SỐ 1574/1
LUẬN ĐẠI THỪA PHÁ HỮU
Tác giả: Bồ tát Long Thọ
Hán dịch: Đời Triệu Tống, Đại sư Thi Hộ
Việt dịch: Cư sĩ Nguyên Huệ

 

Quy mạng hết thảy chư Phật và các bậc Trí Tuệ.

Phải nên nhận biết rõ đúng như thật về các pháp. Ở đây là thế nào? Nghĩa là tất cả tánh từ vô tánh sinh, cũng không phải vô tánh sinh. Tất cả các tánh nếu có sinh, thì tánh ấy là vô thường, là tánh không thật, cũng như hoa đốm. Nên biết các pháp cùng với hư không là như nhau. Các pháp kia sinh cũng giống như hư không. Tất cả pháp của duyên đều như hư không, chúng đã không thật, nên thế nào là có? Các pháp không nhân mà lại không quả, tự tánh của các nghiệp cũng không có thể thủ đắc. Ở đây, tất cả nhưng không có thật, không có thế gian nên không có xuất thế gian, tất cả không sinh, cũng không có tánh.

Vì sao các pháp lại có đối tượng sinh? Cha con, quyến thuộc thân yêu ở thế gian, tuy có đối tượng sinh nhưng không thật, vì không từ đời trước sinh ra, cũng chẳng phải nơi này có tướng ấy, nên đối với thế gian này không có nghĩa có thể chuyển biến, giống như trong mặt trăng nhìn thấy các hình tượng. Thế gian không thật, từ phân biệt khởi. Do phân biệt ấy nên tâm phân biệt sinh. Vì tâm này làm nhân tức có thân sinh, thế nên có thân hành nơi thế gian. Tạo thành do uẩn nên gọi đó là thân. Các uẩn đều không, không có tự tánh. Uẩn không có tự tánh mà cũng không tâm, do không có tâm vì thế không thân, nên biết tự tánh lìa các phân biệt. Nếu không có tâm thì cũng không có pháp. Nếu không có thân thì cũng không có giới. Trong đây đã nói là không có hai đường, nói như thế là nói chân thật. Tất cả ở đây đều lìa các đối tượng duyên. Đối tượng được nêu bày ở đây đều lìa các đối tượng duyên. Nẻo tạo tác ở đây cũng lìa các đối tượng duyên. Chỗ đạt được ở đây cũng lìa các đối tượng duyên. Các pháp Bố thí, Trì giới, Nhẫn nhục, Tinh tấn, Thiền định, Trí tuệ hiện có thường hành như thế, trong thời gian không lâu tức có thể chứng đắc Bồ-đề Vô thượng. Dùng phương tiện là tuệ an trụ nơi thật tế, khởi hạnh từ bi, độ rộng khắp chúng sinh. Tuy lại có tướng “Hữu sở đắc” như thế, nhưng tánh của tất cả trí không thể nói là có thủ đắc. Vì tất cả pháp kia chỉ có tên gọi, tất cả chỉ trụ ở trong tưởng có, hiện tiền không thật sinh khởi sai biệt, sai biệt sinh pháp nhưng không thật có. Hết thảy pháp kia vốn không có tên gọi, chỉ do giả danh mà biểu hiện rõ, nên biết thể của các pháp là không thật, tất cả đều từ phân biệt sinh ra. Ở đây nếu không phân biệt, tức đồng với hư không lìa các phân biệt. Như nói mắt có thể thấy sắc, nói như vậy là nói chân thật. Thế gian có những tâm chấp tà vạy, chấp lời đã nói ấy là như thật mà chuyển. Tất cả pháp kia tụ hội giống như đã hiện bày. Nên biết lời nói này là lời Đức Phật đã nói, do đó nên biết diệu nghĩa trong ấy là “Mắt không thấy sắc, cho đến ý không nhận biết pháp”. Nếu biết như vậy thì đây là người trí, tức có thể thông đạt đệ nhất nghĩa đế. Như thế mới gọi là chân thật tối thượng. Tôi nay dựa theo Kinh, nói tóm lược như vậy.

HẾT

Thẻ:,