 不bất 遇ngộ 此thử 門môn 脫thoát 生sanh 死tử 而nhi 無vô 路lộ 。
【# 記ký 】# 勉miễn 信tín 受thọ 中trung 由do 前tiền 迷mê 執chấp 不bất 信tín 淨tịnh 方phương 故cố 茲tư 勸khuyến 勉miễn 語ngữ 皆giai 反phản 顯hiển 須tu 信tín 言ngôn 決quyết 定định 也dã 他tha 力lực 者giả 十thập 疑nghi 論luận 云vân 自tự 力lực 者giả 此thử 土thổ/độ 修tu 道Đạo 卒thốt 未vị 得đắc 生sanh 淨tịnh 土độ 。 譬thí 如như 跛bả 人nhân 步bộ 行hành 一nhất 日nhật 不bất 過quá 數số 里lý 極cực 大đại 辛tân 苦khổ 他tha 力lực 者giả 若nhược 信tín 彌di 陀đà 願nguyện 力lực 攝nhiếp 取thủ 念niệm 佛Phật 眾chúng 生sanh 。 專chuyên 修tu 念Niệm 佛Phật 三Tam 昧Muội 。 機cơ 感cảm 相tương 應ứng 即tức 得đắc 往vãng 生sanh 。 如như 人nhân 水thủy 路lộ 藉tạ 船thuyền 力lực 故cố 須tu 臾du 即tức 至chí 千thiên 里lý 等đẳng 此thử 門môn 即tức 淨tịnh 土độ 一nhất 法pháp 如như 世thế 間gian 門môn 戶hộ 由do 戶hộ 出xuất 入nhập 翻phiên 前tiền 三tam 障chướng 對đối 之chi 可khả 見kiến 。
聞văn 持trì 頗phả 眾chúng 正chánh 恊# 於ư 時thời 緣duyên 。
【# 記ký 】# 申thân 懷hoài 撰soạn 述thuật 中trung 初sơ 正chánh 申thân 懷hoài 上thượng 二nhị 句cú 明minh 經kinh 文văn 契khế 機cơ 經Kinh 云vân 聞văn 是thị 經Kinh 受thọ 持trì 者giả 。 故cố 曰viết 聞văn 持trì 好hiếu 樂nhạo 非phi 一nhất 故cố 曰viết 頗phả 眾chúng 。
著trước 述thuật 雖tuy 多đa 鮮tiên 窮cùng 於ư 要yếu 旨chỉ 。
【# 記ký 】# 下hạ 二nhị 句cú 明minh 諸chư 師sư 失thất 宗tông 慈từ 恩ân 孤cô 山sơn 淨tịnh 覺giác 三tam 本bổn 行hạnh 世thế 故cố 曰viết 雖tuy 多đa 不bất 窮cùng 經kinh 旨chỉ 故cố 曰viết 鮮tiên 窮cùng 。
盡tận 毫hào 端đoan 而nhi 申thân 釋thích 敢cảm 斆# 前tiền 修tu 。
【# 記ký 】# 盡tận 下hạ 次thứ 明minh 撰soạn 述thuật 上thượng 二nhị 句cú 敘tự 作tác 疏sớ/sơ 毫hào 端đoan 命mạng 其kỳ 翰hàn 墨mặc 指chỉ 聞văn 見kiến 也dã 文văn 選tuyển 云vân 窮cùng 六lục 義nghĩa 於ư 懷hoài 抱bão 究cứu 八bát 體thể 於ư 毫hào 端đoan 取thủ 法pháp 故cố 曰viết 敢cảm 斆# 斆# 學học 也dã 。
舒thư 舌thiệt 相tướng 以dĩ 讚tán 揚dương 誓thệ 同đồng 諸chư 佛Phật 。
【# 記ký 】# 下hạ 二nhị 句cú 明minh 駕giá 說thuyết 舒thư 舌thiệt 讚tán 揚dương 者giả 意ý 在tại 因nhân 疏sớ/sơ 通thông 經kinh 展triển 轉chuyển 流lưu 布bố 同đồng 下hạ 六lục 方phương 諸chư 佛Phật 出xuất 廣quảng 長trường 舌thiệt 。 徧biến 覆phú 大Đại 千Thiên 稱xưng 讚tán 釋Thích 迦Ca 說thuyết 難nan 信tín 法pháp 也dã 。
太thái 虗hư 可khả 際tế 鄙bỉ 志chí 奚hề 窮cùng 敬kính 勉miễn 同đồng 舟chu 深thâm 崇sùng 此thử 道đạo 矣hĩ 。
【# 記ký 】# 太thái 下hạ 標tiêu 志chí 願nguyện 楞lăng 嚴nghiêm 云vân 舜thuấn 若nhã 多đa 性tánh 可khả 銷tiêu 亡vong 。 爍thước 迦ca 羅la 心tâm 無vô 動động 轉chuyển 敬kính 勉miễn 猶do 奉phụng 勸khuyến 也dã 同đồng 舟chu 召triệu 其kỳ 同đồng 道đạo 業nghiệp 疏sớ/sơ 云vân 同đồng 舟chu 各các 審thẩm 知tri 之chi 記ký 云vân 舟chu 喻dụ 聖thánh 法pháp 可khả 以dĩ 濟tế 度độ 易dị 云vân 同đồng 舟chu 相tương 濟tế 則tắc 胡hồ 越việt 何hà 患hoạn 乎hồ 異dị 心tâm 此thử 道đạo 指chỉ 今kim 經kinh 念Niệm 佛Phật 三Tam 昧Muội 也dã 。
將tương 釋thích 此thử 經Kinh 先tiên 以dĩ 義nghĩa 門môn 括quát 其kỳ 綱cương 要yếu 始thỉ 可khả 人nhân 文văn 釋thích 其kỳ 義nghĩa 趣thú 。
【# 記ký 】# 總tổng 示thị 中trung 初sơ 句cú 總tổng 標tiêu 先tiên 下hạ 分phần/phân 章chương 初sơ 二nhị 句cú 明minh 演diễn 義nghĩa 即tức 四tứ 門môn 也dã 次thứ 二nhị 句cú 明minh 釋thích 文văn 即tức 三tam 分phần/phân 義nghĩa 家gia 之chi 門môn 故cố 曰viết 義nghĩa 門môn 經kinh 中trung 所sở 蘊uẩn 大đại 義nghĩa 不bất 出xuất 教giáo 理lý 行hành 果quả 自tự 非phi 積tích 學học 洞đỗng 微vi 窮cùng 幽u 盡tận 理lý 何hà 由do 通thông 曉hiểu 疏sớ/sơ 主chủ 預dự 於ư 釋thích 文văn 之chi 前tiền 開khai 列liệt 四tứ 門môn 搜sưu 括quát 經kinh 旨chỉ 坦thản 然nhiên 明minh 白bạch 庶thứ 使sử 學học 者giả 從tùng 門môn 而nhi 入nhập 窺khuy 其kỳ 美mỹ 富phú 然nhiên 後hậu 臨lâm 文văn 科khoa 釋thích 不bất 失thất 大đại 猷# 綱cương 即tức 網võng 上thượng 橫hoạnh/hoành 繩thằng 喻dụ 今kim 義nghĩa 門môn 提đề 綱cương 則tắc 綱cương 目mục 皆giai 整chỉnh 得đắc 門môn 則tắc 義nghĩa 理lý 無vô 虧khuy 也dã 。
初sơ 中trung 大đại 覺giác 世Thế 尊Tôn 。 一nhất 代đại 名danh 教giáo 大đại 小tiểu 雖tuy 殊thù 。 不bất 出xuất 教giáo 理lý 行hành 果quả 因nhân 教giáo 顯hiển 理lý 依y 理lý 起khởi 行hành 由do 行hành 克khắc 果quả 四tứ 法pháp 收thu 之chi 鮮tiên 無vô 不bất 盡tận 。
【# 記ký 】# 義nghĩa 門môn 總tổng 示thị 中trung 初sơ 二nhị 字tự 標tiêu 章chương 大đại 覺giác 世Thế 尊Tôn 。 指chỉ 能năng 說thuyết 人nhân 也dã 下hạ 二nhị 句cú 示thị 所sở 說thuyết 教giáo 也dã 不bất 下hạ 諸chư 句cú 括quát 所sở 詮thuyên 相tương/tướng 也dã 四tứ 法pháp 相tướng 由do 在tại 文văn 自tự 顯hiển 問vấn 今kim 疏sớ/sơ 四tứ 法pháp 釋thích 經kinh 未vị 審thẩm 據cứ 何hà 文văn 義nghĩa 答đáp 文văn 非phi 一nhất 典điển 義nghĩa 散tán 群quần 編biên 括quát 其kỳ 大đại 皈quy 無vô 越việt 於ư 此thử 良lương 以dĩ 吾ngô 佛Phật 對đối 機cơ 說thuyết 法Pháp 說thuyết 必tất 成thành 教giáo 意ý 在tại 當đương 機cơ 依y 教giáo 開khai 解giải 識thức 所sở 詮thuyên 理lý 顯hiển 理lý 須tu 行hàng 行hàng 必tất 有hữu 克khắc 證chứng 涅Niết 槃Bàn 果Quả 。 非phi 唯duy 一nhất 佛Phật 十thập 方phương 三tam 世thế 諸chư 佛Phật 。 亦diệc 爾nhĩ 蓋cái 由do 從tùng 始thỉ 至chí 終chung 。 自tự 凡phàm 躋tễ 聖thánh 一nhất 番phiên 修tu 證chứng 四tứ 法pháp 整chỉnh 足túc 不bất 可khả 增tăng 減giảm 譬thí 猶do 春xuân 夏hạ 秋thu 冬đông 之chi 四tứ 時thời 東đông 南nam 西tây 北bắc 。 之chi 四tứ 方phương 雖tuy 千thiên 聖thánh 再tái 世thế 其kỳ 可khả 易dị 乎hồ 疏sớ/sơ 主chủ 深thâm 明minh 一nhất 代đại 教giáo 意ý 統thống 之chi 有hữu 宗tông 立lập 此thử 四tứ 法pháp 今kim 古cổ 罕# 聞văn 唯duy 達đạt 人nhân 大đại 觀quán 乃nãi 能năng 知tri 之chi 。 管quản 見kiến 之chi 徒đồ 未vị 足túc 與dữ 議nghị 且thả 如như 天thiên 台thai 五ngũ 時thời 八bát 教giáo 五ngũ 重trọng/trùng 玄huyền 義nghĩa 斯tư 亦diệc 博bác 通thông 經kinh 論luận 究cứu 盡tận 化hóa 源nguyên 聖thánh 心tâm 而nhi 建kiến 立lập 之chi 。 以dĩ 成thành 一nhất 家gia 。 規quy 矩củ 任nhậm 運vận 自tự 與dữ 修tu 多đa 羅la 合hợp 豈khởi 可khả 亦diệc 以dĩ 片phiến 文văn 隻chỉ 義nghĩa 而nhi 求cầu 所sở 出xuất 耶da 大đại 卒thốt 先tiên 賢hiền 弘hoằng 闡xiển 教giáo 門môn 千thiên 差sai 萬vạn 別biệt 。 秪# 由do 佛Phật 意ý 圓viên 融dung 被bị 機cơ 不bất 等đẳng 所sở 以dĩ 縱tung 橫hoành 自tự 在tại 無vô 不bất 可khả 者giả 豈khởi 特đặc 矯kiểu 異dị 哉tai 超siêu 玄huyền 記ký 問vấn 曰viết 今kim 疏sớ/sơ 四tứ 法pháp 應ưng 有hữu 所sở 據cứ 邪tà 答đáp 據cứ 經kinh 若nhược 爾nhĩ 何hà 經kinh 答đáp 即tức 教giáo 也dã 教giáo 為vi 顯hiển 理lý 依y 理lý 起khởi 行hàng 行hàng 成thành 克khắc 果quả 四tứ 法pháp 第đệ 來lai 非phi 依y 經kinh 而nhi 何hà 今kim 謂vị 此thử 說thuyết 太thái 殺sát 無vô 稽khể 既ký 云vân 據cứ 經kinh 應ưng 須tu 指chỉ 出xuất 經kinh 文văn 令linh 人nhân 生sanh 信tín 既ký 無vô 準chuẩn 的đích 據cứ 經kinh 何hà 在tại 非phi 唯duy 答đáp 不bất 當đương 問vấn 亦diệc 乃nãi 前tiền 難nạn/nan 未vị 通thông 圓viên 修tu 記ký 亦diệc 云vân 四tứ 法pháp 收thu 經kinh 有hữu 何hà 所sở 據cứ 答đáp 四tứ 一nhất 明minh 經kinh 華hoa 竺trúc 同đồng 軌quỹ 乃nãi 至chí 光quang 宅trạch 教giáo 一nhất 人nhân 一nhất 因nhân 一nhất 果quả 一nhất 天thiên 台thai 理lý 一nhất 行hành 一nhất 教giáo 一nhất 人nhân 一nhất 等đẳng 今kim 謂vị 此thử 說thuyết 不bất 識thức 化hóa 意ý 他tha 宗tông 四tứ 一nhất 唯duy 局cục 法pháp 華hoa 開khai 權quyền 顯hiển 實thật 方phương 可khả 談đàm 之chi 在tại 昔tích 未vị 經kinh 開khai 會hội 如như 何hà 輙triếp 用dụng 緣duyên 名danh 失thất 實thật 取thủ 笑tiếu 於ư 人nhân 二nhị 記ký 謬mậu 談đàm 前tiền 後hậu 非phi 一nhất 。 不bất 能năng 具cụ 破phá 學học 者giả 番phiên 之chi 。
初sơ 中trung 言ngôn 教giáo 大đại 略lược 有hữu 二nhị 初sơ 明minh 教giáo 興hưng 二nhị 辨biện 教giáo 相tương/tướng 。
【# 記ký 】# 列liệt 釋thích 初sơ 科khoa 通thông 明minh 教giáo 興hưng 中trung 先tiên 儒nho 曰viết 率suất 性tánh 之chi 謂vị 道đạo 修tu 道Đạo 之chi 謂vị 教giáo 良lương 以dĩ 眾chúng 生sanh 本bổn 具cụ 覺giác 性tánh 咸hàm 可khả 至chí 道đạo 因nhân 物vật 有hữu 遷thiên 流lưu 而nhi 忘vong 變biến 必tất 藉tạ 言ngôn 教giáo 而nhi 為vi [女*秀]# 掖dịch 故cố 佛Phật 出xuất 世thế 。 無vô 說thuyết 而nhi 說thuyết 逗đậu 會hội 機cơ 緣duyên 依y 教giáo 修tu 道Đạo 見kiến 性tánh 成thành 佛Phật 是thị 知tri 教giáo 法pháp 益ích 物vật 功công 大đại 所sở 以dĩ 有hữu 通thông 有hữu 別biệt 者giả 通thông 則tắc 通thông 論luận 設thiết 教giáo 大đại 意ý 莫mạc 非phi 為vì 令linh 眾chúng 生sanh 。 開khai 佛Phật 知tri 見kiến 。 別biệt 則tắc 別biệt 究cứu 當đương 教giáo 緣duyên 起khởi 所sở 明minh 行hành 法pháp 差sai 別biệt 不bất 同đồng 。 被bị 機cơ 修tu 進tiến 。
初sơ 中trung 大đại 本bổn 經Kinh 云vân 佛Phật 言ngôn 如Như 來Lai 以dĩ 無vô 量lượng 大đại 悲bi 。 矜căng 哀ai 三tam 界giới 。 所sở 以dĩ 出xuất 興hưng 於ư 世thế 。 光quang 闡xiển 道Đạo 教giáo 。 普phổ 令linh 群quần 萌manh 獲hoạch 其kỳ 法pháp 利lợi 開khai 示thị 五ngũ 趣thú 。 度độ 未vị 度độ 者giả 。 決quyết 正chánh 生sanh 死tử 。 泥Nê 洹Hoàn 之chi 道Đạo 。
【# 記ký 】# 言ngôn 大đại 本bổn 者giả 即tức 曹tào 魏ngụy 康khang 僧Tăng 鎧khải 所sở 譯dịch 無Vô 量Lượng 壽Thọ 經Kinh 。 兩lưỡng 卷quyển 成thành 大đại 對đối 今kim 單đơn 卷quyển 則tắc 名danh 小tiểu 本bổn 文văn 有hữu 二nhị 段đoạn 從tùng 初sơ 至chí 法pháp 利lợi 出xuất 上thượng 卷quyển 開khai 下hạ 至chí 之chi 道đạo 出xuất 下hạ 卷quyển 佛Phật 言ngôn 二nhị 字tự 乃nãi 經kinh 家gia 語ngữ 如Như 來Lai 即tức 指chỉ 釋Thích 迦Ca 無vô 量lượng 大đại 悲bi 。 即tức 佛Phật 心tâm 也dã 矜căng 哀ai 三tam 界giới 。 即tức 愍mẫn 物vật 也dã 所sở 下hạ 二nhị 句cú 即tức 設thiết 教giáo 也dã 普phổ 下hạ 二nhị 句cú 即tức 被bị 機cơ 也dã 行hạnh 願nguyện 品phẩm 云vân 諸chư 佛Phật 如Như 來Lai 。 以dĩ 大đại 悲bi 心tâm 。 而nhi 為vi 體thể 故cố 。 因nhân 於ư 眾chúng 生sanh 。 發phát 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 因nhân 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 成thành 等Đẳng 正Chánh 覺Giác 。 此thử 即tức 同đồng 體thể 之chi 悲bi 徧biến 該cai 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 境cảnh 境cảnh 無vô 量lượng 故cố 所sở 以dĩ 大đại 悲bi 亦diệc 復phục 無vô 量lượng 。 經kinh 中trung 欲dục 明minh 生sanh 佛Phật 不bất 二nhị 同đồng 一nhất 覺giác 源nguyên 圓viên 照chiếu 諸chư 法pháp 諸chư 佛Phật 悟ngộ 本bổn 起khởi 同đồng 體thể 悲bi 眾chúng 生sanh 迷mê 強cường/cưỡng 受thọ 諸chư 幻huyễn 苦khổ 悲bi 能năng 拔bạt 苦khổ 故cố 特đặc 言ngôn 之chi 或hoặc 云vân 趣thú 舉cử 四Tứ 等Đẳng 之chi 一nhất 甚thậm 非phi 文văn 意ý 三tam 界giới 屬thuộc 於ư 依y 報báo 以dĩ 依y 顯hiển 正chánh 也dã 良lương 由do 眾chúng 生sanh 從tùng 無vô 始thỉ 來lai 。 戀luyến 著trước 三tam 界giới 受thọ 生sanh 。 死tử 苦khổ 無vô 解giải 脫thoát 期kỳ 。 是thị 故cố 如Như 來Lai 。 興hưng 起khởi 悲bi 心tâm 出xuất 現hiện 於ư 世thế 。 而nhi 為vi 拯chửng 拔bạt 即tức 妙diệu 經Kinh 云vân 為vì 是thị 眾chúng 生sanh 故cố 。 而nhi 起khởi 大đại 悲bi 心tâm 。 祖tổ 師sư 序tự 云vân 大đại 哀ai 曠khoáng 濟tế 拔bạt 滯trệ 溺nịch 之chi 沉trầm 流lưu 一nhất 極cực 悲bi 心tâm 拯chửng 昏hôn 迷mê 之chi 失thất 性tánh 是thị 也dã 出xuất 興hưng 即tức 起khởi 應ưng 也dã 世thế 即tức 世thế 間gian 近cận 指chỉ 三tam 千thiên 遠viễn 通thông 法Pháp 界Giới 不bất 出xuất 生sanh 陰ấm 國quốc 土độ 三tam 種chủng 世thế 間gian 也dã 光quang 闡xiển 者giả 光quang 即tức 光quang 顯hiển 闡xiển 謂vị 闡xiển 揚dương 依y 教giáo 建kiến 修tu 能năng 趣thú 三tam 乘thừa 聖thánh 道Đạo 故cố 曰viết 道Đạo 教giáo 草thảo 木mộc 最tối 初sơ 拆# 甲giáp 曰viết 萌manh 群quần 即tức 多đa 也dã 機cơ 緣duyên 道Đạo 心tâm 初sơ 發phát 亦diệc 猶do 萌manh 芽nha 故cố 以dĩ 喻dụ 焉yên 獲hoạch 利lợi 即tức 受thọ 益ích 也dã 上thượng 曰viết 群quần 萌manh 法pháp 利lợi 語ngữ 尚thượng 通thông 漫mạn 故cố 引dẫn 五ngũ 趣thú 與dữ 度độ 未vị 度độ 者giả 。 而nhi 明minh 決quyết 之chi 下hạ 卷quyển 文văn 云vân 宣tuyên 布bố 道Đạo 教giáo 。 斷đoạn 諸chư 疑nghi 網võng 。 拔bạt 愛ái 欲dục 之chi 本bổn 。 杜đỗ 眾chúng 惡ác 之chi 源nguyên 。 照chiếu 然nhiên 分phân 明minh 方phương 接tiếp 今kim 文văn 開khai 示thị 等đẳng 語ngữ 度độ 未vị 度độ 者giả 。 即tức 四tứ 弘hoằng 誓thệ 若nhược 言ngôn 眾chúng 生sanh 無vô 邊biên 誓thệ 願nguyện 度độ 。 等đẳng 即tức 自tự 行hành 四tứ 弘hoằng 今kim 即tức 化hóa 他tha 四tứ 弘hoằng 經Kinh 云vân 未vị 度độ 者giả 令linh 度độ 。 未vị 解giải 者giả 令linh 解giải 。 未vị 安an 者giả 令linh 安an 。 未vị 得đắc 涅Niết 槃Bàn 者giả 。 令linh 得đắc 涅Niết 槃Bàn 。 泥Nê 洹Hoàn 即tức 梵Phạn 語ngữ 訛ngoa 變biến 並tịnh 翻phiên 滅diệt 度độ 言ngôn 決quyết 正chánh 者giả 良lương 以dĩ 生sanh 死tử 涅Niết 槃Bàn 。 本bổn 無vô 二nhị 法pháp 迷mê 之chi 則tắc 涅Niết 槃Bàn 即tức 生sanh 死tử 悟ngộ 之chi 則tắc 生sanh 死tử 即tức 涅Niết 槃Bàn 眾chúng 生sanh 邪tà 見kiến 。 妄vọng 認nhận 涅Niết 槃Bàn 而nhi 為vị 生sanh 死tử 。 今kim 為vi 決quyết 了liễu 使sử 復phục 正Chánh 道Đạo 也dã 。
此thử 明minh 出xuất 世thế 大đại 意ý 該cai 於ư 眾chúng 典điển 是thị 謂vị 通thông 明minh 教giáo 興hưng 也dã 。
【# 記ký 】# 結kết 顯hiển 可khả 見kiến 。
次thứ 據cứ 今kim 經kinh 略lược 言ngôn 五ngũ 意ý 。
【# 記ký 】# 別biệt 辨biện 中trung 舍xá 通thông 從tùng 別biệt 局cục 就tựu 今kim 經kinh 以dĩ 求cầu 興hưng 意ý 。
一nhất 欲dục 令linh 眾chúng 生sanh 。 知tri 娑sa 婆bà 苦khổ 求cầu 出xuất 離ly 故cố 經Kinh 云vân 彼bỉ 國quốc 眾chúng 生sanh 。 無vô 有hữu 眾chúng 苦khổ 。
【# 記ký 】# 初sơ 正chánh 明minh 此thử 下hạ 結kết 顯hiển 初sơ 即tức 厭yếm 苦khổ 。
二nhị 令linh 知tri 佛Phật 境cảnh 界giới 生sanh 忻hãn 慕mộ 故cố 下hạ 明minh 依y 正chánh 莊trang 嚴nghiêm 勸khuyến 生sanh 彼bỉ 國quốc 。
【# 記ký 】# 二nhị 即tức 欣hân 樂nhạo 。
三tam 令linh 攝nhiếp 心tâm 安an 住trụ 念Niệm 佛Phật 三Tam 昧Muội 。 故cố 下hạ 云vân 聞văn 說thuyết 阿A 彌Di 陀Đà 佛Phật 。 執chấp 持trì 名danh 號hiệu 。 一nhất 心tâm 不bất 亂loạn 等đẳng 。
【# 記ký 】# 三tam 即tức 起khởi 行hành 。
四tứ 令linh 破phá 障chướng 脫thoát 苦khổ 得đắc 清thanh 淨tịnh 樂nhạo/nhạc/lạc 故cố 下hạ 云vân 是thị 人nhân 終chung 時thời 。 心tâm 不bất 顛điên 倒đảo 。 即tức 得đắc 往vãng 生sanh 等đẳng 。
【# 記ký 】# 四tứ 即tức 受thọ 生sanh 。
五ngũ 令linh 生sanh 彼bỉ 國quốc 成thành 就tựu 菩Bồ 提Đề 。 故cố 下hạ 云vân 是thị 諸chư 人nhân 等đẳng 。 皆giai 得đắc 不bất 退thoái 轉chuyển 等đẳng 。
【# 記ký 】# 五ngũ 即tức 證chứng 道đạo 然nhiên 此thử 五ngũ 意ý 沿duyên 淺thiển 洎kịp 深thâm 理lý 數số 然nhiên 也dã 。
此thử 明minh 說thuyết 經Kinh 正chánh 意ý 局cục 在tại 今kim 文văn 所sở 謂vị 別biệt 敘tự 教giáo 興hưng 也dã 。
次thứ 辨biện 教giáo 相tương/tướng 淨tịnh 土độ 教giáo 觀quán 通thông 明minh 現hiện 在tại 十thập 方phương 。 諸chư 佛Phật 即tức 如như 下hạ 引dẫn 六lục 方phương 恆Hằng 沙sa 諸chư 佛Phật 出xuất 廣quảng 長trường 舌thiệt 。 勸khuyến 信tín 是thị 經Kinh 即tức 其kỳ 證chứng 也dã 又hựu 準chuẩn 下hạ 文văn 善thiện 男nam 善thiện 女nữ 。 聞văn 經Kinh 受thọ 持trì 不bất 歷lịch 階giai 漸tiệm 皆giai 不bất 退thoái 轉chuyển 。 阿a 耨nậu 菩Bồ 提Đề 。
【# 記ký 】# 次thứ 辨biện 教giáo 相tương/tướng 中trung 言ngôn 教giáo 則tắc 通thông 指chỉ 如Như 來Lai 四tứ 辨biện 八bát 音âm 所sở 說thuyết 之chi 法Pháp 。 言ngôn 相tương/tướng 則tắc 別biệt 召triệu 教giáo 下hạ 所sở 詮thuyên 行hành 相tương/tướng 大đại 小tiểu 不bất 同đồng 相tương/tướng 即tức 相tướng 狀trạng 覽lãm 而nhi 可khả 別biệt 教giáo 家gia 之chi 相tướng 故cố 曰viết 教giáo 相tương/tướng 初sơ 正chánh 明minh 故cố 下hạ 結kết 顯hiển 初sơ 中trung 所sở 以dĩ 引dẫn 諸chư 佛Phật 為vi 證chứng 者giả 蓋cái 由do 小tiểu 無vô 他tha 佛Phật 之chi 談đàm 大đại 有hữu 剎sát 塵trần 之chi 說thuyết 此thử 經Kinh 既ký 談đàm 十thập 方phương 世thế 界giới 。 恆Hằng 河Hà 沙sa 諸chư 佛Phật 可khả 驗nghiệm 教giáo 觀quán 非phi 偏thiên 小tiểu 矣hĩ 復phục 引dẫn 聞văn 持trì 不bất 退thoái 菩Bồ 提Đề 。 證chứng 入nhập 既ký 大đại 其kỳ 義nghĩa 益ích 顯hiển 言ngôn 不bất 歷lịch 階giai 漸tiệm 者giả 生sanh 彼bỉ 國quốc 人nhân 莫mạc 不bất 圓viên 發phát 大đại 心tâm 頓đốn 修tu 大đại 行hành 永vĩnh 無vô 退thoái 轉chuyển 。 當đương 證chứng 菩Bồ 提Đề 。 不bất 同đồng 此thử 土thổ/độ 聲Thanh 聞Văn 緣Duyên 覺Giác 。 次thứ 第đệ 修tu 進tiến 取thủ 證chứng 小tiểu 果quả 故cố 云vân 不bất 歷lịch 。
故cố 知tri 一nhất 切thiết 淨tịnh 土độ 。 教giáo 門môn 皆giai 是thị 大Đại 乘Thừa 圓viên 頓đốn 成thành 佛Phật 之chi 法pháp 定định 非phi 偏thiên 小tiểu 如như 別biệt 委ủy 論luận 。
【# 記ký 】# 如như 別biệt 委ủy 論luận 見kiến 觀quán 經kinh 疏sớ/sơ 。
二nhị 明minh 理lý 者giả 理lý 即tức 教giáo 體thể 亦diệc 分phân 為vi 二nhị 初sơ 通thông 二nhị 別biệt 。
【# 記ký 】# 二nhị 明minh 理lý 標tiêu 分phần/phân 中trung 理lý 即tức 教giáo 體thể 者giả 理lý 是thị 空không 寂tịch 之chi 名danh 體thể 以dĩ 主chủ 質chất 為vi 義nghĩa 不bất 二nhị 而nhi 二nhị 乍sạ 分phần/phân 二nhị 名danh 二nhị 而nhi 不bất 二nhị 理lý 體thể 一nhất 如như 教giáo 從tùng 理lý 立lập 故cố 即tức 教giáo 體thể 。
初sơ 中trung 一nhất 切thiết 大Đại 乘Thừa 。 皆giai 以dĩ 方Phương 等Đẳng 實thật 相tướng 為vi 體thể 。
【# 記ký 】# 通thông 論luận 中trung 初sơ 二nhị 句cú 標tiêu 名danh 一nhất 切thiết 之chi 言ngôn 唯duy 除trừ 鹿lộc 苑uyển 通thông 收thu 一nhất 代đại 莫mạc 非phi 大Đại 乘Thừa 。
方phương 謂vị 方Phương 廣Quảng 等đẳng 即tức 平bình 等đẳng 。
【# 記ký 】# 方phương 下hạ 牒điệp 釋thích 初sơ 分phần/phân 釋thích 方Phương 等Đẳng 二nhị 字tự 。
實thật 相tướng 妙diệu 理lý 橫hoạnh/hoành 徧biến 諸chư 法pháp 故cố 名danh 方Phương 廣Quảng 竪thụ 該cai 凡phàm 聖thánh 故cố 言ngôn 平bình 等đẳng 。
【# 記ký 】# 實thật 下hạ 正chánh 釋thích 體thể 相tướng 初sơ 約ước 橫hoạnh/hoành 竪thụ 以dĩ 示thị 該cai 徧biến 經Kinh 云vân 唯duy 佛Phật 與dữ 佛Phật 。 乃nãi 能năng 究cứu 盡tận 。 諸chư 法pháp 實thật 相tướng 。 言ngôn 實thật 相tướng 者giả 即tức 是thị 甚thậm 深thâm 不bất 思tư 議nghị 。 境cảnh 真chân 實thật 不bất 虗hư 故cố 曰viết 實thật 相tướng 起khởi 信tín 論luận 云vân 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 從tùng 本bổn 已dĩ 來lai 。 離ly 言ngôn 說thuyết 相tương 離ly 名danh 字tự 相tương 離ly 心tâm 緣duyên 相tương/tướng 畢tất 竟cánh 平bình 等đẳng 。 無vô 有hữu 變biến 異dị 。 不bất 可khả 破phá 壞hoại 。 唯duy 是thị 一nhất 心tâm 故cố 名danh 真Chân 如Như 真Chân 如Như 即tức 實thật 相tướng 異dị 名danh 也dã 然nhiên 此thử 實thật 相tướng 不bất 離ly 諸chư 法pháp 法pháp 法pháp 皆giai 契khế 真chân 實thật 妙diệu 理lý 以dĩ 實thật 為vi 相tương/tướng 故cố 名danh 實thật 相tướng 其kỳ 體thể 高cao 廣quảng 包bao 含hàm 法Pháp 界Giới 毗tỳ 盧lô 遮già 那na 徧biến 一nhất 切thiết 處xứ 。 故cố 言ngôn 橫hoạnh/hoành 徧biến 諸chư 法pháp 徹triệt 到đáo 三tam 際tế 窮cùng 淵uyên 極cực 源nguyên 即tức 事sự 而nhi 真chân 無vô 非phi 中trung 道đạo 故cố 言ngôn 竪thụ 該cai 凡phàm 聖thánh 是thị 知tri 實thật 相tướng 攝nhiếp 盡tận 一nhất 切thiết 橫hoạnh/hoành 竪thụ 法Pháp 門môn 無vô 有hữu 一nhất 法pháp 。 非phi 實thật 相tướng 者giả 故cố 曰viết 除trừ 諸chư 法pháp 實thật 相tướng 。 餘dư 皆giai 魔ma 事sự 也dã 橫hoạnh/hoành 言ngôn 諸chư 法pháp 竪thụ 言ngôn 凡phàm 聖thánh 乍sạ 分phần/phân 橫hoạnh/hoành 竪thụ 變biến 其kỳ 文văn 爾nhĩ 橫hoạnh/hoành 處xứ 即tức 竪thụ 竪thụ 處xứ 即tức 橫hoạnh/hoành 不bất 可khả 狥# 名danh 而nhi 作tác 實thật 解giải 。
故cố 知tri 橫hoạnh/hoành 竪thụ 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 悉tất 自tự 緣duyên 生sanh 皆giai 不bất 思tư 議nghị 。 無vô 非phi 實thật 相tướng 。
【# 記ký 】# 故cố 下hạ 次thứ 點điểm 諸chư 法pháp 即tức 是thị 實thật 相tướng 。 恐khủng 未vị 了liễu 者giả 謂vị 諸chư 法pháp 外ngoại 別biệt 有hữu 實thật 相tướng 故cố 即tức 指chỉ 上thượng 橫hoạnh/hoành 竪thụ 諸chư 法pháp 皆giai 是thị 緣duyên 生sanh 諸chư 法pháp 生sanh 時thời 無vô 所sở 從tùng 來lai 。 故cố 名danh 不bất 生sanh 諸chư 法pháp 滅diệt 時thời 無vô 所sở 從tùng 去khứ 。 故cố 名danh 不bất 滅diệt 豈khởi 容dung 思tư 議nghị 不bất 思tư 議nghị 境cảnh 即tức 實thật 相tướng 也dã 。
此thử 通thông 一nhất 代đại 大Đại 乘Thừa 所sở 詮thuyên 之chi 理lý 。
【# 記ký 】# 此thử 下hạ 結kết 顯hiển 。
二nhị 言ngôn 別biệt 者giả 。
【# 記ký 】# 別biệt 示thị 中trung 初sơ 句cú 標tiêu 章chương 。
今kim 經kinh 即tức 以dĩ 彌di 陀đà 修tu 因nhân 感cảm 果quả 依y 正chánh 莊trang 嚴nghiêm 不bất 思tư 議nghị 功công 德đức 。 為vi 所sở 詮thuyên 理lý 。
【# 記ký 】# 今kim 下hạ 立lập 義nghĩa 。
良lương 以dĩ 因nhân 中trung 發phát 無vô 相tướng 大đại 願nguyện 修tu 無vô 住trụ 妙diệu 行hạnh 感cảm 無vô 得đắc 聖thánh 果Quả 點điểm 事sự 妙diệu 理lý 相tương/tướng 即tức 非phi 相tướng 故cố 所sở 感cảm 身thân 土thổ/độ 無vô 非phi 實thật 相tướng 。
【# 記ký 】# 良lương 下hạ 究cứu 意ý 。
即tức 下hạ 經Kinh 云vân 如như 我ngã 今kim 者giả 。 讚tán 歎thán 阿A 彌Di 陀Đà 佛Phật 。 不bất 可khả 思tư 議nghị 功công 德đức 。
【# 記ký 】# 即tức 下hạ 引dẫn 證chứng 不bất 可khả 思tư 議nghị 功công 德đức 。 即tức 是thị 實thật 相tướng 。 妙diệu 理lý 且thả 約ước 彌di 陀đà 修tu 顯hiển 故cố 得đắc 云vân 別biệt 因nhân 果quả 依y 正chánh 無vô 非phi 有hữu 作tác 緣duyên 生sanh 之chi 法pháp 。 那na 得đắc 為vi 所sở 證chứng 理lý 即tức 究cứu 彌di 陀đà 因Nhân 地Địa 修tu 證chứng 願nguyện 行hành 果quả 三tam 無vô 非phi 稱xưng 性tánh 悉tất 是thị 無vô 作tác 依y 正chánh 身thân 土thổ/độ 皆giai 與dữ 實thật 相tướng 。 不bất 相tương 違vi 背bội 。 是thị 故cố 得đắc 為vi 今kim 經kinh 妙diệu 體thể 引dẫn 下hạ 經kinh 文văn 證chứng 前tiền 三tam 義nghĩa 宛uyển 然nhiên 符phù 合hợp 。
若nhược 非phi 妙diệu 理lý 那na 稱xưng 不bất 思tư 議nghị 乎hồ 。
【# 記ký 】# 若nhược 下hạ 反phản 質chất 。
三Tam 明Minh 行hành 者giả 行hành 即tức 教giáo 宗tông 亦diệc 有hữu 通thông 別biệt 。
【# 記ký 】# 三Tam 明Minh 行hành 中trung 初sơ 科khoa 標tiêu 分phần/phân 行hành 即tức 教giáo 宗tông 者giả 宗tông 乃nãi 一nhất 經kinh 所sở 詮thuyên 之chi 要yếu 依y 宗tông 起khởi 修tu 名danh 為vi 行hành 言ngôn 宗tông 未vị 必tất 是thị 行hành 言ngôn 行hạnh 其kỳ 必tất 是thị 宗tông 。
初sơ 通thông 明minh 大đại 行hành 不bất 出xuất 發phát 無vô 上thượng 道Đạo 心tâm 。 修tu 六Lục 度Độ 萬vạn 行hạnh 。
備bị 在tại 眾chúng 經kinh 不bất 復phục 具cụ 舉cử 。
【# 記ký 】# 通thông 明minh 中trung 上thượng 二nhị 句cú 正chánh 示thị 下hạ 二nhị 句cú 指chỉ 廣quảng 無vô 上thượng 道Đạo 心tâm 。 即tức 菩Bồ 提Đề 大đại 心tâm 也dã 六Lục 度Độ 萬vạn 行hạnh 。 即tức 普phổ 賢hiền 大đại 行hành 也dã 發phát 謂vị 開khai 發phát 眾chúng 生sanh 本bổn 具cụ 三tam 因nhân 佛Phật 性tánh 迷mê 此thử 理lý 故cố 無vô 明minh 為vi 緣duyên 。 則tắc 眾chúng 生sanh 起khởi 悟ngộ 此thử 理lý 者giả 教giáo 行hành 為vi 緣duyên 則tắc 正chánh 覺giác 起khởi 今kim 以dĩ 教giáo 行hành 為vi 緣duyên 一nhất 念niệm 開khai 悟ngộ 三tam 因nhân 俱câu 發phát 所sở 謂vị 。 佛Phật 種chủng 從tùng 緣duyên 起khởi 。
二nhị 別biệt 論luận 者giả 修tu 行hành 淨tịnh 業nghiệp 感cảm 生sanh 淨tịnh 土độ 別biệt 是thị 一nhất 門môn 出xuất 離ly 徑kính 術thuật 。
【# 記ký 】# 別biệt 顯hiển 中trung 初sơ 科khoa 別biệt 是thị 一nhất 門môn 者giả 觀quán 經kinh 疏sớ/sơ 云vân 釋Thích 迦Ca 一nhất 化hóa 所sở 說thuyết 聖thánh 教giáo 大đại 略lược 有hữu 二nhị 一nhất 者giả 娑sa 婆bà 入nhập 道Đạo 教giáo 二nhị 者giả 淨tịnh 土độ 往vãng 生sanh 教giáo 悉tất 如như 彼bỉ 疏sớ/sơ 判phán 教giáo 中trung 明minh 。
就tựu 淨tịnh 業nghiệp 中trung 復phục 有hữu 多đa 種chủng 諸chư 經kinh 所sở 示thị 行hành 法pháp 各các 殊thù 。
【# 記ký 】# 別biệt 簡giản 不bất 同đồng 中trung 初sơ 趣thú 舉cử 七thất 經kinh 示thị 不bất 同đồng 相tương/tướng 。
觀quán 經kinh 三tam 福phước 妙diệu 觀quán 。
大đại 本bổn 一nhất 日nhật 一nhất 夜dạ 。 懸huyền 繒tăng 幡phan 蓋cái 。 十thập 日nhật 十thập 夜dạ 。 奉phụng 持trì 齋trai 戒giới 。
大đại 悲bi 經kinh 中trung 一nhất 日nhật 稱xưng 名danh 展triển 轉chuyển 相tương/tướng 勸khuyến 。
般bát 舟chu 經kinh 中trung 一nhất 日nhật 若nhược 過quá 繫hệ 念niệm 現hiện 前tiền 。 九cửu 十thập 日nhật 中trung 。 恆hằng 不bất 坐tọa 臥ngọa 。
皷cổ 音âm 聲thanh 經kinh 十thập 日nhật 十thập 夜dạ 。 六lục 時thời 禮lễ 念niệm 。
陀đà 羅la 尼ni 集tập 誦tụng 諸chư 神thần 咒chú 。
大đại 法pháp 皷cổ 經kinh 但đãn 作tác 生sanh 意ý 知tri 有hữu 彼bỉ 佛Phật 。
權quyền 巧xảo 赴phó 機cơ 行hành 法pháp 不bất 一nhất 教giáo 門môn 雖tuy 異dị 無vô 不bất 往vãng 生sanh 。
今kim 經kinh 專chuyên 示thị 持trì 名danh 之chi 法pháp 正chánh 是thị 經Kinh 宗tông 於ư 今kim 為vi 要yếu 故cố 當đương 委ủy 示thị 不bất 可khả 籠lung 通thông 。
【# 記ký 】# 二nhị 權quyền 下hạ 推thôi 求cầu 佛Phật 意ý 殊thù 途đồ 同đồng 皈quy 今kim 經kinh 中trung 初sơ 的đích 示thị 經kinh 宗tông 。
括quát 束thúc 經kinh 文văn 且thả 為vi 五ngũ 例lệ 。
【# 記ký 】# 括quát 下hạ 束thúc 經kinh 要yếu 例lệ 三tam 若nhược 下hạ 舉cử 少thiểu 況huống 多đa 。
一nhất 心tâm 起khởi 忻hãn 厭yếm 厭yếm 若nhược 忻hãn 樂nhạo/nhạc/lạc 。
二nhị 身thân 須tu 西tây 向hướng 正chánh 立lập 合hợp 掌chưởng 。
三tam 克khắc 期kỳ 日nhật 限hạn 一nhất 日nhật 七thất 日nhật 。
四tứ 繫hệ 心tâm 佛Phật 境cảnh 專chuyên 一nhất 不bất 亂loạn 。
五ngũ 期kỳ 死tử 無vô 退thoái 決quyết 誓thệ 求cầu 脫thoát 。
【# 記ký 】# 不bất 起khởi 欣hân 厭yếm 非phi 往vãng 生sanh 因nhân 故cố 有hữu 一nhất 也dã 不bất 識thức 方phương 向hướng 通thông 漫mạn 無vô 皈quy 故cố 有hữu 二nhị 也dã 不bất 立lập 要yếu 制chế 功công 業nghiệp 難nan 成thành 。 故cố 有hữu 三tam 也dã 不bất 想tưởng 真chân 境cảnh 妄vọng 念niệm 紛phân 飛phi 故cố 有hữu 四tứ 也dã 不bất 盡tận 報báo 身thân 空không 無vô 所sở 獲hoạch 。 故cố 有hữu 五ngũ 也dã 然nhiên 此thử 五ngũ 例lệ 撮toát 舉cử 一nhất 經kinh 大đại 意ý 以dĩ 示thị 宗tông 要yếu 不bất 必tất 強cường/cưỡng 差sai 經kinh 文văn 為vi 證chứng 。
若nhược 此thử 稱xưng 名danh 下hạ 至chí 十thập 念niệm 尚thượng 得đắc 往vãng 生sanh 況huống 一nhất 日nhật 七thất 日nhật 乎hồ 。
四tứ 明minh 果quả 者giả 果quả 即tức 教giáo 用dụng 亦diệc 有hữu 二nhị 別biệt 。
【# 記ký 】# 四tứ 明minh 果quả 標tiêu 分phần/phân 中trung 由do 機cơ 稟bẩm 教giáo 修tu 因nhân 感cảm 果quả 非phi 教giáo 力lực 用dụng 終chung 不bất 能năng 獲hoạch 。 故cố 云vân 果quả 即tức 教giáo 用dụng 二nhị 別biệt 即tức 下hạ 近cận 遠viễn 也dã 。
一nhất 者giả 近cận 果quả 經Kinh 云vân 是thị 人nhân 終chung 時thời 。 心tâm 不bất 顛điên 倒đảo 。 即tức 得đắc 往vãng 生sanh 。 極Cực 樂Lạc 世Thế 界Giới 。
【# 記ký 】# 近cận 果quả 中trung 然nhiên 此thử 近cận 果quả 未vị 有hữu 所sở 證chứng 猶do 是thị 具cụ 縛phược 凡phàm 夫phu 且thả 望vọng 當đương 時thời 在tại 此thử 穢uế 土thổ/độ 修tu 行hành 為vi 因nhân 即tức 以dĩ 得đắc 生sanh 彼bỉ 土độ 。 為vi 果quả 此thử 謂vị 習tập 因nhân 習tập 果quả 也dã 初sơ 引dẫn 本bổn 經kinh 示thị 近cận 果quả 相tương/tướng 。
由do 前tiền 稱xưng 佛Phật 結kết 業nghiệp 成thành 因nhân 捨xả 此thử 穢uế 苦khổ 感cảm 彼bỉ 淨tịnh 樂nhạo/nhạc/lạc 。
【# 記ký 】# 由do 下hạ 逆nghịch 推thôi 前tiền 因nhân 。
即tức 獲hoạch 法pháp 性tánh 淨tịnh 身thân 住trụ 同đồng 居cư 淨tịnh 土độ 也dã 。
【# 記ký 】# 即tức 下hạ 指chỉ 定định 身thân 土thổ/độ 此thử 土thổ/độ 陰ấm 滅diệt 彼bỉ 國quốc 陰ấm 生sanh 一nhất 念niệm 神thần 識thức 托thác 彼bỉ 蓮liên 胎thai 攬lãm 前tiền 所sở 修tu 白bạch 法Pháp 為vi 性tánh 淨tịnh 業nghiệp 身thân 故cố 云vân 法pháp 性tánh 淨tịnh 身thân 此thử 法pháp 性tánh 身thân 攝nhiếp 位vị 稍sảo 廣quảng 該cai 於ư 凡phàm 聖thánh 及cập 初sơ 後hậu 心tâm 今kim 此thử 且thả 望vọng 舍xá 穢uế 生sanh 淨tịnh 不bất 假giả 父phụ 母mẫu 胞bào 胎thai 。 盡tận 屬thuộc 法pháp 性tánh 淨tịnh 身thân 所sở 攝nhiếp 非phi 謂vị 真chân 法pháp 性tánh 身thân 也dã 既ký 未vị 破phá 惑hoặc 見kiến 思tư 全toàn 在tại 故cố 住trụ 同đồng 居cư 圓viên 修tu 記ký 引dẫn 大đại 論luận 菩Bồ 薩Tát 入nhập 正Chánh 法Pháp 位vị 住trụ 阿a 鞞bệ 跋bạt 地địa 得đắc 法Pháp 性tánh 身thân 等đẳng 而nhi 釋thích 今kim 文văn 全toàn 乖quai 教giáo 旨chỉ 又hựu 設thiết 問vấn 云vân 同đồng 居cư 淨tịnh 土độ 佛Phật 是thị 應ưng 身thân 那na 云vân 法pháp 性tánh 淨tịnh 身thân 且thả 疏sớ/sơ 中trung 說thuyết 生sanh 淨tịnh 土độ 者giả 自tự 屬thuộc 於ư 機cơ 如như 何hà 約ước 應ưng 為vi 難nạn/nan 立lập 難nạn/nan 既ký 非phi 出xuất 義nghĩa 可khả 見kiến 。
二nhị 者giả 遠viễn 果quả 下hạ 云vân 眾chúng 生sanh 生sanh 者giả 。 皆giai 得đắc 不bất 退thoái 。 阿a 耨nậu 菩Bồ 提Đề 。
【# 記ký 】# 遠viễn 果quả 中trung 初sơ 引dẫn 經kinh 判phán 位vị 此thử 下hạ 覆phú 示thị 斷đoạn 證chứng 即tức 下hạ 指chỉ 定định 身thân 土thổ/độ 皆giai 得đắc 不bất 退thoái 。 者giả 經kinh 論luận 所sở 明minh 不bất 退thoái 有hữu 三tam 位vị 行hành 念niệm 也dã 位vị 行hành 尚thượng 容dung 有hữu 退thoái 唯duy 念niệm 不bất 退thoái 。 永vĩnh 無vô 退thoái 轉chuyển 。
此thử 謂vị 生sanh 彼bỉ 國quốc 已dĩ 。 聞văn 法Pháp 得đắc 忍nhẫn 。 修tu 菩Bồ 提Đề 道Đạo 。 斷đoạn 惑hoặc 證chứng 真chân 究cứu 竟cánh 成thành 佛Phật 。
【# 記ký 】# 得đắc 忍nhẫn 有hữu 四tứ 伏phục 忍nhẫn 柔nhu 順thuận 忍nhẫn 無Vô 生Sanh 忍Nhẫn 寂tịch 滅diệt 忍nhẫn 斷đoạn 惑hoặc 則tắc 破phá 無vô 明minh 證chứng 真chân 則tắc 顯hiển 法pháp 性tánh 成thành 佛Phật 乃nãi 有hữu 分phần/phân 真chân 究cứu 竟cánh 不bất 同đồng 若nhược 據cứ 疏sớ/sơ 主chủ 究cứu 竟cánh 成thành 佛Phật 似tự 指chỉ 妙diệu 覺giác 極cực 果quả 然nhiên 以dĩ 義nghĩa 酌chước 之chi 未vị 可khả 徑kính 從tùng 所sở 言ngôn 遠viễn 果quả 望vọng 近cận 得đắc 名danh 近cận 果quả 猶do 是thị 凡phàm 夫phu 三tam 惑hoặc 全toàn 在tại 於ư 彼bỉ 進tiến 修tu 方phương 始thỉ 證chứng 入nhập 豈khởi 可khả 頓đốn 破phá 四tứ 十thập 二nhị 品phẩm 無vô 明minh 直trực 至chí 妙diệu 覺giác 且thả 如như 韋vi 提đề 夫phu 人nhân 聞văn 圓viên 妙diệu 觀quán 因nhân 修tu 獲hoạch 證chứng 豁hoát 然nhiên 大đại 悟ngộ 。 達đạt 無Vô 生Sanh 忍Nhẫn 疏sớ/sơ 主chủ 判phán 位vị 亦diệc 止chỉ 初sơ 住trụ 況huống 諸chư 經kinh 論luận 未vị 嘗thường 聞văn 有hữu 超siêu 登đăng 妙diệu 覺giác 極cực 果quả 之chi 說thuyết 蓋cái 由do 今kim 疏sớ/sơ 不bất 用dụng 他tha 宗tông 四tứ 教giáo 斷đoạn 證chứng 位vị 次thứ 但đãn 取thủ 纔tài 破phá 無vô 明minh 即tức 為vi 究cứu 竟cánh 況huống 登đăng 初sơ 住trụ 便tiện 能năng 百bách 界giới 分phân 身thân 作tác 佛Phật 任nhậm 運vận 流lưu 入nhập 薩Tát 婆Bà 若Nhã 海hải 。 亦diệc 得đắc 名danh 為vi 。 究cứu 竟cánh 成thành 佛Phật 今kim 此thử 文văn 中trung 不bất 退thoái 當đương 念niệm 不bất 退thoái 得đắc 忍nhẫn 即tức 無Vô 生Sanh 忍Nhẫn 。 斷đoạn 一nhất 品phẩm 無vô 明minh 證chứng 一nhất 分phần/phân 三tam 德đức 成thành 初sơ 住trụ 八bát 相tương/tướng 佛Phật 分phần/phân 證chứng 遮già 那na 清thanh 淨tịnh 法Pháp 身thân 。 分phần/phân 顯hiển 寂tịch 光quang 法pháp 性tánh 理lý 土thổ/độ 如như 是thị 從tùng 容dung 雅nhã 合hợp 教giáo 旨chỉ 學học 者giả 詳tường 審thẩm 無vô 宜nghi 造tạo 次thứ 圓viên 修tu 直trực 以dĩ 妙diệu 覺giác 寂tịch 光quang 而nhi 釋thích 遠viễn 果quả 身thân 土thổ/độ 復phục 設thiết 三tam 重trùng 問vấn 答đáp 不bất 欲dục 委ủy 破phá 唯duy 第đệ 三tam 問vấn 觀quán 經kinh 近cận 在tại 同đồng 居cư 今kim 經kinh 遠viễn 希hy 常thường 寂tịch 二nhị 處xứ 相tương 反phản 乃nãi 以dĩ 古cổ 人nhân 各các 偏thiên 事sự 理lý 疏sớ/sơ 主chủ 牽khiên 復phục 中trung 正chánh 為vi 答đáp 大đại 不bất 然nhiên 也dã 且thả 疏sớ/sơ 主chủ 作tác 疏sớ/sơ 釋thích 經kinh 申thân 通thông 佛Phật 意ý 所sở 定định 身thân 土thổ/độ 全toàn 據cứ 經kinh 宗tông 當đương 機cơ 證chứng 入nhập 纖tiêm 毫hào 不bất 濫lạm 以dĩ 為vi 萬vạn 世thế 不bất 刊# 之chi 典điển 豈khởi 可khả 違vi 經kinh 反phản 聖thánh 強cưỡng 欲dục 牽khiên 復phục 自tự 任nhậm 胸hung 臆ức 之chi 論luận 今kim 問vấn 若nhược 使sử 疏sớ/sơ 主chủ 不bất 欲dục 牽khiên 復phục 中trung 正chánh 未vị 審thẩm 二nhị 經kinh 合hợp 作tác 何hà 土thổ/độ 當đương 知tri 二nhị 經kinh 所sở 判phán 身thân 土thổ/độ 義nghĩa 皈quy 一nhất 揆quỹ 不bất 曾tằng 精tinh 考khảo 妄vọng 自tự 云vân 云vân 不bất 唯duy 謗báng 師sư 亦diệc 乃nãi 毀hủy 法pháp 問vấn 今kim 疏sớ/sơ 四tứ 法pháp 釋thích 經kinh 已dĩ 定định 何hà 故cố 復phục 以dĩ 理lý 行hành 果quả 三tam 會hội 同đồng 體thể 宗tông 用dụng 邪tà 問vấn 體thể 宗tông 用dụng 三tam 更cánh 加gia 釋thích 名danh 教giáo 相tương/tướng 則tắc 與dữ 天thiên 台thai 五ngũ 章chương 是thị 同đồng 何hà 故cố 矯kiểu 異dị 別biệt 立lập 。
即tức 證chứng 清thanh 淨tịnh 法Pháp 身thân 。 居cư 法pháp 性tánh 土thổ/độ 也dã 。
上thượng 列liệt 四tứ 章chương 略lược 提đề 梗# 概khái 餘dư 如như 後hậu 釋thích 仍nhưng 委ủy 佗tha 文văn 。
【# 記ký 】# 結kết 略lược 中trung 以dĩ 顯hiển 義nghĩa 門môn 包bao 括quát 何hà 由do 道đạo 盡tận 提đề 其kỳ 大đại 略lược 故cố 云vân 梗# 概khái 。
佛Phật 說Thuyết 阿A 彌Di 陀Đà 經Kinh
姚Diêu 秦Tần 三Tam 藏Tạng 法Pháp 師sư 。 鳩Cưu 摩Ma 羅La 什Thập 奉phụng 詔chiếu 譯dịch
【# 疏sớ/sơ 】# 次thứ 釋thích 文văn 中trung 此thử 經Kinh 凡phàm 有hữu 兩lưỡng 譯dịch 。
【# 記ký 】# 牒điệp 文văn 釋thích 示thị 翻phiên 傳truyền 中trung 初sơ 正chánh 明minh 兩lưỡng 譯dịch 。
【# 疏sớ/sơ 】# 一nhất 姚Diêu 秦Tần 羅la 什thập 法Pháp 師sư 譯dịch 即tức 今kim 本bổn 也dã 。
【# 疏sớ/sơ 】# 二nhị 大đại 唐đường 玄huyền 奘tráng 法Pháp 師sư 譯dịch 今kim 見kiến 藏tạng 中trung 立lập 題đề 各các 異dị 如như 下hạ 所sở 明minh 。
【# 疏sớ/sơ 】# 自tự 古cổ 解giải 釋thích 凡phàm 有hữu 三tam 家gia 唐đường 慈từ 恩ân 法Pháp 師sư 通thông 讚tán 一nhất 卷quyển 今kim 朝triêu 孤cô 山sơn 法Pháp 師sư 霅# 溪khê 法Pháp 師sư 皆giai 有hữu 疏sớ/sơ 記ký 見kiến 行hành 于vu 世thế 。
【# 記ký 】# 自tự 下hạ 因nhân 明minh 古cổ 解giải 。
【# 疏sớ/sơ 】# 今kim 之chi 所sở 出xuất 各các 從tùng 其kỳ 志chí 時thời 有hữu 異dị 同đồng 臨lâm 文văn 自tự 見kiến 。
【# 記ký 】# 今kim 下hạ 明minh 今kim 出xuất 疏sớ/sơ 。
【# 疏sớ/sơ 】# 次thứ 正chánh 釋thích 文văn 相tương/tướng 又hựu 二nhị 初sơ 釋thích 經kinh 題đề 二nhị 釋thích 經kinh 文văn 。
【# 疏sớ/sơ 】# 初sơ 中trung 此thử 經Kinh 本bổn 名danh 稱xưng 讚tán 不bất 可khả 思tư 議nghị 功công 德đức 。 一Nhất 切Thiết 諸Chư 佛Phật 所Sở 護Hộ 念Niệm 經Kinh 。
【# 記ký 】# 釋thích 本bổn 題đề 中trung 初sơ 指chỉ 經kinh 名danh 由do 是thị 六lục 方phương 諸chư 佛Phật 金kim 口khẩu 宣tuyên 唱xướng 故cố 曰viết 本bổn 名danh 。
【# 疏sớ/sơ 】# 總tổng 十thập 六lục 字tự 經Kinh 字tự 為vi 通thông 題đề 上thượng 十thập 五ngũ 字tự 為vi 別biệt 題đề 。
【# 記ký 】# 總tổng 下hạ 二nhị 分phần 通thông 別biệt 。
【# 疏sớ/sơ 】# 上thượng 八bát 字tự 屬thuộc 教giáo 即tức 經kinh 所sở 說thuyết 依y 正chánh 莊trang 嚴nghiêm 稱xưng 名danh 往vãng 生sanh 皆giai 是thị 彌di 陀đà 修tu 因nhân 感cảm 果quả 威uy 神thần 願nguyện 力lực 不bất 思tư 議nghị 功công 德đức 也dã 。
【# 疏sớ/sơ 】# 下hạ 七thất 字tự 屬thuộc 機cơ 即tức 依y 教giáo 起khởi 行hành 專chuyên 修tu 成thành 業nghiệp 眾chúng 聖thánh 冥minh 加gia 攝nhiếp 持trì 不bất 退thoái 直trực 至chí 菩Bồ 提Đề 也dã 。
【# 記ký 】# 上thượng 八bát 字tự 下hạ 三tam 分phần/phân 機cơ 教giáo 。
【# 疏sớ/sơ 】# 奘tráng 師sư 唐đường 譯dịch 即tức 用dụng 本bổn 題đề 云vân 稱xưng 讚tán 淨tịnh 土độ 佛Phật 攝nhiếp 受thọ 經kinh 語ngữ 雖tuy 少thiểu 異dị 義nghĩa 意ý 大đại 同đồng 對đối 文văn 可khả 見kiến 。
【# 記ký 】# 奘tráng 下hạ 會hội 唐đường 譯dịch 題đề 並tịnh 在tại 文văn 可khả 見kiến 。
【# 疏sớ/sơ 】# 今kim 經kinh 秦tần 譯dịch 隱ẩn 略lược 本bổn 題đề 在tại 六lục 方phương 佛Phật 後hậu 即tức 下hạ 云vân 汝nhữ 等đẳng 眾chúng 生sanh 。 當đương 信tín 是thị 等đẳng 。
【# 記ký 】# 今kim 題đề 立lập 意ý 中trung 初sơ 隱ẩn 題đề 在tại 后hậu 。
【# 疏sớ/sơ 】# 據cứ 宗tông 取thủ 要yếu 別biệt 建kiến 此thử 題đề 略lược 有hữu 五ngũ 意ý 。
【# 記ký 】# 二nhị 據cứ 下hạ 明minh 據cứ 宗tông 別biệt 立lập 。
【# 疏sớ/sơ 】# 一nhất 則tắc 上thượng 符phù 經kinh 旨chỉ 經kinh 中trung 唯duy 示thị 持trì 名danh 方phương 法pháp 故cố 取thủ 佛Phật 名danh 用dụng 標tiêu 題đề 首thủ 。
【# 疏sớ/sơ 】# 二nhị 則tắc 下hạ 適thích 機cơ 宜nghi 彌di 陀đà 名danh 號hiệu 眾chúng 所sở 樂nhạo 聞văn 。 故cố 用dụng 標tiêu 題đề 人nhân 多đa 信tín 受thọ 故cố 。
【# 疏sớ/sơ 】# 三tam 理lý 自tự 包bao 含hàm 但đãn 標tiêu 佛Phật 名danh 稱xưng 讚tán 護hộ 念niệm 任nhậm 運vận 自tự 攝nhiếp 故cố 。
【# 疏sớ/sơ 】# 四tứ 義nghĩa 存tồn 便tiện 易dị 梵Phạm 號hiệu 兼kiêm 含hàm 耳nhĩ 聞văn 淳thuần 熟thục 故cố 。
【# 疏sớ/sơ 】# 五ngũ 語ngữ 從tùng 簡giản 要yếu 後hậu 世thế 受thọ 持trì 稱xưng 道đạo 不bất 繁phồn 故cố 。
【# 記ký 】# 五ngũ 意ý 出xuất 之chi 例lệ 皆giai 初sơ 句cú 標tiêu 起khởi 隨tùy 後hậu 釋thích 義nghĩa 四tứ 約ước 耳nhĩ 聞văn 五ngũ 取thủ 口khẩu 稱xưng 在tại 文văn 自tự 異dị 。
【# 疏sớ/sơ 】# 且thả 如như 唐đường 譯dịch 從tùng 本bổn 立lập 題đề 而nhi 未vị 聞văn 流lưu 布bố 又hựu 如như 大đại 本bổn 從tùng 華hoa 標tiêu 目mục 而nhi 罕# 見kiến 誦tụng 持trì 。
【# 記ký 】# 校giáo 優ưu 劣liệt 中trung 初sơ 舉cử 二nhị 經kinh 罕# 行hành 。
【# 疏sớ/sơ 】# 乃nãi 知tri 秦tần 本bổn 深thâm 體thể 聖thánh 心tâm 故cố 得đắc 四tứ 海hải 同đồng 遵tuân 百bách 代đại 無vô 古cổ 。
【# 記ký 】# 乃nãi 下hạ 二nhị 美mỹ 今kim 本bổn 得đắc 旨chỉ 。
【# 疏sớ/sơ 】# 感cảm 通thông 傳truyền 說thuyết 羅la 什thập 法Pháp 師sư 七thất 佛Phật 以dĩ 來lai 翻phiên 經kinh 信tín 非phi 虗hư 矣hĩ 。
【# 記ký 】# 感cảm 下hạ 三tam 引dẫn 傳truyền 為vi 證chứng 問vấn 若nhược 謂vị 大đại 本bổn 從tùng 華hoa 標tiêu 目mục 所sở 以dĩ 罕# 誦tụng 且thả 十thập 六lục 觀quán 經kinh 亦diệc 乃nãi 從tùng 華hoa 標tiêu 目mục 何hà 期kỳ 誦tụng 持trì 之chi 盛thịnh 耶da 請thỉnh 為vi 通thông 之chi 。
【# 疏sớ/sơ 】# 今kim 釋thích 此thử 題đề 上thượng 五ngũ 字tự 為vi 別biệt 局cục 今kim 經kinh 故cố 下hạ 一nhất 字tự 為vi 通thông 同đồng 眾chúng 典điển 故cố 。
【# 疏sớ/sơ 】# 就tựu 別biệt 題đề 中trung 上thượng 二nhị 字tự 標tiêu 能năng 說thuyết 教giáo 主chủ 定định 是thị 釋Thích 迦Ca 但đãn 舉cử 通thông 號hiệu 下hạ 三tam 字tự 示thị 所sở 說thuyết 人nhân 簡giản 非phi 佗tha 佛Phật 故cố 標tiêu 別biệt 號hiệu 通thông 別biệt 互hỗ 舉cử 譯dịch 人nhân 之chi 巧xảo 。
【# 記ký 】# 隨tùy 釋thích 別biệt 題đề 初sơ 科khoa 中trung 初sơ 釋thích 佛Phật 字tự 預dự 取thủ 次thứ 科khoa 對đối 簡giản 二nhị 佛Phật 立lập 號hiệu 通thông 別biệt 若nhược 以dĩ 七thất 種chủng 立lập 題đề 收thu 之chi 所sở 說thuyết 屬thuộc 法pháp 義nghĩa 當đương 人nhân 法pháp 以dĩ 所sở 從tùng 能năng 即tức 單đơn 人nhân 立lập 題đề 也dã 。
【# 疏sớ/sơ 】# 傾khuynh 出xuất 我ngã 口khẩu 暢sướng 悅duyệt 彼bỉ 心tâm 以dĩ 教giáo 合hợp 機cơ 故cố 稱xưng 佛Phật 說thuyết 。
【# 記ký 】# 傾khuynh 下hạ 次thứ 釋thích 說thuyết 字tự 傾khuynh 我ngã 口khẩu 教giáo 也dã 悅duyệt 彼bỉ 心tâm 機cơ 也dã 機cơ 教giáo 合hợp 論luận 故cố 云vân 佛Phật 說thuyết 。
【# 疏sớ/sơ 】# 阿A 彌Di 陀Đà 此thử 翻phiên 無vô 量lượng 。
【# 記ký 】# 次thứ 科khoa 初sơ 翻phiên 梵Phạm 成thành 華hoa 。
【# 疏sớ/sơ 】# 經kinh 自tự 釋thích 云vân 彼bỉ 佛Phật 光quang 明minh 無vô 量lượng 。 照chiếu 十thập 方phương 國quốc 。 無vô 所sở 障chướng 礙ngại 。 是thị 故cố 號hiệu 為vi 阿A 彌Di 陀Đà 。 此thử 謂vị 無vô 邊biên 量lượng 也dã 。
【# 記ký 】# 二nhị 經kinh 下hạ 引dẫn 經kinh 雙song 釋thích 二nhị 名danh 初sơ 名danh 光quang 照chiếu 十thập 方phương 。 則tắc 無vô 際tế 畔bạn 乃nãi 約ước 橫hoạnh/hoành 論luận 此thử 下hạ 一nhất 句cú 疏sớ/sơ 助trợ 釋thích 也dã 。
【# 疏sớ/sơ 】# 又hựu 云vân 彼bỉ 佛Phật 壽thọ 命mạng 。 及cập 其kỳ 人nhân 民dân 。 無vô 量lượng 無vô 邊biên 阿a 僧tăng 祇kỳ 劫kiếp 。 故cố 名danh 阿A 彌Di 陀Đà 。 此thử 謂vị 無vô 數số 量lượng 也dã 。
【# 記ký 】# 次thứ 名danh 阿a 僧tăng 祇kỳ 劫kiếp 。 則tắc 非phi 朝triêu 夕tịch 乃nãi 約ước 竪thụ 說thuyết 此thử 下hạ 一nhất 句cú 亦diệc 助trợ 釋thích 。
【# 疏sớ/sơ 】# 光quang 表biểu 佛Phật 智trí 壽thọ 表biểu 佛Phật 福phước 以dĩ 此thử 福phước 智trí 嚴nghiêm 本bổn 法Pháp 身thân 三tam 德đức 圓viên 備bị 以dĩ 立lập 嘉gia 號hiệu 餘dư 如như 下hạ 文văn 。
【# 記ký 】# 光quang 下hạ 結kết 成thành 三tam 德đức 智trí 即tức 智trí 慧tuệ 莊trang 嚴nghiêm 。 了liễu 因nhân 也dã 福phước 即tức 福phước 德đức 莊trang 嚴nghiêm 。 緣duyên 因nhân 也dã 本bổn 有hữu 法Pháp 身thân 正chánh 因nhân 也dã 正chánh 無vô 緣duyên 了liễu 有hữu 亦diệc 同đồng 無vô 今kim 以dĩ 了liễu 因nhân 正chánh 解giải 觀quán 察sát 緣duyên 因nhân 妙diệu 行hạnh 資tư 成thành 嚴nghiêm 顯hiển 本bổn 有hữu 正chánh 因nhân 故cố 曰viết 三tam 德đức 圓viên 備bị 此thử 三tam 佛Phật 性tánh 在tại 凡phàm 曰viết 三tam 因nhân 在tại 聖thánh 曰viết 三tam 德đức 因nhân 中trung 既ký 一nhất 發phát 一nhất 切thiết 發phát 三tam 因nhân 俱câu 發phát 果quả 上thượng 則tắc 一nhất 證chứng 一nhất 切thiết 證chứng 三tam 德đức 俱câu 證chứng 故cố 從tùng 三tam 德đức 以dĩ 立lập 嘉gia 號hiệu 。
【# 疏sớ/sơ 】# 通thông 題đề 中trung 梵Phạm 云vân 修tu 多đa 羅la 此thử 翻phiên 為vi 線tuyến 。
【# 記ký 】# 通thông 題đề 中trung 初sơ 三tam 句cú 翻phiên 梵Phạn 語ngữ 。
【# 疏sớ/sơ 】# 線tuyến 能năng 貫quán 攝nhiếp 即tức 喻dụ 教giáo 詮thuyên 。
【# 記ký 】# 下hạ 二nhị 句cú 標tiêu 二nhị 義nghĩa 。
【# 疏sớ/sơ 】# 文văn 理lý 連liên 貫quán 包bao 攝nhiếp 群quần 機cơ 。
【# 記ký 】# 文văn 下hạ 二nhị 句cú 分phần/phân 字tự 釋thích 上thượng 句cú 教giáo 為vi 能năng 貫quán 文văn 理lý 為vi 所sở 貫quán 次thứ 句cú 教giáo 為vi 能năng 攝nhiếp 群quần 機cơ 為vi 所sở 攝nhiếp 。
【# 疏sớ/sơ 】# 訓huấn 法pháp 訓huấn 常thường 義nghĩa 如như 常thường 說thuyết 。
【# 記ký 】# 訓huấn 下hạ 二nhị 句cú 指chỉ 俗tục 訓huấn 。
【# 疏sớ/sơ 】# 次thứ 釋thích 經kinh 文văn 大đại 分phần/phân 三tam 分phần/phân 初sơ 至chí 大đại 眾chúng 俱câu 為vi 序tự 分phần/phân 二nhị 爾nhĩ 時thời 佛Phật 告cáo 。 下hạ 至chí 是thị 為vi 甚thậm 難nan 。 為vi 正chánh 宗tông 分phần/phân 三tam 佛Phật 說thuyết 此thử 經Kinh 。 下hạ 至chí 末mạt 文văn 為vi 流lưu 通thông 分phần/phân 。
【# 記ký 】# 經kinh 文văn 總tổng 判phán 中trung 唯duy 孤cô 山sơn 自tự 六lục 方phương 諸chư 佛Phật 勸khuyến 贊tán 盡tận 屬thuộc 流lưu 通thông 淨tịnh 覺giác 三tam 義nghĩa 破phá 之chi 一nhất 者giả 奘tráng 師sư 所sở 譯dịch 名danh 稱xưng 讚tán 淨tịnh 土độ 佛Phật 攝nhiếp 受thọ 經kinh 今kim 諸chư 佛Phật 同đồng 贊tán 豈khởi 非phi 正chánh 說thuyết 邪tà 二nhị 者giả 下hạ 文văn 名danh 為vi 一nhất 切thiết 。 諸chư 佛Phật 所sở 護hộ 。 念niệm 經kinh 謂vị 聞văn 是thị 經Kinh 受thọ 持trì 者giả 。 皆giai 為vi 諸chư 佛Phật 。 護hộ 念niệm 既ký 聞văn 佛Phật 名danh 為vi 佛Phật 成thành 護hộ 顯hiển 是thị 正chánh 經kinh 三tam 者giả 此thử 經Kinh 比tỉ 望vọng 大đại 本bổn 及cập 與dữ 觀quán 經kinh 唯duy 諸chư 佛Phật 同đồng 贊tán 其kỳ 文văn 最tối 廣quảng 餘dư 文văn 并tinh 略lược 況huống 今kim 經kinh 且thả 言ngôn 六lục 方phương 新tân 本bổn 具cụ 列liệt 十thập 方phương 由do 是thị 詳tường 之chi 正chánh 說thuyết 明minh 矣hĩ (# 云vân 云vân )# 。
【# 疏sớ/sơ 】# 初sơ 中trung 諸chư 經kinh 皆giai 有hữu 證chứng 信tín 發phát 起khởi 二nhị 序tự 此thử 經Kinh 但đãn 列liệt 證chứng 信tín 獨độc 無vô 發phát 起khởi 。
【# 記ký 】# 序tự 分phần/phân 有hữu 無vô 中trung 比tỉ 例lệ 諸chư 經kinh 校giảo 量lượng 具cụ 缺khuyết 生sanh 起khởi 下hạ 文văn 。
【# 疏sớ/sơ 】# 往vãng 生sanh 傳truyền 序tự 云vân 此thử 乃nãi 十thập 二nhị 分phần 教giáo 無vô 問vấn 自tự 說thuyết 。 之chi 經kinh 其kỳ 猶do 母mẫu 之chi 拊phụ 嬰anh 兒nhi 不bất 俟sĩ 其kỳ 請thỉnh 但đãn 欲dục 顧cố 其kỳ 手thủ 足túc 乳nhũ 而nhi 哺bộ 之chi 耳nhĩ 。
【# 記ký 】# 他tha 解giải 中trung 初sơ 引dẫn 文văn 傳truyền 序tự 飛phi 山sơn 默mặc 子tử 作tác 無vô 問vấn 自tự 說thuyết 。 即tức 十thập 二nhị 分phần 之chi 一nhất 也dã 不bất 待đãi 機cơ 問vấn 如Như 來Lai 自tự 說thuyết 即tức 無vô 發phát 起khởi 其kỳ 下hạ 喻dụ 顯hiển 拊phụ 以dĩ 手thủ 拍phách 也dã 嬰anh 兒nhi 字tự 書thư 云vân 女nữ 曰viết 嬰anh 男nam 曰viết 兒nhi 召triệu 赤xích 子tử 也dã 顧cố 旋toàn 視thị 也dã 乳nhũ 食thực 也dã 在tại 口khẩu 曰viết 哺bộ 。
【# 疏sớ/sơ 】# 今kim 以dĩ 義nghĩa 求cầu 略lược 為vi 二nhị 意ý 一nhất 表biểu 他tha 方phương 淨tịnh 剎sát 非phi 二Nhị 乘Thừa 偏thiên 小tiểu 境cảnh 界giới 縱túng/tung 有hữu 權quyền 行hành 示thị 同đồng 不bất 知tri 不bất 假giả 因nhân 緣duyên 孤cô 然nhiên 自tự 說thuyết 彰chương 其kỳ 特đặc 異dị 。
【# 記ký 】# 義nghĩa 求cầu 中trung 初sơ 愍mẫn 偏thiên 小tiểu 不bất 知tri 先tiên 立lập 義nghĩa 。
【# 疏sớ/sơ 】# 即tức 下hạ 諸chư 佛Phật 歎thán 釋Thích 迦Ca 云vân 能năng 為vi 甚thậm 難nan 。 希hy 有hữu 之chi 事sự 。 說thuyết 此thử 世thế 間gian 難nan 信tín 之chi 法Pháp 是thị 也dã 。
【# 記ký 】# 次thứ 引dẫn 文văn 。
【# 疏sớ/sơ 】# 二nhị 表biểu 我ngã 佛Phật 世Thế 尊Tôn 。 大đại 慈từ 憫mẫn 物vật 如như 母mẫu 愛ái 子tử 。 憐lân 其kỳ 小tiểu 騃ngãi 不bất 能năng 請thỉnh 問vấn 召triệu 以dĩ 誨hối 之chi 彰chương 其kỳ 深thâm 切thiết 。
【# 疏sớ/sơ 】# 故cố 下hạ 如Như 來Lai 囑chúc 云vân 汝nhữ 等đẳng 皆giai 當đương 。 信tín 受thọ 我ngã 語ngữ 。 及cập 諸chư 佛Phật 所sở 說thuyết 是thị 也dã 。
【# 記ký 】# 如như 前tiền 孤cô 山sơn 云vân 此thử 經Kinh 但đãn 有hữu 通thông 序tự 而nhi 缺khuyết 別biệt 序tự 新tân 經kinh 則tắc 有hữu 集tập 眾chúng 末mạt 云vân 為vì 聞văn 法Pháp 故cố 。 俱câu 來lai 會hội 坐tọa 。 淨tịnh 覺giác 斥xích 云vân 為vì 聞văn 法Pháp 故cố 。 發phát 起khởi 事sự 微vi 現hiện 文văn 缺khuyết 於ư 別biệt 序tự 或hoặc 恐khủng 經kinh 家gia 存tồn 略lược 並tịnh 由do 不bất 知tri 今kim 疏sớ/sơ 二nhị 意ý 故cố 也dã 。
【# 疏sớ/sơ 】# 就tựu 證chứng 信tín 中trung 此thử 即tức 阿A 難Nan 結kết 集tập 奉phụng 教giáo 安an 列liệt 六lục 事sự 為vi 證chứng 明minh 非phi 虗hư 謬mậu 令linh 物vật 信tín 故cố 。
【# 記ký 】# 證chứng 信tín 序tự 安an 立lập 中trung 初sơ 釋thích 證chứng 信tín 涅Niết 槃Bàn 經kinh 中trung 佛Phật 臨lâm 滅diệt 度độ 阿A 難Nan 請thỉnh 問vấn 四tứ 事sự 佛Phật 一nhất 一nhất 答đáp 四tứ 問vấn 經kinh 首thủ 安an 何hà 等đẳng 語ngữ 佛Phật 言ngôn 當đương 安an 如như 是thị 我ngã 聞văn 。 等đẳng 故cố 曰viết 奉phụng 教giáo 安an 列liệt 。
【# 疏sớ/sơ 】# 六lục 緣duyên 不bất 具cụ 教giáo 則tắc 不bất 興hưng 名danh 六lục 成thành 就tựu 。
【# 記ký 】# 次thứ 釋thích 成thành 就tựu 。
【# 疏sớ/sơ 】# 諸chư 經kinh 之chi 首thủ 解giải 釋thích 極cực 繁phồn 此thử 但đãn 略lược 提đề 大đại 要yếu 餘dư 廣quảng 如như 彼bỉ 。
【# 記ký 】# 後hậu 示thị 繁phồn 略lược 。
如như 是thị 。
【# 疏sớ/sơ 】# 初sơ 如như 是thị 者giả 如như 云vân 指chỉ 法pháp 之chi 辭từ 即tức 指chỉ 正chánh 宗tông 。 所sở 說thuyết 法Pháp 門môn 。
【# 記ký 】# 信tín 成thành 就tựu 中trung 初sơ 引dẫn 古cổ 通thông 示thị 次thứ 契khế 下hạ 分phần/phân 字tự 解giải 釋thích 。
【# 疏sớ/sơ 】# 契khế 理lý 曰viết 如như 離ly 非phi 曰viết 是thị 。
【# 記ký 】# 契khế 中trung 道Đạo 理lý 離ly 二nhị 邊biên 非phi 。
【# 疏sớ/sơ 】# 信tín 故cố 聞văn 持trì 名danh 信tín 成thành 就tựu 。
【# 記ký 】# 三tam 信tín 下hạ 結kết 示thị 名danh 義nghĩa 。
我ngã 聞văn 。
【# 疏sớ/sơ 】# 二nhị 我ngã 聞văn 者giả 阿A 難Nan 自tự 言ngôn 親thân 從tùng 佛Phật 聞văn 非phi 他tha 傳truyền 告cáo 即tức 聞văn 成thành 就tựu 。
【# 記ký 】# 二nhị 中trung 阿A 難Nan 已dĩ 斷đoạn 見kiến 思tư 無vô 見kiến 慢mạn 我ngã 隨tùy 世thế 流lưu 布bố 名danh 字tự 稱xưng 我ngã 聞văn 即tức 耳nhĩ 識thức 也dã 。
一nhất 時thời 。
【# 疏sớ/sơ 】# 三tam 一nhất 時thời 者giả 主chủ 伴bạn 會hội 集tập 說thuyết 聽thính 始thỉ 終chung 簡giản 非phi 餘dư 時thời 即tức 時thời 成thành 就tựu 。
【# 記ký 】# 三tam 中trung 主chủ 即tức 說thuyết 者giả 伴bạn 即tức 聽thính 者giả 機cơ 應ưng 輻bức 湊thấu 通thông 取thủ 畢tất 席tịch 名danh 曰viết 一nhất 時thời 。
佛Phật 。
【# 疏sớ/sơ 】# 四tứ 佛Phật 者giả 釋Thích 迦Ca 教giáo 主chủ 金kim 口khẩu 親thân 宜nghi 非phi 餘dư 所sở 說thuyết 即tức 主chủ 成thành 就tựu 。
【# 記ký 】# 四tứ 中trung 佛Phật 名danh 既ký 通thông 故cố 以dĩ 釋Thích 迦Ca 簡giản 之chi 黃hoàng 金kim 色sắc 身thân 之chi 口khẩu 故cố 曰viết 金kim 口khẩu 經kinh 通thông 五ngũ 人nhân 說thuyết 今kim 局cục 在tại 佛Phật 故cố 曰viết 非phi 餘dư 。
【# 疏sớ/sơ 】# 具cụ 云vân 佛Phật 陀Đà 翻phiên 云vân 覺giác 者giả 。
【# 記ký 】# 具cụ 下hạ 翻phiên 梵Phạm 。
【# 疏sớ/sơ 】# 覺giác 名danh 乃nãi 通thông 此thử 局cục 妙diệu 覺giác 究cứu 竟cánh 極cực 果quả 十thập 號hiệu 之chi 一nhất 也dã 是thị 為vi 通thông 號hiệu 。
【# 記ký 】# 覺giác 下hạ 簡giản 濫lạm 佛Phật 名danh 同đồng 故cố 曰viết 通thông 號hiệu 。
在tại 舍Xá 衛Vệ 國Quốc 。 祇Kỳ 樹Thụ 給Cấp 孤Cô 獨Độc 園Viên 。
【# 疏sớ/sơ 】# 五ngũ 在tại 舍Xá 衛Vệ 等đẳng 者giả 說thuyết 經Kinh 有hữu 處xứ 。
【# 記ký 】# 五ngũ 中trung 初sơ 通thông 指chỉ 。
【# 疏sớ/sơ 】# 舉cử 舍Xá 衛Vệ 乃nãi 遊du 化hóa 之chi 境cảnh 舉cử 祇kỳ 園viên 即tức 依y 住trụ 之chi 處xứ 即tức 處xứ 成thành 就tựu 。
【# 記ký 】# 次thứ 別biệt 釋thích 舉cử 國quốc 令linh 遠viễn 人nhân 聞văn 舉cử 園viên 令linh 近cận 人nhân 知tri 。
【# 疏sớ/sơ 】# 舍Xá 衛Vệ 翻phiên 聞văn 物vật 言ngôn 人nhân 物vật 富phú 庶thứ 遠viễn 聞văn 諸chư 國quốc 故cố 。
【# 疏sớ/sơ 】# 祗chi 陀đà 施thí 樹thụ 給cấp 孤cô 買mãi 園viên 共cộng 成thành 佛Phật 剎sát 故cố 以dĩ 為vi 名danh 。
【# 疏sớ/sơ 】# 六lục 與dữ 大đại 比Bỉ 丘Khâu 。 下hạ 道đạo 俗tục 四tứ 部bộ 大đại 眾chúng 。 同đồng 會hội 非phi 我ngã 獨độc 聞văn 即tức 眾chúng 成thành 就tựu 。
【# 記ký 】# 六lục 中trung 略lược 示thị 阿A 難Nan 復phục 引dẫn 眾chúng 證chứng 信tín 非phi 虗hư 矣hĩ 四tứ 部bộ 既ký 云vân 道đạo 俗tục 即tức 僧Tăng 尼ni 士sĩ 女nữ 非phi 人nhân 天thiên 龍long 鬼quỷ 也dã 。
【# 疏sớ/sơ 】# 眾chúng 有hữu 三tam 類loại 初sơ 聲Thanh 聞Văn 眾chúng 二nhị 並tịnh 諸chư 下hạ 即tức 菩Bồ 薩Tát 眾chúng 三tam 及cập 釋thích 提đề 下hạ 人nhân 天thiên 眾chúng 。
【# 記ký 】# 委ủy 釋thích 總tổng 分phần/phân 中trung 初sơ 分phần/phân 三tam 類loại 。
【# 疏sớ/sơ 】# 聲Thanh 聞Văn 常thường 時thời 侍thị 佛Phật 威uy 儀nghi 復phục 勝thắng 故cố 在tại 前tiền 列liệt 菩Bồ 薩Tát 隱ẩn 顯hiển 無vô 定định 形hình 服phục 不bất 拘câu 故cố 以dĩ 次thứ 之chi 人nhân 天thiên 俗tục 眾chúng 形hình 服phục 全toàn 乖quai 故cố 列liệt 于vu 後hậu 。
【# 記ký 】# 次thứ 推thôi 前tiền 後hậu 聲Thanh 聞Văn 隨tùy 處xứ 影ảnh 響hưởng 故cố 常thường 侍thị 出xuất 家gia 相tương/tướng 具cụ 故cố 儀nghi 勝thắng 菩Bồ 薩Tát 自tự 行hành 化hóa 他tha 故cố 無vô 定định 在tại 家gia 出xuất 家gia 。 故cố 不bất 拘câu 人nhân 天thiên 俗tục 形hình 俗tục 服phục 故cố 曰viết 全toàn 乖quai 此thử 約ước 外ngoại 相tướng 以dĩ 分phần/phân 次thứ 第đệ 孤cô 山sơn 乃nãi 謂vị 聲Thanh 聞Văn 沉trầm 空không 人nhân 天thiên 著trước 有hữu 菩Bồ 薩Tát 住trụ 於ư 。 中trung 道đạo 列liệt 於ư 季quý 孟# 之chi 間gian 以dĩ 表biểu 示thị 之chi 。
【# 疏sớ/sơ 】# 初sơ 中trung 有hữu 四tứ 初sơ 示thị 數số 二nhị 皆giai 是thị 下hạ 歎thán 德đức 三tam 長trưởng 老lão 下hạ 列liệt 名danh 四tứ 如như 是thị 下hạ 總tổng 結kết 。
△# 初sơ 中trung 。
與dữ 大đại 比Bỉ 丘Khâu 眾chúng 。 千thiên 二nhị 百bách 五ngũ 十thập 人nhân 俱câu 。
【# 疏sớ/sơ 】# 大đại 比Bỉ 丘Khâu 者giả 上thượng 首thủ 弟đệ 子tử 。 如như 下hạ 列liệt 者giả 千thiên 二nhị 百bách 等đẳng 眷quyến 屬thuộc 弟đệ 子tử 並tịnh 不bất 列liệt 。
【# 記ký 】# 聲Thanh 聞Văn 隨tùy 釋thích 總tổng 示thị 中trung 初sơ 分phần/phân 大đại 小tiểu 。
【# 疏sớ/sơ 】# 比Bỉ 丘Khâu 或hoặc 云vân 苾bật 芻sô 此thử 翻phiên 乞khất 士sĩ 乞khất 食thực 資tư 身thân 乞khất 法pháp 練luyện 心tâm 又hựu 翻phiên 怖bố 魔ma 志chí 怖bố 彼bỉ 魔ma 德đức 令linh 魔ma 怖bố 又hựu 云vân 破phá 惡ác 稟bẩm 戒giới 破phá 業nghiệp 定định 慧tuệ 破phá 惑hoặc 此thử 三tam 因nhân 名danh 果quả 號hiệu 如như 後hậu 。
【# 記ký 】# 次thứ 翻phiên 因nhân 名danh 乞khất 士sĩ 從tùng 行hành 怖bố 魔ma 從tùng 志chí 破phá 惡ác 從tùng 功công 修tu 戒giới 定định 慧tuệ 。 破phá 惑hoặc 業nghiệp 苦khổ 。
【# 疏sớ/sơ 】# 僧Tăng 者giả 具cụ 云vân 僧Tăng 伽già 此thử 翻phiên 為vi 眾chúng 四tứ 人nhân 已dĩ 上thượng 秉bỉnh 御ngự 一nhất 切thiết 滅diệt 惡ác 生sanh 善thiện 羯yết 磨ma 總tổng 該cai 凡phàm 聖thánh 通thông 收thu 理lý 事sự 故cố 云vân 眾chúng 也dã 。
【# 記ký 】# 僧Tăng 伽già 翻phiên 眾chúng 眾chúng 名danh 乃nãi 通thông 克khắc 取thủ 初sơ 位vị 四tứ 人nhân 假giả 用dụng 為vi 體thể 滅diệt 惡ác 之chi 大đại 勿vật 高cao 懺sám 重trọng/trùng 生sanh 善thiện 之chi 極cực 無vô 過quá 受thọ 體thể 五ngũ 停đình 心tâm 總tổng 別biệt 想tưởng 念niệm 名danh 外ngoại 凡phàm 僧Tăng 煖noãn 忍nhẫn 頂đảnh 世thế 第đệ 一nhất 名danh 內nội 凡phàm 僧Tăng 總tổng 上thượng 兩lưỡng 凡phàm 更cánh 兼kiêm 薄bạc 地địa 並tịnh 名danh 凡phàm 僧Tăng 初sơ 果quả 至chí 無Vô 學Học 通thông 名danh 聖thánh 僧Tăng 又hựu 復phục 初sơ 果quả 已dĩ 上thượng 學học 及cập 無Vô 學Học 。 證chứng 真Chân 諦Đế 理lý 名danh 理lý 和hòa 僧Tăng 身thân 口khẩu 意ý 而nhi 一nhất 致trí 戒giới 見kiến 利lợi 以dĩ 齊tề 均quân 名danh 事sự 和hòa 僧Tăng 總tổng 上thượng 多đa 義nghĩa 結kết 示thị 眾chúng 名danh 。
【# 疏sớ/sơ 】# 佛Phật 初sơ 成thành 道Đạo 度độ 三tam 迦Ca 葉Diếp 。 共cộng 有hữu 弟đệ 子tử 千thiên 人nhân 次thứ 度độ 舍Xá 利Lợi 弗Phất 。 目Mục 連Liên 共cộng 有hữu 弟đệ 子tử 二nhị 百bách 五ngũ 十thập 人nhân 。 此thử 皆giai 本bổn 是thị 外ngoại 道đạo 遇ngộ 佛Phật 得đắc 度độ 荷hà 佛Phật 恩ân 深thâm 故cố 常thường 隨tùy 侍thị 。
【# 記ký 】# 別biệt 示thị 中trung 此thử 科khoa 釋thích 經kinh 師sư 徒đồ 大đại 數số 并tinh 多đa 列liệt 之chi 意ý 三tam 迦Ca 葉Diếp 者giả 優Ưu 樓Lâu 頻Tần 螺Loa 。 伽già 耶da 那na 提đề 兄huynh 弟đệ 三tam 人nhân 。 元nguyên 是thị 事sự 火hỏa 外ngoại 道đạo 為vi 佛Phật 所sở 降giáng/hàng 見kiến 大đại 子tử 本bổn 起khởi 經kinh 舍xá 利lợi 目Mục 連Liên 本bổn 亦diệc 外ngoại 道đạo 共cộng 結kết 契khế 云vân 若nhược 得đắc 甘cam 露lộ 必tất 當đương 同đồng 味vị 後hậu 時thời 身thân 子tử 先tiên 見kiến 馬mã 勝thắng 威uy 儀nghi 庠tường 序tự 。 乃nãi 問vấn 汝nhữ 師sư 為vi 誰thùy 為vi 說thuyết 何hà 法Pháp 。 按án 五ngũ 分phần/phân 馬mã 勝thắng 答đáp 云vân 法pháp 從tùng 緣duyên 生sanh 亦diệc 從tùng 緣duyên 滅diệt 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 空không 。 無vô 有hữu 主chủ 又hựu 一nhất 出xuất 云vân 諸chư 法pháp 因nhân 緣duyên 生sanh 。 亦diệc 從tùng 因nhân 緣duyên 滅diệt 。 我ngã 佛Phật 大đại 沙Sa 門Môn 。 常thường 作tác 如như 是thị 。 說thuyết 身thân 子tử 一nhất 聞văn 便tiện 證chứng 初sơ 果quả 次thứ 傳truyền 目Mục 連Liên 亦diệc 證chứng 初sơ 果quả 久cửu 從tùng 外ngoại 道đạo 都đô 無vô 所sở 獲hoạch 。 一nhất 入nhập 佛Phật 法Pháp 即tức 得đắc 上thượng 果quả 故cố 荷hà 恩ân 深thâm 。
【# 疏sớ/sơ 】# 或hoặc 云vân 重trọng/trùng 其kỳ 最tối 初sơ 皈quy 佛Phật 故cố 多đa 列liệt 之chi 未vị 必tất 常thường 預dự 會hội 也dã 。
【# 記ký 】# 或hoặc 下hạ 出xuất 普phổ 曜diệu 經kinh 圓viên 修tu 引dẫn 佛Phật 地địa 論luận 聲Thanh 聞Văn 六lục 義nghĩa 故cố 先tiên 列liệt 一nhất 常thường 隨tùy 侍thị 佛Phật 二nhị 形hình 相tướng 似tự 佛Phật 三tam 是thị 內nội 眷quyến 屬thuộc 四tứ 欲dục 令linh 菩Bồ 薩Tát 。 生sanh 尊tôn 敬kính 故cố 五ngũ 令linh 無Vô 學Học 人nhân 生sanh 尊tôn 敬kính 六lục 為vì 聲Thanh 聞Văn 人nhân 。 於ư 大Đại 乘Thừa 法Pháp 。 疑nghi 非phi 佛Phật 說thuyết 故cố 標tiêu 眾chúng 首thủ 令linh 數số 聞văn 法Pháp 。
【# 疏sớ/sơ 】# 歎thán 德đức 中trung 。
皆giai 是thị 大đại 阿A 羅La 漢Hán 。 眾chúng 所sở 知tri 識thức 。
【# 疏sớ/sơ 】# 阿A 羅La 漢Hán 亦diệc 有hữu 三tam 翻phiên 初sơ 云vân 應Ứng 供Cúng 堪kham 為vi 物vật 養dưỡng 即tức 乞khất 士sĩ 果quả 也dã 次thứ 云vân 殺sát 賊tặc 摧tồi 伏phục 魔ma 怨oán 即tức 怖bố 魔ma 果quả 也dã 三tam 云vân 無vô 生sanh 結kết 盡tận 苦khổ 亡vong 即tức 破phá 惡ác 果quả 也dã 。
【# 記ký 】# 歎thán 德đức 中trung 初sơ 翻phiên 梵Phạn 語ngữ 。
【# 疏sớ/sơ 】# 即tức 如như 下hạ 列liệt 會hội 中trung 上thượng 首thủ 人nhân 天thiên 大đại 眾chúng 。 知tri 其kỳ 德đức 業nghiệp 識thức 其kỳ 儀nghi 貌mạo 故cố 云vân 眾chúng 知tri 識thức 也dã 。
【# 記ký 】# 即tức 下hạ 次thứ 釋thích 知tri 識thức 大đại 品phẩm 云vân 能năng 說thuyết 空không 無vô 相tướng 無vô 作tác 。 無vô 生sanh 無vô 滅diệt 。 法pháp 及cập 一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 。 令linh 人nhân 歡hoan 喜hỷ 。 信tín 樂nhạo 名danh 善Thiện 知Tri 識Thức 。
【# 疏sớ/sơ 】# 列liệt 名danh 中trung 。
長Trưởng 老lão 舍Xá 利Lợi 弗Phất 。 摩Ma 訶Ha 目Mục 犍Kiền 連Liên 。 摩Ma 訶Ha 迦Ca 葉Diếp 。 摩Ma 訶Ha 迦Ca 旃Chiên 延Diên 。 摩Ma 訶Ha 拘Câu 絺Hy 羅La 。 離ly 婆bà 多đa 周Chu 利Lợi 槃Bàn 陀Đà 伽Già 。 難Nan 陀Đà 阿A 難Nan 陀Đà 羅la 睺hầu 羅la 憍Kiều 梵Phạm 波Ba 提Đề 。 賓Tân 頭Đầu 盧Lô 頗Pha 羅La 墮Đọa 。 迦Ca 留Lưu 陀Đà 夷Di 。 摩Ma 訶Ha 劫Kiếp 賓Tân 那Na 。 薄bạc 拘câu 羅la 阿a 㝹nậu 樓lâu 馱đà 。
【# 疏sớ/sơ 】# 德đức 重trọng/trùng 﨟# 高cao 故cố 稱xưng 長trưởng 老lão 語ngữ 局cục 初sơ 人nhân 義nghĩa 該cai 諸chư 位vị 。
【# 記ký 】# 列liệt 名danh 中trung 初sơ 釋thích 通thông 名danh 德đức 重trọng/trùng 故cố 長trường/trưởng 臘lạp 高cao 故cố 老lão 。
【# 疏sớ/sơ 】# 舍Xá 利Lợi 弗Phất 此thử 飜phiên 身thân 子tử 亦diệc 云vân 珠châu 子tử 其kỳ 母mẫu 好hảo/hiếu 身thân 形hình 聰thông 明minh 在tại 眼nhãn 珠châu 時thời 人nhân 以dĩ 子tử 顯hiển 母mẫu 為vi 作tác 此thử 號hiệu 。
【# 疏sớ/sơ 】# 又hựu 云vân 舍xá 標tiêu 父phụ 利lợi 標tiêu 母mẫu 雙song 顯hiển 父phụ 母mẫu 故cố 言ngôn 舍Xá 利Lợi 弗Phất 弗phất 即tức 子tử 也dã 。
【# 記ký 】# 舍xá 下hạ 釋thích 別biệt 名danh 可khả 解giải 。
【# 疏sớ/sơ 】# 摩Ma 訶Ha 目Mục 犍Kiền 連Liên 。 摩ma 訶ha 飜phiên 大đại 同đồng 名danh 者giả 眾chúng 加gia 大đại 簡giản 之chi 下hạ 皆giai 類loại 之chi 。
【# 記ký 】# 目Mục 連Liên 中trung 初sơ 飜phiên 摩ma 訶ha 簡giản 濫lạm 。
【# 疏sớ/sơ 】# 目mục 犍kiền 連liên 文Văn 殊Thù 問vấn 經kinh 飜phiên 萊# 茯# 根căn (# 萊# 茯# 讀đọc 為vi 蘿# 蔔bặc )# 真Chân 諦Đế 云vân 勿vật 伽già 羅la 飜phiên 胡hồ 豆đậu 二nhị 物vật 古cổ 仙tiên 所sở 嗜thị 因nhân 以dĩ 命mạng 族tộc 。
【# 疏sớ/sơ 】# 名danh 尼ni 拘câu 律luật 陀đà 乃nãi 是thị 樹thụ 名danh 父phụ 母mẫu 禱đảo 神thần 樹thụ 得đắc 子tử 因nhân 以dĩ 名danh 焉yên 。
【# 記ký 】# 次thứ 翻phiên 姓tánh 名danh 尼Ni 俱Câu 律Luật 陀Đà 。 翻phiên 白bạch 楊dương 樹thụ 。
【# 疏sớ/sơ 】# 迦Ca 葉Diếp 此thử 飜phiên 大đại 龜quy 氏thị 其kỳ 先tiên 代đại 學học 道Đạo 靈linh 龜quy 負phụ 仙tiên 書thư 而nhi 應ưng 從tùng 德đức 命mạng 族tộc 。
【# 記ký 】# 迦Ca 葉Diếp 中trung 初sơ 正chánh 翻phiên 。
【# 疏sớ/sơ 】# 真Chân 諦Đế 翻phiên 為vi 光quang 波ba 上thượng 古cổ 仙tiên 人nhân 身thân 光quang 炎diễm 涌dũng 狀trạng 若nhược 波ba 燃nhiên 亦diệc 云vân 飲ẩm 光quang 能năng 暎ánh 餘dư 光quang 使sử 不bất 現hiện 故cố 名danh 畢tất 鉢bát 羅la 亦diệc 是thị 樹thụ 名danh 由do 禱đảo 樹thụ 得đắc 故cố 。
【# 記ký 】# 真chân 下hạ 引dẫn 別biệt 翻phiên 畢tất 鉢bát 羅la 此thử 云vân 高cao 顯hiển 。
【# 疏sớ/sơ 】# 迦ca 旃chiên 延diên 飜phiên 文văn 飾sức 亦diệc 云vân 肩kiên 垂thùy 亦diệc 云vân 好hảo/hiếu 肩kiên 。
【# 疏sớ/sơ 】# 亦diệc 名danh 柯kha 羅la 此thử 飜phiên 思tư 勝thắng 皆giai 從tùng 姓tánh 為vi 名danh 。
【# 記ký 】# 迦ca 旃chiên 延diên 中trung 初sơ 翻phiên 名danh 亦diệc 名danh 柯kha 羅la 梵Phạm 音âm 之chi 訛ngoa 。
【# 疏sớ/sơ 】# 拘Câu 絺Hy 羅La 此thử 翻phiên 大đại 膝tất (# 有hữu 云vân 膝tất 蓋cái 大đại 故cố )# 。
【# 疏sớ/sơ 】# 舍Xá 利Lợi 弗Phất 舅cữu 與dữ 姉# 論luận 義nghĩa 常thường 勝thắng 姉# 姉# 孕dựng 不bất 勝thắng 知tri 懷hoài 智trí 人nhân 遂toại 往vãng 南nam 天Thiên 竺Trúc 讀đọc 誦tụng 眾chúng 經kinh 無vô 暇hạ 剪tiễn 爪trảo 時thời 人nhân 呼hô 為vi 。 長trường 爪trảo 梵Phạm 志Chí 。
【# 記ký 】# 拘Câu 絺Hy 羅La 中trung 注chú 有hữu 云vân 者giả 見kiến 孤cô 山sơn 疏sớ/sơ 讀đọc 誦tụng 眾chúng 典điển 即tức 外ngoại 道đạo 十thập 八bát 種chủng 。 韋vi 陀đà 典điển 籍tịch 。
【# 疏sớ/sơ 】# 離ly 波ba 多đa 亦diệc 名danh 離ly 越việt 此thử 翻phiên 星tinh 宿tú 或hoặc 云vân 室thất 宿túc 父phụ 母mẫu 從tùng 星tinh 乞khất 得đắc 因nhân 星tinh 作tác 名danh 。
【# 疏sớ/sơ 】# 或hoặc 云vân 假giả 和hòa 合hợp 文Văn 殊Thù 問vấn 經kinh 稱xưng 常thường 作tác 聲thanh 。
【# 記ký 】# 離ly 波ba 多đa 中trung 初sơ 正chánh 翻phiên 。
【# 疏sớ/sơ 】# 有hữu 人nhân 引dẫn 智trí 論luận 嘗thường 宿túc 空không 亭đình 證chứng 二nhị 鬼quỷ 諍tranh 屍thi 依y 實thật 判phán 皈quy 小tiểu 鬼quỷ 大đại 鬼quỷ 怒nộ 拔bạt 其kỳ 手thủ 足túc 小tiểu 鬼quỷ 取thủ 屍thi 補bổ 之chi 因nhân 其kỳ 煩phiền 惱não 不bất 測trắc 誰thùy 身thân 故cố 云vân 假giả 和hòa 合hợp 又hựu 心tâm 懷hoài 疑nghi 惑hoặc 。 逢phùng 人nhân 即tức 問vấn 見kiến 我ngã 身thân 否phủ/bĩ 眾chúng 僧Tăng 語ngữ 云vân 汝nhữ 身thân 本bổn 是thị 他tha 之chi 遺di 體thể 非phi 己kỷ 有hữu 也dã 因nhân 即tức 得đắc 道Đạo 故cố 以dĩ 為vi 名danh 。
【# 記ký 】# 引dẫn 論luận 雙song 證chứng 後hậu 二nhị 。
【# 疏sớ/sơ 】# 周Chu 利Lợi 槃Bàn 陀Đà 伽Già 。 此thử 翻phiên 蛇xà 奴nô 或hoặc 言ngôn 周chu 利lợi 云vân 大đại 路lộ 邊biên 槃bàn 陀đà 伽già 云vân 小tiểu 路lộ 邊biên 生sanh 於ư 道đạo 傍bàng 故cố 以dĩ 為vi 名danh 。
【# 記ký 】# 周chu 利lợi 中trung 善thiện 見kiến 論luận 云vân 有hữu 長trưởng 者giả 女nữ 。 與dữ 奴nô 私tư 通thông 逃đào 往vãng 外ngoại 國quốc 久cửu 而nhi 有hữu 孕dựng 思tư 還hoàn 故cố 國quốc 半bán 途đồ 而nhi 產sản 得đắc 大đại 小tiểu 路lộ 邊biên 之chi 名danh 。
【# 疏sớ/sơ 】# 難Nan 陀Đà 此thử 云vân 善thiện 歡hoan 喜hỷ 亦diệc 翻phiên 忻hãn 樂nhạo/nhạc/lạc 本bổn 牧mục 牛ngưu 人nhân 以dĩ 牧mục 牛ngưu 事sự 試thí 佛Phật 為vi 說thuyết 法Pháp 。 忻hãn 樂nhạo/nhạc/lạc 得đắc 道Đạo 故cố 有hữu 處xứ 名danh 牧mục 牛ngưu 難Nan 陀Đà 或hoặc 云vân 即tức 律luật 中trung 跋bạt 難Nan 陀Đà 也dã 。
【# 記ký 】# 難Nan 陀Đà 可khả 見kiến 。
【# 疏sớ/sơ 】# 阿A 難Nan 陀Đà 此thử 云vân 歡hoan 喜hỷ 或hoặc 云vân 無vô 染nhiễm 淨tịnh 飯phạn 王vương 聞văn 太thái 子tử 。 成thành 佛Phật 王vương 大đại 歡hoan 喜hỷ 。 白bạch 飯phạn 王vương 奏tấu 生sanh 兒nhi 舉cử 國quốc 忻hãn 然nhiên 。 因nhân 以dĩ 為vi 名danh 。
【# 記ký 】# 阿A 難Nan 陀Đà 疏sớ/sơ 釋thích 上thượng 名danh 次thứ 云vân 無vô 染nhiễm 者giả 圓viên 修tu 引dẫn 涅Niết 槃Bàn 云vân 隨tùy 佛Phật 入nhập 天thiên 人nhân 龍long 宮cung 凡phàm 見kiến 婦phụ 女nữ 心tâm 無vô 愛ái 染nhiễm 故cố 。
【# 疏sớ/sơ 】# 羅la 睺hầu 羅la 此thử 云vân 覆phú 障chướng 佛Phật 之chi 嫡đích 子tử 酬thù 往vãng 業nghiệp 故cố 在tại 胎thai 六lục 年niên 故cố 云vân 覆phú 障chướng 。
【# 疏sớ/sơ 】# 真Chân 諦Đế 云vân 羅la 睺hầu 本bổn 言ngôn 修tu 羅la 能năng 手thủ 障chướng 日nhật 月nguyệt 應ưng 言ngôn 障chướng 月nguyệt 佛Phật 言ngôn 我ngã 法pháp 如như 月nguyệt 此thử 兒nhi 障chướng 我ngã 不bất 即tức 出xuất 家gia 世thế 世thế 能năng 捨xả 故cố 云vân 覆phú 障chướng 。
【# 記ký 】# 羅la 睺hầu 羅la 中trung 嫡đích 正chánh 也dã 初sơ 明minh 障chướng 自tự 真chân 下hạ 明minh 障chướng 佛Phật 酬thù 往vãng 業nghiệp 者giả 本bổn 起khởi 經Kinh 云vân 佛Phật 昔tích 為vi 王vương 一nhất 仙tiên 犯phạm 羅la 令linh 禁cấm 六lục 日nhật 不bất 與dữ 其kỳ 食thực 然nhiên 無vô 惡ác 心tâm 後hậu 墮đọa 地địa 獄ngục 。 六lục 萬vạn 歲tuế 於ư 最tối 後hậu 身thân 。 又hựu 償thường 六lục 年niên 苦khổ 行hạnh 。 太thái 子tử 因nhân 隨tùy 喜hỷ 故cố 所sở 以dĩ 六lục 年niên 在tại 母mẫu 胎thai 也dã 。
【# 疏sớ/sơ 】# 憍Kiều 梵Phạm 波Ba 提Đề 。 此thử 翻phiên 牛ngưu 呞tư (# 音âm 詩thi )# 或hoặc 云vân 牛ngưu 王vương 或hoặc 云vân 牛ngưu 迹tích 昔tích 五ngũ 百bách 世thế 曾tằng 作tác 牛ngưu 王vương 餘dư 報báo 未vị 盡tận 唼xiệp 唼xiệp 常thường 嚼tước 時thời 人nhân 稱xưng 為vi 牛ngưu 呞tư 亦diệc 由do 此thử 故cố 名danh 是thị 為vi 牛ngưu 迹tích 避tị 人nhân 見kiến 笑tiếu 常thường 居cư 天thiên 上thượng 。
【# 記ký 】# 憍kiêu 梵Phạm 下hạ 唼xiệp 子tử 合hợp 切thiết 嚼tước 才tài 笑tiếu 切thiết 大đại 論luận 云vân 往vãng 世thế 竊thiết 人nhân 穀cốc 穗tuệ 觀quán 其kỳ 生sanh 熟thục 故cố 五ngũ 百bách 生sanh 常thường 受thọ 牛ngưu 報báo 按án 楞lăng 嚴nghiêm 云vân 於ư 過quá 去khứ 劫kiếp 。 輕khinh 弄lộng 沙Sa 門Môn 。 世thế 世thế 生sanh 生sanh 。 有hữu 牛ngưu 呞tư 病bệnh 。 分phân 別biệt 功công 德đức 。 論luận 云vân 恐khủng 人nhân 輕khinh 笑tiếu 獲hoạch 罪tội 佛Phật 令linh 常thường 在tại 忉Đao 利Lợi 天Thiên 。 上thượng (# 云vân 云vân )# 。
【# 疏sớ/sơ 】# 賓Tân 頭Đầu 盧Lô 頗Pha 羅La 墮Đọa 。 上thượng 是thị 據cứ 姓tánh 賓tân 頭đầu 盧lô 此thử 翻phiên 不bất 動động (# 言ngôn 其kỳ 所sở 證chứng )# 頗phả 羅la 墮đọa 真Chân 諦Đế 翻phiên 捷tiệp 疾tật 或hoặc 利lợi 根căn 或hoặc 廣quảng 語ngữ (# 言ngôn 其kỳ 根căn 性tánh )# 婆Bà 羅La 門Môn 中trung 一nhất 姓tánh 也dã 。
【# 記ký 】# 賓tân 頭đầu 中trung 或hoặc 云vân 渭# 度độ 羅la 跋bạt 羅la 墮đọa 闍xà 或hoặc 云vân 軍quân 屠đồ 鉢bát 漢hán 梵Phạm 音âm 楚sở 夏hạ 也dã 。
【# 疏sớ/sơ 】# 迦Ca 留Lưu 陀Đà 夷Di 。 此thử 翻phiên 黑hắc 光quang 或hoặc 云vân 麤thô 黑hắc 從tùng 形hình 貌mạo 為vi 名danh 。
【# 記ký 】# 迦ca 留lưu 中trung 增tăng 一nhất 云vân 其kỳ 身thân 極cực 黑hắc 。 夜dạ 行hành 乞khất 食thực 時thời 。 天thiên 大đại 暗ám 而nhi 至chí 他tha 家gia 忽hốt 有hữu 閃thiểm 電điện 其kỳ 家gia 婦phụ 女nữ 謂vị 是thị 黑hắc 鬼quỷ 身thân 正chánh 懷hoài 姙nhâm 怖bố 而nhi 墮đọa 胎thai 因nhân 問vấn 知tri 是thị 佛Phật 弟đệ 子tử 。 乞khất 食thực 到đáo 此thử 高cao 聲thanh 大đại 罵mạ 佛Phật 因nhân 制chế 戒giới 不bất 得đắc 過quá 中trung 食thực 。
【# 疏sớ/sơ 】# 劫kiếp 賓tân 那na 此thử 翻phiên 房phòng 宿túc (# 音âm 秀tú )# 禱đảo 星tinh 感cảm 子tử 故cố 以dĩ 為vi 名danh 。
【# 疏sớ/sơ 】# 又hựu 初sơ 出xuất 家gia 欲dục 往vãng 見kiến 佛Phật 。 夜dạ 雨vũ 寄ký 陶đào 師sư 家gia 宿túc 又hựu 一nhất 比Bỉ 丘Khâu 隨tùy 後hậu 而nhi 來lai 前tiền 比Bỉ 丘Khâu 推thôi 草thảo 與dữ 之chi 在tại 地địa 而nhi 坐tọa 後hậu 比Bỉ 丘Khâu 即tức 為vi 說thuyết 法Pháp 。 豁hoát 然nhiên 得đắc 道Đạo 後hậu 比Bỉ 丘Khâu 即tức 是thị 佛Phật 共cộng 佛Phật 房phòng 宿túc (# 音âm 夙túc )# 從tùng 得đắc 道Đạo 處xứ 為vi 名danh 。
【# 記ký 】# 劫kiếp 賓tân 那na 可khả 見kiến 。
【# 疏sớ/sơ 】# 薄bạc # 羅la 此thử 翻phiên 善thiện 容dung 亦diệc 云vân 偉# 形hình 而nhi 色sắc 貌mạo 端đoan 正chánh 故cố 言ngôn 善thiện 容dung 年niên 一nhất 百bách 六lục 十thập 無vô 病bệnh 無vô 夭yểu 昔tích 持trì 一nhất 不bất 殺sát 戒giới 九cửu 十thập 一nhất 劫kiếp 。 命mạng 不bất 中trung 夭yểu 。 昔tích 施thí 僧Tăng 一nhất 訶ha 利lợi 勒lặc 菓quả 故cố 身thân 常thường 無vô 病bệnh 。 感cảm 今kim 勝thắng 報báo 故cố 以dĩ 為vi 名danh 。
【# 記ký 】# 薄bạc # 中trung 持trì 一nhất 不bất 殺sát 戒giới 付phó 法Pháp 藏tạng 傳truyền 云vân 其kỳ 母mẫu 早tảo 亡vong 後hậu 母mẫu 惡ác 之chi 嘗thường 就tựu 求cầu 餅bính 被bị 投đầu 其kỳ 爐lô 父phụ 見kiến 救cứu 之chi 又hựu 從tùng 求cầu 肉nhục 被bị 投đầu 於ư 釜phủ 亦diệc 不bất 能năng 死tử 又hựu 於ư 河hà 岸ngạn 嘗thường 牽khiên 母mẫu 衣y 被bị 投đầu 於ư 河hà 為vi 大đại 魚ngư 吞thôn 漁ngư 人nhân 得đắc 之chi 賣mại 於ư 市thị 中trung 會hội 父phụ 買mãi 魚ngư 刀đao 破phá 魚ngư 腹phúc 略lược 無vô 所sở 損tổn 施thí 一nhất 藥dược 菓quả 分phân 別biệt 功công 德đức 。 論luận 云vân 過quá 去khứ 曾tằng 施thí 病bệnh 僧Tăng 一nhất 訶ha 梨lê 勒lặc 果quả 今kim 身thân 常thường 無vô 病bệnh 。 惱não 訶ha 梨lê 勒lặc 此thử 翻phiên 天thiên 王vương 持trì 來lai 世thế 藥dược 有hữu 之chi 。
【# 疏sớ/sơ 】# 阿a 㝹nậu 樓lâu 馱đà 亦diệc 云vân 阿a 那na 律luật 或hoặc 云vân 阿A 泥Nê 盧Lô 頭Đầu 。 皆giai 梵Phạm 音âm 奢xa 切thiết 耳nhĩ 此thử 翻phiên 無vô 貧bần 亦diệc 云vân 如như 意ý 或hoặc 云vân 無vô 竭kiệt 昔tích 於ư 飢cơ 世thế 施thí 支chi 佛Phật 稗bại 飯phạn 九cửu 十thập 一nhất 劫kiếp 。 果quả 報báo 充sung 足túc 故cố 以dĩ 為vi 名danh 。
【# 記ký 】# 阿a 㝹nậu 中trung 初sơ 出xuất 梵Phạm 音âm 次thứ 翻phiên 華hoa 語ngữ 可khả 詳tường 然nhiên 諸chư 弟đệ 子tử 時thời 是thị 小Tiểu 乘Thừa 之chi 人nhân 。 而nhi 得đắc 預dự 會hội 聞văn 大đại 法pháp 者giả 淨tịnh 覺giác 疏sớ/sơ 云vân 此thử 諸chư 尊tôn 者giả 本bổn 是thị 法Pháp 身thân 大Đại 士Sĩ 。 迹tích 生sanh 乾can/kiền/càn 竺trúc 輔phụ 佛Phật 化hóa 儀nghi 既ký 於ư 小Tiểu 乘Thừa 已dĩ 得đắc 無Vô 學Học 今kim 至chí 方Phương 等Đẳng 堪kham 聞văn 是thị 經Kinh 乃nãi 至chí 如Như 來Lai 。 方phương 便tiện 誘dụ 引dẫn 。 欲dục 使sử 耻sỉ 小tiểu 慕mộ 大đại 是thị 故cố 下hạ 文văn 對đối 告cáo 身thân 子tử 意ý 在tại 茲tư 焉yên 。
【# 疏sớ/sơ 】# 總tổng 結kết 中trung 。
如như 是thị 等đẳng 諸chư 大đại 弟đệ 子tử 。
【# 疏sớ/sơ 】# 略lược 舉cử 上thượng 首thủ 一nhất 十thập 六lục 人nhân 不bất 可khả 盡tận 。 列liệt 故cố 云vân 如như 是thị 等đẳng 。
【# 記ký 】# 總tổng 結kết 中trung 初sơ 點điểm 文văn 略lược 。
【# 疏sớ/sơ 】# 南nam 山sơn 云vân 學học 在tại 我ngã 後hậu 故cố 為vi 弟đệ 解giải 從tùng 我ngã 生sanh 故cố 稱xưng 子tử 。
【# 疏sớ/sơ 】# 次thứ 菩Bồ 薩Tát 中trung 三tam 初sơ 示thị 數số 二nhị 文Văn 殊Thù 下hạ 列liệt 名danh 三tam 與dữ 如như 下hạ 總tổng 結kết 。
△# 初sơ 中trung 。
并tinh 諸chư 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。
【# 疏sớ/sơ 】# 同đồng 聞văn 極cực 多đa 略lược 舉cử 四tứ 名danh 故cố 云vân 諸chư 也dã 。
【# 記ký 】# 菩Bồ 薩Tát 眾chúng 示thị 數số 中trung 聞văn 眾chúng 甚thậm 多đa 經kinh 家gia 不bất 能năng 具cụ 舉cử 故cố 以dĩ 諸chư 字tự 總tổng 之chi 。
【# 疏sớ/sơ 】# 菩Bồ 薩Tát 梵Phạm 言ngôn 之chi 略lược 天thiên 台thai 戒giới 疏sớ/sơ 云vân 摩ma 訶ha 菩Bồ 提Đề 質chất 帝đế 薩tát 埵đóa 此thử 翻phiên 大Đại 道Đạo 心tâm 成thành 眾chúng 生sanh 。
【# 記ký 】# 翻phiên 梵Phạm 初sơ 義nghĩa 摩ma 訶ha 翻phiên 大đại 菩Bồ 提Đề 翻phiên 道đạo 質chất 帝đế 翻phiên 心tâm 薩tát 埵đóa 翻phiên 成thành 眾chúng 生sanh 。
【# 疏sớ/sơ 】# 或hoặc 云vân 菩Bồ 薩Tát 翻phiên 覺giác 有hữu 情tình 覺giác 謂vị 上thượng 求cầu 即tức 是thị 智trí 也dã 有hữu 情tình 謂vị 下hạ 化hóa 即tức 是thị 悲bi 也dã 。
【# 記ký 】# 次thứ 義nghĩa 覺giác 即tức 自tự 行hành 故cố 曰viết 上thượng 求cầu 同đồng 上thượng 大Đại 道Đạo 心tâm 也dã 有hữu 情tình 即tức 化hóa 他tha 故cố 曰viết 下hạ 化hóa 同đồng 上thượng 成thành 眾chúng 生sanh 也dã 。
【# 疏sớ/sơ 】# 列liệt 名danh 中trung 。
文Văn 殊Thù 師Sư 利Lợi 法Pháp 王Vương 子Tử 。 阿A 逸Dật 多Đa 菩Bồ 薩Tát 。 乾Càn 陀Đà 訶Ha 提Đề 菩Bồ 薩Tát 。 常Thường 精Tinh 進Tấn 菩Bồ 薩Tát 。
【# 疏sớ/sơ 】# 文Văn 殊Thù 師Sư 利Lợi 。 亦diệc 云vân 曼Mạn 殊Thù 室Thất 利Lợi 。 此thử 翻phiên 妙diệu 吉cát 祥tường 妙diệu 即tức 彰chương 其kỳ 所sở 證chứng 吉cát 祥tường 美mỹ 其kỳ 利lợi 物vật 。
【# 記ký 】# 列liệt 名danh 中trung 初sơ 正chánh 釋thích 名danh 梵Phạn 語ngữ 二nhị 名danh 賖# 切thiết 不bất 同đồng 華hoa 言ngôn 初sơ 義nghĩa 吉cát 祥tường 者giả 慈từ 恩ân 疏sớ/sơ 云vân 菩Bồ 薩Tát 初sơ 生sanh 。 家gia 現hiện 十thập 種chủng 瑞thụy 一nhất 光quang 明minh 滿mãn 室thất 二nhị 甘cam 露lộ 盈doanh 庭đình 三tam 地địa 涌dũng 七thất 珍trân 四tứ 神thần 開khai 伏phục 藏tạng 五ngũ 鷄kê 生sanh 鳳phượng 子tử 六lục 猪trư 娩# 龍long 肫# 七thất 馬mã 生sanh 麒# 麟lân 八bát 牛ngưu 生sanh 白bạch 澤trạch 九cửu 倉thương 盈doanh 金kim 粟túc 十thập 象tượng 具cụ 六lục 牙nha 據cứ 淨tịnh 覺giác 疏sớ/sơ 或hoặc 云vân 出xuất 文Văn 殊Thù 入nhập 滅diệt 經kinh 。
【# 疏sớ/sơ 】# 或hoặc 云vân 妙diệu 德đức 義nghĩa 亦diệc 同đồng 之chi 。
【# 記ký 】# 次thứ 名danh 妙diệu 德đức 以dĩ 由do 分phần/phân 證chứng 微vi 妙diệu 三tam 德đức 故cố 即tức 上thượng 妙diệu 字tự 也dã 。
【# 疏sớ/sơ 】# 紹thiệu 隆long 佛Phật 種chủng 稱xưng 法Pháp 王Vương 子Tử 智trí 論luận 云vân 佛Phật 為vi 法Pháp 王Vương 。 菩Bồ 薩Tát 入nhập 正Chánh 法Pháp 位vị 乃nãi 至chí 十Thập 地Địa 。 悉tất 名danh 法Pháp 王Vương 子Tử 乃nãi 知tri 此thử 名danh 該cai 下hạ 諸chư 位vị 。
【# 記ký 】# 例lệ 論luận 正Chánh 法Pháp 位vị 自tự 初sơ 住trụ 破phá 無vô 明minh 顯hiển 法pháp 性tánh 直trực 至chí 後hậu 心tâm 皆giai 正Chánh 法Pháp 位vị 普phổ 賢hiền 觀quán 云vân 應ứng 時thời 即tức 入nhập 。 菩Bồ 薩Tát 正chánh 位vị 。 是thị 也dã 或hoặc 指chỉ 第đệ 九cửu 住trụ 者giả 非phi 也dã 乃nãi 下hạ 二nhị 句cú 准chuẩn 論luận 類loại 通thông 。
【# 疏sớ/sơ 】# 阿a 逸dật 多đa 此thử 云vân 無vô 能năng 勝thắng 言ngôn 其kỳ 悲bi 智trí 非phi 偏thiên 小tiểu 所sở 及cập 。
【# 記ký 】# 阿a 逸dật 多đa 即tức 彌Di 勒Lặc 姓tánh 也dã 名danh 彌Di 勒Lặc 翻phiên 慈Từ 氏Thị 思tư 益ích 經Kinh 云vân 若nhược 眾chúng 生sanh 見kiến 者giả 。 得đắc 慈Từ 心Tâm 三Tam 昧Muội 。 又hựu 賢hiền 愚ngu 經Kinh 云vân 過quá 去khứ 為vi 王vương 見kiến 調điều 象tượng 故cố 即tức 生sanh 慈từ 心tâm 。
【# 疏sớ/sơ 】# 乾can/kiền/càn 陀đà 訶ha 提đề 此thử 翻phiên 不bất 休hưu 息tức 眾chúng 生sanh 無vô 盡tận 修tu 因nhân 感cảm 果quả 無vô 窮cùng 已dĩ 故cố 。
【# 疏sớ/sơ 】# 常thường 精tinh 進tấn 者giả 眾chúng 生sanh 無vô 量lượng 。 上thượng 求cầu 下hạ 化hóa 無vô 暫tạm 懈giải 故cố 。
【# 記ký 】# 不bất 休hưu 息tức 常thường 精tinh 進tấn 疏sớ/sơ 中trung 各các 從tùng 一nhất 義nghĩa 解giải 釋thích 實thật 難nạn/nan 分phần/phân 異dị 孤cô 山sơn 云vân 中trung 道đạo 正chánh 觀quán 念niệm 念niệm 流lưu 入nhập 名danh 不bất 休hưu 息tức 遠viễn 離ly 二nhị 邊biên 懈giải 怠đãi 名danh 常Thường 精Tinh 進Tấn 。 淨tịnh 覺giác 引dẫn 思tư 益ích 經Kinh 云vân 若nhược 恆Hằng 沙sa 劫kiếp 為vi 一nhất 日nhật 夜dạ 。 如như 是thị 乃nãi 至chí 。 過quá 十thập 萬vạn 劫kiếp 得đắc 值trị 一nhất 佛Phật 乃nãi 至chí 值trị 恆Hằng 沙sa 佛Phật 修tu 諸chư 梵Phạm 行hạnh 。 然nhiên 後hậu 受thọ 記ký 心tâm 不bất 休hưu 息tức 又hựu 引dẫn 什thập 師sư 云vân 始thỉ 終chung 不bất 退thoái 名danh 常Thường 精Tinh 進Tấn 。 大đại 底để 菩Bồ 薩Tát 所sở 修tu 。 願nguyện 行hành 是thị 同đồng 一nhất 往vãng 隨tùy 機cơ 立lập 名danh 有hữu 異dị 不bất 必tất 強cường/cưỡng 分phần/phân 。
【# 疏sớ/sơ 】# 總tổng 結kết 中trung 。
興hưng 如như 是thị 等đẳng 諸chư 大đại 菩Bồ 薩Tát 。
【# 疏sớ/sơ 】# 然nhiên 菩Bồ 薩Tát 名danh 通thông 於ư 初sơ 後hậu 如như 上thượng 所sở 列liệt 莫mạc 非phi 深thâm 位vị 補bổ 處xứ 或hoặc 是thị 權quyền 現hiện 影ảnh 響hưởng 故cố 云vân 諸chư 大đại 也dã 。
【# 記ký 】# 總tổng 結kết 中trung 該cai 四tứ 十thập 位vị 故cố 名danh 通thông 初sơ 後hậu 深thâm 位vị 補bổ 處xứ 據cứ 迹tích 以dĩ 說thuyết 權quyền 現hiện 影ảnh 響hưởng 約ước 本bổn 以dĩ 論luận 。
【# 疏sớ/sơ 】# 三tam 人nhân 天thiên 中trung 。
及cập 釋Thích 提Đề 桓Hoàn 因Nhân 等đẳng 。 無vô 量lượng 諸chư 天thiên 大đại 眾chúng 俱câu 。
【# 疏sớ/sơ 】# 釋Thích 提Đề 桓Hoàn 因Nhân 。 具cụ 云vân 釋Thích 迦Ca 因nhân 陀đà 羅la 此thử 翻phiên 能năng 天thiên 帝đế 即tức 三Tam 十Thập 三Tam 天Thiên 主chủ 。 今kim 言ngôn 帝Đế 釋Thích 即tức 華hoa 梵Phạm 雙song 舉cử 。
【# 記ký 】# 人nhân 天thiên 中trung 初sơ 翻phiên 帝Đế 釋Thích 名danh 義nghĩa 三tam 十thập 三tam 者giả 。 主chủ 伴bạn 兼kiêm 舉cử 智trí 論luận 云vân 彼bỉ 於ư 往vãng 昔tích 在tại 摩Ma 伽Già 陀Đà 國Quốc 。 作tác 婆Bà 羅La 門Môn 。 曾tằng 與dữ 三tam 十thập 二nhị 友hữu 修tu 迦Ca 葉Diếp 佛Phật 塔tháp 以dĩ 是thị 因nhân 緣duyên 。 俱câu 生sanh 忉Đao 利Lợi 。
【# 疏sớ/sơ 】# 大đại 梵Phạm 四tứ 王vương 天thiên 主chủ 甚thậm 多đa 不bất 復phục 盡tận 舉cử 故cố 云vân 無vô 量lượng 也dã 。
【# 記ký 】# 次thứ 釋thích 無vô 量lượng 大đại 梵Phạm 即tức 色sắc 界giới 初sơ 禪thiền 第đệ 三tam 天thiên 娑sa 婆bà 世thế 主chủ 有hữu 語ngữ 言ngôn 覺giác 觀quán 故cố 統thống 王vương 大Đại 千Thiên 四tứ 王vương 即tức 欲dục 界giới 帝Đế 釋Thích 之chi 臣thần 。
【# 疏sớ/sơ 】# 更cánh 兼kiêm 道đạo 俗tục 四tứ 眾chúng 龍long 鬼quỷ 八bát 部bộ 故cố 云vân 大đại 眾chúng 俱câu 序tự 中trung 從tùng 略lược 文văn 見kiến 流lưu 通thông 。
【# 記ký 】# 更cánh 下hạ 釋thích 大đại 眾chúng 俱câu 以dĩ 後hậu 映ánh 前tiền 故cố 知tri 文văn 略lược 。
佛Phật 說Thuyết 阿A 彌Di 陀Đà 經Kinh 義Nghĩa 疏Sớ/sơ 聞Văn 持Trì 記Ký 卷quyển 上thượng