TU PHẬT
NGHI-THỨC YẾU-LƯỢC
Biên soạn: Hòa-Thượng Thiền-Sư Thích Từ-Quang

QUYỂN NHỨT

TAM-BẢO KINH

CHƯƠNG 15
CÁCH-THỨC ĐÁNH CHUÔNG VÀ GÕ MÕ

Khi tụng kinh, nếu không có chuông mõ, cũng được, bất chấp. Tiếng chuông tiếng mõ chẳng qua là phương-tiện trợ-duyên công-phu tu-niệm.

Khi có đông người hiệp lại tụng kinh thì chuông mõ trở nên cần thiết, hầu giúp ích cho đại-chúng được nhứt-trí đồng thinh với nhau.

Vậy khi có dùng chuông mõ, cần thật-hành cho có nghi-thức.

Luyện về cách đánh chuông thì dễ, như trong quyển kinh này, chỗ nào cần đánh chuông đều có ghi dấu O.

Khi đọc kinh, gặp chỗ có ghi dấu O thì đánh một tiếng chuông, chỗ có ghi ba dấu OOO thì đánh ba tiếng chuông.

Giữ công-phu lâu ngày thuần-thục thì thuộc lòng nghi-thức.

Luận về đánh mõ, có cách-thức thông-dụng và dễ dàng như vầy:

_ Nhịp ba tiếng chuông, rồi câu ba tiếng mõ,

_ Kế nhịp một tiếng chuông, câu một tiếng mõ, làm như vậy đúng ba lần, _ Rồi tiếp bốn tiếng mõ (hai tiếng giữa nhặt) và dứt một tiếng chuông.

Ví-dụ:

_ Boong, boong, boong; cốc, cốc, cốc; _ Boong cốc, boong cốc, boong cốc; _ Cốc cốc-cốc cốc; boong.

Xong rồi đọc bài “Tán Lư Hương”, vừa đọc vừa đánh mõ theo nghi-thức “vô tam ra tứ”, theo như dưới đây:

Lư hương (đánh một tiếng mõ)

Sạ nhiệt (đánh một tiếng mõ)

Pháp-giới (đánh một tiếng mõ)

Giữ sáu chữ đầu, đánh thưa ba tiếng mõ như vậy gọi là “vô tam”, kế tiếp mỗi chữ đánh một tiếng mõ, giữ cho đồng đều với nhau.

Ví-dụ: mông (cốc) huân (cốc) v.v…; cứ giữ như thế cho tới câu chót trong bài kệ đó là “Nam-mô Hương-Vân-Cái Bồ-Tát Ma-ha-tát”.

Ngay chỗ “Ma-ha-tát” đánh làm bốn tiếng mõ (hai tiếng giữa nhặt).

Ví-dụ: Ma (cốc) ha (cốc-cốc) tát (cốc).

Đó gọi là “ra tứ”.

Phàm khi khởi một bài kinh hoặc một bài kệ thì đánh theo cách “vô tam”, và khi dứt một bài kinh một bài kệ thì đánh theo cách “ra tứ”, cứ dùng ba chữ chót đánh làm bốn tiếng mõ, để cho biết sẽ qua bài khác.

Nên nhớ: khi tới chỗ xướng ba lần hoặc nhiều lần danh-hiệu nào có mấy chữ “Bồ-Tát Ma-ha-tát” sau cùng thì chỉ có lần chót mới đọc “Ma-ha-tát” mà thôi.

Ví-dụ:

Nam-mô Liên-Trì Hải-Hội Phật Bồ-Tát (cốc)

Nam-mô Liên-Trì Hải-Hội Phật Bồ-Tát (cốc)

Nam-mô Liên-Trì Hải-Hội Phật Bồ-Tát (cốc) Ma-ha-tát (cốc, cốc-cốc, cốc).

Khi niệm Phật và Tứ-Thánh đánh mõ như vầy:

Nam-mô (cốc) A (cốc) Di-Đà (cốc) Phật (cốc).

Nam-mô (cốc) Quán (cốc) Thế-Âm (cốc) Bồ-Tát (cốc).

Nam-mô (cốc) Đại (cốc) Thế-Chí (cốc) Bồ-Tát (cốc).

Nam-mô (cốc) Địa-Tạng (cốc) Vương (cốc) Bồ-Tát (cốc).

Kế niệm:

Nam-mô (cốc) Thanh-Tịnh (cốc) Đại-Hải (cốc) Chúng (cốc) Bồ-Tát (cốc); tới câu chót thêm Ma-ha-tát (cốc, cốc-cốc, cốc).

Khi tụng những bài Sám, ví-dụ như Sám Thập-phương thì dùng cái “đẩu” hoặc cái chuông nhỏ (như cái nắp chuông xe máy) đánh đi đôi với mõ, cứ một tiếng mõ hai tiếng chuông, đánh chậm rãi, ví-dụ (cốc … keng-keng …, cốc… keng-keng …).


PHẬT NGÔN

Ta là người hướng-đạo vạch sẵn con đường chơn-lý giải-thoát, các ngươi nên tự thắp đuốc lên mà đi, mới đạt mục-đích.