NHÂN SINH YẾU NGHĨA
Hòa Thượng Tuyên Hóa
Thích Minh Định dịch
Từ Bỏ Tâm Ý Thức
Giảng ngày 14/06/1987
Chứng Ðạo Ca của Vĩnh Gia Ðại Sư có nói:
“Tổn pháp tài, diệt công đức,
Ðều do tâm ý thức ấy,
Phải dùng cửa thiền liễu tâm này,
Sớm ngộ vô sinh tri kiến lực”.
Người tu đạo, không thể tổn pháp tài, diệt công đức. Nếu tổn pháp tài thì không có phước, không có huệ. Nếu diệt công đức, thì căn lành diệt mất. Pháp tài phải càng ngày càng thâm hậu, công đức phải càng ngày càng tăng trưởng, thì sự tu đạo mới tương ưng. Tại sao pháp tài lại tổn? Công đức bị diệt? Vì bạn chuyên dùng tâm ý thức. Dùng tâm để tính toán, dùng ý để đo lường, dùng thức để phân biệt, bận rộn tối ngày, tính toán, đo lường, phân biệt không ngừng, chuyên môn dụng công phu trên tâm ý thức, do đó mà tổn pháp tài, diệt công đức.
Tham thiền là tĩnh lự, tức là tâm niệm bất động cho nên gọi là tĩnh. Thiền môn là một pháp môn hướng thượng, đơn đao vào thẳng, từ bỏ tâm ý thức, cho nên nói “Liễu khước tâm”. Tâm này cũng bao quát sự hoạt động của ý thức, phải làm cho các thứ vọng tâm hoạt động ngưng bặc, mới gọi là tĩnh lự. Từ đó mới “Ðốn ngộ vô sinh tri kiến lực”, chứng được vô sinh pháp nhẫn, chứng được noãn, đỉnh, nhẫn, thế đệ nhất, bốn gia hạnh.
1. Noãn: Là ngồi được có chút hơi ấm.
2. Ðỉnh: Là công phu đã đạt đến điểm trên đỉnh.
3. Nhẫn: Là lúc này rất khó nhẫn, nhưng cũng phải cố gắng nhẫn.
4. Thế đệ nhất: Là trở thành đại trượng phu trong thế gian và xuất thế gian. Muốn chứng được bốn địa vị này, trước phải hiểu thế nào là tĩnh lự, tức là tâm ý thức bất động, ý nghĩ của chúng ta như sóng nước, không thể ngưng bặc. Ngồi thiền là muốn những ý nghĩ của tâm ý thức không giao động, khiến nó tự nhiên ngưng bặc, ngưng rồi tức là tĩnh lự, tĩnh đến cực điểm, liền sinh trí huệ, sinh trí huệ liền phát quang. Cho nên “Tĩnh cực quang thông đạt” tức cũng là “Ðốn ngộ vô sinh tri kiến lực”, có thể từ bỏ tâm ý thức, đắc được vô sinh tri kiến lực, mới khai mở đại trí huệ.
Do đó dụng công không nên tìm huyền diệu, cầu thần thông. Khi bạn đến được “Tĩnh cực quang thông đạt” thì có đại trí huệ, đối với vấn đề gì đều có thể ngang nhiên mà giải, không phí sức. Nếu thật có đại trí huệ thì không còn điên đảo nữa. Ðây là công phu tọa thiền sơ bộ, do đó, mọi người ngồi thiền không nên khởi vọng tưởng, phải ngưng bặc hết thảy mọi vọng niệm mới đúng.